Pracujemy nad przywróceniem aplikacji Unionpedia w Google Play Store
TowarzyskiPrzybywający
🌟Uprościliśmy nasz projekt, aby ułatwić nawigację!
Instagram Facebook X LinkedIn

Gwiazda

Indeks Gwiazda

ultrafiolecie Drogi Mlecznej. Gwiazda – kuliste ciało niebieskie, stanowiące skupisko powiązanej grawitacyjnie materii.

Spis treści

  1. 601 kontakty: Abd Al-Rahman Al Sufi, Absolutna wielkość gwiazdowa, Akrecja (astronomia), Aktywność słoneczna, Al-Andalus, Al-Biruni, Albert Einstein, Albert Michelson, Albrecht Dürer, Aldebaran, Aleksander Wolszczan, Alfa Centauri, Alfa Ursae Minoris, Alfabet łaciński, Alfabet grecki, Algol (gwiazda), Almagest, Alnilam, Alnitak, Altair (gwiazda), Angelo Secchi, Anihilacja pola magnetycznego, Annie Jump Cannon, Antares, Antropogeneza, Antropomorfizacja, Apochromat, Arabowie, Aratos z Soloj, Ares, Arktur, Artemida, Arthur Stanley Eddington, Arystotelizm, Arytmetyka, Asocjacja gwiazdowa, Asteryzm (astronomia), Astrobiologia, Astrolabium, Astrologia, Astrometria, Astronomia, Astronomia gwiazdowa, Astronomy and Astrophysics, Atlantis (wahadłowiec), Azot, Babilon, Babilonia, Barwa, Błękitny karzeł, ... Rozwiń indeks (551 jeszcze) »

  2. Fizyka gwiazd
  3. Gwiazdy
  4. Źródła światła

Abd Al-Rahman Al Sufi

Gwiazdozbiór Strzelca w księdze Al Sufiego Abd Al-Rahman Al Sufi (ur. 7 grudnia 903, zm. 25 maja 986) – perski astronom, znany również jako Abd ar-Rahman as-Sufi, Abd al-Rahman Abu al-Husain, lub krócej Azofi.

Zobaczyć Gwiazda i Abd Al-Rahman Al Sufi

Absolutna wielkość gwiazdowa

Absolutna wielkość gwiazdowa – obserwowana wielkość gwiazdowa (a zatem wyrażona w magnitudo), jakąmiałby obiekt oglądany z pewnej ustalonej odległości przy braku pochłaniania światła w przestrzeni międzygwiezdnej.

Zobaczyć Gwiazda i Absolutna wielkość gwiazdowa

Akrecja (astronomia)

Akrecja – opadanie rozproszonej materii na powierzchnię ciała niebieskiego w wyniku działania grawitacji.

Zobaczyć Gwiazda i Akrecja (astronomia)

Aktywność słoneczna

Aktywność słoneczna w latach 1976–2006.Oznaczenia wykresów: Irradiancja (dzienna/roczna), Plamy słoneczne, Rozbłysk słoneczny, Strumień radiowy 10,7 cm. Aktywność słoneczna – zmiany zachodzące w atmosferze Słońca, powodujące fluktuacje poziomu emitowanego przez gwiazdę promieniowania elektromagnetycznego, w tym światła, które dociera do Ziemi (zob.

Zobaczyć Gwiazda i Aktywność słoneczna

Al-Andalus

Al-Andalus (الأندلس) – arabska nazwa Półwyspu Iberyjskiego, nadana przez jego muzułmańskich zdobywców.

Zobaczyć Gwiazda i Al-Andalus

Al-Biruni

Wykonany przez Al-Biruniego schemat obrazujący fazy księżyca Abu ar-Rajhan Muhammad ibn Ahmad al-Biruni (arab. أبو الريحان محمد بن أحمد البيروني) (ur. 15 września 973 w Chorezmie, zm. 13 grudnia 1048 w Ghazni) – wszechstronny uczony pochodzenia chorezmijskiego, wychowany w kulturze arabskiej.

Zobaczyć Gwiazda i Al-Biruni

Albert Einstein

Albert Einstein (wym.) (ur. 14 marca 1879 w Ulm, zm. 18 kwietnia 1955 w Princeton) – fizyk teoretyk, noblista, obywatel Szwajcarii i USA pochodzenia niemiecko-żydowskiegoobywatelem Szwajcarii Einstein był przez większość życia, od roku 1901, a obywatelem USA został na starość, w roku 1940; por.

Zobaczyć Gwiazda i Albert Einstein

Albert Michelson

Albert Abraham Michelson (ur. 19 grudnia 1852 w Strzelnie, zm. 9 maja 1931 w Pasadenie) – amerykański fizyk pochodzenia polsko-żydowskiego, noblista.

Zobaczyć Gwiazda i Albert Michelson

Albrecht Dürer

Grób artysty w Norymberdze ''Ucieczka do Egiptu'' (1494-7) ''Św. Hieronim na pustyni'' (ok. 1495) ''Siedem boleści Maryi'' (ok. 1496) ''Portret Osvolta Krela'' (1499) ''Portret młodej Wenecjanki'' (1505) ''Samobójstwo Lukrecji'' (1518) ''Święta Anna Samotrzecia'' (ok.

Zobaczyć Gwiazda i Albrecht Dürer

Aldebaran

Aldebaran (Alfa Tauri, α Tau) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Byka.

Zobaczyć Gwiazda i Aldebaran

Aleksander Wolszczan

Aleksander Wolszczan (ur. 29 kwietnia 1946 w Szczecinku) – polski radioastronom, profesor nauk fizycznych, nauczyciel akademicki, współodkrywca (wraz z Kanadyjczykiem Dale’em Frailem) pierwszych planet pozasłonecznych, profesor Pennsylvania State University, związany także z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Zobaczyć Gwiazda i Aleksander Wolszczan

Alfa Centauri

Alfa Centauri (α Cen, Rigil Centaurus, Toliman) – gwiazda wielokrotna w gwiazdozbiorze Centaura, trzecia pod względem jasności gwiazda widoczna na nocnym niebie.

Zobaczyć Gwiazda i Alfa Centauri

Alfa Ursae Minoris

Alfa Ursae Minoris (α UMi, Polaris) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Małej Niedźwiedzicy, północna Gwiazda Polarna Ziemi.

Zobaczyć Gwiazda i Alfa Ursae Minoris

Alfabet łaciński

kraje, gdzie alfabet łaciński jest używany dodatkowo, obok innego oficjalnego Przykłady liter alfabetu łacińskiego Albrechta Dürera Alfabet łaciński, pismo łacińskie, łacinka, alfabet rzymski – alfabet, system znaków służących do zapisu większości języków europejskich oraz wielu innych.

Zobaczyć Gwiazda i Alfabet łaciński

Alfabet grecki

Alfabet grecki – pismo powstałe około IX w. p.n.e., służące do zapisu języka greckiego, oraz niektórych innych języków ludów znajdujących się pod wpływem kultury greckiej.

Zobaczyć Gwiazda i Alfabet grecki

Algol (gwiazda)

Algol (Beta Persei, β Per) – gwiazda zmienna w gwiazdozbiorze Perseusza.

Zobaczyć Gwiazda i Algol (gwiazda)

Almagest

Fragment strony tłumaczenia łacińskiego ''Almagestu'' Księga X po lewej deferent i epicykl Merkurego, po prawej informacje o dystansie Ziemia – Merkury Almagest, zwany też Mathematike Syntaxis, Mathematikes Sýntaxeos (Matematyczny zbiór), Megále Sýntaxis (Wielki zbiór), Megae syntaxis tes astronomia (Wielka rozprawa astronomiczna); jeden z tłumaczy (Al-Hadżdżadż) nazwał go Kitab al-Midżisti, stąd wziął się tytuł Almagest – dzieło Klaudiusza Ptolemeusza napisane ok.

Zobaczyć Gwiazda i Almagest

Alnilam

Alnilam (Epsilon Orionis, ε Ori) – jedna z jaśniejszych gwiazd w gwiazdozbiorze Oriona (obserwowana wielkość gwiazdowa: +1,69), odległa od Słońca o około 1340 lat świetlnych.

Zobaczyć Gwiazda i Alnilam

Alnitak

Alnitak (Zeta Orionis, ζ Ori) – jedna z jaśniejszych gwiazd w gwiazdozbiorze Oriona (obserwowana wielkość gwiazdowa: +1,79).

Zobaczyć Gwiazda i Alnitak

Altair (gwiazda)

Altair (Alfa Aquilae, α Aql) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Orła, dwunasta pod względem jasności gwiazda nocnego nieba.

Zobaczyć Gwiazda i Altair (gwiazda)

Angelo Secchi

Pietro Angelo Secchi (ur. 29 czerwca 1818 w Reggio nell’Emilia, zm. 26 lutego 1878 w Rzymie) – włoski uczony i jezuita.

Zobaczyć Gwiazda i Angelo Secchi

Anihilacja pola magnetycznego

Anihilacja pola magnetycznego – gwałtowna zamiana energii pola magnetycznego na energię termicznąi kinetycznąw szeregu procesów fizycznych zachodzących w obszarze gwałtownej (przestrzennie) zmiany pola magnetycznego.

Zobaczyć Gwiazda i Anihilacja pola magnetycznego

Annie Jump Cannon

Astrograf Drapera używany przez Annie Cannon Annie Jump Cannon (ur. 11 grudnia 1863 w Dover, USA, zm. 13 kwietnia 1941 w Cambridge, USA) – amerykańska astronom, jedna z twórców systemu klasyfikacji gwiazd według ich temperatur (zob. typ widmowy).

Zobaczyć Gwiazda i Annie Jump Cannon

Antares

Antares (Alfa Scorpii, α Sco) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Skorpiona.

Zobaczyć Gwiazda i Antares

Antropogeneza

Antropogeneza (gr. ánthrōpos – człowiek, génesis – pochodzenie) – filogeneza człowieka, czyli pochodzenie, droga rozwojowa i procesy biologiczne, które doprowadziły do powstania anatomicznie nowoczesnego człowieka rozumnego (Homo sapiens), wyjaśniane na gruncie teorii ewolucji w oparciu o osiągnięcia antropologii, filogenetyki molekularnej i antropolingwistyki.

Zobaczyć Gwiazda i Antropogeneza

Antropomorfizacja

Antropomorfizacja lub antropomorfizm – zabieg językowy, polegający na nadawaniu niebędącym ludźmi przedmiotom, pojęciom, zjawiskom, zwierzętom itp.

Zobaczyć Gwiazda i Antropomorfizacja

Apochromat

długości fali dla różnych układów soczewek: 1 – pojedyncza soczewka, 2 – achromat, 3 – apochromat, 4 – superachromat Apochromat (z gr. apó – od, chrōma – barwa, chrōmatos – dopełniacz barwy, apochrōmatos – odbarwiony) – układ soczewek (np.

Zobaczyć Gwiazda i Apochromat

Arabowie

'''Państwa, w których język arabski jest językiem urzędowym'''„zielony” – państwa, w których jest jedynym językiem urzędowym,„niebieski” – państwa, w których jest jednym z języków urzędowych Arabowie (’Arab, w pierwotnym znaczeniu: „koczownik”) – grupa ludów pochodzenia semickiego zamieszkująca od czasów starożytnych Półwysep Arabski.

Zobaczyć Gwiazda i Arabowie

Aratos z Soloj

Aratos z Soloj (Aratos ho Soleus; wersja łac. imienia Aratus; ur. około 310 p.n.e., zm. około 245 p.n.e.) – hellenistyczny poeta i lekarz grecki żyjący w czasach Ptolemeusza II Filadelfosa (panowanie: 284–246 p.n.e.). Urodził się w Soli w Cylicji.

Zobaczyć Gwiazda i Aratos z Soloj

Ares

Ares (gr. Árēs) – w mitologii greckiej bóg wojny, syn Zeusa i Hery.

Zobaczyć Gwiazda i Ares

Arktur

Arktur (α Boo, Alfa Boötis) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Wolarza o obserwowanej wielkości gwiazdowej −0,04.

Zobaczyć Gwiazda i Arktur

Artemida

Posąg Artemidy z Efezu Artemida, Artemis; Ártemis) – w mitologii greckiej bogini łowów, zwierząt, lasów, gór i roślinności; wielka łowczyni. Uważana również za boginię płodności, niosącąpomoc rodzącym kobietom. Podobnie jak Apollo był bogiem słońca i życia, tak Artemidę uznawano za boginię księżyca i śmierci.

Zobaczyć Gwiazda i Artemida

Arthur Stanley Eddington

Sir Arthur Stanley Eddington (ur. 28 grudnia 1882 w Kendal, zm. 22 listopada 1944 w Cambridge) – brytyjski astronom, astrofizyk teoretyczny i popularyzator tych nauk; profesor Uniwersytetu w Cambridge i dyrektor tamtejszego obserwatorium astronomicznego.

Zobaczyć Gwiazda i Arthur Stanley Eddington

Arystotelizm

Arystotelizm – grupa doktryn filozoficznych związanych z twórczościąArystotelesa.

Zobaczyć Gwiazda i Arystotelizm

Arytmetyka

Rycina z dzieła ''Margarita philosophica'', 1503; autor: Gregor Reisch Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych z (1785) Przykład tablic arytmetycznych z XIX w. Arytmetyka (łac. arithmetica, gr. ἀριθμητική arithmētikē, z ἀριθμός – liczba) – dział matematyki zajmujący się liczbami; jeden z podstawowych i najstarszych.

Zobaczyć Gwiazda i Arytmetyka

Asocjacja gwiazdowa

Asocjacja gwiazdowa – typ ugrupowania gwiazd odkryty w 1947 roku przez Wiktora Ambarcumiana, składających się głównie z gorących olbrzymów typów widmowych O-B. Wyróżnia się 3 rodzaje asocjacji: asocjacje OB, zawierające gwiazdy typów widmowych O-B2, asocjacje T, zawierające w największej części gwiazdy zmienne typu T Tauri oraz asocjacje R, składające się z młodych małomasywnych gwiazd ciągu głównego oświetlających mgławice refleksyjne (np.

Zobaczyć Gwiazda i Asocjacja gwiazdowa

Asteryzm (astronomia)

Kaskada Kemble’a widoczna przez teleskop amatorski Asteryzm – w astronomii, układ gwiazd tworzący na sferze niebieskiej pewien widoczny wzór, jednakże nie zaliczany do któregokolwiek z oficjalnych gwiazdozbiorów.

Zobaczyć Gwiazda i Asteryzm (astronomia)

Astrobiologia

Zdjęcie meteorytu ALH 84001, pokazujące mikroskopijne struktury, które podejrzewano, że sąskamieniałościami żywych organizmów. Astrobiologia, egzobiologia, kosmobiologia, ksenobiologia – dział biologii badający spekulowane życie pozaziemskie: jego rozpowszechnienie, pochodzenie, ewolucję i przyszłość.

Zobaczyć Gwiazda i Astrobiologia

Astrolabium

XVIII-wieczne perskie astrolabium Astrolabium (gr. ἁστρολάβον, astrolabon 'chwytający gwiazdy') – prosty pomiarowy przeziernikowy przyrząd astronomiczny używany w nawigacji do początku XVIII wieku, służący do wyznaczania położenia ciał niebieskich nad horyzontem, poprzednik sekstantu.

Zobaczyć Gwiazda i Astrolabium

Astrologia

Pałacu Apostolskim w Watykanie Astrologia (gr. astrología.

Zobaczyć Gwiazda i Astrologia

Astrometria

Astrometria, astronomia pozycyjna – najstarszy dział astronomii zajmujący się pomiarami pozornych położeń i ruchów ciał niebieskich.

Zobaczyć Gwiazda i Astrometria

Astronomia

kosmicznego teleskopu Hubble’a. Astronomia (gr. astronomía od ástron + nomos, „prawo rządzące gwiazdami”) – nauka przyrodnicza zajmująca się badaniem ciał niebieskich (np. gwiazd, planet, komet, mgławic, gromad i galaktyk) oraz zjawisk, które zachodząpoza Ziemią, jak również tych, które oddziałująw jej atmosferze, wnętrzu lub na powierzchni, a sąpochodzenia pozaplanetarnego (np.

Zobaczyć Gwiazda i Astronomia

Astronomia gwiazdowa

Oriona Astronomia gwiazdowa – dział astronomii badający gwiazdy – ich właściwości fizyczne, oddziaływanie i ewolucję, w tym pochodzenie.

Zobaczyć Gwiazda i Astronomia gwiazdowa

Astronomy and Astrophysics

Astronomy and Astrophysics jest europejskim czasopismem publikującym wyniki naukowe z zakresu astronomii i astrofizyki, wydawanym przez EDP Sciences, na zlecenie ESO.

Zobaczyć Gwiazda i Astronomy and Astrophysics

Atlantis (wahadłowiec)

Startujący wahadłowiec Atlantis Atlantis – czwarty wahadłowiec NASA, który odbył lot kosmiczny.

Zobaczyć Gwiazda i Atlantis (wahadłowiec)

Azot

Azot (N) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 7, niemetal z grupy 15 (azotowców) układu okresowego.

Zobaczyć Gwiazda i Azot

Babilon

Mapa Babilonii w czasach Hammurabiego z zaznaczonym Babilonem Bramy Isztar, kompleksu z ziguratem E-temenanki i świątyni E-sagila. Babilon (sum. ká.dingir.raki „brama boga”; akad. Bāb-ilim „brama boga” lub Bāb-ilāni „brama bogów”; gr. Babylōn; bibl.

Zobaczyć Gwiazda i Babilon

Babilonia

Babilonia (akad. 𒆳𒆍𒀭𒊏𒆠, māt Akkadī) – starożytne państwo semickie w Mezopotamii, na terenie obecnego Iraku.

Zobaczyć Gwiazda i Babilonia

Barwa

Synteza addytywna Synteza subtraktywna Barwa (także kolor) – wrażenie psychiczne wywoływane w mózgu zwierząt, gdy oko odbiera promieniowanie elektromagnetyczne z zakresu światła widzialnego.

Zobaczyć Gwiazda i Barwa

Błękitny karzeł

Błękitny karzeł – hipotetyczna gwiazda powstała z czerwonego karła, kiedy ten wyczerpie większość paliwa wodorowego.

Zobaczyć Gwiazda i Błękitny karzeł

Błękitny maruder

Błękitni maruderzy (zaznaczeni żółtąobwódką) wśród innych obiektów w gromadzie kulistej NGC 104 (47 Tucanae). Zdjęcie z prawej zrobione przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a. Błękitni maruderzy – gwiazdy, które sąznacznie gorętsze i bardziej błękitne, niż inne gwiazdy gromady o tej samej jasności, przez co wydająsię znacznie młodsze.

Zobaczyć Gwiazda i Błękitny maruder

Błękitny nadolbrzym

Porównanie rozmiarów Słońca i błękitnego nadolbrzyma (Rigel) Błękitny nadolbrzym (lub niebieski nadolbrzym) – gwiazda o typie widmowym O lub B należąca do I klasy jasności.

Zobaczyć Gwiazda i Błękitny nadolbrzym

Błękitny olbrzym

Porównanie rozmiarów Słońca i błękitnego olbrzyma (Alnitak) Błękitny olbrzym (lub niebieski olbrzym) – gwiazda o typie widmowym O lub B należąca do III klasy jasności.

Zobaczyć Gwiazda i Błękitny olbrzym

Błysk helowy

Diagram H-R z drogągwiazdy o masie Słońca. Załamanie linii (''helium flash'') na schemacie '''b''' jest wywołane błyskiem helowym. Błysk helowy – proces, zachodzący w jądrze gwiazdy o masie od 0,8 do 2,3 masy Słońca, na późnym etapie jej ewolucji, podczas którego zachodząreakcje termojądrowe przekształcające hel w węgiel, w procesie 3-α.

Zobaczyć Gwiazda i Błysk helowy

Berster rentgenowski

Berster rentgenowski (ang. x-ray burster) – klasa ciasnych układów podwójnych, w których jeden składnik jest zwykłągwiazdąpodobnądo Słońca, a drugi gwiazdąneutronową.

Zobaczyć Gwiazda i Berster rentgenowski

Beryl (pierwiastek)

Beryl (Be) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 4, metal należący do drugiej grupy głównej układu okresowego.

Zobaczyć Gwiazda i Beryl (pierwiastek)

Betelgeza

Betelgeza (Betelgeuse, Alfa Orionis) – czerwony nadolbrzym w gwiazdozbiorze Oriona, dziewiąta pod względem jasności gwiazda na nocnym niebie (+0,45).

Zobaczyć Gwiazda i Betelgeza

Betlejem

Betlejem (dosłownie „dom chleba”; nowohebrajskie Bet Lechem;,; dosłownie „dom mięsa”) – miasto w muhafazie Betlejem w Autonomii Palestyńskiej.

Zobaczyć Gwiazda i Betlejem

Biały karzeł

Biały karzeł – niewielki (rzędu rozmiarów Ziemi) obiekt astronomiczny składający się ze zdegenerowanej materii, emitujący m.in.

Zobaczyć Gwiazda i Biały karzeł

Biblia

Tory w języku hebrajskim LXXVTS 10a (zwój ''Proroków mniejszych'') ok. I wieku p.n.e. Wulgaty z 1407 r. do czytania na głos w klasztorze Biblia Gutenberga pierwsza książka drukowana przy użyciu ruchomej czcionki Dziesięć Przykazań) Johna Wyclifa (XIV wiek) Kodeksie Aleksandryjskim z V wieku Biblii Królowej Zofii (1455) Biblii Wujka Biblii gdańskiej Biblia (biblion – zwój papirusu, księga; l.m.

Zobaczyć Gwiazda i Biblia

Biegun niebieski

380px Biegun niebieski – punkt przebicia sfery niebieskiej przez jej oś obrotu, zwanąteż osiąświata.

Zobaczyć Gwiazda i Biegun niebieski

Bogowie olimpijscy

Nicolas-André Monsiau: ''Bogowie olimpijscy'' Bogowie olimpijscy – bogowie zamieszkujący górę Olimp w mitologii greckiej.

Zobaczyć Gwiazda i Bogowie olimpijscy

Bolometr

Bolometr – przyrząd do pomiaru energii przenoszonej przez promieniowanie w jak najszerszym zakresie długości fal (intencjonalnie w pełnym zakresie).

Zobaczyć Gwiazda i Bolometr

Boska komedia

Boska komedia – poemat włoskiego poety Dantego Alighieri, napisany w latach 1307–1321.

Zobaczyć Gwiazda i Boska komedia

Brązowy karzeł

54 Psc B, sfotografowane przez Kosmiczny Teleskop Spitzera Brązowy karzeł – obiekt gwiazdopodobny o masie zbyt małej (poniżej ok. 8% masy Słońca – 80 mas Jowisza), by mogły zachodzić w nim reakcje przemiany wodoru w hel, które sągłównym źródłem energii gwiazd ciągu głównego.

Zobaczyć Gwiazda i Brązowy karzeł

Bryła sztywna

Bryła sztywna (inaczej: ciało sztywne, ciało rozciągłe) – pojęcie używane w fizyce oznaczające ciało fizyczne, którego elementy (części, punkty materialne) nie mogąsię względem siebie przemieszczać.

Zobaczyć Gwiazda i Bryła sztywna

Budowa gwiazdy

Słońca Budowa gwiazdy – gwiazdy o różnej masie i wieku mająróżne struktury wewnętrzne.

Zobaczyć Gwiazda i Budowa gwiazdy

Budowle megalityczne

Orientacyjna mapa początków i rozprzestrzeniania się budowli megalitycznych w Europie Malcie wybudowana w okresie neolituhttp://www.culturalheritage.gov.mt/filebank/inventory/00001.pdf Ġgantija Temples – National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands Fragment Stonehenge Menhiry w Callanish Budowle megalityczne (megality) występująna obszarze całego świata, w tym również w Europie i Polsce.

Zobaczyć Gwiazda i Budowle megalityczne

Cambridge University Press

Siedziba główna wydawnictwa w Cambridge Cambridge University Press – angielska oficyna wydawnicza, działająca od 1534 na mocy edyktu króla Henryka VIII.

Zobaczyć Gwiazda i Cambridge University Press

Cefeida

Cefeidy (zwane też gwiazdami typu δ Cephei lub cefeidami klasycznymi od nazwy gwiazdozbioru Cefeusza) – gwiazdy zmienne pulsujące, olbrzymy.

Zobaczyć Gwiazda i Cefeida

Centrum Galaktyki

Obraz centrum Galaktyki zarejestrowany w podczerwieni przez jeden z teleskopów 2MASS Centrum Galaktyki – dynamiczne centrum, wokół którego wiruje Droga Mleczna.

Zobaczyć Gwiazda i Centrum Galaktyki

Charles Messier

Charles Messier (ur. 26 czerwca 1730 w Badonviller, zm. 12 kwietnia 1817 w Paryżu) – astronom francuski, poszukiwacz komet, pierwszy, który stworzył systematyczny katalog obiektów mgławicowych i gromad gwiazd (tzw. Katalog Messiera).

Zobaczyć Gwiazda i Charles Messier

Chiny

Dynastii Qing. Chiny – region historyczno-kulturowy w Azji, będący jednąz najstarszych cywilizacji na świecie.

Zobaczyć Gwiazda i Chiny

Chrom

Chrom (Cr, łac. chromium) – pierwiastek chemiczny, metal przejściowy z bloku d układu okresowego.

Zobaczyć Gwiazda i Chrom

Chromosfera

Zależność temperatury od wysokości w atmosferze słonecznejhttp://www.wiw.pl/astronomia/0704-c2-slonce.asp Krzysztof Jahn ''Atmosfera Słońca'' w:"Wirtualnym Wszechświecie". Słońce obserwowane przez teleskop z filtrem H-alpha Francji 11 sierpnia 1999 Spikule w chromosferze Chromosfera (łac.

Zobaczyć Gwiazda i Chromosfera

Chrześcijaństwo

Chrześcijaństwo (Christianismós), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej.

Zobaczyć Gwiazda i Chrześcijaństwo

Ciało doskonale czarne

Praktyczna realizacja modelu ciała doskonale czarnego za pomocąwnęki z niewielkim otworem natężenia napromienienia. Ciało doskonale czarne – wyidealizowane ciało fizyczne pochłaniające całkowicie padające na nie promieniowanie elektromagnetyczne, niezależnie od temperatury tego ciała, kąta padania i widma padającego promieniowania.

Zobaczyć Gwiazda i Ciało doskonale czarne

Ciało niebieskie

Ciało niebieskie – każdy naturalny obiekt fizyczny oraz układ powiązanych ze sobąobiektów lub ich struktur, występujący w przestrzeni kosmicznej poza granicąatmosfery ziemskiej.

Zobaczyć Gwiazda i Ciało niebieskie

Ciąg główny

typem widmowym dla gwiazd ciągu głównego. Zmiany barwy od czerwieni ku błękitowi (od lewej do prawej) związane sąze wzrostem temperatury fotosfery. Ciąg główny – pas przebiegający wzdłuż krzywej na diagramie Hertzsprunga-Russella, w którym zgrupowana jest większość gwiazd z okolic Słońca.

Zobaczyć Gwiazda i Ciąg główny

Ciśnienie promieniowania

Kometa Hale’a-Boppa (C/1995 O1). Ciśnienie promieniowania słonecznego oraz wiatr słoneczny oddzielająogon pyłowy od gazowego. Ciśnienie promieniowania – ciśnienie wywierane na powierzchnię przez padające na niąlub emitowane promieniowanie elektromagnetyczne lub ciśnienie w ośrodku, w którym rozchodzi się promieniowanie.

Zobaczyć Gwiazda i Ciśnienie promieniowania

Ciemna mgławica

Koński Łeb. Ciemne mgławice – rodzaj mgławic, które na niebie wyglądająjak obszary pozbawione gwiazd, gdyż na drodze gwiazda - Ziemia znajduje się pochłaniająca światło mgławica ciemna.

Zobaczyć Gwiazda i Ciemna mgławica

Collinder 399

Collinder 399 (również Cr 399) – asteryzm znajdujący się w konstelacji Liska.

Zobaczyć Gwiazda i Collinder 399

Cyceron

Marek Tulliusz Cyceron, inaczej Marek Tulliusz CyceroNiekiedy w literaturze polskiej można również spotkać formy Ciceron lub Cicero.

Zobaczyć Gwiazda i Cyceron

Cykl protonowy

Cykl protonowy ppI Schemat cyklu protonowego Cykl protonowy (cykl proton-proton, łańcuch pp, cykl Bethego) – cykl reakcji jądrowych, w których z czterech jąder wodoru powstaje stabilne jądro helu.

Zobaczyć Gwiazda i Cykl protonowy

Cykl węglowo-azotowo-tlenowy

Cykl węglowo-azotowo-tlenowy (CNO) – cykl przemian jąder atomowych, których efektem jest przemiana wodoru w hel oraz powstawanie dużych ilości energii.

Zobaczyć Gwiazda i Cykl węglowo-azotowo-tlenowy

Cywilizacja

Cywilizacja – poziom rozwoju społeczeństwa w danym okresie historycznym, który charakteryzuje się określonym poziomem kultury materialnej, stopniem opanowania środowiska naturalnego i nagromadzeniem instytucji społecznych.

Zobaczyć Gwiazda i Cywilizacja

Czarna dziura

Teleskopem Horyzontu Zdarzeń. naszej galaktyki - obraz z Teleskopu Horyzontu Zdarzeń Drogi Mlecznej. Czarna dziura – obszar czasoprzestrzeni, którego z uwagi na wpływ grawitacji, nic – łącznie ze światłem i informacją– nie może opuścić.

Zobaczyć Gwiazda i Czarna dziura

Czarna magia

Czarna magia – rodzaj praktyk magicznych stosowanych w złych intencjach lub opartych na wierze w możliwość odwoływania się do złej części sił demonicznych (jako że pierwotnie w części wierzeń etnicznych, np. Greków lub Słowian, demony miały charakter ambiwalentny), pojmowanych jako osobowe przeciwieństwa sił dobra i światła.

Zobaczyć Gwiazda i Czarna magia

Czarny karzeł

Czarny karzeł – hipotetyczna gwiazda zdegenerowana powstająca, kiedy biały karzeł wypala się całkowicie i nie może emitować już promieniowania elektromagnetycznego Według obecnie akceptowanych teorii, gwiazda z czerwonego olbrzyma ewoluuje do stadium białego karła.

Zobaczyć Gwiazda i Czarny karzeł

Czas

Czas – wielkość fizyczna określająca kolejność zdarzeń oraz odstępy między zdarzeniami zachodzącymi w tym samym miejscu.

Zobaczyć Gwiazda i Czas

Człowiek rozumny

Dawid'', 1501–1504; wizerunek mężczyzny ''Homo sapiens'' Człowiek rozumny (Homo sapiens) – gatunek ssaka naczelnego, jedyny występujący współcześnie przedstawiciel rodzaju Homo.

Zobaczyć Gwiazda i Człowiek rozumny

Czerwona gwiazda

Czerwona gwiazda flagi ZSRR Czerwona gwiazda – symbol, pięciopromienna gwiazda barwy czerwonej.

Zobaczyć Gwiazda i Czerwona gwiazda

Czerwony karzeł

Proxima Centauri, najbliższy czerwony karzeł, sfotografowany przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a Czerwony karzeł – gwiazda ciągu głównego późnego typu widmowego (K, M, rzadko L).

Zobaczyć Gwiazda i Czerwony karzeł

Czerwony nadolbrzym

Porównanie rozmiarów czerwonego nadolbrzyma (Antares), olbrzyma (Arktur) i Słońca Czerwony nadolbrzym – jeden z etapów rozwoju gwiazdy, charakteryzujący się dużymi rozmiarami, małągęstościąi niskątemperaturąpowierzchni (log T.

Zobaczyć Gwiazda i Czerwony nadolbrzym

Czerwony olbrzym

Budowa wewnętrzna żółtych karłów typu Słońca i czerwonych olbrzymów (właściwąskalę rozmiarów ukazuje wstawka w prawym dolnym rogu). Czerwony olbrzym – gwiazda o stosunkowo niewielkiej masie (od 0,5 do ok. 8–10 mas Słońca), będąca na schyłkowym etapie ewolucji.

Zobaczyć Gwiazda i Czerwony olbrzym

Dante Alighieri

Dante Alighieri (ur. w maju lub czerwcu 1265 we Florencji, zm. 13 lub 14 września 1321 w Rawennie) – włoski poeta, filozof i polityk, charakteryzowany przez Friedricha Engelsa jako „ostatni poeta średniowiecza i jednocześnie pierwszy poeta nowych czasów”.

Zobaczyć Gwiazda i Dante Alighieri

Dżet (astronomia)

Artystyczna wizja powstawania dysku akrecyjnego i dżetu Teleskopu Hubble'a). Teleskop Hubble'a przedstawiająca poruszające się czoła dżetu wybiegającego z młodej gwiazdy. Dżet (z ang. jet), inaczej struga – skolimowany strumień plazmowej materii wyrzucany z relatywistycznymi prędkościami z biegunów jądra galaktyki lub gwiazdy.

Zobaczyć Gwiazda i Dżet (astronomia)

Dżinn

Dżinny (arab. جن) – demony i duchy powstałe z czystego ognia bez dymu (w niektórych wersjach wierzeń z czystego płomienia oraz obłoku pary), które posiadająnadnaturalnąpotęgę i sąniewidzialne, mogąjednak przyjmować dowolnąpostać (człowieka, zwierzęcia lub potwora).

Zobaczyć Gwiazda i Dżinn

Długość geograficzna

szerokości geograficznej,2 – długości geograficznej Stargardzie Długość geograficzna (ang. longitude; symbol λ) – jedna ze współrzędnych geograficznych, kąt dwuścienny zawarty między półpłaszczyznąpołudnika zerowego (południka przechodzącego przez park w Greenwich), a półpłaszczyznąpołudnika przechodzącego przez dany punkt na powierzchni Ziemi.

Zobaczyć Gwiazda i Długość geograficzna

Demokryt

Demokryt z Abdery (gr. Demokritos ho Abderites, dosł. Demokryt Abderyta, ur. ok. 460 p.n.e., zm. ok. 370 p.n.e.Imię to znaczy „sędzia ludu” od δῆμος „lud” i κριτής „sędzia”) – myśliciel i podróżnik, uczeń Leucypa, naukowiec, znany jako „śmiejący się filozof”.

Zobaczyć Gwiazda i Demokryt

Deneb

Deneb (Alfa Cygni, α Cyg) – najjaśniejsza gwiazda w konstelacji Łabędzia, odległa o około 2600 lat świetlnych od Słońca.

Zobaczyć Gwiazda i Deneb

Deuter

Deuter (D) – stabilny izotop wodoru występujący naturalnie.

Zobaczyć Gwiazda i Deuter

Diagram Hertzsprunga-Russella

Diagram Hertzsprunga-Russella (H-R) – wykres klasyfikujący gwiazdy.

Zobaczyć Gwiazda i Diagram Hertzsprunga-Russella

Dopełniacz (przypadek)

Dopełniacz – drugi przypadek deklinacji, odpowiada na pytania: kogo? czego?.

Zobaczyć Gwiazda i Dopełniacz (przypadek)

Droga św. Jakuba

Droga św.

Zobaczyć Gwiazda i Droga św. Jakuba

Droga Mleczna

Droga Mleczna – galaktyka spiralna z poprzeczką, w której znajduje się m.in.

Zobaczyć Gwiazda i Droga Mleczna

Dynamo magnetohydrodynamiczne

Wynik symulacji pola magnetycznego Ziemi Teoria Dynama Magnetohydrodynamicznego zwana teoriądynama – teoria opisująca istnienie pola magnetycznego ciał niebieskich, w tym też Ziemi.

Zobaczyć Gwiazda i Dynamo magnetohydrodynamiczne

Dysk galaktyczny

Dysk galaktyczny – gwiazdy, gromady gwiazd i materia międzygwiazdowa znajdujące się w płaszczyźnie galaktyki i obiegające centrum galaktyki w tej płaszczyźnie.

Zobaczyć Gwiazda i Dysk galaktyczny

Dysk protoplanetarny

url.

Zobaczyć Gwiazda i Dysk protoplanetarny

Dyssypacja

Dyssypacja (dysypacja) energii, rozpraszanie energii – przekształcanie energii uporządkowanego ruchu makroskopowego w energię chaotycznie rozłożonąna wiele stopni swobody, najczęściej – energię ruchów termicznych cząstek.

Zobaczyć Gwiazda i Dyssypacja

Edmond Halley

Popiersie Halleya (Królewskie Obserwatorium Astronomiczne w Greenwich) Edmond Halley (imię zapisywane także jako Edmund; ur. w Haggerston, Shoreditch koło Londynu, zm. w Greenwich) – angielski astronom i matematyk.

Zobaczyć Gwiazda i Edmond Halley

Edward Charles Pickering

Edward Charles Pickering (ur. 19 lipca 1846 w Bostonie, zm. 3 lutego 1919 w Cambridge w stanie Massachusetts) – astronom amerykański.

Zobaczyć Gwiazda i Edward Charles Pickering

Edward Emerson Barnard

Edward Emerson Barnard Edward Emerson Barnard (ur. 16 grudnia 1857 w Nashville, zm. 6 lutego 1923 w Williams Bay) – amerykański astronom, powszechnie znany jako E. E. Barnard.

Zobaczyć Gwiazda i Edward Emerson Barnard

Efekt fotoelektryczny

Efekt fotoelektryczny (zjawisko fotoelektryczne, fotoefekt, fotoemisja) – zjawisko fizyczne polegające na emisji elektronów z powierzchni przedmiotu, zwane również precyzyjniej zjawiskiem fotoelektrycznym zewnętrznym – dla odróżnienia od wewnętrznego.

Zobaczyć Gwiazda i Efekt fotoelektryczny

Efekt Zeemana

Rozszczepienie linii sodu''The Effect of Magnetisation on the Nature of Light Emitted by a Substance.'' P. Zeeman; Nature, vol. 55, 11 February 1897, s. 347.. Schemat poziomów energii i przejść dozwolonych dla dubletu p-s: a) z lewej – brak pola magnetycznego, b) z prawej – próbka umieszczona w polu magnetycznym.

Zobaczyć Gwiazda i Efekt Zeemana

Ejnar Hertzsprung

Ejnar Hertzsprung (ur. 8 października 1873 we Frederiksbergu, zm. 21 października 1967 w Roskilde) – duński chemik i astronom, który sklasyfikował typy gwiazd, wiążąc ich barwę z jasnościąabsolutną.

Zobaczyć Gwiazda i Ejnar Hertzsprung

Ekliptyka

Ekliptyka i jej związek z nachyleniem osi obrotu sklepieniu niebieskim Merkurego Ekliptyka (z gr. έκλειψις 'zaćmienie') – okrąg wielki na sferze niebieskiej, po którym w ciągu roku pozornie porusza się Słońce obserwowane z Ziemi.

Zobaczyć Gwiazda i Ekliptyka

Eksploracja kosmosu

istota ludzka Sputnik 1, pierwszy sztuczny satelita Ziemi modułu księżycowego LM oraz pojazdu LRV. Eksploracja kosmosu – fizyczna eksploracja przestrzeni kosmicznej, zarówno przez bezzałogowe próbniki, jak i załogowe pojazdy kosmiczne.

Zobaczyć Gwiazda i Eksploracja kosmosu

Elektronowolt

Elektronowolt (eV) – jednostka energii stosowana w fizyce.

Zobaczyć Gwiazda i Elektronowolt

Elementy orbitalne

Elementy orbitalne – parametry jednoznacznie określające orbitę keplerowskądanego ciała.

Zobaczyć Gwiazda i Elementy orbitalne

Emisja promieniowania

Emisja cząstki alfa przez jądro atomowe przemian jądrowych Emisja promieniowania – wysyłanie przez wzbudzony układ fizyczny (np. atom, jądro atomowe, ciało makroskopowe) energii w postaci promieniowania zarówno fal (np. światła, fal radiowych, dźwięku), jak i korpuskularnego (np.

Zobaczyć Gwiazda i Emisja promieniowania

Energia wiązania

Energia wiązania – energia potrzebna do rozdzielenia układu na jego elementy składowe i oddalenia ich od siebie tak, by przestały ze sobąoddziaływać.

Zobaczyć Gwiazda i Energia wiązania

Enterprise (Star Trek)

Star Trek: Enterprise – seria fikcyjnych statków kosmicznych, na których dzieje się akcja seriali, filmów, książek i gier w uniwersum świata Star Trek.

Zobaczyć Gwiazda i Enterprise (Star Trek)

Epikur

Epikur (gr. Epikuros) (341 – 270 p.n.e. urodził się na wyspie Samos) – grecki filozof, twórca epikureizmu.

Zobaczyć Gwiazda i Epikur

Epsilon Indi

Epsilon Indi (ε Ind) – gwiazda w gwiazdozbiorze Indianina odległa od Słońca o 11,9 roku świetlnego.

Zobaczyć Gwiazda i Epsilon Indi

Eta Carinae

Eta Carinae (η Car) – gwiazda podwójna w gwiazdozbiorze Kila, jedna z największych, najmasywniejszych i najjaśniejszych gwiazd w naszej Galaktyce.

Zobaczyć Gwiazda i Eta Carinae

Eudoksos z Knidos

Eudoksos z Knidos gr. Eudoksos ho Knidios (ur. ok. 408 p.n.e. w Knidos, zm. ok. 355 p.n.e. tamże) – grecki uczony: matematyk, astronom, geograf i filozof pochodzący z Karii (w późniejszej Azji Mniejszej).

Zobaczyć Gwiazda i Eudoksos z Knidos

Europa

Europa Mapa polityczna Europy Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej.

Zobaczyć Gwiazda i Europa

Ewolucja gwiazd

Wielkim Obłoku Magellana. Ewolucja gwiazdy – sekwencje zmian, które gwiazda przechodzi podczas całego swojego życia, zwykle w ciągu milionów, miliardów lat, emitując przy tym promieniowanie.

Zobaczyć Gwiazda i Ewolucja gwiazd

Fala Alfvena

Fale Alfvéna – rodzaj fal magnetohydrodynamicznych (MHD).

Zobaczyć Gwiazda i Fala Alfvena

Fala uderzeniowa

Vieques Portoryko) 1 lipca 1984 – obserwowane fale na powierzchni oceanu Fala uderzeniowa – cienka warstwa, w której następuje gwałtowny wzrost ciśnienia ośrodka, rozchodząca się szybciej niż dźwięk.

Zobaczyć Gwiazda i Fala uderzeniowa

Fale radiowe

Nadajniki radiowe sieci GSM Tasmanii Fale radiowe, promieniowanie radiowe – fale elektromagnetyczne o częstotliwości od 3 kHz do 3 THz (3·103–3·1012 Hz).

Zobaczyć Gwiazda i Fale radiowe

Fantastyka naukowa

H.G. Wellsa „Z Berlina do Nowego Jorku w mniej niż godzinę!” – okładka magazynu ''Everyday Science and Mechanics'' z 1931 Fantastyka naukowa (ang. science fiction, w skrócie sci-fi, s.f. lub SF) – gatunek literacki, filmowy oraz gier komputerowych o fabule osnutej na przewidywanych osiągnięciach nauki i techniki oraz ukazującej ich wpływ na życie jednostki lub społeczeństwa.

Zobaczyć Gwiazda i Fantastyka naukowa

Fenicja

Fenicja (fenickie 𐤊𐤍𐤏𐤍) – starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego, obejmująca tereny dzisiejszego Libanu, zachodniej Syrii i północnego Izraela.

Zobaczyć Gwiazda i Fenicja

Filozofia

Herrada z Landsbergu, ''Hortus deliciarum'', ''Philosophia et septem artes liberales'' Rembrandt, ''Medytujący filozof'', 1632 Auguste Rodin, ''Myśliciel'', 1902 Filozofia (od: – „miły, ukochany” i – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej.

Zobaczyć Gwiazda i Filozofia

Fluoryt

Monokryształ fluorytu z Namibii Fluoryt – szeroko rozpowszechniony minerał z gromady halogenków.

Zobaczyć Gwiazda i Fluoryt

Folklor

Folklor (ang. folk-lore „wiedza ludu”) – symboliczno-artystyczna dziedzina kultury ludowej, mająca charakter wieloskładnikowy, niejednolity i synkretyczny.

Zobaczyć Gwiazda i Folklor

Fotografia

Nicéphore’a Niépce’a w 1826 r. Alfonsa Muchę w 1903 r. Fotografia (ang. photography) – zbiór wielu różnych technik, których celem jest zarejestrowanie trwałego, pojedynczego obrazu za pomocąświatła.

Zobaczyć Gwiazda i Fotografia

Fotometr

Fotometr elektroniczny Fotometr – przyrząd pomiarowy do pomiaru natężenia oświetlenia i innych parametrów światła.

Zobaczyć Gwiazda i Fotometr

Foton

Foton (gr. φῶς – światło, w dopełniaczu – φωτός, nazwa stworzona przez Gilberta N. Lewisa) – cząstka elementarna z grupy bozonów, będąca nośnikiem oddziaływań elektromagnetycznych (bozon cechowania).

Zobaczyć Gwiazda i Foton

Fotosfera

Fotosfera – widzialna, powierzchniowa warstwa gwiazdy (np. Słońca), emitująca na zewnątrz gwiazdy fale elektromagnetyczne w postaci światła widzialnego.

Zobaczyć Gwiazda i Fotosfera

Friedrich Georg Wilhelm Struve

Struve na litograficznej kopii fotografii z 1864 roku Friedrich Georg Wilhelm Struve (ros. Василий Яковлевич Струве, Wasilij Jakowlewicz Struwe) (ur. 15 kwietnia 1793 w Altonie, zm.) – rosyjski astronom niemieckiego pochodzenia.

Zobaczyć Gwiazda i Friedrich Georg Wilhelm Struve

Friedrich Wilhelm August Argelander

Friedrich Wilhelm August Argelander Friedrich Wilhelm August Argelander (ur. 22 marca 1799 w Memel, Prusy Wsch. (obecnie Kłajpeda), zm. 17 lutego 1875 w Bonn) – niemiecki astronom, pochodzenia fińskiego; profesor uniwersytetu w Bonn; dyrektor obserwatorium astronomicznego w Turku, założyciel obserwatoriów w Bonn (1831) i Helsinkach (1837).

Zobaczyć Gwiazda i Friedrich Wilhelm August Argelander

Friedrich Wilhelm Bessel

Friedrich Wilhelm Bessel (ur. 22 lipca 1784 w Minden, zm. 17 marca 1846 w Królewcu) – niemiecki astronom, geodeta i matematyk.

Zobaczyć Gwiazda i Friedrich Wilhelm Bessel

Fryderyk Chopin

Fryderyk Franciszek Chopin, forma spolszczona: Szopen (ur. 22 lutego lub 1 marca 1810↓ w Żelazowej Woli, zm. 17 października 1849 w Paryżu) – polski kompozytor i pianista.

Zobaczyć Gwiazda i Fryderyk Chopin

Galaktyka

Galaktyka Czarne Oko Galaktyka karłowata Galaktyka (z gr. γάλα, gála – mleko) – duży, grawitacyjnie związany układ gwiazd, pyłu i gazu międzygwiazdowego oraz niewidocznej ciemnej materii.

Zobaczyć Gwiazda i Galaktyka

Galaktyka Andromedy

Galaktyka Andromedy (zwana również Messier 31, M31 lub NGC 224, a wcześniej także WielkąMgławicąw AndromedzieOkreślenie Mgławica Andromedy pochodzi z czasów, gdy nie znano natury Galaktyki Andromedy.) – galaktyka spiralna, leżąca około 2,52 miliona lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Andromedy.

Zobaczyć Gwiazda i Galaktyka Andromedy

Galaktyka gwiazdotwórcza

ESA) HST) Galaktyka gwiazdotwórcza (ang. Starburst galaxy) – galaktyka, w której zachodzi wyjątkowo intensywny proces formowania nowych gwiazd w porównaniu z procesem powstawania gwiazd obserwowanym w większości galaktyk.

Zobaczyć Gwiazda i Galaktyka gwiazdotwórcza

Galaktyka spiralna z poprzeczką

Galaktyka spiralna z poprzeczkąNGC 1300 NGC 253 – galaktyka spiralna z poprzeczką(2MASS) Galaktyka spiralna z poprzeczką– galaktyka spiralna z pasem jasnych gwiazd, wychodzących z centrum i przebiegających przez środek galaktyki.

Zobaczyć Gwiazda i Galaktyka spiralna z poprzeczką

Galileusz

Galileusz, właśc.

Zobaczyć Gwiazda i Galileusz

Gaz doskonały

Gaz doskonały, gaz idealny – abstrakcyjny, matematyczny model fizyczny gazu, spełniający następujące warunki.

Zobaczyć Gwiazda i Gaz doskonały

Gazowy olbrzym

Cztery gazowe olbrzymy Układu Słonecznego w jednakowej skali. Kolejno od lewej: Jowisz, Saturn, Uran, Neptun Gazowy olbrzym (planeta-olbrzym) – typ planety, która nie ma stałej powierzchni, a skały nie stanowiąznacznej części jej masy.

Zobaczyć Gwiazda i Gazowy olbrzym

Geometria

teorii strun stereometrii, udowodnione najpóźniej przez Teajteta (IV w. p.n.e.) płaszczyzny hiperbolicznej za pomocąsiedmiokątów foremnych – użyty tu model to dysk Poincarégo Geometria (gr. γεωμετρία; geo – ziemia, metria – miara) – jedna z głównych dziedzin matematyki; tradycyjnie i nieformalnie definiowana jako nauka o przestrzeni i jej podzbiorach zwanych figuramiGeometria, Encyklopedia Popularna PWN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986,, s.

Zobaczyć Gwiazda i Geometria

George Gamow

George Anthony Gamow (ros. Георгий Антонович Гамов, Georgij Antonowicz Gamow, ur. 4 marca 1904 w Odessie, zm. 19 sierpnia 1968 w Boulder, Kolorado) – amerykański fizyk teoretyczny pochodzenia ukraińsko-rosyjskiego, fizyk jądrowy i kosmolog, popularyzator nauki.

Zobaczyć Gwiazda i George Gamow

Giacomo Balla

Dynamizm psa na smyczy (1912) Giacomo Balla (ur. 18 lipca 1871 w Turynie, zm. 1 marca 1958 w Rzymie) – włoski malarz, jeden z twórców futuryzmu.

Zobaczyć Gwiazda i Giacomo Balla

Giacomo Leopardi

Conte Giacomo Taldegardo Francesco di Sales Saverio Pietro Leopardi, znany jako Giacomo Leopardi (ur. 29 czerwca 1798 w Recanati, zm. 14 czerwca 1837 w Neapolu) − włoski filozof i poeta romantyczny, zaliczany do grona największych klasyków XIX-wiecznej literatury światowej.

Zobaczyć Gwiazda i Giacomo Leopardi

Giordano Bruno

Giordano Bruno (właśc. Philippo Bruno, ur. w styczniu 1548 w Noli, zm. 17 lutego 1600 w Rzymie) – włoski filozof, teolog, poeta i przejściowo duchowny katolicki z zakonu dominikanów (1565/6–1579); renesansowy humanista, filozof hermetyczny.

Zobaczyć Gwiazda i Giordano Bruno

Giotto di Bondone

Giotto di Bondone, właśc.

Zobaczyć Gwiazda i Giotto di Bondone

Globula Boka

Globula Boka w IC 2944 („Biegnący kurczak”) Globula Boka (Mgławica Boka) (łac. globulus – kulka) – rodzaj ciemnej mgławicy, składającej się z gęstego pyłu i gazu, w których ma miejsce proces tworzenia się gwiazd.

Zobaczyć Gwiazda i Globula Boka

Gradient ciśnienia

Gradient ciśnienia – wielkość fizyczna określająca kierunek największego przyrostu ciśnienia gazu lub cieczy oraz przyrost ciśnienia przypadający na jednostkę długości, jest wielkościąwektorową, jego jednostkąw układzie SI jest paskal na metr (Pa/m).

Zobaczyć Gwiazda i Gradient ciśnienia

Granica Chandrasekhara

Granica Chandrasekhara (od nazwiska indyjskiego astrofizyka Subrahmanyana Chandrasekhara) – maksymalna masa białego karła równa około 3·1030 kg, czyli 1,44 masy Słońca.

Zobaczyć Gwiazda i Granica Chandrasekhara

Granica Tolmana-Oppenheimera-Volkoffa

Granica Tolmana-Oppenheimera-Volkoffa (granica TOV, limit TOV) – maksymalna możliwa masa stabilnej sferycznie symetrycznej i nierotującej gwiazdy neutronowej, wynikająca z Ogólnej Teorii Względności.

Zobaczyć Gwiazda i Granica Tolmana-Oppenheimera-Volkoffa

Grawitacja

Upuszczenie młotka i piór: astronauta David Scott (z misji Apollo 15) na Księżycu przedstawiający legendarny eksperyment Galileusza Grawitacja, ciążenie powszechne – zjawisko fizyczne polegające na wzajemnym przyciąganiu się wszystkich ciał – wszelkich mas i innych postaci energii.

Zobaczyć Gwiazda i Grawitacja

Gromada Arches

Gromada Arches – zwarta gromada młodych gwiazd znajdująca się w konstelacji Strzelca w odległości około 25 000 lat świetlnych.

Zobaczyć Gwiazda i Gromada Arches

Gromada gwiazd

M69 Gromada gwiazd – zgrupowanie gwiazd związanych wspólnym pochodzeniem, tzn.

Zobaczyć Gwiazda i Gromada gwiazd

Gromada kulista

Gromada kulista omega Centauri, najjaśniejsza na ziemskim niebie Herkulesa Młoda gromada kulista Palomar 12 Gromada kulista – zazwyczaj sferycznie symetryczne zgrupowanie powiązanych grawitacyjnie gwiazd z wyraźną, silnąich koncentracjąw kierunku centrum (niektórzy naukowcy wyróżniająmorfologicznąpodklasę gromad eliptycznych).

Zobaczyć Gwiazda i Gromada kulista

Gromada otwarta

Gromada otwarta – grupa nawet do kilku tysięcy luźno połączonych grawitacjągwiazd (w odróżnieniu od gromad kulistych, które sąciasno skupione), powstałych z jednego olbrzymiego obłoku molekularnego.

Zobaczyć Gwiazda i Gromada otwarta

Gromada w Pannie

Gromada galaktyk w Pannie Usytuowanie gromady galaktyk w Pannie Gromada w Pannie (lub Gromada galaktyk w Pannie, łac. Virgo) – masywna gromada galaktyk w centrum Supergromady Lokalnej o średnicy 15 mln lat świetlnych.

Zobaczyć Gwiazda i Gromada w Pannie

Grupa Lokalna Galaktyk

Mapa Grupy Lokalnej Grupa Lokalna Galaktyk (lub po prostu Grupa Lokalna, Układ Lokalny; ang. Local Group) – grupa kilkudziesięciu galaktyk (co najmniej 54), do której należy również nasza Galaktyka – Droga Mleczna.

Zobaczyć Gwiazda i Grupa Lokalna Galaktyk

Gustav Kirchhoff

Gustav Robert Kirchhoff (ur. 12 marca 1824 w Królewcu, zm. 17 października 1887 w Berlinie) – niemiecki fizyk, twórca prawa promieniowania cieplnego dotyczącego zależności między zdolnościąemisyjnąi absorpcyjną, oraz praw dotyczących obwodów elektrycznych (pierwsze i drugie prawo Kirchhoffa).

Zobaczyć Gwiazda i Gustav Kirchhoff

Gustav Mahler

Gustav Mahler (ur. 7 lipca 1860 w Kalište koło Humpolca w Cesarstwie Austriackim, obecnie Czechy, zm. 18 maja 1911 w Wiedniu w Monarchii Austro-Węgierskiej, obecnie Austria) – austriacki kompozytor i dyrygent.

Zobaczyć Gwiazda i Gustav Mahler

Gwiaździsta noc

Gwiaździsta noc (hol. De sterrennacht) – obraz olejny Vincenta van Gogha (nr kat.: F 612, JH 1731) namalowany w czerwcu 1889 roku podczas pobytu artysty w miejscowości Saint-Rémy na dobrowolnej terapii psychiatrycznej.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiaździsta noc

Gwiazda

ultrafiolecie Drogi Mlecznej. Gwiazda – kuliste ciało niebieskie, stanowiące skupisko powiązanej grawitacyjnie materii.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda

Gwiazda (ujednoznacznienie)

; Astronomia.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda (ujednoznacznienie)

Gwiazda AGB

M5, gwiazdy AGB zaznaczono na niebiesko Gwiazda AGB (ang. Asymptotic Giant Branch - gwiazda na asymptotycznej gałęzi olbrzymów diagramu Hertzsprunga-Russella) – odewoluowana forma gwiazdy o małej masie (od ok. 0,5-0,6 do ok. 8-10 mas Słońca).

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda AGB

Gwiazda Barnarda

Gwiazda Barnarda (również Gwiazda Strzała) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wężownika, niezwykle lekki czerwony karzeł oddalony o około 6 lat świetlnych od Ziemi.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda Barnarda

Gwiazda Betlejemska

manuskryptu średniowiecznego ''Bardzo bogate godzinki księcia de Berry'' Jerozolimąw kierunku południowym 12 listopada 7 p.n.e., godz. 18.00-21.30 czasu lokalnego Gwiazda Betlejemska – nazwa zjawiska na niebie, które według biblijnej Ewangelii Mateusza doprowadziło Mędrców ze Wschodu do miejsca narodzin Jezusa Chrystusa w Betlejem.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda Betlejemska

Gwiazda Dawida

Gwiazda Dawida, magen Dawid – מגן דוד, narodowy symbol Izraela Warszawie Jerozolimie w Izraelu Karamanidów, Anatolia XIII-XV w. Gwiazda Dawida (מָגֵן דָּוִד magen Dawid), zwana też tarcząDawida – sześciopromienna gwiazda (heksagram) złożona z dwóch zachodzących na siebie trójkątów równoramiennych (najczęściej równobocznych) obróconych względem siebie.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda Dawida

Gwiazda Granat

Gwiazda Granat (Mi Cephei, µ Cep, Granat Herschela) – gwiazda zmienna półregularna znajdująca się w gwiazdozbiorze Cefeusza na krawędzi kompleksu gromady otwartej i mgławicy IC 1396.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda Granat

Gwiazda hiperprędkościowa

Gwiazdy hiperprędkościowe (ang. hypervelocity stars) – gwiazdy poruszające się ze znacznie większąprędkościąod innych gwiazd w galaktyce, będące dzięki temu w stanie wyrwać się z pola grawitacyjnego galaktyki.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda hiperprędkościowa

Gwiazda neutronowa

Mgławicy Kraba Gwiazda neutronowa – gwiazda zdegenerowana powstała w wyniku ewolucji gwiazd o dużych masach (ok. 8–10 mas Słońca).

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda neutronowa

Gwiazda podwójna

Łabędzia Animacja przedstawiająca układ dwóch gwiazd o podobnych masach, krążąone po orbitach eliptycznych wokół środka masy układu (oznaczonego czerwonym krzyżem) Gwiazda podwójna – układ dwóch gwiazd leżących (optycznie lub fizycznie) blisko siebie.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda podwójna

Gwiazda Polarna

naświetlania otaczająprawie nieruchomąGwiazdę PolarnąGwiazda Polarna, Gwiazda Biegunowa – gwiazda widoczna gołym okiem, która jest położona najbliżej bieguna niebieskiego.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda Polarna

Gwiazda rozbłyskowa

Gwiazda rozbłyskowa – termin określający gwiazdę zmienną, która gwałtownie i nieprzewidzianie zwiększa swojąjasność w ciągu kilku minut lub godzin.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda rozbłyskowa

Gwiazda spektroskopowo podwójna

Gwiazda spektroskopowo podwójna – układ podwójny gwiazd, którego składników nie można rozdzielić optycznie, nawet za pomocąteleskopów o najwyższej zdolności rozdzielczej.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda spektroskopowo podwójna

Gwiazda typu FU Orionis

Gwiazdy typu FU Orionis – klasa gwiazd zmiennych na wczesnym etapie ewolucyjnym, przed ciągiem głównym.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda typu FU Orionis

Gwiazda typu T Tauri

Rysunek gwiazdy T Tauri z dyskiem protoplanetarnym Gwiazdy typu T Tauri – typ gwiazd zmiennych, których nazwa wywodzi się od pierwszej zaobserwowanej gwiazdy tego typu - T Tauri.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda typu T Tauri

Gwiazda wielokrotna

NASA/JPL-Caltech) Gwiazda wielokrotna – układ gwiazd, które znajdująsię w niedalekiej odległości w przestrzeni (układy fizycznie wielokrotne) lub na nieboskłonie (układy optycznie wielokrotne).

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda wielokrotna

Gwiazda Wolfa-Rayeta

teleskopem Hubble’a. Gwiazda Wolfa-Rayeta – duże i bardzo gorące gwiazdy charakteryzujące się występowaniem szerokich linii w widmach emisyjnych, obecnych zamiast wąskich linii absorpcyjnych, typowych dla zwykłych populacji gwiazdowych.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda Wolfa-Rayeta

Gwiazda zdegenerowana

Gwiazda zdegenerowana – gwiazda, która w swym wnętrzu zawiera materię zdegenerowaną, w której ciśnienie i inne własności fizyczne sądeterminowane prawami mechaniki kwantowej.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda zdegenerowana

Gwiazda zmienna

Gwiazda zmienna – gwiazda, która w znaczący sposób zmienia swojąjasność.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda zmienna

Gwiazda zmienna zaćmieniowa

Animacja ukazująca obiegające i zakrywające się gwiazdy oraz przebieg zmian w jasności całego układu Gwiazda zmienna zaćmieniowa – gwiazda, która obserwowana na ziemskim niebie wykazuje zmiany w swojej jasności.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazda zmienna zaćmieniowa

Gwiazdowa czarna dziura

Gwiazdowa czarna dziura – czarna dziura powstająca w wyniku kolapsu grawitacyjnego masywnej gwiazdy (o masie większej niż ok. 20). Kiedy wewnątrz gwiazdy o masie przynajmniej 20 ~ 150 razy większej od masy Słońca zaczyna kończyć się wodór, rozpoczyna się jej agonia.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdowa czarna dziura

Gwiazdozbiór

Centrum Nauki Kopernik w Warszawie Gwiazdozbiór (konstelacja z łac. constellatio, con od cum 'z ' i stella 'gwiazda', gr. αστερισμός) – określony obszar na sferze niebieskiej ustalony przez MiędzynarodowąUnię Astronomiczną.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdozbiór

Gwiazdozbiór Łabędzia

Łabędź (łac. Cygnus, dop. Cygni, skrót Cyg) – jeden z bardziej wyrazistych gwiazdozbiorów nieba północnego, znany już w starożytności.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdozbiór Łabędzia

Gwiazdozbiór Byka

Byk (dop. Tauri, symbol 20px, skrót Tau) – duży i wyraźny, 17.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdozbiór Byka

Gwiazdozbiór Oriona

Orion (dop. Orionis, skrót Ori) – 26.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdozbiór Oriona

Gwiazdozbiór Pegaza

Pegaz (łac. Pegasus, dop. Pegasi, skrót Peg) – duży i wyraźny gwiazdozbiór leżący na północnej półkuli nieba.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdozbiór Pegaza

Gwiazdozbiór Skorpiona

Skorpion (znany także jako Niedźwiadek, łac. Scorpius, dop. Scorpii, skrót Sco) – 33.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdozbiór Skorpiona

Gwiazdozbiór Wężownika

Wężownik (łac. Ophiuchus, dop. Ophiuchi, skrót Oph) – wyraźny gwiazdozbiór znajdujący się w rejonie równika niebieskiego.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdozbiór Wężownika

Gwiazdy (ujednoznacznienie)

* ''Gwiazdy'' – polski film fabularny z 2017 roku w reżyserii Jana Kidawy-Błońskiego.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdy (ujednoznacznienie)

Gwiazdy położone najbliżej Ziemi

Gwiazdy położone najbliżej Ziemi.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdy położone najbliżej Ziemi

Gwiazdy typu Herbig Ae/Be

Przykładowa gwiazda typu Herbig Ae/Be – V1025 Tauri (Mount Lemmon SkyCenter) Gwiazdy typu Herbig Ae/Be – gwiazdy zmienne o masach od 2 do 8 razy większych od masy Słońca, które w dalszym ciągu znajdując się w fazie formowania pobierająmaterię z otaczającego je dysku protoplanetarnego.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdy typu Herbig Ae/Be

Gwiazdy typu widmowego A

Wyobrażenie artystyczne Syriusza A (typ A1 V) i B (DA2) Widmo gwiazdy typu A2 I Gwiazdy typu widmowego A – jasne, białe gwiazdy o temperaturze fotosfery w granicach 7500 – 10 000 K, jeden z typów widmowych w klasyfikacji gwiazd.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdy typu widmowego A

Gwiazdy typu widmowego B

Gwiazda typu widmowego B – olbrzymia, jasna, niebiesko-biała gwiazda, o temperaturze fotosfery w granicach 10 000 – 30 000 K. Widma tych gwiazd charakteryzująsię liniami absorpcyjnymi neutralnego i zjonizowanego helu i wodoru, szczególnie w chłodniejszym zakresie.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdy typu widmowego B

Gwiazdy typu widmowego F

ISS. Gwiazdy typu widmowego F – gwiazdy, których fotosfery majątemperaturę w zakresie 6000–7500 K. Gwiazdy takie mająbarwę kremową.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdy typu widmowego F

Gwiazdy typu widmowego G

Widmo Słońca Gwiazdy typu widmowego G – gwiazdy, których fotosfery majątemperaturę w zakresie 5000–6000K.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdy typu widmowego G

Gwiazdy typu widmowego K

Widmo olbrzyma typu K4 III Gwiazdy typu widmowego K – żółto-pomarańczowe gwiazdy o temperaturze fotosfery w granicach 3900 – 5200 K (chłodniejsze od Słońca), jeden z typów widmowych w klasyfikacji gwiazd.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdy typu widmowego K

Gwiazdy typu widmowego O

Gwiazdy typu widmowego O sąnajgorętsze i najjaśniejsze spośród innych typów widmowych gwiazd Naosa, gwiazdy typu O Gwiazdy typu widmowego O – gwiazdy o temperaturze powierzchni 25 000 do 50 000 K. W widmie gwiazd tego typu występująbardzo silne linie helu zjonizowanego.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdy typu widmowego O

Gwiazdy zmienne typu Mira Ceti

Mira Ceti w 1997 roku (światło widzialne) Mira Ceti w 1997 roku (ultrafiolet) Wizualizacja mirydy na przykładzie gwiazdy χ Cygni Gwiazdy zmienne typu Mira Ceti, mirydy, miry – typ gwiazd zmiennych pulsujących, charakteryzujących się czerwonąbarwą, okresem pulsacji dłuższym niż 100 dni i zmianami jasności o więcej niż 1.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdy zmienne typu Mira Ceti

Gwiazdy zmienne typu S Doradus

Gwiazda zmienna typu S Doradus (ang. Luminous blue variable – „jasna błękitna gwiazda zmienna”) – gwiazda na końcowym etapie ewolucji, o jasności absolutnej rzędu miliona razy większej od Słońca (absolutna wielkość gwiazdowa ponad -10), cechująca się zmiennościąblasku w wyniku okazjonalnych rozbłysków o 1-2 i silnym wiatrem gwiazdowym.

Zobaczyć Gwiazda i Gwiazdy zmienne typu S Doradus

Halo galaktyczne

Galaktyczne halo – sferyczny obszar otaczający dysk galaktyk spiralnych (także Drogi Mlecznej).

Zobaczyć Gwiazda i Halo galaktyczne

Hans Lipperhey

Hans Lipperhey (błędnie Lippershey, również; ur. 1570 w Wesel, Niemcy, zm. we wrześniu 1619 w Middelburgu, Holandia) – niemiecko-holenderski optyk i wynalazca.

Zobaczyć Gwiazda i Hans Lipperhey

HD 140283

HD 140283 – jedna z najstarszych znanych współcześnie gwiazd, położona jest w gwiazdozbiorze Wagi w odległości około 190 lat świetlnych od Ziemi.

Zobaczyć Gwiazda i HD 140283

Heksametr daktyliczny

Heksametr daktyliczny (łac. versus hexameter dactylicus) – najstarsze znane metrum europejskiej poezji epickiej.

Zobaczyć Gwiazda i Heksametr daktyliczny

Hel (pierwiastek)

Hel (He) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 2, z grupy helowców (gazów szlachetnych) w układzie okresowym.

Zobaczyć Gwiazda i Hel (pierwiastek)

Heliosfera

Struktura heliosfery Heliosfera – obszar wokół Słońca, w którym ciśnienie wiatru słonecznego przeważa nad ciśnieniem wiatrów galaktycznych, tworząc „bąbel” wyrzucanej przez Słońce materii w otaczającym ośrodku międzygwiazdowym.

Zobaczyć Gwiazda i Heliosfera

Henry Norris Russell

Henry Norris Russell Henry Norris Russell (ur. 25 października 1877 w Oyster Bay w stanie Nowy Jork, zm. 18 lutego 1957 w Princeton) – astronom amerykański, który nie znając prac Ejnara Hertzsprunga, ogłosił w grudniu 1913, a rok później opublikował wykresy będące podstawądla dzisiejszych wersji diagramu Hertzsprunga-Russella.

Zobaczyć Gwiazda i Henry Norris Russell

Herezja

Herezja (gr. hairesis – wybierać, łac. haeresis) – doktryna religijna odrzucana przez władze kościelne lub religijne jako błędna.

Zobaczyć Gwiazda i Herezja

Hermes

Hermes (Hermḗs) – w mitologii greckiej bóg dróg, podróżnych, kupców, pasterzy, złodziei, posłaniec bogów i psychopomp.

Zobaczyć Gwiazda i Hermes

Hezjod

Hezjod i muza Melpomena w lesie, Gustave Moreau Hezjod (gr., Esiodos) z Beocji – epik grecki.

Zobaczyć Gwiazda i Hezjod

Hinduizm

OM – zapis sylaby będącej symbolem hinduizmu Swastyka hinduistyczna Hinduizm – określenie zbiorcze na grupę wierzeń religijnych, wyznawanych głównie na Półwyspie Indyjskim.

Zobaczyć Gwiazda i Hinduizm

Hiperolbrzym

największych znanych gwiazd Hiperolbrzymy – najjaśniejsze i największe gwiazdy mające klasę jasności 0.

Zobaczyć Gwiazda i Hiperolbrzym

Hipparchos z Nikei

Hipparchos z Nikei, Hipparch, gr. Ἵππαρχος ο Νικαεύς (ur. ok. 190 p.n.e., zm. 120 p.n.e.) – grecki matematyk, geograf i astronom.

Zobaczyć Gwiazda i Hipparchos z Nikei

Homer

''Homer i jego przewodnik'' – obraz Williama-Adolphe’a Bouguereau z 1874 roku Homer (Hómēros) (VIII wiek p.n.e.) – grecki pieśniarz wędrowny (aojda), epik, śpiewak i recytator (rapsod).

Zobaczyć Gwiazda i Homer

Horus

Horus – egipski bóg nieba, opiekun monarchii egipskiej, z którym utożsamiał się panujący faraon przyjmując jego imię.

Zobaczyć Gwiazda i Horus

Ideologia

Ideologia – pojęcie występujące w filozofii i naukach społecznych oraz politycznych, które określa zbiory światopoglądów służących do całościowego interpretowania i przekształcania świata.

Zobaczyć Gwiazda i Ideologia

Interferometria

Interferometria – technika wykorzystująca zjawisko interferencji fal elektromagnetycznych (światła, fal radiowych) do pomiarów, np.

Zobaczyć Gwiazda i Interferometria

Inwersja temperatury

alt.

Zobaczyć Gwiazda i Inwersja temperatury

Iran

Iran (trl. Irān, pełna nazwa Islamska Republika Iranu, Dżomhuri-je Eslāmi-je Irān), w Europie dawniej znany jako Persja – państwo na Bliskim Wschodzie, leżące między Morzem Kaspijskim na północy a ZatokąPerskąi ZatokąOmańskąna południu.

Zobaczyć Gwiazda i Iran

Isaac Newton

Isaac Newton, Izaak Newton (ur. w Woolsthorpe-by-Colsterworth, zm. w Kensington) – angielski uczony: fizyk, astronom, matematyk, filozof, alchemik, biblista i historyk oraz urzędnik państwowy.

Zobaczyć Gwiazda i Isaac Newton

Izotopy

neonu 20Ne i 22Ne. Izotopy – odmienne postacie atomów pierwiastka chemicznego, różniące się liczbąneutronów w jądrze (z definicji atomy tego samego pierwiastka majątę samąliczbę protonów w jądrze).

Zobaczyć Gwiazda i Izotopy

Izrael

Izrael (Jisra’el, Isrā’īl), oficjalnie Państwo Izrael (Medinat Jisra’el, Dawlat Isrā’īl) – państwo na Bliskim Wschodzie, położone w Azji Zachodniej na wschodnim brzegu Morza Śródziemnego.

Zobaczyć Gwiazda i Izrael

Jan Heweliusz

Obserwatorium Jana Heweliusza Akt nominacji Jana Heweliusza na członka Royal Society w Londynie z 1664 roku Jan Heweliusz, łac. Johannes Hevelius, niem. Johann Hewelcke; inne formy nazwiska: Hewel, Hewelke, Höfelcke, Hövellius, Höwelcke (ur. 28 stycznia 1611 w Gdańsku, zm. 28 stycznia 1687 tamże) – niemieckojęzyczny naukowiec i przedsiębiorca pochodzący z polskiego GdańskaHeweliusz urodził się w niemieckojęzycznej rodzinie luterańskiej jako poddany króla polskiego, w źródłach nie ma zgodności co do tego czy był Polakiem, czy Niemcem, sam Heweliusz uważał się za (civis Orbis Poloniae)Niektóre ze źródeł wymieniających Heweliusza jako Polaka.

Zobaczyć Gwiazda i Jan Heweliusz

Jasność (astronomia)

Jasność, dzielność promieniowania, moc promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w astronomii wielkość fizyczna określająca ilość energii, którąciało emituje w jednostce czasu.

Zobaczyć Gwiazda i Jasność (astronomia)

Jasność Eddingtona

Jasność Eddingtona – jasność gwiazdy lub innego obiektu o sferycznej symetrii, przy której ciśnienie promieniowania emitowanego przez obiekt działające na atmosferę gwiazdy równoważy przyciąganie grawitacyjne tej atmosfery.

Zobaczyć Gwiazda i Jasność Eddingtona

Jasność Słońca

Jasność Słońca – używana w astronomii pozaukładowa jednostka miary używana do określania jasności gwiazd.

Zobaczyć Gwiazda i Jasność Słońca

Jądro galaktyki

Jądro galaktyki – centralny obszar galaktyki, w którym znajduje się około 75% jej masy.

Zobaczyć Gwiazda i Jądro galaktyki

Jądro gwiazdy

Słońca Jądro gwiazdy – centralna część gwiazdy, w której występująlub występowały w przeszłości reakcje syntezy jądrowej.

Zobaczyć Gwiazda i Jądro gwiazdy

Język arabski

Język arabski – język z rodziny języków semickich, w której zaliczany jest do grupy języków południowo-zachodnich według klasycznego podziału, bądź grupy języków zachodnich, centralnych według podziału Hetzrona i Voigta.

Zobaczyć Gwiazda i Język arabski

Jednostka astronomiczna

Jednostka astronomiczna, oznaczenie au (dawniej również AU od ang. astronomical unit, w języku polskim czasem stosowany jest skrót j.a.) – pozaukładowa jednostka odległości używana w astronomii równa dokładnie 149 597 870 700 m.

Zobaczyć Gwiazda i Jednostka astronomiczna

Jezus Chrystus

Jezus Chrystus (ur. ok. 8–4 p.n.e. w Betlejem, zm. ok. 30Por. Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary (381 r.): Wierzę... w jednego Pana Jezusa Chrystusa, Syna Bożego Jednorodzonego, który z Ojca jest zrodzony przed wszystkimi wiekami, Bóg z Boga, Światłość ze Światłości, Bóg prawdziwy z Boga prawdziwego.

Zobaczyć Gwiazda i Jezus Chrystus

Joan Miró

Joan Miró i Ferrà (ur. 20 kwietnia 1893 w Barcelonie, zm. 25 grudnia 1983 w Palma de Mallorca) – kataloński malarz, rzeźbiarz i ceramik.

Zobaczyć Gwiazda i Joan Miró

Johann Bayer

Gwiazdozbiór Oriona w ''Uranometrii'' Bayera Johann Bayer (ur. 1572 w Rain, zm. 7 marca 1625 w Augsburgu) – niemiecki astronom i prawnik.

Zobaczyć Gwiazda i Johann Bayer

Johannes Kepler

Johannes Kepler (ur. 27 grudnia 1571 w Weil der Stadt, zm. 15 listopada 1630 w Ratyzbonie) – niemiecki astronom, astrolog i matematyk, jedna z czołowych postaci rewolucji naukowej w XVII wieku.

Zobaczyć Gwiazda i Johannes Kepler

John Flamsteed

John Flamsteed John Flamsteed (ur. 19 sierpnia 1646 w Denby, zm. 31 grudnia 1719 w Greenwich, Londyn) – angielski astronom.

Zobaczyć Gwiazda i John Flamsteed

John Herschel

John Herschel, 1829 Julii Margaret Cameron, 1867 John Frederick William Herschel (ur. 7 marca 1792 w Slough, zm. 11 maja 1871 w Collingwood w hrabstwie Kent) – angielski naukowiec: astronom, fizyk i chemik, syn Mary Pitt i Williama Herschela.

Zobaczyć Gwiazda i John Herschel

Jonizacja

Jonizacja – zjawisko powstawania jonu, czyli kationu bądź anionu, z obojętnego atomu lub cząsteczki.

Zobaczyć Gwiazda i Jonizacja

Joseph von Fraunhofer

Joseph von Fraunhofer (ur. 6 marca 1787 w Straubing, zm. 7 czerwca 1826 w Monachium) – niemiecki astronom i fizyk.

Zobaczyć Gwiazda i Joseph von Fraunhofer

Jowisz

JWST. Jowisz – gazowy olbrzym, największa planeta Układu Słonecznego.

Zobaczyć Gwiazda i Jowisz

Kalendarz

Encyklopedii staropolskiej). Obecnie obowiązującym standardem niemal na całym świecie jest kalendarz gregoriański (kolor niebieski), ale w niektórych krajach stosuje się także inne rachuby czasu Kalendarz – system rachuby czasu.

Zobaczyć Gwiazda i Kalendarz

Kalendarz gregoriański

Październik 1582 Grzegorza XIII przedstawiająca przyjęcie nowego kalendarza Kalendarz gregoriański – kalendarz słoneczny wprowadzony w 1582 roku przez papieża Grzegorza XIII bulląInter gravissimas; kalendarz juliański zreformowany przez Luigiego Lilio.

Zobaczyć Gwiazda i Kalendarz gregoriański

Kalendarz księżycowy

Kalendarz księżycowy (lunarny) – kalendarz oparty na fazach Księżyca.

Zobaczyć Gwiazda i Kalendarz księżycowy

Kalendarz muzułmański

Kalendarz muzułmański – kalendarz księżycowy, w którym rok zawiera 12 miesięcy po 29 lub 30 dni, używany głównie do celów religijnych przez wyznawców islamu.

Zobaczyć Gwiazda i Kalendarz muzułmański

Kalendarz słoneczny

Kalendarz słoneczny, kalendarz solarny – kalendarz oparty na cyklu zmian pór roku związanym z ruchem obiegowym Ziemi wokół Słońca.

Zobaczyć Gwiazda i Kalendarz słoneczny

Kanopus

Kanopus (α Car) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Kila (obserwowana wielkość gwiazdowa: −0,74), druga (po Syriuszu) pod względem jasności gwiazda nocnego nieba.

Zobaczyć Gwiazda i Kanopus

Karl Schwarzschild

Karl Schwarzschild (ur. 9 października 1873 we Frankfurcie nad Menem, zm. 11 maja 1916 w Poczdamie) – niemiecki astronom i fizyk, uważany za pioniera współczesnej astrofizyki.

Zobaczyć Gwiazda i Karl Schwarzschild

Karolina Głowacka

Karolina Głowacka podczas wręczenia nagrody Podkaster 2021 roku Karolina Głowacka – polska dziennikarka specjalizująca się w tematyce naukowej i technologicznej.

Zobaczyć Gwiazda i Karolina Głowacka

Karttikeja

Jaskiń Batu. Karttikeja (Kārttikeja) – dewa śmierci i wojny w hinduizmie.

Zobaczyć Gwiazda i Karttikeja

Karzeł (gwiazda)

Karły – gwiazdy zaliczane do klasy jasności V. Najczęściej występujący typ gwiazdy; sąto gwiazdy I populacji leżące w granicach ciągu głównego na diagramie Hertzsprunga-Russella.

Zobaczyć Gwiazda i Karzeł (gwiazda)

Kasyci

Babilonia za panowania Kasytów. Kasyci (Kaššu, Kaszszu, Kaszu) – jeden ze starożytnych ludów, który zamieszkiwał rejon gór Zagros, a w latach ok.

Zobaczyć Gwiazda i Kasyci

Katalizator

Katalizator – substancja chemiczna, która dodana do układu powoduje zmianę ścieżki kinetycznej reakcji chemicznej, na taką, która ma niższąenergię aktywacji, czego efektem jest wzrost szybkości reakcji chemicznej.

Zobaczyć Gwiazda i Katalizator

Katalog astronomiczny

Obiekty katalogu Caldwella Katalog astronomiczny – uporządkowany zbiór danych dotyczących ciał niebieskich.

Zobaczyć Gwiazda i Katalog astronomiczny

Katalog Messiera

Grafika przedstawiająca wszystkie 110 obiektów z katalogu Messiera M80 w Skorpionie Katalog Messiera – katalog astronomiczny zawierający obiekty na niebie, którego pierwsza wersja została opublikowana przez Charles’a Messiera w 1774.

Zobaczyć Gwiazda i Katalog Messiera

Katedra w Santiago de Compostela

Rzut romańskiej katedry Wybór fotografii katedry Katedra w Santiago de Compostela – jedna z najważniejszych świątyń pielgrzymkowych, miejsce docelowe drogi Świętego Jakuba.

Zobaczyć Gwiazda i Katedra w Santiago de Compostela

Kelwin

150px Kelwin – jednostka temperatury w układzie SI, oznaczana symbolem K. Nazwa pochodzi od brytyjskiego fizyka Williama Thomsona, lorda Kelvina.

Zobaczyć Gwiazda i Kelwin

Klaudiusz Ptolemeusz

Andreasa Cellariusa Podstawowe elementy teorii PtolemeuszaA – epicyklB – ekwantC – deferentniebieski punkt – Ziemiaczerwony punkt – planeta krążąca wokół Ziemi Klaudiusz Ptolemeusz (także: Ptolemeusz Klaudiusz, Ptolemeusz, Aleksandryjczyk) (łac. Claudius Ptolemaeus, Klaudios Ptolemaios; ur.

Zobaczyć Gwiazda i Klaudiusz Ptolemeusz

Kobalt

Kobalt (Co) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych układu okresowego.

Zobaczyć Gwiazda i Kobalt

Kolonizacja kosmosu

torusa Stanforda Kolonizacja kosmosu – zaludnianie przestrzeni kosmicznej, pojęcie dotyczące umożliwienia ludziom samodzielnej egzystencji poza Ziemią.

Zobaczyć Gwiazda i Kolonizacja kosmosu

Kometa

Budowa komety (nie w skali) Warkocze komety ustawiająsię w kierunku od Słońca, choć warkocz pyłowy „zostaje w tyle” Chorwacji 29 marca 1997 Australii 23 stycznia 2007 Animacja przedstawiająca ruch komety okresowej (A – gwiazda, B – orbita najdalszej planety, C – kometa) Kometa – małe ciało niebieskie, które zbliżając się do gwiazdy, uwalnia ze swojej powierzchni gaz i pył, tworzący wokół jądra kometarnego obłok nazywany głowąkomety lub komą.

Zobaczyć Gwiazda i Kometa

Komputer

Komputer Apple iMac G4 Fundacji Wikimedia Komputer EC-1035 Wyprodukowany w Polsce komputer R-32 Przekaźnikowy Harvard Mark I Komputer ENIAC wraz z obsługą. Komputer kryptologiczny Colossus Mark II Replika pierwszego komputera z programem przechowywanym w pamięci. '''Museum of Science and Industry''' w Manchesterze w Wielkiej Brytanii.

Zobaczyć Gwiazda i Komputer

Komunizm

Komunizm (od „wspólny, powszechny”Kowalski, s. 138.) – polityczna i ekonomiczna ideologia klasyfikowana jako utopijnaJacek Bartyzel, Komunizm, w: Encyklopedia Białych Plam, t. IX, Radom 2002, s. 282–283.

Zobaczyć Gwiazda i Komunizm

Koniunkcja (astronomia)

Koniunkcja Jowisza i Wenus 1 lipca 2015 r. Schemat koniunkcji Księżyca i Marsa * A – Ziemia wraz z obserwatorem * B – Księżyc * C – Mars * strzałkązaznaczono kierunek obserwacji Koniunkcja (z od con- „współ-” i iugare „łączyć”), złączenie – ustawienie ciał niebieskich i obserwatora w jednej linii.

Zobaczyć Gwiazda i Koniunkcja (astronomia)

Konwekcja

Ilustracja ruchów konwekcyjnych w przypadku prostej kuchenki płaszczu Ziemi. Powstawanie komórek konwekcyjnych Konwekcja – proces przekazywania ciepła związany z makroskopowym ruchem materii w gazie, cieczy lub plazmie, np.

Zobaczyć Gwiazda i Konwekcja

Korona słoneczna

zaćmienia Słońca w 1999. Korona – najbardziej zewnętrzna część atmosfery słonecznej, rozciągająca się miliony kilometrów od Słońca, najlepiej obserwowana podczas całkowitego zaćmienia Słońca.

Zobaczyć Gwiazda i Korona słoneczna

Kosmiczny Teleskop Hubble’a

Atlantis po ostatniej misji serwisowej STS-125, w 2009 roku. Discovery. Zdjęcie wykonano podczas drugiej misji serwisowej STS-82, w 1997. Budowa teleskopu Hubble’a Kosmiczny Teleskop Hubble’a, HST (od), teleskop Hubble’a – teleskop kosmiczny poruszający się po niskiej orbicie okołoziemskiej, nazwany na cześć amerykańskiego astronoma Edwina Hubble’a.

Zobaczyć Gwiazda i Kosmiczny Teleskop Hubble’a

Kosmita

Wyobrażenie kosmity z 1793 roku. Ilustracja z książki ''Przygody barona Münchhausena'', przedstawiająca istotę z Syriusza Kosmita, obcy – hipotetyczny przedstawiciel inteligentnej formy życia pozaziemskiego.

Zobaczyć Gwiazda i Kosmita

Kosmologia

Kosmologia (z gr. kósmos: porządek, wszechświat oraz lógos: słowo, nauka) – pierwotnie dział filozofii rozpatrujący świat materialny w świetle jego ostatecznych przyczyn.

Zobaczyć Gwiazda i Kosmologia

Krzem

Krzem (Si) – pierwiastek chemiczny, z grupy półmetali w układzie okresowym.

Zobaczyć Gwiazda i Krzem

Ksi Ursae Majoris

Ksi Ursae Majoris (ξ UMa, Alula Australis) — gwiazda wielokrotna w konstelacji Wielkiej Niedźwiedzicy, znajdująca się w odległości około 27 lat świetlnych od Słońca.

Zobaczyć Gwiazda i Ksi Ursae Majoris

Księżyc

Księżyc (Selḗnē; pol. fraz. „Srebrny Glob”, „srebrny glob”; pol. przest. gw. poet. „miesiąc”; pol. przest. poet. „luna” lub „łuna”) – jedyny naturalny satelita Ziemi (nie licząc tzw. księżyców Kordylewskiego, które sąobiektami pyłowymi i przez niektórych badaczy uważane za obiekty przejściowe).

Zobaczyć Gwiazda i Księżyc

Kula

Kula – uogólnienie pojęcia koła na więcej wymiarów, zdefiniowane dla wszystkich przestrzeni metrycznych.

Zobaczyć Gwiazda i Kula

Kultura

Kultura (z, 'uprawa, dbać, pielęgnować, kształcenie’) – wieloznaczny termin pochodzący od („uprawa roli”), interpretowany w wieloraki sposób przez przedstawicieli różnych nauk.

Zobaczyć Gwiazda i Kultura

Kwadrant (instrument)

Kwadrant – przyrząd stosowany w astronomii, nawigacji i artylerii.

Zobaczyć Gwiazda i Kwadrant (instrument)

Large Binocular Telescope

Large Binocular Telescope (LBT, nazwa tłumaczona na j. polski to: Wielki Teleskop Lornetkowy lub Wielki Teleskop Dwuobiektywowy) – wielki teleskop złożony z dwóch teleskopów w jednym budynku.

Zobaczyć Gwiazda i Large Binocular Telescope

Leonardo da Vinci

Leonardo da Vinci, właściwie (ur. 15 kwietnia 1452 w Anchiano, zm. 2 maja 1519 w Clos Lucé) – włoski renesansowy artysta i uczony: malarz, rzeźbiarz, architekt, inżynier, a także odkrywca, matematyk, anatom, wynalazca, geolog, filozof, muzyk, pisarz.

Zobaczyć Gwiazda i Leonardo da Vinci

Lich (gwiazda)

Plakat NASA Lich, PSR 1257+12 – pulsar milisekundowy, odległy od Ziemi o 980 lat świetlnych, wokół którego krążąpierwsze odkryte planety pozasłoneczne.

Zobaczyć Gwiazda i Lich (gwiazda)

Linie spektralne

Widmo ciągłe Linie emisyjne Linie absorpcyjne Linia spektralna – ciemna lub jasna linia w jednolitym, ciągłym widmie, powstającąwskutek nadmiaru lub deficytu fotonów (w porównaniu z pobliskimi częstotliwościami) w wąskim zakresie częstotliwości.

Zobaczyć Gwiazda i Linie spektralne

Lista najjaśniejszych gwiazd według jasności absolutnej

Poniższa lista przedstawia jasności absolutne gwiazd.

Zobaczyć Gwiazda i Lista najjaśniejszych gwiazd według jasności absolutnej

Lista najjaśniejszych gwiazd według jasności wizualnej

Droga Mleczna i kilka spośród najjaśniejszych gwiazd nieba: powyżej centrum Syriusz, niżej na prawo Kanopus; u góry także Rigel, Procjon i Betelgeza. Poniższa lista zawiera 100 najjaśniejszych gwiazd nocnego nieba (według jasności widomej); dla porównania zamieszczono też dane dotyczące Słońca.

Zobaczyć Gwiazda i Lista najjaśniejszych gwiazd według jasności wizualnej

Lit

Lit (Li, z ‛skała’) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 3.

Zobaczyć Gwiazda i Lit

Literatura

Literatura Literatura – wszystkie „sensowne twory słowne” (według definicji Stefanii Skwarczyńskiej), czyli dzieła artystyczne, tj.

Zobaczyć Gwiazda i Literatura

Lot międzygwiezdny

Trajektorie sond Voyager i Pioneer na tle orbit planet Układu Słonecznego; zaznaczono położenie w roku 2007 Plakietka umieszczona na sondach Pioneer Lot międzygwiezdny albo międzygwiazdowy – lot statku kosmicznego w przestrzeni międzygwiazdowej, zwłaszcza z Układu Słonecznego (z Ziemi) w okolice innych gwiazd niż Słońce.

Zobaczyć Gwiazda i Lot międzygwiezdny

Ludwig van Beethoven

Ludwig van Beethoven, wymowa niemiecka: (ur. 15–17 grudnia(zob. niżej) 1770 w Bonn, zm. 26 marca 1827 w Wiedniu) – niemiecki kompozytor i pianista, ostatni z tzw. klasyków wiedeńskich, a zarazem prekursor romantyzmu w muzyce, uznawany za jednego z największych twórców muzycznych wszech czasów.

Zobaczyć Gwiazda i Ludwig van Beethoven

Luksor

Luksor, Al-Uksur (Al-Uqṣur) – miasto w południowym Egipcie, na prawym brzegu Nilu, w miejscu południowej części starożytnych Teb, oddzielone kanałem od ich części północnej, stanowiącej obecnie miasto Karnak.

Zobaczyć Gwiazda i Luksor

Mała Niedźwiedzica

Mała Niedźwiedzica (dop. Ursae Minoris, skrót UMi) – 56.

Zobaczyć Gwiazda i Mała Niedźwiedzica

Magnes

Pole magnesu sztabkowego zobrazowane metalowymi opiłkami Magnes podkowiasty i jego pole magnetyczne Magnes cylindryczny i jego pole magnetyczne Stos magnesów ferrytowych Magnes – ciało lub urządzenie wytwarzające stałe pole magnetyczne.

Zobaczyć Gwiazda i Magnes

Magnetar

Magnetar, wraz z liniami pola magnetycznego – wizja artysty (Źródło: NASA) Magnetar – obiekt zwarty (gwiazda neutronowa lub hipotetyczna gwiazda kwarkowa), posiadający bardzo silne pole magnetyczne, B>1010 T (1014 Gs), emitujący w sposób regularny (pulsy) lub nieregularny (błyski) promieniowanie gamma oraz promieniowanie rentgenowskie.

Zobaczyć Gwiazda i Magnetar

Magnez

Magnez (Mg) – pierwiastek chemiczny, metal ziem alkalicznych (druga grupa główna układu okresowego).

Zobaczyć Gwiazda i Magnez

Mapa nieba

XVII-wieczna mapa nieba, autorstwa holenderskiego kartografa Frederika De Wita Mapa nieba – przedstawienie na płaszczyźnie gwieździstego nieba, jako widzialnego sklepienia niebieskiego.

Zobaczyć Gwiazda i Mapa nieba

Marek Maniliusz

Słowa tego rzymskiego poety widniejąna Medalu Fieldsa. ''Transire suum pectus mundoque potiri'', co się wykłada: „Wznieść się ponad granice ludzkich możliwości i przewodzić światu”. Marek Maniliusz (łac. Marcus Manilius; I wiek naszej ery) – rzymski poeta, astrolog i filozof stoicki.

Zobaczyć Gwiazda i Marek Maniliusz

Mars

Mars – czwarta od Słońca planeta Układu Słonecznego.

Zobaczyć Gwiazda i Mars

Masa (fizyka)

Masa – jedna z podstawowych wielkości fizycznych określająca bezwładność (masa bezwładna) i oddziaływanie grawitacyjne (masa grawitacyjna) obiektów fizycznych.

Zobaczyć Gwiazda i Masa (fizyka)

Masa Słońca

Masa Słońca M☉ – pozaukładowa jednostka używana w astronomii do określania mas obiektów astronomicznych (gwiazd, gromad, galaktyk itp.). Masa Słońca wynosi M_.

Zobaczyć Gwiazda i Masa Słońca

Materia (fizyka)

Skały jako przykład materii W fizyce termin materia ma kilka znaczeń.

Zobaczyć Gwiazda i Materia (fizyka)

Materia dziwna

Materia dziwna – materia oddziałująca silnie, złożona z cząstek dziwnych (zawierających kwark dziwny s).

Zobaczyć Gwiazda i Materia dziwna

Materia zdegenerowana

Materia zdegenerowana – rodzaj materii o bardzo dużej gęstości złożonej z fermionów, w której główny składnik ciśnienia wiąże się z zakazem Pauliego.

Zobaczyć Gwiazda i Materia zdegenerowana

Matryca CCD

promieniowania nadfioletowego kamerze cyfrowej Zasada działania CCD CCD pod mikroskopem, obraz 30x30 μm AFM HR 5120 lines. CCD z Canon A75 Matryca CCD (od) – układ wielu elementów światłoczułych, z których każdy rejestruje, a następnie pozwala odczytać, sygnał elektryczny proporcjonalny do ilości padającego na niego światła.

Zobaczyć Gwiazda i Matryca CCD

Maurits Cornelis Escher

Maurits Cornelis Escher (ur. 17 czerwca 1898 w Leeuwarden, zm. 27 marca 1972 w Hilversum) – holenderski malarz i grafik.

Zobaczyć Gwiazda i Maurits Cornelis Escher

Mechanika klasyczna

Mechanika klasyczna – dział mechaniki opisujący ruch ciał (kinematyka), wpływ oddziaływań na ruch ciał (dynamika) oraz badanie równowagi ciał materialnych (statyka).

Zobaczyć Gwiazda i Mechanika klasyczna

Mechanika kwantowa

równania Schrödingera. interferencyjny strumienia elektronów przechodzących przez podwójnąszczelinę Mechanika kwantowa – teoria fizyczna rozszerzająca mechanikę klasyczną, konieczna do poprawnego opisu mikroświata, tj.

Zobaczyć Gwiazda i Mechanika kwantowa

Mechanizm Kelvina-Helmholtza

Mechanizm Kelvina-Helmholtza, kontrakcja Kelvina-Helmholtza – zjawisko astronomiczne, występujące, gdy gwiazda lub planeta stygnie.

Zobaczyć Gwiazda i Mechanizm Kelvina-Helmholtza

Mekka

Ulica w Mekce Trasa pielgrzymek Mekka (arab. مكة, Makka) – miasto w zachodniej części Arabii Saudyjskiej, w krainie Hidżaz, u podnóża gór Dżabal al-Hidżaz, siedziba administracyjna prowincji Mekka.

Zobaczyć Gwiazda i Mekka

Merkury

Merkury – najmniejsza i najbliższa Słońca planeta Układu Słonecznego.

Zobaczyć Gwiazda i Merkury

Messier 100

Messier 100 (również M100, NGC 4321 lub PGC 40153) – galaktyka spiralna znajdująca się w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki.

Zobaczyć Gwiazda i Messier 100

Messier 24

Messier 24 (znana również jako M24, IC 4715, Delle Caustiche lub Chmura gwiazd Strzelca) – chmura gwiazd w konstelacji Strzelca.

Zobaczyć Gwiazda i Messier 24

Metafora

Metafora (gr. metaphorá), inaczej przenośnia – językowy środek stylistyczny, w którym obce znaczeniowo wyrazy sąze sobąskładniowo zestawione, tworząc związek frazeologiczny o innym znaczeniu niż dosłowny sens wyrazów, np.

Zobaczyć Gwiazda i Metafora

Metale

Złoto - jeden z nielicznych metali występujących w przyrodzie w stanie wolnym Metale (gr. μέταλλον 'kopalnia, szyb, kamieniołom, metal') – pierwiastki chemiczne charakteryzujące się obecnościąw sieci krystalicznej elektronów swobodnych (niezwiązanych).

Zobaczyć Gwiazda i Metale

Metale ziem rzadkich

Metale ziem rzadkich, pierwiastki ziem rzadkich, REE – nazwa zwyczajowa rodziny 17 pierwiastków chemicznych, w skład której wchodządwa skandowce (skand i itr) oraz wszystkie lantanowce (lantan, cer, prazeodym, neodym, promet, samar, europ, gadolin, terb, dysproz, holm, erb, tul, iterb i lutet).

Zobaczyć Gwiazda i Metale ziem rzadkich

Metaliczność

Metaliczność – zawartość pierwiastków cięższych od helu (metali w rozumieniu astronomicznym) w gwieździe względem ich zawartości w Słońcu.

Zobaczyć Gwiazda i Metaliczność

Meteor

Meteor Drogi Mlecznej Bolid z roju Perseidów o jasności -9magnitudo, który pojawił się podczas maksimum w nocy z 11 na 12 sierpnia 2016 roku o godzinie 23:59 UT Meteor – świecący ślad, jaki zostawia po sobie meteoroid poruszający się w atmosferze ziemskiej.

Zobaczyć Gwiazda i Meteor

Metoda naukowa

Metoda naukowa – sposoby intersubiektywnego poznawania i komunikowania wiedzy, oparte o prawa logiki i prawdopodobieństwa, posługujące się dedukcjąi systematycznąindukcjąw procesie formułowania, uzasadniania, testowania i korygowania teorii i hipotez.

Zobaczyć Gwiazda i Metoda naukowa

Metody poszukiwania planet pozasłonecznych

zmiany okresu gwiazd zmiennych (w tym pulsarów) i czasu tranzytu col-end Planety pozasłoneczne sąbardzo trudne do bezpośredniego zaobserwowania, ponieważ zwykle ich blask ginie w świetle gwiazdy macierzystej.

Zobaczyć Gwiazda i Metody poszukiwania planet pozasłonecznych

Mezopotamia

Mezopotamia widoczna z satelity w 2020 roku Mezopotamia,, w znaczeniu dosłownym międzyrzecze (nazwa przejęta z Miyanrudan i Bet-Nahrain) – starożytna kraina na Bliskim Wschodzie leżąca w dorzeczu Tygrysu i Eufratu.

Zobaczyć Gwiazda i Mezopotamia

Mgławica

Galaktyce Trójkąta Mgławica – zgrupowanie obłoku gazu i pyłu międzygwiazdowego lub bardzo rozległa otoczka gwiazdy widoczne w sferze niebieskiej jako ciemna mgiełka lub świetlisty obłoczek.

Zobaczyć Gwiazda i Mgławica

Mgławica Homunculus

Położenie w gwiazdozbiorze Kila jako NGC 3372 Mgławica Homunculus – dwubiegunowa mgławica emisyjno-refleksyjna otaczająca masywny układ gwiazd Eta Carinae, znajdująca się około 7500 lat świetlnych (2300 pc) od Ziemi.

Zobaczyć Gwiazda i Mgławica Homunculus

Mgławica Kraba

Mgławica Kraba (krócej Krab, znana także jako M1, Messier 1 czy NGC 1952) – plerion w gwiazdozbiorze Byka.

Zobaczyć Gwiazda i Mgławica Kraba

Mgławica planetarna

Cztery mgławice planetarne – Henize 2-47 (u góry po lewej), IC 4593 (u góry po prawej), NGC 5307 (u dołu po lewej) i NGC 5315 (u dołu po prawej). Mgławica planetarna – obłok gazu i pyłu powstałego z zewnętrznych warstw gwiazdy kończącej etap syntezy jądrowej we wnętrzu.

Zobaczyć Gwiazda i Mgławica planetarna

Mi Leonis

Mi Leonis (Rasalas) – gwiazda w gwiazdozbiorze Lwa, będąca olbrzymem o typie widmowym K2 III.

Zobaczyć Gwiazda i Mi Leonis

Międzynarodowa Unia Astronomiczna

Międzynarodowa Unia Astronomiczna (– IAU/UAI/MUA) – międzynarodowa organizacja zrzeszająca 13 706 zawodowych astronomów (wymagane jest posiadanie co najmniej doktoratu) rekomendowanych przez odpowiednie Komitety Narodowe.

Zobaczyć Gwiazda i Międzynarodowa Unia Astronomiczna

Międzynarodowe prawo kosmiczne

Prawo kosmiczne – dział prawa międzynarodowego zajmujący się wykorzystywaniem i użytkowaniem przestrzeni kosmicznej i ciał niebieskich.

Zobaczyć Gwiazda i Międzynarodowe prawo kosmiczne

Migotanie gwiazd

Migotanie gwiazd (lub scyntylacje, mruganie gwiazd) – zmiany pozornej jasności, pozycji lub koloru jasnych, odległych obiektów obserwowanych poprzez atmosferę.

Zobaczyć Gwiazda i Migotanie gwiazd

Mikrosoczewkowanie grawitacyjne

Mikrosoczewkowanie grawitacyjne – szczególny przypadek zjawiska soczewkowania grawitacyjnego, w którym obiekty soczewkujące mają(stosunkowo niewielką) masę rzędu masy Słońca.

Zobaczyć Gwiazda i Mikrosoczewkowanie grawitacyjne

Minimum Maundera

Minimum Maundera na tle obserwowanej liczby plam słonecznych w latach 1610–2000 Minimum Maundera – okres trwający około 72 lata od 1645 do 1717 roku, podczas którego powstało znacznie mniej raportów dotyczących plam słonecznych w porównaniu z pierwsząpołowąXVII wieku.

Zobaczyć Gwiazda i Minimum Maundera

Mintaka

Mintaka (Delta Orionis, δ Ori) – gwiazda wielokrotna, jedna z jaśniejszych gwiazd w gwiazdozbiorze Oriona (obserwowana wielkość gwiazdowa: 2,41).

Zobaczyć Gwiazda i Mintaka

Minuta kątowa

Minuta – jednostka miary kąta płaskiego równa 1/60 stopnia oznaczana 1′.

Zobaczyć Gwiazda i Minuta kątowa

Mitologia

Q.

Zobaczyć Gwiazda i Mitologia

Mitologia grecka

Mitologia grecka – zbiór mitów przekazywanych przez starożytnągreckątradycję opowieści o bogach i herosach, wyjaśniających miejsce człowieka w świecie, oraz samo funkcjonowanie świata, jego stworzenie i historię.

Zobaczyć Gwiazda i Mitologia grecka

Mizar (gwiazda)

Mizar (Zeta Ursae Majoris, ζ UMa) – gwiazda w konstelacji Wielkiej Niedźwiedzicy.

Zobaczyć Gwiazda i Mizar (gwiazda)

Mnemotechnika

Mnemotechnika, mnemonika (gr. mneme „pamięć”) – ogólna nazwa sposobów ułatwiających zapamiętanie, przechowywanie i przypominanie sobie informacji.

Zobaczyć Gwiazda i Mnemotechnika

Model fizyczny

Model fizyczny − abstrakcyjny twór odzwierciedlający w uproszczeniu układ rzeczywisty.

Zobaczyć Gwiazda i Model fizyczny

Modelowanie matematyczne

Modelowanie matematyczne – użycie języka matematyki do opisania zachowania jakiegoś układu (na przykład układu automatyki, biologicznego, ekonomicznego, elektrycznego, mechanicznego, termodynamicznego).

Zobaczyć Gwiazda i Modelowanie matematyczne

Moment pędu

Moment pędu, kręt – wektorowa wielkość fizyczna opisująca ruch ciała, zwłaszcza jego ruch obrotowy.

Zobaczyć Gwiazda i Moment pędu

Mount Wilson Observatory

Teleskop w Mount Wilson Observatory, dzięki któremu Edwin Hubble odkrył rozszerzanie się wszechświata. Mount Wilson Observatory (MWO) – obserwatorium astronomiczne w Hrabstwie Los Angeles w Kalifornii.

Zobaczyć Gwiazda i Mount Wilson Observatory

Museum of Modern Art

Museum of Modern Art (MoMA) – muzeum sztuki nowoczesnej mieszczące się w dzielnicy Midtown w okręgu Manhattan w Nowym Jorku (przy 53rd Street, pomiędzy Fifth Avenue a Sixth Avenue).

Zobaczyć Gwiazda i Museum of Modern Art

Muzyka

Alegoria Muzyki, Filippino Lippi Muzyka (ze stgr. μουσική mousiké „sztuka Muz”) – sztuka organizacji struktur dźwiękowych w czasie.

Zobaczyć Gwiazda i Muzyka

Nadolbrzym

Nadolbrzym – rodzaj gwiazdy o skrajnie wielkiej masie i rozmiarach: od około 10 do 50 mas Słońca i promieniu dochodzącym nawet do ponad 1500 promieni Słońca.

Zobaczyć Gwiazda i Nadolbrzym

NASA

Flaga NASA NASA (od ang. National Aeronautics and Space Administration), Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej – agencja rządu Stanów Zjednoczonych odpowiedzialna za narodowy program lotów kosmicznych, ustanowiona 29 lipca 1958 roku na mocy National Aeronautics and Space Act, zastępując poprzednika – National Advisory Committee for Aeronautics.

Zobaczyć Gwiazda i NASA

Naturalny satelita

Enceladus na tle Saturna Naturalny satelita (księżyc) – ciało niebieskie pochodzenia naturalnego, obiegające planetę, planetę karłowatąlub planetoidę.

Zobaczyć Gwiazda i Naturalny satelita

Nazewnictwo gwiazd zmiennych

Nazewnictwo gwiazd zmiennych – stały, ogólnoświatowy sposób nadawania nazw kolejno odkrytym gwiazdom zmiennym.

Zobaczyć Gwiazda i Nazewnictwo gwiazd zmiennych

Neolit

cywilizację maltańskąw okresie neolituhttp://www.culturalheritage.gov.mt/filebank/inventory/00001.pdf Ġgantija Temples, National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islandshttp://www.bradshawfoundation.com/malta/ The Prehistoric Archaeology of the Temples of Malta, bradshawfoundation.com Rekonstrukcja neolitycznego ołtarza na terenie dzisiejszej Ukrainy Skara Brae na Orkadach jest najlepiej zachowanąwsiąneolitycznąw Europie.

Zobaczyć Gwiazda i Neolit

Neon (pierwiastek)

Neon (Ne) – pierwiastek chemiczny z grupy helowców (gazów szlachetnych) w układzie okresowym.

Zobaczyć Gwiazda i Neon (pierwiastek)

Neoromantyzm w muzyce

Neoromantyzm (postromantyzm) – kierunek w muzyce II połowy XIX wieku (i początkach wieku XX), będący ostatniąfaząromantyzmu.

Zobaczyć Gwiazda i Neoromantyzm w muzyce

Neptun

Neptun – gazowy olbrzym, ósma, najdalsza planeta w Układzie Słonecznym, czwarta pod względem średnicy i trzecia pod względem masy.

Zobaczyć Gwiazda i Neptun

Neutrino

pionu (''π-meson''). Neutrino (ν) – cząstka elementarna należąca do leptonów.

Zobaczyć Gwiazda i Neutrino

NGC 4526

NGC 4526 (również NGC 4560, PGC 41772 lub UGC 7718) – galaktyka soczewkowata (SB0), znajdująca się w gwiazdozbiorze Panny.

Zobaczyć Gwiazda i NGC 4526

NGC 6397

NGC 6397 (również GCL 74 lub ESO 181-SC4) – gromada kulista znajdująca się w gwiazdozbiorze Ołtarza w odległości 7200 lat świetlnych.

Zobaczyć Gwiazda i NGC 6397

Niebo (raj)

Niebo czy raj – mityczna kraina, lub jedna z krain stanowiących zaświaty.

Zobaczyć Gwiazda i Niebo (raj)

Niestabilność Jeansa

Niestabilność Jeansa – zależność opisująca warunki jakie musząbyć spełnione do zapadania grawitacyjnego obłoków materii i formowania się gromad galaktyk, galaktyk, gwiazd, planet itp.

Zobaczyć Gwiazda i Niestabilność Jeansa

Niezmienność nieba

Niezmienność nieba – teza w tradycji astronomicznej, wywodząca się od czasów Arystotelesa, która głosiła, iż niebo jest doskonałe i niezmienne.

Zobaczyć Gwiazda i Niezmienność nieba

Nikiel

Nikiel (Ni) - pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 28.

Zobaczyć Gwiazda i Nikiel

Nimfy

Paula Chabasa Jules’a Josepha Lefebvre’a z 1879 r. Henryka Siemiradzkiego z 1863 r. Teodora Axentowicza z 1900 r., Muzeum Narodowe w Krakowie Nimfy (gr. Nýmphai, l. poj. Nýmphē, łac. Nymphae ‘młode kobiety’, ‘dziewczyny w porze godowej’, ‘narzeczone’) – w mitologii greckiej i mitologii rzymskiej boginie (niższego rzędu) i uosobienia sił żywotnych przyrody.

Zobaczyć Gwiazda i Nimfy

Nokturn (muzyka)

Nokturn (wł. notturno, franc. nocturne, niem. Nachtstück, z łac. nocturnus: nocny) — bardzo spokojna i zrównoważona oraz równie nastrojowa instrumentalna forma muzyczna inspirowana poetyckim nastrojem nocy.

Zobaczyć Gwiazda i Nokturn (muzyka)

Nowa klasyczna

Nowa w Galaktyce Andromedy HST Nowa klasyczna (ang. classical nova) – gwiazda wybuchowa, w rzeczywistości ciasny układ podwójny złożony z białego karła i gwiazdy ciągu głównego lub nieco odewoluowanej gwiazdy.

Zobaczyć Gwiazda i Nowa klasyczna

Nowa powrotna

Nowa powrotna (ang. recurrent nova) – gwiazda wybuchowa o amplitudzie zmienności nowej klasycznej, ale której wybuch zaobserwowano ponownie.

Zobaczyć Gwiazda i Nowa powrotna

Nowożytność

Upadek Konstantynopola w 1453. Data ta jest jednąz kilku podawanych jako symboliczny początek nowożytności. Nowożytność – epoka w historii następująca według tradycyjnej periodyzacji po średniowieczu i poprzedzająca XIX wiek (jako epokę).

Zobaczyć Gwiazda i Nowożytność

Nowy Jork

Nowy Jork (ang. City of New York, również New York, New York City) – miasto w Stanach Zjednoczonych o największej liczbie mieszkańców, a zarazem centrum jednej z najludniejszych aglomeracji na świecie.

Zobaczyć Gwiazda i Nowy Jork

Ośrodek międzygalaktyczny

Ośrodek międzygalaktyczny – niezwykle rozrzedzona materia składająca się przede wszystkim z wodoru i helu, wypełniająca przestrzeń pomiędzy galaktykami.

Zobaczyć Gwiazda i Ośrodek międzygalaktyczny

Obłok molekularny

Mgławicy w Kilu. W pobliżu widać nowo powstałe gwiazdy, których obraz jest poczerwieniony przez wybiórczo rozproszone niebieskie światło na dominującym pyle. Obraz na zdjęciu rozciąga się na przestrzeni około 2 lat świetlnych. Wykonane przez orbitujący Kosmiczny Teleskop Hubble’a w 1999 roku.

Zobaczyć Gwiazda i Obłok molekularny

Obiekt Herbiga-Haro

jednostek astronomicznych Obiekt Herbiga-Haro (HH) – mały, mgławicopodobny, aktywny obszar w kosmosie, powiązany z regionem gwiazdotwórczym.

Zobaczyć Gwiazda i Obiekt Herbiga-Haro

Obrazowanie Zeemana-Dopplera

typu T Tauri), zrekonstruowane przy pomocy obrazowania Zeemana–Dopplera Obrazowanie Zeemana–Dopplera – technika tomograficzna, wykorzystywana w astrofizyce do uzyskiwania obrazów pól magnetycznych gwiazd.

Zobaczyć Gwiazda i Obrazowanie Zeemana-Dopplera

Obserwatorium astronomiczne

Torunia Obserwatorium Astronomiczne w Olsztynie Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego Warszawskie Obserwatorium Południowe w Chile, największy polski teleskop Kopernika 11 Zielonej Górze C/1936 O1 Obserwatorium astronomiczne – zespół budynków i przyrządów służących do prowadzenia obserwacji astronomicznych ciał niebieskich.

Zobaczyć Gwiazda i Obserwatorium astronomiczne

Obserwowana wielkość gwiazdowa

Obserwowana wielkość gwiazdowa (także widzialna, pozorna lub widoma, oznaczana literąm) – wielkość gwiazdowa obiektu widzianego z Ziemi (przy założeniu braku atmosfery).

Zobaczyć Gwiazda i Obserwowana wielkość gwiazdowa

Obszar H II

Galaktyce Trójkąta Obszary H II – obłoki zjonizowanego gazu, głównie wodoru i plazmy o rozmiarach nawet kilkuset lat świetlnych, w których powstajągwiazdy.

Zobaczyć Gwiazda i Obszar H II

Odyseja

języku greckim klasycznym Odyseja (gr. Odysseia) – epos grecki, przypisywany Homerowi, oparty na antycznej ustnej tradycji epickiej i spisany przypuszczalnie w VIII wieku p.n.e. Odyseja była przez Homera śpiewana wierszem, tzw.

Zobaczyć Gwiazda i Odyseja

Okultacja

Kilka minut przed zakryciem Jowisza przez Księżyc 16 czerwca 2005 (widziane z Nelson, Nowa Zelandia). Okultacja (łac. occultatio, zakrycie) – zjawisko astronomiczne, widome przejście pobliskiego ciała niebieskiego przed innym ciałem niebieskim.

Zobaczyć Gwiazda i Okultacja

Olbrzym (gwiazda)

Budowa wewnętrzna gwiazd typu Słońca i czerwonych olbrzymów (właściwąskalę rozmiarów ukazuje wstawka w prawym dolnym rogu). Olbrzym – krótkotrwałe stadium ewolucji gwiazdy mającej średniąmasę.

Zobaczyć Gwiazda i Olbrzym (gwiazda)

Omega Centauri

Omega Centauri (również NGC 5139 lub ESO 270-SC11) – gromada kulista znajdująca się w gwiazdozbiorze Centaura w odległości około 16 tys.

Zobaczyć Gwiazda i Omega Centauri

Opatrzność

Oko opatrzności kościele św. Katarzyny w Jastrzębiu Górnym Opatrzność lub Opatrzność Boża (łac. providentia, gr. πρόνοια; pronoja) – w myśli teologicznej nieustanna opieka wszechwiedzącego i wszechmocnego Boga, której przejawem jest kierowanie dziejami świata i poszczególnych ludzi do ich doczesnego spełnienia oraz ostatecznego celu; poprzez to działanie Bóg okazuje mądrość, dobroć i miłość.

Zobaczyć Gwiazda i Opatrzność

Optyka adaptatywna

Zdeformowane lustro może posłużyć do poprawienia błędów z nadchodzącej fali w teleskopie astronomicznym Optyka adaptatywna (lub optyka adaptacyjna) – optyka stosowana w astronomii w celu wyeliminowania zaburzeń powodowanych drganiami atmosfery (zob. scyntylacja).

Zobaczyć Gwiazda i Optyka adaptatywna

Orka (rolnictwo)

wołów (obraz olejny z 1789, François-André Vincent „Lekcja orania”) Orka jednoskibowym pługiem koleśnym parąkoni Orka pługiem przeciąganym między lokomobilami Ursusem C-360 Schemat orki –: 1,2 – calizna, 3 – skiba, 4 – głębokość orki, 5 – szerokość skiby, 6 – ściana bruzdy, 7 – dno bruzdy, 8 – bruzda Schemat orki: 1 – w zgon (w skład), 2 – w rozgon (w rozorywkę), 3 – orka jednostronna Orka – uprawka odwracająca wykonywana pługami lemieszowymi lub talerzowymi, mająca na celu odwrócenie i pokruszenie uprawianej warstwy roli.

Zobaczyć Gwiazda i Orka (rolnictwo)

Oznaczenie Bayera

Oznaczenie Bayera – sposób oznaczania gwiazd, w którym każda z nich jest definiowana przez literę greckąlub łacińskąoraz łacińskądopełniaczowąnazwągwiazdozbioru.

Zobaczyć Gwiazda i Oznaczenie Bayera

Oznaczenie Flamsteeda

John Flamsteed (1646-1719) Oznaczenie Flamsteeda – sposób oznaczania gwiazd, w którym każda z nich jest definiowana przez liczbę oraz łacińskądopełnieniowąnazwę gwiazdozbioru, w którym się znajduje.

Zobaczyć Gwiazda i Oznaczenie Flamsteeda

Pair instability supernova

Pair-instability supernova (supernowa powstająca z powodu niestabilności kreacji par) – odmiana supernowej powstająca w wyniku zachwiania równowagi hydrostatycznej gwiazdy wywołanej kreacjąpar w jej jądrze.

Zobaczyć Gwiazda i Pair instability supernova

Paleolit

Wenus z Willendorfu (2011) Paleolit (gr. παλαιός, palaiós 'stary', λίθος, líthos 'kamień'), starsza epoka kamienia, epoka kamienia łupanego – pierwszy okres epoki kamienia, jedna z epok prehistorii, najstarszy i najdłuższy etap w dziejach rozwoju społeczności ludzkiej.

Zobaczyć Gwiazda i Paleolit

Paleolit górny

Paleolit górny – okres w historii ludzkości, trwający od ok.

Zobaczyć Gwiazda i Paleolit górny

Panteon

Panteon (gr. pantheon: pan – wszystek + theos – bóg) to.

Zobaczyć Gwiazda i Panteon

Paralaksa

Schemat przedstawiający efekt paralaksy. Z punktu widzenia A gwiazda wydaje się być przesunięta w stosunku do widoku jej z punktu widzenia B. Animacja przedstawiająca efekt paralaksy. Obiekty w oddali wydająsię przesuwać wolniej niż te pobliskie. Paralaksa (z gr. παράλλαξις) – efekt niezgodności różnych obrazów tego samego obiektu obserwowanych z różnych kierunków.

Zobaczyć Gwiazda i Paralaksa

Park ciemnego nieba

Grand Canyon-Parashant National Monument w Arizonie, gdzie utworzono park ciemnego nieba Park ciemnego nieba – obszar terenu wyznaczony do ochrony przed zanieczyszczeniem światłem ciemności nocnej jako wyjątkowego środowiska naturalnego.

Zobaczyć Gwiazda i Park ciemnego nieba

Pas Goulda

Otwarta gromada Alpha Persei, część Pasa Goulda. gwiazdozbiorze Orła, który jest częściąPasa Goulda Pas Goulda – pierścień gwiazd złożony z gwiazd typów widmowych O i B znajdujący się w otoczeniu kilkuset parseków od Ziemi.

Zobaczyć Gwiazda i Pas Goulda

Pas Oriona

Pas Oriona - od lewej: Alnitak, Alnilam i Mintaka Gwiazdozbiór Oriona Pas Oriona – asteryzm utworzony przez trzy jasne gwiazdy ζ Ori (Alnitak), ε Ori (Alnilam) i δ Ori (Mintaka), należące do gwiazdozbioru Oriona.

Zobaczyć Gwiazda i Pas Oriona

Pasterstwo

Dolinie Kościeliskiej Pasterstwo – rodzaj hodowli stadnych zwierząt domowych, prowadzonej na obszarach nienadających się do uprawy roli, ale będących w stanie wyżywić stada zwierząt, np.

Zobaczyć Gwiazda i Pasterstwo

Półkula północna

Półkula północna Półkula północna Półkula północna – część kuli ziemskiej, półkula położona na północ od równika.

Zobaczyć Gwiazda i Półkula północna

Półkula południowa

Półkula południowa Argentynie jest najbardziej wysuniętym na południe miastem na świecie. Półkula południowa – część kuli ziemskiej, półkula położona na południe od równika.

Zobaczyć Gwiazda i Półkula południowa

Płyta fotograficzna

300x300px 300x300px Płyta fotograficzna – w fotografii, płyta szklana z naniesionąemulsjąświatłoczułą, rodzaj kliszy, poprzednik błony fotograficznej.

Zobaczyć Gwiazda i Płyta fotograficzna

Pentagram

Rysunek 1. Pentagram Pentagram, gwiazda pitagorejska (gr. πέντε pięć, γραμμή linia) – figura geometryczna – wielokąt gwiaździsty foremny.

Zobaczyć Gwiazda i Pentagram

Perseidy

Perseidy (PER) – jeden z najbardziej regularnych rojów meteorów, którego orbita przecina się każdego roku z ziemskąw dniach 17 lipca – 24 sierpnia.

Zobaczyć Gwiazda i Perseidy

Persowie

Persowie – starożytny lud pochodzenia irańskiego, współcześnie zaś naród zamieszkujący głównie obszar Iranu (dawniej znanego jako Persja).

Zobaczyć Gwiazda i Persowie

Pierwiastek chemiczny

Układ okresowy pierwiastków Pierwiastek chemiczny – podstawowe pojęcie chemiczne posiadające dwa znaczenia.

Zobaczyć Gwiazda i Pierwiastek chemiczny

Pierwotna nukleosynteza

Pierwotna nukleosynteza – nukleosynteza, która zachodziła we wczesnej fazie ewolucji Wszechświata, w wyniku której doszło do powstania jąder atomowych innych niż proton (jądro wodoru 1H).

Zobaczyć Gwiazda i Pierwotna nukleosynteza

Pitagorejczycy

Fiodora Bronnikowa Pitagorejczycy – wyznawcy doktryny rozwiniętej przez Pitagorasa i jego następców w szkole religijno-filozoficznej, którązałożył w Krotonie w Wielkiej Grecji, w południowych Włoszech.

Zobaczyć Gwiazda i Pitagorejczycy

Plama słoneczna

Granulacja powierzchni Słońca w pobliżu plam. Dwie duże plamy ze wspólnym półcieniem, z prawej pory. Liczba plam słonecznych. Wskazano minima Maundera i Daltona Słońce w świetle widzialnym, przy użyciu filtra słonecznego Baader ND5 Plama słoneczna – widoczny ciemniejszy obszar na powierzchni Słońca (fotosfera), którego cechami sątemperatura niższa niż temperatura otoczenia i silne pole magnetyczne (kilka tesli).

Zobaczyć Gwiazda i Plama słoneczna

Planeta

tło Syriusz B i Wenus. Planeta – ciało niebieskie (obiekt astronomiczny) spełniające kilka kryteriów.

Zobaczyć Gwiazda i Planeta

Planeta pozasłoneczna

Kolejne położenia planety Beta Pictoris b w latach 2013–2018, sfotografowane przy pomocy instrumentu Gemini Planet Imager Planeta pozasłoneczna, egzoplaneta (– exo: poza, na zewnątrz) – planeta znajdująca się w układzie planetarnym, krążąca wokół gwiazdy (lub gwiazd) innej niż Słońce.

Zobaczyć Gwiazda i Planeta pozasłoneczna

Planeta skalista

Cztery planety skaliste Układu Słonecznego w jednakowej skali Planeta skalista, planeta typu ziemskiego – typ planety, która ma skalnąlub skalno-lodowąpowłokę jądra metalicznego.

Zobaczyć Gwiazda i Planeta skalista

Planetoida

Daktyl. Planetoida 2004 FH w ruchu Planetoida (planeta + – postać), asteroida (– gwiaździsty), planetka – ciało niebieskie, nie będące planetą, księżycem planety, kometąlub meteoroidem, o zazwyczaj małych rozmiarach (od kilku metrów do czasem ponad 1000 km), obiegające gwiazdę (w szczególności Słońce).

Zobaczyć Gwiazda i Planetoida

Plejady

Schemat gromady otwartej M45 Schemat gwiazdozbiorów pomocnych przy szukaniu Plejad mgławicąTeleskop Spitzera Plejady (w katalogu Messiera M45 lub Messier 45; inne nazwy: Baby, Kurczęta, Kokoszki, Kurki, Siedem Sióstr, Kościół Masoński) – najbardziej znana gromada otwarta na niebie.

Zobaczyć Gwiazda i Plejady

Plejady (mitologia)

William-Adolphe Bouguereau: ''L'Etoile Perdue'' (''Zaginiona gwiazda''), 1884, prywatna kolekcja Plejady (gr. Plēíades, Pleiádes, od peleiades ‘gołębice’ lub pleín ‘żeglować’, łac. Pleiades, Vergiliae) – w mitologii greckiej nimfy, siedem sióstr.

Zobaczyć Gwiazda i Plejady (mitologia)

Pociemnienie brzegowe

Tarcza słoneczna, podczas tranzytu Wenus w 2012r. Czarna kropka w górnej części tarczy słonecznej to Wenus. Pociemnienie brzegowe – efekt optyczny obserwowany na tarczy słonecznej, polegający na spadku jasności i poczerwienieniu w pobliżu krawędzi tarczy.

Zobaczyć Gwiazda i Pociemnienie brzegowe

Podczerwień

Zdjęcie lwa wykonane w średniej podczerwieni (kolory umowne) Zdjęcie w bliskiej podczerwieni świetle widzialnym Podczerwień, promieniowanie podczerwone, IR – promieniowanie elektromagnetyczne o długości fal między światłem widzialnym a falami radiowymiMikrofale sązaliczane do fal radiowych.

Zobaczyć Gwiazda i Podczerwień

Podolbrzym

Podolbrzymy – gwiazdy jaśniejsze od gwiazd z ciągu głównego, ale nie tak jasne jak prawdziwe olbrzymy.

Zobaczyć Gwiazda i Podolbrzym

Poemat

Epos o Gilgameszu (przypuszczalnie XIII-XI w. p.n.e.) Poemat – dłuższy utwór wierszowany obejmujący ciąg wydarzeń tworzących fabułę lub grupę refleksji, opisów.

Zobaczyć Gwiazda i Poemat

Poezja

Poezja Poezja (z gr., poíesis – tworzenie, wytwórczość, sztuka poetycka) – wieloznaczny termin, współcześnie stanowiący przede wszystkim określenie dzieł literackich nienapisanych proząlub synonim liryki.

Zobaczyć Gwiazda i Poezja

Polarymetr

Okular polaryzatora półcieniowego. Analizator nie jest ustawiony dokładnie, ponieważ lewa połowa jest jaśniejsza Polarymetr jest to przyrząd optyczny służący do określania skręcalności substancji aktywnych optycznie, czyli takich substancji, których cząsteczki skręcająpłaszczyznę polaryzacji światła.

Zobaczyć Gwiazda i Polarymetr

Pole magnetyczne

żelaza) dookoła magnesu sztabkowego Wiązka elektronów poruszających się po orbicie kołowej w stałym polu magnetycznym Pole magnetyczne – stan przestrzeni, w której siły działająna poruszające się ładunki elektryczne, a także na ciała mające moment magnetyczny niezależnie od ich ruchu.

Zobaczyć Gwiazda i Pole magnetyczne

Pole wmrożone

Pole wmrożone – pojęcie używane w fizyce plazmy, szczególnie w astrofizyce, opisujące zjawisko polegające na tym, że jeżeli w plazmie istnieje pole magnetyczne, a plazma porusza się, to pole magnetyczne porusza się razem z plazmą.

Zobaczyć Gwiazda i Pole wmrożone

Polihistor

Leonarda da Vinci – jednego z najsłynniejszych polihistorów Polihistor lub polimat – osoba posiadająca rozległąwiedzę z wielu różnych dziedzin, encyklopedysta.

Zobaczyć Gwiazda i Polihistor

Polluks (gwiazda)

Polluks (Beta Geminorum, β Gem) – najjaśniejsza gwiazda konstelacji Bliźniąt, 17.

Zobaczyć Gwiazda i Polluks (gwiazda)

Pora roku

Wiosna Lato Jesień Zima Słoje roczne Pory roku – okresy roku, będące następstwem ruchu obiegowego Ziemi wokół Słońca i nachylenia osi ziemskiej do płaszczyzny orbity tego ruchu.

Zobaczyć Gwiazda i Pora roku

Potencjał grawitacyjny

Potencjał pola grawitacyjnego – wielkość skalarna opisująca pole grawitacyjne, równa stosunkowi energii potencjalnej punktu materialnego umieszczonego w rozpatrywanym punkcie pola do masy tego punktu materialnego.

Zobaczyć Gwiazda i Potencjał grawitacyjny

Pozostałość po supernowej

Pozostałość Supernowej Keplera, SN 1604 Pętla Barnarda, prawdopodobnie pozostałość po wybuchu supernowej Pozostałość po supernowej – mgławica powstała w końcowej fazie życia masywnej gwiazdy w wyniku wybuchu i odrzucenia zewnętrznej otoczki.

Zobaczyć Gwiazda i Pozostałość po supernowej

Pozyton

Pozyton, antyelektron (nazywany też pozytronem wskutek kalkowania ang. nazwy positron) – elementarna cząstka antymaterii oznaczana symbolem e+, będąca antycząstkąelektronu.

Zobaczyć Gwiazda i Pozyton

Prawa Keplera

Tycho Brahe mierzy położenie gwiazd i planet (1598) Prawa Keplera – trzy prawa astronomiczne opisujące ruch planet wokół Słońca odkryte przez Johannesa Keplera.

Zobaczyć Gwiazda i Prawa Keplera

Prawo Kirchhoffa (promieniowanie)

Prawo promieniowania cieplnego Kirchhoffa – prawo, zgodnie z którym w ustalonej temperaturze stosunek zdolności emisyjnej ciała do jego zdolności absorpcyjnej jest uniwersalnąfunkcją, takąsamądla wszystkich ciał.

Zobaczyć Gwiazda i Prawo Kirchhoffa (promieniowanie)

Prawo Wiena

Rozkład Plancka dla różnych temperatur. Moc kJ/s promieniowania przez ciało o powierzchni 1 m² do pełnego kąta bryłowego w zakresie długości fal od 0 do 2 μm. Prawo przesunięć Wiena – moc promieniowania elektromagnetycznego emitowanego przez ciało doskonale czarne przyjmuje najwyższąwartość dla długości fali odwrotnie proporcjonalnej do temperatury ciała, zgodnie ze wzorem: Betelgeuse (''T'' ≈ 3300 K, górny lewy), Rigel (''T''.

Zobaczyć Gwiazda i Prawo Wiena

Prędkość światła

Prędkość światła w zależności od kontekstu może oznaczać.

Zobaczyć Gwiazda i Prędkość światła

Prędkość nadświetlna

Prędkość nadświetlna – prędkość większa niż prędkość światła.

Zobaczyć Gwiazda i Prędkość nadświetlna

Prędkość radialna

prędkości tangencjalnej (niebieska). Prędkość radialna – rzut prędkości obiektu na prostąłączącąobiekt z obserwatorem.

Zobaczyć Gwiazda i Prędkość radialna

Precesja planetarna

Schemat precesji planetarnej (objaśnienia – zob. precesja) url.

Zobaczyć Gwiazda i Precesja planetarna

Prehistoria

Prehistoria, prahistoria (łac. præ – przedrostek oznaczający uprzedniość, „przed”, „wcześniej”) – najdłuższy okres dziejów ludzkości, od pojawienia się na Ziemi człowieka zręcznego, do powstania pisma.

Zobaczyć Gwiazda i Prehistoria

Proces 3-α

Schemat procesu 3-alfa Potrójny proces α – proces syntezy termojądrowej, w którym z trzech jąder helu 4He powstaje jedno jądro węgla 12C.

Zobaczyć Gwiazda i Proces 3-α

Procjon

Procjon (Alfa Canis Minoris, α CMi) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Małego Psa, ósma co do jasności gwiazda nocnego nieba.

Zobaczyć Gwiazda i Procjon

Projekt Gutenberg

Zrzut ekranu pierwszej strony głównej Projektu Gutenberg Projekt Gutenberg – inicjatywa polegająca na udostępnianiu w Internecie elektronicznych wersji książek istniejących w wersji papierowej, których prawa autorskie wygasły.

Zobaczyć Gwiazda i Projekt Gutenberg

Promień Słońca

Promień Słońca (R☉) – używana w astronomii pozaukładowa jednostka miary używana do określania promienia gwiazd, równa połowie średnicy Słońca.

Zobaczyć Gwiazda i Promień Słońca

Promień Schwarzschilda

Promień Schwarzschilda – charakterystyczny promień stowarzyszony z każdąmasą.

Zobaczyć Gwiazda i Promień Schwarzschilda

Promieniowanie alfa

Emisja cząstki alfa przez jądro atomowe Promieniowanie alfa – promieniowanie jonizujące emitowane przez rozpadające się jądra atomowe, będące strumieniem cząstek alfa, które sąjądrami helu.

Zobaczyć Gwiazda i Promieniowanie alfa

Promieniowanie beta

antyneutrina w wyniku rozpadu jednego z neutronów Promieniowanie beta (promieniowanie β) – rodzaj przenikliwego promieniowania jonizującego wysyłanego przez promieniotwórcze jądra atomowe podczas przemiany jądrowej.

Zobaczyć Gwiazda i Promieniowanie beta

Promieniowanie elektromagnetyczne

Promieniowanie elektromagnetyczne (fala elektromagnetyczna) – rozchodzące się w przestrzeni zaburzenie pola elektromagnetycznego.

Zobaczyć Gwiazda i Promieniowanie elektromagnetyczne

Promieniowanie gamma

Promieniowanie gamma Promieniowanie gamma – wysokoenergetyczna forma promieniowania elektromagnetycznego.

Zobaczyć Gwiazda i Promieniowanie gamma

Promieniowanie korpuskularne

Promieniowanie korpuskularne – promieniowanie jonizujące będące strumieniem cząstek.

Zobaczyć Gwiazda i Promieniowanie korpuskularne

Promieniowanie rentgenowskie

cholecystektomii Promieniowanie rentgenowskie (promieniowanie rtg, promieniowanie X, promienie X, promieniowanie Roentgena) – rodzaj promieniowania elektromagnetycznego, które jest generowane podczas wyhamowywania elektronów.

Zobaczyć Gwiazda i Promieniowanie rentgenowskie

Protogwiazda

globuli Boka Protogwiazda – bardzo młoda gwiazda, zbierająca masę z obłoku molekularnego i zapadająca się na skutek grawitacji, zanim zacznie emitować światło.

Zobaczyć Gwiazda i Protogwiazda

Proton

Proton, p (z – ‘pierwsze’) – trwała cząstka subatomowa z grupy barionów o ładunku +1 i masie spoczynkowej równej ok.

Zobaczyć Gwiazda i Proton

Proxima Centauri

Pozycja gwiazdy Proxima Centauri na niebie południowym Orbita Proxima Centauri na niebie południowym Proxima Centauri (– najbliższa) – gwiazda typu czerwony karzeł, znajdująca się około 4,24 lat świetlnych (40 bilionów km) od Ziemi, w gwiazdozbiorze Centaura.

Zobaczyć Gwiazda i Proxima Centauri

Przesilenie

pory roku, zaczynając od lewego dolnego rogu: równonoc wrześniowa, przesilenie grudniowe, równonoc marcowa, przesilenie czerwcowe. Przesilenie, solstycjum (– „przesilenie (letnie)”) w astronomii oznacza skrajny punkt odchylenia Słońca od równika.

Zobaczyć Gwiazda i Przesilenie

Przesunięcie ku czerwieni

Widmo uzyskane na Ziemi i odebrane z odległej galaktyki Przesunięcie ku czerwieni, poczerwienienie, redshift – zjawisko fizyczne polegające na tym, że linie widmowe promieniowania elektromagnetycznego docierające z niektórych gwiazd lub galaktyk sąprzesunięte w stronę większych długości fali (mniejszych częstotliwości).

Zobaczyć Gwiazda i Przesunięcie ku czerwieni

Pulsar

teleskopu Hubble’a. Foto NASA/STScI Schemat pulsara: model latarni morskiej. Kula w środku przedstawia pulsar, białe linie to linie pola magnetycznego Pulsar (od pulse z ang. pulsować i -ar jak w quasar – „quasi-stellar radio source” lub też „QSO” – „quasi-stellar object”, dosłownie „obiekt gwiazdopodobny emitujący fale radiowe”) – wysoce zmagnetyzowana, rotująca gwiazda neutronowa (lub biały karzeł), która emituje wiązkę promieniowania elektromagnetycznego.

Zobaczyć Gwiazda i Pulsar

Pył kosmiczny

Porowaty chondryt – drobina pyłu międzyplanetarnego Pył kosmiczny – materia wypełniająca przestrzeń kosmicznązłożona z cząstek o wielkości od kilku atomów do 0,1 μm średnicy.

Zobaczyć Gwiazda i Pył kosmiczny

R Doradus

R Doradus (HD 29712) – gwiazda zmienna typu Mira Ceti położona w gwiazdozbiorze Złotej Ryby.

Zobaczyć Gwiazda i R Doradus

R136

R136 (Radcliffe 136) – gromada gwiazd położona w Mgławicy Tarantula znajdującej się w Wielkim Obłoku Magellana, w gwiazdozbiorze Złotej Ryby.

Zobaczyć Gwiazda i R136

R136a1

R136a1 – gwiazda Wolfa-Rayeta typu widmowego WN o masie równej 265M☉.

Zobaczyć Gwiazda i R136a1

Ra (bóg)

200px Ra (Re) – w wierzeniach starożytnych Egipcjan bóg Słońca, stwórca świata i pan ładu we Wszechświecie.

Zobaczyć Gwiazda i Ra (bóg)

Radioaktywność

Znak ostrzegający przed substancjami promieniotwórczymi Dodatkowy znak ostrzegawczy wprowadzony w 2007 RadioaktywnośćZ łac. radius 'promień', activus 'czynny' od actum 'rzecz zrobiona' od agere 'czynić; działać'.

Zobaczyć Gwiazda i Radioaktywność

Ramię Oriona

Struktura Drogi Mlecznej. Ramię Oriona zaznaczone na pomarańczowo. Układ Słoneczny zaznaczony czerwonym okręgiem w Ramieniu Oriona Obraz sąsiedztwa Ramienia Oriona Ramię Oriona (także Ramię Lokalne, Ramię w Orionie) – ramię spiralne Drogi Mlecznej, zawierające Układ Słoneczny w tym Ziemię.

Zobaczyć Gwiazda i Ramię Oriona

Ramię Strzelca

Drogi Mlecznej. Ramię Strzelca zaznaczone na jasnoczerwono. Ramię Strzelca (również Ramię Strzelca-Kila) – jedno z większych ramion spiralnych Drogi Mlecznej.

Zobaczyć Gwiazda i Ramię Strzelca

Równik

Mapa świata z zaznaczonym równikiem Równik na Ilhéu das Rolas Na czerwono oznaczono państwa, przez których terytorium przechodzi równik (na niebiesko obszary, przez które przechodzi południk zerowy) Równik – część wspólna powierzchni ciała niebieskiego oraz płaszczyzny prostopadłej do osi obrotu i przechodzącej przez środek masy ciała.

Zobaczyć Gwiazda i Równik

Równoważność masy i energii

Równoważność masy i energii – koncepcja, według której masa (bezwładna) obiektu lub układu jest miarązawartej w nim energii.

Zobaczyć Gwiazda i Równoważność masy i energii

Równowaga hydrostatyczna

Równowaga hydrostatyczna (równowaga dynamiczna) – stan równowagi materii, kiedy siła grawitacji jest zrównoważona przez siłę gradientu ciśnienia, działającąw odwrotnym kierunku.

Zobaczyć Gwiazda i Równowaga hydrostatyczna

Reakcja egzotermiczna

termit”) jest przykładem reakcji silnie egzotermicznej Reakcja egzotermiczna − reakcja chemiczna, która ma dodatni bilans wymiany ciepła z otoczeniem, tj.

Zobaczyć Gwiazda i Reakcja egzotermiczna

Reakcja termojądrowa

helu-4, neutronu i energii energii kinetycznej cząstek alfa Reakcja termojądrowa, synteza jądrowa lub fuzja jądrowa – zjawisko polegające na złączeniu się dwóch lżejszych jąder w jedno cięższe.

Zobaczyć Gwiazda i Reakcja termojądrowa

Refrakcja

Załamanie światła Refrakcja Załamanie (połączone z częściowym odbiciem) promienia światła na płaskiej powierzchni szklanego półwalca Efekty wynikające z załamania światła Refrakcja – zmiana kierunku rozchodzenia się fali elektromagnetycznej lub akustycznej, załamanie fali związane ze zmianąjej prędkości (zob.

Zobaczyć Gwiazda i Refrakcja

Rektascensja

sferze niebieskiej Rektascensja, α (łac. recta ascensio – „wznoszenie proste”) – jedna ze współrzędnych astronomicznych, określających położenie ciała niebieskiego na sferze niebieskiej w układzie współrzędnych astronomicznych zwanym układem równikowym równonocnym.

Zobaczyć Gwiazda i Rektascensja

Religia

rodzimowierstwa słowiańskiego (czwarty rząd) Procent obywateli uznających religię za bardzo ważną: do 19%, > 90% obszary niereligijne Religia – system wierzeń i praktyk określający relację między różnie pojmowanąsferąsacrum (świętością) i sferąboskąa społeczeństwem, grupąlub jednostką.

Zobaczyć Gwiazda i Religia

Rewolucja neolityczna

Żyzny Półksiężyc – kolebka rolnictwa Rewolucja neolityczna – proces przechodzenia ludzkości od łowiectwa-zbieractwa i koczownictwa do produkcji żywności, czyli rolnictwa i hodowli, oraz do osiadłego trybu życia, trwający w naszym kręgu cywilizacyjnym w latach ok.

Zobaczyć Gwiazda i Rewolucja neolityczna

Richard Strauss

Richard Strauss (ur. 11 czerwca 1864 w Monachium, zm. 8 września 1949 w Garmisch-Partenkirchen) – niemiecki kompozytor muzyki późnego romantyzmu, dyrygent.

Zobaczyć Gwiazda i Richard Strauss

Rigel

Rigel (Beta Orionis, β Ori) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Oriona, szósta pod względem jasności gwiazda nocnego nieba (+0,18), odległa o 863 lata świetlne od Słońca.

Zobaczyć Gwiazda i Rigel

Robert d’Escourt Atkinson

Robert d’Escourt Atkinson (ur. 11 kwietnia 1898 w Rhayader, zm. 28 października 1982 w Bloomington) – brytyjski astronom i fizyk.

Zobaczyć Gwiazda i Robert d’Escourt Atkinson

Romantyzm

Caspar David Friedrich, ''Wędrowiec nad morzem mgły'', 1818 Walenty Wańkowicz, ''Portret Adama Mickiewicza na Judahu skale'', 1827–1828 Romantyzm (z fr. romantisme, od roman – powieść, opowieść) – szeroki nurt w kulturze, który dał nazwę epoce w historii sztuki i historii literatury trwającej od lat 90.

Zobaczyć Gwiazda i Romantyzm

Rotacja różnicowa

Voyagera 1 do Jowisza, ukazujący rotację różnicowąatmosfery planety, a także obrót Wielkiej Czerwonej Plamy. Rotacja różnicowa – obrót ciała, w przypadku którego różne części ciała poruszająsię z różnąprędkościąkątową.

Zobaczyć Gwiazda i Rotacja różnicowa

Rozbłysk słoneczny

Fragment tarczy słonecznej w dniu 31 sierpnia 2012 roku. Rozbłysk słoneczny – zespół zjawisk i procesów fizycznych wywołany nagłym wydzieleniem w atmosferze Słońca ogromnej ilości energii spowodowany przez proces anihilacji pola magnetycznego.

Zobaczyć Gwiazda i Rozbłysk słoneczny

Rozmiar kątowy

Ciało o większych rozmiarach liniowych może mieć mniejszy rozmiar kątowy, jeżeli znajduje się dalej od obserwatora Rozmiar kątowy, wielkość kątowa, kąt widzenia obiektu – kąt pomiędzy skrajnymi promieniami tworzącymi obraz tego obiektu, dobiegającymi do punktu, w którym znajduje się obserwator.

Zobaczyć Gwiazda i Rozmiar kątowy

Rozpad beta

Rozpad beta – sposób rozpadu jądra atomowego zachodzący poprzez oddziaływanie słabe, którego skutkiem jest przemiana nukleonu w inny nukleon, a co za tym idzie, nuklidu w inny nuklid.

Zobaczyć Gwiazda i Rozpad beta

Rozpraszanie Rayleigha

Zachód słońca kolorowany przez rozpraszanie Rayleigha Rozpraszanie Rayleigha – model rozpraszania fal elektromagnetycznych, opracowany przez Lorda Rayleigha (rozpraszanie światła na cząsteczkach o rozmiarach mniejszych od długości fali świetlnej).

Zobaczyć Gwiazda i Rozpraszanie Rayleigha

RR Lyrae

RR Lyrae – gwiazda zmienna w gwiazdozbiorze Lutni, znajdująca się w odległości ok.

Zobaczyć Gwiazda i RR Lyrae

Ruch obiegowy Ziemi

pory roku, zaczynając od lewego dolnego rogu: równonoc wrześniowa, przesilenie grudniowe, równonoc marcowa, przesilenie czerwcowe. Ruch obiegowy Ziemi – ruch Ziemi wokół Słońca po orbicie o kształcie elipsy w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara (z punktu widzenia obserwatora patrzącego na północnąpółkulę).

Zobaczyć Gwiazda i Ruch obiegowy Ziemi

Ruch obrotowy

Przekładnia ślimakowa jako przykład ruchu obrotowego względem stałej osi obrotu Ruch obrotowy wokół ustalonej osi – szczególny przypadek ruchu obrotowego, rozważany w nauczaniu fizyki.

Zobaczyć Gwiazda i Ruch obrotowy

Ruch własny

Ruch własny – miara szybkości zmiany pozycji gwiazdy na niebie z biegiem czasu, liczonej w jednostkach prędkości kątowej; podawany jest zwykle w sekundach kątowych na rok.

Zobaczyć Gwiazda i Ruch własny

S Doradus

S Doradus – gwiazda zmienna położona w Wielkim Obłoku Magellana, najjaśniejsza gwiazda w tej galaktyce, oddalona o około 169 tys.

Zobaczyć Gwiazda i S Doradus

Salvador Dalí

Philippe’a Halsmana Kielcach Portret Salvadora Dalí wykonany przez Arno Brekera Salvador Domingo Felipe Jacinto Dalí i Domènech, marqués de Dalí de Púbol (ur. 11 maja 1904 w Figueres, zm. 23 stycznia 1989 tamże) – hiszpański malarz, jeden z najbardziej znanych surrealistów.

Zobaczyć Gwiazda i Salvador Dalí

Satanizm

Odwrócony pentagram – powszechnie uznawany za symbol satanizmu Satanizm – termin określający wiele różnych systemów religijnych, wierzeń oraz praktyk, które nawiązujądo różnie rozumianego Szatana.

Zobaczyć Gwiazda i Satanizm

Saturn

Saturn – gazowy olbrzym, szósta planeta Układu Słonecznego pod względem odległości od Słońca, druga po Jowiszu pod względem masy i wielkości.

Zobaczyć Gwiazda i Saturn

Słońce

Słońce (łac. Sol, gr. Ἥλιος, trb. Hḗlios; symbol: ☉) – gwiazda centralna Układu Słonecznego, wokół której krąży Ziemia, inne planety tego układu, planety karłowate oraz małe ciała Układu Słonecznego.

Zobaczyć Gwiazda i Słońce

ScienceDirect

ScienceDirect – jedna z największych na świecie kolekcji internetowych opublikowanych recenzowanych artykułów oraz książek naukowych, wydawanych przez Elsevier.

Zobaczyć Gwiazda i ScienceDirect

Seeing

Animacja powierzchni Księżyca ukazująca wpływ ziemskiej atmosfery na obraz Seeing – w astronomii określenie dotyczące ostrości obrazu widzianego przez teleskop optyczny.

Zobaczyć Gwiazda i Seeing

Seneka Młodszy

Śmierć Seneki (mal. Joseph-Noël Sylvestre, 1875) Lucius Annaeus Seneca (Minor) (ur. ok. 4 p.n.e. w Kordobie, zm. 65 r. n.e.), Lucjusz Anneusz Seneka (Młodszy) – retor, pisarz, poeta, filozof rzymski, zwany Filozofem, syn Seneki Starszego (Seneca Maior) zwanego Retorem (Seneca Rhetor).

Zobaczyć Gwiazda i Seneka Młodszy

Sfera niebieska

Sfera niebieska, firmament, sklepienie niebieskie – abstrakcyjna sfera o nieokreślonym promieniu otaczająca obserwatora znajdującego się na Ziemi, utożsamiana z widzianym przez niego niebem.

Zobaczyć Gwiazda i Sfera niebieska

Sherburne Wesley Burnham

Sherburne Wesley Burnham (ur. 12 grudnia 1838 w Thetford, zm. 11 marca 1921 w Chicago) – amerykański astronom i stenograf sądowy.

Zobaczyć Gwiazda i Sherburne Wesley Burnham

Siew

Siew punktowy buraków cukrowych Wschody buraków cukrowych wysianych punktowo w odstępach co 18 cm w rzędzie z szerokościąmiędzyrzędzi 45 cm Wschody kukurydzy zasianej punktowo Siew – umieszczanie materiału siewnego w łożu siewnym na zalecanej głębokości i w odpowiednich odstępach, z jednoczesnym przykrywaniem go warstwąziemi.

Zobaczyć Gwiazda i Siew

Skala logarytmiczna

Skala logarytmiczna – rodzaj skali pomiarowej, w której mierzona wartość wielkości fizycznej jest przekształcana za pomocąlogarytmu.

Zobaczyć Gwiazda i Skala logarytmiczna

Skład chemiczny

Skład chemiczny wody Naya Skład chemiczny substancji (w znaczeniu fizycznym) jest to wyszczególnienie pierwiastków i związków chemicznych, z jakich składa się ta substancja.

Zobaczyć Gwiazda i Skład chemiczny

SN 1006

SN 1006 – najjaśniejsza zarejestrowana w historii supernowa.

Zobaczyć Gwiazda i SN 1006

SN 1054

Wizualizacja supernowej SN 1054 na nocnym niebie SN 1054 – supernowa obserwowana przez chińskich oraz arabskich astronomów w 1054 roku.

Zobaczyć Gwiazda i SN 1054

SN 1572

SN 1572 (gwiazda Tychona, nowa Tychona, supernowa Tychona, B Cassiopeiae albo 3C 10) – supernowa typu Ia w gwiazdozbiorze Kasjopei, jedna z ośmiu supernowych, widocznych gołym okiem, znanych z historycznych źródeł pisanych.

Zobaczyć Gwiazda i SN 1572

SN 1604

Gwiazda Keplera (również Nowa Keplera lub SN 1604) – supernowa odkryta w 1604 roku, położona w gwiazdozbiorze Wężownika w odległości około 20 tysięcy lat świetlnych od Ziemi.

Zobaczyć Gwiazda i SN 1604

SN 185

SN 185 (również RCW 86) – supernowa zaobserwowana w 185 roku w pobliżu gwiazdy Alfa Centauri pomiędzy gwiazdozbiorem Cyrkla i Centaura.

Zobaczyć Gwiazda i SN 185

Socjalizm

lewicowych) Socjalizm (łac. socialis – społeczny) – system gospodarczy oparty na społecznej własności środków produkcji.

Zobaczyć Gwiazda i Socjalizm

Sparta

Sparta (gr., Spártī; stgr. Spártē;; Lakedaímōn, Lacedemon) – miasto w południowej Grecji, na Peloponezie, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Lakonia.

Zobaczyć Gwiazda i Sparta

Spłaszczenie

Spłaszczenie – wielkość używana w astronomii, opisująca odstępstwo od kulistego kształtu planety lub gwiazdy.

Zobaczyć Gwiazda i Spłaszczenie

Spektroskop

Spektroskop Spektroskop – przyrząd służący do przeprowadzania zdalnej analizy poprzez badanie widma odpowiadającego określonemu rodzajowi promieniowania (np. promieniowanie świetlne, rentgenowskie, akustyczne).

Zobaczyć Gwiazda i Spektroskop

Spektroskopia

Spektroskopia, spektrometria – nauka o powstawaniu i interpretacji widm, uzyskanych w wyniku oddziaływań wszelkich rodzajów promieniowania na materię rozumianąjako zbiorowisko atomów i cząsteczek.

Zobaczyć Gwiazda i Spektroskopia

Spektroskopia astronomiczna

Spektroskopia astronomiczna, astrospektroskopia – dział astrofizyki, który używa metod spektroskopii do badania ciał niebieskich.

Zobaczyć Gwiazda i Spektroskopia astronomiczna

Spikula

Spikule widoczne w postaci ciemnych pasm Spikula (inaczej bryzg chromosferyczny) – rodzaj aktywności słonecznej, objawiającej się jasnymi fontannami materii wyrzucanej z dolnych warstw chromosfery Słońca.

Zobaczyć Gwiazda i Spikula

Społeczeństwo zbieracko-łowieckie

Społeczeństwo zbieracko-łowieckie – typ społeczeństwa lub gospodarki polegający na zdobywaniu pożywienia przez zbieranie jadalnych roślin i polowanie na zwierzęta bez znaczącego wysiłku w kierunku udomowienia jednych czy drugich.

Zobaczyć Gwiazda i Społeczeństwo zbieracko-łowieckie

Sprzężenie zwrotne

Sprzężenie zwrotne (ang. feedback) – reakcja, będąca bezpośrednim oddziaływaniem sygnałów stanu końcowego (wyjściowego) na sygnały referencyjne (wejściowe), emitowane w ramach określonego procesu, systemu, układu lub organizmu w celu otrzymania informacji o jego własnym działaniu (o wartości wyjściowej).

Zobaczyć Gwiazda i Sprzężenie zwrotne

Stała Stefana-Boltzmanna

Stała Stefana-Boltzmanna, stała promieniowania ciała doskonale czarnego – wielkość stała równa ilorazowi: w którym: Stała Stefana-Boltzmanna wynosi: gdzie: Można z niej otrzymać wzór na gęstość energii (ciśnienie) promieniowania ciała doskonale czarnego: oraz gęstość odpowiadającej jej masy.

Zobaczyć Gwiazda i Stała Stefana-Boltzmanna

Stanford Encyclopedia of Philosophy

Stanford Encyclopedia of Philosophy (SEP) – ogólnie dostępna encyklopedia internetowa filozofii opracowana przez Stanford University.

Zobaczyć Gwiazda i Stanford Encyclopedia of Philosophy

Stany Zjednoczone

Stany Zjednoczone Ameryki, Stany Zjednoczone, potocznie Ameryka (ang. United States of America, USA; United States, US; pot. America), do 11 lipca 1778 r. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej – państwo federacyjne w Ameryce Północnej składające się z 50 stanów, graniczące z Kanadąod północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.

Zobaczyć Gwiazda i Stany Zjednoczone

Star Trek

Vulcan w prowincji Alberta. Star Trek (w dosłownym tłumaczeniu Gwiezdna Wędrówka) – franczyza obejmująca kilka fantastycznonaukowych seriali telewizyjnych, kilkanaście filmów pełnometrażowych, a także dziesiątki książek, komiksów i gier komputerowych dziejących się w tym samym fikcyjnym uniwersum stworzonym przez Gene’a Roddenbery’ego w latach 60.

Zobaczyć Gwiazda i Star Trek

Starożytna Grecja

Starożytna Grecja – cywilizacja, która w starożytności rozwijała się w południowej części Półwyspu Bałkańskiego, na wyspach mórz Egejskiego i Jońskiego, wybrzeżach Azji Mniejszej, a później także w innych rejonach Morza Śródziemnego.

Zobaczyć Gwiazda i Starożytna Grecja

Starożytny Egipt

Maska grobowa Tutanchamona – jeden z najbardziej rozpoznawalnych wytworów kultury staroegipskiej Starożytny Egipt (stegip. Kemet, Czarna Ziemia) – cywilizacja starożytnego Bliskiego Wschodu położona w północno-wschodniej Afryce w dolinie i delcie Nilu (z oazami Pustyni Libijskiej włącznie).

Zobaczyć Gwiazda i Starożytny Egipt

Starożytny Rzym

cesarstwo nicejskie, Despotat Epiru i Despotat Morei Starożytny Rzym – cywilizacja rozwijająca się w basenie Morza Śródziemnego i części Europy.

Zobaczyć Gwiazda i Starożytny Rzym

Stonehenge

Wschód słońca nad Stonehenge w dniu przesilenia letniego Zachód słońca nad Stonehenge Stonehenge – jedna z najsłynniejszych europejskich budowli megalitycznych, pochodząca z epok neolitu i brązu.

Zobaczyć Gwiazda i Stonehenge

Strefa konwektywna

Strefa konwektywna – obszar wnętrza gwiazdy, w którym transport energii odbywa się nie tylko przez promieniowanie, ale także przez konwekcję.

Zobaczyć Gwiazda i Strefa konwektywna

Strefa promienista

Strefa promienista – obszar wnętrza gwiazdy, w którym transport energii odbywa się wyłącznie przez promieniowanie cieplne, nie zachodzi transport energii przez konwekcję.

Zobaczyć Gwiazda i Strefa promienista

Stront

Stront (Sr) – pierwiastek chemiczny z grupy berylowców (metali ziem alkalicznych) w układzie okresowym.

Zobaczyć Gwiazda i Stront

STS-125

STS-125 – misja wahadłowca kosmicznego Atlantis związana z serwisem Kosmicznego Teleskopu Hubble’a (HST), 126.

Zobaczyć Gwiazda i STS-125

Sumer

Sumer i jego miasta. W czasach jego istnienia linia brzegowa sięgała miasta Ur. Sumer (Szumer, Sumeria; sum. 𒌦 𒊕 𒈪 𒂵 Ki-en-gir, hebr. שִׁנְעָר Szinear – por. Rdz 10:10) – starożytna kraina leżąca w południowej części Mezopotamii (dzisiaj południowy Irak).

Zobaczyć Gwiazda i Sumer

Supergromada Lokalna

Schemat przedstawiający odległości między gromadami w Supergromadzie Lokalnej Supergromada Lokalna (także Supergromada w Pannie; ang. Local Supercluster lub Virgo Supercluster) – supergromada zajmująca obszar o średnicy około 200 milionów lat świetlnych.

Zobaczyć Gwiazda i Supergromada Lokalna

Supernowa

Mgławica pozostała po „Gwieździe Keplera”, SN 1604 Supernowa w NGC 6946 Supernowa – termin określający kilka rodzajów kosmicznych eksplozji powodujących powstanie na niebie niezwykle jasnego obiektu, który już po kilku tygodniach lub miesiącach staje się niemal niewidoczny.

Zobaczyć Gwiazda i Supernowa

Supernowa typu Ia

Supernowa typu Ia – odmiana supernowej charakteryzująca się tym, że w jej widmie brak linii wodoru i helu, sąnatomiast obecne silne linie absorpcyjne krzemu, o długości 615,0 nm W odróżnieniu od innych rodzajów supernowych, obiekty typu Ia sąznajdowane we wszystkich typach galaktyk, nawet w eliptycznych.

Zobaczyć Gwiazda i Supernowa typu Ia

Symbol

Symbol (z gr. sýmbolon) – semantyczny środek stylistyczny, który ma jedno znaczenie dosłowne i różnąliczbę znaczeń ukrytych.

Zobaczyć Gwiazda i Symbol

Symfonia alpejska

Alpach Breneńskich Symfonia alpejska (Eine Alpensinfonie), op.

Zobaczyć Gwiazda i Symfonia alpejska

Syriusz

Syriusz (Alfa Canis Majoris, α CMa) – najjaśniejsza i jedna z najbliższych gwiazd południowego nieba, położona w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa.

Zobaczyć Gwiazda i Syriusz

Sztuczny satelita

ERS 2 – sztucznego satelity Ziemi Ziemi Sztuczny satelita – satelita wykonany przez człowieka poruszający się po orbicie wokół ciała niebieskiego.

Zobaczyć Gwiazda i Sztuczny satelita

Sztuki wyzwolone

Herrady z Landsbergu (ok. 1180) Sztuki wyzwolone lub siedem sztuk wyzwolonych – system podstawowej, ogólnej i uniwersalnej edukacji ukształtowany w IV wieku przed Chrystusem, powszechnie stosowany w starożytnych Grecji i Rzymie, obejmujący nauczanie literatury i matematyki.

Zobaczyć Gwiazda i Sztuki wyzwolone

Teleskop

Mały refrakcyjny teleskop optyczny Nowym Meksyku (USA) Teleskop (gr. tēle-skópos – daleko widzący) – narzędzie, które służy do obserwacji odległych obiektów poprzez zbieranie promieniowania elektromagnetycznego (np. światła widzialnego).

Zobaczyć Gwiazda i Teleskop

Temperatura efektywna (fizyka)

Temperatura efektywna – wielkość fizyczna charakteryzująca temperaturę ciała.

Zobaczyć Gwiazda i Temperatura efektywna (fizyka)

Teologia

Akademii Krakowskiej Teologia (gr. θεος, theos, „Bóg”, + λογος, logos, „nauka”) lub sacra doctrina (święta nauka); bogoznawstwo – refleksja nad doktrynami religijnymi, wykraczająca poza religioznawstwo – nieoceniające ich prawdziwości – oraz poza filozofię religii, która to nie opiera się na wierze.

Zobaczyć Gwiazda i Teologia

Teoria geocentryczna

Geocentryczny model Wszechświatawedług teorii Ptolemeusza Uproszczone odwzorowanie ruchów planetna deferentach i epicyklach Ptolemeuszowski model geocentrycznej budowy wszechświata autorstwa portugalskiego kosmografa i kartografa Bartolomeu Velho (1568) Podstawowe elementy teorii PtolemeuszaA – epicyklB – ekwantC – deferentniebieski punkt – Ziemiaczerwony punkt – planeta krążąca wokół Ziemi Teoria geocentryczna (z gr.

Zobaczyć Gwiazda i Teoria geocentryczna

Teoria względności

Zakrzywienie czasoprzestrzeni wywołane masąZiemi Teoria względności (Alberta Einsteina) – nazwa dwóch klasycznych teorii fizycznych.

Zobaczyć Gwiazda i Teoria względności

The Astronomical Journal

The Astronomical Journal – czasopismo naukowe, które założył w 1849 roku amerykański astronom Benjamin Apthorp Gould.

Zobaczyć Gwiazda i The Astronomical Journal

The Astrophysical Journal

The Astrophysical Journal – czasopismo naukowe, założone w 1895 roku przez dwóch amerykańskich astronomów George’a Ellery’ego Hale’a i Jamesa Edwarda Keelera.

Zobaczyć Gwiazda i The Astrophysical Journal

Tlen

Tlen (O) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 8, niemetal z grupy tlenowców w układzie okresowym.

Zobaczyć Gwiazda i Tlen

Tlenek tytanu(IV)

Tlenek tytanu(IV), biel tytanowa, – nieorganiczny związek chemiczny, tlenek tytanu na IV stopniu utlenienia.

Zobaczyć Gwiazda i Tlenek tytanu(IV)

Tomografia

Podstawa działania tomografii: dwa niezależne przekroje tomograficzne '''S1''' i '''S2''', w porównaniu z (nie tomograficznym) rzutowanym obrazem '''P''' Tomografia (gr. τομή, tomé, „przekrój”; γράφειν, gráfein, „zapisywać”) − technika obrazowania przekroju obiektu na podstawie pomiarów dokonywanych z zewnątrz.

Zobaczyć Gwiazda i Tomografia

Towarzystwo Maxa Plancka

Towarzystwo Maxa Plancka (niem. Max-Planck-Gesellschaft, MPG), właściwie Towarzystwo Popierania Rozwoju Nauki im.

Zobaczyć Gwiazda i Towarzystwo Maxa Plancka

Transport promieniowania

Transport promieniowania – propagacja energii w postaci promieniowania elektromagnetycznego w różnych ośrodkach.

Zobaczyć Gwiazda i Transport promieniowania

Trójkąt letni

Trójkąt letni Trójkąt letni – asteryzm złożony z trzech jasnych gwiazd, charakterystyczny dla nieba letniego, który na półkuli północnej można obserwować aż do późnej jesieni.

Zobaczyć Gwiazda i Trójkąt letni

Tryliard

Tryliard – liczba o wartości: 1 000 000 000 000 000 000 000.

Zobaczyć Gwiazda i Tryliard

Tycho Brahe

Tycho Brahe (właśc. Tyge Ottesen Brahe, także (mylnie) Tycho de Brahe; ur. 14 grudnia 1546 w zamku Knutstorp, zm. 24 października 1601 w Pradze) – duński astronom, znany głównie jako twórca geoheliocentrycznego modelu Układu Słonecznego, zwanego też tychońskim; łączącego elementy wcześniejszych modeli – heliocentryzmu Kopernika i geocentryzmu Ptolemeusza.

Zobaczyć Gwiazda i Tycho Brahe

Typ widmowy

Zmiany rozmiarów gwiazd i barw ich fotosfer wraz z typem widmowym dla gwiazd ciągu głównego. Zmiany barwy od czerwieni ku błękitowi (od lewej do prawej) związane sąze wzrostem temperatury fotosfery. Zobacz temperatura barwowa Typ widmowy – klasyfikacja gwiazd oparta na widmie światła wysyłanego przez gwiazdę.

Zobaczyć Gwiazda i Typ widmowy

Typ widmowy M

optyce adaptatywnej. Typ widmowy M – typ widmowy obejmujący najliczniejsze gwiazdy, o czerwonej barwie powierzchni (fotosfery), oraz niektóre brązowe karły.

Zobaczyć Gwiazda i Typ widmowy M

Tytan (pierwiastek)

Tytan (Ti) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych w układzie okresowym o liczbie atomowej 22.

Zobaczyć Gwiazda i Tytan (pierwiastek)

Układ kataklizmiczny

Artystyczna wizja układu kataklizmicznego Układ kataklizmiczny, zmienna kataklizmiczna (ang. cataclysmic variable, CV) – ciasny układ podwójny gwiazd, składający się z masywniejszego białego karła oraz mniej masywnej gwiazdy ciągu głównego (gwiazdy podobnej do Słońca) lub gwiazdy nieco odewoluowanej (np.

Zobaczyć Gwiazda i Układ kataklizmiczny

Układ planetarny

Podobne układy planetarne: 55 Cancri A i Układ Słoneczny w tej samej skali Układ planetarny, system planetarny – zbiór planet i innych ciał niebieskich, krążących wokół centralnej gwiazdy lub układu gwiazd.

Zobaczyć Gwiazda i Układ planetarny

Układ podwójny kontaktowy

Wyobrażenie układu kontaktowego VFTS 352 Układ kontaktowy – ciasny układ podwójny gwiazd, krążących na tyle blisko, że całkowicie wypełniająone swoje powierzchnie Roche'a.

Zobaczyć Gwiazda i Układ podwójny kontaktowy

Układ Słoneczny

Słońce, planety i planety karłowate Układu Słonecznego; wielkości w skali, odległości nie zachowująskalihttp://www.phrenopolis.com/perspective/solarsystem/ Grafika przedstawiająca Słońce i planety z zachowaniem skali zarówno odległości, jak i ich wielkości.. Układ Słoneczny – układ planetarny w Drodze Mlecznej, składający się ze Słońca i powiązanych z nim grawitacyjnie ciał niebieskich: ośmiu planetW styczniu 2016 roku opublikowano pracę, która wykazuje duże prawdopodobieństwo istnienia dziewiątej planety o masie rzędu 10 mas Ziemi poza orbitąNeptuna.

Zobaczyć Gwiazda i Układ Słoneczny

Układ SI

Układ SI, właściwie Międzynarodowy Układ Jednostek Miar (SI) – znormalizowany układ jednostek miar zatwierdzony w 1960 (później modyfikowany) przez GeneralnąKonferencję Miar na XI Generalnej Konferencji Miar.

Zobaczyć Gwiazda i Układ SI

Układ współrzędnych równikowych równonocnych

Układ współrzędnych równonocnych – układ współrzędnych astronomicznych, którego kołem podstawowym jest równik niebieski (będący rzutem równika ziemskiego na sferę niebieską), a punktem początkowym punkt Barana oznaczany symbolem γ (odpowiednikiem punktu Barana w systemie ziemskich współrzędnych geograficznych jest południk Greenwich).

Zobaczyć Gwiazda i Układ współrzędnych równikowych równonocnych

Ultrafiolet

Ultrafiolet, nadfiolet, promieniowanie ultrafioletowe, promieniowanie nadfioletowe (skrót UV) – promieniowanie elektromagnetyczne o długości fali od 10 nm do 400 nm (niektóre źródła za ultrafiolet przyjmujązakres 100–400 nm), niewidzialne dla człowieka.

Zobaczyć Gwiazda i Ultrafiolet

Umma (islam)

Umma (lub ummah, arab. أمة) – arabskie słowo oznaczające naród, społeczność; w znaczeniu religijnym (islamskim) całąwspólnotę islamską.

Zobaczyć Gwiazda i Umma (islam)

Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley

Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley (ang. University of California, Berkeley) skrót.: UC Berkeley, Berkeley, Cal – najstarszy i najważniejszy spośród dziesięciu kampusów Uniwersytetu Kalifornijskiego.

Zobaczyć Gwiazda i Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley

Uniwersytet Stanforda

Stanford University Stanford University Main Quad Uniwersytet Stanforda, The Leland Stanford Junior University (ang. Stanford University) – prywatna uczelnia w Stanfordzie, w Dolinie Krzemowej, w Stanach Zjednoczonych, jeden z najbardziej prestiżowych uniwersytetów świata.

Zobaczyć Gwiazda i Uniwersytet Stanforda

Uran

Uran − gazowy olbrzym, siódma od Słońca planeta Układu Słonecznego, trzecia pod względem wielkości i czwarta pod względem masy.

Zobaczyć Gwiazda i Uran

Uranometria

Strona tytułowa Uranometrii Uranometria (pełny tytuł łac. Uranometria: omnium asterismorum continens schemata, nova methodo delineata, aereis laminis expressa) – atlas nieba przygotowany przez niemieckiego astronoma Johanna Bayera i wydany w 1603 roku w Augsburgu przez Christophorusa Mangusa.

Zobaczyć Gwiazda i Uranometria

UV Ceti

UV Ceti – jeden z dwóch składników gwiazdy podwójnej Luyten 726-8.

Zobaczyć Gwiazda i UV Ceti

V838 Monocerotis

V838 Monocerotis (skrót V838 Mon) – gwiazda zmienna znajdująca się w gwiazdozbiorze Jednorożca.

Zobaczyć Gwiazda i V838 Monocerotis

Very Large Telescope

Zespół czterech teleskopów VLT Widok obserwatorium z lotu ptaka Porównanie wielkości i budowy zwierciadeł największych obecnych i planowanych teleskopów. VLT w centralnej części diagramu, w ciemnozielonym kolorze. Very Large Telescope (VLT, Bardzo Duży Teleskop) – należący do ESO zespół czterech teleskopów optycznych z optykąadaptatywnąi optykąaktywnąo średnicy zwierciadła 8,2 m, które w badaniach interferometrycznych sąuzupełniane przez cztery przestawne teleskopy optyczne o średnicy 1,8 m.

Zobaczyć Gwiazda i Very Large Telescope

VI symfonia Beethovena

VI symfonia F-dur op. 68 "Pastoralna" Ludwiga van Beethovena skomponowana została w latach 1807-08.

Zobaczyć Gwiazda i VI symfonia Beethovena

Vincent van Gogh

Słoneczniki'' (1888) Vincent Willem van Gogh, wym.

Zobaczyć Gwiazda i Vincent van Gogh

VV Cephei

VV Cephei, HD 208816 – gwiazda zmienna zaćmieniowa położona w gwiazdozbiorze Cefeusza, około 3000 lat świetlnych od Ziemi.

Zobaczyć Gwiazda i VV Cephei

VY Canis Majoris

VY Canis Majoris (VY CMa) – czerwony hiperolbrzym, trzecia na liście największych i jedna z najjaśniejszych gwiazd.

Zobaczyć Gwiazda i VY Canis Majoris

Wahadłowiec kosmiczny

modułem Leonardo Columbia (lot STS-1) Wahadłowiec (pot. prom kosmiczny) – załogowy statek kosmiczny, który może być wykorzystywany wielokrotnie i przystosowany jest do wynoszenia na orbitę okołoziemskąi sprowadzania z orbity ludzi i sprzętu.

Zobaczyć Gwiazda i Wahadłowiec kosmiczny

Wapń

Wapń (Ca, łac. calcium; nazwa ta pochodzi od łacińskiego rzeczownika calx – wapno, co oznacza więc „metal z wapna”) – pierwiastek chemiczny z grupy berylowców (metali ziem alkalicznych) w układzie okresowym.

Zobaczyć Gwiazda i Wapń

Warstwa przejściowa

Zależność temperatury od wysokości w atmosferze słonecznejhttp://www.wiw.pl/astronomia/0704-c2-slonce.asp Krzysztof Jahn ''Atmosfera Słońca'' w:"Wirtualnym Wszechświecie". Warstwa przejściowa – cienki obszar w atmosferze Słońca, rozgraniczający chromosferę od korony.

Zobaczyć Gwiazda i Warstwa przejściowa

Wawrzyniec z Rzymu

Wawrzyniec z Rzymu (ur. 31 grudnia 225 w Walencji lub Huesce, zm. 10 sierpnia 258 w Rzymie) – diakon i męczennik wczesnochrześcijański, święty Kościoła katolickiego.

Zobaczyć Gwiazda i Wawrzyniec z Rzymu

Węgiel (pierwiastek)

Węgiel (C) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 6, niemetal z bloku p układu okresowego.

Zobaczyć Gwiazda i Węgiel (pierwiastek)

Wega

Wega (Alfa Lyrae, α Lyr) – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Lutni, piąta co do jasności gwiazda nocnego nieba.

Zobaczyć Gwiazda i Wega

Wenus

Wenus – druga pod względem odległości od Słońca planeta Układu Słonecznego.

Zobaczyć Gwiazda i Wenus

Wiatr gwiazdowy

Wiatr gwiazdowy – strumień cząstek z zewnętrznych warstw atmosfery gwiazdy.

Zobaczyć Gwiazda i Wiatr gwiazdowy

Widzialny Wszechświat

Widzialny (obserwowalny) Wszechświat – obszar Wszechświata, wraz ze znajdującąsię w nim materią, który jest możliwy do zaobserwowania z Ziemi na chwilę obecną.

Zobaczyć Gwiazda i Widzialny Wszechświat

Wiek Wszechświata

Wiek Wszechświata – w standardowym modelu kosmologicznym (jednorodnym i izotropowym) – czas, który upłynął od Wielkiego Wybuchu (czyli czas kosmiczny w chwili obecnej).

Zobaczyć Gwiazda i Wiek Wszechświata

Wielka Niedźwiedzica

Wielka Niedźwiedzica (łac. Ursa Major, dop. Ursae Majoris, skrót UMa) – gwiazdozbiór okołobiegunowy nieba północnego, a zarazem trzecia co do wielkości konstelacja nieba.

Zobaczyć Gwiazda i Wielka Niedźwiedzica

Wielka Szczelina

Wielka Szczelina – ogromny kompleks ciemnych obłoków pyłowych obejmujący północne regiony Drogi Mlecznej.

Zobaczyć Gwiazda i Wielka Szczelina

Wielki Obłok Magellana

Zdjęcie podczerwone Wielkiego Obłoku Magellana (ESA/NASA/JPL-Caltech/STScI) Wielki Obłok Magellana – największa galaktyka satelitarna położona w pobliżu Drogi Mlecznej.

Zobaczyć Gwiazda i Wielki Obłok Magellana

Wielkość gwiazdowa

Wielkość gwiazdowa – pozaukładowa jednostka miary stosowana do oznaczania blasku gwiazd (nie mylić z jasnością) i innych podobnych ciał niebieskich.

Zobaczyć Gwiazda i Wielkość gwiazdowa

William Herschel

Teleskop Herschela Frederick William Herschel, właściwie Friedrich Wilhelm Herschel (ur. 15 listopada 1738 w Hanowerze, zm. 25 sierpnia 1822 w Slough) – brytyjsko-niemiecki astronom, konstruktor teleskopów i kompozytor, znany z wielu odkryć astronomicznych, a szczególnie z odkrycia Urana.

Zobaczyć Gwiazda i William Herschel

Wodór

Wodór (H) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 1, niemetal z bloku s układu okresowego.

Zobaczyć Gwiazda i Wodór

Wolf 359

Wolf 359 (CN Leo) – gwiazda położona w gwiazdozbiorze Lwa w odległości 7,9 roku świetlnego.

Zobaczyć Gwiazda i Wolf 359

Wschód heliakalny

Wschód heliakalny (z gr. Hḗlios Słońce) – moment, gdy dany obiekt astronomiczny (gwiazda, planeta lub księżyc) staje się po raz pierwszy widoczny na wschodzie o świcie, po okresie gdy był zakryty przez horyzont lub niewidoczny z powodu jasno świecącego Słońca.

Zobaczyć Gwiazda i Wschód heliakalny

Wskaźnik barwy

Wskaźnik barwy – różnica jasności gwiazdy w dwóch barwach, wyrażona w wielkościach gwiazdowych.

Zobaczyć Gwiazda i Wskaźnik barwy

Wychwyt elektronu

Diagram Feynmana zapisu reakcji Wychwyt elektronu (zwany też odwrotnąprzemianąbeta) – reakcja jądrowa, w której jeden z elektronów atomu jest przechwytywany przez proton z jądra atomowego, w wyniku czego powstaje neutron (pozostający w jądrze) i neutrino elektronowe, które jest emitowane.

Zobaczyć Gwiazda i Wychwyt elektronu

YouTube

Siedziba YouTube w San Bruno San Mateo YouTube (skrót YT) – amerykański serwis internetowy założony 14 lutego 2005 roku, umożliwiający bezpłatne udostępnianie, edycję, nadawanie na żywo i komentowanie filmów.

Zobaczyć Gwiazda i YouTube

Zaćmienie Księżyca

Zaćmienie Księżyca Zaćmienie Księżyca – zjawisko astronomiczne powstające, gdy Ziemia znajduje się między Słońcem, a Księżycem będącym w pełni i Księżyc „wejdzie” w stożek cienia Ziemi.

Zobaczyć Gwiazda i Zaćmienie Księżyca

Zaćmienie Słońca

Francji w 1999 Polsce 29 marca 2006 Częściowe zaćmienie Słońca z 20 marca 2015 obserwowane w Polsce 12.10.1996, zachodnia Polska: oglądanie zaćmienia przez przydymione szkło Zaćmienie Słońca – zjawisko astronomiczne powstające, gdy Księżyc znajdzie się pomiędzy Słońcem a Ziemiąi tym samym przysłoni światło słoneczne.

Zobaczyć Gwiazda i Zaćmienie Słońca

Zaświaty

Tryptyk „Ogród rozkoszy“: Ogród Eden Hieronim Bosch Zaświaty – w wierzeniach religijnych oznacza świat (lub światy) istniejący poza przestrzeniądostępnąbezpośredniej percepcji wyznaczony najczęściej poprzez konkretny model kosmosu dla różnych ludów lub obszarów świata.

Zobaczyć Gwiazda i Zaświaty

Zacharias Janssen

Zacharias Janssen Zacharias Janssen (ur. 1580, zm. 1632) – holenderski optyk, w roku 1590 skonstruował (wspólnie z ojcem Hansem) z dwóch soczewek mikroskop, syn Hansa van Jansena.

Zobaczyć Gwiazda i Zacharias Janssen

Zanieczyszczenie świetlne

Mozaika z nocnych, satelitarnych zdjęć Ziemi obrazująca skalę zanieczyszczenia świetlnego, a także gęstości zaludnienia Po lewej zdjęcie Oriona wykonane w miejscu, gdzie zanieczyszczenie światłem jest niewielkie lub żadne. Po prawej ten sam gwiazdozbiór sfotografowany w metropolii średniej wielkości miast Provo i Orem Satelitarne zdjęcie Paryża i przyległości wykonane nocąOprawa do oświetlania ulic z płaskim kloszem minimalizującym straty światła Zanieczyszczenie świetlne – nadmierne oświetlenie nocne, spowodowane przez jego sztuczne źródła.

Zobaczyć Gwiazda i Zanieczyszczenie świetlne

Zapadanie grawitacyjne

Schemat mechanizmu zapadania grawitacyjnego gwiazdy. Zapadanie grawitacyjne, kolaps – zjawisko kurczenia się skupisk materii pod wpływem siły grawitacji.

Zobaczyć Gwiazda i Zapadanie grawitacyjne

Zasada zachowania momentu pędu

Zasada zachowania momentu pędu – jedna z zasad zachowania w mechanice.

Zobaczyć Gwiazda i Zasada zachowania momentu pędu

Zderzenie galaktyk

Zderzenia galaktyk galaktyk spiralnych Zderzenie galaktyk – zjawisko astronomiczne, które zachodzi, gdy dwie lub więcej galaktyk zbliża się lub nachodzi na siebie, w wyniku czego na ciała w galaktyce działa też pole grawitacyjne innej galaktyki, zaburzając ruch ciał w galaktyce.

Zobaczyć Gwiazda i Zderzenie galaktyk

Zdolność rozdzielcza

Zdolność rozdzielcza – w optyce przydatność określonego przyrządu optycznego do obserwacji obiektów o określonej odległości kątowej.

Zobaczyć Gwiazda i Zdolność rozdzielcza

Zeta Ophiuchi

Zeta Ophiuchi (ζ Oph) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wężownika, znajdująca się w odległości około 560 lat świetlnych od Słońca.

Zobaczyć Gwiazda i Zeta Ophiuchi

Zeus

Statua Zeusa w Olimpii Zeus (także Dzeus, stgr. Zeús, nowogr. Días, łac. Iupiter, Iuppiter) – w mitologii greckiej najwyższy z bogów.

Zobaczyć Gwiazda i Zeus

Ziemia

Ziemia (trb. Gaja) – trzecia, licząc od Słońca, oraz piąta pod względem wielkości planeta Układu Słonecznego.

Zobaczyć Gwiazda i Ziemia

Zjawisko tunelowe

Zjawisko tunelowe zwane też efektem tunelowym – zjawisko przejścia cząstki przez barierę potencjału o wysokości większej niż energia cząstki, opisane przez mechanikę kwantową.

Zobaczyć Gwiazda i Zjawisko tunelowe

Zjednoczona Federacja Planet

Flaga Zjednoczonej Federacji Planet Zjednoczona Federacja Planet – fikcyjna organizacja istniejąca w serialach oraz filmach fabularnych z serii „Star Trek”.

Zobaczyć Gwiazda i Zjednoczona Federacja Planet

Zodiak

Astrologiczne koło zodiakalne Ryby Zodiak (łac. zōdiacus z gr. ζῳδιακός κύκλος „krąg zwierzątek”, κύκλος „krąg” i ζῴδιον zdr. od ζῷον „zwierzę”) – pas na sferze niebieskiej w płaszczyźnie ekliptyki o szerokości ok.

Zobaczyć Gwiazda i Zodiak

14 Herculis

14 Herculis – gwiazda w gwiazdozbiorze Herkulesa, odległa od Ziemi o 58,5 roku świetlnego.

Zobaczyć Gwiazda i 14 Herculis

14 Herculis b

14 Herculis b – planeta pozasłoneczna najprawdopodobniej typu gazowy olbrzym, orbitująca wokół gwiazdy 14 Herculis.

Zobaczyć Gwiazda i 14 Herculis b

61 Cygni

61 Cygni – gwiazda w gwiazdozbiorze Łabędzia, znajdująca się w odległości ok.

Zobaczyć Gwiazda i 61 Cygni

Zobacz także

Fizyka gwiazd

Gwiazdy

Źródła światła

Znany jako Gwiazdy.

, Błękitny maruder, Błękitny nadolbrzym, Błękitny olbrzym, Błysk helowy, Berster rentgenowski, Beryl (pierwiastek), Betelgeza, Betlejem, Biały karzeł, Biblia, Biegun niebieski, Bogowie olimpijscy, Bolometr, Boska komedia, Brązowy karzeł, Bryła sztywna, Budowa gwiazdy, Budowle megalityczne, Cambridge University Press, Cefeida, Centrum Galaktyki, Charles Messier, Chiny, Chrom, Chromosfera, Chrześcijaństwo, Ciało doskonale czarne, Ciało niebieskie, Ciąg główny, Ciśnienie promieniowania, Ciemna mgławica, Collinder 399, Cyceron, Cykl protonowy, Cykl węglowo-azotowo-tlenowy, Cywilizacja, Czarna dziura, Czarna magia, Czarny karzeł, Czas, Człowiek rozumny, Czerwona gwiazda, Czerwony karzeł, Czerwony nadolbrzym, Czerwony olbrzym, Dante Alighieri, Dżet (astronomia), Dżinn, Długość geograficzna, Demokryt, Deneb, Deuter, Diagram Hertzsprunga-Russella, Dopełniacz (przypadek), Droga św. Jakuba, Droga Mleczna, Dynamo magnetohydrodynamiczne, Dysk galaktyczny, Dysk protoplanetarny, Dyssypacja, Edmond Halley, Edward Charles Pickering, Edward Emerson Barnard, Efekt fotoelektryczny, Efekt Zeemana, Ejnar Hertzsprung, Ekliptyka, Eksploracja kosmosu, Elektronowolt, Elementy orbitalne, Emisja promieniowania, Energia wiązania, Enterprise (Star Trek), Epikur, Epsilon Indi, Eta Carinae, Eudoksos z Knidos, Europa, Ewolucja gwiazd, Fala Alfvena, Fala uderzeniowa, Fale radiowe, Fantastyka naukowa, Fenicja, Filozofia, Fluoryt, Folklor, Fotografia, Fotometr, Foton, Fotosfera, Friedrich Georg Wilhelm Struve, Friedrich Wilhelm August Argelander, Friedrich Wilhelm Bessel, Fryderyk Chopin, Galaktyka, Galaktyka Andromedy, Galaktyka gwiazdotwórcza, Galaktyka spiralna z poprzeczką, Galileusz, Gaz doskonały, Gazowy olbrzym, Geometria, George Gamow, Giacomo Balla, Giacomo Leopardi, Giordano Bruno, Giotto di Bondone, Globula Boka, Gradient ciśnienia, Granica Chandrasekhara, Granica Tolmana-Oppenheimera-Volkoffa, Grawitacja, Gromada Arches, Gromada gwiazd, Gromada kulista, Gromada otwarta, Gromada w Pannie, Grupa Lokalna Galaktyk, Gustav Kirchhoff, Gustav Mahler, Gwiaździsta noc, Gwiazda, Gwiazda (ujednoznacznienie), Gwiazda AGB, Gwiazda Barnarda, Gwiazda Betlejemska, Gwiazda Dawida, Gwiazda Granat, Gwiazda hiperprędkościowa, Gwiazda neutronowa, Gwiazda podwójna, Gwiazda Polarna, Gwiazda rozbłyskowa, Gwiazda spektroskopowo podwójna, Gwiazda typu FU Orionis, Gwiazda typu T Tauri, Gwiazda wielokrotna, Gwiazda Wolfa-Rayeta, Gwiazda zdegenerowana, Gwiazda zmienna, Gwiazda zmienna zaćmieniowa, Gwiazdowa czarna dziura, Gwiazdozbiór, Gwiazdozbiór Łabędzia, Gwiazdozbiór Byka, Gwiazdozbiór Oriona, Gwiazdozbiór Pegaza, Gwiazdozbiór Skorpiona, Gwiazdozbiór Wężownika, Gwiazdy (ujednoznacznienie), Gwiazdy położone najbliżej Ziemi, Gwiazdy typu Herbig Ae/Be, Gwiazdy typu widmowego A, Gwiazdy typu widmowego B, Gwiazdy typu widmowego F, Gwiazdy typu widmowego G, Gwiazdy typu widmowego K, Gwiazdy typu widmowego O, Gwiazdy zmienne typu Mira Ceti, Gwiazdy zmienne typu S Doradus, Halo galaktyczne, Hans Lipperhey, HD 140283, Heksametr daktyliczny, Hel (pierwiastek), Heliosfera, Henry Norris Russell, Herezja, Hermes, Hezjod, Hinduizm, Hiperolbrzym, Hipparchos z Nikei, Homer, Horus, Ideologia, Interferometria, Inwersja temperatury, Iran, Isaac Newton, Izotopy, Izrael, Jan Heweliusz, Jasność (astronomia), Jasność Eddingtona, Jasność Słońca, Jądro galaktyki, Jądro gwiazdy, Język arabski, Jednostka astronomiczna, Jezus Chrystus, Joan Miró, Johann Bayer, Johannes Kepler, John Flamsteed, John Herschel, Jonizacja, Joseph von Fraunhofer, Jowisz, Kalendarz, Kalendarz gregoriański, Kalendarz księżycowy, Kalendarz muzułmański, Kalendarz słoneczny, Kanopus, Karl Schwarzschild, Karolina Głowacka, Karttikeja, Karzeł (gwiazda), Kasyci, Katalizator, Katalog astronomiczny, Katalog Messiera, Katedra w Santiago de Compostela, Kelwin, Klaudiusz Ptolemeusz, Kobalt, Kolonizacja kosmosu, Kometa, Komputer, Komunizm, Koniunkcja (astronomia), Konwekcja, Korona słoneczna, Kosmiczny Teleskop Hubble’a, Kosmita, Kosmologia, Krzem, Ksi Ursae Majoris, Księżyc, Kula, Kultura, Kwadrant (instrument), Large Binocular Telescope, Leonardo da Vinci, Lich (gwiazda), Linie spektralne, Lista najjaśniejszych gwiazd według jasności absolutnej, Lista najjaśniejszych gwiazd według jasności wizualnej, Lit, Literatura, Lot międzygwiezdny, Ludwig van Beethoven, Luksor, Mała Niedźwiedzica, Magnes, Magnetar, Magnez, Mapa nieba, Marek Maniliusz, Mars, Masa (fizyka), Masa Słońca, Materia (fizyka), Materia dziwna, Materia zdegenerowana, Matryca CCD, Maurits Cornelis Escher, Mechanika klasyczna, Mechanika kwantowa, Mechanizm Kelvina-Helmholtza, Mekka, Merkury, Messier 100, Messier 24, Metafora, Metale, Metale ziem rzadkich, Metaliczność, Meteor, Metoda naukowa, Metody poszukiwania planet pozasłonecznych, Mezopotamia, Mgławica, Mgławica Homunculus, Mgławica Kraba, Mgławica planetarna, Mi Leonis, Międzynarodowa Unia Astronomiczna, Międzynarodowe prawo kosmiczne, Migotanie gwiazd, Mikrosoczewkowanie grawitacyjne, Minimum Maundera, Mintaka, Minuta kątowa, Mitologia, Mitologia grecka, Mizar (gwiazda), Mnemotechnika, Model fizyczny, Modelowanie matematyczne, Moment pędu, Mount Wilson Observatory, Museum of Modern Art, Muzyka, Nadolbrzym, NASA, Naturalny satelita, Nazewnictwo gwiazd zmiennych, Neolit, Neon (pierwiastek), Neoromantyzm w muzyce, Neptun, Neutrino, NGC 4526, NGC 6397, Niebo (raj), Niestabilność Jeansa, Niezmienność nieba, Nikiel, Nimfy, Nokturn (muzyka), Nowa klasyczna, Nowa powrotna, Nowożytność, Nowy Jork, Ośrodek międzygalaktyczny, Obłok molekularny, Obiekt Herbiga-Haro, Obrazowanie Zeemana-Dopplera, Obserwatorium astronomiczne, Obserwowana wielkość gwiazdowa, Obszar H II, Odyseja, Okultacja, Olbrzym (gwiazda), Omega Centauri, Opatrzność, Optyka adaptatywna, Orka (rolnictwo), Oznaczenie Bayera, Oznaczenie Flamsteeda, Pair instability supernova, Paleolit, Paleolit górny, Panteon, Paralaksa, Park ciemnego nieba, Pas Goulda, Pas Oriona, Pasterstwo, Półkula północna, Półkula południowa, Płyta fotograficzna, Pentagram, Perseidy, Persowie, Pierwiastek chemiczny, Pierwotna nukleosynteza, Pitagorejczycy, Plama słoneczna, Planeta, Planeta pozasłoneczna, Planeta skalista, Planetoida, Plejady, Plejady (mitologia), Pociemnienie brzegowe, Podczerwień, Podolbrzym, Poemat, Poezja, Polarymetr, Pole magnetyczne, Pole wmrożone, Polihistor, Polluks (gwiazda), Pora roku, Potencjał grawitacyjny, Pozostałość po supernowej, Pozyton, Prawa Keplera, Prawo Kirchhoffa (promieniowanie), Prawo Wiena, Prędkość światła, Prędkość nadświetlna, Prędkość radialna, Precesja planetarna, Prehistoria, Proces 3-α, Procjon, Projekt Gutenberg, Promień Słońca, Promień Schwarzschilda, Promieniowanie alfa, Promieniowanie beta, Promieniowanie elektromagnetyczne, Promieniowanie gamma, Promieniowanie korpuskularne, Promieniowanie rentgenowskie, Protogwiazda, Proton, Proxima Centauri, Przesilenie, Przesunięcie ku czerwieni, Pulsar, Pył kosmiczny, R Doradus, R136, R136a1, Ra (bóg), Radioaktywność, Ramię Oriona, Ramię Strzelca, Równik, Równoważność masy i energii, Równowaga hydrostatyczna, Reakcja egzotermiczna, Reakcja termojądrowa, Refrakcja, Rektascensja, Religia, Rewolucja neolityczna, Richard Strauss, Rigel, Robert d’Escourt Atkinson, Romantyzm, Rotacja różnicowa, Rozbłysk słoneczny, Rozmiar kątowy, Rozpad beta, Rozpraszanie Rayleigha, RR Lyrae, Ruch obiegowy Ziemi, Ruch obrotowy, Ruch własny, S Doradus, Salvador Dalí, Satanizm, Saturn, Słońce, ScienceDirect, Seeing, Seneka Młodszy, Sfera niebieska, Sherburne Wesley Burnham, Siew, Skala logarytmiczna, Skład chemiczny, SN 1006, SN 1054, SN 1572, SN 1604, SN 185, Socjalizm, Sparta, Spłaszczenie, Spektroskop, Spektroskopia, Spektroskopia astronomiczna, Spikula, Społeczeństwo zbieracko-łowieckie, Sprzężenie zwrotne, Stała Stefana-Boltzmanna, Stanford Encyclopedia of Philosophy, Stany Zjednoczone, Star Trek, Starożytna Grecja, Starożytny Egipt, Starożytny Rzym, Stonehenge, Strefa konwektywna, Strefa promienista, Stront, STS-125, Sumer, Supergromada Lokalna, Supernowa, Supernowa typu Ia, Symbol, Symfonia alpejska, Syriusz, Sztuczny satelita, Sztuki wyzwolone, Teleskop, Temperatura efektywna (fizyka), Teologia, Teoria geocentryczna, Teoria względności, The Astronomical Journal, The Astrophysical Journal, Tlen, Tlenek tytanu(IV), Tomografia, Towarzystwo Maxa Plancka, Transport promieniowania, Trójkąt letni, Tryliard, Tycho Brahe, Typ widmowy, Typ widmowy M, Tytan (pierwiastek), Układ kataklizmiczny, Układ planetarny, Układ podwójny kontaktowy, Układ Słoneczny, Układ SI, Układ współrzędnych równikowych równonocnych, Ultrafiolet, Umma (islam), Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley, Uniwersytet Stanforda, Uran, Uranometria, UV Ceti, V838 Monocerotis, Very Large Telescope, VI symfonia Beethovena, Vincent van Gogh, VV Cephei, VY Canis Majoris, Wahadłowiec kosmiczny, Wapń, Warstwa przejściowa, Wawrzyniec z Rzymu, Węgiel (pierwiastek), Wega, Wenus, Wiatr gwiazdowy, Widzialny Wszechświat, Wiek Wszechświata, Wielka Niedźwiedzica, Wielka Szczelina, Wielki Obłok Magellana, Wielkość gwiazdowa, William Herschel, Wodór, Wolf 359, Wschód heliakalny, Wskaźnik barwy, Wychwyt elektronu, YouTube, Zaćmienie Księżyca, Zaćmienie Słońca, Zaświaty, Zacharias Janssen, Zanieczyszczenie świetlne, Zapadanie grawitacyjne, Zasada zachowania momentu pędu, Zderzenie galaktyk, Zdolność rozdzielcza, Zeta Ophiuchi, Zeus, Ziemia, Zjawisko tunelowe, Zjednoczona Federacja Planet, Zodiak, 14 Herculis, 14 Herculis b, 61 Cygni.