34 kontakty: Alanina, Aminokwasy, Aminokwasy białkowe, Aminokwasy egzogenne, Aminokwasy względnie endogenne, Arginina, Asparagina, Białka, Cykl ornitynowy, Cysteina, Cystyna, Cytrulina, Glicyna, Glutamina, Histydyna, Homoseryna, Hydroksylizyna, Hydroksyprolina, Język angielski, Język grecki, Karnityna, Kręgowce, Kwas asparaginowy, Kwas glutaminowy, Kwas γ-aminomasłowy, Metabolizm, Organizm, Ornityna, Pokarm, Prolina, Seryna, Tauryna, Tyrozyna, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Alanina
Alanina, Ala, A – organiczny związek chemiczny z grupy α-aminokwasów.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Alanina · Zobacz więcej »
Aminokwasy
Schemat budowy α-aminokwasu – grupa aminowa po lewej i grupa karboksylowa po prawej Aminokwasy, kwasy aminowe (skrót aa lub AA, od) – grupa organicznych związków chemicznych zawierających zasadowągrupę aminowąoraz grupę karboksylowąlub, w ogólniejszym ujęciu, dowolnągrupę kwasową.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Aminokwasy · Zobacz więcej »
Aminokwasy białkowe
projekcji Fischera Aminokwasy białkowe – aminokwasy wchodzące w skład białek, łączące się z sobąwiązaniem peptydowym.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Aminokwasy białkowe · Zobacz więcej »
Aminokwasy egzogenne
Aminokwasy egzogenne (czyli „na zewnątrz”), aminokwasy niezbędne – aminokwasy, których organizm nie może syntetyzować samodzielnie, więc musząbyć dostarczane w pożywieniu, w przeciwieństwie do aminokwasów endogennych.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Aminokwasy egzogenne · Zobacz więcej »
Aminokwasy względnie endogenne
Aminokwasy względnie endogenne – aminokwasy endogenne, które mogąbyć syntetyzowane w organizmie, ale wyłącznie z egzogennego aminokwasu, np.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Aminokwasy względnie endogenne · Zobacz więcej »
Arginina
Arginina, Arg, R – organiczny związek chemiczny z grupy aminokwasów kodowanych przez DNA.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Arginina · Zobacz więcej »
Asparagina
Asparagina, Asn, NSkróty „Asx” i „B” oznaczają„kwas asparaginowy lub asparagina”.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Asparagina · Zobacz więcej »
Białka
zwinięciu białka (kolor czerwony – reszty kwasowe, niebieski – reszty zasadowe, zielony – reszty polarne, biały – reszty niepolarne) mioglobiny Białka, proteiny – wielkocząsteczkowe biopolimery o masie cząsteczkowej od ok.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Białka · Zobacz więcej »
Cykl ornitynowy
Cykl ornitynowy, cykl mocznikowy, mocznikowy cykl Krebsa – cykl metaboliczny trzech aminokwasów: ornityny, cytruliny i argininy, w wyniku którego z amoniaku, dwutlenku węgla i asparaginianu powstaje mocznik.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Cykl ornitynowy · Zobacz więcej »
Cysteina
Cysteina (skrót: Cys lub C) – organiczny związek chemiczny z grupy endogennych aminokwasów kodowanych, wchodzi w skład wielu białek.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Cysteina · Zobacz więcej »
Cystyna
Cystyna – aminokwas powstały w wyniku połączenia dwóch cząsteczek cysteiny poprzez mostek dwusiarczkowy (jest to więc dimer).
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Cystyna · Zobacz więcej »
Cytrulina
Cytrulina – organiczny związek chemiczny z grupy α-aminokwasów, pochodna ornityny.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Cytrulina · Zobacz więcej »
Glicyna
Glicyna, skr.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Glicyna · Zobacz więcej »
Glutamina
Glutamina (łac. Levoglutamidum; skróty: Gln lub Q; skróty "Glx" lub "Z" oznaczają"kwas glutaminowy lub glutamina") – organiczny związek chemiczny z grupy α-aminokwasów, amid kwasu glutaminowego.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Glutamina · Zobacz więcej »
Histydyna
Histydyna (łac. Histidinum; His, H) – organiczny związek chemiczny, jeden z 20 aminokwasów białkowych.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Histydyna · Zobacz więcej »
Homoseryna
Homoseryna, (Hse) – organiczny związek chemiczny z grupy aminokwasów niebiałkowych, bezpośredni metabolit przemiany seryny.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Homoseryna · Zobacz więcej »
Hydroksylizyna
Hydroksylizyna (Hyl) – organiczny związek chemiczny, jeden z aminokwasów, hydroksylowa pochodna lizyny, występująca jedynie w białkach tworzących tkankę łączną.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Hydroksylizyna · Zobacz więcej »
Hydroksyprolina
Hydroksyprolina (Hyp) – organiczny związek chemiczny, jeden z aminokwasów niebiałkowych, występujący w dużych ilościach w żelatynie.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Hydroksyprolina · Zobacz więcej »
Język angielski
Wielkiej Brytanii symbolizujące język angielski ikona symbolizująca język angielski według standardu ISO 639-1 Język angielski, angielszczyzna (ang.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich, powszechnie używany w Wielkiej Brytanii, jej terytoriach zależnych oraz w wielu byłych koloniach i dominiach, m.in.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Język angielski · Zobacz więcej »
Język grecki
Wyraz „Grecja” napisany po nowogrecku Wyraz „Cypr” napisany po nowogrecku Język grecki, greka (Hellenikè glõtta; nowogr. ελληνική γλώσσα, ellinikí glóssa lub ελληνικά, elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Język grecki · Zobacz więcej »
Karnityna
Karnityna (β-hydroksy-γ-trimetyloamoniomaślan), (CH3)3N+–CH2–CH(OH)–CH2–COO− – organiczny związek chemiczny o budowie betainowej, N,N,N-trimetylowa pochodna kwasu γ-amino-β-hydroksymasłowego (GABAOB). W organizmach jest syntetyzowany w wątrobie, nerkach i mózgu z aminokwasów (lizyny i metioniny) i pełni rolę w transporcie kwasów tłuszczowych z cytozolu do mitochondriów. Dość obficie występuje w mięśniach. Karnityna jest związkiem chiralnym, w którym centrum stereogeniczne stanowi 3 atom węgla. Substancja pochodzenia naturalnego, o nazwie zwyczajowej „L-karnityna”, jest enancjomerem o konfiguracji R. Tylko ten enancjomer ma działanie biologiczne, dlatego w tej postaci powinna być obecna w codziennej diecie lub podawana jako suplement. Nazwa karnityny pochodzi stąd, że po raz pierwszy wyizolowano jąz mięśni (nazwa od łac. caro, carnis – mięso) w 1905 roku. Początkowo nazywano jąwitaminąBT, ponieważ jej brak w pożywieniu prowadził do gromadzenia tłuszczu u larw mącznika młynarka (Tenebrio molitor). Ponieważ karnityna u człowieka pochodzi z dwóch źródeł: jest syntetyzowana i dostarczana z pożywieniem, bywa nazywana substancjąwitaminopodobną. Jest ona naturalnie występującąsubstancjąw organizmie. Głównym źródłem karnityny w żywności sąmięso i przetwory mleczne. Najbogatsze w karnitynę sąbaranina, wołowina, wieprzowina i ryby. Mniej L-karnityny zawiera mięso z drobiu. Pokarmy pochodzenia roślinnego (warzywa, owoce) zawierajątylko śladowe ilości karnityny. Dzienne zapotrzebowanie zdrowej, dorosłej osoby na karnitynę wynosi średnio 15 mg. Dzienne synteza karnityny wynosi 11–34 mg, a z dietądostarczane jest codziennie średnio 20–200 mg. U wegan i niektórych wegetarian ilość karnityny w pożywieniu jest dużo mniejsza i wynosi ok. 1 mg/dzień. Karnityna nie podlega metabolizmowi. W nerkach ulega filtracji w kłębuszkach nerkowych, a następnie prawie w całości wchłaniana zwrotnie w kanalikach nerkowych. U osób zdrowych na ogół nie stwierdza się niedoboru karnityny, gdyż biosynteza i codzienna dieta zaspokaja potrzeby organizmu. Jednakże niedobory karnityny mogąpojawiać się u osób niedożywionych, przy nieprawidłowej, ubogiej diecie, a także u osób na diecie wegańskiej lub w schorzeniach nerek czy wątroby.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Karnityna · Zobacz więcej »
Kręgowce
Kręgowce (Vertebrata, od łac. vertebra – kręg) – najliczniejszy podtyp strunowców (Chordata), mocno zróżnicowany morfologicznie; obejmujący kręgouste, ryby, płazy, gady, ptaki i ssaki.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Kręgowce · Zobacz więcej »
Kwas asparaginowy
Kwas asparaginowy (łac. Acidum asparticum; skróty: Asp lub D; skróty „Asx” lub „B” oznaczają„kwas asparaginowy lub asparagina”, czyli Asx.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Kwas asparaginowy · Zobacz więcej »
Kwas glutaminowy
Kwas glutaminowy (Glu, E; łac. Acidum glutamicum)Skróty "Glx" lub "Z" oznaczają"kwas glutaminowy lub glutamina" czyli Glx.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Kwas glutaminowy · Zobacz więcej »
Kwas γ-aminomasłowy
Kwas γ-aminomasłowy, kwas gamma-aminomasłowy, GABA – organiczny związek chemiczny z grupy aminokwasów, który pełni funkcję głównego neuroprzekaźnika o działaniu hamującym w całym układzie nerwowym.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Kwas γ-aminomasłowy · Zobacz więcej »
Metabolizm
adenozynotrifosforanu, głównego elementu metabolizmu energii Metabolizm (z gr. μεταβολή 'zmiana' od μετά 'ponad, poza' i βάλλειν 'rzut') – całokształt reakcji chemicznych i związanych z nimi przemian energii zachodzących w żywych komórkach, stanowiący podstawę wszelkich zjawisk biologicznych.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Metabolizm · Zobacz więcej »
Organizm
prokariotycznego Prekambryjskie stromatolity – geologiczne twory z cienkich warstw węglanu wapnia wytrąconego z wody morskiej jako efekt uboczny życia sinic. Należądo najstarszych śladów życia na Ziemi, najstarszy stromatolit pochodzi sprzed 3,2 mld lat Organizm – istota żywa charakteryzująca się procesami życiowymi (przede wszystkim przemianąmaterii), której części składowe tworząfunkcjonalnącałość (indywiduum) zdolnądo samodzielnego życia.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Organizm · Zobacz więcej »
Ornityna
Ornityna – organiczny związek chemiczny z grupy α-aminokwasów, nienależący do 20 podstawowych α-aminokwasów budujących białka, lecz pełniący ważnąrolę w cyklu ornitynowym (mocznikowym cyklu Krebsa).
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Ornityna · Zobacz więcej »
Pokarm
człowieka Spożywanie pokarmu przez królika Pokarm – pożywka dostarczająca substancji chemicznych ważnych dla zachowania zdrowia i rozwoju organizmu.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Pokarm · Zobacz więcej »
Prolina
Prolina (nazwa skrótowa Pro lub P) – organiczny związek chemiczny z grupy α-aminokwasów, zawierającym w swej strukturze pięcioczłonowy pierścień pirolidynowy.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Prolina · Zobacz więcej »
Seryna
Seryna (kwas α-amino-β-hydroksypropionowy, skróty: Ser lub S) – organiczny związek chemiczny, endogenny aminokwas kodowany (białkowy), wchodzi w skład białek, takich, jak np.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Seryna · Zobacz więcej »
Tauryna
Tauryna, kwas 2-aminoetanosulfonowy – organiczny związek chemiczny z grupy aminokwasów biogennych.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Tauryna · Zobacz więcej »
Tyrozyna
Tyrozyna (Tyr lub Y) – organiczny związek chemiczny.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Tyrozyna · Zobacz więcej »
Wydawnictwo Naukowe PWN
Wydawnictwo Naukowe PWN (WN PWN), w latach 1951–1991 Państwowe Wydawnictwo Naukowe (PWN) – polskie wydawnictwo naukowe założone w 1951 w Warszawie jako Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Nowy!!: Aminokwasy endogenne i Wydawnictwo Naukowe PWN · Zobacz więcej »