Komunikacja

542 kontakty: Abbasydzi, Acheiropoietos, Africa Proconsularis, Afryka Północna, Agapit I, Agnieszka Francuska, Ajjubidzi, Akademia (starożytność), Akryci, Alaşehir, Alamanowie, Alanowie, Aleksy I Komnen, Aleksy I Wielki Komnen, Aleksy II Komnen, Aleksy III Angelos, Aleksy IV Angelos, Aleksy V Murzuflos, Aleppo, Alp Arslan, Amalasunta, Amalryk I, Anastazjusz I, Anatolia, Andronik I Komnen, Andronik II Paleolog, Andronik III Paleolog, Andrzej Paleolog, Angeliki Laiou, Anglowie, Ani (miasto), Anna Komnena, Antalya, Antiochia, Antym I, Arabowie, Archidiecezja, Architektura, Arianizm, Arkadiusz (cesarz bizantyński), Armenia, Armenia Mała, Asparuch, Średniowiecze, Średniowieczna Tesalia, Astronomia, Święte Cesarstwo Rzymskie, Atak Rusów na Konstantynopol (860), Atalaryk, Atanagild, ..., Atanazy II (patriarcha Konstantynopola), Ateny, Athos, Attyla, August (tytuł), Awarowie, Şanlıurfa, Łaciński patriarcha Konstantynopola, Łacina, İznik, Żydzi, Bahram Czobin, Bajazyd I Błyskawica, Baldwin I (cesarz łaciński), Basileus (starożytna Grecja), Bazyli Digenis Akritas, Bazyli I Macedończyk, Bazyli II Bułgarobójca, Bazylika św. Witalisa w Rawennie, Bazyliskus, Bej, Bela III, Belizariusz, Bibliothèque nationale, Bitwa na Kosowym Polu (1389), Bitwa na przełęczy Wyrbica, Bitwa nad Maricą, Bitwa nad rzeką Jarmuk, Bitwa pod Adrianopolem (1205), Bitwa pod Akroinon, Bitwa pod Anchialos (917), Bitwa pod Ankarą, Bitwa pod Antiochią nad Meandrem, Bitwa pod Beroją, Bitwa pod Kannami (1018), Bitwa pod Kłokotnicą, Bitwa pod Klidion, Bitwa pod Manzikertem, Bitwa pod Mons Lactarius, Bitwa pod Myriokefalon, Bitwa pod Niniwą, Bitwa pod Pelagonią, Bitwa pod Sirmium, Bizancjum (miasto), Boemund I, Bogomili, Bonifacy z Montferratu, Bosfor, Boska Liturgia, Bretończycy, Brytania, Bułgaria, Bułgarzy, Bulla, Burgundowie, Bursa (miasto), Car, Cerkiew prawosławna, Cesarstwo (ustrój), Cesarstwo Łacińskie, Cesarstwo Nicejskie, Cesarstwo Rzymskie, Cesarstwo Trapezuntu, Cesarstwo zachodniorzymskie, Cesarz niemiecki, Cesarze bizantyńscy, Cesarze rzymscy, Cezar (tytuł), Charles du Fresne, sieur du Cange, Chazarowie, Chersonez Taurydzki, Chosrow I Anoszirwan, Chosrow II Parwiz, Chrystianizacja, Chryzargyron, Chrześcijaństwo, Clermont-Ferrand, Comitatenses, Cylicja, Cypr (wyspa), Cywilizacja zachodnia, Dalmacja, Damaszek, Damietta, Danina, Daniszmendydzi, Deesis, Despotat Epiru, Despotat Morei, Dialekt attycki, Dimitri Obolensky, Dioklecjan, Doża Wenecji, Duch Święty, Dumbarton Oaks, Dunaj, Durrës, Dyglosja, Dynastia heraklijska, Dynastia leońska, Dynastia macedońska, Edirne, Edykt, Egipt, Ekskomunika, Emir, Encyklika, Enna, Enrico Dandolo, Eudoksja Makrembolitissa, Eufrat, Eunuch, Europa Zachodnia, Eustacjusz z Tesaloniki, Euzebiusz z Cezarei, Fatymidzi, Ferentino, Filioque, Filip Szwabski, Filozofia starożytna, Flawiusz Ardaburiusz Aspar, Flota, Focjusz I Wielki, Fokas, Follis, Fortyfikacja, Francja, Frankowie, Fryderyk I Barbarossa, Gallipoli (półwysep), Garnizon, Genua, Georg Ostrogorski, Georgios Maniakes, Gildia (historia), Gospodarka, Grecy, Gruzja, Grzegorz Ryś, Gwałt, Gwardia wareska, Hadrian, Hagia Sophia, Hamdanidzi, Handel, Henryk Flandryjski, Herakliusz (cesarz bizantyński), Hieronymus Wolf, Historia Bułgarii (681–1018), Historiografia, Honoriusz (cesarz), Hospodarstwo Mołdawskie, Hrabstwo Edessy, Humanizm renesansowy, Hunowie, I wyprawa krzyżowa, II wyprawa krzyżowa, III wyprawa krzyżowa, Ikona, Ikonodulia, Ikonoklazm, Iliria, Imperium Osmańskie, Imperium Rosyjskie, Inflacja, Innocenty III, Irak, Irena (cesarzowa bizantyńska), Irena Angelina, Irena Dukaina, Islam, Italia (kraina historyczna), IV wyprawa krzyżowa, Iwan Asen II, Iwan III Srogi, Iwan IV Groźny, Izaak I Komnen, Izaak II Angelos, Izaak Komnen (1155–1195 lub 1196), Izauryjczycy, Jan Chrzciciel, Jan Filopon, Jan I Tzimiskes, Jan II Komnen, Jan III Dukas Watatzes, Jan Kurkuaz, Jan Skylitzes, Jan VI Kantakuzen, Jan VIII Paleolog, Język arabski, Język aramejski, Język średniogrecki, Język chiński, Język grecki, Język grecki klasyczny, Język gruziński, Język koptyjski, Język ormiański, Język staro-cerkiewno-słowiański, Język syryjski, Języki wschodnioromańskie, Jedwab, Jerozolima, Jezus Chrystus, John Bagnell Bury, Joscelin II z Courtenay, Justyn I, Justyn II, Justynian I Wielki, Justynian II Rhinotmetos, Kałojan, Kaj Chusrau I, Kalabria, Kalif, Kalifat, Karol I Andegaweński, Karol Wielki, Kartagina, Katafrakt, Katania, Katolicyzm, Kaukaz (region), Kayseri, Kijów, Kościół łaciński, Kodeks Justyniana, Kodeks Teodozjański, Koine, Komnenowie, Kompania Katalońska, Konstans II (cesarz bizantyński), Konstantyn I Wielki, Konstantyn IV, Konstantyn V Kopronim, Konstantyn VII Porfirogeneta, Konstantyn XI Paleolog, Konstantynopol, Konya, Korfu, Korynt, Królestwo Iberii, Królestwo Jerozolimskie, Królestwo Sycylii, Królestwo Tesaloniki, Królestwo Węgier, Kreta, Krucjata, Krum, Kryzys wieku III, Krzyż łaciński, Krzyż Prawdziwy, Księstwo Antiochii, Ktezyfon, Kutigurowie, Larisa, Latakia, Legat papieski, Leon Fokas, Leon I (cesarz bizantyński), Leon II (cesarz bizantyński), Leon III (papież), Leon III Izauryjczyk, Leon V Armeńczyk, Leoncjusz I (cesarz bizantyński), Lewant, Limitanei, Literatura bizantyńska, Literatura starogrecka, Longobardowie, Lotar III, Ludwik I (hrabia Blois), Ludy tureckie, Luwr, Madryt, Maksym Wyznawca, Maksymian, Malatya, Mandylion, Manicheizm, Manuel I Komnen, Manuel II Paleolog, Marcin I, Marcjan (cesarz bizantyński), Marek Aureliusz, Maria z Antiochii, Maria z Nazaretu, Marka (masa), Matematyka, Maurycjusz (cesarz bizantyński), Mehmed II Zdobywca, Mesyna, Metody I (patriarcha Konstantynopola), Metropolia (religia), Mezja, Mezopotamia, Mezzogiorno, Michał III Metystes, Michał IV Paflagończyk, Michał Psellos, Michał VII Dukas, Michał VIII Paleolog, Miedź, Mikołaj I Wielki, Mim, Mistra, Monarchia, Monemwasia, Moneta, Monferrato, Monofizytyzm, Monoteletyzm, Monteskiusz, Morze Adriatyckie, Morze Egejskie, Moskwa, Moskwa – Trzeci Rzym, Mozaika, Narses (Bizancjum), Narteks, Nauki prawne, Neapol, Nestorianizm, Nicefor Bryennios, Nicefor I (cesarz bizantyński), Nicefor II Fokas, Nicefor III Botaniates, Niemcy, Niketas Choniates, Nikomedia, Normanowie, Nowożytność, Oblężenie Antiochii, Oblężenie Konstantynopola (1422), Oblężenie Konstantynopola (674–678), Oblężenie Konstantynopola (717–718), Oblężenie Zary, Obywatele rzymscy, Odoaker, Ogień grecki, Okres rzymski na Półwyspie Iberyjskim, Oktawian August, Oktawiusz Jurewicz, Olimp, Omurtag, Ormianie, Osman I, Ostrogoci, Otton II (cesarz rzymski), Outremer, Paleologowie, Palermo, Palestyna, Pantokrator, Papież, Paryż, Patriarcha, Patriarcha Konstantynopola, Patriarchat Konstantynopolitański, Paulicjanie, Półwysep Apeniński, Półwysep Bałkański, Peloponez, Persowie, Piacenza, Pieczyngowie, Pielgrzymka, Podatek bezpośredni, Podbój Italii przez Gotów, Pogaństwo, Powstanie Nika, Prawosławie, Prefekt pretorianów, Prefektura (starożytność), Prefektura Ilirii, Prefektura Italii, Prefektura Orientu, Prokopiusz z Cezarei, Pronoja, Prostytucja, Protektorat, Protobułgarzy, Rajmund z Poitiers, Rawenna, Regent, Religia starożytnego Rzymu, Renald z Châtillon, Renesans, Republika Wenecka, Rewolta Gainasa, Rewolucje w Rosji 1917 roku, Robert Guiscard, Roger II, Roman I Lekapen, Roman IV Diogenes, Roman Melodos, Romulus Augustulus, Rosja, Roussel de Bailleul, Ruś Kijowska, Rusowie, Ryszard I Lwie Serce, Rzym, Saloniki, Samuel Komitopul, Sasanidzi, Sasi, Słowianie, Służebność osobista, Schizma Focjusza, Scutati, Seldżukidzi, Serbia, Sergiusz I (patriarcha Konstantynopola), Sirmium, Sivas, Sobór chalcedoński, Sobór nicejski I, Sobór nicejski II, Sobór powszechny, Solid, Stefan Henryk, Stefan Nemania, Stefan Urosz IV Duszan, Stolica Apostolska, Sułtan, Sułtanat Rumu, Swebowie, Sycylia, Symeon I, Synod w Arles, Synopa, Syrakuzy, Syria, Syria starożytna, Szampania, Sztuka bizantyńska, Taormina, Teja (król Ostrogotów), Tem (historia), Teodahad, Teodor Angelos Dukas Komnen, Teodor I Laskarys, Teodora (żona cesarza Teofila), Teodora (żona Justyniana I), Teodoryk Wielki, Teodozjusz I Wielki, Teodozjusz II (cesarz bizantyński), Teofano (cesarzowa rzymska), Terweł, Tesalia, Tetrarchia, Timur Chromy, Tomasz Morosini, Totila, Trabzon, Tracja, Trybonian, Tughril Beg, Tunezja, Turcy osmańscy, Turkmeni, Tybald III (hrabia Szampanii), Tyberiusz II Konstantyn, Umajjadzi, Uniwersytet Wiedeński, Upadek Konstantynopola, Urban II, VII wiek, VIII wiek, Wandalowie, Waregowie, Wasal, Włodzimierz I Wielki, Węgry, Wenecja, Wielcy Seldżucy, Wielka schizma wschodnia, Wielki książę, Wielkie Księstwo Litewskie, Wielkie Księstwo Moskiewskie, Wilhelm II Dobry, Wizygoci, Wołoszczyzna, Wojska lądowe, Wojsko najemne, Zadar, Zamach stanu, Zboża, Zdobycie Konstantynopola (1204), Zenon Izauryjczyk, Ziemia Święta, Zoe Paleolog. Rozwiń indeks (492 jeszcze) » « Skompresować indeks

Abbasydzi

Mapa świata w roku 820 Abbasydzi – jedna z dwóch największych (licząca 37 kalifów) sunnickich dynastii imperium muzułmańskiego, rządząca Kalifatem Bagdadu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Abbasydzi · Zobacz więcej »

Acheiropoietos

Mandylion króla Abgara z mandylionem Acheiropoietos – wizerunek postaci stworzony w nadnaturalny, cudowny sposób – nie rękąludzką.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Acheiropoietos · Zobacz więcej »

Africa Proconsularis

Afryka jako prowincja rzymska Afryka Prokonsularna (Africa Proconsularis, Proconsularis, Africa) – jedna z prowincji imperium rzymskiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Africa Proconsularis · Zobacz więcej »

Afryka Północna

Państwa Afryki Północnej (kolor ciemnozielony: przynależność do regionu uznawana bezspornie, kolor jasnozielony: tylko według części klasyfikacji) 350px Afryka Północna – region Afryki, obejmujący północnączęść kontynentu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Afryka Północna · Zobacz więcej »

Agapit I

Agapit I (łac. Agapitus I ur. w Rzymie, zm. 22 kwietnia 536 w Konstantynopolu) – święty Kościoła katolickiego i prawosławnego (ros. Святитель Агапит, Папа Римский), 57.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Agapit I · Zobacz więcej »

Agnieszka Francuska

Agnieszka Francuska (ur. 1171, zm. po 1205) – córka króla Francji Ludwika VII Młodego i jego trzeciej żony Adeli z Szampanii, cesarzowa bizantyńska.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Agnieszka Francuska · Zobacz więcej »

Ajjubidzi

Ajjubidzi – sunnicka dynastia pochodzenia kurdyjskiego, panująca w różnych regionach Bliskiego Wschodu od roku 1174 do roku 1342, u szczytu potęgi na przełomie XII i XIII wieku rządząca w Egipcie, Lewancie, Al-Dżazirze i Jemenie.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ajjubidzi · Zobacz więcej »

Akademia (starożytność)

Pałacu Apostolskim Akademia – szkoła założona w Atenach ok.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Akademia (starożytność) · Zobacz więcej »

Akryci

Akryci – rodzaj nieregularnych, samodzielnych (niewchodzących w struktury armii) wojsk bizantyjskich, działających od IX do XIII wieku, głównie na pogranicznych terenach w Azji Mniejszej i Armenii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Akryci · Zobacz więcej »

Alaşehir

Morza Egejskiego w XII w. Alaşehir, hist.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Alaşehir · Zobacz więcej »

Alamanowie

Państwo Alemanów ok. 1000 roku Domostwo Alemanów z okresu rzymskiego (rekonstrukcja) Alemanowie, Alamanowie – germański związek plemienny, od III wieku n.e. dokonujący najazdów na zachodnie prowincje cesarstwa rzymskiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Alamanowie · Zobacz więcej »

Alanowie

Migracje Alanów Alanowie (Halanowie, Tanaitowie lub Asowie;,, także Yǎncài z II w. i 阿蘭 Alan z III w.) – lud irański uczestniczący w wielkiej wędrówce ludów, spokrewniony ze Scyto-Sarmatami.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Alanowie · Zobacz więcej »

Aleksy I Komnen

Aleksy I Komnen (ur. 1048, zm. 15 sierpnia 1118) – cesarz bizantyjski od 4 kwietnia 1081, syn Jana Komnena i Anny Dalasseny.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Aleksy I Komnen · Zobacz więcej »

Aleksy I Wielki Komnen

Aleksy I Wielki Komnen (1182–1222) – cesarz Trapezuntu w latach 1204–1222.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Aleksy I Wielki Komnen · Zobacz więcej »

Aleksy II Komnen

Cesarstwo Bizantyńskie w roku 1180 Aleksy II Komnen (ur. 10 września 1167, zm. listopad 1183), syn cesarza Manuela I i jego drugiej żony – Marii z Antiochii (córki Konstancji z Antiochii i Rajmunda z Poitiers).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Aleksy II Komnen · Zobacz więcej »

Aleksy III Angelos

Aleksy III Angelos (ur. 1153, zm. 1211) – cesarz bizantyjski w latach 1195-1203.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Aleksy III Angelos · Zobacz więcej »

Aleksy IV Angelos

Aleksy IV Angelos, gr.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Aleksy IV Angelos · Zobacz więcej »

Aleksy V Murzuflos

Aleksy V Murzuflos, właśc.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Aleksy V Murzuflos · Zobacz więcej »

Aleppo

Suk w Aleppo Aleppo (Ḥalab) – miasto w północno-zachodniej Syrii, około 50 km na południe od granicy z Turcją, położone w połowie drogi między Eufratem a wybrzeżem Morza Śródziemnego w półpustynnej okolicy o ostrym klimacie.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Aleppo · Zobacz więcej »

Alp Arslan

Alp Arslan (właśc. Mehmed Ibn Dawud, ur. w 1029, zm. 15 grudnia 1072) − sułtan Wielkich Seldżuków w latach 1063-1072.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Alp Arslan · Zobacz więcej »

Amalasunta

Amalasunta (zm. 535) – królowa Ostrogotów.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Amalasunta · Zobacz więcej »

Amalryk I

Amalryk I (ur. 1136, zm. 11 lipca 1174 w Jerozolimie) – hrabia Jafy i Aszkelonu, król Jerozolimy (1163-1174).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Amalryk I · Zobacz więcej »

Anastazjusz I

Anastazjusz (Flavius Anastasius; ur. ok. 430, zm. 9 lipca 518), zwany Dikoros – cesarz bizantyński w latach 491–518.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Anastazjusz I · Zobacz więcej »

Anatolia

data dostępu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Anatolia · Zobacz więcej »

Andronik I Komnen

Andronik I Komnen (gr. Ανδρόνικος Α’ Κομνηνός, Andronikos I Komnēnos) (ok. 1123 - 12 września 1185 w Konstantynopolu) – cesarz bizantyjski od 1183.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Andronik I Komnen · Zobacz więcej »

Andronik II Paleolog

Andronik II Paleolog zwany Starszym (ur. 25 marca 1259 w Konstantynopolu; zm. 13 lutego 1332 w Konstantynopolu) – cesarz bizantyński, najstarszy syn Michała VIII Paleologa i Teodory Doukainy Watatziny, wnuczki cesarza Jana III Watatzesa.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Andronik II Paleolog · Zobacz więcej »

Andronik III Paleolog

Andronik III Paleolog (ur. 25 marca 1297 w Konstantynopolu, zm. 15 czerwca 1341 tamże) – cesarz bizantyński, syn Michała IX Paleologa, wnuk Andronika II Paleologa.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Andronik III Paleolog · Zobacz więcej »

Andrzej Paleolog

Andrzej Paleolog Andreas Palaiologos (lub Palaeologus) (ur. 1453; zm. w czerwcu 1502) – tytularny cesarz bizantyński i tytularny despota Morei w latach 1465-1502.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Andrzej Paleolog · Zobacz więcej »

Angeliki Laiou

Angeliki E. Laiou (gr. Αγγελική Λαΐου, Angelikí̱ Laḯou; ur. 6 kwietnia 1941 w Atenach, zm. 11 grudnia 2008 w Bostonie) – grecka historyk, bizantynolog.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Angeliki Laiou · Zobacz więcej »

Anglowie

Bedy Czcigodnego, opisującego historię Anglów Anglowie – lud pochodzenia germańskiego, który w V wieku n.e. najechał wraz z Sasami i Jutami Brytanię.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Anglowie · Zobacz więcej »

Ani (miasto)

Ani (orm. 'Անի, łac. Abnicum) – ruiny miasta na wschodzie obecnej Turcji przy granicy z Armenią, w 2016 roku wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ani (miasto) · Zobacz więcej »

Anna Komnena

Anna Komnena (ur. 1 grudnia 1083, zm. między 1153–1155) – autorka Aleksjady, dzieła opisującego panowanie jej ojca, cesarza Bizancjum Aleksego I Komnena.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Anna Komnena · Zobacz więcej »

Antalya

Taurus Antalya (gr. Αττάλεια – Attália, łac. Attalea) – miasto w południowo-zachodniej Turcji, nad zatokąAntalya na Morzu Śródziemnym, w starożytnej krainie Pamfilia, u południowych podnóży gór Taurus, ośrodek administracyjny prowincji Antalya.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Antalya · Zobacz więcej »

Antiochia

Antiochia (lub Hatay; hist. Antiochia Syryjska, Antiochia koło Dafne, Wielka Antiochia, Teopolis;, trl. Anṭākiya, trb. Antakija,, trl. Antiocheia) – miasto położone w Turcji nad rzekąOrontes (Asi), 22 km od brzegu Morza Śródziemnego, u podnóża góry Silpius (ar. Habib an-Nadżar).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Antiochia · Zobacz więcej »

Antym I

Antym I, gr. Άνθιμος Α', w polskich źródłach znany także jako Antymos I, Antymus I lub Antymiusz – monofizycki ekumeniczny patriarcha Konstantynopola od czerwca 535 do marca 536.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Antym I · Zobacz więcej »

Arabowie

'''Państwa, w których język arabski jest językiem urzędowym'''„zielony” – państwa, w których jest jedynym językiem urzędowym,„niebieski” – państwa, w których jest jednym z języków urzędowych Arabowie (’Arab, w pierwotnym znaczeniu: „koczownik”) – grupa ludów pochodzenia semickiego zamieszkująca od czasów starożytnych Półwysep Arabski.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Arabowie · Zobacz więcej »

Archidiecezja

Archidiecezja (z gr. arche – pierwszeństwo), arcybiskupstwo – jednostka terytorialna wyższej administracji kościelnej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Archidiecezja · Zobacz więcej »

Architektura

Koloseum w Rzymie Angkor Wat Santa Maria del Fiore we Florencji autorstwa architekta F. Brunelleschiego. Polski pawilon na Wystawie Światowej w Paryżu (1925), Józef Czajkowski Wieża wentylacyjna tunelu pod Moząw Rotterdamie (1937) Dom nad wodospadem (1939), proj. Frank Lloyd Wright Opera w Sydney (1973) Elektrownia Battersea nad Tamizą(1939,1955) Architektura (od „buduję” z gr. archi „naczelny” i tekton „budowniczy”) – ogół obiektów materialnych, tworzonych przez człowieka, trwale związanych z określonym punktem powierzchni Ziemi służących zaspokojeniu jego potrzeb osobistych, jak i społecznych.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Architektura · Zobacz więcej »

Arianizm

Jana Chrzciciela. katolików (Cesarstwo Bizantyńskie) w 495 r. Arianizm – doktryna teologiczna Ariusza (zm. 336), prezbitera Kościoła w Aleksandrii w Egipcie, odrzucająca dogmat Trójcy Świętej i wpisująca się w nurt antytrynitaryzmu, powstała w kontekście sporów o rozumienie chrześcijańskiego monoteizmu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Arianizm · Zobacz więcej »

Arkadiusz (cesarz bizantyński)

Arkadiusz, Flavius Arcadius (ur. 377 lub 378, zm. 1 maja 408) – cesarz wschodniorzymski w latach 395–408, syn cesarza Teodozjusza I Wielkiego i Aelii Flacilli, brat cesarza zachodniorzymskiego Honoriusza oraz Galli Placidii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Arkadiusz (cesarz bizantyński) · Zobacz więcej »

Armenia

Armenia (– Hajastạn), Republika Armenii (orm. Հայաստանի Հանրապետություն – Hajastani Hanrapetut’jun) – państwo śródlądowe na pograniczu Europy i Azji, na Kaukazie Południowym.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Armenia · Zobacz więcej »

Armenia Mała

Ormiańskie Królestwo Cylicji (trans. Kilikio Hayots Tagavorutyun) znane również jako Armenia Mała, Armenia Cylicyjska, Nowa Armenia i Ormiańska Cylicja – państwo istniejące w czasach średniowiecza, stworzone przez Ormian, którzy w obawie przed Seldżukami przenosili się z właściwej Armenii do południowo-wschodniej części Azji Mniejszej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Armenia Mała · Zobacz więcej »

Asparuch

Asparuch, Isperich, Ispor, Esperich, Espererich, Aspar-chruk, Batij – chan protobułgarski, trzeci syn Kubrata, z rodu Dulo.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Asparuch · Zobacz więcej »

Średniowiecze

gemm. Fortyfikacje Carcassonne (1992) Średniowiecze – epoka w historii Europy trwająca od V do XV wieku, która rozpoczęła się wraz z upadkiem cesarstwa zachodniorzymskiego i trwała do epoki renesansu i wielkich odkryć geograficznych.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Średniowiecze · Zobacz więcej »

Średniowieczna Tesalia

Średniowieczna Tesalia – państwo w środkowo-wschodniej Grecji, rządzone przez dynastię Angelosów wywodzącąsię z Angelosów władających Epirem.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Średniowieczna Tesalia · Zobacz więcej »

Astronomia

kosmicznego teleskopu Hubble’a. Astronomia (gr. astronomía od ástron + nomos, „prawo rządzące gwiazdami”) – nauka przyrodnicza zajmująca się badaniem ciał niebieskich (np. gwiazd, planet, komet, mgławic, gromad i galaktyk) oraz zjawisk, które zachodząpoza Ziemią, jak również tych, które oddziałująw jej atmosferze, wnętrzu lub na powierzchni, a sąpochodzenia pozaplanetarnego (np. neutrina, wtórne promieniowanie kosmiczne).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Astronomia · Zobacz więcej »

Święte Cesarstwo Rzymskie

Święte Cesarstwo Rzymskie, potocznie: Pierwsza Rzesza Niemiecka, I Rzesza (niem. Erstes Reich) lub Stara Rzesza (niem. Altes Reich) – określenie obszaru pod panowaniem cesarza rzymskiego stanowiącego kontynuację cesarstwa zachodniorzymskiego, odwołujące się zarówno do idei, jak i kształtu politycznego średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europy.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Święte Cesarstwo Rzymskie · Zobacz więcej »

Atak Rusów na Konstantynopol (860)

Atak Rusów na Konstantynopol – pierwszy atak Rusów na Bizancjum, a zarazem w ogóle pierwsza znana wyprawa wojenna Rusów, która miała miejsce w roku 860.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Atak Rusów na Konstantynopol (860) · Zobacz więcej »

Atalaryk

Atalaryk (516 – 2 października 534) – król Ostrogotów w Italii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Atalaryk · Zobacz więcej »

Atanagild

Atanagild (ur. ? - zm. 567 w Toledo) – król Wizygotów w latach 554-567, żonaty z królowąGojzwintą.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Atanagild · Zobacz więcej »

Atanazy II (patriarcha Konstantynopola)

Atanazy II – patriarcha Konstantynopola w latach 1450–1453.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Atanazy II (patriarcha Konstantynopola) · Zobacz więcej »

Ateny

Ateny (nowogr. Αθήνα, Athī́na (trl.), Atina (trb.); st.gr., Athēnai; łac. Athenae) – stolica i największe miasto Grecji, jeden z najważniejszych ośrodków turystycznych Europy z zabytkami kultury antycznej i zarazem dziesiąty co do wielkości zespół miejski w Unii Europejskiej na poziomie 3,5 mln mieszkańców (cała metropolia ma blisko 4 miliony mieszkańców).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ateny · Zobacz więcej »

Athos

Góra Athos Simonos Petra Athos, także Święta Góra (nowogr. Άγιο Όρος, grec. staroż. – Agion Oros) – wspólnota mnichów prawosławnych w Grecji, posiadająca status regionu autonomicznego równego jednostkom administracji zdecentralizowanej, z terytorium obejmującym dalsząod nasady część półwyspu Athos wraz z górąAthos.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Athos · Zobacz więcej »

Attyla

Eugène’a Delacroix Attyla (łac. Attila z goc. dosłownie „Mały ojciec”, „Ojczulek”), zwany też „Biczem Bożym” (łac. Flagellum Dei) (ur. 406, zm. 453) – władca Hunów w latach 445–453.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Attyla · Zobacz więcej »

August (tytuł)

Rzymska moneta z napisem DIOCLETIANUS AUGUSTUS Augustus (łac.) – tytuł nadany przez rzymski senat Gajuszowi Oktawianowi 16 stycznia 27 roku p.n.e. Młody wódz, wówczas już właściwie jedynowładca imperium rzymskiego, dołączył go do swego imienia jako przydomek i od tamtej pory nosił imię: Imperator Caesar Divi Filius Augustus.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i August (tytuł) · Zobacz więcej »

Awarowie

Awarowie (itp.) – lud koczowniczy o spornym pochodzeniu, który w połowie VI wieku pojawili się w Europie.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Awarowie · Zobacz więcej »

Şanlıurfa

Şanlıurfa (historycznie Edessa) – miasto w południowo-wschodniej Turcji.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Şanlıurfa · Zobacz więcej »

Łaciński patriarcha Konstantynopola

Łaciński patriarcha Konstantynopola został powołany w 1204 r., po zdobyciu Konstantynopola przez krzyżowców.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Łaciński patriarcha Konstantynopola · Zobacz więcej »

Łacina

Łacina, język łaciński (łac.) – język indoeuropejski z latynofaliskiej podgrupy języków italskich.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Łacina · Zobacz więcej »

İznik

İznik – miasto w północno-zachodniej Turcji, w ilu Bursa, na północno-zachodnim krańcu półwyspu Azja Mniejsza.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i İznik · Zobacz więcej »

Żydzi

Żydzi (dosł. „chwalcy Jahwe” lub „czciciele Jahwe” z hebr. Jehudim, יהודים, jid. Jidn, ייִדן, ladino ג׳ודיוס Gjudios) – naród semicki, zamieszkujący w starożytności Palestynę (określany wtedy jako Hebrajczycy albo Izraelici), posługujący się wówczas językiem hebrajskim, a w średniowieczu i czasach nowożytnych mieszkający w diasporze na całym świecie i posługujący się wieloma różnymi językami, w rezultacie czego niestanowiący jednolitej grupy religijnej i etnicznej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Żydzi · Zobacz więcej »

Bahram Czobin

Bahram Czobin (zm. 591) – Ērān Spāhbod, namiestnik południowego Azerbejdżanu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bahram Czobin · Zobacz więcej »

Bajazyd I Błyskawica

Bajazyd I w niewoli Timura Bajazyd I Błyskawica (ur. 1354 w Edirne, zm. 8 marca 1403 w Akşehir) – sułtan osmański w latach 1389–1402.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bajazyd I Błyskawica · Zobacz więcej »

Baldwin I (cesarz łaciński)

Baldwin I Flandryjski (ur. w lipcu 1172E. Brandenburg, Die Nachkommen Karls des Großen, Leipzig 1935, s. 45, podaje, że Baldwin urodził się w lipcu 1171., zm. w 1205) – pierwszy cesarz Cesarstwa Łacińskiego jako Baldwin I, hrabia Flandrii (jako Baldwin IX) i Hainaut (jako Baldwin VI), jeden z przywódców IV wyprawy krzyżowej, której efektem było zdobycie Konstantynopola i podbicie większej części Cesarstwa Bizantyjskiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Baldwin I (cesarz łaciński) · Zobacz więcej »

Basileus (starożytna Grecja)

Basileus, bazyleus (gr.) — tytuł noszony przez władców zarówno greckich miast-państw, jak i monarchii okresu hellenistycznego na język polski tłumaczony jako król.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Basileus (starożytna Grecja) · Zobacz więcej »

Bazyli Digenis Akritas

Bazyli Digenis Akritas (Διγενῆς Ἀκρίτης) – bizantyński epos bohaterski powstały w latach pięćdziesiątych XI wieku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bazyli Digenis Akritas · Zobacz więcej »

Bazyli I Macedończyk

Bazyli I Macedończyk, Bazyli I Macedoński, Bazyli I Kefalas, Bazyli I Głowacz (ur. 811, zm. 29 sierpnia 886) – cesarz bizantyjski od 867, pierwszy cesarz z dynastii macedońskiej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bazyli I Macedończyk · Zobacz więcej »

Bazyli II Bułgarobójca

Bazyli II Bułgarobójca, Bazyli II Porfirogeneta (ur. 958 r., zm. 15 grudnia 1025 r.) – cesarz bizantyński w latach 976–1025 (tytularny od 963) z dynastii macedońskiej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bazyli II Bułgarobójca · Zobacz więcej »

Bazylika św. Witalisa w Rawennie

Plan bazyliki Mozaiki "Abraham i trzej aniołowie" i "Ofiara Izaaka" Bazylika św.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bazylika św. Witalisa w Rawennie · Zobacz więcej »

Bazyliskus

Bazyliskus, Flavius Basiliscus (ur. ok. 430, zm. 476) – wódz rzymski i krótko panujący uzurpator na tronie cesarskim.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bazyliskus · Zobacz więcej »

Bej

Bej (pierwotnie beg; tur. bey) – tureckie słowo oznaczające wodza (np. janczarów, Tatarów krymskich).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bej · Zobacz więcej »

Bela III

Grobowiec Beli III Bela III (węg. III. Béla; ur. 1148, zm. 23 kwietnia 1196) – król Węgier i Chorwacji w latach 1172–1196 z dynastii Arpadów.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bela III · Zobacz więcej »

Belizariusz

Belizariusz,, (ur. ok. 505, zm. w marcu 565) – wódz armii bizantyńskiej, który prowadził zwycięskie kampanie wojenne w czasach panowania Justyniana I Wielkiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Belizariusz · Zobacz więcej »

Bibliothèque nationale

Bibliothèque nationale, Bibliothèque nationale de France, (BnF, Biblioteka Narodowa Francji) – francuska biblioteka narodowa, znajdująca się w Paryżu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bibliothèque nationale · Zobacz więcej »

Bitwa na Kosowym Polu (1389)

Bitwa na Kosowym Polu – starcie zbrojne, mające miejsce 15 czerwca 1389 roku na Kosowym Polu w czasie którego wojska tureckie dowodzone przez sułtana Murada I pokonały dowodzone przez cara Łazarza Hrebeljanovićia wojska serbskie i ich sojuszników.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa na Kosowym Polu (1389) · Zobacz więcej »

Bitwa na przełęczy Wyrbica

Bitwa na przełęczy Wyrbica – starcie zbrojne, które miało miejsce 26 lipca 811 r. między wojskami bizantyńskimi a bułgarskimi.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa na przełęczy Wyrbica · Zobacz więcej »

Bitwa nad Maricą

Bitwa nad rzekąMaricą– starcie zbrojne, które miało miejsce 26 września 1371 roku pomiędzy koalicjąantytureckąskładającąsię z chrześcijańskich władców bałkańskich (Bułgarii, Serbii, Bośni, Węgier i Wołoszczyzny) a wojskami osmańskimi pod dowództwem Lala Şahin Paşy.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa nad Maricą · Zobacz więcej »

Bitwa nad rzeką Jarmuk

Bitwa nad rzekąJarmuk – starcie zbrojne, które miało miejsce 20 sierpnia 636 r. w trakcie wojen bizantyjsko-arabskich.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa nad rzeką Jarmuk · Zobacz więcej »

Bitwa pod Adrianopolem (1205)

Bitwa pod Adrianopolem – starcie zbrojne, które miało miejsce dnia 14 kwietnia 1205 r. w trakcie wojny Bułgarów z Cesarstwem Łacińskim.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Adrianopolem (1205) · Zobacz więcej »

Bitwa pod Akroinon

Bitwa pod Akroinon miała miejsce w Akroinon lub Akroinos (w pobliżu obecnego Afyonkarahisar) we Frygii, w zachodniej Anatolii w 740 r. między Umajjadami a armiąbizantyńską.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Akroinon · Zobacz więcej »

Bitwa pod Anchialos (917)

Bitwa pod Anchialos – bitwa pomiędzy siłami bułgarskimi a bizantyjskimi, która miała miejsce 20 sierpnia 917 roku przy rzece Anchialos, blisko bułgarskiego wybrzeża czarnomorskiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Anchialos (917) · Zobacz więcej »

Bitwa pod Ankarą

Bitwa pod Ankarą– inaczej bitwa pod Angorąbitwa stoczona 28 lipca 1402/27 zu al-hidżdża 804 roku między armiąTurków Osmańskich a wojskami Timura w pobliżu Ankary, zakończona druzgocącym zwycięstwem Timura.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Ankarą · Zobacz więcej »

Bitwa pod Antiochią nad Meandrem

Bitwa pod Antiochiąnad MeandremFinlay George, Tozer Henry Fanshawe, A History of Greece from its Conquest by the Romans to the Present Time B.C. 146 to A.D. 1864: The Byzantine and Greek Empires.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Antiochią nad Meandrem · Zobacz więcej »

Bitwa pod Beroją

Bitwa pod Beroją(obecnie Stara Zagora) odbyła się w 1122 roku między Pieczyngami a Cesarstwem Bizantyńskim pod panowaniem cesarza Jana II Komnena (rz. 1118–1143) w dzisiejszej Bułgarii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Beroją · Zobacz więcej »

Bitwa pod Kannami (1018)

Bitwa pod Kannami (łac. Cannae, obecnie Canne della Battaglia w Apulii)  – starcie zbrojne, które miało miejsce w październiku 1018 roku, na miejscu słynnej bitwy z 216 roku p.n.e., nad brzegiem rzeki Ofanto.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Kannami (1018) · Zobacz więcej »

Bitwa pod Kłokotnicą

Bitwa pod Kłokotnicą– bitwa między wojskami epirskimi i bułgarskimi, która miała miejsce w roku 1230.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Kłokotnicą · Zobacz więcej »

Bitwa pod Klidion

Bitwa pod Klidion (Κλειδίον, zapisywana również Kleidion, obecnie wieś Kljuć, Ключ), znana także jako bitwa pod Bełasicą– stoczona 29 lipca 1014 roku pomiędzy wojskami bułgarskiego cara Samuela Komitopula, a siłami bizantyjskiego cesarza Bazylego II.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Klidion · Zobacz więcej »

Bitwa pod Manzikertem

Bitwa pod Manzikertem (albo Mantzikertem) – bitwa stoczona 19 lub 26 sierpnia 1071 roku w pobliżu fortecy Manzikert w Armenii pomiędzy wojskami cesarza bizantyjskiego Romana Diogenesa i sułtana Wielkich Seldżuków Alp Arslana, zakończona klęskąsił bizantyjskich i wzięciem cesarza do niewoli.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Manzikertem · Zobacz więcej »

Bitwa pod Mons Lactarius

Bitwa pod Mons Lactarius (znana również jako Bitwa pod Wezuwiuszem) miała miejsce w 552 lub 553 roku podczas wojny gockiej toczonej w imieniu Justyniana I przeciwko Ostrogotom w Italii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Mons Lactarius · Zobacz więcej »

Bitwa pod Myriokefalon

Bitwa pod Myriokefalon – bitwa stoczona 17 września 1176 roku w pobliżu opuszczonej twierdzy Myriokefalon na przełęczy Tziwritze w centralnej Anatolii pomiędzy wojskami Cesarstwa Bizantyńskiego i Turkami Seldżuckimi z Sułtanatu Rumu, zakończona zwycięstwem tych ostatnich.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Myriokefalon · Zobacz więcej »

Bitwa pod Niniwą

Bitwa pod Niniwą– decydująca bitwa wojny bizantyjsko-perskiej stoczona 12 grudnia 627 roku, zakończona zwycięstwem Bizantyjczyków.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Niniwą · Zobacz więcej »

Bitwa pod Pelagonią

Bitwa pod Pelagonią− starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 1259 w trakcie walk między greckim Cesarstwem Nicejskim a koalicjązłożonąz Despotatu Epiru, Księstwa Achai i Manfreda Sycylijskiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Pelagonią · Zobacz więcej »

Bitwa pod Sirmium

Bitwa pod Sirmium lub bitwa pod Zemun (węg. zimonyi csata) – bitwa stoczona 8 lipca 1167 pomiędzy Bizancjum i Królestwem Węgier.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bitwa pod Sirmium · Zobacz więcej »

Bizancjum (miasto)

Bizancjum, obecnie Stambuł (Byzántion) – starożytne miasto leżące nad cieśninąBosfor, łączącąmorze Marmara z Morzem Czarnym, nad zatokąZłoty Róg.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bizancjum (miasto) · Zobacz więcej »

Boemund I

Boemund I de Hauteville (ur. 1058, zm. 7 marca 1111) – jeden z przywódców I wyprawy krzyżowej, książę Antiochii w latach 1098–1111.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Boemund I · Zobacz więcej »

Bogomili

Bogomili, bogomiłowie lub bogomilcy – wyznawcy synkretycznej sekty chrześcijańskiej, łączącej zaratustriański dualizm z chrześcijaństwem.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bogomili · Zobacz więcej »

Bonifacy z Montferratu

Bonifacy I z Monferratu (zm. 4 września 1207) – margrabia Montferratu, dowódca IV wyprawy krzyżowej, król Tesaloniki w latach 1204 – 1207.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bonifacy z Montferratu · Zobacz więcej »

Bosfor

Bosfor (tur. Bogaziçi, İstanbul Boğazı;, bosporos – przejście, przeprawa dla bydła) – cieśnina łączącąMorze Czarne z morzem Marmara, położona między Półwyspem Bałkańskim a AzjąMniejszą, oddziela Europę od Azji.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bosfor · Zobacz więcej »

Boska Liturgia

Boska Liturgia – celebracja Eucharystii w Kościołach wschodnich, głównie Cerkwi prawosławnej i Kościołach greckokatolickich.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Boska Liturgia · Zobacz więcej »

Bretończycy

Bretończycy – ludność celtycka, zamieszkująca Bretanię w północno-zachodniej części Francji.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bretończycy · Zobacz więcej »

Brytania

Lądowanie Rzymian w Brytanii (ilustracja z ''Comic History of England'')Brytania (lub Insula Albionum) – nazwa stosowana przez Rzymian w odniesieniu do Wysp Brytyjskich.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Brytania · Zobacz więcej »

Bułgaria

Bułgaria, Republika Bułgarii – państwo położone w południowo-wschodniej Europie, na Bałkanach.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bułgaria · Zobacz więcej »

Bułgarzy

Bułgarzy – naród z grupy południowych Słowian, zamieszkujący głównie Bułgarię, w mniejszej liczbie także Macedonię Północną, Grecję, Ukrainę i Mołdawię.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bułgarzy · Zobacz więcej »

Bulla

papieża Juliusza II z 1505 roku Bulla ołowiana papieża Klemensa VI z 1342 roku (ze zbiorów AGAD). Bulla – list lub dokument papieski.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bulla · Zobacz więcej »

Burgundowie

Burgundowie (Burgundī) – lud wschodniogermański, pochodzący prawdopodobnie z wyspy Bornholm, która zawdzięcza im swąnazwę (pierwotnie Burgundarholm) lub z zachodniej Wielkopolski.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Burgundowie · Zobacz więcej »

Bursa (miasto)

Bursa 1890 Bursa (gr. Προύσα, łac. Prusa lub Prussa, dawniej Brusa lub Brussa) – miasto w północno-zachodniej Turcji, w starożytnej krainie Bitynii, ośrodek administracyjny prowincji (ilu) Bursa.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Bursa (miasto) · Zobacz więcej »

Car

Car (Aleksander I Romanow) Car – tytuł monarszy używany w Europie Wschodniej; państwo rządzone przez cara to carstwo, inaczej carat.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Car · Zobacz więcej »

Cerkiew prawosławna

Cerkiew Chrystusa Pantokratora w Nesebyrze (Bułgaria) z XIV w. Cerkiew Przemienienia Pańskiego w Sasinach Helsinkach (Finlandia) Cerkiew prawosławna, Kościół prawosławny – trzecia co do wielkości chrześcijańska wspólnota wyznaniowa, zrzeszająca ponad 200 milionów chrześcijan, głosząca zasady wiary i życia określane mianem prawosławia.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Cerkiew prawosławna · Zobacz więcej »

Cesarstwo (ustrój)

Państwa będące w przeszłości cesarstwami (oprócz Hiszpanii i Portugalii) Cesarstwo – forma monarchii – państwo, którego panujący monarcha nosi tytuł cesarza lub cesarzowej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Cesarstwo (ustrój) · Zobacz więcej »

Cesarstwo Łacińskie

Cesarstwo Łacińskie, właściwie Imperium Romaniae (w historiografii określane także jako Łacińskie Cesarstwo Konstantynopola) – państwo utworzone przez krzyżowców podczas IV wyprawy krzyżowej, po zdobyciu Konstantynopola.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Cesarstwo Łacińskie · Zobacz więcej »

Cesarstwo Nicejskie

Cesarstwo Nicejskie – stosowana w historiografii nazwa państwa założonego w 1204 roku przez Teodora Laskarysa i jego popleczników na terenie Azji Mniejszej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Cesarstwo Nicejskie · Zobacz więcej »

Cesarstwo Rzymskie

Cesarstwo Rzymskie – starożytne państwo obejmujące obszary basenu Morza Śródziemnego, powstałe z przekształcenia republiki rzymskiej w system monarchiczny.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Cesarstwo Rzymskie · Zobacz więcej »

Cesarstwo Trapezuntu

Cesarstwo Trapezuntu lub Trebizondu (funkcjonuje także określenie: cesarstwo trapezunckie) – państwo powstałe w 1204 roku na gruzach Cesarstwa Bizantyjskiego na ziemiach wokół miasta Trapezunt (dziś Trabzon we wschodniej Turcji).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Cesarstwo Trapezuntu · Zobacz więcej »

Cesarstwo zachodniorzymskie

Cesarstwo wschodniorzymskie (bizantyńskie) Cesarstwo zachodniorzymskie – nazwa stosowana w historiografii na określenie zachodniej części cesarstwa rzymskiego, rządzonej przez osobnego cesarza (lub cesarzy) od czasu utworzenia tetrarchii w 285 roku, formalnie niezależnego od części wschodniej po śmierci cesarza Teodozjusza I w 395.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Cesarstwo zachodniorzymskie · Zobacz więcej »

Cesarz niemiecki

Godło Cesarstwa Niemieckiego Cesarz Niemiecki (niem. Deutscher Kaiser) – oficjalny tytuł monarchów Cesarstwa Niemieckiego (II Rzeszy – niem. Deutsches Reich) w latach 1871–1918.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Cesarz niemiecki · Zobacz więcej »

Cesarze bizantyńscy

Cesarze bizantyńscy – chronologiczna lista władców Cesarstwa Wschodniorzymskiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Cesarze bizantyńscy · Zobacz więcej »

Cesarze rzymscy

Oktawian August – pierwszy cesarz rzymski Chronologiczna lista władców Rzymu okresu cesarstwa.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Cesarze rzymscy · Zobacz więcej »

Cezar (tytuł)

Cezar (łac. caesar) – jeden z tytułów używanych przez rzymskich cesarzy.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Cezar (tytuł) · Zobacz więcej »

Charles du Fresne, sieur du Cange

Charles Du Fresne, Seigneur Du Cange. Charles du Fresne, sieur du Cange (także Ducange, Du Cange) (ur. 18 grudnia 1610 w Amiens, zm. 23 października 1688 w Paryżu) – francuski prawnik, historyk i leksykograf.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Charles du Fresne, sieur du Cange · Zobacz więcej »

Chazarowie

Wojownik chazarski prowadzący jeńca. Obszar stepu pontyjskiego ok. 650 roku. Kaganat (kolor jasnoniebieski) i strefy jego wpływów (kolor niebieski) ok. 820 roku. Prawdopodobny rozpad państwa Chazarów (kolor niebieski) ok. 1015 roku. Zasięg kaganatu chazarskiego w latach 650–850. Chazarowie, Kozarowie – lud koczowniczy pochodzenia tureckiego, o którym pierwsze wzmianki pochodząz VI wieku n.e. Tereny zajmowane przez Chazarów rozciągały się na Stepie Pontyjsko-Kaspijskim między północnym Kaukazem, Krymem, Morzem Kaspijskim a rzekąJaik i Samarą.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Chazarowie · Zobacz więcej »

Chersonez Taurydzki

Chersonez Taurydzki i inne starożytne kolonie greckie północnego Nadczarnomorza Chersonez Taurydzki (ukr. Херсоне́с Таврі́йський; dawniej ros. Korsuń; gr. Χερσόνησος, trb. Chersonesos) – antyczne miasto greckie na Krymie – kolonia Miletu, także.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Chersonez Taurydzki · Zobacz więcej »

Chosrow I Anoszirwan

Chosrow (Chosroes) I Anoszirwan, również Chozroes I (pahl. O nieśmiertelnej duszy) lub Sprawiedliwy – władca Persji w latach 531-579 z dynastii sasanidzkiej, syn Kawada I, walczył z chrześcijaństwempor.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Chosrow I Anoszirwan · Zobacz więcej »

Chosrow II Parwiz

Chosrow II Parwiz (Chosroes II) (pahl. „Zwycięski”) (ur. ?, zm. 28 lutego 628) – władca z dynastii Sasanidów panujący w latach 591–628, syn Hormizda IV.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Chosrow II Parwiz · Zobacz więcej »

Chrystianizacja

Jana Matejki z 1889 Chrzest Litwy'', obraz Jana Matejki Chrystianizacja – proces wypierania religii etnicznych, osiadłego w określonym rejonie ludu, przez religię chrześcijańską.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Chrystianizacja · Zobacz więcej »

Chryzargyron

Konstantyn I Wielki Chryzargyron (gr.: χρυσάργυρον) – wprowadzony przez Konstantyna Wielkiego podatek płacony w złocie (χρυσός) lub srebrze (ἄργυρος), co pięć lat, przekazywany do państwowej skarbony (sacrarum largitionum) co cztery lata.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Chryzargyron · Zobacz więcej »

Chrześcijaństwo

Chrześcijaństwo (Christianismós), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Chrześcijaństwo · Zobacz więcej »

Clermont-Ferrand

Clermont-Ferrand – miasto i gmina w środkowej Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy, prefektura departamentu Puy-de-Dôme i siedziba okręgu Clermont-Ferrand.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Clermont-Ferrand · Zobacz więcej »

Comitatenses

Argentoratum (IV w. n.e.) Comitatenses (comitatus) – odwodowe wojska polowe z okresu późnego cesarstwa, stanowiące obok wojsk pogranicznych (limitanei) trzon sił zbrojnych państwa rzymskiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Comitatenses · Zobacz więcej »

Cylicja

Cylicja (Kilikija lub niegdyś,,, Kilikia) – kraina historyczna na pograniczu Azji Mniejszej i Syropalestyny.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Cylicja · Zobacz więcej »

Cypr (wyspa)

Cypr (ang. Cyprus, gr. Κύπρος, tur. Kıbrıs) – azjatycka wyspa we wschodniej części Morza Śródziemnego, często traktowana jako część Bliskiego Wschodu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Cypr (wyspa) · Zobacz więcej »

Cywilizacja zachodnia

Samuela P. Huntingtona. Ciemnoniebieski – kraje bezwzględnie należące do cywilizacji zachodniej. Jasnoniebieski – kraje częściowo do niej należące Cywilizacja zachodnia, kultura zachodnia, Zachód, kultura europejska, kultura euroatlantycka – kultura bądź cywilizacja ukształtowana w Europie Zachodniej, a wraz z ekspansjągospodarczo-politycznąod czasów renesansu rozprzestrzeniona na inne tereny, w szczególności Amerykę Północną, Australię i NowąZelandię.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Cywilizacja zachodnia · Zobacz więcej »

Dalmacja

Położenie Dalmacji w Chorwacji Historyczny herb Dalmacji Dalmacja – kraina historyczna w Chorwacji, Bośni i Hercegowinie oraz Czarnogórze na wschodnim wybrzeżu Adriatyku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Dalmacja · Zobacz więcej »

Damaszek

Nocna panorama Damaszku Meczet Umajjadów w Damaszku Meczet Umajjadów w Damaszku Damaszek (transkr. Dimaszk) – stolica Syrii położona w południowo-zachodniej części kraju, drugie co do wielkości (po Aleppo) miasto Syrii – 2 079 000 mieszkańców (2019), cała aglomeracja – ponad 2,8 mln mieszkańców (2008).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Damaszek · Zobacz więcej »

Damietta

Damietta (arab. دمياط.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Damietta · Zobacz więcej »

Danina

Danina (trybut z łac. tributum) – świadczenie o charakterze przymusowym, funkcjonujące w starożytności oraz średniowieczu, uiszczane monarsze przez poddanych lub władcy silniejszemu przez władcę słabszego jako wyraz uznania jego zwierzchności.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Danina · Zobacz więcej »

Daniszmendydzi

Daniszmendydzi (albo Daniszmenidzi, Daniszmendzi) – dynastia pochodzenia turkmeńskiego rządząca w centralnej i północnej Anatolii w takich miastach jak Sivas, Malatya, Kayseri i Kastamonu, od r. ok.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Daniszmendydzi · Zobacz więcej »

Deesis

Jarosławiu, początek XVIII wieku Hagia Sofia, mozaika z XIII wieku Deesis (gr. δέησις – „modlitwa”, „prośba”, „usilna prośba”) lub deisus – motyw, temat kompozycyjny związany z ikonografiąchrześcijańską.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Deesis · Zobacz więcej »

Despotat Epiru

300px Epir do 1251 roku Despotat Epiru – jedno z państw greckich powstałych obok Cesarstwa Nicejskiego i Cesarstwa Trapezuntu po rozbiciu Cesarstwa Bizantyjskiego przez IV krucjatę w 1204 r. Znajdowało się ono na terenie Epiru, w północno-zachodniej Grecji.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Despotat Epiru · Zobacz więcej »

Despotat Morei

Despotat Morei – państwo greckie istniejące w latach 1308–1460 na terenie Peloponezu zwanego wówczas „Morea”.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Despotat Morei · Zobacz więcej »

Dialekt attycki

Zasięg dialektów języka greckiego ok. 400 r. p.n.e. Dialekt attycki – jeden z głównych dialektów klasycznego języka greckiego, w okresie klasycznym rozpowszechniony w Attyce i na północnych wybrzeżach Morza Egejskiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Dialekt attycki · Zobacz więcej »

Dimitri Obolensky

Dimitri Obolensky, Dmitrij Dmitrijewicz Obolenski (ur. 19 marca/1 kwietnia 1918 w Piotrogrodzie, zm. 23 grudnia 2001 w Burford w Wielkiej Brytanii) – angielski historyk rosyjskiego pochodzenia, mediewista bizantynolog.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Dimitri Obolensky · Zobacz więcej »

Dioklecjan

Podział cesarstwa przez Dioklecjana Dioklecjan, (ur. 22 grudnia 244 w Salonie, zm. 3 grudnia 313 lub 316 w Spalatum) – cesarz rzymski od 20 listopada 284 do 1 maja 305.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Dioklecjan · Zobacz więcej »

Doża Wenecji

mitra doży weneckiego Zatoki Weneckiej Bucentaur – galera dożów weneckich. Obraz pędzla Francesco Guardiego Doża Wenecji (wł. doge, wec. doxe) – najwyższy urzędnik w Republice Weneckiej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Doża Wenecji · Zobacz więcej »

Duch Święty

Witraż w bazylice watykańskiej Duch Święty (hebr. רוּחַ הַקֹּדֶשׁ Ruach ha-Kodesz, gr. to hagion Pneuma lub to Pneuma to hagion, łac. Spiritus Sanctus) – w większości religii chrześcijańskich trzecia Osoba Trójcy Świętej, równa Ojcu i Synowi w bóstwie, majestacie, substancji i naturze.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Duch Święty · Zobacz więcej »

Dumbarton Oaks

Dumbarton Oaks − pałac w stylu federalnym wraz z przyległymi ogrodami zlokalizowany w waszyngtońskiej dzielnicy Georgetown, siedziba biblioteki Dumbarton Oaks Research Library and Collection, centrum bizantynologii, centrum studiów cywilizacji prekolumbijskich oraz ośrodek studiów architektury krajobrazu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Dumbarton Oaks · Zobacz więcej »

Dunaj

Ratyzbonie (Kamienny most) Wiedniu Budapeszcie Dunaj (łac. Danubius, niem. Donau, słowac. Dunaj, słoweń. Dunov, węg. Duna, chorw. Dunav, serb. i bułg. Дунав, rum. Dunărea, ukr. Дунай) – druga co do długości (po Wołdze) rzeka w Europie.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Dunaj · Zobacz więcej »

Durrës

Durrës (alb. Durrësi, wł. Durazzo, gr. Δυρράχιον, Dyrrhachion, łac. Dyrrachium, srb. Драч Drač) – miasto w zachodniej Albanii, położone nad Morzem Adriatyckim.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Durrës · Zobacz więcej »

Dyglosja

Dyglosja (z gr. diglossia „dwujęzyczność”) – sytuacja, w której jedna społeczność językowa posługuje się dwiema odmianami języka (systemami językowymi), spełniającymi różne funkcje i mającymi własny zakres zastosowania.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Dyglosja · Zobacz więcej »

Dynastia heraklijska

Dynastia heraklijska – zwana też Afrykańską- dynastia władająca Cesarstwem Bizantyjskim w latach 610-711.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Dynastia heraklijska · Zobacz więcej »

Dynastia leońska

Dynastia leońska panowała w cesarstwie wschodniorzymskim od 457 do 518 roku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Dynastia leońska · Zobacz więcej »

Dynastia macedońska

Cesarstwo Bizantyjskie w momencie objęcia rządów przez Bazylego I w 867......i w momencie śmierci cesarzowej Teodory w 1056 Dynastia macedońska – ósma dynastia cesarska panująca w Cesarstwie Bizantyńskim.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Dynastia macedońska · Zobacz więcej »

Edirne

Meczet Selimiye w Edirne Edirne lub Adrianopol (Adrianopoli,, Odrin) – miasto w europejskiej, północno-zachodniej części Turcji, na Nizinie Trackiej, przy ujściu rzeki Tundża do Maricy, w pobliżu granicy z Grecjąoraz Bułgarią.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Edirne · Zobacz więcej »

Edykt

Edykt (łac. edictum) – opublikowane zarządzenie lub obwieszczenie, wydawane przez rzymskich urzędników w ramach przysługującego im imperium, ważne przez cały rok urzędowy lub krótszy, z góry określony czas.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Edykt · Zobacz więcej »

Egipt

Piramidy w Gizie i Wielki Sfinks (fot. barwna, autochrom, Auguste Léon, 1914) Świątynie w Abu Simbel Świątynia Hatszepsut Egipt (Miṣr; dialekt egipski Máṣr, /masˤɾ/;;, Aígyptos), nazwa oficjalna Arabska Republika Egiptu (arab., Dżumhurijjat Misr Al-Arabijja) – państwo położone w północno-wschodniej Afryce z półwyspem Synaj w zachodniej Azji.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Egipt · Zobacz więcej »

Ekskomunika

Juliusza Knoora z ok. 1840 roku Ekskomunika (z łac. excommunicatio – poza wspólnotą, wyłączenie ze wspólnoty, pot. klątwa, wyklęcie i anatema) – w chrześcijaństwie najwyższa kara kościelna, polegająca na wykluczeniu z życia Kościoła.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ekskomunika · Zobacz więcej »

Emir

Emir (arab. Amir) – wódz, dowódca, książę.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Emir · Zobacz więcej »

Encyklika

Encyklika (gr. ἐγκύκλιος, enkyklios – okólnik, pismo wędrujące) – orędzie, pismo napisane przez papieża, skierowane do biskupów i do wiernych.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Encyklika · Zobacz więcej »

Enna

Enna – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Enna.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Enna · Zobacz więcej »

Enrico Dandolo

Enrico (Henryk) Dandolo (ur. ok. 1107, zm. 1205) − doża Wenecji od 21 czerwca 1192 do 1 czerwca 1205 (czasami daty panowania to 1193–1205).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Enrico Dandolo · Zobacz więcej »

Eudoksja Makrembolitissa

Eudoksja Makrembolitissa (1021–1096) – córka Jana Makrembolitosa i siostra Michała Cerulariusza.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Eudoksja Makrembolitissa · Zobacz więcej »

Eufrat

Eufrat (Eufrates; także Firat,, Nahr al-Furat) to obok Tygrysu jedna z dwóch największych rzek Mezopotamii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Eufrat · Zobacz więcej »

Eunuch

Abdülhamida II (1912) Eunuch (gr. „strażnik łoża”, od eune – „łoże” i echein – „trzymać, mieć”) – wykastrowany mężczyzna lub chłopiec.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Eunuch · Zobacz więcej »

Europa Zachodnia

Europa Zachodnia Europa Południowo-Zachodnia Huntingtona (oznaczony na czerwono) Ujęcie zespołu Expedition 29 ze stacji kosmicznej ISS przemierzającej Europę ZachodniąEuropa Zachodnia – państwa zaliczane do zachodniej części Europy ze względu na ich przynależność geograficzną, historycznąi kulturową.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Europa Zachodnia · Zobacz więcej »

Eustacjusz z Tesaloniki

Eustacjusz z Tesaloniki (zw. także Eustathios Kataphloros, w polskojęzycznych opracowaniach również jako Eustathios i Eustatios, ur. ok. 1125, zm. 1193/8) – bizantyjski teolog, filolog, historyk, retor i epistolograf, od 1175 arcybiskup Tesaloniki.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Eustacjusz z Tesaloniki · Zobacz więcej »

Euzebiusz z Cezarei

Euzebiusz z Cezarei (ur. ok. 264, zm. ok. 340) – pisarz, teolog i historyk chrześcijański, biskup Cezarei w Palestynie od 313.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Euzebiusz z Cezarei · Zobacz więcej »

Fatymidzi

Fatymidzi, arab. الفاطميون – ismailicka dynastia kalifów panująca w Północnej Afryce w latach 909–1171.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Fatymidzi · Zobacz więcej »

Ferentino

Ferentino – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Frosinone.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ferentino · Zobacz więcej »

Filioque

Credo razem z ''Filioque''. Filioque (łac. i Syna) – łaciński termin, przedmiot i synonim sporu teologicznego prawosławia z katolicyzmem, a pośrednio też z protestantyzmem, o sformułowanie dogmatyczne zawarte w przyjętej przez Zachód wersji nicejsko-konstantynopolitańskiego wyznania wiary.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Filioque · Zobacz więcej »

Filip Szwabski

Filip Szwabski (ur. 1177; zm. 21 czerwca 1208 w Bambergu) – książę Szwabii (1196) i król Niemiec (1198, 1205) z rodu Hohenstaufów.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Filip Szwabski · Zobacz więcej »

Filozofia starożytna

Muzeum Kapitolińskim Filozofia starożytna – dyscyplina ukształtowana w starożytnej Grecji pod koniec VII w. p.n.e., zajmująca się najbardziej fundamentalnymi pytaniami dotyczącymi rzeczywistości, człowieka i myślenia.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Filozofia starożytna · Zobacz więcej »

Flawiusz Ardaburiusz Aspar

ILS 1299) Flawiusz Ardaburiusz Aspar łac. Flavius Ardaburius Aspar (ur. ok. 400, zm. 471 w Konstantynopolu) – wschodniorzymski wódz pochodzący z plemienia Alanów, mający w czasach panowania Marcjana (450–457) i Leona I (457–474) przemożne wpływy w cesarstwie.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Flawiusz Ardaburiusz Aspar · Zobacz więcej »

Flota

Flota – zespół statków podporządkowanych jednemu z przewoźników żeglugi lub państwu, którego mająbanderę.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Flota · Zobacz więcej »

Focjusz I Wielki

Focjusz I Wielki, gr. Φώτιος (ur. ok. 810 w Konstantynopolu, zm. 6 lutego 891 tamże) – patriarcha Konstantynopola w latach 858–867 oraz 877–886, święty Kościoła prawosławnego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Focjusz I Wielki · Zobacz więcej »

Fokas

Fokas (ur. ok. 570, zm. 5 października 610) – cesarz bizantyjski w latach 602-610.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Fokas · Zobacz więcej »

Follis

Wczesny pełnowartościowy follis Dioklecjana propagandowego typu ''Sacra Moneta'' (9,4 g) Follis (l.mn. folles) lub folis – późnorzymska moneta z brązu, wznowiona w Bizancjum i mająca późniejsze liczne naśladownictwa oraz pochodne w różnych państwach europejskich i arabskich.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Follis · Zobacz więcej »

Fortyfikacja

Fortyfikacje na ilustracji z początku XX w Florydzie) Krakowie) Twierdza (Twierdza Mehrangarh w Dźodhpur) Holandii) tunele Mury obronne (Mury obronne twierdzy w Chocimiu) Szprotawie Obszar Warowny Śląsk) Okop (Zdjęcie z 1916 r.) Fortyfikacja (z łac. fortificatio – umocnienie, od fors dpn. fortis siła i ficatio od facere robić, czynić, działać) – zespół obiektów wojskowych w postaci odpowiednich budowli i urządzeń, przeznaczonych do prowadzenia działań obronnych.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Fortyfikacja · Zobacz więcej »

Francja

Francja (IPA), Republika Francuska – państwo, którego część metropolitalna znajduje się w Europie Zachodniej oraz częściowo w Europie Południowej (Oksytania, Korsyka), posiadające także zamorskie terytoria na innych kontynentach.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Francja · Zobacz więcej »

Frankowie

Frankowie – zachodniogermańska federacja plemion, u swoich uchwytnych źródłowo początków, tj.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Frankowie · Zobacz więcej »

Fryderyk I Barbarossa

Fryderyk I Barbarossa (Rudobrody) (ur. ok. 1122, zm. 10 czerwca 1190) – z dynastii Hohenstaufów, syn księcia Szwabii – Fryderyka II i księżniczki Judyty, córki księcia Bawarii Henryka IX Czarnego (zm. 1126) z rodu Welfów, konkurencyjnego w tamtym okresie wobec Hohenstaufów.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Fryderyk I Barbarossa · Zobacz więcej »

Gallipoli (półwysep)

Gallipoli (tur. Gelibolu, w starożytności Chersonez Tracki) – półwysep w europejskiej części Turcji, nad Morzem Egejskim, pomiędzy cieśninąDardanele (prowadzącąna Morze Marmara) a zatokąSaros na północy.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Gallipoli (półwysep) · Zobacz więcej »

Garnizon

Garnizon – określenie korpusu wojsk stacjonujących w określonym miejscu, dawniej żeby tego miejsca pilnować, obecnie najczęściej używając go jako bazę.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Garnizon · Zobacz więcej »

Genua

Genua (wł. Genova, lig. Zena) – miasto w północno-zachodniej części Włoch nad Morzem Liguryjskim (Morze Śródziemne), u stóp Apeninu Liguryjskiego i Alp Liguryjskich.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Genua · Zobacz więcej »

Georg Ostrogorski

Georgije Ostrogorski (nazwisko często podawane w obcych brzmieniach: ang. George Alexandrovič Ostrogorsky, niem. Georg Ostrogorski, ros. Георгий Александрович Острогорский; ur. 19 stycznia 1902 w Petersburgu, zm. 24 października 1976 w Belgradzie) – serbski historyk urodzony w Rosji, międzynarodowej sławy bizantynolog.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Georg Ostrogorski · Zobacz więcej »

Georgios Maniakes

Georgios Maniakes (? - 1043) - uzurpator w 1043 w Grecji.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Georgios Maniakes · Zobacz więcej »

Gildia (historia)

Gildia (niem. Gilde – związek); także konfraternia (z łac. współbractwo) – w średniowiecznej Europie stowarzyszenie o charakterze obronnym, religijnym lub towarzyskim.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Gildia (historia) · Zobacz więcej »

Gospodarka

Gospodarka – system gospodarstw domowych, rolnych, przedsiębiorstw, instytucji publicznych i prywatnych zapewniający zaspokojenie potrzeb określonej populacji, współcześnie najczęściej regulowany przez państwo lub rynek.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Gospodarka · Zobacz więcej »

Grecy

Grecy – naród używający jednego z języków grupy indoeuropejskiej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Grecy · Zobacz więcej »

Gruzja

Gruzja (trb. Sakartwelo) – państwo położone na pograniczu Europy i Azji, w Kaukazie Południowym.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Gruzja · Zobacz więcej »

Grzegorz Ryś

Grzegorz Wojciech Ryś (ur. 9 lutego 1964 w Krakowie) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor habilitowany nauk humanistycznych specjalizujący się w historii Kościoła, rektor Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej w latach 2007–2011, biskup pomocniczy krakowski w latach 2011–2017, arcybiskup metropolita łódzki od 2017, administrator apostolski diecezji kaliskiej w latach 2020–2021, kardynał prezbiter od 2023.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Grzegorz Ryś · Zobacz więcej »

Gwałt

350x350px Gwałt, zgwałcenie – zmuszenie drugiej osoby do obcowania płciowego, poddania się innej czynności seksualnej lub wykonania takiej czynności przez jednąlub wiele osób, posługujących się siłąfizyczną, przymusem, nadużyciem władzy, podstępem lub wykorzystujących niemożność wyrażenia świadomej zgody przez danąosobę.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Gwałt · Zobacz więcej »

Gwardia wareska

Przedstawienie gwardzistów w kronice Skylitzisa Gwardia wareska (gr. Τάγμα των Βαραγγίων -Tagma ton Warangion) – formacja gwardii cesarskiej w Bizancjum.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Gwardia wareska · Zobacz więcej »

Hadrian

Publiusz Eliusz Hadrian (ur. 24 stycznia 76 w Itálice, zm. 10 lipca 138 w Bajach) – cesarz rzymski w latach 117–138.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Hadrian · Zobacz więcej »

Hagia Sophia

Hagia Sophia (Aja Sofia) – meczet w Stambule, a w przeszłości kolejno świątynia chrześcijańska, meczet i muzeum.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Hagia Sophia · Zobacz więcej »

Hamdanidzi

Hamdanidzi (arab.: حمدانيون) – arabska dynastia szyicka rządząca w latach 890–991 w Dżezirze i w latach 944–1003 w Syrii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Hamdanidzi · Zobacz więcej »

Handel

Gdańsk Domu Handlowego Jedynak w Bydgoszczy Handel – proces gospodarczy polegający na sprzedaży, czyli na wymianie dóbr i usług na pieniądze, bądź na inne towary lub usługi (handel wymienny).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Handel · Zobacz więcej »

Henryk Flandryjski

Henryk Flandryjski (ur. ok. 1174, zm. 11 czerwca 1216 w Salonikach) – cesarz łaciński w latach 1205 – 1216.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Henryk Flandryjski · Zobacz więcej »

Herakliusz (cesarz bizantyński)

Herakliusz (– Herakleios,; ur. ok. 574, zm. 11 lutego 641) – cesarz wschodniorzymski (bizantyjski) panujący w latach 610–641.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Herakliusz (cesarz bizantyński) · Zobacz więcej »

Hieronymus Wolf

Hieronymus Wolf Hieronymus Wolf (ur. 1516 w Oettingen in Bayern, zm. 1580 w Augsburgu) – niemiecki humanista i filolog, twórca niemieckiej bizantynistyki.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Hieronymus Wolf · Zobacz więcej »

Historia Bułgarii (681–1018)

Historia Bułgarii (681–1018) – historia pierwszego państwa bułgarskiego, istniejącego w latach 681–1018 na Półwyspie Bałkańskim, mającego stolicę najpierw w Plisce, a następnie w Presławiu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Historia Bułgarii (681–1018) · Zobacz więcej »

Historiografia

historii'' Historiografia (z gr. ἱστορία „badanie”/„informacja”/„opowiadanie” + γράφω „piszę”) synonim dziejopisarstwa – dział piśmiennictwa obejmujący gatunki historyczne.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Historiografia · Zobacz więcej »

Honoriusz (cesarz)

Flavius Augustus Honorius (ur. 9 września 384, zm. 15 sierpnia 423 w Rawennie) – cesarz rzymski od 395 do 423 roku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Honoriusz (cesarz) · Zobacz więcej »

Hospodarstwo Mołdawskie

Mołdawia na tle dzisiejszych granic Hospodarstwo Mołdawskie (st.-słow. Землѧ Молдавскаѧ) – państwo historyczne rozciągające się na terenie Wyżyny Mołdawskiej pomiędzy Karpatami Wschodnimi a Dniestrem, istniejące od XIV do XIX w. W latach 1387–1497 lenno Korony Królestwa Polskiego, a następnie lenno Imperium Osmańskiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Hospodarstwo Mołdawskie · Zobacz więcej »

Hrabstwo Edessy

Hrabstwo Edessy i pozostałe państwa chrześcijańskie na Bliskim Wschodzie w 1135 Baldwin I wkracza do Edessy Hrabstwo Edessy – państwo założone przez krzyżowców podczas I wyprawy krzyżowej na terenie obecnej Turcji i Iraku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Hrabstwo Edessy · Zobacz więcej »

Humanizm renesansowy

Pico della Mirandola (pośrodku), Marsilio Ficino (po lewej) i Angelo Poliziano Humanizm renesansowy – główny prąd intelektualny epoki renesansu; ruch filozoficzny, kulturowy i moralny powstały w XV wieku we Włoszech, a zarysowujący się już w XIV wieku w wielu aspektach kultury średniowiecznej, zmierzający do odrodzenia znajomości literatury i języków klasycznych.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Humanizm renesansowy · Zobacz więcej »

Hunowie

Huński kocioł Hunowie (łac. Huni, Hunni, Chuni, Unni) – lud koczowniczy, który ok.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Hunowie · Zobacz więcej »

I wyprawa krzyżowa

Europa w okresie pierwszej krucjaty Pierwsza wyprawa krzyżowa (pierwsza krucjata) – wyprawa wojenna, która zapoczątkowała okres zbrojnych krucjat, rozpoczętych przez papieża Urbana II od apelu na synodzie w Clermont 27 listopada 1095 roku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i I wyprawa krzyżowa · Zobacz więcej »

II wyprawa krzyżowa

Bliski Wschód, pomiędzy pierwsząa drugąkrucjatąII wyprawa krzyżowa (1147-1149) – wyprawa wojenna rycerstwa zachodnioeuropejskiego skierowana przeciwko muzułmanom na terytorium Lewantu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i II wyprawa krzyżowa · Zobacz więcej »

III wyprawa krzyżowa

III wyprawa krzyżowa – wyprawa wojenna, która odbyła się w latach 1189–1192.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i III wyprawa krzyżowa · Zobacz więcej »

Ikona

data dostępu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ikona · Zobacz więcej »

Ikonodulia

Ikonodulia (gr. douleía „służba niewolnicza, niewola”) – oddawanie czci ikonom, obrazom, wizerunkom bóstwa i symbolom rzeczy świętych.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ikonodulia · Zobacz więcej »

Ikonoklazm

Ikonoklaści (mal. Domenico Morelli) Ikonoklazm, obrazoburstwo (od gr. eikōn – obraz; klásis – złamanie) – ruch religijny szerzący się w łonie chrześcijaństwa w VIII–IX wieku w Bizancjum i państwie Franków oraz w Niderlandach w XVI w., sprzeciwiający się kultowi obrazów i wizerunków.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ikonoklazm · Zobacz więcej »

Iliria

Ilirowie Iliria (łac. Illyria, Illyricum) – starożytna kraina nad Morzem Adriatyckim, obejmująca mniej więcej tereny obecnej Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Serbii, Albanii i Macedonii Północnej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Iliria · Zobacz więcej »

Imperium Osmańskie

Imperium Osmańskie (trans. Devlet-i ʿAlīye-i ʿOsmānīye, tur. Osmanlı İmparatorluğu lub Osmanlı Devleti) – państwo rządzone przez dynastię Osmanów, istniejące od końca XIII wieku do roku 1922, od 1453 roku ze stolicąw Stambule, u szczytu potęgi w XVI–XVIII wieku obejmujące większość Bliskiego Wschodu, Afryki Północnej i południowo-wschodniej Europy.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Imperium Osmańskie · Zobacz więcej »

Imperium Rosyjskie

Imperium Rosyjskie, oficjalna nazwa polska: Cesarstwo Rosyjskie (przed reformąortografii) – oficjalna nazwa Rosji w latach 1721–1917.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Imperium Rosyjskie · Zobacz więcej »

Inflacja

Inflacja na świecie w 2019 Inflacja (łac. inflatio – nadęcie) – proces trwałego wzrostu ogólnego poziomu cen w gospodarce.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Inflacja · Zobacz więcej »

Innocenty III

Innocenty III (łac. Innocentius III, właśc. Lotario de' Conti di Segni; ur. między końcem września 1160 a 8 stycznia 1161 w Anagni, zm. 16 lipca 1216 w Perugii) – papież od 8 stycznia 1198 do 16 lipca 1216.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Innocenty III · Zobacz więcej »

Irak

Region Iraku Zdjęcie satelitarne Iraku Irak, Republika Iraku (arab. العراق, trl. Al-'Irāq, trb. Al-Irak; جمهورية العراق, trb. Dżumhurijjat al-Irak, kurd. كۆماری عێراق, trl. Komarî 'Êraq, trb. Komari Erak; asyr. ܩܘܛܢܝܘܬܐ ܕܥܝܪܐܩ) – państwo arabskie na Bliskim Wschodzie, leżące nad ZatokąPerską.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Irak · Zobacz więcej »

Irena (cesarzowa bizantyńska)

Irena, Irene Sarantapechaina, gr. Ειρήνη Σαρανταπήχαινα, Irena z Aten, gr.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Irena (cesarzowa bizantyńska) · Zobacz więcej »

Irena Angelina

Irena Angelina (ur. 1177 lub 1180/1181 w Konstantynopolu, zm. 27 sierpnia 1208 w Burg Hohenstaufen) – córka cesarza bizantyńskiego – Izaaka II Angelosa i jego pierwszej żony Heriny.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Irena Angelina · Zobacz więcej »

Irena Dukaina

Irena Dukaina (Ειρήνη Δούκαινα, ur. 2 grudnia 1066, zm. 4 kwietnia 1133) − bizantyńska cesarzowa, żona Aleksego I Komnena, pochodząca z rodu Dukasów.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Irena Dukaina · Zobacz więcej »

Islam

Arabii Saudyjskiej i Afganistanu. pielgrzymek. Islam (al-islām – poddanie się woli Boga), mahometanizm – religia monoteistyczna, na początku XXI wieku druga na świecie pod względem liczby wyznawców po chrześcijaństwieW 2010 roku Pew Research Center oceniło liczbę muzułmanów na 1,57 miliarda, to jest 23% ludzkości.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Islam · Zobacz więcej »

Italia (kraina historyczna)

Augusta. Południowa Italia w czasach Augusta. Italia – kraina historyczna i geograficzna położona na Półwyspie Apenińskim, której obszar zmieniał się na przestrzeni dziejów.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Italia (kraina historyczna) · Zobacz więcej »

IV wyprawa krzyżowa

Doża Dandolo przed krzyżowcami IV wyprawa krzyżowa – wyprawa wojenna, wszczęta w roku 1202.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i IV wyprawa krzyżowa · Zobacz więcej »

Iwan Asen II

Iwan Asen II (bułg. Иван Асен II) – car bułgarski w latach 1218-1241.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Iwan Asen II · Zobacz więcej »

Iwan III Srogi

Nowogrodu przez Iwana III Znaczek pocztowy wydany w 1995 z podobiznąIwana III Moneta 25 rubli z 1989 wykonana z palladu Iwan III Srogi, Iwan III Wasiljewicz, Iwan Wielki (ros. Иван III Васильевич, Иван Великий; ur. 22 stycznia 1440 w Moskwie, zm. 27 października 1505 tamże) – syn Wasyla II Ślepego z dynastii Rurykowiczów, w latach 1462–1505 wielki książę moskiewski.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Iwan III Srogi · Zobacz więcej »

Iwan IV Groźny

Iwan Groźny na obrazie Aleksandra Litowczenki Ilja Riepin, ''Car Iwan Groźny i jego syn Iwan 16 listopada 1581 roku'' Iwan IV Groźny (lub; ur. 25 sierpnia 1530 w Kołomienskoje, zm. 18 marca 1584 w Moskwie) – car Rosji z dynastii Rurykowiczów, syn Wasyla III i Heleny Glińskiej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Iwan IV Groźny · Zobacz więcej »

Izaak I Komnen

Izaak I Komnen (ur. ok. 1005, zm. 1061 w Konstantynopolu), cesarz bizantyjski w latach 1057-1059.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Izaak I Komnen · Zobacz więcej »

Izaak II Angelos

Izaak II Angelos (ur. ok. 1156, zm. 28 stycznia 1204 w Konstantynopolu) – cesarz bizantyjski w latach 1185–1195 oraz wspólnie z synem Aleksym IV od 1203.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Izaak II Angelos · Zobacz więcej »

Izaak Komnen (1155–1195 lub 1196)

Izaak Komnen (także: Komnenos lub Comnenus (gr.: Ισαάκιος Κομνηνός, Isaakios Komnēnos), (ur. 1155 zm. 1195 lub 1196) – władca Cypru od 1184 do 1191.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Izaak Komnen (1155–1195 lub 1196) · Zobacz więcej »

Izauryjczycy

Izauryjczycy, Isauryjczycy – lud zamieszkujący w starożytności i wczesnym średniowieczu Izaurię (Isaurię - Cylicję Górzystą) krainę w południowej Anatolii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Izauryjczycy · Zobacz więcej »

Jan Chrzciciel

meczecie Umajjadów w Damaszku Rubens, ''Salome patrzy na ścięcie Jana Chrzciciela.'' Jan Chrzciciel, Jan Baptysta (cs. Prorok, Priedtiecza i Krestitiel Gospodień Ioann, s-c-s. Іоаннъ Крестѧи,, Jehohanan,,, trl. Yaḥyā; ur. pomiędzy 6 p.n.e. a 2 p.n.e. w En Kerem, zm. ok. 32 w Macheroncie) – żydowski pustelnik, prorok dla chrześcijan, muzułmanów i mandejczyków.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Jan Chrzciciel · Zobacz więcej »

Jan Filopon

Jan Filopon, również Jan Gramatyk (gr.: Ἰωάννης ὁ Φιλόπονος, łac. Ioannes Alexandrensis albo Christianus, ur. ok. 475–ok. 490, zm. ok. 567–ok. 580) – filozof, teolog, filolog, lekarz i matematyk bizantyński.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Jan Filopon · Zobacz więcej »

Jan I Tzimiskes

Jan I Tzimiskes (gr. Ιωάννης Τσιμισκής, ur. 11 grudnia 925, zm. 10 stycznia 976) – cesarz bizantyński od 11 grudnia 969 roku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Jan I Tzimiskes · Zobacz więcej »

Jan II Komnen

Jan II Komnen (ur. 13 września 1087, zm. 8 kwietnia 1143), cesarz bizantyjski od 15 sierpnia 1118.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Jan II Komnen · Zobacz więcej »

Jan III Dukas Watatzes

Jan III Dukas Watatzes (gr. Ιωάννης Γ΄ Δούκας Βατάτζης, Iōannēs III Doukas Batatzēs; ur. 1192, zm. 3 listopada 1254) – cesarz nicejski w latach 1222–1254.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Jan III Dukas Watatzes · Zobacz więcej »

Jan Kurkuaz

Jan Kurkuaz, gr.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Jan Kurkuaz · Zobacz więcej »

Jan Skylitzes

Podniesienie cesarza na tarczy (ilustracja z madryckiego rękopisu ''Kroniki'' Skylitzesa) Jan Skylitzes (gr. Ἰωάννης Σκυλίτζης Iōannēs Skylitzēs) – kronikarz bizantyński z XI wieku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Jan Skylitzes · Zobacz więcej »

Jan VI Kantakuzen

Jan VI Kantakuzen, gr. Ιωάννης ΣΤ' Καντακουζηνός (ur. w 1294 lub 1295 w Konstantynopolu, zm. 15 czerwca 1383 w Mistrze) – cesarz bizantyński w latach 1347–1354, od 1325 wielki domestyk.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Jan VI Kantakuzen · Zobacz więcej »

Jan VIII Paleolog

Jan VIII Paleolog (gr. Ιωάννης Η' Παλαιολόγος) (ur. 17/18 grudnia 1392, zm. 31 października 1448 w Konstantynopolu) – najstarszy syn Manuela II.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Jan VIII Paleolog · Zobacz więcej »

Język arabski

Język arabski – język z rodziny języków semickich, w której zaliczany jest do grupy języków południowo-zachodnich według klasycznego podziału, bądź grupy języków zachodnich, centralnych według podziału Hetzrona i Voigta.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Język arabski · Zobacz więcej »

Język aramejski

Język aramejski (aram. ܐܪܡܝܐ Ārāmājâ, Arāmît) – język z grupy semickiej, używany na Bliskim Wschodzie od II tysiąclecia p.n.e. do czasów dzisiejszych.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Język aramejski · Zobacz więcej »

Język średniogrecki

Język średniogrecki (greka bizantyjska) – termin określający czwartąfazę w ewolucji języka greckiego, w okresie między założeniem Konstantynopola w roku 330 a jego upadkiem w roku 1453.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Język średniogrecki · Zobacz więcej »

Język chiński

Zasięg geograficzny poszczególnych języków chińskich Język chiński (lub; pinyin Zhōngwén) – język lub grupa spokrewnionych języków (w klasyfikacji ISO 639-3: makrojęzyk) z rodziny języków chińsko-tybetańskich.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Język chiński · Zobacz więcej »

Język grecki

Wyraz „Grecja” napisany po nowogrecku Wyraz „Cypr” napisany po nowogrecku Język grecki, greka (Hellenikè glõtta; nowogr. ελληνική γλώσσα, ellinikí glóssa lub ελληνικά, elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Język grecki · Zobacz więcej »

Język grecki klasyczny

Język grecki klasyczny, greka klasyczna – stadium rozwojowe języka greckiego używanego w okresie klasycznym (500 r. p.n.e. – 350 r. p.n.e.) starożytnej Grecji.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Język grecki klasyczny · Zobacz więcej »

Język gruziński

Język gruziński (gruz.) – język kartwelski, używany przez ok.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Język gruziński · Zobacz więcej »

Język koptyjski

Koptyjska inskrypcja z tekstem liturgicznym z V – VI wieku (Górny Egipt) Język koptyjski (kopt. ϯⲙⲉⲧⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ, timetremǹnkhēmi) – ostatnia faza rozwojowa języka egipskiego, potomek języka staroegipskiego, należy do rodziny języków afroazjatyckich.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Język koptyjski · Zobacz więcej »

Język ormiański

Język ormiański, język armeński (Հայերեն, hayeren) – język z rodziny języków indoeuropejskich z grupy satem, stanowiący w niej samodzielnągałąź.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Język ormiański · Zobacz więcej »

Język staro-cerkiewno-słowiański

Język staro-cerkiewno-słowiański, język scs., język starosłowiański – najstarszy literacki język słowiański, formujący się od połowy IX wieku, oparty głównie na słowiańskich gwarach okolic Sołunia (dzisiejsze Saloniki).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Język staro-cerkiewno-słowiański · Zobacz więcej »

Język syryjski

Ewangelii św. Jana Język syryjski (syriacki, ܣܘܪܝܝܐ suryāyā) – dialekt wschodnioaramejski z okolic Edessy (obecnie Şanlıurfa w Turcji).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Język syryjski · Zobacz więcej »

Języki wschodnioromańskie

Języki wschodnioromańskie, bałkańsko-romańskie – grupa językowa w ramach rodziny języków romańskich.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Języki wschodnioromańskie · Zobacz więcej »

Jedwab

kokon jedwabnika kokony jedwabników Jedwab – włókno pochodzenia zwierzęcego (białkowe) uzyskiwane z kokonu jedwabnika morwowego lub jedwabnika dębowego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Jedwab · Zobacz więcej »

Jerozolima

Jerozolima (trl. Yerushalayim trb. Jeruszalajim; arab. القدس, trl. Al-Quds, trb. Al-Kuds oraz اورشليمtrl. Ūrushalīm, trb. Uruszalim, także بيت المقدس, trl. Bayt al-Maqdis lub Bayt al-Muqaddas, trb. Bajt al-Makdis lub Bajt al-Mukaddas, – zobacz też: nazwy Jerozolimy) – największe miasto Izraela, stolica administracyjna Dystryktu Jerozolimy i stolica państwa Izraela według izraelskiego prawa.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Jerozolima · Zobacz więcej »

Jezus Chrystus

Jezus Chrystus (ur. ok. 8–4 p.n.e. w Betlejem, zm. ok. 30Por. Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary (381 r.): Wierzę... w jednego Pana Jezusa Chrystusa, Syna Bożego Jednorodzonego, który z Ojca jest zrodzony przed wszystkimi wiekami, Bóg z Boga, Światłość ze Światłości, Bóg prawdziwy z Boga prawdziwego. Zrodzony, a nie stworzony, współistotny Ojcu, a przez Niego wszystko się stało. lub 33 n.e. w Jerozolimie) – centralna postać chrześcijaństwa Według tego autora Jezusa uważa się za założyciela religii w klasycznych teoriach religiologicznych oraz religioznawczych, które nie uwzględniająogólnych idei genezy religii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Jezus Chrystus · Zobacz więcej »

John Bagnell Bury

John Bagnell Bury John Bagnell Bury (ur. 16 października 1861 w Clontibret; zm. 1 czerwca 1927 w Rzymie), znany jako J. B. Bury – irlandzki historyk i filolog klasyczny.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i John Bagnell Bury · Zobacz więcej »

Joscelin II z Courtenay

Joscelin II z Courtenay (ur. 1113, zm. 1159) – hrabia Edessy (1131—1149), tytularny hrabia Edessy (1150-1159).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Joscelin II z Courtenay · Zobacz więcej »

Justyn I

Justyn I (ur. ok. 450 w Niszu, zm. 1 sierpnia 527 w Konstantynopolu) – cesarz bizantyński, panujący od 5 lipca 518 do 1 sierpnia 527.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Justyn I · Zobacz więcej »

Justyn II

Justyn II, Flavius Iustinus Iunior Augustus (ur. ok. 520, zm. 5 października 578) – cesarz bizantyński od 565 do 578 roku z dynastii justyniańskiej, siostrzeniec i następca cesarza Justyniana I Wielkiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Justyn II · Zobacz więcej »

Justynian I Wielki

kościele San Vitale w Rawennie Granice Cesarstwa Bizantyńskiego w 550 r. Pomnik Justyniana I w Skopje dyptyku Barberini z kości słoniowej z początku VI w. Justynian I Wielki, Iustinianus (właśc. Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus, ur. 11 maja 483 w Tauresium, Prowincja Iliria, zm. 14 listopada 565 w Konstantynopolu) – cesarz bizantyński od 1 sierpnia 527 do 13 listopada 565 z dynastii justyniańskiej, święty Kościoła prawosławnego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Justynian I Wielki · Zobacz więcej »

Justynian II Rhinotmetos

Justynian II (gr. Ιουστινιανός Β΄, łac. Iustinianus II).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Justynian II Rhinotmetos · Zobacz więcej »

Kałojan

Kałojan (także: Joanica; czasem z przydomkiem: Rzymianobójca, bułg. Калоян) – car bułgarski w latach 1197–1207.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kałojan · Zobacz więcej »

Kaj Chusrau I

Kaj Chusrau I lub Kajhisrew I (arab. كيخسرو الأول) (ur.? zm. 1211) – sułtan seldżuckiego Sułtanatu Rum, syn Kilidża Arslana II.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kaj Chusrau I · Zobacz więcej »

Kalabria

Kalabria (wł. Calabria) – region administracyjny w południowych Włoszech o powierzchni 15 079 km² i 2,09 milionach mieszkańców, ze stolicąw Catanzaro.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kalabria · Zobacz więcej »

Kalif

Kalif (arab. ħalifa, „następca”) – w islamie sunnickim tytuł następców Mahometa, czyli przywódców muzułmańskich społeczności państwowo-religijnych zwanych kalifatami.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kalif · Zobacz więcej »

Kalifat

Kalifat (arab. خلافة chilāfa) – islamski ustrój polityczny, w którym głowąpaństwa jest kalif (arab. خليفة chalīfa).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kalifat · Zobacz więcej »

Karol I Andegaweński

Karol I Andegaweński, fr. Charles Ier d’Anjou, it.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Karol I Andegaweński · Zobacz więcej »

Karol Wielki

Tron Karola Wielkiego (2013) Karol I Wielki (ur. 2 kwietnia 742 lub 747, zm. 28 stycznia 814 w Akwizgranie) – król Franków i Longobardów, cesarz rzymski od 25 grudnia 800.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Karol Wielki · Zobacz więcej »

Kartagina

Kartagina (fen. Qrt-ḥdšt, Kart Hadaszt, lit. Nowe Miasto;, Karchedon, Kartadż, Kartago) – starożytne miasto w Afryce Północnej, położone na wybrzeżu Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kartagina · Zobacz więcej »

Katafrakt

Sasanidzki katafrakt: jeździec nosi kolczugę, a koń okryty jest zbrojąłuskowąKatafrakt imperium Sasanidów (z rzeźby w Iranie) Katafrakt w pełnej zbroi łuskowej Katafrakt (gr. κατάφρακτος kataphraktos – pokryty, osłonięty, opancerzony) – ciężki kawalerzysta w czasach starożytnych i w średniowieczu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Katafrakt · Zobacz więcej »

Katania

Katania (wł. Catania) – miasto i port we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Katania, u podnóża Etny.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Katania · Zobacz więcej »

Katolicyzm

Katolicyzm – jeden z głównych odłamów chrześcijaństwa, najliczniejsze wyznanie chrześcijańskie, oparte na Piśmie Świętym i Tradycji apostolskiej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Katolicyzm · Zobacz więcej »

Kaukaz (region)

Granice państw, państw nieuznawanych i republik autonomicznych istniejących na Kaukazie w 2008 Zakaukaskiej Demokratycznej Republiki Federacyjnej w 1918 Flaga Republiki Górskiej Północnego Kaukazu Zakaukaskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej Kaukaz – region na pograniczu Europy i Azji pomiędzy morzami Czarnym i Kaspijskim wokół gór Kaukaz.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kaukaz (region) · Zobacz więcej »

Kayseri

Kayseri (dawniej gr. Καισάρεια – Kaisareia – Cezarea Kapadocka) – miasto w środkowej Turcji, w prowincji o tej samej nazwie, u północnego podnóża wulkanu Erciyes, położone na wysokości 1043 metrów.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kayseri · Zobacz więcej »

Kijów

Logotyp Kijów (Kyjiw) – stolica i największe miasto Ukrainy (pod względem liczby ludności oraz powierzchni), leżące nad rzekąDniepr.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kijów · Zobacz więcej »

Kościół łaciński

bazylice św. Jana na Lateranie Kościół łaciński, Kościół rzymskokatolicki – największa liczebnie część Kościoła katolickiego, mająca własną, odrębnątradycję liturgicznąoraz własnąi odrębnąstrukturę; widzialnągłowąKościoła rzymskokatolickiego jest biskup Rzymu, czyli papież.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kościół łaciński · Zobacz więcej »

Kodeks Justyniana

Strona tytułowa wydania z 1583 Kodeks Justyniana (łac. Codex Iustinianus) – jedna z trzech części wielkiej kompilacji prawa rzymskiego podjętej w latach 528–534 n.e. przez cesarza Justyniana I Wielkiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kodeks Justyniana · Zobacz więcej »

Kodeks Teodozjański

Kodeks Teodozjański – zbiór praw z czasów Cesarstwa rzymskiego, obejmujący konstytucje cesarskie wydane za panowania cesarzy chrześcijańskich, tj.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kodeks Teodozjański · Zobacz więcej »

Koine

Koine, koinè, greka wspólna (od gr., he koine dialektos – wspólny dialekt) – określenie powszechnej formy języka greckiego, która zastąpiła klasyczny język starogrecki i pozostawała w użyciu od początków epoki hellenistycznej do czasów późnoantycznych (ok. 300 p.n.e. – 300 n.e.). Greka koine stała się lingua franca wschodniej części basenu Morza Śródziemnego i nieoficjalnie drugim po łacinie językiem cesarstwa rzymskiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Koine · Zobacz więcej »

Komnenowie

Komnenowie – jedna z ostatnich dynastii bizantyjskich panujących w Cesarstwie Bizancjum, a następnie Cesarstwie Trapezuntu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Komnenowie · Zobacz więcej »

Kompania Katalońska

Kompania Katalońska – armia zaciężna utworzona przez Rogera de Flor po zakończeniu wojny nieszporowej o Sycylię w 1302 r., od 1303 roku na służbie cesarza bizantyńskiego Andronika II Paleologa.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kompania Katalońska · Zobacz więcej »

Konstans II (cesarz bizantyński)

Konstans II Brodaty (Constans II Pogonatus, ur. 7 listopada 630, zm. 15 września 668) – cesarz bizantyński od 641 roku do śmierci.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Konstans II (cesarz bizantyński) · Zobacz więcej »

Konstantyn I Wielki

Pomnik Konstantyna I Wielkiego w Yorku Konstantyn I Wielki, (ur. 27 lutego ok. 272 w Niszu w dzisiejszej Serbii, zm. 22 maja 337) – cesarz rzymski od 306 do 337 roku, święty Kościoła prawosławnego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Konstantyn I Wielki · Zobacz więcej »

Konstantyn IV

Konstantyn IV (gr. Κωνσταντίνος, ur. 649, zm. 685) – cesarz bizantyjski w latach 668–685.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Konstantyn IV · Zobacz więcej »

Konstantyn V Kopronim

Konstantyn V Kopronim (ur. 718, zm. 14 września 775) – od 741 cesarz bizantyński z dynastii izauryjskiej, jeden z największych obrazoburców.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Konstantyn V Kopronim · Zobacz więcej »

Konstantyn VII Porfirogeneta

Follis z podobiznąKonstantyna VII Porfirogenety i Zoe Konstantyn VII Porfirogeneta, (łac. Constantinus Porphyrogennetus, gr., Konstantinos Porphyrogennetos) (ur. 17 lub 18 maja 905, zm. 9 listopada 959) – cesarz bizantyński.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Konstantyn VII Porfirogeneta · Zobacz więcej »

Konstantyn XI Paleolog

Konstantyn XI Paleolog (ur. 8 lutego 1405, zm. 29 maja 1453) – cesarz bizantyński z dynastii Paleologów, ostatni władca Bizancjum, panujący od 6 stycznia 1449 do śmierci 29 maja 1453.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Konstantyn XI Paleolog · Zobacz więcej »

Konstantynopol

Hagia Sophia – symbol Konstantynopola Kościół Chrystusa Pantokratora Konstantynopol – nazwa Bizancjum nadana miastu przez Konstantyna Wielkiego, który wybrał je na swojąsiedzibę; w latach 330–395 stolica Cesarstwa Rzymskiego, w latach 395–1453 stolica Cesarstwa Bizantyńskiego i Cesarstwa Łacińskiego (1204–1261), stolica Imperium Osmańskiego w latach 1453–1922.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Konstantynopol · Zobacz więcej »

Konya

Meczet z muzeum Mevlany Konya (gr. Ἰκόνιον Ikónion, łac. Iconium, dawniej także osm. قونیه Koniah, Konieh, Qunia) – miasto w południowej Turcji, na Wyżynie Anatolijskiej, u północnego podnóża Taurusu, stolica prowincji Konya.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Konya · Zobacz więcej »

Korfu

Korfu, starożytna Kerkyra (gr. Κέρκυρα Kérkira, łac. Cercyra; wł. Corfu) – górzysta wyspa w Grecji, w północnej części Morza Jońskiego u wybrzeży Albanii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Korfu · Zobacz więcej »

Korynt

Korynt (Korinthos) – miasto portowe w środkowej Grecji, położone na półwyspie Peloponez, na Przesmyku Korynckim, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Koryntia.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Korynt · Zobacz więcej »

Królestwo Iberii

Iberia kaukaska Sansona Iberia (იბერია) – państwo istniejące na terenach wschodniej Gruzji między V wiekiem p.n.e. a VI wiekiem n.e., kiedy zostało podbite przez Persję.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Królestwo Iberii · Zobacz więcej »

Królestwo Jerozolimskie

Gotfryd z Bouillon w dniu 22 lipca 1099 został wybrany na króla Jerozolimy Królestwo Jerozolimskie (stfr. Roiaume de Jherusalem) – państwo założone przez krzyżowców podczas I wyprawy krzyżowej (1096–1099) na terenie Syrii i Palestyny.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Królestwo Jerozolimskie · Zobacz więcej »

Królestwo Sycylii

Mapa Półwyspu Apenińskiego oraz Sycylii w 1810 Królestwo Sycylii – państwo założone w 1130 roku przez Rogera II, który zjednoczył posiadłości normańskie i stworzył królestwo obejmujące wyspę Sycylię, południowączęść Półwyspu Apenińskiego z Neapolem oraz Maltę.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Królestwo Sycylii · Zobacz więcej »

Królestwo Tesaloniki

Królestwo Tesaloniki – jedno z państw założonych przez krzyżowców po rozbiciu Cesarstwa Bizantyjskiego przez IV krucjatę w 1204 r. Jego twórcąbył markiz Montferratu, Bonifacy I. Państwo przestało istnieć krótko po jego śmierci, podbite przez despotę Teodora z Epiru.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Królestwo Tesaloniki · Zobacz więcej »

Królestwo Węgier

Królestwo Węgier – państwo istniejące w Europie Środkowej od roku 1000 do 1918.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Królestwo Węgier · Zobacz więcej »

Kreta

Kreta (od słowa krateia – silna,,, wen. Candia) – grecka wyspa na Morzu Śródziemnym.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kreta · Zobacz więcej »

Krucjata

J. Matejko, 1876) Krucjaty („krzyż”) – wyprawy zbrojne podejmowane na wezwanie papieży głównie przez rycerstwo chrześcijańskie w okresie średniowiecza.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Krucjata · Zobacz więcej »

Krum

Krum (Korum) Zwycięzca lub Straszny, bułg. Кана Субиги Крум Страшни (ur. ?, zm. 814) – kolejny władca Bułgarii po chanie Kardamie oraz założyciel nowej dynastii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Krum · Zobacz więcej »

Kryzys wieku III

Cesarstwo Rzymskie (ciemnoczerwony kolor), Cesarstwo Palmyry (czerwony kolor) oraz Cesarstwo galijskie (różowy kolor) w 271 roku n.e. Mur Aureliana opasający Rzym został zbudowany z powodu wzrostu zagrożenia najazdami barbarzyńców Kryzys III wieku – szereg wydarzeń politycznych, militarnych, gospodarczych i społecznych w dziejach Cesarstwa Rzymskiego, które miały miejsce między zamordowaniem cesarza Aleksandra Sewera w roku 235 a objęciem władzy przez Dioklecjana w roku 284.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kryzys wieku III · Zobacz więcej »

Krzyż łaciński

Krzyż łaciński Krzyż łaciński – podstawowa forma krzyża chrześcijańskiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Krzyż łaciński · Zobacz więcej »

Krzyż Prawdziwy

Krzyż Prawdziwy, Święty Krzyż – nazwa fizycznych pozostałości, które zgodnie z chrześcijańskątradycjąnależały do krzyża, na którym został zabity Jezus Chrystus.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Krzyż Prawdziwy · Zobacz więcej »

Księstwo Antiochii

Księstwo Antiochii – państwo założone przez krzyżowców podczas I wyprawy krzyżowej na terenie obecnej Turcji i Syrii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Księstwo Antiochii · Zobacz więcej »

Ktezyfon

Ruiny zimowego pałacu królewskiego (1920) Ruiny zimowego pałacu królewskiego (2016) Ruiny zimowego pałacu królewskiego – sklepienie kolebkowe (2016) Ktezyfon (Ktesifon, Ktezyfont, łac. Ctesiphon, per. تيسفون Tispun lub Tisfun; arab. المدائن Al-Madā'in) – starożytne miasto na północno-wschodnim brzegu Tygrysu, u ujścia Dijali, naprzeciwko Seleucji, około 30 km od Bagdadu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ktezyfon · Zobacz więcej »

Kutigurowie

Kutigurowie (również Kutrigurowie) – plemię bułgarskie zamieszkujące w VI i VII wieku ziemie położone nad Morzem Czarnym na zachód od Donu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Kutigurowie · Zobacz więcej »

Larisa

Larisa (staroż. Larysa lub Laryssa) – miasto w środkowej Grecji, na Nizinie Tesalskiej, nad rzekąPinios (uchodzi do Morza Egejskiego), siedziba administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa, regionu Tesalia, jednostki regionalnej Larisa i gminy Larisa.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Larisa · Zobacz więcej »

Latakia

Latakia (arab. اللاذقية Al-Lazikijja, łac. Laodicea ad mare) – jedno z ważniejszych miast portowych w Syrii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Latakia · Zobacz więcej »

Legat papieski

Legat papieski – przedstawiciel Stolicy Apostolskiej, delegowany przez papieża w celu prowadzenia, kształtowania i kontroli polityki kościelnej w danym kraju.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Legat papieski · Zobacz więcej »

Leon Fokas

Jana Skylitzesa Pojmanie i oślepienie Leona Fokasa. Ilustracja z madryckiego rękopisu ''Kroniki'' Jana Skylitzesa Leon Fokas (IX/X w., grec. Λέων Φωκᾶς) – bizantyński wódz z okresu panowania dynastii macedońskiej, na początku X w.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Leon Fokas · Zobacz więcej »

Leon I (cesarz bizantyński)

Leon I Makelles (Imperator Caesar Flavius Valerius Leo Augustus, ur. ok. 401 w Tracji, zm. 18 stycznia 474) – cesarz wschodniorzymski od 457 aż do swojej śmierci.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Leon I (cesarz bizantyński) · Zobacz więcej »

Leon II (cesarz bizantyński)

Leon II, Leo II (ur. 467, zm. 17 listopada 474) – cesarz wschodniorzymski 473–474.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Leon II (cesarz bizantyński) · Zobacz więcej »

Leon III (papież)

Leon III, (ur. w 750 w Rzymie, zm. 12 czerwca 816) – święty Kościoła katolickiego, 96.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Leon III (papież) · Zobacz więcej »

Leon III Izauryjczyk

Leon III wraz z synem Konstantynem Cesarstwo Bizantyńskie w roku 717. Leon III Izauryjczyk (gr. Λέων Γ' ο Ίσαυρος, ok. 680–18 czerwca 741) – cesarz bizantyński od 717 do śmierci, pierwszy władca z dynastii izauryjskiej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Leon III Izauryjczyk · Zobacz więcej »

Leon V Armeńczyk

Leon V Armeńczyk (gr. Λέων Ε' ο Αρμένιος, ur. ok. 775, zm. 25 grudnia 820) – generał bizantyjski za panowania cesarzy Nicefora I i Michała I, od 813 r. cesarz bizantyjski.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Leon V Armeńczyk · Zobacz więcej »

Leoncjusz I (cesarz bizantyński)

Solidus bizantyjskiego uzurpatora Leoncjusza. Awers: popiersie w diademie perłowym, w hełmie i kirysie, zwrócone lekko w prawo, w prawej ręce trzymające włócznię przez ramię, a na lewym tarczę Leoncjusz I (Leontius, zm. w 488) – uzurpator za panowania cesarza Zenona w 484-488 w Izaurii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Leoncjusz I (cesarz bizantyński) · Zobacz więcej »

Lewant

Lewant Lewant (od wł. levante – wschód) – określenie państw leżących na wschodnim, azjatyckim wybrzeżu Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Lewant · Zobacz więcej »

Limitanei

Limitanei – wojska rzymskie stanowiące obsadę limes złożone prawie wyłącznie z piechoty.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Limitanei · Zobacz więcej »

Literatura bizantyńska

Literatura bizantyńska – literatura Wschodniego Cesarstwa Rzymskiego (Bizantyńskiego).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Literatura bizantyńska · Zobacz więcej »

Literatura starogrecka

Starożytni Grecy byli prekursorami w wielu dziedzinach – dotyczy to szczególnie kultury.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Literatura starogrecka · Zobacz więcej »

Longobardowie

Trasa migracji Longobardów ze Skandynawii do Italii (jedna z koncepcji) królów Włoch. Państwo Longobardów (kolor błękitny) i posiadłości Bizancjum (kolor pomarańczowy) w Italii w latach 572-1000 Longobardowie, Langobardowie, starsza nazwa Winnilowie (Winilowie, Wannilowie) – lud zachodniogermański, który w VI wieku stworzył w północnej Italii Królestwo Longobardów.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Longobardowie · Zobacz więcej »

Lotar III

Lotar III z Supplinburga (ur. 1075, zm. 4 grudnia 1137) – książę Saksonii od 1106, król Niemiec od 1125, cesarz rzymski od 1133.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Lotar III · Zobacz więcej »

Ludwik I (hrabia Blois)

Ludwik I (ur. 1172, zm. 14 kwietnia 1205 pod Adrianopolem), hrabia Blois, uczestnik IV krucjaty, syn hrabiego Tybalda V Dobrego i Alicji, córki króla Francji Ludwika VII Młodego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ludwik I (hrabia Blois) · Zobacz więcej »

Ludy tureckie

Rozmieszczenie języków z turkijskiej grupy językowej Ludy tureckie, ludy turkijskie (także turańskie, turskie, turkskie) – rodzina ludów wspólnego pochodzenia i kultury, posługujących się językami turkijskiej rodziny językowej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ludy tureckie · Zobacz więcej »

Luwr

Skrzydło Richelieu Widok z lotu ptaka Plan Luwru Leonarda da Vinci Luwr (fr. Louvre, Musée du Louvre) – dawny pałac królewski w Paryżu, obecnie muzeum sztuki.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Luwr · Zobacz więcej »

Madryt

Madryt – stolica i największe miasto Hiszpanii, położone w środkowej części kraju, na Wyżynie Kastylijskiej, u podnóża Sierra de Guadarrama, nad rzekąManzanares.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Madryt · Zobacz więcej »

Maksym Wyznawca

Maksym Wyznawca, właśc.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Maksym Wyznawca · Zobacz więcej »

Maksymian

Maksymian,, (ur. ok. 250 w Sirmium w Panonii, zm. 310) – cesarz rzymski w latach 286–305, współrządzący z Dioklecjanem.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Maksymian · Zobacz więcej »

Malatya

Malatya, dawniej Melitene – miasto w Turcji.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Malatya · Zobacz więcej »

Mandylion

Współczesny mandylion ks. Jacka Wróbla SJ Mandylion – występujący w ikonografii od VI wieku rodzaj acheiropoietosu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Mandylion · Zobacz więcej »

Manicheizm

Manicheizm – prąd religijno-filozoficzny stworzony w III wieku n.e. przez Babilończyka Maniego (Manesa).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Manicheizm · Zobacz więcej »

Manuel I Komnen

Manuel I Komnen (gr. Μανουήλ Α' Κομνηνός, Manouēl I Komnēnos; ur. 28 listopada 1118, zm. 24 września 1180) – syn cesarza Jana II Komnena i Piroski Węgierskiej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Manuel I Komnen · Zobacz więcej »

Manuel II Paleolog

Manuel II Paleolog (gr. Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγος) (ur. 27 czerwca 1350, zm. 21 lipca 1425) – drugi syn Jana V Paleologa, cesarz bizantyński w latach 1391–1425.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Manuel II Paleolog · Zobacz więcej »

Marcin I

Marcin I, (ur. w Todi, Cesarstwo Bizantyńskie; zm. 16 września 655 w Chersonezie Taurydzkim) – święty Kościoła katolickiego i prawosławnego, 74.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Marcin I · Zobacz więcej »

Marcjan (cesarz bizantyński)

Marcjan (Imperator Caesar Flavius Marcianus Augustus, ur. ok. 392, zm. 27 stycznia 457) – cesarz wschodniorzymski panujący w latach 450–457.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Marcjan (cesarz bizantyński) · Zobacz więcej »

Marek Aureliusz

Marek Aureliusz Antoninus, Marek Anniusz Aureliusz Werus (Marcus Aurelius Antoninus, Marcus Annius Aurelius Verus; ur. 26 kwietnia 121 w Rzymie, zm. 17 marca 180 w Vindobonie) – w latach 161–180 cesarz rzymski, pisarz i filozof.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Marek Aureliusz · Zobacz więcej »

Maria z Antiochii

Maria z Antiochii (ur. 1145, zm. 27 sierpnia 1182) – cesarzowa bizantyńska 1161–1180, żona Manuela I Komnena.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Maria z Antiochii · Zobacz więcej »

Maria z Nazaretu

Maria z Nazaretu (hebr. Miriam, Mariam;, Mariám, María; Marjam) (ur. przed 20 p.n.e. w Jerozolimie lub Seforis, zm. po 30 n.e. według tradycji w Efezie) – matka Jezusa Chrystusa, żona Józefa z Nazaretu, jedna z głównych osób w wierze wielu wyznań chrześcijańskich, znana także w innych religiach (np. w islamie, bahaizmie i kaodaizmie).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Maria z Nazaretu · Zobacz więcej »

Marka (masa)

Marka – średniowieczna jednostka masy, stanowiąca połowę funta.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Marka (masa) · Zobacz więcej »

Matematyka

Rafaela Santiego (XVI wiek); cyrkiel trzyma Euklides, grecki matematyk z III wieku p.n.e. Uniwersytetu Oksfordzkiego; na ziemi znajduje się parkietaż Penrose’a opisany po raz pierwszy przez jednego z pracowników tej placówki. Matematyka (z łac. mathematicus, od gr. μαθηματικός mathēmatikós, od μαθηματ-, μαθημα mathēmat-, mathēma, „nauka, lekcja, poznanie”, od μανθάνειν manthánein, „uczyć się, dowiedzieć”; prawd. spokr. z goc. mundon, „baczyć, uważać”) – nauka zaliczana do grupy formalnych, inaczej dedukcyjnych lub apriorycznych, a także do nauk ścisłych i definiująca tę grupę – matematyka stanowi ich fundament.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Matematyka · Zobacz więcej »

Maurycjusz (cesarz bizantyński)

Maurycjusz (gr. Φλάβιος Μαυρίκιος Τιβέριος Αύγουστος Flavius Mauricius Tiberius Augustus) (ur. 539, zm. 27 listopada 602) – cesarz bizantyński w latach 582-602, ostatni przedstawiciel dynastii wywodzącej się od Justyna I.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Maurycjusz (cesarz bizantyński) · Zobacz więcej »

Mehmed II Zdobywca

Mehmed II Zdobywca (ur. 30 marca 1432 w Adrianopolu, zm. 3 maja 1481), (Mehmed al-Fatih) – sułtan z dynastii Osmanów, panujący w latach 1444–1446 i 1451–1481.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Mehmed II Zdobywca · Zobacz więcej »

Mesyna

Mesyna (wł. Messina) – miasto i gmina we Włoszech, położone w północno-wschodniej części Sycylii, nad CieśninąMesyńską.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Mesyna · Zobacz więcej »

Metody I (patriarcha Konstantynopola)

Metody I, Metody Wyznawca, gr. Μεθόδιος Α΄, cs. Swiatitiel Miefodij, patriarch Konstantinopolskij (ur. 788/800 w Syrakuzach, zm. 14 czerwca 847 w Konstantynopolu) – patriarcha Konstantynopola, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Metody I (patriarcha Konstantynopola) · Zobacz więcej »

Metropolia (religia)

Metropolia kościelna – prowincja kościelna obejmująca kilka diecezji (sufraganii) oraz archidiecezję, od której najczęściej przejmuje nazwę.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Metropolia (religia) · Zobacz więcej »

Mezja

Mapa Mezji Superior i Inferior w roku 250 Mezja – prowincja rzymska istniejąca w latach 12–86 n.e., położona na południe od dolnego Dunaju, na terytorium współczesnej Bułgarii i Serbii; północno-wschodni fragment Mezji (Delta Dunaju) znajduje się na obszarze Rumunii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Mezja · Zobacz więcej »

Mezopotamia

Mezopotamia widoczna z satelity w 2020 roku Mezopotamia,, w znaczeniu dosłownym międzyrzecze (nazwa przejęta z Miyanrudan i Bet-Nahrain) – starożytna kraina na Bliskim Wschodzie leżąca w dorzeczu Tygrysu i Eufratu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Mezopotamia · Zobacz więcej »

Mezzogiorno

Mezzogiorno na brązowo – obszar obejmujący Basilicatę, Kampanię, Kalabrię, Apulię i Sycylię na południu Włoch, jak również Molise i Abruzję, które geograficznie leżąw środkowych lub południowo-środkowych Włoszech.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Mezzogiorno · Zobacz więcej »

Michał III Metystes

Michał III Metystes (gr. Μιχαήλ Γ΄, Mikhaēl III; ur. 839 lub 840 w Konstantynopolu, zm. 23 lub 24 września 867 tamże) – cesarz bizantyński od 842, ostatni z dynastii amoryjskiej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Michał III Metystes · Zobacz więcej »

Michał IV Paflagończyk

Michał IV Paflagończyk (ur. 1010, zm. 10 grudnia 1041) – cesarz bizantyjski od 11 kwietnia 1034, drugi mąż cesarzowej Zoe (współrządzili razem).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Michał IV Paflagończyk · Zobacz więcej »

Michał Psellos

Michał Psellos (ur. 1018, zm. 1078–1097) – bizantyński polityk, pisarz, historyk i filozof.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Michał Psellos · Zobacz więcej »

Michał VII Dukas

Cesarstwo Bizantyńskie w roku 1071. Cesarstwo Bizantyńskie w roku 1076. Michał VII Dukas zwany Parapinakesem (ur. przed 1050, zm. ok. 1090) – cesarz bizantyński w latach 1071–1078.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Michał VII Dukas · Zobacz więcej »

Michał VIII Paleolog

Herb Paleologów w XV wieku Michał VIII Paleolog (ur. 1224/1225, zm. 11 grudnia 1282) – cesarz Nicei od 1259, cesarz Bizancjum od 1261.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Michał VIII Paleolog · Zobacz więcej »

Miedź

Miedź (Cu) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Miedź · Zobacz więcej »

Mikołaj I Wielki

Mikołaj I Wielki, (ur. ok. 820 w Rzymie, zm. 13 listopada 867 w Watykanie) – święty Kościoła katolickiego, papież w okresie od 24 kwietnia 858 do 13 listopada 867.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Mikołaj I Wielki · Zobacz więcej »

Mim

Mim Pablo Zibes Mim Ireneusz Krosny Mim – aktor nieposługujący się głosem, lecz mowąciała.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Mim · Zobacz więcej »

Mistra

Mistra (gr. Μυστράς, Mistras) – miejscowość w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Lakonia.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Mistra · Zobacz więcej »

Monarchia

monarchy (tu:chrześcijańska korona Królestwa Włoch) Monarchia (ze, monarchía „jedynowładztwo”, od μόναρχος „jedyny władca”, od μόνος monos „jeden” i ἀρχός archós „początek”) – ustrój polityczny lub forma rządów, gdzie głowąpaństwa jest jedna osoba, nazywana monarchą, nie wybierana w sposób republikański.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Monarchia · Zobacz więcej »

Monemwasia

Monemwasia (Monemwazja, gr. Μονεμβασιά, Μονεμβασία, Μονεμβάσια lub Μονοβάσια) – miejscowość w Grecji, na Peloponezie, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Lakonia, w gminie Monemwasia.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Monemwasia · Zobacz więcej »

Moneta

Przykłady współczesnych monet Moneta – przeważnie metalowy znak pieniężny o określonej formie, opatrzony znakiem emitenta gwarantującego umownąwartość monety.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Moneta · Zobacz więcej »

Monferrato

Monferrato (w piemontèis Monfrà; w wielu językach z fr. Montferrat – jest to również druga poprawna polska nazwa zgodna ze standardem KSNG) – region Piemontu w północnych Włoszech.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Monferrato · Zobacz więcej »

Monofizytyzm

Monofizytyzm, eutychianizm – doktryna teologiczna, według której Chrystus ma jednązłączonąnaturę bosko-ludzkąi nie istnieje w dwóch naturach, tj.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Monofizytyzm · Zobacz więcej »

Monoteletyzm

Monoteletyzm (od monos "jedyny" i thelo "chcę, mam wolę") – pogląd w teologii chrześcijańskiej z VII w., według którego Chrystus, zarówno w swojej naturze boskiej, jak i ludzkiej, kierował się jednąwolą.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Monoteletyzm · Zobacz więcej »

Monteskiusz

''Lettres familieres a divers amis d’Italie'', 1767 Monteskiusz, właśc.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Monteskiusz · Zobacz więcej »

Morze Adriatyckie

Morze Adriatyckie lub Adriatyk (alb. Det(i) Adriatik, serb. i chorw. Jadransko more, Jadran, słoweń. Jadransko morje, Jadran, wł. Mare Adriatico) – północne odgałęzienie Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Morze Adriatyckie · Zobacz więcej »

Morze Egejskie

Morze Egejskie (ang. Aegean Sea, gr. Αιγαίο Πέλαγος – Egeo Pelagos, łac. Mare Aegeum, tr. Ege Denizi) – morze wewnątrzkontynentalne we wschodniej części Morza Śródziemnego, położone między Półwyspem Bałkańskim, AzjąMniejsząa wyspami Kretą, Karpatos i Rodos.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Morze Egejskie · Zobacz więcej »

Moskwa

Rady Najwyższej RFSRR) Państwowe Muzeum Historyczne na placu Czerwonym Manoir Woroncowo w Moskwie Biały Dom Sobór Chrystusa Zbawiciela w Moskwie Moskwa (wym.) – stolica Rosji i największe miasto tego państwa, położone w Centralnym Okręgu Federalnym.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Moskwa · Zobacz więcej »

Moskwa – Trzeci Rzym

Vexillum Cesarstwa Bizantyńskiego przejęty przez Wielkie Księstwo Moskiewskie po zawarciu małżeństwa Iwana III Srogiego z ostatniądziedziczkątronu biazntyjskiego, księżniczkąZofiąPaleolog. Herb współczesnej Rosji Insygnia władzy carów rosyjskich. Zgodnie z legendąludowązostały one odziedziczone po cesarzach bizantyjskich Moskwa – Trzeci Rzym – koncepcja historiozoficzna stworzona przez mnicha Filoteusza z Pskowa przypuszczalnie pod koniec XV wieku, głosząca, że pierwszy Rzym upadł na skutek herezji, drugi Rzym – Konstantynopol – na skutek zdrady prawdziwej wiary, trzecim Rzymem jest Moskwa, a czwartego już nie będzie. Najstarszym zachowanym dokumentem, w którym teoria trzech Rzymów została zaprezentowana jest list Filoteusza do księcia Wasyla III z roku 1510.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Moskwa – Trzeci Rzym · Zobacz więcej »

Mozaika

Mozaika w Herkulanum Mozaika – dekoracja w postaci ornamentu lub obrazu, wykonana z drobnych, o różnej kolorystyce (dwu- lub wielobarwne), fakturze i kształcie kamyczków, kawałków szkła lub ceramiki.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Mozaika · Zobacz więcej »

Narses (Bizancjum)

Narses (ur. ok. 478, zm. ok. 573) – pierwotnie eunuch cesarski, następnie wysoki urzędnik (praepositus sanctii cubilarii) i dowódca bizantyński.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Narses (Bizancjum) · Zobacz więcej »

Narteks

Rzut kościoła z zaznaczonym narteksem Narteks (dawniej też narthex lub nartex) – w architekturze wczesnochrześcijańskiej, bizantyjskiej oraz w okresie wczesnośredniowiecznym: kryty przedsionek przy przedniej (frontowej) ścianie kościoła.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Narteks · Zobacz więcej »

Nauki prawne

Nauki prawne – zbiór nauk społecznych zawierających elementy nauk humanistycznych i nauk ścisłych, zajmujących się prawem.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Nauki prawne · Zobacz więcej »

Neapol

Neapol (wł. Napoli, nap. Nàpule, łac. Neapolis z gr. he nea polis (wymowa lub), dosł. „nowe miasto”) – miasto położone w południowych Włoszech, nad ZatokąNeapolitańską.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Neapol · Zobacz więcej »

Nestorianizm

Niedzielę Palmową. Fresk z VII lub VIII w. w nestoriańskim kościele w Gaochang w Chinach. Język syryjski i chrześcijaństwo syryjskie na Bliskim Wschodzie i w Azji Nestorianizm – chrześcijańska doktryna chrystologiczna zapoczątkowana w latach 428–431 w wyniku kontrowersji powstałej wokół nauczania Nestoriusza, patriarchy Konstantynopola, na temat relacji między dwiema naturami, boskąi ludzką, Jezusa Chrystusa.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Nestorianizm · Zobacz więcej »

Nicefor Bryennios

Nicefor Bryennios (gr. Νικηφόρος Βρυέννιος, ur. 1062 w Orestias (Adrianopol), zm. 1137 w Konstantynopolu) – generał i historyk bizantyjski.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Nicefor Bryennios · Zobacz więcej »

Nicefor I (cesarz bizantyński)

Nicefor I, Nikefor I, niekiedy z przydomkiem Arab (ur. 765, zm. 26 lipca 811) – cesarz bizantyjski od 802.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Nicefor I (cesarz bizantyński) · Zobacz więcej »

Nicefor II Fokas

Nicefor II Fokas (gr. Νικηφόρος Β΄ Φωκάς, Nikēphoros II Phōkas) (ur. ok. 912, zm. 11 grudnia 969) – cesarz bizantyjski od 963, jeden z najwybitniejszych bizantyjskich władców X w., zasłużony dla odbudowy militarnej potęgi państwa.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Nicefor II Fokas · Zobacz więcej »

Nicefor III Botaniates

Nicefor III Botaniates, gr. Νικηφόρος Γ΄ Βοτανειάτης – Nikēphoros III Botaneiatēs, łac. Nicephorus Botaniates (ur. ok. 1001–1002, zm. 1081 lub 1082) – cesarz bizantyjski w latach 1078–1081.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Nicefor III Botaniates · Zobacz więcej »

Niemcy

Niemcy; Republika Federalna Niemiec, RFN (niem. Deutschland; Bundesrepublik Deutschland, BRD,.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Niemcy · Zobacz więcej »

Niketas Choniates

Niketas Choniates lub Nicetas Choniata (Grecki: Νικήτας Χωνιάτης ur. ok. 1155, zm. w 1215 w Nicei), bizantyński historyk.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Niketas Choniates · Zobacz więcej »

Nikomedia

temu Optimation około roku 650 Nikomedia – starożytne miasto hellenistyczne w Azji Mniejszej, położone nad ZatokąAscytyjskąbędącączęściąPropontydy; założone przez Nikomedesa I w 264 p.n.e. jako stolica Bitynii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Nikomedia · Zobacz więcej »

Normanowie

Terytoria kontrolowane przez Normanów w XII wieku Normanowie (/Normanz, liczba mnoga od Normant, fr. współcz. Normand, starofrankoński Northman, staronordycki Norðmaðr, zlatynizowane w IX wieku jako Nortmannus, Normannus, lub Nordmannus "człowiek północy, wiking") – potomkowie zromanizowanych najemników z północy, osiadłych w północnej części Królestwa Zachodnich Franków, od nich nazwanej Normandią.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Normanowie · Zobacz więcej »

Nowożytność

Upadek Konstantynopola w 1453. Data ta jest jednąz kilku podawanych jako symboliczny początek nowożytności. Nowożytność – epoka w historii następująca według tradycyjnej periodyzacji po średniowieczu i poprzedzająca XIX wiek (jako epokę).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Nowożytność · Zobacz więcej »

Oblężenie Antiochii

Oblężenie Antiochii – trwająca od 20 października 1097 do 28 czerwca 1098 roku seria oblężeń i bitew krzyżowców z Turkami Seldżuckimi, w wyniku których krzyżowcy ostatecznie zdobyli Antiochię.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Oblężenie Antiochii · Zobacz więcej »

Oblężenie Konstantynopola (1422)

Oblężenie Konstantynopola – w 1422 roku była to druga, nieudana próba zdobycia stolicy Cesarstwa Bizantyjskiego przez Imperium Osmańskie.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Oblężenie Konstantynopola (1422) · Zobacz więcej »

Oblężenie Konstantynopola (674–678)

Oblężenie Konstantynopola (674–678) – oblężenie Konstantynopola przez armię kalifatu Umajjadów w latach 674–678, zakończone odstąpieniem wojsk arabskich od miasta i zawarciem korzystnego dla Cesarstwa Bizantyjskiego pokoju.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Oblężenie Konstantynopola (674–678) · Zobacz więcej »

Oblężenie Konstantynopola (717–718)

Oblężenie Konstantynopola (717–718) – roczne oblężenie Konstantynopola przez armię kalifatu Umajjadów pomiędzy 15 sierpnia 717 a 15 sierpnia 718 roku, zakończone odstąpieniem wojsk arabskich od miasta.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Oblężenie Konstantynopola (717–718) · Zobacz więcej »

Oblężenie Zary

Oblężenie Zary (hr. Zadar) (13-24 listopada 1202) – pierwsza bitwa IV wyprawy krzyżowej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Oblężenie Zary · Zobacz więcej »

Obywatele rzymscy

obywatel rzymski Obywatele rzymscy (pierwotnie – quirites, później ogólnie – cives) – w prawie rzymskim kategoria osób wolnych, którym status civitatis umożliwiał korzystanie z pełnej rzymskiej zdolności prawnej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Obywatele rzymscy · Zobacz więcej »

Odoaker

Odoaker nazywany także Odowac, łac. Flavius Odovacar, Odovacer albo Fl.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Odoaker · Zobacz więcej »

Ogień grecki

Użycie ognia greckiego (bizantyńskiego) według manuskryptu bizantyńskiego z XIV wieku Ogień grecki – łatwopalna mieszanina, uważana za pierwowzór napalmu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ogień grecki · Zobacz więcej »

Okres rzymski na Półwyspie Iberyjskim

Okres rzymski na Półwyspie Iberyjskim – rzymskie zainteresowanie się terenami Półwyspu zrodziło się głównie z trwającej rywalizacji z Kartaginą, która to po przegranej w pierwszej wojnie punickiej skierowała się na nie zajęty jeszcze przez Rzym Półwysep Iberyjski, by tam tworzyć swoje nowe imperium wokół Nowej Kartaginy - miasta, uznawanego wówczas za jedno z najwspanialszych w Europie.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Okres rzymski na Półwyspie Iberyjskim · Zobacz więcej »

Oktawian August

Gaius Octavius Thurinus (Gajusz Oktawiusz Turyn), po adopcji Gaius Iulius Caesar Octavianus (Gajusz Juliusz Cezar Oktawian) (ur. 23 września 63 roku p.n.e. w Rzymie, zm. 19 sierpnia 14 roku n.e. w Noli) – pierwszy cesarz rzymski, panował od 16 stycznia 27 roku p.n.e. do śmierci jako Imperator Caesar Augustus.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Oktawian August · Zobacz więcej »

Oktawiusz Jurewicz

Grób Oktawiusza Jurewicza na cmentarzu Bródnowskim Oktawiusz Jurewicz (ur. 30 kwietnia 1926 w Białymstoku, zm. 28 kwietnia 2016) – polski filolog klasyczny, historyk, bizantynista, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Warszawskiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Oktawiusz Jurewicz · Zobacz więcej »

Olimp

Olimp (gr. Όλυμπος, ΄Olimbos; wymawiane z akcentem na pierwsząsylabę) – najwyższy masyw górski w Grecji, położony między północnąa środkowączęściąkraju, oddzielający historycznąMacedonię od Tesalii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Olimp · Zobacz więcej »

Omurtag

Omurtag (bułg.: Омуртаг, zm. 831) – chan bułgarski w latach 815-831, syn i następca Kruma.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Omurtag · Zobacz więcej »

Ormianie

Ormianie (Hajér) – naród indoeuropejski zamieszkujący początkowo obszar Zakaukazia i Wyżyny Armeńskiej, posługujący się językiem ormiańskim.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ormianie · Zobacz więcej »

Osman I

Osman I, osm. عُثمَان ʿUthmān (ur. 1258, zm. 1324) – eponimiczny założyciel dynastii Osmanów, panujący w Imperium osmańskim od ok.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Osman I · Zobacz więcej »

Ostrogoci

Kolczyki ostrogockie, Metropolitan Museum of Art Ostrogoci, Goci wschodni lub Greutungowie (dosł. „ludzie stepu”), (łac. Ostrogothi) – jedno z plemion germańskich.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ostrogoci · Zobacz więcej »

Otton II (cesarz rzymski)

Chrystus koronuje cesarza Ottona II i księżniczkę bizantyjskąTeofano Drzwi Gnieźnieńskich (II poł. XII wieku). Stefanowi w asyście cesarza Ottona II (po prawej), mal. Gyula Benczúr, 1870 Otton II (ur. 955, zm. 7 grudnia 983 w Rzymie) – król niemiecki od 973, cesarz rzymski od 980 z dynastii Ludolfingów.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Otton II (cesarz rzymski) · Zobacz więcej »

Outremer

Bliski Wschód ok. 1135 roku Outremer (z francuskiego outre-mer – dosłownie "Zamorze") – określenie używane w średniowieczu na oznaczenie terenów zajętych przez krzyżowców w wyniku I wyprawy krzyżowej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Outremer · Zobacz więcej »

Paleologowie

Dynastia Paleologów (gr. Παλαιολόγος, l.mn. Παλαιολόγοι) – ostatnia dynastia władająca Cesarstwem Bizantyjskim, najdłużej ze wszystkich dynastii, przez niemal dwa wieki, od 1259 do 1453 roku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Paleologowie · Zobacz więcej »

Palermo

Katakumby Kapucynów w Palermo Palermo (lub Paliemmu w dialekcie palermiańskim) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Palermo.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Palermo · Zobacz więcej »

Palestyna

Palestyńska moneta z okresu rządów brytyjskich Flaga brytyjskiego mandatu Palestyna Flaga współczesnego państwa Palestyna Jerozolimie Banknot palestyńskiego funta Palestyna – region geograficzny w zachodniej Azji.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Palestyna · Zobacz więcej »

Pantokrator

thumb Pantokrator (Wszechwładca, Pan wszystkiego, gr. Παντοκρατωρ) – w ikonografii przedstawienie Jezusa Chrystusa jako władcy i sędziego Wszechświata.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Pantokrator · Zobacz więcej »

Papież

Petera Rubensa Papież (głowa Kościoła, ojciec święty, łac. summus pontifex, od starożytnego pontifex maximus; wł. papa, gr. πάπας (papas); forma funkcjonująca w języku polskim pochodzi od czeskiego papež) – biskup Rzymu, prymas Italii, zwierzchnik Kościoła katolickiego, głowa Stolicy Apostolskiej oraz suweren Państwa Miasta Watykan; od 2013 papieżem jest Franciszek.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Papież · Zobacz więcej »

Paryż

Paryż – stolica i najludniejsze miasto Francji, a także departament (nr 75), w regionie Île-de-France.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Paryż · Zobacz więcej »

Patriarcha

Patriarcha (gr. „praojciec”) – w Starym Testamencie określenie protoplastów Izraelitów (Abraham, Izaak, Jakub oraz dwunastu synów Jakuba), ale także protoplastów ludzkości, oraz protoplastów rodów, np.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Patriarcha · Zobacz więcej »

Patriarcha Konstantynopola

Hagia Sophia – była katedrąpatriarchy Konstantynopola od 537 do 1453, kiedy to po zdobyciu miasta przez Turków została zamieniona na meczet. Do dnia dzisiejszego widoczne sąmozaiki z postaciami świętych. Patriarcha Konstantynopola, oficjalnie: Arcybiskup Konstantynopola, Nowego Rzymu i Patriarcha Ekumeniczny – jeden z patriarchów prawosławnych oraz duchowy zwierzchnik Cerkwi.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Patriarcha Konstantynopola · Zobacz więcej »

Patriarchat Konstantynopolitański

Emblemat Ekumenicznego Patriarchy Konstantynopola Bartłomieja Ekumeniczny Patriarchat Konstantynopolitański (gr. Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον Κωνσταντινουπόλεως, Oikoumenikòn Patriarcheîon Konstantinoupóleos, tur. Rum Ortodoks Patrikhanesi, İstanbul Ekümenik Patrikhanesi) – starożytny Kościół, którego początki sięgajączasów apostolskich.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Patriarchat Konstantynopolitański · Zobacz więcej »

Paulicjanie

Paulicjanie (ormiański: Պաւլիկեաններ) – średniowieczna grupa chrześcijańska powstała prawdopodobnie około VII wieku na terenach zamieszkiwanych przez Ormian, której początki i pochodzenie sąniejasne.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Paulicjanie · Zobacz więcej »

Półwysep Apeniński

Półwysep Apeniński – półwysep w Europie Południowej o powierzchni 131 337 km², otoczony przez akweny Morza Śródziemnego: Morze Liguryjskie i Tyrreńskie od zachodu, Jońskie od południa oraz Adriatyckie od wschodu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Półwysep Apeniński · Zobacz więcej »

Półwysep Bałkański

Półwysep Bałkański jako region na południe od linii Triest – Odessa Historia Bałkan od 1800 do 2008 Półwysep Bałkański, skrótowo Bałkany – półwysep w Europie Południowej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Półwysep Bałkański · Zobacz więcej »

Peloponez

Półwysep Peloponeski w Grecji Mapa fizyczna Peloponez widziany z kosmosu Peloponez (Półwysep Peloponeski, nwgr. Πελοπόννησος, Peloponnisos, w średniowieczu znany jako Morea, gr. Μωρέας lub Μωριάς) – półwysep i kraina historyczna w południowej Grecji o powierzchni 21 549 km², pomiędzy Morzem Jońskim a Egejskim.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Peloponez · Zobacz więcej »

Persowie

Persowie – starożytny lud pochodzenia irańskiego, współcześnie zaś naród zamieszkujący głównie obszar Iranu (dawniej znanego jako Persja).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Persowie · Zobacz więcej »

Piacenza

Piacenza (wym.) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania (Emilia-Romagna), w prowincji Piacenza.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Piacenza · Zobacz więcej »

Pieczyngowie

Chanat pieczyński około 1015 roku Pieczyngowie (staroruskie печенѣгъ, l.mn. печенѣзи, śr.-grec. Πατζινάκος, Πατζινάκης, Πατζινακίτης -Patzinakitai, arab. Расаnāk/Bjnak/Bjamak/Bajanak, gruz. Pacanak-i, orm. Pacinnak, węg. Besenyő/Becencik/Palóc, średniowieczna łac.: Bisseni, Bessi, Pizenaci, Расinасi, Расinасае, Расinасitае) – związek kilku plemion koczowniczych najprawdopodobniej z grupy oguzyjskiej, które wyruszyły ze swoich pierwotnych siedzib w Azji Środkowej i w VIII–IX wieku osiedliły się między dolnym biegiem Wołgi a rzekąJaik (obecnie Ural).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Pieczyngowie · Zobacz więcej »

Pielgrzymka

JasnąGórę (Pielgrzymka Wrocławska, 2003) Emblematy pieszych pielgrzymek z Płocka do Skępego z lat 1996-2011 Pielgrzymka – podróż podjęta z pobudek religijnych do miejsc świętych.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Pielgrzymka · Zobacz więcej »

Podatek bezpośredni

Podatek bezpośredni – podatek obciążający bezpośrednio podatnika (podmiot podatku).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Podatek bezpośredni · Zobacz więcej »

Podbój Italii przez Gotów

Podbój Italii przez Gotów (489-493) – wojna między państwem stworzonym przez Odoakra a Ostrogotami pod wodząTeodoryka.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Podbój Italii przez Gotów · Zobacz więcej »

Pogaństwo

Poganie – deprecjonujące określenie używane przez chrześcijan wobec wyznawców religii niechrześcijańskich, głównie niemonoteistycznych, politeistycznych i animalistycznych, w Polsce od XII wieku określeniem „poganin” posługiwano się jako formązniewagi.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Pogaństwo · Zobacz więcej »

Powstanie Nika

Hipodromu konstantynopolitańskiego Powstanie Nika – konstantynopolitańskie powstanie ludowe, które trwało od 13 do 18 stycznia 532 roku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Powstanie Nika · Zobacz więcej »

Prawosławie

Cerkiew Świętego Ducha w Białymstoku Cerkiew cmentarna w Lublinie Prawosławie – jeden z głównych odłamów chrześcijaństwa, opierający swądoktrynę na Piśmie Świętym i Tradycji Kościoła Wschodniego (istniejąrównież wspólnoty prawosławne rytu zachodniego).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Prawosławie · Zobacz więcej »

Prefekt pretorianów

Insygnia prefekta pretorianów Prefekt pretorianów (łac. praefectus praetorio) był jednym z najwyższych urzędników cesarskich w starożytnym Rzymie.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Prefekt pretorianów · Zobacz więcej »

Prefektura (starożytność)

Prefektura (łac. praefectura) - w starożytnym Rzymie urząd prefekta i okres jego kadencji, a od pierwszej połowy IV w. n.e. (za Konstantyna Wielkiego) nazwa czterech głównych jednostek administracyjnych państwa rzymskiego, na których czele stali prefekci pretorianów (''praefecti praetorio'').

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Prefektura (starożytność) · Zobacz więcej »

Prefektura Ilirii

Prefektura Illyricum w kształcie początkowym Prefektury, diecezje i prowincje rzymskie w latach 375-379 n.e. Prefektury, diecezje i prowincje rzymskie w roku 400 n.e. Diecezje i prowincje rzymskie w Ilirii ok. 400 n.e. Prefektura Ilirii – jedna z czterech wielkich jednostek podziału administracyjnego (prefektur) w Cesarstwie Rzymskim w ostatnim okresie przed podziałem na Cesarstwo zachodniorzymskie i Cesarstwo wschodniorzymskie (Bizantyńskie).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Prefektura Ilirii · Zobacz więcej »

Prefektura Italii

Prefektura Italii na mapie według stanu z 395 roku Prefektura Italii (łac. praefectura praetorio Italiae, Illyrici et Africae) – jedna z czterech wielkich jednostek podziału terytorialnego w późnym okresie istnienia cesarstwa rzymskiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Prefektura Italii · Zobacz więcej »

Prefektura Orientu

Prefektury, diecezje i prowincje rzymskie w roku 395 n.e. Prefektury, diecezje i prowincje rzymskie w roku 400 n.e. Prefektura Orientu (Prefektura Wschodu) – jednostka podziału administracyjnego w Cesarstwie Rzymskim w ostatnim okresie przed podziałem na Cesarstwo zachodniorzymskie i Cesarstwo wschodniorzymskie (Bizantyńskie).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Prefektura Orientu · Zobacz więcej »

Prokopiusz z Cezarei

Prokopiusz z Cezarei lub Prokop z Cezarei (Prokopios Kaisareus; ur. ok. 490 w Cezarei Nadmorskiej, zm. ok. 561) – najsłynniejszy historyk bizantyński.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Prokopiusz z Cezarei · Zobacz więcej »

Pronoja

Pronoja (również pronija, gr.: προνοία, pronoia) – forma nadania ziemi połączona z obowiązkiem służby wojskowej, znana od XII wieku w Bizancjum, a także w Bułgarii, Macedonii i Serbii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Pronoja · Zobacz więcej »

Prostytucja

Prostytutka – ''Femmes de Maison'', Henri de Toulouse-Lautrec, obraz pastelowy na płótnie (ok. 1894) Prostytucja (pot. nierząd) – świadczenie usług o charakterze seksualnym, polegające zwykle na odbywaniu stosunku płciowego w zamian za pieniądze lub inne korzyści.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Prostytucja · Zobacz więcej »

Protektorat

Protektorat (z – osłona) – jedna z form zależności politycznej, w której państwo posiadające własny ustrój uzależnione jest w swej polityce od państwa silniejszego (protektora).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Protektorat · Zobacz więcej »

Protobułgarzy

Protobułgarzy, również Prabułgarzy, Pierwsi Bułgarzy, Starożytni Bułgarzy, Huno-Bułgarzy – lud koczowniczy pochodzenia huńskiego, który pomiędzy V a VII wiekiem zamieszkiwał stepy nadczarnomorskie.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Protobułgarzy · Zobacz więcej »

Rajmund z Poitiers

Rajmund z Antiochii (ur. 1105, zm. 29 czerwca 1149) – książę Antiochii w latach 1136-1149.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Rajmund z Poitiers · Zobacz więcej »

Rawenna

Rawenna (wł. Ravenna) – miasto i gmina w północnych Włoszech w regionie Emilia-Romania, stolica prowincji Rawenna.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Rawenna · Zobacz więcej »

Regent

Regent – uprawniona osoba, sprawująca władzę w imieniu monarchy, gdy ten nie może wykonywać swoich obowiązków, np.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Regent · Zobacz więcej »

Religia starożytnego Rzymu

Religia starożytnego Rzymu – zbiór wierzeń i rytuałów praktykowanych w starożytnym Rzymie w formie kultu, a w wyniku późniejszych podbojów rozprzestrzenionych na cały obszar rzymskiego imperium.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Religia starożytnego Rzymu · Zobacz więcej »

Renald z Châtillon

Renald de Châtillon (ur. ok. 1125, zm. 4 lipca 1187) – książę-regent Antiochii w latach 1153-1160, następnie wasal Królestwa Jerozolimskiego i senior Zajordanii frankijskiej (Oultrejordain) od 1175 roku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Renald z Châtillon · Zobacz więcej »

Renesans

Leonardo da Vinci św. Ignacy Loyola Marcin Luter Krzysztof Kolumb Karol V Papież Juliusz II Mikołaj Kopernik Renesans, odrodzenie („odrodzenie”) – epoka w historii kultury europejskiej, obejmująca przede wszystkim XVI wiek, określany często jako „odrodzenie sztuk i nauk” oraz koncepcja historiozoficzna odnosząca się do historii kultury włoskiej od Dantego do roku 1520.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Renesans · Zobacz więcej »

Republika Wenecka

Republika Wenecka, Rzeczpospolita Wenecka, Najjaśniejsza Republika Wenecka (wł. Serenissima Repubblica di Venezia) – północnowłoska republika kupiecka, istniejąca od 697 roku do 15 maja 1797 roku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Republika Wenecka · Zobacz więcej »

Rewolta Gainasa

Rewolta Gainasa – bunt żołnierzy bizantyjskich gockiego pochodzenia w latach 399–400.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Rewolta Gainasa · Zobacz więcej »

Rewolucje w Rosji 1917 roku

Rewolucje w Rosji 1917 roku – dwie rewolucje, które odbyły się w Rosji w roku 1917 - rewolucja lutowa, która doprowadziła do upadku caratu w Imperium Rosyjskim i wprowadzenia liberalno-demokratycznej republiki i rewolucja październikowa - zbrojny przewrót wojskowy dokonany przez partię bolszewików, który obalił Rząd Tymczasowy Rosji i doprowadził do przejęcia władzy przez partię bolszewickąi budowy monopartyjnej dyktatury partii komunistycznej (RKP(b)/WKP(b)/KPZR) w Rosji.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Rewolucje w Rosji 1917 roku · Zobacz więcej »

Robert Guiscard

herb rodu Hauteville moneta z wyobrażeniem Roberta Guiscarda Robert Guiscard (ur. ok. 1016 w Normandii, zm. 17 lipca 1085 w Kefalinii) – książę Apulii, Kalabrii, Sycylii i Amalfi.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Robert Guiscard · Zobacz więcej »

Roger II

Roger II de Hauteville (ur. 22 grudnia 1095, zm. 26 lutego 1154) – normański hrabia Sycylii w latach 1105–1130.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Roger II · Zobacz więcej »

Roman I Lekapen

Roman I Lekapen, gr.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Roman I Lekapen · Zobacz więcej »

Roman IV Diogenes

Roman IV i Eudoksja Makrembolitissa Roman IV Diogenes (ur. ok. 1020, zm. 4 sierpnia 1072) – cesarz bizantyjski od 1067 do 1071.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Roman IV Diogenes · Zobacz więcej »

Roman Melodos

Roman Melodos, Roman Pieśniarz, znany również, jako Roman Hymnograf, (łac. Roman Melodos, gr. Ῥωμανὸς Μελωδός, cs. Prepodobnyj Roman Sładkopiewiec; ur. ok. 490 r. w Emesie, obecnie Hims, zm. ok. 555) – święty mnich w Kościele prawosławnym oraz diakon i święty Kościoła katolickiego, wielki poeta religijny Cesarstwa Bizantyńskiego, autor kontakiów poświęconych świętom cerkiewnym, Matce Bożej i innym świętym, z których do naszych czasów przetrwało około osiemdziesięciu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Roman Melodos · Zobacz więcej »

Romulus Augustulus

Flawiusz Romulus Augustus (zwany później przez swych wrogów szyderczo Augustulus, „Auguścik”, „cesarzątko”; ur. ok. 463, zm. po 507) – ostatni cesarz zachodniorzymski, syn Orestesa, naczelnika wojsk, który w rzeczywistości sprawował władzę.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Romulus Augustulus · Zobacz więcej »

Rosja

zarchiwizowano.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Rosja · Zobacz więcej »

Roussel de Bailleul

Roussel de Bailleul (zm. 1077) – normański najemnik w armii bizantyjskiej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Roussel de Bailleul · Zobacz więcej »

Ruś Kijowska

Wielkie Księstwo Kijowskie, Ruś Kijowska (st.rus. Рѹсь / Rusĭ, рѹсьскаѧ землѧ / rusĭskaę zemlę, / Rhossía,, od XII wieku także Ruthenia, st.nord. Garðaríki) – średniowieczne państwo feudalne w Europie Wschodniej, rządzone przez dynastię Rurykowiczów pochodzenia wareskiego, oparte na plemionach wschodniosłowiańskich, z których w okresie późniejszym powstały narody rosyjski, ukraiński i białoruski.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ruś Kijowska · Zobacz więcej »

Rusowie

Henryka Siemiradzkiego. Państwowe Muzeum Historyczne, Moskwa. Kaganatu Chazarskiego. Rusowie toczyli z Chazarami w IX w. wiele wojen i wyparli ich ostatecznie w X wieku z terytoriów dzisiejszej Ukrainy i południowej Rosji. Szlaki wędrówek Rusów w IX wieku. Barwączerwonąoznaczono szlak "saraceński", fioletowąszlak "od Waregów do Greków". Rusowie (także Rusini; inne nazwy: Rhosowie, Rosowie) – lud o prawdopodobnie wieloetnicznym pochodzeniu, który miał skolonizować dorzecza Wołchowa, Wołgi i Dniepru i utworzyć tam organizacje państwowe nazywane po ich późniejszym zjednoczeniu RusiąKijowską.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Rusowie · Zobacz więcej »

Ryszard I Lwie Serce

Pomnik Ryszarda Lwie Serce Ryszard I Lwie Serce (ang. Richard the Lionheart, fr. Richard Cœur de Lion) (ur. 8 września 1157, zm. 6 kwietnia 1199) – król Anglii od 1189.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ryszard I Lwie Serce · Zobacz więcej »

Rzym

() – stolica i największe miasto Włoch, położone w środkowej części kraju nad rzekąTyber i Morzem Śródziemnym, zarazem stolica regionu administracyjno-historycznego Lacjum (Lazio).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Rzym · Zobacz więcej »

Saloniki

Panorama wschodniej i centralnej części miasta Δημήτριος) – patron miasta Saloniki (Tesaloniki), hist.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Saloniki · Zobacz więcej »

Samuel Komitopul

Samuel Komitopul (bułg. Самуил Kомитопул, Samuił Komitopuł; zm. 6 października 1014) – władca państwa bułgarskiego od 976, car Bułgarii w latach 997–1014.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Samuel Komitopul · Zobacz więcej »

Sasanidzi

Sasanidzi – dynastia panująca w Iranie (wówczas, Ērānšahr) w latach 224–651 naszej ery.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Sasanidzi · Zobacz więcej »

Sasi

Sasi (na żółto) w Europie ok. 500 Sasi, Saksoni – plemię pochodzenia germańskiego, osiadłe w średniowieczu w Westfalii i Dolnej Saksonii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Sasi · Zobacz więcej »

Słowianie

południowosłowiańskim językiem urzędowym Słowianie – grupa etnolingwistyczna w obrębie ludów indoeuropejskich posługujących się językami słowiańskimi.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Słowianie · Zobacz więcej »

Służebność osobista

Służebność osobista – obciążenie nieruchomości na rzecz oznaczonej osoby fizycznej prawem, którego treść odpowiada treści służebności gruntowej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Służebność osobista · Zobacz więcej »

Schizma Focjusza

Schizma Focjusza – schizma między Kościołem łacińskim a Patriarchatem konstantynopolitańskim.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Schizma Focjusza · Zobacz więcej »

Scutati

Scutati (łac. lp. scutatus od scutum "tarcza") – ciężkozbrojny żołnierz w armii Bizancjum.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Scutati · Zobacz więcej »

Seldżukidzi

Seldżukidzi (albo Seldżucy, od Seldżuk – arab. السلاجقة, tur. Selçuk) – dynastia panująca w różnych krajach Azji Zachodniej w okresie od XI do XIV wieku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Seldżukidzi · Zobacz więcej »

Serbia

Serbia, Republika Serbii – państwo w Europie Południowej, na Półwyspie Bałkańskim, śródlądowe, powstałe 5 czerwca 2006 po rozpadzie federacji Serbii i Czarnogóry.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Serbia · Zobacz więcej »

Sergiusz I (patriarcha Konstantynopola)

Sergiusz I (zm. 638) – patriarcha Konstantynopola w latach 610–638.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Sergiusz I (patriarcha Konstantynopola) · Zobacz więcej »

Sirmium

Sirmium – starożytne miasto rzymskie i bizantyńskie nad rzekąSawą, ważna twierdza broniąca północnej granicy Cesarstwa Rzymskiego, obecnie Sremska Mitrovica w Serbii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Sirmium · Zobacz więcej »

Sivas

Sivas, dawniej Sebast(i)a (grec. Σεβάστεια, orm.Սեբաստիա) – miasto w środkowej Turcji, nad rzekąKızılırmak, ośrodek administracyjny ilu Sivas.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Sivas · Zobacz więcej »

Sobór chalcedoński

monasterze terapontowskim Sobór chalcedoński – największe w starożytności zgromadzenie biskupów chrześcijańskich Cesarstwa Rzymskiego, zwołane przez cesarza Marcjana do Chalcedonu w Bitynii, trwające od 8 do 31 października 451 roku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Sobór chalcedoński · Zobacz więcej »

Sobór nicejski I

Krecie. Przechowywana w muzeum w Heraklionie Sobór nicejski I – zgromadzenie biskupów chrześcijańskich Cesarstwa Rzymskiego zwołane przez cesarza Konstantyna do Nicei w Bitynii, trwające od 19 do 25 lipca 325 rokuWykorzystano tłumaczenia Biblii Tysiąclecia (Pismo Święte), Ewy Wipszyckiej (nicejskie wyznanie wiary, Filostorgiusz), Jana Szymusiaka (Grzegorz z Nyssy), Stefana Kazikowskiego (Sokrates Scholastyk), Arkadiusza Barona (wyznanie wiary Euzebiusza z Cezarei), Arkadiusza Lisieckiego (Życie Konstantyna).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Sobór nicejski I · Zobacz więcej »

Sobór nicejski II

herezję ikonoklazmu. Konstantyna VI w trakcie obrad Soboru. Sobór nicejski II (787) – sobór powszechny biskupów chrześcijańskich zainaugurowany w Konstantynopolu, przeniesiony do Nicei i tam obradujący od 24 września do 23 października 787 roku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Sobór nicejski II · Zobacz więcej »

Sobór powszechny

Sobór powszechny, sobór ekumeniczny – spotkanie biskupów całego Kościoła w celu ustanowienia praw kościelnych (kanonów soborowych) i uregulowania spraw doktryny wiary i moralności.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Sobór powszechny · Zobacz więcej »

Solid

Solid Fokasa (VII w.) – awers Solid Fokasa – rewers Solid (łac. solidus – mocny, trwały, niewzruszony) – złota moneta rzymska o masie 4,55 grama (1/72 funta), wprowadzona w latach 309–311 w zachodniej części cesarstwa rzymskiego przez Konstantyna I, która zastąpiła aureus.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Solid · Zobacz więcej »

Stefan Henryk

Stefan Henryk (ur. ok. 1045, zm. 19 maja 1102 pod Ramlą) – hrabia Blois od 1089 r., uczestnik I krucjaty, najstarszy syn hrabiego Tybalda III, jedyny z jego pierwszego małżeństwa z Gersendą, córkąHerberta I, hrabiego Maine.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Stefan Henryk · Zobacz więcej »

Stefan Nemania

Stefan Nemania (Nemanja) (serb. Стефан Немања Lekcja przydomka Немања nie jest w literaturze jednolita. Serbskie „њ”, które było do niedawna transliterowane jako „nj” (obecnie „ň” z odwróconym daszkiem) jest transkrybowane jako „ń”. Dla „ń” poprzedzającego samogłoskę daje to końcówkę „nia”. Ponieważ dla języków posługujących się alfabetem cyrylickim: rosyjskiego, ukraińskiego, bułgarskiego etc. zasadąjest stosowanie zapisu transkrypcyjnego wersja „Nemania” wydaje się bardziej prawidłowa. Takiej wersji używa T.Wasilewski w Historii Jugosławii (1985), a także autor hasła w Nowej Encyklopedii Powszechnej PWN. Równolegle występuje również lekcja „Nemanja”, min.: w przekładzie niemieckiej pracy G. Ostrogorskiego Dzieje Bizancjum, w Słowniku władców średniowiecznej Europy (1998).), Symeon Serbski (cs. Prepodobnyj Simeon car Serbskij, Mirotocziwyj) (ur. ok. 1113 lub około 1133, zm. 13 lutego 1199 lub 1200) – wielki żupan Raszki (1170–1196), po uniezależnieniu od Bizancjum około 1190 roku nazywanej coraz powszechniej Serbią, święty Kościoła prawosławnego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Stefan Nemania · Zobacz więcej »

Stefan Urosz IV Duszan

Stefan Uroš IV Dušan (serbski: Цар Стефан Душан Силни) (ur. ok. 1308, zm. 20 grudnia 1355) – król Serbii w okresie 8 września 1331 – 1346.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Stefan Urosz IV Duszan · Zobacz więcej »

Stolica Apostolska

Bazylika św. Piotra na Watykanie Stolica Apostolska, Stolica Święta, Stolica Piotrowa – władza zwierzchnia papieża w Kościele katolickim wraz z jej instancjami wykonawczymi, stanowiąca suwerenny podmiot prawa międzynarodowego mieszcząca się w państwie Watykan, który jest z niąpołączony uniąpersonalnąi funkcjonalnąi nad którym sprawuje ona wyłączne zwierzchnictwo oraz suwerennąwładzę i jurysdykcję.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Stolica Apostolska · Zobacz więcej »

Sułtan

Sułtan (tur. „władca”, arab. as-sulṭān – „ten, który ma władzę”) – tytuł władcy islamskiego, używany w wielu krajach muzułmańskich, m.in.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Sułtan · Zobacz więcej »

Sułtanat Rumu

Sułtanat Rumu (tur. Rüm) – państwo Seldżukidów istniejące w Anatolii w latach ok.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Sułtanat Rumu · Zobacz więcej »

Swebowie

Migracje Swebów Swebowie, Swewowie – związek plemion Germanów (w źródłach w odniesieniu do 406 r. pod nazwątąkryjąsię Kwadowie, Markomanowie i być może AlamanowieMarcin Pawlak, Konflikty Rzymian z barbarzyńcami nad Renem w latach 365-425 Stanisław Turlej (pod red.), Barbarzyńcy u bram imperium, Kraków 2010, s.80), który mógł zostać stworzony przez Ariowista w związku z jego wyprawądo Galii na pomoc Sekwanom.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Swebowie · Zobacz więcej »

Sycylia

Prowincje Sycylii Etna Krajobraz środkowej Sycylii Rzeka Simeto Sycylia – największa wyspa na Morzu Śródziemnym (ponad 25 tys. km²), położona we Włoszech na południe od Półwyspu Apenińskiego, od którego oddziela jąwąska Cieśnina Mesyńska.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Sycylia · Zobacz więcej »

Symeon I

Symeon I Wielki (bułg. Цар Симеон Велики) (ur. 866, zm. 27 maja 927) – władca Bułgarii w latach 893-927, car bułgarski od 913, trzeci z synów Borysa I Michała i jego żony Marii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Symeon I · Zobacz więcej »

Synod w Arles

Synod w Arles – synod zwołany 1 lipca 314 w celu rozwiązania sporu pomiędzy donatystami a katolikami.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Synod w Arles · Zobacz więcej »

Synopa

Synopa (tur. Sinop, gr. Σινώπη, łac. Sinope) – miasto w północnej Turcji, nad Morzem Czarnym, ośrodek administracyjny prowincji Synopa.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Synopa · Zobacz więcej »

Syrakuzy

Syrakuzy – miasto we Włoszech położone we wschodniej części Sycylii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Syrakuzy · Zobacz więcej »

Syria

Syria (trl. Sūrijā, trb.), nazwa oficjalna: Syryjska Republika Arabska (ar. الجمهورية العربية السورية, trl. Al-Ǧumhūrijja ăl-ʿArabijja ăs-Sūrijja, trb. Al-Dżumhurijja al-Arabijja as-Surijja) – państwo arabskie na Bliskim Wschodzie.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Syria · Zobacz więcej »

Syria starożytna

Syria starożytna – terytorium, którego granice w okresie od około VII tys.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Syria starożytna · Zobacz więcej »

Szampania

Szampania wśród regionów Francji w roku 1180 Szampania (fr. Champagne) – historyczna prowincja we Francji, położona w północno-wschodniej części kraju.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Szampania · Zobacz więcej »

Sztuka bizantyńska

Synaj, VI-VII wiek Sztuka bizantyńska (lub bizantyjska) – sztuka chrześcijańska Wschodniego Cesarstwa Rzymskiego (Bizantyńskiego) i kręgu jego oddziaływania. Za jej początek uważa się założenie Konstantynopola w 330 r., podział Cesarstwa Rzymskiego w 395 roku lub czasy Justyniana (VI wiek), za koniec - rok 1453. Sztuka ta stanowiła przedłużenie greckiej sztuki starożytnej i wypowiadała się głównie w architekturze, przede wszystkim sakralnej. Istotnąrolę odgrywało również malarstwo pod postaciąmalowideł ściennych, mozaik i obrazów (ikon). Rozwijało się rzemiosło, rzeźba natomiast (zwłaszcza figuralna) pełniła funkcję marginalną. Jej rozwój był związany z dziejami państwa. Była związana z ideologiąchrześcijańskąoraz cesarską, podporządkowana była bowiem władcy. Czas jej panowania dzielony jest na kilka okresów, odpowiadających wydarzeniom historycznym i panującym dynastiom.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Sztuka bizantyńska · Zobacz więcej »

Taormina

Taormina (syc. Taurmina, grec. Tauromenion, łac. Tauromenium) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Mesyna.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Taormina · Zobacz więcej »

Teja (król Ostrogotów)

Teja, Tejas (zm. 552 lub 553) – ostatni król Ostrogotów, następca Totili, którego w 552 roku pokonał wódz bizantyjski Narses.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Teja (król Ostrogotów) · Zobacz więcej »

Tem (historia)

System temów w Azji Mniejszej w 650 Cesarstwo Bizantyńskie w 717 (podział administracyjny) System temów w Azji Mniejszej w 950 Tem, tema, temat (thema, lm. themata) – jednostka podziału administracyjnego w Cesarstwie Bizantyjskim, przez długi okres istnienia imperium główna jednostka organizacji militarnej państwa.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Tem (historia) · Zobacz więcej »

Teodahad

Teodahad (zm. 536) - ostatni potomek królewskiej linii Amalów.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Teodahad · Zobacz więcej »

Teodor Angelos Dukas Komnen

Teodor Angelos Dukas Komnen (ur. 1180/1185, zm. po 1252, gr. Θεόδωρος Άγγελος Δούκας Κομνηνός, Theodōros Angelos Doukas Komnēnos) – kuzyn cesarzy bizantyjskich Izaaka II i Aleksego III Angelosów, władca Epiru od 1214 do 1227 roku, cesarz Tesaloniki od 1227 do 1230 roku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Teodor Angelos Dukas Komnen · Zobacz więcej »

Teodor I Laskarys

Teodor I Laskarys (1174–1222) – cesarz nicejski w latach 1204-1222.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Teodor I Laskarys · Zobacz więcej »

Teodora (żona cesarza Teofila)

Teodora, gr. Θεοδώρα, cs. Prawiednaja Fieodora, carica greczeskaja (ur. ok. 810 w Elissie (Paflagonia), zm. 11 lutego 867) – cesarzowa bizantyńska, żona cesarza Teofila, święta Kościoła katolickiego i prawosławnego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Teodora (żona cesarza Teofila) · Zobacz więcej »

Teodora (żona Justyniana I)

Jeana-Josepha Benjamina-Constanta Victoriena Sardou bazyliki San Vitale w Rawennie Teodora (ur. ok. 500, zm. 28 czerwca 548) – żona cesarza bizantyńskiego Justyniana I Wielkiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Teodora (żona Justyniana I) · Zobacz więcej »

Teodoryk Wielki

franciszkanów w Innsbrucku Teodoryk, zwany Wielkim („Król ludów”; ur. 451/455, zm. 30 sierpnia 526) – król Ostrogotów z dynastii Amalów.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Teodoryk Wielki · Zobacz więcej »

Teodozjusz I Wielki

Teodozjusz I Wielki, Flavius Theodosius, Theodosius I (ur. 11 stycznia 347, zm. 17 stycznia 395) – ostatni cesarz władający zarówno wschodnią, jak i zachodniączęściącesarstwa rzymskiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Teodozjusz I Wielki · Zobacz więcej »

Teodozjusz II (cesarz bizantyński)

Teodozjusz II, Flavius Theodosius (ur. 10 kwietnia 401, zm. 28 lipca 450) – najstarszy syn cesarza Arkadiusza i wnuk Teodozjusza I Wielkiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Teodozjusz II (cesarz bizantyński) · Zobacz więcej »

Teofano (cesarzowa rzymska)

Teofano lub Teophano (gr.: Θεοφάνου– Teofanu, ur. 956, w Konstantynopolu w Bizancjum, zm. 15 czerwca 991 w Nijmegen) – księżniczka bizantyńska, żona cesarza Ottona II (955 - 7 grudnia 983), syna cesarza Ottona I Wielkiego i Adelajdy, córki Rudolfa II Burgundzkiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Teofano (cesarzowa rzymska) · Zobacz więcej »

Terweł

Terweł (bułg. Тервел, w polskiej literaturze historycznej notowana jest także forma imienia Terwel) – chan Bułgarii w latach 701–718.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Terweł · Zobacz więcej »

Tesalia

Tesalia (gr. Θεσσαλία – trl. Thessalía) – kraina historyczna i region administracyjny współczesnej Grecji położona nad Morzem Egejskim na południe od Macedonii.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Tesalia · Zobacz więcej »

Tetrarchia

Cesarstwo Rzymskie w czasach '''pierwszej tetrarchii''' (z uwidocznieniem obszarów podlegających poszczególnym władcom) bazyliki św. Marka w Wenecji) Tetrarchia („rządy czterech”, „czwórwładza”) – system rządów w Cesarstwie rzymskim wprowadzany stopniowo przez cesarza Dioklecjana od 286 roku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Tetrarchia · Zobacz więcej »

Timur Chromy

Timur Chromy znany również jako Tamerlan i Timur Lenk (od Tīmūr-e Lang – Timur Kulawy) (ur. 9 kwietnia 1336 w Chodża Ilgar koło Keszu (Shahrisabz), zm. 18 lutego 1405 w Otrarze) – wódz mongolskiego plemienia Barłasów, założyciel dynastii Timurydów, panujący w latach 1370–1405, zdobywca większości Azji Środkowej, Iranu, Iraku i Zakaukazia.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Timur Chromy · Zobacz więcej »

Tomasz Morosini

Tomasz Morosini (zm. w czerwcu 1211 w Salonikach) – łaciński patriarcha Konstantynopola w latach 1204-1211.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Tomasz Morosini · Zobacz więcej »

Totila

św. Benedyktem Totila, zwany również Totila Baudila, Nieśmiertelny (zm. 552) – król Ostrogotów w latach 541–552.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Totila · Zobacz więcej »

Trabzon

Trapezuncka Hagia Sofia na tle Morza Czarnego Hagia Sofia w Trapezuncie, widok ogólny Prowincja Trabzon na mapie Turcji Trabzon (tur., gr. Τραπεζούντα, dawny Trapezunt, Trebizond, Trebizonda) – miasto w północno-wschodniej Turcji położone nad Morzem Czarnym, ośrodek prowincji Trabzon, historyczna stolica i główne miasto Pontu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Trabzon · Zobacz więcej »

Tracja

Tracja współczesna Tracja (gr. Θρᾴκη, Thraki, łac. Thracia, bułg. Тракия, Trakija, tur. Trakya) – region historyczny i geograficzny położony w Europie Południowej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Tracja · Zobacz więcej »

Trybonian

Trybonian Trybonian (łac. Tribonianus) – prawnik rzymski, minister dworu i sprawiedliwości (magister officiorum et quaestor sacrii palatii) na dworze bizantyjskiego cesarza Justyniana Wielkiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Trybonian · Zobacz więcej »

Tughril Beg

Tughril Beg (Toghryl Beg, Tughrul Beg, Tughrilbek) (ur. ok. 990, zm. 4 września 1063) – drugi władca z dynastii Seldżuków.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Tughril Beg · Zobacz więcej »

Tunezja

Habib Burgiba był pierwszym prezydentem Tunezji, rządził krajem w latach 1957-1987 Jaśminowej Rewolucji Tunis Centrum Tunisu Safakis Amfiteatr w Al-Dżamm Susa Tunezja (trb. Tunis), oficjalnie Republika Tunezyjska (arab.,, trb. Al-Dżumhurija at-Tunisija) – państwo leżące w północnej Afryce, nad Morzem Śródziemnym.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Tunezja · Zobacz więcej »

Turcy osmańscy

Bitwa pod Nikopolis Oblężenie Konstantynopola Kara Mustafa – wielki przegrany bitwy wiedeńskiej Kemal Atatürk – symbol końca epoki Turków Osmańskich i początku współczesnej Turcji Turcy osmańscy – nazwa nadawana pierwotnie jednemu ze szczepów oguzyjskich, który z Azji Środkowej przybył u schyłku XIII wieku do zachodniej Anatolii i tu, pod zwierzchnictwem anatolijskich Seldżuków, założył małe lenne księstwo ze stolicąw Söğüt.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Turcy osmańscy · Zobacz więcej »

Turkmeni

Turkmeni – naród turecki zamieszkujący Azję Środkową, najliczniej w Turkmenistanie (5,1 mln – 1995), płn.-wsch.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Turkmeni · Zobacz więcej »

Tybald III (hrabia Szampanii)

Tybald III, fr. Thibaut III (ur. 13 maja 1179, zm. 24 maja 1201) – hrabia Szampanii w latach 1197-1201.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Tybald III (hrabia Szampanii) · Zobacz więcej »

Tyberiusz II Konstantyn

Tyberiusz (Flavius Tiberius Constantinus Augustus) (ur. 520, zm. 14 sierpnia 582) – cesarz wschodniorzymski w latach 578-582.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Tyberiusz II Konstantyn · Zobacz więcej »

Umajjadzi

Al-Walida I Umajjadzi – ród arabski, jako dynastia kalifów panujący nad światem islamu w latach 661 do 750, a następnie rządzący w Al-Andalus od roku 756 do 1031.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Umajjadzi · Zobacz więcej »

Uniwersytet Wiedeński

Uniwersytet Wiedeński (pełna nazwa łacińska Alma Mater Rudolphina Vindobonensis) – publiczna uczelnia z siedzibąw Wiedniu w Austrii, która została założona 12 marca 1365 roku przez księcia Rudolfa IV.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Uniwersytet Wiedeński · Zobacz więcej »

Upadek Konstantynopola

Upadek Konstantynopola – we wtorek 29 maja 1453 roku wojska Imperium Osmańskiego zajęły Konstantynopol.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Upadek Konstantynopola · Zobacz więcej »

Urban II

Urban II (właśc. Odon de Lagery OSB; ur. ok. 1035 w Chatillon-sur-Marne, zm. 29 lipca 1099 w Rzymie) – papież w okresie od 12 marca 1088 do 29 lipca 1099, błogosławiony Kościoła katolickiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Urban II · Zobacz więcej »

VII wiek

VI wiek VIII wiek 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i VII wiek · Zobacz więcej »

VIII wiek

VII wiek IX wiek 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 ----.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i VIII wiek · Zobacz więcej »

Wandalowie

Silingów) Wandalowie – grupa plemion wschodniogermańskich, zamieszkująca przed wielkąwędrówkąludów Europę Środkową.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Wandalowie · Zobacz więcej »

Waregowie

Wiktora Wasniecowa z ok. 1913 r. Nikołaja Roericha z 1901 r. Waregowie, Wariagowie – skandynawscy wikingowie (głównie pochodzący z obecnej Szwecji i Danii), którzy w VIII i IX wieku działali w rejonach obecnej Ukrainy, Białorusi i Rosji, tworząc tam w późniejszym okresie m.in.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Waregowie · Zobacz więcej »

Wasal

Wasal (łac. vassus, z celt. gwas „sługa”) – we wczesnym średniowieczu osoba wolna oddająca się pod opiekę seniora w akcie komendacji.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Wasal · Zobacz więcej »

Włodzimierz I Wielki

Włodzimierz I Wielki, Włodzimierz Światosławowicz (Volodiměrъ Svętoslavičь), właściwie Waldemar, występuje z przydomkami Święty, Wielki lub Chrzciciel (ur. ok. 958, zm. 15 lipca 1015) – władca ruski z dynastii Rurykowiczów, książę Nowogrodu, wielki książę kijowski i władca Rusi Kijowskiej od ok.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Włodzimierz I Wielki · Zobacz więcej »

Węgry

Węgry (.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Węgry · Zobacz więcej »

Wenecja

Wenecja – miasto i gmina na północy Włoch nad Morzem Adriatyckim, stolica regionu Wenecja Euganejska.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Wenecja · Zobacz więcej »

Wielcy Seldżucy

Wielcy Seldżucy, od: Seldżucy (tur. Selçuklular, aze. Səlcuqlar pers. سلجوقيان Saldżughijân), arab. سلجوق (Saldżuk) / السلاجقة (al-Saladżika) – dynastia panująca w państwie założonym przez przywódców Turków Seldżuckich w XI wieku, albo nazwa tego państwa.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Wielcy Seldżucy · Zobacz więcej »

Wielka schizma wschodnia

Wielka schizma wschodnia„Schizma wschodnia” jest nazwą, która przyjęła się w wielu opracowaniach, w tym encyklopedii PWN.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Wielka schizma wschodnia · Zobacz więcej »

Wielki książę

Jan (wielki książę Luksemburga) Wielki książę (welikij kniaź), forma żeńska wielka księżna – tytuł monarszy, feudalny lub arystokratyczny, między rangąkrólewskąa książęcą.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Wielki książę · Zobacz więcej »

Wielkie Księstwo Litewskie

Wielkie Księstwo Litewskie (rus. Велїкое кнꙗзство Лїтовское), potocznie: Litwa, w historiografii określana jako Litwa historyczna – państwo powstałe w wyniku zjednoczenia plemiennych księstw litewskich w roku 1236 przez Mendoga.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Wielkie Księstwo Litewskie · Zobacz więcej »

Wielkie Księstwo Moskiewskie

Wielkie Księstwo Moskiewskie (ros. Великое княжество Московское, łac. Magnus Ducatus Moscuensis; potocznie pol. Moskwa, ros. Московия, łac. Moscovia lub Muscovia) – państwo wielkoruskie istniejące w latach 1263–1547, ze stolicąw Moskwie.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Wielkie Księstwo Moskiewskie · Zobacz więcej »

Wilhelm II Dobry

Wilhelm II Dobry (ur. w 1155, zm. 11 listopada 1189 w Palermo) – król Sycylii w latach 1166–1189.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Wilhelm II Dobry · Zobacz więcej »

Wizygoci

Wandalowie Wizygoci, Goci zachodni lub Terwingowie, dosł: „leśni ludzie”, „mieszkańcy lasu” – lud germański, odłam Gotów.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Wizygoci · Zobacz więcej »

Wołoszczyzna

Dokument potwierdzający złożenie hołdu lennego z Wołoszczyzny przez Włada Uzurpatora królowi Polski Władysławowi II Jagielle w 1396 roku (widoczna pieczęć Hospodarstwa Wołoskiego) Wołoszczyzna (rum. Țara Românească albo Valahia) – kraina historyczna w Rumunii, obejmująca Nizinę Wołoską, położona pomiędzy Karpatami Południowymi a dolnym Dunajem.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Wołoszczyzna · Zobacz więcej »

Wojska lądowe

Wojska lądowe – rodzaj sił zbrojnych przeznaczony do wykonywania zadań operacyjnych przede wszystkim na obszarach lądowych.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Wojska lądowe · Zobacz więcej »

Wojsko najemne

Leonardo da Vinci, „Kondotier” (1480) Wojsko najemne (także: najemnicy, żołnierze najemni, kondotierzy, żołnierze fortuny) – formacja wojskowa składająca się z ochotników walczących za pieniądze, najczęściej w służbie obcego wojska dla danego państwa, miasta, władcy lub jakiejś organizacji, a nawet osoby prywatnej.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Wojsko najemne · Zobacz więcej »

Zadar

Centrum Zadaru: kościoły św. Donata i św. Marii, morskie organy oraz układ planetarny przy nadmorskim deptaku Zadar (wł. Zara,, węg. Zára, niem. Jadera) – miasto w Chorwacji, stolica żupanii zadarskiej, siedziba miasta Zadar.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Zadar · Zobacz więcej »

Zamach stanu

Zamach stanu, także: przewrót, pucz – niezgodne z porządkiem konstytucyjnym, często z użyciem siły (zbrojny zamach stanu), przejęcie władzy politycznej w państwie przez jednostkę lub grupę osób.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Zamach stanu · Zobacz więcej »

Zboża

Łan jęczmienia Produkty zbożowe Zboża, rośliny zbożowe – grupa roślin uprawnych z rodziny wiechlinowatych (traw, Poaceae).

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Zboża · Zobacz więcej »

Zdobycie Konstantynopola (1204)

Zdobycie Konstantynopola – szturm krzyżowców IV krucjaty na stolicę Cesarstwa Bizantyjskiego 12–13 kwietnia 1204 roku.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Zdobycie Konstantynopola (1204) · Zobacz więcej »

Zenon Izauryjczyk

Zeno, Imperator Caesar Flavius Zeno Augustus, Tarasicodissa, Trascalissaeus (ur. ok. 425, zm. 9 kwietnia 491) – cesarz wschodniorzymski od 9 lutego 474 do 9 kwietnia 491.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Zenon Izauryjczyk · Zobacz więcej »

Ziemia Święta

Ziemia Święta – termin pochodzący z Biblii, oznaczający Palestynę i Izrael jako miejsca rozgrywania się wydarzeń Starego i Nowego Testamentu.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Ziemia Święta · Zobacz więcej »

Zoe Paleolog

Zoe (Zofia) Paleolog (śrgr. Ζωή Παλαιολογίνα, ros. Софья Фоминична Палеолог, ur. ok. 1456, zm. 7 kwietnia 1503) – wielka księżna moskiewska, żona Iwana III Srogiego.

Nowy!!: Cesarstwo Bizantyńskie i Zoe Paleolog · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Cesarstwo Bizantyjskie, Cesarstwo bizantyjskie, Cesarstwo bizantyńskie, Cesarstwo wschodniorzymskie, Cywilizacja bizantyjska, Imperium Bizantyjskie.

Unionpedia jest koncepcja lub sieci semantycznej mapie zorganizowane jak encyklopedii lub słownika. To daje krótką definicję każdej koncepcji i jej związków.

To jest olbrzymia mapa mentalna online, który służy jako podstawa do schematów koncepcyjnych. Jest darmowy i każdy artykuł lub dokument można pobrać. Jest to narzędzie, zasobów lub odniesienie do nauki, badań, edukacji, nauki lub nauczania, które mogą być wykorzystywane przez nauczycieli, pedagogów, uczniów lub studentów; dla świata akademickiego: dla szkoły podstawowej, średniej, gimnazjum, środku, uczelni, stopień technicznej, kolegium, uniwersytet, licencjackich, magisterskich lub stopnia doktora; dla dokumentów, raportów, projektów, pomysłów, dokumentacji, badań, podsumowań, lub pracy. Oto definicja, wyjaśnienie, opis lub znaczenie każdego znaczące na które potrzebujesz informacji, a także wykaz związanych z nimi pojęć, jak słownik. Dostępne w języku polski, angielski, hiszpański, portugalski, Japoński, chiński, francuski, niemiecki, włoski, holenderski, rosyjski, arabski, hindi, szwedzki, ukraiński, węgierski, kataloński, czeski, hebrajski, duński, fiński, indonezyjski, norweski, rumuński, turecki, wietnamski, koreański, tajski, grecki, bułgarski, chorwacki, słowacki, litewski, filipiński, łotewski, estoński i słoweński. Więcej języków wkrótce.

Wszystkie informacje ekstrahowano z Wikipedia, i jest dostępny na licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach.

Unionpedia nie jest wspierana ani powiązana z Fundacją Wikimedia.

Google Play, Android i logo Google Play są znakami towarowymi firmy Google Inc.

Polityka prywatności

TowarzyskiPrzybywający