52 kontakty: Afryka, Alpy, Ameryka Północna, Ameryka Południowa, Andy, Antarktyda, B2k, Biegun geograficzny, Brzegowce, Człowiek rozumny, Czwartorzęd, Eocen, Europa, Góry Skaliste, Himalaje, Holocen, Interglacjał, Jeleniowate, Kreodonty, Lądolód, Lemurowate, Miocen, Morze Śródziemne, Naczelne, Neogen, Nietoperze, Ocean Atlantycki, Oligocen, Orogeneza alpejska, Owady, Paleocen, Paleogen, Plejstocen, Pliocen, Powstanie i rozwój Bałtyku, Prakopytne, Przesmyk Panamski, Ptaki, Rośliny nasienne, Sierra Nevada (Stany Zjednoczone), Ssaki, Stekowce, Tabela stratygraficzna, Torbacze, Trzeciorzęd, Walenie, Wieloguzkowce, Wilgotny las równikowy, Wulkan, Wymieranie kredowe, ..., Wyrakowate, Zlodowacenie. Rozwiń indeks (2 jeszcze) »
Afryka
Mapa Afryki Afryka – drugi pod względem wielkości kontynent na Ziemi.
Nowy!!: Kenozoik i Afryka · Zobacz więcej »
Alpy
Zdjęcie satelitarne Alp Grań główna Alp zaznaczona żółtąliniąAlpy na włoskiej mapie z roku 1899 Mont Blanc Masyw Monte Rosa ze szczytem Dufourspitze Grandes Jorasses Eiger Alpy (fr. Alpes, niem. Alpen, wł. Alpi, słoweń. Alpe, ret. Alps, łac. Alpes) – najwyższy łańcuch górski Europy, ciągnący się łukiem od wybrzeża Morza Śródziemnego w okolicy Savony po dolinę Dunaju w okolicach Wiednia.
Nowy!!: Kenozoik i Alpy · Zobacz więcej »
Ameryka Północna
Nowy Jork – drugie najbardziej zaludnione miasto w Ameryce Północnej Toronto – najbardziej zaludnione miasto w Kanadzie, a szóste w Ameryce Północnej Monterrey – trzecie pod względem zaludnienia miasto w Meksyku i dziewiąte pod względem zaludnienia miasto w Ameryce Północnej Ameryka Północna – kontynent o powierzchni 24 230 000 km² (co stanowi 16,3% całkowitej powierzchni lądów na kuli ziemskiej), położony na półkulach: północnej i zachodniej.
Nowy!!: Kenozoik i Ameryka Północna · Zobacz więcej »
Ameryka Południowa
Ameryka Południowa – kontynent o powierzchni 17,8 miliona km² leżący na półkuli zachodniej oraz w większej części na półkuli południowej, a w mniejszej – na półkuli północnej.
Nowy!!: Kenozoik i Ameryka Południowa · Zobacz więcej »
Andy
Andy na mapie topograficznej Ameryki Południowej Salta (Argentyna) Cerro Chaltén Santiago de Chile na tle zachodnich stoków Andów Szczyt Alpamayo w Andach peruwiańskich Cerro Torre Machu Picchu i Huayna Picchu w tle Pico Bolivar Torres del Paine Licancabur Yerupaja Dolina andyjska Antizana, Ecuador Andy – łańcuch górski w Ameryce Południowej na terytorium Wenezueli, Kolumbii, Ekwadoru, Peru, Boliwii, Chile i Argentyny.
Nowy!!: Kenozoik i Andy · Zobacz więcej »
Antarktyda
Antarktyda – kontynent położony najdalej na południe Ziemi, na którym znajduje się geograficzny biegun południowy.
Nowy!!: Kenozoik i Antarktyda · Zobacz więcej »
B2k
b2k lub b2 k (przed 2000 rokiem) – system oznaczania lat, stosowany w geologii i archeologii do oznaczania wydarzeń z niedalekiej przeszłości (na ogół do kilkunastu lub kilkudziesięciu tysięcy lat).
Nowy!!: Kenozoik i B2k · Zobacz więcej »
Biegun geograficzny
Biegun geograficzny – jeden z dwóch punktów na powierzchni obracającego się ciała niebieskiego, przez które przechodzi oś obrotu danego ciała.
Nowy!!: Kenozoik i Biegun geograficzny · Zobacz więcej »
Brzegowce
BrzegowceNazwy zwyczajowe za:, syreny, nozdrzaki (Sirenia) – rząd dużych ssaków łożyskowych z nadrzędu afroterów (Afrotheria) prowadzących wyłącznie wodny tryb życia.
Nowy!!: Kenozoik i Brzegowce · Zobacz więcej »
Człowiek rozumny
Dawid'', 1501–1504; wizerunek mężczyzny ''Homo sapiens'' Człowiek rozumny (Homo sapiens) – gatunek ssaka naczelnego, jedyny występujący współcześnie przedstawiciel rodzaju Homo.
Nowy!!: Kenozoik i Człowiek rozumny · Zobacz więcej »
Czwartorzęd
Czwartorzęd (Q) – najmłodszy okres ery kenozoicznej, który zaczął się 2,58 mln lat temu z końcem neogenu i wciąż trwa.
Nowy!!: Kenozoik i Czwartorzęd · Zobacz więcej »
Eocen
Eocen (ang. Eocene).
Nowy!!: Kenozoik i Eocen · Zobacz więcej »
Europa
Europa Mapa polityczna Europy Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej.
Nowy!!: Kenozoik i Europa · Zobacz więcej »
Góry Skaliste
Mount Elbert Moraine w Kanadyjskich Górach Skalistych Mount Robson Parku Narodowym Kootenay Góry Skaliste w Colorado Grand Teton Parku Narodowym Gór Skalistych Kanion Royal Gorge Góry Skaliste – łańcuch górski, a właściwie system górski, wschodnia część Kordylierów, ciągnący się na długości ok.
Nowy!!: Kenozoik i Góry Skaliste · Zobacz więcej »
Himalaje
Mount Everest Lhotse Krucze Jezioro w Sikkimie Dolina Imja Khola Lodowiec Khumbu Makalu Kanczendzonga Nanga Parbat Klasztor Taktshang Mustangu. Himalaje – najwyższy łańcuch górski na Ziemi.
Nowy!!: Kenozoik i Himalaje · Zobacz więcej »
Holocen
Holocen (z gr. ὅλος „wszystek” i καινός „nowy”), dawniej aluwium („obmywać, oblewać”) – najmłodsza, trwająca współcześnie, epoka geologiczna.
Nowy!!: Kenozoik i Holocen · Zobacz więcej »
Interglacjał
Interglacjał lub okres międzylodowcowy lub okres interglacjalny – okres między dwoma glacjałami, w którym wskutek ocieplenia czyli wzrostu temperatury powierzchnia lodowca cofa się lub ustępuje z danego obszaru (deglacjacja).
Nowy!!: Kenozoik i Interglacjał · Zobacz więcej »
Jeleniowate
mundżaka stokowego (''Muntiacus putaoensis'') Jeleniowate, pełnorożce (Cervidae) – rodzina ssaków z rzędu parzystokopytnych (Atriodactyla).
Nowy!!: Kenozoik i Jeleniowate · Zobacz więcej »
Kreodonty
Kreodonty, pradrapieżne, pramięsożerne (†Creodonta) – rząd kopalnych ssaków drapieżnych różnej wielkości.
Nowy!!: Kenozoik i Kreodonty · Zobacz więcej »
Lądolód
Antarktydę Grenlandii Lądolód – pokrywa lodowa o znacznej grubości, zajmująca powierzchnię liczącątysiące kilometrów kwadratowych.
Nowy!!: Kenozoik i Lądolód · Zobacz więcej »
Lemurowate
Lemurowate (Lemuridae) – rodzina ssaków naczelnych z podrzędu lemurowych (Strepsirrhini) w rzędzie naczelnych (Primates), występujące na Madagaskarze i Komorach.
Nowy!!: Kenozoik i Lemurowate · Zobacz więcej »
Miocen
Dromornis stirtoni, przykład fauny późnego miocenu Miocen (z ‘mniej’ i ‘nowy’) – najstarsza epoka neogenu.
Nowy!!: Kenozoik i Miocen · Zobacz więcej »
Morze Śródziemne
Mapa Morza Śródziemnego z zaznaczonymi ośrodkami miejskimi i infrastrukturątransportowąMorze Śródziemne – morze międzykontynentalne leżące pomiędzy Europą, Afrykąi Azją, o powierzchni około 2,5 mln km².
Nowy!!: Kenozoik i Morze Śródziemne · Zobacz więcej »
Naczelne
Naczelne (Primates, z łaciny „pierwsze”) – rząd ssaków.
Nowy!!: Kenozoik i Naczelne · Zobacz więcej »
Neogen
Neogen („nowy” +, „rodzić”) – młodszy okres ery kenozoicznej trwający od 23,03 do 2,58 mln lat temu.
Nowy!!: Kenozoik i Neogen · Zobacz więcej »
Nietoperze
Nietoperze Nietoperze, rękoskrzydłe (Chiroptera) – rząd ssaków łożyskowych z podgromady ssaków żyworodnych (Theria), obejmujący ok.
Nowy!!: Kenozoik i Nietoperze · Zobacz więcej »
Ocean Atlantycki
batymetryczna Oceanu Atlantyckiego Ocean Atlantycki (Atlantyk) – drugi pod względem wielkości ocean na Ziemi pokrywający około jednej piątej jej powierzchni.
Nowy!!: Kenozoik i Ocean Atlantycki · Zobacz więcej »
Oligocen
Oligocen (ang. Oligocene).
Nowy!!: Kenozoik i Oligocen · Zobacz więcej »
Orogeneza alpejska
Orogeneza alpejska lub fałdowania alpejskie – ostatni okres globalnych fałdowań górotwórczych, w czasie którego doszło do powstania górotworu alpejskiego.
Nowy!!: Kenozoik i Orogeneza alpejska · Zobacz więcej »
Owady
świecie. Owady, insekty (Insecta) – gromada stawonogów.
Nowy!!: Kenozoik i Owady · Zobacz więcej »
Paleocen
Paleocen (ang. Paleocene).
Nowy!!: Kenozoik i Paleocen · Zobacz więcej »
Paleogen
Paleogen (z gr. πᾰλαιός 'stary' i γένος 'ród') – najstarszy okres ery kenozoicznej, trwający od 66,0 mln do 23,03 mln lat temu.
Nowy!!: Kenozoik i Paleogen · Zobacz więcej »
Plejstocen
Plejstocen (z gr. πλεῖστος 'większość' i καινός 'nowy').
Nowy!!: Kenozoik i Plejstocen · Zobacz więcej »
Pliocen
Pliocen (z ‘bardziej’ i ‘nowy’).
Nowy!!: Kenozoik i Pliocen · Zobacz więcej »
Powstanie i rozwój Bałtyku
Bałtyckie Jezioro Lodowe 10 000 lat p.n.e. Morze Yoldiowe Jezioro Ancylusowe Morze Litorynowe 5500–5000 lat p.n.e. Powstanie i rozwój Bałtyku były uwarunkowane zmianami klimatycznymi w okresie czwartorzędu, które ukształtowały nieckę dzisiejszego morza i wypełniły jąwodami pochodzącymi z topnienia lądolodu skandynawskiego, oraz pionowymi ruchami skorupy ziemskiej.
Nowy!!: Kenozoik i Powstanie i rozwój Bałtyku · Zobacz więcej »
Prakopytne
Prakopytne, kondylartry (Condylarthra) – wymarły rząd kopalnych ssaków pochodzących od prałożyskowców.
Nowy!!: Kenozoik i Prakopytne · Zobacz więcej »
Przesmyk Panamski
Przesmyk Panamski Zdjęcie satelitarne Przesmyk Panamski (hiszp. Istmo de Panamá), dawniej zwany ZłotąKastylią(hiszp. Castilla de Oro) lub Tierra Firme – pas lądu powstały ok.
Nowy!!: Kenozoik i Przesmyk Panamski · Zobacz więcej »
Ptaki
Ptaki (Aves) – gromada stałocieplnych zwierząt z podtypu kręgowców.
Nowy!!: Kenozoik i Ptaki · Zobacz więcej »
Rośliny nasienne
Rośliny nasienne (Spermatophytina, Spermatophyta Britton & Brown, dawniej też Anthophyta) – grupa (klad) roślin o różnej randze systematycznej w zależności od systemu klasyfikacji.
Nowy!!: Kenozoik i Rośliny nasienne · Zobacz więcej »
Sierra Nevada (Stany Zjednoczone)
Sierra Nevada – pasmo górskie w Ameryce Północnej, na obszarze Stanów Zjednoczonych, wchodzące w skład Kordylierów.
Nowy!!: Kenozoik i Sierra Nevada (Stany Zjednoczone) · Zobacz więcej »
Ssaki
Ssaki (Mammalia) – zwierzęta należące do kręgowców, charakteryzujące się głównie.
Nowy!!: Kenozoik i Ssaki · Zobacz więcej »
Stekowce
Stekowce (Monotremata) – rząd prymitywnych ssaków charakteryzujących się jajorodnością.
Nowy!!: Kenozoik i Stekowce · Zobacz więcej »
Tabela stratygraficzna
Trójwymiarowa ''tabela stratygraficzna''. Schemat pokazuje upływ czasu zgodnie z ruchem wskazówek zegara Tabela stratygraficzna – schemat obrazujący przebieg historii Ziemi na podstawie następstwa procesów geologicznych i układu warstw skalnych.
Nowy!!: Kenozoik i Tabela stratygraficzna · Zobacz więcej »
Torbacze
Torbacze, workowce (Marsupialia) – lądowe ssaki niższe, do których zalicza się około 330 gatunków o różnorodnym wyglądzie i trybie życia, a także różnych preferencjach pokarmowych, zarówno drapieżnych jak owadożernych, roślinożernych i wszystkożernych.
Nowy!!: Kenozoik i Torbacze · Zobacz więcej »
Trzeciorzęd
Trzeciorzęd – według starszych wersji periodyzacji starszy okres ery kenozoicznej, od 65 do 1,8 mln lat temu.
Nowy!!: Kenozoik i Trzeciorzęd · Zobacz więcej »
Walenie
Walenie (Cetacea) – infrarząd ssaków (w kladystyce to klad w obrębie parzystokopytnych) z podrzędu Whippomorpha w rzędzie parzystokopytnych (Artiodactyla).
Nowy!!: Kenozoik i Walenie · Zobacz więcej »
Wieloguzkowce
Wieloguzkowce (†Multituberculata) – rząd kopalnych ssaków roślinożernych, zaliczanych przez niektórych badaczy do Mammaliaformes.
Nowy!!: Kenozoik i Wieloguzkowce · Zobacz więcej »
Wilgotny las równikowy
Las tropikalny w Ameryce Południowej Gambiąw parku narodowym Niokolokoba Wnętrze lasu deszczowego w Ekwadorze Występowanie lasów równikowych Wilgotny las równikowy, równikowy las deszczowy (zwany także dżunglą, choć określeniu temu bywa przypisywane węższe znaczenie) – formacja leśna strefy międzyzwrotnikowej występująca na obszarach o wysokich opadach oraz klimacie jednostajnie gorącym.
Nowy!!: Kenozoik i Wilgotny las równikowy · Zobacz więcej »
Wulkan
Sill 6. Przewód boczny 7. Warstwy popiołu emitowanego przez wulkan 8. Zbocze 9. Warstwy lawy emitowanej przez wulkan 10. Gardziel 11. Stożek pasożytniczy 12. Potok lawowy 13. Komin 14. Krater 15. Chmura popiołu Wulkan (z łac. Vulcanus – imię rzymskiego boga ognia) – miejsce na powierzchni Ziemi, z którego wydobywa się lawa, gazy wulkaniczne (solfatary, mofety, fumarole) i materiał piroklastycznyWulkany występująrównież na innych obiektach Układu Słonecznego – patrz sekcja „Wulkany poza Ziemią”.
Nowy!!: Kenozoik i Wulkan · Zobacz więcej »
Wymieranie kredowe
Uderzenie meteorytu w wizji artysty granicę K-T iłowca zawierającątysiąckrotnie więcej irydu, niż w warstwach wyższej i niższej. Obrazek z San Diego Natural History Museum Wymieranie kredowe – masowe wymieranie sprzed 66 milionów lat, podczas którego wyginęło około 3/4 gatunków roślin i zwierząt żyjących na Ziemi, w tym nieptasie dinozaury.
Nowy!!: Kenozoik i Wymieranie kredowe · Zobacz więcej »
Wyrakowate
Wyrakowate, wyraki, tarsjusze (Tarsiidae) – rodzina drapieżnych ssaków naczelnych z infrarzędu wyrakokształtnych (Tarsiiformes) w podrzędzie wyższymi naczelnymi (Haplorrhini).
Nowy!!: Kenozoik i Wyrakowate · Zobacz więcej »
Zlodowacenie
Prawdopodobne wahania temperatury i opadów w dziejach Ziemi W ciągu ostatnich 550 mln lat pojawiły się cztery wielkie zlodowacenia, ostatnie w czwartorzędzie Zrekonstruowana temperatura i okresy zlodowaceń w ostatnich 65 mln lat Rekonstrukcja temperatury w ostatnich 5 mln lat Rekonstrukcja temperatury w ostatnich 450 tys. lat Maksymalny zasięg glacjałów w plejstocenie na terenie Polski zlodowacenie południowopolskie (Elster) największe ze zlodowaceń na terenie Polski. Półkula północna podczas maksimum ostatniego zlodowacenia. Utworzenie warstwy pokrywy śnieżnej o grubości od 3 do 4 km spowodowało globalne obniżenie poziomu mórz o ok. 120 m. Zlodowacenie, glacjacja (od ‛zamrażam’) – okres, w czasie którego znaczne obszary Ziemi pokryte sąlądolodem.
Nowy!!: Kenozoik i Zlodowacenie · Zobacz więcej »