Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Zainstaluj
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Dynastia Yuan

Indeks Dynastia Yuan

Dynastia Yuan (wym.) – mongolska dynastia władająca imperium chińsko-mongolskim w latach 1279–1368, a następnie jako dynastia północnych Yuan do 1635 w Mongolii.

50 kontakty: Banknot, Benedykt Polak, Buddyzm, Cesarstwo (ustrój), Cesarze Chin, Chanat Kara Kitajów, Chińczycy Han, Chiny, Chrześcijaństwo, Czyngis-chan, Dajan-chan, Dżurdżeni, Dynastia Jin (1115–1234), Dynastia Ming, Dynastia Song, Esen, Europa, Hongwu, Huang He, Imperium mongolskie, Inflacja, Język mongolski, Jedwabny Szlak, Junnan, Karakorum (stolica), Kitanowie, Kuangsi, Kubilaj-chan, Kuejczou, Ligdan-chan, Ludy tureckie, Marco Polo, Monarchia, Mongołowie, Ojraci, Pekin, Persowie, Powstanie Czerwonych Turbanów, Stowarzyszenie Białego Lotosu, Tanguci, Togon Temür, Tusi, Tybet (region), Tybetańczycy, Ujgurzy, Wielki Kanał (Chiny), Xixia, 1279, 1368, 1635.

Banknot

Banknoty z różnych państw Banknot (niem. Banknote, ang. bank-note – kwit bankowy) – papierowy pieniądz emitowany przez bank centralny stanowiący prawny środek płatniczy w danym kraju lub obszarze.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Banknot · Zobacz więcej »

Benedykt Polak

Benedykt Polak (ur. ok. 1200, zm. po roku 1251) – franciszkanin, polski podróżnik, autor sprawozdania De Itinere Fratrum Minorum ad Tartaros, będącego relacjąz pierwszej wyprawy Europejczyków do stolicy imperium mongolskiego, która trwała od 16 kwietnia 1245 roku do 18 listopada 1247 roku.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Benedykt Polak · Zobacz więcej »

Buddyzm

„Koło Dharmy” – najczęściej spotykany buddyjski symbol. Flaga buddyjska Buddyzm (inna nazwa to: sanskr. Buddha Dharma; pāli. Buddha Dhamma lub Buddha Sasana – „Nauka Przebudzonego”) – nonteistyczny system filozoficzny i religijny, którego założycielem i twórcąjego podstawowych założeń był żyjący od około 560 do 480 roku p.n.e. Siddhārtha Gautama (pāli. Siddhattha Gotama), syn księcia z rodu Śākyów, władcy jednego z miast-państw w północnych Indiach.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Buddyzm · Zobacz więcej »

Cesarstwo (ustrój)

Państwa będące w przeszłości cesarstwami (oprócz Hiszpanii i Portugalii) Cesarstwo – forma monarchii – państwo, którego panujący monarcha nosi tytuł cesarza lub cesarzowej.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Cesarstwo (ustrój) · Zobacz więcej »

Cesarze Chin

Cesarze Chin – wykaz chińskich władców od ustanowienia Cesarstwa (221 p.n.e.) do obalenia monarchii.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Cesarze Chin · Zobacz więcej »

Chanat Kara Kitajów

Państwo Kara Kitajów ok. roku 1200 Chanat Kara Kitajów (albo Karakitajów, Karakitanów) (mong. Хар Хятад – Czarni Kitanowie) albo Zachodnia dynastia Liao – państwo w Turkiestanie z ośrodkiem w dolinie rzeki Czu i Siedmiorzeczu, istniejące w latach ok.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Chanat Kara Kitajów · Zobacz więcej »

Chińczycy Han

Chińczycy Han (Hanowie) – naród zamieszkujący głównie ChińskąRepublikę Ludową, gdzie stanowiąok.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Chińczycy Han · Zobacz więcej »

Chiny

Dynastii Qing. Chiny – region historyczno-kulturowy w Azji, będący jednąz najstarszych cywilizacji na świecie.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Chiny · Zobacz więcej »

Chrześcijaństwo

Chrześcijaństwo (Christianismós), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Chrześcijaństwo · Zobacz więcej »

Czyngis-chan

Czyngis-chan, Dżyngis-chan, do 1206 Temudżyn (Чингис хаан, Czingis chaan, IPA:,, Тэмүжин, Temudżin, IPA) (ur. według źródeł muzułmańskich w 1155, według źródeł chińskich i mongolskich w 1162 w Deliün Bołdak, rejon obecnej Czyty w Rosji, zm. 18 sierpnia 1227) – chan Mongołów i założyciel imperium mongolskiego.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Czyngis-chan · Zobacz więcej »

Dajan-chan

Dajan-chan (ur. 1464, zm. 1543?) – chan mongolski w latach 1479–1543?, przedstawiciel feudałów wschodniomongolskich, któremu udało się na pewien czas zjednoczyć Mongolię po okresie rządów Ojratów.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Dajan-chan · Zobacz więcej »

Dżurdżeni

Dżurdżeni – lud pochodzenia tunguskiego, zamieszkujący Mandżurię od co najmniej XI wieku.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Dżurdżeni · Zobacz więcej »

Dynastia Jin (1115–1234)

Dynastia Jin (1115-1234; dżurdżeński: Anchu) – państwo ustanowione na północy Chin w XII-XIII wieku przez Dżurdżenów.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Dynastia Jin (1115–1234) · Zobacz więcej »

Dynastia Ming

Dynastia Ming (1368–1644) (wym.) – dynastia cesarska Chin, panująca po upadku mongolskiej dynastii Yuan.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Dynastia Ming · Zobacz więcej »

Dynastia Song

Dynastia Song (wym.) – dynastia panująca w Chinach od 960 do 1279 roku, po okresie Pięciu Dynastii i Dziesięciu Królestw, a przed panowaniem dynastii Yuan.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Dynastia Song · Zobacz więcej »

Esen

Esen, chiń. 也先 Yěxiān, (albo: Esen-tajsz, Esen-tajdż; zm. 1455) – wódz Ojratów i krótkotrwały wielki chan Mongołów.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Esen · Zobacz więcej »

Europa

Europa Mapa polityczna Europy Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Europa · Zobacz więcej »

Hongwu

Hongwu (ur. 21 października 1328, zm. 24 czerwca 1398) – pierwszy cesarz Chin (1368–1398) z dynastii Ming.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Hongwu · Zobacz więcej »

Huang He

Huang He, Rzeka Żółta (dosł. Żółta Rzeka) – rzeka w północnych Chinach o długości 5464 km, druga co do wielkości rzeka w państwie.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Huang He · Zobacz więcej »

Imperium mongolskie

Imperium mongolskie (jeke monggol ułus – Wielki Ułus Mongołów) – trzynastowieczne państwo mongolskie, w szczytowym okresie swojego rozwoju terytorialnego obejmujące Azję Środkową, południowąSyberię, północne Chiny, Ruś i Bliski Wschód.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Imperium mongolskie · Zobacz więcej »

Inflacja

Inflacja na świecie w 2019 Inflacja (łac. inflatio – nadęcie) – proces trwałego wzrostu ogólnego poziomu cen w gospodarce.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Inflacja · Zobacz więcej »

Język mongolski

Język mongolski (mong.) – główny język z rodziny mongolskiej.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Język mongolski · Zobacz więcej »

Jedwabny Szlak

Jedwabny Szlak w I wieku n.e. Mapa głównej trasy Jedwabnego Szlaku Jedwabny Szlak w I wieku n.e. Jedwabny Szlak, jedwabny szlak – dawna droga handlowa łącząca Chiny z Bliskim Wschodem i Europą.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Jedwabny Szlak · Zobacz więcej »

Junnan

Junnan (wym.) – górska prowincja w południowo-zachodniej części ChRL.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Junnan · Zobacz więcej »

Karakorum (stolica)

Mury lamajskiego klasztoru Erdenedzuu w Karakorum Karakorum nirwany w Karakorum Karakorum – stolica Imperium Mongolskiego w XIII wieku.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Karakorum (stolica) · Zobacz więcej »

Kitanowie

Kitanowie – koczowniczy lud azjatycki, który w X wieku zdominował obszar rozciągający się od Korei na wschodzie do Ałtaju na zachodzie i podbijając część północnych Chin ustanowił Dynastię Liao (907–1125).

Nowy!!: Dynastia Yuan i Kitanowie · Zobacz więcej »

Kuangsi

Region Autonomiczny Kuangsi-Czuang (Guangxi wym.) – region autonomiczny w południowej części Chin.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Kuangsi · Zobacz więcej »

Kubilaj-chan

Chan Kubilaj lub Kubilaj-chan (ur. 23 września 1215, zm. 18 lutego 1294) – wnuk Czyngis-chana, syn Tołuja i Sorkaktani-beki, piąty wielki chan mongolski i pierwszy cesarz Chin z dynastii Yuan.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Kubilaj-chan · Zobacz więcej »

Kuejczou

Kuejczou – prowincja w południowych Chinach.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Kuejczou · Zobacz więcej »

Ligdan-chan

Ligdan-chan (Ligden; ur. 1588, zm. 1634) – książę czacharski w latach 1604–1634, Czyngisyda, jeden z bezpośrednich potomków Dajan-chana.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Ligdan-chan · Zobacz więcej »

Ludy tureckie

Rozmieszczenie języków z turkijskiej grupy językowej Ludy tureckie, ludy turkijskie (także turańskie, turskie, turkskie) – rodzina ludów wspólnego pochodzenia i kultury, posługujących się językami turkijskiej rodziny językowej.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Ludy tureckie · Zobacz więcej »

Marco Polo

Marco Polo (ur. 15 września 1254 w Wenecji, zm. 8 stycznia 1324 tamże) – wenecki kupiec i podróżnik.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Marco Polo · Zobacz więcej »

Monarchia

monarchy (tu:chrześcijańska korona Królestwa Włoch) Monarchia (ze, monarchía „jedynowładztwo”, od μόναρχος „jedyny władca”, od μόνος monos „jeden” i ἀρχός archós „początek”) – ustrój polityczny lub forma rządów, gdzie głowąpaństwa jest jedna osoba, nazywana monarchą, nie wybierana w sposób republikański.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Monarchia · Zobacz więcej »

Mongołowie

Mongołowie (mong. Mongolčuud, w cyrylicy) – środkowoazjatycka grupa etnograficzna zamieszkująca głównie tereny Wyżyny Mongolskiej, ich ojczyzna jest obecnie podzielona między Mongolię oraz kontrolowanąprzez ChińskąRepublikę LudowąMongolię Wewnętrzną.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Mongołowie · Zobacz więcej »

Ojraci

Ojraci (ojracki, kałm. Өөрд, mong. Ойрад) – zachodnia grupa ludów mongolskich, pod koniec XX wieku licząca ok.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Ojraci · Zobacz więcej »

Pekin

Chaoyang) mały Pekin – stolica Chińskiej Republiki Ludowej oraz jedno z czterech miast wydzielonych, podlegające bezpośrednio władzom kraju.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Pekin · Zobacz więcej »

Persowie

Persowie – starożytny lud pochodzenia irańskiego, współcześnie zaś naród zamieszkujący głównie obszar Iranu (dawniej znanego jako Persja).

Nowy!!: Dynastia Yuan i Persowie · Zobacz więcej »

Powstanie Czerwonych Turbanów

Powstanie Czerwonych Turbanów – powstanie ludowe w Chinach przeciwko rządom mongolskiej dynastii Yuan, w latach 1351–1368, w którym głównąsiłąruchów narodowych byli chłopi.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Powstanie Czerwonych Turbanów · Zobacz więcej »

Stowarzyszenie Białego Lotosu

Stowarzyszenie Białego Lotosu (chiń. 白蓮教, pinyin báiliánjiào – nazwa chińskich stowarzyszeń o charakterze religijnym, a także religijno-politycznym. Pierwsze stowarzyszenie pod tąnazwąpowstało w 402 r., gdy Huiyuan (慧遠) zgromadził grupę 123 wyznawców kultu przed posągiem buddy Amitabhy, gdzie ślubowali odrodzić się w Zachodnim Raju buddy Amitabhy – Sukhawati. Była to pierwsza znana organizacja Czystej Krainy, tzw. Stowarzyszenie Białego Lotosu. Cele tej organizacji były wyłącznie religijne: wspólne kontynuowanie praktyk Szkoły Czystej Krainy oraz propagowanie kultu buddy Amitabhy. W okresie Song powstało wiele Stowarzyszeń Białego Lotosu związanych ze SzkołąCzystej Krainy. Ponieważ były to stowarzyszenia czysto religijne, nie były atakowane przez konfucjanistów czy nawet bardzo konserwatywnych, ortodoksyjnych buddystów. W czasie południowej dynastii Song niejaki Mao Ziyuan z Jiangxi, który był uczniem mistrza szkoły tiantai, związanego także z naukami Czystej Krainy – Jingfana (zm. 1128) – po ordynacji mnisiej, zaangażował się najpierw w praktyki medytacyjne w tradycji szkoły tiantai. Jednak jak i jego nauczyciel zainteresował się ideami Szkoły Czystej Krainy. Zainspirowany przykładem Huiyuana z góry Lu, zorganizował stowarzyszenie, w skład którego weszli mnisi i ludzie świeccy, oddani poskramianiu swoich namiętności i budowaniu dobrej karmy. Grupa ta spotykała się regularnie; wznoszono inwokacje i śpiewano hymny pochwalne Buddzie oraz wysłuchiwano wspólnie wyznań stowarzyszonych. Grupa ta różniła się od innych tym, że jej członkami były także kobiety i dzieci. Wszyscy byli wegetarianami. Nie spożywali wina, cebuli i mleka. Każdego ranka członkowie wyznawali swoje grzechy, co miało służyć wyplenieniu zła i usunięciu przeszkód na drodze do zbawienia. Fakt, że grupa ta łączyła zarówno mężczyzn jak i kobiety, spotkał się z atakiem zarówno konfucjanistów, jak i ortodoksyjnych buddystów, oskarżających stowarzyszenie o deprawację i kontakty z demonami. W wyniku tych oskarżeń Mao został skazany na banicję do Jiangzhou (obecny Jiujiang w Jiangxi), a stowarzyszenie uznane za nielegalne. Mimo tego, stowarzyszenie istniało dalej, a nawet się rozwijało. W okresie panowania mongolskiej dynastii Yuan zostało oficjalnie uznane dwoma dekretami z 1281 i 1308. Jednak w 1313, zapewne na skutek interwencji Xiao Jueguia i księcia koreańskiego, stowarzyszenie otrzymało zakaz propagowania swoich nauk. W 1322 jego działalność znów została zakazana. Stowarzyszenie zaczęło wtedy ulegać zmianom. Zaczęto także czcić bóstwa niebuddyjskie. Tajne stowarzyszenie rozrosło się także na teren prowincji Fujian. Przyłączały się do niego kobiety nawet ze szlachetnych rodów. Wkrótce zaczęło ono mieć także cele polityczne, czyli wypędzenie Mongołów i przywrócenie na tron dynastii Song. Pod względem religijnym jego członkowie wyznawali już wtedy synkretyczne połączenie buddyzmu i taoizmu, głosząc nadejście buddy Maitrei. W 1337 niejaki Bang Hu wzniósł pierwsząrewoltę przeciwko Mongołom w Henanie, twierdząc, że przygotowuje się na przyjęcie Maitrei. Stowarzyszenie Białego Lotosu prowadziło silnąagitację wśród chłopów, doprowadzając do wybuchu w 1351 antymongolskiego powstania Czerwonych Turbanów pod wodząHana Shantonga. Hasłem powstania był jego slogan „Kraj jest w wielkim pomieszaniu i Maitreja schodzi aby się odrodzić”. Powstanie zostało stłumione przez Mongołów w 1363, otworzyło jednak drogę do zwycięstwa powstaniu chłopskiemu Zhu Yuanzhanga (byłego członka Czerwonych Turbanów), który założył dynastię Ming. Po objęciu tronu Zhu Yuanzhang zwrócił się przeciwko Stowarzyszeniu Białego Lotosu. Jego członkowie wywołali powstanie, które zostało jednak stłumione, a przywódcy ugrupowania zostali straceni. Stowarzyszenie Białego Lotosu uaktywniło się na nowo w XVIII wieku, działając przeciwko mandżurskiej dynastii Qing i wszczynając dwa powstania: w Shandongu w roku 1774 (Powstanie Wang Luna) i na pograniczu Syczuanu, Shaanxi i Hubei w latach 1796-1805. Pomimo stłumienia powstania w 1804 nie udało się zniszczyć stowarzyszenia, które dało początek kilku niezależnym organizacjom, które także wywoływały powstania, m.in.: Stowarzyszeniu Ośmiu Trygramów, Stowarzyszeniu Niebiańskiego Porządku, czy Pięść w Imię Sprawiedliwości (bokserzy).

Nowy!!: Dynastia Yuan i Stowarzyszenie Białego Lotosu · Zobacz więcej »

Tanguci

Kurhan tangucki w Ningxia Tanguci – koczowniczy lud pochodzenia tybetańskiego, który przed X wiekiem przeniósł się na zachodnie tereny dzisiejszej prowincji Syczuan.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Tanguci · Zobacz więcej »

Togon Temür

Togon Temür Uhagatu-chan – ostatni członek dynastii Yuan zasiadający na tronie chińskim.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Togon Temür · Zobacz więcej »

Tusi

Tusi – przywódcy sprawujący władzę w obrębie cesarstwa chińskiego na etnicznie niechińskich terenach, wywodzący się z lokalnych elit ludów podbitych.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Tusi · Zobacz więcej »

Tybet (region)

Tybet (Wylie: Bod, ZWPY: Poi; chiń.: 西藏, pinyin: Xīzàng) – kraina historyczna w Azji obejmująca Wyżynę Tybetańskąi jej przyległości, obecnie w większości w granicach Chin.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Tybet (region) · Zobacz więcej »

Tybetańczycy

Tybetańczycy (tyb. བོད་པ།་ Wylie: Bod pa; chiń. 藏族, pinyin: Zàng Zú) – protonaród zamieszkujący głównie Wyżynę Tybetańską, po inwazji chińskiej i aneksji Tybetu w 1951 r. stanowiąobecnie mniejszość narodowąw zachodnich Chinach (4,8 mln, 1994 r.). Tybetańczycy zamieszkująrównież prowincje Qinghai, Syczuan, Gansu, Junnan oraz Indie (historyczny region Ladakh, zwany też niekiedy Tybetem Zachodnim, Sikkim oraz liczne skupiska emigracyjne w stanie Himachal Pradesh, w tym obecna siedziba XIV Dalajlamy Dharamsala), Nepal i Bhutan.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Tybetańczycy · Zobacz więcej »

Ujgurzy

Ujgurzy z Hotanu Ujgurki z Hotanu Młoda Ujgurka z Turfanu w Chinach Ujgurzy – grupa etniczna pochodzenia tureckiego, jedna z 55 mniejszości uznanych oficjalnie w Chińskiej Republice Ludowej.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Ujgurzy · Zobacz więcej »

Wielki Kanał (Chiny)

Wielki Kanał Wielki Kanał – najdłuższy na świecie sztuczny kanał transportowy, budowany w Chinach od V w. p.n.e. Zaczyna się w Hangzhou i dociera do Pekinu.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Wielki Kanał (Chiny) · Zobacz więcej »

Xixia

Xixia (dosłownie Zachodnie Xia) – pozostające w orbicie chińskich wpływów kulturowych państwo założone przez Tangutów, istniejące w latach 1038-1227 w północnych Chinach.

Nowy!!: Dynastia Yuan i Xixia · Zobacz więcej »

1279

Bez opisu.

Nowy!!: Dynastia Yuan i 1279 · Zobacz więcej »

1368

Bez opisu.

Nowy!!: Dynastia Yuan i 1368 · Zobacz więcej »

1635

Bez opisu.

Nowy!!: Dynastia Yuan i 1635 · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Yüan.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »