Szybszy dostęp niż przeglądarce!
80 kontakty: Agga, Amoryci, Asyria, Aszur (miasto), Babilon, Bliski Wschód, Chabur, Cywilizacja doliny Indusu, Eanatum, Elam, Elamici, Enlil, Enmebaragesi, Enmetena, Ensi, Epoka brązu, Eridu, Eufrat, Europa, Gilgamesz, Gudea, Gutejowie, Hammurabi, Hetyci, I dynastia z Ur, Ibbi-Suen, III dynastia z Ur, Irak, Isin, Język hebrajski, Język sumeryjski, Języki semickie, Kisz, Koczownik, Księga Rodzaju, Lagasz, Lament nad upadkiem Ur, Larsa, Ludy semickie, Lugalzagesi, Lulubejowie, Mad'an, Malaje, Manisztusu, Mesanepada, Mezopotamia, Mitologia sumeryjska, Nammahani, Nanna (bóg), Naram-Sin z Akadu, ..., Nizina Mezopotamska, Okres Ubajd, Państwo, Politeizm, Rimusz, Samsu-iluna, Sargon Wielki, Sippar, Starożytność, Sumerowie, Sumeryjska lista królów, Szinear, Sztuka sumeryjska, Sztuka sumeryjska i akadyjska, Szulgi, Tygrys (rzeka), Umma (miasto), Ur (miasto), Ur-Nammu, Ur-Nansze, Uruk, Urukagina, Utuhengal, Wyżyna Tybetańska, XIX wiek p.n.e., XVI wiek p.n.e., XVIII wiek p.n.e., XX wiek p.n.e., Zagros, Zatoka Perska. Rozwiń indeks (30 jeszcze) »
Agga
Agga, Akka – według Sumeryjskiej listy królów dwudziesty trzeci, ostatni władca należący do I dynastii z Kisz, syn i następca Enmebaragesi.
Nowy!!: Sumer i Agga · Zobacz więcej »
Amoryci
Zdjęcie satelitarne Bliskiegoo Wschodu z zaznaczonymi najważniejszymi stanowiskami, przełom III i II tysiąclecia p.n.e. Amoryci (sum. MAR.TU, akad. Amurru) – lud semicki, pokrewny Kananejczykom, który na przełomie III i II tysiąclecia p.n.e. opanował większość Mezopotamii i rozległe obszary Syrii.
Nowy!!: Sumer i Amoryci · Zobacz więcej »
Asyria
Asyria (akad. māt Aššurki) – starożytne państwo semickie w północnej Mezopotamii istniejące od drugiej połowy III tysiąclecia p.n.e. do pierwszej połowy I tysiąclecia p.n.e.
Nowy!!: Sumer i Asyria · Zobacz więcej »
Aszur (miasto)
Aszur (akad. aš-šurki zapisywane w piśmie klinowym 100x20px) – starożytne miasto w północnej Mezopotamii; w III i II tysiącleciu p.n.e. główne miasto i stolica Asyrii, święte miasto boga Aszura z jego głównąświątyniąE-szara; obecnie stanowisko archeologiczne Kalat asz-Szarkat w północnym Iraku, nad zachodnim brzegiem Tygrysu, około 110 km (68 mil) na południe od Mosulu; w 2003 roku wpisane zostało na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Nowy!!: Sumer i Aszur (miasto) · Zobacz więcej »
Babilon
Mapa Babilonii w czasach Hammurabiego z zaznaczonym Babilonem Bramy Isztar, kompleksu z ziguratem E-temenanki i świątyni E-sagila. Babilon (sum. ká.dingir.raki „brama boga”; akad. Bāb-ilim „brama boga” lub Bāb-ilāni „brama bogów”; gr. Babylōn; bibl. בָּבֶל Bābel; arab. بابل Bābil) – starożytne miasto położone w Mezopotamii, nad Eufratem, w pobliżu obecnego miasta Al-Hilla, dawna stolica Babilonii; obecnie stanowisko archeologiczne Atlal Babil w Iraku.
Nowy!!: Sumer i Babilon · Zobacz więcej »
Bliski Wschód
Mapa polityczna Zdjęcie satelitarne Bliski Wschód (hebr. המזרח התיכון;, Xâvar-e Miyâne; przestarzałe Lewant) – region geograficzny obejmujący głównie Azję Zachodnią, ale w pewnych kontekstach także obszary Europy i Afryki.
Nowy!!: Sumer i Bliski Wschód · Zobacz więcej »
Chabur
Chabur, też Nahr al-Chabur (arab. Nahr al-Khābūr, tur. Habur Nehri) – rzeka we wschodniej Syrii, Turcji i Iraku, lewy dopływ Eufratu.
Nowy!!: Sumer i Chabur · Zobacz więcej »
Cywilizacja doliny Indusu
Saraswati artefaktów tzw. „król-kapłan” z Mohendżo Daro Cywilizacja doliny Indusu, zwana także KulturąIndusu, CywilizacjąIndusu-Saraswati, Kulturąharappańską, KulturąMohendżo-Daro itp.
Nowy!!: Sumer i Cywilizacja doliny Indusu · Zobacz więcej »
Eanatum
Steli sępów; znaleziony w Girsu (ob. Telloh); zbiory Luwru. Eanatum (sum. é.an.na.túm, tłum. „świątynia E-ana przyniosła”) – sumeryjski władca miasta-państwa Lagasz, panujący na początku 2 połowy III tys.
Nowy!!: Sumer i Eanatum · Zobacz więcej »
Elam
Elam – starożytne państwo o strukturze federacyjnej, powstałe około 2400 roku p.n.e. na terenach obecnego południowo-zachodniego Iranu (prowincja Chuzestan na granicy z Irakiem) oraz górskiej prowincji Lurestan, sięgającej aż do Buszehr nad ZatokąPerską.
Nowy!!: Sumer i Elam · Zobacz więcej »
Elamici
Elamici – lud z południowo-zachodniego Iranu, o nieustalonym pochodzeniu.
Nowy!!: Sumer i Elamici · Zobacz więcej »
Enlil
Enlil (sum. 𒀭𒂗𒆤 den-lil2, tłum. „Pan Wiatru/Powietrza”) – w mitologii sumeryjskiej bóg stojący na czele panteonu sumeryjskiego, jako następca boga An; syn Ziemi (Ki) i Nieba (An), małżonek Ninlil, ojciec Nanny, Nergala, Ningirsu, Ninurty i Nisaby; głównym ośrodkiem jego kultu była świątynia E-kur w mieście Nippur; jeden z czwórki wielkich bogów-stworzycieli (obok boga An, boga Enki i bogini Ninhursag).
Nowy!!: Sumer i Enlil · Zobacz więcej »
Enmebaragesi
Enmebaragesi, Mebarasi – według ''Sumeryjskiej listy królów'' dwudziesty drugi, przedostatni władca należący do I dynastii z Kisz.
Nowy!!: Sumer i Enmebaragesi · Zobacz więcej »
Enmetena
Enmetena (odczytywane wcześniej Entemena) – sumeryjski władca miasta-państwa Lagasz, panujący ok.
Nowy!!: Sumer i Enmetena · Zobacz więcej »
Ensi
Ensi (sum. ensi2 zapisywane PA.TE.SI) – tytuł sumeryjski oznaczający księcia lub namiestnika prowincji.
Nowy!!: Sumer i Ensi · Zobacz więcej »
Epoka brązu
Mapa świata ok. 2000 p.n.e.; kolorem czerwonym zaznaczono obszar występowania kultur epoki brązu Chronologiczne schematy i podziały epoki brązu dla Europy Broń i ozdoby z epoki brązu Złoty kapelusz berliński, wyrób artystyczny z epoki brązu Epoka brązu – epoka prehistorii, następująca po epoce kamienia, a poprzedzająca epokę żelaza.
Nowy!!: Sumer i Epoka brązu · Zobacz więcej »
Eridu
okresie wczesnodynastycznym (ok. 2900-2350 p.n.e.) Eridu (sum. eridu/eridug(NUN)kiVolk K., A Sumerian Reader, Editrice Pontificio Istituto Biblico, Roma 1999Borger R., Assyrisch-babylonische Zeichenliste, Neukirchen-Vluyn 1978, s. 82., też eri.du10/dùgki, tłum. "dobre miasto"; akad. Eridu) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, położone 24 km na południowy zachód od Urhasło Eridu, w: Bryce T., The Routledge..., s. 233-234.
Nowy!!: Sumer i Eridu · Zobacz więcej »
Eufrat
Eufrat (Eufrates; także Firat,, Nahr al-Furat) to obok Tygrysu jedna z dwóch największych rzek Mezopotamii.
Nowy!!: Sumer i Eufrat · Zobacz więcej »
Europa
Europa Mapa polityczna Europy Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej.
Nowy!!: Sumer i Europa · Zobacz więcej »
Gilgamesz
Sargona II w Dur-Szarrukin mający przedstawiać Gilgamesza z małym lwem; zbiory Luwru (AO 19862) III dynastii z Ur; zbiory Luwru (AO 3761) Gilgamesz, Bilgamesz (sum. dgiš-bil/bil2-ga-mes, późniejsze dgiš i dgiš-gin2-maš; akad. Gilgameš) – na wpół legendarny król sumeryjskiego miasta Unug (akadyjskie Uruk).
Nowy!!: Sumer i Gilgamesz · Zobacz więcej »
Gudea
Głowa Gudei (fragment kamiennego posągu); zbiory Luwru (AO 13). Napis „Gudea władca Lagasz” (fragment kamiennego posągu); zbiory Luwru tzw. cylindry Gudei - gliniane walce pokryte inskrypcjąklinowąopisującąbudowę E-ninnu („Domu Pięćdziesiątki”) - świątyni boga Ningirsu w mieście Girsu Gudea (sum. gù.dé.a, tłum. „powołany”) – sumeryjski władca miasta-państwa Lagasz, panujący w 2.
Nowy!!: Sumer i Gudea · Zobacz więcej »
Gutejowie
Gutejowie (Gutejczycy, Gutowie) – starożytny lud wywodzący się z gór Zagros (dzisiejszy zachodni Iran), o nieznanej bliżej przynależności etnicznej.
Nowy!!: Sumer i Gutejowie · Zobacz więcej »
Hammurabi
Babilonii w czasach Hammurabiego z zaznaczonym Babilonem Gliniany stożek z inskrypcjąHammurabiego upamiętniającąwzniesienie murów miasta Sippar; terakota, zbiory Luwru (AO 3277) Pomnik Hammurabiego w Iraku Hammurabi, Hammurapi (Ḫammu-rāpi) – szósty, najsłynniejszy król z I dynastii z Babilonu, syn i następca Sin-muballita, panował przez 43 lata (1792–1750 p.n.e. – chronologia średnia), twórca potęgi państwa starobabilońskiego, autor Kodeksu Praw.
Nowy!!: Sumer i Hammurabi · Zobacz więcej »
Hetyci
Płaskorzeźba króla Tudhalijasa IV w Yazılıkaya pod HattusąProcesja 12 bogów świata podziemnego; płaskorzeźba z Yazılıkaya Hetyci (biblijni חתי lub HTY) – lud posługujący się indoeuropejskim językiem hetyckim, który około XVII wieku p.n.e. stworzył potężne państwo z centrum w Hattusa (dzisiejsze Boğazkale) w Anatolii.
Nowy!!: Sumer i Hetyci · Zobacz więcej »
I dynastia z Ur
I dynastia z Ur – panowała w latach ok.
Nowy!!: Sumer i I dynastia z Ur · Zobacz więcej »
Ibbi-Suen
III trzeciądynastię z Ur – najciemniejszym odcieniem zielonego zaznaczono obszar kontrolowany przez Ibbi-Suena na początku jego panowania Ibbi-Suen, Ibbisin – ostatni władca III dynastii z Ur, panował w latach 2029-2005 p.n.e. (chronologia średnia).
Nowy!!: Sumer i Ibbi-Suen · Zobacz więcej »
III dynastia z Ur
Imperium III dynastii z Ur (na zielono). III dynastia z Ur – mezopotamska dynastia założona przez Ur-Nammu z Ur, panowała nad zjednoczonym Sumerem i Akadem w latach 2113–2005 p.n.e. (chronologia średnia).
Nowy!!: Sumer i III dynastia z Ur · Zobacz więcej »
Irak
Region Iraku Zdjęcie satelitarne Iraku Irak, Republika Iraku (arab. العراق, trl. Al-'Irāq, trb. Al-Irak; جمهورية العراق, trb. Dżumhurijjat al-Irak, kurd. كۆماری عێراق, trl. Komarî 'Êraq, trb. Komari Erak; asyr. ܩܘܛܢܝܘܬܐ ܕܥܝܪܐܩ) – państwo arabskie na Bliskim Wschodzie, leżące nad ZatokąPerską.
Nowy!!: Sumer i Irak · Zobacz więcej »
Isin
Mapa południowej Mezopotamii w II tys. p.n.e. z zaznaczonym miastem Isin Isin – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, nad rzekąEufrat, które największe znaczenie zyskało w XX wieku p.n.e. będąc stolicąpaństwa I dynastii z Isin; obecnie stanowisko archeologiczne Al-Bahrijjat w Iraku.
Nowy!!: Sumer i Isin · Zobacz więcej »
Język hebrajski
Język hebrajski (hebr., trb.) – język z grupy kananejskiej języków semickich północno-zachodnich, należących do afroazjatyckiej rodziny językowej, zapisywany przeważnie alfabetem hebrajskim.
Nowy!!: Sumer i Język hebrajski · Zobacz więcej »
Język sumeryjski
Język sumeryjski (sum. 𒅴𒂠, eme-gi7/gir15, akad. Ŝumeru) – język starożytnego Sumeru, używany w południowej Mezopotamii od co najmniej IV tysiąclecia p.n.e., jeden z najstarszych zapisanych języków.
Nowy!!: Sumer i Język sumeryjski · Zobacz więcej »
Języki semickie
Współczesny zasięg języków semickich (kolor jasnopomarańczowy) na tle rodziny afroazjatyckiej Języki semickie – rodzina języków, należąca do języków afroazjatyckich, wywodząca się z języka prasemickiego.
Nowy!!: Sumer i Języki semickie · Zobacz więcej »
Kisz
okresie wczesnodynastycznym (ok. 2900-2350 p.n.e.) Kisz – prastare miasto sumero-akadyjskie, nad Eufratem, 13 km na wschód od Babilonu, obecnie stanowisko archeologiczne Tall al-Uhajmir (Czerwony Pagórek) w Iraku; niewątpliwie jedno z najstarszych miast świata.
Nowy!!: Sumer i Kisz · Zobacz więcej »
Koczownik
Saamów (około 1900) Koczownicy w Tybecie (2005) Koczownik, nomada – wędrowiec, członek grupy ludzi nieposiadającej stałego miejsca zamieszkania, przemieszczającej się z miejsca na miejsce, np.
Nowy!!: Sumer i Koczownik · Zobacz więcej »
Księga Rodzaju
Księga Rodzaju, Pierwsza Księga Mojżeszowa (hebr. בראשית Bereszit (od pierwszych słów Na początku), gr. Γένεσις Genesis) – pierwsza księga Biblii, należąca do Starego Testamentu, zaliczana do Pięcioksięgu (Tory).
Nowy!!: Sumer i Księga Rodzaju · Zobacz więcej »
Lagasz
okresie wczesnodynastycznym (ok. 2900-2350 p.n.e.). Lagasz (sum. lagaški) – starożytne miasto-państwo założone przez Sumerów w południowej Mezopotamii; obecnie stanowisko archeologiczne Tell al-Hiba w Iraku.
Nowy!!: Sumer i Lagasz · Zobacz więcej »
Lament nad upadkiem Ur
Gliniana tabliczka z tekstem ''Lamentu nad upadkiem Ur''; zbiory Luwru (AO 6446) Lament nad upadkiem Ur (także Tren na zagładę Ur bądź Lament nad zagładąUr) – sumeryjski utwór żałobny, napisany na przełomie trzeciego i drugiego tysiąclecia p.n.e. Treść utworu nawiązuje do upadku III dynastii z Ur.
Nowy!!: Sumer i Lament nad upadkiem Ur · Zobacz więcej »
Larsa
Mapa południowej Mezopotamii z zaznaczonym miastem Larsa Lista Królów Larsy, terakota, zbiory Luwru (AO 7025) Larsa (być może biblijne Ellasar, Genesis 14:1) – starożytne miasto-państwo w południowej Mezopotamii, obecnie stanowisko archeologiczne Tell Senkereh w Iraku.
Nowy!!: Sumer i Larsa · Zobacz więcej »
Ludy semickie
Ludy semickie, Semici – grupa ludów posługujących się językami z rodziny semickiej, m.in.
Nowy!!: Sumer i Ludy semickie · Zobacz więcej »
Lugalzagesi
Sumer za Lugalzagesiego (na czerwono), ok. 2350 p.n.e. Lugalzagesi – władca sumeryjskiego miasta-państwa Umma, panujący ok.
Nowy!!: Sumer i Lugalzagesi · Zobacz więcej »
Lulubejowie
Płaskorzeźba na cześć króla Anubaniniego Lulubejowie – plemię zamieszkujące północno-wschodnie góry Zagros (obecnie Kurdystan na pograniczu iracko-irańsko-tureckim), które obok Gutejów było stałym źródłem niepokojów dla osiadłych mieszkańców Mezopotamii.
Nowy!!: Sumer i Lulubejowie · Zobacz więcej »
Mad'an
thumb Maʻdān (arab. معدان), Madanowie, Arabowie Błotni (arab. عرب الأهوار, ʻArab al-Ahwār) – lud zamieszkujący mokradła dolnej niziny mezopotamskiej, w widłach Tygrysu i Eufratu (dzisiejszy Irak).
Nowy!!: Sumer i Mad'an · Zobacz więcej »
Malaje
Flaga Malajów w latach 1896–1950 Malaje (ang. i malajski Malaya) – nazwa stosowana na określenie dawnych posiadłości brytyjskich na Półwyspie Malajskim (do 1946 r. kilku, następnie jednej powstałej w wyniku ich połączenia), od 1957 r. zaś do niepodległego państwa, które w 1963 roku przekształciło się w Malezję (malajski Malaysia).
Nowy!!: Sumer i Malaje · Zobacz więcej »
Manisztusu
Manisztusu – władca z dynastii akadyjskiej; objął rządy nad imperium akadyjskim w roku 2269 p.n.e., po 9 latach panowania jego młodszego brata Rimusza.
Nowy!!: Sumer i Manisztusu · Zobacz więcej »
Mesanepada
Mesanepada (sum. mes.an.ne2.pa3.da, tłum. „młodzieniec wybrany przez boga Ana”) – jeden z wczesnych sumeryjskich władców, który ok.
Nowy!!: Sumer i Mesanepada · Zobacz więcej »
Mezopotamia
Mezopotamia widoczna z satelity w 2020 roku Mezopotamia,, w znaczeniu dosłownym międzyrzecze (nazwa przejęta z Miyanrudan i Bet-Nahrain) – starożytna kraina na Bliskim Wschodzie leżąca w dorzeczu Tygrysu i Eufratu.
Nowy!!: Sumer i Mezopotamia · Zobacz więcej »
Mitologia sumeryjska
Mitologia sumeryjska – mitologia z południowych terenów Mezopotamii z okresu, kiedy były pod panowaniem Sumerów.
Nowy!!: Sumer i Mitologia sumeryjska · Zobacz więcej »
Nammahani
Nammahani, Nammahni – ostatni władca sumeryjskiego miasta-państwa Lagasz z II dynastii z Lagasz, panujący pod koniec XXII w. p.n.e. Znany z kilku inskrypcji budowlanych.
Nowy!!: Sumer i Nammahani · Zobacz więcej »
Nanna (bóg)
Nanna, Nannar – sumeryjski bóg Księżyca.
Nowy!!: Sumer i Nanna (bóg) · Zobacz więcej »
Naram-Sin z Akadu
Lulubejami Naram-Sin, także Narām-Sîn lub Naram-Suen (akad. 𒀭𒈾𒊏𒄠𒀭𒂗𒍪 Na-ra-am Sin, co oznacza „umiłowany przez boga Księżyca Sina”) – władca Imperium Akadyjskiego, który panował prawdopodobnie około lat 2254–2218 p.n.e. Był wnukiem Sargona Wielkiego.
Nowy!!: Sumer i Naram-Sin z Akadu · Zobacz więcej »
Nizina Mezopotamska
Nizina Mezopotamska – nizina w Iraku oraz w Iranie i Kuwejcie, w dorzeczach Eufratu i Tygrysu.
Nowy!!: Sumer i Nizina Mezopotamska · Zobacz więcej »
Okres Ubajd
Ur, Hadżi Muhammad, Tell 'Oueili) Narodowego Muzeum Ceramiki w Sèvres, Francja przykład naczynia z późnego okresu Ubajd; południowy Irak; zbiory Museum of Fine Arts w Bostonie Okres Ubajd, Kultura Obeid – nazwa ostatniego okresu prehistorii w Mezopotamii, trwającego od ok.
Nowy!!: Sumer i Okres Ubajd · Zobacz więcej »
Państwo
unitarne, będące jednocześnie krajem krajów związkowych Państwo – forma organizacji społeczeństwa mająca na celu stanowienie i wykonywanie prawa na określonym terytorium.
Nowy!!: Sumer i Państwo · Zobacz więcej »
Politeizm
Bogowie starożytnego Egiptu w Carnegie Museum of Natural History Politeizm (z polys – „liczny” + theos – „bóg”), wielobóstwo – wiara w istnienie wielu bóstw (np. religia Słowian, religia starożytnej Grecji, starożytnego Rzymu, starożytnego Egiptu, wierzenia Azteków, shintō, niektóre odłamy hinduizmu).
Nowy!!: Sumer i Politeizm · Zobacz więcej »
Rimusz
Rimusz – władca z dynastii akadyjskiej; objął władzę nad imperium akadyjskim około roku 2278 p.n.e., po 55 latach panowania swojego ojca, Sargona Wielkiego.
Nowy!!: Sumer i Rimusz · Zobacz więcej »
Samsu-iluna
Samsu-ditany). Samsu-iluna (Samsu-iluna) – siódmy król Babilonii z I dynastii z Babilonu, syn i następca Hammurabiego, panował przez 38 lat (1749–1712 p.n.e.) Początek jego panowania nie był pomyślny, ponieważ Kasyci wtargnęli do kraju z pogranicza Elamu, zdobywając Uruk i Ur.
Nowy!!: Sumer i Samsu-iluna · Zobacz więcej »
Sargon Wielki
Sargon z Akadu (akad. 𒊬𒊒𒄀 Šar-ru-gi), także Sargon Wielki, w starszych pracach historycznych jako Sargon Starszy – twórca i pierwszy władca Imperium Akadyjskiego, znany z podboju sumeryjskich miast-państw w XXIV i XXIII wieku p.n.e. Był założycielem dynastii akadyjskiej, która rządziła przez około sto lat po jego śmierci, aż do podboju Sumeru przez Gutejów.
Nowy!!: Sumer i Sargon Wielki · Zobacz więcej »
Sippar
Sippar (sum. zimbir(UD.KIB.NUN)ki; akad. Sippar, Sippir) – starożytne miasto w północnej Babilonii, położone na wschodnim brzegu Eufratu, około 60 km na północ od Babilonu; obecnie stanowisko archeologiczne Abu Habbah (tłum. „Ojciec nasion”)Gasche H., Janssen C., hasło Sippar, w: Meyers E.M. (wyd.), The Oxford..., s. 47.
Nowy!!: Sumer i Sippar · Zobacz więcej »
Starożytność
Egipskie piramidy Ateny na Akropolu Rzymskie koloseum Starożytność – pierwszy okres historii niektórych części świata, wyróżniany zwłaszcza w dziejopisarstwie europejskim.
Nowy!!: Sumer i Starożytność · Zobacz więcej »
Sumerowie
Sumeryjska figurka oranta z ogolonągłowąoraz w stroju w liściaste wzory (około 2400 roku p.n.e.) Sumerowie (sum. 𒊕𒈪, saĝ-ĝi6-ga, tłum. „czarnogłowi”) – starożytny lud nieznanego pochodzenia, który pod koniec IV tysiąclecia p.n.e. stworzył cywilizację w południowej Mezopotamii – Sumer.
Nowy!!: Sumer i Sumerowie · Zobacz więcej »
Sumeryjska lista królów
Gliniany graniastosłup z tekstem ''Sumeryjskiej listy królów'', kopia WB / WB 444 (kopia G u Glassnera). Sumeryjska lista królów – dzieło sumeryjskiego piśmiennictwa, będące listąwładców i dynastii rządzących Sumerem, począwszy od królów panujących przed potopem, a na I dynastii z Isin kończąc (początek II tys. p.n.e.). Dzieło to ma charakter półlegendarny, dlatego dyskwalifikuje się je jako źródło historyczne i traktowane jest przez badaczy dziejów starożytnej Mezopotamii z dużądoząostrożności.
Nowy!!: Sumer i Sumeryjska lista królów · Zobacz więcej »
Szinear
Mapa starożytnego Bliskiego Wschodu z zaznaczonąBabilonią(Sumerem i Akkadem) i miastami Babilon, Uruk i Akkad (Agade) Szinear – kraina wzmiankowana kilkukrotnie w Biblii, najczęściej lokalizowana w południowej Mezopotamii i identyfikowana z Babilonią.
Nowy!!: Sumer i Szinear · Zobacz więcej »
Sztuka sumeryjska
Sztuka sumeryjska – przejaw działalności artystycznej Sumerów, zamieszkałych południowąMezopotamię w okresie od IV tysiąclecia p.n.e., tj.
Nowy!!: Sumer i Sztuka sumeryjska · Zobacz więcej »
Sztuka sumeryjska i akadyjska
Najstarsze ślady osadnictwa znalezione na terenach Mezopotamii pochodząz VIII tys. p.n.e. Sąto niewielkie osady złożone z glinianych domów na planie koła.
Nowy!!: Sumer i Sztuka sumeryjska i akadyjska · Zobacz więcej »
Szulgi
III dynastii z Ur (na zielono). Nanny w Ur; zbiory Luwru (AO 221870). Szulgi – król sumeryjski, syn Ur-Nammu, założyciela III dynastii z Ur, twórca potęgi tego państwa.
Nowy!!: Sumer i Szulgi · Zobacz więcej »
Tygrys (rzeka)
Tygrys (gr. Tígrēs lub Tígris, arab. دجلة, Nahr Dijlah) to obok Eufratu jedna z dwóch największych rzek Mezopotamii.
Nowy!!: Sumer i Tygrys (rzeka) · Zobacz więcej »
Umma (miasto)
okresie wczesnodynastycznym (ok. 2900-2350 p.n.e.) Umma – starożytne miasto-państwo założone przez Sumerów w południowej Mezopotamii, znane przede wszystkim z długotrwałego sporu granicznego z sąsiadującym miastem-państwem Lagasz; obecnie stanowisko archeologiczne Dżucha (Jūkhā) w Iraku.
Nowy!!: Sumer i Umma (miasto) · Zobacz więcej »
Ur (miasto)
Ur (sum. uri2/urim2(ŠEŠ.UNUG)ki lub uri5/urim5(ŠEŠ.AB)ki) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, w XXI wieku p.n.e. stolica imperium III dynastii z Ur; obecnie stanowisko archeologiczne Tall al-Mukajjar w Iraku, położone ok.
Nowy!!: Sumer i Ur (miasto) · Zobacz więcej »
Ur-Nammu
Imperium III dynastii z Ur (na zielono) Ur (dziś Al-Muqaiyar w Iraku) British Museum Ur-Nammu, Ur-Namma (sum. ur-dnammu, ur-dnamma, tłum. „sługa bogini Nammu”) – sumeryjski władca, założyciel III dynastii z Ur, panował w latach 2113-2096 p.n.e..
Nowy!!: Sumer i Ur-Nammu · Zobacz więcej »
Ur-Nansze
Kamienna płytka wotywna przedstawiająca Ur-nansze (jako budowniczego z koszem na głowie) wraz z jego rodziną; znaleziona w Girsu (ob. Tall Luh); zbiory Luwru (AO 2344). Ur-Nansze (sum. ur.dnanše, tłum. „Sługa bogini Nansze”) – sumeryjski władca miasta-państwa Lagasz, panujący ok.
Nowy!!: Sumer i Ur-Nansze · Zobacz więcej »
Uruk
Uruk (sum. unug/unuki; akad. Uruk; bibl. Erech) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, położone nad starym korytem Eufratu, współcześnie stanowisko archeologiczne Warka (też Al-Warka) w południowym Iraku, leżące ok.
Nowy!!: Sumer i Uruk · Zobacz więcej »
Urukagina
Fragment glinianego stożka z inskrypcjąbudowlanąUrukaginy; znaleziony w Girsu (Telloh); zbiory Luwru (AO 4598ab). Urukagina, Uruinimgina lub Irikagina – władca sumeryjskiego miasta-państwa Lagasz, ostatni przedstawiciel I dynastii z Lagasz; panował w latach 2378–2371 p.n.e. Został władcąpo przewrocie, podczas którego zdetronizowano poprzedniego władcę Lugalandę.
Nowy!!: Sumer i Urukagina · Zobacz więcej »
Utuhengal
Utuhengal (sum. dutu-he2-gal2; tłum. „bóg Utu jest obfitością/dostatkiem”) – sumeryjski władca miasta-państwa Uruk, panujący w latach 2116 - 2110 p.n.e.; według „''Sumeryjskiej listy królów''” jedyny przedstawiciel V dynastii z UrukPiotr Michalowski, „Sumerian...”, s. 84.
Nowy!!: Sumer i Utuhengal · Zobacz więcej »
Wyżyna Tybetańska
Wyżyna Tybetańska Wyżyna Tybetańska (tyb. བོད་ས་མཐོ། – Wylie: bod sa mtho, ZWPY: Boi Gangto) – rozległa wyżyna w Azji Centralnej.
Nowy!!: Sumer i Wyżyna Tybetańska · Zobacz więcej »
XIX wiek p.n.e.
XIX WIEK P.N.E. XXI wiek p.n.e. XX wiek p.n.e. XIX wiek p.n.e. XVIII wiek p.n.e. XVII wiek p.n.e. Urodzili się.
Nowy!!: Sumer i XIX wiek p.n.e. · Zobacz więcej »
XVI wiek p.n.e.
XVI wiek p.n.e. XVIII wiek p.n.e. XVII wiek p.n.e. XVI wiek p.n.e. XV wiek p.n.e. XIV wiek p.n.e. Urodzili się.
Nowy!!: Sumer i XVI wiek p.n.e. · Zobacz więcej »
XVIII wiek p.n.e.
XVIII WIEK P.N.E. XX wiek p.n.e. XIX wiek p.n.e. XVIII wiek p.n.e. XVII wiek p.n.e. XVI wiek p.n.e. Urodzili się.
Nowy!!: Sumer i XVIII wiek p.n.e. · Zobacz więcej »
XX wiek p.n.e.
XX WIEK P.N.E. XXII wiek p.n.e. XXI wiek p.n.e. XX wiek p.n.e. XIX wiek p.n.e. XVIII wiek p.n.e. Urodzili się.
Nowy!!: Sumer i XX wiek p.n.e. · Zobacz więcej »
Zagros
Góry Zagros – widok z kosmosu, wrzesień 1992 Zagros – góry w Iranie, od pd.-zach.
Nowy!!: Sumer i Zagros · Zobacz więcej »
Zatoka Perska
Zatoka Perska, Zatoka Irańska, (pers. خليج فارس – Chalidż-e Fars, arab. الخليج الفارسي – Al-Chalidż al-Farsi), wcinająca się między Półwysep Arabski a wybrzeże Iranu.
Nowy!!: Sumer i Zatoka Perska · Zobacz więcej »
