Pracujemy nad przywróceniem aplikacji Unionpedia w Google Play Store
TowarzyskiPrzybywający
🌟Uprościliśmy nasz projekt, aby ułatwić nawigację!
Instagram Facebook X LinkedIn

Starożytna Grecja

Indeks Starożytna Grecja

Starożytna Grecja – cywilizacja, która w starożytności rozwijała się w południowej części Półwyspu Bałkańskiego, na wyspach mórz Egejskiego i Jońskiego, wybrzeżach Azji Mniejszej, a później także w innych rejonach Morza Śródziemnego.

Spis treści

  1. 254 kontakty: Achajowie, Achemenidzi, Ahhijawa, Akademia (starożytność), Aleksander Macedoński, Aleksandria, Amfiktionia Delficka, Amfora, Anaksagoras, Anatolia, Antygonidzi, Apollo, Archont, Areopag, Ares, Argolida, Arkadia (kraina historyczna), Arsen, Arystarch z Samos, Astronomia, Ateński Związek Morski, Ateny, Atomizm, Attyka (kraina historyczna), Azja, Babilon, Beocja, Biologia, Bitwa nad Eurymedonem, Bitwa pod Leuktrami, Bitwa pod Maratonem, Bitwa pod Mykale, Bitwa pod Platejami, Bitwa pod Salaminą, Bitwa pod Salaminą cypryjską, Bitwa pod Termopilami, Bosfor, Brązy, Celtowie, Cesarstwo Rzymskie, Chalkida, Chemia, Cyklady, Cyna, Cyrena, Cyrenajka, Cywilizacja, Cywilizacja zachodnia, Dardanele, Dardanowie, ... Rozwiń indeks (204 jeszcze) »

Achajowie

Achajowie (stgr. Achaioí) – ogólne określenie Greków walczących pod Troją, używane przez Homera (rzadziej stosowane: Argiwi/Argiwowie i Danajowie) w jego eposach Iliada i Odyseja.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Achajowie

Achemenidzi

Rozwój terytorialny Imperium Achemenidów Achemenidzi (staropers. 𐎧𐏁𐏂) – dynastia panująca w Persji w latach 550–330 p.n.e. Nazwa dynastii wiąże się z imieniem legendarnego Achemenesa.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Achemenidzi

Ahhijawa

Ahhijawa, Ahhija – wspominane w dokumentach hetyckich państwo, które miało przejawiać aktywność politycznąi militarnąna terenie zachodniej Anatolii od XV do połowy XIII wieku p.n.e. W 1924 po raz pierwszy nazwa państwa została zidentyfikowana z ludem Achajów przez Emila Forrera, ponieważ jednak posuwał się w utożsamieniach zbyt daleko (m.in.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Ahhijawa

Akademia (starożytność)

Pałacu Apostolskim Akademia – szkoła założona w Atenach ok.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Akademia (starożytność)

Aleksander Macedoński

Aleksander III Macedoński (Aleksandros ho Tritos ho Makedon) zwany też Aleksandrem Wielkim (Aleksandros ho Megas) i niezwyciężonym (άνίκητος) (ur. 19–20 lipca 356 p.n.e. w Pelli, zm. 10 czerwca 323 p.n.e. w Babilonie) – król Macedonii z dynastii Argeadów w latach 336–323 p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Aleksander Macedoński

Aleksandria

Nowy gmach Biblioteki Aleksandryjskiej Aleksandria (Al-Iskandarijja;;, Aleksandreia; kopt. ⲣⲁⲕⲟϯ, Rakodī) – drugie co do wielkości miasto w Egipcie (z liczbą4,11 mln mieszkańców w 2006) i aglomeracja z liczbą4,48 mln mieszkańców w 2008, co stawia jąna szóstym miejscu wśród wszystkich aglomeracji Afryki.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Aleksandria

Amfiktionia Delficka

Amfiktionia Delficka, Związek Delficko-Termopilski (gr. Δελφική Αμφικτυονία) – najbardziej znana spośród amfiktionii istniejących w starożytnej Grecji.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Amfiktionia Delficka

Amfora

Dekoracyjna amfora szyjowa z początku V wieku p.n.e. Typowe amfory handlowe do transportu płynów (II w. p.n.e.) Sposób transportowania amfor w okrętowej kratownicy (muzeum w Bodrum) Amfora (łac. amphǒră, gr. ἀμφορεύς amphoreús) – naczynie z wypalanej gliny o wydłużonym jajowatym brzuścu na niskiej podstawie (stopce), przewężonej szyi z rozchylonym brzegiem (wylewem) i z dwoma bocznymi, umieszczonymi symetrycznie, pionowymi uchwytami (imadłami).

Zobaczyć Starożytna Grecja i Amfora

Anaksagoras

Anaksagoras z Kladzomen (ur. ok. 500 p.n.e., zm. ok. 428 p.n.e.) – grecki filozof.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Anaksagoras

Anatolia

data dostępu.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Anatolia

Antygonidzi

Antygonidzi – dynastia macedońska wywodząca się od jednego z diadochów, Antygona Jednookiego, władająca Macedoniąw okresie hellenistycznym.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Antygonidzi

Apollo

Apollo (gr. Apóllōn, zwany też Phoibos ‘Jaśniejący’, łac. Apollo) – w mitologii greckiej syn Zeusa i Leto.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Apollo

Archont

Archont (gr., archon 'rządzący', imiesłów od gr. ἄρχω 'być na czele') – najwyższy urzędnik polis w starożytnych Atenach, który przewodniczył radzie areopagu i zajmował się najważniejszymi sprawami ateńskiej polis.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Archont

Areopag

Areopag (ho Areios pagos – „wzgórze Aresa”) – w starożytnych Atenach najwyższa rada złożona z byłych archontów.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Areopag

Ares

Ares (gr. Árēs) – w mitologii greckiej bóg wojny, syn Zeusa i Hery.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Ares

Argolida

Współczesna prefektura Argolida Argolida (gr. Argolís) – kraina historyczna w północno-wschodniej części Półwyspu Peloponeskiego, do końca 2010 roku prefektura (nomos) w regionie administracyjnym Peloponez, ze stolicąw Nauplionie.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Argolida

Arkadia (kraina historyczna)

Nomos Arkadia demosy Arkadia – kraina historyczna, do końca 2010 roku prefektura w środkowej części Półwyspu Peloponeskiego (z dostępem do Morza Egejskiego), w regionie administracyjnym Peloponez, ze stolicąw Tripolisie.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Arkadia (kraina historyczna)

Arsen

Arsen (As) – pierwiastek chemiczny z grupy azotowców o właściwościach metaloidu.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Arsen

Arystarch z Samos

Ziemi Arystarch z Samos (gr. Aristarchos ho Samios; ok. 310–230 p.n.e.) – grecki astronom pochodzący z wyspy Samos, który jako pierwszy zaproponował heliocentryczny model Układu Słonecznego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Arystarch z Samos

Astronomia

kosmicznego teleskopu Hubble’a. Astronomia (gr. astronomía od ástron + nomos, „prawo rządzące gwiazdami”) – nauka przyrodnicza zajmująca się badaniem ciał niebieskich (np. gwiazd, planet, komet, mgławic, gromad i galaktyk) oraz zjawisk, które zachodząpoza Ziemią, jak również tych, które oddziałująw jej atmosferze, wnętrzu lub na powierzchni, a sąpochodzenia pozaplanetarnego (np.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Astronomia

Ateński Związek Morski

Ateński Związek Morski 450 p.n.e. Związek Morski, Związek Ateński lub Związek Delijski, właśc.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Ateński Związek Morski

Ateny

Ateny (nowogr. Αθήνα, Athī́na (trl.), Atina (trb.); st.gr., Athēnai; łac. Athenae) – stolica i największe miasto Grecji, jeden z najważniejszych ośrodków turystycznych Europy z zabytkami kultury antycznej i zarazem dziesiąty co do wielkości zespół miejski w Unii Europejskiej na poziomie 3,5 mln mieszkańców (cała metropolia ma blisko 4 miliony mieszkańców).

Zobaczyć Starożytna Grecja i Ateny

Atomizm

Atomizm fizykalny – teoria o ziarnistej, nieciągłej strukturze materii, twierdzenie, że materia składa się z niepodzielnych elementów, niegdyś atomów, a współcześnie: cząstek elementarnych.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Atomizm

Attyka (kraina historyczna)

Mapa fizyczna Attyki Attyka (starogr. Attikḗ, nowogr. Attikí, łac. Attica) – kraina historyczna we wschodniej starożytnej Grecji, granicząca z Beocjąoraz Megarą.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Attyka (kraina historyczna)

Azja

Azja (gr. Asía, łac. Asia) – w zależności od podejścia: największy kontynent na Ziemi lub część świata, która razem z Europątworzy największy kontynent, Eurazję.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Azja

Babilon

Mapa Babilonii w czasach Hammurabiego z zaznaczonym Babilonem Bramy Isztar, kompleksu z ziguratem E-temenanki i świątyni E-sagila. Babilon (sum. ká.dingir.raki „brama boga”; akad. Bāb-ilim „brama boga” lub Bāb-ilāni „brama bogów”; gr. Babylōn; bibl.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Babilon

Beocja

Współczesna Beocja na mapie Grecji Hegemonia Teb 371-362 p.n.e. Mapa Beocji starożytnej Beocja (gr. Βοιωτία, Boiotia, łac. Beotia) – kraina historyczna w środkowej starożytnej Grecji między ZatokąKorynckąa ZatokąEubejskąPółnocnąi Południowąoraz CieśninąEwripos.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Beocja

Biologia

ewolucji opartym o dobór naturalny. Biologia (z gr. βίος, bios – życie; λόγος, logos – słowo, nauka) – nauka przyrodnicza badająca życie.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Biologia

Bitwa nad Eurymedonem

Bitwa nad Eurymedonem – starcie zbrojne, które miało miejsce ok.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Bitwa nad Eurymedonem

Bitwa pod Leuktrami

Bitwa pod Leuktrami – starcie zbrojne, które miało miejsce w lipcu roku 371 p.n.e. pomiędzy wojskami tebańskimi wodza Epaminondasa a armiąspartańskądowodzonąprzez króla Kleombrotosa.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Bitwa pod Leuktrami

Bitwa pod Maratonem

Bitwa pod Maratonem – najważniejsza bitwa pierwszej wielkiej inwazji perskiej na Grecję, która miała miejsce w roku 490 p.n.e., rozegrana pod małąmiejscowościąMaraton, usytuowanej we wschodniej Attyce.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Bitwa pod Maratonem

Bitwa pod Mykale

Bitwa pod Mykale - bitwa pomiędzy wojskami greckimi i perskimi stoczona podczas drugiej wojny perskiej w sierpniu roku 479 p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Bitwa pod Mykale

Bitwa pod Platejami

Bitwa pod Platejami – starcie zbrojne, które miało miejsce podczas drugiej wojny perskiej w 479 p.n.e. Bitwa pod Platejami była ostatniąbitwąlądowąpodczas drugiej perskiej inwazji na Grecję.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Bitwa pod Platejami

Bitwa pod Salaminą

Model greckiej triery epoki klasycznej Bitwa pod Salaminąrozegrała się w wąskiej cieśninie pomiędzy wyspąSalamina (gr. Salamis), a wybrzeżem Aten w Zatoce Sarońskiej niedaleko Aten, 28 wrześniaData dzienna niepewna, choć przyjmowana przez większość badaczy.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Bitwa pod Salaminą

Bitwa pod Salaminą cypryjską

Bitwa pod Salaminącypryjską– starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 450 p.n.e. i było ostatniąbitwądrugiej wojny grecko-perskiej (480-449 p.n.e.). W roku 450 p.n.e. Ateny i ich sprzymierzeńcy – zawierając ze Spartą5-letni rozejm w toczonej wojnie peloponeskiej – podjęli kolejnąofensywę przeciw Persji.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Bitwa pod Salaminą cypryjską

Bitwa pod Termopilami

Brama Środkowa – widok z pagórka Kolonos, miejsca ostatniej walki, w kierunku pozycji perskich i gorących źródeł. Po lewej masyw Kallidromos górujący nad Termopilami. W starożytności linia brzegowa znajdowała się tam, gdzie kończy się trawa. Bitwa pod Termopilami – starcie wojsk greckich z perskimi w sierpniu roku 480 p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Bitwa pod Termopilami

Bosfor

Bosfor (tur. Bogaziçi, İstanbul Boğazı;, bosporos – przejście, przeprawa dla bydła) – cieśnina łączącąMorze Czarne z morzem Marmara, położona między Półwyspem Bałkańskim a AzjąMniejszą, oddziela Europę od Azji.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Bosfor

Brązy

Dawne brązy santim z 1939 r. wybita z brązu Brązy – stopy miedzi z cynąlub innymi metalamiNazwa brąz bez dalszych określeń oznacza stop miedzi i cyny.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Brązy

Celtowie

kultury halsztackiej Krzyże celtyckie Celtowie (Galowie, Galatowie) – grupa ludów indoeuropejskich wydzielona na podstawie kryteriów językowych.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Celtowie

Cesarstwo Rzymskie

Cesarstwo Rzymskie – starożytne państwo obejmujące obszary basenu Morza Śródziemnego, powstałe z przekształcenia republiki rzymskiej w system monarchiczny.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Cesarstwo Rzymskie

Chalkida

Chalkida (gr. Χαλκίδα; hist. Chalkis) – miasto w Grecji, na wyspie Eubea, nad cieśninąEwripos Morza Egejskiego, w administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa, w regionie Grecja Środkowa, w jednostce regionalnej Eubea.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Chalkida

Chemia

Roztwory substancji w butelkach laboratoryjnych, w tym woda amoniakalna i kwas azotowy, podświetlone na różne kolory Chemia (arab. كيمياء kīmijāʾ, الخيمياء al-chīmijāʾ prawdopodobnie od stgr. χημ(ε)ία chēm(e)ía, χυμεία chymeía „rozpuszczanie, stapianie”) – nauka przyrodnicza badająca naturę i właściwości substancji, a zwłaszcza przemiany zachodzące pomiędzy nimi.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Chemia

Cyklady

Departament Cyklady Cyklady (gr. Κυκλάδες, Kikládes) – archipelag znajdujący się w południowo-zachodniej części Morza Egejskiego, u południowo-wschodnich wybrzeży Grecji.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Cyklady

Cyna

Cyna (Sn) – pierwiastek chemiczny, metal z bloku p w układzie okresowym.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Cyna

Cyrena

Teatr Kolumnada Plan wykopalisk z 1860 Cyrena (gr. Κυρήνη Kyrēnē) – starożytne miasto położone w północnej Libii, w prowincji Cyrenajka, ok.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Cyrena

Cyrenajka

Rzymska prowincja ''Creta et Cyrene'' do 297 r. n.e. Tureckie prowincje w składzie Libii Cyrenajka (Barka, Barqah) – kraina historyczna w północno-wschodniej Libii na wybrzeżu Morza Śródziemnego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Cyrenajka

Cywilizacja

Cywilizacja – poziom rozwoju społeczeństwa w danym okresie historycznym, który charakteryzuje się określonym poziomem kultury materialnej, stopniem opanowania środowiska naturalnego i nagromadzeniem instytucji społecznych.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Cywilizacja

Cywilizacja zachodnia

Samuela P. Huntingtona. Ciemnoniebieski – kraje bezwzględnie należące do cywilizacji zachodniej. Jasnoniebieski – kraje częściowo do niej należące Cywilizacja zachodnia, kultura zachodnia, Zachód, kultura europejska, kultura euroatlantycka – kultura bądź cywilizacja ukształtowana w Europie Zachodniej, a wraz z ekspansjągospodarczo-politycznąod czasów renesansu rozprzestrzeniona na inne tereny, w szczególności Amerykę Północną, Australię i NowąZelandię.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Cywilizacja zachodnia

Dardanele

Dardanele – cieśnina między Półwyspem Bałkańskim w Europie a AzjąMniejszą, łącząca Morze Egejskie z morzem Marmara.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Dardanele

Dardanowie

Dardanowie – starożytne plemię Ilirów, zamieszkujące tereny położone nad górnym Wardarem, na półwyspie Bałkańskim.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Dardanowie

Dariusz I Wielki

Dariusz I Wielki (staropers. 𐎭𐎠𐎼𐎹𐎺𐎢𐏁 Dārayava(h)uš; ur. ok. 550 p.n.e., zm. 486 p.n.e.) – trzeci szachinszach Imperium Achemenidów, rządzący w latach 522–486 p.n.e. Pod jego władząperskie imperium osiągnęło największy w swojej historii zasięg terytorialny.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Dariusz I Wielki

Dźwięk

Dźwięk – zaburzenie mechaniczne falowe rozchodzące się w ośrodku sprężystym zdolne do wrażenia słuchowego u człowieka lub zwierząt, a także wrażenie słuchowe wywołane takąfalą„Encyklopedia fizyki” praca zbiorowa PWN 1973 t. 1 s. 448.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Dźwięk

Delfy

Delfy (gr. Δελφοί Delfoi, łac. Delphi) – stanowisko archeologiczne w Grecji Środkowej obejmujące ruiny antycznego sanktuarium poświęconego Apollinowi, gdzie funkcjonowała wyrocznia delficka oraz sanktuarium Ateny Pronaja („Ateny Strażniczki Świątyni”); ze stanowiskiem sąsiaduje współczesna miejscowość Delfy.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Delfy

Demokracja

urny wyborczej. Wybory sąjednym z podstawowych mechanizmów demokracji, umożliwiając obywatelom wyłonienie swoich przedstawicieli do organów władzy Demokracja (gr. dḗmos „lud”, krátos „władza” – dosł. „rządy ludu, ludowładztwo”) – jeden z typów ustroju państwa, zakładający udział obywateli w sprawowaniu władzy.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Demokracja

Diadochowie

Państwa diadochów około 303 p.n.e. Diadochowie (od diádochos – następca) – termin określający dowódców armii Aleksandra Wielkiego, którzy w powstałym imperium przejęli władzę po jego śmierci w 323 roku p.n.e. Wywodzili się w większości ze znacznych rodów macedońskich.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Diadochowie

Dioklecjan

Podział cesarstwa przez Dioklecjana Dioklecjan, (ur. 22 grudnia 244 w Salonie, zm. 3 grudnia 313 lub 316 w Spalatum) – cesarz rzymski od 20 listopada 284 do 1 maja 305.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Dioklecjan

Dodekanez

Dodekanez (trb. Dodekánisa; w tłum. na pol. „dwanaście wysp”) – archipelag na Morzu Egejskim i do końca 2010 roku prefektura (nomos) w regionie administracyjnym Wyspy Egejskie Południowe w Grecji ze stolicąw mieście Rodos.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Dodekanez

Dodona

Dodona (gr. Δωδώνη, Dodoni) – miejscowość w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Epir-Macedonia Zachodnia, w regionie Epir, w jednostce regionalnej Janina, w gminie Dodona, w pobliżu góry Tomaros.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Dodona

Dorowie

Dorowie w Helladzie Dorowie – lud grecki mówiący dialektem doryckim, który pod koniec II tysiąclecia p.n.e. zajął Helladę achajską.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Dorowie

Efialtes z Aten

Efialtes z Aten (ur. ok. 500 p.n.e., zm. 461 p.n.e.) - ateński polityk, prawodawca i mówca, nauczyciel Peryklesa.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Efialtes z Aten

Egina (wyspa)

Egina (stgr. Αἴγινα Aigina; ngr. Αίγινα) – wyspa grecka w Zatoce Sarońskiej, należąca do archipelagu Wysp Sarońskich.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Egina (wyspa)

Elida

Nomos Elida demosy Elida, również Eleia, Elea, (nowogr. a., starogr. /dialekt attycki/ a. /dialekt dorycki/) inaczej Elis – dawny nomos i górzysta kraina historyczna w starożytnej Grecji położona w zachodniej części Półwyspu Peloponeskiego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Elida

Epaminondas

Epaminondas (ur. ok. 420 p.n.e., zm. 362 p.n.e.) – tebański wojskowy i polityk.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Epaminondas

Epir

Region administracyjny Epir Zamieszkiwanie epirockiej ludności grecko-prawosławnej, według źródeł greckich z 1918 r. Granicę grecko-albańskąoznaczono czerwonąliniąEpir ok. 200 r. p.n.e. Epirus vetus i Epirus nova wśród prowincji macedońskich ok. 400 n.e. Epir (grecki – Ipiros, co oznacza kontynent lub wnętrze dużego lądu) – górzysta kraina położona w północno-zachodniej części Grecji, nad Morzem Jońskim, na północy graniczy z Albanią, na wschodzie z Tesalią, a na południu z Etoliąi Akarnanią.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Epir

Epoka brązu

Mapa świata ok. 2000 p.n.e.; kolorem czerwonym zaznaczono obszar występowania kultur epoki brązu Chronologiczne schematy i podziały epoki brązu dla Europy Broń i ozdoby z epoki brązu Złoty kapelusz berliński, wyrób artystyczny z epoki brązu Epoka brązu – epoka prehistorii, następująca po epoce kamienia, a poprzedzająca epokę żelaza.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Epoka brązu

Epoka hellenistyczna

Epoka hellenistyczna – okres w dziejach regionu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu (zwłaszcza obszarów znajdujących się pod greckim panowaniem), którego początek wyznacza śmierć Aleksandra Wielkiego w 323 roku p.n.e., a koniec – rzymskie podboje zakończone zajęciem ptolemejskiego Egiptu w 30 roku p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Epoka hellenistyczna

Eretria

Eretria (gr. Ερέτρια) – miejscowość w Grecji, dawne miasto-państwo na wyspie Eubei z portem Portmos, w administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa, w regionie Grecja Środkowa, w jednostce regionalnej Eubea.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Eretria

Erozja

Erozja – proces niszczenia powierzchni terenu przez wodę, wiatr, słońce, siłę grawitacji i działalność organizmów.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Erozja

Etolia

Etolia historyczna - III/II w. p.n.e. Etolia – kraina w starożytnej Grecji, od południa ograniczona ZatokąPatraskąi Koryncką, zamieszkana przez Etolów.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Etolia

Eubea

left Wyspa słynie z pięknych zakątków Eubea (gr. Εύβοια – nowogr. Ewia; dawna, włoska nazwa Negroponte pojawia się jeszcze czasami w pracach historycznych) – przybrzeżna wyspa grecka w zachodniej części Morza Egejskiego, druga co do wielkości wyspa Grecji po Krecie.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Eubea

Fajstos

Wejście zachodnie do pałacu w Fajstos Wejście główne do pałacu w Fajstos Fajstos (Phaistos, łac. Phaestus) – starożytne miasto na Krecie, położone w południowej części wyspy, na wzgórzu.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Fajstos

Falanga

hoplitów Falanga hoplitów – widok z przodu Dwaj hoplici w szyku – widok z boku Wyposażona w sarisy falanga macedońska amforze Falanga (phalanks, dopełniacz phalangos) – zwarty liniowy szyk bojowy piechoty greckiej, a potem macedońskiej i hellenistycznej.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Falanga

Fejdon

Fejdon – tyran Argos (ur.?, zm. ok. 660 p.n.e.) Określenia "tyran" jako pierwszy użył w stosunku do Fejdona Arystoteles i doskonale oddaje ono nie tylko rodzaj sprawowanej władzy, ale i charakter tego człowieka.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Fejdon

Fenicja

Fenicja (fenickie 𐤊𐤍𐤏𐤍) – starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego, obejmująca tereny dzisiejszego Libanu, zachodniej Syrii i północnego Izraela.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Fenicja

Filip II Macedoński

Filip II (ur. 382 p.n.e. w Pelli, zm. 336 p.n.e. w Ajgaj) – król Macedonii z dynastii Argeadów (359–336 p.n.e.), polityk, strateg i reformator armii macedońskiej.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Filip II Macedoński

Filozofia starożytna

Muzeum Kapitolińskim Filozofia starożytna – dyscyplina ukształtowana w starożytnej Grecji pod koniec VII w. p.n.e., zajmująca się najbardziej fundamentalnymi pytaniami dotyczącymi rzeczywistości, człowieka i myślenia.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Filozofia starożytna

Fizyka

400px Krakowie Fizyka (z, physis – „natura”) – podstawowa nauka przyrodnicza badająca najbardziej fundamentalne i uniwersalne właściwości materii i energii, ich przemiany oraz oddziaływania między nimi.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Fizyka

Fokaja

Ruiny starożytnej Fokai, w oddali wyspy syren Fokaja, Focja (gr. Φώκαια, łac. Phocaea) – starożytne miasto greckie na zachodnim brzegu Anatolii, na północny zachód od Smyrny (dzisiejszego Izmiru), na północnym brzegu Zatoki Smyrneńskiej.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Fokaja

Fokida

Nomos Fokida Świątynia Apollo, Delfy, Fokida Fokida lub Focyda (nowogr. Φωκίδα, starogr.) – kraina w środkowej Grecji nad ZatokąKoryncką, w której wznosząsię góry Parnas i Kirfis.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Fokida

Franchthi

Franchthi – jaskinia położona w Grecji, na Peloponezie, na wschodnim wybrzeżu Zatoki Argolidzkiej, w pobliżu miasta Kranidhi.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Franchthi

Francja

Francja (IPA), Republika Francuska – państwo, którego część metropolitalna znajduje się w Europie Zachodniej oraz częściowo w Europie Południowej (Oksytania, Korsyka), posiadające także zamorskie terytoria na innych kontynentach.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Francja

Galatowie

Galatowie, Galaci – grecka nazwa nadana Celtom, którzy wtargnęli do Grecji i Macedonii na początku III w. p.n.e. i osiedlili się w Azji Mniejszej (głównie w północnej i środkowej części, w regionie nazwanym później Galacją) zachowując etnicznąodrębność.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Galatowie

Galeriusz

Galeriusz, Gaius Galerius Valerius Maximianus (ur. 250, zm. 5 maja 311) – cesarz rzymski panujący w latach 293-311.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Galeriusz

Geosferyzm

Martina Behaima; jeden z najstarszych zachowanych. kołem. Od starożytności znano ten fakt i dowodzono nim kulistości Ziemi. Zdjęcie Ziemi ''The Blue Marble'' zrobione przez sondę Apollo 17 w 1972 roku – bezpośrednia przesłanka kulistości. Geosferyzm – pogląd, że Ziemia jest kulą, przynajmniej w przybliżeniu.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Geosferyzm

Heliocentryzm

Heliocentryzm, grafika z dzieła ''Harmonia Macrocosmica'' (1660) Heliocentryzm, kopernikanizm (gr. ἡλιος hēlios – słońce, κέντρον kentron – centrum) – teoria budowy Układu Słonecznego, w której Słońce jest jego środkiem, a wszystkie planety – łącznie z Ziemią– je obiegają.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Heliocentryzm

Hellada

Hellada (gr., Elláda, a także, Ellás) – ogólna nazwa starożytnej Grecji.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Hellada

Heloci

Heloci (gr. εἵλωτες heilotes - jeniec) – jedna z warstw ludności Sparty, składająca się z mieszkańców podbitej Lakonii i Mesenii.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Heloci

Hermes

Hermes (Hermḗs) – w mitologii greckiej bóg dróg, podróżnych, kupców, pasterzy, złodziei, posłaniec bogów i psychopomp.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Hermes

Heros

hydrę lerneńskąHeros („bohater”) – w mitologii greckiej postać zrodzona ze związku człowieka i boga.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Heros

Herulowie

Smalandii. grupy olsztyńskiej z Kosewa i Tumian (VI-VII w.) Ulowie w 2008 r. Herulowie – lud wschodniogermański wywodzący się z terenów południowej Szwecji, spokrewniony z Gotami.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Herulowie

Hetajrowie

Tradycyjne lecz nierzeczywiste wyobrażenie hetajrów Aleksandra Wielkiego Hetajrowie (hetaíroi – dosł. „towarzysze”) – ciężkozbrojna jazda macedońska rekrutująca się z przedstawicieli arystokracji, stanowiąca królewskąkawalerię wyborową, dowodzonąw boju bezpośrednio przez monarchę.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Hetajrowie

Hetyci

Płaskorzeźba króla Tudhalijasa IV w Yazılıkaya pod HattusąProcesja 12 bogów świata podziemnego; płaskorzeźba z Yazılıkaya Hetyci (biblijni חתי lub HTY) – lud posługujący się indoeuropejskim językiem hetyckim, który około XVII wieku p.n.e. stworzył potężne państwo z centrum w Hattusa (dzisiejsze Boğazkale) w Anatolii.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Hetyci

Hindukusz

Zdjęcie satelitarne gór Hindukusz Panorama gór Hindukusz Przełęcz Salang Hindukusz (paszto: هندوکش; lub Hindu Kūh.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Hindukusz

Historia Grecji

Grecja w 1791 r. Historia Grecji – obejmuje dzieje współczesnej Grecji, a także narodu greckiego oraz obszarów, które historycznie zamieszkiwał i nad którymi panował.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Historia Grecji

Homer

''Homer i jego przewodnik'' – obraz Williama-Adolphe’a Bouguereau z 1874 roku Homer (Hómēros) (VIII wiek p.n.e.) – grecki pieśniarz wędrowny (aojda), epik, śpiewak i recytator (rapsod).

Zobaczyć Starożytna Grecja i Homer

Hoplici

230x230px Hoplici (hoplitai, l.poj. hoplites) – ciężkozbrojni piechurzy walczący w zwartym szyku, zwanym falangą.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Hoplici

Hydrostatyka

Hydrostatyka (z gr. hydōr – „woda” + statikos – „powodujący stanie”) – dział mechaniki płynów zajmujący się badaniem cieczy w stanie spoczynku oraz warunków pozostawania w spoczynku cieczy znajdującej się w polu sił masowych.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Hydrostatyka

I wiek p.n.e.

I wiek przed nasząerą(p.n.e.) – ostatni wiek przed nasząerą, liczonąod daty narodzin Jezusa Chrystusa.

Zobaczyć Starożytna Grecja i I wiek p.n.e.

I wojna peloponeska

Tzw.

Zobaczyć Starożytna Grecja i I wojna peloponeska

Igrzyska olimpijskie

Igrzyska olimpijskie – najstarsza i zarazem największa międzynarodowa impreza sportowa organizowana co 4 lata (zarówno letnie, jak i zimowe, ale w odstępie 2 lat od siebie) w różnych krajach, pod hasłem szlachetnego współzawodnictwa i braterstwa wszystkich narodów Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Igrzyska olimpijskie

II wiek p.n.e.

II wiek p.n.e. >.

Zobaczyć Starożytna Grecja i II wiek p.n.e.

II Związek Morski

II Związek Morski – był to związek Aten z innymi greckimi polis.

Zobaczyć Starożytna Grecja i II Związek Morski

III wojna święta

III wojna święta – konflikt militarny w starożytnej Grecji między Tebanami a Związkiem Fokijskim toczący się w latach 356–346 p.n.e. Do wojny, której oficjalnąprzyczynąbyło uprawianie przez Fokijczyków przeznaczonej Appolinowi ziemi, dołączyły między innymi Ateny i Macedonia.

Zobaczyć Starożytna Grecja i III wojna święta

Indoeuropejczycy

Współczesny zasięg geograficzny języków zaliczonych do grupy IE Indoeuropejczycy – umowna nazwa grupy ludów posługujących się językami indoeuropejskimi, pochodzącymi od języka praindoeuropejskiego, bądź będącymi efektem wymieszania się dawnych grup języków.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Indoeuropejczycy

Italia (kraina historyczna)

Augusta. Południowa Italia w czasach Augusta. Italia – kraina historyczna i geograficzna położona na Półwyspie Apenińskim, której obszar zmieniał się na przestrzeni dziejów.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Italia (kraina historyczna)

IV wiek p.n.e.

IV wiek p.n.e. VI wiek p.n.e. V wiek p.n.e. IV wiek p.n.e. III wiek p.n.e. II wiek p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i IV wiek p.n.e.

Język frygijski

Język frygijski – wymarły indoeuropejski język Frygów, używany w starożytnej Anatolii.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Język frygijski

Język grecki klasyczny

Język grecki klasyczny, greka klasyczna – stadium rozwojowe języka greckiego używanego w okresie klasycznym (500 r. p.n.e. – 350 r. p.n.e.) starożytnej Grecji.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Język grecki klasyczny

Język macedoński (helleński)

Język macedoński (helleński), język staromacedoński – wymarły język starożytnej Macedonii, bardzo blisko spokrewniony z językiem starogreckim, przez niektórych językoznawców uważany za jego dialekt.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Język macedoński (helleński)

Język ormiański

Język ormiański, język armeński (Հայերեն, hayeren) – język z rodziny języków indoeuropejskich z grupy satem, stanowiący w niej samodzielnągałąź.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Język ormiański

Jonia

Położenie Jonii Jonia – kraina w starożytności położona w centralnej części wybrzeża Azji Mniejszej, między rzekami Hermos a Meander.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Jonia

Jonowie

Jonowie w Helladzie po najeździe Dorów Jonowie – indoeuropejskie plemię protogreckie, które wraz z Achajami i Eolami około 2 tysiąclecia p.n.e. zasiedliło środkowąi południowąGrecję, tworząc wraz z autochtonicznymi Pelazgami i przy dominującej roli Achajów kulturę mykeńską.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Jonowie

Justynian I Wielki

kościele San Vitale w Rawennie Granice Cesarstwa Bizantyńskiego w 550 r. Pomnik Justyniana I w Skopje dyptyku Barberini z kości słoniowej z początku VI w. Justynian I Wielki, Iustinianus (właśc. Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus, ur. 11 maja 483 w Tauresium, Prowincja Iliria, zm. 14 listopada 565 w Konstantynopolu) – cesarz bizantyński od 1 sierpnia 527 do 13 listopada 565 z dynastii justyniańskiej, święty Kościoła prawosławnego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Justynian I Wielki

Kalendarz

Encyklopedii staropolskiej). Obecnie obowiązującym standardem niemal na całym świecie jest kalendarz gregoriański (kolor niebieski), ale w niektórych krajach stosuje się także inne rachuby czasu Kalendarz – system rachuby czasu.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kalendarz

Kalendarz juliański

Kalendarz juliański – kalendarz słoneczny opracowany na życzenie Juliusza Cezara przez astronoma greckiego Sosygenesa (wzorowany zapewne na reformie znanej z Kamienia z Kanopos) i wprowadzony w życie w roku 709 (45 p.n.e.) jako kalendarz obowiązujący w państwie rzymskim.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kalendarz juliański

Karia

Starożytna Azja Mniejsza Karia (gr., Karía) – kraina historyczna w południowo-zachodniej części Azji Mniejszej na wybrzeżu Morza Egejskiego na północ od Rodos, granicząca z Jonią, Lidią, Pizydiąi Likią.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Karia

Kartagina

Kartagina (fen. Qrt-ḥdšt, Kart Hadaszt, lit. Nowe Miasto;, Karchedon, Kartadż, Kartago) – starożytne miasto w Afryce Północnej, położone na wybrzeżu Morza Śródziemnego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kartagina

Kassander

Kassander (Kasander) (gr. Κασσανδρος Kassandros; ur. ok. 358 r. p.n.e., zm. 297 r. p.n.e) – syn Antypatra, jeden z diadochów, władca Macedonii.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kassander

Kimerowie

Kimmerowie (Kimerowie, Kimmeriowie, Kimmeryjczycy) – koczowniczy lud indoeuropejski pochodzący najprawdopodobniej z terenów Krymu (stolica w Opuk) i przyległych do Krymu części dzisiejszej Ukrainy, który w drugiej połowie VIII w. p.n.e. przekroczył Kaukaz, wkraczając na Bliski Wschód.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kimerowie

Kimon

Larnace na Cyprze Kimon (gr., łac. Cimon; ur. ok. 510, zm. 449 p.n.e.) – wódz i polityk ateński.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kimon

Klejstenes

Klejstenes Klejstenes (gr. Kleisthenes) – polityk ateński, żyjący na przełomie VI i V w. p.n.e. Był synem Megaklesa i Agaristy.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Klejstenes

Klimat śródziemnomorski

Występowanie klimatu śródziemnomorskiego na świecie Klimat śródziemnomorski – rodzaj klimatu podzwrotnikowego (subtropikalnego), występujący nad Morzem Śródziemnym (stąd jego nazwa), a także w Kalifornii, Południowej Afryce, na południu Australii oraz u wybrzeży Chile w Ameryce Południowej.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Klimat śródziemnomorski

Knossos

Filmik przedstawiający pałac. Knossos (gr. Κνωσ(σ)ός, łac. Cnossus, Gnossus), miejscowość na greckiej wyspie Krecie, położona około 6 km na południowy wschód od Heraklionu (Iraklion), u stóp gór Ida, w administracji zdecentralizowanej Kreta, w regionie Kreta, w jednostce regionalnej Heraklion, w gminie Heraklion.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Knossos

Konstantynopol

Hagia Sophia – symbol Konstantynopola Kościół Chrystusa Pantokratora Konstantynopol – nazwa Bizancjum nadana miastu przez Konstantyna Wielkiego, który wybrał je na swojąsiedzibę; w latach 330–395 stolica Cesarstwa Rzymskiego, w latach 395–1453 stolica Cesarstwa Bizantyńskiego i Cesarstwa Łacińskiego (1204–1261), stolica Imperium Osmańskiego w latach 1453–1922.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Konstantynopol

Korfu

Korfu, starożytna Kerkyra (gr. Κέρκυρα Kérkira, łac. Cercyra; wł. Corfu) – górzysta wyspa w Grecji, w północnej części Morza Jońskiego u wybrzeży Albanii.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Korfu

Korynt

Korynt (Korinthos) – miasto portowe w środkowej Grecji, położone na półwyspie Peloponez, na Przesmyku Korynckim, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Koryntia.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Korynt

Królestwo Greko-Baktryjskie

Maksymalny zasięg królestwa ok. 180 p.n.e. Królestwo Greko-Baktryjskie (albo Królestwo Grecko-Baktryjskie, Królestwo Greków Baktryjskich) – państwo hellenistyczne z ośrodkiem w Baktrii, istniejące od ok.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Królestwo Greko-Baktryjskie

Królestwo Partów

Królestwo Partów – państwo na terenie starożytnego Iranu, rządzone przez dynastię Arsacydów, istniejące od 247/238 p.n.e. do 226 n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Królestwo Partów

Kreta

Kreta (od słowa krateia – silna,,, wen. Candia) – grecka wyspa na Morzu Śródziemnym.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kreta

Kreteńskie pismo hieroglificzne

Kreteńskie hieroglify na plakietce z jaspisu, 1800 lat p.n.e. Kreteńskie pismo hieroglificzne (zwane też kreteńskim pismem piktograficznym) – najstarszy rodzaj pisma europejskiego, używanego między 2000 a 1200 p.n.e. przez ludność minojskąna wyspie Krecie.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kreteńskie pismo hieroglificzne

Kserkses I

url.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kserkses I

Kultura archeologiczna

kultury bałtyjskie Kultura archeologiczna – zespół stale współwystępujących ze sobąna pewnym terytorium i w pewnym czasie charakterystycznych form źródeł archeologicznych.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kultura archeologiczna

Kultura cykladzka

Kultura cykladzka – kultura epoki brązu, która występowała w latach 2900–1100 p.n.e. na wyspach archipelagu Cyklady.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kultura cykladzka

Kultura egejska

Kultura egejska, Egea – termin określający trzy kultury rozwijające się na terenach Grecji (zarówno kontynentalnej jak i wyspach Morza Egejskiego) w III i II tysiącleciu p.n.e. (neolit i epoka brązu), czyli.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kultura egejska

Kultura helladzka

Kultura helladzka – kultura epoki brązu występująca w Grecji kontynentalnej od ok.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kultura helladzka

Kultura minojska

Ruiny pałacu w Knossos Makieta ruin pałacu w Malii Obszar wpływów kultury minojskiej Kultura minojska, kultura kreteńska – jedna z najstarszych cywilizacji epoki brązu w obszarze Morza Śródziemnego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kultura minojska

Kultura mykeńska

Główne ośrodki cywilizacji mykeńskiej Kultura (cywilizacja) mykeńska (ok. 1700/1600 – 1150 p.n.e.) – najstarsza greckojęzyczna kultura rozwijająca się w późnej epoce brązu na terenie Grecji kontynentalnej (stopniowo rozprzestrzeniła się na inne obszary regionu egejskiego), ostatnia faza kultury helladzkiej.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kultura mykeńska

Kypselos

Kypselos (zm. 627 p.n.e.) – tyran Koryntu od 657 roku p.n.e. do swej śmierci.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Kypselos

Lakonia

Współczesna Lakonia Lakonia (gr.) – kraina historyczna w południowej starożytnej Grecji, położona w południowo-wschodniej części Półwyspu Peloponeskiego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Lakonia

Lefkandi

Ruiny heroonu w Lefkandi Lefkandi (gr. Λευκαντί) – miejscowość na wyspie Eubea.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Lefkandi

Lewant

Lewant Lewant (od wł. levante – wschód) – określenie państw leżących na wschodnim, azjatyckim wybrzeżu Morza Śródziemnego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Lewant

Lidia (kraina)

Lidia Lidia u szczytu swej potęgi Lidia (gr. Lydia) – historyczna kraina w zachodniej Azji Mniejszej leżąca w dorzeczu rzek Kaystros i Hermos, oraz nazwa starożytnego państwa ze stolicąw Sardes, istniejącego do 546 r. p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Lidia (kraina)

Lizymach

mały Państwa hellenistyczne na przełomie IV i III wieku p.n.e. Lizymach (ok. 355 p.n.e.-281 p.n.e.) – jeden z wodzów Aleksandra III Wielkiego – diadochów.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Lizymach

Lokryda

Lokryda (gr. Lokris) – kraina historyczna w środkowej Grecji, do końca 2010 roku w granicach prefektury Fokida.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Lokryda

Ludy Morza

Egipt Ludy Morza – termin peuples de la mer spopularyzowany przez francuskiego egiptologa Gastona Maspero na określenie przemieszczających się i wojowniczych grup ludności bliżej nieznanego pochodzenia, które doprowadziły do wielkiej destabilizacji starożytnego Bliskiego Wschodu i zagroziły państwu faraonów na przełomie XIII i XII wieku p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Ludy Morza

Macedonia (Grecja)

Macedonia (Macedonia Grecka, Macedonia Egejska, gr. Μακεδονία Makedonia) – kraina historyczna w Grecji.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Macedonia (Grecja)

Mardoniusz

Mardoniusz (zm. 479 p.n.e.) – perski dowódca z okresu wojen persko-greckich w V wieku p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Mardoniusz

Marsylia

Marsylia – miasto w południowej Francji, nad Morzem Śródziemnym, ok.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Marsylia

Maszyny proste

Galerii Uffizi Maszyny proste – idealizacje rzeczywistych mechanizmów i urządzeń mechanicznych.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Maszyny proste

Matematyk

lwowskiej szkoły matematycznej (1930) Matematyk (ze, mathēmatikós – matematyczny) – osoba ze znaczącąwiedząo matematyce, zwłaszcza używająca jej do pracy.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Matematyk

Megara (miasto)

Megara (gr., „duże, eleganckie domy, dwory” por. megaron) – miasto w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Attyka, w regionie Attyka, w jednostce regionalnej Attyka Zachodnia.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Megara (miasto)

Mesenia

Współczesna prefektura Mesenii Fragment starożytnych fortyfikacji Messini Mesenia, Messenia (gr. Μεσσηνία - Messinia) – kraina historyczna w starożytnej Grecji w południowo-zachodniej części Półwyspu Peloponeskiego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Mesenia

Mezopotamia

Mezopotamia widoczna z satelity w 2020 roku Mezopotamia,, w znaczeniu dosłownym międzyrzecze (nazwa przejęta z Miyanrudan i Bet-Nahrain) – starożytna kraina na Bliskim Wschodzie leżąca w dorzeczu Tygrysu i Eufratu.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Mezopotamia

Miedź

Miedź (Cu) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Miedź

Milet

Milet – miasto jońskie na wybrzeżu Karii przy ujściu rzeki Meander do Zatoki Latmijskiej, współcześnie stanowisko archeologiczne w pobliżu miejscowości Balat w Turcji.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Milet

Minos

Minos (gr. Mínōs, łac. Minos) – w mitologii greckiej król i prawodawca Krety, sędzia zmarłych w Hadesie, heros.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Minos

Mitologia grecka

Mitologia grecka – zbiór mitów przekazywanych przez starożytnągreckątradycję opowieści o bogach i herosach, wyjaśniających miejsce człowieka w świecie, oraz samo funkcjonowanie świata, jego stworzenie i historię.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Mitologia grecka

Mitrydates VI Eupator

Mitrydates VI Eupator (ur. 132 p.n.e., zm. 63 p.n.e.) – król Pontu z dynastii Mitrydatydów, panował w latach 120-63 p.n.e., władca Bosporu od około 107 do 63 p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Mitrydates VI Eupator

Morze Śródziemne

Mapa Morza Śródziemnego z zaznaczonymi ośrodkami miejskimi i infrastrukturątransportowąMorze Śródziemne – morze międzykontynentalne leżące pomiędzy Europą, Afrykąi Azją, o powierzchni około 2,5 mln km².

Zobaczyć Starożytna Grecja i Morze Śródziemne

Morze Czarne

Morze Czarne (w starożytności:,, „Morze Gościnne”, „Morze Przyjazne”) – morze śródlądowe rozciągające się pomiędzy AzjąMniejsząna południu, Kaukazem na wschodzie, NizinąWschodnioeuropejskąna północy i Półwyspem Bałkańskim na zachodzie.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Morze Czarne

Morze Egejskie

Morze Egejskie (ang. Aegean Sea, gr. Αιγαίο Πέλαγος – Egeo Pelagos, łac. Mare Aegeum, tr. Ege Denizi) – morze wewnątrzkontynentalne we wschodniej części Morza Śródziemnego, położone między Półwyspem Bałkańskim, AzjąMniejsząa wyspami Kretą, Karpatos i Rodos.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Morze Egejskie

Morze Jońskie

Umowne granice Morza Jońskiego Morze Jońskie (starogr. Ιόνιος Πόντος, łac. Mare Ionium, gr. Ιόνιο Πέλαγος, wł. Mar Ionio, alb. Deti Jon) – część Morza Śródziemnego między południowo-zachodnim wybrzeżem Półwyspu Bałkańskiego (Grecja i południowa Albania) a południowo-wschodnim wybrzeżem Półwyspu Apenińskiego oraz Sycylią(Włochy).

Zobaczyć Starożytna Grecja i Morze Jońskie

Morze Marmara

Morze Marmara (w starożytności: Propontyda, Propontis) – morze śródlądowe we wschodniej części Morza Śródziemnego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Morze Marmara

Muzeum Aleksandryjskie

Artystyczna wizja Biblioteki Aleksandryjskiej Muzeum Aleksandryjskie, Muzejon, Musejon (gr., Mouseíon ‘świątynia muz’) – największy w starożytności instytut naukowy.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Muzeum Aleksandryjskie

Mykeny

Mykeny (nowogr. Mykḗnes, starogr. Mykēnai) – miejscowość w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Argolida.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Mykeny

Nauki o Ziemi

Nauki o Ziemi – nauki przyrodnicze, których przedmiotem badań jest Ziemia.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Nauki o Ziemi

Nauki przyrodnicze

Nauki przyrodnicze – część nauk empirycznych badająca przyrodę, z wyłączeniem społeczeństwa.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Nauki przyrodnicze

Naukratis

Plan miasta Naukratis Naukratis – jedyna grecka kolonia w Egipcie faraonów.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Naukratis

Niewolnictwo

Aukcja niewolników w starożytnym Rzymie Niewolnictwo – zjawisko społeczne, którego istotąjest stosunek zależności, polegający na tym, że pewna grupa ludzi (niewolnicy) stanowi przedmiot własności innych osób, grup ludzi (rodzina, plemię itd.) lub instytucji (państwo, świątynia itp.), mogących nimi swobodnie rozporządzać.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Niewolnictwo

Nomos Achaja

Nomos Achaja Achaja (Αχαΐα) – kraina historyczna i do końca 2010 roku nomos (nowogr.: Νομός Αχαΐας) w Grecji Zachodniej, w północnej części Peloponezu, ze stolicąw Patras.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Nomos Achaja

Odbicie fali

Odbicie fali: A – granica ośrodków, B – ośrodek pierwszy, C – ośrodek drugi, P – promień padający, N – normalna, Q – promień odbity Odbicie w oknie Efekt odbicia na tafli jeziora Odbicie – zmiana kierunku rozchodzenia się fali na granicy dwóch ośrodków, powodująca, że pozostaje ona w ośrodku, w którym się rozchodzi.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Odbicie fali

Okres archaiczny (starożytna Grecja)

Okres archaiczny w historii starożytnej Grecji mieści się między tzw.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Okres archaiczny (starożytna Grecja)

Okres klasyczny (starożytna Grecja)

Okres klasyczny – okres w dziejach starożytnej Grecji od wojen perskich do śmierci Aleksandra Wielkiego w 323 p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Okres klasyczny (starożytna Grecja)

Olimpia (Grecja)

Olimpia (nowogr., Archea Olimbia) – miejscowość w Grecji, na Peloponezie, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Grecja Zachodnia, w jednostce regionalnej Elida.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Olimpia (Grecja)

Oliwka (roślina)

Kwitnąca gałąź ''Olea capensis'' Owoce oliwki europejskiej Oliwki marynowane na tureckim targu Oliwka (Olea L.) – rodzaj drzew należący do rodziny oliwkowatych.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Oliwka (roślina)

Ortagoras

Ostagoras (zm. ok. 648 p.n.e.) – był pierwszym z wielu tyranów, którzy władali Sykionem, miastem położonym na południowym wybrzeżu Zatoki Korynckiej.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Ortagoras

Pangajon

Położenie masywu Pangaion Pangajon Pangajon (gr. Παγγαίον) – masyw górski, położony we wschodniej części obecnej greckiej prowincji Macedonia.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Pangajon

Półwysep Bałkański

Półwysep Bałkański jako region na południe od linii Triest – Odessa Historia Bałkan od 1800 do 2008 Półwysep Bałkański, skrótowo Bałkany – półwysep w Europie Południowej.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Półwysep Bałkański

Pelopidas

Pelopidas, gr. Πελοπίδας (zm. 364 p.n.e.) – polityk i strateg tebański.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Pelopidas

Peloponez

Półwysep Peloponeski w Grecji Mapa fizyczna Peloponez widziany z kosmosu Peloponez (Półwysep Peloponeski, nwgr. Πελοπόννησος, Peloponnisos, w średniowieczu znany jako Morea, gr. Μωρέας lub Μωριάς) – półwysep i kraina historyczna w południowej Grecji o powierzchni 21 549 km², pomiędzy Morzem Jońskim a Egejskim.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Peloponez

Perdikkas

Perdikkas (ur. ok. 365 p.n.e. - zm. maj-czerwiec 320 p.n.e.) – wódz Filipa II i Aleksandra Wielkiego, jeden z diadochów.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Perdikkas

Pergamon (państwo)

Królestwo Pergamońskie (kolor jasnozielony) i jego sąsiedzi około 200 p.n.e. Pergamon, Królestwo Pergamońskie (też Pergameńskie) – państwo hellenistyczne w zachodniej części Azji Mniejszej ze stolicąw mieście Pergamon, istniejące w latach 283-133 p.n.e. i rządzone przez dynastię Attalidów.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Pergamon (państwo)

Periander

Periander (Periandros) – jeden z siedmiu mędrców starożytnej Grecji, drugi tyran Koryntu w latach 627–585 p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Periander

Perykles

Perykles (gr. Perikles: otoczony chwałą, ur. ok. 495 p.n.e., zm. 429 p.n.e.) – ateński polityk, mąż stanu, retor oraz reformator demokracji ateńskiej.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Perykles

Pierwiastek chemiczny

Układ okresowy pierwiastków Pierwiastek chemiczny – podstawowe pojęcie chemiczne posiadające dwa znaczenia.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Pierwiastek chemiczny

Pismo linearne A

Tabliczki pokryte pismem linearnym A, znalezione na Santorynie Pismo linearne A – pismo używane w starożytnej Krecie; prawdopodobnie wywodzi się od najstarszego pisma tej cywilizacji, jakim było kreteńskie pismo hieroglificzne.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Pismo linearne A

Pizystrat

Pizystrat (gr. Πεισίστρατος) – tyran Aten w latach 561-527 p.n.e. Dynastia Pizystratydów (on oraz jego synowie, Hipparchos i Hippiasz) panowała w Atenach do 510 p.n.e. Był jednym z tyranów ateńskich od 561/560 r. p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Pizystrat

Pizystratydzi

Pizystratydzi – ród rządzący Atenami (z krótkimi przerwami) w latach 561–510 p.n.e. jako tyrani.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Pizystratydzi

Pokój Kalliasa

Pokój Kalliasa – domniemany pokój podpisany w roku 449 p.n.e. kończący tzw.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Pokój Kalliasa

Polis

Polis (stgr., l.mn. – pierwotnie „miejsce warowne”) – forma państwa w starożytnej Grecji.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Polis

Pont

Mapa Pontu Gór Pontyjskich Pont – kraina historyczna w północno-wschodniej Azji Mniejszej, nadmorska część Kapadocji, w starożytności niezależne królestwo, a następnie prowincja rzymska.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Pont

Posejdon

Posejdon (Poseidōn) – w mitologii greckiej bóg mórz, jezior, rzek, trzęsień ziemi, żeglarzy, rybaków.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Posejdon

Prawo Archimedesa

Na ciało zanurzone w płynie działa pionowa, skierowana ku górze siła wyporu Prawo Archimedesa – prawo hydro- i aerostatyki określające siłę wyporu płynu, odkryte przez Archimedesa z Syrakuz.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Prawo Archimedesa

Prowincje rzymskie

Cesarstwo Rzymskie z podziałem na prefektury, diecezje i prowincje ok. 400 r. n.e. Cesarstwo Rzymskie z podziałem na prowincje ok. 210 r. n.e. Cesarstwo Rzymskie z podziałem na prowincje (czasy cesarza Trajana) Cesarstwo Rzymskie z podziałem na prowincje (czasy cesarza Trajana przed 117 r.) Cesarstwo Rzymskie za cesarza Oktawiana Augusta Prowincje rzymskie – jednostki administracyjne Cesarstwa Rzymskiego, tworzone na podbitych terytoriach (poza Italią).

Zobaczyć Starożytna Grecja i Prowincje rzymskie

Pszenica

Kłosy pszenicy: B – ''T. aestivum'', C – ''T. compositum'', D – ''T. turgidum'' Kłos z odsłoniętymi ziarniakami w fazie dojrzałości woskowej Rozmieszczenie upraw pszenicy na świecie Łan dojrzałej pszenicy zwyczajnej młóckę pszenicy (XV w.) Pszenica (Triticum L.) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Pszenica

Ptolemeusz I Soter

Ubóstwieni Ptolemeusz I i Berenika na monecie bitej po ich śmierci Ptolemeusz I przedstawiony jako faraon (British Museum) Ptolemeusz I Soter (Ptolemaĩos Sōtḗr, ur. 367 p.n.e., zm. 283 p.n.e.) – założyciel dynastii Ptolemeuszy, władca Egiptu w latach 323–283 p.n.e., syn Lagosa i Arsinoe, mąż Artakamy, Eurydyki i Bereniki I.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Ptolemeusz I Soter

Ptolemeusze

Ptolemeusz I Soter, założyciel dynastii Ptolemeuszy Ptolemeusze (albo Lagidzi) – dynastia pochodzenia macedońskiego panująca w starożytnym Egipcie w latach 304–30 p.n.e., w południowej Syrii, Libanie i Palestynie w latach 301–200 p.n.e., na Cyprze do 58 p.n.e. i w latach 48–30 p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Ptolemeusze

Pylos

Pylos (gr. Πυλος, lin. B pu-ro, wł. hist. Navarino) – miejscowość portowa i zatoka w Grecji, na zachodnim wybrzeżu Peloponezu, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Mesenia.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Pylos

Republika rzymska

Republika rzymska – okres w historii starożytnego Rzymu w którym był on republiką, trwający od upadku królestwa w 509*Daty opatrzone asteriskiem podane sąwedług tzw.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Republika rzymska

Rewolucja neolityczna

Żyzny Półksiężyc – kolebka rolnictwa Rewolucja neolityczna – proces przechodzenia ludzkości od łowiectwa-zbieractwa i koczownictwa do produkcji żywności, czyli rolnictwa i hodowli, oraz do osiadłego trybu życia, trwający w naszym kręgu cywilizacyjnym w latach ok.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Rewolucja neolityczna

Rodan

Dolina górnego Rodanu Rodan w Lyonie Delta Rodanu Delta Rodanu Rodan (fr. Rhône, frank.-prow. Rôno, oks. Ròse, wł. Rodano, niem. Rhone lub Rotten, ret. Rodan, łac. Rhodanus) – rzeka płynąca przez terytorium Szwajcarii i Francji.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Rodan

Rok przestępny

św. Macieja Apostoła obchodzone jest 24 lutego w latach zwykłych, a 25 – w latach przestępnych. Rok przestępny – rok kalendarzowy, którego długość (366 dni) – w celu dopasowania roku kalendarzowego do roku zwrotnikowego – jest zwiększona w stosunku do lat nieprzestępnych (365 dni).

Zobaczyć Starożytna Grecja i Rok przestępny

Ruch obrotowy Ziemi

Animacja przedstawiająca ruch obrotowy Ziemi url.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Ruch obrotowy Ziemi

Ruch postępowy

Rys.1 Rys.2 Ruch postępowy punktu materialnego jest to każdy ruch tego punktu opisywany przy użyciu wielkości charakterystycznych dla ruchu postępowego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Ruch postępowy

Salamina (wyspa)

Salamina (nowogr. Σαλαμίνα, gr. Σαλαμίς, Salamis) – grecka wyspa, największa w archipelagu Wysp Sarońskich.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Salamina (wyspa)

Saloniki

Panorama wschodniej i centralnej części miasta Δημήτριος) – patron miasta Saloniki (Tesaloniki), hist.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Saloniki

Santoryn

Santoryn – widok na morze Oia Trójwymiarowy model Santorynu Santoryn (Santorini), Thira (Tira) – wulkaniczna wyspa na Morzu Egejskim, tworząca z kilkoma mniejszymi wyspami niewielki archipelag o tej samej nazwie, będący częściągreckiego archipelagu Cyklad.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Santoryn

Sardes

term i gimnazjonu datowany na 211–212; stan z 2015 Sardes (gr. Σάρδεις) – starożytne miasto w Azji Mniejszej, stolica Lidii, położone na zboczach góry Tmolos, nad rzekąPaktol (w pobliżu jej ujścia do rzeki Hermus).

Zobaczyć Starożytna Grecja i Sardes

Satrapa (Persja)

Satrapa (stgr. σατράπης satrápēs od staroperskiego kshathrapavan 'obrońca prowincji, kshathra ‘królestwo, prowincja’ i pavan ‘obrońca’) – nazwa wielkorządcy prowincji w dawnej Persji, który posiadał bardzo szerokie uprawnieniaJoachim Bartoszewicz:, s.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Satrapa (Persja)

Seleucydzi

bitwie pod Ipsos (301 p.n.e.) Seleucydzi lub też Seleukidzi – dynastia hellenistyczna założona przez Seleukosa, z ośrodkiem początkowo w Babilonii, a od początku III w. p.n.e. Syrii, panująca w latach 312–63 p.n.e. Seleukos był jednym z dowódców Aleksandra Wielkiego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Seleucydzi

Seleukos I Nikator

Seleukos I Nikator (gr. Nikator – zwycięzca; ur. ok. 358, zm. w 281 p.n.e.) – jeden z tzw.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Seleukos I Nikator

Sesklo

Muzeum Archeologicznego w Atenach Sesklo (gr. Σέσκλο) – osada neolityczna znajdująca się w północnej Grecji, w Tesalii, ok.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Sesklo

Sokrates

Sokrates, (ur. 469 p.n.e. w Atenach, zm. 399 p.n.e. tamże) – grecki filozof starożytny.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Sokrates

Solon

Solon (gr.kl. Sólōn; ok. 635 – ok. 560 p.n.e.) – ateński mąż stanu, poeta i prawodawca, który przyczynił się w znaczący sposób do rozwoju ustroju demokratycznego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Solon

Sparta

Sparta (gr., Spártī; stgr. Spártē;; Lakedaímōn, Lacedemon) – miasto w południowej Grecji, na Peloponezie, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Lakonia.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Sparta

Sporady

thumb Sporady – nazwa odnosząca się do dwóch archipelagów wysp greckich na Morzu Egejskim, znanych pod nazwąSporady Południowe i Sporady Północne.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Sporady

Starożytna Macedonia

Starożytna Macedonia – antyczne królestwo na Półwyspie Bałkańskim, zamieszkane przez helleński lud z plemienia Dorów, którego historyczne centrum znajdowało się na terytorium obecnej północno-środkowej Grecji.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Starożytna Macedonia

Starożytność

Egipskie piramidy Ateny na Akropolu Rzymskie koloseum Starożytność – pierwszy okres historii niektórych części świata, wyróżniany zwłaszcza w dziejopisarstwie europejskim.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Starożytność

Starożytny Bliski Wschód

Ważniejsze państwa i krainy starożytnego Bliskiego Wschodu Starożytny Bliski Wschód - zespół cywilizacji starożytnych, skupionych przede wszystkim wokół obszaru Mezopotamii i często (choć mylnie) do niego ograniczany; zakres procesów historycznych na terenie Bliskiego Wschodu w przedziale czasowym od prahistorii do nastania wpływów cywilizacji antycznej.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Starożytny Bliski Wschód

Starożytny Iran

Starożytny Iran, starożytna Persja − Iran w starożytności, od początku do podboju arabskiego.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Starożytny Iran

Starożytny Rzym

cesarstwo nicejskie, Despotat Epiru i Despotat Morei Starożytny Rzym – cywilizacja rozwijająca się w basenie Morza Śródziemnego i części Europy.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Starożytny Rzym

Sycylia

Prowincje Sycylii Etna Krajobraz środkowej Sycylii Rzeka Simeto Sycylia – największa wyspa na Morzu Śródziemnym (ponad 25 tys. km²), położona we Włoszech na południe od Półwyspu Apenińskiego, od którego oddziela jąwąska Cieśnina Mesyńska.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Sycylia

Sykion

Położenie Sykionu (na północny zachód od Koryntu) Sykion, Sikion (gr. Σικυών Sikyōn, łac. Sicyon) – greckie miasto na północy Peloponezu, położone nad rzekąAsopos, nieopodal Zatoki Korynckiej.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Sykion

Syria starożytna

Syria starożytna – terytorium, którego granice w okresie od około VII tys.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Syria starożytna

Szowinizm

I wojny światowej o charakterze szowinistycznym Szowinizm (fr. chauvinisme) – forma skrajnego nacjonalizmu w postaci bezkrytycznego uwielbienia własnego narodu, wiary w jego wyższość połączonego z wrogościąwzględem innych nacji.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Szowinizm

Sztuka starożytnej Grecji

Sztuka starożytnej Grecji powstała i rozwijała się po upadku kultury mykeńskiej, spowodowanym w głównym stopniu najazdem Dorów.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Sztuka starożytnej Grecji

Teby (Grecja)

Teby (Thívai, Thebaj lub Thive) – miasto w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa, w regionie Grecja Środkowa, w jednostce regionalnej Beocja.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Teby (Grecja)

Temistokles

Temistokles (gr., trl. Themistoklḗs; ur. ok. 524 p.n.e. w Atenach, zm. ok. 459 p.n.e. w Magnezji nad Meandrem) – polityk i wódz ateński, piastujący oficjalne stanowiska archonta i stratega, przywódca stronnictwa demokratycznego, twórca potęgi morskiej Aten w V wieku p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Temistokles

Tesalia

Tesalia (gr. Θεσσαλία – trl. Thessalía) – kraina historyczna i region administracyjny współczesnej Grecji położona nad Morzem Egejskim na południe od Macedonii.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Tesalia

Tracja

Tracja współczesna Tracja (gr. Θρᾴκη, Thraki, łac. Thracia, bułg. Тракия, Trakija, tur. Trakya) – region historyczny i geograficzny położony w Europie Południowej.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Tracja

Twierdzenie Pitagorasa

Suma pól kwadratów czerwonego i niebieskiego jest równa polu kwadratu fioletowego Twierdzenie Pitagorasa – twierdzenie geometrii euklidesowej o trójkątach prostokątnych.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Twierdzenie Pitagorasa

Tyryns

Tyryns (gr. Τίρυνθα, Tíryntha trl., Tirinta trb.) – cytadela z czasów kultury mykeńskiej, położona na Peloponezie.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Tyryns

V wiek p.n.e.

V wiek p.n.e. VII wiek p.n.e. VI wiek p.n.e. V wiek p.n.e. IV wiek p.n.e. III wiek p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i V wiek p.n.e.

VIII wiek p.n.e.

VIII WIEK P.N.E. X wiek p.n.e. IX wiek p.n.e. VIII wiek p.n.e. VII wiek p.n.e. VI wiek p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i VIII wiek p.n.e.

Wieki ciemne (starożytność)

Wieki ciemne – okres w historii starożytnej Grecji, trwający od upadku kultury mykeńskiej (XII/XI wiek p.n.e.) do początku epoki archaicznej (IX/VIII wiek p.n.e.), podczas którego zaszły w świecie greckim zasadnicze zmiany, które zadecydowały o kształcie klasycznej cywilizacji greckiej.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Wieki ciemne (starożytność)

Wielka kolonizacja

Wielka kolonizacja – termin „wielka kolonizacja” utworzony został przez historyków dla odróżnienia ruchu osadniczego, w którym brały udział polis greckie w okresie archaicznym, od podobnych zjawisk występujących w świecie greckim przed oraz po „wielkiej kolonizacji”.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Wielka kolonizacja

Winorośl

Kwitnąca winorośl pachnąca Owoce winorośli właściwej Winorośl amurska Winorośl (Vitis L.) – rodzaj pnączy z wąsami czepnymi z rodziny winoroślowatych, obejmujący 76 gatunków.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Winorośl

Wojna Aten ze sprzymierzeńcami

Wojna Aten ze sprzymierzeńcami – konflikt zbrojny w latach 357–355 p.n.e. między Atenami a dotychczasowymi sprzymierzeńcami i byłymi państwami członkowskimi II Ateńskiego Związku Morskiego: Chios, Rodos, Bizantion i Kos, do których po bitwie na Chios dołączyła się większość byłych członków Związku.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Wojna Aten ze sprzymierzeńcami

Wojna beocka

Wojna beocka – wyzwoleńcza wojna miast greckich (379-371 p.n.e.) przeciwko dominacji Sparty.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Wojna beocka

Wojna lamijska

Wojna lamijska – konflikt zbrojny pomiędzy Atenami a Macedoniąw latach 323–322 p.n.e.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Wojna lamijska

Wojny diadochów

Podbój imperium perskiego przez Aleksandra Wielkiego (334–323 p.n.e.) Wojny diadochów – konflikty zbrojne pomiędzy wodzami Aleksandra Wielkiego toczone po jego śmierci o panowanie nad stworzonym przez niego imperium.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Wojny diadochów

Wojny macedońskie

* I wojna macedońska (215–205 p.n.e.).

Zobaczyć Starożytna Grecja i Wojny macedońskie

Wojny meseńskie

Wojny meseńskie – trzy wojny toczone na Peloponezie przez mieszkańców starożytnej krainy Mesenia ze Spartanami.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Wojny meseńskie

Wyprawa sycylijska

Wyprawa sycylijska (415–413 p.n.e.) to nieudana próba przejęcia kontroli nad Sycyliąprzez Ateny w czasie wojny peloponeskiej.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Wyprawa sycylijska

Wyrocznia

W starożytności wyrocznią(łac. oraculium, gr. manteion) nazywano miejsce święte, gdzie bogowie, za pośrednictwem kapłanów, przepowiadali przyszłość, wyrażali swojąwolę i udzielali rad w sprawach prywatnych i państwowych.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Wyrocznia

XVI wiek p.n.e.

XVI wiek p.n.e. XVIII wiek p.n.e. XVII wiek p.n.e. XVI wiek p.n.e. XV wiek p.n.e. XIV wiek p.n.e. Urodzili się.

Zobaczyć Starożytna Grecja i XVI wiek p.n.e.

Zeus

Statua Zeusa w Olimpii Zeus (także Dzeus, stgr. Zeús, nowogr. Días, łac. Iupiter, Iuppiter) – w mitologii greckiej najwyższy z bogów.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Zeus

Związek Achajski

Związek Achajski w 150 r. p.n.e. Związek Achajski – sojuszniczy związek państw (symmachia) greckich, powstały około 281 p.n.e. z inicjatywy czterech miast położonych w zachodniej części Achai: Dyme, Patraj, Tritai i FarajWielka Historia Świata, t. 8.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Związek Achajski

Związek Beocki

stater beocki z Teb (ok. 405-395 p.n.e.) Hegemonia Teb w Grecji w 362 p.n.e. Kolorem żółtym oznaczono Związek Beocki i jego sojuszników. Związek Beocki – konfederacja miast beockich, która powstała w VI wieku p.n.e. w obliczu zagrożenia tesalskąekspansjąw Grecji Środkowej.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Związek Beocki

Związek Etolski

Związek Etolski – związek wspólnot plemiennych i poleis greckich założony przez Etolów przed 367 p.n.e., jego znaczenie wzrosło po odparciu celtyckiego najazdu na Delfy pod dowództwem Brennusa.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Związek Etolski

Związek Koryncki

Związek Koryncki, nazywany czasem Związkiem Helleńskim – porozumienie grupy państw greckich, uczestników kongresu w Koryncie w 337 r. p.n.e., zwołanego po wojnie Macedonii z Atenami, Tebami i ich koalicjantami przez zwycięskiego władcę macedońskiego, Filipa II.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Związek Koryncki

Związek Peloponeski

Związek Peloponeski (Symmachia Spartańska), właśc.

Zobaczyć Starożytna Grecja i Związek Peloponeski

311

; Cesarstwo Rzymskie.

Zobaczyć Starożytna Grecja i 311

391

; Azja.

Zobaczyć Starożytna Grecja i 391

Znany jako Cywilizacja helleńska, Grecja starożytna.

, Dariusz I Wielki, Dźwięk, Delfy, Demokracja, Diadochowie, Dioklecjan, Dodekanez, Dodona, Dorowie, Efialtes z Aten, Egina (wyspa), Elida, Epaminondas, Epir, Epoka brązu, Epoka hellenistyczna, Eretria, Erozja, Etolia, Eubea, Fajstos, Falanga, Fejdon, Fenicja, Filip II Macedoński, Filozofia starożytna, Fizyka, Fokaja, Fokida, Franchthi, Francja, Galatowie, Galeriusz, Geosferyzm, Heliocentryzm, Hellada, Heloci, Hermes, Heros, Herulowie, Hetajrowie, Hetyci, Hindukusz, Historia Grecji, Homer, Hoplici, Hydrostatyka, I wiek p.n.e., I wojna peloponeska, Igrzyska olimpijskie, II wiek p.n.e., II Związek Morski, III wojna święta, Indoeuropejczycy, Italia (kraina historyczna), IV wiek p.n.e., Język frygijski, Język grecki klasyczny, Język macedoński (helleński), Język ormiański, Jonia, Jonowie, Justynian I Wielki, Kalendarz, Kalendarz juliański, Karia, Kartagina, Kassander, Kimerowie, Kimon, Klejstenes, Klimat śródziemnomorski, Knossos, Konstantynopol, Korfu, Korynt, Królestwo Greko-Baktryjskie, Królestwo Partów, Kreta, Kreteńskie pismo hieroglificzne, Kserkses I, Kultura archeologiczna, Kultura cykladzka, Kultura egejska, Kultura helladzka, Kultura minojska, Kultura mykeńska, Kypselos, Lakonia, Lefkandi, Lewant, Lidia (kraina), Lizymach, Lokryda, Ludy Morza, Macedonia (Grecja), Mardoniusz, Marsylia, Maszyny proste, Matematyk, Megara (miasto), Mesenia, Mezopotamia, Miedź, Milet, Minos, Mitologia grecka, Mitrydates VI Eupator, Morze Śródziemne, Morze Czarne, Morze Egejskie, Morze Jońskie, Morze Marmara, Muzeum Aleksandryjskie, Mykeny, Nauki o Ziemi, Nauki przyrodnicze, Naukratis, Niewolnictwo, Nomos Achaja, Odbicie fali, Okres archaiczny (starożytna Grecja), Okres klasyczny (starożytna Grecja), Olimpia (Grecja), Oliwka (roślina), Ortagoras, Pangajon, Półwysep Bałkański, Pelopidas, Peloponez, Perdikkas, Pergamon (państwo), Periander, Perykles, Pierwiastek chemiczny, Pismo linearne A, Pizystrat, Pizystratydzi, Pokój Kalliasa, Polis, Pont, Posejdon, Prawo Archimedesa, Prowincje rzymskie, Pszenica, Ptolemeusz I Soter, Ptolemeusze, Pylos, Republika rzymska, Rewolucja neolityczna, Rodan, Rok przestępny, Ruch obrotowy Ziemi, Ruch postępowy, Salamina (wyspa), Saloniki, Santoryn, Sardes, Satrapa (Persja), Seleucydzi, Seleukos I Nikator, Sesklo, Sokrates, Solon, Sparta, Sporady, Starożytna Macedonia, Starożytność, Starożytny Bliski Wschód, Starożytny Iran, Starożytny Rzym, Sycylia, Sykion, Syria starożytna, Szowinizm, Sztuka starożytnej Grecji, Teby (Grecja), Temistokles, Tesalia, Tracja, Twierdzenie Pitagorasa, Tyryns, V wiek p.n.e., VIII wiek p.n.e., Wieki ciemne (starożytność), Wielka kolonizacja, Winorośl, Wojna Aten ze sprzymierzeńcami, Wojna beocka, Wojna lamijska, Wojny diadochów, Wojny macedońskie, Wojny meseńskie, Wyprawa sycylijska, Wyrocznia, XVI wiek p.n.e., Zeus, Związek Achajski, Związek Beocki, Związek Etolski, Związek Koryncki, Związek Peloponeski, 311, 391.