Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Antropogeneza

Indeks Antropogeneza

Antropogeneza (gr. ánthrōpos – człowiek, génesis – pochodzenie) – filogeneza człowieka, czyli pochodzenie, droga rozwojowa i procesy biologiczne, które doprowadziły do powstania anatomicznie nowoczesnego człowieka rozumnego (Homo sapiens), wyjaśniane na gruncie teorii ewolucji w oparciu o osiągnięcia antropologii, filogenetyki molekularnej i antropolingwistyki.

199 kontakty: Adaptacja (biologia), Afrotery, Afryka Wschodnia, Afrykański exodus, Alfred Russel Wallace, Anatolia, Ankarapithecus, Anoiapithecus, Antropocentryzm, Antropolingwistyka, Antropologia, Antropologia filozoficzna, Antropologia fizyczna, Architektura von Neumanna, Ardipitek, Ardipithecus kadabba, Ardipithecus ramidus, Świat Nauki, Australopitek, Australopithecus afarensis, Australopithecus africanus, Australopithecus anamensis, Australopithecus bahrelghazali, Australopithecus garhi, Australopithecus sediba, Żyworodne, Bawolec, Belgia, Biotop, Cecha taksonomiczna, Charles Darwin, Charles Lyell, Chiny, Chororapitekus, Christopher Stringer, Ciąża, Cywilizacja, Czad, Człekokształtne, Człowiek (rodzaj), Człowiek jaskiniowy, Człowiekowate, Desmond Morris, Dmanisi, Dobór kierunkowy, Dobór płciowy, Dojrzewanie, Domestykacja zwierząt, Drapieżnictwo, Driopitek, ..., Driopiteki (rodzina), Dwunożność, Dymorfizm płciowy, Eomaia, Eosimias, Etiopia, Euarchontoglires, Euarchonty, Eupantoteria, Ewolucja, Fajum, Filogenetyka, Filogeneza, Genetyka, Georges Cuvier, Gibbonowate, Gibraltar, Gigantopithecus, Goryl, Grecja, Gromada (biologia), Gruzja, Hipoteza biegu wytrwałego, Hipoteza multiregionalna, Hipoteza wodnej małpy, Historia życia na Ziemi, Hiszpania, Hominina, Homo erectus, Homo ergaster, Homo gautengensis, Homo georgicus, Homo habilis, Homo heidelbergensis, Homo rudolfensis, Ian Tattersall, Indie, Inteligencja (psychologia), Jaskinia Malapa, Jawa, Język grecki klasyczny, Jerzy Adam Kowalski, Jerzy Dzik, Johannesburg, John von Neumann, Kair, Karol Linneusz, Katalonia, Kent (Ohio), Kenyanthropus platyops, Kieł, Kość miedniczna, Koczkodanowate, Koczkodanowce, Konkurencja (ekologia), Konrad Fiałkowski, Kooptacja (biologia), Kreda (okres), Kresomózgowie, Kultura aszelska, Kultura olduwajska, Laurasiatheria, Los Alamos National Laboratory, Lucy (paleoantropologia), Małpiatki, Małpy szerokonose, Małpy wąskonose, Malarstwo jaskiniowe, Mózgowie, Mózgowie człowieka, Meave Leakey, Megantrop, Miasto, Miocen, Monogamia, Myślenie, Naczelne, Nakalipithecus nakayamai, Narzędzia otoczakowe, Neandertal, Neandertalczyk, Neuron, Niemcy, Niezawodność, Nowy Świat, Ośrodek Broki, Ośrodek Wernickego, Odłupek, Ohio, Oligocen, Ontogeneza, Orangowate, Orangutan, Orangutan borneański, Orangutan sumatrzański, Oreopithecus bambolii, Organizm, Orrorin, Osada, Otwór wielki, Ouranopithecus, Owen Lovejoy (naukowiec), Paleocen, Paranthropus aethiopicus, Paranthropus boisei, Paranthropus robustus, Parantrop, Parapiteki, Pasożytnictwo, Półwysep Malajski, Petroglify, Pięściak, Pierolapithecus catalaunicus, Plejstocen, Plemię (biologia), Pliocen, Podstawa czaszki, Podział pracy, Praeanthropus, Prokonsul (małpa), Rdzeń kręgowy, Richard Owen, Richard Wrangham, Rodzaj (biologia), Rolnictwo, Rozłupiec, Rzeźbiarstwo, Saadanius, Sahelantrop, Samica, Sawanna, Siwapitek, Ssaki, Status społeczny, Stepowienie, Steve Olson, Strefa międzyzwrotnikowa, System komputerowy, Szczerbaki, Sztuka prehistoryczna, Szympans, Tadeusz Bielicki, Takson, Tanzania, Thomas Henry Huxley, Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley, Wał nadoczodołowy, Wietnam, Wydawnictwo Naukowe PWN. Rozwiń indeks (149 jeszcze) »

Adaptacja (biologia)

Adaptacja (łac. adaptatio – przystosowanie) – przystosowanie się organizmu poprzez zmianę struktury lub funkcji do życia w nowych dla niego, trwale zmienionych warunkach bytowych lub zewnętrznego stresu.

Nowy!!: Antropogeneza i Adaptacja (biologia) · Zobacz więcej »

Afrotery

Afrotery (Afrotheria) – hipotetyczny klad ssaków zaproponowany na podstawie wyników badań molekularnych dla ssaków wywodzących się z kontynentu afrykańskiego, łączący trąbowce, brzegowce, góralkowce, rurkozębne, ryjkonosowe oraz afrosorkowce (tenrekowate i złotokrety).

Nowy!!: Antropogeneza i Afrotery · Zobacz więcej »

Afryka Wschodnia

Państwa Afryki Wschodniej (kolor ciemnozielony: przynależność do regionu uznawana bezspornie, kolor jasnozielony: tylko według części klasyfikacji) 350px Afryka Wschodnia – umowny region geograficzny w Afryce obejmujący tereny na wschód od Nilu i Wielkiego Rowu Afrykańskiego, w tym wyspy na Oceanie Indyjskim, tradycyjnie zaliczane do Afryki.

Nowy!!: Antropogeneza i Afryka Wschodnia · Zobacz więcej »

Afrykański exodus

Afrykański exodus (ang. African Exodus. The Origins of Modern Humanity) – książka autorstwa Christophera Stringera i Robina McKie, wydana w 1997 nakładem wydawnictwa Henry Holt & Company.

Nowy!!: Antropogeneza i Afrykański exodus · Zobacz więcej »

Alfred Russel Wallace

Alfred Russel Wallace (ur. 8 stycznia 1823 w Usk, zm. 7 listopada 1913 w Broadstone) – brytyjski biolog i przyrodnik, współtwórca (obok Charlesa Darwina) teorii ewolucji poprzez dobór naturalny; laureat Medalu Copleya (nagrody, którąwcześniej otrzymał też Darwin).

Nowy!!: Antropogeneza i Alfred Russel Wallace · Zobacz więcej »

Anatolia

data dostępu.

Nowy!!: Antropogeneza i Anatolia · Zobacz więcej »

Ankarapithecus

Ankarapithecus − wymarły rodzaj wymarłego ssaka naczelnego z rodziny człowiekowatych (Hominidae), żyjących w późnym miocenie.

Nowy!!: Antropogeneza i Ankarapithecus · Zobacz więcej »

Anoiapithecus

Anoiapithecus – rodzaj wymarłego ssaka naczelnego z rodziny człowiekowatych (Hominidae) żyjącego w okresie środkowego miocenu na terenach Europy.

Nowy!!: Antropogeneza i Anoiapithecus · Zobacz więcej »

Antropocentryzm

Antropocentryzm (z gr. anthropos – człowiek i gr. kentron – środek koła) – pogląd filozoficzny i religijny, według którego człowiek stanowi centrum i cel Wszechświata.

Nowy!!: Antropogeneza i Antropocentryzm · Zobacz więcej »

Antropolingwistyka

Antropolingwistyka, lingwistyka antropologiczna, językoznawstwo antropologiczne – dyscyplina naukowa zajmująca się badaniem ewolucji myślenia, a dokładniej rozwoju ludzkiego rozumowania z punktu widzenia odzwierciedlenia tego procesu w języku jednostki, szczególnie w słownictwie.

Nowy!!: Antropogeneza i Antropolingwistyka · Zobacz więcej »

Antropologia

Antropologia (gr. ἄνθρωπος anthropos „człowiek”, λόγος logos „nauka”) – interdyscyplinarna dziedzina nauki na pograniczu nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych.

Nowy!!: Antropogeneza i Antropologia · Zobacz więcej »

Antropologia filozoficzna

Antropologia filozoficzna (filozofia człowieka) – dział filozofii zajmujący się kwestiami natury człowieka, jego bytem osobowym, działalnością, wyjaśnieniem jego miejsca we wszechświecie, przyrodzie i społeczeństwie.

Nowy!!: Antropogeneza i Antropologia filozoficzna · Zobacz więcej »

Antropologia fizyczna

Porównanie czaszek człowieka, szympansa, orangutana i makaka Antropologia fizyczna – dział antropologii zajmujący się zmiennościącech anatomicznych i fizjologicznych człowieka w czasie i przestrzeni.

Nowy!!: Antropogeneza i Antropologia fizyczna · Zobacz więcej »

Architektura von Neumanna

Architektura von Neumanna Architektura von Neumanna – rodzaj architektury komputera będąca implementacjąkoncepcji The Stored-Program gdzie dane przechowywane sąwraz z kodem programu.

Nowy!!: Antropogeneza i Architektura von Neumanna · Zobacz więcej »

Ardipitek

Ardipitek (Ardipithecus) – rodzaj wymarłych ssaków naczelnych z rodziny człowiekowatych, wyodrębniony z australopiteków na podstawie bardzo fragmentarycznych szczątków.

Nowy!!: Antropogeneza i Ardipitek · Zobacz więcej »

Ardipithecus kadabba

Ardipithecus kadabba – wymarły ssak naczelny z rodziny człowiekowatych.

Nowy!!: Antropogeneza i Ardipithecus kadabba · Zobacz więcej »

Ardipithecus ramidus

Ardipithecus ramidus (syn. Australopithecus ramidus; Ardipithecus ramidus ramidus) – gatunek wymarłego ssaka naczelnego z rodziny człowiekowatych (Hominidae) żyjącego w pliocenie na terenach Afryki.

Nowy!!: Antropogeneza i Ardipithecus ramidus · Zobacz więcej »

Świat Nauki

Świat Nauki – miesięcznik popularnonaukowy ukazujący się od roku 1991 jako polska edycja Scientific American.

Nowy!!: Antropogeneza i Świat Nauki · Zobacz więcej »

Australopitek

Australopitek (Australopithecus; dosłownie ‘małpa południowa’ – od ‘południowy’, i ‘małpa’) – rodzaj ssaków naczelnych z rodziny człowiekowatych (podrodzina Homininae), którego przedstawiciele żyli w południowej, wschodniej i centralnej Afryce od ok.

Nowy!!: Antropogeneza i Australopitek · Zobacz więcej »

Australopithecus afarensis

Australopithecus afarensis (Praeanthropus africanus) – australopitek, którego najstarsze znane szczątki datowane sąna 3,7 mln lat a najmłodsze 1,3 mln lat temu.

Nowy!!: Antropogeneza i Australopithecus afarensis · Zobacz więcej »

Australopithecus africanus

Australopithecus africanus – gatunek australopiteka znany już od 1924 roku dzięki odkryciu tzw.

Nowy!!: Antropogeneza i Australopithecus africanus · Zobacz więcej »

Australopithecus anamensis

Australopithecus anamensis – wymarły ssak naczelny, hominid.

Nowy!!: Antropogeneza i Australopithecus anamensis · Zobacz więcej »

Australopithecus bahrelghazali

Australopithecus bahrelghazali (Praeanthropus bahrelghazali) – wymarły hominid odkryty w 1993 roku przez Michela Bruneta, w starym korycie rzeki Bahr el Ghazal w Czadzie, ok.

Nowy!!: Antropogeneza i Australopithecus bahrelghazali · Zobacz więcej »

Australopithecus garhi

Australopithecus garhi – gatunek hominida odkryty w 1996 roku w okolicy etiopskiej wioski Bouri, ulokowanej w Middle Awash, w Kotlinie Danakilskiej, w pobliżu rzeki Auasz.

Nowy!!: Antropogeneza i Australopithecus garhi · Zobacz więcej »

Australopithecus sediba

Australopithecus sediba – gatunek hominida żyjącego na przełomie pliocenu i plejstocenu w południowej Afryce.

Nowy!!: Antropogeneza i Australopithecus sediba · Zobacz więcej »

Żyworodne

Żyworodne, ssaki żyworodne (Theria) – ssaki charakteryzujące się żyworodnościąw odróżnieniu od ssaków jajorodnych.

Nowy!!: Antropogeneza i Żyworodne · Zobacz więcej »

Bawolec

Bawolec (Alcelaphus) – rodzaj dużych ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae), afrykański kopytny opisany naukowo przez niemieckiego zoologa Pallasa w 1766.

Nowy!!: Antropogeneza i Bawolec · Zobacz więcej »

Belgia

Belgia, Królestwo Belgii – państwo federacyjne w zachodniej Europie, w południowych Niderlandach.

Nowy!!: Antropogeneza i Belgia · Zobacz więcej »

Biotop

Biotop (gr. βίος bíos „życie”, τόπος tópos „miejsce, region”) – środowisko życia biocenozy, środowiskowa część ekosystemu.

Nowy!!: Antropogeneza i Biotop · Zobacz więcej »

Cecha taksonomiczna

Cecha taksonomiczna – cecha budowy organizmu, która jest charakterystyczna dla przedstawicieli danego taksonu i umożliwia odróżnienie go od innych, podobnych taksonów.

Nowy!!: Antropogeneza i Cecha taksonomiczna · Zobacz więcej »

Charles Darwin

Charles Robert Darwin (wym.), Karol Darwin (ur. 12 lutego 1809 w Shrewsbury, zm. 19 kwietnia 1882 w Downe) – brytyjski przyrodnik i geolog, twórca teorii ewolucji, zgodnie z którąwszystkie gatunki pochodząod wcześniejszych form, autor publikacji, w których przedstawił argumenty na poparcie swej tezy.

Nowy!!: Antropogeneza i Charles Darwin · Zobacz więcej »

Charles Lyell

Charles Lyell Sir Charles Lyell (ur. 14 listopada 1797, zm. 22 lutego 1875) – brytyjski geolog.

Nowy!!: Antropogeneza i Charles Lyell · Zobacz więcej »

Chiny

Dynastii Qing. Chiny – region historyczno-kulturowy w Azji, będący jednąz najstarszych cywilizacji na świecie.

Nowy!!: Antropogeneza i Chiny · Zobacz więcej »

Chororapitekus

Chororapithecus abyssinicus – gatunek wymarłej małpy człekokształtnej odkryty w 2006 na terenie Etiopii.

Nowy!!: Antropogeneza i Chororapitekus · Zobacz więcej »

Christopher Stringer

Christopher Stringer (ur. 1947) – brytyjski antropolog, jeden z najważniejszych zwolenników teorii "afrykańskiej Ewy".

Nowy!!: Antropogeneza i Christopher Stringer · Zobacz więcej »

Ciąża

Ciężarna owca Ciąża, brzemienność – proces fizjologiczny u większości samic ssaków, trwający od zapłodnienia bądź implantacji do porodu.

Nowy!!: Antropogeneza i Ciąża · Zobacz więcej »

Cywilizacja

Cywilizacja – poziom rozwoju społeczeństwa w danym okresie historycznym, który charakteryzuje się określonym poziomem kultury materialnej, stopniem opanowania środowiska naturalnego i nagromadzeniem instytucji społecznych.

Nowy!!: Antropogeneza i Cywilizacja · Zobacz więcej »

Czad

Czad (fr. Tchad, arab. تشاد), oficjalnie Republika Czadu (fr. République du Tchad, arab. جمهوريّة تشاد, trb. Jumhuriyat Tashad) – państwo śródlądowe w środkowej Afryce.

Nowy!!: Antropogeneza i Czad · Zobacz więcej »

Człekokształtne

Człekokształtne (Hominoidea) – nadrodzina ssaków naczelnych z podrzędu wyższych naczelnych (Haplorrhini), w której skład wchodzączłowiekowate (hominidy) oraz gibbonowate.

Nowy!!: Antropogeneza i Człekokształtne · Zobacz więcej »

Człowiek (rodzaj)

Człowiek (Homo) – rodzaj ssaka naczelnego z podrodziny Homininae, będącego w obrębie rodziny człowiekowatych (Hominidae).

Nowy!!: Antropogeneza i Człowiek (rodzaj) · Zobacz więcej »

Człowiek jaskiniowy

Stylizowane przedstawienie społeczności jaskiniowców Człowiek jaskiniowy, jaskiniowiec, troglodyta – popularna stylizowana wizja wyglądu i zachowania wczesnych ludzi czy hominidów.

Nowy!!: Antropogeneza i Człowiek jaskiniowy · Zobacz więcej »

Człowiekowate

Człowiekowate (Hominidae) – rodzina ssaków naczelnych z nadrodziny człekokształtnych (Hominoidea) obejmująca największe wśród naczelnych gatunki wykazujące dużąinteligencję, skłonność do przyjmowania dwunożnej i spionizowanej postawy oraz zdolność do wytwarzania i używania narzędzi.

Nowy!!: Antropogeneza i Człowiekowate · Zobacz więcej »

Desmond Morris

Desmond John Morris (ur. 24 stycznia 1928 w Purton k. Swindon w Wiltshire) – brytyjski zoolog, popularyzator nauki, prezenter telewizyjny, rysownik oraz malarz tradycji surrealistycznej.

Nowy!!: Antropogeneza i Desmond Morris · Zobacz więcej »

Dmanisi

Dmanisi – miasto w Gruzji, w regionie Dolna Kartlia.

Nowy!!: Antropogeneza i Dmanisi · Zobacz więcej »

Dobór kierunkowy

Dobór kierunkowy (dobór skierowany, selekcja kierunkowa, dobór progresywny) – mechanizm ewolucji biologicznej.

Nowy!!: Antropogeneza i Dobór kierunkowy · Zobacz więcej »

Dobór płciowy

Dobór płciowy – szczególny przypadek doboru naturalnego, gdzie o dostosowaniu decyduje postrzegana atrakcyjność dla płci przeciwnej.

Nowy!!: Antropogeneza i Dobór płciowy · Zobacz więcej »

Dojrzewanie

muzyki Dojrzewanie, adolescencja – okres życia między dzieciństwem a dorosłością, charakteryzujący się przeobrażeniami w budowie i wyglądzie ciała (dojrzewanie biologiczne), psychice – kształtowaniu osobowości (dojrzewanie psychiczne), postawach wobec płci (dojrzewanie psychoseksualne), pełnieniu roli społecznej (dojrzewanie społeczne).

Nowy!!: Antropogeneza i Dojrzewanie · Zobacz więcej »

Domestykacja zwierząt

Owce Konie Odmiana lisa rudego o srebrnej sierści, która posłużyła do zbadania procesu udomowienia wilka Domestykacja zwierząt (od łac. domesticus – domowy), udomowienie zwierząt – całokształt procesów przekształcania się cech i właściwości morfologicznych, fizjologicznych, rozwojowych i psychicznych zwierząt dzikich, będący skutkiem długotrwałego oddziaływania człowieka na zwierzęta, zwłaszcza poprzez ludzkąingerencję na czynniki genetyczne i środowiskowe.

Nowy!!: Antropogeneza i Domestykacja zwierząt · Zobacz więcej »

Drapieżnictwo

Drapieżnikiem jest biedronka siedmiokropka; jej larwy i osobniki dorosłe zabijająi zjadająmszyce Drapieżnictwo – bywa definiowane jako sposób odżywiania się organizmów, polegający na wykorzystaniu jako pokarm ciała innego zwierzęcia i w odróżnieniu od pasożytnictwa prowadzący do śmierci ofiary.

Nowy!!: Antropogeneza i Drapieżnictwo · Zobacz więcej »

Driopitek

Driopitek (Dryopithecus) – rodzaj wymarłych małp człekokształtnych z rodziny Dryopithecidae, żyjących w okresie środkowego i późnego miocenu (10–14 mln lat temu).

Nowy!!: Antropogeneza i Driopitek · Zobacz więcej »

Driopiteki (rodzina)

Driopiteki, dromorfy (Dryopithecidae) — duża i bardzo różnorodna rodzina kopalnych małp z epoki miocenu i wczesnego pliocenu, znana z licznych znalezisk na terenie Afryki Wschodniej, środkowej i południowej Europy i Azji.

Nowy!!: Antropogeneza i Driopiteki (rodzina) · Zobacz więcej »

Dwunożność

Dwunożność (ang. bipedalism od łac. bi.

Nowy!!: Antropogeneza i Dwunożność · Zobacz więcej »

Dymorfizm płciowy

lwa (''Panthera Leo'') w National Zoo Malaysia barwnicy – samiec po prawej, samica po lewej chwostki szafirowej, samiec (po lewej) i samica Dymorfizm płciowy, dwupostaciowość – rodzaj dymorfizmu przejawiający się różnicami w morfologii samicy i samca jednego gatunku.

Nowy!!: Antropogeneza i Dymorfizm płciowy · Zobacz więcej »

Eomaia

Eomaia, eomaja – gatunek mezozoicznego ssaka uważany za potencjalnego przodka ssaków łożyskowych.

Nowy!!: Antropogeneza i Eomaia · Zobacz więcej »

Eosimias

†Eosimias - rodzaj wymarłych ssaków naczelnych odkrytych w 1999 w Chinach, uważanych za praprzodków małp wąskonosych (Catarrhini).

Nowy!!: Antropogeneza i Eosimias · Zobacz więcej »

Etiopia

Etiopia (Jeśli tam, gdzie oczekujesz wyrazów amharskich, widzisz sekwencję prostokątów w rodzaju „▯▯▯▯”, oznacza to, że nie masz odpowiedniej czcionki zainstalowanej w swoim systemie. Skorzystaj np. z czcionki (gotowa do instalacji) lub (po rozpakowaniu archiwum)., trl. Ityopp’ya), oficjalnie Federalna Demokratyczna Republika Etiopii (trl. yeʾĪtiyoṗṗya Fēdēralawī Dēmokirasīyawī Rīpebilīk), dawniej Abisynia – państwo położone we wschodniej Afryce.

Nowy!!: Antropogeneza i Etiopia · Zobacz więcej »

Euarchontoglires

Euarchontoglires (synonim Supraprimates) – nadrząd należący do szczepu ssaków łożyskowych, który utworzono bazując na najnowszych badaniach molekularnych gromady ssaków.

Nowy!!: Antropogeneza i Euarchontoglires · Zobacz więcej »

Euarchonty

Euarchonty (Euarchonta) – nadrząd ssaków uważany za klad obejmujący: Kategoria:Ssaki.

Nowy!!: Antropogeneza i Euarchonty · Zobacz więcej »

Eupantoteria

Eupantoteria, eupantotery (†Eupantotheria) – parafiletyczny rząd wymarłych ssaków żyworodnych; Zofia Kielan-Jaworowska, Richard L. Cifelli i Zhe-Xi Luo (2004) używajątego terminu jedynie nieformalnie, na określenie gradu ssaków z kladu Cladotheria (obejmującego trybosfenidy, w tym łożyskowce i torbacze, oraz wszystkie taksony bliżej spokrewnione z nimi niż z "symetrodontami" z rodziny Spalacotheriidae) nienależących do trybosfenidów.

Nowy!!: Antropogeneza i Eupantoteria · Zobacz więcej »

Ewolucja

Ewolucja – stopniowy proces zmian zachodzących w czasie.

Nowy!!: Antropogeneza i Ewolucja · Zobacz więcej »

Fajum

Widok na oazę Fajum Mapa oazy Fajum Fajum (w transkrypcji ISO: Al-Fayyūm) – oaza w północnym Egipcie, na Pustyni Libijskiej, w muhafazie Fajum.

Nowy!!: Antropogeneza i Fajum · Zobacz więcej »

Filogenetyka

Filogenetyka – dział biologii zajmujący się badaniem drogi rozwojowej (filogenezą) organizmów.

Nowy!!: Antropogeneza i Filogenetyka · Zobacz więcej »

Filogeneza

Filogeneza (gr. – gatunek, ród i – pochodzenie) – droga rozwoju rodowego, pochodzenie i zmiany ewolucyjne grupy organizmów, zwykle gatunków.

Nowy!!: Antropogeneza i Filogeneza · Zobacz więcej »

Genetyka

Genetyka (od starogreckiego: γένεσις genesis – „pochodzenie”) – nauka o dziedziczności i zmienności organizmów, które sąoparte na informacji zawartej w podstawowych jednostkach dziedziczności – genach.

Nowy!!: Antropogeneza i Genetyka · Zobacz więcej »

Georges Cuvier

Georges Cuvier David d’Angers, ''Pomnik Georges’a Cuviera'' 1838 r. Georges Cuvier (ur. 23 sierpnia 1769 w Montbéliard, zm. 13 maja 1832 w Paryżu) – francuski zoolog, twórca paleontologii.

Nowy!!: Antropogeneza i Georges Cuvier · Zobacz więcej »

Gibbonowate

Gibbonowate, gibonowate, gibony, gibbony (Hylobatidae) – rodzina średniej wielkości ssaków naczelnych z nadrodziny człekokształtnych (Hominoidea) w obrębie infrarzędu małpokształtnych (Simiiformes) o długich kończynach wyspecjalizowanych w życiu nadrzewnym.

Nowy!!: Antropogeneza i Gibbonowate · Zobacz więcej »

Gibraltar

Gibraltar (zniekształcone arab. جبل طارق – Dżabal Tarik, „góra Tarika”) – brytyjskie terytorium zamorskie na południowym wybrzeżu Półwyspu Iberyjskiego, w Europie Południowej.

Nowy!!: Antropogeneza i Gibraltar · Zobacz więcej »

Gigantopithecus

Gigantopitek (Gigantopithecus) – wymarły rodzaj ssaka naczelnego z rodziny człowiekowatych (Hominidae), który żył milion do trzystu tysięcy lat temu, na obszarze dzisiejszych Chin, Indii i Wietnamu obok innych gatunków hominidów.

Nowy!!: Antropogeneza i Gigantopithecus · Zobacz więcej »

Goryl

Goryl (Gorilla) – rodzaj ssaków naczelnych z podrodziny Homininae w obrębie rodziny człowiekowatych (Hominidae).

Nowy!!: Antropogeneza i Goryl · Zobacz więcej »

Grecja

Grecja we wschodnim basenie śródziemnomorskim (zdjęcie satelitarne) Grecja (gr. Elláda, IPA: lub Ellás, IPA), Republika Grecka (Ellinikí Dimokratía, IPA) – państwo położone w południowo-wschodniej części Europy, na południowym krańcu Półwyspu Bałkańskiego.

Nowy!!: Antropogeneza i Grecja · Zobacz więcej »

Gromada (biologia)

gatunek Gromada (w botanice divisio, w zoologii classis) – nazwa stosowana na określenie dwóch różnych rangąkategorii systematycznych.

Nowy!!: Antropogeneza i Gromada (biologia) · Zobacz więcej »

Gruzja

Gruzja (trb. Sakartwelo) – państwo położone na pograniczu Europy i Azji, w Kaukazie Południowym.

Nowy!!: Antropogeneza i Gruzja · Zobacz więcej »

Hipoteza biegu wytrwałego

Hipoteza biegu wytrwałego to założenie, że ewolucję niektórych cech ludzkich można wytłumaczyć jako przystosowanie do biegu na znaczne odległości.

Nowy!!: Antropogeneza i Hipoteza biegu wytrwałego · Zobacz więcej »

Hipoteza multiregionalna

Hipoteza multiregionalna – hipoteza wprowadzona do paleoantropologii przez Milford H. Wolpoffa mająca wyjaśniać zróżnicowanie populacji ludzkiej.

Nowy!!: Antropogeneza i Hipoteza multiregionalna · Zobacz więcej »

Hipoteza wodnej małpy

Hipoteza wodnej małpy lub hipoteza przybrzeżna (ang. The Aquatic Ape Hypothesis (AAH) lub waterside theories) – hipoteza wywodząca pochodzenie gatunków z rodzaju Homo ze środowiska wodnego, w którym miały wyewoluować fizyczne cechy odróżniające ludzi od innych człowiekowatych.

Nowy!!: Antropogeneza i Hipoteza wodnej małpy · Zobacz więcej »

Historia życia na Ziemi

Historia życia na Ziemi obejmuje kilka miliardów lat, od powstania pierwszych organizmów do gatunków jakie istniały i istniejądzisiaj.

Nowy!!: Antropogeneza i Historia życia na Ziemi · Zobacz więcej »

Hiszpania

Hiszpania, Królestwo Hiszpanii (hiszp. España, Reino de España) – państwo w zachodniej części Europy Południowej, położone głównie na Półwyspie Iberyjskim, obejmujące także Baleary na Morzu Śródziemnym, Wyspy Kanaryjskie na Oceanie Atlantyckim oraz mniejsze wysepki i tereny w północnej Afryce.

Nowy!!: Antropogeneza i Hiszpania · Zobacz więcej »

Hominina

Hominina – podplemię ssaków naczelnych z rodziny człowiekowatych (Hominidae).

Nowy!!: Antropogeneza i Hominina · Zobacz więcej »

Homo erectus

Czaszka ''Homo erectus'' (''H. e. tautavelensis'') Homo erectus (człowiek wyprostowany) synonim pitekantrop (Pithecanthropus erectus) – kopalny gatunek człowieka z epoki plejstocenu, stanowiący jeden z pośrednich szczebli ewolucyjnych między australopitekami a współczesnym człowiekiem.

Nowy!!: Antropogeneza i Homo erectus · Zobacz więcej »

Homo ergaster

Homo ergaster – wymarły gatunek lub podgatunek ssaka naczelnego z rodziny człowiekowatych (Hominidae), który żył w Afryce we wczesnym plejstocenie czyli ok.

Nowy!!: Antropogeneza i Homo ergaster · Zobacz więcej »

Homo gautengensis

Homo gautengensis – gatunek z rodziny człowiekowatych opisany przez antropologa fizycznego Darrena Curnoe w 2010.

Nowy!!: Antropogeneza i Homo gautengensis · Zobacz więcej »

Homo georgicus

Homo georgicus – prehistoryczny gatunek człowieka sklasyfikowany w 2002 roku.

Nowy!!: Antropogeneza i Homo georgicus · Zobacz więcej »

Homo habilis

Homo habilis (człowiek zręczny) – kopalny gatunek człowieka (Homo) z podrodziny Homininae, pochodzący z Afryki Wschodniej, sprzed ok.

Nowy!!: Antropogeneza i Homo habilis · Zobacz więcej »

Homo heidelbergensis

Homo heidelbergensis – wymarły środkowoplejstoceński gatunek lub podgatunek Homo.

Nowy!!: Antropogeneza i Homo heidelbergensis · Zobacz więcej »

Homo rudolfensis

Homo rudolfensis – gatunek kopalnego hominida, przedstawiciela rodzaju Homo z Afryki Wschodniej, 1,78–1,95 mln lat temu.

Nowy!!: Antropogeneza i Homo rudolfensis · Zobacz więcej »

Ian Tattersall

Ian Tattersall (2012) Ian Tattersall – paleoantropolog i kustosz w Amerykańskim Muzeum Historii Naturalnej.

Nowy!!: Antropogeneza i Ian Tattersall · Zobacz więcej »

Indie

Indie (niezaakceptowana społecznie propozycja PAN z 1959 r.: India,, trl. Bhārat, trb. Bharat), Republika Indii (hindi: भारत गणराज्य, trl. Bhārat Gaṇarājya, trb. Bharat Ganaradźja; ang. Republic of India) – państwo położone w Azji Południowej, zajmujące większość subkontynentu indyjskiego.

Nowy!!: Antropogeneza i Indie · Zobacz więcej »

Inteligencja (psychologia)

Inteligencja – rozumiana jako sprawność umysłowa ma wiele odcieni znaczeniowych i co za tym idzie ma wiele różnych definicji.

Nowy!!: Antropogeneza i Inteligencja (psychologia) · Zobacz więcej »

Jaskinia Malapa

Jaskinia Malapa – jaskinia położona ok.

Nowy!!: Antropogeneza i Jaskinia Malapa · Zobacz więcej »

Jawa

Jawa – wyspa w Azji Południowo-Wschodniej, jedna z Wielkich Wysp Sundajskich.

Nowy!!: Antropogeneza i Jawa · Zobacz więcej »

Język grecki klasyczny

Język grecki klasyczny, greka klasyczna – stadium rozwojowe języka greckiego używanego w okresie klasycznym (500 r. p.n.e. – 350 r. p.n.e.) starożytnej Grecji.

Nowy!!: Antropogeneza i Język grecki klasyczny · Zobacz więcej »

Jerzy Adam Kowalski

Jerzy Adam Kowalski, polski pracownik naukowy i popularyzator nauki.

Nowy!!: Antropogeneza i Jerzy Adam Kowalski · Zobacz więcej »

Jerzy Dzik

Jerzy Dzik (ur. 25 lutego 1950 w Jedliczach k. Zgierza) – polski paleontolog, biolog ewolucyjny, profesor i dyrektor Instytutu Paleobiologii Polskiej Akademii Nauk, profesor Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Nowy!!: Antropogeneza i Jerzy Dzik · Zobacz więcej »

Johannesburg

Farma, na której po raz pierwszy znaleziono złoto (1886) Podział administracyjny Johannesburga Johannesburg (wymowa angielska:, wymowa afrikaans:; zwane także Joburg i eGoli – miejsce złota) – miasto w północno-wschodniej części Południowej Afryki, od 1994 stolica prowincji Gauteng w zagłębiu Witwatersrand.

Nowy!!: Antropogeneza i Johannesburg · Zobacz więcej »

John von Neumann

John von Neumann, właściwie János Lajos Neumann (ur. 28 grudnia 1903 w Budapeszcie, zm. 8 lutego 1957 w Waszyngtonie) – węgiersko-amerykański uczony pochodzenia żydowskiego; matematyk, informatyk, fizyk i inżynier chemik.

Nowy!!: Antropogeneza i John von Neumann · Zobacz więcej »

Kair

mostu Tahrir. Wieży Kairskiej Kair, targ Chan al-Chalili Muzeum Egipskie w Kairze Kair (wymowa egipska, trl. Al-Qāhirah, trb. Al-Kahira) – stolica i najludniejsze miasto Egiptu (606 km², liczba ludności 19,5 mln stałych mieszkańców, zespół miejski 20,4 mln mieszkańców, tzw. Wielki Kair), największe miasto Bliskiego Wschodu, a do 2013 roku – także Afryki.

Nowy!!: Antropogeneza i Kair · Zobacz więcej »

Karol Linneusz

Miasta, w których pracował Linneusz Uppsali Karta tytułowa ''Systema naturae'' Tytułowa strona ''Species plantarum'' (1753) Karol Linneusz, szw. Carl von Linné, łac. Carolus Linnaeus (ur. w Råshult, zm. 10 stycznia 1778 w Uppsali) – szwedzki przyrodnik i lekarz, profesor Uniwersytetu w UppsaliMiesięcznik „Wiedza i Życie”.

Nowy!!: Antropogeneza i Karol Linneusz · Zobacz więcej »

Katalonia

Katalonia (kat. Catalunya, hiszp. Cataluña, oksyt. Catalonha) – wspólnota autonomiczna Hiszpanii.

Nowy!!: Antropogeneza i Katalonia · Zobacz więcej »

Kent (Ohio)

Kent – miasto w Stanach Zjednoczonych, w północno-wschodniej części stanu Ohio hrabstwie Portage.

Nowy!!: Antropogeneza i Kent (Ohio) · Zobacz więcej »

Kenyanthropus platyops

Homo platyops (Kenyanthropus platyops) – żyjący ok.

Nowy!!: Antropogeneza i Kenyanthropus platyops · Zobacz więcej »

Kieł

Kieł (dens caninus, l.mn. kły – dentes canini) – jednokorzeniowy ząb charakterystyczny dla uzębienia heterodontycznego, służący do chwytania, przytrzymywania i rozrywania pokarmu, a także do obrony.

Nowy!!: Antropogeneza i Kieł · Zobacz więcej »

Kość miedniczna

Kość miedniczna u człowieka Kość miedniczna – parzysta kość wchodząca w skład obręczy kończyny dolnej lub tylnej.

Nowy!!: Antropogeneza i Kość miedniczna · Zobacz więcej »

Koczkodanowate

Koczkodanowate, małpy wąskonose, makakowate (Cercopithecidae) – rodzina ssaków naczelnych z podrzędu wyższych naczelnych (Haplorrhini), określana czasem jako małpy ogoniaste w odróżnieniu od małp bezogoniastych, do których zaliczane sączłekokształtne.

Nowy!!: Antropogeneza i Koczkodanowate · Zobacz więcej »

Koczkodanowce

Koczkodanowce, małpy wąskonose zwierzokształtne, małpy Starego Świata, makakokształtne (Cercopithecoidea) – nadrodzina małp wąskonosych z infrarzędu małpokształtnych (Simiiformes) w obrębie podrzędu wyższych naczelnych (Haplorhini) blisko spokrewniona z małpami człekokształtnymi, z którymi zaliczana jest do małp wąskonosych (Catarrhini).

Nowy!!: Antropogeneza i Koczkodanowce · Zobacz więcej »

Konkurencja (ekologia)

rodzaju ''Setophaga'' (''Dendroica'', ''Setophaga'') – ''Dendroica tigrinai'' i ''Dendroica castanea''. Przykład podziału siedliska w wyniku konkurencji; cyfry – numery stref wysokości (po 3 m) Konkurencja (‘współzawodnictwo’) – jedna z antagonistycznych interakcji międzypopulacyjnych, w której dwie populacje tego samego lub różnych gatunków, zazwyczaj o podobnych wymaganiach środowiskowych, rywalizująo ten sam czynnik środowiskowy (np. pokarm, partnera, przestrzeń, światło, wodę, sole mineralne).

Nowy!!: Antropogeneza i Konkurencja (ekologia) · Zobacz więcej »

Konrad Fiałkowski

Konrad Rafał Fiałkowski (ur. 29 grudnia 1939 w Lublinie, zm. 23 listopada 2020 w Wiedniu) – polski naukowiec specjalizujący się w informatyce i cybernetyce oraz pisarz fantastyki naukowej, prof.

Nowy!!: Antropogeneza i Konrad Fiałkowski · Zobacz więcej »

Kooptacja (biologia)

Kooptacja (również egzaptacja) – termin w biologii ewolucyjnej oznaczający proces przysposabiania się - w procesie ewolucji - pewnych istniejących już, złożonych struktur do nowych funkcji.

Nowy!!: Antropogeneza i Kooptacja (biologia) · Zobacz więcej »

Kreda (okres)

Rędzina wytworzona na skałach kredowych Mastrychtu, Kozubowski Park Krajobrazowy Kreda – ostatni okres ery mezozoicznej, trwający około 80 milionów lat (od ~145,0 do 66,0 mln lat temu).

Nowy!!: Antropogeneza i Kreda (okres) · Zobacz więcej »

Kresomózgowie

płat potyliczny Kresomózgowie (łac. telencephalon) – część mózgowia obejmująca półkule mózgu, spoidła mózgu (w tym ciało modzelowate), blaszkę krańcową, jądra podstawne, hipokamp, komory boczne, sklepienie oraz węchomózgowie.

Nowy!!: Antropogeneza i Kresomózgowie · Zobacz więcej »

Kultura aszelska

Pięściaki kultury aszelskiej z Saint-Acheul Kultura aszelska – jedna z najstarszych kultur dolnego paleolitu, występująca na terenach Afryki, Azji i Europy.

Nowy!!: Antropogeneza i Kultura aszelska · Zobacz więcej »

Kultura olduwajska

Wąwóz Olduvai 2011 Kultura olduwajska (oldowajska) albo preaszelska, także: kultura Olduvai (Kompleks Oldowajski – kultury o tradycji otoczakowej) – najstarsza kultura paleolitu, datowana na 2,6–1,7 mln lat temu, jej nazwa pochodzi od wąwozu Olduvai w północno-zachodniej Tanzanii, przy granicy Parku Narodowego Serengeti, w prowincji Arusza.

Nowy!!: Antropogeneza i Kultura olduwajska · Zobacz więcej »

Laurasiatheria

Laurasiatheria – klad ssaków łożyskowych przez niektórych klasyfikowany w randze nadrzędu, który został zdefiniowany w wyniku badań genetycznych i molekularnych gromady ssaków.

Nowy!!: Antropogeneza i Laurasiatheria · Zobacz więcej »

Los Alamos National Laboratory

Los Alamos National Laboratory Los Alamos National Laboratory − laboratorium naukowe położone w pobliżu miasteczka Los Alamos w amerykańskim stanie Nowy Meksyk.

Nowy!!: Antropogeneza i Los Alamos National Laboratory · Zobacz więcej »

Lucy (paleoantropologia)

Replika szkieletu Lucy Lucy, właściwie AL 288-1 (inne imię, nadane w języku amharskim: Dinqineš / Dinkenesh, oznaczające „Jesteś piękna” lub „Jesteś wspaniała”) – szkielet żeńskiego osobnika Australopithecus afarensis odkryty 24 listopada 1974 roku w dolinie rzeki Auasz w okolicach wsi Hadar w Kotlinie Danakilskiej w regionie Afar w Etiopii.

Nowy!!: Antropogeneza i Lucy (paleoantropologia) · Zobacz więcej »

Małpiatki

Małpiatki (Prosimiae, czasami pisane Prosimii) – pospolita nazwa grupy niedużych ssaków naczelnych.

Nowy!!: Antropogeneza i Małpiatki · Zobacz więcej »

Małpy szerokonose

Małpy szerokonose, małpy Nowego Świata (Platyrrhini) – parworząd niewielkich, nadrzewnych ssaków naczelnych z infrarzędu małpokształtnych (Simiiformes) o płaskim i szerokim nosie, klasyfikowane w pięciu rodzinach małp Nowego Świata.

Nowy!!: Antropogeneza i Małpy szerokonose · Zobacz więcej »

Małpy wąskonose

Małpy wąskonose (Catarrhini) – parvordo ssaków z podrzędu wyższych naczelnych w rzędzie naczelnych (Primates).

Nowy!!: Antropogeneza i Małpy wąskonose · Zobacz więcej »

Malarstwo jaskiniowe

jaskini Chauveta Malarstwo jaskiniowe, malarstwo naskalne – rysunki i malowidła wykonane na ścianach lub sklepieniach jaskiń, które pochodząnajczęściej z epoki kamienia.

Nowy!!: Antropogeneza i Malarstwo jaskiniowe · Zobacz więcej »

Mózgowie

most 3. rdzeń przedłużony 4. móżdżek 5. kresomózgowie Porównanie wielkości mózgów ssaków Mózgowie (łac. encephalon) – najważniejsza, centralna część ośrodkowego układu nerwowego u kręgowców (w tym u człowieka) znajdująca się w czaszce.

Nowy!!: Antropogeneza i Mózgowie · Zobacz więcej »

Mózgowie człowieka

Mózgowie człowieka – przekrój (grafika przestrzenna) Mózgowie (łac. encephalon z gr. en „w, wewnątrz” i kephalos „głowa”) – część ośrodkowego układu nerwowego leżąca w czaszce.

Nowy!!: Antropogeneza i Mózgowie człowieka · Zobacz więcej »

Meave Leakey

Meave Leakey z d. Epps (ur. 28 lipca 1942 w Londynie) – brytyjska paleontolog.

Nowy!!: Antropogeneza i Meave Leakey · Zobacz więcej »

Megantrop

Megantrop (Meganthropus) – nazwa nadana hominidowi, którego zęby i fragment szczęki odkryto w latach 1941 i 1952 w Sangiran (Jawa); stąd początkowo nazwano go Meganthropus paleojavanicus.

Nowy!!: Antropogeneza i Megantrop · Zobacz więcej »

Miasto

Nowy Jork Bielsko-Biała Hamm Tachov Limanowej Miasto (od psł. *město „miejsce”) – historycznie ukształtowana jednostka osadnicza charakteryzująca się dużąintensywnościązabudowy, małąilościąterenów rolniczych, ludnościąpracującąpoza rolnictwem (w przemyśle lub w usługach) prowadzącąmiejski styl życia.

Nowy!!: Antropogeneza i Miasto · Zobacz więcej »

Miocen

Dromornis stirtoni, przykład fauny późnego miocenu Miocen (z ‘mniej’ i ‘nowy’) – najstarsza epoka neogenu.

Nowy!!: Antropogeneza i Miocen · Zobacz więcej »

Monogamia

''Portret małżonków Arnolfinich'', olej na desce, 1434 r., mal. Jan van Eyck Monogamia (od: monos – jeden i: gamos – małżeństwo) – najbardziej rozpowszechniony typ związku małżeńskiego, w którym jedna osoba związana jest trwale z jednym partnerem.

Nowy!!: Antropogeneza i Monogamia · Zobacz więcej »

Myślenie

304x304px Myślenie – ciągły proces poznawczy polegający na skojarzeniach i wnioskowaniu, operujący elementami pamięci takimi jak symbole, pojęcia, frazy, obrazy i dźwięki.

Nowy!!: Antropogeneza i Myślenie · Zobacz więcej »

Naczelne

Naczelne (Primates, z łaciny „pierwsze”) – rząd ssaków.

Nowy!!: Antropogeneza i Naczelne · Zobacz więcej »

Nakalipithecus nakayamai

Nakalipithecus nakayamai – gatunek wymarłej małpy człekokształtnej żyjącej w miocenie, ok.

Nowy!!: Antropogeneza i Nakalipithecus nakayamai · Zobacz więcej »

Narzędzia otoczakowe

Narzędzia otoczakowe Hadar, mające ok. 1,7 mln lat Narzędzia otoczakowe – narzędzia charakteryzujące pierwsze przemysły dolnopaleolityczne.

Nowy!!: Antropogeneza i Narzędzia otoczakowe · Zobacz więcej »

Neandertal

Rzeka Düssel płynąca przez dolinę Neandertal Neandertal (przed reformąpisowni w roku 1901: Neanderthal) – dolina nad rzekąDüssel, około 10 km od Düsseldorfu w Nadrenii Północnej-Westfalii w Niemczech.

Nowy!!: Antropogeneza i Neandertal · Zobacz więcej »

Neandertalczyk

Człowiek neandertalski, neandertalczyk – wymarły przedstawiciel rodzaju Homo (człowiek), znany z plejstocenu (ok. 400 000 do ok. 24 500 lat temu), w zależności od autorów klasyfikowany jako podgatunek człowieka rozumnego – Homo sapiens neanderthalensis – lub odrębny od niego gatunek – Homo neanderthalensis.

Nowy!!: Antropogeneza i Neandertalczyk · Zobacz więcej »

Neuron

metodąGolgiego) Schemat budowy neuronu: a – dendryty, b – ciało komórki, c – jądro komórkowe, d – akson, e – otoczka mielinowa, f – komórka Schwanna, g – przewężenie Ranviera, h – zakończenia aksonu Obraz mikroskopowy neuronów rdzenia kręgowego szczura barwionych metodąCajala Neuron, komórka nerwowa – rodzaj elektrycznie pobudliwej komórki zdolnej do przetwarzania i przewodzenia informacji w postaci sygnału elektrycznego.

Nowy!!: Antropogeneza i Neuron · Zobacz więcej »

Niemcy

Niemcy; Republika Federalna Niemiec, RFN (niem. Deutschland; Bundesrepublik Deutschland, BRD,.

Nowy!!: Antropogeneza i Niemcy · Zobacz więcej »

Niezawodność

Niezawodność (ang. reliability) – właściwość obiektu dająca informację o tym, czy pracuje on poprawnie (spełnia wszystkie powierzone mu funkcje i czynności) przez wymagany czas i w określonych warunkach eksploatacji (w danym zespole czynników wymuszających).

Nowy!!: Antropogeneza i Niezawodność · Zobacz więcej »

Nowy Świat

Nowy Świat (obszar zielony), Stary Świat (obszar szary) Amerigo Vespucci budzi Amerykę. Alegoryczna rycina z XVI wieku Nowy Świat – wspólna nazwa (holonim) kilku części świata, zwłaszcza lądów.

Nowy!!: Antropogeneza i Nowy Świat · Zobacz więcej »

Ośrodek Broki

Schemat pokazujący lokalizację ośrodków Broki i Wernickego Ośrodek Broki (często nazywany również nieprawidłowo ośrodkiem Broca) – obszar w mózgu odpowiedzialny za generowanie mowy.

Nowy!!: Antropogeneza i Ośrodek Broki · Zobacz więcej »

Ośrodek Wernickego

Schemat pokazujący lokalizację ośrodków Broki i Wernickego Ośrodek Wernickego – obszar kory mózgowej inicjujący i kierujący procesami rozpoznawania głosek, wyrazów i zdań oraz czynnościami nadawania mowy.

Nowy!!: Antropogeneza i Ośrodek Wernickego · Zobacz więcej »

Odłupek

Odłupek odpadkowy Odłupek Odłupek – fragment surowiaka oddzielony na skutek intencjonalnego uderzenia.

Nowy!!: Antropogeneza i Odłupek · Zobacz więcej »

Ohio

Ohio – stan w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, nad jeziorem Erie.

Nowy!!: Antropogeneza i Ohio · Zobacz więcej »

Oligocen

Oligocen (ang. Oligocene).

Nowy!!: Antropogeneza i Oligocen · Zobacz więcej »

Ontogeneza

Ontogeneza, rozwój osobniczy (gr. óntos – byt, będące, istniejące, génesis – pochodzenie) – przemiany anatomiczne i fizjologiczne osobnika od powstania w wyniku rozmnażania do śmierci.

Nowy!!: Antropogeneza i Ontogeneza · Zobacz więcej »

Orangowate

Orangowate (Ponginae) – podrodzina ssaków naczelnych z rodziny człowiekowatych (Hominidae) do której zalicza się orangutany oraz wymarłe ankarapiteki, gigantopiteki i siwapiteki.

Nowy!!: Antropogeneza i Orangowate · Zobacz więcej »

Orangutan

Orangutan (Pongo) – rodzaj dużego ssaka naczelnego z podrodziny orangowatych (Ponginae) w rodzinie człowiekowatych (Hominidae).

Nowy!!: Antropogeneza i Orangutan · Zobacz więcej »

Orangutan borneański

Orangutan borneański (Pongo pygmaeus) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny orangowatych (Ponginae) w obrębie rodziny człowiekowatych (Hominidae).

Nowy!!: Antropogeneza i Orangutan borneański · Zobacz więcej »

Orangutan sumatrzański

Orangutan sumatrzański (Pongo abelii) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny orangowatych (Ponginae) w obrębie rodziny człowiekowatych (Hominidae).

Nowy!!: Antropogeneza i Orangutan sumatrzański · Zobacz więcej »

Oreopithecus bambolii

Oreopithecus bambolii, też Oreopitek – wymarły ssak naczelny, którego skamieniałości odkryto we Włoszech (Sardynia i Toskania) oraz w Afryce Wschodniej.

Nowy!!: Antropogeneza i Oreopithecus bambolii · Zobacz więcej »

Organizm

prokariotycznego Prekambryjskie stromatolity – geologiczne twory z cienkich warstw węglanu wapnia wytrąconego z wody morskiej jako efekt uboczny życia sinic. Należądo najstarszych śladów życia na Ziemi, najstarszy stromatolit pochodzi sprzed 3,2 mld lat Organizm – istota żywa charakteryzująca się procesami życiowymi (przede wszystkim przemianąmaterii), której części składowe tworząfunkcjonalnącałość (indywiduum) zdolnądo samodzielnego życia.

Nowy!!: Antropogeneza i Organizm · Zobacz więcej »

Orrorin

Praeanthropus tugenensis (Orrorin tugenensis) – wymarły gatunek ssaka człekokształtnego, jeden z najstarszych znanych przedstawicieli linii rozwojowej hominidów.

Nowy!!: Antropogeneza i Orrorin · Zobacz więcej »

Osada

Osada – terminologiczne oznaczenie jednostki osadniczej na terenie wiejskim.

Nowy!!: Antropogeneza i Osada · Zobacz więcej »

Otwór wielki

Tył głowy owada. Otwór potyliczny ciemnofioletowy, podpisany '''occipital foramen''' Kość potyliczna- widok od strony mózgowia. '''Otwór wielki''' widoczny w centrum kości. ''Foramen magnum'' Otwór wielki, otwór potyliczny wielki, otwór potyliczny (łac. foramen magnum, foramen occipitale magnum, foramen occipitale) – nieparzysty otwór w czaszce niektórych kręgowców oraz puszce głowowej sześcionogów.

Nowy!!: Antropogeneza i Otwór wielki · Zobacz więcej »

Ouranopithecus

Ouranopithecus – rodzaj ssaka naczelnego z rodziny człowiekowatych (Hominidae).

Nowy!!: Antropogeneza i Ouranopithecus · Zobacz więcej »

Owen Lovejoy (naukowiec)

Claude Owen Lovejoy (ur. 11 lutego 1943) - profesor anatomii Uniwersytetu Stanowego w Kent (Ohio) oraz dyrektor Instytutu Ewolucji Człowieka im.

Nowy!!: Antropogeneza i Owen Lovejoy (naukowiec) · Zobacz więcej »

Paleocen

Paleocen (ang. Paleocene).

Nowy!!: Antropogeneza i Paleocen · Zobacz więcej »

Paranthropus aethiopicus

Paranthropus aethiopicus (wcześniej Australopithecus aethiopicus) – przedstawiciel rodzaju Paranthropus.

Nowy!!: Antropogeneza i Paranthropus aethiopicus · Zobacz więcej »

Paranthropus boisei

Paranthropus boisei – gatunek wymarłego hominida, przedstawiciel australopiteków masywnych, który zamieszkiwał Afrykę ok.

Nowy!!: Antropogeneza i Paranthropus boisei · Zobacz więcej »

Paranthropus robustus

Paranthropus robustus (lub Australopithecus robustus) – przedstawiciel australopiteków masywnych.

Nowy!!: Antropogeneza i Paranthropus robustus · Zobacz więcej »

Parantrop

Parantrop (Paranthropus, prawie człowiek) – masywne australopiteki sklasyfikowane jako archaiczny typ człowiekowatych.

Nowy!!: Antropogeneza i Parantrop · Zobacz więcej »

Parapiteki

Parapiteki (Parapithecus) – rodzaj wymarłych naczelnych, żyjący w oligocenie.

Nowy!!: Antropogeneza i Parapiteki · Zobacz więcej »

Pasożytnictwo

sówki Pasożytnictwo, parazytyzm – forma antagonistycznego współżycia dwóch organizmów, z których jeden czerpie korzyści ze współżycia, a drugi ponosi szkody.

Nowy!!: Antropogeneza i Pasożytnictwo · Zobacz więcej »

Półwysep Malajski

Lokalizacja Półwyspu Malajskiego Półwysep Malajski Południowa część Półwyspu Malajskiego Półwysep Malajski (Malakka) – południowa część Półwyspu Indochińskiego, między Morzem Andamańskim a Morzem Południowochińskim.

Nowy!!: Antropogeneza i Półwysep Malajski · Zobacz więcej »

Petroglify

Petroglify na Newspaper Rock State Historic Monument, południowy Utah, USA Petroglify – wyryte w skale rysunki, na ogół prehistoryczne dzieła ludzi z ery neolitycznej.

Nowy!!: Antropogeneza i Petroglify · Zobacz więcej »

Pięściak

Pięściaki Pięściak Pięściak, tłuk pięściowy, zwany w dawnej archeologii toporem bądź tłukiem pięściowym – narzędzie wykonane technikąrdzeniowania z naturalnych fragmentów krzemieni i innych skał twardych (rzadziej z grubych odłupków) przy zastosowaniu obustronnej obróbki na większej części lub na całym obwodzie.

Nowy!!: Antropogeneza i Pięściak · Zobacz więcej »

Pierolapithecus catalaunicus

Pierolapithecus catalaunicus - gatunek wymarłej małpy człekokształtnej, żyjące ok.

Nowy!!: Antropogeneza i Pierolapithecus catalaunicus · Zobacz więcej »

Plejstocen

Plejstocen (z gr. πλεῖστος 'większość' i καινός 'nowy').

Nowy!!: Antropogeneza i Plejstocen · Zobacz więcej »

Plemię (biologia)

Podstawowe kategorie systematyczne w hierarchicznym systemie klasyfikacji biologicznej. Kategorie pomocnicze nie zostały pokazane. Plemię, tryb (łac. tribus) – pomocnicza kategoria systematyczna szczebla rodzinowego, niższa od rodziny (familia), a wyższa od rodzaju (genus).

Nowy!!: Antropogeneza i Plemię (biologia) · Zobacz więcej »

Pliocen

Pliocen (z ‘bardziej’ i ‘nowy’).

Nowy!!: Antropogeneza i Pliocen · Zobacz więcej »

Podstawa czaszki

thumb thumb thumb Podstawa czaszki (łac. basis cranii) – kostna struktura będąca dolnąścianączaszki.

Nowy!!: Antropogeneza i Podstawa czaszki · Zobacz więcej »

Podział pracy

alt.

Nowy!!: Antropogeneza i Podział pracy · Zobacz więcej »

Praeanthropus

Praeanthropus – rodzaj wymarłych hominidów, do którego Cela-Conde i Ayala proponująwłączyć rodzaj Orrorin i wiele gatunków australopiteków.

Nowy!!: Antropogeneza i Praeanthropus · Zobacz więcej »

Prokonsul (małpa)

Prokonsul (Proconsul) – rodzaj kopalnych małp z rodziny prokonsuli (Proconsulidae), żyjących w okresie miocenu (23–14 mln lat temu) na terenie Afryki, Azji oraz Europy.

Nowy!!: Antropogeneza i Prokonsul (małpa) · Zobacz więcej »

Rdzeń kręgowy

thumb Rdzeń kręgowy (łac. medulla spinalis) – część ośrodkowego układu nerwowego, przewodząca impulsy nerwowe pomiędzy mózgowiem a układem obwodowym.

Nowy!!: Antropogeneza i Rdzeń kręgowy · Zobacz więcej »

Richard Owen

Sir Richard Owen (ur. 20 lipca 1804, zm. 18 grudnia 1892) – angielski biolog, anatom porównawczy zwierząt i paleontolog.

Nowy!!: Antropogeneza i Richard Owen · Zobacz więcej »

Richard Wrangham

Richard Wrangham (ur. 1948) – brytyjski prymatolog, profesor antropologii biologicznej na Uniwersytecie Harvarda.

Nowy!!: Antropogeneza i Richard Wrangham · Zobacz więcej »

Rodzaj (biologia)

gatunek Rodzaj (l.mn.) – podstawowa, obowiązkowa kategoria systematyczna obejmująca gatunek lub monofiletycznągrupę gatunków wyróżnionych na podstawie jednej, lub więcej cech taksonomicznych.

Nowy!!: Antropogeneza i Rodzaj (biologia) · Zobacz więcej »

Rolnictwo

thumb Pola uprawne Pole ryżu Rolnictwo – dział gospodarki, którego głównym zadaniem jest dostarczenie płodów rolnych.

Nowy!!: Antropogeneza i Rolnictwo · Zobacz więcej »

Rozłupiec

Rozłupiec Rozłupce Rozłupiec – narzędzie wykonane technikąrdzeniowania w swej formie zbliżone do pięściaków, posiadające na wierzchołku poprzecznąkrawędź pracującą.

Nowy!!: Antropogeneza i Rozłupiec · Zobacz więcej »

Rzeźbiarstwo

Dawid'', 1501–1504 Warszawie) J. Gosławski, 1932) późnogotycki Rzeźbiarstwo – dziedzina sztuk plastycznych związana z tworzeniem trójwymiarowych form z różnych materiałów, co odróżnia jąod malarstwa i grafiki, zwykle dwuwymiarowych.

Nowy!!: Antropogeneza i Rzeźbiarstwo · Zobacz więcej »

Saadanius

Saadanius – rodzaj ssaka naczelnego żyjącego w oligocenie na terenach Półwyspu Arabskiego, blisko spokrewnionego z ostatnim wspólnym przodkiem małp Starego Świata i małp człekokształtnych, tworzących razem grupę małp wąskonosych.

Nowy!!: Antropogeneza i Saadanius · Zobacz więcej »

Sahelantrop

Sahelanthropus tchadensis – wymarły gatunek ssaka człekokształtnego.

Nowy!!: Antropogeneza i Sahelantrop · Zobacz więcej »

Samica

miedzi. Samica (♀), inaczej organizm żeński — organizm, który produkuje nieporuszające się komórki jajowe.

Nowy!!: Antropogeneza i Samica · Zobacz więcej »

Sawanna

Tanzanii Sawanna – formacja trawiasta strefy międzyzwrotnikowej o klimacie gorącym, z wyraźnie zaznaczonąporąsuchąoraz porądeszczową.

Nowy!!: Antropogeneza i Sawanna · Zobacz więcej »

Siwapitek

Siwapitek (Sivapithecus) – rodzaj kopalnych małp człekokształtnych żyjących w epoce miocenu (ok. 12,5-8,5 mln lat temu) na terenie współczesnych północnych Indii, Pakistanu i Nepalu.

Nowy!!: Antropogeneza i Siwapitek · Zobacz więcej »

Ssaki

Ssaki (Mammalia) – zwierzęta należące do kręgowców, charakteryzujące się głównie.

Nowy!!: Antropogeneza i Ssaki · Zobacz więcej »

Status społeczny

Status społeczny – pozycja, jakąjednostka zajmuje w grupie społecznej.

Nowy!!: Antropogeneza i Status społeczny · Zobacz więcej »

Stepowienie

Stepowienie - przemiana obszarów zalesionych, zarośli i łąk w zbiorowiska trawiaste - step lub prerię.

Nowy!!: Antropogeneza i Stepowienie · Zobacz więcej »

Steve Olson

Steve Olson – pisarz amerykański specjalizujący się w pisaniu książek o nauce, matematyce i polityce społecznej.

Nowy!!: Antropogeneza i Steve Olson · Zobacz więcej »

Strefa międzyzwrotnikowa

Strefa międzyzwrotnikowa Strefa międzyzwrotnikowa (strefa gorąca, tropikalna, tropiki od ‛zwrotny krąg’) – jedna ze stref oświetlenia kuli ziemskiej, obejmująca obszar położony między zwrotnikami Raka (23°26′16″N) i Koziorożca (23°26′16″S).

Nowy!!: Antropogeneza i Strefa międzyzwrotnikowa · Zobacz więcej »

System komputerowy

Zestaw komputerowy Tandy Color Computer 3 Zestaw komputerowy Amiga 1000 System komputerowy (ang. computer system) – układ współdziałania dwóch składowych: sprzętu komputerowego oraz oprogramowania, działających coraz częściej również w ramach sieci komputerowej.

Nowy!!: Antropogeneza i System komputerowy · Zobacz więcej »

Szczerbaki

Szczerbaki (Xenarthra) – grupa lądowych ssaków łożyskowych w randze nadrzędu o zredukowanym uzębieniu.

Nowy!!: Antropogeneza i Szczerbaki · Zobacz więcej »

Sztuka prehistoryczna

Malowidła w jaskini Lascaux Sztuka prehistoryczna – nazwa stosowana dla przejawów działalności człowieka z epoki prehistorycznej.

Nowy!!: Antropogeneza i Sztuka prehistoryczna · Zobacz więcej »

Szympans

Szympans (Pan) – rodzaj dużych ssaków naczelnych z podrodziny Homininae w obrębie rodziny człowiekowatych (Hominidae).

Nowy!!: Antropogeneza i Szympans · Zobacz więcej »

Tadeusz Bielicki

Tadeusz Bielicki (ur. 28 marca 1932 w Warszawie, zm. 20 czerwca 2022 tamże) – profesor antropologii, od 1998 roku członek rzeczywisty PAN, członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności, wieloletni dyrektor Zakładu Antropologii PAN we Wrocławiu, przewodniczący Wydziału II Nauk Biologicznych PAN, członek Prezydium PAN, twórca szkoły naukowej Analiz Czynnikowych Stratyfikacji Społecznej z pogranicza biologii człowieka i nauk społecznych, doktor honoris causa Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

Nowy!!: Antropogeneza i Tadeusz Bielicki · Zobacz więcej »

Takson

Takson (z gr. τάξις táksis – „układ, porządek”) – grupa organizmów (populacja lub grupa populacji) zwykle uznawanych za filogenetycznie spokrewnione, wyróżniających się konkretnącechąróżniącąje od innych jednostek taksonomicznych.

Nowy!!: Antropogeneza i Takson · Zobacz więcej »

Tanzania

Tanzania, Zjednoczona Republika Tanzanii (suahili Jamhuri ya Muungano wa Tanzania) – państwo we wschodniej Afryce powstałe z połączenia dawnych kolonii brytyjskich: Tanganiki (do I wojny światowej niemieckiej) oraz brytyjskiego Zanzibaru, co symbolizowała nazwa utworzona z pierwszych sylab nazw obu krajów TAN+ZAN.

Nowy!!: Antropogeneza i Tanzania · Zobacz więcej »

Thomas Henry Huxley

Thomas Henry Huxley (ur. 4 maja 1825 w Ealing w Middlesex, zm. 29 czerwca 1895 w Eastbourne w Susseksie) – angielski naukowiec: zoolog, paleontolog, fizjolog i filozof, a z wykształcenia lekarz; członek Royal Society, w latach 1883–1885 jego prezes, profesor Royal School of Mines i Royal College of Surgeons.

Nowy!!: Antropogeneza i Thomas Henry Huxley · Zobacz więcej »

Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley

Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley (ang. University of California, Berkeley) skrót.: UC Berkeley, Berkeley, Cal – najstarszy i najważniejszy spośród dziesięciu kampusów Uniwersytetu Kalifornijskiego.

Nowy!!: Antropogeneza i Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley · Zobacz więcej »

Wał nadoczodołowy

Czaszka ''Homo erectus'' z widocznymi wałami nadoczodołowymi Wał nadoczodołowy, guz nadoczodołowy – zgrubienie w tkance kostnej występujące nad oczodołami, sięgające często do kości jarzmowych.

Nowy!!: Antropogeneza i Wał nadoczodołowy · Zobacz więcej »

Wietnam

Region Wietnamu Wietnam, Socjalistyczna Republika Wietnamu − państwo w Azji Południowo-Wschodniej, położone na Półwyspie Indochińskim i graniczące z ChińskąRepublikąLudową, Laosem i Kambodżą.

Nowy!!: Antropogeneza i Wietnam · Zobacz więcej »

Wydawnictwo Naukowe PWN

Wydawnictwo Naukowe PWN (WN PWN), w latach 1951–1991 Państwowe Wydawnictwo Naukowe (PWN) – polskie wydawnictwo naukowe założone w 1951 w Warszawie jako Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Nowy!!: Antropogeneza i Wydawnictwo Naukowe PWN · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Człowiek pierwotny, Ewolucja człowieka.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »