44 kontakty: Abarakku, Asyria, Asyryjska lista królów, Asyryjskie zaćmienie słońca, Aszur (miasto), Aszur-belu-usur (gubernator Habruri), Bel-leszer, Dadusza, Der, Eponim, Eriszum I, Gidara, Hatarikka, Iszme-Dagan I, Isztar-duri (gubernator Nasibiny), Język angielski, Kalhu, Królestwo Damaszku, Limmu, Mannu-ki-Adad (gubernator Raqmat), Marduk-remanni, Mari, Media (kraina), Nabu, Nabu-iszdeja-ka’’in, Nagir ekalli, Namri, Nasibina, Nergal-erisz, Nesa, Niniwa, Pan-Aszur-lamur, Rab szake, Rasappa, Salmanasar IV, Salmanasar V, Starożytny Bliski Wschód, Sultantepe, Szakin mati, Szamszi-Adad I, Szamszi-ilu, Tiglat-Pileser III, Turtannu, Urartu.
Abarakku
Abarakku lub masennu (mašennu) - jedna z ważniejszych godności urzędniczych w starożytnej Asyrii i Babilonii, oznaczająca osobę zarządzającąprywatnym lub królewskim domem, gospodarstwem, posiadłością, rezydencjączy pałacem.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Abarakku · Zobacz więcej »
Asyria
Asyria (akad. māt Aššurki) – starożytne państwo semickie w północnej Mezopotamii istniejące od drugiej połowy III tysiąclecia p.n.e. do pierwszej połowy I tysiąclecia p.n.e.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Asyria · Zobacz więcej »
Asyryjska lista królów
Asyryjska lista królów, zwana też AsyryjskąkronikąkrólewskąJ-J. Glassner, Mesopotamian..., s. 136.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Asyryjska lista królów · Zobacz więcej »
Asyryjskie zaćmienie słońca
Obszar zaćmienia z 15 czerwca 763 r. p.n.e. - na tle dzisiejszych granic państwowych Asyryjskie zaćmienie słońca (nazywane także zaćmieniem Bur-Saggile) – zaćmienie słońca, do którego według wzmianki w asyryjskich listach urzędników limmu dojść miało za eponimatu Bur-Saggile, gubernatora prowincji Guzana, w miesiącu simānu (maj-czerwiec), w dziewiątym roku panowania asyryjskiego króla Aszur-dana III (763 r. p.n.e.). Wspomniany fragment brzmi następująco: „za eponimatu Bur-Saggile (gubernatora) prowincji Guzana.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Asyryjskie zaćmienie słońca · Zobacz więcej »
Aszur (miasto)
Aszur (akad. aš-šurki zapisywane w piśmie klinowym 100x20px) – starożytne miasto w północnej Mezopotamii; w III i II tysiącleciu p.n.e. główne miasto i stolica Asyrii, święte miasto boga Aszura z jego głównąświątyniąE-szara; obecnie stanowisko archeologiczne Kalat asz-Szarkat w północnym Iraku, nad zachodnim brzegiem Tygrysu, około 110 km (68 mil) na południe od Mosulu; w 2003 roku wpisane zostało na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Aszur (miasto) · Zobacz więcej »
Aszur-belu-usur (gubernator Habruri)
Aszur-belu-usurFrahm E., Aššur-bēlu-uṣur (3, 4 i 5), w: Radner K. (red.), The Prosopography..., s. 174-175.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Aszur-belu-usur (gubernator Habruri) · Zobacz więcej »
Bel-leszer
Bel-leszer (akad. Bēl-lēšerGlassner J.-J., Mesopotamian..., s. 171., tłum. „O Belu, niechaj mu się wiedzie!”) – wysoki dostojnik sprawujący urząd nagir ekalli (herolda pałacu) za rządów asyryjskiego króla Salmanasara IV (782-773 p.n.e.). Według asyryjskich list i kronik eponimów w 778 r. p.n.e. pełnił on również urząd limmu (eponima).
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Bel-leszer · Zobacz więcej »
Dadusza
Mezopotamii w II tysiącleciu p.n.e. z zaznaczonym położeniem miasta Esznunna (Eshnunna) Dadusza (Dādūša) – król miasta-państwa Esznunna w okresie starobabilońskim, syn Ipiq-Adada II, brat Naram-Sina.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Dadusza · Zobacz więcej »
Der
Der (sum. uruBAD3.ANki; akad. Dēru) – w II i I tys.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Der · Zobacz więcej »
Eponim
Eponim (gr. eponymos – „dawca imienia, nazwy”) – słowo utworzone od nazwy własnej, jak również osoba (historyczna lub fikcyjna, człowiek, bóg, heros), rzadziej zwierzę lub przedmiot, od którego wzięła się nazwa jakiejś innej rzeczy, zjawiska, miejsca, miejscowości.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Eponim · Zobacz więcej »
Eriszum I
Aszur (Assur) Eriszum I, Eriszu I – władca miasta-państwa Aszur, syn i następca Ilu-szumy, ojciec i poprzednik Ikunuma; Asyryjska lista królów wymienia go jako 33 króla AsyriiA.K. Grayson, Königslisten...
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Eriszum I · Zobacz więcej »
Gidara
Gidara, Raqamatu, Raqmat – w 1 połowie I tys.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Gidara · Zobacz więcej »
Hatarikka
Mapa Syropalestyny w VIII w. p.n.e. z zaznaczonym królestwem Luasz/Luhuti (między Bit-Agusi a Hamat) i jego stolicąHatarikkąHatarikka – w 1 połowie I tys.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Hatarikka · Zobacz więcej »
Iszme-Dagan I
Iszme-Dagan I (akad. Išme-Dagan, tłum. „bóg Dagan wysłuchał”) – syn króla asyryjskiego Szamszi-Adada I, starszy brat Jasmah-Adada; według ''Asyryjskiej listy królów'' panować miał przez 40 lat (1781-1741? p.n.e. - chronologia średnia).
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Iszme-Dagan I · Zobacz więcej »
Isztar-duri (gubernator Nasibiny)
Isztar-duri (akad. Ištar-dūrī lub Ištar-dūriGlassner J.-J., Mesopotamian..., s. 170., zapisywane md15.bàd, tłum. „Isztar jest (mym) murem obronnym”) – wysoki dostojnik sprawujący urząd gubernatora Nasibiny za rządów asyryjskiego króla Salmanasara IV (782-773 p.n.e.)Glassner J.-J., Mesopotamian..., s. 171.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Isztar-duri (gubernator Nasibiny) · Zobacz więcej »
Język angielski
Wielkiej Brytanii symbolizujące język angielski ikona symbolizująca język angielski według standardu ISO 639-1 Język angielski, angielszczyzna (ang.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich, powszechnie używany w Wielkiej Brytanii, jej terytoriach zależnych oraz w wielu byłych koloniach i dominiach, m.in.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Język angielski · Zobacz więcej »
Kalhu
Kalchu – lamassu strzegące wejścia do pałacu królewskiego plan miasta Kalchu z zaznaczonym przebiegiem murów oraz wzgórzami Tell Nimrud (rezydencja królewska) i Tell 'Azar (arsenał) Aszurnasirpala II w Kalchu (na niebiesko zaznaczono dziedziniec w części ceremonialnej pałacu, na czerwono salę tronową, na żółto dziedziniec wewnętrzny w części prywatnej pałacu) Kalhuzapis według ustaleń Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych, w:, Kalchu (asyr. Kalḫu), biblijne Kalach – starożytne miasto w północnej Mezopotamii, na wschodnim brzegu rzeki Tygrys, w IX i VIII w. p.n.e. stolica imperium asyryjskiego.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Kalhu · Zobacz więcej »
Królestwo Damaszku
Lewant w IX w. p.n.e. Królestwo Damaszku – starożytne państwo aramejskie na Bliskim Wschodzie na obszarze Syrii ze stolicąw Damaszku, zwane też Aramem-Damaszkiem lub Aramem damasceńskim, w Biblii nazywany zwykle po prostu Aramem.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Królestwo Damaszku · Zobacz więcej »
Limmu
Limmu (akad. limmu, līmu) – nazwa godności urzędniczej sprawowanej w starożytnej Asyrii.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Limmu · Zobacz więcej »
Mannu-ki-Adad (gubernator Raqmat)
Mannu-ki-Adad (akad. Mannu-kī-AdadGlassner J.-J., Mesopotamian..., s. 171., tłum. „Któż jest jak Adad?”) – wysoki dostojnik sprawujący urząd gubernatora Raqmat za rządów asyryjskiego króla Salmanasara IV (782-773 p.n.e.). Według asyryjskich list i kronik eponimów w 773 r. p.n.e. pełnił on również urząd limmu (eponima).
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Mannu-ki-Adad (gubernator Raqmat) · Zobacz więcej »
Marduk-remanni
Marduk-remanni (akad. Marduk-rēmanniGlassner J.-J., Mesopotamian..., s. 171., tłum. „O Marduku, zlituj się nade mną!”) – wysoki dostojnik sprawujący urząd rab szake (wielkiego podczaszego) za rządów asyryjskiego króla Salmanasara IV (782-773 p.n.e.). Według asyryjskich list i kronik eponimów w 779 r. p.n.e. pełnił on również urząd limmu (eponima).
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Marduk-remanni · Zobacz więcej »
Mari
Mezopotamii w II tysiącleciu p.n.e. z zaznaczonym położeniem miasta Mari Figurka z gipsu i lapis lazuli znaleziona na terenie świątyni Isztar w Mari (ok. 2400 p.n.e.) Mari – starożytne miasto w północnej Mezopotamii nad Eufratem.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Mari · Zobacz więcej »
Media (kraina)
Państwo Medów około roku 600 p.n.e. Media – starożytne państwo na terenach zachodniej części obecnego Iranu, utworzone przez indo-irańskie plemiona Medów.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Media (kraina) · Zobacz więcej »
Nabu
Nabu – w mitologii babilońskiej syn boga Marduka i Sarpanitu, mąż Nanaji (lub Taszmetu w Asyrii), bóg wiedzy, mądrości, proroctw i literatury.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Nabu · Zobacz więcej »
Nabu-iszdeja-ka’’in
Nabu-iszdeja-ka"in (akad. Nabû-išdēja-ka"inGlassner J.-J., Mesopotamian..., s. 171., tłum. „O Nabu, ustanów me wsparcie!”) – wysoki dostojnik sprawujący urząd abarakku (intendenta pałacu) za rządów asyryjskiego króla Salmanasara IV (782-773 p.n.e.). Według asyryjskich list i kronik eponimów w 777 r. p.n.e. pełnił on również urząd limmu (eponima).
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Nabu-iszdeja-ka’’in · Zobacz więcej »
Nagir ekalli
Nagir ekalli (akad. nāgir ekalli, sum. lúnimgir é.gal) – jedna z najważniejszych godności urzędniczych w starożytnej Asyrii, tłumaczona zazwyczaj jako „herold pałacu”Joannes F., Historia..., s. 186.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Nagir ekalli · Zobacz więcej »
Namri
Namri, też Namru i Namar – starożytna kraina leżąca w górnym biegu rzeki Dijali, na zachodnich obrzeżach gór Zagroshasło Namri, w: Bryce T., The Routledge..., s. 496-497.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Namri · Zobacz więcej »
Nasibina
Nasibina (asyryjska NaṣībīnaRadner K., Provinz. C, w: Reallexikon..., s. 52., klasyczne Nisibis, współczesne Nusaybinhasło Nisibis, w: Bryce T., The Routledge..., s. 513-514.) – w 1 połowie I tys.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Nasibina · Zobacz więcej »
Nergal-erisz
Kamienna stela Adad-nirari III z Tell al-Rimah z inskrypcjąw której wzmiankowane jest królewskie nadanie ziemi dla Nergal-erisza (tę część inskrypcji w okresie późniejszym starano się usunąć) Nergal-erisz, Nergal-eresz, Palil-eresz (akad. Nergal-ēriš, Nergal-ērešGlassner J.-J., Mesopotamian..., s. 168-171., Palil-ēreš; w transliteracji z pisma klinowego zapisywane mdIGI.DU-APIN(-eš) i mdIGI.DU-KAM(-eš); tłum. „Nergal zapragnął”) – wysoki dostojnik, najprawdopodobniej eunuch, gubernator prowincji Rasappa za panowania asyryjskich królów Adad-nirari III (810-783 p.n.e.) i Salmanasara IV (782-773 p.n.e.). Dwukrotnie, w 803 i 775 roku p.n.e. pełnił urząd eponima (akad. limmu)Grayson A.K., Assyrian Officials..., s. 28.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Nergal-erisz · Zobacz więcej »
Nesa
Mapa centralnej Anatolii w okresie istnienia tam asyryjskich kolonii handlowych (XX-XVIII w. p.n.e.) Mapa hetyckiej Anatolii z zaznaczonym położeniem miasta Nesa Nesa (Kanesz, Kanisz) – starożytne miasto w Anatolii; obecnie stanowisko archeologiczne na wzgórzu Kültepe, na pn.-wsch.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Nesa · Zobacz więcej »
Niniwa
Niniwa (akad. Ninūa) – starożytne miasto w północnej Mezopotamii, leżące nad wschodnim, lewym brzegiem Tygrysu; jedna ze stolic Asyrii.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Niniwa · Zobacz więcej »
Pan-Aszur-lamur
Pan-Aszur-lamur (akad. Pān-Aššur-lāmurGlassner J.-J., Mesopotamian..., s. 171., zapisywane migi-Aš-šur-igi, tłum. „Niechaj zobaczę oblicze Aszura!”) – wysoki dostojnik za rządów asyryjskich królów Salmanasara IV (782-773 p.n.e.) i Aszur-dana III (772-755 p.n.e.). Za rządów pierwszego sprawował urząd gubernatora Aszur (šakin māti), a za rządów drugiego urząd gubernatora ArbeliGrayson A.K., Assyrian Officials..., s. 35.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Pan-Aszur-lamur · Zobacz więcej »
Rab szake
Rab szake (akad. rab šāqê, sum. lúgal.kaš.lul) – jedna z najważniejszych godności urzędniczych w starożytnej Asyrii, której nazwa tłumaczona jest zazwyczaj jako „wielki podczaszy”Joannes F., Historia Mezopotamii w I. tysiącleciu przed Chrystusem, s. 187.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Rab szake · Zobacz więcej »
Rasappa
Rasappa, Rusapu – starożytne miasto i kraina leżące na wschód od rzeki Chabur i południe od gór Dżebel Sindżar, znane ze źródeł asyryjskich (jako Raṣappa) i babilońskich (jako Ruṣāpu) z I tys.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Rasappa · Zobacz więcej »
Salmanasar IV
Salmanasar IV, właśc.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Salmanasar IV · Zobacz więcej »
Salmanasar V
Salmanasar V, właśc.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Salmanasar V · Zobacz więcej »
Starożytny Bliski Wschód
Ważniejsze państwa i krainy starożytnego Bliskiego Wschodu Starożytny Bliski Wschód - zespół cywilizacji starożytnych, skupionych przede wszystkim wokół obszaru Mezopotamii i często (choć mylnie) do niego ograniczany; zakres procesów historycznych na terenie Bliskiego Wschodu w przedziale czasowym od prahistorii do nastania wpływów cywilizacji antycznej.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Starożytny Bliski Wschód · Zobacz więcej »
Sultantepe
Mapa Mezopotamii z zaznaczonym położeniem najważniejszych asyryjskich miast. Lokalizacja Huziriny odpowiada tu położeniu stanowiska Sultantepe. Sultantepe (starożytna Huzirina?) – duży tell w południowej Turcji, leżący ok.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Sultantepe · Zobacz więcej »
Szakin mati
Szakin mati (akad. šakin māti, sum. lúgar.kur, tłum. „gubernator kraju”)hasło šakin māti, The Assyrian..., s. 160.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Szakin mati · Zobacz więcej »
Szamszi-Adad I
Zasięg terytorialny królestwa Szamszi-Adada I (1814-1782 p.n.e.) Szamszi-Adad I (akadyjskie Šamšī-Adad; amoryckie Šamšī-Addu - tłum. „Słońcem moim jest bóg Adad”) – Amoryta, syn Ila-kabkabi z miasta Terqa, założyciel amoryckiej dynastii państwa asyryjskiego; twórca pierwszego asyryjskiego imperium.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Szamszi-Adad I · Zobacz więcej »
Szamszi-ilu
Szamszi-ilu (akad. Šamšī-ilu, tłum. „Słońcem moim jest bóg”) – dostojnik i naczelny dowódca wojsk (turtannu) z czasów panowania asyryjskich królów Adad-nirari III (810–782 p.n.e.), Salmanasara IV (782–772 p.n.e.), Aszur-dana III (771–754 p.n.e.) i Aszur-nirari V (754–746 p.n.e.)Joannes F., Historia..., s. 27.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Szamszi-ilu · Zobacz więcej »
Tiglat-Pileser III
Kalchu; zbiory Luwru w Paryżu. Tiglat-Pileser III, właśc.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Tiglat-Pileser III · Zobacz więcej »
Turtannu
Turtan(n)u, tartan(n)u (akad. turtānu, turtannu, tartānu, tartannu)hasło turtānu, w: Chicago..., s. 489.
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Turtannu · Zobacz więcej »
Urartu
Urartu, Ararat, Biajnili, Królestwo Wan (urart. KURbi-a-i-na, orm. Ուրարտու, tur. Urartular, pers. اورارتو) – starożytne państwo na Bliskim Wschodzie, na Wyżynie Armeńskiej (współcześnie terytorium byłego Urartu znajduje się w granicach Armenii, Turcji i Iranu).
Nowy!!: Asyryjskie listy i kroniki eponimów i Urartu · Zobacz więcej »