Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Pobieranie
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Afganistan

Indeks Afganistan

240px Afganistan – śródlądowe państwo unitarne położone w Azji Południowej, ze stolicąw Kabulu.

184 kontakty: Abdur Rahman Chan, Afgani, Aleksander Macedoński, Amanullah Chan, Amnestia, Amu-daria, Analfabetyzm, Antykomunizm, Ariowie, Arjawarta, Artur Patek, Artyleria, Śmigłowiec, Astronomia, Autokracja, Azerbejdżan, Azja Południowa, Babrak Karmal, Bagram, Baktria, Baryt, Bawełna (roślina), Beludżowie, Bilans handlowy, Blitzkrieg, Burak cukrowy, Chińska Republika Ludowa, Chiny, Chorasan, Chorezm, Chrom, Cukrowiec lekarski, Cynk, Dżalalabad (Afganistan), Demokratyczna Republika Afganistanu, Dolar amerykański, Dolar międzynarodowy, Dost Mohammad Chan, Emirat, Europa, Gaz ziemny, Gazociąg, Góra, Góry Sulejmańskie, Granica afgańsko-chińska, Granica afgańsko-irańska, Granica afgańsko-uzbecka, Gulbuddin Hekmatjar, Hafizullah Amin, Halit, ..., Hanafici, Hasan Akhund, Hazarowie, Heftalici, Herat, Hibatullah Achundzada, Hinduizm, Hindukusz, Hymn Afganistanu, I Republika Afganistanu, II Republika Afganistanu, Indie, Indie Brytyjskie, Iran, Islam, Islamska Republika Afganistanu, Islamski Emirat Afganistanu (1996–2001), Islamskie Państwo Afganistanu, Izolacjonizm, Jan Rydel, Jęczmień, Język dari, Język pahlawi, Język paszto, Język perski, Kabul, Kalifat, Kamienie szlachetne, Kandahar, Kazachstan, Kilowatogodzina, Koczownik, Konstytucja, Królestwo Greko-Baktryjskie, Kukurydza zwyczajna, Kunduz (miasto), Kurdowie, Lapis lazuli, Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Afganistanie, Lotnisko, Ludowo-Demokratyczna Partia Afganistanu, Ludzki wirus niedoboru odporności, Maoizm, Marcin Rzepka, Mazar-i Szarif, Meczet, Międzynarodowe Siły Wsparcia Bezpieczeństwa, Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Miedź, Mohammad Daud Chan, Mohammad Nadżibullah, Mohammad Zaher Szah, Monarchia, Mongołowie, Morze, Mudżahedin, Muhammad Zia ul-Haq, N.p.m., Nacjonalizacja, NATO, Nośność statku, Noszak, Nur Mohammad Taraki, Oaza, Ołów, Opium, Organizacja Narodów Zjednoczonych, Państwo śródlądowe, Państwo Kuszanów, Państwo unitarne, Państwo Wielkich Mogołów, Pakistan, Pasztuni, Półpustynia, Persowie, Plemię, Prawa kobiet w Afganistanie, Premierzy Afganistanu, Prezydenci Afganistanu, Prezydent, Produkt krajowy brutto, Protestantyzm, Prywatyzacja, Przełęcz, Pszenica zwyczajna, Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych, Reforma rolna, Registan (pustynia), Rodzaj sił zbrojnych, Ropa naftowa, Rosja, Ruda, Ryż siewny, Sadownictwo, Samolot szkolno-bojowy, Samolot transportowy, Sanskryt, Sasanidzi, Siarka, Sojusz Północny, Stany Zjednoczone, Sunnizm, Szapur I, Sztorm-333, Szura, Szyizm, Tadżycy, Tadżykistan, Talibowie, Teokracja, Timurydzi, Turcy, Turkmeni, Turkmenistan, UNESCO, Uzbecy, Uzbekistan, Wachan (region), Węgle kopalne, Wielka Brytania, Wielka Gra, Wieloprowadnicowa wyrzutnia rakietowa, Winorośl właściwa, Wojciech Roszkowski, Wojna domowa, Współczynnik urbanizacji, Wyżyna Irańska, Xuanzang, Zamach stanu, Zasoby naturalne, Zboża, Zespół nabytego niedoboru odporności, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, .af. Rozwiń indeks (134 jeszcze) »

Abdur Rahman Chan

emir Abdur Rahman Chan Abdur Rahman Chan (ur. 1844, zm. 1 października 1901) – emir Afganistanu w latach 1880–1901, trzeci syn Afzala Chana, który z kolei był najstarszym synem Dost Mohammada Chana – założyciela dynastii Barakzai w Afganistanie.

Nowy!!: Afganistan i Abdur Rahman Chan · Zobacz więcej »

Afgani

Afgani (Afghani) – jednostka monetarna Afganistanu.

Nowy!!: Afganistan i Afgani · Zobacz więcej »

Aleksander Macedoński

Aleksander III Macedoński (Aleksandros ho Tritos ho Makedon) zwany też Aleksandrem Wielkim (Aleksandros ho Megas) i niezwyciężonym (άνίκητος) (ur. 19–20 lipca 356 p.n.e. w Pelli, zm. 10 czerwca 323 p.n.e. w Babilonie) – król Macedonii z dynastii Argeadów w latach 336–323 p.n.e. Jest powszechnie uznawany za wybitnego stratega i jednego z największych zdobywców w historii ludzkości.

Nowy!!: Afganistan i Aleksander Macedoński · Zobacz więcej »

Amanullah Chan

Amanullah Chan (ur. 1 czerwca 1892, zm. 25 kwietnia 1960) – emir Afganistanu w latach 1919–1926, król Afganistanu w latach 1926–1929.

Nowy!!: Afganistan i Amanullah Chan · Zobacz więcej »

Amnestia

Amnestia (gr. ἀμνηστία amnēstía „zapomnienie” por. amnezja) – jednorazowe darowanie lub złagodzenie prawomocnie orzeczonych kar lub środków karnych za popełnione przestępstwa lub wykroczenia określonego rodzaju poprzez wydanie aktu prawnego.

Nowy!!: Afganistan i Amnestia · Zobacz więcej »

Amu-daria

Kraje leżące w zlewisku Amu-darii; kontury Jeziora Aralskiego z lat 60. XX wieku. Amu-daria (w starożytności Oksus, Oxus, Transoxana, Transoksjana, arab. Dżajahun) – rzeka w Uzbekistanie, Turkmenistanie i Afganistanie, jej odcinek stanowi także granicę Tadżykistanu (na całej swej długości stanowi odcinki granicy afgańsko-tadżyckiej, afgańsko-uzbeckiej, afgańsko-turkmeńskiej oraz turkmeńsko-uzbeckiej).

Nowy!!: Afganistan i Amu-daria · Zobacz więcej »

Analfabetyzm

Analfabetyzm (gr. ἀναλφάβητος nieznający liter) – w rozumieniu popularnym brak umiejętności pisania i czytania oraz wykonywania czterech podstawowych działań matematycznych u osób dorosłych, tj.

Nowy!!: Afganistan i Analfabetyzm · Zobacz więcej »

Antykomunizm

zimnej wojny Antykomunizm – zbiorcza nazwa ideologii oraz polityk nastawionych lub skupiających się na krytyce i zwalczaniu myśli komunistycznej, zarówno na płaszczyźnie intelektualnej, jak i praktycznej, dążąc w ten sposób do zapobiegnięcia skutkom jej wprowadzenia w życie.

Nowy!!: Afganistan i Antykomunizm · Zobacz więcej »

Ariowie

„Ariowie wkraczający do Indii, 3500 p.n.e.”, ilustracja z ''Hutchinsons History of the Nations'', ok. 1910 r. Ariowie (lub Indo-Irańczycy) – termin używany dawniej dla indoirańskiego odłamu ludów indoeuropejskich, który w III i II tysiącleciu p.n.e. zamieszkiwał Azję Środkową, by następnie rozprzestrzenić się na tereny Afganistanu, Iranu (ludy irańskie) i Indii (Indoariowie).

Nowy!!: Afganistan i Ariowie · Zobacz więcej »

Arjawarta

okresie wedyjskim Arjawarta (sans. आर्यावर्त, trl. āryāvarta, Ziemia Arjów lub Ziemia szlachetnych) – nazwa legendarnej ojczyzny Arjów (synonim Arianem Waedżo), a w okresie późniejszym sanskrycka nazwa obszaru obejmującego północne i (częściowo) środkowe Indie, między Himalajami a górami Windhja, oraz między Morzem Arabskim a ZatokąBengalską; także najstarsza nazwa Indii aryjskich.

Nowy!!: Afganistan i Arjawarta · Zobacz więcej »

Artur Patek

Artur Patek (ur. 1965) – polski historyk, profesor nauk humanistycznych, pracownik Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Nowy!!: Afganistan i Artur Patek · Zobacz więcej »

Artyleria

L118 Artyleria – jeden z podstawowych rodzajów wojsk, na uzbrojenie którego wchodządziała (armaty, haubice, moździerze) oraz wyrzutnie rakietowe, a w przeszłości także machiny miotające.

Nowy!!: Afganistan i Artyleria · Zobacz więcej »

Śmigłowiec

Współczesny śmigłowiec cywilny – Bell 407 Śmigłowiec (również helikopter; od gr. héliks, D. hélikos – skręcony; pterón – skrzydło) – statek powietrzny cięższy od powietrza (aerodyna), rodzaj wiropłatu, wytwarzający siłę nośnąw wyniku oddziaływania powietrza na jeden lub więcej wirników nośnych, napędzanych silnikiem.

Nowy!!: Afganistan i Śmigłowiec · Zobacz więcej »

Astronomia

kosmicznego teleskopu Hubble’a. Astronomia (gr. astronomía od ástron + nomos, „prawo rządzące gwiazdami”) – nauka przyrodnicza zajmująca się badaniem ciał niebieskich (np. gwiazd, planet, komet, mgławic, gromad i galaktyk) oraz zjawisk, które zachodząpoza Ziemią, jak również tych, które oddziałująw jej atmosferze, wnętrzu lub na powierzchni, a sąpochodzenia pozaplanetarnego (np. neutrina, wtórne promieniowanie kosmiczne).

Nowy!!: Afganistan i Astronomia · Zobacz więcej »

Autokracja

Autokracja (gr. autokratés, samowładny, αυτός sam + κρατέω rządzić) – system rządów sprawowany przez jednąosobę lub niewielkągrupę osób, posiadającąnieograniczonąwładzę, będącąpoza jakąkolwiek kontroląspołeczną.

Nowy!!: Afganistan i Autokracja · Zobacz więcej »

Azerbejdżan

Położenie Azerbejdżanu w Eurazji Azerbejdżan, Republika Azerbejdżanu – państwo położone na Kaukazie Południowym z wybrzeżem nad Morzem Kaspijskim.

Nowy!!: Afganistan i Azerbejdżan · Zobacz więcej »

Azja Południowa

Zdjęcie satelitarne Azji Południowej z naniesionymi granicami państw Azja Południowa – region Azji obejmujący kraje subkontynentu indyjskiego na południe od Himalajów, czyli: Indie, Pakistan, Nepal, Bhutan, Bangladesz oraz wyspiarskie państwa Sri Lankę i Malediwy, zależnie od ujęcia również kraje położone bardziej na zachód (w Azji Zachodniej).

Nowy!!: Afganistan i Azja Południowa · Zobacz więcej »

Babrak Karmal

Babrak Karmal, paszto ببرک کارمل (ur. 6 stycznia 1929 w Kamari nieopodal Kabulu, zm. 3 grudnia 1996 w Moskwie) – polityk afgański o poglądach proradzieckich, przywódca Afganistanu w latach 1979–1986.

Nowy!!: Afganistan i Babrak Karmal · Zobacz więcej »

Bagram

Bagram – miasto w środkowym Afganistanie, w prowincji Parwan.

Nowy!!: Afganistan i Bagram · Zobacz więcej »

Baktria

Baktria ok. 320 p.n.e. Baktria (gr. Baktriana, Βακτριανα; pers. Bākhtar; arab. i ind. Bhalika; chiń. 大夏, Dàxià) – starożytna, grecka nazwa krainy położonej obecnie w północnym Afganistanie.

Nowy!!: Afganistan i Baktria · Zobacz więcej »

Baryt

Baryt (gr. baros – „ciężki”, chodzi o charakterystycznądla barytu gęstość; dawniej także jako szpat ciężki, szpat boloński) – minerał z gromady siarczanów (siarczan baru).

Nowy!!: Afganistan i Baryt · Zobacz więcej »

Bawełna (roślina)

Krzew bawełny kosmatej na plantacji Kwiat bawełny afrykańskiej Kwiat i dojrzały, pęknięty owoc bawełny barbadoskiej Bawełna, bawełnica (Gossypium L.) – rodzaj roślin z rodziny ślazowatych, obejmujący około 40 gatunków krzewów, drzew lub roślin zielnych.

Nowy!!: Afganistan i Bawełna (roślina) · Zobacz więcej »

Beludżowie

Główne grupy etniczne w Pakistanie i w okolicznych terenach w 1980 roku; obszar zamieszkany przez Beludżów zaznaczony na różowo. Beludżowie – lud indoeuropejski pochodzenia irańskiego.

Nowy!!: Afganistan i Beludżowie · Zobacz więcej »

Bilans handlowy

Bilans handlowy, eksport netto (ang. balance of trade, net exports) – różnica między eksportem a importem danego państwa.

Nowy!!: Afganistan i Bilans handlowy · Zobacz więcej »

Blitzkrieg

kampanii wrześniowej Blitzkrieg (z niem. wojna błyskawiczna) – termin oznaczający błyskawiczne uderzenie wojskowymi siłami zbrojnymi (powietrznymi, morskimi i lądowymi) na dane państwo.

Nowy!!: Afganistan i Blitzkrieg · Zobacz więcej »

Burak cukrowy

Burak cukrowy – grupa kultywarów podgatunku buraka zwyczajnego (Beta vulgaris L. subsp. vulgaris) należącego w systemie APG III do rodziny szarłatowatych (w niektórych innych systematykach zaliczany do rodziny komosowatych).

Nowy!!: Afganistan i Burak cukrowy · Zobacz więcej »

Chińska Republika Ludowa

Pekin Szanghaj Mount Everest Chińska Republika Ludowa, ChRL, Chiny – państwo w Azji Wschodniej, obejmujące historyczne Chiny (bez Tajwanu) oraz Tybet i inne ziemie w Azji Środkowej zamieszkane w sumie przez 56 grup etnicznych.

Nowy!!: Afganistan i Chińska Republika Ludowa · Zobacz więcej »

Chiny

Dynastii Qing. Chiny – region historyczno-kulturowy w Azji, będący jednąz najstarszych cywilizacji na świecie.

Nowy!!: Afganistan i Chiny · Zobacz więcej »

Chorasan

Mawarannahr (B) w średniowieczu Irańska prowincja Chorasan przed rokiem 2004 Chorasan (pers: خراسان) – kraina historyczna w Azji Środkowej, położona na terenie dzisiejszego wschodniego Iranu, zachodniego i środkowego Afganistanu oraz częściowo na terytorium Tadżykistanu, Turkmenistanu i Uzbekistanu.

Nowy!!: Afganistan i Chorasan · Zobacz więcej »

Chorezm

Chorezm (1190–1220) na tle dzisiejszych granic. Chorezm – historyczna kraina nad dolnąAmu-darią, obejmująca obszar dzisiejszego Uzbekistanu, Turkmenistanu i Iranu.

Nowy!!: Afganistan i Chorezm · Zobacz więcej »

Chrom

Chrom (Cr, łac. chromium) – pierwiastek chemiczny, metal przejściowy z bloku d układu okresowego.

Nowy!!: Afganistan i Chrom · Zobacz więcej »

Cukrowiec lekarski

Cukrowiec lekarski, trzcina cukrowa (Saccharum officinarum L.) – gatunek byliny należący do rodziny wiechlinowatych (Poaceae), rodzaju cukrowiec.

Nowy!!: Afganistan i Cukrowiec lekarski · Zobacz więcej »

Cynk

Cynk (Zn) – pierwiastek chemiczny, metal przejściowy z grupy cynkowców w układzie okresowym (grupa 12).

Nowy!!: Afganistan i Cynk · Zobacz więcej »

Dżalalabad (Afganistan)

Dżalalabad (paszto/pers. جلال اباد) − miasto we wschodnim Afganistanie, nad południowym brzegiem rzeki Kabul, przy drodze Kabul-Peszawar (Pakistan), ośrodek administracyjny prowincji Nangarhar.

Nowy!!: Afganistan i Dżalalabad (Afganistan) · Zobacz więcej »

Demokratyczna Republika Afganistanu

Demokratyczna Republika Afganistanu (DRA) – nazwa państwa funkcjonującego w latach 1978–1987 na terenie Afganistanu, powstałego w dniu 30 kwietnia 1978 roku w wyniku przeprowadzonego trzy dni wcześniej zamachu stanu (tzw. rewolucja kwietniowa).

Nowy!!: Afganistan i Demokratyczna Republika Afganistanu · Zobacz więcej »

Dolar amerykański

Dolar amerykański (oficjalna nazwa – United States dollar, międzynarodowy skrót – USD) – oficjalna waluta Stanów Zjednoczonych, Portoryko, Mikronezji, Marianów Północnych, Palau, Wysp Marshalla, Panamy, Ekwadoru (od 2000), Salwadoru (od 2001), Timoru Wschodniego, Zimbabwe (od 2009), Turks i Caicos, Bonaire, Saby i Sint Eustatius od 2011 roku.

Nowy!!: Afganistan i Dolar amerykański · Zobacz więcej »

Dolar międzynarodowy

Dolar międzynarodowy (ang. international dollar) – umowna waluta stworzona na bazie dolara amerykańskiego, służąca do wyrażania realnego poziomu PKB i jego składowych, to znaczy do wyeliminowania wpływu różnic w poziomach cen między państwami lub innymi jednostkami terytorialnymi.

Nowy!!: Afganistan i Dolar międzynarodowy · Zobacz więcej »

Dost Mohammad Chan

Dost Mohammad Chan (pers./pasztu دوست محمد خان) (ur. 23 grudnia 1793, zm. 9 czerwca 1863) był założycielem rządzącej w Afganistanie dynastii Barakzai.

Nowy!!: Afganistan i Dost Mohammad Chan · Zobacz więcej »

Emirat

Emirat (arab. imarah, l. mnoga imarat) – islamskie państwo lub prowincja, którego panujący władca nosi tytuł emira.

Nowy!!: Afganistan i Emirat · Zobacz więcej »

Europa

Europa Mapa polityczna Europy Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej.

Nowy!!: Afganistan i Europa · Zobacz więcej »

Gaz ziemny

Zbiornik na gaz ziemny Gaz ziemny, zwany również błękitnym paliwem albo po prostu gazem – rodzaj paliwa kopalnego pochodzenia organicznego, gaz zbierający się w skorupie ziemskiej w pokładach wypełniających przestrzenie, niekiedy pod wysokim ciśnieniem.

Nowy!!: Afganistan i Gaz ziemny · Zobacz więcej »

Gazociąg

Przykładowe rury wykorzystywane przy budowie gazociągów Kłodzku Gazociąg – specjalnie zaprojektowana i zbudowana sieć rur przesyłająca gaz (najczęściej gaz ziemny) na różne odległości.

Nowy!!: Afganistan i Gazociąg · Zobacz więcej »

Góra

Góra Ama Dablam, Himalaje Góra – wypukła forma ukształtowania terenu o wysokości względnej większej niż 300 m. W Europie za tereny górskie uważa się tereny położone powyżej 500 m n.p.m., lub według kryteriów anglosaskich powyżej 2000 stóp (609,6 m n.p.m.). Ze względu na wysokości bezwzględne wyróżnia się góry niskie, średnie i wysokie.

Nowy!!: Afganistan i Góra · Zobacz więcej »

Góry Sulejmańskie

Góry Sulejmańskie - pasmo górskie w południowej Azji.

Nowy!!: Afganistan i Góry Sulejmańskie · Zobacz więcej »

Granica afgańsko-chińska

Granica afgańsko-chińska – granica międzypaństwowa dzieląca terytoria Afganistanu i Chińskiej Republiki Ludowej, ciągnąca się na długości 76 km przez korytarz wachański.

Nowy!!: Afganistan i Granica afgańsko-chińska · Zobacz więcej »

Granica afgańsko-irańska

Granica afgańsko-irańska to granica międzypaństwowa dzieląca terytoria Afganistanu i Iranu, ciągnąca się na długości 936 km.

Nowy!!: Afganistan i Granica afgańsko-irańska · Zobacz więcej »

Granica afgańsko-uzbecka

Granica afgańsko-uzbecka to granica międzypaństwowa dzieląca terytoria Afganistanu i Uzbekistanu, ciągnąca się na długości 137 km.

Nowy!!: Afganistan i Granica afgańsko-uzbecka · Zobacz więcej »

Gulbuddin Hekmatjar

Gulbuddin Hekmatjar, paszto ګلبدين حكمتيار (ur. 1947) – afgański przywódca religijny i polityk; pod koniec lat 60.

Nowy!!: Afganistan i Gulbuddin Hekmatjar · Zobacz więcej »

Hafizullah Amin

Hafizullah Amin, paszto حفيظ الله امين (ur. 1 sierpnia 1929 w Paghman w prowincji kabulskiej, zm. 27 grudnia 1979 w Kabulu) – afgański polityk, współtwórca i przez krótki czas (1979) przywódca Demokratycznej Republiki Afganistanu.

Nowy!!: Afganistan i Hafizullah Amin · Zobacz więcej »

Halit

Halit – minerał z gromady halogenków.

Nowy!!: Afganistan i Halit · Zobacz więcej »

Hanafici

Hanafici – zwolennicy jednej z czterech głównych sunnickich szkół prawa muzułmańskiego, wywodzącej się od teologa Abu Hanify (zm. 767).

Nowy!!: Afganistan i Hanafici · Zobacz więcej »

Hasan Akhund

Muhammad Hasan Akhund fa محمد حسن اخوند (ur. pomiędzy 1945 a 1958 w Paszmulu, dystrykt Panjwayi, prowincja Kandahar) – afgański polityk związany z talibami, wicepremier (1996–2001) i minister spraw zagranicznych (1998–1999), od 7 września 2021 do 17 maja 2023 oraz ponownie od 17 lipca 2023 tymczasowy premier Afganistanu.

Nowy!!: Afganistan i Hasan Akhund · Zobacz więcej »

Hazarowie

Hazarowie w Afganistanie (kolor ciemnozielony) Hazarowie – lud częściowo pochodzenia mongolskiego zamieszkujący Hazaradżat w środkowym Afganistanie.

Nowy!!: Afganistan i Hazarowie · Zobacz więcej »

Heftalici

Terytorium opanowane przez Heftalitów w roku 500 Heftalici – środkowoazjatycki lud koczowniczy, przez kronikarzy bizantyjskich nazywany też „Białymi Hunami” (sanskr. Śveta Hūṇa).

Nowy!!: Afganistan i Heftalici · Zobacz więcej »

Herat

Herat – miasto w zachodnim Afganistanie, w prowincji Herat.

Nowy!!: Afganistan i Herat · Zobacz więcej »

Hibatullah Achundzada

Hibatullah Achundzada (ur. prawdopodobnie 1961 w południowym Kandaharze) – afgański duchowny islamski, przywódca (emir) ruchu talibów od 2016, od upadku Kabulu 15 sierpnia 2021 faktyczny przywódca Afganistanu.

Nowy!!: Afganistan i Hibatullah Achundzada · Zobacz więcej »

Hinduizm

OM – zapis sylaby będącej symbolem hinduizmu Swastyka hinduistyczna Hinduizm – określenie zbiorcze na grupę wierzeń religijnych, wyznawanych głównie na Półwyspie Indyjskim.

Nowy!!: Afganistan i Hinduizm · Zobacz więcej »

Hindukusz

Zdjęcie satelitarne gór Hindukusz Panorama gór Hindukusz Przełęcz Salang Hindukusz (paszto: هندوکش; lub Hindu Kūh.

Nowy!!: Afganistan i Hindukusz · Zobacz więcej »

Hymn Afganistanu

Da da batorano kor – nieoficjalny hymn Afganistanu pod rządami talibów od 2021.

Nowy!!: Afganistan i Hymn Afganistanu · Zobacz więcej »

I Republika Afganistanu

Republika Afganistanu (pst. جمهوری افغانستان, prs. پادشاهي جمهوری افغانستان) – historyczne państwo położone w Azji Środkowej, na terenie obecnego Afganistanu, istniejące w latach 1973–1978.

Nowy!!: Afganistan i I Republika Afganistanu · Zobacz więcej »

II Republika Afganistanu

Republika Afganistanu (pst. جمهوری افغانستان, prs. پادشاهي جمهوری افغانستان) – historyczne państwo położone w Azji Środkowej, na terenie obecnego Afganistanu, istniejące w latach 1987–1992.

Nowy!!: Afganistan i II Republika Afganistanu · Zobacz więcej »

Indie

Indie (niezaakceptowana społecznie propozycja PAN z 1959 r.: India,, trl. Bhārat, trb. Bharat), Republika Indii (hindi: भारत गणराज्य, trl. Bhārat Gaṇarājya, trb. Bharat Ganaradźja; ang. Republic of India) – państwo położone w Azji Południowej, zajmujące większość subkontynentu indyjskiego.

Nowy!!: Afganistan i Indie · Zobacz więcej »

Indie Brytyjskie

Indie Brytyjskie – region w Azji, który w latach 1858–1947 znajdował się pod władząBrytyjczyków.

Nowy!!: Afganistan i Indie Brytyjskie · Zobacz więcej »

Iran

Iran (trl. Irān, pełna nazwa Islamska Republika Iranu, Dżomhuri-je Eslāmi-je Irān), w Europie dawniej znany jako Persja – państwo na Bliskim Wschodzie, leżące między Morzem Kaspijskim na północy a ZatokąPerskąi ZatokąOmańskąna południu.

Nowy!!: Afganistan i Iran · Zobacz więcej »

Islam

Arabii Saudyjskiej i Afganistanu. pielgrzymek. Islam (al-islām – poddanie się woli Boga), mahometanizm – religia monoteistyczna, na początku XXI wieku druga na świecie pod względem liczby wyznawców po chrześcijaństwieW 2010 roku Pew Research Center oceniło liczbę muzułmanów na 1,57 miliarda, to jest 23% ludzkości.

Nowy!!: Afganistan i Islam · Zobacz więcej »

Islamska Republika Afganistanu

Islamska Republika Afganistanu – historyczne państwo położone w Azji Środkowej, na terenie obecnego Afganistanu, istniejące w latach 2004–2021.

Nowy!!: Afganistan i Islamska Republika Afganistanu · Zobacz więcej »

Islamski Emirat Afganistanu (1996–2001)

Islamski Emirat Afganistanu – nieuznawana na arenie międzynarodowej nazwa Afganistanu de facto pod rządami talibów w latach 1996–2001.

Nowy!!: Afganistan i Islamski Emirat Afganistanu (1996–2001) · Zobacz więcej »

Islamskie Państwo Afganistanu

Islamskie Państwo Afganistanu (pt. د افغانستان اسلامي امارات) – historyczne państwo położone w Azji Środkowej, na terenie obecnego Afganistanu, istniejące w latach 1992–1996, pomiędzy likwidacjąII Republiki Afgańskiej, a przejęciem rządów przez talibów i utworzeniem przez nich Islamskiego Emiratu Afganistanu.

Nowy!!: Afganistan i Islamskie Państwo Afganistanu · Zobacz więcej »

Izolacjonizm

Izolacjonizm (ang. isolationism z fr. isolation ‘izolacja’ od wł. isolato 'oddzielony od wszystkiego, jak wyspa od lądu’ od isola ‘wyspa’ z łac. insula ‘wyspa’), kierunek polityki zagranicznej sprowadzający się do obrony interesów i bezpieczeństwa własnego państwa.

Nowy!!: Afganistan i Izolacjonizm · Zobacz więcej »

Jan Rydel

Jan Lucjan Rydel, (ur. 1959 w Krakowie) – polski historyk, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Jagiellońskiego i Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Oświęcimiu.

Nowy!!: Afganistan i Jan Rydel · Zobacz więcej »

Jęczmień

Jęczmień zwyczajny Jęczmień (Hordeum L.) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych.

Nowy!!: Afganistan i Jęczmień · Zobacz więcej »

Język dari

Język dari – język z grupy irańskiej języków indoeuropejskich.

Nowy!!: Afganistan i Język dari · Zobacz więcej »

Język pahlawi

Język pahlawi (język średnioperski) – język z podrodziny irańskiej języków indoeuropejskich, używany w okresie dynastii sasanidzkiej.

Nowy!!: Afganistan i Język pahlawi · Zobacz więcej »

Język paszto

Język paszto (pasztuński, znany także jako afgański; nazwa własna) – język należący do rodziny języków indoeuropejskich.

Nowy!!: Afganistan i Język paszto · Zobacz więcej »

Język perski

Język perski, nowoperski (pers. fārsī) – język z grupy irańskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się ponad 50 mln mówiących, zamieszkujących głównie Iran (40 mln), Afganistan (7 mln), Tadżykistan (6 mln) i Irak (200 tys.). Służy jednocześnie jako lingua franca dla blisko 80 mln mieszkańców Bliskiego Wschodu (po języku arabskim).

Nowy!!: Afganistan i Język perski · Zobacz więcej »

Kabul

Kabul (dari, paszto کابل) – stolica i największe miasto Afganistanu, liczące ponad 4,6 mln mieszkańców (2021), położone w prowincji (wilajecie) Kabul; główny ośrodek gospodarczy, naukowy i kulturalny kraju; w starożytności znane jako Ortospana, Kabura, Kophes lub Kophene.

Nowy!!: Afganistan i Kabul · Zobacz więcej »

Kalifat

Kalifat (arab. خلافة chilāfa) – islamski ustrój polityczny, w którym głowąpaństwa jest kalif (arab. خليفة chalīfa).

Nowy!!: Afganistan i Kalifat · Zobacz więcej »

Kamienie szlachetne

Klucz G z kamieniami szlachetnymi Kamienie szlachetne, kamienie jubilerskie – wartościowe i rzadko spotykane, czyste, jednorodne i przezroczyste odmiany niektórych minerałów i skał.

Nowy!!: Afganistan i Kamienie szlachetne · Zobacz więcej »

Kandahar

Kandahar (paszto کندهار pers. قندهار Qandahâr) – miasto w południowym Afganistanie, stolica prowincji Kandahar, położone nad rzekąHelmand.

Nowy!!: Afganistan i Kandahar · Zobacz więcej »

Kazachstan

Kazachstan, Republika Kazachstanu (kaz. Қазақстан, Қазақстан Республикасы / Qazaqstan, Qazaqstan Respublıkasy; ros. Казахстан, Республика Казахстан, trl. Kazachstan, Riespublika Kazachstan) – państwo leżące częściowo w Azji (88% powierzchni) i częściowo w Europie (12% powierzchni – tereny na zachód od rzeki Emba), powstałe w 1991 w wyniku rozpadu Związku Radzieckiego, graniczące z Chinami (1460 km granicy), Kirgistanem (980 km), Turkmenistanem (380 km), Uzbekistanem (2300 km) oraz FederacjąRosyjską(6467 km).

Nowy!!: Afganistan i Kazachstan · Zobacz więcej »

Kilowatogodzina

Kilowatogodzina (kWh) – jednostka pracy, energii oraz ciepła; ilość energii zużywana przez godzinę urządzeniem o mocy kilowata (1000 watów).

Nowy!!: Afganistan i Kilowatogodzina · Zobacz więcej »

Koczownik

Saamów (około 1900) Koczownicy w Tybecie (2005) Koczownik, nomada – wędrowiec, członek grupy ludzi nieposiadającej stałego miejsca zamieszkania, przemieszczającej się z miejsca na miejsce, np.

Nowy!!: Afganistan i Koczownik · Zobacz więcej »

Konstytucja

Konstytucja kwietniowa uchwalona 23 kwietnia 1935 Konstytucja (od „urządzać, ustanawiać, regulować”) – akt prawny, określany także jako ustawa zasadnicza, który zazwyczaj ma najwyższąmoc prawnąw systemie źródeł prawa w państwie.

Nowy!!: Afganistan i Konstytucja · Zobacz więcej »

Królestwo Greko-Baktryjskie

Maksymalny zasięg królestwa ok. 180 p.n.e. Królestwo Greko-Baktryjskie (albo Królestwo Grecko-Baktryjskie, Królestwo Greków Baktryjskich) – państwo hellenistyczne z ośrodkiem w Baktrii, istniejące od ok.

Nowy!!: Afganistan i Królestwo Greko-Baktryjskie · Zobacz więcej »

Kukurydza zwyczajna

Kukurydza zwyczajna (Zea mays) – gatunek rośliny jednorocznej z rodziny wiechlinowatych. Roślina ciepło- i światłolubna.

Nowy!!: Afganistan i Kukurydza zwyczajna · Zobacz więcej »

Kunduz (miasto)

Kunduz (starożytna Drapsaka) – miasto w Afganistanie, nad rzekąKunduz.

Nowy!!: Afganistan i Kunduz (miasto) · Zobacz więcej »

Kurdowie

Bliskim Wschodzie w 1986 Kurdowie – naród pochodzenia indoeuropejskiego, zamieszkujący przede wszystkim krainę zwanąKurdystanem, podzielonąpomiędzy Turcję, Irak, Iran i Syrię.

Nowy!!: Afganistan i Kurdowie · Zobacz więcej »

Lapis lazuli

Lapis lazuli – skała metamorficzna powstała w wyniku przeobrażeń utworów węglanowych (wapieni i dolomitów) pod wpływem intruzji granitów, syenitów lub pegmatytów.

Nowy!!: Afganistan i Lapis lazuli · Zobacz więcej »

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Afganistanie

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Afganistanie – lista miejsc w Afganistanie wpisanych na Listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17.

Nowy!!: Afganistan i Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Afganistanie · Zobacz więcej »

Lotnisko

Japonii portu lotniczego Amsterdam-Schiphol Przykładowa przywieszka na bagaż dołączana w czasie odprawy pasażera Lotnisko – wydzielony obszar na lądzie, wodzie lub innej powierzchni, w całości lub w części przeznaczony do wykonywania startów, lądowań i naziemnego lub nawodnego ruchu statków powietrznych, wraz ze znajdującymi się w jego granicach obiektami i urządzeniami budowlanymi o charakterze trwałym, wpisany do rejestru lotniskUstawa z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze.

Nowy!!: Afganistan i Lotnisko · Zobacz więcej »

Ludowo-Demokratyczna Partia Afganistanu

Ludowo-Demokratyczna Partia Afganistanu (LDPA, paszto د افغانستان د خلق دموکراټیک ګوند, pers. حزب دموکراتيک خلق افغانستان) – partia polityczna założona przez komunistów afgańskich 1 stycznia 1965 roku, jako socjalistyczna, lewicowa, radykalna i opozycyjna wobec monarchicznego rządu.

Nowy!!: Afganistan i Ludowo-Demokratyczna Partia Afganistanu · Zobacz więcej »

Ludzki wirus niedoboru odporności

Ludzki wirus niedoboru odporności, ludzki wirus upośledzenia odporności, HIV (z ang. human immunodeficiency virus) – wirus z rodzaju lentiwirusów, z rodziny retrowirusów, wywołujący AIDS.

Nowy!!: Afganistan i Ludzki wirus niedoboru odporności · Zobacz więcej »

Maoizm

''Przewodniczący Mao jest Czerwonym Słońcem w Naszych Sercach'' – przykład propagandy maoistycznej Maoizm – wariant ideologii komunistycznej, rozwinięcie marksizmu-leninizmu opartego na ideach przywódcy Komunistycznej Partii Chin Mao Zedonga.

Nowy!!: Afganistan i Maoizm · Zobacz więcej »

Marcin Rzepka

Marcin Rzepka – polski filolog i kulturoznawca, podróżnik, pracownik Instytutu Religioznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Nowy!!: Afganistan i Marcin Rzepka · Zobacz więcej »

Mazar-i Szarif

Błękitny Meczet'' w Mazar-i Szarif Mazar-i Szarif (Mazār-e Šarīf, dosłownie „szlachetna świątynia”) – największe miasto w północnym Afganistanie i jednocześnie stolica wilajetu Balch.

Nowy!!: Afganistan i Mazar-i Szarif · Zobacz więcej »

Meczet

Meczet (masdżid; l.mn. masadżid) – miejsce kultu muzułmańskiego.

Nowy!!: Afganistan i Meczet · Zobacz więcej »

Międzynarodowe Siły Wsparcia Bezpieczeństwa

Międzynarodowa Siła Wsparcia Bezpieczeństwa, ISAF – wojska operacyjne wystawione głównie przez siły zbrojne państw członkowskich NATO, zajmująca się utrzymaniem pokoju w Afganistanie.

Nowy!!: Afganistan i Międzynarodowe Siły Wsparcia Bezpieczeństwa · Zobacz więcej »

Międzynarodowy Fundusz Walutowy

Siedziba Międzynarodowego Funduszu Walutowego w Waszyngtonie Międzynarodowy Fundusz Walutowy, MFW (ang. International Monetary Fund, IMF) – międzynarodowa organizacja w ramach ONZ, zajmująca się kwestiami stabilizacji ekonomicznej na świecie.

Nowy!!: Afganistan i Międzynarodowy Fundusz Walutowy · Zobacz więcej »

Miedź

Miedź (Cu) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych.

Nowy!!: Afganistan i Miedź · Zobacz więcej »

Mohammad Daud Chan

Sardar Mohammad Daud Chan, paszto سردار محمد داود خان (ur. 18 lipca 1909 w Kabulu, zm. 28 kwietnia 1978 tamże) – afgański wojskowy i polityk, premier Afganistanu w latach 1953–1963, pierwszy prezydent Afganistanu w latach 1973–1978.

Nowy!!: Afganistan i Mohammad Daud Chan · Zobacz więcej »

Mohammad Nadżibullah

Mohammad Nadżibullah (ur. 6 sierpnia 1947 w Gardez, zm. 27 września 1996 w Kabulu) – afgański polityk, prezydent Afganistanu, z pochodzenia Pasztun.

Nowy!!: Afganistan i Mohammad Nadżibullah · Zobacz więcej »

Mohammad Zaher Szah

Mohammad Zaher Szah (ur. 16 października 1914 w Kabulu, zm. 23 lipca 2007 w Kabulu) – król Afganistanu w latach 1933–1973 z dynastii Barakzai.

Nowy!!: Afganistan i Mohammad Zaher Szah · Zobacz więcej »

Monarchia

monarchy (tu:chrześcijańska korona Królestwa Włoch) Monarchia (ze, monarchía „jedynowładztwo”, od μόναρχος „jedyny władca”, od μόνος monos „jeden” i ἀρχός archós „początek”) – ustrój polityczny lub forma rządów, gdzie głowąpaństwa jest jedna osoba, nazywana monarchą, nie wybierana w sposób republikański.

Nowy!!: Afganistan i Monarchia · Zobacz więcej »

Mongołowie

Mongołowie (mong. Mongolčuud, w cyrylicy) – środkowoazjatycka grupa etnograficzna zamieszkująca głównie tereny Wyżyny Mongolskiej, ich ojczyzna jest obecnie podzielona między Mongolię oraz kontrolowanąprzez ChińskąRepublikę LudowąMongolię Wewnętrzną.

Nowy!!: Afganistan i Mongołowie · Zobacz więcej »

Morze

Morza Północnego Morza Bałtyckiego Morza Żółtego Morza ArabskiegoMorze Labradorskie Morze Czarne Morze – naturalny zbiornik wodny, część oceanu, mniej lub bardziej wyraźnie oddzielona od pozostałych jego części brzegami kontynentu, wyspami lub wzniesieniem dna.

Nowy!!: Afganistan i Morze · Zobacz więcej »

Mudżahedin

Mudżahedini w wojnie z oddziałami ZSRR i afgańskiego rządu (1985) Mudżahedin (dosł. „bojownicy”, po arabsku jest to liczba mnoga od słowa mudżahid, dosł. „bojownik”) – uczestnik dżihadu, muzułmanin walczący z niewiernymi.

Nowy!!: Afganistan i Mudżahedin · Zobacz więcej »

Muhammad Zia ul-Haq

Muhammad Zia ul-Haq (ur. 12 sierpnia 1924 w Dźalandharze, zm. 17 sierpnia 1988 koło Bahawalpuru) – pakistański zawodowy wojskowy (generał) i polityk, rządzący krajem jako dyktator w latach 1977–1988.

Nowy!!: Afganistan i Muhammad Zia ul-Haq · Zobacz więcej »

N.p.m.

Oznaczenie wysokości n.p.m. Skrót n.p.m. – nad poziomem morza – używany jest przy mierzeniu wysokości bezwzględnej danego obiektu na Ziemi.

Nowy!!: Afganistan i N.p.m. · Zobacz więcej »

Nacjonalizacja

Nacjonalizacja – forma upaństwowienia, poprzez przejęcie przez państwo praw własności ziemi, przedsiębiorstw i kapitału na podstawie odrębnego aktu prawnego.

Nowy!!: Afganistan i Nacjonalizacja · Zobacz więcej »

NATO

Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego (– NATO; – OTAN, zwyczajowo NATO lub Sojusz Północnoatlantycki) – międzynarodowa organizacja polityczno-wojskowa utworzona na mocy podpisanego 4 kwietnia 1949 Traktatu północnoatlantyckiego, obowiązującego od 24 sierpnia 1949.

Nowy!!: Afganistan i NATO · Zobacz więcej »

Nośność statku

Nośność – podstawowy parametr określający wielkość statku oznaczający zdolność przewozowąstatku.

Nowy!!: Afganistan i Nośność statku · Zobacz więcej »

Noszak

Pierwszy z prawej Noszak, widok z północnego wschodu Noszak – drugi co do wysokości szczyt w górach Hindukusz (zaraz po Tiricz Mir), który liczy sobie 7492 m. Leży na granicy między Afganistanem a Pakistanem.

Nowy!!: Afganistan i Noszak · Zobacz więcej »

Nur Mohammad Taraki

Nur Mohammad Taraki (paszto: نور محمد ترکی) (ur. 15 lipca 1917, zm. 14 września 1979) – afgański polityk komunistyczny i pisarz tworzący w języku paszto, prezydent i premier Afganistanu w latach 1978–1979.

Nowy!!: Afganistan i Nur Mohammad Taraki · Zobacz więcej »

Oaza

Algierii Oaza w Huacachina w Peru Oaza (ze Óasis, pierwotnie prawdopodobnie z koptyjskiego wahe, ouahe – miejsce do zamieszkania) – teren o bardzo bujnej roślinności na obszarze pustyń i półpustyń.

Nowy!!: Afganistan i Oaza · Zobacz więcej »

Ołów

Ołów (Pb) - pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 82.

Nowy!!: Afganistan i Ołów · Zobacz więcej »

Opium

Sok mleczny wyciekający z nacięć na makówkach, składnik do produkcji opium Sok mleczny wyciekający z nacięć na makówce, składnik do produkcji opium Opium – substancja otrzymywana przez wysuszenie soku mlecznego z niedojrzałych makówek maku lekarskiego (Papaver somniferum).

Nowy!!: Afganistan i Opium · Zobacz więcej »

Organizacja Narodów Zjednoczonych

Organizacja Narodów Zjednoczonych, ONZ (Organizacyja Objedinionnych Nacyj;, al-Umam al-Muttahida;, Liánhéguó) – uniwersalna (z wyjątkiem narodów niereprezentowanych) organizacja międzynarodowa, z siedzibąw Nowym Jorku, powstała 24 października 1945 roku w wyniku wejścia w życie podpisanej 26 czerwca 1945 w San Francisco Karty Narodów Zjednoczonych.

Nowy!!: Afganistan i Organizacja Narodów Zjednoczonych · Zobacz więcej »

Państwo śródlądowe

Państwa podwójnie śródlądowe Państwo śródlądowe – państwo nieposiadające dostępu do morza, a tym samym nieposiadające własnej linii brzegowej.

Nowy!!: Afganistan i Państwo śródlądowe · Zobacz więcej »

Państwo Kuszanów

Obszar państwa Kuszanów Państwo Kuszanów (sanskryt: कुषाण राजवंश, Kuṣāṇa Rājavaṁśa) – starożytne państwo w północnych Indiach i Azji Centralnej, które istniało w latach 78–240 naszej ery.

Nowy!!: Afganistan i Państwo Kuszanów · Zobacz więcej »

Państwo unitarne

wojewódzkim podziałem administracyjnym, przykład państwa unitarnego Państwa federalne Państwo unitarne – forma państwa, charakteryzująca się wewnętrznąjednolitością.

Nowy!!: Afganistan i Państwo unitarne · Zobacz więcej »

Państwo Wielkich Mogołów

Państwo Wielkich Mogołów – muzułmańskie państwo w północnych Indiach rządzone przez dynastię pochodzenia turecko-mongolskiego zwanąMogołami lub Wielkimi Mogołami.

Nowy!!: Afganistan i Państwo Wielkich Mogołów · Zobacz więcej »

Pakistan

Pakistan, Islamska Republika Pakistanu (trl. Islāmī Jamhūriyat Pākistān, trb. Islami Dźamhurijat Pakistan) – państwo w południowej części Azji, położone wzdłuż Indusu i liczące ponad 200 milionów mieszkańców.

Nowy!!: Afganistan i Pakistan · Zobacz więcej »

Pasztuni

Pasztuni a. Pasztunowie (dawniej także Afganowie, Pusztunowie, Patanie, nazwa własna) – główna grupa etniczna Afganistanu (uważająca się za jedynąludność rdzennie afgańską) oraz jedna z głównych grup etnicznych Pakistanu, mniejsze skupiska zamieszkujątakże przygraniczne tereny Iranu i Indii.

Nowy!!: Afganistan i Pasztuni · Zobacz więcej »

Półpustynia

Półpustynie na kuli ziemskiej (kolor żółty) Półpustynia – teren o bardzo skąpej i mało zróżnicowanej roślinności, pokrywającej od 10 do 50% powierzchni, jednak bujniej rozwiniętej niż na pustyniach.

Nowy!!: Afganistan i Półpustynia · Zobacz więcej »

Persowie

Persowie – starożytny lud pochodzenia irańskiego, współcześnie zaś naród zamieszkujący głównie obszar Iranu (dawniej znanego jako Persja).

Nowy!!: Afganistan i Persowie · Zobacz więcej »

Plemię

Plemię – grupa rodów, wywodzących się od wspólnego przodka (w odróżnieniu od szczepu), zamieszkujących jeden obszar i połączonych wspólnymi związkami społecznymi oraz ekonomicznymi.

Nowy!!: Afganistan i Plemię · Zobacz więcej »

Prawa kobiet w Afganistanie

Afgańskie kobiety w fabryce tekstylnej w Kabulu. Afganistan jest krajem, w którym prawa kobiet sąprzestrzegane w bardzo nikłym stopniu, a sytuacja kobiet należy do najgorszych w świecie.

Nowy!!: Afganistan i Prawa kobiet w Afganistanie · Zobacz więcej »

Premierzy Afganistanu

Bez opisu.

Nowy!!: Afganistan i Premierzy Afganistanu · Zobacz więcej »

Prezydenci Afganistanu

Bez opisu.

Nowy!!: Afganistan i Prezydenci Afganistanu · Zobacz więcej »

Prezydent

wysłania człowieka na księżyc Prezydent (łac. praesidens, ’zasiadający na czele’) – najwyższy urząd w państwie będącym republiką, zazwyczaj jednoznaczny z pełnieniem funkcji jednoosobowej głowy państwa (choć występująod tej zasady wyjątki).

Nowy!!: Afganistan i Prezydent · Zobacz więcej »

Produkt krajowy brutto

Produkt krajowy brutto, PKB – jeden z podstawowych mierników efektów pracy społeczeństwa danego kraju stosowany w rachunkach narodowych.

Nowy!!: Afganistan i Produkt krajowy brutto · Zobacz więcej »

Protestantyzm

Protestantyzm – jedna z głównych gałęzi chrześcijaństwa, obok katolicyzmu i prawosławia, na którąskładająsię wspólnoty religijne powstałe na skutek ruchów reformacyjnych wewnątrz Kościoła rzymskokatolickiego rozpoczętych wystąpieniem Marcina Lutra w XVI wieku oraz ruchów przebudzeniowych w łonie macierzystych wyznań protestanckich w kolejnych stuleciach.

Nowy!!: Afganistan i Protestantyzm · Zobacz więcej »

Prywatyzacja

Prywatyzacja – proces przekazywania majątku państwowego podmiotom prywatnym.

Nowy!!: Afganistan i Prywatyzacja · Zobacz więcej »

Przełęcz

Tatrach Przełęcz lub punkt siodłowy (czerwony punkt) w grzbiecie między dwiema górami. Zielona linia pokazuje najkrótsządrogę przez przełęcz Przełęcz – forma ukształtowania terenu, wybitne, poprzeczne obniżenie w przebiegu grzbietu górskiego, lub grani między sąsiednimi szczytami lub turniami.

Nowy!!: Afganistan i Przełęcz · Zobacz więcej »

Pszenica zwyczajna

Pszenica zwyczajna (Triticum aestivum L.) – gatunek pszenicy z rodziny wiechlinowatych.

Nowy!!: Afganistan i Pszenica zwyczajna · Zobacz więcej »

Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych

Rada Bezpieczeństwa w trakcie obrad Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych (Rada Bezpieczeństwa ONZ, RB ONZ) – jeden z sześciu głównych organów Organizacji Narodów Zjednoczonych, powołany na mocy Karty Narodów Zjednoczonych (jej istnieniu i kompetencjom poświęcono rozdziały: V, VI i VII KNZ).

Nowy!!: Afganistan i Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych · Zobacz więcej »

Reforma rolna

Reforma rolna – usankcjonowana prawnie zmiana stosunków własnościowych na wsi połączona ze zmianąstruktury agrarnej przez komasację lub parcelację gruntów.

Nowy!!: Afganistan i Reforma rolna · Zobacz więcej »

Registan (pustynia)

Registan, również Rigestan (urdu Retilā-e Registān) – piaszczysta pustynia w południowym Afganistanie, w prowincjach Helmand i Kandahar, przy granicy z Pakistanem.

Nowy!!: Afganistan i Registan (pustynia) · Zobacz więcej »

Rodzaj sił zbrojnych

Rodzaj sił zbrojnych (RSZ) – główna część składowa sił zbrojnych zdolna do mniej lub bardziej samodzielnego wykonywania zadań strategicznych i operacyjnych w określonym środowisku: na lądzie, morzu, w przestrzeni powietrznej i kosmicznej, przy użyciu odpowiednich dla nich środków i sposobów walki.

Nowy!!: Afganistan i Rodzaj sił zbrojnych · Zobacz więcej »

Ropa naftowa

Ropa naftowa Ropa naftowa; pot. ropa, nafta, olej skalny – ciekła kopalina, złożona z mieszaniny naturalnych węglowodorów gazowych, ciekłych i stałych (bituminów) z niewielkimi domieszkami związków azotu, tlenu, siarki i zanieczyszczeń nieorganicznych.

Nowy!!: Afganistan i Ropa naftowa · Zobacz więcej »

Rosja

zarchiwizowano.

Nowy!!: Afganistan i Rosja · Zobacz więcej »

Ruda

Ruda – kopalina, czyli skała lub minerał, z której uzyskuje się jeden lub więcej składników.

Nowy!!: Afganistan i Ruda · Zobacz więcej »

Ryż siewny

Kłosy ryżu Ziarno Ryż siewny (Oryza sativa L.) – gatunek ryżu, jednorocznej rośliny zbożowej z rodziny wiechlinowatych (Poaceae), dawniej nazywanych trawami (Graminae).

Nowy!!: Afganistan i Ryż siewny · Zobacz więcej »

Sadownictwo

jabłoniowym Sadownictwo – dziedzina ogrodnictwa zajmująca się uprawąroślin trwałych (wieloletnich) dających jadalne owoce, czyli roślin sadowniczych.

Nowy!!: Afganistan i Sadownictwo · Zobacz więcej »

Samolot szkolno-bojowy

T-50 Golden Eagle Samolot szkolno-bojowy – rodzaj lekkiego samolotu służącego do szkolenia w zakresie pilotażu zaawansowanego (szkolenia zaawansowanego) w wojskach lotniczych, wyposażonego w ograniczone zdolności bojowe.

Nowy!!: Afganistan i Samolot szkolno-bojowy · Zobacz więcej »

Samolot transportowy

Sił Powietrznych Samolot transportowy (ang. transport aircraft) – samolot dostosowany głównie do przewozu osób i/lub towarów.

Nowy!!: Afganistan i Samolot transportowy · Zobacz więcej »

Sanskryt

Rygwedy w sanskrycie Sanskryt (dewanagari: संस्कृतम् saṃskṛtam; sa.msk.rtā bhā.sā, od sa.m+k.r: zestawiać, składać; bhā.sā: język; język uporządkowany, w przeciwieństwie do języków naturalnych prakrytów, tzn. ludowych o nieuporządkowanej gramatyce) – język literacki starożytnych, średniowiecznych i wczesnonowożytnych Indii.

Nowy!!: Afganistan i Sanskryt · Zobacz więcej »

Sasanidzi

Sasanidzi – dynastia panująca w Iranie (wówczas, Ērānšahr) w latach 224–651 naszej ery.

Nowy!!: Afganistan i Sasanidzi · Zobacz więcej »

Siarka

Siarka w postaci granulowanej Kryształy siarki w toluenie Siarka (S) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 16, niemetal z bloku p w układzie okresowym.

Nowy!!: Afganistan i Siarka · Zobacz więcej »

Sojusz Północny

Żołnierze Sojuszu Północnego na pasie startowym w bazie lotniczej Bagram Tereny kontrolowane przez Sojusz na krótko przed październikiem 2001 Sojusz Północny – militarno-polityczny sojusz różnych ugrupowań afgańskich, przez lata walczący z talibami o kontrolę nad krajem.

Nowy!!: Afganistan i Sojusz Północny · Zobacz więcej »

Stany Zjednoczone

Stany Zjednoczone Ameryki, Stany Zjednoczone, potocznie Ameryka (ang. United States of America, USA; United States, US; pot. America), do 11 lipca 1778 r. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej – państwo federacyjne w Ameryce Północnej składające się z 50 stanów, graniczące z Kanadąod północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.

Nowy!!: Afganistan i Stany Zjednoczone · Zobacz więcej »

Sunnizm

Sunnizm – jeden z trzech głównych odłamów islamu (pozostałe to szyizm i charydżyzm) wierny ortodoksyjnej tradycji Sunny, uznający wszystkich kalifów do 1258Śmierć abbasydzkiego kalifa w bitwie pod Bagdadem.

Nowy!!: Afganistan i Sunnizm · Zobacz więcej »

Szapur I

Szapur I (? – 272) – władca Persji z dynastii Sasanidów, syn Ardaszira I. Panował samodzielnie w okresie 241–272.

Nowy!!: Afganistan i Szapur I · Zobacz więcej »

Sztorm-333

Pałac Tadż-bek (1987) Operacja „Sztorm-333”, znana również jako szturm na pałac Amina w Kabulu – operacja radzieckich sił specjalnych przeprowadzona 27 grudnia 1979 roku w Kabulu, której celem było odsunięcie od władzy ówczesnego prezydenta Afganistanu, Hafizullaha Amina.

Nowy!!: Afganistan i Sztorm-333 · Zobacz więcej »

Szura

Szura w afgańskim mieście Chleqdad Khan z kapitanem Sił Powietrznych USA Ryanem Weldem i żołnierzami rumuńskimi (2010) Szura, šūrā (شُورَىٰ) – w prawie muzułmańskim rodzaj rady konsultacyjnej.

Nowy!!: Afganistan i Szura · Zobacz więcej »

Szyizm

Szyizm (od arab. شيعة علي, szī'at Ali – stronnictwo Alego) – obok sunnizmu i charydżyzmu jeden z trzech głównych nurtów współczesnego islamu, drugi po sunnizmie co do liczby wyznawców.

Nowy!!: Afganistan i Szyizm · Zobacz więcej »

Tadżycy

Tadżycy, Tadżykowie (Tâjik; cyrylica) – naród indoeuropejski pochodzenia irańskiego.

Nowy!!: Afganistan i Tadżycy · Zobacz więcej »

Tadżykistan

Zdjęcie satelitarne Tadżykistanu Flaga Tadżykistanu z lat 1991–1992 kultu jednostki Duszanbe Dworzec w Duszanbe Chodżent Kurgonteppa Istarawszan Tadżykistan, Republika Tadżykistanu (Dżumhurii Todżikiston) – państwo w środkowej Azji ze stolicąw Duszanbe.

Nowy!!: Afganistan i Tadżykistan · Zobacz więcej »

Talibowie

Talibowie, Taliban (Taliban z, – „student, uczeń”), określający się mianem Islamskiego Emiratu Afganistanu (IEA) – fundamentalistyczne ugrupowanie islamistyczne (sunnickie), powstałe we wrześniu 1994 w Kandaharze w Afganistanie.

Nowy!!: Afganistan i Talibowie · Zobacz więcej »

Teokracja

Teokracja (od theós – bóg, krátos – władza) – doktryna polityczna, według której władzę w państwie sprawuje kapłan lub kapłani i w której duchowni decydująo sprawach cywilnych i religijnych.

Nowy!!: Afganistan i Teokracja · Zobacz więcej »

Timurydzi

Timurydzi – dynastia pochodzenia mongolskiego, panująca w Azji Środkowej i Iranie w latach 1370–1526.

Nowy!!: Afganistan i Timurydzi · Zobacz więcej »

Turcy

Turcy – najliczniejszy spośród ludów tureckich.

Nowy!!: Afganistan i Turcy · Zobacz więcej »

Turkmeni

Turkmeni – naród turecki zamieszkujący Azję Środkową, najliczniej w Turkmenistanie (5,1 mln – 1995), płn.-wsch.

Nowy!!: Afganistan i Turkmeni · Zobacz więcej »

Turkmenistan

Flaga Turkmenistanu używana w latach 1992–1997 Saparmyrata Nyýazowa stroju ludowym Turkmenistan, Republika Turkmenistanu (turkm. Türkmenistan, Türkmenistan Respublikasy; w okresie ZSRR funkcjonowała nazwa Turkmenia) – państwo położone w Azji Środkowej, na północ od gór Kopet-Dag, pomiędzy Morzem Kaspijskim a Amu-darią.

Nowy!!: Afganistan i Turkmenistan · Zobacz więcej »

UNESCO

UNESCO – organizacja wyspecjalizowana ONZ, której podstawowym celem jest wspieranie współpracy międzynarodowej w dziedzinie kultury, sztuki i nauki, a także wzbudzanie szacunku dla praw człowieka, bez względu na kolor skóry, status społeczny i religię.

Nowy!!: Afganistan i UNESCO · Zobacz więcej »

Uzbecy

Uzbecy – naród turecki, najliczniejszy z narodów zamieszkujących Azję ŚrodkowąObyczaje, języki, ludy świata.

Nowy!!: Afganistan i Uzbecy · Zobacz więcej »

Uzbekistan

prezydent Uzbekistanu Islom Karimov na znaczku pocztowym z uzbeckimi dziećmi Centrum Taszkentu Taszkencie Taszkencie Samarkanda Fergana Jezioro Aralskie na granicy Uzbekistanu i Kazachstanu Uzbekistan (uzb. Oʻzbekiston, Republika Uzbekistanu – Oʻzbekiston Respublikasi) – państwo położone w Azji Środkowej, członek Wspólnoty Niepodległych Państw.

Nowy!!: Afganistan i Uzbekistan · Zobacz więcej »

Wachan (region)

Prowincja Badachszan na mapie Afganistanu Dystrykt Wachan w prowincji Badachszan 250px Granica między Cesarstwem Rosyjskim a brytyjskimi Indiami około 1865, przed wyznaczeniem korytarza Wachan albo Korytarz Wachański – wąski równoleżnikowy pas terytorium Afganistanu, całkowicie oddzielający Tadżykistan na północy od Pakistanu na południu.

Nowy!!: Afganistan i Wachan (region) · Zobacz więcej »

Węgle kopalne

Węgiel kamienny Przykładowa struktura chemiczna węgla kamiennego Węgle kopalne – skały osadowe powstałe w wyniku gromadzenia się i późniejszego przeobrażenia szczątków roślinnych.

Nowy!!: Afganistan i Węgle kopalne · Zobacz więcej »

Wielka Brytania

Wielka Brytania lub Zjednoczone KrólestwoW języku angielskim nazwąpaństwa jest (Zjednoczone Królestwo), podczas gdy nazwa (Wielka Brytania) odnosi się wyłącznie do Anglii, Szkocji i Walii (bez Irlandii Północnej) – zob.

Nowy!!: Afganistan i Wielka Brytania · Zobacz więcej »

Wielka Gra

Wielka gra – termin używany na określenie rywalizacji między Imperium Brytyjskim a Imperium Rosyjskim w XIX wieku o wpływy na Bliskim Wschodzie i w Azji Środkowej – głównie na terenie obecnych Iranu, Afganistanu i Pakistanu, a także Tybetu.

Nowy!!: Afganistan i Wielka Gra · Zobacz więcej »

Wieloprowadnicowa wyrzutnia rakietowa

Wieloprowadnicowa wyrzutnia rakietowa, WWR (ang. multiple rocket launcher) – system artylerii rakietowej, najczęściej samobieżny, przeznaczony do jednoczesnego odpalania dużej liczby pocisków rakietowych, najczęściej niekierowanych.

Nowy!!: Afganistan i Wieloprowadnicowa wyrzutnia rakietowa · Zobacz więcej »

Winorośl właściwa

Winorośl właściwa (Vitis vinifera L.), nazywana także winorośląwinną, latorośląwinną– gatunek z rodziny winoroślowatych.

Nowy!!: Afganistan i Winorośl właściwa · Zobacz więcej »

Wojciech Roszkowski

Wojciech Roszkowski (2019) Wojciech Stefan Roszkowski, ps.

Nowy!!: Afganistan i Wojciech Roszkowski · Zobacz więcej »

Wojna domowa

bitwie pod Kennesaw Mountain Wojna domowa – konflikt zbrojny, w którym stronami sąobywatele jednego państwa, członkowie plemienia lub grupy etnicznej.

Nowy!!: Afganistan i Wojna domowa · Zobacz więcej »

Współczynnik urbanizacji

Współczynnik urbanizacji – procentowy udział mieszkańców miast w ogólnej liczbie ludności.

Nowy!!: Afganistan i Współczynnik urbanizacji · Zobacz więcej »

Wyżyna Irańska

Wyżyna Irańska (pers. فلات ایران, Falāt-e Īrān; urdu سطح مرتفع ایران, Sat̤aḥ-e Murtafaʿ-e Īrān; ang. Iranian Plateau, Plateau of Iran) – rozległy region wyżynno-górski w Azji Zachodniej.

Nowy!!: Afganistan i Wyżyna Irańska · Zobacz więcej »

Xuanzang

Xuanzang (ur. ok. 602, zm. 664) – chiński mnich buddyjski i podróżnik.

Nowy!!: Afganistan i Xuanzang · Zobacz więcej »

Zamach stanu

Zamach stanu, także: przewrót, pucz – niezgodne z porządkiem konstytucyjnym, często z użyciem siły (zbrojny zamach stanu), przejęcie władzy politycznej w państwie przez jednostkę lub grupę osób.

Nowy!!: Afganistan i Zamach stanu · Zobacz więcej »

Zasoby naturalne

Wyspa Fatu Hiva Bogactwa naturalne – wszystkie użyteczne elementy środowiska, które człowiek może pozyskiwać.

Nowy!!: Afganistan i Zasoby naturalne · Zobacz więcej »

Zboża

Łan jęczmienia Produkty zbożowe Zboża, rośliny zbożowe – grupa roślin uprawnych z rodziny wiechlinowatych (traw, Poaceae).

Nowy!!: Afganistan i Zboża · Zobacz więcej »

Zespół nabytego niedoboru odporności

Zespół nabytego niedoboru odporności, zespół nabytego upośledzenia odporności, AIDS (od ang. acquired immunodeficiency syndrome lub acquired immune deficiency syndrome), SIDA (od łac. syndroma immunitatis defectus acquisiti) – choroba wywoływana przez ludzki wirus niedoboru odporności (HIV), prowadząca do postępującego upośledzenia odporności osoby zakażonej i ostatecznie do rozwoju zespołu nabytego niedoboru odporności.

Nowy!!: Afganistan i Zespół nabytego niedoboru odporności · Zobacz więcej »

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR, Związek Radziecki, również Związek Sowiecki, Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich, skr. ZSRS,; Sowietskij Sojuz, Sojuz Sowietskich Socyalisticzeskich Riespublik, SSSR) – historyczne pierwsze państwo komunistyczne na świecie, położone częściowo w Europie wschodniej i północno-wschodniej, a częściowo w Azji, ze stolicąw Moskwie, istniejące w latach 1922–1991.

Nowy!!: Afganistan i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich · Zobacz więcej »

.af

.af – krajowa domena internetowa najwyższego poziomu przypisana dla stron internetowych z Afganistanu, jest aktywna od 1997 roku i administrowana przez afgańskie Ministerstwo Komunikacji.

Nowy!!: Afganistan i .af · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Islamski Emirat Afganistanu.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »