Szybszy dostęp niż przeglądarce!
47 kontakty: Autochton, Autonomia, Chełmża, Chełmno, Dialekt mazowiecki, Dialekt wielkopolski, Dobrzyniacy, Etnolekt śląski, Grudziądz, Grupa etniczna, Grupa etnograficzna, Gwara kujawska, Gwara ostródzka, Gwary chełmińsko-dobrzyńskie, Halina Karaś, Język dolnoniemiecki, Język ogólnopolski, Języki kreolskie, Kociewiacy, Kociewie, Krzyżaki, Księstwo mazowieckie, Kujawiacy, Kujawy, Mazowszanie, Mazury, Mennonici, Mur pruski, Nowe dialekty mieszane, Olędrzy, Polacy, Polska, Poniedziałek Wielkanocny, Popielec, Prusy Królewskie, Rzeczpospolita Obojga Narodów, Strój chełmiński, Terkotka, Warmia, Wąbrzeźno, Wielki Czwartek, Wielojęzyczność, Wielokulturowość, Wigilia św. Jana, Województwo chełmińskie, Województwo pomorskie, Ziemia chełmińska.
Autochton
Laponii. Autochton (autochthon – „z tej ziemi”, „tuziemiec, tubylec”, od autós „sam” i chthōn „ziemia”) – człowiek należący do rdzennej ludności danego obszaru.
Nowy!!: Chełminiacy i Autochton · Zobacz więcej »
Autonomia
Pojęcie autonomia pochodzi od starogreckiego αυτονομία, (αὐτονομία) autonomía – możliwość stanowienia norm samemu sobie, samodzielność prawna.
Nowy!!: Chełminiacy i Autonomia · Zobacz więcej »
Chełmża
Chełmża (pol. do 1251 r. Łoza) – miasto w Polsce położone w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, na zachodnim brzegu Jeziora Chełmżyńskiego.
Nowy!!: Chełminiacy i Chełmża · Zobacz więcej »
Chełmno
Chełmno – miasto w Polsce, w województwie kujawsko-pomorskim, siedziba powiatu chełmińskiego; leży nad Wisłą, u ujścia Fryby.
Nowy!!: Chełminiacy i Chełmno · Zobacz więcej »
Dialekt mazowiecki
Stanisława Urbańczyka Dialekt mazowiecki (dialekt mazowieski, gwara mazowiecka) – jeden z dialektów języka polskiego.
Nowy!!: Chełminiacy i Dialekt mazowiecki · Zobacz więcej »
Dialekt wielkopolski
Stanisława Urbańczyka Dialekt wielkopolski – dialekt języka polskiego, używany w Wielkopolsce.
Nowy!!: Chełminiacy i Dialekt wielkopolski · Zobacz więcej »
Dobrzyniacy
Dobrzyniacy – grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca obszar dawnej Ziemi Dobrzyńskiej.
Nowy!!: Chełminiacy i Dobrzyniacy · Zobacz więcej »
Etnolekt śląski
Stanisława Urbańczyka Przykład książek wydanych współcześnie po śląsku Katowicach Katowicach (2022) Chorzowie Opola Czeskiego Cieszyna Jabłonkowie (2019) Etnolekt śląski (śl., Zapis w tzw. ślabikŏrzowym szrajbōnku., Zapis w alfabecie śląskim Steuera.), także jako język śląski.
Nowy!!: Chełminiacy i Etnolekt śląski · Zobacz więcej »
Grudziądz
(łac. Graudentum, Graudentium, niem. Graudenz) – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce, na prawym brzegu Wisły.
Nowy!!: Chełminiacy i Grudziądz · Zobacz więcej »
Grupa etniczna
Grupa etniczna Grupa etniczna – grupa ludzi, identyfikujących się ze sobąw oparciu o wspólne doświadczenia społeczne, kulturowe, narodowe oraz historyczne.
Nowy!!: Chełminiacy i Grupa etniczna · Zobacz więcej »
Grupa etnograficzna
Krobi w strojach ludowych, Wielkopolska Górale żywieccy w strojach ludowych, Żywiecczyzna Górale jabłonkowscy, Czechy Grupa etnograficzna – grupa ludzi zamieszkujących określony obszar geograficzny, którzy wyróżniająsię spośród okolicznej ludności swoistymi cechami kulturowymi i mająświadomość przynależności do swojej grupy poprzez odczuwanąodrębność kulturową.
Nowy!!: Chełminiacy i Grupa etnograficzna · Zobacz więcej »
Gwara kujawska
Gwara kujawska – gwara charakterystyczna dla mieszkańców Kujaw.
Nowy!!: Chełminiacy i Gwara kujawska · Zobacz więcej »
Gwara ostródzka
Gwary ostródzkie – gwara dialektu mazowieckiego używana na terenie Ostródy, w południowej części powiatu ostródzkiego, a także częściowo na obszarze powiatu olsztyńskiego i nidzickiego.
Nowy!!: Chełminiacy i Gwara ostródzka · Zobacz więcej »
Gwary chełmińsko-dobrzyńskie
Gwary chełmińsko-dobrzyńskie – gwary dialektu wielkopolskiego używane na ziemi chełmińskiej i dobrzyńskiej.
Nowy!!: Chełminiacy i Gwary chełmińsko-dobrzyńskie · Zobacz więcej »
Halina Karaś
Halina Apolonia Karaś – polska językoznawczyni, dr hab.
Nowy!!: Chełminiacy i Halina Karaś · Zobacz więcej »
Język dolnoniemiecki
Zasięg dialektów języka dolnoniemieckiego, w tym także na terenie Holandii. Dialekty dolnosaksońskie: 1.
Nowy!!: Chełminiacy i Język dolnoniemiecki · Zobacz więcej »
Język ogólnopolski
Język ogólnopolski – standardowa, kanoniczna odmiana języka polskiego, nauczana i promowana w szkołach oraz pełniąca funkcję języka administracji, mediów i literatury, zwłaszcza w kontaktach publicznych.
Nowy!!: Chełminiacy i Język ogólnopolski · Zobacz więcej »
Języki kreolskie
Języki kreolskie – ogólne określenie niepowiązanych ze sobąjęzyków etnicznych rozwiniętych na bazie języków europejskich kolonistów (głównie angielskiego, francuskiego, portugalskiego, hiszpańskiego czy niderlandzkiego) z dużym dodatkiem elementów przejętych z języków ludności tubylczej.
Nowy!!: Chełminiacy i Języki kreolskie · Zobacz więcej »
Kociewiacy
Kociewiacy – grupa etnograficzna zamieszkująca obszar Pomorza Nadwiślańskiego, głównie region Kociewie, obejmujące tereny powiatu starogardzkiego, powiatu tczewskiego, powiat świecki i część powiatu kwidzyńskiego.
Nowy!!: Chełminiacy i Kociewiacy · Zobacz więcej »
Kociewie
Kociewie – region etnograficzny na Pomorzu Gdańskim, położony na zachodnim brzegu Wisły w dorzeczu Wdy i Wierzycy, obejmujący wschodniączęść Borów Tucholskich.
Nowy!!: Chełminiacy i Kociewie · Zobacz więcej »
Krzyżaki
* Krzyżaki – nazwa własna i nazwa potoczna, znana w całej Polsce, dla określenia Chełminiaków.
Nowy!!: Chełminiacy i Krzyżaki · Zobacz więcej »
Księstwo mazowieckie
Księstwo mazowieckie – księstwo dzielnicowe państwa polskiego utworzone w wyniku rozbicia dzielnicowego.
Nowy!!: Chełminiacy i Księstwo mazowieckie · Zobacz więcej »
Kujawiacy
Kujawiacy (nazwy gwarowe: Kujawiocy, Kujawusy) – grupa etnograficzna ludności polskiej, zamieszkująca rozległe Kujawy, daleko na wschód od Krajny.
Nowy!!: Chełminiacy i Kujawiacy · Zobacz więcej »
Kujawy
Kujawy (łac. Cuiavia, niem. Kujawien) – region historyczno-etnograficzny położony w północno-środkowej Polsce, w dorzeczu środkowej Wisły i górnej Noteci.
Nowy!!: Chełminiacy i Kujawy · Zobacz więcej »
Mazowszanie
Terytorium na którym zamieszkiwali Mazowszanie Mazowszanie, dawniej Mazurzy (gwarowo Mazury) – rodowici mieszkańcy Mazowsza.
Nowy!!: Chełminiacy i Mazowszanie · Zobacz więcej »
Mazury
(hist. Mazowsze Pruskie, Mazury PruskieAlina Naruszewicz-Duchlińska:. 2004., maz. Mazurÿ, Mazuri, niem. Masuren) – region etnograficzny i geograficzny w północno-wschodniej Polsce, będący częściąPrus.
Nowy!!: Chełminiacy i Mazury · Zobacz więcej »
Mennonici
USA) Norden (Niemcy) Kościół mennonicki w Amsterdamie (Holandia) Kościół pomennonicki w Gdańsku Mennonici – wyznanie chrześcijańskie zaliczane do protestantyzmu, powstałe w roku 1539 w Holandii.
Nowy!!: Chełminiacy i Mennonici · Zobacz więcej »
Mur pruski
Fragment budynku z murem pruskim Mur pruski – rodzaj ściany szkieletowej, inaczej ryglowej, ramowej lub fachówki (z niem. Fachwerk), wypełnionej murem z cegłyM.
Nowy!!: Chełminiacy i Mur pruski · Zobacz więcej »
Nowe dialekty mieszane
Stanisława Urbańczyka Nowe dialekty mieszane – ogólne określenie na nowsze gwary języka polskiego uformowane w wyniku wymieszania się dialektów przyniesionych przez osadników polskich na Ziemie Odzyskane po roku 1945.
Nowy!!: Chełminiacy i Nowe dialekty mieszane · Zobacz więcej »
Olędrzy
Olędrzy, inaczej Olendrzy – pierwotnie osadnicy z Fryzji i Niderlandów, najczęściej wyznania mennonickiego, którzy w XVI–XVII wieku zakładali wsie w Prusach Królewskich, wzdłuż Wisły i jej dopływów, na Kujawach, Mazowszu i w Wielkopolsce.
Nowy!!: Chełminiacy i Olędrzy · Zobacz więcej »
Polacy
Polacy – naród zachodniosłowiański (lechicki) zamieszkujący głównie obszar Rzeczypospolitej Polskiej i będący jej głównym składnikiem ludnościowym, a poza granicami Polski tworzący Polonię.
Nowy!!: Chełminiacy i Polacy · Zobacz więcej »
Polska
Polska, Rzeczpospolita Polska (RP) – państwo unitarne w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w przeważającej części w dorzeczu Wisły i Odry.
Nowy!!: Chełminiacy i Polska · Zobacz więcej »
Poniedziałek Wielkanocny
Poniedziałek Wielkanocny (zwany też lanym poniedziałkiem) – drugi dzień świąt Wielkanocy, stanowiący w Polsce dzień wolny od pracy.
Nowy!!: Chełminiacy i Poniedziałek Wielkanocny · Zobacz więcej »
Popielec
Popielec, Środa Popielcowa (staropolska nazwa: Wstępna Środa) − w kalendarzu katolickim pierwszy dzień wielkiego postu, przypadający 46 dni (40-dniowy okres postu po wyłączeniu niedziel) przed Wielkanocą, czyli między 4 lutego a 10 marca.
Nowy!!: Chełminiacy i Popielec · Zobacz więcej »
Prusy Królewskie
Prusy w 1576 roku Koronie Królestwa Polskiego, 15 kwietnia 1454 roku, Archiwum Główne Akt Dawnych Prusy Królewskie, Prusy Polskie – nazwa prowincji przyłączonej do Polski po wojnie trzynastoletniej postanowieniami pokoju toruńskiego z 1466 r. Prusy Królewskie obejmowały: Pomorze Gdańskie, ziemię chełmińską, ziemię malborskąoraz Warmię, która choć zaliczała się do Prus Królewskich, tworzyła jednak wydzielone władztwo terytorialne podlegające miejscowym biskupom – tzw.
Nowy!!: Chełminiacy i Prusy Królewskie · Zobacz więcej »
Rzeczpospolita Obojga Narodów
rolce sztokholmskiej z XVII wieku unii lubelskiej 1 lipca 1569 roku, akt ustanawiający RzeczpospolitąObojga Narodów Rewers 15 dukatów Zygmunta III Wazy z 1617 z herbem królewskim. W otoku napis: MAGNVS DVX LITVAniae RVSsiae PRVSsiae MASoviae SAMogitiae LIVONiae ZC Gęstość zaludnienia Rzeczypospolitej Obojga Narodów według spisu ludności z 1790 roku Zasięg terytorialny Rzeczypospolitej w 1701 roku Podział administracyjny Rzeczypospolitej, stan prawny na rok 1619 Posiadłości ziemskie polskich rodów magnackich w XVI-XVII wieku potopu rosyjskiego miasta królewskie Rzeczypospolitej Obojga Narodów Jan Matejko, Unia lubelska Jan Matejko, ''Potęga Rzeczypospolitej u zenitu. Złota wolność. Elekcja 1573'' Jan Matejko, ''Konstytucja 3 maja'' 1791 Quincunx'' z 1564 Rzeczpospolita Obojga Narodów, potocznie: Polska, I Rzeczpospolita lub Rzeczpospolita szlachecka – państwo złożone z Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego powstałe w roku 1569 na mocy unii lubelskiej, przestało istnieć w wyniku traktatów rozbiorowych w 1795 roku.
Nowy!!: Chełminiacy i Rzeczpospolita Obojga Narodów · Zobacz więcej »
Strój chełmiński
Tysiąclecia Państwa Polskiego Prezentacja zrekonstruowanego stroju chełmińskiego podczas XIX Chełmińskiego Jarmarku Jaszczurczego. Od lewej strony kolejno: strój kobiecy, panieński, męski, strój młodzieńca i stroje dziecięce. Strój chełmiński – strój ludowy noszony na terenie ziemi chełmińskiej.
Nowy!!: Chełminiacy i Strój chełmiński · Zobacz więcej »
Terkotka
Klasyczna terkotka taczkowa Terkotka (także kołatki) – instrument muzyczny (samodźwięczny z grupy idiofonów), wykonany z drewna.
Nowy!!: Chełminiacy i Terkotka · Zobacz więcej »
Warmia
Warmia (warm. Warńija, prus. *Wormyan, Wārmi), również Warmia biskupia – kraina historyczna w północno-wschodniej Polsce, stanowiąca część dawnych Prus.
Nowy!!: Chełminiacy i Warmia · Zobacz więcej »
Wąbrzeźno
Wąbrzeźno (lub Briesen) – miasto w Polsce położone w województwie kujawsko-pomorskim, siedziba powiatu wąbrzeskiego, gminy wiejskiej Ryńsk i gminy miejskiej Wąbrzeźno.
Nowy!!: Chełminiacy i Wąbrzeźno · Zobacz więcej »
Wielki Czwartek
Wielki Czwartek – święto ruchome w kalendarzu chrześcijańskim.
Nowy!!: Chełminiacy i Wielki Czwartek · Zobacz więcej »
Wielojęzyczność
Tablica informacyjna w Singapurze we wszystkich językach urzędowych tego kraju: chińskim, malajskim, tamilskim i angielskim urdu/dakhini Wielojęzyczność, multilingwizm, różnojęzyczność, plurilingwizm, polilingwizm – czynne lub bierne posługiwanie się dwoma lub większąliczbąjęzyków przez jednostkę lub grupę społeczną.
Nowy!!: Chełminiacy i Wielojęzyczność · Zobacz więcej »
Wielokulturowość
Monument to Multiculturalism) w Toronto, Kanada Wielokulturowość (ang. multiculturalism) – obecność wielu różnorodnych kultur w obrębie jednego państwa lub polityka państwa wobec różnorodności kulturowej.
Nowy!!: Chełminiacy i Wielokulturowość · Zobacz więcej »
Wigilia św. Jana
Ognie Świętego Jana (''Sankthansbål'') w Fælledparken (Kopenhaga) Wigilia św. Jana, noc świętojańska – święto obchodzone w nocy z 23 na 24 czerwca w wigilię świętego Jana Chrzciciela, będące próbązasymilowania przez chrześcijaństwo pogańskich obrzędów związanych z letnim przesileniem słońca. W obrzędowości prawosławnej wigilia św. Jana wypada 23 czerwca według używanego przez odpowiedni kościół kalendarza i poprzedza święto Narodzenia proroka Jana Chrzciciela. W tradycji wschodniosłowiańskiej święto Iwana Kupały obchodzone jest głównie na Ukrainie, Białorusi i Rosji w dniu 23 czerwca według kalendarza juliańskiego, czyli 6 lipca według kalendarza gregoriańskiego. Posiada ono wiele zapożyczeń z wcześniejszego, pogańskiego święta tzw. Nocy Kupały. W krajach anglojęzycznych pod nazwąMidsummer, w niemieckojęzycznych Mittsommerfest. W Polsce Kościół katolicki, nie mogąc wykorzenić z obyczajowości ludowej corocznych obchodów pogańskiej sobótki (nocy Kupały), podjął próbę zasymilowania święta z obrzędowościąchrześcijańską.
Nowy!!: Chełminiacy i Wigilia św. Jana · Zobacz więcej »
Województwo chełmińskie
Województwo chełmińskie – województwo I Rzeczypospolitej, istniejące w latach 1454–1793.
Nowy!!: Chełminiacy i Województwo chełmińskie · Zobacz więcej »
Województwo pomorskie
Województwo pomorskie – jednostka podziału administracyjnego Polski, jedno z 16 województw, położone w północnej części kraju.
Nowy!!: Chełminiacy i Województwo pomorskie · Zobacz więcej »
Ziemia chełmińska
Ziemia chełmińska (łac. Terra Culmensis, niem. Kulmerland) – region historyczno-etnograficzny w północno-środkowej Polsce, stanowiący część Pomorza Nadwiślańskiego.
Nowy!!: Chełminiacy i Ziemia chełmińska · Zobacz więcej »
