Komunikacja

269 kontakty: Abhidharma, Afganistan, Akszobhja, Altruizm, Anicca, Świątynia Harmonii i Pokoju, Atiśa, Azja Środkowa, Bangladesz, Bardo (stan), Bön, Bengal, Bhrikuti, Bhumi, Bhutan, Bodh Gaja, Bodhićitta, Bodhisattwa, Bogda Chan, Budda, Budda Maitreja, Budda Siakjamuni, Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu, Buddyzm, Buddyzm w Tybecie – kalendarium, Buriacja, Buston Rinchen Grub, Centralny Rząd Tybetański, Chińska Republika Ludowa, Chiny, Congkhapa, Czam, Czöd, Czittamatra, Czogjal Namkhai Norbu, Cztery Szlachetne Prawdy, Dakini, Dalajlama, Damaru, Dania, Darnków, Dżawdzandamba, Dżigdral Jeszie Dordże (2. Dudziom Rinpocze), Dżokhang, Dharamsala, Dharma, Dharmakaja, Dilgo Khyentse Rinpocze, Dolny Śląsk, Dominacja społeczna, ..., Donald D. Hoffman, Dordże, Drepung, Dromton, Drukpa kagju, Duhkha, Dwanaście ogniw współzależnego powstawania, Dynastia Qing, Dziamgon Kongtrul Lodro Thaje, Dzionang, Dzogczen, Eksperyment kliniczny, Emigracja, Eternalizm, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Filozofia buddyjska, Gampopa, Ganden, Ganden Tripa, Gangteng Tulku Rinpocze, Gelug, Gesze, Grabnik (powiat grodziski), Guhjasamadźa, Gyangzê, Hewadżra, Hinajana, Hinajana w buddyzmie tybetańskim, Hinduizm, Hospicjum, Imperium mongolskie, Indie, Indochiny, Indonezja, Islam, Izolacja, Japonia, Jarków, Język angielski, Język kałmucki, Język mongolski, Język tybetański, Jidam, Joga, Jonten Gjaco, Kałmucja, Kadam, Kagju, Kajlas, Kalaczakra, Kalendarz księżycowy, Kalu Rinpocze, Kama (buddyzm), Kangjur, Karma, Karma Kagyu, Karma w buddyzmie, Karmapa, Katmandu, Kognitywistyka, Komunizm, Kremacja, Kubilaj-chan, Kuchary (województwo mazowieckie), Kushinagar (miasto), Ladakh, Lalita Wadżra, Lama (religioznawstwo), Lamdre, Lamrim, Langdarma, Lhasa, Lobsang Gjaco, Logika, Longczenpa, Losar, Ludobójstwo, Lumbini, Madhjamaka, Magadha, Mahajana, Mahakala, Mahamudra, Mahasiddha, Maitripa, Mala (przedmiot), Mandala (symbol), Mantra, Mapam Yumco, Marpa Tłumacz, Medycyna tybetańska, Milarepa, Misja Buddyjska – Trzy Schronienia w Polsce, Mongołowie, Mongolia, Mongolia Zewnętrzna, Mongolska Republika Ludowa, Mudra, Nalanda, Naropa, Natura Buddy, Nepal, Ngawang Namgyal, Niewiedza (buddyzm), Niguma, Nihilizm, Ningma, Nirmanakaja, Nirwana, Nyndro, Ośmioraka ścieżka, Oświecenie (religie Wschodu), Oddiyana, Ole Nydahl, Orgjenpa, Pałac Potala, Padmasambhava, Pakistan, Palden Lhamo, Panczenlama, Paramita, Paro, Pekin, Pema Lingpa, Phowa, Pismo mongolskie, Pismo tybetańskie, Pokój (polityka), Polaryzacja społeczna, Polska, Polska Unia Buddyjska, Pradżnia, Prasangika, Proces umierania w teorii wadżrajany, Przejrzyste Światło, Psychologia, Psychologia poznawcza, Qianlong, Rangdziung Rigpe Dordże, Reinkarnacja, Relikwiarz, Rigpa, Rime, Rosja, Sadhana, Sakja, Sakja (klasztor), Sakja Pandita, Samantabhadra, Sambhogakaja, Samje, Sangha (buddyzm), Sanktuarium, Sansara, Sanskryt, Sarma (buddyzm), Sarnath, Sarvastivada, Sautrantika, Scholastyk, Seattle, Shangpa, Shingon, Sikkim, Siunjata, Sonam Gjaco, Songcen Gampo, Splamienia (buddyzm), Sri Lanka, Stany Zjednoczone, Strażnicy Dharmy, Stupa, Sutra, Sutra Serca, Synteza filozoficzna, Szamarpa, Sześć światów, Szentong, Taklung kagju, Tantra, Tantry jogi najwyższej, Taszilunpo, Tārā (buddyzm), Tłumaczenie (przekład), Tengjur, Tenzin Gjaco, Termy (buddyzm), Terton, Thanka, Thogal, Thonmi Sambhota, Thubten Gjaco, Tipitaka, Todo biczig, Tolerancja, Tonglen, Transkrypcja (językoznawstwo), Transliteracja Wyliego, Tregczod, Trisong Decen, Trzy ciała Buddy, Trzy schronienia, Tulku, Turystyka, Tuwa, Tybet (region), Tybetańska Księga Umarłych, Vesak, Virupa, Wadźrabhajrawa, Wadżrajana, Wajbaszika, Wencheng, Wikramasila, Winaja Pitaka, Zaja Pandita, Zbawienie, Zjednoczenie Słońca z Księżycem, Związek Buddyjski Bencien Karma Kamtsang. Rozwiń indeks (219 jeszcze) » « Skompresować indeks

Abhidharma

Abhidharma (sanskr.; pali abhidhamma; chiń. 阿毘達磨 ebidamo; kor. 아비달마 abidarma; jap. apidarma, ahitatsuma; wiet. a-tì-đạt-ma) – termin znaczący właściwie „o dharmie”, tradycyjnie tłumaczony jednak jako „Najwyższa Dharma”.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Abhidharma · Zobacz więcej »

Afganistan

240px Afganistan – śródlądowe państwo unitarne położone w Azji Południowej, ze stolicąw Kabulu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Afganistan · Zobacz więcej »

Akszobhja

'''Akszobhja na tance''' Akszobhja (sanskryt: dosłownie "Nieporuszony"; język chiński: 阿閦如来 Āchùrúlái; język japoński: – jeden z pięciu dhjanibuddów (Buddów medytacyjnych). W krajach therawady określany jest po prostu jako Budda w przeciwieństwie do krajów mahajany nie używa się nazwy Akszobhja. W Tybecie bywa nazywany też Wadżrasana (Diamentowy Tron).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Akszobhja · Zobacz więcej »

Altruizm

Altruizm (fr. altruisme, od łacińskiego rdzenia alter – inny, drugi) – działanie na korzyść innych; dobrowolne ponoszenie pewnych kosztów przez jednostkę na rzecz innej jednostki lub grupy; zachowanie przeciwstawne egoizmowi.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Altruizm · Zobacz więcej »

Anicca

Anicca (czyt. aniczcza; sans. अनित्य anitya; pāli अनिच्च anicca; tyb. mi rtag pa; chiński 無常 wúcháng; kor. 무상 musang;jap. 無常 mujō; wiet. vô thường) – podstawowe pojęcie buddyzmu oznaczające nietrwałość.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Anicca · Zobacz więcej »

Świątynia Harmonii i Pokoju

Świątynia Harmonii i Pokoju, świątynia Lamy – klasztor buddyjski szkoły gelug, znajdujący się w Pekinie.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Świątynia Harmonii i Pokoju · Zobacz więcej »

Atiśa

Atīśa Dīpaṅkara Śrījñāna (Atiśa Dipankara Śridźńana, sanskryt: अतिश दीपङ्कर श्रीज्ञान, bengalski: অতীশ দীপঙ্কর শ্রীজ্ঞান Ôtish Dipôngkor Srigên, chiń. trad. 燃燈吉祥智 pinyin: Rándēng Jíxiángzhì) ur.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Atiśa · Zobacz więcej »

Azja Środkowa

Azja Centralna w definicji wąskiej i szerokiej Mapa polityczna państw Azji Środkowej Azja Środkowa (także Azja Centralna, Środkowy Wschód) – region wyróżniany w geografii historycznej i politycznej.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Azja Środkowa · Zobacz więcej »

Bangladesz

240px Bangladesz (beng. বাংলাদেশ), Ludowa Republika Bangladeszu (beng. গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ, Gonoprodźatontri Bangladesz) – państwo w Azji Południowej, położone nad ZatokąBengalskąi graniczące z zachodu, północy i wschodu z Indiami, a na południowym wschodzie z Mjanmą.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Bangladesz · Zobacz więcej »

Bardo (stan)

Bardo (skt. antarabhawa; tyb. བར་དོ་, Wylie: bar do) – w dosłownym tłumaczeniu stan pośredni.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Bardo (stan) · Zobacz więcej »

Bön

koła życia według tradycji bön Bön – starożytna tybetańska tradycja religijna, istniejąca przed buddyzmem tybetańskim, uległa znacznemu przekształceniu pod jego wpływem i współcześnie z nim koegzystuje.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Bön · Zobacz więcej »

Bengal

Położenie na mapie. Bengal – kraina historyczna w Azji Południowej, we wschodniej części Niziny Hindustańskiej, nad ZatokąBengalską.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Bengal · Zobacz więcej »

Bhrikuti

Bhrikuti Dewi, księżniczka z Nepalu, znana w Tybecie jako Bal-mo-bza Khri-btsun, Bhelsa Tritsun („małżonka nepalska”) lub Khri bTsun („Królewska Dama”), (daty urodzenia i śmierci nieznane) – żona króla Tybetu Songcena Gampo, miała wprowadzić buddyzm w Tybecie.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Bhrikuti · Zobacz więcej »

Bhumi

Bhūmi (skt. bhūmi, tyb. byang chub sems dpa'i sa, poziomy oświeconej istoty) – w tradycji mahajany oznacza dziesięć poziomów Bodhisattwy na ścieżce przebudzenia.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Bhumi · Zobacz więcej »

Bhutan

250px Bhutan (dzongkha འབྲུག་ཡུལ་, ang. Bhutan), oficjalnie Królestwo Bhutanu (dzongkha འབྲུག་ཡུལ་, ang. Kingdom of Bhutan) – państwo śródlądowe w Azji Południowej, we wschodnich Himalajach, graniczące na północy, zachodzie i wschodzie z Chinami, a na południu z Indiami.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Bhutan · Zobacz więcej »

Bodh Gaja

Świątynia Mahabodhi w Bodh Gaja Bodh Gaja - święte drzewo ''Mahabodhi'' Bodh Gaja, hindi Badh Gayā, ang.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Bodh Gaja · Zobacz więcej »

Bodhićitta

Bodhićitta (dosł. umysł oświecenia, przebudzone serce-umysł lub serce przebudzonego umysłu) – aspiracja osiągnięcia oświecenia dla dobra wszystkich czujących istot (pragnienie uwolnienia wszystkich istot od cierpienia).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Bodhićitta · Zobacz więcej »

Bodhisattwa

Boddhisattva Mandźuśri (Monju), Japonia Sakralny posąg buddyjski (Bodhisattwa Kannon), 2 poł XIX wieku, Japonia, Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie Bodhisattwa (skt.: बोधिसत्त्व bodhisattva, dosł. przebudzone dobro; tyb. བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་, Wylie: byang chub sems dpa', dosł. bohater umysłu oświecenia; chiń. 菩薩, pinyin: púsà, kor. 보살 posal; jap. bosatsu; wiet. bồ tát) – w buddyzmie tradycji mahāyāna istota, która przez systematyczne ćwiczenie wyzwalających działań (skt. paramita) dąży do stanu buddy, kierując się altruistycznąmotywacjąprzynoszenia pożytku innym.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Bodhisattwa · Zobacz więcej »

Bogda Chan

Bogda Chan (znany też jako Bogd Chan lub Bogdo Chan, mong. Богд хаан; Pełny tytuł Dżebcundampa Hutagt Bogdo Gegen, właściwie Agwan Łobsan Czojdżi Danzan Waanczigbał Sambuu (1869-1924) – ósmy dżebcundampa Mongolii i jej ostatni chan. Z pochodzenia Tybetańczyk.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Bogda Chan · Zobacz więcej »

Budda

Budda Japonii Wizerunek Buddy w świątyni koreańskiej Posążek Buddy Przedstawienie leżącego Buddy, Tajlandia Statuetki Buddy w budynku przyjęć Pałacu Królewskiego w Phnom Penh Budda (sanskr. Buddha „oświecony”, „przebudzony”, „nieuśpiony”), właśc.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Budda · Zobacz więcej »

Budda Maitreja

Chiny) Budda Maitreja (skt. Maitreya मैत्रेय, pali Metteyya; chiń. Mílè (彌勒 jako budda – Mílèfó 彌勒佛, jako bodhisattwa – Mílè Púsa 彌勒菩薩; kor. Mirŭk (미륵); jap. Miroku; wiet. Di-lặc; tyb. རྒྱལ་བ་བྱམས་པ།, Wylie rgyal ba byams pa) – według przekazów buddyjskich będzie to następca Buddy Siakjamuniego, piąty budda naszej epoki (kalpy), który jako bodhisattwa obecnie przebywa w niebiosach Tuszita w Wewnętrznej Świątyni Pałacu Siedmiu Klejnotów. Imię Maitreja pochodzi z sanskryckiego maitri co znaczy, nieuwarunkowana, uniwersalna miłość. Czasami słowo to tłumaczy się jako kochająca życzliwość (ang. loving-kindness). W ikonografii przedstawia się tego buddę jako siedzącego na wysokim tronie, a nie w pozycji lotosu. Uważa się, że za pośrednictwem Asangi jest autorem "Pięciu tekstów", ważnego zbioru nauk buddyjskich.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Budda Maitreja · Zobacz więcej »

Budda Siakjamuni

Ilustracja Buddy z XIX wieku Budda Siakjamuni (żył w latach prawdopodobnie 563–483 p.n.e.Daty życia Buddy sąobiektem kontrowersji. Zobacz: era buddyjska.), właściwie Siddhartha Gautama z rodu Śakjów – indyjski książę, filozof i reformator religijny, twórca buddyzmu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Budda Siakjamuni · Zobacz więcej »

Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu

Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu – związek wyznaniowy zarejestrowany w Polsce 27 stycznia 1984 roku, początkowo jako Stowarzyszenie Buddyjskie Karma Kagyu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu · Zobacz więcej »

Buddyzm

„Koło Dharmy” – najczęściej spotykany buddyjski symbol. Flaga buddyjska Buddyzm (inna nazwa to: sanskr. Buddha Dharma; pāli. Buddha Dhamma lub Buddha Sasana – „Nauka Przebudzonego”) – nonteistyczny system filozoficzny i religijny, którego założycielem i twórcąjego podstawowych założeń był żyjący od około 560 do 480 roku p.n.e. Siddhārtha Gautama (pāli. Siddhattha Gotama), syn księcia z rodu Śākyów, władcy jednego z miast-państw w północnych Indiach.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Buddyzm · Zobacz więcej »

Buddyzm w Tybecie – kalendarium

Powstanie i rozwój buddyzmu w Tybecie ściśle zbiega się z ostatnim etapem rozwoju buddyzmu na terenach, gdzie obecnie znajdująsię Nepal, Indie, Pakistan i Afganistan, a ówcześnie znajdowały się królestwa indyjskie oraz Oddijana, kiedy podczas rządów króla Trisong Decena (755–797 r. n.e.) buddyzm stał się religiąnarodowąi w tej formie przetrwał w ramach „starożytnych przekazów” ningma do czasów obecnych, a w XI wieku nastąpiło drugie przeniesienie i rozwój nauk i przekazów buddyjskich z Indii w ramach tzw.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Buddyzm w Tybecie – kalendarium · Zobacz więcej »

Buriacja

Buriacja Buriacja – republika autonomiczna wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Buriacja · Zobacz więcej »

Buston Rinchen Grub

Buston Rinchen Grub (tyb.: བུ་སྟོན་རིན་ཆེན་གྲུབ་, Wylie: bu ston rin chen grub, ZWPY: Pudoin Rinqênzhub; chiń. 布敦仁欽竹 Bùdūn Rénqīngzhú); ur.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Buston Rinchen Grub · Zobacz więcej »

Centralny Rząd Tybetański

Flaga Tybetu Centralny Rząd Tybetański (tyb. དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།, ang. Central Tibetan Administration, pełna nazwa: Centralny Rząd Tybetański Jego Świątobliwości XIV Dalajlamy) – tybetański rząd na uchodźstwie z siedzibąw Dharamsali w IndiachDokładnie siedziba rządu jest położona między Dharamsaląa górskąwioskąMcLeod Ganj.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Centralny Rząd Tybetański · Zobacz więcej »

Chińska Republika Ludowa

Pekin Szanghaj Mount Everest Chińska Republika Ludowa, ChRL, Chiny – państwo w Azji Wschodniej, obejmujące historyczne Chiny (bez Tajwanu) oraz Tybet i inne ziemie w Azji Środkowej zamieszkane w sumie przez 56 grup etnicznych.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Chińska Republika Ludowa · Zobacz więcej »

Chiny

Dynastii Qing. Chiny – region historyczno-kulturowy w Azji, będący jednąz najstarszych cywilizacji na świecie.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Chiny · Zobacz więcej »

Congkhapa

klasztorze Kumbum (Chiny) przedstawiająca Tsongkhapę Je Tsongkhapa Losang Drakpa (tyb.: ཙོང་ཁ་པ།, Wylie: tsong kha pa, ZWPY: Zongkaba; ur. 1357, zm. 1419) – reformator i uczony buddyjski z Tybetu, założyciel szkoły Gelug.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Congkhapa · Zobacz więcej »

Czam

Czam, cham, cz’am (tyb. 'chams; taniec) – rytualny taniec tybetański, który wykonująw klasztorach odpowiednio wyszkoleni mnisi lub lamowie, podczas którego pokazywane sąświeckiej publiczności wyobrażenia bóstw wzywanych w czasie medytacji.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Czam · Zobacz więcej »

Czöd

Czöd (tyb.: གཅོད, Wylie: gcod, wym. ćö, dosł. odcinanie) – praktyka „odcięcia ja”, związana z tantrami jogi najwyższej, pochodząca od Maczig Labdron (1055-1145) i jej nauczyciela mahasiddhy Phadampy Sangje, zaliczana do ośmiu wielkich systemów praktyk buddyzmu tybetańskiego umożliwiających osiągnięcie oświecenia.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Czöd · Zobacz więcej »

Czittamatra

Majtreję nauczającego traktatów o naturze buddy. Czittamatra – doktryna „tylko umysłu” w buddyzmie wywodząca się od przekazu nauk o naturze buddy Maitrei przekazanego przez Asangę (Indie, IV w.n.e) oraz rozpowszechnionego przez Vasubandhu (Indie, IV).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Czittamatra · Zobacz więcej »

Czogjal Namkhai Norbu

Namkhai Norbu Rinpoché, 2006 Czogjal Namkhai Norbu (tyb. ཆོས་རྒྱལ་ནམ་མཁའི་ནོར་བུ་ chos rgyal nam mkha'i nor bu; ur. 8 grudnia 1938 w Derge, zm. 27 września 2018 w Arcidosso) – buddyjski nauczyciel przekazujący nauki Dzogczen i Anujogi.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Czogjal Namkhai Norbu · Zobacz więcej »

Cztery Szlachetne Prawdy

Cztery Szlachetne Prawdy (pāli. cattari arya sacchani; sanskr. catvari arya satyani) – to podstawa nauk buddyzmu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Cztery Szlachetne Prawdy · Zobacz więcej »

Dakini

Tańcząca dakini, Tybet Dakini (sanskryt डाकिनी, trl. ḍākinī; tyb. མཁའ་འགྲོ་མ་, Wylie: mKha'-'gro-ma, ZWPY: kanzhoima, wymowa: khandroma, dosł. "posłanka niebios") – w buddyzmie tybetańskim istota personifikująca żeńskie aspekty oświecenia.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dakini · Zobacz więcej »

Dalajlama

Tenzin Gjaco – obecny czternasty Dalajlama Dalajlama (tyb. ཏཱ་ལའི་བླ་མ་, Wylie: taa-la’i bla-ma, ZWPY: Dalai Lama) – przedstawiciel szkoły gelug – jednej z czterech największych szkół buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dalajlama · Zobacz więcej »

Damaru

Tybetańska odmiana damaru Damaru – obrzędowy bębenek, powszechny w kultach tradycji tantrycznych i jogicznych.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Damaru · Zobacz więcej »

Dania

Dania – państwo położone w Europie Północnej (Skandynawia), najmniejsze z państw nordyckich.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dania · Zobacz więcej »

Darnków

ośrodku buddyjskim w Darnkowie Leśniczówka „Tarnówka” Kamienny drogowskaz z 1892 roku Darnków (dawniej czes. Drnkow, Drukow, Divinka, Dernka, niem. Trnckau, Dörnickau, Dörnikau, po 1945 również Tarnówka) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Lewin Kłodzki, w dolinie Dańczówka.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Darnków · Zobacz więcej »

Dżawdzandamba

Dżawdzandamba, Dżebdzun Damba, Dżebcun-damba (mong. Жавзандамба, tyb.: རྗེ་བཙུན་དམ་པ་, Wylie: rje btsun dam pa, ZWPY: Jetsun Dampa, wym. Dziecün Dampa) – najwyższa rangąlinia duchowych zwierzchników tulku buddyzmu tybetańskiego Mongolii.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dżawdzandamba · Zobacz więcej »

Dżigdral Jeszie Dordże (2. Dudziom Rinpocze)

J.Ś.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dżigdral Jeszie Dordże (2. Dudziom Rinpocze) · Zobacz więcej »

Dżokhang

Dach świątyni z widocznymi zdobieniami Dżokhang (tyb: ཇོ་ཁང་, Wylie: Jo-khang, ZWPY: Qokang; chiń.: 大昭寺, pinyin: Dàzhāosì) – najstarsza buddyjska świątynia w Tybecie, wzniesiona ok.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dżokhang · Zobacz więcej »

Dharamsala

Dharamsala (lub też Dharamśala, hindi: धर्मशाला) – miasto w północnych Indiach w stanie Himachal Pradesh, w zachodnich Himalajach.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dharamsala · Zobacz więcej »

Dharma

Dharma (skt. धर्म; pali Dhamma धम्म; chiń. 法, pinyin fǎ; kor. pŏp 법, talma; jap. 法 hō lub ダルマ daruma; wiet. pháp, đạt-ma; tyb. ལྷ་ཆོས།, Wylie lha chos) – wieloznaczny termin występujący w religiach dharmicznych, np.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dharma · Zobacz więcej »

Dharmakaja

Dharmakaja (skt. dharmakāya, tyb. chos sku, chiń. fashen 法身, kor. pŏpsin, jap. hōsshin, wiet. pháp thân) — jedno z trzech ciał buddy — Ciało Prawdy, Dharmy, ostatecznego prawa, mądrość.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dharmakaja · Zobacz więcej »

Dilgo Khyentse Rinpocze

Dilgo Khjentse (alternatywna forma zapisu stosowana w języku polskim: Dilgo Czientse; tyb.: དིལ་མགོ་མཁྱེན་བརྩེ་, Wylie: dil mgo mkhyen brtse) Rinpocze Taszi Paldzior (ur. 1910, zm. 28 września 1991), znany także jako Czientse Do Ngag Lingpa, był wysoko urzeczywistnionym, znamienitym mistrzem medytacji, poetąi uczonym w szkole Ningma buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dilgo Khyentse Rinpocze · Zobacz więcej »

Dolny Śląsk

Dolny Śląsk – część historycznej krainy Śląska, położona w południowo-zachodniej Polsce nad środkowąOdrąoraz w północnej części Czech.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dolny Śląsk · Zobacz więcej »

Dominacja społeczna

Dominacja społeczna – przewaga danej jednostki, kilku jednostek lub grupy społecznej nad innymi jednostkami lub grupami, odnosząca się przede wszystkim do sfery polityczno-ekonomicznej.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dominacja społeczna · Zobacz więcej »

Donald D. Hoffman

Donald David Hoffman (ur. 29 grudnia 1955 w San Antonio w stanie Texas) – amerykański profesor psychologii poznawczej z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine (Kalifornia).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Donald D. Hoffman · Zobacz więcej »

Dordże

Dordże Dordże (sanskryt wadżra, wadźra; tyb.: རྡོ་རྗེ།, Wylie: rdo rje) – diament.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dordże · Zobacz więcej »

Drepung

Drepung (tyb. འབྲས་སྤུངས་, Wylie: ’bras spungs, ZWPY: Zhaibung) – jeden z trzech wielkich klasztorów uniwersytetów Gelug w Tybecie (nazwa dokładnie oznacza „Stos Ryżu”).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Drepung · Zobacz więcej »

Dromton

Dromton lub Dromtön, Dromtonpa Gyelwa Jungne, tybet. འབྲོམ་སྟོན་རྒྱལ་བའི་འབྱུང་གནས། (ur. 1004 lub 1005 w Tolung, zm. 1064 w klasztorze Reting) – najważniejszy uczeń Atiśy, założyciel szkoły Kadam buddyzmu tybetańskiego i klasztoru Reting.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dromton · Zobacz więcej »

Drukpa kagju

Ngawang Namgyal (1594-1651), wielki mistrz Bhutanu z drukpa, noszący honorowy tytuł „Shabdrung” za zasługi dla buddyzmu oraz zwany przez bhutańczyków „ojcem Bhutanu” Drukpa Kagju (tyb.: འབྲུག་པ་བཀའ་བརྒྱུད, Wylie: 'brug pa bka' brgyud) – szkoła kagju buddyzmu tybetańskiego, jedna z tzw.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Drukpa kagju · Zobacz więcej »

Duhkha

Duḥkha (pal. dukkha दुक्ख; skt दुःख; chiń. ku 苦; kor. ko 고(苦); jap. ku 苦; wiet. khổ) – buddyjskie określenie pochodzące z sanskrytu oznaczający cierpienie lub bolesność, często jest też tłumaczone jako psychiczny dyskomfort związany z brakiem trwałego zadowolenia.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Duhkha · Zobacz więcej »

Dwanaście ogniw współzależnego powstawania

Dwanaście ogniw współzależnego powstawania (skt: प्रतीत्यसमुत्पाद, pratītyasamutpāda; pali: paticca-samuppāda; tyb.: rten.cing.'brel.bar.'byung.ba; chin.: 緣起) – obok Czterech Szlachetnych Prawd jeden z głównych poglądów używanych w buddyzmie.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dwanaście ogniw współzależnego powstawania · Zobacz więcej »

Dynastia Qing

Dynastia Qing, wym.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dynastia Qing · Zobacz więcej »

Dziamgon Kongtrul Lodro Thaje

Dziamgon Kongtrul Lodro Thaje (wylie: 'jam mgon kong sprul blo gros mtha’ yas, ur. 1813 Kham, zm. 1899) – uczony, uważany za odnowiciela współczesnego buddyzmu tybetańskiego, pierwszy z linii Kongtruli tradycji Kagju zwany również Dziamgonem Kongtrulem Wielkim.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dziamgon Kongtrul Lodro Thaje · Zobacz więcej »

Dzionang

Dzionang lub Dzionangpa (język tybetański: ཇོ་ནང་, transliteracja Wyliego: Jo-nang, ZWPY: Qonang; język chiński: 觉囊派, juénáng pài) – szkoła buddyzmu tybetańskiego, która stała się szeroko znana w Tybecie w XIII wieku.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dzionang · Zobacz więcej »

Dzogczen

Dzogczen (wymowa przyjęła się z brzmienia angielskiego dzogchen, a po tybetańsku brzmi dzokcien, རྫོགས་ཆེན་, Wylie: rdzogs chen, ZWPY Zogqên) – kompleksowy system nauk i praktyk dla fundamentalnego stanu, zwanego po tybetańsku rigpą(Wylie: rig pa), traktowany przez tradycję ningma buddyzmu tybetańskiego i przed-buddyjskąreligię bön jako „wielki szczyt” ścieżek do „Doskonałego Oświecenia”.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Dzogczen · Zobacz więcej »

Eksperyment kliniczny

Eksperyment kliniczny (właściwe określenie: kliniczne badanie eksperymentalne) – badanie naukowe, którego zasadniczym celem jest określenie skuteczności oraz bezpieczeństwa stosowania produktu leczniczego, wyrobu medycznego lub innej techniki medycznej (zabiegu, testu diagnostycznego).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Eksperyment kliniczny · Zobacz więcej »

Emigracja

Brazylii Emigracja (z łac. emigratio – wyprowadzenie się), również wychodźstwo – wyjazd za granicę na pobyt czasowy lub w celu zamieszkania na stałe.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Emigracja · Zobacz więcej »

Eternalizm

Eternalizm (z łac. aeternum – wieczność) – termin filozoficzny określający istnienie zjawisk w sposób w jaki wydająsię przejawiać.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Eternalizm · Zobacz więcej »

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego – fundusz utworzony w 1975 na podstawie art.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego · Zobacz więcej »

Filozofia buddyjska

Filozofia buddyjska – została zapoczątkowana przez Buddę, prawdopodobnie w VI wieku p.n.e. lub V wieku p.n.e.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Filozofia buddyjska · Zobacz więcej »

Gampopa

Gampopa Gampopa Sonam Rinczen (tyb.: སྒམ་པོ་པ་བསོད་ནམས་རིན་ཆེན, Wylie: sgam po pa bsod nams rin chen; ur. 1079, zm. 1153) – mistrz buddyzmu tybetańskiego, uczeń Milarepy.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Gampopa · Zobacz więcej »

Ganden

Ganden (tyb. དགའ་ལྡན, Wylie dGa'-ldan, ZWPY Gandain) – klasztor tybetański w Tybecie, jeden z trzech głównych ośrodków szkoły Gelug obok Drepung i Sera.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Ganden · Zobacz więcej »

Ganden Tripa

Ganden Tripa (tyb. དགའ་ལྡན་ཁྲི་པ་, Wylie: dgaʼ-ldan-khri-pa, ZWPY: Gandain Chiba; pol. władca tronu (klasztoru) Ganden, dzierżawca tronu Ganden) – tytuł nadawany obieralnemu przywódcy szkoły Gelug buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Ganden Tripa · Zobacz więcej »

Gangteng Tulku Rinpocze

Obecny Gangteng Tulku Rinpocze (ur. 1955) Gangteng Tulku Rinpocze (tyb.: སྒང་སྟེང་སྤྲུལ་སྐུ་རིན་པོ་ཆེ།; Wylie: sgang steng sprul sku rin po che) - linia tulku (Wylie: sprul sku) mistrzów buddyzmu tybetańskiego bhutańskiej narodowej tradycji ningma zwanej Peling (Wylie: pad gling).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Gangteng Tulku Rinpocze · Zobacz więcej »

Gelug

Gelug (tyb. དགེ་ལུགས་པ།, Wylie: dge lugs pa, ZWPY: Gêlug-pa; nazwa po tybetańsku oznacza system szlachetności) – jedna z czterech głównych tradycji (szkół, obrządków) buddyzmu tybetańskiego nauczających hinajany, mahajany i wadżrajany.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Gelug · Zobacz więcej »

Gesze

Mnisi uczący się do egzaminu na gesze Gesze (tyb.: དགེ༌བཤེས༌, wylie: dge bshes, ZWPY: geshe; skrót od dge-ba’i bshes-gnyen, będącego tłumaczeniem sanskryckiego określenia kalyanamitra, dosłownie „szlachetny przyjaciel”; chiń.: 格西, pinyin: Géxī) – tytuł naukowy nadawany mnichom w szkołach gelug, sakja i bon buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Gesze · Zobacz więcej »

Grabnik (powiat grodziski)

Grabnik – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie grodziskim, w gminie Jaktorów.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Grabnik (powiat grodziski) · Zobacz więcej »

Guhjasamadźa

Guhjasamadża (tyb.:gSang-'dus rtsa-rgyud, “Wykładnia Zbioru Tajemnic”), sanskrycki termin Tathagataguhyaka, “Tajemnica stanu Tathagaty (tj. Buddy)")) – jest pojęciem związanych z najbardziej znanąi kluczowątantrąwadżrajany, pochodzącąz okresu przekazu tantr Jogi Najwyższej w Indiach i drugim okresie przeniesienia nauk tantr do Tybetu. Według tradycji tantrę tę pierwotnie przekazał sam Budda Siakjamuni hinduskiemu królowi Indrabodhiemu. Guhjasamadża obecnie jest kluczowątantrąpraktykowanąw szkołach buddyzmu tybetańskiego kagju, sakja i gelug. Guhjasamadża jest znana, studiowana i praktykowana jako "Król Tantr" ze względu na przejrzystąi dokładnąwykładnię teorii, na której opierająsię, mniej lub bardziej, pozostałe tantry, np. Wadżrabhajrawa, czy nawet Kalaczakra.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Guhjasamadźa · Zobacz więcej »

Gyangzê

Gyangzê (również Gyantse, Gyangtse; tyb.: རྒྱལ་རྩེ་, Wylie: rgyal rtse, ZWPY: Gyangzê; chiń.: 江孜镇; pinyin: Jiāngzī Zhèn) – miejscowość i gmina miejska w południowych Chinach, w Tybetańskim Regionie Autonomicznym, w prefekturze miejskiej Xigazê, siedziba powiatu Gyangzê.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Gyangzê · Zobacz więcej »

Hewadżra

Hewadżra i Nairatmja Hewadżra (tyb. ཀྱེ་རྡོ་རྗེ་, Kje(ba) dorże; chiń. 喜金刚, Xǐ jīngāng; mong. Kevajra) – bóstwo będące jednym z jidamów.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Hewadżra · Zobacz więcej »

Hinajana

Hinajana – nazwa „hīnayāna” (sanskr. हीनयान; chiń. xiaosheng 小乘, kor. sosŭng 소승, jap. shōjō, wiet. tiểu thừa) oznacza Podrzędny Pojazd, Gorszy Wóz, Niższy Wóz (według Pali Text Society: hina.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Hinajana · Zobacz więcej »

Hinajana w buddyzmie tybetańskim

Nauki hinajany w buddyzmie tybetańskim zawarte sąw przekazie sutr, winai oraz abhidharmy.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Hinajana w buddyzmie tybetańskim · Zobacz więcej »

Hinduizm

OM – zapis sylaby będącej symbolem hinduizmu Swastyka hinduistyczna Hinduizm – określenie zbiorcze na grupę wierzeń religijnych, wyznawanych głównie na Półwyspie Indyjskim.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Hinduizm · Zobacz więcej »

Hospicjum

Hospicjum (łac. hospitium) – instytucja funkcjonująca w ramach systemu opieki zdrowotnej, stosująca metody opieki paliatywnej i przeznaczona dla pacjentów przewlekle oraz nieuleczalnie chorych.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Hospicjum · Zobacz więcej »

Imperium mongolskie

Imperium mongolskie (jeke monggol ułus – Wielki Ułus Mongołów) – trzynastowieczne państwo mongolskie, w szczytowym okresie swojego rozwoju terytorialnego obejmujące Azję Środkową, południowąSyberię, północne Chiny, Ruś i Bliski Wschód.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Imperium mongolskie · Zobacz więcej »

Indie

Indie (niezaakceptowana społecznie propozycja PAN z 1959 r.: India,, trl. Bhārat, trb. Bharat), Republika Indii (hindi: भारत गणराज्य, trl. Bhārat Gaṇarājya, trb. Bharat Ganaradźja; ang. Republic of India) – państwo położone w Azji Południowej, zajmujące większość subkontynentu indyjskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Indie · Zobacz więcej »

Indochiny

Indochiny w 1886 Indochiny Indochiny – dawna nazwa regionu w południowo-wschodniej Azji, który pochodzi z okresu, gdy był koloniąFrancji pod pełnąnazwąfrancuskich Indochin.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Indochiny · Zobacz więcej »

Indonezja

Indonezja, oficjalnie Republika Indonezji – wyspiarskie państwo unitarne położone w Azji Południowo-Wschodniej oraz w Oceanii, którego stolicąjest Dżakarta.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Indonezja · Zobacz więcej »

Islam

Arabii Saudyjskiej i Afganistanu. pielgrzymek. Islam (al-islām – poddanie się woli Boga), mahometanizm – religia monoteistyczna, na początku XXI wieku druga na świecie pod względem liczby wyznawców po chrześcijaństwieW 2010 roku Pew Research Center oceniło liczbę muzułmanów na 1,57 miliarda, to jest 23% ludzkości.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Islam · Zobacz więcej »

Izolacja

Izolacja – sposób zabezpieczenia dwóch sąsiadujących układów, elementów itp.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Izolacja · Zobacz więcej »

Japonia

Region Japonii – państwo wyspiarskie położone na wąskim łańcuchu wysp na zachodnim Pacyfiku, u wschodnich wybrzeży Azji, o długości 3,3 tys.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Japonia · Zobacz więcej »

Jarków

Jarków – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Lewin Kłodzki.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Jarków · Zobacz więcej »

Język angielski

Wielkiej Brytanii symbolizujące język angielski ikona symbolizująca język angielski według standardu ISO 639-1 Język angielski, angielszczyzna (ang.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich, powszechnie używany w Wielkiej Brytanii, jej terytoriach zależnych oraz w wielu byłych koloniach i dominiach, m.in.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Język angielski · Zobacz więcej »

Język kałmucki

Język kałmucki (Хальмг келн) – język Kałmuków osiadłych nad Wołgą, z podrodziny języków mongolskich; ok.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Język kałmucki · Zobacz więcej »

Język mongolski

Język mongolski (mong.) – główny język z rodziny mongolskiej.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Język mongolski · Zobacz więcej »

Język tybetański

Inskrypcja w języku tybetańskim Mantra „Om mani padme hum” w alfabecie tybetańskim z użyciem znaków do zapisu dźwięków obcojęzycznych Język tybetański (tyb., Wylie: bod-skad, ZWPY: Pögä) – język z gałęzi tybeto-birmańskiej języków chińsko-tybetańskich.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Język tybetański · Zobacz więcej »

Jidam

Naropy Jidam (transliteracja Wyliego: yi dam; sanskryt. iṣṭadevatā) – jeden z trzech korzeni praktyki buddyjskiej, prowadzącej do oświecenia; charakterystyczna dla wadżrajany metoda praktyki, w której występuje medytacyjne skupienie na postaci manifestacji buddy (lub mahasiddhy np. Padmasambhawy) wybieranej na podstawie indywidualnie wybranej tantry lub termy i bezpośredniego przekazu autentycznego mistrza (język tybetański: lama) odpowiednio do możliwości i zdolności adepta wadżrajany.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Jidam · Zobacz więcej »

Joga

Bangalore, Indie Joga (sanskryt योग) – jeden z sześciu ortodoksyjnych (tzn. uznających autorytet Wed) systemów filozofii indyjskiej, zajmujący się wszelkimi związkami pomiędzy ciałem i umysłem.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Joga · Zobacz więcej »

Jonten Gjaco

Jonten Gjaco IV Dalajlama (tyb. ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་, Wylie Yon-tan-rgya-mts'o; ur. 15 lutego 1589 w pobliżu jeziora Kuku-nor, zm. 21 stycznia 1617 w klasztorze Drepung) – czwarty w linii reinkarnujących się dalajlamów, wnuk mongolskiego władcy Ałtan-chana.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Jonten Gjaco · Zobacz więcej »

Kałmucja

Mapa konturowa kraju z zaznaczeniem położenia jego stolicy – Elisty Kałmucja, pełna nazwa: Republika Kałmucji (ros., kałm.) – autonomiczna republika w Federacji Rosyjskiej, zamieszkana głównie przez Kałmuków i Rosjan.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Kałmucja · Zobacz więcej »

Kadam

Kadam (tyb. བཀའ་གདམས་པ་, Wylie: bka’ gdams pa; bka znaczy „Nauki (Buddy)”, gdams znaczy instrukcje (bycia wyzwolonym)) – nieistniejąca już odrębnie szkoła buddyzmu tybetańskiego założona w XI wieku przez indyjskiego uczonego i świętego Dżoło Dzie Atiszię (982 – 1054 n.e.), oraz jego uczniów – następców Lamę Dromtonpę, Khutona Yundrung i Ngok Legpe Sherapa.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Kadam · Zobacz więcej »

Kagju

Tradycyjne wyobrażenie Marpy Tłumacza (1012-1097), założyciela marpa kagju w Tybecie Kagju (wymowa tybetańska kagjü, tyb.: བཀའ་བརྒྱུད་པ, wylie: bka’ brgyud pa, ZWPY: Gagyü-pa) – jedna z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Kagju · Zobacz więcej »

Kajlas

Położenie góry Kajlas Kajlas (ang.: Mount Kailash; dewanagari: कैलाश पर्वत, trl. Kailāśa Parvata; tyb.: གངས་རིན་པོ་ཆེ, Wylie: gangs rin po che, ZWPY: Kangrinboqê; chiń.: 冈仁波齐峰, pinyin: Gāngrénbōqí Fēng) – szczyt w paśmie Gangdisê w Transhimalajach na Wyżynie Tybetańskiej, wierzchołek wznosi się na wysokość 6714 m n.p.m. (wybitność: 1319 m).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Kajlas · Zobacz więcej »

Kalaczakra

Koło Czasu (sanskr. कालचक्र kālacakra; tyb.: དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོ།, Wylie: dus kyi 'khor lo) – medytacyjny aspekt buddy (tyb. jidam) należący do cyklu nauk tradycji Wadżrajana i tantr klasy Maha-Anuttara-Yoga.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Kalaczakra · Zobacz więcej »

Kalendarz księżycowy

Kalendarz księżycowy (lunarny) – kalendarz oparty na fazach Księżyca.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Kalendarz księżycowy · Zobacz więcej »

Kalu Rinpocze

Kalu Rinpocze (1905-1989 r. w Nepalu) – mnich buddyjski, jedna z najważniejszych postaci współczesnego buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Kalu Rinpocze · Zobacz więcej »

Kama (buddyzm)

Kama – w buddyzmie to żądza, która bazuje na silnych pragnieniach przyjemnych odczuć i jest całkowicie samolubna.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Kama (buddyzm) · Zobacz więcej »

Kangjur

Kangjur (tyb.: བཀའ་འགྱུར, Wylie: bka’ 'gyur, ZWPY: Ganggyur, w większości dialektów czyta się kandziur, w sanskrycie tripitaka, dosł. „przełożona mowa”) – tybetański kanon buddyjski, który jest uporządkowanym w ok.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Kangjur · Zobacz więcej »

Karma

Karma (lub karman, sanskr. कर्म, pali. kamma, chiń. 業 yè, kor. 업ǒp; jap. gō; wiet. nghiệp) – w buddyzmie, hinduizmie i religiach dharmicznych jest to przyczyna – rozumiana w sensie prawa przyczyny i skutku.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Karma · Zobacz więcej »

Karma Kagyu

Karma Kagyu (tyb.: ཀརྨ་བཀའ་བརྒྱུད, Wylie: karma bka' brgyud) – jedna ze szkół buddyzmu tybetańskiego zapoczątkowana przez I Karmapę Dysum Czienpa (1110-1193).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Karma Kagyu · Zobacz więcej »

Karma w buddyzmie

Karma lub karman sanskr.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Karma w buddyzmie · Zobacz więcej »

Karmapa

Karmapa (tyb.: ཀརྨ་པ་，Wylie: karma pa, ZWPY: Garmaba) – jest zwierzchnikiem Karma Kagyu (Karma Kagju), największej z kilku buddyjskich linii przekazu, które tworząszkołę Kagyu (Kagju), jednąz czterech głównych szkół buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Karmapa · Zobacz więcej »

Katmandu

Panorama miasta Jedna z ulic w Katmandu Katmandu (nep. काठमाडौं, trl. Kāthmāndu) – stolica Nepalu położona w środkowej części kraju, w Dolinie Katmandu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Katmandu · Zobacz więcej »

Kognitywistyka

Do powstania kognitywistyki przyczyniły się m.in. takie dyscypliny jak językoznawstwo, neurobiologia, sztuczna inteligencja, filozofia, antropologia i psychologia Kognitywistyka – dziedzina nauki zajmująca się obserwacjąi analiządziałania zmysłów, mózgu i umysłu, w szczególności ich modelowaniem.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Kognitywistyka · Zobacz więcej »

Komunizm

Komunizm (od „wspólny, powszechny”Kowalski, s. 138.) – polityczna i ekonomiczna ideologia klasyfikowana jako utopijnaJacek Bartyzel, Komunizm, w: Encyklopedia Białych Plam, t. IX, Radom 2002, s. 282–283.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Komunizm · Zobacz więcej »

Kremacja

Bali Kremacja („spalić”), ciałopalenie – forma pogrzebu zwłok zmarłego, polegająca na spaleniu ciała, znana i uznawana przez wiele religii.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Kremacja · Zobacz więcej »

Kubilaj-chan

Chan Kubilaj lub Kubilaj-chan (ur. 23 września 1215, zm. 18 lutego 1294) – wnuk Czyngis-chana, syn Tołuja i Sorkaktani-beki, piąty wielki chan mongolski i pierwszy cesarz Chin z dynastii Yuan.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Kubilaj-chan · Zobacz więcej »

Kuchary (województwo mazowieckie)

Stupa w Kucharach Kuchary – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płockim, w gminie Drobin.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Kuchary (województwo mazowieckie) · Zobacz więcej »

Kushinagar (miasto)

Kushinagar (hindi कुशीनगर, lub Kusinigar) – miasto w północnych Indiach w stanie Uttar Pradesh, na Nizinie Hindustańskiej.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Kushinagar (miasto) · Zobacz więcej »

Ladakh

Ladakh (tyb.: ལ་དྭགས་; Wylie: la-dwags, hindi: लद्दाख़, urdu: لدّاخ; „kraj wysokich przełęczy”) – region administrowany przez Indie jako terytorium związkowe.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Ladakh · Zobacz więcej »

Lalita Wadżra

Lalita Wadżra – wielki buddyjski mahasiddha z Indii, który otrzymał kompletny przekaz tantry Wadźrabhajrawa, inaczej zwanej Jamantaka, od Dżnianadakini, która przechowywała tę tantrę Buddy Siakjamuniego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Lalita Wadżra · Zobacz więcej »

Lama (religioznawstwo)

Mongolski lama z klasztoru Gandan w Ułan Bator Lama (tybetański བླ་མ་; Wylie bla-ma) – duchowny nauczyciel w buddyzmie tybetańskim i w starszej religii tybetańskiej bön.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Lama (religioznawstwo) · Zobacz więcej »

Lamdre

Lamdre (tyb. Lam „Ścieżka”, Dre „Rezultat”) – „Ścieżka i jej Owoc”, kompletny i unikatowy system teorii i praktyk kultywowany w szkole sakja, związany z Tantrami Jogi Najwyższej, obejmujący wszystkie poziomy w ścieżce do oświecenia w buddyzmie tybetańskim.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Lamdre · Zobacz więcej »

Lamrim

Lamrim (tyb. Lam Rim – stopnie ścieżki) – jest żywątradycjąnauk i technik medytacyjnych buddyzmu tybetańskiego, szczególnie w szkole gelug.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Lamrim · Zobacz więcej »

Langdarma

Langdarma, tybet. གླང་དར་མ།, Wylie glang dar ma (ur. 803, zm. 842) – król (canpo) Imperium tybetańskiego, ostatni władca tego państwa w latach 838–842, popierał pierwotnąreligię bön przeciwko buddyzmowi.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Langdarma · Zobacz więcej »

Lhasa

Lhasa (tyb., Wylie: lha-sa, ZWPY: Lhasa) – stolica i największe miasto chińskiego Tybetańskiego Regionu Autonomicznego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Lhasa · Zobacz więcej »

Lobsang Gjaco

Ngałang Lobsang Gjaco V Dalajlama (tyb. ངག་དབང་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་, Wylie Nag-dban-blo-bzan-rgya-mts’o, ZWPY Losang Gyaco, zwany również Wielkim Piątym Wylie INa-pa-c’en-po; ur. 21 października 1617 w Lhoka Czingwar Takce, w pobliżu Lhasy, zm. 2 kwietnia 1682) – przedstawiciel szkoły gelug buddyzmu tybetańskiego, kolejny w linii reinkarnujących się dalajlamów.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Lobsang Gjaco · Zobacz więcej »

Logika

Logika (gr. λόγος, logos – rozum, słowo, myśl) – nauka formalna o jasnym i ścisłym formułowaniu myśli, o regułach poprawnego rozumowania i uzasadniania twierdzeń.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Logika · Zobacz więcej »

Longczenpa

Longczenpa, Longczen Rabdziam, znany również jako Drime Yzer (tyb.: ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་པ, Wylie: klong chen rab ’byams pa, ZWPY: Longqên Rabjamba) (ur. 1308, zm. 1364) - uczony i mistrz tradycji Ningma oraz odnowiciel Dzogczen.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Longczenpa · Zobacz więcej »

Losar

Rytualne tańce z okazji tybetańskiego Nowego Roku Losar (tyb. ལོ་གསར Wylie lo.gsar) – obchody tybetańskiego Nowego Roku, który wypada w pierwszy dzień po nowiu pierwszego miesiąca kalendarza tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Losar · Zobacz więcej »

Ludobójstwo

Ludobójstwo – zbrodnia przeciwko ludzkości, obejmująca celowe wyniszczanie całych lub części narodów, grup etnicznych, religijnych lub rasowych poprzez.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Ludobójstwo · Zobacz więcej »

Lumbini

Kamień oznaczający dokładne miejsce narodzin Buddy Lumbini (sanskr. लुम्बिनी) – miejscowość w południowym Nepalu, w dystrykcie Rupandehi, ośrodek kultu religijnego buddystów – według tradycji miejsce urodzenia Buddy – jedno z czterech świętych miejsc buddyzmu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Lumbini · Zobacz więcej »

Madhjamaka

Posążek przedstawiający nauczającego Nagardżunę, klasztor tybetański w Kullu, Indie. Madhjamaka, czyli „Droga Środka” (sanskryt: माध्यमक, Mādhyamaka, chiń. 中觀派 Zhōngguānpài lub 中道宗 Zhōngdàozōng; zwana też Śunyavada) – jest tradycjąnauk mahajany, na temat m.in.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Madhjamaka · Zobacz więcej »

Magadha

Przybliżony obszar Magadhy w V w. p.n.e. Magadha ok. 600 r. p.n.e., faza przed dynamicznym rozwojem Magadha – jedno z szesnastu mahājanapad (w sanskrycie, "wielkie państwo").

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Magadha · Zobacz więcej »

Mahajana

Mahajana (skt. mahāyāna „Wielki Wóz”, chiń.: 大乘, dàshèng; kor. 대승 taesŭng, jap.: 大乗, daijō, wiet. đại thừa) – kierunek buddyzmu, który wyodrębnił się w I wieku p.n.e.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Mahajana · Zobacz więcej »

Mahakala

Dwuramienny Mahakala swymi stopami depcze wszystkie negatywne siły, w prawej ręce trzyma nóż który odcina wszystkie negatywności. W lewej ręce przy sercu trzyma czaszkę z krwiąego, nektar wielkiej mądrości. Mahakala (sanskryt, m., महाकाल, mahākāla, Wielki Czarny lub też Wielki Czas) – najpotężniejszy Strażnik Dharmy w buddyzmie tybetańskim.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Mahakala · Zobacz więcej »

Mahamudra

Mahamudra (sanskryt. mahāmudrā; wymowa tybetańska. ciakcien; tyb. ཕྱག་ཆེན།; Wylie. phyag chen) – naturalny stan oraz kompleksowy system prowadzący do tego stanu związany z tantrami jogi najwyższej „nowożytnego przekazu” sarma (Wylie. gsar ma) bądź tantrami wewnętrznymi (Wylie. nang rgyud) „starożytnego przekazu” ningma (Wylie. rnying ma) buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Mahamudra · Zobacz więcej »

Mahasiddha

Mahasiddha (tyb.: གྲུབ་ཐོབ་ཆེན་པོ, Wylie: grub thob chen po, ZWPY: Chubtobqênbo), urzeczywistniony mistrz – w buddyzmie tybetańskim i hinduizmie tantrycznym termin określający oświeconych mistrzów ścieżki tantrycznej, którzy osiągnęli najwyższy poziom poznania, maha-siddhi, oznaczający najwyższąmoc, osiągnięcie jedności z nienazywalnąrzeczywistością, jak i również manifestujących to urzeczywistnienie (spełnienie) w wymiarze względnym, zjawiskowym.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Mahasiddha · Zobacz więcej »

Maitripa

Maitripa (1007–1077) – mistrz Buddyzmu Diamentowej Drogi z Indii.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Maitripa · Zobacz więcej »

Mala (przedmiot)

Mala Mala (skt. जप माला japa mālā, माला mālā) – tybetański lub indyjski sznur modlitewny.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Mala (przedmiot) · Zobacz więcej »

Mandala (symbol)

Mandala Mandala (sans. मण्डल maṇḍala, koło, łuk; chiń. màntúluó 曼荼羅; kor. mandara 만다라; jap. mandara 曼荼羅; wiet. Mạn-đà-la; tyb. དཀྱིལ་འཁོར།, Wylie dkyil 'khor) – motyw artystyczny występujący głównie w sztuce buddyzmu tantrycznego, gdzie jego tworzenie, a następnie niszczenie – jako droga transformacji praktykującego, jest uważane za rodzaj medytacji i ma duże znaczenie religijne.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Mandala (symbol) · Zobacz więcej »

Mantra

Tybet Gompie Drophan Ling w Darnkowie Mantra (dewanagari मन्त्र; rdzeń man „myśleć” z przyrostkiem -tra „narzędzie”; alternatywne wyjaśnienie: man pochodzi od sanskryckiego "manas" czyli umysł, a tra pochodzi od sanskryckiego "traya" oznaczającego chronić, czyli razem "ochrona umysłu") – w buddyzmie, hinduizmie i ezoteryce formuła, werset lub sylaba, która jest elementem praktyki duchowej.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Mantra · Zobacz więcej »

Mapam Yumco

Widok na jezioro Manasarowar Zdjęcie satelitarne: jezioro Manasarowar po prawej Mapam Yumco (tybet.: མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ།, Wylie: ma pham gyu mtsho, ZWPY: Mapam Yumco; chiń. 玛法木错 Mǎfǎmù Cuò, hindi मानसरोवर – trb. Manasarowar, trl. Mānasarovar) – jezioro w południowo-zachodnich Chinach, na Wyżynie Tybetańskiej, pomiędzy masywami Kajlas oraz Namnani Feng.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Mapam Yumco · Zobacz więcej »

Marpa Tłumacz

Marpa Tłumacz (tyb.: མར་པ་ལོ་ཙྰ་བ་ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས་, Wylie：mar pa lo bo’ chos kyi blo gros; 1012–1097) – wielki mistrz buddyzmu tybetańskiego, uczeń m.in.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Marpa Tłumacz · Zobacz więcej »

Medycyna tybetańska

Medycyna tybetańska – praktykowana od wieków w Tybecie oraz terenach sąsiadujących, tradycyjna forma medycyny, która wykorzystuje kompleksowe podejście diagnostyczne, np.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Medycyna tybetańska · Zobacz więcej »

Milarepa

Posąg Milarepy z Gompy Milarepy, znajdującej się w dolinie Halambu, w Nepalu Milarepa (tyb.: རྗེ་བཙུན་མི་ལ་རས་པ, Wylie: rje-btsun mi-la-ras-pa; 1052-1135 lub 1040-1123) – jeden z najsławniejszych joginów tybetańskich ze szkoły Kagyu, poeta, mistrz Buddyzmu Diamentowej Drogi, uczeń Marpy Tłumacza.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Milarepa · Zobacz więcej »

Misja Buddyjska – Trzy Schronienia w Polsce

Misja Buddyjska – Trzy Schronienia w Polsce – buddyjski związek wyznaniowy powstały w Polsce w sierpniu 1992 roku.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Misja Buddyjska – Trzy Schronienia w Polsce · Zobacz więcej »

Mongołowie

Mongołowie (mong. Mongolčuud, w cyrylicy) – środkowoazjatycka grupa etnograficzna zamieszkująca głównie tereny Wyżyny Mongolskiej, ich ojczyzna jest obecnie podzielona między Mongolię oraz kontrolowanąprzez ChińskąRepublikę LudowąMongolię Wewnętrzną.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Mongołowie · Zobacz więcej »

Mongolia

Mongolia (mong. Монгол улс, trb.: Mongol uls; pismo mongolskie:, trb.: Monggol Ulus) – państwo śródlądowe w środkowowschodniej Azji.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Mongolia · Zobacz więcej »

Mongolia Zewnętrzna

Imperium chińskie, mapa z 1892 roku Mongolia Zewnętrzna (mong. Ar Mongol, mandż. Tulergi Monggo, chiń. 外蒙古; Wài Měnggǔ) – historyczna kraina geograficzna obejmująca dzisiejsząMongolię i (do 1912 roku) Tuwę.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Mongolia Zewnętrzna · Zobacz więcej »

Mongolska Republika Ludowa

Mongolska Republika Ludowa (trb. Bügd Najramdach Mongol Ard Uls) – oficjalna nazwa państwa mongolskiego w latach 1924–1992.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Mongolska Republika Ludowa · Zobacz więcej »

Mudra

Mudry w sztuce buddyjskiej Bhumisparśa-mudra Dhyana-mudra Vajra-mudra Mudry (sanskr. मुद्रा mudrā – pieczęć, znak, symbol; chiń. 印 yìn, nàyìn, 手印 shǒuyìn; kor. in, naein, suin; jap. 印 in, nain, 手印 shuin; wiet. ấn, nôi ấn, thủ ấn; tyb. p’jag rgja) – w medytacji symboliczne gesty.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Mudra · Zobacz więcej »

Nalanda

Schemat klasztoru sporządzony na podstawie przeprowadzonych badań archeologicznych Nalanda (hindi: नालंदा, Nālandā) – buddyjski klasztor i uniwersytet założony w V wieku, w północno-wschodnich Indiach, na terenie dzisiejszego stanu Bihar.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Nalanda · Zobacz więcej »

Naropa

Naropa (tyb.; sanskryt: Nadaprada, ur. 1016, zm. 1100) – indyjski mistyk i mnich buddyjski, uczeń Tilopy, brat Nigumy, a także główny nauczyciel Marpy.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Naropa · Zobacz więcej »

Natura Buddy

Natura Buddy (także Tathagatagarbha, Sugatagarbha; sans. Buddhatā, chiń. 佛性 fóxìng, kor. pulsŏng lub bulseong, jap. 仏性 busshō, wiet. phật tính, wylie: de bzhin gshegs pa’i snying po; chin. rulaizang) – esencja umysłu, najwyższa mądrość, absolutna natura wszystkiego, co istnieje, umożliwiająca osiągnięcie Oświecenia według buddyzmu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Natura Buddy · Zobacz więcej »

Nepal

Prowincje Nepalu dystrykcie Mustang Nepal, oficjalnie Federalna Demokratyczna Republika Nepalu (nep. नेपाल trl. Nepāl, trb. Nepal) – demokratyczna republika federalna w Azji Południowej, położona w środkowej części Himalajów, granicząca na północy z Chinami a na południu, wschodzie i zachodzie z Indiami, bez dostępu do morza.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Nepal · Zobacz więcej »

Ngawang Namgyal

''Szabdrung'' Ngawang Namgyal Szabdrung Ngawang Namgyal (tyb. ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་, transliteracja Wyliego: Zhabs-drung Ngag-dbang Rnam-rgyal) (ur. 1594 w Ralung, Tybet, zm. 1651 w Bhutanie) – buddyjski lama i twórca państwa Bhutan.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Ngawang Namgyal · Zobacz więcej »

Niewiedza (buddyzm)

Niewiedza (sanskryt avidya; pali avijja; tyb. མ་རིག་པ, Wylie: ma rig pa) – kluczowe pojęcie buddyjskie.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Niewiedza (buddyzm) · Zobacz więcej »

Niguma

Niguma – półlegendarna nauczycielka w tradycji buddyzmu tybetańskiego, zaliczana do dakiń.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Niguma · Zobacz więcej »

Nihilizm

Paula Merwarta Nihilizm (od – nic) – różnorodnie rozumiany termin filozoficzny, którego kluczowym pojęciem jest negacja.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Nihilizm · Zobacz więcej »

Ningma

Mandarawy i Jeszie Tsogial nad którymi znajdująsię Samantabhadra, Wadżrasattwa i Garab Dordże, a poniżej tybetańscy mistrzowie Longczenpa oraz Dżigme Lingpa Ningma (tyb. རྙིང་མ་, Wylie: rnying ma, ZWPY: Nyingma) – jedna z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Ningma · Zobacz więcej »

Nirmanakaja

Nirmanakaja (skt. nirmanakāya निर्माण काय, tyb. tulku, chiń. huashen 応身; kor. hwasin; jap. ōjin, wiet. hóa thân; Ciało Emanacji) — jedno z trzech ciał buddy – ciało przejawienia, emanacji, które jest formąbuddy dostępnąpercepcji zwykłych istot.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Nirmanakaja · Zobacz więcej »

Nirwana

Nirwana (dosłownie zgaśnięcie) – wygaśnięcie cierpienia, termin używany w religiach dharmicznych na określenie bardzo zaawansowanego poziomu urzeczywistnienia.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Nirwana · Zobacz więcej »

Nyndro

Nyndro (tyb. ཕྱག་ཆེན་སྔོན་འགྲོ།; Wylie.: sngon 'gro; wymowa nöndro): – praktyki wstępne stosowane we wszystkich czterech szkołach buddyzmu tybetańskiego stanowiące podstawę ścieżki tantrycznej w wadżrajanie prowadzącej do Oświecenia według buddyzmu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Nyndro · Zobacz więcej »

Ośmioraka ścieżka

Koło Dharmy (Nauki) symbolizuje SzlachetnąOśmiorakąŚcieżkę Szlachetna Ośmioraka Ścieżka (także: Ośmiostopniowa, Ośmioaspektowa) – zbiór podstawowych zaleceń buddyzmu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Ośmioraka ścieżka · Zobacz więcej »

Oświecenie (religie Wschodu)

Latarnia przy japońskiej świątyni zen Oświecenie (albo samourzeczywistnienie, samorealizacja, bodhi skr. बोधि, poch. od rdzenia budh „wiedzieć”, w stronie biernej „być przebudzonym”) – stan (lub raczej cały szereg stanów), jaki według większości religii i filozofii Wschodu (buddyzm, hinduizm, dżinizm, taoizm), czasami lub trwale realizuje się po długotrwałej praktyce medytacyjnej, albo z nagła (spór gradualizmu z subityzmem).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Oświecenie (religie Wschodu) · Zobacz więcej »

Oddiyana

Oddiyana (Uddiyana), Oddijana – na wpół legendarna kraina buddyjska, często wymieniana w buddyjskich naukach jako źródło pochodzenia nauk tantrycznych i miejsce urodzenia najwybitniejszych mistrzów Wadżrajany, takich jak Garab Dordże, Wimalamitra i Padmasambhawa.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Oddiyana · Zobacz więcej »

Ole Nydahl

Ole Nydahl z żonąHannah Ole Nydahl (ur. 19 marca 1941 w Kopenhadze) – jedna z pierwszych osób z Zachodu wykształcona jako nauczyciel medytacji w odłamie szkoły Karma Kagyu, jednej z czterech głównych szkół buddyzmu tybetańskiego działającej pod przewodnictwem XVII Karmapy Trinleja Taje Dordże.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Ole Nydahl · Zobacz więcej »

Orgjenpa

Orgyen Rinchen Pal, Orgjenpa (tyb.: ཨོ་རྒྱན་པ་རིན་ཆེན་དཔལ་, Wylie: o rgyan pa rin chen dpal; ur. 1230, zm. 1309) – wielki tybetański mahasiddha i uczony mistrz praktyk tantr Jogi Najwyższej buddyzmu tybetańskiego w szczególności twórca jednego z systemów spośród Ośmiu wielkich systemów praktyk buddyzmu tybetańskiego, tj.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Orgjenpa · Zobacz więcej »

Pałac Potala

Śnieżny lew u wejścia do kompleksu. Pałac Potala (tyb.: པོ་ཏ་ལ; Wylie: Po-ta-la, ZWPY: Bodala) – zimowa rezydencja nominalnych władców Tybetu do 1959 roku, kiedy Dalajlama XIV został zmuszony do ucieczki w wyniku nieudanego powstania.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Pałac Potala · Zobacz więcej »

Padmasambhava

Padmasambhava Gompie Drophan Ling w Darnkowie Padmasambhava (dosł. „zrodzony z lotosu”; tyb.: པདྨ་འབྱུང་གནས།, Wylie: pad ma 'byung gnas, ZWPY: Bämajungnä; chiń.: 蓮花生, Liánhuāshēng), Guru Rinpocze (ok. 730-810) – urodzony w królestwie Oddijana, które znajdowało się na terenie obecnego Pakistanu, wielki mahasiddha, który w VIII wieku przeniósł pełny przekaz buddyzmu do Tybetu i Bhutanu, a zwłaszcza nauki Wadżrajany.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Padmasambhava · Zobacz więcej »

Pakistan

Pakistan, Islamska Republika Pakistanu (trl. Islāmī Jamhūriyat Pākistān, trb. Islami Dźamhurijat Pakistan) – państwo w południowej części Azji, położone wzdłuż Indusu i liczące ponad 200 milionów mieszkańców.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Pakistan · Zobacz więcej »

Palden Lhamo

Palden Lhamo, Pelden Lhamo (tyb.: དཔལ་ལྡན་ལྷ་མོ། transliteracja Wyliego: dpal ldan lha mo) – tybetańska bogini należąca do klasy dharmapala (strażników Dharmy).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Palden Lhamo · Zobacz więcej »

Panczenlama

Panczenlama (tyb.: པན་ཆེན་བླ་མ, Wylie: pan-chen bla-ma, ZWPY: Bainqên Lama) – duchowny buddyjski, uważany za drugiego w hierarchii przywódcę duchowego buddyjskiej szkoły Gelugpa.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Panczenlama · Zobacz więcej »

Paramita

Paramita (skt. pāramitā पारमिता; chiń. boluomi(duo) 婆羅蜜(多); kor. paramil(t'a) 바라밀(타); jap. harami(ta); wiet. ba-la-mật(-đa)) czyli „przekroczenie", „wyjście poza", „osiągnięcie drugiego brzegu": w buddyzmie praktyka bądź cnota pozwalająca na osiągnięcie oświecenia i przejście do nirwany.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Paramita · Zobacz więcej »

Paro

Paro – miasto w Bhutanie, stolica Dystryktu Paro, 11 tys.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Paro · Zobacz więcej »

Pekin

Chaoyang) mały Pekin – stolica Chińskiej Republiki Ludowej oraz jedno z czterech miast wydzielonych, podlegające bezpośrednio władzom kraju.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Pekin · Zobacz więcej »

Pema Lingpa

Posążek w świątyni Tsakaling przedstawiający Pema Lingpę Pema Lingpa (tyb.: པདྨ་གླིང་པ་, Wylie: padma gling pa; 1450–1521) – czwarty z pięciu „królów tertonów” oraz wielki odnowiciel dzogczen przekazu Padmasambhawy.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Pema Lingpa · Zobacz więcej »

Phowa

Phowa, phoła (tyb. འཕོ་བ་གྲོང་འཇུག, Wylie: ’pho ba grong ’jug, ZWPY: Powa Chongjug), Joga Przeniesienia Świadomości – jedna z praktyk buddyzmu Diamentowej Drogi.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Phowa · Zobacz więcej »

Pismo mongolskie

Słowo ''Monggol'' zapisane pismem klasycznym s.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Pismo mongolskie · Zobacz więcej »

Pismo tybetańskie

Inskrypcja w języku tybetańskim Pismo tybetańskie – alfabet sylabiczny używany do zapisu języka tybetańskiego oraz języków pokrewnych (dzongkha, ladakhi i czasami balti).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Pismo tybetańskie · Zobacz więcej »

Pokój (polityka)

Pokój na Ziemi Pokój (łac. pax, gr. εἰρήνη, staropolskie mir, ang. peace) – pojęcie opisujące stosunki między państwami, lub wewnątrz nich, oznaczające brak wojny, wykluczające konflikt zbrojny i używanie przemocy.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Pokój (polityka) · Zobacz więcej »

Polaryzacja społeczna

Polaryzacja społeczna – proces społeczny, w trakcie którego różnicująsię postawy osób należących do danych zbiorowości wobec pewnego typu problemów.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Polaryzacja społeczna · Zobacz więcej »

Polska

Polska, Rzeczpospolita Polska (RP) – państwo unitarne w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w przeważającej części w dorzeczu Wisły i Odry.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Polska · Zobacz więcej »

Polska Unia Buddyjska

Gompa Drophan Ling w Darnkowie należąca do Polskiej Unii Buddyjskiej Polska Unia Buddyjska – organizacja międzykościelna zrzeszająca osiem buddyjskich związków wyznaniowych w Polsce.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Polska Unia Buddyjska · Zobacz więcej »

Pradżnia

Pradżnia – w buddyzmie mądrość powstająca z doświadczenia wglądu i zrozumienia.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Pradżnia · Zobacz więcej »

Prasangika

Prasangika – jedna ze szkół madhjamaki, czyli tzw.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Prasangika · Zobacz więcej »

Proces umierania w teorii wadżrajany

Proces umierania w teorii wadżrajany – kompleksowy opis etapów naturalnej śmierci fizjologicznej, zawierający m.in.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Proces umierania w teorii wadżrajany · Zobacz więcej »

Przejrzyste Światło

Przejrzyste światło (tyb. འོད་གསལ་, Wylie. ‘od gsal), inna nazwa „czyste światło” – termin stosowany w buddyzmie tybetańskim związany z tantrami jogi najwyższej.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Przejrzyste Światło · Zobacz więcej »

Psychologia

Psi'' jest symbolem psychologii Psychologia (od psyche „dusza”; logos „słowo, myśl, rozumowanie”) – nauka badająca mechanizmy i prawa rządzące psychikąoraz zachowaniami człowieka.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Psychologia · Zobacz więcej »

Psychologia poznawcza

Psychologia poznawcza, nazywana niekiedy kognitywną– dziedzina psychologii zajmująca się problematykąpoznawania przez człowieka otoczenia – tworzenia wiedzy o otoczeniu, która jest następnie wykorzystana w zachowaniu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Psychologia poznawcza · Zobacz więcej »

Qianlong

Muzeum Pałacowym w Pekinie Qianlong, chiń. 乾隆, pinyin Qiánlóng; imię prywatne 弘曆, Hongli (ur. 25 września 1711, zm. 7 lutego 1799) – cesarz Chin z dynastii Qing, panujący w latach 1735–1796.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Qianlong · Zobacz więcej »

Rangdziung Rigpe Dordże

Szesnasty Gjalła Karmapa, Rangdziung Rigpe Dordże (tyb.: རང་འབྱུང་རིག་པའི་རྡོ་རྗེ་, Wylie: rang 'byung rig pa'i rdo rje, ZWPY: Rangjung Rigpe Dorje; 1924 - 1981) – przywódca tybetańskiej szkoły buddyjskiej Karma Kagyu, uważany za jednego z największych mistrzów medytacji XX wieku.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Rangdziung Rigpe Dordże · Zobacz więcej »

Reinkarnacja

Zobrazowanie kolejnych inkarnacji Reinkarnacja (również: metempsychoza, transmigracja; łac. re+in+caro, carnis „ponowne wcielenie”) – pogląd, według którego dusza (bądź świadomość) po śmierci ciała może wcielić się w nowy byt fizyczny.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Reinkarnacja · Zobacz więcej »

Relikwiarz

św. Jana Pawła II Relikwiarz – naczynie kultu religijnego w kształcie krzyża, monstrancji, puszki lub skrzynki do przechowywania doczesnych szczątków – relikwii.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Relikwiarz · Zobacz więcej »

Rigpa

Rigpa (skt. widja; tyb.: རིག་པ, Wylie: rig pa) – termin tybetański tłumaczony jako „pierwotna obecność” stosowany na użytek praktyk buddyzmu tybetańskiego związanych w szczególności z dzogczen.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Rigpa · Zobacz więcej »

Rime

Rime (tyb.: རིས་མེད་, Wylie: ris med, ZWPY: Rimê; etymologicznie ris – granica, podział, med – bez, pozbawiony) to „ekumeniczny” ruch, który został zapoczątkowany w XIX wieku w Tybecie przez kilku wielkich mistrzów medytacji z trzech starszych szkół buddyzmu tybetańskiego: Sakja, Ningma i Kagyu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Rime · Zobacz więcej »

Rosja

zarchiwizowano.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Rosja · Zobacz więcej »

Sadhana

300px Sadhana (dosłownie „środki realizacji”) – w religiach dharmicznych to zbiór indywidualnych praktyk duchowych aspiranta, które mogąobejmować.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sadhana · Zobacz więcej »

Sakja

Sakja (tyb.: ས་སྐྱ་, Wylie: sa skya, ZWPY: Sa’gya) – jedna z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sakja · Zobacz więcej »

Sakja (klasztor)

Starsza północna część klasztoru Klasztor Sakja (tyb: ས་སྐྱ་དགོན།་, Wylie: sa skya dgon pa, od ས་སྐྱ sa skya, szara lub blada ziemia) – buddyjski klasztor w prefekturze Xigazê, w Tybetańskim Regionie Autonomicznym.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sakja (klasztor) · Zobacz więcej »

Sakja Pandita

Sakya Pandita Sakja Pandita Kunga Gyeltsen, Kunga Gylatshan Pal Zangpo (tyb.: ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་།, Wylie: sa skya paṇḍita kun dga’ rgyal mtshan, tyb.: Sa’gya Pandita Günga Gyaincain; 1182–1251 r. n.e.) – wielki tybetański przywódca duchowy, jeden z najbardziej wpływowych buddyjskich uczonych oraz scholastyków.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sakja Pandita · Zobacz więcej »

Samantabhadra

Postać „pierwotnego buddy” ''Samantabhadry'' Samantabhadra (tyb.: ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ, Kun-tu bzang-po, mong.: Qamugha Sain, chiń. 普贤菩萨 Pǔxián Púsà, kor. Pohyon posal, jap. Fugen bosatsu, wiet. Phổ Hiền Bồ tát).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Samantabhadra · Zobacz więcej »

Sambhogakaja

Sambhogakaja (skt. sambhogakāya, tyb. longs sku, jap. hōjin) – jedno z trzech ciał buddy - ciało „radości”, manifestujące się dla pożytku bodhisattwów znajdujących się na 10 poziomach (skt. Bhumi) Ścieżki.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sambhogakaja · Zobacz więcej »

Samje

Samje (tyb.: བསམ་ཡས་, Wylie: bSam yas; chiń.: 桑耶寺, pinyin: Sāngyé sì) – najstarszy klasztor buddyjski (gompa) na terenie Tybetu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Samje · Zobacz więcej »

Sangha (buddyzm)

Tajska świątynia buddyjska w tradycji Theravada (konkretnie viharn – najświętsze miejsce w świątyni gdzie gromadzi się sangha). Londyn (Wielka Brytania) Sangha (skt. sagha संघ; chiń. 僧伽 sengjia; kor. sŭngga, jap. 僧伽 sōgya, wiet. tăng-già) – dosł.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sangha (buddyzm) · Zobacz więcej »

Sanktuarium

Jasnej Górze w Częstochowie Sanktuarium na Kościelcu Sanktuarium (od łac. sanctuarium z sanctus „święty”) – miejsce uznawane za święte, często identyfikowane ze świątynią, budowląwzniesionąna miejscu uznawanym za święte.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sanktuarium · Zobacz więcej »

Sansara

Saṅsāra lub saṃsāra (pali, sans.: संसार, tel.: సంసారం; chiń.: trad. 輪迴, upr. 轮回, pinyin lún huí, jap.: 輪廻 rinne) – w hinduizmie, dźinizmie i buddyzmie termin dosłownie oznacza nieustanne wędrowanie, czyli kołowrót narodzin i śmierci, cykl reinkarnacji, któremu od niezmierzonego okresu podlegająwszystkie żywe istoty włącznie z istotami boskimi (dewy).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sansara · Zobacz więcej »

Sanskryt

Rygwedy w sanskrycie Sanskryt (dewanagari: संस्कृतम् saṃskṛtam; sa.msk.rtā bhā.sā, od sa.m+k.r: zestawiać, składać; bhā.sā: język; język uporządkowany, w przeciwieństwie do języków naturalnych prakrytów, tzn. ludowych o nieuporządkowanej gramatyce) – język literacki starożytnych, średniowiecznych i wczesnonowożytnych Indii.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sanskryt · Zobacz więcej »

Sarma (buddyzm)

Sarma (tybetański: གསར་མ, Wylie: gsar ma)– tybetańska nazwa oznaczająca „Nowy przekaz” nauk buddyzmu w Tybecie i regionach sąsiednich, odnosząca się do rozkwitu i odnowienia buddyzmu tybetańskiego zapoczątkowanego w XI wieku.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sarma (buddyzm) · Zobacz więcej »

Sarnath

Chedi Liem (Tajlandia). Sarnath (znane dawniej jako Mrigadava, czyli Park Jeleni, Rishipattana lub Isipatana) – miejscowość w północnych Indiach, położona 13 kilometrów na wschód od Waranasi (stan Uttar Pradesh).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sarnath · Zobacz więcej »

Sarvastivada

Sarvāstivāda (dosł. „Nauka głosząca, że wszystko istnieje” – od słów „sarvam asti”) – nazwa jednej ze wczesnych buddyjskich szkół, głosząca, że wszystkie dharmy istniejąw każdym czasie (przyszłość, przeszłość i teraźniejszość).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sarvastivada · Zobacz więcej »

Sautrantika

Sautrāntika – należy do wczesnych szkół buddyjskich.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sautrantika · Zobacz więcej »

Scholastyk

Scholastyk (łac. scholasticus) – od XII do XVIII wieku duchowny, będący członkiem kapituły, czyli kanonikiem, sprawujący nadzór nad szkołami w swojej diecezji.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Scholastyk · Zobacz więcej »

Seattle

I-5 wijącymi się przez miasto Seattle – największe miasto w stanie Waszyngton, ośrodek administracyjny hrabstwa King, położone pomiędzy zatokąPuget a jeziorem Washington, około 175 km na południe od granicy z Kanadą.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Seattle · Zobacz więcej »

Shangpa

Shangpa (albo Szangpa) – jedna z dwóch pierwotnych linii Kagyu, jednej z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Shangpa · Zobacz więcej »

Shingon

Mnisi szkoły Shingon przy świątyni na górze Kōya goma Świątynia Chishaku-in w Kioto, główna siedziba sekty Shingon-shū Chizan-ha – japońska odmiana buddyzmu ezoterycznego tzn.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Shingon · Zobacz więcej »

Sikkim

Dawna flaga Królestwa Sikkim Sikkim (hindi, nepal. सिक्किम, trb.: Sikkim, trl.: Sikkim; ang. Sikkim) – jeden ze stanów Indii, położony w ich północno-wschodniej części, po Goa najmniejszy pod względem powierzchni.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sikkim · Zobacz więcej »

Siunjata

Siakjamuniego nauczającego siunjatę, Muzeum w Sarnath, Indie. Siunjata (pāli. suññatā; sanskr. śūnyatā; शून्यता – pustka, pustość, niesubstancjalność; chiń. 空 kōng, kongxing 空性; kor. kong 공, kongsŏng; jap. kū, kūshō; wiet. không, không tính; tyb. stong pa nyid) – pojęcie występujące we wszystkich odłamach buddyzmu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Siunjata · Zobacz więcej »

Sonam Gjaco

Sonam Gjaco III Dalajlama (tyb.: བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ་, Wylie: bSod-nams rgya-mtsho, ZWPY: Soinam Gyaco; ur. 30 marca 1543 w Tolung, w pobliżu Lhasy, zm. 21 kwietnia 1588) – trzeci w linii reinkarnujących się lamów tradycji gelug buddyzmu tybetańskiego, pierwszy z tytułem dalajlamy (dwóm poprzednikom nadany pośmiertnie).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sonam Gjaco · Zobacz więcej »

Songcen Gampo

Songcen Gampo (tyb.: སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་, Wylie: srong-btsan sgam-po, ZWPY: Songzain Gambo; zm. 649) - król (canpo) Tybetu z dynastii z Jarlungu, panujący w latach 609/614 - 649.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Songcen Gampo · Zobacz więcej »

Splamienia (buddyzm)

Splamienia (sanskryt klesha, pali kilesa, angielski afflictions, delusions) – kluczowy w buddyzmie termin.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Splamienia (buddyzm) · Zobacz więcej »

Sri Lanka

Sri Lanka (syng. ශ්රී ලංකාව, tamil. இலங்கை, ang. Sri Lanka), oficjalnie Demokratyczno-Socjalistyczna Republika Sri Lanki (ang. Democratic Socialist Republic of Sri Lanka) – państwo w Azji Południowej, na wyspie Cejlon (pod tąnazwąznane do 1972) wraz z mniejszymi przybrzeżnymi wyspami.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sri Lanka · Zobacz więcej »

Stany Zjednoczone

Stany Zjednoczone Ameryki, Stany Zjednoczone, potocznie Ameryka (ang. United States of America, USA; United States, US; pot. America), do 11 lipca 1778 r. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej – państwo federacyjne w Ameryce Północnej składające się z 50 stanów, graniczące z Kanadąod północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Stany Zjednoczone · Zobacz więcej »

Strażnicy Dharmy

Strażnicy Dharmy (sanskryt Dharmapala) – w buddyzmie Wadżrajany to buddowie lub bodhisattwowie bądź inne istoty pojawiający się w groźnej formie związani obietnicąm.in.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Strażnicy Dharmy · Zobacz więcej »

Stupa

Stupa (sanskr. स्तूप stūpa; pali थुप thūpa, czedi;; jap. 卒塔婆 sotoba, kopiec, szczyt) – najprostszy typ budowli sakralnej buddyjskiej, rzadziej dźinijskiej, wywodzącej się z Indii, pełniącej funkcję relikwiarza.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Stupa · Zobacz więcej »

Sutra

Diamentowej Sutry Sutry Lankavatara Sutra (sans. सूत्र, sūtra; pali sutta, co znaczy „księga” lub „pismo”; chiń. jing 經; kor. kyŏng 경; jap. kyō 経; wiet. kinh; tyb. མདོ, Wylie mdo) – nazwa religijnych ksiąg buddyjskich lub hinduskich.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sutra · Zobacz więcej »

Sutra Serca

Sutra Serca Sutra Serca (skr. Mahā-prajñā-pāramitā-hdaya Sūtra, chiń. 摩訶般若波羅蜜多心經, Boreboluomiduo Xinjing, kor. Mahabanya paramilda shimgyŏng, jap. Makahannya haramita shin gyō, wiet. Bát-nhã-ba-la-mật-đa tâm kinh) – jest bardzo krótkąsutrą, o której mówi się, że zawiera esencję potężnego zbioru Sutr Mądrości.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sutra Serca · Zobacz więcej »

Synteza filozoficzna

Synteza filozoficzna jest to próba ujęcia całości ludzkiej wiedzy dokonywana z perspektywy jakiegoś, uprzednio przyjętego aksjomatu lub (niewielkiej liczby) aksjomatów (np. system Hegla).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Synteza filozoficzna · Zobacz więcej »

Szamarpa

Szamarpa lub Szamar Rinpocze (tyb.: ཞྭ་དམར་པ་, Wylie: zhwa dmar pa; dosłownie "Dzierżawca Czerwonej Korony") – jest dzierżawcąlinii szkoły Karma Kagyu buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Szamarpa · Zobacz więcej »

Sześć światów

Koło życia, na którym tradycyjnie zaznaczane jest Sześć Światów Sześć światów (sześć sfer egzystencji, sześć krain ponownych narodzin) – krainy, w których można odrodzić się po śmierci.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Sześć światów · Zobacz więcej »

Szentong

Szentong (z języka tybetańskiego w tłumaczeniu na polski „Pustość Innego”) – tybetańska doktryna związana z madhjamakąintegrująca przekaz Nagardżuny „Środkowej Ścieżki” z przekazem Asangi o naturze Buddy.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Szentong · Zobacz więcej »

Taklung kagju

Taklung kagju – szkoła kagju buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Taklung kagju · Zobacz więcej »

Tantra

Tantra - ilustracja z muzeum Patan w Nepalu Tantra – rodzaj dzieła, właściwy dla tantryzmu śaktyjskiego, dźinijskiego i buddyjskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Tantra · Zobacz więcej »

Tantry jogi najwyższej

Tantry jogi najwyższej (sanskryt. anuttara joga tantra, tyb. བླ་ན་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་, transliteracja Wyliego. rnal 'byor bla na med pa’i rgyud) – najbardziej zaawansowane tantry wadżrajany, gdzie występuje praktyka fazy spełniającej (transliteracja Wyliego. rdzogs rim), z punktu widzenia szkół sarma buddyzmu tybetańskiego takich jak sakja, kagju, gelug, dzionang.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Tantry jogi najwyższej · Zobacz więcej »

Taszilunpo

Taszilunpo (tyb.: བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་, Wylie: bkra shis lhun po, ZWPY: Zhaxilhünbo) – buddyjski zespół klasztorny, położony w pobliżu miasta Xigazê, Tybetański Region Autonomiczny, Chiny.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Taszilunpo · Zobacz więcej »

Tārā (buddyzm)

Zielona Tara, Kumbm, Gyantse, Tybet, 1993 Tara (Wyzwolicielka) lub Ārya Tārā – w buddyzmie tybetańskim żeński bodhisattwa, uosobienie współczucia i miłosierdzia, uważana za małżonkę (śakti) Awalokiteśwary.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Tārā (buddyzm) · Zobacz więcej »

Tłumaczenie (przekład)

Tłumaczenie, inaczej przekład – wyrażenie w języku docelowym treści tekstu (w tym również wypowiedzi ustnej) stworzonego w języku źródłowym.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Tłumaczenie (przekład) · Zobacz więcej »

Tengjur

Tengiur (tyb.: བསྟན་འགྱུར, transliteracja Wyliego: bstan 'gyur; tłumaczenie: Przetłumaczenie Traktatów) – tybetański zbiór traktatów, komentarzy buddyjskich sutr i tantr.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Tengjur · Zobacz więcej »

Tenzin Gjaco

XIV Dalajlama w dzieciństwie Miejsce narodzin XIV Dalajlamy Tenzin Gjaco i George W. Bush w Białym Domu Senacie (2008) XIV Dalajlama otrzymuje Złoty Medal Kongresu, 17 października 2007 Tenzin Gjaco, XIV Dalajlama, tyb. ལྷ་མོ་དོན་འགྲུབ་,, wylie: bstan ’dzin rgya mtsho, ZWPY: Dainzin Gyaco (ur. 6 lipca 1935) – duchowy i polityczny przywódca narodu tybetańskiego, laureat Pokojowej Nagrody Nobla (1989).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Tenzin Gjaco · Zobacz więcej »

Termy (buddyzm)

Termy (tyb.: གཏེར་མ་, Wylie: gter-ma, ZWPY: Dêrma) – nauki buddyzmu tybetańskiego zwane „Ukrytymi Skarbami”.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Termy (buddyzm) · Zobacz więcej »

Terton

Terton (tyb.: གཏེར་སྟོན་, Wylie: gter ston, ZWPY: Dêrdön) – w buddyzmie tybetańskim, w szczególności w tradycji ningma oraz w tybetańskiej religii bön to tzw.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Terton · Zobacz więcej »

Thanka

Thanka Malowanie thanki Thanka, thangka (tyb.: ཐང་ཀ་, Wylie: thang ka; język newari: पौभा paibha) – dosłownie „płaski obraz”, rodzaj malowanego lub haftowanego zwoju o tematyce religijnej, po zwinięciu łatwego do przenoszenia.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Thanka · Zobacz więcej »

Thogal

Thogal (Wylie: thod-rgal) – w tybetańskiej tradycji duchowej dzogczen zaawansowane techniki medytacyjne, stosowane dopiero po ustabilizowaniu praktyki tregczod.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Thogal · Zobacz więcej »

Thonmi Sambhota

Thonmi Sambhota, także Thönmi Sambhoṭa lub Tonmi Sambhodha, tybet. ཐོན་མི་སམྦྷོ་ཊ་ (ur. prawdopodobnie 619, data śmierci nieznana) – wynalazca pisma tybetańskiego, minister tybetańskiego króla Songcena Gampo.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Thonmi Sambhota · Zobacz więcej »

Thubten Gjaco

Thubten Gjaco (tyb.: ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་, Wylie: thub bstan rgya mtsho, ZWPY: Tubdain Gyaco; ur. 12 lutego 1876, zm. 17 grudnia 1933) – XIII dalajlama, duchowy i polityczny przywódca narodu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Thubten Gjaco · Zobacz więcej »

Tipitaka

Tipitaka Tipitaka – zbiór nauk buddyjskich, spisany w języku palijskim.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Tipitaka · Zobacz więcej »

Todo biczig

Próbka tekstu Todo biczig (pismo kałmucko-ojrackie, dosł. „jasne pismo”) – system pisma, używany do zapisu języka kałmuckiego, stworzony w połowie XVII w przez mnicha buddyjskiego o nazwisku Zaja Pandita Oktorguin Dalai.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Todo biczig · Zobacz więcej »

Tolerancja

Daniela Chodowieckiego, 1791) Tolerancja (łac. tolerantia – cierpliwość, wytrwałość) – termin oznaczający poszanowanie czyichś poglądów, wierzeń, upodobań, różniących się od własnych.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Tolerancja · Zobacz więcej »

Tonglen

Praktyka Dawania i Brania (tyb. གཏོང་ལེན་, Wylie: gtong len) znana też jako medytacja serca Atishy to jedna z praktyk stosowanych w buddyzmie mahajana.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Tonglen · Zobacz więcej »

Transkrypcja (językoznawstwo)

Transkrypcja, w skrócie trb. (od słowa transkrybowanie - dokonywanie transkrypcji) – system zapisu głosek (mowy) danego języka za pomocąsymboli graficznych, czyli pisownia fonetyczna lub system fonetycznej konwersji innego pisma.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Transkrypcja (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

Transliteracja Wyliego

Transliteracja Wyliego – najczęściej stosowana transliteracja języka tybetańskiego, zaprezentowana przez tybetologa Turrella Wyliego (1927–1984) w 1959.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Transliteracja Wyliego · Zobacz więcej »

Tregczod

Tregczod, tregczie (Wylie: khregs-chod) – jedna z zaawansowanych praktyk medytacyjnych w tybetańskiej tradycji dzogczen.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Tregczod · Zobacz więcej »

Trisong Decen

Trisong Decen (tyb.: ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན, Wylie: khri srong lde btsan, ZWPY: Chisong Dêzain) – władca imperium tybetańskiego w okresie od 755 do 797 lub 804 roku, syn Me Agtsoma.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Trisong Decen · Zobacz więcej »

Trzy ciała Buddy

Trzy posągi symbolizujące trzy ciała Buddy w świątyni "Dharma Flower Temple", Huzhou, Zhejiang, Chiny. Trzy ciała Buddy (zwane również jako trzy kaje Buddy; skt. trikaya, buddhakaya) – podział stanu Buddy stosowany w mahajanie.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Trzy ciała Buddy · Zobacz więcej »

Trzy schronienia

Trzy schronienia (skr. triśarana; pali: tisarana) – w buddyzmie przyjęcie Trzech schronień jest pierwszym krokiem oznaczającym wejście na buddyjskąścieżkę.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Trzy schronienia · Zobacz więcej »

Tulku

Tulku (tyb.: སྥྲུལ་སྐུ་, Wylie: sprul sku, ZWPY: zhügu) – w buddyzmie tybetańskim – istota, która manifestuje się w postaci ludzkiej przez wiele kolejnych inkarnacji, w przeciwieństwie do innych istot odradzająca się w świadomy sposób, aczkolwiek nie zawsze pamiętająca swoje poprzednie żywoty.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Tulku · Zobacz więcej »

Turystyka

Nowym Jorku Barcelonie Warszawie Parku Narodowym Serengeti Turystyka – zjawisko przestrzennej ruchliwości ludzi, które związane jest z dobrowolnązmianąmiejsca pobytu, środowiska i rytmu życia.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Turystyka · Zobacz więcej »

Tuwa

Mapa Tuwy Tuwa, Republika Tuwy (lub,; historyczne nazwy: Tannu-Tuwa, – Kraj Urianchajski) – republika autonomiczna w azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Tuwa · Zobacz więcej »

Tybet (region)

Tybet (Wylie: Bod, ZWPY: Poi; chiń.: 西藏, pinyin: Xīzàng) – kraina historyczna w Azji obejmująca Wyżynę Tybetańskąi jej przyległości, obecnie w większości w granicach Chin.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Tybet (region) · Zobacz więcej »

Tybetańska Księga Umarłych

Tybetańska Księga Umarłych (tyb.: བར་དོ་ཐོས་གྲོལ, Wylie: bar-do thos-grol, ZWPY: Pardo Toizhoi) – rytualny buddyjski tekst odczytywany w obecności zmarłego i opisujący proces umierania oraz pośmiertne stany umysłu.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Tybetańska Księga Umarłych · Zobacz więcej »

Vesak

Vesak w Tajlandii Vesak lub Wesak – syngaleska nazwa najważniejszego buddyjskiego święta, obchodzonego w wielu krajach Azji w maju, a od 2000 roku na arenie międzynarodwej.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Vesak · Zobacz więcej »

Virupa

Virupa – wielki mistrz buddyzmu tybetańskiego, mahasiddha z Indii, prekursor tybetańskiej szkoły sakja.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Virupa · Zobacz więcej »

Wadźrabhajrawa

Posążek przedstawiający jidama Wadżrabhajrawa, British Museum Wadżrabhajrawa (skt. यमान्तक Wadżra-przerażliwy, tybetański གཤིན་རྗེ་གཤེད་ Dzordże Shinjeshe, Transliteracja Wyliego: rDorje Gshin-rje-gshed), inna nazwa Jamantaka – gniewna forma Buddy należąca do nauk tantr Jogi Najwyższej buddyzmu tybetańskiego zwanych z sanskrytu jako Maha Anuttara Joga Tantra.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Wadźrabhajrawa · Zobacz więcej »

Wadżrajana

mala Wadżrajana – kierunek buddyzmu związany z praktykątantr, który wyodrębnił się ok.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Wadżrajana · Zobacz więcej »

Wajbaszika

Wajbaszika – należy do wczesnych szkół buddyjskich.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Wajbaszika · Zobacz więcej »

Wencheng

Wencheng (tyb. མུན་ཆང་ཀུང་ཅོ, Wylie Mun chang kung co; ur. 625, zm. 680) – chińska księżniczka, żona króla Tybetu Songcena Gampo, której przypisuje się sprowadzenie buddyzmu do tego kraju i która stała się symbolem relacji chińsko-tybetańskich.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Wencheng · Zobacz więcej »

Wikramasila

Atiśy. Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork Wikramasila lub Wikramaśila – buddyjski klasztor i uniwersytet założony w drugiej poł.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Wikramasila · Zobacz więcej »

Winaja Pitaka

Winaja Pitaka (pāḷi: Vinaya Piṭaka; pol. kosz dyscypliny) – tekst buddyjski, jeden z trzech „koszy” (pāḷi: piṭaka), które tworząTipitakę (pāḷi: Tipiṭaka; skr. Tripiṭaka त्रिपिटक; pol. trzy kosze).

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Winaja Pitaka · Zobacz więcej »

Zaja Pandita

Pomnik Zaja Pandity, Elista, Kałmucja Zaja Pandita (kalm. Зая-Пандит, mong. Зая Бандид, wymowa mongolska Dzaja Bandid; ur. 1599, zm. 1662) – ojracki mnich i misjonarz buddyzmu tybetańskiego, twórca pisma kałmucko-ojrackiego, powstałego na osnowie alfabetu staromongolskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Zaja Pandita · Zobacz więcej »

Zbawienie

''Chrystus Zbawca'' Zbawienie – uwolnienie się z niekorzystnego stanu lub okoliczności.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Zbawienie · Zobacz więcej »

Zjednoczenie Słońca z Księżycem

Zjednoczenie Słońca z Księżycem (Wylie: nyi zla kha sbyor) – tantra buddyjska wchodząca w skład „Siedemnastu Tantr Dzogczen” (Wylie: rdzogs chen rgyud bcu bdun), na których bazuje cykl nintik (Wylie: snying thig), najpopularniejszy system dzogczen obecnie nauczany w tradycji ningma buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Zjednoczenie Słońca z Księżycem · Zobacz więcej »

Związek Buddyjski Bencien Karma Kamtsang

Związek Buddyjski Bencien Karma Kamtsang – polski związek buddyjski w tradycji karma kamtzang (Karma Kagyu), która należy do jednej z czterech głównych szkół (kagju) buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Buddyzm tybetański i Związek Buddyjski Bencien Karma Kamtsang · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Lamaizm.

Unionpedia jest koncepcja lub sieci semantycznej mapie zorganizowane jak encyklopedii lub słownika. To daje krótką definicję każdej koncepcji i jej związków.

To jest olbrzymia mapa mentalna online, który służy jako podstawa do schematów koncepcyjnych. Jest darmowy i każdy artykuł lub dokument można pobrać. Jest to narzędzie, zasobów lub odniesienie do nauki, badań, edukacji, nauki lub nauczania, które mogą być wykorzystywane przez nauczycieli, pedagogów, uczniów lub studentów; dla świata akademickiego: dla szkoły podstawowej, średniej, gimnazjum, środku, uczelni, stopień technicznej, kolegium, uniwersytet, licencjackich, magisterskich lub stopnia doktora; dla dokumentów, raportów, projektów, pomysłów, dokumentacji, badań, podsumowań, lub pracy. Oto definicja, wyjaśnienie, opis lub znaczenie każdego znaczące na które potrzebujesz informacji, a także wykaz związanych z nimi pojęć, jak słownik. Dostępne w języku polski, angielski, hiszpański, portugalski, Japoński, chiński, francuski, niemiecki, włoski, holenderski, rosyjski, arabski, hindi, szwedzki, ukraiński, węgierski, kataloński, czeski, hebrajski, duński, fiński, indonezyjski, norweski, rumuński, turecki, wietnamski, koreański, tajski, grecki, bułgarski, chorwacki, słowacki, litewski, filipiński, łotewski, estoński i słoweński. Więcej języków wkrótce.

Wszystkie informacje ekstrahowano z Wikipedia, i jest dostępny na licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach.

Unionpedia nie jest wspierana ani powiązana z Fundacją Wikimedia.

Google Play, Android i logo Google Play są znakami towarowymi firmy Google Inc.

Polityka prywatności

TowarzyskiPrzybywający