Komunikacja

314 kontakty: Abakus (liczydło), Adelard z Bath, Africa Proconsularis, Albert Gorzkowski, Alegoria, Aleksandria, Algorytm, Alkuin, Ambrozjusz Teodozjusz Makrobiusz, Anafora (środek stylistyczny), Analogia, Andrzej Borowski (literaturoznawca), Anglosasi, Anicius Manlius Severinus Boethius, Apollo, Archimedes, Architektura, Argument (retoryka), Argumentacja, Ars maior, Ars minor, Artes liberales (ujednoznacznienie), Arystoteles, Arytmetyka, Arytmetyka elementarna, Średniowiecze, Środki stylistyczne, Astrolabium, Święte księgi, Atmosfera, Augustyn z Hippony, Azja Mniejsza, Łacina, Źródła historyczne, Barbaryzm, Beatrice Portinari, Beda Czcigodny, Benewent, Biblia, Biblioteka Laurenziana, Biegun niebieski, Biologia, Boska komedia, Byt, Cambridge (Massachusetts), Cesarstwo Rzymskie, Chalcydiusz, Chartres, Chrześcijaństwo, Cursus, ..., Cyceron, Cyfry arabskie, Cykl paschalny, Czas, Czasoprzestrzeń, Część mowy, Dante Alighieri, Debata, Determinizm, Dialektyka, Diomedes Grammaticus, Dionysios Trak, Dodawanie, Dyskusja, Dysonans, Dzielenie, Dziesiętny system liczbowy, Edukacja, Ekwici, Elementy Euklidesa, Eliusz Donat, Emocja, Empiryzm, Epoka hellenistyczna, Erazm z Rotterdamu, Eter (filozofia), Etymologia, Euklides, Europa, Faza Księżyca, Fibonacci, Figura geometryczna, Figura retoryczna, Filon z Aleksandrii, Filozofia, Florencja, François Rabelais, Galia, Galileusz, Gargantua i Pantagruel, Geodezja, Geografia, Geometria, Gerard z Cremony, Gramatyka, Grawitacja, Grecki system liczbowy, Gwiazdy stałe, Heliocentryzm, Herrada z Landsbergu, Hieronim ze Strydonu, Hipoteza, Hippiasz (sofista), Hispania Tarraconensis, Historiografia, Homer, Horacy (poeta), Hraban Maur, Humanizm, II wojna punicka, Iliada, Indeterminizm, Instrument muzyczny, Intelekt, Italia (kraina historyczna), Izokrates, Izydor z Sewilli, Jacques Paul Migne, Jan z Salisbury, Język (mowa), Język arabski, Język grecki klasyczny, Język literacki, Język ojczysty, Jerzy Axer, John Harvard, Jowisz, Jowisz (mitologia), Junona, Juwenalis, Kalendarz, Kapłan, Kasjodor, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Klaudiusz Ptolemeusz, Komentarz (gatunek literacki), Komputystyka, Konkluzja, Konsonans, Konstantynopol, Kora, Kosmologia, Księżyc, Księga Przysłów, Kształcenie, Kula, Kwadrat, Kwadratrysa, Kwintylian, Liber abaci, Liberalizm, Liczba, Liczby całkowite, Litera, Literatura, Liturgia godzin, Lucjusz Orbiliusz Pupillus, Lukan, Marcjanus Kapella, Marek Terencjusz Warron, Maria Cytowska, Mars, Matematyka, Medycyna, Merkury, Merkury (mitologia), Metafora, Metrum (poetyka), Miesiąc synodyczny, Mikołaj Kopernik, Mnemotechnika, Mnożenie, Model kosmologiczny, Mowa (retoryka), Narracja (retoryka), Nauka, Neoplatonizm, Neron, Nieskończoność, Niezmienność nieba, Nikander (poeta), Nikomachos z Gerazy, Nowa Anglia, O inwencji, Oś obrotu, Oświecenie (epoka), Obserwacja (metoda badawcza), Odejmowanie, Odyseja, Okrąg, Oksford, Ortografia, Ostrosłup, Ozyrys, Państwo frankijskie, Palec ręki, Parnas, Paryż, Patrologia Latina, Paul Revere, Pedagog, Pedagogika, Pedro Calderón de la Barca, Persjusz, Perspektywa, Pierydy, Pismo, Pitagoras, Planeta, Platon, Platonizm, Pliniusz Starszy, Poezja, Pole powierzchni, Polibiusz, Polityka (Arystoteles), Posejdonios z Rodos, Powszechna Encyklopedia Filozofii, Prawa fizyki, Próżnia, Proporcja (arytmetyka), Prosta, Prostokąt, Proza, Pryscjan, Przesłanka, Publiusz Papiniusz Stacjusz, Równonoc wiosenna, Reims, Retoryka, Retoryka dla Herenniusza, Rewolucja francuska, Roger Bacon, Rok zwrotnikowy, Romans (historyczny gatunek literacki), Romuald Turasiewicz, Rozbiór gramatyczny, Ruch (fizyka), Rzymski system zapisywania liczb, Saturn, Słońce, Słownictwo, Scholastyk, Sen Scypiona, Seneka Młodszy, Seneka Starszy, Sfera niebieska, Sofiści, Sokrates, Solecyzm, Stany Zjednoczone, Starożytna Grecja, Starożytność, Starożytny Rzym, Stożek (bryła), Styl potoczny, Sylaba, Sylwester II, Synonim, Sztuki wyzwolone (film), Szyk wyrazów, Tablica paschalna, Teodoryk z Chartres, Teofrast z Eresos, Teologia, Teon z Aleksandrii, Teoria geocentryczna, Terencjusz, Teza, Thomas Bradwardine, Timajos (dialog), Tomasz z Akwinu, Tomizm, Trójkąt, Trójkąt równoboczny, Trop (retoryka), Trzynaście kolonii, Twórczość, Twierdzenie, Twierdzenie o dzieleniu z resztą, Tydzień, Ułamek, Układ współrzędnych, University of Cambridge, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Uniwersytet Harvarda, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Paryski, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Wrocławski, Utwór literacki, Wandalowie, Warstwa społeczna, Wenus, Wergiliusz, Wespazjan, Wielka Brytania, Wielkanoc, Wielokąt, Wincenty Kadłubek, Wincenty z Beauvais, Wstęp, Wszechświat, Wychowanie fizyczne, Wykształcenie, Wypowiedź, Wyrażenie algebraiczne, Zdanie, Ziemia, Zmienna lokalna, 0. Rozwiń indeks (264 jeszcze) » « Skompresować indeks

Abakus (liczydło)

brązu Abakus lub abak (ábax – deska) – deska z wyżłobionymi rowkami, które symbolizowały kolejne potęgi dziesięciu.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Abakus (liczydło) · Zobacz więcej »

Adelard z Bath

Adelard z Bath (łac.: Adelardus Bathensis; 1090–1160) – XII-wieczny mnich angielski, jeden z pierwszych tłumaczy Elementów Euklidesa na łacinę.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Adelard z Bath · Zobacz więcej »

Africa Proconsularis

Afryka jako prowincja rzymska Afryka Prokonsularna (Africa Proconsularis, Proconsularis, Africa) – jedna z prowincji imperium rzymskiego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Africa Proconsularis · Zobacz więcej »

Albert Gorzkowski

Albert Juliusz Gorzkowski (ur. 26 sierpnia 1971 w Tarnowie) – polski badacz literatury staropolskiej i dawnej, eseista i tłumacz, znawca starożytnej retoryki i filologii biblijnej, profesor nadzwyczajny Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek pisma poświęconego kulturze renesansu – „Terminus”, wykładowca akademicki.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Albert Gorzkowski · Zobacz więcej »

Alegoria

Eugène Delacroix, ''Wolność wiodąca lud na barykady'' (1830), Luwr Włodzimierz Tetmajer, alegoria Polski umarłej (1909), katedra św. Mikołaja Biskupa w Kaliszu Alegoria cenzury w krajach komunistycznych Alegoria (allēgoría, od allēgoréo „mówię w przenośni, obrazowo” z ἄλλος allos „inny, różny” i ἀγορεύω agoreuo „przemawiać w zgromadzeniu” z ἀγορά agora „zgromadzenie”) w literaturze i sztukach plastycznych – obraz plastyczny lub słowny przedstawiający pojęcie, ideę, myśl lub wydarzenie przy pomocy obrazu o charakterze przenośnym lub symbolicznym, np.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Alegoria · Zobacz więcej »

Aleksandria

Nowy gmach Biblioteki Aleksandryjskiej Aleksandria (Al-Iskandarijja;;, Aleksandreia; kopt. ⲣⲁⲕⲟϯ, Rakodī) – drugie co do wielkości miasto w Egipcie (z liczbą4,11 mln mieszkańców w 2006) i aglomeracja z liczbą4,48 mln mieszkańców w 2008, co stawia jąna szóstym miejscu wśród wszystkich aglomeracji Afryki.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Aleksandria · Zobacz więcej »

Algorytm

Algorytm – skończony ciąg jasno zdefiniowanych czynności koniecznych do wykonania pewnego rodzaju zadań, sposób postępowania prowadzący do rozwiązania problemu.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Algorytm · Zobacz więcej »

Alkuin

Otgarowi z Moguncji; iluminacja z ''Manuscriptum Fuldense'', ok. 831-840. Alcuin, Alkuin, Alchoin, Alcwin, Ealhwine, Alchwine lub Albinus Flaccus (ur. ok. 730, prawdopodobnie w pobliżu Yorku, zm. 19 maja 804 w Tours) – błogosławiony katolicki, filozof, pedagog, teolog i teoretyk muzyki, uczony mnich anglosaski.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Alkuin · Zobacz więcej »

Ambrozjusz Teodozjusz Makrobiusz

Średniowieczna podobizna Makrobiusza Makrobiusz Ambrozjusz Teodozjusz (łac. Macrobius Afimbrosius Theodosius) – rzymski pisarz (jednak nierzymskiego pochodzenia, być może urodzony w Afryce) i rzymski filozof neoplatoński, żyjący i tworzący na przełomie IV i V wieku.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Ambrozjusz Teodozjusz Makrobiusz · Zobacz więcej »

Anafora (środek stylistyczny)

Anafora (gr. anaphorá „podniesienie”), także epanafora (gr. epanaphorá) – celowe powtórzenie tego samego słowa lub zwrotu na początku kolejnych segmentów wypowiedzi.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Anafora (środek stylistyczny) · Zobacz więcej »

Analogia

Analogia (gr. ἀναλογία – odpowiedniość, podobieństwo) – oznacza orzekanie o pewnych cechach (właściwościach) jednego przedmiotu (rzeczy, osoby, zjawiska, pojęcia itp.) na zasadzie jego podobieństwa do innego przedmiotu (którego odpowiednie cechy sąokreślone i znane) lub równoległości występujących pomiędzy nimi innych cech.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Analogia · Zobacz więcej »

Andrzej Borowski (literaturoznawca)

Andrzej Stanisław Borowski (ur. 1945) – literaturoznawca, teoretyk i historyk literatury, członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności, wiceprezes Polskiej Akademii Umiejętności (2012–2018), emerytowany profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego, b. kierownik Katedry Historii Literatury Staropolskiej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesor zwyczajny Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie, członek Rady Wydawniczej Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, członek Rady Akademii Artes Liberales.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Andrzej Borowski (literaturoznawca) · Zobacz więcej »

Anglosasi

Brytanii ok. 400-500 r. Anglosaski hełm paradny Anglosasi – plemiona wywodzące się z terenu obecnych Niemiec i Skandynawii, takie jak Anglowie, Sasi i Jutowie.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Anglosasi · Zobacz więcej »

Anicius Manlius Severinus Boethius

Boecjusz (łac. Anicius Manlius Severinus Boëthius, ur. ok. 480 w Rzymie; zm. między 524 a 526) – rzymski filozof, tłumacz Arystotelesa, teolog chrześcijański, święty Kościoła katolickiego i polityk.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Anicius Manlius Severinus Boethius · Zobacz więcej »

Apollo

Apollo (gr. Apóllōn, zwany też Phoibos ‘Jaśniejący’, łac. Apollo) – w mitologii greckiej syn Zeusa i Leto.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Apollo · Zobacz więcej »

Archimedes

Pomnik przedstawiający Archimedesa – Berlin, Alt-Treptow, ogród Obserwatorium Archenholda Archimedes z Syrakuz (gr. Archimedes ho Syrakosios; ok. 287–212 p.n.e.) – grecki matematyk, fizyk i inżynier.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Archimedes · Zobacz więcej »

Architektura

Koloseum w Rzymie Angkor Wat Santa Maria del Fiore we Florencji autorstwa architekta F. Brunelleschiego. Polski pawilon na Wystawie Światowej w Paryżu (1925), Józef Czajkowski Wieża wentylacyjna tunelu pod Moząw Rotterdamie (1937) Dom nad wodospadem (1939), proj. Frank Lloyd Wright Opera w Sydney (1973) Elektrownia Battersea nad Tamizą(1939,1955) Architektura (od „buduję” z gr. archi „naczelny” i tekton „budowniczy”) – ogół obiektów materialnych, tworzonych przez człowieka, trwale związanych z określonym punktem powierzchni Ziemi służących zaspokojeniu jego potrzeb osobistych, jak i społecznych.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Architektura · Zobacz więcej »

Argument (retoryka)

Argument – fakt lub okoliczność przytaczana w komunikacie celem potwierdzenia lub obalenia tezy.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Argument (retoryka) · Zobacz więcej »

Argumentacja

Argumentacja lub argumentowanie, dowodzenie – trzecia, główna część wypowiedzi, której zadaniem jest przedstawienie tezy głoszonej przez autora oraz udowodnienie jej za pomocąargumentów.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Argumentacja · Zobacz więcej »

Ars maior

Początek drugiej księgi ''Ars maior'' Donata w rękopisie z XI wieku, z notami marginalnymi średniowiecznych czytelników Ars maior („Sztuka większa”, „Podręcznik większy”) – druga część dzieła poświęconego gramatyce łacińskiej, napisanego w połowie IV wieku przez Eliusza Donata.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Ars maior · Zobacz więcej »

Ars minor

Początek ''Ars minor'' w wydaniu z 1550 roku Ars minor („Sztuka mniejsza”, „Podręcznik mniejszy”), niekiedy w rękopisach i wydaniach pod dłuższym tytułem („Donata o częściach mowy sztuka mniejsza”) – pierwsza księga dzieła poświęconego gramatyce łacińskiej, napisanego w połowie IV wieku przez Eliusza Donata.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Ars minor · Zobacz więcej »

Artes liberales (ujednoznacznienie)

* Sztuki wyzwolone.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Artes liberales (ujednoznacznienie) · Zobacz więcej »

Arystoteles

Arystoteles (starogr., Aristotelēs, ur. 384 p.n.e. w Stagirze, zm. 322 p.n.e. w Chalkis) – filozof, jeden z trzech – obok Sokratesa i Platona – najsławniejszych filozofów starożytnej Grecji.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Arystoteles · Zobacz więcej »

Arytmetyka

Rycina z dzieła ''Margarita philosophica'', 1503; autor: Gregor Reisch Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych z (1785) Przykład tablic arytmetycznych z XIX w. Arytmetyka (łac. arithmetica, gr. ἀριθμητική arithmētikē, z ἀριθμός – liczba) – dział matematyki zajmujący się liczbami; jeden z podstawowych i najstarszych.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Arytmetyka · Zobacz więcej »

Arytmetyka elementarna

działań arytmetycznych używane w Polsce Arytmetyka elementarna – podstawowy dział matematyki elementarnej; dotyczy obliczania wyników podstawowych działań na liczbach rzeczywistych.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Arytmetyka elementarna · Zobacz więcej »

Średniowiecze

gemm. Fortyfikacje Carcassonne (1992) Średniowiecze – epoka w historii Europy trwająca od V do XV wieku, która rozpoczęła się wraz z upadkiem cesarstwa zachodniorzymskiego i trwała do epoki renesansu i wielkich odkryć geograficznych.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Średniowiecze · Zobacz więcej »

Środki stylistyczne

Środki stylistyczne – środki używane w szeroko pojętej sztuce, mające na celu wywołanie u odbiorcy pożądanych emocji, środki artystycznego wyrazu, do których zaliczamy.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Środki stylistyczne · Zobacz więcej »

Astrolabium

XVIII-wieczne perskie astrolabium Astrolabium (gr. ἁστρολάβον, astrolabon 'chwytający gwiazdy') – prosty pomiarowy przeziernikowy przyrząd astronomiczny używany w nawigacji do początku XVIII wieku, służący do wyznaczania położenia ciał niebieskich nad horyzontem, poprzednik sekstantu.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Astrolabium · Zobacz więcej »

Święte księgi

Święte księgi – pisma uznawane za źródła prawd religijnych przez pewne religie.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Święte księgi · Zobacz więcej »

Atmosfera

Górne warstwy atmosfery Ziemi; w tle widoczny zdeformowany przez ugięcie światła obraz Księżyca Atmosfera – gazowa powłoka otaczająca ciało niebieskie o masie wystarczającej do utrzymywania warstwy gazów w wyniku działania grawitacji.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Atmosfera · Zobacz więcej »

Augustyn z Hippony

Philippe’a de Champaigne Aureliusz Augustyn z Hippony, łac. Aurelius Augustinus (ur. 13 listopada 354 w Tagaście, zm. 28 sierpnia 430 w Hipponie) – filozof, teolog, organizator życia kościelnego, święty Kościoła katolickiego i Cerkwi PrawosławnejPor.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Augustyn z Hippony · Zobacz więcej »

Azja Mniejsza

Kompozycja zdjęć satelitarnych obejmująca Azję Mniejsząen Azja Mniejsza – rozległy półwysep na zachodniej granicy Azji, otoczony morzami Czarnym od północy, Marmara od północnego zachodu, Egejskim od zachodu i Śródziemnym od południa.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Azja Mniejsza · Zobacz więcej »

Łacina

Łacina, język łaciński (łac.) – język indoeuropejski z latynofaliskiej podgrupy języków italskich.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Łacina · Zobacz więcej »

Źródła historyczne

Źródła historyczne – wszystko, skąd można czerpać wiedzę o przeszłości (według Jerzego Topolskiego), inaczej rzecz biorąc – sąto wszelkie zachowane ślady działalności człowieka.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Źródła historyczne · Zobacz więcej »

Barbaryzm

Barbaryzm (z gr. barbarismós, od bárbaros „barbarzyńca, cudzoziemiec”) – jednostka językowa niewłaściwa dla danego języka, przeniesiona do wypowiedzi z języka obcego (zapożyczenie lub kalka językowa).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Barbaryzm · Zobacz więcej »

Beatrice Portinari

Beatrice Portinari (w Polsce obowiązuje również spolszczone określenie Beatrycze), zwana Bice (ur. w 1266, zm. 8 czerwca 1290 we Florencji) – Włoszka z Florencji, którąwedług wielu badaczy Dante Alighieri umieścił w swoim poemacie Boska komedia, powierzając jej rolę przewodniczki po niebiańskiej krainie oraz opisał jako swojąukochanąw Życiu nowym.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Beatrice Portinari · Zobacz więcej »

Beda Czcigodny

Kroniki norymberskiej). Zamek i katedra w Durham. Beda, zwany Czcigodnym lub Wspaniałym, łac. Venerabilis, sang. Bǣda lub Bēda (ur. 672 w Wearmouth k. Sunderlandu w Anglii lub 673, zm. 25 maja 735 w Jarrow) – anglosaski mnich benedyktyn, prezbiter, związany z klasztorami w Wearmouth oraz Jarrow w Nortumbrii (obecnie klasztor Wearmouth-Jarrow), wszechstronny uczony.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Beda Czcigodny · Zobacz więcej »

Benewent

Benewent (wł. Benevento) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Benewent.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Benewent · Zobacz więcej »

Biblia

Tory w języku hebrajskim LXXVTS 10a (zwój ''Proroków mniejszych'') ok. I wieku p.n.e. Wulgaty z 1407 r. do czytania na głos w klasztorze Biblia Gutenberga pierwsza książka drukowana przy użyciu ruchomej czcionki Dziesięć Przykazań) Johna Wyclifa (XIV wiek) Kodeksie Aleksandryjskim z V wieku Biblii Królowej Zofii (1455) Biblii Wujka Biblii gdańskiej Biblia (biblion – zwój papirusu, księga; l.m. βιβλία, biblia – księgi), Pismo Święte – wspólna nazwa (hiperonim) różnych dzieł literackich, zwanych kanonami.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Biblia · Zobacz więcej »

Biblioteka Laurenziana

Biblioteka Laurenziana (Biblioteca Medicea Laurenziana) we Florencji – zbiór ponad 11 tysięcy manuskryptów i 4,5 tysiąca książek, pochodzących z prywatnych zbiorów rodziny Medyceuszy.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Biblioteka Laurenziana · Zobacz więcej »

Biegun niebieski

380px Biegun niebieski – punkt przebicia sfery niebieskiej przez jej oś obrotu, zwanąteż osiąświata.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Biegun niebieski · Zobacz więcej »

Biologia

ewolucji opartym o dobór naturalny. Biologia (z gr. βίος, bios – życie; λόγος, logos – słowo, nauka) – nauka przyrodnicza badająca życie.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Biologia · Zobacz więcej »

Boska komedia

Boska komedia – poemat włoskiego poety Dantego Alighieri, napisany w latach 1307–1321.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Boska komedia · Zobacz więcej »

Byt

Dwa krzesła – przykład bytów materialnych. Byt (gr. το ον to on lub ουσια ousia) – podstawowe pojęcie filozoficzne z dziedziny ontologii i metafizyki, mające na celu określenie stanu istnienia rzeczy jako elementu życia i wszechświata.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Byt · Zobacz więcej »

Cambridge (Massachusetts)

Cambridge – miasto w Stanach Zjednoczonych, we wschodniej części stanu Massachusetts, w hrabstwie Middlesex, położone na północnym brzegu rzeki Charles, w bezpośrednim sąsiedztwie Bostonu.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Cambridge (Massachusetts) · Zobacz więcej »

Cesarstwo Rzymskie

Cesarstwo Rzymskie – starożytne państwo obejmujące obszary basenu Morza Śródziemnego, powstałe z przekształcenia republiki rzymskiej w system monarchiczny.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Cesarstwo Rzymskie · Zobacz więcej »

Chalcydiusz

Chalcydiusz (III/IV wiek) – diakon, rzymski filozof Był autorem komentarza do Timajosa Platona.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Chalcydiusz · Zobacz więcej »

Chartres

Chartres – miejscowość i gmina we Francji, w Regionie Centralnym-Dolinie Loary, w departamencie Eure-et-Loir.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Chartres · Zobacz więcej »

Chrześcijaństwo

Chrześcijaństwo (Christianismós), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Chrześcijaństwo · Zobacz więcej »

Cursus

Cursus (z łac. bieg) – średniowieczny system kadencji rytmicznych stosowany do ozdabiania prozy literackiej, dokumentów oficjalnych, przemówień itp.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Cursus · Zobacz więcej »

Cyceron

Marek Tulliusz Cyceron, inaczej Marek Tulliusz CyceroNiekiedy w literaturze polskiej można również spotkać formy Ciceron lub Cicero.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Cyceron · Zobacz więcej »

Cyfry arabskie

Europejskie i arabskie cyfry na znaku drogowym w Abu Zabi Cyfry arabskie, właściwie europeizowane cyfry hinduskie – cyfry stosowane obecnie powszechnie na całym świecie do zapisywania liczb.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Cyfry arabskie · Zobacz więcej »

Cykl paschalny

Nie mylić z Tablica paschalna Cykl paschalny – w Kościele cykl ruchomych świąt zbudowany wokół Paschy i Wielkanocy.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Cykl paschalny · Zobacz więcej »

Czas

Czas – wielkość fizyczna określająca kolejność zdarzeń oraz odstępy między zdarzeniami zachodzącymi w tym samym miejscu.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Czas · Zobacz więcej »

Czasoprzestrzeń

Czasoprzestrzeń – zbiór zdarzeń zlokalizowanych w przestrzeni i czasie, wyposażony w strukturę afinicznąi metrycznąo określonej postaci, w zależności od analizowanego modelu fizycznej czasoprzestrzeni.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Czasoprzestrzeń · Zobacz więcej »

Część mowy

Część mowy – specyficzna dla danego języka, wyróżniona głównie na podstawie kryteriów składniowych i fleksyjnych klasa wyrazów (zobacz też klasyfikacja części mowy).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Część mowy · Zobacz więcej »

Dante Alighieri

Dante Alighieri (ur. w maju lub czerwcu 1265 we Florencji, zm. 13 lub 14 września 1321 w Rawennie) – włoski poeta, filozof i polityk, charakteryzowany przez Friedricha Engelsa jako „ostatni poeta średniowiecza i jednocześnie pierwszy poeta nowych czasów”.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Dante Alighieri · Zobacz więcej »

Debata

Debata Moskwie (lipiec 1959) Debata (franc. débat od débattre, roztrząsać, z łac. bat(t)uere, uderzać, rozbijać na kawałki) – dyskusja o sformalizowanej formie, która dotyczy wyboru najlepszego rozwiązania omawianego problemu lub sprawy, mająca miejsce najczęściej w większym gronie osób, np.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Debata · Zobacz więcej »

Determinizm

Determinizm przyczynowy (– oddzielić, ograniczyć, określić) – koncepcja filozoficzna, według której wszystkie zdarzenia w ramach przyjętych paradygmatów sąpołączone związkiem przyczynowo-skutkowym, a zatem każde zdarzenie i stan jest zdeterminowane przez swoje uprzednio istniejące przyczyny (również zdarzenia i stany).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Determinizm · Zobacz więcej »

Dialektyka

Cornelisa Corta z 1565 roku. Dialektyka – nauka zajmująca się poprawnościąargumentacji i refutacji podczas wypowiedzi.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Dialektyka · Zobacz więcej »

Diomedes Grammaticus

Diomedes Grammaticus – gramatyk łaciński, żył w drugiej połowie IV wieku.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Diomedes Grammaticus · Zobacz więcej »

Dionysios Trak

Dionysios Trak (170–90 p.n.e.) – gramatyk grecki.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Dionysios Trak · Zobacz więcej »

Dodawanie

Dodawanie – wspólna nazwa różnych działań matematycznych, zdefiniowanych na różnych zbiorach i klasach, m.in.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Dodawanie · Zobacz więcej »

Dyskusja

Dyskusja w grupie. Dyskusja (od łac. discussio 'roztrząsanie') – jeden ze sposobów wymiany poglądów na określony temat, popartych argumentami, prowadzona w gronie dwóch lub więcej osób.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Dyskusja · Zobacz więcej »

Dysonans

Franza von Stucka z 1910 Dysonans (łac. dissonans) – interwał brzmiący niezgodnie dla ucha ludzkiego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Dysonans · Zobacz więcej »

Dzielenie

Dwadzieścia jabłek można wyobrazić sobie jako cztery rzędy po pięć jabłek. Jeśli więc pytamy, ile jabłek znajdzie się po podziale 20 na 4 rzędy, wykonujemy działanie \frac204, którego wynikiem jest 5. Dzielenie – operacja matematyczna zdefiniowana w dowolnym ciele jako: gdzie b^ jest elementem odwrotnym do b. Ponieważ dzielenie definiujemy jako mnożenie przez odwrotność, nie można dzielić przez 0, gdyż nie istnieje liczba odwrotna do 0, tzn.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Dzielenie · Zobacz więcej »

Dziesiętny system liczbowy

wartość cyfr w dziesiętnym systemie liczbowym Dziesiętny system liczbowy (system dziesiątkowy, system decymalny, system arabski) – pozycyjny system liczbowy, w którym podstawąjest liczba 10; do zapisu liczb stosuje się 10 cyfr: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Dziesiętny system liczbowy · Zobacz więcej »

Edukacja

Obraz przedstawiający lekcję w szkole. Przykład edukacji formalnej. Edukacja – ogół procesów i oddziaływań, których celem jest zmienianie ludzi, przede wszystkim dzieci i młodzieży, stosownie do panujących w danym społeczeństwie ideałów i celów wychowawczych.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Edukacja · Zobacz więcej »

Ekwici

Ekwici (łac. equites, l.poj. eques) – średnio zamożna rzymska klasa społeczna, w skład której wchodzili kupcy, przedsiębiorcy, bankierzy, posiadający majątki o wartości minimum 400 000 sesterców (III w. p.n.e.). Symbolami przynależności do stanu ekwickiego było posiadanie konia (stąd nazwa ekwitów znacząca "jeźdźcy": łac. equus oznacza konia), noszenie stroju wojskowego zwanego trabea, złotego pierścienia oraz wąskiego purpurowego szlaku zdobiącego tunikę (szeroki nosili senatorowie).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Ekwici · Zobacz więcej »

Elementy Euklidesa

Oxyrhynchus 29, papirus z III w. n.e. z ''Elementami'' Euklidesa Elementy (gr., Stoicheia)Słowo στoιχεῖoν, stoicheion (tłumaczone na łacinę jako elementum) było używane przez filozofów w wiekach VI–IV p.n.e. m.in.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Elementy Euklidesa · Zobacz więcej »

Eliusz Donat

Donat, właściwie Eliusz Donat, także Donat Gramatyk lub niepoprawnie Donet – rzymski gramatyk i historyk literatury z połowy IV wieku; najprawdopodobniej urodzony w Afryce.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Eliusz Donat · Zobacz więcej »

Emocja

EmocjaZamiennie z pojęciem emocje bywa używane pojęcie uczucia, które nie jest równoznaczne.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Emocja · Zobacz więcej »

Empiryzm

Empiryzm (od empeiría – „doświadczenie”) – kierunek filozoficzny głoszący, że źródłem ludzkiego poznania sąwyłącznie lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, natomiast wszelkie idee, teorie itp.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Empiryzm · Zobacz więcej »

Epoka hellenistyczna

Epoka hellenistyczna – okres w dziejach regionu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu (zwłaszcza obszarów znajdujących się pod greckim panowaniem), którego początek wyznacza śmierć Aleksandra Wielkiego w 323 roku p.n.e., a koniec – rzymskie podboje zakończone zajęciem ptolemejskiego Egiptu w 30 roku p.n.e. Niekiedy zwany hellenizmem lub epokąaleksandryjską.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Epoka hellenistyczna · Zobacz więcej »

Erazm z Rotterdamu

Erazm z Rotterdamu, łac. Desiderius Erasmus Roterodamus, właściwie Geert Geerts, Gerhard Gerhardson.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Erazm z Rotterdamu · Zobacz więcej »

Eter (filozofia)

Eter (aithḗr) – w filozofii przyrody jeden z żywiołów, podstawowych elementów świata materialnego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Eter (filozofia) · Zobacz więcej »

Etymologia

Etymologia – dział językoznawstwa badający pochodzenie wyrazów, zmiany ich znaczenia i formy w miarę upływu czasu.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Etymologia · Zobacz więcej »

Euklides

Euklides z Aleksandrii (Eukleides, ur. ok. 365 p.n.e., zm. ok. 270 p.n.e.) – grecki matematyk przez większość życia działający w Aleksandrii, autor Elementów (Stoicheia), jednego z najsłynniejszych dzieł matematycznych w historii.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Euklides · Zobacz więcej »

Europa

Europa Mapa polityczna Europy Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Europa · Zobacz więcej »

Faza Księżyca

Kolejne fazy Księżyca obserwowane z półkuli północnej Ziemi. Kolejne fazy Księżyca obserwowane z półkuli południowej Ziemi. data dostępu.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Faza Księżyca · Zobacz więcej »

Fibonacci

Statua Fibonacciego. XIX wiek, Piza Fibonacci, Leonardo z Pizy (ur. ok. 1175 w Pizie, zm. 1250), znany jako Leonardo Fibonacci, Filius Bonacci (syn Bonacciego), Leonardo Pisano (z Pizy) – włoski matematyk.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Fibonacci · Zobacz więcej »

Figura geometryczna

Figura geometryczna – dowolny podzbiór danej przestrzeni, zwykle przestrzeni euklidesowej, afinicznej lub rzutowej.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Figura geometryczna · Zobacz więcej »

Figura retoryczna

Figura retoryczna (figura stylistyczna, postać mowy) – środek ekspresji językowej wzmacniający emocjonalność, obrazowość języka, polegający na stosowaniu ozdobnych zwrotów lub wyrażeń.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Figura retoryczna · Zobacz więcej »

Filon z Aleksandrii

Kroniki norymberskiej), 1493 Filon z Aleksandrii, także Philo Judaeus, Yedidia, Filon Żyd, Filon Aleksandryjski (Philon ho Aleksandreus,; ur. przed 10 p.n.e., zm. po 40 n.e.) – filozof i teolog żydowski, pozostający pod wpływem kultury greckiej.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Filon z Aleksandrii · Zobacz więcej »

Filozofia

Herrada z Landsbergu, ''Hortus deliciarum'', ''Philosophia et septem artes liberales'' Rembrandt, ''Medytujący filozof'', 1632 Auguste Rodin, ''Myśliciel'', 1902 Filozofia (od: – „miły, ukochany” i – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Filozofia · Zobacz więcej »

Florencja

Florencja (MAF) – miasto w środkowych Włoszech, nad Arno, u stóp Apeninów, stolica Toskanii i prowincji Florencja, stolica Włoch w latach 1865–1871.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Florencja · Zobacz więcej »

François Rabelais

François Rabelais (wym.; ur. ok. 1494 w La Devinière koło Chinon, zm. 9 kwietnia 1553 w Paryżu) – francuski pisarz satyryczny, duchowny i lekarz.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i François Rabelais · Zobacz więcej »

Galia

Prowincje rzymskiej Galii ok. 58 p.n.e. Galia – kraina historyczna w Europie Zachodniej, obecnie tereny Francji, Belgii, Szwajcarii i północno-zachodnich Włoch, zamieszkana przez plemiona celtyckie.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Galia · Zobacz więcej »

Galileusz

Galileusz, właśc.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Galileusz · Zobacz więcej »

Gargantua i Pantagruel

Gustava Doré, 1873 Gargantua i Pantagruel, pełny tytuł Życie Gargantui i Pantagruela (oryg. fr. La vie de Gargantua et de Pantagruel) – pięciotomowa powieść François Rabelais opisująca losy dwóch olbrzymów: Gargantui i jego syna Pantagruela.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Gargantua i Pantagruel · Zobacz więcej »

Geodezja

Tachimetr elektroniczny Sokkia umieszczony na statywie Niwelator „automatyczny” Ni 020A firmy Zeiss Jena na statywie Geodezja (gr. γῆ gē „ziemia”, δαίω daiō „dzielę”) – nauka zajmująca się ustalaniem wielkości i kształtu Ziemi oraz określaniem położenia punktów na jej powierzchni.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Geodezja · Zobacz więcej »

Geografia

Geografia – nauka przyrodnicza i społeczna zajmująca się badaniem powłoki ziemskiej (przestrzeni geograficznej), jej zróżnicowaniem przestrzennym pod względem przyrodniczym i społeczno-gospodarczym, a także powiązaniami pomiędzy środowiskiem przyrodniczym a działalnościąspołeczeństw ludzkich.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Geografia · Zobacz więcej »

Geometria

teorii strun stereometrii, udowodnione najpóźniej przez Teajteta (IV w. p.n.e.) płaszczyzny hiperbolicznej za pomocąsiedmiokątów foremnych – użyty tu model to dysk Poincarégo Geometria (gr. γεωμετρία; geo – ziemia, metria – miara) – jedna z głównych dziedzin matematyki; tradycyjnie i nieformalnie definiowana jako nauka o przestrzeni i jej podzbiorach zwanych figuramiGeometria, Encyklopedia Popularna PWN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986,, s. 233.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Geometria · Zobacz więcej »

Gerard z Cremony

Ar-Raziego w ''Recueil des traités de medecine'' (1250-1260) Gerarda z Cremony Gerard z Cremony (ur. 1114, zm. 1187) – tłumacz dzieł arabskich działający w szkole tłumaczy w Toledo.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Gerard z Cremony · Zobacz więcej »

Gramatyka

Gramatyka – uporządkowany zbiór reguł językowych rządzących organizacjązdań, dyskursów, tekstów; innymi słowy zespół prawideł umożliwiających tworzenie złożonych jednostek językowych, ich składanie z jednostek elementarnych.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Gramatyka · Zobacz więcej »

Grawitacja

Upuszczenie młotka i piór: astronauta David Scott (z misji Apollo 15) na Księżycu przedstawiający legendarny eksperyment Galileusza Grawitacja, ciążenie powszechne – zjawisko fizyczne polegające na wzajemnym przyciąganiu się wszystkich ciał – wszelkich mas i innych postaci energii.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Grawitacja · Zobacz więcej »

Grecki system liczbowy

Grecki system liczbowy – liczbowy system addytywny używający greckiego alfabetu do reprezentacji liczb.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Grecki system liczbowy · Zobacz więcej »

Gwiazdy stałe

Obracającąsię Ziemię otacza sfera niebieska, na której znajdująsię gwiazdy stałe Gwiazdy stałe (łac. stellae fixae) – historyczna nazwa obiektów niebieskich, które dla ziemskiego obserwatora, nie wyposażonego w przyrządy astronomiczne, nie zmieniająswego położenia względem siebie, tworząc m.in.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Gwiazdy stałe · Zobacz więcej »

Heliocentryzm

Heliocentryzm, grafika z dzieła ''Harmonia Macrocosmica'' (1660) Heliocentryzm, kopernikanizm (gr. ἡλιος hēlios – słońce, κέντρον kentron – centrum) – teoria budowy Układu Słonecznego, w której Słońce jest jego środkiem, a wszystkie planety – łącznie z Ziemią– je obiegają.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Heliocentryzm · Zobacz więcej »

Herrada z Landsbergu

Autoportret Herrady z Landsbergu na miniaturze z ''Hortus deliciarum'' Herrada z Landsbergu, Herrada z Hohenburga lub po łacinie Herradis Landsbergensis) (ur.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Herrada z Landsbergu · Zobacz więcej »

Hieronim ze Strydonu

Hieronim ze Strydonu (ur. między 331 a 347 w Strydonie, zm. 30 września 420 w Betlejem) – święty Kościoła katolickiego, doktor Kościoła, apologeta chrześcijaństwa; święty Kościoła prawosławnego i koptyjskiego, wyznawca.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Hieronim ze Strydonu · Zobacz więcej »

Hipoteza

Hipoteza (gr. ὑπόθεσις hypóthesis – przypuszczenie) – zdanie, które podlega konfirmacji lub falsyfikacji.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Hipoteza · Zobacz więcej »

Hippiasz (sofista)

Hippiasz z Elidy (gr. Hippias; V–IV w. p.n.e., ur. w Elidzie) – starogrecki uczony-polihistor: filozof, poeta, polityk, technik i rzemieślnik, zaliczany do sofistów.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Hippiasz (sofista) · Zobacz więcej »

Hispania Tarraconensis

right Hispania Tarraconensis (Hiszpania Tarrakońska) – prowincja rzymska, której stolicąprawdopodobnie było Tarraco (dzisiejsza Tarragona w Katalonii).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Hispania Tarraconensis · Zobacz więcej »

Historiografia

historii'' Historiografia (z gr. ἱστορία „badanie”/„informacja”/„opowiadanie” + γράφω „piszę”) synonim dziejopisarstwa – dział piśmiennictwa obejmujący gatunki historyczne.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Historiografia · Zobacz więcej »

Homer

''Homer i jego przewodnik'' – obraz Williama-Adolphe’a Bouguereau z 1874 roku Homer (Hómēros) (VIII wiek p.n.e.) – grecki pieśniarz wędrowny (aojda), epik, śpiewak i recytator (rapsod).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Homer · Zobacz więcej »

Horacy (poeta)

Horacy, właściwie Kwintus Horacjusz Flakkus (ur. 8 grudnia 65 p.n.e. w Wenuzji, zm. 27 listopada 8 p.n.e.) – poeta rzymski, często określany mianem największego łacińskiego liryka i mistrza satyry.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Horacy (poeta) · Zobacz więcej »

Hraban Maur

Maurus Magnentius Rabanus, Hraban Maur, Rabanus, Raban Maur lub Hrabanus Maurus (ok. 780 – 4 lutego 856 w Winkel) – kronikarz i uczony czasów karolińskich, mnich benedyktyński, teolog, autor encyklopedii De rerum naturis, poeta łaciński, autor hymnów brewiarzowych sławiących Ducha Świętego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Hraban Maur · Zobacz więcej »

Humanizm

Leonardo da Vinci, ''Człowiek witruwiański'' Humanizm (z łac. humanus 'ludzki' i gr. ismos 'wiedza, nauka') – nurt filozoficzny lub światopogląd oparty na racjonalnym myśleniu, który wyraża się troskąo potrzeby, szczęście, godność i swobodny rozwój człowieka w jego środowiskach: społecznym i naturalnym.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Humanizm · Zobacz więcej »

II wojna punicka

Główne zwycięstwa Hannibala Druga wojna punicka toczyła się w latach 218–201 p.n.e. między Kartaginąi Rzymem.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i II wojna punicka · Zobacz więcej »

Iliada

Iliada (gr. Iliás) – obok Odysei drugi z eposów, których autorstwo tradycja przypisuje Homerowi.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Iliada · Zobacz więcej »

Indeterminizm

Indeterminizm (łac. in – nie + determinare – określać) – zaprzeczenie determinizmu; koncepcja filozoficzna na gruncie przyrodniczym zakładająca, że związek między przyczynąa skutkiem w przyrodzie nie jest ścisły – dopuszcza istnienie przypadku i neguje możliwość przewidywania zjawisk późniejszych na podstawie wcześniejszych, ponieważ te same przyczyny niekoniecznie mająprowadzić do tych samych skutków.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Indeterminizm · Zobacz więcej »

Instrument muzyczny

Instrument muzyczny Instrument muzyczny – urządzenie przeznaczone lub przystosowane do wydawania dźwięków muzycznych.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Instrument muzyczny · Zobacz więcej »

Intelekt

Intelekt (łac. intellectus: percepcja, postrzeganie, poznanie) – zdolności umysłowe, kultura umysłowa człowieka (potencjalnie również istot pozaziemskich czy sztucznej inteligencji).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Intelekt · Zobacz więcej »

Italia (kraina historyczna)

Augusta. Południowa Italia w czasach Augusta. Italia – kraina historyczna i geograficzna położona na Półwyspie Apenińskim, której obszar zmieniał się na przestrzeni dziejów.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Italia (kraina historyczna) · Zobacz więcej »

Izokrates

Izokrates (Isokrates; 436-338 p.n.e.) – mówca grecki, nauczyciel wymowy, twórca teorii klasycznej prozy attyckiej.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Izokrates · Zobacz więcej »

Izydor z Sewilli

Izydor z Sewilli, także Izydor Sywilski (ur. ok. 560 w Kartagenie, zm. 4 kwietnia 636 w Sewilli) – arcybiskup Sewilli, święty Kościoła katolickiego, doktor Kościoła.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Izydor z Sewilli · Zobacz więcej »

Jacques Paul Migne

Jacques Paul Migne (ur. 25 października 1800 w Saint-Flour, zm. 25 października 1875 w Paryżu) – francuski ksiądz katolicki i wydawca, który zasłynął edycjąnajpełniejszego zbioru greckich i łacińskich tekstów Ojców Kościoła (Patrologiae cursus completus).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Jacques Paul Migne · Zobacz więcej »

Jan z Salisbury

Jan z Salisbury (ur. ok. 1115 lub 1120 w Salisbury, zm. 25 października 1180 roku w Chartres) − angielski średniowieczny filozof, pisarz, uczony i historyk.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Jan z Salisbury · Zobacz więcej »

Język (mowa)

Język – system budowania wypowiedzi, używany w procesie komunikacji.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Język (mowa) · Zobacz więcej »

Język arabski

Język arabski – język z rodziny języków semickich, w której zaliczany jest do grupy języków południowo-zachodnich według klasycznego podziału, bądź grupy języków zachodnich, centralnych według podziału Hetzrona i Voigta.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Język arabski · Zobacz więcej »

Język grecki klasyczny

Język grecki klasyczny, greka klasyczna – stadium rozwojowe języka greckiego używanego w okresie klasycznym (500 r. p.n.e. – 350 r. p.n.e.) starożytnej Grecji.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Język grecki klasyczny · Zobacz więcej »

Język literacki

Język literacki – wieloznaczny termin lingwistyczny.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Język literacki · Zobacz więcej »

Język ojczysty

Język ojczysty, także: język pierwszy, język rodzimy, język wyjściowy – pierwszy poznawany i doświadczany przez człowieka język, a precyzyjniej – rodzima odmiana językowa, w której porozumiewa się z otoczeniem.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Język ojczysty · Zobacz więcej »

Jerzy Axer

Jerzy Axer (ur. 18 kwietnia 1946 r. w Łodzi) – polski filolog klasyczny, wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego, od 2022 członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Jerzy Axer · Zobacz więcej »

John Harvard

Pomnik Johna Harvarda John Harvard (ur. 26 listopada 1607 w Londynie, zm. 14 września 1638 w Charlestown) – angielski duchowny purytański, pastor w prowincji Massachusetts Bay.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i John Harvard · Zobacz więcej »

Jowisz

JWST. Jowisz – gazowy olbrzym, największa planeta Układu Słonecznego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Jowisz · Zobacz więcej »

Jowisz (mitologia)

Jowisz, Jupiter (łac. Iuppiter) – w mitologii rzymskiej bóg nieba, burzy i deszczu, najwyższy władca nieba i ziemi, ojciec bogów.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Jowisz (mitologia) · Zobacz więcej »

Junona

Junona (łac. Iuno) – bogini rzymska, małżonka Jowisza.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Junona · Zobacz więcej »

Juwenalis

Decimus Iunius Iuvenalis, Juwenalis z Akwinu (60–130) – rzymski poeta satyryczny.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Juwenalis · Zobacz więcej »

Kalendarz

Encyklopedii staropolskiej). Obecnie obowiązującym standardem niemal na całym świecie jest kalendarz gregoriański (kolor niebieski), ale w niektórych krajach stosuje się także inne rachuby czasu Kalendarz – system rachuby czasu.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Kalendarz · Zobacz więcej »

Kapłan

Prawosławny kapłan z Gruzji Kapłan – osoba, która spełnia w imieniu wspólnoty religijnej funkcje kultowe i rytualne.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Kapłan · Zobacz więcej »

Kasjodor

Kasjodor (Flavius Magnus Aurelius Cassiodorus), (ur. ok. 485, zm. 583) – uczony, patrycjusz, kanclerz na dworze królów ostrogockich, założyciel rzymskiej biblioteki, rzymski polityk, historyk i filozof.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Kasjodor · Zobacz więcej »

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II (łac. Catholica Universitas Lublinensis Ioannis Pauli II, skr. KUL, w latach 1918–1928 Uniwersytet Lubelski) – polski uniwersytet katolicki z siedzibąw Lublinie.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II · Zobacz więcej »

Klaudiusz Ptolemeusz

Andreasa Cellariusa Podstawowe elementy teorii PtolemeuszaA – epicyklB – ekwantC – deferentniebieski punkt – Ziemiaczerwony punkt – planeta krążąca wokół Ziemi Klaudiusz Ptolemeusz (także: Ptolemeusz Klaudiusz, Ptolemeusz, Aleksandryjczyk) (łac. Claudius Ptolemaeus, Klaudios Ptolemaios; ur. ok. 100, zm. ok. 168) – astronom, matematyk i geograf pochodzenia greckiego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Klaudiusz Ptolemeusz · Zobacz więcej »

Komentarz (gatunek literacki)

Metamorfoz'' Owidiusza wraz z komentarzem na marginesie (1390−1400 r. n.e.) Komentarz – gatunek literatury użytkowej, w którym autor omawia, interpretuje i opatruje szczegółowymi uwagami oraz wyjaśnieniami dzieło innego autora.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Komentarz (gatunek literacki) · Zobacz więcej »

Komputystyka

Komputystyka – obliczanie danych potrzebnych do skonstruowania kalendarza liturgicznego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Komputystyka · Zobacz więcej »

Konkluzja

W każdym rozumowaniu odnaleźć można następujące elementy: racja i następstwo, przesłanka i konkluzja (wniosek).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Konkluzja · Zobacz więcej »

Konsonans

Konsonans (łac. consonans) – interwał uważany za zgodnie (przyjemnie) brzmiący.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Konsonans · Zobacz więcej »

Konstantynopol

Hagia Sophia – symbol Konstantynopola Kościół Chrystusa Pantokratora Konstantynopol – nazwa Bizancjum nadana miastu przez Konstantyna Wielkiego, który wybrał je na swojąsiedzibę; w latach 330–395 stolica Cesarstwa Rzymskiego, w latach 395–1453 stolica Cesarstwa Bizantyńskiego i Cesarstwa Łacińskiego (1204–1261), stolica Imperium Osmańskiego w latach 1453–1922.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Konstantynopol · Zobacz więcej »

Kora

Kora Kora – w botanice nazwa tkanek w zewnętrznych partiach korzenia lub łodygi.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Kora · Zobacz więcej »

Kosmologia

Kosmologia (z gr. kósmos: porządek, wszechświat oraz lógos: słowo, nauka) – pierwotnie dział filozofii rozpatrujący świat materialny w świetle jego ostatecznych przyczyn.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Kosmologia · Zobacz więcej »

Księżyc

Księżyc (Selḗnē; pol. fraz. „Srebrny Glob”, „srebrny glob”; pol. przest. gw. poet. „miesiąc”; pol. przest. poet. „luna” lub „łuna”) – jedyny naturalny satelita Ziemi (nie licząc tzw. księżyców Kordylewskiego, które sąobiektami pyłowymi i przez niektórych badaczy uważane za obiekty przejściowe).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Księżyc · Zobacz więcej »

Księga Przysłów

Księga Przysłów, Księga Przypowieści Salomona – (hebr. משלי Miszlej) jedna z ksiąg dydaktycznych (mądrościowych) Starego Testamentu.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Księga Przysłów · Zobacz więcej »

Kształcenie

Kształcenie – całość doświadczeń składających się na proces zdobywania przez jednostkę umiejętności, wiedzy oraz rozumienia otaczającego jąświata.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Kształcenie · Zobacz więcej »

Kula

Kula – uogólnienie pojęcia koła na więcej wymiarów, zdefiniowane dla wszystkich przestrzeni metrycznych.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Kula · Zobacz więcej »

Kwadrat

Kwadrat (łac. quadratum „czworobok, kwadrat”) – czworokąt foremny, czyli z przystającymi bokami i kątami wewnętrznymi (a stąd prostymi).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Kwadrat · Zobacz więcej »

Kwadratrysa

Konstrukcja kwadratrysy Kwadratrysa – rodzaj kinematycznie konstruowanej krzywej, która pierwszy raz została wprowadzona do greckiej geometrii przez Hippiasza z Elidy.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Kwadratrysa · Zobacz więcej »

Kwintylian

Kroniki norymberskiej), 1493. Pomnik Kwintyliana w Calahorra (Hiszpania) Marcus Fabius Quintilianus (ok. 35 – ok. 96) – rzymski retor i pedagog w dziedzinie teorii wymowy.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Kwintylian · Zobacz więcej »

Liber abaci

200px Liber abaci lub Liber abbaci – księga matematyczna z 1202, dotycząca arytmetyki, autorstwa Leonarda z Pizy, znanego później pod pseudonimem Fibonacci.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Liber abaci · Zobacz więcej »

Liberalizm

USA) Liberalizm (– wolnościowy od – wolny) – ideologia i kierunek polityczny, według którego wolność jest nadrzędnąwartością.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Liberalizm · Zobacz więcej »

Liczba

Liczby algebraiczne. Liczba – pojęcie abstrakcyjne, jedno z najczęściej używanych w matematyce.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Liczba · Zobacz więcej »

Liczby całkowite

Oś liczbowa ukazująca niektóre liczby całkowite Standardowy symbol zbioru liczb całkowitych Liczby całkowite – liczby naturalne \mathbb.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Liczby całkowite · Zobacz więcej »

Litera

150x150px Litera – znak graficzny charakterystyczny dla pism głoskowych, odpowiadający zwykle pojedynczemu fonemowi.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Litera · Zobacz więcej »

Literatura

Literatura Literatura – wszystkie „sensowne twory słowne” (według definicji Stefanii Skwarczyńskiej), czyli dzieła artystyczne, tj.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Literatura · Zobacz więcej »

Liturgia godzin

opactwie Heiligenkreuz w Dolnej Austrii Liturgia godzin – sięgająca czasów starożytności publiczna, wspólna chrześcijańska modlitwa liturgiczna sprawowana kilka razy w ciągu dnia.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Liturgia godzin · Zobacz więcej »

Lucjusz Orbiliusz Pupillus

Statua na katedrze w Benewencie przedstawiająca Orbiliusza Lucius Orbilius Pupillus (ur. 113 p.n.e., zm. 13 p.n.e.) – gramatyk i nauczyciel łaciny.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Lucjusz Orbiliusz Pupillus · Zobacz więcej »

Lukan

Marcus Annaeus Lucanus (ur. 3 listopada 39, zm. 30 kwietnia 65) – poeta rzymski, bratanek Seneki Młodszego, wnuk Seneki Starszego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Lukan · Zobacz więcej »

Marcjanus Kapella

Marcjanus Kapella lub Marcjan Kapella – żyjący na przełomie IV i V wieku prawnik oraz nauczyciel, pochodzący z rzymskiej prowincji Afryka.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Marcjanus Kapella · Zobacz więcej »

Marek Terencjusz Warron

Marek Terencjusz Warron Marcus Terentius Varro, zwany też Warronem z Reate (łac. Reatinus), w odróżnieniu od poety Warrona z Ataksu – uczony i pisarz rzymski, w karierze politycznej doszedł do urzędu pretora.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Marek Terencjusz Warron · Zobacz więcej »

Maria Cytowska

Maria Cytowska (ur. 6 marca 1922 w Warszawie, zm. 14 listopada 2007 tamże) – polska filolog klasyczna, badaczka kultury antycznej i jej recepcji w literaturze polskiej oraz europejskiej; zasłużony wykładowca akademicki, tłumaczka i edytor literatury klasycznej oraz renesansowej (w tym pism Erazma z Rotterdamu).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Maria Cytowska · Zobacz więcej »

Mars

Mars – czwarta od Słońca planeta Układu Słonecznego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Mars · Zobacz więcej »

Matematyka

Rafaela Santiego (XVI wiek); cyrkiel trzyma Euklides, grecki matematyk z III wieku p.n.e. Uniwersytetu Oksfordzkiego; na ziemi znajduje się parkietaż Penrose’a opisany po raz pierwszy przez jednego z pracowników tej placówki. Matematyka (z łac. mathematicus, od gr. μαθηματικός mathēmatikós, od μαθηματ-, μαθημα mathēmat-, mathēma, „nauka, lekcja, poznanie”, od μανθάνειν manthánein, „uczyć się, dowiedzieć”; prawd. spokr. z goc. mundon, „baczyć, uważać”) – nauka zaliczana do grupy formalnych, inaczej dedukcyjnych lub apriorycznych, a także do nauk ścisłych i definiująca tę grupę – matematyka stanowi ich fundament.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Matematyka · Zobacz więcej »

Medycyna

Medycyna (łac. medicina „sztuka lekarska”) – nauka empiryczna (oparta na doświadczeniu) obejmująca całość wiedzy o zdrowiu i chorobach człowieka oraz sposobach ich zapobiegania, oraz ich leczenia.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Medycyna · Zobacz więcej »

Merkury

Merkury – najmniejsza i najbliższa Słońca planeta Układu Słonecznego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Merkury · Zobacz więcej »

Merkury (mitologia)

Merkury (łac. Mercurius) – rzymski bóg handlu, zysku i kupiectwa; także złodziei i celników, posłaniec bogów.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Merkury (mitologia) · Zobacz więcej »

Metafora

Metafora (gr. metaphorá), inaczej przenośnia – językowy środek stylistyczny, w którym obce znaczeniowo wyrazy sąze sobąskładniowo zestawione, tworząc związek frazeologiczny o innym znaczeniu niż dosłowny sens wyrazów, np.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Metafora · Zobacz więcej »

Metrum (poetyka)

Metrum (miara, wzorzec rytmiczny) – w nauce o wierszu obok pojęcia rytmu wprowadza się również pojęcie metrum, najczęściej dla oznaczenia rytmu najzupełniej regularnego, bądź też wzorcowej miary rytmicznej, która każdorazowo aktualizuje się w materiale fonicznym konkretnego utworu.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Metrum (poetyka) · Zobacz więcej »

Miesiąc synodyczny

Miesiąc synodycznyZ gr. σύνοδος sýnodos 'zebranie' od σύν syn- 'współ-' i ὁδός hodos 'droga'.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Miesiąc synodyczny · Zobacz więcej »

Mikołaj Kopernik

Dom Mikołaja Kopernika w Toruniu kapituły warmińskiej, której kanonikiem był Kopernik przez 48 lat życia,, (ur. 19 lutego 1473 w Toruniu, zm. przed 21 maja 1543 we Fromborku) – polski polihistor pochodzenia niemieckiego; prawnik, urzędnik, dyplomata, lekarz i niższy duchowny katolicki, doktor prawa kanonicznego, zajmujący się również astronomiąi astrologią, matematyką, ekonomią, strategiąwojskową, kartografiąi filologią.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Mikołaj Kopernik · Zobacz więcej »

Mnemotechnika

Mnemotechnika, mnemonika (gr. mneme „pamięć”) – ogólna nazwa sposobów ułatwiających zapamiętanie, przechowywanie i przypominanie sobie informacji.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Mnemotechnika · Zobacz więcej »

Mnożenie

3 · 4.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Mnożenie · Zobacz więcej »

Model kosmologiczny

Model kosmologiczny – matematyczny i fizyczny model Wszechświata.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Model kosmologiczny · Zobacz więcej »

Mowa (retoryka)

Cezara Maccariego. Palazzo Madama, siedziba włoskiego senatu w Rzymie. Mowa lub przemówienie, przemowa, niekiedy oracja – ustna wypowiedź, wygłaszana jako rzeczywisty i celowy komunikat językowy, wyrażający stanowisko, pogląd czy opinię mówcy lub osób, w imieniu których mówca przemawia.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Mowa (retoryka) · Zobacz więcej »

Narracja (retoryka)

florenckie z około 1477 roku. Narracja – druga część wypowiedzi, której zadaniem jest przedstawienie faktów lub pojęć dotyczących omawianej sprawy w taki sposób, aby odbiorca podzielił z mówcąlub pisarzem ich odpowiedniąinterpretację.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Narracja (retoryka) · Zobacz więcej »

Nauka

Wojciech Gerson (1831–1901), ''Nauka'' (1870) Europie Okładka ''Everyday Science and Mechanics'' z 1931 roku Nauka – różnie definiowany element kultury, odznaczający się dążeniem do wiedzy.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Nauka · Zobacz więcej »

Neoplatonizm

Neoplatonizm – filozofia powstała w II wieku n.e. w Aleksandrii pod wpływem myśli Platona oraz politeizmu grecko-rzymskiego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Neoplatonizm · Zobacz więcej »

Neron

Neron (Lucius Domitius Ahenobarbus, po adopcji przez Klaudiusza Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus, ur. 15 grudnia 37 roku w Ancjum, zm. 9 czerwca 68 roku w Rzymie) – piąty cesarz rzymski panujący w latach 54–68, syn Gnejusza Domicjusza Ahenobarbusa i Agrypiny Młodszej, późniejszej żony cesarza Klaudiusza.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Neron · Zobacz więcej »

Nieskończoność

Nieskończoność (symbol: ∞) – byt nieograniczony (w sensie wielkości bądź ilości), który przyjęło się oznaczać za pomocąznaku \infty, podobnego do „przewróconej ósemki” (lemniskata).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Nieskończoność · Zobacz więcej »

Niezmienność nieba

Niezmienność nieba – teza w tradycji astronomicznej, wywodząca się od czasów Arystotelesa, która głosiła, iż niebo jest doskonałe i niezmienne.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Niezmienność nieba · Zobacz więcej »

Nikander (poeta)

Nikander, Theriaka, X w., Konstantynopol Nikander (Nikandros) – grecki poeta, lekarz i gramatyk z III/II wieku p.n.e. Urodził się koło Klaros, niedaleko Kolofonu, miasta w Azji Mniejszej.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Nikander (poeta) · Zobacz więcej »

Nikomachos z Gerazy

Nikomachos i Platon; anonimowy obraz z XII w. Nikomachos z Gerazy (gr. Νικόμαχος ο Γερασηνός, działał w II w. n.e.; ur. w Gerazie w rzymskiej Arabii) – grecko-rzymski matematyk i filozof neopitagorejski o orientacji religijno-spekulatywnej,.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Nikomachos z Gerazy · Zobacz więcej »

Nowa Anglia

Nowa Anglia – region Stanów Zjednoczonych ulokowany na północnym wschodzie kraju.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Nowa Anglia · Zobacz więcej »

O inwencji

Początek pierwszej księgi ''De inventione''. Rękopis spisany w Italii, w latach 1100–1150. Det Kongelige Bibliotek, Kopenhaga. Sygnatura GKS 1998, 1 recto. O inwencji, inaczej O wynajdywaniu treści, O wynalezieniu retorycznym, O inwencji retorycznej, właściwie Księgi retoryczne – nieukończony podręcznik retoryki w formie traktatu autorstwa Marka Tulliusza Cycerona, napisany najprawdopodobniej w latach 84–81 przed ChrystusemWykorzystano przekłady Erazma Rykaczewskiego (mowy oraz pisma retoryczne Cycerona) i Mieczysława Brożka (Kwintylian).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i O inwencji · Zobacz więcej »

Oś obrotu

Oś obrotu – prosta w przestrzeni określająca kierunek obrotu danego ciała.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Oś obrotu · Zobacz więcej »

Oświecenie (epoka)

Voltaire (François-Marie Arouet) Jean-Jacques Rousseau Edmund Burke Jonathan Swift Joseph von Sonnenfels: ''Człowiek bez przesądów'' – A.D. 1765 Jorge Juan y Santacilia Immanuel Kant Oświecenie, in.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Oświecenie (epoka) · Zobacz więcej »

Obserwacja (metoda badawcza)

Metoda obserwacyjna – sposób prowadzenia badań, w którym obserwacja odgrywa istotnąrolę i którego stosowanie nie pociąga za sobązmian w środowisku lokalnym (w odróżnieniu od metody eksperymentalnej).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Obserwacja (metoda badawcza) · Zobacz więcej »

Odejmowanie

Odejmowanie – jedno z czterech podstawowych działań arytmetycznych, działanie odwrotne do dodawania.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Odejmowanie · Zobacz więcej »

Odyseja

języku greckim klasycznym Odyseja (gr. Odysseia) – epos grecki, przypisywany Homerowi, oparty na antycznej ustnej tradycji epickiej i spisany przypuszczalnie w VIII wieku p.n.e. Odyseja była przez Homera śpiewana wierszem, tzw.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Odyseja · Zobacz więcej »

Okrąg

Okrąg Okrąg – zbiór wszystkich punktów płaszczyzny euklidesowej odległych od danego punktu o danąodległość.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Okrąg · Zobacz więcej »

Oksford

Oksford (ang. Oxford) – miasto w południowej Anglii nad rzekąTamizą, stolica hrabstwa Oxfordshire, w dystrykcie Oksford.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Oksford · Zobacz więcej »

Ortografia

Wielki słownik ortograficzny PWN z zasadami pisowni i interpunkcji, wyd. 2016 Ortografia (z gr., „poprawny”,, „piszący”), inaczej pisownia (dawniej prawopis) – zbiór przepisów regulujących sposób zapisu słów danego języka za pomocąliter alfabetu lub innych symboli.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Ortografia · Zobacz więcej »

Ostrosłup

Ostrosłup o podstawie trójkątnej Ostrosłup sześciokątny pochyły Ostrosłup o podstawie czworokątnej:B – podstawa,h – wysokość Ostrosłup czworokątny z oznaczeniami Ostrosłup – wielościan, w którym tylko jeden wierzchołek leży poza wspólnąpłaszczyzną; jest nazywana płaszczyznąpodstawy, a nienależący do niej wierzchołek – wierzchołkiem ostrosłupa.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Ostrosłup · Zobacz więcej »

Ozyrys

Ozyrys – w mitologii egipskiej bóg śmierci i odrodzonego życia, Wielki Sędzia zmarłych.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Ozyrys · Zobacz więcej »

Państwo frankijskie

Państwo frankijskie, in.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Państwo frankijskie · Zobacz więcej »

Palec ręki

Palec ręki – u człowieka i innych zwierząt zakończenie ręki zwieńczone pazurami, paznokciami, kopytami itp.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Palec ręki · Zobacz więcej »

Parnas

Parnas Parnas (gr. Parnassós) – pasmo górskie w środkowej Grecji, z najwyższym szczytem wznoszącym się na wysokość 2457 m n.p.m., zbudowane głównie z wapieni.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Parnas · Zobacz więcej »

Paryż

Paryż – stolica i najludniejsze miasto Francji, a także departament (nr 75), w regionie Île-de-France.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Paryż · Zobacz więcej »

Patrologia Latina

Okładka 5 tomu z (1844) Patrologia Latina (w skrócie PL) – zbiór pism ojców Kościoła i innych autorów chrześcijańskich piszących po łacinie, przygotowany przy współpracy z benedyktynami przez Jacques'a Paula Migne’a w latach 1844–1855, wraz z indeksami, które dodano w latach 1862–1865.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Patrologia Latina · Zobacz więcej »

Paul Revere

Paul Revere (ur. 1 stycznia 1735 w Bostonie, zm. 10 maja 1818 tamże) – amerykański złotnik i uczestnik walk o niepodległość Stanów Zjednoczonych w latach 1773–1779.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Paul Revere · Zobacz więcej »

Pedagog

Pedagog (od) – profesjonalista wykonujący zawód po ukończeniu wyższych studiów pedagogicznych lub po dodatkowym kursie specjalizacyjnym; również pracownik naukowy zajmujący się badaniami w dziedzinie wychowania i oświaty lub nauczyciel akademicki.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Pedagog · Zobacz więcej »

Pedagogika

Pedagogika – w znaczeniu potocznym, świadoma i celowa działalność wychowawcza; w znaczeniu instytucjonalnym – zespół nauk o wychowaniu, istocie, celach, treściach, metodach, środkach i formach organizacji procesów wychowawczych.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Pedagogika · Zobacz więcej »

Pedro Calderón de la Barca

Pedro Calderón de la Barca (ur. 17 stycznia 1600 w Madrycie, zm. 25 maja 1681 tamże) – barokowy poeta i dramaturg hiszpański działający w hiszpańskim Złotym Wieku, uważany za następcę Lope de Vegi.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Pedro Calderón de la Barca · Zobacz więcej »

Persjusz

Persjusz Persjusz, właśc.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Persjusz · Zobacz więcej »

Perspektywa

Perspektywa – określenie stosowane w architekturze, malarstwie, fotografii i innych sztukach wizualnych oznaczające sposób oddania trójwymiarowych obiektów i przestrzeni na płaszczyźnie.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Perspektywa · Zobacz więcej »

Pierydy

Jana Piotra Norblina, 1774-1783, Muzeum Narodowe w Warszawie. Pierydy (gr. Pierídes, łac. Pierides) – w mitologii greckiej córki króla Pierosa, które nazywały się: Kolymbas, Iynx, Kenchris, Kissa, Chloris, Akalantis, Nessa, Pipo, Drakontis.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Pierydy · Zobacz więcej »

Pismo

Marinusa van Reymerswaelego ''Poborcy podatków'', pierwsza połowa XVI wieku Pismo – system umownych znaków graficznych, za pomocąktórych przedstawiany jest język mówiony.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Pismo · Zobacz więcej »

Pitagoras

Pitagoras (gr., Pythagóras; ur. ok. 572 p.n.e. na Samos lub w Sydonie, zm. ok. 497 p.n.e. w Metaponcie) – grecki matematyk, filozof, mistyk kojarzony ze słynnym twierdzeniem matematycznym nazwanym jego imieniem.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Pitagoras · Zobacz więcej »

Planeta

tło Syriusz B i Wenus. Planeta – ciało niebieskie (obiekt astronomiczny) spełniające kilka kryteriów.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Planeta · Zobacz więcej »

Platon

Platon (Plátōn; ur. 424/423 p.n.e., zm. 348/347 p.n.e.) – filozof grecki, Ateńczyk, twórca tradycji intelektualnej znanej jako platonizm.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Platon · Zobacz więcej »

Platonizm

Platonizm – nurt filozoficzny opierający się na filozofii Platona (427–347 p.n.e.), stanowiący jej interpretację i kontynuację.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Platonizm · Zobacz więcej »

Pliniusz Starszy

Gajusz Pliniusz Starszy. XIX-wieczne wyobrażenie Naturalis historia Gaius Plinius Secundus zwany Starszym (Maior) (ur. 23 r. n.e. w Comum Novum, dzisiaj Como we Włoszech, zm. 25 sierpnia 79 n.e. w Stabiach, dzisiaj Castellammare di Stabia) – historyk i pisarz rzymski.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Pliniusz Starszy · Zobacz więcej »

Poezja

Poezja Poezja (z gr., poíesis – tworzenie, wytwórczość, sztuka poetycka) – wieloznaczny termin, współcześnie stanowiący przede wszystkim określenie dzieł literackich nienapisanych proząlub synonim liryki.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Poezja · Zobacz więcej »

Pole powierzchni

Pole powierzchni (potocznie krótko pole lub powierzchnia) – dwuwymiarowa miara przyporządkowująca danej figurze nieujemnąliczbę w pewnym sensie charakteryzującąjej rozmiar.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Pole powierzchni · Zobacz więcej »

Polibiusz

Polibiusz, Polybios z Megalopolis (ur. ok. 200, zm. ok. 118 p.n.e.) – grecki historyk i kronikarz imperium rzymskiego w okresie republiki.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Polibiusz · Zobacz więcej »

Polityka (Arystoteles)

Polityka (Politika, dosł. sprawy ustrojów państw, sprawy publiczne) - rozprawa Arystotelesa, w której wykłada w systematyczny sposób swoje poglądy na organizację państwa i ustroju politycznego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Polityka (Arystoteles) · Zobacz więcej »

Posejdonios z Rodos

Posejdonios z Apamei (lub z Rodos, gr., ur. ok. 135 p.n.e. w Apamei, zm. ok. 51 p.n.e.) – starogrecki uczony: filozof mediostoicki, astronom, geodeta, geograf, historyk i badacz kultury, nauczyciel Cycerona.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Posejdonios z Rodos · Zobacz więcej »

Powszechna Encyklopedia Filozofii

Powszechna Encyklopedia Filozofii (PEF) – polska encyklopedia specjalistyczna wydana w dziesięciu tomach w latach 2000–2009 w Lublinie przez Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Powszechna Encyklopedia Filozofii · Zobacz więcej »

Prawa fizyki

Prawa fizyki – pojęcia określające pewien niezmiennik występujący w przyrodzie.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Prawa fizyki · Zobacz więcej »

Próżnia

Pompa do ilustracji zjawiska próżni Komora próżniowa (NASA) Próżnia – w rozumieniu tradycyjnym pojęcie równoważne pojęciu pustej przestrzeni.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Próżnia · Zobacz więcej »

Proporcja (arytmetyka)

Proporcja – równość dwóch stosunków postaci lub (inny zapis) W zapisie tym a i d nazywamy wyrazami skrajnymi, b i c – środkowymi.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Proporcja (arytmetyka) · Zobacz więcej »

Prosta

Linia prosta lub prosta – jedno z podstawowych pojęć geometrii, szczególny przypadek nieograniczonej z obydwu stron krzywej o nieskończonym promieniu krzywizny w każdym punkcie.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Prosta · Zobacz więcej »

Prostokąt

mały Prostokąt – czworokąt, który ma wszystkie wewnętrzne kąty proste (stąd również jego nazwa).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Prostokąt · Zobacz więcej »

Proza

Karta rękopisu powieści ''Biesy'' Fiodora Dostojewskiego Drukowany tekst prozatorski: fragment karty z pierwszej edycji ''Biesów'' Fiodora Dostojewskiego Proza – pojęcie z zakresu teorii literatury, mające różne znaczenia.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Proza · Zobacz więcej »

Pryscjan

katedry we Florencji, wykonany między rokiem 1437 a 1439 przez Luca della Robbia. Pryscjan (także Priscian, Priscjan, właściwie Pryscjan z Cezarei (– łaciński gramatyk, historyk literatury, tłumacz i poeta z przełomu V i VI wieku.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Pryscjan · Zobacz więcej »

Przesłanka

Przesłanka – zdanie logiczne.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Przesłanka · Zobacz więcej »

Publiusz Papiniusz Stacjusz

Publiusz Papiniusz Stacjusz (ok. 45 - 96) – poeta rzymski, urodzony w Neapolu, związany z dworem cesarza Domicjana.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Publiusz Papiniusz Stacjusz · Zobacz więcej »

Równonoc wiosenna

Ziemi przez Słońce w dniu równonocy (zarówno marcowej, jak i wrześniowej). Uwaga: obserwator znajduje się w płaszczyźnie równika ziemskiego, dlatego nie widać tu nachylenia płaszczyzny równika do płaszczyzny orbity. pory roku, zaczynając od lewego dolnego rogu: równonoc wrześniowa, przesilenie grudniowe, równonoc marcowa, przesilenie czerwcowe. Ilustracja równonocy marcowej widzianej z płaszczyzny zbliżonej do orbity i kierunku padania promieni słonecznych Równonoc wiosenna – na danej półkuli ziemskiej – północnej lub południowej – jest to równonoc, po nastąpieniu której Słońce przez pół roku będzie oświetlać mocniej tę półkulę, a słabiej półkulę drugą.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Równonoc wiosenna · Zobacz więcej »

Reims

Katedra Notre-Dame w Reims Reims – miasto i gmina w północno-wschodniej części Francji w regionie administracyjnym Grand Est, w departamencie Marna.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Reims · Zobacz więcej »

Retoryka

Justynian. Napis głosi: ''Retoryka (...) jest najcudowniejsząze wszystkich umiejętności''. Retoryka – sztuka budowania artystycznej, perswazyjnej wypowiedzi ustnej lub pisemnej, nauka o niej, refleksja teoretyczna, jak również wiedza o komunikacji słownej, obrazowej i zachowawczej pomiędzy autorem wypowiedzi a jej odbiorcami.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Retoryka · Zobacz więcej »

Retoryka dla Herenniusza

Uniwersytetu Yale, sygnatura ''Beinecke MS 681'' Retoryka dla Herenniusza, inaczej Retoryka do Herenniusza, pełny tytuł De ratione dicendi ad C. Herennium libri IV – podręcznik retoryki anonimowego autora, napisany po łacinie najprawdopodobniej w latach 86-82 przed ChrystusemWykorzystano przekłady Kazimierza Kumanieckiego i Stanisława Stabryły.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Retoryka dla Herenniusza · Zobacz więcej »

Rewolucja francuska

Zdobycie Bastylii, 14 lipca 1789 Rewolucja francuska, Wielka Rewolucja Francuska, także wielka rewolucja – okres w historii Francji w latach 1789–1799, w którym doszło do głębokich zmian polityczno-społecznych i obalenia monarchii Burbonów.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Rewolucja francuska · Zobacz więcej »

Roger Bacon

Roger Bacon (wym.; ur. ok. 1214 w Ilchester, zm. 1292 w Oksfordzie) – angielski franciszkanin, zwany doctor mirabilis (łac. dosł. „wspaniały nauczyciel”); filozof średniowieczny, uznawany za skrajnego empirystę.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Roger Bacon · Zobacz więcej »

Rok zwrotnikowy

Rok zwrotnikowy (tropikalny, tropiczny, słoneczny) – czas pomiędzy dwoma kolejnymi przejściami Słońca przez punkt równonocy wiosennej (punkt Barana).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Rok zwrotnikowy · Zobacz więcej »

Romans (historyczny gatunek literacki)

Romans – jeden z gatunków literackich.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Romans (historyczny gatunek literacki) · Zobacz więcej »

Romuald Turasiewicz

Romuald Turasiewicz (ur. 11 października 1930 w Bydgoszczy, zm. 31 stycznia 2005 w Krakowie) – filolog klasyczny, brat Adama; od 1976 profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, od 1997 do 2002 profesor Katedry Filologii Klasycznej Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego; od 1990 członek PAU.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Romuald Turasiewicz · Zobacz więcej »

Rozbiór gramatyczny

Rozbiór gramatyczny – wyznaczenie wszystkich części mowy wchodzących w skład danego wypowiedzenia oraz określenie ich formy gramatycznej; w rozbiorze gramatycznym uwzględnia się także wyodrębnienie wyrażeń przyimkowych, jak również zaimków względnych, partykuł czy spójników w wypowiedzeniach wieloczłonowych.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Rozbiór gramatyczny · Zobacz więcej »

Ruch (fizyka)

Ruch w fizyce – zmiana położenia ciała odbywająca się w czasie względem określonego układu odniesienia.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Ruch (fizyka) · Zobacz więcej »

Rzymski system zapisywania liczb

Rzymski system zapisywania liczb, zwany też łacińskim – addytywny system liczbowy, w podstawowej wersji używający 7 znaków.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Rzymski system zapisywania liczb · Zobacz więcej »

Saturn

Saturn – gazowy olbrzym, szósta planeta Układu Słonecznego pod względem odległości od Słońca, druga po Jowiszu pod względem masy i wielkości.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Saturn · Zobacz więcej »

Słońce

Słońce (łac. Sol, gr. Ἥλιος, trb. Hḗlios; symbol: ☉) – gwiazda centralna Układu Słonecznego, wokół której krąży Ziemia, inne planety tego układu, planety karłowate oraz małe ciała Układu Słonecznego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Słońce · Zobacz więcej »

Słownictwo

Słownictwo, inaczej leksyka – ogół wyrazów danego języka; pojedyncza warstwa leksykalna (np. słownictwo neutralne, książkowe, ekspresywne itp.) lub wyrazy używane przez konkretnąosobę.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Słownictwo · Zobacz więcej »

Scholastyk

Scholastyk (łac. scholasticus) – od XII do XVIII wieku duchowny, będący członkiem kapituły, czyli kanonikiem, sprawujący nadzór nad szkołami w swojej diecezji.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Scholastyk · Zobacz więcej »

Sen Scypiona

Makrobiusza w rękopisie z XII wieku. Kopenhaga, Det Kongelige Bibliotek, ms. NKS 218 4°, fol. 38v. Sen Scypiona – opowiadanie autorstwa Marka Tulliusza Cycerona o eschatologicznej wizji sennej Scypiona Afrykańskiego Młodszego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Sen Scypiona · Zobacz więcej »

Seneka Młodszy

Śmierć Seneki (mal. Joseph-Noël Sylvestre, 1875) Lucius Annaeus Seneca (Minor) (ur. ok. 4 p.n.e. w Kordobie, zm. 65 r. n.e.), Lucjusz Anneusz Seneka (Młodszy) – retor, pisarz, poeta, filozof rzymski, zwany Filozofem, syn Seneki Starszego (Seneca Maior) zwanego Retorem (Seneca Rhetor).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Seneka Młodszy · Zobacz więcej »

Seneka Starszy

Lucius Annaeus Seneca, zwany Rhetor (ur. ok. 55 p.n.e., zm. 40 n.e.) – rzymski retor pochodzenia iberyjskiego, autor antologii cytatów z mów (z 10 ksiąg zachowało się 5).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Seneka Starszy · Zobacz więcej »

Sfera niebieska

Sfera niebieska, firmament, sklepienie niebieskie – abstrakcyjna sfera o nieokreślonym promieniu otaczająca obserwatora znajdującego się na Ziemi, utożsamiana z widzianym przez niego niebem.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Sfera niebieska · Zobacz więcej »

Sofiści

Sofiści (lp. gr. σοφιστές „mędrzec” od σοφία „mądrość”) – wędrowni nauczyciele greccy przygotowujący uczniów do życia publicznego poprzez nauczanie retoryki, polityki, filozofii oraz etyki.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Sofiści · Zobacz więcej »

Sokrates

Sokrates, (ur. 469 p.n.e. w Atenach, zm. 399 p.n.e. tamże) – grecki filozof starożytny.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Sokrates · Zobacz więcej »

Solecyzm

Solecyzm (z gr. soloikismós) – błąd językowy, który polega na połączeniu poprawnych formalnie wyrazów w niepoprawnąkonstrukcję składniową(np. Używam długopis. Jan jest bardzo żonaty.).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Solecyzm · Zobacz więcej »

Stany Zjednoczone

Stany Zjednoczone Ameryki, Stany Zjednoczone, potocznie Ameryka (ang. United States of America, USA; United States, US; pot. America), do 11 lipca 1778 r. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej – państwo federacyjne w Ameryce Północnej składające się z 50 stanów, graniczące z Kanadąod północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Stany Zjednoczone · Zobacz więcej »

Starożytna Grecja

Starożytna Grecja – cywilizacja, która w starożytności rozwijała się w południowej części Półwyspu Bałkańskiego, na wyspach mórz Egejskiego i Jońskiego, wybrzeżach Azji Mniejszej, a później także w innych rejonach Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Starożytna Grecja · Zobacz więcej »

Starożytność

Egipskie piramidy Ateny na Akropolu Rzymskie koloseum Starożytność – pierwszy okres historii niektórych części świata, wyróżniany zwłaszcza w dziejopisarstwie europejskim.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Starożytność · Zobacz więcej »

Starożytny Rzym

cesarstwo nicejskie, Despotat Epiru i Despotat Morei Starożytny Rzym – cywilizacja rozwijająca się w basenie Morza Śródziemnego i części Europy.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Starożytny Rzym · Zobacz więcej »

Stożek (bryła)

Stożek – przypadek najogólniejszy Rodzaje stożków Stożek prosty schemat stożka prostego Stożek (łac. conus) – bryła ograniczona przez powierzchnię stożkową, której krzywa kierująca jest zamknięta, oraz przez płaszczyznę przecinającątę powierzchnię stożkową.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Stożek (bryła) · Zobacz więcej »

Styl potoczny

Styl potoczny, styl konwersacyjny, język potoczny – styl funkcjonalny języka stosowany przede wszystkim do swobodnych kontaktów językowych, opozycyjny wobec języka książkowego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Styl potoczny · Zobacz więcej »

Sylaba

Struktura sylaby Sylaba (syllabḗ), zgłoska – element struktury fonologicznej aktu komunikacyjnego, który pomimo pozornej oczywistości wciąż nie ma ustalonej jednoznacznej definicji.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Sylaba · Zobacz więcej »

Sylwester II

Sylwester II (właśc. Gerbert z Aurillac OSB, ur. ok. 945 w Owernii, zm. 12 maja 1003 w Rzymie) – francuski uczony, matematyk, filozof, papież w okresie od 2 kwietnia 999 do 12 maja 1003.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Sylwester II · Zobacz więcej »

Synonim

. Synonim (gr. synōnymos „równoimienny”) – wyraz lub dłuższe określenie równoważne znaczeniowo innemu (równoznacznik) lub na tyle zbliżone, że można nim zastąpić to drugie w odpowiednim kontekście (bliskoznacznik).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Synonim · Zobacz więcej »

Sztuki wyzwolone (film)

Sztuki wyzwolone – amerykański komediodramat z 2012 roku, drugi film wyreżyserowany i napisany przez Josha Radnora, który w filmie występuje również w jednej z głównych ról.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Sztuki wyzwolone (film) · Zobacz więcej »

Szyk wyrazów

Szyk wyrazów, porządek słów – układ wyrazów w zdaniu, czyli ich usytuowanie względem siebie w perspektywie czasowej (w mowie) lub przestrzennej (w piśmie).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Szyk wyrazów · Zobacz więcej »

Tablica paschalna

Tablica paschalna – używane w średniowieczu zestawienie świąt Wielkanocy, stanowiące podstawę do zestawienia kalendarza ruchomych świąt kościelnych.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Tablica paschalna · Zobacz więcej »

Teodoryk z Chartres

Teodoryk z Chartres, łac. Theodoricus Carnotensis lub Theodoricus Brito (ur. ok. 1085 w Bretanii, zm. ok. 1155 w Chartres) – średniowieczny filozof platoński, przyrodnik, teolog, kanclerz szkoły katedralnej w Chartres.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Teodoryk z Chartres · Zobacz więcej »

Teofrast z Eresos

''Historia plantarum'', 1549 Teofrast z Eresos (Theophrastos), (ok. 370–287 p.n.e.) – grecki uczony i filozof.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Teofrast z Eresos · Zobacz więcej »

Teologia

Akademii Krakowskiej Teologia (gr. θεος, theos, „Bóg”, + λογος, logos, „nauka”) lub sacra doctrina (święta nauka); bogoznawstwo – refleksja nad doktrynami religijnymi, wykraczająca poza religioznawstwo – nieoceniające ich prawdziwości – oraz poza filozofię religii, która to nie opiera się na wierze.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Teologia · Zobacz więcej »

Teon z Aleksandrii

Teon z Aleksandrii (ur. ok. 335, zm. ok. 405) – matematyk i astronom pracujący w Aleksandrii.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Teon z Aleksandrii · Zobacz więcej »

Teoria geocentryczna

Geocentryczny model Wszechświatawedług teorii Ptolemeusza Uproszczone odwzorowanie ruchów planetna deferentach i epicyklach Ptolemeuszowski model geocentrycznej budowy wszechświata autorstwa portugalskiego kosmografa i kartografa Bartolomeu Velho (1568) Podstawowe elementy teorii PtolemeuszaA – epicyklB – ekwantC – deferentniebieski punkt – Ziemiaczerwony punkt – planeta krążąca wokół Ziemi Teoria geocentryczna (z gr. geo „Ziemia”) – zdezaktualizowana teoria budowy Wszechświata, której istotąjest założenie, że Ziemia znajduje się w centrum Wszechświata, jest nieruchoma, a wokół niej krążąpozostałe ciała niebieskie: Księżyc, planety, Słońce oraz sfera gwiazd stałych.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Teoria geocentryczna · Zobacz więcej »

Terencjusz

Publius Terentius Afer (ur. ok. 195 p.n.e., zm. nie wcześniej niż 159 p.n.e.) – komediopisarz rzymski, jeden z dwóch (obok Plauta), którego komedie zachowały się do naszych czasów.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Terencjusz · Zobacz więcej »

Teza

Teza (gr. θέσις – ’umieszczenie, rozmieszczenie, złożenie, kompozycja’, od τίθημι – ’umieścić, położyć, kłaść, postawić’) – twierdzenie, dla którego przedstawia się uzasadnienie.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Teza · Zobacz więcej »

Thomas Bradwardine

Thomas Bradwardine zwany Doctor Profundus (ur. ok. 1290, zm. 26 sierpnia 1349 w Londynie) – angielski teolog, filozof i matematyk, przez krótki czas arcybiskup Canterbury.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Thomas Bradwardine · Zobacz więcej »

Timajos (dialog)

Timajos (gr. Τίμαιος, Timaios) jest jednym z dialogów Platona.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Timajos (dialog) · Zobacz więcej »

Tomasz z Akwinu

Carlo Crivelli Tomasz z Akwinu, także Akwinata (ur. w 1224 albo w 1225 w Roccasecca, zm. 7 marca 1274 w Fossanuova) – włoski filozof scholastyczny, teolog, członek Zakonu Kaznodziejskiego (dominikanów).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Tomasz z Akwinu · Zobacz więcej »

Tomizm

Tomizm – system filozoficzny oparty na poglądach Tomasza z Akwinu.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Tomizm · Zobacz więcej »

Trójkąt

Trójkąt – wielokąt o trzech bokach.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Trójkąt · Zobacz więcej »

Trójkąt równoboczny

Trójkąt równoboczny Trójkąt równoboczny – trójkąt, którego wszystkie boki majątakąsamądługość; szczególny przypadek trójkąta równoramiennego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Trójkąt równoboczny · Zobacz więcej »

Trop (retoryka)

Trop (gr. tropos „zwrot, kierunek, kształt”) – termin z zakresu retoryki, oznaczający zastąpienie pewnego słowa lub wyrażenia innym – dla większej obrazowości, wyrazistości i skuteczności przekazu słownego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Trop (retoryka) · Zobacz więcej »

Trzynaście kolonii

Trzynaście kolonii – trzynaście brytyjskich kolonii w Ameryce Północnej, które w 1775 zbuntowały się przeciwko królowi Jerzemu III Hanowerskiemu.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Trzynaście kolonii · Zobacz więcej »

Twórczość

Twórczość – wieloaspektowe zjawisko związane z powstawaniem nowych i wartościowych wytworów.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Twórczość · Zobacz więcej »

Twierdzenie

Twierdzenie – sformalizowana wypowiedź sądu, stosowana we wszystkich naukach ścisłych, składająca się z dwóch zbiorów zdań, które łączy relacja implikacji.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Twierdzenie · Zobacz więcej »

Twierdzenie o dzieleniu z resztą

Z podziału dziesięciu jabłek (''dzielna'') na trzy grupy (''iloraz'') po trzy jabłka (''dzielnik'') pozostaje jedno jabłko (''reszta''), nie tworzące pełnej (trójelementowej) grupy jabłek. Twierdzenie o dzieleniu z resztą– twierdzenie matematyczne mówiące o możliwości przedstawienia danej liczby całkowitej, dzielnej, w postaci sumy iloczynu ilorazu przez (niezerowy) dzielnik oraz reszty.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Twierdzenie o dzieleniu z resztą · Zobacz więcej »

Tydzień

Tydzień – pozaukładowa jednostka czasu; część miesiąca licząca siedem dni, od poniedziałku do niedzieli; każdy okres liczący siedem dni.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Tydzień · Zobacz więcej »

Ułamek

W tych przegródkach znajduje się 7 gołębi. Jeden gołąb to jedna część z siedmiu – jedna siódma stadka, czyli nieco więcej niż 14% wszystkich. Ciasto dzielimy na cztery równe części. Jedna część to ¼, czyli 25% całego ciasta – jeśli dodamy wszystkie cztery kawałki, uzyskamy całe ciasto. Ułamek – wyrażenie postaci \tfrac, gdzie a, nazywane licznikiem, oraz b, nazywane mianownikiem, sądowolnymi wyrażeniami algebraicznymi.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Ułamek · Zobacz więcej »

Układ współrzędnych

Prawoskrętny układ współrzędnych Układ współrzędnych – odwzorowanie wzajemnie jednoznaczne przypisujące każdemu punktowi przestrzeni R^n skończony ciąg (n-krotkę) liczb rzeczywistych zwanych współrzędnymi punktu \mathbf x\in R^n.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Układ współrzędnych · Zobacz więcej »

University of Cambridge

University of Cambridge – brytyjski uniwersytet państwowy w Cambridge we wschodniej Anglii.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i University of Cambridge · Zobacz więcej »

Uniwersytet Śląski w Katowicach

Wydział Sztuki i Nauk o Edukacji ul. Jagiellońska 28) Wydział Humanistyczny Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych – Instytut Chemii Wydział Nauk Społecznych UŚ Wydział Nauk Przyrodniczych UŚ Wydział Prawa i Administracji UŚ Wydział Teologiczny UŚ Uniwersytet Śląski w Katowicach (UŚ) – polski uniwersytet w Katowicach; został utworzony 8 czerwca 1968 jako dziewiąta tego typu placówka funkcjonująca w ówczesnej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Uniwersytet Śląski w Katowicach · Zobacz więcej »

Uniwersytet Harvarda

Uniwersytet Harvarda (ang. Harvard University) – prywatna uczelnia powstała 8 września 1636 jako Harvard College w Newtowne (wówczas w Kolonii Zatoki Massachusetts, obecnie Cambridge) koło Bostonu jako pierwszy uniwersytet na terenie kolonii brytyjskich w Ameryce Północnej.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Uniwersytet Harvarda · Zobacz więcej »

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Uniwersytet im.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu · Zobacz więcej »

Uniwersytet Jagielloński

Jan Matejko, „Dzieje Cywilizacji w Polsce”, ''Założenie Szkoły Głównej przeniesieniem do Krakowa ugruntowane. R.P. 1361–1399–1400'', 1888 ul. Jagiellońskiej. Wielkiego Księstwa Litewskiego, na dole herb Akademii Krakowskiej Święty Stanisław z prawąrękąuniesionąw geście błogosławieństwa, a w lewej trzymający pastorał, oparty o tarczę z orłem Dziedziniec Collegium Maius Uniwersytet Jagielloński, skr. UJ – polski publiczny uniwersytet w Krakowie, najstarsza polska uczelnia, jeden z najstarszych uniwersytetów na świecie.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Uniwersytet Jagielloński · Zobacz więcej »

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, oficjalny akronim: UMCS – uczelnia publiczna z siedzibąw Lublinie, powołana do życia w 1944 roku jako piąty uniwersytet w Polsce.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej · Zobacz więcej »

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Mikołaj Kopernik, patron toruńskiego Uniwersytetu Nowe logo Uniwersytetu Muzeum Uniwersyteckiego Collegium Maius Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (UMK) – polski publiczny uniwersytet utworzony w 1945 roku w Toruniu; w 2004 roku częściąuniwersytetu została Akademia Medyczna w Bydgoszczy, tworząc Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu · Zobacz więcej »

Uniwersytet Paryski

Uniwersytet Paryski – francuski uniwersytet w Paryżu, popularnie zwany Sorboną.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Uniwersytet Paryski · Zobacz więcej »

Uniwersytet Warszawski

Uniwersytet Warszawski (historyczne nazwy: Królewski Uniwersytet Warszawski, Cesarski Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Józefa Piłsudskiego w Warszawie) – polski publiczny uniwersytet założony 19 listopada 1816 w Warszawie przez Komisję Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Uniwersytet Warszawski · Zobacz więcej »

Uniwersytet Wrocławski

Uniwersytet Wrocławski (UWr) – jeden z osiemnastu państwowych uniwersytetów klasycznych w Polsce, z siedzibąwe Wrocławiu, kształcący na kierunkach humanistycznych i ścisłych.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Uniwersytet Wrocławski · Zobacz więcej »

Utwór literacki

Utwór literacki Utwór literacki, dzieło literackie – tekst słowny w formie pisanej, bądź ustnej, ukształtowany za pomocąjęzykowych środków artystycznych, mający możliwość wytworzenia odpowiedzi na estetyczne oczekiwanie odbiorcy.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Utwór literacki · Zobacz więcej »

Wandalowie

Silingów) Wandalowie – grupa plemion wschodniogermańskich, zamieszkująca przed wielkąwędrówkąludów Europę Środkową.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wandalowie · Zobacz więcej »

Warstwa społeczna

Warstwa społeczna – pojęcie warstwy społecznej wprowadził Max Weber.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Warstwa społeczna · Zobacz więcej »

Wenus

Wenus – druga pod względem odległości od Słońca planeta Układu Słonecznego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wenus · Zobacz więcej »

Wergiliusz

Wergiliusz, właśc.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wergiliusz · Zobacz więcej »

Wespazjan

Wespazjan (ur. 17 listopada 9, zm. 23 czerwca 79) – cesarz rzymski w latach 69–79.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wespazjan · Zobacz więcej »

Wielka Brytania

Wielka Brytania lub Zjednoczone KrólestwoW języku angielskim nazwąpaństwa jest (Zjednoczone Królestwo), podczas gdy nazwa (Wielka Brytania) odnosi się wyłącznie do Anglii, Szkocji i Walii (bez Irlandii Północnej) – zob.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wielka Brytania · Zobacz więcej »

Wielkanoc

Adama i Ewę (po lewej i prawej stronie) – pierwszych rodziców, którzy weszli w śmierć przez grzech pierworodny. Bułgaria, XVII w. kościele mariawitów w Nowej Sobótce Wielkanoc, Niedziela Wielkanocna, także: Wielka Niedziela, Zmartwychwstanie Pańskie, w prawosławiu: Pascha, mazow. Wielki Dzień – najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie celebrujące misterium paschalne Jezusa Chrystusa: jego mękę, śmierć i zmartwychwstanie, obchodzone przez Kościoły chrześcijańskie zachowujące Nicejskie wyznanie wiary (325 r.). Kulminacyjny moment cyklu paschalnego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wielkanoc · Zobacz więcej »

Wielokąt

Wielokąt, wielobok – różnie definiowany typ figury geometrycznej.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wielokąt · Zobacz więcej »

Wincenty Kadłubek

Wincenty Kadłubek, mistrz Wincenty Kadłubek lub mistrz Wincenty zwany Kadłubkiem (ur. ok. 1150 w Kargowie lub Karwowie, zm. 8 marca 1223 w Jędrzejowie) – autor Kroniki dziejów Polski, uważany za jednąz najważniejszych postaci w dziejach literatury i historiografii polskiej; określany mianem „ojca kultury polskiej”; biskup krakowskiWykorzystano przekłady Brygidy Kürbis i Kazimierza Abgarowicza (Kronika Wincentego Kadłubka, dokumenty średniowieczne).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wincenty Kadłubek · Zobacz więcej »

Wincenty z Beauvais

Wincenty z Beauvais, łac.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wincenty z Beauvais · Zobacz więcej »

Wstęp

Q.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wstęp · Zobacz więcej »

Wszechświat

mikrofalowego promieniowania tła, pokazująca obraz wczesnego Wszechświata (na podstawie danych zebranych przez sondę WMAP) gwiazdy, 26,8% to ciemna materia,68,3% to ciemna energia Wszechświat – wszystko, co istnieje fizycznie: cała czasoprzestrzeń oraz wszystkie wypełniające jąformy energii jak materia i pola fizyczne; synonim słów „natura” i „przyroda”.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wszechświat · Zobacz więcej »

Wychowanie fizyczne

gimnastyczne piłkarskie zapaśnicza w starożytnej Grecji Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu Wychowanie fizyczne (wf, WF) – zamierzone i świadome działanie ukierunkowane na kształtowanie postaw prosomatycznych (tj. stosunku do ciała i fizycznego funkcjonowania) oraz postaw prospołecznych (tj. stosunku do życia i innych ludzi, przekonań i wartości moralnych), a równocześnie na wspieranie rozwoju fizycznego i zdrowia oraz kształtowanie trwałego obyczaju aktywności fizycznej i troskę o wydolność fizyczną, sprawność motorycznąi prawidłowąpostawę ciała.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wychowanie fizyczne · Zobacz więcej »

Wykształcenie

Wykształcenie – poświadczona dokumentem wiedza zdobyta w oficjalnym systemie nauczania (szkoły publiczne, szkoły prywatne).

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wykształcenie · Zobacz więcej »

Wypowiedź

Wypowiedź lub wypowiedzenie, niekiedy stanowisko lub oświadczenie – ustny lub pisemny, rzeczywisty komunikat językowy wyrażający stanowisko, pogląd czy opinię autora.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wypowiedź · Zobacz więcej »

Wyrażenie algebraiczne

Wyrażenie algebraiczne, zwyczajowo wzór matematyczny – syntaktycznie wyrażenie matematyczne, złożone z jednego lub większej liczby symboli algebraicznych (tzn. stałych lub zmiennych), połączonych znakami działań (+,\ -,\ \cdot,\ \colon, potęgi i pierwiastka) i ewentualnie nawiasów, zgodnie z regułami notacji matematycznej.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Wyrażenie algebraiczne · Zobacz więcej »

Zdanie

Zdanie – w językoznawstwie termin ten oznacza wypowiedzenie służące do zakomunikowania jakiejś treści i podlegające ograniczeniom formalnym.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Zdanie · Zobacz więcej »

Ziemia

Ziemia (trb. Gaja) – trzecia, licząc od Słońca, oraz piąta pod względem wielkości planeta Układu Słonecznego.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Ziemia · Zobacz więcej »

Zmienna lokalna

Zmienna lokalna – zmienna zdefiniowana i dostępna wyłącznie w określonym bloku programu, tworzona w momencie wejścia do tego bloku oraz usuwana z pamięci w momencie wyjścia z danego bloku.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i Zmienna lokalna · Zobacz więcej »

0

Zero (zapisywane jako 0) – element neutralny dodawania; najmniejsza nieujemna liczba.

Nowy!!: Sztuki wyzwolone i 0 · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Artes liberales, Quadrivium, Siedem sztuk wyzwolonych.

Unionpedia jest koncepcja lub sieci semantycznej mapie zorganizowane jak encyklopedii lub słownika. To daje krótką definicję każdej koncepcji i jej związków.

To jest olbrzymia mapa mentalna online, który służy jako podstawa do schematów koncepcyjnych. Jest darmowy i każdy artykuł lub dokument można pobrać. Jest to narzędzie, zasobów lub odniesienie do nauki, badań, edukacji, nauki lub nauczania, które mogą być wykorzystywane przez nauczycieli, pedagogów, uczniów lub studentów; dla świata akademickiego: dla szkoły podstawowej, średniej, gimnazjum, środku, uczelni, stopień technicznej, kolegium, uniwersytet, licencjackich, magisterskich lub stopnia doktora; dla dokumentów, raportów, projektów, pomysłów, dokumentacji, badań, podsumowań, lub pracy. Oto definicja, wyjaśnienie, opis lub znaczenie każdego znaczące na które potrzebujesz informacji, a także wykaz związanych z nimi pojęć, jak słownik. Dostępne w języku polski, angielski, hiszpański, portugalski, Japoński, chiński, francuski, niemiecki, włoski, holenderski, rosyjski, arabski, hindi, szwedzki, ukraiński, węgierski, kataloński, czeski, hebrajski, duński, fiński, indonezyjski, norweski, rumuński, turecki, wietnamski, koreański, tajski, grecki, bułgarski, chorwacki, słowacki, litewski, filipiński, łotewski, estoński i słoweński. Więcej języków wkrótce.

Wszystkie informacje ekstrahowano z Wikipedia, i jest dostępny na licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach.

Unionpedia nie jest wspierana ani powiązana z Fundacją Wikimedia.

Google Play, Android i logo Google Play są znakami towarowymi firmy Google Inc.

Polityka prywatności

TowarzyskiPrzybywający