Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Pobieranie
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Układ Słoneczny

Indeks Układ Słoneczny

Słońce, planety i planety karłowate Układu Słonecznego; wielkości w skali, odległości nie zachowująskalihttp://www.phrenopolis.com/perspective/solarsystem/ Grafika przedstawiająca Słońce i planety z zachowaniem skali zarówno odległości, jak i ich wielkości.. Układ Słoneczny – układ planetarny w Drodze Mlecznej, składający się ze Słońca i powiązanych z nim grawitacyjnie ciał niebieskich: ośmiu planetW styczniu 2016 roku opublikowano pracę, która wykazuje duże prawdopodobieństwo istnienia dziewiątej planety o masie rzędu 10 mas Ziemi poza orbitąNeptuna.

319 kontakty: Aktywność słoneczna, Albedo, Aleksander Wolszczan, Alfa Centauri, Angelo Secchi, Apeks Słońca, Aphelium, Apollo 11, Apollo 15, Apollo 16, Apollo 17, Ariel (księżyc), Arjabhata, Arystarch z Samos, Środek ciężkości, Atmosfera, Atmosfera Ziemi, Łuna 1, Łuna 10, Łuna 2, Łunochod 1, Życie, Bąbel Lokalny, Biały karzeł, Biegun magnetyczny, Brązowy karzeł, Burza magnetyczna, Cassini-Huygens, Centaury (planetoidy), Chad Trujillo, Charon (księżyc), Christiaan Huygens, Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym, Ciało niebieskie, Ciąg główny, Clyde Tombaugh, Cubewano, Czarny karzeł, Czerwony karzeł, Czerwony olbrzym, David Jewitt, David Rabinowitz, Dawn (sonda kosmiczna), Deep Impact, Deimos (księżyc), Deorbitacja, Diagram Hertzsprunga-Russella, Dimidium, Doba, Droga Mleczna, ..., Dwutlenek węgla, Dysk protoplanetarny, Dysk rozproszony, Dysnomia (księżyc), Edmond Halley, Ekliptyka, Ekscentryczność (fizyka), Eksploracja kosmosu, Enceladus (księżyc), Energia (fizyka), Europejskie Obserwatorium Południowe, Ewolucja, Ewolucja gwiazd, Explorer 6, Fala uderzeniowa, Fobos (księżyc), Friedrich Wilhelm Bessel, Galaktyka, Galaktyka spiralna z poprzeczką, Galileo (sonda kosmiczna), Galileusz, Galileuszowe księżyce Jowisza, Gaz cieplarniany, Gazowy olbrzym, Gęstość, Gejzer, Giovanni Cassini, Giuseppe Piazzi, Grawitacja, Gustav Kirchhoff, Gwiazda, Gwiazda Barnarda, Gwiazda podwójna, Gwiazdozbiór, Gwiazdozbiór Byka, Gwiazdozbiór Herkulesa, Gwiazdozbiór Lutni, Gwiazdy położone najbliżej Ziemi, Hel (pierwiastek), Heliosfera, Historia pierwiastków chemicznych, Hydra (księżyc), Hydrosfera, International Cometary Explorer, Interstellar Boundary Explorer, Isaac Newton, Jane Luu, Jasność (astronomia), Jądro galaktyki, Jądro gwiazdy, Jądro planety, Język angielski, Jednostka astronomiczna, Johannes Kepler, Jowisz, Jurij Gagarin, Kerberos (księżyc), Klimat, Koma (astronomia), Kometa, Kometa długookresowa, Kometa Hale’a-Boppa, Kometa Halleya, Kometa krótkookresowa, Komety muskające Słońce, Koronalny wyrzut masy, Kosmonauta, Krater uderzeniowy, Kriowulkanizm, Krzemiany, Księżyc, Księżyc planetoidy, Księżyce Jowisza, Księżyce Marsa, Księżyce Neptuna, Księżyce planet w Układzie Słonecznym, Księżyce Saturna, Księżyce Urana, Lalande 21185, Large Binocular Telescope, Lądownik, Lich (gwiazda), Linia Kármána, Lokalny Obłok Międzygwiazdowy, Lot suborbitalny, Lowell Observatory, Lunar Roving Vehicle, Luyten 726-8, Małe ciało Układu Słonecznego, Mariner 10, Mariner 2, Mariner 4, Mariner 9, Mars, Mars 3, Mars Pathfinder, Masa (fizyka), Masa Ziemi, Massachusetts Institute of Technology, Mechanika płynów, Merkury, MESSENGER (sonda kosmiczna), Metaliczność, Meteoroid, Mgławica planetarna, Międzynarodowa Stacja Kosmiczna, Międzynarodowa Unia Astronomiczna, Michael E. Brown, Mikołaj Kopernik, Minor Planet Center, Mir (stacja kosmiczna), Miranda (księżyc), Mitologia rzymska, NASA, Naturalny satelita, Nature, NEAR Shoemaker, Neil Armstrong, Neptun, New Horizons, Nikiel, Nix (księżyc), Ośrodek międzygwiazdowy, Obłok molekularny, Obłok Oorta, Oberon (księżyc), Obiekt odłączony, Olympus Mons, Orbita, Paralaksa, Pas Kuipera, Pas planetoid, Płaszcz Układu Słonecznego, Płaszcz ziemski, Percival Lowell, Perturbacja, Peryhelium, Pierścienie planetarne, Pierścienie Saturna, Pioneer 10, Pioneer 11, Planeta, Planeta karłowata, Planeta podwójna, Planeta pozasłoneczna, Planeta skalista, Planeta wewnętrzna, Planeta X, Planetoida, Planetoida podwójna, Planetoidy bliskie Ziemi, Planetozymal, Planety, Planety dolne i górne, Plazma, Plutoid, Plutonek, Pociemnienie brzegowe, Populacje gwiazdowe, Portable Document Format, Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego, Prawa Keplera, Procesy życiowe, Program Skylab, Program Voyager, Progress M1-5, Promieniowanie elektromagnetyczne, Promieniowanie kosmiczne, Protogwiazda, Proxima Centauri, Przerwa Cassiniego, Pulsar, Punkt libracyjny, Pył kosmiczny, Pył międzyplanetarny, Ramię Oriona, Ramię spiralne, Rów tektoniczny, Reakcja termojądrowa, Reguła Titiusa-Bodego, Rezonans orbitalny, Robert Bunsen, Rodzina planetoidy Hilda, Rok świetlny, Rok galaktyczny, Ross 154, Ruch wsteczny, Saturn, Słońce, Shoemaker-Levy 9, Skała, Skorupa ziemska, Sonda kosmiczna, Space Transportation System, SpaceShipOne, Spektroskop, Sputnik 1, Stacja kosmiczna, Stany Zjednoczone, Strefa Hilla, Styx (księżyc), Sublimacja, Supergromada Lokalna, Supernowa, Symbole astronomiczne, Syriusz, Szok końcowy, Sztuczny satelita, Tau Ceti, Tektonika (geologia), Tektonika płyt, Teleskop, Tempel 1, Temperatura, Tlen, Tlenki żelaza, Tranzyt (astronomia), Trojańczycy, Tryton (księżyc), Typ widmowy, Tytan (księżyc), Tytania (księżyc), Układ planetarny, Umbriel (księżyc), Uniwersytet Hawajski, Uran, Uranos, Urbain Le Verrier, Valles Marineris, Viking 1, Voyager 1, Voyager 2, Wahadłowiec kosmiczny, Węglowodory, Wenera 3, Wenera 9, Wenus, Wiatr słoneczny, Wielka Czerwona Plama, William Herschel, WISE 1049-5319, Wodór, Wolf 359, Wostok 1, Wszechświat, Wulkan, Wulkanoidy, Zapadanie grawitacyjne, Zderzenie Galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną, Ziemia, Ziemskie pole magnetyczne, Zorza polarna, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, (1) Ceres, (10) Hygiea, (134340) Pluton, (136108) Haumea, (136199) Eris, (136472) Makemake, (15760) Albion, (20000) Waruna, (243) Ida, (4) Westa, (433) Eros, (50000) Quaoar, (90377) Sedna, (90482) Orkus, (951) Gaspra, 21P/Giacobini-Zinner. Rozwiń indeks (269 jeszcze) »

Aktywność słoneczna

Aktywność słoneczna w latach 1976–2006.Oznaczenia wykresów: Irradiancja (dzienna/roczna), Plamy słoneczne, Rozbłysk słoneczny, Strumień radiowy 10,7 cm. Aktywność słoneczna – zmiany zachodzące w atmosferze Słońca, powodujące fluktuacje poziomu emitowanego przez gwiazdę promieniowania elektromagnetycznego, w tym światła, które dociera do Ziemi (zob. stała słoneczna) oraz strumienia cząstek naładowanych, wysyłanych przez Słońce w postaci tzw.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Aktywność słoneczna · Zobacz więcej »

Albedo

Wartość procentowa odbijanego światła słonecznego na Ziemi w różnych warunkach Albedo – parametr fotometryczny określający zdolność odbijania światła przez danąpowierzchnię.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Albedo · Zobacz więcej »

Aleksander Wolszczan

Aleksander Wolszczan (ur. 29 kwietnia 1946 w Szczecinku) – polski radioastronom, profesor nauk fizycznych, nauczyciel akademicki, współodkrywca (wraz z Kanadyjczykiem Dale’em Frailem) pierwszych planet pozasłonecznych, profesor Pennsylvania State University, związany także z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Aleksander Wolszczan · Zobacz więcej »

Alfa Centauri

Alfa Centauri (α Cen, Rigil Centaurus, Toliman) – gwiazda wielokrotna w gwiazdozbiorze Centaura, trzecia pod względem jasności gwiazda widoczna na nocnym niebie.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Alfa Centauri · Zobacz więcej »

Angelo Secchi

Pietro Angelo Secchi (ur. 29 czerwca 1818 w Reggio nell’Emilia, zm. 26 lutego 1878 w Rzymie) – włoski uczony i jezuita.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Angelo Secchi · Zobacz więcej »

Apeks Słońca

Apeks Słońca (łac. apex „szczyt; szpic czapki kapłana Jowisza”) – punkt, w kierunku którego Słońce porusza się względem innych jasnych gwiazd w otoczeniu.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Apeks Słońca · Zobacz więcej »

Aphelium

Schemat orbity heliocentrycznej: 1 – aphelium, 2 – peryhelium, 3 – Słońce Aphelium (polska nazwa – punkt odsłoneczny; zlatynizowany wyraz pochodzenia greckiego, od gr. - "od" i - "słońce") – punkt na orbicie ciała niebieskiego krążącego wokół Słońca, znajdujący się w miejscu największego oddalenia (apocentrum) tego ciała od Słońca.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Aphelium · Zobacz więcej »

Apollo 11

Apollo 11 – misja kosmiczna, której głównym celem było pierwsze lądowanie człowieka na Księżycu.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Apollo 11 · Zobacz więcej »

Apollo 15

James '''Irwin''' oddaje honory fladze amerykańskiej. Obok lądownik księżycowy '''LM''' oraz pojazd '''LRV'''. Apollo 15 – misja załogowa w ramach programu Apollo; czwarta misja, podczas której astronauci wylądowali 30 lipca 1971 roku na powierzchni Księżyca.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Apollo 15 · Zobacz więcej »

Apollo 16

fladze amerykańskiej. Za nim lądownik księżycowy '''LM''' oraz pojazd księżycowy LRV. Apollo 16 – piąta załogowa misja, podczas której astronauci wylądowali na powierzchni Księżyca.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Apollo 16 · Zobacz więcej »

Apollo 17

Apollo 17 – ostatnia w ramach programu Apollo, szósta załogowa misja na Księżyc, w której astronauci lądowali na powierzchni.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Apollo 17 · Zobacz więcej »

Ariel (księżyc)

Ariel (Uran I ) – jeden z pięciu największych satelitów Urana.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Ariel (księżyc) · Zobacz więcej »

Arjabhata

Arjabhata (dewanagari: आर्यभट, trl. Āryabhaṭa) (ur. 476 w Kusumapurze (dzisiaj Patna), zm. 550) – matematyk i astronom indyjski, uznawany za jednego z najwybitniejszych w historii Indii.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Arjabhata · Zobacz więcej »

Arystarch z Samos

Ziemi Arystarch z Samos (gr. Aristarchos ho Samios; ok. 310–230 p.n.e.) – grecki astronom pochodzący z wyspy Samos, który jako pierwszy zaproponował heliocentryczny model Układu Słonecznego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Arystarch z Samos · Zobacz więcej »

Środek ciężkości

Środek ciężkości ciała w polu grawitacyjnym – punkt, w którym umownie przyłożona jest wypadkowa siła grawitacji danego ciała sztywnego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Środek ciężkości · Zobacz więcej »

Atmosfera

Górne warstwy atmosfery Ziemi; w tle widoczny zdeformowany przez ugięcie światła obraz Księżyca Atmosfera – gazowa powłoka otaczająca ciało niebieskie o masie wystarczającej do utrzymywania warstwy gazów w wyniku działania grawitacji.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Atmosfera · Zobacz więcej »

Atmosfera Ziemi

Górne warstwy atmosfery; w tle widoczny zdeformowany przez ugięcie światła Księżyc Pionowy podział atmosfery z zachowanąskaląwysokości Atmosfera Ziemi – powłoka gazowa otaczająca planetę Ziemię utrzymywana przy powierzchni przez grawitację planety.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Atmosfera Ziemi · Zobacz więcej »

Łuna 1

Łuna 1 lub Mieczta (Мечта – ros. marzenie) – radziecka sonda księżycowa wystrzelona 2 stycznia 1959.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Łuna 1 · Zobacz więcej »

Łuna 10

Łuna 10 – radziecka bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona w ramach programu Łuna.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Łuna 10 · Zobacz więcej »

Łuna 2

Łuna 2 – bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona przez ZSRR.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Łuna 2 · Zobacz więcej »

Łunochod 1

Makieta Łunochoda 1 w muzeum w Moskwie Łunochod 1 (ros. Луноход, czyli chodzący po księżycu), (indeks COSPAR 1970-095D) – pierwszy z dwóch bezzałogowych, sterowanych z Ziemi łazików radzieckich przeznaczonych do badań Księżyca.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Łunochod 1 · Zobacz więcej »

Życie

Rośliny w górach Ruwenzori (Uganda) Życie roślinne (Waitakere Ranges) Morza Czerwonego symetria Gaja) Życie (gr. βίος, bios) w biologii ma dwie, związane ze sobądefinicje.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Życie · Zobacz więcej »

Bąbel Lokalny

Loop I (zawierającego Antares, po lewej widoczna Betelgeza) Bąbel Lokalny – obszar przestrzeni kosmicznej o małej gęstości materii międzygwiazdowej wewnątrz Ramienia Oriona w Drodze Mlecznej, wewnątrz którego aktualnie znajduje się Słońce.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Bąbel Lokalny · Zobacz więcej »

Biały karzeł

Biały karzeł – niewielki (rzędu rozmiarów Ziemi) obiekt astronomiczny składający się ze zdegenerowanej materii, emitujący m.in.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Biały karzeł · Zobacz więcej »

Biegun magnetyczny

kompasu w pobliżu biegunów magnesu Biegun magnetyczny – pojęcie używane w dwojakim znaczeniu.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Biegun magnetyczny · Zobacz więcej »

Brązowy karzeł

54 Psc B, sfotografowane przez Kosmiczny Teleskop Spitzera Brązowy karzeł – obiekt gwiazdopodobny o masie zbyt małej (poniżej ok. 8% masy Słońca – 80 mas Jowisza), by mogły zachodzić w nim reakcje przemiany wodoru w hel, które sągłównym źródłem energii gwiazd ciągu głównego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Brązowy karzeł · Zobacz więcej »

Burza magnetyczna

wiatru słonecznego na ziemskie pole magnetyczne Burza magnetyczna (geomagnetyczna) – nagłe i intensywne zmiany pola magnetycznego Ziemi (magnetosfery).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Burza magnetyczna · Zobacz więcej »

Cassini-Huygens

Cassini-Huygens – misja bezzałogowej sondy kosmicznej przeznaczonej do wykonania badań Saturna, jego pierścieni, księżyców i magnetosfery.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Cassini-Huygens · Zobacz więcej »

Centaury (planetoidy)

Orbity znanych centaurów Centaury – małe ciała Układu Słonecznego, które poruszająsię wokół Słońca po orbitach pomiędzy orbitami Jowisza i Neptuna.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Centaury (planetoidy) · Zobacz więcej »

Chad Trujillo

Chadwick (Chad) A. Trujillo (ur. 22 listopada 1973) – amerykański astronom. Tytuł doktora w dziedzinie astronomii uzyskał w 2000 roku na Uniwersytecie Hawajskim, po czym zatrudnił się w California Institute of Technology. Od 2003 roku pracował w Obserwatorium Gemini North na Hawajach, a od 2016 roku jako assistant professor (odpowiednik polskiego adiunkta) na Uniwersytecie Północnej Arizony. Jest współodkrywcą66 planetoid, głównie obiektów transneptunowych. Najważniejsze z nich to planeta karłowata Eris (którąuważano przez pewien czas za dziesiątąplanetę, gdyż to pierwszy znany obiekt transneptunowy o wielkości zbliżonej do Plutona) oraz Sedna (być może pierwszy znany obiekt wewnętrznej części Obłoku Oorta). W 2014 roku współodkrył także kometę C/2014 F3 (Sheppard-Trujillo), a w 2018 roku kometę P/2018 V5 (Trujillo-Sheppard). Trujillo zajmuje się analiząkomputerowąuzyskanych za pomocąteleskopów obrazów nieba. Interesuje go głównie zewnętrzny Układ Słoneczny, zwłaszcza obiekty transneptunowe. W uznaniu jego pracy jednąz planetoid nazwano (12101) Trujillo.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Chad Trujillo · Zobacz więcej »

Charon (księżyc)

Charon (Pluton I) – największy naturalny satelita Plutona, odkryty 22 czerwca 1978 roku przez Jamesa Christy’ego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Charon (księżyc) · Zobacz więcej »

Christiaan Huygens

Christiaan Huygens (ur. 14 kwietnia 1629 w Hadze, zm. 8 lipca 1695 tamże) – holenderski uczony: matematyk, fizyk teoretyczny i doświadczalny, astronom oraz inżynier-wynalazca.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Christiaan Huygens · Zobacz więcej »

Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym

Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym przedstawia w postaci tabelarycznej chronologiczny przegląd odkryć głównych obiektów w Układzie Słonecznym, takich jak: planety, planety karłowate i ich księżyce.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Chronologiczny wykaz odkryć planet, planet karłowatych i ich księżyców w Układzie Słonecznym · Zobacz więcej »

Ciało niebieskie

Ciało niebieskie – każdy naturalny obiekt fizyczny oraz układ powiązanych ze sobąobiektów lub ich struktur, występujący w przestrzeni kosmicznej poza granicąatmosfery ziemskiej.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Ciało niebieskie · Zobacz więcej »

Ciąg główny

typem widmowym dla gwiazd ciągu głównego. Zmiany barwy od czerwieni ku błękitowi (od lewej do prawej) związane sąze wzrostem temperatury fotosfery. Ciąg główny – pas przebiegający wzdłuż krzywej na diagramie Hertzsprunga-Russella, w którym zgrupowana jest większość gwiazd z okolic Słońca.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Ciąg główny · Zobacz więcej »

Clyde Tombaugh

Clyde Tombaugh (około 1930) Clyde William Tombaugh (ur. 4 lutego 1906 w Streator, Illinois, zm. 17 stycznia 1997 w Las Cruces, Nowy Meksyk) – amerykański astronom, odkrywca w 1930 roku planety karłowatej Pluton, przez długi czas uważanej za dziewiątąplanetę Układu Słonecznego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Clyde Tombaugh · Zobacz więcej »

Cubewano

Obiekt (486958) Arrokoth (2014 MU69) sfotografowany przez sondę New Horizons z odległości ok. 6 700 km Cubewano (klasyczne obiekty Pasa Kuipera) – rodzaj planetoid (obiektów transneptunowych) z Pasa Kuipera, okrążających Słońce w odległości 40–50 au po orbitach o stosunkowo niewielkiej ekscentryczności.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Cubewano · Zobacz więcej »

Czarny karzeł

Czarny karzeł – hipotetyczna gwiazda zdegenerowana powstająca, kiedy biały karzeł wypala się całkowicie i nie może emitować już promieniowania elektromagnetycznego Według obecnie akceptowanych teorii, gwiazda z czerwonego olbrzyma ewoluuje do stadium białego karła.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Czarny karzeł · Zobacz więcej »

Czerwony karzeł

Proxima Centauri, najbliższy czerwony karzeł, sfotografowany przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a Czerwony karzeł – gwiazda ciągu głównego późnego typu widmowego (K, M, rzadko L).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Czerwony karzeł · Zobacz więcej »

Czerwony olbrzym

Budowa wewnętrzna żółtych karłów typu Słońca i czerwonych olbrzymów (właściwąskalę rozmiarów ukazuje wstawka w prawym dolnym rogu). Czerwony olbrzym – gwiazda o stosunkowo niewielkiej masie (od 0,5 do ok. 8–10 mas Słońca), będąca na schyłkowym etapie ewolucji.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Czerwony olbrzym · Zobacz więcej »

David Jewitt

David Jewitt David C. Jewitt (ur. w 1958) – angielski astronom, odkrywca (wspólnie z Jane Luu) pierwszego obiektu w Pasie Kuipera – planetoidy (15760) Albion.

Nowy!!: Układ Słoneczny i David Jewitt · Zobacz więcej »

David Rabinowitz

David Rabinowitz David Lincoln Rabinowitz (ur. w 1960) – astronom z Uniwersytetu Yale.

Nowy!!: Układ Słoneczny i David Rabinowitz · Zobacz więcej »

Dawn (sonda kosmiczna)

Sonda podczas przygotowań na stanowisku startowym 1 lipca 2007 r. Rozmieszczenie instrumentów Trajektoria międzyplanetarna sondy Dawn Dawn – bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona we wrześniu 2007 roku przez NASA, której celem było dotarcie na orbitę planetoidy (4) Westa, a następnie na orbitę planety karłowatej (1) Ceres.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Dawn (sonda kosmiczna) · Zobacz więcej »

Deep Impact

Kometa Tempel 1 po 67 sekundach od uderzenia impaktora Deep Impact (późniejsza nazwa: EPOXI) – sonda kosmiczna wystrzelona przez NASA 12 stycznia 2005 roku z kosmodromu na przylądku Canaveral, której celem było zbadanie składu jądra komety Tempel 1, a później także obserwacja jądra komety 103P/Hartley.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Deep Impact · Zobacz więcej »

Deimos (księżyc)

Deimos (lub Dejmos, gr. Deímos ‘trwoga’) – mniejszy i dalszy z dwóch księżyców Marsa.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Deimos (księżyc) · Zobacz więcej »

Deorbitacja

Deorbitacja – sprowadzenie statku kosmicznego z orbity w gęste warstwy atmosfery.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Deorbitacja · Zobacz więcej »

Diagram Hertzsprunga-Russella

Diagram Hertzsprunga-Russella (H-R) – wykres klasyfikujący gwiazdy.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Diagram Hertzsprunga-Russella · Zobacz więcej »

Dimidium

Plakat NASA Dimidium (51 Pegasi b, nieoficjalnie „Bellerofont”) – planeta pozasłoneczna orbitująca wokół gwiazdy Helvetios (51 Pegasi).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Dimidium · Zobacz więcej »

Doba

Schematyczny rysunek wyjaśniający różnicę między dobągwiazdowąa słoneczną: 1→2 doba gwiazdowa; 1→3 doba słoneczna Doba – astronomiczna jednostka miary upływu czasu związana z obrotem Ziemi wokół własnej osi (ale nie jest równa jednemu pełnemu obrotowi, który trwa 23 h 56 min 4,091 s).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Doba · Zobacz więcej »

Droga Mleczna

Droga Mleczna – galaktyka spiralna z poprzeczką, w której znajduje się m.in.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Droga Mleczna · Zobacz więcej »

Dwutlenek węgla

Dwutlenek węgla, ditlenek węgla,, – nieorganiczny związek chemiczny z grupy tlenków, w którym węgiel występuje na IV stopniu utlenienia.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Dwutlenek węgla · Zobacz więcej »

Dysk protoplanetarny

url.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Dysk protoplanetarny · Zobacz więcej »

Dysk rozproszony

Dysnomia Dysk rozproszony – region Układu Słonecznego rozciągający się za orbitąNeptuna, sięgający ponad 100 j.a. od Słońca oraz ponad 40° powyżej i poniżej ekliptyki.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Dysk rozproszony · Zobacz więcej »

Dysnomia (księżyc)

Dysnomia (pełna nazwa (136199) Eris I Dysnomia) – naturalny satelita planety karłowatej Eris.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Dysnomia (księżyc) · Zobacz więcej »

Edmond Halley

Popiersie Halleya (Królewskie Obserwatorium Astronomiczne w Greenwich) Edmond Halley (imię zapisywane także jako Edmund; ur. w Haggerston, Shoreditch koło Londynu, zm. w Greenwich) – angielski astronom i matematyk.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Edmond Halley · Zobacz więcej »

Ekliptyka

Ekliptyka i jej związek z nachyleniem osi obrotu sklepieniu niebieskim Merkurego Ekliptyka (z gr. έκλειψις 'zaćmienie') – okrąg wielki na sferze niebieskiej, po którym w ciągu roku pozornie porusza się Słońce obserwowane z Ziemi.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Ekliptyka · Zobacz więcej »

Ekscentryczność (fizyka)

Orbity keplerowskie: eliptyczna orbita o mimośrodzie 0,7 (czerwona), orbita paraboliczna (zielona) i hiperboliczna o mimośrodzie 1,3 Ekscentryczność (inaczej mimośród) – wielkość charakteryzująca kształt orbity, opisywanej równaniem parametrycznym krzywej stożkowej.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Ekscentryczność (fizyka) · Zobacz więcej »

Eksploracja kosmosu

istota ludzka Sputnik 1, pierwszy sztuczny satelita Ziemi modułu księżycowego LM oraz pojazdu LRV. Eksploracja kosmosu – fizyczna eksploracja przestrzeni kosmicznej, zarówno przez bezzałogowe próbniki, jak i załogowe pojazdy kosmiczne.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Eksploracja kosmosu · Zobacz więcej »

Enceladus (księżyc)

Enceladus (Saturn II ) – księżyc Saturna, odkryty w 1789 przez Williama Herschela.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Enceladus (księżyc) · Zobacz więcej »

Energia (fizyka)

Uderzenie pioruna jest przykładem przemian energii kuli plazmowej Energia (gr. ενεργεια energeia od ἔργον ergon „praca”) – skalarna wielkość fizyczna charakteryzująca stan układu fizycznego (materii)Leksykon naukowo-techniczny WNT 1984 s. 200.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Energia (fizyka) · Zobacz więcej »

Europejskie Obserwatorium Południowe

Położenie obserwatoriów ESO Europejskie Obserwatorium Południowe (ang. European Southern Observatory – ESO) – międzynarodowa organizacja zrzeszająca europejskie kraje, powołana w 1962 roku w celu budowy i utrzymywania obserwatoriów astronomicznych na półkuli południowej.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Europejskie Obserwatorium Południowe · Zobacz więcej »

Ewolucja

Ewolucja – stopniowy proces zmian zachodzących w czasie.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Ewolucja · Zobacz więcej »

Ewolucja gwiazd

Wielkim Obłoku Magellana. Ewolucja gwiazdy – sekwencje zmian, które gwiazda przechodzi podczas całego swojego życia, zwykle w ciągu milionów, miliardów lat, emitując przy tym promieniowanie.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Ewolucja gwiazd · Zobacz więcej »

Explorer 6

Explorer 6 – mały amerykański satelita naukowy z serii Explorer.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Explorer 6 · Zobacz więcej »

Fala uderzeniowa

Vieques Portoryko) 1 lipca 1984 – obserwowane fale na powierzchni oceanu Fala uderzeniowa – cienka warstwa, w której następuje gwałtowny wzrost ciśnienia ośrodka, rozchodząca się szybciej niż dźwięk.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Fala uderzeniowa · Zobacz więcej »

Fobos (księżyc)

Fobos (też: Phobos, ‘strach’) – większy z dwóch księżyców Marsa.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Fobos (księżyc) · Zobacz więcej »

Friedrich Wilhelm Bessel

Friedrich Wilhelm Bessel (ur. 22 lipca 1784 w Minden, zm. 17 marca 1846 w Królewcu) – niemiecki astronom, geodeta i matematyk.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Friedrich Wilhelm Bessel · Zobacz więcej »

Galaktyka

Galaktyka Czarne Oko Galaktyka karłowata Galaktyka (z gr. γάλα, gála – mleko) – duży, grawitacyjnie związany układ gwiazd, pyłu i gazu międzygwiazdowego oraz niewidocznej ciemnej materii.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Galaktyka · Zobacz więcej »

Galaktyka spiralna z poprzeczką

Galaktyka spiralna z poprzeczkąNGC 1300 NGC 253 – galaktyka spiralna z poprzeczką(2MASS) Galaktyka spiralna z poprzeczką– galaktyka spiralna z pasem jasnych gwiazd, wychodzących z centrum i przebiegających przez środek galaktyki.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Galaktyka spiralna z poprzeczką · Zobacz więcej »

Galileo (sonda kosmiczna)

Galileo – amerykańska bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona w 1989 roku przez agencję kosmicznąNASA w celu wykonania badań Jowisza, jego księżyców i pierścieni.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Galileo (sonda kosmiczna) · Zobacz więcej »

Galileusz

Galileusz, właśc.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Galileusz · Zobacz więcej »

Galileuszowe księżyce Jowisza

Sztuczna kompilacja obrazów księżyców galileuszowych, pokazująca porównanie ich rozmiarów z rozmiarami Jowisza (widoczna Wielka Czerwona Plama). Od góry: Io, Europa, Ganimedes i Kallisto Galileuszowe księżyce Jowisza – cztery największe księżyce Jowisza odkryte przez Galileusza w styczniu 1610 roku — Io, Europa, Kallisto i Ganimedes.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Galileuszowe księżyce Jowisza · Zobacz więcej »

Gaz cieplarniany

Gaz cieplarniany, gaz szklarniowy (GHG, z ang. greenhouse gas) – gazowy składnik atmosfery biorący udział w efekcie cieplarnianym.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Gaz cieplarniany · Zobacz więcej »

Gazowy olbrzym

Cztery gazowe olbrzymy Układu Słonecznego w jednakowej skali. Kolejno od lewej: Jowisz, Saturn, Uran, Neptun Gazowy olbrzym (planeta-olbrzym) – typ planety, która nie ma stałej powierzchni, a skały nie stanowiąznacznej części jej masy.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Gazowy olbrzym · Zobacz więcej »

Gęstość

Gęstość, masa właściwa – stosunek masy pewnej ilości substancji do zajmowanej przez niąobjętości.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Gęstość · Zobacz więcej »

Gejzer

Geysir – gejzer w Islandii, od którego nazwy rozpowszechnił się termin „gejzer” Gejzer – rodzaj gorącego źródła, które okresowo wyrzuca gwałtownie strumień gorącej wody i pary wodnej.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Gejzer · Zobacz więcej »

Giovanni Cassini

Giovanni Domenico Cassini, znany też jako Jean-Dominique Cassiniimię to przyjął po uzyskaniu obywatelstwa francuskiego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Giovanni Cassini · Zobacz więcej »

Giuseppe Piazzi

Giuseppe Piazzi (ur. 16 lipca 1746 w Ponte in Valtellina, zm. 22 lipca 1826 w Neapolu) – astronom włoski, założyciel obserwatorium w Palermo, odkrywca pierwszego obiektu z głównego pasa planetoid – planety karłowatej Ceres (w 1801 roku).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Giuseppe Piazzi · Zobacz więcej »

Grawitacja

Upuszczenie młotka i piór: astronauta David Scott (z misji Apollo 15) na Księżycu przedstawiający legendarny eksperyment Galileusza Grawitacja, ciążenie powszechne – zjawisko fizyczne polegające na wzajemnym przyciąganiu się wszystkich ciał – wszelkich mas i innych postaci energii.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Grawitacja · Zobacz więcej »

Gustav Kirchhoff

Gustav Robert Kirchhoff (ur. 12 marca 1824 w Królewcu, zm. 17 października 1887 w Berlinie) – niemiecki fizyk, twórca prawa promieniowania cieplnego dotyczącego zależności między zdolnościąemisyjnąi absorpcyjną, oraz praw dotyczących obwodów elektrycznych (pierwsze i drugie prawo Kirchhoffa).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Gustav Kirchhoff · Zobacz więcej »

Gwiazda

ultrafiolecie Drogi Mlecznej. Gwiazda – kuliste ciało niebieskie, stanowiące skupisko powiązanej grawitacyjnie materii.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Gwiazda · Zobacz więcej »

Gwiazda Barnarda

Gwiazda Barnarda (również Gwiazda Strzała) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wężownika, niezwykle lekki czerwony karzeł oddalony o około 6 lat świetlnych od Ziemi.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Gwiazda Barnarda · Zobacz więcej »

Gwiazda podwójna

Łabędzia Animacja przedstawiająca układ dwóch gwiazd o podobnych masach, krążąone po orbitach eliptycznych wokół środka masy układu (oznaczonego czerwonym krzyżem) Gwiazda podwójna – układ dwóch gwiazd leżących (optycznie lub fizycznie) blisko siebie.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Gwiazda podwójna · Zobacz więcej »

Gwiazdozbiór

Centrum Nauki Kopernik w Warszawie Gwiazdozbiór (konstelacja z łac. constellatio, con od cum 'z ' i stella 'gwiazda', gr. αστερισμός) – określony obszar na sferze niebieskiej ustalony przez MiędzynarodowąUnię Astronomiczną.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Gwiazdozbiór · Zobacz więcej »

Gwiazdozbiór Byka

Byk (dop. Tauri, symbol 20px, skrót Tau) – duży i wyraźny, 17.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Gwiazdozbiór Byka · Zobacz więcej »

Gwiazdozbiór Herkulesa

Herkules (łac. Hercules, dop. Herculis, skrót Her) – wyrazisty gwiazdozbiór nieba północnego, piąty co do wielkości, znany już w starożytności.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Gwiazdozbiór Herkulesa · Zobacz więcej »

Gwiazdozbiór Lutni

Lutnia (łac. Lyra, dop. Lyrae, skrót Lyr) – jeden z charakterystycznych gwiazdozbiorów nieba północnego na półkuli północnej, 52.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Gwiazdozbiór Lutni · Zobacz więcej »

Gwiazdy położone najbliżej Ziemi

Gwiazdy położone najbliżej Ziemi.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Gwiazdy położone najbliżej Ziemi · Zobacz więcej »

Hel (pierwiastek)

Hel (He) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 2, z grupy helowców (gazów szlachetnych) w układzie okresowym.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Hel (pierwiastek) · Zobacz więcej »

Heliosfera

Struktura heliosfery Heliosfera – obszar wokół Słońca, w którym ciśnienie wiatru słonecznego przeważa nad ciśnieniem wiatrów galaktycznych, tworząc „bąbel” wyrzucanej przez Słońce materii w otaczającym ośrodku międzygwiazdowym.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Heliosfera · Zobacz więcej »

Historia pierwiastków chemicznych

Historia pierwiastków chemicznych – dzieje zmian chemicznego składu „zwykłej materii”Pojęcie „zwykła materia” nie jest jednoznaczne.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Historia pierwiastków chemicznych · Zobacz więcej »

Hydra (księżyc)

Pluton i jego księżyce z naniesionymi orbitami (fotografia wykonana przez teleskop Hubble’a) Hydra – naturalny satelita Plutona, po raz pierwszy sfotografowany 15 maja 2005 roku przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Hydra (księżyc) · Zobacz więcej »

Hydrosfera

Hydrosfera (z gr. ὕδωρ hydōr „woda”, σφαῖρα sphaîra „kula”) – jedna z geosfer, ogół wód na Ziemi obejmujący wody podziemne i powierzchniowe: rzeki, jeziora, morza, oceany, lodowce i lądolody oraz bagna, a także woda zawarta w atmosferze i biosferze.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Hydrosfera · Zobacz więcej »

International Cometary Explorer

International Cometary Explorer (ICE) – sonda kosmiczna, która była pierwotnie nazywana International Sun / Earth Explorer 3 (ISEE-3).

Nowy!!: Układ Słoneczny i International Cometary Explorer · Zobacz więcej »

Interstellar Boundary Explorer

Logo IBEX Interstellar Boundary Explorer (IBEX) – satelita naukowy amerykańskiej agencji kosmicznej NASA mający wykonać pierwsząmapę obszarów leżących na granicy Układu Słonecznego i przestrzeni międzygwiezdnej.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Interstellar Boundary Explorer · Zobacz więcej »

Isaac Newton

Isaac Newton, Izaak Newton (ur. w Woolsthorpe-by-Colsterworth, zm. w Kensington) – angielski uczony: fizyk, astronom, matematyk, filozof, alchemik, biblista i historyk oraz urzędnik państwowy.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Isaac Newton · Zobacz więcej »

Jane Luu

Jane Luu (2011) Jane Luu (a.k.a. Jane X. Luu; wiet. Lưu Lệ Hằng) – wietnamsko-amerykańska astronom.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Jane Luu · Zobacz więcej »

Jasność (astronomia)

Jasność, dzielność promieniowania, moc promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w astronomii wielkość fizyczna określająca ilość energii, którąciało emituje w jednostce czasu.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Jasność (astronomia) · Zobacz więcej »

Jądro galaktyki

Jądro galaktyki – centralny obszar galaktyki, w którym znajduje się około 75% jej masy.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Jądro galaktyki · Zobacz więcej »

Jądro gwiazdy

Słońca Jądro gwiazdy – centralna część gwiazdy, w której występująlub występowały w przeszłości reakcje syntezy jądrowej.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Jądro gwiazdy · Zobacz więcej »

Jądro planety

Jądro planety – wewnętrzna część planety o dużej gęstości.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Jądro planety · Zobacz więcej »

Język angielski

Wielkiej Brytanii symbolizujące język angielski ikona symbolizująca język angielski według standardu ISO 639-1 Język angielski, angielszczyzna (ang.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich, powszechnie używany w Wielkiej Brytanii, jej terytoriach zależnych oraz w wielu byłych koloniach i dominiach, m.in.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Język angielski · Zobacz więcej »

Jednostka astronomiczna

Jednostka astronomiczna, oznaczenie au (dawniej również AU od ang. astronomical unit, w języku polskim czasem stosowany jest skrót j.a.) – pozaukładowa jednostka odległości używana w astronomii równa dokładnie 149 597 870 700 m.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Jednostka astronomiczna · Zobacz więcej »

Johannes Kepler

Johannes Kepler (ur. 27 grudnia 1571 w Weil der Stadt, zm. 15 listopada 1630 w Ratyzbonie) – niemiecki astronom, astrolog i matematyk, jedna z czołowych postaci rewolucji naukowej w XVII wieku.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Johannes Kepler · Zobacz więcej »

Jowisz

JWST. Jowisz – gazowy olbrzym, największa planeta Układu Słonecznego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Jowisz · Zobacz więcej »

Jurij Gagarin

Warszawy (1961) Radziecki kosmonauta obserwujący paradę lotnicząw bazie lotniczej koło Kairu (1962) Anwar Sadat (1962) Jurij Aleksiejewicz Gagarin (ros. Юрий Алексеевич Гагарин, ur. 9 marca 1934 w Kłuszynie, zm. 27 marca 1968 w okolicach Kirżacza) – radziecki kosmonauta, pierwszy człowiek w przestrzeni kosmicznej (1961), Bohater Związku Radzieckiego, Lotnik Kosmonauta ZSRR.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Jurij Gagarin · Zobacz więcej »

Kerberos (księżyc)

Kerberos – naturalny satelita Plutona, odkryty na zdjęciach wykonanych 28 czerwca 2011 przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Kerberos (księżyc) · Zobacz więcej »

Klimat

Klimat (z gr. κλίμα lm. κλίματα - skłonność) – wolnozmienne cechy oddziaływań w, obejmującym atmosferę, hydrosferę i powierzchnie lądów.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Klimat · Zobacz więcej »

Koma (astronomia)

Zdjęcie komy komety 153P/Ikeya-Zhang wykonane w marcu 2002 roku Koma – pyłowo-gazowa „atmosfera” o zazwyczaj kulistym kształcie, otaczająca jądro komety i powstająca w miarę zbliżania się do Słońca pod wpływem jego promieniowania.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Koma (astronomia) · Zobacz więcej »

Kometa

Budowa komety (nie w skali) Warkocze komety ustawiająsię w kierunku od Słońca, choć warkocz pyłowy „zostaje w tyle” Chorwacji 29 marca 1997 Australii 23 stycznia 2007 Animacja przedstawiająca ruch komety okresowej (A – gwiazda, B – orbita najdalszej planety, C – kometa) Kometa – małe ciało niebieskie, które zbliżając się do gwiazdy, uwalnia ze swojej powierzchni gaz i pył, tworzący wokół jądra kometarnego obłok nazywany głowąkomety lub komą.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Kometa · Zobacz więcej »

Kometa długookresowa

Kometa długookresowa – kometa obiegająca Słońce w czasie dłuższym niż 200 lat.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Kometa długookresowa · Zobacz więcej »

Kometa Hale’a-Boppa

Kometa Hale’a-Boppa lub C/1995 O1 – kometa długookresowa, którąmożna było obserwować gołym okiem od maja 1996 do grudnia 1997 roku, dwa razy dłużej niż poprzedniąrekordzistkę, WielkąKometę z 1811 r.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Kometa Hale’a-Boppa · Zobacz więcej »

Kometa Halleya

Kometa Halleya (nazwa oficjalna 1P/Halley, łac. Cometa Halleiensis) – pierwsza zidentyfikowana kometa krótkookresowa.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Kometa Halleya · Zobacz więcej »

Kometa krótkookresowa

Kometa krótkookresowa – kometa obiegająca Słońce w czasie poniżej 200 lat, najczęściej nie oddalająca się od niego na większąodległość niż orbita Neptuna.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Kometa krótkookresowa · Zobacz więcej »

Komety muskające Słońce

Komety muskające Słońce – komety, które przechodząc przez punkt przysłoneczny swojej orbity, przechodząekstremalnie blisko powierzchni Słońca.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Komety muskające Słońce · Zobacz więcej »

Koronalny wyrzut masy

ultrafiolecie 300px Koronalny wyrzut masy (CME) – olbrzymi obłok plazmy, w którym pole magnetyczne jest bardziej intensywne, przyspieszany w obszarze korony słonecznej i wyrzucany w przestrzeń międzyplanetarną.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Koronalny wyrzut masy · Zobacz więcej »

Kosmonauta

Jurij Gagarin, pierwszy kosmonauta (1961) Astronauta Bruce McCandless podczas spaceru kosmicznego, 11 lutego 1984 Kosmonauta, także astronauta oraz tajkonauta (z gr. - żeglarz) – osoba wyszkolona, wyposażona i odbywająca loty kosmiczne poza strefę bezpośredniego oddziaływania Ziemi w specjalnie przeznaczonym do tego pojeździe.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Kosmonauta · Zobacz więcej »

Krater uderzeniowy

Krater uderzeniowy na Księżycu Krater uderzeniowy – koliste zagłębienie (lub zniekształcenie) na powierzchni ciała niebieskiego, spowodowane upadkiem meteorytu, planetoidy lub komety.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Krater uderzeniowy · Zobacz więcej »

Kriowulkanizm

Erupcje kriowulkaniczne na Enceladusie Kriowulkanizm – erupcja cieczy lub pary, złożonej z wody lub innych substancji, które sązamrożone w temperaturze panującej normalnie na powierzchni lodowego ciała niebieskiego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Kriowulkanizm · Zobacz więcej »

Krzemiany

Krzemiany – powszechnie występujące minerały, będące solami kwasu krzemowego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Krzemiany · Zobacz więcej »

Księżyc

Księżyc (Selḗnē; pol. fraz. „Srebrny Glob”, „srebrny glob”; pol. przest. gw. poet. „miesiąc”; pol. przest. poet. „luna” lub „łuna”) – jedyny naturalny satelita Ziemi (nie licząc tzw. księżyców Kordylewskiego, które sąobiektami pyłowymi i przez niektórych badaczy uważane za obiekty przejściowe).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Księżyc · Zobacz więcej »

Księżyc planetoidy

Planetoida z pasa głównego: (243) Ida i jej księżyc Daktyl Księżyce planetoid lub moonletki – naturalne satelity planetoid.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Księżyc planetoidy · Zobacz więcej »

Księżyce Jowisza

Artykuł zawiera podstawowe dane dotyczące 95 odkrytych naturalnych satelitów Jowisza (stan na 10 maja 2023).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Księżyce Jowisza · Zobacz więcej »

Księżyce Marsa

Księżyce Marsa – dwa naturalne satelity, czwartej według oddalenia od Słońca, planety Układu Słonecznego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Księżyce Marsa · Zobacz więcej »

Księżyce Neptuna

Artykuł zawiera podstawowe dane dotyczące wszystkich odkrytych naturalnych satelitów Neptuna (stan na 2018 rok).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Księżyce Neptuna · Zobacz więcej »

Księżyce planet w Układzie Słonecznym

Podstawowe informacje na temat księżyców planet w Układzie Słonecznym.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Księżyce planet w Układzie Słonecznym · Zobacz więcej »

Księżyce Saturna

System Saturna (fotomontaż) Artykuł zawiera podstawowe dane dotyczące wszystkich 146 znanych naturalnych satelitów Saturna (stan na 23 maja 2023).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Księżyce Saturna · Zobacz więcej »

Księżyce Urana

System Urana (fotomontaż) Artykuł zawiera podstawowe dane dotyczące wszystkich odkrytych naturalnych satelitów Urana (stan na 2018 rok).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Księżyce Urana · Zobacz więcej »

Lalande 21185

Lalande 21185 (również Gliese 411) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy, czerwony karzeł niewidoczny gołym okiem.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Lalande 21185 · Zobacz więcej »

Large Binocular Telescope

Large Binocular Telescope (LBT, nazwa tłumaczona na j. polski to: Wielki Teleskop Lornetkowy lub Wielki Teleskop Dwuobiektywowy) – wielki teleskop złożony z dwóch teleskopów w jednym budynku.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Large Binocular Telescope · Zobacz więcej »

Lądownik

Warszawie Lądownik księżycowy misji Apollo 16 Lądownik – część statku kosmicznego lub sondy kosmicznej, która po oddzieleniu się od statku macierzystego ląduje na planecie, księżycu, planetoidzie lub jądrze komety.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Lądownik · Zobacz więcej »

Lich (gwiazda)

Plakat NASA Lich, PSR 1257+12 – pulsar milisekundowy, odległy od Ziemi o 980 lat świetlnych, wokół którego krążąpierwsze odkryte planety pozasłoneczne.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Lich (gwiazda) · Zobacz więcej »

Linia Kármána

Warstwy atmosfery (bez zachowania skali) Linia Kármána – umowna granica pomiędzy atmosferąZiemi i przestrzeniąkosmicznąprzebiegająca na wysokości 100 km (328 084 stóp) n.p.m. Powyższa definicja została przyjęta przez MiędzynarodowąFederację Lotniczą(FAI), która zajmuje się m.in.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Linia Kármána · Zobacz więcej »

Lokalny Obłok Międzygwiazdowy

Diagram ukazujący bliskie obłoki materii międzygwiazdowej oraz kierunki ich ruchu (niebieskie strzałki) Lokalny Obłok Międzygwiazdowy – obłok międzygwiazdowy o rozmiarach około 30 lat świetlnych, w którym porusza się obecnie Układ Słoneczny.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Lokalny Obłok Międzygwiazdowy · Zobacz więcej »

Lot suborbitalny

Izaaka Newtona Lot suborbitalny – lot kosmiczny, w którym statek kosmiczny osiąga przestrzeń kosmiczną, ale jego trajektoria lotu przecina atmosferę lub powierzchnię grawitującego ciała, z którego pojazd został wystrzelony, przez co nie jest w stanie dokonać pełnego obiegu orbitalnego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Lot suborbitalny · Zobacz więcej »

Lowell Observatory

Lowell Observatory – prywatne, niekomercyjne obserwatorium astronomiczne w mieście Flagstaff w Arizonie.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Lowell Observatory · Zobacz więcej »

Lunar Roving Vehicle

Pojazd LRV wyprawy Apollo 15 Lunar Roving Vehicle (LRV) – pojazd kołowy używany przez astronautów programu Apollo do przemieszczania się po powierzchni Księżyca.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Lunar Roving Vehicle · Zobacz więcej »

Luyten 726-8

Luyten 726-8 – jedna z najbliższych gwiazd, jest ona równocześnie najbliższągwiazdąpodwójną, znajduje się w gwiazdozbiorze Wieloryba.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Luyten 726-8 · Zobacz więcej »

Małe ciało Układu Słonecznego

sondę Galileo) Małe ciało Układu Słonecznego – obiekt astronomiczny krążący wokół Słońca, który nie jest ani planetą, ani planetąkarłowatą.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Małe ciało Układu Słonecznego · Zobacz więcej »

Mariner 10

Mariner 10 (pol. „Żeglarz 10”) – ostatnia bezzałogowa sonda kosmiczna z programu Mariner wystrzelona 3 listopada 1973 roku przez amerykańskąagencję kosmicznąNASA.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Mariner 10 · Zobacz więcej »

Mariner 2

Mariner 2 (pl. Żeglarz 2) – pierwsza pomyślnie wystrzelona sonda kosmiczna programu Mariner amerykańskiej NASA.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Mariner 2 · Zobacz więcej »

Mariner 4

Mariner 4, Mariner-Mars 1964 – amerykańska sonda kosmiczna wystrzelona 28 listopada 1964 w ramach programu Mariner, która dokonała pierwszego przelotu w niewielkiej odległości (8700 km) od Marsa i przesłała pierwsze w historii zdjęcia innej planety wykonane z głębokiej przestrzeni kosmicznej.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Mariner 4 · Zobacz więcej »

Mariner 9

Mariner 9 – (pol. Żeglarz 9.) przedostatnia bezzałogowa sonda kosmiczna NASA z programu Mariner.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Mariner 9 · Zobacz więcej »

Mars

Mars – czwarta od Słońca planeta Układu Słonecznego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Mars · Zobacz więcej »

Mars 3

Mars 3 (ros. Марс 3) – radziecka sonda kosmiczna wysłana na Marsa w ramach programu Mars, 9 dni po bliźniaczej misji Mars 2.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Mars 3 · Zobacz więcej »

Mars Pathfinder

Mars Pathfinder – sonda kosmiczna NASA przeznaczona do badań Marsa.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Mars Pathfinder · Zobacz więcej »

Masa (fizyka)

Masa – jedna z podstawowych wielkości fizycznych określająca bezwładność (masa bezwładna) i oddziaływanie grawitacyjne (masa grawitacyjna) obiektów fizycznych.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Masa (fizyka) · Zobacz więcej »

Masa Ziemi

Masa Ziemi (M🜨) – pozaukładowa jednostka masy stosowana w astronomii, głównie Układu Słonecznego oraz planet pozasłonecznych typu superziemia.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Masa Ziemi · Zobacz więcej »

Massachusetts Institute of Technology

Massachusetts Institute of Technology, skrótowiec: MIT – amerykańska uczelnia niepubliczna, politechnika o statusie uniwersyteckim, założona w 1861 w Cambridge w stanie Massachusetts.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Massachusetts Institute of Technology · Zobacz więcej »

Mechanika płynów

prawa Bernoulliego Mechanika płynów (ang. fluid mechanics) – dział mechaniki ośrodków ciągłych analizujący równowagę i ruch płynów.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Mechanika płynów · Zobacz więcej »

Merkury

Merkury – najmniejsza i najbliższa Słońca planeta Układu Słonecznego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Merkury · Zobacz więcej »

MESSENGER (sonda kosmiczna)

MESSENGER pl posłaniec, skrótowiec pełnej nazwy: Mercury Surface, Space Environment, Geochemistry and Ranging – sonda kosmiczna amerykańskiej agencji NASA, której celem było badanie planety Merkury.

Nowy!!: Układ Słoneczny i MESSENGER (sonda kosmiczna) · Zobacz więcej »

Metaliczność

Metaliczność – zawartość pierwiastków cięższych od helu (metali w rozumieniu astronomicznym) w gwieździe względem ich zawartości w Słońcu.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Metaliczność · Zobacz więcej »

Meteoroid

Meteoroidy – okruchy skalne (mniejsze od planetoid) poruszające się po orbitach wokół Słońca.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Meteoroid · Zobacz więcej »

Mgławica planetarna

Cztery mgławice planetarne – Henize 2-47 (u góry po lewej), IC 4593 (u góry po prawej), NGC 5307 (u dołu po lewej) i NGC 5315 (u dołu po prawej). Mgławica planetarna – obłok gazu i pyłu powstałego z zewnętrznych warstw gwiazdy kończącej etap syntezy jądrowej we wnętrzu.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Mgławica planetarna · Zobacz więcej »

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna, MSK (ang. International Space Station, ISS; ros. Международная Космическая Станция, МКС; trb.: Mieżdunarodnaja Kosmiczeskaja Stancyja, MKS) – pierwsza stacja kosmiczna wybudowana z założenia przy współudziale wielu państw.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Międzynarodowa Stacja Kosmiczna · Zobacz więcej »

Międzynarodowa Unia Astronomiczna

Międzynarodowa Unia Astronomiczna (– IAU/UAI/MUA) – międzynarodowa organizacja zrzeszająca 13 706 zawodowych astronomów (wymagane jest posiadanie co najmniej doktoratu) rekomendowanych przez odpowiednie Komitety Narodowe.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Międzynarodowa Unia Astronomiczna · Zobacz więcej »

Michael E. Brown

Michael „Mike” E. Brown (ur. 5 czerwca 1965 w Huntsville) – amerykański astronom, współodkrywca 29 ponumerowanych planetoid, głównie obiektów transneptunowych.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Michael E. Brown · Zobacz więcej »

Mikołaj Kopernik

Dom Mikołaja Kopernika w Toruniu kapituły warmińskiej, której kanonikiem był Kopernik przez 48 lat życia,, (ur. 19 lutego 1473 w Toruniu, zm. przed 21 maja 1543 we Fromborku) – polski polihistor pochodzenia niemieckiego; prawnik, urzędnik, dyplomata, lekarz i niższy duchowny katolicki, doktor prawa kanonicznego, zajmujący się również astronomiąi astrologią, matematyką, ekonomią, strategiąwojskową, kartografiąi filologią.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Mikołaj Kopernik · Zobacz więcej »

Minor Planet Center

Minor Planet Center – organizacja działająca pod auspicjami Międzynarodowej Unii Astronomicznej odpowiedzialna za zbieranie danych obserwacyjnych małych ciał Układu Słonecznego (planetoid i komet).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Minor Planet Center · Zobacz więcej »

Mir (stacja kosmiczna)

Mir (pol. pokój, świat) – zbudowana przez Związek Radziecki załogowa stacja kosmiczna, która od wystrzelenia jej pierwszego modułu w 1986 roku, do jej kontrolowanej deorbitacji w 2001 roku, okrążała Ziemię poruszając się po niskiej orbicie okołoziemskiej.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Mir (stacja kosmiczna) · Zobacz więcej »

Miranda (księżyc)

Miranda (Uran V ) – najmniejszy spośród pięciu głównych księżyców Urana.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Miranda (księżyc) · Zobacz więcej »

Mitologia rzymska

Trójca Kapitolińska: Jowisz, Junona i Minerwa Matthiasa Stomera Jacques’a-Louisa Davida Mitologia rzymska – zbiór wierzeń, rytuałów i obrzędów dotyczących zjawisk nadprzyrodzonych wyznawanych i obchodzonych przez starożytnych Rzymian od czasów najdawniejszych do chwili, gdy chrześcijaństwo całkowicie zastąpiło rdzenne religie Imperium Rzymskiego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Mitologia rzymska · Zobacz więcej »

NASA

Flaga NASA NASA (od ang. National Aeronautics and Space Administration), Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej – agencja rządu Stanów Zjednoczonych odpowiedzialna za narodowy program lotów kosmicznych, ustanowiona 29 lipca 1958 roku na mocy National Aeronautics and Space Act, zastępując poprzednika – National Advisory Committee for Aeronautics.

Nowy!!: Układ Słoneczny i NASA · Zobacz więcej »

Naturalny satelita

Enceladus na tle Saturna Naturalny satelita (księżyc) – ciało niebieskie pochodzenia naturalnego, obiegające planetę, planetę karłowatąlub planetoidę.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Naturalny satelita · Zobacz więcej »

Nature

Nature – jedno z najstarszych i najbardziej prestiżowych czasopism naukowych.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Nature · Zobacz więcej »

NEAR Shoemaker

NEAR Shoemaker (ang. Near Earth Asteroid Rendezvous) – amerykańska sonda kosmiczna przeznaczona do badania okołoziemskich planetoid.

Nowy!!: Układ Słoneczny i NEAR Shoemaker · Zobacz więcej »

Neil Armstrong

John Glenn (''z lewej'') i Neil Armstrong w lutym 2012 Autograf astronauty Neil Alden Armstrong (ur. 5 sierpnia 1930 w Wapakoneta, zm. 25 sierpnia 2012 w Cincinnati) – amerykański astronauta, dowódca misji Apollo 11.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Neil Armstrong · Zobacz więcej »

Neptun

Neptun – gazowy olbrzym, ósma, najdalsza planeta w Układzie Słonecznym, czwarta pod względem średnicy i trzecia pod względem masy.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Neptun · Zobacz więcej »

New Horizons

Sonda New Horizons podczas przygotowań przedstartowych Rozmieszczenie instrumentów pokładowych Start sondy New Horizons Cape Canaveral Air Force Station - 19 stycznia 2006 Trajektoria New Horizons na tle Układu Słonecznego Io z widocznymi erupcjami wulkanicznymi. Fotografia wykonana 28 lutego 2007 r. przez sondę New Horizons. Zdjęcie Plutona wykonane przez sondę 13 lipca 2015 roku, gdy znajdowała się w odległości 768 tys. km Zdjęcie powierzchni Plutona zrobione podczas największego zbliżenia sondy 14 lipca 2015 roku Zdjęcie obiektu (486958) Arrokoth zrobione 1 stycznia 2019 roku New Horizons (pol. Nowe Horyzonty) – międzyplanetarna sonda kosmiczna amerykańskiej agencji NASA, której celem było zbadanie Plutona (planety karłowatej na krańcach Układu Słonecznego), jego księżyca Charona oraz co najmniej jeszcze jednego innego obiektu Pasa Kuipera.

Nowy!!: Układ Słoneczny i New Horizons · Zobacz więcej »

Nikiel

Nikiel (Ni) - pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 28.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Nikiel · Zobacz więcej »

Nix (księżyc)

Pluton i jego księżyce z naniesionymi orbitami (fotografia wykonana przez teleskop Hubble’a) Nix – naturalny satelita Plutona, który po raz pierwszy sfotografowany został 15 maja 2005 roku przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Nix (księżyc) · Zobacz więcej »

Ośrodek międzygwiazdowy

doi.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Ośrodek międzygwiazdowy · Zobacz więcej »

Obłok molekularny

Mgławicy w Kilu. W pobliżu widać nowo powstałe gwiazdy, których obraz jest poczerwieniony przez wybiórczo rozproszone niebieskie światło na dominującym pyle. Obraz na zdjęciu rozciąga się na przestrzeni około 2 lat świetlnych. Wykonane przez orbitujący Kosmiczny Teleskop Hubble’a w 1999 roku. Spitzera) Obłok molekularny – rodzaj obłoku międzygwiazdowego, w którym gęstość wodoru jest wystarczająco duża, a temperatura odpowiednio niska, aby formowały się molekuły wodoru H2.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Obłok molekularny · Zobacz więcej »

Obłok Oorta

Przypuszczalne rozmiary Obłoku Oorta w porównaniu z resztąUkładu Słonecznego. Obłok Oorta (znany też pod nazwąObłoku Öpika-Oorta) – hipotetyczny, sferyczny obłok, składający się z pyłu, drobnych okruchów i planetoid obiegających Słońce w odległości od 300 do 100 000 j.a. Składa się głównie z lodu i zestalonych gazów takich jak amoniak czy metan.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Obłok Oorta · Zobacz więcej »

Oberon (księżyc)

Oberon (Uran IV) – drugi co do wielkości, najbardziej zewnętrzny satelita spośród pięciu głównych księżyców Urana.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Oberon (księżyc) · Zobacz więcej »

Obiekt odłączony

dysku rozproszonego (szare) i odłączone (białe) Obiekty odłączone – planetoidy krążące w zewnętrznych rejonach Układu Słonecznego, które nigdy nie zbliżająsię do Słońca na tyle, aby wpływ grawitacyjny planet (w szczególności Neptuna) mógł zaburzyć ich orbitę.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Obiekt odłączony · Zobacz więcej »

Olympus Mons

Olympus Mons (Góra Olimp) – najwyższa znana góra w Układzie Słonecznym, położona na Marsie.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Olympus Mons · Zobacz więcej »

Orbita

środka masy układu Orbita – tor ciała (ciała niebieskiego lub sztucznego satelity) poruszającego się pod wpływem sił grawitacji.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Orbita · Zobacz więcej »

Paralaksa

Schemat przedstawiający efekt paralaksy. Z punktu widzenia A gwiazda wydaje się być przesunięta w stosunku do widoku jej z punktu widzenia B. Animacja przedstawiająca efekt paralaksy. Obiekty w oddali wydająsię przesuwać wolniej niż te pobliskie. Paralaksa (z gr. παράλλαξις) – efekt niezgodności różnych obrazów tego samego obiektu obserwowanych z różnych kierunków.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Paralaksa · Zobacz więcej »

Pas Kuipera

DrogąMlecznąutrudniającąobserwacje w tym kierunku. Pas Kuipera, zwany też Pasem Edgewortha-Kuipera – obszar Układu Słonecznego rozciągający się za orbitąNeptuna, od 30 do około 50 au od Słońca.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Pas Kuipera · Zobacz więcej »

Pas planetoid

Pas planetoid (białe plamki) znajduje się między orbitami Marsa i Jowisza Pas planetoid – obszar Układu Słonecznego, znajdujący się między orbitami Marsa i Jowisza.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Pas planetoid · Zobacz więcej »

Płaszcz Układu Słonecznego

Struktura heliosfery Płaszcz Układu Słonecznego (ang. heliosheath) – część heliosfery pomiędzy szokiem końcowym a heliopauzą.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Płaszcz Układu Słonecznego · Zobacz więcej »

Płaszcz ziemski

Budowa wnętrza Ziemi Płaszcz – warstwa Ziemi o grubości ok.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Płaszcz ziemski · Zobacz więcej »

Percival Lowell

Percival Lowell Percival Lawrence Lowell (ur. 13 marca 1855 w Bostonie, zm. 12 listopada 1916 we Flagstaff) – amerykański przedsiębiorca, pisarz, matematyk i astronom amator, który był przekonany o istnieniu kanałów na Marsie.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Percival Lowell · Zobacz więcej »

Perturbacja

Perturbacja – zakłócenie zgodnego z prawami Keplera ruchu ciał niebieskich, spowodowane głównie obecnościąinnych ciał, ale także oporem ośrodka oraz spłaszczeniem ciała centralnego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Perturbacja · Zobacz więcej »

Peryhelium

Schemat orbity heliocentrycznej: 1 – aphelium, 2 – peryhelium, 3 – Słońce Peryhelium, perihelium (zlatynizowany wyraz pochodzenia greckiego, od gr. peri „przy” i helios „Słońce”; dawniej punkt przysłoneczny) – punkt na orbicie ciała niebieskiego obiegającego Słońce, znajdujący się w miejscu największego zbliżenia (perycentrum) obu ciał.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Peryhelium · Zobacz więcej »

Pierścienie planetarne

Cassini 2004-10-06 Cassini 2004-10-27 Pierścień planetarny – pierścień złożony z cząsteczek pyłu i innych małych cząstek orbitujących dookoła planety w cienkim obszarze o kształcie dysku.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Pierścienie planetarne · Zobacz więcej »

Pierścienie Saturna

Główne pierścienie Saturna Zewnętrzne, słabsze pierścienie Saturna Pierścienie Saturna – pierścienie zbudowane z cząstek lodu i skał, krążących wokół Saturna.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Pierścienie Saturna · Zobacz więcej »

Pioneer 10

Start sondy ''Pioneer 10'' plakietka na pokładzie sond Pioneer 10 i 11 Pioneer 10 podczas montażu Schemat konstrukcji sondy Pioneer 10 Io Pioneer 10 – bezzałogowa sonda kosmiczna NASA, wyniesiona z przylądka Canaveral na Florydzie z zespołu startowego nr 36, 3 marca 1972 roku przy użyciu rakiety nośnej Atlas Centaur.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Pioneer 10 · Zobacz więcej »

Pioneer 11

Wielka Czerwona Plama na fotografii wykonanej przez Pioneera 11 Tytana wykonana 26 sierpnia 1979 roku Pioneer 11 – bezzałogowa sonda kosmiczna NASA, wyniesiona z przylądka Canaveral na Florydzie 6 kwietnia 1973 roku przy użyciu rakiety nośnej Atlas Centaur.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Pioneer 11 · Zobacz więcej »

Planeta

tło Syriusz B i Wenus. Planeta – ciało niebieskie (obiekt astronomiczny) spełniające kilka kryteriów.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Planeta · Zobacz więcej »

Planeta karłowata

brown (oprócz Plutona i Charona obrazy powierzchni obiektów transneptunowych sąwizjąartysty). Planeta karłowata – rodzaj obiektu astronomicznego, pośredni między planetami a małymi ciałami niebieskimi.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Planeta karłowata · Zobacz więcej »

Planeta podwójna

DSCOVR Charon i Pluton sfotografowane przez sondę New Horizons Planeta podwójna – nieoficjalne i niezdefiniowane przez MiędzynarodowąUnię Astronomiczną(IAU) określenie na układ podwójny składający się z dwóch obiektów o masie planetarnej – planet lub planet karłowatych.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Planeta podwójna · Zobacz więcej »

Planeta pozasłoneczna

Kolejne położenia planety Beta Pictoris b w latach 2013–2018, sfotografowane przy pomocy instrumentu Gemini Planet Imager Planeta pozasłoneczna, egzoplaneta (– exo: poza, na zewnątrz) – planeta znajdująca się w układzie planetarnym, krążąca wokół gwiazdy (lub gwiazd) innej niż Słońce.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Planeta pozasłoneczna · Zobacz więcej »

Planeta skalista

Cztery planety skaliste Układu Słonecznego w jednakowej skali Planeta skalista, planeta typu ziemskiego – typ planety, która ma skalnąlub skalno-lodowąpowłokę jądra metalicznego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Planeta skalista · Zobacz więcej »

Planeta wewnętrzna

Planeta wewnętrzna – planeta, której orbita leży w wewnętrznym obszarze rozpatrywanego systemu planetarnego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Planeta wewnętrzna · Zobacz więcej »

Planeta X

Planeta X – hipotetyczna dziewiąta planeta w Układzie Słonecznym, znajdująca się dalej od Słońca niż Neptun.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Planeta X · Zobacz więcej »

Planetoida

Daktyl. Planetoida 2004 FH w ruchu Planetoida (planeta + – postać), asteroida (– gwiaździsty), planetka – ciało niebieskie, nie będące planetą, księżycem planety, kometąlub meteoroidem, o zazwyczaj małych rozmiarach (od kilku metrów do czasem ponad 1000 km), obiegające gwiazdę (w szczególności Słońce).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Planetoida · Zobacz więcej »

Planetoida podwójna

Planetoida podwójna – ciało niebieskie, składające się z dwóch związanych ze sobąsiłami grawitacyjnymi planetoid o porównywalnych rozmiarach.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Planetoida podwójna · Zobacz więcej »

Planetoidy bliskie Ziemi

potencjalnie niebezpiecznych (pomarańczowe). Zielona linia wskazuje orbitę Ziemi. Planetoidy bliskie Ziemi (ang. Near-Earth asteroids, NEA) – planetoidy z klasy obiektów bliskich Ziemi, których peryhelium orbity znajduje się w pobliżu orbity Ziemi i jest mniejsze niż 1,3 au.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Planetoidy bliskie Ziemi · Zobacz więcej »

Planetozymal

Planetozymal, planetezymal – małe ciało niebieskie zbudowane ze stałej materii, zalążek planety tworzący się we wczesnym etapie ewolucji układu planetarnego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Planetozymal · Zobacz więcej »

Planety

Adriana Boulta Planety, op.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Planety · Zobacz więcej »

Planety dolne i górne

Planety dolne i górne – podział planet Układu Słonecznego ze względu na ich położenie względem orbity Ziemi.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Planety dolne i górne · Zobacz więcej »

Plazma

poziomów energetycznych do niższych stanów. Wyładowanie w kuli plazmowej Plazma (ang. plasma z gr. πλάσμα plásma „rzecz uformowana, ulepiona, wymyślona” od πλάσσειν, plássein ‘formować; modelować’) – zjonizowana materia o stanie skupienia przypominającym gaz, w którym znaczna część cząstek jest naładowana elektrycznie.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Plazma · Zobacz więcej »

Plutoid

Duże obiekty transneptunowe: porównanie rozmiarów, kolorów i albedo. Plutoidy – klasa obiektów astronomicznych, obiegających Słońce poza orbitąNeptuna, które posiadająna tyle dużąmasę, żeby mogły dzięki siłom własnej grawitacji uzyskać kształt zbliżony do sferycznego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Plutoid · Zobacz więcej »

Plutonek

Porównanie rozmiarów, kolorów i albedo największych plutonków ekliptyki Plutonek, plutino – określenie używane do obiektów transneptunowych z Pasa Kuipera znajdujących się w rezonansie orbitalnym 2:3 z Neptunem; na dwa obiegi plutonka wokół Słońca przypadajątrzy obiegi Neptuna.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Plutonek · Zobacz więcej »

Pociemnienie brzegowe

Tarcza słoneczna, podczas tranzytu Wenus w 2012r. Czarna kropka w górnej części tarczy słonecznej to Wenus. Pociemnienie brzegowe – efekt optyczny obserwowany na tarczy słonecznej, polegający na spadku jasności i poczerwienieniu w pobliżu krawędzi tarczy.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Pociemnienie brzegowe · Zobacz więcej »

Populacje gwiazdowe

Idea populacji gwiazdowych powstała, gdy odpowiednio dobra zdolność rozdzielcza obserwacji galaktyki M31 pozwoliła Walterowi Baademu w 1944 roku na wyróżnienie w tej galaktyce dwóch odrębnych populacji gwiazd.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Populacje gwiazdowe · Zobacz więcej »

Portable Document Format

Portable Document Format (PDF) – format plików służący do prezentacji, przenoszenia i drukowania treści tekstowo-graficznych, opracowany przez firmę Adobe Systems.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Portable Document Format · Zobacz więcej »

Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego

dysku protoplanetarnego Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego rozpoczęły się 4,6 miliarda lat temu, na skutek grawitacyjnego zapadnięcia się jednej z części niestabilnego obłoku molekularnego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego · Zobacz więcej »

Prawa Keplera

Tycho Brahe mierzy położenie gwiazd i planet (1598) Prawa Keplera – trzy prawa astronomiczne opisujące ruch planet wokół Słońca odkryte przez Johannesa Keplera.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Prawa Keplera · Zobacz więcej »

Procesy życiowe

Procesy życiowe, czynności życiowe – czynności wspólne dla istot żywych.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Procesy życiowe · Zobacz więcej »

Program Skylab

Skylab (skrót od: kosmiczne laboratorium) – amerykańska stacja kosmiczna działająca od 14 maja 1973 do 11 lipca 1979 r.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Program Skylab · Zobacz więcej »

Program Voyager

Artystyczna wizja misji Mariner Jupiter/Saturn 1977 z 1975 roku Artystyczna wizja sondy Voyager Trajektoria lotu sond Voyager Program Voyager – bezzałogowy program badawczy, poświęcony badaniom planet-olbrzymów i zewnętrznej części heliosfery za pomocądwóch bliźniaczych sond kosmicznych.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Program Voyager · Zobacz więcej »

Progress M1-5

Progress M1-5 (ros. Прогресс М1-5) – statek zaopatrzeniowy serii Progress M, którego celem było ściągnięcie z orbity piętnastoletniej stacji kosmicznej Mir.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Progress M1-5 · Zobacz więcej »

Promieniowanie elektromagnetyczne

Promieniowanie elektromagnetyczne (fala elektromagnetyczna) – rozchodzące się w przestrzeni zaburzenie pola elektromagnetycznego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Promieniowanie elektromagnetyczne · Zobacz więcej »

Promieniowanie kosmiczne

Tory cząstek promieniowania kosmicznego zarejestrowane na fotografii (1960) Promieniowanie kosmiczne – promieniowanie złożone, zarówno korpuskularne jak i elektromagnetyczne, docierające do Ziemi z otaczającej jąprzestrzeni kosmicznej.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Promieniowanie kosmiczne · Zobacz więcej »

Protogwiazda

globuli Boka Protogwiazda – bardzo młoda gwiazda, zbierająca masę z obłoku molekularnego i zapadająca się na skutek grawitacji, zanim zacznie emitować światło.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Protogwiazda · Zobacz więcej »

Proxima Centauri

Pozycja gwiazdy Proxima Centauri na niebie południowym Orbita Proxima Centauri na niebie południowym Proxima Centauri (– najbliższa) – gwiazda typu czerwony karzeł, znajdująca się około 4,24 lat świetlnych (40 bilionów km) od Ziemi, w gwiazdozbiorze Centaura.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Proxima Centauri · Zobacz więcej »

Przerwa Cassiniego

Przerwa Cassiniego jest dobrze widoczna na zdjęciu Przerwa Cassiniego - największa z przerw widocznych w pierścieniach Saturna, o szerokości 4 800 km.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Przerwa Cassiniego · Zobacz więcej »

Pulsar

teleskopu Hubble’a. Foto NASA/STScI Schemat pulsara: model latarni morskiej. Kula w środku przedstawia pulsar, białe linie to linie pola magnetycznego Pulsar (od pulse z ang. pulsować i -ar jak w quasar – „quasi-stellar radio source” lub też „QSO” – „quasi-stellar object”, dosłownie „obiekt gwiazdopodobny emitujący fale radiowe”) – wysoce zmagnetyzowana, rotująca gwiazda neutronowa (lub biały karzeł), która emituje wiązkę promieniowania elektromagnetycznego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Pulsar · Zobacz więcej »

Punkt libracyjny

Rozmieszczenie punktów libracyjnych w układzie Ziemia–Słońce punktami stacjonarnymi potencjału grawitacyjnego Punkt libracyjny, punkt libracji, punkt Lagrange’a – miejsce w przestrzeni, w układzie dwóch ciał powiązanych grawitacją, w którym ciało o pomijalnej masie może pozostawać w spoczynku względem ciał układu.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Punkt libracyjny · Zobacz więcej »

Pył kosmiczny

Porowaty chondryt – drobina pyłu międzyplanetarnego Pył kosmiczny – materia wypełniająca przestrzeń kosmicznązłożona z cząstek o wielkości od kilku atomów do 0,1 μm średnicy.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Pył kosmiczny · Zobacz więcej »

Pył międzyplanetarny

Pył międzyplanetarny – rodzaj pyłu kosmicznego, znajdujący się w przestrzeni międzyplanetarnej, to jest w przestrzeni pomiędzy planetami Układu Słonecznego lub innego układu planetarnego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Pył międzyplanetarny · Zobacz więcej »

Ramię Oriona

Struktura Drogi Mlecznej. Ramię Oriona zaznaczone na pomarańczowo. Układ Słoneczny zaznaczony czerwonym okręgiem w Ramieniu Oriona Obraz sąsiedztwa Ramienia Oriona Ramię Oriona (także Ramię Lokalne, Ramię w Orionie) – ramię spiralne Drogi Mlecznej, zawierające Układ Słoneczny w tym Ziemię.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Ramię Oriona · Zobacz więcej »

Ramię spiralne

thumb Ramię spiralne – region gwiazd rozchodzących się od centrum galaktyk spiralnych.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Ramię spiralne · Zobacz więcej »

Rów tektoniczny

Rowy (graben) i zręby (horst) tektoniczne Rów tektoniczny (graben) – rodzaj obniżenia geologicznego, obejmujący wąski i podłużny fragment skorupy ziemskiej, który zapadł się wzdłuż równoległych do siebie uskoków normalnych.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Rów tektoniczny · Zobacz więcej »

Reakcja termojądrowa

helu-4, neutronu i energii energii kinetycznej cząstek alfa Reakcja termojądrowa, synteza jądrowa lub fuzja jądrowa – zjawisko polegające na złączeniu się dwóch lżejszych jąder w jedno cięższe.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Reakcja termojądrowa · Zobacz więcej »

Reguła Titiusa-Bodego

Reguła Titiusa-Bodego (także prawo Bodego lub szereg Titiusa-Bodego) – hipoteza, według której średnie odległości planet od gwiazdy centralnej w Układzie Słonecznym spełniajądość dokładnie pewne proste arytmetyczne prawo.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Reguła Titiusa-Bodego · Zobacz więcej »

Rezonans orbitalny

Kallisto.Rezonans orbitalny – zjawisko związane z obiegiem dwóch ciał niebieskich (np. planet) wokół masywnego obiektu (np. gwiazdy), przy czym obydwa ciała, obiegające masywny obiekt, pozostająw pewnym związku grawitacyjnym pomiędzy sobą, tak, iż na określonąliczbę okrążeń jednego wypada jakaś wielokrotność okrążeń drugiego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Rezonans orbitalny · Zobacz więcej »

Robert Bunsen

Robert Bunsen Robert Wilhelm Eberhard Bunsen (ur. 30 lub 31 marca 1811 w Getyndze, zm. 16 sierpnia 1899 w Heidelbergu) – niemiecki fizyk i chemik, profesor we Wrocławiu i Heidelbergu.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Robert Bunsen · Zobacz więcej »

Rodzina planetoidy Hilda

Rodzina planetoidy Hilda – rodzina złożona z planetoid o półosi wielkiej o długości pomiędzy 3,7 a 4,2 au, ekscentryczności orbity większej niż 0,07 oraz o inklinacji poniżej 20°.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Rodzina planetoidy Hilda · Zobacz więcej »

Rok świetlny

Rok świetlny – jednostka odległości stosowana w astronomii.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Rok świetlny · Zobacz więcej »

Rok galaktyczny

Rok galaktyczny – okres, w ciągu którego Słońce obiega środek Drogi Mlecznej.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Rok galaktyczny · Zobacz więcej »

Ross 154

Ross 154 (V1216 Sagittarii) – gwiazda w gwiazdozbiorze Strzelca, znajdująca się w odległości ok.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Ross 154 · Zobacz więcej »

Ruch wsteczny

Ruch wsteczny Ruch wsteczny, obrót wsteczny – ruch obiegowy obiektu, okrążającego większe ciało niebieskie, w kierunku przeciwnym do ruchu obrotowego większego ciała.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Ruch wsteczny · Zobacz więcej »

Saturn

Saturn – gazowy olbrzym, szósta planeta Układu Słonecznego pod względem odległości od Słońca, druga po Jowiszu pod względem masy i wielkości.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Saturn · Zobacz więcej »

Słońce

Słońce (łac. Sol, gr. Ἥλιος, trb. Hḗlios; symbol: ☉) – gwiazda centralna Układu Słonecznego, wokół której krąży Ziemia, inne planety tego układu, planety karłowate oraz małe ciała Układu Słonecznego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Słońce · Zobacz więcej »

Shoemaker-Levy 9

Zdjęcie uderzenia komety Shoemaker-Levy 9 w powierzchnię Jowisza zrobione z pokładu sondy kosmicznej Galileo z odległości 238 mln km. Ślady na powierzchni Jowisza po uderzeniu fragmentów komety Shoemaker-Levy 9. D/Shoemaker-Levy 9 (nazwa klasyfikacyjna D/1993 F2, gdzie litera D oznacza defunct - nieistniejący, zlikwidowany) – kometa należąca do rodziny komet Jowisza, odkryta 24 marca 1993 roku przez Carolyn i Eugene'a Shoemakerów oraz Davida Levy’ego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Shoemaker-Levy 9 · Zobacz więcej »

Skała

Skała – naturalnie powstały zespół minerałów.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Skała · Zobacz więcej »

Skorupa ziemska

skał osadowych12. Warstwa bazaltowa13. Warstwa granitowa14. Płaszcz ziemski15. Kierunek wsuwania się płyty oceanicznej pod kontynentalną16. Linia, wzdłuż której następuje wzajemne przemieszczanie się płyt Skorupa ziemska – część litosfery ograniczona od góry atmosferąlub hydrosferą, a od dołu granicząca z górnąwarstwąpłaszcza ziemskiego (nieciągłość Mohorovičicia nazywana też nieciągłościąMoho).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Skorupa ziemska · Zobacz więcej »

Sonda kosmiczna

Artystyczne wyobrażenie sondy Pioneer Venus 1 na orbicie Wenus Sonda kosmiczna – bezzałogowy, prawie zawsze zautomatyzowany statek kosmiczny przeznaczony do prowadzenia badań naukowych w przestrzeni pozaziemskiej.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Sonda kosmiczna · Zobacz więcej »

Space Transportation System

promu kosmicznego. Zbiornik był pokryty białąpowłokąFRL tylko dla dwóch pierwszych startów. Od STS-3 zbiornik nie był pokrywany powłoką, aby zmniejszyć jego masę. Space Transportation System (STS) – System Transportu Kosmicznego – program załogowych lotów kosmicznych zrealizowany przez NASA odbywanych za pomocąwahadłowców kosmicznych (ang. Space Shuttles) rozpoczęty lotem promu Columbia 12 kwietnia 1981 roku, a zakończony 21 lipca 2011 roku lądowaniem wahadłowca Atlantis w misji STS-135.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Space Transportation System · Zobacz więcej »

SpaceShipOne

Lądowanie statku SpaceShipOne na lotnisku Mojave 21 czerwca 2004 Scaled Composites Model 316 SpaceShipOne (ang. Statek Kosmiczny 1) – pierwszy prywatny załogowy statek kosmiczny.

Nowy!!: Układ Słoneczny i SpaceShipOne · Zobacz więcej »

Spektroskop

Spektroskop Spektroskop – przyrząd służący do przeprowadzania zdalnej analizy poprzez badanie widma odpowiadającego określonemu rodzajowi promieniowania (np. promieniowanie świetlne, rentgenowskie, akustyczne).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Spektroskop · Zobacz więcej »

Sputnik 1

Sputnik 1 na orbicie – wizja artystyczna Sputnik 1 (ros. Спутник-1, w tłum. towarzysz podróży; oznaczenie kodowe: ПС-1, trl. PS-1 – skrót od słów Простейший Спутник-1, trl. Prostiejszyj Sputnik-1, trb. Prosteyshiy Sputnik-1 w tłum. najprostszy satelita 1) – pierwszy sztuczny satelita Ziemi.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Sputnik 1 · Zobacz więcej »

Stacja kosmiczna

Porównanie rozmiarów i konfiguracji czynnych stacji kosmicznych (ISS i Tiangong) oraz dawniejszych stacji i modułów orbitalnych Stacja kosmiczna, stacja orbitalna – duży załogowy statek kosmiczny (lub ich zespół), umieszczony na orbicie okołoziemskiej, pełniący funkcję laboratorium kosmicznego przeznaczonego do długotrwałego prowadzenia badań naukowych: fizycznych, chemicznych, biologiczno-medycznych; obserwacji astronomicznych, meteorologicznych, geofizycznych itp.; wykonywania prac naukowo-technicznych, obejmujących m.in.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Stacja kosmiczna · Zobacz więcej »

Stany Zjednoczone

Stany Zjednoczone Ameryki, Stany Zjednoczone, potocznie Ameryka (ang. United States of America, USA; United States, US; pot. America), do 11 lipca 1778 r. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej – państwo federacyjne w Ameryce Północnej składające się z 50 stanów, graniczące z Kanadąod północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Stany Zjednoczone · Zobacz więcej »

Strefa Hilla

Przybliżone promienie km strefy Hilla wybranych ciał niebieskich Strefa Hilla (nazywana również strefąRoche'a) – obszar otaczający ciało niebieskie (np. planetę), w którym jego przyciąganie dominuje nad przyciąganiem innego, większego obiektu w niedalekiej odległości (np. gwiazdy).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Strefa Hilla · Zobacz więcej »

Styx (księżyc)

HST) Styx (do lipca 2013 S/2012 (134340) 1, nieformalnie: P5 lub S/2012 P 1) – naturalny satelita Plutona, odkryty na serii zdjęć wykonanych od 26 czerwca do 9 lipca 2012 przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Styx (księżyc) · Zobacz więcej »

Sublimacja

punkt krytyczny Para sublimującego jodu resublimację) sublimującej na dnie naczynia.'''1''' Dopływ wody chłodzącej'''2''' Odpływ wody chłodzącej'''3''' Połączenie z pompąpróżniową'''4''' Komora sublimacyjna'''5''' Resublimowana substancja osadzona na palcu chłodzącym'''6''' Sublimowana substancja'''7''' Zewnętrzne źródło ciepła Sublimacja – przemiana fazowa bezpośredniego przejścia ze stanu stałego w stan gazowy z pominięciem stanu ciekłego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Sublimacja · Zobacz więcej »

Supergromada Lokalna

Schemat przedstawiający odległości między gromadami w Supergromadzie Lokalnej Supergromada Lokalna (także Supergromada w Pannie; ang. Local Supercluster lub Virgo Supercluster) – supergromada zajmująca obszar o średnicy około 200 milionów lat świetlnych.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Supergromada Lokalna · Zobacz więcej »

Supernowa

Mgławica pozostała po „Gwieździe Keplera”, SN 1604 Supernowa w NGC 6946 Supernowa – termin określający kilka rodzajów kosmicznych eksplozji powodujących powstanie na niebie niezwykle jasnego obiektu, który już po kilku tygodniach lub miesiącach staje się niemal niewidoczny.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Supernowa · Zobacz więcej »

Symbole astronomiczne

Nautical Almanac'' z 1833 pokazujący użycie symboli astronomicznych, zawierający symbole faz Księżyca, planet i konstelacji zodiakalnych encke Symbole astronomiczne – symbole wykorzystywane do oznaczania różnych ciał niebieskich, tworów teoretycznych i obserwowanych zjawisk astronomicznych.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Symbole astronomiczne · Zobacz więcej »

Syriusz

Syriusz (Alfa Canis Majoris, α CMa) – najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd południowego nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Syriusz · Zobacz więcej »

Szok końcowy

Struktura heliosfery Szok końcowy – powierzchnia otaczająca Układ Słoneczny, na której wiatr słoneczny zwalnia do prędkości mniejszej od prędkości dźwięku w otaczającym ośrodku międzygwiazdowym.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Szok końcowy · Zobacz więcej »

Sztuczny satelita

ERS 2 – sztucznego satelity Ziemi Ziemi Sztuczny satelita – satelita wykonany przez człowieka poruszający się po orbicie wokół ciała niebieskiego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Sztuczny satelita · Zobacz więcej »

Tau Ceti

Tau Ceti (τ Cet) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wieloryba.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Tau Ceti · Zobacz więcej »

Tektonika (geologia)

Mapa aktywności tektonicznej Ziemi Tektonika (gr. tektonikề „sztuka budowy”) – nauka o budowie skorupy ziemskiej oraz o procesach wpływających na nią.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Tektonika (geologia) · Zobacz więcej »

Tektonika płyt

Mapa płyt tektonicznych Tektonika płyt (teoria wędrówki płyt tektonicznych, z tekton „budujący”) – dominująca współcześnie teoria tłumacząca wielkoskalowe ruchy ziemskiej litosfery, w szczególności przejawiające się w obserwowanym zjawisku dryfu kontynentalnego, powstawania gór, rozmieszczeniu stref sejsmicznych i inne.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Tektonika płyt · Zobacz więcej »

Teleskop

Mały refrakcyjny teleskop optyczny Nowym Meksyku (USA) Teleskop (gr. tēle-skópos – daleko widzący) – narzędzie, które służy do obserwacji odległych obiektów poprzez zbieranie promieniowania elektromagnetycznego (np. światła widzialnego).

Nowy!!: Układ Słoneczny i Teleskop · Zobacz więcej »

Tempel 1

9P/Tempel (lub Tempel 1) – kometa okresowa należąca do rodziny komet Jowisza.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Tempel 1 · Zobacz więcej »

Temperatura

helu przedstawiony jest proporcjonalnie do odległości między cząsteczkami jakie sąprzy ciśnieniu 136 atmosfer. Prędkość ruchu, odpowiadająca temperaturze pokojowej, została spowolniona dwa biliony razy lub odpowiada temperaturze 0,0003 K. Temperatura – jedna z podstawowych wielkości fizycznych (parametrów stanu) w termodynamice.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Temperatura · Zobacz więcej »

Tlen

Tlen (O) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 8, niemetal z grupy tlenowców w układzie okresowym.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Tlen · Zobacz więcej »

Tlenki żelaza

ochr. Gleba zabarwiona na czerwono tlenkami żelaza Jest znanych 16 tlenków, wodorotlenków i hydroksytlenków (uwodnionych tlenków) żelaza.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Tlenki żelaza · Zobacz więcej »

Tranzyt (astronomia)

słonecznąw 2012 roku, uwieczniony przez kamerę sondy Hinode Tranzyt ma w astronomii dwa znaczenia.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Tranzyt (astronomia) · Zobacz więcej »

Trojańczycy

Obrazowe przedstawienie usytuowania planetoid trojańskich (obóz trojański i grecki) na orbicie Jowisza Trojańczycy, trojańczyki, planetoidy trojańskie – dwie grupy planetoid krążących wokół Słońca po orbitach bardzo podobnych do orbity Jowisza.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Trojańczycy · Zobacz więcej »

Tryton (księżyc)

Tryton (Neptun I) – największy księżyc Neptuna.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Tryton (księżyc) · Zobacz więcej »

Typ widmowy

Zmiany rozmiarów gwiazd i barw ich fotosfer wraz z typem widmowym dla gwiazd ciągu głównego. Zmiany barwy od czerwieni ku błękitowi (od lewej do prawej) związane sąze wzrostem temperatury fotosfery. Zobacz temperatura barwowa Typ widmowy – klasyfikacja gwiazd oparta na widmie światła wysyłanego przez gwiazdę.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Typ widmowy · Zobacz więcej »

Tytan (księżyc)

Tytan (Saturn VI) – największy księżyc Saturna, jedyny w Układzie Słonecznym otoczony gęstąatmosferą, w której zachodząskomplikowane zjawiska pogodowe.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Tytan (księżyc) · Zobacz więcej »

Tytania (księżyc)

Tytania (Uran III ) – największy księżyc Urana.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Tytania (księżyc) · Zobacz więcej »

Układ planetarny

Podobne układy planetarne: 55 Cancri A i Układ Słoneczny w tej samej skali Układ planetarny, system planetarny – zbiór planet i innych ciał niebieskich, krążących wokół centralnej gwiazdy lub układu gwiazd.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Układ planetarny · Zobacz więcej »

Umbriel (księżyc)

Umbriel (Uran II ) – trzeci co do wielkości naturalny satelita Urana.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Umbriel (księżyc) · Zobacz więcej »

Uniwersytet Hawajski

Uniwersytet Hawajski, Uniwersytet Hawajów – zespół uczelni publicznych na Hawajach, prowadzących studia licencjackie, magisterskie, doktoranckie i podoktorskie.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Uniwersytet Hawajski · Zobacz więcej »

Uran

Uran − gazowy olbrzym, siódma od Słońca planeta Układu Słonecznego, trzecia pod względem wielkości i czwarta pod względem masy.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Uran · Zobacz więcej »

Uranos

Uranos (także Uran, Niebo; Ouranós,, Caelus ‘niebo’) – w mitologii greckiej bóg i uosobienie nieba.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Uranos · Zobacz więcej »

Urbain Le Verrier

Urbain Jean Joseph Le Verrier (ur. 11 marca 1811 w Saint-Lô w Normandii; zm. 23 września 1877 w Paryżu) – francuski astronom i matematyk, dyrektor Paryskiego Obserwatorium Astronomicznego, profesor École polytechnique i Sorbony.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Urbain Le Verrier · Zobacz więcej »

Valles Marineris

(Współrzędne) 1. Olympus Mons 2. Tharsis Tholus 3. Ascraeus Mons4. Pavonis Mons 5. Arsia Mons 6. '''Valles Marineris''' Valles Marineris (łac. Doliny Marinera) – złożony system kanionów na Marsie znajdujący się nieco na południe od równika, na wschód od Tharsis.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Valles Marineris · Zobacz więcej »

Viking 1

Viking 1 – bezzałogowa sonda kosmiczna z programu Viking wystrzelona 20 sierpnia 1975 r. przez amerykańskąagencję kosmicznąNASA.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Viking 1 · Zobacz więcej »

Voyager 1

Voyager 1 – bezzałogowa sonda kosmiczna NASA, wystrzelona 5 września 1977 roku z Przylądka Canaveral na Florydzie w ramach programu Voyager.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Voyager 1 · Zobacz więcej »

Voyager 2

Voyager 2 podczas testów przedstartowych Voyager 2 – bezzałogowa sonda kosmiczna wysłana w 1977 roku w przestrzeń kosmicznąz Przylądka Canaveral przez amerykańskąagencję kosmicznąNASA w ramach programu Voyager.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Voyager 2 · Zobacz więcej »

Wahadłowiec kosmiczny

modułem Leonardo Columbia (lot STS-1) Wahadłowiec (pot. prom kosmiczny) – załogowy statek kosmiczny, który może być wykorzystywany wielokrotnie i przystosowany jest do wynoszenia na orbitę okołoziemskąi sprowadzania z orbity ludzi i sprzętu.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Wahadłowiec kosmiczny · Zobacz więcej »

Węglowodory

etylen, benzen, cykloheksan, heksan (kolor szary – atomy węgla, kolor biały – atomy wodoru) Węglowodory – organiczne związki chemiczne zawierające w swojej strukturze wyłącznie atomy węgla i wodoru.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Węglowodory · Zobacz więcej »

Wenera 3

Radziecki znaczek pocztowy upamiętniający lot Wenery 3 Wenera 3 (ros. Венера, co znaczy „Wenus”) – radziecka bezzałogowa sonda kosmiczna przeznaczona do badania planety Wenus.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Wenera 3 · Zobacz więcej »

Wenera 9

Wenera 9 (ros. Венера 9) – szósta udana radziecka sonda kosmiczna przeznaczona do badania Wenus.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Wenera 9 · Zobacz więcej »

Wenus

Wenus – druga pod względem odległości od Słońca planeta Układu Słonecznego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Wenus · Zobacz więcej »

Wiatr słoneczny

Struktura heliosfery, czyli obszaru, w którym dominuje wiatr słoneczny Wiatr słoneczny – strumień plazmy wypływający ze Słońca, składający się przede wszystkim z protonów, elektronów i cząstek alfa.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Wiatr słoneczny · Zobacz więcej »

Wielka Czerwona Plama

Wielki Biały Owal w sztucznych barwach Wielki Biały Owal poniżej, widziane przez sondę Voyager 1 Powiększony fragment rejonu Wielkiej Czerwonej Plamy i Wielkiego Białego Owalu Ziemia i Wielka Czerwona Plama – porównanie rozmiarów Wielka Czerwona Plama – ogromny stały antycyklon od co najmniej lat wiejący na Jowiszu, 22° na południe od równika.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Wielka Czerwona Plama · Zobacz więcej »

William Herschel

Teleskop Herschela Frederick William Herschel, właściwie Friedrich Wilhelm Herschel (ur. 15 listopada 1738 w Hanowerze, zm. 25 sierpnia 1822 w Slough) – brytyjsko-niemiecki astronom, konstruktor teleskopów i kompozytor, znany z wielu odkryć astronomicznych, a szczególnie z odkrycia Urana.

Nowy!!: Układ Słoneczny i William Herschel · Zobacz więcej »

WISE 1049-5319

WISE 1049-5319 (Luhman 16) – układ podwójny złożony z dwóch brązowych karłów położony w gwiazdozbiorze Żagla i oddalony o około 6,5 lat świetlnych od Ziemi.

Nowy!!: Układ Słoneczny i WISE 1049-5319 · Zobacz więcej »

Wodór

Wodór (H) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 1, niemetal z bloku s układu okresowego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Wodór · Zobacz więcej »

Wolf 359

Wolf 359 (CN Leo) – gwiazda położona w gwiazdozbiorze Lwa w odległości 7,9 roku świetlnego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Wolf 359 · Zobacz więcej »

Wostok 1

Wostok 1 – pierwszy lot kosmiczny człowieka w kosmos w ramach programu Wostok.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Wostok 1 · Zobacz więcej »

Wszechświat

mikrofalowego promieniowania tła, pokazująca obraz wczesnego Wszechświata (na podstawie danych zebranych przez sondę WMAP) gwiazdy, 26,8% to ciemna materia,68,3% to ciemna energia Wszechświat – wszystko, co istnieje fizycznie: cała czasoprzestrzeń oraz wszystkie wypełniające jąformy energii jak materia i pola fizyczne; synonim słów „natura” i „przyroda”.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Wszechświat · Zobacz więcej »

Wulkan

Sill 6. Przewód boczny 7. Warstwy popiołu emitowanego przez wulkan 8. Zbocze 9. Warstwy lawy emitowanej przez wulkan 10. Gardziel 11. Stożek pasożytniczy 12. Potok lawowy 13. Komin 14. Krater 15. Chmura popiołu Wulkan (z łac. Vulcanus – imię rzymskiego boga ognia) – miejsce na powierzchni Ziemi, z którego wydobywa się lawa, gazy wulkaniczne (solfatary, mofety, fumarole) i materiał piroklastycznyWulkany występująrównież na innych obiektach Układu Słonecznego – patrz sekcja „Wulkany poza Ziemią”.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Wulkan · Zobacz więcej »

Wulkanoidy

Wyobrażenie planetoidy z grupy wulkanoidów Wulkanoidy – hipotetyczne planetoidy, które obiegająSłońce po orbitach przebiegających wewnątrz orbity planety Merkury.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Wulkanoidy · Zobacz więcej »

Zapadanie grawitacyjne

Schemat mechanizmu zapadania grawitacyjnego gwiazdy. Zapadanie grawitacyjne, kolaps – zjawisko kurczenia się skupisk materii pod wpływem siły grawitacji.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Zapadanie grawitacyjne · Zobacz więcej »

Zderzenie Galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną

Zderzenie Galaktyki Andromedy z DrogąMlecznąPrzewidywany widok fragmentu nieba z DrogąMlecznąi galaktykąAndromedy za około 4 miliardy lat. Zderzenie Galaktyki Andromedy z DrogąMleczną– przewidywane przyszłe zderzenie dwóch największych galaktyk Grupy Lokalnej: Drogi Mlecznej i Galaktyki Andromedy (M31), mające rozpocząć się za około 4,5 miliarda lat i mające następnie trwać kolejne kilka miliardów lat.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Zderzenie Galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną · Zobacz więcej »

Ziemia

Ziemia (trb. Gaja) – trzecia, licząc od Słońca, oraz piąta pod względem wielkości planeta Układu Słonecznego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Ziemia · Zobacz więcej »

Ziemskie pole magnetyczne

Schematyczne przedstawienie linii pola magnetycznego Ziemi Pole magnetyczne daleko od Ziemi: linie pola sądeformowane przez wiatr słoneczny Ziemskie pole magnetyczne – pole magnetyczne występujące naturalnie wewnątrz i wokół Ziemi.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Ziemskie pole magnetyczne · Zobacz więcej »

Zorza polarna

''Aurora borealis'' Zorza polarna wokół bieguna południowego (''Aurora australis'') zarejestrowana 11 września 2005 przez satelitę NASA IMAGE Zjawiska w magnetosferze Ziemi Międzynarodowej Stacji Kosmicznej Zorza polarna (aurora borealis, aurora australis) – obserwowane w górnej atmosferze, w pobliżu biegunów magnetycznych planety, zjawisko świetlne charakteryzujące się silnym polem magnetycznym.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Zorza polarna · Zobacz więcej »

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR, Związek Radziecki, również Związek Sowiecki, Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich, skr. ZSRS,; Sowietskij Sojuz, Sojuz Sowietskich Socyalisticzeskich Riespublik, SSSR) – historyczne pierwsze państwo komunistyczne na świecie, położone częściowo w Europie wschodniej i północno-wschodniej, a częściowo w Azji, ze stolicąw Moskwie, istniejące w latach 1922–1991.

Nowy!!: Układ Słoneczny i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich · Zobacz więcej »

(1) Ceres

Ceres (symbol) – planeta karłowata krążąca wewnątrz pasa planetoid między orbitami Marsa i Jowisza.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (1) Ceres · Zobacz więcej »

(10) Hygiea

(10) Hygiea – duża planetoida krążąca w pasie planetoid w Układzie Słonecznym, czwarta pod względem objętości i masy w pasie głównym.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (10) Hygiea · Zobacz więcej »

(134340) Pluton

Pluton (oznaczenie oficjalne: (134340) Pluton; symbole: ⯓ i ♇) – planeta karłowata, plutoid, najjaśniejszy obiekt Pasa Kuipera.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (134340) Pluton · Zobacz więcej »

(136108) Haumea

Haumea (symbol: 🝻) – planeta karłowata z Pasa Kuipera, należąca do grupy plutoidów, odkryta 7 marca 2003 roku.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (136108) Haumea · Zobacz więcej »

(136199) Eris

Eris (symbol: ⯰) – planeta karłowata, jeden z obiektów dysku rozproszonego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (136199) Eris · Zobacz więcej »

(136472) Makemake

Makemake (oficjalnie: (136472) Makemake; symbol: 🝼) – trzecia co do wielkości rozpoznana planeta karłowata i trzeci co do wielkości obiekt transneptunowy zaliczany do plutoidów.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (136472) Makemake · Zobacz więcej »

(15760) Albion

(15760) Albion (1992 QB1) – obiekt transneptunowy, protoplasta grupy cubewano.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (15760) Albion · Zobacz więcej »

(20000) Waruna

(20000) Waruna – duża planetoida należąca do obiektów transneptunowych z Pasa Kuipera, typu cubewano.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (20000) Waruna · Zobacz więcej »

(243) Ida

(243) Ida – planetoida średniej wielkości krążąca w głównym pasie planetoid.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (243) Ida · Zobacz więcej »

(4) Westa

(4) Westa – czwarta odkryta planetoida z pasa planetoid krążących po orbitach pomiędzy Marsem a Jowiszem.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (4) Westa · Zobacz więcej »

(433) Eros

(433) Eros – planetoida z grupy Amora.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (433) Eros · Zobacz więcej »

(50000) Quaoar

(50000) Quaoar (wym.) – duża planetoida transneptunowa z Pasa Kuipera, obiekt typu cubewano.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (50000) Quaoar · Zobacz więcej »

(90377) Sedna

Bez opisu.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (90377) Sedna · Zobacz więcej »

(90482) Orkus

(90482) Orkus (2004 DW) – duża planetoida transneptunowa z Pasa Kuipera, obiekt typu plutonek.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (90482) Orkus · Zobacz więcej »

(951) Gaspra

(951) Gaspra – jedna z mniejszych planetoid z pasa głównego.

Nowy!!: Układ Słoneczny i (951) Gaspra · Zobacz więcej »

21P/Giacobini-Zinner

Kometa Giacobini-Zinnera (nazwa oficjalna 21P/Giacobini-Zinner) – kometa okresowa należąca do rodziny komet Jowisza, odkryta 20 grudnia 1900 przez Michela Giacobiniego i powtórnie odkryta 23 października 1913 przez Ernsta Zinnera.

Nowy!!: Układ Słoneczny i 21P/Giacobini-Zinner · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Planety układu słonecznego, System słoneczny, Układ słoneczny.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »