Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Tybet (region)

Indeks Tybet (region)

Tybet (Wylie: Bod, ZWPY: Poi; chiń.: 西藏, pinyin: Xīzàng) – kraina historyczna w Azji obejmująca Wyżynę Tybetańskąi jej przyległości, obecnie w większości w granicach Chin.

151 kontakty: Amdo, An Lushan, Atiśa, Awalokiteśwara, Azja, Ü-Tsang, Bambus, Bön, Bengal, Bodhisattwa, Brahmaputra, Budda, Budda Siakjamuni, Buddyzm, Buddyzm tybetański, Budowle megalityczne, Buston Rinchen Grub, Cangjang Gjaco, Centralny Rząd Tybetański, Chan (władca), Chińska Republika Ludowa, Chińska wojna domowa, Chiny, Congkhapa, Dalajlama, Dżokhang, Deng Xiaoping, Dharamsala, Drepung, Drikung kagju, Dynastia Qing, Dynastia Yuan, Francis Edward Younghusband, Ganden, Gansu, Gelug, Gendun Drup, Gurkhowie, Hanyu pinyin, Heinrich Harrer, Himalaje, Hollywood, Hunwejbini, II wojna światowa, Imperium mongolskie, Indie, Indie Brytyjskie, Indus, Irawadi, Jangcy, ..., Język chiński, Język tybetański, Jodła, Jonten Gjaco, Kadam, Kagju, Kali Gandaki, Kangjur, Kangxi, Karakorum, Karma Kagyu, Karma Pakszi, Kham, Klasztor buddyjski, Komunistyczna Partia Chin, Kubilaj-chan, Kuku-nor, Kundun – życie Dalaj Lamy, Kunlun, Ladakh, Langdarma, Lhasa, Lobsang Gjaco, Lobsang Trinlej Czokji Gjalcen, Mahajana, Manas-czʽu, Mapam Yumco, Martin Scorsese, Medycyna tybetańska, Mekong, Mongołowie, Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników, Nepal, Nienczen Tangla, Ningma, Pałac Potala, Padmasambhava, Paleolit, Pamir, Panczenlama, Paprocie, Parlamentarny Zespół na rzecz Tybetu, Płaskowyż, Pekin, Pinyin tybetański, Pismo tybetańskie, Poliandria w Tybecie, Powstanie tybetańskie 1959, Prehistoria, Qiang, Qianlong, Qilian Shan, Qinghai, Ralpaczen, Różanecznik, Republika Chińska, Reting Rinpocze, Rewolucja kulturalna, Rewolucja Xinhai, Rime, Rosja, Sakja, Sakja Pandita, Saluin, Samje, Sangje Gjaco, Sanskryt, Satledź, Schutzstaffel, Sera (klasztor), Siedem lat w Tybecie, Siedemnastopunktowe porozumienie, Sonam Gjaco, Songcen Gampo, Stany Zjednoczone, Stupa, Syczuan, Szangszung, Szenrab, Tengjur, Tenzin Gjaco, Thubten Gjaco, Transhimalaje, Transliteracja Wyliego, Trisong Decen, Tulku, Turkiestan Chiński, Tybet, Tybetańczycy, Tybetański Region Autonomiczny, Ułan Bator, Ugedej, Wadżrajana, Wasal, Wielka Brytania, Wielka Gra, Wyżyna Tybetańska, Xi’an, Xigazê, Yongzheng, Zamieszki w Tybecie w 2008 roku. Rozwiń indeks (101 jeszcze) »

Amdo

Historyczny obszar Tybetu Amdo (tyb.: ཨ༌མདོ, Wylie: a mdo, ZWPY: Amdo) – historyczny region Tybetu, obejmujący terytoria na wschód od Wyżyny Tybetańskiej i na południe od jeziora Kuku-nor.

Nowy!!: Tybet (region) i Amdo · Zobacz więcej »

An Lushan

An Lushan (ur. ok. 703, zm. 757) – przywódca rebelii w Chinach skierowanej przeciwko władcom z dynastii Tang.

Nowy!!: Tybet (region) i An Lushan · Zobacz więcej »

Atiśa

Atīśa Dīpaṅkara Śrījñāna (Atiśa Dipankara Śridźńana, sanskryt: अतिश दीपङ्कर श्रीज्ञान, bengalski: অতীশ দীপঙ্কর শ্রীজ্ঞান Ôtish Dipôngkor Srigên, chiń. trad. 燃燈吉祥智 pinyin: Rándēng Jíxiángzhì) ur.

Nowy!!: Tybet (region) i Atiśa · Zobacz więcej »

Awalokiteśwara

Avalokitesvara z tysiącem ramion Bogini Guanyin, Kuala Lumpur Płaskorzeźba Bodhisattwa Avalokiteśwara, Japonia, 2 poł XX w., Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie Awalokiteśwara (skt. अवलोकितेश्वर trl. Avalokiteśvara, ang. Avalokiteshvara, dosł. Pan patrzący w dół (tzn. ze współczuciem); tyb. སྤྱན་རས་གཟིགས།, Wylie: spyan ras gzigs, wymowa: Czenrezig lub Cienrezig – jest jednym z najważniejszych bodhisattwów w buddyzmie mahajany i wadżrajany, uosabiającym współczucie.

Nowy!!: Tybet (region) i Awalokiteśwara · Zobacz więcej »

Azja

Azja (gr. Asía, łac. Asia) – w zależności od podejścia: największy kontynent na Ziemi lub część świata, która razem z Europątworzy największy kontynent, Eurazję.

Nowy!!: Tybet (region) i Azja · Zobacz więcej »

Ü-Tsang

Regiony historyczne w Tybecie i obszar kontrolowany przez to państwo w okresie międzywojennym na tle współczesnych granic prowincji Ü-Tsang (tyb.: དབུས་གཙང་, Wylie: Dbus-gtsang, ZWPY: Ü-Zang) − jeden z trzech tradycyjnych regionów (prowincji) Tybetu, obok Amdo i Kham.

Nowy!!: Tybet (region) i Ü-Tsang · Zobacz więcej »

Bambus

Zarośla bambusowe ''Bambusa ventricosa'' Bambus (Bambusa Shreb.) – rodzaj roślin wieloletnich o drewniejących łodygach, należący do rodziny wiechlinowatych.

Nowy!!: Tybet (region) i Bambus · Zobacz więcej »

Bön

koła życia według tradycji bön Bön – starożytna tybetańska tradycja religijna, istniejąca przed buddyzmem tybetańskim, uległa znacznemu przekształceniu pod jego wpływem i współcześnie z nim koegzystuje.

Nowy!!: Tybet (region) i Bön · Zobacz więcej »

Bengal

Położenie na mapie. Bengal – kraina historyczna w Azji Południowej, we wschodniej części Niziny Hindustańskiej, nad ZatokąBengalską.

Nowy!!: Tybet (region) i Bengal · Zobacz więcej »

Bodhisattwa

Boddhisattva Mandźuśri (Monju), Japonia Sakralny posąg buddyjski (Bodhisattwa Kannon), 2 poł XIX wieku, Japonia, Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie Bodhisattwa (skt.: बोधिसत्त्व bodhisattva, dosł. przebudzone dobro; tyb. བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་, Wylie: byang chub sems dpa', dosł. bohater umysłu oświecenia; chiń. 菩薩, pinyin: púsà, kor. 보살 posal; jap. bosatsu; wiet. bồ tát) – w buddyzmie tradycji mahāyāna istota, która przez systematyczne ćwiczenie wyzwalających działań (skt. paramita) dąży do stanu buddy, kierując się altruistycznąmotywacjąprzynoszenia pożytku innym.

Nowy!!: Tybet (region) i Bodhisattwa · Zobacz więcej »

Brahmaputra

Brahmaputra Brahmaputra w okolicach Saraighat Tybecie Brahmaputra – rzeka w Chinach, Indiach i Bangladeszu.

Nowy!!: Tybet (region) i Brahmaputra · Zobacz więcej »

Budda

Budda Japonii Wizerunek Buddy w świątyni koreańskiej Posążek Buddy Przedstawienie leżącego Buddy, Tajlandia Statuetki Buddy w budynku przyjęć Pałacu Królewskiego w Phnom Penh Budda (sanskr. Buddha „oświecony”, „przebudzony”, „nieuśpiony”), właśc.

Nowy!!: Tybet (region) i Budda · Zobacz więcej »

Budda Siakjamuni

Ilustracja Buddy z XIX wieku Budda Siakjamuni (żył w latach prawdopodobnie 563–483 p.n.e.Daty życia Buddy sąobiektem kontrowersji. Zobacz: era buddyjska.), właściwie Siddhartha Gautama z rodu Śakjów – indyjski książę, filozof i reformator religijny, twórca buddyzmu.

Nowy!!: Tybet (region) i Budda Siakjamuni · Zobacz więcej »

Buddyzm

„Koło Dharmy” – najczęściej spotykany buddyjski symbol. Flaga buddyjska Buddyzm (inna nazwa to: sanskr. Buddha Dharma; pāli. Buddha Dhamma lub Buddha Sasana – „Nauka Przebudzonego”) – nonteistyczny system filozoficzny i religijny, którego założycielem i twórcąjego podstawowych założeń był żyjący od około 560 do 480 roku p.n.e. Siddhārtha Gautama (pāli. Siddhattha Gotama), syn księcia z rodu Śākyów, władcy jednego z miast-państw w północnych Indiach.

Nowy!!: Tybet (region) i Buddyzm · Zobacz więcej »

Buddyzm tybetański

Wylie: mkhas grub dge legs dpal bzang po; 1385–1438). Od słowa lama pochodzi określenie buddyzmu tybetańskiego jako lamaizmu Buddyzm tybetański (tyb.: བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན།, Wylie: bod brgyud nang bstan; określany też jako lamaizm, choć nazwa ta bywa odbierana jako pejoratywna i jest merytorycznie niesłuszna) – odmiana buddyzmu, która jest głównąreligiąTybetu i jego regionów sąsiadujących (np. Bhutanu, Nepalu, Sikkimu i Ladakhu) od czasu ustanowienia jej jako religii państwowej przez króla Trisong Decena (Wylie: khri srong lde btsan) panującego w Tybecie w okresie od roku 755 do 797.

Nowy!!: Tybet (region) i Buddyzm tybetański · Zobacz więcej »

Budowle megalityczne

Orientacyjna mapa początków i rozprzestrzeniania się budowli megalitycznych w Europie Malcie wybudowana w okresie neolituhttp://www.culturalheritage.gov.mt/filebank/inventory/00001.pdf Ġgantija Temples – National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands Fragment Stonehenge Menhiry w Callanish Budowle megalityczne (megality) występująna obszarze całego świata, w tym również w Europie i Polsce.

Nowy!!: Tybet (region) i Budowle megalityczne · Zobacz więcej »

Buston Rinchen Grub

Buston Rinchen Grub (tyb.: བུ་སྟོན་རིན་ཆེན་གྲུབ་, Wylie: bu ston rin chen grub, ZWPY: Pudoin Rinqênzhub; chiń. 布敦仁欽竹 Bùdūn Rénqīngzhú); ur.

Nowy!!: Tybet (region) i Buston Rinchen Grub · Zobacz więcej »

Cangjang Gjaco

Cangjang Gjaco (tyb. ཚང་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་ Wylie: tshang-dbyangs-rgya-mtsho, ZWPY: Cangyang Gyaco; ur. 1682 lub 1683 w Monjul, zm. 1706, 1707 lub 1746) – najwyższy inkarnowany lama szkoły Gelug buddyzmu tybetańskiego, szósty dalajlama, poeta, autor miniatur i pieśni o tematyce miłosnej, aktywny również w innych dziedzinach sztuki.

Nowy!!: Tybet (region) i Cangjang Gjaco · Zobacz więcej »

Centralny Rząd Tybetański

Flaga Tybetu Centralny Rząd Tybetański (tyb. དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།, ang. Central Tibetan Administration, pełna nazwa: Centralny Rząd Tybetański Jego Świątobliwości XIV Dalajlamy) – tybetański rząd na uchodźstwie z siedzibąw Dharamsali w IndiachDokładnie siedziba rządu jest położona między Dharamsaląa górskąwioskąMcLeod Ganj.

Nowy!!: Tybet (region) i Centralny Rząd Tybetański · Zobacz więcej »

Chan (władca)

Chan (tur. khān, skrócona forma od khāqān „władca”) tytuł władcy państwa (chanatu) w dawnych krajach Azji Środkowej i Europy Wschodniej.

Nowy!!: Tybet (region) i Chan (władca) · Zobacz więcej »

Chińska Republika Ludowa

Pekin Szanghaj Mount Everest Chińska Republika Ludowa, ChRL, Chiny – państwo w Azji Wschodniej, obejmujące historyczne Chiny (bez Tajwanu) oraz Tybet i inne ziemie w Azji Środkowej zamieszkane w sumie przez 56 grup etnicznych.

Nowy!!: Tybet (region) i Chińska Republika Ludowa · Zobacz więcej »

Chińska wojna domowa

Chińska wojna domowa (1927–1949) – wojna domowa między chińskimi komunistami i nacjonalistami z Kuomintangu, która trwała od sierpnia 1927 do października 1949 roku.

Nowy!!: Tybet (region) i Chińska wojna domowa · Zobacz więcej »

Chiny

Dynastii Qing. Chiny – region historyczno-kulturowy w Azji, będący jednąz najstarszych cywilizacji na świecie.

Nowy!!: Tybet (region) i Chiny · Zobacz więcej »

Congkhapa

klasztorze Kumbum (Chiny) przedstawiająca Tsongkhapę Je Tsongkhapa Losang Drakpa (tyb.: ཙོང་ཁ་པ།, Wylie: tsong kha pa, ZWPY: Zongkaba; ur. 1357, zm. 1419) – reformator i uczony buddyjski z Tybetu, założyciel szkoły Gelug.

Nowy!!: Tybet (region) i Congkhapa · Zobacz więcej »

Dalajlama

Tenzin Gjaco – obecny czternasty Dalajlama Dalajlama (tyb. ཏཱ་ལའི་བླ་མ་, Wylie: taa-la’i bla-ma, ZWPY: Dalai Lama) – przedstawiciel szkoły gelug – jednej z czterech największych szkół buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Tybet (region) i Dalajlama · Zobacz więcej »

Dżokhang

Dach świątyni z widocznymi zdobieniami Dżokhang (tyb: ཇོ་ཁང་, Wylie: Jo-khang, ZWPY: Qokang; chiń.: 大昭寺, pinyin: Dàzhāosì) – najstarsza buddyjska świątynia w Tybecie, wzniesiona ok.

Nowy!!: Tybet (region) i Dżokhang · Zobacz więcej »

Deng Xiaoping

Deng Xiaoping (ur. 22 sierpnia 1904, zm. 19 lutego 1997) – polityk chiński i mąż stanu.

Nowy!!: Tybet (region) i Deng Xiaoping · Zobacz więcej »

Dharamsala

Dharamsala (lub też Dharamśala, hindi: धर्मशाला) – miasto w północnych Indiach w stanie Himachal Pradesh, w zachodnich Himalajach.

Nowy!!: Tybet (region) i Dharamsala · Zobacz więcej »

Drepung

Drepung (tyb. འབྲས་སྤུངས་, Wylie: ’bras spungs, ZWPY: Zhaibung) – jeden z trzech wielkich klasztorów uniwersytetów Gelug w Tybecie (nazwa dokładnie oznacza „Stos Ryżu”).

Nowy!!: Tybet (region) i Drepung · Zobacz więcej »

Drikung kagju

Drikung kagju Drikung kagju lub drigung kagju (bri-kung bka'-brgyud) szkoła kagju buddyzmu tybetańskiego, jedna z tzw.

Nowy!!: Tybet (region) i Drikung kagju · Zobacz więcej »

Dynastia Qing

Dynastia Qing, wym.

Nowy!!: Tybet (region) i Dynastia Qing · Zobacz więcej »

Dynastia Yuan

Dynastia Yuan (wym.) – mongolska dynastia władająca imperium chińsko-mongolskim w latach 1279–1368, a następnie jako dynastia północnych Yuan do 1635 w Mongolii.

Nowy!!: Tybet (region) i Dynastia Yuan · Zobacz więcej »

Francis Edward Younghusband

Francis Edward Younghusband Francis Edward Younghusband (ur. 31 maja 1863, zm. 31 lipca 1942) − oficer armii brytyjskiej, dyplomata, odkrywca i spirytysta, prezydent Royal Geographical Society.

Nowy!!: Tybet (region) i Francis Edward Younghusband · Zobacz więcej »

Ganden

Ganden (tyb. དགའ་ལྡན, Wylie dGa'-ldan, ZWPY Gandain) – klasztor tybetański w Tybecie, jeden z trzech głównych ośrodków szkoły Gelug obok Drepung i Sera.

Nowy!!: Tybet (region) i Ganden · Zobacz więcej »

Gansu

Gansu – północno-zachodnia prowincja ChRL.

Nowy!!: Tybet (region) i Gansu · Zobacz więcej »

Gelug

Gelug (tyb. དགེ་ལུགས་པ།, Wylie: dge lugs pa, ZWPY: Gêlug-pa; nazwa po tybetańsku oznacza system szlachetności) – jedna z czterech głównych tradycji (szkół, obrządków) buddyzmu tybetańskiego nauczających hinajany, mahajany i wadżrajany.

Nowy!!: Tybet (region) i Gelug · Zobacz więcej »

Gendun Drup

Klasztor Taszilunpo Gendun Drup, I Dalajlama (tyb. དགེ་འདུན་གྲུབ།, Wylie Dge-'dun grub; ur. jako Pema Dordże w 1391 w Gyurmey Rupa, zm. 1474 lub 1475 w klasztorze Taszilunpo) – w swoim czasie jeden z najważniejszych lamów tradycji gelug buddyzmu tybetańskiego, uczeń jej założyciela i jednocześnie wielkiego religijnego reformatora Congkhapy.

Nowy!!: Tybet (region) i Gendun Drup · Zobacz więcej »

Gurkhowie

Gurkhowie – 1857 Gurkhowie (ang. Gurkha lub Gorkha) – lud zamieszkujący Nepal, nazwany na cześć hinduskiego świętego i guru z VIII w. n.e. – Gorakhnatha.

Nowy!!: Tybet (region) i Gurkhowie · Zobacz więcej »

Hanyu pinyin

Hanyu pinyin – oficjalna transkrypcja standardowego języka mandaryńskiego (putonghua, hanyu pinyin: pǔtōnghuà) – urzędowego języka Chin – na alfabet łaciński.

Nowy!!: Tybet (region) i Hanyu pinyin · Zobacz więcej »

Heinrich Harrer

Heinrich Harrer (ur. 6 lipca 1912 w Hüttenbergu, zm. 7 stycznia 2006 we Friesach) – austriacki alpinista, himalaista, geograf, pisarz i nauczyciel Dalajlamy XIV.

Nowy!!: Tybet (region) i Heinrich Harrer · Zobacz więcej »

Himalaje

Mount Everest Lhotse Krucze Jezioro w Sikkimie Dolina Imja Khola Lodowiec Khumbu Makalu Kanczendzonga Nanga Parbat Klasztor Taktshang Mustangu. Himalaje – najwyższy łańcuch górski na Ziemi.

Nowy!!: Tybet (region) i Himalaje · Zobacz więcej »

Hollywood

Nestor Studio, pierwsze studio filmowe w Hollywood (1912) Glen-Holly Hotel, pierwszy hotel w Hollywood, na narożniku, gdzie obecnie jest ulica Yucca Street. Został wzniesiony w 1890 roku Reklama gazetowa sprzedaży gruntów w Hollywood z 1908 roku Hollywood – dzielnica miasta Los Angeles w Stanach Zjednoczonych i najważniejszy ośrodek amerykańskiej kinematografii.

Nowy!!: Tybet (region) i Hollywood · Zobacz więcej »

Hunwejbini

Hunwejbini albo Czerwona Gwardia – komunistyczna organizacja młodzieżowa działająca w Chinach podczas rewolucji kulturalnej, w latach 1966–1968.

Nowy!!: Tybet (region) i Hunwejbini · Zobacz więcej »

II wojna światowa

Polskiego Radia o wybuchu wojny II wojna światowa – największa i najkrwawsza wojna w dziejach, zaliczana do wojen totalnych, trwająca od 1 września 1939 roku do 2 września 1945 roku.

Nowy!!: Tybet (region) i II wojna światowa · Zobacz więcej »

Imperium mongolskie

Imperium mongolskie (jeke monggol ułus – Wielki Ułus Mongołów) – trzynastowieczne państwo mongolskie, w szczytowym okresie swojego rozwoju terytorialnego obejmujące Azję Środkową, południowąSyberię, północne Chiny, Ruś i Bliski Wschód.

Nowy!!: Tybet (region) i Imperium mongolskie · Zobacz więcej »

Indie

Indie (niezaakceptowana społecznie propozycja PAN z 1959 r.: India,, trl. Bhārat, trb. Bharat), Republika Indii (hindi: भारत गणराज्य, trl. Bhārat Gaṇarājya, trb. Bharat Ganaradźja; ang. Republic of India) – państwo położone w Azji Południowej, zajmujące większość subkontynentu indyjskiego.

Nowy!!: Tybet (region) i Indie · Zobacz więcej »

Indie Brytyjskie

Indie Brytyjskie – region w Azji, który w latach 1858–1947 znajdował się pod władząBrytyjczyków.

Nowy!!: Tybet (region) i Indie Brytyjskie · Zobacz więcej »

Indus

Indus (dewanagari सिन्धु नदी, trl. sindhu nadī) – rzeka w Chinach, Indiach i Pakistanie.

Nowy!!: Tybet (region) i Indus · Zobacz więcej »

Irawadi

thumb thumb Irawadi (birm., wym.) – rzeka na terenie Chin i Mjanmy (najdłuższa rzeka tego kraju) o dł.

Nowy!!: Tybet (region) i Irawadi · Zobacz więcej »

Jangcy

Jangcy, także: Rzeka Błękitna (Yangzi Jiang,;, Chang Jiang) – rzeka w Chinach, najdłuższa w Azji i trzecia po Amazonce i Nilu pod względem długości na Ziemi.

Nowy!!: Tybet (region) i Jangcy · Zobacz więcej »

Język chiński

Zasięg geograficzny poszczególnych języków chińskich Język chiński (lub; pinyin Zhōngwén) – język lub grupa spokrewnionych języków (w klasyfikacji ISO 639-3: makrojęzyk) z rodziny języków chińsko-tybetańskich.

Nowy!!: Tybet (region) i Język chiński · Zobacz więcej »

Język tybetański

Inskrypcja w języku tybetańskim Mantra „Om mani padme hum” w alfabecie tybetańskim z użyciem znaków do zapisu dźwięków obcojęzycznych Język tybetański (tyb., Wylie: bod-skad, ZWPY: Pögä) – język z gałęzi tybeto-birmańskiej języków chińsko-tybetańskich.

Nowy!!: Tybet (region) i Język tybetański · Zobacz więcej »

Jodła

jodły górskiej Jodła (Abies Mill.) – rodzaj zimozielonych drzew z rodziny sosnowatych (Pinaceae Lindl.). Obejmuje co najmniej 48 gatunków występujących na półkuli północnej – najczęściej we wschodniej Azji oraz Ameryce Północnej.

Nowy!!: Tybet (region) i Jodła · Zobacz więcej »

Jonten Gjaco

Jonten Gjaco IV Dalajlama (tyb. ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་, Wylie Yon-tan-rgya-mts'o; ur. 15 lutego 1589 w pobliżu jeziora Kuku-nor, zm. 21 stycznia 1617 w klasztorze Drepung) – czwarty w linii reinkarnujących się dalajlamów, wnuk mongolskiego władcy Ałtan-chana.

Nowy!!: Tybet (region) i Jonten Gjaco · Zobacz więcej »

Kadam

Kadam (tyb. བཀའ་གདམས་པ་, Wylie: bka’ gdams pa; bka znaczy „Nauki (Buddy)”, gdams znaczy instrukcje (bycia wyzwolonym)) – nieistniejąca już odrębnie szkoła buddyzmu tybetańskiego założona w XI wieku przez indyjskiego uczonego i świętego Dżoło Dzie Atiszię (982 – 1054 n.e.), oraz jego uczniów – następców Lamę Dromtonpę, Khutona Yundrung i Ngok Legpe Sherapa.

Nowy!!: Tybet (region) i Kadam · Zobacz więcej »

Kagju

Tradycyjne wyobrażenie Marpy Tłumacza (1012-1097), założyciela marpa kagju w Tybecie Kagju (wymowa tybetańska kagjü, tyb.: བཀའ་བརྒྱུད་པ, wylie: bka’ brgyud pa, ZWPY: Gagyü-pa) – jedna z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Tybet (region) i Kagju · Zobacz więcej »

Kali Gandaki

AnnapurnąKali Gandaki (dewanagari कालीगण्डकी नदी, ang. Gandaki River) – rzeka w Nepalu i Indiach, lewy dopływ Gangesu.

Nowy!!: Tybet (region) i Kali Gandaki · Zobacz więcej »

Kangjur

Kangjur (tyb.: བཀའ་འགྱུར, Wylie: bka’ 'gyur, ZWPY: Ganggyur, w większości dialektów czyta się kandziur, w sanskrycie tripitaka, dosł. „przełożona mowa”) – tybetański kanon buddyjski, który jest uporządkowanym w ok.

Nowy!!: Tybet (region) i Kangjur · Zobacz więcej »

Kangxi

Kangxi, imię prywatne Xuányè (ur. 4 maja 1654, zm. 20 grudnia 1722) – cesarz Chin z dynastii Qing, panujący w latach 1661–1722.

Nowy!!: Tybet (region) i Kangxi · Zobacz więcej »

Karakorum

Mapa części Karakorum Maszerbrum Gaszerbrum I Broad Peak Karakorum – łańcuch górski na pograniczu Indii, Pakistanu i Chin, drugi pod względem wysokości na Ziemi.

Nowy!!: Tybet (region) i Karakorum · Zobacz więcej »

Karma Kagyu

Karma Kagyu (tyb.: ཀརྨ་བཀའ་བརྒྱུད, Wylie: karma bka' brgyud) – jedna ze szkół buddyzmu tybetańskiego zapoczątkowana przez I Karmapę Dysum Czienpa (1110-1193).

Nowy!!: Tybet (region) i Karma Kagyu · Zobacz więcej »

Karma Pakszi

II Gjalła Karmapa, Karma Pakszi (tyb. ཀར་མ་པ་ཀཤི་, Wylie: kar ma pak shi; ur. 1203, zm. 1283) – tybetański lama, druga inkarnacja Karmapy, duchowy przywódca i mistrz medytacji szkoły Karma Kagyu buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Tybet (region) i Karma Pakszi · Zobacz więcej »

Kham

Usytuowanie regionu Kham Tradycyjne domy w Xiangcheng Kham (tyb.: ཁམས, Wylie: khams, ZWPY: Kam; język chiński: 康巴; pinyin: Kāngbā) – historyczny region we wschodnim Tybecie.

Nowy!!: Tybet (region) i Kham · Zobacz więcej »

Klasztor buddyjski

Klasztor buddyjski (chiń. si 寺; kor. sa 사; jap. 寺 ji lub tera; wiet. tự lub chùa) – budynek lub kompleks budynków, w którym przebywająi praktykująmnisi buddyjscy lub mniszki buddyjskie.

Nowy!!: Tybet (region) i Klasztor buddyjski · Zobacz więcej »

Komunistyczna Partia Chin

Logo wypuszczone z okazji 100 lecia partii Komunistyczna Partia Chin – rządząca partia narodowa w Chińskiej Republice Ludowej, założona w 1921.

Nowy!!: Tybet (region) i Komunistyczna Partia Chin · Zobacz więcej »

Kubilaj-chan

Chan Kubilaj lub Kubilaj-chan (ur. 23 września 1215, zm. 18 lutego 1294) – wnuk Czyngis-chana, syn Tołuja i Sorkaktani-beki, piąty wielki chan mongolski i pierwszy cesarz Chin z dynastii Yuan.

Nowy!!: Tybet (region) i Kubilaj-chan · Zobacz więcej »

Kuku-nor

Kuku-nor (tyb.: མཚོ་སྔོན་པོ, Wylie: Mtsho-sngon-po, ZWPY: Co Ngoinbo) – słone, bezodpływowe jezioro pochodzenia tektonicznego w Chinach, w prowincji Qinghai.

Nowy!!: Tybet (region) i Kuku-nor · Zobacz więcej »

Kundun – życie Dalaj Lamy

Kundun – życie Dalaj Lamy (oryg. Kundun) – film z 1997 roku w reżyserii Martina Scorsese.

Nowy!!: Tybet (region) i Kundun – życie Dalaj Lamy · Zobacz więcej »

Kunlun

Góry Kunlun Kunlun – łańcuch górski w zachodnich Chinach, na północnym skraju Wyżyny Tybetańskiej, łączący Karakorum na zachodzie i Ałtyn-Tag na wschodzie.

Nowy!!: Tybet (region) i Kunlun · Zobacz więcej »

Ladakh

Ladakh (tyb.: ལ་དྭགས་; Wylie: la-dwags, hindi: लद्दाख़, urdu: لدّاخ; „kraj wysokich przełęczy”) – region administrowany przez Indie jako terytorium związkowe.

Nowy!!: Tybet (region) i Ladakh · Zobacz więcej »

Langdarma

Langdarma, tybet. གླང་དར་མ།, Wylie glang dar ma (ur. 803, zm. 842) – król (canpo) Imperium tybetańskiego, ostatni władca tego państwa w latach 838–842, popierał pierwotnąreligię bön przeciwko buddyzmowi.

Nowy!!: Tybet (region) i Langdarma · Zobacz więcej »

Lhasa

Lhasa (tyb., Wylie: lha-sa, ZWPY: Lhasa) – stolica i największe miasto chińskiego Tybetańskiego Regionu Autonomicznego.

Nowy!!: Tybet (region) i Lhasa · Zobacz więcej »

Lobsang Gjaco

Ngałang Lobsang Gjaco V Dalajlama (tyb. ངག་དབང་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་, Wylie Nag-dban-blo-bzan-rgya-mts’o, ZWPY Losang Gyaco, zwany również Wielkim Piątym Wylie INa-pa-c’en-po; ur. 21 października 1617 w Lhoka Czingwar Takce, w pobliżu Lhasy, zm. 2 kwietnia 1682) – przedstawiciel szkoły gelug buddyzmu tybetańskiego, kolejny w linii reinkarnujących się dalajlamów.

Nowy!!: Tybet (region) i Lobsang Gjaco · Zobacz więcej »

Lobsang Trinlej Czokji Gjalcen

X Panczenlama (tyb. བློ་བཟང་ཕྲིན་ལས་ལྷུན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན།, wylie: blo bzang phrin las lhun grub chos kyi rgyal mtshan; ur. 19 lutego 1938, zm. 28 stycznia 1989 w klasztorze Taszilhunpo) Był synem Gonpo Cetena i Sonam Drolmy.

Nowy!!: Tybet (region) i Lobsang Trinlej Czokji Gjalcen · Zobacz więcej »

Mahajana

Mahajana (skt. mahāyāna „Wielki Wóz”, chiń.: 大乘, dàshèng; kor. 대승 taesŭng, jap.: 大乗, daijō, wiet. đại thừa) – kierunek buddyzmu, który wyodrębnił się w I wieku p.n.e.

Nowy!!: Tybet (region) i Mahajana · Zobacz więcej »

Manas-czʽu

Manas-czʽu – rzeka w Bhutanie i Indiach, prawy dopływ Brahmaputry.

Nowy!!: Tybet (region) i Manas-czʽu · Zobacz więcej »

Mapam Yumco

Widok na jezioro Manasarowar Zdjęcie satelitarne: jezioro Manasarowar po prawej Mapam Yumco (tybet.: མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ།, Wylie: ma pham gyu mtsho, ZWPY: Mapam Yumco; chiń. 玛法木错 Mǎfǎmù Cuò, hindi मानसरोवर – trb. Manasarowar, trl. Mānasarovar) – jezioro w południowo-zachodnich Chinach, na Wyżynie Tybetańskiej, pomiędzy masywami Kajlas oraz Namnani Feng.

Nowy!!: Tybet (region) i Mapam Yumco · Zobacz więcej »

Martin Scorsese

Martin Marcantonio Luciano Scorsese (ur. 17 listopada 1942 w Nowym Jorku) – amerykański reżyser, scenarzysta, montażysta, aktor i producent filmowy.

Nowy!!: Tybet (region) i Martin Scorsese · Zobacz więcej »

Medycyna tybetańska

Medycyna tybetańska – praktykowana od wieków w Tybecie oraz terenach sąsiadujących, tradycyjna forma medycyny, która wykorzystuje kompleksowe podejście diagnostyczne, np.

Nowy!!: Tybet (region) i Medycyna tybetańska · Zobacz więcej »

Mekong

Mekong (taj. แม่น้ำโขง; Me Nam Khong, tybet. རྫ་ཆུ་, Wylie: rDza chu, ZWPY: Za qu; wiet. Mê Kông; laot. ແມ່ນ້ຳຂອງ) – najdłuższa rzeka na Półwyspie Indochińskim (4. w Azji, 9. na świecie).

Nowy!!: Tybet (region) i Mekong · Zobacz więcej »

Mongołowie

Mongołowie (mong. Mongolčuud, w cyrylicy) – środkowoazjatycka grupa etnograficzna zamieszkująca głównie tereny Wyżyny Mongolskiej, ich ojczyzna jest obecnie podzielona między Mongolię oraz kontrolowanąprzez ChińskąRepublikę LudowąMongolię Wewnętrzną.

Nowy!!: Tybet (region) i Mongołowie · Zobacz więcej »

Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników

swastykę Flaga NSDAP Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników (NSDAP), powszechniej znana jako partia nazistowska – była niemiecka skrajnie prawicowa partia polityczna, jedyna legalna w III Rzeszy.

Nowy!!: Tybet (region) i Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników · Zobacz więcej »

Nepal

Prowincje Nepalu dystrykcie Mustang Nepal, oficjalnie Federalna Demokratyczna Republika Nepalu (nep. नेपाल trl. Nepāl, trb. Nepal) – demokratyczna republika federalna w Azji Południowej, położona w środkowej części Himalajów, granicząca na północy z Chinami a na południu, wschodzie i zachodzie z Indiami, bez dostępu do morza.

Nowy!!: Tybet (region) i Nepal · Zobacz więcej »

Nienczen Tangla

Szczyt Nianqingtanggula Feng Nienczen Tangla (chiń.: 念青唐古拉山, pinyin: Niànqīngtánggǔlā Shān; tyb.: གཉ་ཆེན་ཐང་ལྷ་, Wylie: Gnyan-chen-thang-lha, ZWPY: Nyainqêntanglha) – pasmo górskie w południowo-zachodnich Chinach, w południowej części Wyżyny Tybetańskiej, między górnymi odcinkami Brahmaputry i Saluinu.

Nowy!!: Tybet (region) i Nienczen Tangla · Zobacz więcej »

Ningma

Mandarawy i Jeszie Tsogial nad którymi znajdująsię Samantabhadra, Wadżrasattwa i Garab Dordże, a poniżej tybetańscy mistrzowie Longczenpa oraz Dżigme Lingpa Ningma (tyb. རྙིང་མ་, Wylie: rnying ma, ZWPY: Nyingma) – jedna z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Tybet (region) i Ningma · Zobacz więcej »

Pałac Potala

Śnieżny lew u wejścia do kompleksu. Pałac Potala (tyb.: པོ་ཏ་ལ; Wylie: Po-ta-la, ZWPY: Bodala) – zimowa rezydencja nominalnych władców Tybetu do 1959 roku, kiedy Dalajlama XIV został zmuszony do ucieczki w wyniku nieudanego powstania.

Nowy!!: Tybet (region) i Pałac Potala · Zobacz więcej »

Padmasambhava

Padmasambhava Gompie Drophan Ling w Darnkowie Padmasambhava (dosł. „zrodzony z lotosu”; tyb.: པདྨ་འབྱུང་གནས།, Wylie: pad ma 'byung gnas, ZWPY: Bämajungnä; chiń.: 蓮花生, Liánhuāshēng), Guru Rinpocze (ok. 730-810) – urodzony w królestwie Oddijana, które znajdowało się na terenie obecnego Pakistanu, wielki mahasiddha, który w VIII wieku przeniósł pełny przekaz buddyzmu do Tybetu i Bhutanu, a zwłaszcza nauki Wadżrajany.

Nowy!!: Tybet (region) i Padmasambhava · Zobacz więcej »

Paleolit

Wenus z Willendorfu (2011) Paleolit (gr. παλαιός, palaiós 'stary', λίθος, líthos 'kamień'), starsza epoka kamienia, epoka kamienia łupanego – pierwszy okres epoki kamienia, jedna z epok prehistorii, najstarszy i najdłuższy etap w dziejach rozwoju społeczności ludzkiej.

Nowy!!: Tybet (region) i Paleolit · Zobacz więcej »

Pamir

Położenie Pamiru Panorama Pamiru Lotnicze zdjęcie szczytów Pamiru Pik Ismaila Samaniego. Zdjęcie z 1989 Pamir w rejonie Szczytu Lenina Pamir (tadż.: Помир, Pomir; pers.: کوه های پامیر, Kōh-e Pāmīr;; ujg.: پامىر ئېگىزلىكى, Pamir ëgizliki) – łańcuch górski w Azji Centralnej; węzeł orograficzny, z którego rozchodząsię góry Hindukusz, Karakorum (a dalej Himalaje), Kunlun i góry systemu ałajskiego, łączącego się z Tienszanem.

Nowy!!: Tybet (region) i Pamir · Zobacz więcej »

Panczenlama

Panczenlama (tyb.: པན་ཆེན་བླ་མ, Wylie: pan-chen bla-ma, ZWPY: Bainqên Lama) – duchowny buddyjski, uważany za drugiego w hierarchii przywódcę duchowego buddyjskiej szkoły Gelugpa.

Nowy!!: Tybet (region) i Panczenlama · Zobacz więcej »

Paprocie

Długosz królewski ''Osmunda regalis'' (długoszowate) Paprocie, paprociowe (Polypodiopsida Cronquist, Takht. & W.Zimm.) – klasa paprotników.

Nowy!!: Tybet (region) i Paprocie · Zobacz więcej »

Parlamentarny Zespół na rzecz Tybetu

Parlamentarny Zespół na rzecz Tybetu (Zespół Polsko-Tybetański) – jedna z kilkudziesięciu grup bilateralnych działających w Sejmie RP.

Nowy!!: Tybet (region) i Parlamentarny Zespół na rzecz Tybetu · Zobacz więcej »

Płaskowyż

Bułgarii Płaskowyż (plateau) – obszar wysoko położony o płaskiej lub lekko falistej powierzchni i o stromych stokach, będący fragmentem wydźwigniętej powierzchni zrównania lub równiny wulkanicznej.

Nowy!!: Tybet (region) i Płaskowyż · Zobacz więcej »

Pekin

Chaoyang) mały Pekin – stolica Chińskiej Republiki Ludowej oraz jedno z czterech miast wydzielonych, podlegające bezpośrednio władzom kraju.

Nowy!!: Tybet (region) i Pekin · Zobacz więcej »

Pinyin tybetański

Tybetański pinyin (chiń. 藏文拼音 Zàngwén Pīnyīn, stąd skrót ZWPY) – oficjalna transkrypcja języka tybetańskiego przy użyciu alfabetu łacińskiego, używana na terenie ChRL.

Nowy!!: Tybet (region) i Pinyin tybetański · Zobacz więcej »

Pismo tybetańskie

Inskrypcja w języku tybetańskim Pismo tybetańskie – alfabet sylabiczny używany do zapisu języka tybetańskiego oraz języków pokrewnych (dzongkha, ladakhi i czasami balti).

Nowy!!: Tybet (region) i Pismo tybetańskie · Zobacz więcej »

Poliandria w Tybecie

en Poliandria w Tybecie – tybetańska tradycja małżeństwa kilku mężczyzn z jednąkobietą, zwykle w formie związku między braćmi i wspólnążoną(tzw. poliandria braterska) albo jako małżeństwo między ojcem i synami, a jego następnążoną(tzw. poliandria dwupokoleniowa)Jiao, Ben.

Nowy!!: Tybet (region) i Poliandria w Tybecie · Zobacz więcej »

Powstanie tybetańskie 1959

Powstanie tybetańskie 1959 – rozpoczęte 10 marca 1959, kiedy w Lhasie, stolicy Tybetu (który od 1951 był pod kontroląChin Ludowych) wybuchła antychińska i antykomunistyczna rewolta.

Nowy!!: Tybet (region) i Powstanie tybetańskie 1959 · Zobacz więcej »

Prehistoria

Prehistoria, prahistoria (łac. præ – przedrostek oznaczający uprzedniość, „przed”, „wcześniej”) – najdłuższy okres dziejów ludzkości, od pojawienia się na Ziemi człowieka zręcznego, do powstania pisma.

Nowy!!: Tybet (region) i Prehistoria · Zobacz więcej »

Qiang

Tradycyjny dom Qiang – grupa etniczna w chińskiej prowincji Syczuan.

Nowy!!: Tybet (region) i Qiang · Zobacz więcej »

Qianlong

Muzeum Pałacowym w Pekinie Qianlong, chiń. 乾隆, pinyin Qiánlóng; imię prywatne 弘曆, Hongli (ur. 25 września 1711, zm. 7 lutego 1799) – cesarz Chin z dynastii Qing, panujący w latach 1735–1796.

Nowy!!: Tybet (region) i Qianlong · Zobacz więcej »

Qilian Shan

Qilian Shan (także Nan Shan 南山; hist.: Góry Richthofena) – góry w północnych Chinach, we wschodnim przedłużeniu gór Ałtyn-Tag, o długości ok.

Nowy!!: Tybet (region) i Qilian Shan · Zobacz więcej »

Qinghai

Qinghai (tyb.: མཚོ་སྔོན་ mtsho-sngon, mong.: Köke Naγur, mandż.: Huhu Noor) – zachodnia prowincja Chińskiej Republiki Ludowej, której nazwa bierze się od rozległego, górskiego jeziora Qinghai.

Nowy!!: Tybet (region) i Qinghai · Zobacz więcej »

Ralpaczen

Ralpaczen, tybet. རལ་པ་ཅན, Wylie ral pa can, (ur. w 802, zm. w 838) – król (canpo) Imperium tybetańskiego w latach 815-838.

Nowy!!: Tybet (region) i Ralpaczen · Zobacz więcej »

Różanecznik

Różanecznik żółty Różanecznik katawbijski Różanecznik kosmaty ''Rhododendron molle'' ''Rhododendron dilatatum'' Różanecznik Williamsa Różanecznik, azalia, rododendron (Rhododendron L.) – rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych (Ericaceae).

Nowy!!: Tybet (region) i Różanecznik · Zobacz więcej »

Republika Chińska

Tajwańska kolej wysokich prędkości Republika Chińska, Tajwan, na arenie międzynarodowej często Chińskie Tajpej, także z ang.

Nowy!!: Tybet (region) i Republika Chińska · Zobacz więcej »

Reting Rinpocze

Reting Rinpocze (tybet. རྭ་སྒྲེང་རིན་པོ་ཆེ, Wylie rwa sgreng rin po che, ZWPY Razhêng Rinboqê) lub Radreng Rinpocze – tytuł jednej z najważniejszych linii tulku szkoły Gelug buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Tybet (region) i Reting Rinpocze · Zobacz więcej »

Rewolucja kulturalna

Wielka Proletariacka Rewolucja Kulturalna (chin. upr. 无产阶级文化大革命, chin. trad. 無產階級文化大革命, pinyin wúchǎn jiējí wénhuà dà gémìng); często skracane do 文化大革命 (wénhuà dà gémìng, wielka rewolucja kulturalna) lub po prostu 文革 (wéngé, kulturalna rewolucja) – wielki ruch społeczno-polityczny w Chinach zainicjowany w 1966 roku przez Mao Zedonga, jako próba wyeliminowania jego politycznych rywali i wprowadzenia w życie własnych koncepcji ideologicznych (maoizmu).

Nowy!!: Tybet (region) i Rewolucja kulturalna · Zobacz więcej »

Rewolucja Xinhai

Rewolucja Xinhai – wydarzenia, które rozegrały się w Chinach pomiędzy 10 października 1911 a 12 lutego 1912 roku.

Nowy!!: Tybet (region) i Rewolucja Xinhai · Zobacz więcej »

Rime

Rime (tyb.: རིས་མེད་, Wylie: ris med, ZWPY: Rimê; etymologicznie ris – granica, podział, med – bez, pozbawiony) to „ekumeniczny” ruch, który został zapoczątkowany w XIX wieku w Tybecie przez kilku wielkich mistrzów medytacji z trzech starszych szkół buddyzmu tybetańskiego: Sakja, Ningma i Kagyu.

Nowy!!: Tybet (region) i Rime · Zobacz więcej »

Rosja

zarchiwizowano.

Nowy!!: Tybet (region) i Rosja · Zobacz więcej »

Sakja

Sakja (tyb.: ས་སྐྱ་, Wylie: sa skya, ZWPY: Sa’gya) – jedna z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Tybet (region) i Sakja · Zobacz więcej »

Sakja Pandita

Sakya Pandita Sakja Pandita Kunga Gyeltsen, Kunga Gylatshan Pal Zangpo (tyb.: ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་།, Wylie: sa skya paṇḍita kun dga’ rgyal mtshan, tyb.: Sa’gya Pandita Günga Gyaincain; 1182–1251 r. n.e.) – wielki tybetański przywódca duchowy, jeden z najbardziej wpływowych buddyjskich uczonych oraz scholastyków.

Nowy!!: Tybet (region) i Sakja Pandita · Zobacz więcej »

Saluin

Saluin (tyb. རྒྱལ་མོ་རྔུལ་ཆུ།, Wylie rGyl mo rNGul chu, ZWPY Nag qu; birm. သံလွင်မြစ်; ang. Salween) – rzeka w Chinach i Mjanmie.

Nowy!!: Tybet (region) i Saluin · Zobacz więcej »

Samje

Samje (tyb.: བསམ་ཡས་, Wylie: bSam yas; chiń.: 桑耶寺, pinyin: Sāngyé sì) – najstarszy klasztor buddyjski (gompa) na terenie Tybetu.

Nowy!!: Tybet (region) i Samje · Zobacz więcej »

Sangje Gjaco

Sangje Gjaco Sangje Gjaco (tyb. རྒྱ་མཚོ་, wylie: sangs-rgyas-rgya-mtsho;ur. 1653 zm. 1705) – tybetański polityk, lekarz, astrolog, historyk, językoznawca, teoretyk literatury, filozof i prawnik.

Nowy!!: Tybet (region) i Sangje Gjaco · Zobacz więcej »

Sanskryt

Rygwedy w sanskrycie Sanskryt (dewanagari: संस्कृतम् saṃskṛtam; sa.msk.rtā bhā.sā, od sa.m+k.r: zestawiać, składać; bhā.sā: język; język uporządkowany, w przeciwieństwie do języków naturalnych prakrytów, tzn. ludowych o nieuporządkowanej gramatyce) – język literacki starożytnych, średniowiecznych i wczesnonowożytnych Indii.

Nowy!!: Tybet (region) i Sanskryt · Zobacz więcej »

Satledź

Satledź (w dolnym biegu także Pandźnad, ang. Sutlej; hindi सतलुज नदी Satladź; urdu ستلج; chiń. 象泉河 Xiàngquán Hé; tyb. གླང་ཆེན་ཁ་འབབ, Wylie: gLang-chen Kha-'bab, ZWPY: Langqên Kanbab; pendżab. ਸਤਲੁਜ, starogr. Hesydrus) – rzeka płynąca przez Chiny, Indie oraz Pakistan.

Nowy!!: Tybet (region) i Satledź · Zobacz więcej »

Schutzstaffel

Schutzstaffel, w skrócie: SS (runami ᛋᛋ, niem. Die Schutzstaffel der NSDAP, pol. „oddział ochronnyW publikacjach spotyka się tradycyjne tłumaczenie Schutzstaffel jako „sztafeta ochronna”, lecz jest ono mylne, gdyż staffel oznacza także oddział wojska odpowiadający szwadronowi, eskadrze lub kompanii. Źródła niemieckie wskazują, że nazwę „Schutzstaffel” utworzył były lotnik Hermann Göring i że wzorował się on na nazwie lotniczej jednostki Manfreda von Richthofena. Dlatego prawidłowym tłumaczeniem słowa „Staffel” będzie słowo „eskadra” (jednostka lotnictwa), a nie np. szwadron (jednostka kawalerii). NSDAP”) – paramilitarna i początkowo elitarna niemiecka formacja nazistowska, podległa Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP), w 1947 zdelegalizowana i uznana za organizację zbrodniczą.

Nowy!!: Tybet (region) i Schutzstaffel · Zobacz więcej »

Sera (klasztor)

Sera (tyb.: སེ་ར་, Wylie: se ra, ZWPY: Sêra) – tybetański klasztor buddyjski, położony na przedmieściach Lhasy.

Nowy!!: Tybet (region) i Sera (klasztor) · Zobacz więcej »

Siedem lat w Tybecie

Siedem lat w Tybecie – autobiograficzna książka podróżnicza napisana przez Heinricha Harrera na podstawie jego własnych przeżyć w Tybecie w latach 1944–1951 podczas II wojny światowej oraz okresu przejściowego przed inwazjąChińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej na Tybet w 1950.

Nowy!!: Tybet (region) i Siedem lat w Tybecie · Zobacz więcej »

Siedemnastopunktowe porozumienie

Ugoda między Centralnym Rządem Ludowym i Lokalnym Rządem Tybetu dotycząca warunków pokojowego wyzwolenia Tybetu, potocznie zwana Siedemnastopunktowym porozumieniem – 17-punktowy traktat zawarty 23 maja 1951 roku pomiędzy rządem Chińskiej Republiki Ludowej a przedstawicielami strony tybetańskiej, regulujący polityczny status Tybetu i określający warunki jego funkcjonowania w ramach Chin.

Nowy!!: Tybet (region) i Siedemnastopunktowe porozumienie · Zobacz więcej »

Sonam Gjaco

Sonam Gjaco III Dalajlama (tyb.: བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ་, Wylie: bSod-nams rgya-mtsho, ZWPY: Soinam Gyaco; ur. 30 marca 1543 w Tolung, w pobliżu Lhasy, zm. 21 kwietnia 1588) – trzeci w linii reinkarnujących się lamów tradycji gelug buddyzmu tybetańskiego, pierwszy z tytułem dalajlamy (dwóm poprzednikom nadany pośmiertnie).

Nowy!!: Tybet (region) i Sonam Gjaco · Zobacz więcej »

Songcen Gampo

Songcen Gampo (tyb.: སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་, Wylie: srong-btsan sgam-po, ZWPY: Songzain Gambo; zm. 649) - król (canpo) Tybetu z dynastii z Jarlungu, panujący w latach 609/614 - 649.

Nowy!!: Tybet (region) i Songcen Gampo · Zobacz więcej »

Stany Zjednoczone

Stany Zjednoczone Ameryki, Stany Zjednoczone, potocznie Ameryka (ang. United States of America, USA; United States, US; pot. America), do 11 lipca 1778 r. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej – państwo federacyjne w Ameryce Północnej składające się z 50 stanów, graniczące z Kanadąod północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.

Nowy!!: Tybet (region) i Stany Zjednoczone · Zobacz więcej »

Stupa

Stupa (sanskr. स्तूप stūpa; pali थुप thūpa, czedi;; jap. 卒塔婆 sotoba, kopiec, szczyt) – najprostszy typ budowli sakralnej buddyjskiej, rzadziej dźinijskiej, wywodzącej się z Indii, pełniącej funkcję relikwiarza.

Nowy!!: Tybet (region) i Stupa · Zobacz więcej »

Syczuan

Syczuan (Sichuan wym.) – prowincja w południowo-zachodnich Chinach, ze stolicąw Chengdu.

Nowy!!: Tybet (region) i Syczuan · Zobacz więcej »

Szangszung

Szangszung (tyb.: ཞང་ཞུང་, Wylie: zhang zhung, ZWPY: Xangxung) – kraj położony niegdyś na zachód od Tybetu, ze swym centrum w okolicy góry Tise (Kajlas).

Nowy!!: Tybet (region) i Szangszung · Zobacz więcej »

Szenrab

Tonpa Sienrab Szenrab, Szenrab Miwo (transliteracja Wyliego: gshen rab mi bo), Tonpa Szenrab (transliteracja Wyliego: ston pa gshen rab) – według tybetańskiej tradycji bön półlegendarny założyciel tej religii.

Nowy!!: Tybet (region) i Szenrab · Zobacz więcej »

Tengjur

Tengiur (tyb.: བསྟན་འགྱུར, transliteracja Wyliego: bstan 'gyur; tłumaczenie: Przetłumaczenie Traktatów) – tybetański zbiór traktatów, komentarzy buddyjskich sutr i tantr.

Nowy!!: Tybet (region) i Tengjur · Zobacz więcej »

Tenzin Gjaco

XIV Dalajlama w dzieciństwie Miejsce narodzin XIV Dalajlamy Tenzin Gjaco i George W. Bush w Białym Domu Senacie (2008) XIV Dalajlama otrzymuje Złoty Medal Kongresu, 17 października 2007 Tenzin Gjaco, XIV Dalajlama, tyb. ལྷ་མོ་དོན་འགྲུབ་,, wylie: bstan ’dzin rgya mtsho, ZWPY: Dainzin Gyaco (ur. 6 lipca 1935) – duchowy i polityczny przywódca narodu tybetańskiego, laureat Pokojowej Nagrody Nobla (1989).

Nowy!!: Tybet (region) i Tenzin Gjaco · Zobacz więcej »

Thubten Gjaco

Thubten Gjaco (tyb.: ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་, Wylie: thub bstan rgya mtsho, ZWPY: Tubdain Gyaco; ur. 12 lutego 1876, zm. 17 grudnia 1933) – XIII dalajlama, duchowy i polityczny przywódca narodu tybetańskiego.

Nowy!!: Tybet (region) i Thubten Gjaco · Zobacz więcej »

Transhimalaje

Transhimalaje – góry w Chinach na południu Wyżyny Tybetańskiej.

Nowy!!: Tybet (region) i Transhimalaje · Zobacz więcej »

Transliteracja Wyliego

Transliteracja Wyliego – najczęściej stosowana transliteracja języka tybetańskiego, zaprezentowana przez tybetologa Turrella Wyliego (1927–1984) w 1959.

Nowy!!: Tybet (region) i Transliteracja Wyliego · Zobacz więcej »

Trisong Decen

Trisong Decen (tyb.: ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན, Wylie: khri srong lde btsan, ZWPY: Chisong Dêzain) – władca imperium tybetańskiego w okresie od 755 do 797 lub 804 roku, syn Me Agtsoma.

Nowy!!: Tybet (region) i Trisong Decen · Zobacz więcej »

Tulku

Tulku (tyb.: སྥྲུལ་སྐུ་, Wylie: sprul sku, ZWPY: zhügu) – w buddyzmie tybetańskim – istota, która manifestuje się w postaci ludzkiej przez wiele kolejnych inkarnacji, w przeciwieństwie do innych istot odradzająca się w świadomy sposób, aczkolwiek nie zawsze pamiętająca swoje poprzednie żywoty.

Nowy!!: Tybet (region) i Tulku · Zobacz więcej »

Turkiestan Chiński

Turkiestan Chiński na mapie Turkiestan Chiński (Turkiestan Wschodni, Ujguristan) – tradycyjna nazwa terenów stanowiących w przeszłości Dżungarię, a obecnie Region Autonomiczny Sinciang-Ujgur, część Chin, która obejmuje wschodniączęść Turkiestanu, regionu Azji Środkowej.

Nowy!!: Tybet (region) i Turkiestan Chiński · Zobacz więcej »

Tybet

* Tybet – region geograficzno-historyczny w Azji.

Nowy!!: Tybet (region) i Tybet · Zobacz więcej »

Tybetańczycy

Tybetańczycy (tyb. བོད་པ།་ Wylie: Bod pa; chiń. 藏族, pinyin: Zàng Zú) – protonaród zamieszkujący głównie Wyżynę Tybetańską, po inwazji chińskiej i aneksji Tybetu w 1951 r. stanowiąobecnie mniejszość narodowąw zachodnich Chinach (4,8 mln, 1994 r.). Tybetańczycy zamieszkująrównież prowincje Qinghai, Syczuan, Gansu, Junnan oraz Indie (historyczny region Ladakh, zwany też niekiedy Tybetem Zachodnim, Sikkim oraz liczne skupiska emigracyjne w stanie Himachal Pradesh, w tym obecna siedziba XIV Dalajlamy Dharamsala), Nepal i Bhutan.

Nowy!!: Tybet (region) i Tybetańczycy · Zobacz więcej »

Tybetański Region Autonomiczny

Tybetański Region Autonomiczny, Tybet (tyb.: བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་, Wylie: Bod-rang-skyong-ljongs, ZWPY: Poi Ranggyong Jong; chiń.: 西藏自治区; pinyin: Xīzàng Zìzhìqū) – region autonomiczny Chińskiej Republiki Ludowej ze stolicąw Lhasie.

Nowy!!: Tybet (region) i Tybetański Region Autonomiczny · Zobacz więcej »

Ułan Bator

Ułan Bator Mapa Ułan Bator z podziałem na dzielnice Ułan Bator (Ulaanbaatar, do 1924 Urga) – stolica i największe miasto Mongolii położone w środkowo-wschodniej części kraju, nad rzekąTuul gol, w dolinie otoczonej czterema masywami górskimi: Bajandzürch, Czingeltej, Songinchajrchan i Bogdchan uul.

Nowy!!: Tybet (region) i Ułan Bator · Zobacz więcej »

Ugedej

Ugedej (ur. 1186, zm. 11 grudnia 1241) – trzeci syn Czyngis-chana, władca imperium mongolskiego od 1229.

Nowy!!: Tybet (region) i Ugedej · Zobacz więcej »

Wadżrajana

mala Wadżrajana – kierunek buddyzmu związany z praktykątantr, który wyodrębnił się ok.

Nowy!!: Tybet (region) i Wadżrajana · Zobacz więcej »

Wasal

Wasal (łac. vassus, z celt. gwas „sługa”) – we wczesnym średniowieczu osoba wolna oddająca się pod opiekę seniora w akcie komendacji.

Nowy!!: Tybet (region) i Wasal · Zobacz więcej »

Wielka Brytania

Wielka Brytania lub Zjednoczone KrólestwoW języku angielskim nazwąpaństwa jest (Zjednoczone Królestwo), podczas gdy nazwa (Wielka Brytania) odnosi się wyłącznie do Anglii, Szkocji i Walii (bez Irlandii Północnej) – zob.

Nowy!!: Tybet (region) i Wielka Brytania · Zobacz więcej »

Wielka Gra

Wielka gra – termin używany na określenie rywalizacji między Imperium Brytyjskim a Imperium Rosyjskim w XIX wieku o wpływy na Bliskim Wschodzie i w Azji Środkowej – głównie na terenie obecnych Iranu, Afganistanu i Pakistanu, a także Tybetu.

Nowy!!: Tybet (region) i Wielka Gra · Zobacz więcej »

Wyżyna Tybetańska

Wyżyna Tybetańska Wyżyna Tybetańska (tyb. བོད་ས་མཐོ། – Wylie: bod sa mtho, ZWPY: Boi Gangto) – rozległa wyżyna w Azji Centralnej.

Nowy!!: Tybet (region) i Wyżyna Tybetańska · Zobacz więcej »

Xi’an

Xi’an – ośrodek administracyjny prowincji Shaanxi, jedno z najważniejszych historycznie miast Chin.

Nowy!!: Tybet (region) i Xi’an · Zobacz więcej »

Xigazê

Xigazê (tyb., Wylie gzhis-ka-rtse, ZWPY Xigazê) – miasto na prawach prefektury w południowej części Tybetańskiego Regionu Autonomicznego, w Chinach.

Nowy!!: Tybet (region) i Xigazê · Zobacz więcej »

Yongzheng

Yongzheng (mandżurski: Hūwaliyasun Tob hūwangdi, mongolski: Nairalt Töv Khaan, imię osobiste Yinzhen; ur. 13 grudnia 1678, zm. 8 października 1735 w Pekinie) – piąty cesarz mandżurskiej dynastii Qing i trzeci cesarz Chin z tej dynastii.

Nowy!!: Tybet (region) i Yongzheng · Zobacz więcej »

Zamieszki w Tybecie w 2008 roku

Zamieszki w Tybecie w 2008 roku – seria wystąpień mieszkańców Tybetu przeciw władzy chińskiej zapoczątkowana demonstracjami w dniu 10 marca z okazji 49. rocznicy stłumienia antychińskiego powstania.

Nowy!!: Tybet (region) i Zamieszki w Tybecie w 2008 roku · Zobacz więcej »

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »