Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Zainstaluj
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Górny Śląsk

Indeks Górny Śląsk

Górny Śląsk – część historycznej krainy Śląska, położona w południowej Polsce oraz w północnej części Czech,w górnym dorzeczu Odry i początkowego biegu Wisły.

579 kontakty: Adam Cienciała, Adam Napieralski, Adam Sikora (1846–1910), Adolf Hitler, Aeroklub Śląski, Aeroklub ROW, Agnieszka austriacka, Albrecht von Wallenstein, Aleksander Zawadzki, Alfabet śląski (ślabikorzowy), Alfabet śląski (Steuera), Alojzy Pawelec, Andrzej Cinciała, Andrzej Hanich, Antoni Barciak, Archidiecezja katowicka, Archidiecezja krakowska, Archidiecezja ołomuniecka, Archidiecezja wrocławska, Armia Czerwona, Arno Herzig, Arteria komunikacyjna, Śląsk, Śląsk (prowincja), Śląsk Austriacki, Śląsk Cieszyński, Śląsk Czeski, Śląsk Opawski, Śląsk Opolski, Śląskie Linie Autobusowe, Średniowiecze, Święte Cesarstwo Rzymskie, Świętochłowice, Świętopełk I morawski, Augustin Weltzel, Auschwitz-Birkenau, Autostrada A1 (Polska), Autostrada A4 (Polska), Autostrada D1 (Czechy), Łódź, Żory, Żur, Żywiecczyzna, Barania Góra, Barszcz (potrawa), Bartłomiej Stein, Bazylika Najświętszej Marii Panny i św. Bartłomieja w Piekarach Śląskich, Bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Pszowie, Berlin, Beskid Śląski, ..., Beskid Śląsko-Morawski, Beskidy Zachodnie, Betonowa granica, Biała (dopływ Wisły), Biała (miasto), Bielsko-Biała, Bieruń, Bigos, Bitwa pod Grunwaldem, Bitwa pod Legnicą, Boboluszki, Bogumin, Bolesław I Srogi, Bolesław I Wysoki, Bolesław II Szczodry, Bolesław III Krzywousty, Bolesław IV Kędzierzawy, Bolesław Pierworodny, Brama Morawska, Brenna, Brno, Bronisław Koraszewski, Bruntál, Brygida Solga, Brynica (dopływ Czarnej Przemszy), Brzeg (miasto), Brzetysław I, Byczyna, Bytom, Cesarz rzymski (Święte Cesarstwo Rzymskie), Chełm Śląski, Cholera, Chorzów, Chráněná krajinná oblast Beskydy, Chráněná krajinná oblast Jeseníky, Chudów (województwo śląskie), Cieszyn, Cywilizacja zachodnia, Częstochowa, Czechosłowacja, Czechowice-Dziedzice, Czechy, Czerwonków, Czesi, Dagome iudex, Danina, Danuta Kisielewicz, Dębowiec (województwo opolskie), Deportacje z terenów Górnego Śląska do ZSRR (1945), Diecezja ostrawsko-opawska, Dobrodzień, Dolní Benešov, Dolny Śląsk, Donieckie Zagłębie Węglowe, Dorota Simonides, Dorzecze Wisły, Drezno, Droga ekspresowa S1 (Polska), Droga ekspresowa S11 (Polska), Droga krajowa nr 1 (Polska), Droga krajowa nr 11 (Polska), Droga krajowa nr 38 (Polska), Droga krajowa nr 4 (Polska), Droga krajowa nr 40 (Polska), Droga krajowa nr 41 (Polska), Droga krajowa nr 42 (Polska), Droga krajowa nr 44 (Polska), Droga krajowa nr 46 (Polska), Droga krajowa nr 78 (Polska), Droga krajowa nr 79 (Polska), Droga krajowa nr 81 (Polska), Droga krajowa nr 86 (Polska), Droga krajowa nr 88 (Polska), Droga krajowa nr 94 (Polska), Dwujęzyczne nazewnictwo geograficzne w Polsce, Dział wód, Dziennik Górnośląski, Ekskomunika, El Hierro, Elżbieta Kaszuba, Elżbieta Lukrecja, Emanuel Smołka, Ewa Chojecka, Familok, Ferdynand I Habsburg, Filip Robota, Florentyna Rzemieniuk, Franciszek Michejda, Friedrichshafen, Frydek (Frydek-Mistek), Frydek-Mistek, Fryderyk I Barbarossa, Fryderyk II Wielki, Fryderyk V (palatyn reński), Frysztat, Gabriela Wąs, Gazeta Opolska, Gazeta Wyborcza, Górale śląscy, Górnictwo, Górnośląski Okręg Przemysłowy, Górnośląskie Koleje Wąskotorowe, Górnośląskie Tramwaje Parowe, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Górny Śląsk (prowincja), Góry Opawskie, Głogówek, Głubczyce, Gdańsk, Geograf Bawarski, Germanizacja, Gierkówka, Gliwice, Golęszyce, Golonka, Gorzyczki (województwo śląskie), Grodzisko w Międzyświeciu, Gustaw Morcinek, Gwiazdka Cieszyńska, Hałda, Habsburgowie, Hawierzów, Henckel von Donnersmarck, Henryk I Brodaty, Henryk II Pobożny, Homo erectus, Horst Bienek, Hulczyn, Hutnictwo, I powstanie śląskie, I wojna światowa, Idzi Panic, Ignacy Świeży, II powstanie śląskie, II Rzeczpospolita, II wojna światowa, III powstanie śląskie, III rozbiór Polski, III Rzesza, Imielin, Innocenty III, Instytut Śląski w Opolu, Jabłonków, Jacek Wódz, Jacki jabłonkowskie, Jan Chrystian brzeski, Jan Drabina, Jan I Olbracht, Jan II Żelazny, Jan II Dobry (książę opolski), Jan Jerzy (książę Karniowa), Jan Kubisz, Jan Luksemburski, Jan Michejda, Janowice (województwo śląskie), Jarosław opolski, Jastrzębie-Zdrój, Józef Łepkowski, Józef Bienia, Józef Lompa, Józef Londzin, Józef Rostek, Józef Szafranek, Język niemiecki, Język polski, Języki słowiańskie, Jerzy Cienciała (1920–2008), Jerzy Hohenzollern-Ansbach, Jesioniki, Johannes Reinelt, Julius Roger, Juliusz Ligoń, Kampania wrześniowa, Kaplica zamkowa pw. św. Tomasza Kantuaryjskiego w Raciborzu, Karminadle, Karniów, Karol IV Luksemburski, Karol Miarka (starszy), Karwina, Kasztelania bytomska, Kasztelania oświęcimska, Katolik (czasopismo), Katowice, Kazimierz I Odnowiciel, Kazimierz II Sprawiedliwy, Kazimierz III Wielki, Kazimierz IV Jagiellończyk, Kazimierz Popiołek, Kazimierz Tymieniecki, Kędzierzyn-Koźle, Kietlice, Klimczok, Kluczbork, Kluski śląskie, Koźle (Kędzierzyn-Koźle), Kończyce Wielkie, Kościół katolicki, Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Bytomiu, Kościół Wszystkich Świętych w Łaziskach, Kościół Wszystkich Świętych w Sierotach, Kolej Dolnośląsko-Marchijska, Kolej Górnośląska, Kolej Prawego Brzegu Odry, Kolej wąskotorowa, Koleje wąskotorowe w Zagłębiu Ostrawsko-Karwińskim, Kolonia Emma, Kolonizacja fryderycjańska, Konstanty Damrot, Kontrreformacja, Konurbacja górnośląska, Kopalnia, Kopalnia Węgla Kamiennego „Piast” (Bieruń), Kopalnia Węgla Kamiennego „Zofiówka”, Kosztowy, Kotarz (Beskid Śląski), Kotlina Oświęcimska, Kotlina Ostrawska, Kraina historyczna, Kraj morawsko-śląski, Kraj Sudetów, Kraje Korony Czeskiej, Krajowa Rada Narodowa, Kraków, Krapkowice, Królestwo Prus, Kresy Wschodnie, Krystian Heffner, Krzysztof Nowak (historyk), Krzysztof Ruchniewicz, Książęta śląscy, Książęta opolscy, Księstwa śląskie, Księstwo cieszyńskie, Księstwo karniowskie, Księstwo nyskie, Księstwo oświęcimskie, Księstwo opawskie, Księstwo opolskie, Księstwo raciborskie, Księstwo siewierskie, Księstwo Warszawskie, Księstwo zatorskie, Kuchnia czeska, Kuchnia niemiecka, Kuchnia polska, Kulturkampf, Kylešovice, Lądowisko Kamień Śląski, Lędziny, Leskowiec (Frydek-Mistek), Lisowczycy, Lokacja (historia), Lotnisko Bielsko-Biała Aleksandrowice, Lotnisko Gliwice-Trynek, Lotnisko Katowice-Muchowiec, Lotnisko Opole-Polska Nowa Wieś, Lotnisko Rybnik-Gotartowice, Lubliniec, Lubomia, Lupiglaa, LZ 127, Małgorzata Ruchniewicz, Małopolska, Maćko z Prudnika, Maciej Korwin, Macierz Ziemi Cieszyńskiej, Magistrala węglowa, Makówki, Malinowska Skała, Marek Czapliński, Marek Szołtysek, Markowice (Racibórz), Marsze śmierci, Martin Čapský, Maszyna parowa, Miasteczko Śląskie, Michał Lis, Mieczysław Ledóchowski, Mieszko I, Mieszko I Plątonogi, Mikołów, Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, Mniejszość niemiecka w Polsce, Moczka, Modra kapusta, Morawianie, Morawy, Most autostradowy w Mszanie, Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej – Zamek książąt Sułkowskich, Mysłowice, N.p.m., Namysłów, Napoleon Bonaparte, Narodowość śląska, Narodowy socjalizm, Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002, Niedobczyce, Niemcy, Nizina Śląska, Nizina Środkowoeuropejska, Norbert Bonczyk, Norymberga, Nowiny Raciborskie, Nysa Kłodzka, Oława, Ołomuniec, Oświęcim, Obóz Zgoda, Oblaty, Obszar Warowny „Śląsk”, Ochodzita, Odra, Okręg Rzeszy Kraj Sudetów, Olbrycht Strumieński, Olesno, Opactwo Cystersów w Rudach, Opawa, Opolanie (plemię), Opole, Osiedle Borsiga, Osiedle typu miejskiego, Ostrawa, Otto von Bismarck, Pałac Donnersmarcków w Nakle Śląskim, Pałac w Bruntálu, Pałac w Brynku, Pałac w Mosznej, Pałac we Frysztacie, Państwo stanowe, Państwo wielkomorawskie, Pacyfikacja strajku w kopalni „Wujek”, Palatynat Reński, Pampuchy, Papież, Park Krajobrazowy Beskidu Śląskiego, Park Krajobrazowy Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich, Park Krajobrazowy Góra Świętej Anny, Park Krajobrazowy Góry Opawskie, Park Krajobrazowy Lasy nad Górną Liswartą, Paweł Pośpiech, Paweł Stalmach, Píšť, Płyniesz Olzo po dolinie, Piastowie, Piastowie śląscy, Piekary Śląskie, Pierogi, Pietrowice, Pilszcz, Pius II, Placki ziemniaczane, Plebiscyt na Górnym Śląsku, Podbeskidzie, Pogórze Śląskie, Pogórze Morawsko-Śląskie, Pogórze Zachodniobeskidzkie, Pogranicze (obszar), Pokój kłodzki, Pokój wrocławski, Pokrzywna (województwo opolskie), Polacy, Polska, Polska Rzeczpospolita Ludowa, Polska w okresie rozbicia dzielnicowego, Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, Polsko-czechosłowackie konflikty graniczne, Porozumienia jastrzębskie, Porozumienia sierpniowe, Port lotniczy Katowice-Pyrzowice, Port lotniczy Ostrawa, Powiat brzeski (województwo opolskie), Powiat Jesionik, Powiat namysłowski, Powiat oleski, Powiat raciborski, Powstania śląskie, Pradziad, Praga, Pro Loquela Silesiana, Protestantyzm, Prowokacja gliwicka, Prudnik, Prudnik (rzeka), Przedgórze Sudeckie, Przegląd Polityczny, Przemsza, Przemyślidzi, Przesieka Śląska, Przywilej borzykowski, Pszczyna, Pyskowice, Pyzy (danie), Quedlinburg, Racibórz, Radlin, Radzionków, Raubritter, Reforma administracyjna w Polsce (1999), Rejencja opawska, Rejencja opolska, Republika Weimarska, Richard Andree, Rościsław Żerelik, Rolada (potrawa mięsna), Romuald Jończy, Rotunda św. Mikołaja w Cieszynie, Rozbiory Polski, Rozstaw szyn, Ruch Autonomii Śląska, Ruda Śląska, Rudolf Virchow, Rugi pruskie, Rybnik, Rzeczpospolita Polska, Rzesza, Salomon Morel, Samuel Fränkel, Sławięcice, Słowianie, Sejm Śląski (II Rzeczpospolita), Sekularyzacja, Siemianowice Śląskie, Siewierz, Skalica (Frydek-Mistek), Skawinka, Skoczów, Sobiesław I czeski, Stan wojenny w Polsce (1981–1983), Stanisław Ligoń, Stary Cieszyn (Cieszynisko), Statut Organiczny Województwa Śląskiego, Stobrawa (rzeka), Stobrawski Park Krajobrazowy, Stolica Apostolska, Strajk, Strój cieszyński, Strój Lachów śląskich, Strój raciborski, Strój rozbarski, Strzelce Opolskie, Sucha Psina, Sudety Wschodnie, Sumina (wieś), Szczedrzyk, Szczerbice, Szlak Architektury Drewnianej (województwo śląskie), Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego, Tadeusz Ładogórski, Tarnowskie Góry, Templariusze, Tragedia żywocicka, Tramwaje w Bielsku-Białej, Tramwaje w Cieszynie, Tramwaje w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, Tramwaje w Opawie, Tramwaje w Ostrawie, Trójmiasto, Trenczyn, Trolejbusy w Opawie, Trolejbusy w Ostrawie, Trolejbusy w Tychach, Trzebnica, Tychy, Tyfus plamisty, Tygodnik Cieszyński, Układ w Trenczynie, Ukraina, Ustawa Zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec, Ustroń, Volkslista, Wacław II, Wacław III, Walenty Roździeński, Warszawa, Władysław II Wygnaniec, Władysław opolski, Wędrynia (Czechy), Wieża Woka, Wiedeń, Wieszczyna, Wisła, Wisła (miasto), Woźniki, Wodzianka, Wodzisław Śląski, Wojciech Korfanty, Województwo śląskie, Województwo śląskie (1945–1950), Województwo śląskie (II Rzeczpospolita), Województwo bielskie, Województwo częstochowskie, Województwo katowickie (1950–1975), Województwo lwowskie, Województwo opolskie, Województwo opolskie (1950–1975), Województwo stanisławowskie, Województwo tarnopolskie, Wojna trzydziestoletnia, Wojny śląskie, Wok z Rożemberka, Wrocław, Wyżyna Śląska, Wyrąbany chodnik, Wysiedlenia Niemców po II wojnie światowej, Wyspa językowa, Wyszehrad, Zabrze, Zagłębie Dąbrowskie, Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Frotex”, Zakon krzyżacki, Zamek Piastowski w Gliwicach, Zamek w Śląskiej Ostrawie, Zamek w Lublińcu, Zamek w Prudniku, Zamek w Pszczynie, Zamek w Raciborzu, Zamek w Rybniku, Zamek w Wodzisławiu Śląskim, Zaolzie, Zębowice (województwo opolskie), Zbigniew Greń, Zespół klasztorny franciszkanów w Wodzisławiu Śląskim, Ziemia hulczyńska, Ziemia kłodzka, Ziemia prudnicka, Związek Śląskich Katolików, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, Zygmunt III Waza, Zygmunt Kłodnicki. Rozwiń indeks (529 jeszcze) »

Adam Cienciała

Adam Cienciała (ur. 1850, zm. 1933) – polski rolnik w Mistrzowicach na Śląsku Cieszyńskim, działacz społeczny.

Nowy!!: Górny Śląsk i Adam Cienciała · Zobacz więcej »

Adam Napieralski

Adam Napieralski ps. Marian Firlej (ur. 12 października 1861 w Kluczewie, zm. 24 października 1928 w Karlowych Warach) – polski redaktor, wydawca, polityk, poeta, powieściopisarz, działacz narodowy i społeczny.

Nowy!!: Górny Śląsk i Adam Napieralski · Zobacz więcej »

Adam Sikora (1846–1910)

Adam Sikora (ur. 21 grudnia 1846 w Żukowie Górnym, zm. 26 lipca 1910 w Budapeszcie) – polski działacz społeczny, filantrop, fundator parku w Cieszynie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Adam Sikora (1846–1910) · Zobacz więcej »

Adolf Hitler

(wym. //; ur. 20 kwietnia 1889 w Braunau am Inn, zm. 30 kwietnia 1945 w Berlinie) – niemiecki polityk pochodzenia austriackiego, kanclerz Rzeszy od 30 stycznia 1933, Wódz i kanclerz Rzeszy (niem. Der Führer und Reichskanzler) od 2 sierpnia 1934 do śmierci; twórca i dyktator III Rzeszy, przywódca Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP), ideolog narodowego socjalizmu; zbrodniarz wojenny, odpowiedzialny za zbrodnie przeciw ludzkości.

Nowy!!: Górny Śląsk i Adolf Hitler · Zobacz więcej »

Aeroklub Śląski

Aeroklub Śląski – organizacja lotnicza będąca oddziałem regionalnym Aeroklubu Polskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Aeroklub Śląski · Zobacz więcej »

Aeroklub ROW

Aeroklub ROW nocą(lipiec 2014) lotnisku aeroklubu ROW (lipiec 2011) Aeroklub Rybnickiego Okręgu Węglowego (ROW) – stowarzyszenie, organizacja pożytku publicznego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Aeroklub ROW · Zobacz więcej »

Agnieszka austriacka

Agnieszka (ur. nie wcześniej niż w 1111, zm. 24 lub 25 stycznia 1163) – córka Leopolda III Świętego, księżna śląska i krakowska, żona Władysława II Wygnańca.

Nowy!!: Górny Śląsk i Agnieszka austriacka · Zobacz więcej »

Albrecht von Wallenstein

Johannesa Keplera w 1608 Albrecht Eusebius Wenzeslaus von Wallenstein (albo Waldstein), (ur. 24 września 1583 w Heřmanicach, zm. 25 lutego 1634 w Chebie) – czeskiego pochodzenia wódz i polityk z okresu wojny trzydziestoletniej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Albrecht von Wallenstein · Zobacz więcej »

Aleksander Zawadzki

Policję Państwowąza działalność komunistyczną, 1934 Wizyta oficjalna prezydenta Ghany Kwame Nkrumaha w Polsce w 1961, z prawej przewodniczący Rady Państwa PRL Aleksander Zawadzki Warszawie Aleksander Zawadzki, ps. Kazik, Wacek, Bronek, Jeden (ur. 16 grudnia 1899 w Ksawerze, zm. 7 sierpnia 1964 w Warszawie) – polski polityk i działacz komunistyczny, generał dywizji ludowego Wojska Polskiego, kierownik Centralnego Wydziału Wojskowego KC KPP, przewodniczący tajnego Centralnego Biura Komunistów Polski przy KC WKP(b) (1944), oficer polityczny – zastępca ds.

Nowy!!: Górny Śląsk i Aleksander Zawadzki · Zobacz więcej »

Alfabet śląski (ślabikorzowy)

Alfabet ślabikorzowy dla języka śląskiego, ślabikŏrzowy szrajbōnek – zmodyfikowany alfabet łaciński służący do zapisu etnolektu śląskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Alfabet śląski (ślabikorzowy) · Zobacz więcej »

Alfabet śląski (Steuera)

Reklama po śląsku w alfabecie Steuera Alfabet śląski Steuera, ortografia Steuera (śl.: Steuerowy szrajbůnek, pot. sztojer) – zmodyfikowany alfabet łaciński stworzony w okresie międzywojennym przez doktora Feliksa Steuera, służący początkowo do zapisu dialektu sułkowskiego, obecnie w swej zmodyfikowanej wersji stanowi propozycję ortografii skodyfikowanego języka śląskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Alfabet śląski (Steuera) · Zobacz więcej »

Alojzy Pawelec

Alojzy Pawelec (ur. 29 stycznia 1886 w Marklowicach Dolnych, zm. 18 sierpnia 1972 w Katowicach) – lekarz, śląski działacz polityczny, poseł na Sejm Śląski i wieloletni senator II RP (III, IV i V kadencji).

Nowy!!: Górny Śląsk i Alojzy Pawelec · Zobacz więcej »

Andrzej Cinciała

Andrzej Cinciała Grób Andrzeja Cinciały na cmentarzu ewangelickim w Cieszynie Tablica pamięci Andrzeja Cinciały w Cieszynie Andrzej Cinciała (ur. 8 czerwca 1825 w Kozakowicach Górnych, zm. 18 lutego 1898 w Cieszynie) – polski prawnik, folklorysta, etnograf, wydawca, działacz narodowy na Śląsku Cieszyńskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Andrzej Cinciała · Zobacz więcej »

Andrzej Hanich

Andrzej Hanich (ur. 12 maja 1951 w Opolu) – ksiądz prałat prof.

Nowy!!: Górny Śląsk i Andrzej Hanich · Zobacz więcej »

Antoni Barciak

Antoni Kazimierz Barciak (ur. 28 sierpnia 1947 w Hecznarowicach) – polski historyk, profesor nauk humanistycznych.

Nowy!!: Górny Śląsk i Antoni Barciak · Zobacz więcej »

Archidiecezja katowicka

Archidiecezja katowicka − jedna z 14 archidiecezji obrządku łacińskiego w Kościele katolickim w Polsce.

Nowy!!: Górny Śląsk i Archidiecezja katowicka · Zobacz więcej »

Archidiecezja krakowska

Trumna-relikwiarz ze szczątkami świętego Stanisława biskupa i męczennika Archidiecezja krakowska – jedna z 14 archidiecezji obrządku łacińskiego w polskim Kościele katolickim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Archidiecezja krakowska · Zobacz więcej »

Archidiecezja ołomuniecka

Archidiecezja ołomuniecka – archidiecezja Kościoła rzymskokatolickiego w Czechach, z siedzibąw Ołomuńcu.

Nowy!!: Górny Śląsk i Archidiecezja ołomuniecka · Zobacz więcej »

Archidiecezja wrocławska

Klasztor cystersów w Henrykowie Archidiecezja Wrocławska – jedna z 14 archidiecezji obrządku łacińskiego w polskim Kościele katolickim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Archidiecezja wrocławska · Zobacz więcej »

Armia Czerwona

Początki Armii Czerwonej – Trocki i Lenin wraz z żołnierzami Mundury żołnierzy Armii Czerwonej z 1919 r. Młot i pług – pierwszy symbol Armii Czerwonej placu Czerwonym w Moskwie, 1922 r. Armia Czerwona (właściwie Robotniczo-Chłopska Armia Czerwona,, RKKA) – siły zbrojne Rosji Radzieckiej (RFSRR) w latach 1918–1922, następnie wojska lądowe Sił Zbrojnych Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR) w latach 1922–1946.

Nowy!!: Górny Śląsk i Armia Czerwona · Zobacz więcej »

Arno Herzig

Arno Herzig (ur. 19 czerwca 1937 w Wambierzycach) – niemiecki historyk, specjalista z zakresu historii nowożytnej, znawca dziejów Śląska.

Nowy!!: Górny Śląsk i Arno Herzig · Zobacz więcej »

Arteria komunikacyjna

Arterie komunikacyjne Arteria komunikacyjna (gr. αρτηρία, „tętnica”) – ważny szlak komunikacyjny, lądowy lub wodny, o dużej przelotowości ruchu komunikacyjnego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Arteria komunikacyjna · Zobacz więcej »

Śląsk

Górny (kolor żółty) Śląsk (ang. Silesia) – kraina historyczna położona w Europie Środkowej, na terenie Polski, Czech i NiemiecJeśli uwzględniać łużyckie powiaty włączone w czasie reformy administracyjnej w 1815 roku do pruskiej prowincji śląskiej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Śląsk · Zobacz więcej »

Śląsk (prowincja)

Prowincja Śląsk – prowincja Prus powstała po kongresie wiedeńskim i istniejąca w latach 1815–1919 i 1938–1941.

Nowy!!: Górny Śląsk i Śląsk (prowincja) · Zobacz więcej »

Śląsk Austriacki

Śląsk Austriacki (oficjalnie Księstwo Górnego i Dolnego Śląska, niem. Herzogtum Ober- und Niederschlesien, czes. Vévodství Horní a Dolní Slezsko lub w skrócie Księstwo Śląska, niem. Herzogtum Schlesien.) – prowincja utworzona w 1742 roku z pozostałej w monarchii Habsburgów części Śląska: księstwa cieszyńskiego, państw stanowych: bielskiego, frydeckiego, frysztackiego, bogumińskiego oraz części dawnych księstw opawskiego, karniowskiego i nyskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Śląsk Austriacki · Zobacz więcej »

Śląsk Cieszyński

Plan Śląska Cieszyńskiego Śląsk Cieszyński – kraina historyczna w Polsce i Czechach, obejmująca południowo-wschodniączęść Śląska, skupionąwokół miasta Cieszyn i rzeki Olzy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Śląsk Cieszyński · Zobacz więcej »

Śląsk Czeski

Śląsk Czeski (też Śląsk Morawski, dawniej Śląsk Austriacki, Śląsk Czechosłowacki lub Śląsk Sudecki, czes. České Slezsko, czasami Moravské Slezsko, niem. Tschechisch Schlesien, Mährisch-Schlesien albo Sudetenschlesien) – część Śląska należąca dziś do Czech.

Nowy!!: Górny Śląsk i Śląsk Czeski · Zobacz więcej »

Śląsk Opawski

Śląsk Opawski (Śląsk karniowsko-opawski) – zachodnia część Śląska Czeskiego z ośrodkiem w Opawie, historycznie w większości w granicach Górnego Śląska poza południowym skrawkiem biskupiego księstwa nyskiego (w przybliżeniu powiat Jesionik).

Nowy!!: Górny Śląsk i Śląsk Opawski · Zobacz więcej »

Śląsk Opolski

Śląsk Opolski, Opolskie, Opolszczyzna – niejednoznaczne określenia regionu administracyjnego, którego głównym miastem jest historyczna stolica Górnego Śląska – Opole.

Nowy!!: Górny Śląsk i Śląsk Opolski · Zobacz więcej »

Śląskie Linie Autobusowe

Śląskie Linie Autobusowe – przedsiębiorstwo transportowe działające w przedwojennym województwie śląskim w latach 1929–1939 oraz w okresie 1946–1948.

Nowy!!: Górny Śląsk i Śląskie Linie Autobusowe · Zobacz więcej »

Średniowiecze

gemm. Fortyfikacje Carcassonne (1992) Średniowiecze – epoka w historii Europy trwająca od V do XV wieku, która rozpoczęła się wraz z upadkiem cesarstwa zachodniorzymskiego i trwała do epoki renesansu i wielkich odkryć geograficznych.

Nowy!!: Górny Śląsk i Średniowiecze · Zobacz więcej »

Święte Cesarstwo Rzymskie

Święte Cesarstwo Rzymskie, potocznie: Pierwsza Rzesza Niemiecka, I Rzesza (niem. Erstes Reich) lub Stara Rzesza (niem. Altes Reich) – określenie obszaru pod panowaniem cesarza rzymskiego stanowiącego kontynuację cesarstwa zachodniorzymskiego, odwołujące się zarówno do idei, jak i kształtu politycznego średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Święte Cesarstwo Rzymskie · Zobacz więcej »

Świętochłowice

Świętochłowice – miasto na prawach powiatu, położone w południowej Polsce, na Górnym Śląsku, w województwie śląskim, w centrum Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Świętochłowice · Zobacz więcej »

Świętopełk I morawski

Świętopełk I, określany też jako Świętopełk I Wielki (także Światopełk, Zventapu, Zwentibald, Zuendibolch, Suatopluk, /Sphendoplόkos, Σφεντοπλικος/Sphentoplikos, starosłowiański Свѧтопълкъ/Svętopъlkъ, staroruski Свѧтополкъ/Svętopolkъ, Святополкъ/Svjatopolkъ, słowacki Svätopluk) (ok. 844–894) – w latach 871–894 trzeci władca państwa wielkomorawskiego z dynastii Mojmirowiców.

Nowy!!: Górny Śląsk i Świętopełk I morawski · Zobacz więcej »

Augustin Weltzel

Augustin Bogislaus Weltzel (ur. 9 kwietnia 1817 w Jelczu, zm. 4 listopada 1897 w Tworkowie) – niemiecki ksiądz katolicki, historyk Górnego Śląska.

Nowy!!: Górny Śląsk i Augustin Weltzel · Zobacz więcej »

Auschwitz-Birkenau

Tory kolejowe, wartownia i brama główna Auschwitz II (Birkenau), widok z rampy wewnątrz obozu, 1945 Dzieci za drutami obozu. Kadr z filmu sowieckiego dokumentującego wyzwolenie Auschwitz Konzentrationslager Auschwitz, w szczególności KL Auschwitz I (Stammlager), KL Birkenau (Auschwitz II) i KL Monowitz (Auschwitz III) – zespół niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i obozu zagłady, działający w latach 1940–1945 w Oświęcimiu i pobliskich miejscowościach; symbol Zagłady Żydów, nazywany też „fabrykąśmierci”.

Nowy!!: Górny Śląsk i Auschwitz-Birkenau · Zobacz więcej »

Autostrada A1 (Polska)

Autostrada A1, Autostrada BursztynowaVide Stowarzyszenie Miast Autostrady Bursztynowej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Autostrada A1 (Polska) · Zobacz więcej »

Autostrada A4 (Polska)

Krakowa (wschodnim) Wiadukt nad autostradąmiędzy MOP-ami Góra Świętej Anny i Wysoka Odcinek A4 w stronę Zgorzelca przy węźle ''Legnickie Pole''. Ta część trasy pozbawiona jest pasa awaryjnego (od węzła ''Bielany Wrocławskie'' do węzła ''Krzyżowa''). Autostrada A4 – najdłuższa autostrada w Polsce o długości 667 km prowadząca z zachodu na wschód przez południowąPolskę (wzdłuż Sudetów i Karpat).

Nowy!!: Górny Śląsk i Autostrada A4 (Polska) · Zobacz więcej »

Autostrada D1 (Czechy)

Autostrada D1 (czes. dálnice D1) także Brněnská dálnice (autostrada brneńska) – najdłuższa czeska autostrada o planowanej długości 376 km, łącząca pośrednio PragęMiędzy Vyškovem a Lipníkiem nad Bečvou poprzez autostrady D46 i D35.

Nowy!!: Górny Śląsk i Autostrada D1 (Czechy) · Zobacz więcej »

Łódź

(Lodsch, w latach 1940–1945 Litzmannstadt) – miasto na prawach powiatu w środkowej Polsce, w historycznej ziemi łęczyckiej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Łódź · Zobacz więcej »

Żory

Żory – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w województwie śląskim, historycznie na Górnym Śląsku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Żory · Zobacz więcej »

Żur

Żur (żurek, zakwaszona zupa mączna) – zupa przyrządzana na bazie mięsnego wywaru zagęszczanego zakwasem chlebowym, zwykle z mąki żytniej, mająca charakterystyczny kwaśny smak.

Nowy!!: Górny Śląsk i Żur · Zobacz więcej »

Żywiecczyzna

Żywiecczyzna – region geograficzny i etnograficzny w południowej Polsce, historycznie najbardziej wysunięta na zachód część Małopolski, w południowej części obecnego województwa śląskiego i południowozachodniej małopolskiego, ze stolicąw Żywcu.

Nowy!!: Górny Śląsk i Żywiecczyzna · Zobacz więcej »

Barania Góra

Barania Góra (śl: Barańo Gůra) – kopulasty szczyt o wysokości 1215 m w południowo-wschodniej części Beskidu Śląskiego, drugi (po Skrzycznem) pod względem wysokości szczyt tego pasma.

Nowy!!: Górny Śląsk i Barania Góra · Zobacz więcej »

Barszcz (potrawa)

Czysty barszcz czerwony z pasztecikiem Polski barszcz czerwony z uszkami Barszcz – zupa przyrządzana na zakwasie, popularna w krajach Europy środkowej i wschodniej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Barszcz (potrawa) · Zobacz więcej »

Bartłomiej Stein

Bartłomiej Stein, lub Bartholomäus Stein lub Barthel Stein (ur. 1477 w Brzegu, zm. 1520 we Wrocławiu) – śląski geograf i kronikarz, kierownik wrocławskiej szkoły katedralnej na początku XVI wieku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bartłomiej Stein · Zobacz więcej »

Bazylika Najświętszej Marii Panny i św. Bartłomieja w Piekarach Śląskich

Bazylika Najświętszej Marii Panny i św.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bazylika Najświętszej Marii Panny i św. Bartłomieja w Piekarach Śląskich · Zobacz więcej »

Bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Pszowie

Bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny – rzymskokatolicki kościół parafialny i bazylika mniejsza w mieście Pszów.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Pszowie · Zobacz więcej »

Berlin

Berlin – stolica, największe miasto Niemiec i zarazem kraj związkowy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Berlin · Zobacz więcej »

Beskid Śląski

Panorama Beskidu Śląskiego na wysokości Ciśca Kamiennego Małego Skrzycznego Pasmo Klimczoka i Szyndzielni Pasmo Równicy Skrzyczne Malinowska Skała Magurce Wiślańskiej Brenna Hala Ostre Czantorię Wielkąz Kotarza Widok na pasmo Czantorii z okolic wsi Nydek Beskid Śląski – widok z Baraniej Góry Doliny Wapienicy Barania Góra Bielsku-Białej Wieża widokowa na szczycie Baraniej Góry; szczyt jest węzłem szlaków Pasma Baraniej Góry i Skrzycznego Beskid Śląski (czasem również Těšínské Beskydy, 513.45) – pasmo górskie, stanowiące część Beskidów Zachodnich.

Nowy!!: Górny Śląsk i Beskid Śląski · Zobacz więcej »

Beskid Śląsko-Morawski

Beskid Śląsko-Morawski (513.44; czes.: Moravskoslezské Beskydy, słow. Moravskosliezske Beskydy, także Beskid Morawsko-Śląski) – pasmo górskie na pograniczu Czech i Słowacji.

Nowy!!: Górny Śląsk i Beskid Śląsko-Morawski · Zobacz więcej »

Beskidy Zachodnie

Beskidy Zachodnie (513.4-5, słow. Západné Beskydy) – makroregion położony w obrębie Zewnętrznych Karpat Zachodnich, którego średnie wysokości nad poziomem morza oscylująpomiędzy 600 a 1400 m n.p.m. (wyjątek to masyw Pilska i masyw Babiej Góry, które przekraczają1500 m n.p.m.). W skład Beskidów Zachodnich wchodzą.

Nowy!!: Górny Śląsk i Beskidy Zachodnie · Zobacz więcej »

Betonowa granica

Tablica informacyjna nr 3 Betonowa granica (cz. Betonová hranice) – turystyczna przyrodniczo-militarna ścieżka dydaktyczna przedstawiająca czechosłowackie fortyfikacje wykonane w latach 1935-1938 w rejonie wschodniej części Gór Orlickich.

Nowy!!: Górny Śląsk i Betonowa granica · Zobacz więcej »

Biała (dopływ Wisły)

Biała (niem. Bialka) – rzeka w południowej Polsce, prawy dopływ Wisły.

Nowy!!: Górny Śląsk i Biała (dopływ Wisły) · Zobacz więcej »

Biała (miasto)

(potocznie: Biała Prudnicka, daw. Biały, Biały Solc, dodatkowa nazwa w j. niem. Zülz) – miasto w Polsce położone w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Biała.

Nowy!!: Górny Śląsk i Biała (miasto) · Zobacz więcej »

Bielsko-Biała

Bielsko-Biała – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w województwie śląskim, na Pogórzu Śląskim, u stóp Beskidu Małego i Beskidu Śląskiego, nad rzekąBiałąi jej dopływami.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bielsko-Biała · Zobacz więcej »

Bieruń

Bieruń (niem. Berun) – miasto w Polsce, historycznie na Górnym Śląsku, położone w województwie śląskim, siedziba władz powiatu bieruńsko-lędzińskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bieruń · Zobacz więcej »

Bigos

Bigos – tradycyjna dla kuchni polskiej, litewskiej i białoruskiej potrawa z kapusty i mięsa.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bigos · Zobacz więcej »

Bitwa pod Grunwaldem

Władysław Jagiełło i Witold modlący się przed bitwą(Jan Matejko) Bitwa pod Grunwaldem. Diebold Schilling, miniatura (XV wiek) Bitwa pod Grunwaldem (zwana w języku niemieckim pierwsząbitwąpod Tannenbergiem „Schlacht bei Tannenberg”, a w języku litewskim bitwąpod Żalgirisem „Žalgirio mūšis”) – jedna z największych bitew w historii średniowiecznej Europy (pod względem liczby uczestników), stoczona na polach pod Grunwaldem 15 lipca 1410 roku, w czasie trwania wielkiej wojny między siłami zakonu krzyżackiego, wspomaganego przez rycerstwo zachodnioeuropejskie (głównie z Czech, z wielu księstw śląskich, z Pomorza Zachodniego i z pozostałych państw Świętego Cesarstwa Rzymskiego) oraz Prusów pod dowództwem wielkiego mistrza Ulricha von Jungingena, a połączonymi siłami polskimi i litewskimi (złożonymi głównie z Polaków, Litwinów i Rusinów) oraz niewielkich wojsk tatarskich wspieranymi lennikami obu tych krajów (Hospodarstwo Mołdawskie, księstwo mazowieckie, księstwo płockie, księstwo bełskie, Podole i litewskie lenna na Rusi) oraz najemnikami z Czech, Moraw i z księstw Śląska oraz uciekinierami ze Złotej Ordy i chorągwiami prywatnymi (między innymi chorągiew z Nowogrodu Wielkiego księcia Lingwena Semena), pod dowództwem króla Polski Władysława II Jagiełły i wielkiego księcia litewskiego Witolda.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bitwa pod Grunwaldem · Zobacz więcej »

Bitwa pod Legnicą

Bitwa pod Legnicą– bitwa, która rozegrała się 9 kwietnia 1241 w czasie I najazdu mongolskiego na Polskę pomiędzy rycerstwem dolno- i górnośląskim, mało- i wielkopolskim, w liczbie ok.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bitwa pod Legnicą · Zobacz więcej »

Boboluszki

Boboluszki – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Branice, na granicy z Czechami.

Nowy!!: Górny Śląsk i Boboluszki · Zobacz więcej »

Bogumin

Bogumin – miasto na Śląsku Cieszyńskim w Czechach, w kraju morawsko-śląskim przy granicy z Polską.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bogumin · Zobacz więcej »

Bolesław I Srogi

Bolesław I Srogi, lub Bolesław I Okrutny (ur. ok. 908/910, zm. 15 lipca 972) – książę Czech od 935 (ewentualnie od 929) do 972 z dynastii Przemyślidów.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bolesław I Srogi · Zobacz więcej »

Bolesław I Wysoki

Płyta nagrobna Bolesława I Wysokiego w opactwie cystersów w Lubiążu, miedzioryt Bartłomieja Strachowskiego, 1733 Dokument fundacyjny klasztoru cystersów w Lubiążu sygnowany przez Bolesława I Wysokiego księcia Śląska. Bolesław I Wysoki (ur. w 1127, zm. 7 lub 8 grudnia 1201) – książę śląski w latach 1163–1201 (do 1166 bez głównych grodów prowincji, Dolny Śląsk w podziale 1173, w 1201 ponownie Opole, w latach 1177–ok. 1185 strata Głogowa); w latach 1146–1163, 1172–1173, 1177 na wygnaniu.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bolesław I Wysoki · Zobacz więcej »

Bolesław II Szczodry

Aleksandra Lessera. Bolesław II Szczodry (Śmiały) (ur. ok. 1042, zm. 2 lub 3 kwietnia 1081 lub 1082) – książę Polski w latach 1058–1076, król Polski w latach 1076–1079.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bolesław II Szczodry · Zobacz więcej »

Bolesław III Krzywousty

Polska za panowania Bolesława III Krzywoustego Bolesław III Krzywousty (ur. 20 sierpnia 1086Za tądatąopowiadająsię O. Balzer i K. Jasiński, polscy genealodzy., zm. 28 października 1138) – książę małopolski, śląski i sandomierski w latach 1102–1107, książę Polski w latach 1107–1138.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bolesław III Krzywousty · Zobacz więcej »

Bolesław IV Kędzierzawy

Aleksandra Lessera Księstwo mazowieckie Bolesława IV Bolesław IV Kędzierzawy (ur. ok. 1122, zm. 5 stycznia 1173) – książę mazowiecki od 1138, śląski w latach 1146–1163 i sandomierski od 1166.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bolesław IV Kędzierzawy · Zobacz więcej »

Bolesław Pierworodny

Bolesław (Bolko) Pierworodny (niemodliński) (ur. ok. 1293, zm. między 1362 a 1365) – książę niemodliński w latach 1313-1362/5, książę wieluński w latach 1313-1326, od 1327 roku dziedziczny lennik czeski, od 1336 roku książę na Prudniku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bolesław Pierworodny · Zobacz więcej »

Brama Morawska

Antoniego Sujkowskiego (1918). Brama Morawska oznaczona numerem 4. Brama Morawska na mapie Czech granicy polsko-czeskiej, widoczne znaczne obniżenie terenu Bramy Morawskiej Brama Morawska (czes. Moravská brána) – kraina geograficzna w Czechach i Polsce, wąskie zapadlisko między łańcuchami górskimi Sudetami i KarpatamiIlustrowana encyklopedia powszechna Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2011, s. 623.

Nowy!!: Górny Śląsk i Brama Morawska · Zobacz więcej »

Brenna

Brenna (dawniej Brina, Brena) – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, w gminie Brenna.

Nowy!!: Górny Śląsk i Brenna · Zobacz więcej »

Brno

Brno około 1593 roku Widok na katedrę w Brnie Kościół augustianów w Starym Brnie Brno (niem. Brünn, łac. Bruna, dawna nazwa polska Berno) – miasto statutarne na Morawach w Czechach, położone w południowo-wschodniej części kraju u zbiegu rzek Svratki i Svitavy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Brno · Zobacz więcej »

Bronisław Koraszewski

Bronisław Koraszewski (ur. 15 lutego 1864 w Kijewicach, zm. 4 kwietnia 1924 w Katowicach) – polski dziennikarz i działacz społeczny Śląska Opolskiego, ojciec Jacka Koraszewskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bronisław Koraszewski · Zobacz więcej »

Bruntál

Bruntál (niem. Freudenthal, łac. Vallis Gaudiorum, Vrudental, pol. Bruntal) – miasto powiatowe w Czechach, położone na Śląsku Czeskim (choć niektóre tereny w granicach administracyjnych leżąna historycznych Morawach), w kraju morawsko-śląskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bruntál · Zobacz więcej »

Brygida Solga

Brygida Beata Solga (ur. 7 maja 1969) – polska ekonomistka, dr hab.

Nowy!!: Górny Śląsk i Brygida Solga · Zobacz więcej »

Brynica (dopływ Czarnej Przemszy)

Brynica (niem.) – rzeka, prawy dopływ Czarnej Przemszy o długości 57,2 km i powierzchni dorzecza 482,7 km².

Nowy!!: Górny Śląsk i Brynica (dopływ Czarnej Przemszy) · Zobacz więcej »

Brzeg (miasto)

() – miasto w Polsce położone w województwie opolskim, siedziba powiatu brzeskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Brzeg (miasto) · Zobacz więcej »

Brzetysław I

Brzetysław I (ur. najwcześniej przed połową1002, zm. 10 stycznia 1055) – książę Czech od 1035 z dynastii Przemyślidów.

Nowy!!: Górny Śląsk i Brzetysław I · Zobacz więcej »

Byczyna

Byczyna – miasto w Polsce, w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Byczyna.

Nowy!!: Górny Śląsk i Byczyna · Zobacz więcej »

Bytom

Bytom – miasto na prawach powiatu w Polsce, w województwie śląskim, na Wyżynie Śląskiej, w centrum Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Nowy!!: Górny Śląsk i Bytom · Zobacz więcej »

Cesarz rzymski (Święte Cesarstwo Rzymskie)

Maksymiliana II Cesarz rzymski – termin używany przez historyków na określenie średniowiecznego władcy, który otrzymał tytuł cesarza rzymskiego od papieża.

Nowy!!: Górny Śląsk i Cesarz rzymski (Święte Cesarstwo Rzymskie) · Zobacz więcej »

Chełm Śląski

Panorama wsi, z prawej kościół Trójcy Przenajświętszej (2006) Chełm Śląski (niem. Groß Chelm) – wieś w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie bieruńsko-lędzińskim, w gminie Chełm Śląski, położona na Pagórach Jaworznickich przy drodze wojewódzkiej nr 934.

Nowy!!: Górny Śląsk i Chełm Śląski · Zobacz więcej »

Cholera

Cholera – ostra i zaraźliwa choroba zakaźna przewodu pokarmowego, której przyczynąjest spożycie pokarmu lub wody skażonej Gram-ujemnąbakterią– szczepami przecinkowca cholery (Vibrio cholerae) produkującego enterotoksynę.

Nowy!!: Górny Śląsk i Cholera · Zobacz więcej »

Chorzów

Planetarium Chorzów (1922–1934 Królewska Huta; niem. Königshütte) – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w województwie śląskim, w centrum Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP), lokalny ośrodek gospodarczy oraz kulturalny.

Nowy!!: Górny Śląsk i Chorzów · Zobacz więcej »

Chráněná krajinná oblast Beskydy

Chráněná krajinná oblast Beskydy (CHKO Beskydy) – obszar chronionego krajobrazu w Czechach, w kraju morawsko-śląskim i zlińskim, obejmujący Beskid Śląsko-Morawski, część Gór Wsetyńskich oraz część Jaworników.

Nowy!!: Górny Śląsk i Chráněná krajinná oblast Beskydy · Zobacz więcej »

Chráněná krajinná oblast Jeseníky

Chráněná krajinná oblast Jeseníky (CHKO Jeseníky) – obszar chronionego krajobrazu w Czechach, w kraju morawsko-śląskim (powiat Bruntál) i ołomunieckim (powiaty Jesionik (czes. Okres Jeseník) i Šumperk) z siedzibąw Jesioniku (czes. Jeseník).

Nowy!!: Górny Śląsk i Chráněná krajinná oblast Jeseníky · Zobacz więcej »

Chudów (województwo śląskie)

Nieoficjalny herb wsi Chudów Chudów (niem. Chudow, Chutow) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Gierałtowice.

Nowy!!: Górny Śląsk i Chudów (województwo śląskie) · Zobacz więcej »

Cieszyn

Cieszyn – miasto w południowej Polsce nad rzekąOlzą, na granicy z Czechami, w województwie śląskim, siedziba władz powiatu cieszyńskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Cieszyn · Zobacz więcej »

Cywilizacja zachodnia

Samuela P. Huntingtona. Ciemnoniebieski – kraje bezwzględnie należące do cywilizacji zachodniej. Jasnoniebieski – kraje częściowo do niej należące Cywilizacja zachodnia, kultura zachodnia, Zachód, kultura europejska, kultura euroatlantycka – kultura bądź cywilizacja ukształtowana w Europie Zachodniej, a wraz z ekspansjągospodarczo-politycznąod czasów renesansu rozprzestrzeniona na inne tereny, w szczególności Amerykę Północną, Australię i NowąZelandię.

Nowy!!: Górny Śląsk i Cywilizacja zachodnia · Zobacz więcej »

Częstochowa

Częstochowa – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w województwie śląskim, siedziba powiatu częstochowskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Częstochowa · Zobacz więcej »

Czechosłowacja

Mapa fizyczna Czechosłowacji w latach 1920–1938 Mapa Czechosłowacji w latach 1969–1990 Czechosłowacja (lub) – historyczne państwo w Europie Środkowej, istniejące w latach 1918–1938 i 1945–1992.

Nowy!!: Górny Śląsk i Czechosłowacja · Zobacz więcej »

Czechowice-Dziedzice

Czechowice-Dziedzice (Czechowitz-Dziedzitz; do 21 listopada 1958 Czechowice) – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie bielskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Czechowice-Dziedzice; miasto leży historycznie na Górnym Śląsku w aglomeracji bielskiej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Czechowice-Dziedzice · Zobacz więcej »

Czechy

Czechy, Republika Czeska – unitarne państwo śródlądowe w Europie Środkowej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Czechy · Zobacz więcej »

Czerwonków

Czerwonków (od 1936 r. Schirmke) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Baborów.

Nowy!!: Górny Śląsk i Czerwonków · Zobacz więcej »

Czesi

Czesi – naród zachodniosłowiański zamieszkujący głównie obszar Czech i będący ich głównym składnikiem ludnościowym; mniejsze zbiorowości występujątakże w USA, Kanadzie, Niemczech, Słowacji, Argentynie, Australii, Austrii, Szwajcarii i in.

Nowy!!: Górny Śląsk i Czesi · Zobacz więcej »

Dagome iudex

Zapis dokumentu – incipit pochodzącego z końca X wieku regestu kopii dokumentu donacyjnego władcy identyfikowanego z księciem Polski Mieszkiem I, darowującego państwo, nazwane w dokumencie „Civitas Schinesghe”, w opiekę Stolicy Apostolskiej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Dagome iudex · Zobacz więcej »

Danina

Danina (trybut z łac. tributum) – świadczenie o charakterze przymusowym, funkcjonujące w starożytności oraz średniowieczu, uiszczane monarsze przez poddanych lub władcy silniejszemu przez władcę słabszego jako wyraz uznania jego zwierzchności.

Nowy!!: Górny Śląsk i Danina · Zobacz więcej »

Danuta Kisielewicz

Danuta Kisielewicz – (ur. 7 czerwca 1948, Skiby, woj. świętokrzyskie) – polska historyk i politolog, badaczka problematyki historii najnowszej Śląska i Polski, problematyki jenieckiej, historii wojskowości, myśli politycznej, profesor Instytutu Politologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Opolskiego (obecnie emerytowany profesor Instytutu Nauk o Polityce i Administracji Wydziału Nauk o Polityce i Komunikacji Społecznej UO).

Nowy!!: Górny Śląsk i Danuta Kisielewicz · Zobacz więcej »

Dębowiec (województwo opolskie)

Dębowiec – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik.

Nowy!!: Górny Śląsk i Dębowiec (województwo opolskie) · Zobacz więcej »

Deportacje z terenów Górnego Śląska do ZSRR (1945)

Deportacje z terenów Górnego Śląska do ZSRR, Deportacje Górnoślązaków do ZSRR – masowe aresztowania i deportacje do pracy przymusowej na terenie ZSRR, przeprowadzone przez sowieckie organy bezpieczeństwa NKWD, Smiersz i podporządkowanych im funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego Rządu Tymczasowego na terenie Górnego Śląska po zajęciu jego obszaru przez Armię Czerwonązimą1945.

Nowy!!: Górny Śląsk i Deportacje z terenów Górnego Śląska do ZSRR (1945) · Zobacz więcej »

Diecezja ostrawsko-opawska

Diecezja ostrawsko-opawska – diecezja Kościoła łacińskiego w Czechach, należąca do metropolii morawskiej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Diecezja ostrawsko-opawska · Zobacz więcej »

Dobrodzień

Dobrodzień (dodatkowa nazwa) – miasto na Górnym Śląsku, w województwie opolskim, w powiecie oleskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Dobrodzień.

Nowy!!: Górny Śląsk i Dobrodzień · Zobacz więcej »

Dolní Benešov

Dolní Benešov (dawniej Benešov u Hlučína, niem. Markt Beneschau, pol. Beneszów Dolny) − miasto w Czechach, w kraju morawsko-śląskim, historycznie położone na Czeskim Śląsku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Dolní Benešov · Zobacz więcej »

Dolny Śląsk

Dolny Śląsk – część historycznej krainy Śląska, położona w południowo-zachodniej Polsce nad środkowąOdrąoraz w północnej części Czech.

Nowy!!: Górny Śląsk i Dolny Śląsk · Zobacz więcej »

Donieckie Zagłębie Węglowe

Ukraina z zaznaczonym Donbasem Donbas jako kraina historyczna Donieckie Zagłębie Węglowe (trb. Donećkyj wuhilnyj basejn;, trb. Donieckij kamiennougolnyj bassjejn), w skrócie Donbas (ukr. Донбас, ros. Донбасс) – okręg przemysłowy we wschodniej Ukrainie (obwody doniecki i ługański) i w południowo-zachodniej Rosji (obwód rostowski).

Nowy!!: Górny Śląsk i Donieckie Zagłębie Węglowe · Zobacz więcej »

Dorota Simonides

Senacie RP (2009) Dorota Elżbieta Simonides (ur. 19 listopada 1928 w Janowie) – polska folklorystka, wykładowczyni akademicka, polityk, profesor nauk humanistycznych, posłanka na Sejm PRL VIII kadencji, w latach 1990–2005 senator I, II, III, IV i V kadencji.

Nowy!!: Górny Śląsk i Dorota Simonides · Zobacz więcej »

Dorzecze Wisły

Największa obszarowo różnica. Dorzecze Wisły – obszar, z którego do rzeki głównej Wisły spływająwszystkie jej dopływy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Dorzecze Wisły · Zobacz więcej »

Drezno

Drezno (dawniej Drezdno) – miasto we wschodnich Niemczech, na Pogórzu Zachodniosudeckim, położone nad Łabą, stolica kraju związkowego Saksonia.

Nowy!!: Górny Śląsk i Drezno · Zobacz więcej »

Droga ekspresowa S1 (Polska)

Droga ekspresowa S1 – budowana polska droga ekspresowa o docelowej długości łącznej ok.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga ekspresowa S1 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga ekspresowa S11 (Polska)

Droga ekspresowa S11 – budowana polska droga ekspresowa Kołobrzeg–Piekary Śląskie o projektowanej łącznej długości ok.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga ekspresowa S11 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 1 (Polska)

Droga krajowa nr 1 (DK1) – droga krajowa klasy A, S, GP oraz na krótkim odcinku klasy G łącząca północ Polski (Gdańsk) z południem: Gorzyczkami lub Zwardoniem (istniejądwie równoległe trasy oznaczone jako DK1). Jest jednąz głównych tras w Polsce o przebiegu południkowym. Stanowi polskączęść międzynarodowego szlaku komunikacyjnego E75 Helsinki – Gdańsk – Łódź – Budapeszt – Ateny. Biegnie przez województwa: pomorskie, kujawsko-pomorskie, łódzkie i śląskie. Na północy rozpoczyna się w miejscowości Rusocin na węźle z drogąekspresowąS6 i biegnie autostradąA1 do Pyrzowic do węzła z drogąekspresowąS1, gdzie rozwidla się (rozpoczyna podwójny przebieg): od Pyrzowic do granicy z Czechami w Gorzyczkach oraz od Pyrzowic przez Dąbrowę Górniczą, Tychy, Bielsko-Białą, Żywiec do granicy ze Słowacjąw Zwardoniu. Trasa trzykrotnie (w pobliżu Grudziądza, Torunia i w Czechowicach-Dziedzicach) przekracza Wisłę.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 1 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 11 (Polska)

Droga krajowa nr 11 – droga krajowa klasy GP w zachodniej części Polski o długości 596 km.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 11 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 38 (Polska)

Droga krajowa nr 38 (DK38) – droga krajowa klasy G w województwie opolskim o długości ok.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 38 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 4 (Polska)

Droga krajowa nr 4 – droga krajowa znajdująca się w południowej części Polski, łącząca granicę polsko-niemieckąw Jędrzychowicach z granicąpolsko-ukraińskąw Korczowej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 4 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 40 (Polska)

Droga krajowa nr 40 (DK40, także Trasa Sudecka) – droga krajowa klasy G o długości 102,777 km przebiegająca przez województwa: opolskie i śląskie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 40 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 41 (Polska)

Droga krajowa nr 41 (DK41) – droga krajowa klasy G w województwie opolskim przebiegająca przez powiat nyski oraz prudnicki o długości ok.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 41 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 42 (Polska)

Droga krajowa nr 42 – droga krajowa klasy GP oraz klasy G przebiegająca przez województwa: opolskie, śląskie, łódzkie oraz świętokrzyskie o długości ok.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 42 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 44 (Polska)

Droga krajowa nr 44 (DK44) – droga krajowa klasy GP oraz klasy G przebiegająca przez województwo śląskie oraz małopolskie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 44 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 46 (Polska)

Droga krajowa nr 46 (DK46) – droga krajowa klasy GP o długości 270 km przebiegająca przez województwa dolnośląskie, opolskie i śląskie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 46 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 78 (Polska)

Droga krajowa nr 78 – droga krajowa klasy GP o długości ok.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 78 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 79 (Polska)

Droga krajowa nr 79 – droga krajowa klasy S, GP oraz G przebiegająca z centralnej przez południowo-wschodniądo południowej części kraju.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 79 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 81 (Polska)

Droga krajowa nr 81 – droga krajowa klasy GP o długości ok.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 81 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 86 (Polska)

Droga krajowa nr 86 (DK86) – droga krajowa klasy GP oraz klasy S prowadząca dawnym śladem „jedynki”.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 86 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 88 (Polska)

Droga krajowa nr 88 – droga krajowa klasy GP biegnąca przez województwa: opolskie i śląskie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 88 (Polska) · Zobacz więcej »

Droga krajowa nr 94 (Polska)

Droga 94 w Wielkiej Wsi (woj. małopolskie) Droga 94 w Modlniczce (woj. małopolskie) Droga nr 94 w Olkuszu Dębicy (DK94) Węzeł (ul. Wielicka) DK94 z A4 w Krakowie Droga krajowa nr 94 – droga krajowa klasy GP oraz częściowo G, będąca bezpłatnątrasąalternatywnądla autostrady A4.

Nowy!!: Górny Śląsk i Droga krajowa nr 94 (Polska) · Zobacz więcej »

Dwujęzyczne nazewnictwo geograficzne w Polsce

Dwujęzyczne nazewnictwo geograficzne w Polsce – zgodnie z ustawąz dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym na terenach zamieszkanych przez mniejszości narodowe, etniczne lub posługujące się językiem regionalnym, istnieje możliwość wprowadzenia nazewnictwa geograficznego w językach mniejszości.

Nowy!!: Górny Śląsk i Dwujęzyczne nazewnictwo geograficzne w Polsce · Zobacz więcej »

Dział wód

Kontynentalne działy wód w Europie Kontynentalne działy wód w Ameryce Północnej Dział wód (dział wodny, rzadziej wododział) – umowna linia rozgraniczająca sąsiednie zlewnie lub dorzecza; dla wód powierzchniowych wyznacza się go na podstawie analizy ukształtowania terenu, a dla wód podziemnych w drodze rozpoznania wysokości zalegania zwierciadła wód podziemnych i układu utworów geologicznych.

Nowy!!: Górny Śląsk i Dział wód · Zobacz więcej »

Dziennik Górnośląski

Dziennik Górnośląski (Dziennik Górno-Ślązki) – polska gazeta wydawana w Piekarach Śląskich i Bytomiu w latach 1848–1849 adresowana do Polaków zamieszkujących na Górnym Śląsku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Dziennik Górnośląski · Zobacz więcej »

Ekskomunika

Juliusza Knoora z ok. 1840 roku Ekskomunika (z łac. excommunicatio – poza wspólnotą, wyłączenie ze wspólnoty, pot. klątwa, wyklęcie i anatema) – w chrześcijaństwie najwyższa kara kościelna, polegająca na wykluczeniu z życia Kościoła.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ekskomunika · Zobacz więcej »

El Hierro

El Hierro (zwana też Isla del Meridiano, „WyspąPołudnikową”) – wyspa w hiszpańskim archipelagu Wysp Kanaryjskich zaliczanym do Makaronezji.

Nowy!!: Górny Śląsk i El Hierro · Zobacz więcej »

Elżbieta Kaszuba

Elżbieta Kaszuba (ur. 1960) – polska historyk, specjalizująca się w historii Polski i powszechnej XX wieku, historii Śląska oraz propagandzie politycznej; profesor związana z uczelniami we Wrocławiu.

Nowy!!: Górny Śląsk i Elżbieta Kaszuba · Zobacz więcej »

Elżbieta Lukrecja

Elżbieta Lukrecja (ur. 1 czerwca 1599 – zm. 19 maja 1653) – księżna cieszyńska.

Nowy!!: Górny Śląsk i Elżbieta Lukrecja · Zobacz więcej »

Emanuel Smołka

Emanuel Smołka także Smolka (ur. 1820 w Cyprzanowie, zm. 1854) – polski działacz narodowościowy i społeczny na Górnym Śląsku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Emanuel Smołka · Zobacz więcej »

Ewa Chojecka

Ewa Sabina Chojecka (ur. 13 kwietnia 1933 w Bielsku) – polska historyk sztuki, profesor zwyczajny dr hab.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ewa Chojecka · Zobacz więcej »

Familok

Rudzie Śląskiej – Nowy Bytom ul. Niedurnego Chwałowicach, dzielnicy Rybnika, widok od podwórza ul. Niedurnego Klatka schodowa w familoku, Chorzów ul. Hajducka Familok (niem. Familien-Block „rodzinny blok”) – budynek wielorodzinny, przeznaczony dla pracowników przemysłu ciężkiego i ich rodzin, przede wszystkim górników, hutników oraz średniego personelu urzędniczego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Familok · Zobacz więcej »

Ferdynand I Habsburg

Ferdynand I (ur. 10 marca 1503 w Alcalá de Henares, zm. 25 lipca 1564 w Wiedniu) – arcyksiążę Austrii oraz książę Styrii, Krainy i Karyntii od 1521, hrabia Tyrolu w latach od 1522, król Czech, Węgier i Chorwacji od 1526, król niemiecki od 1531, cesarz rzymski od 1558.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ferdynand I Habsburg · Zobacz więcej »

Filip Robota

Filip Jakub Robota (ur. 30 kwietnia 1841 w Gostomi, zm. 17 maja 1902 w Prudniku) – polski nauczyciel, publicysta, działacz oświatowy i społeczno-narodowy na Górnym Śląsku, propagator polskiego ruchu teatralnego i śpiewaczego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Filip Robota · Zobacz więcej »

Florentyna Rzemieniuk

Florentyna Rzemieniuk, pseud.

Nowy!!: Górny Śląsk i Florentyna Rzemieniuk · Zobacz więcej »

Franciszek Michejda

Grób Franciszka Michejdy Franciszek Michejda (ur. 3 października 1848 w Olbrachcicach na ówczesnym Śląsku Austriackim, zm. 12 lutego 1921 w Nawsiu, w Czechosłowacji) – polski duchowny ewangelicko-augsburski, działacz narodowy na Śląsku Cieszyńskim, członek korespondent Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu od 1895 roku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Franciszek Michejda · Zobacz więcej »

Friedrichshafen

Friedrichshafen – miasto powiatowe w Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia, w rejencji Tybinga, w regionie Bodensee-Oberschwaben, siedziba powiatu Bodenseekreis, oraz wspólnoty administracyjnej Friedrichshafen.

Nowy!!: Górny Śląsk i Friedrichshafen · Zobacz więcej »

Frydek (Frydek-Mistek)

Frydek (cz. Frýdek, niem. Friedek, Friedeck, łac. Fridecca) – dawne miasto, obecnie część miasta Frydek-Mistek w kraju morawsko-śląskim, w powiecie Frydek-Mistek w Czechach w granicach historycznego regionu Śląska Cieszyńskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Frydek (Frydek-Mistek) · Zobacz więcej »

Frydek-Mistek

Frydek-Mistek (wym.) – miasto powiatowe w Czechach, w kraju morawsko-śląskim, nad Ostrawicą(dopływ Odry), na skraju Ostrawsko-Karwińskiego Zagłębia Węglowego, na granicy Śląska Cieszyńskiego (Frýdek) i Moraw (Místek), ok.

Nowy!!: Górny Śląsk i Frydek-Mistek · Zobacz więcej »

Fryderyk I Barbarossa

Fryderyk I Barbarossa (Rudobrody) (ur. ok. 1122, zm. 10 czerwca 1190) – z dynastii Hohenstaufów, syn księcia Szwabii – Fryderyka II i księżniczki Judyty, córki księcia Bawarii Henryka IX Czarnego (zm. 1126) z rodu Welfów, konkurencyjnego w tamtym okresie wobec Hohenstaufów.

Nowy!!: Górny Śląsk i Fryderyk I Barbarossa · Zobacz więcej »

Fryderyk II Wielki

Fryderyk II Wielki, niem. Friedrich II von Hohenzollern (ur. 24 stycznia 1712 w Berlinie, zm. 17 sierpnia 1786 w Poczdamie) – król Prus w latach 1740–1786.

Nowy!!: Górny Śląsk i Fryderyk II Wielki · Zobacz więcej »

Fryderyk V (palatyn reński)

Fryderyk V, zw.

Nowy!!: Górny Śląsk i Fryderyk V (palatyn reński) · Zobacz więcej »

Frysztat

Frysztat (cz., niem. Freistadt, ciesz. Frysztot) – część Karwiny w kraju morawsko-śląskim, w powiecie Karwina w Czechach, na Śląsku Cieszyńskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Frysztat · Zobacz więcej »

Gabriela Wąs

Gabriela Barbara Wąs – polska historyk, dr hab.

Nowy!!: Górny Śląsk i Gabriela Wąs · Zobacz więcej »

Gazeta Opolska

Gazeta Opolska (Opole) – czasopismo społeczno-polityczne wydawane w latach 1890–1923 w Opolu.

Nowy!!: Górny Śląsk i Gazeta Opolska · Zobacz więcej »

Gazeta Wyborcza

Tablica upamiętniająca ukazanie się pierwszego numeru „Gazety Wyborczej” oraz założycieli dziennika, odsłonięta w holu siedziby redakcji 9 maja 2014 Biura redakcji „Gazety Wyborczej” w Warszawie Warszawska redakcja lokalnego dodatku dziennika „Gazeta Wyborcza” – ogólnopolski opiniotwórczy dziennik społeczno-polityczny o profilu centro-liberalnym, wydawany od 1989 w Warszawie przez spółkę Agora.

Nowy!!: Górny Śląsk i Gazeta Wyborcza · Zobacz więcej »

Górale śląscy

Górale śląscy (gw. Gorole) – grupa etnograficzna ludności polskiej, zamieszkująca pierwotnie tereny Beskidu Śląskiego i Beskidu Śląsko-MorawskiegoDo 1968 uważanego za część Beskidu Śląskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Górale śląscy · Zobacz więcej »

Górnictwo

Kopalnia odkrywkowa Garzweiler, Niemcy Katowicach Stare narzędzia górnicze używane na terenie Śląska mundurach górniczych Górnicy po pracy (Limburgia (Holandia)) Górnictwo (kopalnictwo) – dziedzina przemysłu obejmująca ogół działalności zmierzającej do wydobycia kopaliny i jej przygotowania w procesie wzbogacania (obniżania zawartości zanieczyszczeń) do zastosowania w różnych dziedzinach przemysłu (wydobywanie surowców mineralnych lub organicznych, np. torfu, w kopalniach) bądź bezpośredniego wykorzystania w życiu codziennym.

Nowy!!: Górny Śląsk i Górnictwo · Zobacz więcej »

Górnośląski Okręg Przemysłowy

Górnośląski Okręg Przemysłowy (GOP) – największy okręg przemysłowy Polski.

Nowy!!: Górny Śląsk i Górnośląski Okręg Przemysłowy · Zobacz więcej »

Górnośląskie Koleje Wąskotorowe

Wąskotorowe linie kolejowe na Górnym Śląsku; na czarno oznaczone odcinki czynne, na czerwono – nieczynne i zlikwidowane Lxd2) Pociąg Górnośląskich Kolei Wąskotorowych na stacji w Miasteczku Śląskim Pociąg Górnośląskich Kolei Wąskotorowych W-14 relacji Miasteczko Śląskie Wąsk.-Bytom Wąsk. Pociąg GKW '''Induexpress''' opuścił przystanek '''Bytom Wąskotorowy''' i zmierza w kierunku '''EC Szombierki'''. Górnośląskie Koleje Wąskotorowe (GKW, miejscowa nazwa rosbanka, niem. Oberschlesische Schmalspurbahnen (OSSB)) – publiczna sieć kolei wąskotorowych o prześwicie toru 785 mm, uruchomiona w połowie XIX wieku, służąca pierwotnie głównie do transportu surowców i półproduktów między zakładami przemysłowymi Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Górnośląskie Koleje Wąskotorowe · Zobacz więcej »

Górnośląskie Tramwaje Parowe

Górnośląskie Tramwaje Parowe (niem. Oberschlesische Dampfstraßenbahn GmbH, w skr. ODS) – berlińska spółka, która od 1894 r. budowała pierwsząsieć tramwajów parowych w GOP, elektryfikowanąod 1898 r. Spółka zbudowała także kolej lokalnąGliwice – Rudy – Racibórz.

Nowy!!: Górny Śląsk i Górnośląskie Tramwaje Parowe · Zobacz więcej »

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia

Logo Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia (GZM) – związek metropolitalny w południowej Polsce, w województwie śląskim, utworzony na obszarze konurbacji górnośląskiej 1 lipca 2017 rozporządzeniem Rady Ministrów, na podstawie ustawy z dnia 9 marca 2017.

Nowy!!: Górny Śląsk i Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia · Zobacz więcej »

Górny Śląsk (prowincja)

Górny Śląsk w latach 1939–1945 na tle ziem polskich okupowanych przez III Rzeszę Prowincja Górny Śląsk (niem. Provinz Oberschlesien) – prowincja niemiecka utworzona w październiku 1919 roku przez władze Niemiec na terenach Górnego Śląska, które były wówczas pod władaniem Niemiec.

Nowy!!: Górny Śląsk i Górny Śląsk (prowincja) · Zobacz więcej »

Góry Opawskie

Czeski obszar Gór Opawskich Góry Opawskie (332.63) – mezoregion wchodzący w skład pasma górskiego Jesioników (cz. Jeseníky), w Sudetach Wschodnich, w Czechach i częściowo w Polsce z najwyższym szczytem: Příčný vrch (pol. Góra Poprzeczna), położonym na terenie Czech.

Nowy!!: Górny Śląsk i Góry Opawskie · Zobacz więcej »

Głogówek

(daw. Górny Głogów, Mały Głogów, dodatkowa nazwa w j. niem. Oberglogau) – miasto w Polsce położone w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Głogówek.

Nowy!!: Górny Śląsk i Głogówek · Zobacz więcej »

Głubczyce

Głubczyce (śl. Gubczýcé) – miasto w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Głubczyce.

Nowy!!: Górny Śląsk i Głubczyce · Zobacz więcej »

Gdańsk

Gdańsk – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce w województwie pomorskim, położone nad Morzem Bałtyckim u ujścia Motławy do Wisły nad ZatokąGdańską, największe pod względem powierzchni miasto w kraju.

Nowy!!: Górny Śląsk i Gdańsk · Zobacz więcej »

Geograf Bawarski

Geograf Bawarski – anonimowy mnich znany ze sporządzenia spisu grodów zwanego „Zapiskąkarolińską”, nota Descriptio civitatum et regionum ad septentrionalem plagam Danubii (pol. Opis grodów i ziem z północnej strony Dunaju) spisana około roku 845 w Ratyzbonie dla Ludwika Niemca, odkryta w bibliotece elektora bawarskiego, w księdze z XII w., przez hrabiego de Buat, ministra pełnomocnego Ludwika XV, który ogłosił jądrukiem w 1772.

Nowy!!: Górny Śląsk i Geograf Bawarski · Zobacz więcej »

Germanizacja

1301–1400 Germanizacja (także niemczenie) – proces przyswajania języka lub kultury niemieckiej przez jednostki i grupy społeczne funkcjonujące wcześniej w ramach innych kultur.

Nowy!!: Górny Śląsk i Germanizacja · Zobacz więcej »

Gierkówka

Korek na odcinku wyjazdowym z Warszawy przed długim weekendem Gierkówka – potoczna nazwa drogi szybkiego ruchu łączącej Warszawę z Katowicami, zbudowanej w latach 1972–1976, pochodząca od osoby Edwarda Gierka, I sekretarza KC PZPR, który był inicjatorem jej budowy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Gierkówka · Zobacz więcej »

Gliwice

Rzeka Kłodnica w Gliwicach starówkę radiostacji gliwickiej Gliwice – miasto na prawach powiatu w Polsce, na Górnym Śląsku, w województwie śląskim, położone na Wyżynie Śląskiej, nad rzekąKłodnicą.

Nowy!!: Górny Śląsk i Gliwice · Zobacz więcej »

Golęszyce

Lokalizacja plemion śląskich w IX i X wieku powiecie wodzisławskim Czechach Golęszyce, Gołęszyce, Gołężyce (cz. kmen Holasiců, Holasicové, niem. Golensizen) – słowiańskie plemię z grupy lechickiej, żyjące we wczesnym średniowieczu na południu późniejszego Górnego Śląska u źródeł Odry, na południowy wschód od pasma Jeseników, na północny zachód od źródeł rzeki Wisły.

Nowy!!: Górny Śląsk i Golęszyce · Zobacz więcej »

Golonka

Położenie golonek Golonka – mięso z kością, fragment nogi przedniej lub tylnej, pozyskiwane z tuszy wieprzowej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Golonka · Zobacz więcej »

Gorzyczki (województwo śląskie)

Nieoficjalny herb wsi Gorzyczki Gorzyczki – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim, w gminie Gorzyce, przy granicy z Czechami około 10 kilometrów na południe od Wodzisławia Śląskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Gorzyczki (województwo śląskie) · Zobacz więcej »

Grodzisko w Międzyświeciu

Po lewej majdan, po prawej obwałowanie zachodnie Grodzisko w Międzyświeciu – wczesnośredniowieczne grodzisko położone w Międzyświeciu w miejscu zwanym Piekiełkiem, nieopodal granicy administracyjnej miasta Skoczowa, za którego praosadę uchodzi.

Nowy!!: Górny Śląsk i Grodzisko w Międzyświeciu · Zobacz więcej »

Gustaw Morcinek

Gustaw Morcinek, właśc.

Nowy!!: Górny Śląsk i Gustaw Morcinek · Zobacz więcej »

Gwiazdka Cieszyńska

Gwiazdka Cieszyńska – Pismo naukowe i zabawne – tygodnik wydawany w Cieszynie w latach 1851–1939.

Nowy!!: Górny Śląsk i Gwiazdka Cieszyńska · Zobacz więcej »

Hałda

Lędzinach data dostępu.

Nowy!!: Górny Śląsk i Hałda · Zobacz więcej »

Habsburgowie

Habsburgowie – dynastia niemiecka (von Habsburg).

Nowy!!: Górny Śląsk i Habsburgowie · Zobacz więcej »

Hawierzów

Hawierzów (cz.) – miasto statutarne w powiecie Karwina, w kraju morawsko-śląskim w Czechach.

Nowy!!: Górny Śląsk i Hawierzów · Zobacz więcej »

Henckel von Donnersmarck

Herb rodowy z 1417 Henckel von Donnersmarckowie – górnośląski ród magnatów ziemskich i przemysłowych.

Nowy!!: Górny Śląsk i Henckel von Donnersmarck · Zobacz więcej »

Henryk I Brodaty

Płyta nagrobna Henryka I Brodatego w kościele cysterek w Trzebnicy, miedzioryt Bartłomieja Strachowskiego, 1733 Henryk I Brodaty (Jędrzych I Brodaty, ur. między 1165 a 1170, zm. 19 marca 1238 w Krośnie Odrzańskim) – książę wrocławski w latach 1201–1238, opolski 1201–1202, kaliski 1206–1207 i od 1234, władca ziemi lubuskiej do 1206, 1210–1218 i od 1230, od 1231 książę krakowski, od 1234 w południowej Wielkopolsce po rzekę Wartę, od 1230 opieka nad Opolem, od 1232 opieka nad Sandomierzem, od 1234 pełnia władzy nad Opolszczyzną(przekazanie Kazimierzowicom w zamian ziemi kaliskiej pod swoim zwierzchnictwem), ze śląskiej linii dynastii Piastów, założyciel tzw.

Nowy!!: Górny Śląsk i Henryk I Brodaty · Zobacz więcej »

Henryk II Pobożny

Anna Czeska i Henryk II Pobożny Monarchia Henryków Śląskich (1201-1241) Aleksandra Lessera. Św. Jadwiga i Anna Czeska rozpaczające nad zwłokami Henryka Pobożnego Plac Orląt Lwowskich w Legnicy - relief na pomniku upamiętniającym Jubileusz Roku 2000 i 760-lecie bitwy stoczonej w 1241 roku na legnickich polach Stanisław Wyspiański, ''Henryk Pobożny'' Henryk II Pobożny (ur. 1196/1207, zm. 9 kwietnia 1241 na Legnickim Polu) – książę śląski, krakowski i wielkopolski 1238–1241 (do 1239 tylko w południowej Wielkopolsce po linię rzeki Warty) oraz Sługa Boży Kościoła katolickiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Henryk II Pobożny · Zobacz więcej »

Homo erectus

Czaszka ''Homo erectus'' (''H. e. tautavelensis'') Homo erectus (człowiek wyprostowany) synonim pitekantrop (Pithecanthropus erectus) – kopalny gatunek człowieka z epoki plejstocenu, stanowiący jeden z pośrednich szczebli ewolucyjnych między australopitekami a współczesnym człowiekiem.

Nowy!!: Górny Śląsk i Homo erectus · Zobacz więcej »

Horst Bienek

Tablica pamiątkowa w języku niemieckim Horst Bienek (ur. 7 maja 1930 w Gliwicach, zm. 7 grudnia 1990 w Monachium) – niemiecki pisarz, publicysta, tłumacz, reżyser filmowy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Horst Bienek · Zobacz więcej »

Hulczyn

Hulczyn – miasto we wschodnich Czechach, w kraju morawsko-śląskim, w powiecie Opawa.

Nowy!!: Górny Śląsk i Hulczyn · Zobacz więcej »

Hutnictwo

Symbol hutnictwa. Godło hutnicze: skrzyżowany młotek i kleszcze Huta Krupp Mannesmann w Duisburgu Walcownia w Riesie Samsonowie Hutnictwo – gałąź przemysłu zajmująca się wytapianiem metali i ich stopów z rud z domieszkązłomu oraz ich obróbkąplastycznąna półprodukty i wyroby gotowe.

Nowy!!: Górny Śląsk i Hutnictwo · Zobacz więcej »

I powstanie śląskie

I powstanie śląskie – wystąpienie zbrojne zorganizowane przez PolskąOrganizację WojskowąGórnego Śląska mające na celu przyłączenie Górnego Śląska do Polski.

Nowy!!: Górny Śląsk i I powstanie śląskie · Zobacz więcej »

I wojna światowa

I wojna światowa (przed II wojnąświatowąnazywana WielkąWojną) – wojna światowa, trwająca od 28 lipca 1914 do 11 listopada 1918, w której ścierały się dwa stronnictwa.

Nowy!!: Górny Śląsk i I wojna światowa · Zobacz więcej »

Idzi Panic

Idzi Panic (ur. 24 listopada 1952 w Wodzisławiu Śląskim) – polski historyk, profesor nauk humanistycznych, pracownik naukowo-dydaktyczny Uniwersytetu Śląskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Idzi Panic · Zobacz więcej »

Ignacy Świeży

Ignacy Świeży (ur. 12 października 1839 w Kończycach Wielkich, zm. 22 października 1902 w Cieszynie) – polski ksiądz katolicki, działacz narodowy i oświatowy na Śląsku Cieszyńskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ignacy Świeży · Zobacz więcej »

II powstanie śląskie

Zasięg powstań śląskich II powstanie śląskie – wystąpienie zbrojne trwające od 19/20 sierpnia do 25 sierpnia 1920 r., mające na celu usunięcie z obszaru plebiscytowego niemieckich organów bezpieczeństwa oraz utworzenie mieszanej policji polsko-niemieckiej opartej na zasadzie parytetu. II powstanie śląskie to jedna z pięciu zakończonych sukcesem polskich insurekcji obok dwóch powstań wielkopolskich z 1806 r. i z lat 1918–1919, powstania sejneńskiego z 1919 r. oraz III powstania śląskiego z 1921 r.

Nowy!!: Górny Śląsk i II powstanie śląskie · Zobacz więcej »

II Rzeczpospolita

Herb Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1927 Republika Polska w połowie listopada 1918 r. Urzędu Skarbu Narodowego, Kalisz, 1918 Gęstość zaludnienia II Rzeczypospolitej według spisu powszechnego w 1931 r. Belweder w Warszawie ulica Wiejska 1930 CzechosłowacjąWystawa światowa, Paryż, 1925, pawilon polski Wystawa światowa, Paryż, 1937, pawilon polski Wystawa światowa, Nowy Jork, 1939, pawilon polski władz RP na uchodźstwie XII 1939- VI 1940 II Rzeczpospolita (II RP; nazwa oficjalna: Rzeczpospolita Polska) – historyczne państwo polskie istniejące w latach 1918–1945, tj.

Nowy!!: Górny Śląsk i II Rzeczpospolita · Zobacz więcej »

II wojna światowa

Polskiego Radia o wybuchu wojny II wojna światowa – największa i najkrwawsza wojna w dziejach, zaliczana do wojen totalnych, trwająca od 1 września 1939 roku do 2 września 1945 roku.

Nowy!!: Górny Śląsk i II wojna światowa · Zobacz więcej »

III powstanie śląskie

Zasięg powstań śląskich III powstanie śląskie – wystąpienie zbrojne trwające od 2/3 maja do 5 lipca 1921 r., mające na celu przyłączenie Górnego Śląska do Polski.

Nowy!!: Górny Śląsk i III powstanie śląskie · Zobacz więcej »

III rozbiór Polski

Ziemie polskie po III rozbiorze III rozbiór Polski – cesja terytorium Rzeczypospolitej Obojga Narodów dokonana w 1795 r. na rzecz Królestwa Prus, Monarchii HabsburgówAustria jako państwo pojawiła się dopiero w 1804 r. i Imperium Rosyjskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i III rozbiór Polski · Zobacz więcej »

III Rzesza

III Rzesza (niem. Drittes Reich) – nieoficjalna nazwa państwa niemieckiego pod rządami Adolfa Hitlera i NSDAP w latach 1933–1945.

Nowy!!: Górny Śląsk i III Rzesza · Zobacz więcej »

Imielin

Imielin – miasto w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie bieruńsko-lędzińskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Imielin · Zobacz więcej »

Innocenty III

Innocenty III (łac. Innocentius III, właśc. Lotario de' Conti di Segni; ur. między końcem września 1160 a 8 stycznia 1161 w Anagni, zm. 16 lipca 1216 w Perugii) – papież od 8 stycznia 1198 do 16 lipca 1216.

Nowy!!: Górny Śląsk i Innocenty III · Zobacz więcej »

Instytut Śląski w Opolu

Siedziba Instytutu Śląskiego Instytut Śląski – państwowa instytucja kultury z siedzibąw Opolu podlegająca Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Instytut Śląski w Opolu · Zobacz więcej »

Jabłonków

Jabłonków (cz. Jablunkov, niem. Jablunkau) – miasto w Czechach, w kraju morawsko-śląskim, w powiecie Frydek-Mistek.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jabłonków · Zobacz więcej »

Jacek Wódz

Jacek Wódz (ur. 1945) – polski socjolog, dr hab., profesor zwyczajny Instytutu Socjologii Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego, Wyższej Szkoły Zarządzania i Nauk Społecznych im. ks. Emila Szramka w Tychach i Katedry Pedagogiki Wydziału Nauk Stosowanych Akademii WSB.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jacek Wódz · Zobacz więcej »

Jacki jabłonkowskie

Akwarela z 1846 przedstawiająca Jacków jabłonkowskich Jacki (Jackowie) – nieliczna grupa etnograficzna ludności polskiej, zamieszkująca miasteczko Jabłonków na Śląsku Cieszyńskim, obecnie w Czechach.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jacki jabłonkowskie · Zobacz więcej »

Jan Chrystian brzeski

Jan Chrystian (ur. 28 sierpnia 1591 w Oławie, zm. 25 grudnia 1639 w Ostródzie) – książę brzeski z dynastii Piastów.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jan Chrystian brzeski · Zobacz więcej »

Jan Drabina

Jan Drabina (ur. 13 października 1939 w Cieszynie) − polski religioznawca i mediewista, profesor nauk humanistycznych, emerytowany profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jan Drabina · Zobacz więcej »

Jan I Olbracht

Jagiellonów pod koniec XV wieku Jan Olbracht na nagrobku z lat 1502-1505 Portret Jana Olbrachta z około 1645 roku Pieczęć Jana Olbrachta z 1493 roku Pieczęcie Jana I Olbrachta Juliusza Kossaka Jan I Olbracht (Albrecht), (ur. 27 grudnia 1459 w Krakowie, zm. 17 czerwca 1501 w Toruniu) – król Polski w latach 1492–1501, książę głogowski 1491–1498.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jan I Olbracht · Zobacz więcej »

Jan II Żelazny

Jan II Żelazny (raciborski) (ur. ok. 1365, zm. 1424) – książę raciborski w latach 1380/1382–1424, w latach 1385–1392 zastawił Karniów książętom opolskim, do 1385 i od 1405/1407 w Bruntálu, od 1396 w Pszczynie i Mikołowie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jan II Żelazny · Zobacz więcej »

Jan II Dobry (książę opolski)

Jan II Dobry, Hanusz (ur. ok. 1460; zm. 27 marca 1532 w Raciborzu) – książę opolsko-niemodlińsko-strzelecki, w wyniku podziału w 1476 książę na Opolu i Strzelcach, w Brzegu w latach 1476–1481, od 1494 Gliwice, od 1495 Toszek, od 1497 Niemodlin, od 1498 Bytom, od 1509 Koźle, od 1521 Racibórz.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jan II Dobry (książę opolski) · Zobacz więcej »

Jan Jerzy (książę Karniowa)

Jan Jerzy Hohenzollern, grafika autorstwa Matthäusa Meriana Jan Jerzy Hohenzollern (ur. 16 grudnia 1577, zm. 2 marca 1624) – książę Karniowa, pan Bytomia, Tarnowskich Gór i Bogumina.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jan Jerzy (książę Karniowa) · Zobacz więcej »

Jan Kubisz

Pomnik upamiętniający poetę w Cieszynie Jan Kubisz (ps. „Ślązak”) (ur. 24 stycznia 1848 w Końskiej, zm. 25 marca 1929 w Gnojniku) – nauczyciel, poeta, pamiętnikarz, polski działacz narodowy Śląska Cieszyńskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jan Kubisz · Zobacz więcej »

Jan Luksemburski

Wyszogród i Gostynin, 1329, Archiwum Główne Akt Dawnych Ziemie pod kontroląJana Luksemburskiego (Luksemburg, Czechy, Pn.Włochy, Śląsk i Mazowsze) Jan I Luksemburski, Jan Ślepy (ur. 10 sierpnia 1296, zm. 26 sierpnia 1346 pod Crécy) – hrabia Luksemburga od 1309, król Czech od 1310, tytularny król Polski w latach 1310–1335.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jan Luksemburski · Zobacz więcej »

Jan Michejda

Płyta pamiątkowa Jana i Franciszka Michejdów w Cieszynie Jan Michejda (ur. 18 lipca 1853 w Olbrachcicach, zm. 14 maja 1927 w okolicach Skoczowa) – prawnik, polski działacz narodowy, burmistrz miasta Cieszyn.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jan Michejda · Zobacz więcej »

Janowice (województwo śląskie)

Janowice – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie bielskim, w gminie Bestwina.

Nowy!!: Górny Śląsk i Janowice (województwo śląskie) · Zobacz więcej »

Jarosław opolski

Jarosław opolski (ur. pomiędzy 1143 a 1160, zm. 22 marca 1201) – książę opolski od 1173, biskup wrocławski od 1198.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jarosław opolski · Zobacz więcej »

Jastrzębie-Zdrój

Jastrzębie-Zdrój (śl. Jastrzymbie-Zdrōj) – miasto na prawach powiatu, położone na Górnym Śląsku, w południowej części województwa śląskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jastrzębie-Zdrój · Zobacz więcej »

Józef Łepkowski

Portret Józefa Łepkowskiego jako rektora pędzla jego brata, Ludwika, z 1894 r. (ze zbiorów Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego) Józef Aleksander Łepkowski herbu Dąbrowa (ur. 4 lipca 1826 w Krakowie, zm. 27 lutego 1894 tamże) – polski archeolog i historyk, encyklopedysta, filozof, działacz społeczny, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, poseł wirylista w 1885 w czasie trwania V kadencji Sejmu Krajowego Galicji.

Nowy!!: Górny Śląsk i Józef Łepkowski · Zobacz więcej »

Józef Bienia

Józef Bienia – sołtys Jedłownika, przywódca powstania chłopskiego obejmującego ziemię wodzisławską(luty 1810) Pomnik ku jego pamięci znajduje się przed wodzisławskim zamkiem od strony ul.

Nowy!!: Górny Śląsk i Józef Bienia · Zobacz więcej »

Józef Lompa

Głogówku w 1847 roku pt. https://polona.pl/item/krotki-rys-jeografii-szlaska-dla-nauki-poczatkowej,MTYxMTk4/3/#info:metadata ''Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej''. Józef Piotr Lompa (ur. 29 czerwca 1797 w Oleśnie, zm. 29 marca 1863 w Woźnikach) – polski działacz, poeta, tłumacz, publicysta – współpracownik wielu ówczesnych pism, prozaik, pionier oświaty ludowej oraz etnografii na Śląsku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Józef Lompa · Zobacz więcej »

Józef Londzin

Józef Londzin (ur. 3 lutego 1862 w Zabrzegu, zm. 21 kwietnia 1929 w Cieszynie) − polski ksiądz katolicki (od 1927 r. prałat, honorowy kanonik kapituł: katowickiej i sandomierskiej), działacz społeczny i polityczny, historyk, burmistrz Cieszyna.

Nowy!!: Górny Śląsk i Józef Londzin · Zobacz więcej »

Józef Rostek

mały Józef Rostek (ur. 12 listopada 1859 w Wojnowicach k. Raciborza, zm. 28 marca 1929 w Katowicach) – polski lekarz w Raciborzu, znany działacz społeczny Górnego Śląska, założyciel kilku stowarzyszeń polskich.

Nowy!!: Górny Śląsk i Józef Rostek · Zobacz więcej »

Józef Szafranek

Józef Szafranek, właśc.

Nowy!!: Górny Śląsk i Józef Szafranek · Zobacz więcej »

Język niemiecki

Język niemiecki (niem.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich.

Nowy!!: Górny Śląsk i Język niemiecki · Zobacz więcej »

Język polski

Język polski, polszczyzna – język z grupy zachodniosłowiańskiej (do której należąrównież czeski, kaszubski, słowacki i języki łużyckie), stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Język polski · Zobacz więcej »

Języki słowiańskie

Rozprzestrzenienie języków słowiańskich w Europie Słowianie Języki słowiańskie – grupa języków w obrębie podrodziny bałtosłowiańskiej rodziny języków indoeuropejskich.

Nowy!!: Górny Śląsk i Języki słowiańskie · Zobacz więcej »

Jerzy Cienciała (1920–2008)

Jerzy Cienciała (ur. 1920, zm. 2008) – polski działacz narodowy i kulturalny na Zaolziu.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jerzy Cienciała (1920–2008) · Zobacz więcej »

Jerzy Hohenzollern-Ansbach

Jerzy Hohenzollern (ur. 4 marca 1484 w Ansbach, zm. 27 grudnia 1543 tamże) – margrabia Ansbachu, książę karniowski, pan Bytomia, współzałożyciel Tarnowskich Gór, od 1532 roku również książę raciborski.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jerzy Hohenzollern-Ansbach · Zobacz więcej »

Jesioniki

Jesioniki – pasmo górskie w Sudetach Wschodnich, w Czechach i częściowo w Polsce z najwyższym szczytem Pradziad o wysokości 1491 m n.p.m.

Nowy!!: Górny Śląsk i Jesioniki · Zobacz więcej »

Johannes Reinelt

Dom rodzinny pisarza w Gołuszowicach Johannes Reinelt, znany pod pseudonimem Philo vom Walde po polsku "Filozof z lasu" (ur. 5 sierpnia 1858 w Gołuszowicach, zm. 16 stycznia 1906 we Wrocławiu) – był niemieckim pisarzem, poetąi nauczycielem, ale przede wszystkim był jednym z najwybitniejszych twórców poezji w dialekcie śląskim II polowy XIX w. na Górnym Śląsku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Johannes Reinelt · Zobacz więcej »

Julius Roger

„Pieśni Ludu Polskiego w Górnym Szląsku” wydane we Wrocławiu w 1863 roku. Rudach Wielkich, 2006. Pomnik w miejscu śmierci w lesie pod Rachowicami. Julius Roger (ur. 28 lutego 1819 w Niederstotzingen koło Ulm, zm. 7 stycznia 1865 w Rudach) – niemiecki lekarz i przyrodnik, z zamiłowania etnolog, działacz społeczny.

Nowy!!: Górny Śląsk i Julius Roger · Zobacz więcej »

Juliusz Ligoń

Popiersie nad grobem Juliusza Ligonia w Chorzowie dłuta Rajnholda Domina Pomnik poświęcony Juliuszowi Ligoniowi w Prądach Chorzowie Juliusz Ligoń (ur. 22 lutego 1823 w Prądach, zm. 17 listopada 1889 w Królewskiej Hucie) – polski działacz społeczny Górnego Śląska, śląski poeta ludowy, publicysta, dziadek Stanisława Ligonia.

Nowy!!: Górny Śląsk i Juliusz Ligoń · Zobacz więcej »

Kampania wrześniowa

Strefy interesów Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i III Rzeszy na terytorium II Rzeczypospolitej zgodnie z ustaleniami tajnego protokołu dodatkowego do paktu Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 roku Polsko-brytyjskie rozmowy sztabowe, lipiec 1939. Widoczni: Edward Śmigły-Rydz i Edmund Ironside Kampania wrześniowa (inne stosowane nazwy: kampania polska 1939, wojna polska 1939, wojna obronna Polski 1939) – obrona terytorium Polski przed agresjąmilitarną(bez określonego w prawie międzynarodowym) wojsk III Rzeszy (Wehrmacht) i ZSRR (Armia Czerwona); pierwszy etap II wojny światowej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kampania wrześniowa · Zobacz więcej »

Kaplica zamkowa pw. św. Tomasza Kantuaryjskiego w Raciborzu

230px 230px 230px 230px 230px Kaplica zamkowa pw.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kaplica zamkowa pw. św. Tomasza Kantuaryjskiego w Raciborzu · Zobacz więcej »

Karminadle

Karminadle (karminadla, karbinadle, karbinadla, kardinadle, kardinadla, bergi) – potrawa kuchni śląskiej, rodzaj kotletów mielonych.

Nowy!!: Górny Śląsk i Karminadle · Zobacz więcej »

Karniów

Rynek w Karniowie Zamek w Karniowie Stacja kolejowa w Karniowie Synagoga w Karniowie Widok miasta z wieży kościoła pw. św. Marcina. Karniów – miasto w powiecie Bruntal, w kraju morawsko-śląskim w Czechach, na Śląsku Opawskim, przy granicy z Polską, około 15 km od Głubczyc oraz 27 km od Prudnika, nad rzekąOpawą, 24 175 mieszkańców.

Nowy!!: Górny Śląsk i Karniów · Zobacz więcej »

Karol IV Luksemburski

Karol IV Luksemburski (ur. 14 maja 1316 w Pradze, zm. 29 listopada 1378 tamże) – syn i następca Jana Luksemburskiego oraz Elżbiety, córki króla Wacława II, siostry króla Wacława III – z dynastii Przemyślidów; margrabia Moraw od 1334, hrabia Luksemburga 1346–1353, król Niemiec od 1346, król Czech od 1346, cesarz rzymski od 1355, elektor Brandenburgii 1373–1378.

Nowy!!: Górny Śląsk i Karol IV Luksemburski · Zobacz więcej »

Karol Miarka (starszy)

Karol Miarka – popiersie w sali obrad Sejmu Śląskiego. Ignacego Świeżego na Cmentarzu Komunalnym w Cieszynie Karol Miarka zwany Starszym lub Ojcem (ur. 22 października 1825 w Pielgrzymowicach, zm. 15 sierpnia 1882 w Cieszynie) – polski działacz społeczny na Górnym Śląsku, nauczyciel, pisarz, publicysta i drukarz.

Nowy!!: Górny Śląsk i Karol Miarka (starszy) · Zobacz więcej »

Karwina

KarwinaNazewnictwo geograficzne świata.

Nowy!!: Górny Śląsk i Karwina · Zobacz więcej »

Kasztelania bytomska

Kasztelania bytomska – kasztelania początkowo wchodząca w skład ziemi krakowskiej, której była południowo-zachodniąrubieżą.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kasztelania bytomska · Zobacz więcej »

Kasztelania oświęcimska

Kasztelania oświęcimska – kasztelania z siedzibą(kasztelem) na grodzie w Oświęcimiu w średniowieczu.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kasztelania oświęcimska · Zobacz więcej »

Katolik (czasopismo)

Katolik – czasopismo wydawane w języku polskim w XIX wieku, znane z walki z germanizacjąŚląska wydawane w latach 1868–1931.

Nowy!!: Górny Śląsk i Katolik (czasopismo) · Zobacz więcej »

Katowice

Katowice – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, położone we wschodniej części Górnego Śląska, na Wyżynie Śląskiej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Katowice · Zobacz więcej »

Kazimierz I Odnowiciel

Kazimierz I Odnowiciel (ur. 25 lipca 1016, zm. 19 marca 1058 w Poznaniu) – książę z dynastii Piastów, władca Polski w latach 1034–1058 (z przerwami), syn Mieszka II i Rychezy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kazimierz I Odnowiciel · Zobacz więcej »

Kazimierz II Sprawiedliwy

Kazimierz II Sprawiedliwy (ur. 1138, zapewne przed 28 października, zm. 5 maja 1194 w Krakowie) – książę wiślicki w latach 1166–1173, książę sandomierski od 1173, od 1177 książę zwierzchni Polski (książę krakowski (z włączonym do księstwa do 1182 Kaliszem i Gnieznem)), od 1186 książę mazowiecki i kujawski.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kazimierz II Sprawiedliwy · Zobacz więcej »

Kazimierz III Wielki

Figura sarkofagowa Kazimierza III Wielkiego na jego grobie na Wawelu Kazimierz III Wielki (ur. 30 kwietnia 1310 w Kowalu, zm. 5 listopada 1370 w Krakowie) – najmłodszy syn Władysława I Łokietka i Jadwigi Bolesławówny, król Polski w latach 1333–1370, ostatni monarcha z dynastii Piastów na tronie polskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kazimierz III Wielki · Zobacz więcej »

Kazimierz IV Jagiellończyk

Pieczęć woskowa Kazimierza Jagiellończyka z 1455 roku Kazimierz IV Andrzej Jagiellończyk (ur. 30 listopada 1427 w Krakowie, zm. 7 czerwca 1492 w Grodnie) – wielki książę litewski w latach 1440–1492, król Polski w latach 1447–1492.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kazimierz IV Jagiellończyk · Zobacz więcej »

Kazimierz Popiołek

Kazimierz Popiołek (ur. 25 lutego 1903 w Cieszynie, zm. 28 grudnia 1986 w Katowicach) – polski historyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, Jagiellońskiego i Śląskiego w Katowicach, badacz dziejów nowożytnych i najnowszych Śląska.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kazimierz Popiołek · Zobacz więcej »

Kazimierz Tymieniecki

Kazimierz Tymieniecki (ur. 19 grudnia 1887 w Kielcach, zm. 13 października 1968 w Poznaniu) – polski historyk, mediewista.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kazimierz Tymieniecki · Zobacz więcej »

Kędzierzyn-Koźle

Kędzierzyn-Koźle – miasto w Polsce, w województwie opolskim oraz siedziba powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego, położone w południowo-wschodniej części Niziny Śląskiej, w Kotlinie Raciborskiej (Niecka Kozielska) na Górnym Śląsku, nad Odrąprzy wylocie Kanału Gliwickiego i ujścia Kłodnicy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kędzierzyn-Koźle · Zobacz więcej »

Kietlice

Kietlice (1936-1945 Kitteldorf)– wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Głubczyce.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kietlice · Zobacz więcej »

Klimczok

Widok na Klimczok ze Skrzycznego Podejście z Szyndzielni na Klimczok Bielsko-BiałąChatka na Klimczoku Klimczok (1117 m n.p.m.) – szczyt w Paśmie Klimczoka i Szyndzielni w Beskidzie Śląskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Klimczok · Zobacz więcej »

Kluczbork

Kluczbork (niem. Kreuzburg) – miasto w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kluczbork.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kluczbork · Zobacz więcej »

Kluski śląskie

Kluski śląskie (kluski białe, biołe, guminowe, gumione, kartofelmelklezy, gumiklyjzy) – rodzaj klusek ziemniaczanych przygotowanych z gotowanych ziemniaków i mąki ziemniaczanej, formowane w mocno spłaszczone kulki z wgłębieniem, gotowane w osolonym wrzątku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kluski śląskie · Zobacz więcej »

Koźle (Kędzierzyn-Koźle)

Koźle – część miasta Kędzierzyna-Koźla (województwo opolskie), nad Odrą, w pobliżu ujścia Kanału Gliwickiego i Kłodnicy do Odry, na Górnym Śląsku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Koźle (Kędzierzyn-Koźle) · Zobacz więcej »

Kończyce Wielkie

Nieoficjalny herb wsi Kończyce Wielkie Kończyce Wielkie (cz. Velké Kunčice, niem. Gross-Kuntschitz) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, w gminie Hażlach, na Wysoczyźnie Kończyckiej, w historycznych granicach regionu Śląska Cieszyńskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kończyce Wielkie · Zobacz więcej »

Kościół katolicki

Bazylika św. Piotra w Watykanie Leonarda da Vinci Św. Paweł Kościół katolicki, Kościół powszechny (katholikos, powszechny) – największa na świecie chrześcijańska wspólnota wyznaniowa, głosząca zasady wiary i życia określane mianem katolicyzmu.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kościół katolicki · Zobacz więcej »

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Bytomiu

Kościół pw.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Bytomiu · Zobacz więcej »

Kościół Wszystkich Świętych w Łaziskach

Kościół Wszystkich Świętych w Łaziskach − zabytkowy gotycki kościół katolicki znajdujący się w Łaziskach w powiecie wodzisławskim w województwie śląskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kościół Wszystkich Świętych w Łaziskach · Zobacz więcej »

Kościół Wszystkich Świętych w Sierotach

Kościół Wszystkich Świętych w Sierotach – zabytkowy kościół katolicki znajdujący się w Sierotach w powiecie gliwickim w województwie śląskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kościół Wszystkich Świętych w Sierotach · Zobacz więcej »

Kolej Dolnośląsko-Marchijska

Kolej Dolnośląsko-Marchijska (niem. Niederschlesisch-Märkische Eisenbahn, w skrócie NME) – kolej łącząca stolicę Dolnego Śląska – Wrocław – z obszarem historycznej Marchii Brandenburskiej i stolicąPrus, Berlinem.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kolej Dolnośląsko-Marchijska · Zobacz więcej »

Kolej Górnośląska

Mapa pruskiej sieci kolejowej z 1849 r. Kolej Górnośląska (niem. Oberschlesische Eisenbahn, w skrócie OSE) – prywatna kolej w Prusach założona w celu wybudowania linii kolejowej łączącej Wrocław z Górnym Śląskiem, która została oddana do użytku 3 października 1846.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kolej Górnośląska · Zobacz więcej »

Kolej Prawego Brzegu Odry

Dawny budynek Dyrekcji Kolei Prawego Brzegu Odry przy ul.Braniborskiej Kolej Prawego Brzegu Odry lub Kolej Prawoodrzańska (niem. Rechte–Oder–Ufer–Eisenbahn, w skrócie ROUE) – druga po Kolei Górnośląskiej linia kolejowa łącząca Wrocław z Górnym Śląskiem.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kolej Prawego Brzegu Odry · Zobacz więcej »

Kolej wąskotorowa

Kolej wąskotorowa – kolej, której szyny mająrozstaw mniejszy niż normalny (1435 mm).

Nowy!!: Górny Śląsk i Kolej wąskotorowa · Zobacz więcej »

Koleje wąskotorowe w Zagłębiu Ostrawsko-Karwińskim

Koleje wąskotorowe w Zagłębiu Ostrawsko-Karwińskim – sieć wąskotorowej kolei podmiejskiej łącząca w latach 1902–1973 miejscowości północno-wschodniej części Zagłębia Ostrawsko-Karwińskiego oraz posiadająca cechy systemu tramwajowego – na wielu odcinkach wagony jeździły po ulicach.

Nowy!!: Górny Śląsk i Koleje wąskotorowe w Zagłębiu Ostrawsko-Karwińskim · Zobacz więcej »

Kolonia Emma

Budynki Kolonii Emma w Radlinie Zrewitalizowana część osiedla Emma. Willa dyr. Rudolfa Wachsmanna Kolonia Emma w Radlinie – wczesnomodernistyczne osiedle przykopalniane zaprojektowane i wybudowane w Radlinie w województwie śląskim po 1897 roku i w latach 1910-1913.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kolonia Emma · Zobacz więcej »

Kolonizacja fryderycjańska

Fryderyk II Wielki Prus autorstwa Johna Thomsona Kolonizacja fryderycjańska – akcja osadnicza, przeprowadzona przez króla Prus Fryderyka II w drugiej połowie XVIII wieku i początkach wieku XIX we wschodnich Prusach.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kolonizacja fryderycjańska · Zobacz więcej »

Konstanty Damrot

Konstanty Damrot (niem. Constantin Damroth) ps.

Nowy!!: Górny Śląsk i Konstanty Damrot · Zobacz więcej »

Kontrreformacja

Bitwa pod Lepanto – Paolo Veronese Kontrreformacja – ruch w Kościele katolickim zapoczątkowany soborem trydenckim, a zakończony wraz z wojnątrzydziestoletnią, zmierzający do uzdrowienia stosunków w Kościele, będący odpowiedziąna reformację.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kontrreformacja · Zobacz więcej »

Konurbacja górnośląska

Konurbacja górnośląskaCyt.

Nowy!!: Górny Śląsk i Konurbacja górnośląska · Zobacz więcej »

Kopalnia

Chodnik kopalni Mina da Passagem w Brazylii węgla kamiennego w Wyoming Kopalnia – zakład górniczy zajmujący się wydobyciem (eksploatacją) z ziemi kopalin użytecznych.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kopalnia · Zobacz więcej »

Kopalnia Węgla Kamiennego „Piast” (Bieruń)

Kopalnia Węgla Kamiennego Piast (początkowo Bieruń Nowy) – polska kopalnia węgla kamiennego znajdująca się w Bieruniu, działająca samodzielnie od 1972 do 1 lipca 2016 roku, obecnie ruch Kopalni Węgla Kamiennego Piast-Ziemowit.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kopalnia Węgla Kamiennego „Piast” (Bieruń) · Zobacz więcej »

Kopalnia Węgla Kamiennego „Zofiówka”

KWK „Zofiówka” bocznica do KWK Zofiówka Kopalnia Węgla Kamiennego „Zofiówka” (KWK „Zofiówka”), od 5 listopada 1974 do 2 września 1990 „Manifest Lipcowy” – kopalnia węgla kamiennego w Jastrzębiu-Zdroju, należy do Jastrzębskiej Spółki Węglowej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kopalnia Węgla Kamiennego „Zofiówka” · Zobacz więcej »

Kosztowy

Kosztowy (niem. Kosztow) – dzielnica Mysłowic.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kosztowy · Zobacz więcej »

Kotarz (Beskid Śląski)

Widok na Kotarz z grzbietu Skrzycznego Ołtarz Europejski Kotarz – nazwątąokreśla się zarówno wyraźne wypiętrzenie (974 m n.p.m.) w grzbiecie Beskidu Węgierskiego w Beskidzie Śląskim, najwyższe na odcinku między PrzełęcząSalmopolskąa przełęcząKarkoszczonka, jak i cały boczny, północno-zachodni grzbiet, który odgałęzia się w kierunku północno-zachodnim od owego szczytu i obniża, przez koty 918 m i 828 m, w widły Brennicy i Hołcyny.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kotarz (Beskid Śląski) · Zobacz więcej »

Kotlina Oświęcimska

Kotlina Oświęcimska (512.2) – makroregion geograficzny w południowej Polsce, stanowiący część Północnego Podkarpacia, o powierzchni ok.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kotlina Oświęcimska · Zobacz więcej »

Kotlina Ostrawska

Kotlina Ostrawska (512.1; czes. Ostravská pánev) – część Podkarpacia Północnego, w Czechach i Polsce.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kotlina Ostrawska · Zobacz więcej »

Kraina historyczna

Kraina historyczna – region, obejmujący obszary powiązane wspólną(często przez kilkaset lat) historią, tradycjąi kulturą, niekiedy także więzami gospodarczymi.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kraina historyczna · Zobacz więcej »

Kraj morawsko-śląski

Kraj morawsko-śląski, do 30 maja 2001 r. kraj ostrawski (cz.) – to region administracyjny w Czechach, odpowiednik polskiego województwa, przy granicy ze Słowacjąi Polską, u ujścia Opawy i Ostrawicy do Odry.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kraj morawsko-śląski · Zobacz więcej »

Kraj Sudetów

Obszary zamieszkałe w większości przez ludność niemieckojęzycznąprzed 1945 r. w dzisiejszych granicach Czech Odsetek ludności niemieckiej w 1930 r. w okręgach sądowych w dzisiejszych granicach Czech Na mapie Austrii i Czech prowincja Kraj Sudetów (1918 r.) zaznaczona na żółto i prowincja Niemieckie Czechy zaznaczona na brązowo Okręg Rzeszy ''Sudetenland'' (1938-1945) III Rzeszy Herb Niemców sudeckich Niemców sudeckich Kraj Sudetów (t. Kraj Sudecki) – region Czechosłowacji obejmujący pogranicze czesko-niemieckie i czesko-austriackie w Sudetach, Rudawach, Smreczanach, Lesie Czeskim, Szumawie i Morawach południowych zamieszkany od dawna przez Niemców sudeckich (niem. Sudetendeutsche).

Nowy!!: Górny Śląsk i Kraj Sudetów · Zobacz więcej »

Kraje Korony Czeskiej

Kraje Korony Czeskiej, Ziemie Korony Czeskiej lub Korona Królestwa Czech, znane także jako Kraje Korony Świętego Wacława lub Ziemie Korony Świętego Wacława (cz. země Koruny svatováclavské), a także jako Korona Czeska (łac. Corona Bohemiae, cz. Koruna česká) – historyczny twór państwowy w Europie Środkowej, założony w 7 kwietnia 1348 roku przez Karola IV Luksemburskiego, króla Rzymian (Niemiec) i króla Czech, późniejszego cesarza rzymskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kraje Korony Czeskiej · Zobacz więcej »

Krajowa Rada Narodowa

Bolesław Bierut (PPR) – Przewodniczący, następnie Prezydent KRN Edward Osóbka-Morawski (RPPS) – Wiceprzewodniczący KRN Krajowa Rada Narodowa (noc z 31 grudnia 1943 na 1 stycznia 1944 – 19 stycznia 1947) – ciało polityczne utworzone podczas II wojny światowej przez PolskąPartię Robotniczą(PPR) o charakterze samozwańczego polskiego parlamentu.

Nowy!!: Górny Śląsk i Krajowa Rada Narodowa · Zobacz więcej »

Kraków

alt.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kraków · Zobacz więcej »

Krapkowice

(Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości.) – miasto w Polsce położone w województwie opolskim, w powiecie krapkowickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Krapkowice.

Nowy!!: Górny Śląsk i Krapkowice · Zobacz więcej »

Królestwo Prus

Królestwo Prus – historyczne państwo rządzone przez dynastię Hohenzollernów, powstałe w 1701 roku w wyniku koronacji Fryderyka III na „króla w Prusach”.

Nowy!!: Górny Śląsk i Królestwo Prus · Zobacz więcej »

Kresy Wschodnie

Porównanie zasięgu państwa polskiego od roku 1000 do 1946 Rzeczpospolita przed 1660 rokiem; Kresy w ówczesnym rozumieniu znajdowały się w prawym dolnym krańcu mapy strefie osiedlenia ok. 1905 roku Wincenty Pol – twórca pojęcia kresów we współczesnym rozumieniu Antoni Józef Rolle – autor ''Zameczków podolskich na kresach multańskich'' Kresy Wschodnie lub po prostu Kresy – dawne wschodnie pogranicze Polski, funkcjonujące w okresie międzywojennym i dawniej jako część polskiego terytorium państwowego, a obecnie stanowiące fragmenty obszarów państwowych Ukrainy, Białorusi i Litwy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kresy Wschodnie · Zobacz więcej »

Krystian Heffner

Krystian Heffner (ur. 10 października 1951 w Rybniku) – polski geograf, ekonomista, specjalizujący się w geografii społeczno-ekonomicznej, gospodarce przestrzennej, planowaniu przestrzennym, zagospodarowaniu przestrzennym obszarów wiejskich; nauczyciel akademicki związany z uczelniami w Katowicach, Opolu i Łodzi.

Nowy!!: Górny Śląsk i Krystian Heffner · Zobacz więcej »

Krzysztof Nowak (historyk)

Krzysztof Nowak – polski historyk, dr hab.

Nowy!!: Górny Śląsk i Krzysztof Nowak (historyk) · Zobacz więcej »

Krzysztof Ruchniewicz

Krzysztof Henryk Ruchniewicz (ur. 27 stycznia 1967) – polski historyk, niemcoznawca, profesor tytularny, dyrektor Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im.

Nowy!!: Górny Śląsk i Krzysztof Ruchniewicz · Zobacz więcej »

Książęta śląscy

Listy książąt dzielnicowych na Śląsku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Książęta śląscy · Zobacz więcej »

Książęta opolscy

Książęta opolscy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Książęta opolscy · Zobacz więcej »

Księstwa śląskie

Przeróbka mapy Śląska z ok. 1645 mapy Martina Helwinga z 1561 Śląsk w latach 1172–1177 Księstwa śląskie – liczne mniej lub bardziej samodzielne państwa feudalne istniejące na Śląsku od XII do XX wieku, formalnie w ramach księstwa śląskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Księstwa śląskie · Zobacz więcej »

Księstwo cieszyńskie

Wizerunek herbu księstwa cieszyńskiego z Księgi Miejskiej Miasta Cieszyna z 1833 roku Księstwo cieszyńskie – księstwo ze stolicąw Cieszynie, istniejące w latach 1290–1918.

Nowy!!: Górny Śląsk i Księstwo cieszyńskie · Zobacz więcej »

Księstwo karniowskie

Księstwo karniowskie (lub Herzogtum Jägerndorf) – historyczne księstwo morawskie i śląskie leżące nad ujściem Opawicy do Opawy, ze stolicąw Karniowie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Księstwo karniowskie · Zobacz więcej »

Księstwo nyskie

Część księstwa nyskiego pozostała przy Habsburgach (zaznaczona na żółto) Chocieborzu Księstwo nyskie – biskupie księstwo feudalne na Dolnym Śląsku z ośrodkiem w Nysie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Księstwo nyskie · Zobacz więcej »

Księstwo oświęcimskie

Księstwo oświęcimskie – dawne księstwo ze stolicąw Oświęcimiu, przynależące jako lenno wpierw do Królestwa Czech, a następnie w latach 1457–1564 do Jagiellonów, po 1563 do Królestwa Polskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Księstwo oświęcimskie · Zobacz więcej »

Księstwo opawskie

Księstwo opawskie (czes. Knížectví opavské; niem. Herzogtum Troppau; łac. Ducatus Oppaviensis) – historyczne księstwo śląskie leżące nad rzekąOpawą, ze stolicąw Opawie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Księstwo opawskie · Zobacz więcej »

Księstwo opolskie

Księstwo opolskie – księstwo istniejące w latach 1172–1202 oraz w 1281/1282–1521.

Nowy!!: Górny Śląsk i Księstwo opolskie · Zobacz więcej »

Księstwo raciborskie

Księstwo raciborskie – historyczne księstwo śląskie leżące nad Odrą, ze stolicąw Raciborzu.

Nowy!!: Górny Śląsk i Księstwo raciborskie · Zobacz więcej »

Księstwo siewierskie

Księstwo siewierskie (łac. Ducatus Severiensis; nazwa użyta po raz pierwszy w 1341 roku) – od XIV wieku księstwo we władaniu Piastów: opolsko-raciborskich, bytomskich i cieszyńskich, zależnych od państwa czeskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Księstwo siewierskie · Zobacz więcej »

Księstwo Warszawskie

Ziemie polskie pod zaborami Marcello Bacciarellego z ok. 1808-1809 roku Księstwo Warszawskie – istniejące w latach 1807–1815 państwo polskie związane uniąpersonalnąz Królestwem Saksonii.

Nowy!!: Górny Śląsk i Księstwo Warszawskie · Zobacz więcej »

Księstwo zatorskie

Księstwo zatorskie – księstwo ze stolicąw Zatorze, herbem księstwa był orzeł biały na błękitnym polu z literąZ na piersiach.

Nowy!!: Górny Śląsk i Księstwo zatorskie · Zobacz więcej »

Kuchnia czeska

Czechy Gulasz z knedlikiem – klasyczne danie kuchni czeskiej Kuchnia czeska – jedna z kuchni środkowoeuropejskich z zaznaczonymi regionalizmami czeskimi, morawskimi i śląskimi.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kuchnia czeska · Zobacz więcej »

Kuchnia niemiecka

„Szwedzki stół” w Niemczech Kuchnia niemiecka – zbiorcza nazwa kilku popularnych kuchni regionalnych z różnych regionów Niemiec.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kuchnia niemiecka · Zobacz więcej »

Kuchnia polska

Pierogi – potrawa typowa dla kuchni polskiej Kotlet schabowy z ugotowanymi ziemniakami Żurek – popularna polska zupa Kuchnia polska – na kształtowanie się swoistych cech kuchni polskiej miały wpływ przemiany historyczne.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kuchnia polska · Zobacz więcej »

Kulturkampf

papieża Piusa IX grających ze sobąw polityczne szachy.Pod rycinątekst:Papież: ''Ostatni ruch był wprawdzie dla mnie przykry; jednak partia nie jest jeszcze przegrana. Mam jeszcze jeden bardzo dobry ruch w zanadrzu!''Bismarck: ''To będzie także Twój ostatni, a potem w kilku ruchach dostaniesz mata – – przynajmniej dla Niemiec''. Kulturkampf (z niem. „walka o kulturę”) – nazwa określająca wydarzenia w Cesarstwie Niemieckim z lat 1871–1878, kiedy to kanclerz Otto von Bismarck usiłował doprowadzić do ograniczenia wpływów Kościoła katolickiego w państwie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kulturkampf · Zobacz więcej »

Kylešovice

Kylešovice (pol. Kileszowice) – dawna miejscowość, obecnie nieformalna dzielnica miasta Opawy, część śródmiejskiego obwodu bezpośrednio administrowanego przez miejski magistrat, jak również gmina katastralna położona dwa do trzech kilometrów na południowy wschód od centrum, na lewym brzegu Morawicy, w kraju morawsko-śląskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Kylešovice · Zobacz więcej »

Lądowisko Kamień Śląski

Lądowisko Kamień Śląski (kod ICAO: EPKN) – lądowisko wielofunkcyjne w Kamieniu Śląskim, położone w gminie Gogolin, w województwie opolskim, ok.

Nowy!!: Górny Śląsk i Lądowisko Kamień Śląski · Zobacz więcej »

Lędziny

Lędziny – miasto w południowej Polsce, na Górnym Śląsku, w województwie śląskim, w powiecie bieruńsko-lędzińskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Lędziny · Zobacz więcej »

Leskowiec (Frydek-Mistek)

Leskowiec (czasem Liskowiec, cz. Lískovec, do 1924 Leskovec, niem. Leskowetz) – wieś stanowiąca część miasta Frydek-Mistek w kraju morawsko-śląskim, w powiecie Frydek-Mistek w Czechach.

Nowy!!: Górny Śląsk i Leskowiec (Frydek-Mistek) · Zobacz więcej »

Lisowczycy

Lisowczycy'' – akwarela Juliusza Kossaka ''Strzelanie z łuku'' – mal. Józef Brandt, 1885 Józef Brandt – ''Lisowczycy przed gospodą'' ''Lisowczycy nad Renem'' (mal. Juliusz Kossak) Władysława Szernera, 1882) Antoniego Oleszczyńskiego, 1832) Lisowczycy, lisowczyki (początkowa nazwa straceńcy, również chorągiew elearska) – najemna ochotnicza formacja lekkiej jazdy polskiej stworzona w 1607 roku przez Aleksandra Lisowskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Lisowczycy · Zobacz więcej »

Lokacja (historia)

Lokacja – forma organizacyjno-prawna, nadawana poprzez prawo lokacyjne przez właściciela ziemi, zarówno już istniejącym, jak też nowo zakładanym wsiom i miastom w jego posiadłościach.

Nowy!!: Górny Śląsk i Lokacja (historia) · Zobacz więcej »

Lotnisko Bielsko-Biała Aleksandrowice

Budynek lotniska (czerwiec 2017) Lotnisko Bielsko-Biała Aleksandrowice (kod IATA: QEO, kod ICAO: EPBA) – cywilne lotnisko sportowe Aeroklubu Bielsko-Bialskiego położone w dzielnicy Aleksandrowice w Bielsku-Białej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Lotnisko Bielsko-Biała Aleksandrowice · Zobacz więcej »

Lotnisko Gliwice-Trynek

Lotnisko Gliwice-Trynek (kod ICAO: EPGL) – cywilne lotnisko publiczne niepodlegające certyfikacji, pozwalające na wykorzystywanie go m.in.

Nowy!!: Górny Śląsk i Lotnisko Gliwice-Trynek · Zobacz więcej »

Lotnisko Katowice-Muchowiec

Baza Lotnicze Pogotowie Ratunkowe na katowickim Muchowcu Lotnisko Katowice-Muchowiec (kod ICAO: EPKM) – cywilne lotnisko sportowe w Katowicach z betonowądrogąstartową, częściowo zniszczonąprzez szkody górnicze i dwiema drogami trawiastymi.

Nowy!!: Górny Śląsk i Lotnisko Katowice-Muchowiec · Zobacz więcej »

Lotnisko Opole-Polska Nowa Wieś

Lotnisko Opole-Polska Nowa Wieś (kod IATA: QPM, kod ICAO: EPOP) – lotnisko sportowe Aeroklubu Opolskiego imienia Lotników Powstania Warszawskiego z polem wzlotów o nawierzchni naturalnej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Lotnisko Opole-Polska Nowa Wieś · Zobacz więcej »

Lotnisko Rybnik-Gotartowice

Lotnisko Rybnik-Gotartowice (kod ICAO: EPRG) – lotnisko sportowe Aeroklubu ROW w Rybniku, w dzielnicy Gotartowice z polem wzlotów bez nawierzchni sztucznej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Lotnisko Rybnik-Gotartowice · Zobacz więcej »

Lubliniec

Lubliniec (pierwotnie: Lubin i Lublin Śląski, niem. Lublinitz, Loben,, łac. Lobin) – miasto w Polsce w województwie śląskim, siedziba władz powiatu lublinieckiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Lubliniec · Zobacz więcej »

Lubomia

Lubomia (niem. Lubom) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim, w gminie Lubomia.

Nowy!!: Górny Śląsk i Lubomia · Zobacz więcej »

Lupiglaa

Lupiglaa – plemię słowiańskie zamieszkałe w 30 grodach na szlaku z Pragi czeskiej na północ i północny wschód.

Nowy!!: Górny Śląsk i Lupiglaa · Zobacz więcej »

LZ 127

Gondola główna „Hrabia Zeppelin” wodorem Kabina LZ 127 Kronika filmowa prezentująca LZ 127 (1929) Plan podróży dookoła świata w 1929 LZ 127 Graf Zeppelin – sterowiec szkieletowy wybudowany w Niemczech w okresie międzywojennym przez wytwórnię Luftschiffbau Zeppelin GmbH z Friedrichshafen nad Jeziorem Bodeńskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i LZ 127 · Zobacz więcej »

Małgorzata Ruchniewicz

Małgorzata Ruchniewicz (ur. 1970 w Bystrzycy KłodzkiejBiografia na tylnej okładce Dzieje Ziemi Kłodzkiej, Wrocław-Hamburg 2006.) – polska historyk, specjalizująca się w najnowszej historii Polski; nauczycielka akademicka związana z Uniwersytetem Wrocławskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Małgorzata Ruchniewicz · Zobacz więcej »

Małopolska

Małopolska (łac. Polonia Minor) – kraina historyczna Polski, obejmująca obecnie południowo-wschodniączęść kraju, w górnym i częściowo środkowym dorzeczu Wisły oraz w dorzeczu górnej Warty.

Nowy!!: Górny Śląsk i Małopolska · Zobacz więcej »

Maćko z Prudnika

Maćko z Prudnika (ur. w II połowie XIV wieku w Prudniku, zm. nie wcześniej r. 1430) – polski rycerz i szlachcic.

Nowy!!: Górny Śląsk i Maćko z Prudnika · Zobacz więcej »

Maciej Korwin

Maciej Korwin,,, zwany Sprawiedliwym, węg.

Nowy!!: Górny Śląsk i Maciej Korwin · Zobacz więcej »

Macierz Ziemi Cieszyńskiej

Macierz Ziemi Cieszyńskiej (początkowo: Macierz Szkolna dla Księstwa Cieszyńskiego, po 1918 Macierz Szkolna Ziemi Cieszyńskiej) – jedna z najstarszych polskich organizacji patriotycznych na Śląsku Cieszyńskim, powstała 9 listopada 1885 roku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Macierz Ziemi Cieszyńskiej · Zobacz więcej »

Magistrala węglowa

Mapa przedstawiająca trasę magistrali węglowej na tle granic II RP. Magistrala węglowa (linia kolejowa nr 131) w okolicy węzła kolejowego Herby Nowe Tarnowskich Górach Wiadukt nad magistraląwęglowąw okolicy Bydgoszczy Brdąw Bydgoszczy wybudowany w 1930 roku w ciągu magistrali węglowej Maksymilianowo PKP PomorskąKolej MetropolitalnąMagistrala węglowa (potocznie zwana Węglówką) – trasa kolejowa łącząca bezpośrednio zagłębie węglowe Górnego Śląska z Gdynią.

Nowy!!: Górny Śląsk i Magistrala węglowa · Zobacz więcej »

Makówki

Makówki (makiełki) – deser, potrawa wigilijna.

Nowy!!: Górny Śląsk i Makówki · Zobacz więcej »

Malinowska Skała

Źródło potoku Malinka (trzeciego potoku źródłowego Wisły, jedynego dostępnego dla turystów) na Malinowskiej skale. Można do niego dotrzeć szeroką, utwardzonąścieżkąwychodzącąspod Białego Krzyża, naprzeciw przystanku PKS, na prawo od szlaku na Malinów. Malinowska Skała (1152 m n.p.m.) – zwornikowy szczyt w głównym grzbiecie Pasma Baraniej Góry i Skrzycznego w Beskidzie Śląskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Malinowska Skała · Zobacz więcej »

Marek Czapliński

Marek Czapliński (ur. 31 grudnia 1940 w Krakowie) – polski historyk, prof.

Nowy!!: Górny Śląsk i Marek Czapliński · Zobacz więcej »

Marek Szołtysek

Marek Szołtysek Marek Szołtysek (ur. 1963 w Gierałtowicach) – śląski pisarz, dziennikarz, historyk, autor książek związanych z kulturąi kuchniąśląską, redaktor Gazety Rybnickiej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Marek Szołtysek · Zobacz więcej »

Markowice (Racibórz)

Markowice (niem. Markowitz, 1936-1945 MarkdorfRozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości) – dzielnica Raciborza oddalona od centrum miasta o ok.

Nowy!!: Górny Śląsk i Markowice (Racibórz) · Zobacz więcej »

Marsze śmierci

Sachsenhausen Rybniku Wielopolu Marsze śmierci – początkowo potoczne, później przyjęte również w nazewnictwie naukowym określenie zorganizowanej przez Niemców deportacji więźniów i jeńców pod groźbąnatychmiastowej śmierci.

Nowy!!: Górny Śląsk i Marsze śmierci · Zobacz więcej »

Martin Čapský

Martin Čapský – czeski historyk.

Nowy!!: Górny Śląsk i Martin Čapský · Zobacz więcej »

Maszyna parowa

Schemat działania rozrządu maszyny parowej Maszyna parowa dla SS Olza Maszyna parowa – parowy silnik tłokowy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Maszyna parowa · Zobacz więcej »

Miasteczko Śląskie

Miasteczko Śląskie (pierwotnie: Żyglińskie Góry, niem. Georgenberg) – miasto w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Miasteczko Śląskie · Zobacz więcej »

Michał Lis

Michał Lis (ur. 2 listopada 1935 w Opakach w dawnym województwie lwowskim) – polski historyk, politolog, śląskoznawca, profesor nauk humanistycznych, pracownik Instytutu Śląskiego w Opolu i Uniwersytetu Opolskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Michał Lis · Zobacz więcej »

Mieczysław Ledóchowski

Ostrowie Wlkp. (1925/1984) Mieczysław Ledóchowski herbu Szaława, właśc.

Nowy!!: Górny Śląsk i Mieczysław Ledóchowski · Zobacz więcej »

Mieszko I

Polska za panowania Mieszka I (ok. 960-992) Jana Kazimierza Wilczyńskiego Mieszko kruszy w swym państwie bałwany pogańskie, grafika z ''Album Wileńskie'' Jana Kazimierza Wilczyńskiego Mieszko I (ur. 922–945, zm. 25 maja 992) – władca Polski z dynastii Piastów sprawujący władzę od ok.

Nowy!!: Górny Śląsk i Mieszko I · Zobacz więcej »

Mieszko I Plątonogi

Mieszko I Plątonogi (ur. 1131–1146, zm. 16 maja 1211) – książę z dynastii Piastów, od 1163 formalny współrządca Śląska, od 1172 książę raciborski, od 1201 opolski, od 1210 książę zwierzchni Polski.

Nowy!!: Górny Śląsk i Mieszko I Plątonogi · Zobacz więcej »

Mikołów

Mikołów – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, siedziba władz powiatu mikołowskiego, w południowej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Mikołów · Zobacz więcej »

Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego

Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego (MBP) – ministerstwo odpowiadające za bezpieczeństwo wewnętrzne, bezpieczeństwo publiczne, bezpieczeństwo zewnętrzne uzyskiwane przez kontrwywiad i wywiad, funkcjonujące w czasie tworzenia dyktatury komunistycznej w PRL na polecenie i pod dyktatem władz radzieckich.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego · Zobacz więcej »

Mniejszość niemiecka w Polsce

spisu powszechnego 1931 roku Królestwie Polskiem w dniu 1 stycznia 1907 roku Gminy w Polsce (Warmia i Mazury oraz Górny Śląsk), w których co najmniej 1% mieszkańców określiło się w czasie spisu powszechnego z 2002 r. jako Niemcy Głosy na listę Mniejszości niemieckiej w wyborach parlamentarnych w 2007 w poszczególnych gminach województwa opolskiego Mniejszość niemiecka w Polsce – największa liczebnie spośród ustawowo uznawanych mniejszości narodowych w Polsce.

Nowy!!: Górny Śląsk i Mniejszość niemiecka w Polsce · Zobacz więcej »

Moczka

Moczka (inaczej bryja) – śląska potrawa przyrządzana na Boże Narodzenie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Moczka · Zobacz więcej »

Modra kapusta

Modra kapusta Spiralne ułożenie łodyg liści w przekroju poziomym Modra kapusta – alternatywne i gwarowe określenie czerwonej kapusty głowiastej, oraz sporządzanej z niej dwóch rodzajów potraw, zaliczanych do regionalnych potraw z ziem Wielkopolski i Śląska.

Nowy!!: Górny Śląsk i Modra kapusta · Zobacz więcej »

Morawianie

Morawianie – niegdyś plemię słowiańskie, a obecnie grupa etniczna zamieszkująca krainę historycznąMorawy w Czechach, posługująca się dialektami morawskimi.

Nowy!!: Górny Śląsk i Morawianie · Zobacz więcej »

Morawy

Historyczne Morawy zaznaczone sąna zielono; czerwony – enklawy morawskie na Śląsku; niebieski – historyczne ziemie Dolnej Austrii przyłączone do Moraw w 1920 herbem Moraw Morawy – kraina historyczna we wschodniej części Czech o powierzchni 22 348,87 km², jedna z trzech krain wchodzących w skład tego państwa (obok Czech i Śląska Czeskiego).

Nowy!!: Górny Śląsk i Morawy · Zobacz więcej »

Most autostradowy w Mszanie

Most autostradowy w Mszanie (Most MA 532) – most drogowy typu extradosed nad dolinąKolejówki w pobliżu miejscowości Mszana, w gminie Mszana, w województwie śląskim, w Polsce.

Nowy!!: Górny Śląsk i Most autostradowy w Mszanie · Zobacz więcej »

Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej – Zamek książąt Sułkowskich

Zamek Sułkowskich Zamek książąt Sułkowskich – najstarsza i największa zabytkowa budowla Bielska-Białej, położona we wschodniej części Starego Miasta.

Nowy!!: Górny Śląsk i Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej – Zamek książąt Sułkowskich · Zobacz więcej »

Mysłowice

Czarnej Przemszy (po lewej) i dalej płynie Przemsza. Na tym miejscu spotykały się granice trzech cesarstw – niemieckiego (po lewej), austriackiego (po prawej) i rosyjskiego (najdalej między rzekami). Miejsce to znajduje się na południe od centrum Mysłowic – dzielnica Słupna. Dwa brzegi po dawnej granicy austriackiej i rosyjskiej dziś należądo Sosnowca – dzielnica Modrzejów (dawny port węglowy) i dzielnica Jęzor (do 1918 należąca do Austro-Węgier). Mysłowice – miasto na prawach powiatu w Polsce, na historycznym Górnym Śląsku, w historycznej ziemi pszczyńskiej, w województwie śląskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Mysłowice · Zobacz więcej »

N.p.m.

Oznaczenie wysokości n.p.m. Skrót n.p.m. – nad poziomem morza – używany jest przy mierzeniu wysokości bezwzględnej danego obiektu na Ziemi.

Nowy!!: Górny Śląsk i N.p.m. · Zobacz więcej »

Namysłów

() – miasto w Polsce położone w województwie opolskim, w powiecie namysłowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Namysłów.

Nowy!!: Górny Śląsk i Namysłów · Zobacz więcej »

Napoleon Bonaparte

Napoléon Bonaparte (wym. fr.,, ur. 15 sierpnia 1769 w Ajaccio na Korsyce, zm. 5 maja 1821 w Longwood na Wyspie Św. Heleny) – francuski mąż stanu, dowódca wojskowy i przywódca polityczny, jako Napoleon I cesarz Francuzów i głowa I Cesarstwa Francuskiego w latach 1804–1814 oraz w roku 1815, wcześniej Pierwszy Konsul Republiki Francuskiej 1799–1804, prezydent (1802–1805), a następnie król Włoch (1805–1814), protektor Związku Reńskiego (1806–1813), a przez to faktyczny zwierzchnik Księstwa Warszawskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Napoleon Bonaparte · Zobacz więcej »

Narodowość śląska

„Ślůnsko nacyjo bůła, je i bydzie” – transparent niesiony na III Marszu Autonomii, 18 lipca 2009, Katowice Narodowość śląska – według zwolenników tezy o istnieniu narodowości śląskiej, to narodowość zamieszkała głównie na Górnym Śląsku, odrębna od innych narodowości w tym polskiej, niemieckiej, czeskiej i słowackiej, posiadająca odmiennąkulturę, historię i język.

Nowy!!: Górny Śląsk i Narodowość śląska · Zobacz więcej »

Narodowy socjalizm

III Rzeszy Narodowy socjalizm, nazizm (skrót od), czasem określany również jako hitleryzm (od nazwiska Adolfa Hitlera) – rasistowska, antykomunistyczna, antydemokratyczna i antysemicka ideologia Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP).

Nowy!!: Górny Śląsk i Narodowy socjalizm · Zobacz więcej »

Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002

Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002 – spis powszechny w Polsce, przeprowadzony w dniach 21 maja – 8 czerwca 2002 według stanu w dniu 20 maja 2002 o godzinie 24:00.

Nowy!!: Górny Śląsk i Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002 · Zobacz więcej »

Niedobczyce

Niedobczyce (śl. Ńydobczyce, niem. Niedobschütz) – dzielnica Rybnika położona w południowo-zachodniej części miasta.

Nowy!!: Górny Śląsk i Niedobczyce · Zobacz więcej »

Niemcy

Niemcy; Republika Federalna Niemiec, RFN (niem. Deutschland; Bundesrepublik Deutschland, BRD,.

Nowy!!: Górny Śląsk i Niemcy · Zobacz więcej »

Nizina Śląska

Nizina Śląska (318.5) (czes. Slezská nížina, dawniej cz. Oderská nížina, niem. Schlesische Niederung, Schlesische Tiefebene, Schlesische Bucht lub Oderebene) – makroregion będący rozległąrówninąw południowo-zachodniej Polsce i północnych Czechach.

Nowy!!: Górny Śląsk i Nizina Śląska · Zobacz więcej »

Nizina Środkowoeuropejska

Nizina Środkowoeuropejska (według: Bolesław Augustowski ''Wielkie regiony naturalne Europy'' w: Antoni Wrzosek (red.) ''Geografia powszechna – tom III'', Warszawa 1965) Nizina Środkowoeuropejska (31, dawniej Niż Środkowoeuropejski; niem. Nordeuropäische Tiefebene; nid. Noord-Europese Laagvlakte; duń. Nordeuropæiske Lavland) – prowincja fizycznogeograficzna Europy Zachodniej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Nizina Środkowoeuropejska · Zobacz więcej »

Norbert Bonczyk

Norbert Bonczyk (także Bonczek, Bończyk, Bontzek; ur. 6 czerwca 1837 w Miechowicach, zm. 18 lutego 1893 w Bytomiu) – ksiądz katolicki, poeta, autor artykułów do „Zwiastuna Górnośląskiego”, działacz narodowy na rzecz polskości Górnego Śląska, tłumacz liryki niemieckiej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Norbert Bonczyk · Zobacz więcej »

Norymberga

Norymberga (niem. Nürnberg, wschodniofrank. Nämberch) – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Bawaria, w rejencji Środkowa Frankonia, siedziba Planungsregion Nürnberg.

Nowy!!: Górny Śląsk i Norymberga · Zobacz więcej »

Nowiny Raciborskie

Nowiny Raciborskie, najstarszy tytuł prasowy Raciborszczyzny.

Nowy!!: Górny Śląsk i Nowiny Raciborskie · Zobacz więcej »

Nysa Kłodzka

Morzyszowie Zabłociu Bystrzycy Kłodzkiej Nysa Kłodzka – rzeka w południowo-zachodniej Polsce, na terenie województw dolnośląskiego i opolskiego, lewobrzeżny dopływ Odry.

Nowy!!: Górny Śląsk i Nysa Kłodzka · Zobacz więcej »

Oława

Panorama miasta z około 1737 roku Oława – miasto w województwie dolnośląskim, w aglomeracji wrocławskiej, siedziba powiatu oławskiego oraz gminy wiejskiej Oława.

Nowy!!: Górny Śląsk i Oława · Zobacz więcej »

Ołomuniec

Biblioteki Watykańskiej z nazwą''Alemure''. Jana Willenberga z 1593 r.'' ''Ołomuniec na miedziorycie z 1795 r.'' ''Trzydziestopięciometrowej wysokości kolumna Trójcy Przenajświętszej'' Ołomuniec (dialekt hanacki Olomóc albo Holomóc, albo) – miasto statutarne na Morawach we wschodniej części Czech, na Obniżeniu Górnomorawskim, u ujścia Młyńskiego Potoku i Bystrzycy do Morawy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ołomuniec · Zobacz więcej »

Oświęcim

Oświęcim (Oszpicin) – miasto w województwie małopolskim, siedziba władz powiatu oświęcimskiego i dwóch gmin – miejskiej (miasto Oświęcim) oraz gminy wiejskiej Oświęcim (okoliczne sołectwa bez samego miasta).

Nowy!!: Górny Śląsk i Oświęcim · Zobacz więcej »

Obóz Zgoda

'''Obóz Zgoda''', brama – pomnik Tablica pamiątkowa Makieta obozu, 2022 Zgoda – obóz pracy położony w świętochłowickiej Zgodzie od końca lutego do listopada 1945, podlegający Ministerstwu Bezpieczeństwa Publicznego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Obóz Zgoda · Zobacz więcej »

Oblaty

Oblat (od.

Nowy!!: Górny Śląsk i Oblaty · Zobacz więcej »

Obszar Warowny „Śląsk”

Obiekty Obszaru Warownego „Śląsk” punkcie oporu Łagiewniki, na terenie Chorzowa (przy granicy z Bytomiem). Schron bojowy nr 75 w Kochłowicach Łagiewnikach przy ulicy Krzyżowej Dobieszowicach. Obecnie izba muzealna prowadzona przez Stowarzyszenie „Pro Fortalicium” Dąbrówkę Wielką. Schron bojowy w Świętochłowicach-Piaśnikach Obszar Warowny Śląsk – polska umocniona pozycja obronna przecinająca obszar Górnego Śląska, stanowiąca niegdyś potężne pasmo warowne, broniące podstawowego rejonu przemysłowego II RP przed agresjąIII Rzeszy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Obszar Warowny „Śląsk” · Zobacz więcej »

Ochodzita

Ochodzita (895 m n.p.m.) – wybitna, bezleśna góra o kopulastym kształcie wznosząca się w głównym grzbiecie karpackim na terenie Koniakowa.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ochodzita · Zobacz więcej »

Odra

Odra – rzeka w Europie Środkowej, w zlewisku Morza Bałtyckiego, na terytorium Czech, Polski i Niemiec.

Nowy!!: Górny Śląsk i Odra · Zobacz więcej »

Okręg Rzeszy Kraj Sudetów

Okręg Rzeszy Kraj Sudetów Okręgi Rzeszy (''Reichsgaue'') koło 1941 r. Kraj Sudetów – Okręg Sudecki znajdował się tylko w północnej części Kraju Sudetów Okręg Rzeszy Kraj Sudetów (Okręg Sudecki, niem. Reichsgau Sudetenland, Sudetengau, cz. Říšská župa Sudety, Sudetská župa) – nazwa regionu administracyjnego istniejącego w latach 1938-1945, jednostka administracyjna III Rzeszy obejmująca pogranicze Czech, Moraw i Śląska Czeskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Okręg Rzeszy Kraj Sudetów · Zobacz więcej »

Olbrycht Strumieński

reprint z 1897. Olbrycht Strumieński (ur. w 1. poł. XVI w., Mysłowice na Śląsku, zm. przed 1609) – polski pisarz, autor pierwszego dzieła w języku polskim o hodowli ryb oraz inżynierii lądowej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Olbrycht Strumieński · Zobacz więcej »

Olesno

Olesno – miasto w Polsce położone w województwie opolskim, w powiecie oleskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Olesno.

Nowy!!: Górny Śląsk i Olesno · Zobacz więcej »

Opactwo Cystersów w Rudach

Budynek klasztorny opactwa w Rudach przed renowacjąPołudniowa fasada kościoła klasztornego Widok ogólny Opactwo Cystersów w Rudach (niem. Zisterzienserkloster Groß Rauden) – romańsko–gotyckie opactwo w Rudach w powiecie raciborskim, w województwie śląskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Opactwo Cystersów w Rudach · Zobacz więcej »

Opawa

Opawa – miasto w Czechach, w kraju morawsko-śląskim, nad Opawą, przy granicy z Polską.

Nowy!!: Górny Śląsk i Opawa · Zobacz więcej »

Opolanie (plemię)

Lokalizacja plemion śląskich w IX i X wieku Opolanie – plemię słowiańskie należące do grupy Słowian zachodnich.

Nowy!!: Górny Śląsk i Opolanie (plemię) · Zobacz więcej »

Opole

() – miasto na prawach powiatu w południowo-zachodniej Polsce, siedziba władz województwa opolskiego i powiatu opolskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Opole · Zobacz więcej »

Osiedle Borsiga

Osiedle Borsiga, Kolonia robotnicza Borsigwerk (niem: Siedlung Borsigwerk, śl: Bozywerk) – osiedle robotnicze (należące do grupy śląskich osiedli patronackich) dla pracowników Kombinatu górniczo-hutniczego, należącego do niemieckiego fabrykanta, Augusta Borsiga.

Nowy!!: Górny Śląsk i Osiedle Borsiga · Zobacz więcej »

Osiedle typu miejskiego

Osiedle typu miejskiego, miejscowość typu miejskiego – typ jednostki osadniczej, której cechy lokująjąmiędzy wsiąa miastem.

Nowy!!: Górny Śląsk i Osiedle typu miejskiego · Zobacz więcej »

Ostrawa

Ostrawa – miasto w Czechach przy północnym krańcu Bramy Morawskiej, na granicy Śląska Cieszyńskiego, Śląska Opawskiego i Moraw, u ujścia do Odry dwóch rzek: Opawy i Ostrawicy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ostrawa · Zobacz więcej »

Otto von Bismarck

Otto Eduard Leopold von Bismarck-Schönhausen (ur. 1 kwietnia 1815 w Schönhausen (Elbe), zm. 30 lipca 1898 we) – książę von Bismarck-Schönhausen, książę von Lauenburg; niemiecki polityk, mąż stanu, premier Prus, kanclerz Rzeszy zwany Żelaznym Kanclerzem.

Nowy!!: Górny Śląsk i Otto von Bismarck · Zobacz więcej »

Pałac Donnersmarcków w Nakle Śląskim

Pałac Donnersmarcków w Nakle Śląskim (niem. Schloss Naklo) – pałac znajdujący się w Nakle Śląskim w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pałac Donnersmarcków w Nakle Śląskim · Zobacz więcej »

Pałac w Bruntálu

Dziedziniec z arkadami Pałac w Bruntálu (czes. Zámek Bruntál, niem. Schloss Freudenthal) – pałac w centrum miasta Bruntal, na Śląsku Czeskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pałac w Bruntálu · Zobacz więcej »

Pałac w Brynku

Pałac w Brynku – pałac z XIX wieku w Brynku w powiecie tarnogórskim, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego jako część zespołu pałacowego, który obejmuje także park z ogrodem botanicznym.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pałac w Brynku · Zobacz więcej »

Pałac w Mosznej

Pałac w Mosznej (niem. Schloss Moschen) – zabytkowa rezydencja położona we wsi Moszna, w województwie opolskim, pomiędzy miastami Prudnik i Krapkowice.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pałac w Mosznej · Zobacz więcej »

Pałac we Frysztacie

Pałac we Frysztacie (czes. Zámek Fryštát) – zabytkowy pałac znajdujący się w granicach miasta Karwiny, przy rynku frysztackim, stanowiącym historyczne centrum miasta.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pałac we Frysztacie · Zobacz więcej »

Państwo stanowe

Państwo stanowe (niem. Freie Standesherrschaft) – jednostka podziału terytorialnego istniejąca na Śląsku od końca XV wieku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Państwo stanowe · Zobacz więcej »

Państwo wielkomorawskie

Mapa przedstawiająca hipotezę koegzystowania dwóch księstw Pribiny i Mojmira przed 833 rokiem Terytorium Wielkiej Morawy w czasach Mojmira I Terytorium Wielkiej Morawy w czasach Rościsława Państwo wielkomorawskie (także Wielkie Morawy –,, lub Rzesza Wielkomorawska –) – średniowieczne państwo słowiańskie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Państwo wielkomorawskie · Zobacz więcej »

Pacyfikacja strajku w kopalni „Wujek”

Pacyfikacja strajku w kopalni „Wujek” – miała miejsce w Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek” w Katowicach, w związku z wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pacyfikacja strajku w kopalni „Wujek” · Zobacz więcej »

Palatynat Reński

Palatynat Reński, Palatynat (niem. kurfürstliche Pfalzgrafschaft bei Rhein lub kurfürstlich rheinische Pfalzgrafschaft lub krótko Kurfürstentum Pfalz), w latach 1356–1777 Elektorat Palatynatu – państwo Świętego Cesarstwa Rzymskiego istniejące od czasów średniowiecza do 1777 roku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Palatynat Reński · Zobacz więcej »

Pampuchy

Pyza drożdżowa z nadzieniem z truskawek, polana jogurtem owocowym. Zupa śliwkowa podana z pyządrożdżowąPampuchy (pyzy, pyzy drożdżowe, pączki/bułki/kluski na parze, kluski parowe/parowane, parzaki, parowańce, parowce, paruchy, ruchańce, ruchane kluski, śl. buchty) – w kuchni polskiej, rodzaj dużych klusek (pączków, pyz) wyrabianych z ciasta drożdżowego i gotowanych na parze.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pampuchy · Zobacz więcej »

Papież

Petera Rubensa Papież (głowa Kościoła, ojciec święty, łac. summus pontifex, od starożytnego pontifex maximus; wł. papa, gr. πάπας (papas); forma funkcjonująca w języku polskim pochodzi od czeskiego papež) – biskup Rzymu, prymas Italii, zwierzchnik Kościoła katolickiego, głowa Stolicy Apostolskiej oraz suweren Państwa Miasta Watykan; od 2013 papieżem jest Franciszek.

Nowy!!: Górny Śląsk i Papież · Zobacz więcej »

Park Krajobrazowy Beskidu Śląskiego

Park Krajobrazowy Beskidu Śląskiego – park krajobrazowy położony w województwie śląskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Park Krajobrazowy Beskidu Śląskiego · Zobacz więcej »

Park Krajobrazowy Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich

Park Krajobrazowy „Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich” – park krajobrazowy w zachodniej części województwa śląskiego, założony w 1993, celem zachowania, ochrony i popularyzacji walorów przyrodniczych i kulturowych objętego nim obszaru.

Nowy!!: Górny Śląsk i Park Krajobrazowy Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich · Zobacz więcej »

Park Krajobrazowy Góra Świętej Anny

Park Krajobrazowy Góra Św.

Nowy!!: Górny Śląsk i Park Krajobrazowy Góra Świętej Anny · Zobacz więcej »

Park Krajobrazowy Góry Opawskie

Dębowca Park Krajobrazowy Góry Opawskie – park krajobrazowy obejmujący Góry Opawskie, a więc wschodniączęść Sudetów.

Nowy!!: Górny Śląsk i Park Krajobrazowy Góry Opawskie · Zobacz więcej »

Park Krajobrazowy Lasy nad Górną Liswartą

Taninę w gminie Herby Lisowie, jeden z wielu stawów położonych na terenie parku Park Krajobrazowy Lasy nad GórnąLiswartą– park krajobrazowy w Polsce na terenie województwa śląskiego, w dolinie górnego biegu rzeki Liswarty, na terenie Lasów Lublinieckich.

Nowy!!: Górny Śląsk i Park Krajobrazowy Lasy nad Górną Liswartą · Zobacz więcej »

Paweł Pośpiech

Paweł Pośpiech (ur. 22 stycznia 1878 w Kokoszycach, zm. 26 marca 1922 w Pszczynie) – ksiądz, poseł do Reichstagu i Sejmu, członek Naczelnej Rady Ludowej w 1918 roku, polski działacz narodowy, redaktor i wydawca „Gazety Ludowej”.

Nowy!!: Górny Śląsk i Paweł Pośpiech · Zobacz więcej »

Paweł Stalmach

Ludwika Konarzewskiego (1924) Paweł Stalmach (ur. 13 sierpnia 1824 w Bażanowicach koło Cieszyna, zm. 13 listopada 1891 w Cieszynie) − polski dziennikarz, publicysta, redaktor i wydawca gazet, działacz społeczny i narodowy działający na Śląsku Cieszyńskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Paweł Stalmach · Zobacz więcej »

Píšť

Píšť – wieś gminna w Czechach w północno-wschodniej części kraju w kraju morawsko-śląskim oraz powiecie Opawskim na Śląsku Opawskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Píšť · Zobacz więcej »

Płyniesz Olzo po dolinie

Gródku Płyniesz Olzo po dolinie... to nieoficjalny hymn Śląska Cieszyńskiego (szczególnie Polaków na tzw. Zaolziu) będący manifestacjąpolskości tego regionu, napisana przez polskiego nauczyciela Jana Kubisza (1848–1929).

Nowy!!: Górny Śląsk i Płyniesz Olzo po dolinie · Zobacz więcej »

Piastowie

Elekcja Piasta na księcia Piastowie – pierwsza historyczna polska dynastia panująca.

Nowy!!: Górny Śląsk i Piastowie · Zobacz więcej »

Piastowie śląscy

Zamku Piastów Śląskich w Brzegu. Legnicy z napisem ''PIASTI ET NARCHÆ POLONIÆ ULTIMUS NEPOS PRINceps'' ("Ostatni potomek Piastów władców Polski"). Piastowie śląscy – linia dynastii Piastów zapoczątkowana przez syna Krzywoustego, Władysława Wygnańca panująca w licznych księstwach śląskich od 1138 do 1675 r. Ostatnim księciem śląskim z rodu Piastów, a także z całej dynastii był przedwcześnie zmarły Jerzy IV Wilhelm książę Brzegu, Wołowa i Legnicy do 1675 r. Ostatnim męskim przedstawicielem dynastii Piastów był Ferdynand II baron (Freiherr) von und zu Hohenstein (z linii Piastów cieszyńskich) zmarły w 1706 r.

Nowy!!: Górny Śląsk i Piastowie śląscy · Zobacz więcej »

Piekary Śląskie

Ulica Bytomska przy bazylice NMP – główna ulica Piekar Kopiec Wyzwolenia w Piekarach Osiedle Wieczorka Piekary Piekary Śląskie (śl. Piekary, hist.: Piekary Niemieckie, niem. Deutsch Piekar, 1939–1945 Scharley-Deutsch Piekar) – miasto na prawach powiatu, położone w południowej Polsce, na Górnym Śląsku, w województwie śląskim, w centrum Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP).

Nowy!!: Górny Śląsk i Piekary Śląskie · Zobacz więcej »

Pierogi

Pierogi ruskie z widoczną„falbanką” na zlepionych brzegach Pierogi – ogólnie: kawałki cienkiego, elastycznego i dobrze zlepiającego się ciasta napełnione najrozmaitszymi farszami i ugotowane w wodzie lub na parze, upieczone, usmażone czy grillowane; ciasto może zostać zrobione z dowolnego rodzaju mąki (pszennej, ryżowej, kukurydzianej, żytniej, gryczanej) z dodatkiem wody, jaj, drożdży i tłuszczu (masła, oleju, smalcu), śmietany oraz innych dodatków smakowo-zapachowo-barwiących; przy czym ciasto powinno być dostosowane do farszu; pierogi mogąmieć rozmaite kształty np.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pierogi · Zobacz więcej »

Pietrowice

Pietrowice (dawniej Pietrowice Głubczyckie, cz. Petrovice, dawniej Petříkovy, niem. Peterwitz, dawniej Petrowitz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Głubczyce, w południowo-wschodniej części Gór Opawskich.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pietrowice · Zobacz więcej »

Pilszcz

Pilszcz (cz. Pilšť albo Plšť, niem. Piltsch) – wieś w Polsce położona w południowej części województwa opolskiego, w powiecie głubczyckim, w gminie Kietrz.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pilszcz · Zobacz więcej »

Pius II

Pius II (właśc. Eneasz Sylwiusz Piccolomini (lub Enea Silvio de Piccolomini); ur. 18 października 1405 w Corsignano, zm. 14 lub 15 sierpnia 1464 w Ankonie) – włoski humanista, poeta, papież w okresie od 19 sierpnia 1458 do 14 lub 15 sierpnia 1464.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pius II · Zobacz więcej »

Placki ziemniaczane

Placki ziemniaczane, placki kartoflane – prosta potrawa przygotowywana ze startych ziemniaków, placki smażone na tłuszczu (oleju lub smalcu).

Nowy!!: Górny Śląsk i Placki ziemniaczane · Zobacz więcej »

Plebiscyt na Górnym Śląsku

Wkroczenie wojsk brytyjskich na Górny Śląsk Wojska francuskie na Górnym Śląsku Czołowi działacze Polskiego Komisariatu Plebiscytowego Plebiscyt na Górnym Śląsku – jeden z dwóch plebiscytów dotyczących etnicznego pogranicza polsko-niemieckiego, które wyznaczono w 1919 r. w wersalskim traktacie pokojowym, kończącym I wojnę światową.

Nowy!!: Górny Śląsk i Plebiscyt na Górnym Śląsku · Zobacz więcej »

Podbeskidzie

Bielsko-Biała – główne miasto regionu Podbeskidzie – określenie nieformalne używane do określenia terenów geograficznie położonych u podnóża zachodniej części pasma Beskidów Zachodnich, obszaru dawnego województwa bielskiego bądź obszaru metropolitalnego/okręgu przemysłowego Bielska-Białej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Podbeskidzie · Zobacz więcej »

Pogórze Śląskie

Pogórze Śląskie (513.32) (czes. Slezské podhůří) – pogórze w południowej Polsce i fragmentarycznie północno-wschodnich Czechach, fragment Pogórza Zachodniobeskidzkiego, ograniczony dolinami Olzy na zachodzie i Skawy na wschodzie, oddzielony od Beskidu Śląskiego i Małego na południu, przechodzący w Kotlinę Oświęcimskąi Ostrawskąna północy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pogórze Śląskie · Zobacz więcej »

Pogórze Morawsko-Śląskie

Pogórze Morawsko-Śląskie (513.31; cz. Podbeskydská pahorkatina) – mezoregion fizycznogeograficzny w czeskiej części Śląska i na północnych Morawach, skrajny zachodni fragment Pogórza Zachodniobeskidzkiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pogórze Morawsko-Śląskie · Zobacz więcej »

Pogórze Zachodniobeskidzkie

Pogórze Zachodniobeskidzkie (513.3, czes. Západobeskydské podhůří) – makroregion w Polsce i Czechach, w Zewnętrznych Karpatach Zachodnich.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pogórze Zachodniobeskidzkie · Zobacz więcej »

Pogranicze (obszar)

Pogranicze – obszar położony blisko granicy oddzielającej terytoria różniące się pod pewnymi cechami.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pogranicze (obszar) · Zobacz więcej »

Pokój kłodzki

Pokój kłodzki – pokój między Bolesławem Krzywoustym a księciem czeskim Sobiesławem I, podpisany 30 maja 1137 r. w Kłodzku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pokój kłodzki · Zobacz więcej »

Pokój wrocławski

Pokój wrocławski – układ pokojowy podpisany 11 czerwca 1742 we Wrocławiu kończący I wojnę śląskąmiędzy cesarzowąrzymsko-niemieckąMariąTeresąa królem pruskim Fryderykiem II Wielkim, na mocy którego Monarchia Habsburgów utraciła na rzecz Prus niemal cały Śląsk i ziemię kłodzką.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pokój wrocławski · Zobacz więcej »

Pokrzywna (województwo opolskie)

Pokrzywna (daw. Dzików) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Głuchołazy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pokrzywna (województwo opolskie) · Zobacz więcej »

Polacy

Polacy – naród zachodniosłowiański (lechicki) zamieszkujący głównie obszar Rzeczypospolitej Polskiej i będący jej głównym składnikiem ludnościowym, a poza granicami Polski tworzący Polonię.

Nowy!!: Górny Śląsk i Polacy · Zobacz więcej »

Polska

Polska, Rzeczpospolita Polska (RP) – państwo unitarne w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w przeważającej części w dorzeczu Wisły i Odry.

Nowy!!: Górny Śląsk i Polska · Zobacz więcej »

Polska Rzeczpospolita Ludowa

linii Curzona Zmiany granic i linia Curzona Ulotka antykomunistyczna z okresu II wojny światowej konferencji jałtańskiej, luty 1945 Orzeł wojskowy wzór 43 (tzw. piastowski)Noszony m.in. na czapkach przez żołnierzy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Jakub Berman (przed 1949) Edward Osóbka-Morawski Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL); (do 1952: Rzeczpospolita Polska; pot. Polska Ludowa) – historyczne państwo polskie istniejące w latach 1944–1989.

Nowy!!: Górny Śląsk i Polska Rzeczpospolita Ludowa · Zobacz więcej »

Polska w okresie rozbicia dzielnicowego

Polska za czasów Kazimierza II Sprawiedliwego Kościół w Polsce w XII–XIII wieku Polska w okresie 1275–1300 Polska w latach 1304–1333 Polska w okresie rozbicia dzielnicowego (inaczej Polska w okresie) – okres w historii Polski trwający po śmierci Bolesława Krzywoustego w 1138 roku do koronacji Władysława Łokietka w 1320 roku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Polska w okresie rozbicia dzielnicowego · Zobacz więcej »

Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”

okręgu śląskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, Katowice 1935 TG Sokół w Cieszynie (1900) Poznaniu w 1932 roku Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” we Wrocławiu w 1910 roku Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Będzinie z 1905 roku Katowicach w 1937 roku Pokaz gimnastyczny Tow. „Sokół” Dechy w północnej Francji koło Douai w latach dwudziestych Pokaz gimnastyczny sekcji kobiecych na VIII ogólnopolskim zlocie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” – Katowice 1937 „Sokoła” kościerskiego ok. 1925 Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Katowicach sekcja Katowice-Załęże w 1932 TG „Sokół” w Czeladzi (1936) okręgowego Zlotu Sokołów w Łodzi w 1928 roku Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” – pionierska organizacja wychowania fizycznego i sportu w Polsce.

Nowy!!: Górny Śląsk i Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” · Zobacz więcej »

Polsko-czechosłowackie konflikty graniczne

Polsko-czechosłowackie konflikty graniczne – od 1918 w stosunkach między Czechosłowacjąa Polskądochodziło do konfliktów wokół kilku spornych terenów: Śląska Cieszyńskiego, Orawy, Spiszu, zaś po II wojnie światowej także ziemi kłodzkiej i ziemi raciborskiej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Polsko-czechosłowackie konflikty graniczne · Zobacz więcej »

Porozumienia jastrzębskie

Mural upamiętniający 40-lecie podpisania porozumienia jastrzębskiego na bloku mieszkalnym przy ulicy Śląskiej w Jastrzębiu-Zdroju Porozumienie jastrzębskie – porozumienie podpisane 3 września 1980 w Jastrzębiu-Zdroju przy Kopalni Węgla Kamiennego "Manifest Lipcowy" (obecnie: "Zofiówka"), przez Komisję Rządową(przewodniczący Aleksander Kopeć) i Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego (przewodniczący Jarosław Sienkiewicz).

Nowy!!: Górny Śląsk i Porozumienia jastrzębskie · Zobacz więcej »

Porozumienia sierpniowe

Porozumienia sierpniowe – cztery porozumienia zawarte przez rząd PRL z komitetami strajkowymi powstałymi w 1980.

Nowy!!: Górny Śląsk i Porozumienia sierpniowe · Zobacz więcej »

Port lotniczy Katowice-Pyrzowice

Terminal B przed przebudowąStanowiska odpraw w terminalu B Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice im.

Nowy!!: Górny Śląsk i Port lotniczy Katowice-Pyrzowice · Zobacz więcej »

Port lotniczy Ostrawa

Port lotniczy Ostrawa im.

Nowy!!: Górny Śląsk i Port lotniczy Ostrawa · Zobacz więcej »

Powiat brzeski (województwo opolskie)

Powiat brzeski – powiat w Polsce w województwie opolskim, w obecnym kształcie utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Powiat brzeski (województwo opolskie) · Zobacz więcej »

Powiat Jesionik

Powiat Jesionik (czes. Okres Jeseník) – powiat w Czechach, w kraju ołomunieckim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Powiat Jesionik · Zobacz więcej »

Powiat namysłowski

Powiat namysłowski – powiat w Polsce, w północno-zachodniej części województwa opolskiego, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Powiat namysłowski · Zobacz więcej »

Powiat oleski

Powiat oleski – powiat w Polsce (w północno-wschodniej części województwa opolskiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Powiat oleski · Zobacz więcej »

Powiat raciborski

Powiat raciborski – powiat w południowej Polsce (województwo śląskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Powiat raciborski · Zobacz więcej »

Powstania śląskie

Zasięg powstań śląskich Polski plakat propagandowy Powstańczy samochód pancerny „Korfanty” Odezwa w 15. rocznicę wybuchu 3. powstania śląskiego 1936 r. (miejsce przechowywania: Archiwum Państwowe w Poznaniu). Powstańcy śląscy Oddział powstańczy Powstańcy śląscy w okopach Szeptyckim wkracza do Katowic – 22 czerwca 1922 Tablica upamiętniająca przyłączenie Śląska do Polski Sztandar 4 Pułku Powstańców Śląskich Odznaka na czapkę Oddziałów Szturmowych w powstaniach śląskich Powstania śląskie – trzy konflikty zbrojne na Górnym Śląsku, które miały miejsce w latach 1919–1921 między ludnościąpolskąi niemiecką.

Nowy!!: Górny Śląsk i Powstania śląskie · Zobacz więcej »

Pradziad

Pradziad (historyczna nazwa Keylichter Schneeberg) – najwyższy szczyt (góra) o wysokości 1491 m n.p.m. (podawane sąteż wysokości 1491,3 m n.p.m., 1492 m n.p.m. lub 1493 m n.p.m.) w paśmie górskim Wysokiego Jesionika, w północno-wschodnich Czechach, w obrębie gminy Malá Morávka.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pradziad · Zobacz więcej »

Praga

Praga, miasto stołeczne Praga – stolica i największe miasto Czech, położone w zachodniej części kraju, w środkowej części krainy Czechy, nad Wełtawą.

Nowy!!: Górny Śląsk i Praga · Zobacz więcej »

Pro Loquela Silesiana

Pro Loquela Silesiana – Towarzystwo Kultywowania i Promowania Śląskiej Mowy - stowarzyszenie rejestrowe, działające od 2007 roku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pro Loquela Silesiana · Zobacz więcej »

Protestantyzm

Protestantyzm – jedna z głównych gałęzi chrześcijaństwa, obok katolicyzmu i prawosławia, na którąskładająsię wspólnoty religijne powstałe na skutek ruchów reformacyjnych wewnątrz Kościoła rzymskokatolickiego rozpoczętych wystąpieniem Marcina Lutra w XVI wieku oraz ruchów przebudzeniowych w łonie macierzystych wyznań protestanckich w kolejnych stuleciach.

Nowy!!: Górny Śląsk i Protestantyzm · Zobacz więcej »

Prowokacja gliwicka

wieży antenowej Radiostacja gliwicka – część budynku, przez którąweszli napastnicy Prowokacja gliwicka – niemiecka operacja dywersyjna typu false flag na niemieckąradiostację w Gliwicach, dokonana w czwartek 31 sierpnia 1939 o godz.

Nowy!!: Górny Śląsk i Prowokacja gliwicka · Zobacz więcej »

Prudnik

(daw. Prądnik, Królewskie Miasto Prudnik) – miasto w Polsce położone w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Prudnik i Euroregionu Pradziad.

Nowy!!: Górny Śląsk i Prudnik · Zobacz więcej »

Prudnik (rzeka)

Prudnik (również Wielka Prądna) – rzeka w południowo-zachodniej Polsce i północno-wschodnich Czechach, lewobrzeżny dopływ Osobłogi, długości 36,07 km.

Nowy!!: Górny Śląsk i Prudnik (rzeka) · Zobacz więcej »

Przedgórze Sudeckie

Przedgórze Sudeckie (widać Sudecki uskok brzeżny) Czeski obszar Przedgórza Sudeckiego Paczkowa Przedgórze Sudeckie (cz. Krkonošsko-jesenické podhůří, Sudetské podhůří, niem. Sudetenvorland) (332.1) – obszar (makroregion) położony na północ od właściwych Sudetów, będący z nimi w łączności, jednak oddzielony od Sudetów wyraźnąliniątektoniczną(uskok brzeżny sudecki).

Nowy!!: Górny Śląsk i Przedgórze Sudeckie · Zobacz więcej »

Przegląd Polityczny

Przegląd Polityczny – polski kwartalnik społeczno-polityczny, zajmujący się szeroko pojmowanąsferąpubliczną.

Nowy!!: Górny Śląsk i Przegląd Polityczny · Zobacz więcej »

Przemsza

Przemsza (niem. Przemsa; Premse) – rzeka w południowej Polsce, lewy dopływ górnej Wisły.

Nowy!!: Górny Śląsk i Przemsza · Zobacz więcej »

Przemyślidzi

Przemyślidzi – czeska dynastia wywodzona od legendarnego Przemysła, męża Libuszy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Przemyślidzi · Zobacz więcej »

Przesieka Śląska

Przebieg Przesieki Śląskiej Przesieka Śląska – niezasiedlony do późnego średniowiecza (XV w.) i trudny do przebycia pas gęstych lasów biegnący od okolic wsi Budzów i przez Dzbanów wzdłuż Gór Złotych w kierunku południowo-wschodnim między Głuchołazami i Prudnikiem, następnie wzdłuż górnego biegu Ścinawy Niemodlińskiej i dolnego biegu Nysy Kłodzkiej do Odry, którąprzekraczała koło grodu w Ryczynie, dalej wschodnim brzegiem rzeki Stobrawy, a od jej środkowego biegu na północny wschód w pobliże Namysłowa i Byczyny.

Nowy!!: Górny Śląsk i Przesieka Śląska · Zobacz więcej »

Przywilej borzykowski

Przywilej borzykowski – przywilej nadany klerowi Kościoła katolickiego na zjeździe w Borzykowej podczas synodu prowincjonalnego 29 lipca 1210 roku przez książąt dzielnicowych.

Nowy!!: Górny Śląsk i Przywilej borzykowski · Zobacz więcej »

Pszczyna

Pszczyna (również) – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, siedziba władz powiatu pszczyńskiego i gminy miejsko-wiejskiej Pszczyna.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pszczyna · Zobacz więcej »

Pyskowice

Pyskowice (niem. Peiskretscham) – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie gliwickim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pyskowice · Zobacz więcej »

Pyzy (danie)

pyzy drożdżowe gotowane na parze (z prawej) Pyzy ziemniaczane (bez nadzienia) podane z okrasąPyzy (l. poj. pyza) – potrawa kuchni polskiej (zwykle obiadowa) w postaci dużych klusek ziemniaczanych lub drożdżowych, przyrządzanych w sposób charakterystyczny dla kuchni regionalnych.

Nowy!!: Górny Śląsk i Pyzy (danie) · Zobacz więcej »

Quedlinburg

Quedlinburg (IPA) – miasto w środkowych Niemczech w kraju związkowym Saksonia-Anhalt, w powiecie Harz, położone nad rzekąBode, na północ od gór Harzu.

Nowy!!: Górny Śląsk i Quedlinburg · Zobacz więcej »

Racibórz

Racibórz – miasto w Polsce, w województwie śląskim; siedziba władz powiatu raciborskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Racibórz · Zobacz więcej »

Radlin

Radlin – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie wodzisławskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Radlin · Zobacz więcej »

Radzionków

Radzionków – miasto, będące jednocześnie gminąmiejską, zlokalizowane w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Radzionków · Zobacz więcej »

Raubritter

Raubritter (z niem. rycerz rozbójnik) – określenie raubritter, które pojawiło się dopiero w XVIII-wiecznych niemieckich romansach rycerskich, oznacza rycerzy lub osoby z rycerskiego rodu, trudniące się napadami, szczególnie na przejeżdżających w pobliżu ich zamku kupców i podróżnych.

Nowy!!: Górny Śląsk i Raubritter · Zobacz więcej »

Reforma administracyjna w Polsce (1999)

Porównanie podziałów administracyjnych sprzed reformy z 1999 roku i po niej Białej Podlaskiej Reforma administracyjna Polski – reforma zmieniająca podział administracyjny Polski, która wprowadziła 3-stopniowąstrukturę podziału terytorialnego z dniem 1 stycznia 1999 roku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Reforma administracyjna w Polsce (1999) · Zobacz więcej »

Rejencja opawska

Podział administracyjny Okręgu Sudeckiego Rejencja opawska (też zwana Ostsudetenland) – niemiecka jednostka administracyjna Okręgu Rzeszy Kraj Sudetów funkcjonująca w latach 1938–1945 na terenie części Moraw i Śląska Czeskiego ze stolicąw Opawie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Rejencja opawska · Zobacz więcej »

Rejencja opolska

Nowa siedziba rejencji w Opolu (od lat 30 XX wieku) Mapa rejencji w prowincji śląskiej w 1905 r. placu Wolności Rejencja opolska – niemiecka jednostka administracyjna funkcjonująca w latach 1815−1945 na terenie części Górnego Śląska oraz dawnej części Dolnego Śląska (Nysa, Grodków, Kluczbork).

Nowy!!: Górny Śląsk i Rejencja opolska · Zobacz więcej »

Republika Weimarska

Republika Weimarska, oficjalnie Rzesza Niemiecka (niem. Deutsches Reich), również Republika Niemiecka (niem. Deutsche Republik) – okres w dziejach państwa niemieckiego obejmujący lata 1918–1933.

Nowy!!: Górny Śląsk i Republika Weimarska · Zobacz więcej »

Richard Andree

Richard Andree (ur. 1835 w Brunszwiku, zm. 1912) – niemiecki geograf i etnograf, autor wielu książek z tych dziedzin.

Nowy!!: Górny Śląsk i Richard Andree · Zobacz więcej »

Rościsław Żerelik

Rościsław Żerelik (ur. 27 marca 1956 r. w Środzie Śląskiej) – polski historyk, specjalizujący się w historii średniowiecza, naukach pomocniczych historii, historii Śląska w średniowieczu, nauczyciel akademicki.

Nowy!!: Górny Śląsk i Rościsław Żerelik · Zobacz więcej »

Rolada (potrawa mięsna)

Rolada – rodzaj potrawy mięsnej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Rolada (potrawa mięsna) · Zobacz więcej »

Romuald Jończy

Romuald Jończy (ur. 1973 w Strzelcach Opolskich) – profesor nauk ekonomicznych, specjalista z zakresu ekonomii rozwoju, ekonomii międzynarodowej, rynku pracy, polityki ekonomicznej, marketingu i ekonomii środowiska.

Nowy!!: Górny Śląsk i Romuald Jończy · Zobacz więcej »

Rotunda św. Mikołaja w Cieszynie

Rotunda w Cieszynie – jedyna romańska rotunda na terenie Polski zachowana wraz ze sklepieniem nawy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Rotunda św. Mikołaja w Cieszynie · Zobacz więcej »

Rozbiory Polski

Rozbiory Polski – okres w historii Polski i Litwy w latach 1772–1795, gdy Rzeczpospolita Obojga Narodów za sprawąsąsiednich państw: Imperium Rosyjskiego, Królestwa Prus oraz Monarchii HabsburgówAustria jako państwo pojawiła się dopiero w 1804 r., dokonała na ich rzecz cesji części swojego terytorium, jako wynik przegranej wojny, bądź pod groźbąużycia siły.

Nowy!!: Górny Śląsk i Rozbiory Polski · Zobacz więcej »

Rozstaw szyn

Rozstaw szyn (inaczej szerokość toru) – najmniejsza odległość między liniami prostopadłymi do powierzchni tocznej, przecinającymi każdy profil główki szyny w zakresie od 0 do 14 mm poniżej powierzchni tocznej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Rozstaw szyn · Zobacz więcej »

Ruch Autonomii Śląska

Ruch Autonomii Śląska (RAŚ) – stowarzyszenie utworzone w styczniu 1990 na Górnym Śląsku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ruch Autonomii Śląska · Zobacz więcej »

Ruda Śląska

Ruda Śląska – miasto na prawach powiatu, położone w południowej Polsce, na Górnym Śląsku, w województwie śląskim, w centrum Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ruda Śląska · Zobacz więcej »

Rudolf Virchow

Rudolf Ludwig Karl Virchow (ur. 13 października 1821 w Schivelbein, zm. 5 września 1902 w Berlinie) – niemiecki patolog, antropolog i higienista, jeden z założycieli „medycyny społecznej”, w latach 1849–1902 profesor uniwersytetów w Würzburgu i Berlinie, organizator życia naukowego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Rudolf Virchow · Zobacz więcej »

Rugi pruskie

Wojciecha Kossaka z 1909 roku ''Rugi pruskie'' Konstantego Górskiego z 1915 roku ''Rugi pruskie'' Rugi pruskie – masowe wysiedlenia Polaków i Żydów z paszportem rosyjskim i austriackim z Prus w latach 1885–1890.

Nowy!!: Górny Śląsk i Rugi pruskie · Zobacz więcej »

Rybnik

Rybnik – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w województwie śląskim, na Płaskowyżu Rybnickim, nad rzekami Rudąi Nacyną.

Nowy!!: Górny Śląsk i Rybnik · Zobacz więcej »

Rzeczpospolita Polska

Rzeczpospolita Polska (RP) – oficjalna nazwa państwa polskiego od drugiej połowy XVII wieku do 1795 (jedna z wielu stosowanych wówczas) oraz od 14 marca 1919 do 22 lipca 1952 i ponownie od 31 grudnia 1989.

Nowy!!: Górny Śląsk i Rzeczpospolita Polska · Zobacz więcej »

Rzesza

„Proklamacja Cesarstwa Niemieckiego” (obraz olejny, Anton von Werner, 1885) Rzesza (niem. Reich) – historyczne określenie państwa niemieckiego, stosowane dla podkreślenia jedności autonomicznych niemieckich regionów lub państw regionalnych.

Nowy!!: Górny Śląsk i Rzesza · Zobacz więcej »

Salomon Morel

Salomon Morel (heb. סלומון מורל; ur. 15 listopada 1919 w Garbowie, zm. 14 lutego 2007 w Tel Awiwie) – funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa w PRL, oskarżony o zbrodnie przeciwko ludzkości.

Nowy!!: Górny Śląsk i Salomon Morel · Zobacz więcej »

Samuel Fränkel

Samuel Fränkel (ur. 22 listopada 1801 w Białej, zm. 28 lipca 1881 w Prudniku) – niemiecki przemysłowiec, założyciel tkalni lnu i adamaszku (późniejszy „Frotex”) w Prudniku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Samuel Fränkel · Zobacz więcej »

Sławięcice

Sławięcice (niem. Slawentzitz, od 1938 EhrenforstRozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości.) – część miasta oraz jedno z 16 osiedli administracyjnych miasta Kędzierzyna-Koźla.

Nowy!!: Górny Śląsk i Sławięcice · Zobacz więcej »

Słowianie

południowosłowiańskim językiem urzędowym Słowianie – grupa etnolingwistyczna w obrębie ludów indoeuropejskich posługujących się językami słowiańskimi.

Nowy!!: Górny Śląsk i Słowianie · Zobacz więcej »

Sejm Śląski (II Rzeczpospolita)

Sejm Śląski – organ ustawodawczy autonomicznego województwa śląskiego od 15 lipca 1920 do 6 maja 1945 (w praktyce do wybuchu II wojny światowej).

Nowy!!: Górny Śląsk i Sejm Śląski (II Rzeczpospolita) · Zobacz więcej »

Sekularyzacja

Sekularyzacja, zeświecczenie – zespół działań zmierzający do znacznego ograniczenia lub wręcz całkowitego wyeliminowania roli religii w społeczeństwie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Sekularyzacja · Zobacz więcej »

Siemianowice Śląskie

Siemianowice Śląskie (1922–1927 Huta Laura-Siemianowice, niem. Laurahütte-Siemianowitz) – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, położone na Górnym Śląsku, w województwie śląskim, na Wyżynie Śląskiej, nad Brynicą.

Nowy!!: Górny Śląsk i Siemianowice Śląskie · Zobacz więcej »

Siewierz

Siewierz – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie będzińskim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Siewierz, w Zagłębiu Dąbrowskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Siewierz · Zobacz więcej »

Skalica (Frydek-Mistek)

Skalica (cz. Skalice, niem. Skalitz) – część miasta Frydek-Mistek w kraju morawsko-śląskim, w powiecie Frydek-Mistek w Czechach w granicach historycznego regionu Śląska Cieszyńskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Skalica (Frydek-Mistek) · Zobacz więcej »

Skawinka

Skawinka – rzeka w województwie małopolskim, prawy dopływ Wisły, do której uchodzi koło Skawiny na wysokości 209 m. Ma powierzchnię dorzecza 365 km² Według Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej Harbutówka to górny bieg Skawinki, aż do ujścia Głogoczówki, skąd przybiera nazwę Skawinka.

Nowy!!: Górny Śląsk i Skawinka · Zobacz więcej »

Skoczów

Skoczów – miasto w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Skoczów.

Nowy!!: Górny Śląsk i Skoczów · Zobacz więcej »

Sobiesław I czeski

Sobiesław I (cz. Soběslav I.; ur. 1086-1087, zm. 14 lutego 1140 w Hostinném) – książę Czech z dynastii Przemyślidów od 12 kwietnia 1125 do śmierci.

Nowy!!: Górny Śląsk i Sobiesław I czeski · Zobacz więcej »

Stan wojenny w Polsce (1981–1983)

Generał armii Wojciech Jaruzelski przygotowujący się do odczytania przemówienia informującego o wprowadzeniu stanu wojennego; Warszawa, 13 XII 1981 Stan wojenny w Polsce w latach 1981–1983 – stan nadzwyczajny wprowadzony 13 grudnia 1981 roku na terenie całej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, niezgodnie z KonstytucjąPolskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Stan wojenny w Polsce (1981–1983) · Zobacz więcej »

Stanisław Ligoń

Rzeźba Stanisława Ligonia przed budynkiem Polskiego Radia w Katowicach Stanisław Ligoń, ps.

Nowy!!: Górny Śląsk i Stanisław Ligoń · Zobacz więcej »

Stary Cieszyn (Cieszynisko)

Główna brama Stary Cieszyn (także: Cieszynisko) – umowna nazwa grodu słowiańskiego plemienia Gołęszyców, położonego na terenie Podobory (cz. Podobora, niem. Thiergarten) w gminie Kocobędz w Czechach, kilka kilometrów na północ od Czeskiego Cieszyna; praosada Cieszyna.

Nowy!!: Górny Śląsk i Stary Cieszyn (Cieszynisko) · Zobacz więcej »

Statut Organiczny Województwa Śląskiego

Statut Organiczny Województwa Śląskiego właściwie „Ustawa Konstytucyjna z 15 lipca 1920 r. zawierająca statut organiczny Województwa Śląskiego”Ustawa Konstytucyjna z dnia 15 lipca 1920 r. zawierająca statut organiczny Województwa Śląskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Statut Organiczny Województwa Śląskiego · Zobacz więcej »

Stobrawa (rzeka)

Stobrawa (Młynówka; niem. Stober) – rzeka, prawy dopływ Odry o długości 80,29 km i powierzchni dorzecza 1,6 tys.

Nowy!!: Górny Śląsk i Stobrawa (rzeka) · Zobacz więcej »

Stobrawski Park Krajobrazowy

Stobrawski Park Krajobrazowy – park krajobrazowy w północnej części województwa opolskiego, założony 28 września 1999 r. Zajmuje powierzchnię 52 636,5 ha.

Nowy!!: Górny Śląsk i Stobrawski Park Krajobrazowy · Zobacz więcej »

Stolica Apostolska

Bazylika św. Piotra na Watykanie Stolica Apostolska, Stolica Święta, Stolica Piotrowa – władza zwierzchnia papieża w Kościele katolickim wraz z jej instancjami wykonawczymi, stanowiąca suwerenny podmiot prawa międzynarodowego mieszcząca się w państwie Watykan, który jest z niąpołączony uniąpersonalnąi funkcjonalnąi nad którym sprawuje ona wyłączne zwierzchnictwo oraz suwerennąwładzę i jurysdykcję.

Nowy!!: Górny Śląsk i Stolica Apostolska · Zobacz więcej »

Strajk

Theodor Kittelsen, ''Streik'', 1879 Robert Koehler, ''Der Streik'', 1886 Munkácsy Mihály, ''Sztrájk'', 1895 ''Streik'', Ramon Casas (1899) Stanisław Lentz, ''Strajk'', 1910 Strajk – zbiorowe, dobrowolne powstrzymanie się od pracy lub nauki w celu wymuszenia realizacji określonych żądań.

Nowy!!: Górny Śląsk i Strajk · Zobacz więcej »

Strój cieszyński

Kobiecy strój cieszyński z opisanymi elementami (Szkoła Podstawowa nr 2 im. Jerzego Michejdy w Ustroniu) Strój Cieszyński, inaczej wałaski – jeden ze śląskich strojów ludowych noszony przez grupę etnograficznąWałachów cieszyńskich, zamieszkujących znaczny obszar Śląska Cieszyńskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Strój cieszyński · Zobacz więcej »

Strój Lachów śląskich

Karwiny Frydka (1846) Strój Lachów śląskich jest odrębnym typem strojów ludowych na Śląsku Cieszyńskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Strój Lachów śląskich · Zobacz więcej »

Strój raciborski

Strój raciborski – jeden ze śląskich strojów ludowych, spotykany na obszarze powiatu raciborskiego, głubczyckiego, części rybnickiego i wodzisławskiego, a także części Śląska Opawskiego, głównie w okolicach Hluczyna.

Nowy!!: Górny Śląsk i Strój raciborski · Zobacz więcej »

Strój rozbarski

Strój rozbarski kobiecy, około 1930 r. Strój rozbarski kobiecy, lata 30. XX wieku Strój rozbarski męski, około 1933 r. Strój rozbarski (bytomski, górzański) – jeden z typów strojów ludowych z Górnego Śląska.

Nowy!!: Górny Śląsk i Strój rozbarski · Zobacz więcej »

Strzelce Opolskie

(daw. Wielkie Strzelce) – miasto w Polsce położone w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Strzelce Opolskie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Strzelce Opolskie · Zobacz więcej »

Sucha Psina

Sucha Psina (dawniej Zauchwiz) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Baborów.

Nowy!!: Górny Śląsk i Sucha Psina · Zobacz więcej »

Sudety Wschodnie

Polski obszar Sudetów Wschodnich Sudety Wschodnie (332.6) (czes. Jesenická oblast, Východní Sudety, Východosudetská oblast, niem. Ostsudeten) – pasma górskie w południowo-zachodniej Polsce i północnej części Czech, wschodnia część Sudetów będąca częściąprowincji Masywu Czeskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Sudety Wschodnie · Zobacz więcej »

Sumina (wieś)

Sumina (niem. Summin, daw. Sumin/Suminiec) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie rybnickim, w gminie Lyski.

Nowy!!: Górny Śląsk i Sumina (wieś) · Zobacz więcej »

Szczedrzyk

Szczedrzyk (niem. SczedrzikRozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości.) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Ozimek, nad Jeziorem Turawskim, 20 km na wschód od Opola.

Nowy!!: Górny Śląsk i Szczedrzyk · Zobacz więcej »

Szczerbice

Nieoficjalny herb wsi Szczerbice Szczerbice – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie rybnickim, w gminie Gaszowice.

Nowy!!: Górny Śląsk i Szczerbice · Zobacz więcej »

Szlak Architektury Drewnianej (województwo śląskie)

Szlak Architektury Drewnianej w województwie śląskim, o długości 1060 km obejmuje 93 zabytkowe obiekty i zespoły architektury drewnianej: kościoły, kaplice, dzwonnice, chałupy, karczmy, leśniczówki, pałacyk myśliwski, skanseny i obiekty gospodarcze – młyn wodny i spichlerze.

Nowy!!: Górny Śląsk i Szlak Architektury Drewnianej (województwo śląskie) · Zobacz więcej »

Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego

Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego – tematyczny, samochodowy szlak turystyczny o zasięgu regionalnym, obejmujący obiekty związane z dziedzictwem przemysłowym województwa śląskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego · Zobacz więcej »

Tadeusz Ładogórski

Tadeusz Ładogórski (wcześniej Tadeusz Ladenberger, ur. 16 grudnia 1905 we Lwowie, zm. 11 maja 1995 we Wrocławiu) – profesor historii, demograf.

Nowy!!: Górny Śląsk i Tadeusz Ładogórski · Zobacz więcej »

Tarnowskie Góry

Tarnowskie Góry (Tarnovské Hory) – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, siedziba powiatu tarnogórskiego, na północnym krańcu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP), historycznie na Górnym Śląsku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Tarnowskie Góry · Zobacz więcej »

Templariusze

Domy zakonów templariuszy w Europie ok. 1300 roku Zakon Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona – średniowieczny katolicki zakon rycerski, działający od XII do XIV wieku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Templariusze · Zobacz więcej »

Tragedia żywocicka

Tragedia żywocicka – niemiecka zbrodnia dokonana w okresie II wojny światowej przez Niemców na ludności Żywocic i okolicznych wsi.

Nowy!!: Górny Śląsk i Tragedia żywocicka · Zobacz więcej »

Tramwaje w Bielsku-Białej

Tramwaje w Bielsku-Białej – system komunikacji tramwajowej działający w Bielsku-Białej w latach 1895–1971.

Nowy!!: Górny Śląsk i Tramwaje w Bielsku-Białej · Zobacz więcej »

Tramwaje w Cieszynie

Tramwaje w Cieszynie – system komunikacji tramwajowej istniejący w Cieszynie w latach 1911–1921.

Nowy!!: Górny Śląsk i Tramwaje w Cieszynie · Zobacz więcej »

Tramwaje w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii

Tramwaje w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii – system transportu tramwajowego funkcjonujący na terenie trzynastu gmin Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii: Będzina, Bytomia, Chorzowa, Czeladzi, Dąbrowy Górniczej, Gliwic (odcinek od granic miasta do zajezdni tramwajowej w Gliwicach), Katowic, Mysłowic, Rudy Śląskiej, Siemianowic Śląskich, Sosnowca, Świętochłowic oraz Zabrza, a dawniej również w Piekarach Śląskich i Wojkowicach oraz we wsi Wieszowa.

Nowy!!: Górny Śląsk i Tramwaje w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii · Zobacz więcej »

Tramwaje w Opawie

Schemat sieci tramwajowej w Opawie (1949) Tramwaje w Opawie – system tramwajowy w Opawie we wschodnich Czechach, działający w latach 1905–1956.

Nowy!!: Górny Śląsk i Tramwaje w Opawie · Zobacz więcej »

Tramwaje w Ostrawie

Tramwaje w Ostrawie – system tramwajowy działający w trzecim co do wielkości czeskim mieście, Ostrawie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Tramwaje w Ostrawie · Zobacz więcej »

Trójmiasto

Mapa Trójmiasta Trójmiasto – policentryczny ośrodek metropolitalny, obejmujący trzy połączone miasta: Gdańsk, Sopot i Gdynię.

Nowy!!: Górny Śląsk i Trójmiasto · Zobacz więcej »

Trenczyn

Trenczyn (słow. Trenčín, węg. Trencsén) – miasto powiatowe w zachodniej Słowacji nad rzekąWag, stolica kraju trenczyńskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Trenczyn · Zobacz więcej »

Trolejbusy w Opawie

Trolejbusy w Opawie - sieć trolejbusowa, znajdująca się Opawie, mieście położonym w północno-wschodniej części Czech, w kraju morawsko-śląskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Trolejbusy w Opawie · Zobacz więcej »

Trolejbusy w Ostrawie

Historyczny trolejbus Škoda 8Tr z doczepąKarosa B 40 na placu Republikańskim Škoda 17Tr Ostrawski niskopodłogowy trolejbus Škoda 21Tr Solaris Trollino 15AC III na pętli ''Michalkovice'' Pierwszy Ostrawski SOR TN 12 C Trolejbusy w Ostrawie – system komunikacji trolejbusowej w Ostrawie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Trolejbusy w Ostrawie · Zobacz więcej »

Trolejbusy w Tychach

Sześć pojazdów Solaris Trollino 12 Electric Trolejbus podczas obsługi zmienionej trasy linii E z wykorzystaniem baterii trakcyjnych Trolejbusy w zajezdni przy ul. Towarowej Dwa Solarisy Trollino 12MB na przystanku Tychy Dworzec PKP Zwrotnica szybkojezdna na sieci trakcyjnej w rejonie przystanku Szpital Wojewódzki Trolejbusy w Tychach – jeden z trzech funkcjonujących systemów transportu trolejbusowego w Polsce (obok Lublina oraz Gdyni i Sopotu).

Nowy!!: Górny Śląsk i Trolejbusy w Tychach · Zobacz więcej »

Trzebnica

Trzebnica – miasto w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Trzebnica i władz powiatowych.

Nowy!!: Górny Śląsk i Trzebnica · Zobacz więcej »

Tychy

flaga Tychów Tychy – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, w województwie śląskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Tychy · Zobacz więcej »

Tyfus plamisty

Tyfus plamisty, dur plamisty – bakteryjna choroba zakaźna, przyczyna ciężkich epidemii i śmierci milionów ludzi.

Nowy!!: Górny Śląsk i Tyfus plamisty · Zobacz więcej »

Tygodnik Cieszyński

Tygodnik Cieszyński – polska gazeta wydawana co tydzień w Cieszynie w latach 1848–1851.

Nowy!!: Górny Śląsk i Tygodnik Cieszyński · Zobacz więcej »

Układ w Trenczynie

Zamek w Trenczynie Układ trenczyński – układ do którego rokowania rozpoczęły się 24 sierpnia 1335 w Trenczynie na Słowacji i kontynuowane były 12 listopada 1335 w Wyszehradzie na Węgrzech.

Nowy!!: Górny Śląsk i Układ w Trenczynie · Zobacz więcej »

Ukraina

Ukraina (Ukrajina,.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ukraina · Zobacz więcej »

Ustawa Zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec

Ustawa Zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec (niem. Grundgesetz für die Bundesrepublik Deutschland, skrót GG) – podstawowy akt prawny w niemieckim systemie prawnym.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ustawa Zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec · Zobacz więcej »

Ustroń

Ustroń – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, uzdrowisko (jedno z dwóch w województwie), ośrodek wczasowy i wypoczynkowy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ustroń · Zobacz więcej »

Volkslista

Łodzi Volkslista (niem. Deutsche Volksliste (DVL), pol. folkslistaWielki słownik ortograficzny PWN podaje tylko takąpisownię hasła.) – niemiecka lista narodowościowa wprowadzona 2 września 1940 na podstawie reskryptu Heinricha Himmlera jako komisarza Rzeszy do spraw wzmacniania niemczyzny.

Nowy!!: Górny Śląsk i Volkslista · Zobacz więcej »

Wacław II

Wacław II (ur. 27 września 1271 w Pradze, zm. 21 czerwca 1305 tamże) – król Czech w latach 1278–1305 oraz król Polski w latach 1300–1305 z dynastii Przemyślidów.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wacław II · Zobacz więcej »

Wacław III

Wacław III (ur. 6 października 1289, zm. 4 sierpnia 1306, Ołomuniec) – król Węgier i Chorwacji w latach 1301–1305 (jako V. László, czyli Władysław V), król Czech w latach 1305–1306 oraz niekoronowany król Polski w latach 1305–1306.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wacław III · Zobacz więcej »

Walenty Roździeński

Koszęcina. Podobizna Roździeńskiego na wystawie w Muzeum Hutnictwa w Chorzowie Walenty Roździeński (ur. ok. 1560 w miejscowości Roździeń, dziś dzielnica Katowic: Szopienice-Burowiec; zm. po 1621 tamże) − polski hutnik, właściciel kuźni, zarządca hut, poeta i literat epoki baroku.

Nowy!!: Górny Śląsk i Walenty Roździeński · Zobacz więcej »

Warszawa

Hejnał warszawski Warszawa, miasto stołeczne WarszawaUstawa z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Warszawa · Zobacz więcej »

Władysław II Wygnaniec

Aleksandra Lessera Księstwo śląskie Władysława II Władysław II Wygnaniec (ur. 1105, zm. 30 maja 1159) – książę senior (zwierzchni) Polski, krakowski, sandomierski, wschodniej Wielkopolski, kujawski, wrocławski i zwierzchni pomorski w latach 1138–1146.

Nowy!!: Górny Śląsk i Władysław II Wygnaniec · Zobacz więcej »

Władysław opolski

Pieczęć konna Władysława opolskiego z 1247 ziemia rudzka (jasnozielony), 1246–1247 ziemia lelowska (niebieski), 1246–1273 księstwo opolsko-raciborskie Władztwo Władysława opolskiego w latach 1274–1277 Władysław opolski (ur. ok. 1225, zm. 27 sierpnia lub 13 września 1281/82) – książę kaliski w latach 1234–1244, książę rudzki 1234–1249, książę opolsko-raciborski 1246–1280/81 (do 1241 roku pod zwierzchnictwem książąt śląskich).

Nowy!!: Górny Śląsk i Władysław opolski · Zobacz więcej »

Wędrynia (Czechy)

Wędrynia (cz., niem. Wendryn) – wieś gminna w Czechach, w kraju morawsko-śląskim, w okręgu Frydek-Mistek.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wędrynia (Czechy) · Zobacz więcej »

Wieża Woka

Wieża Woka – wieża widokowa, najstarszy zabytek Prudnika, najstarsza wieża zamkowa na Górnym Śląsku i najstarsza prywatna budowla obronna na terenie Polski.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wieża Woka · Zobacz więcej »

Wiedeń

Wiedeń (niem. Wien) – stolica i największe miasto w Austrii położone w północno-wschodniej części kraju, nad Dunajem oraz miasto statutarne tworzące jednocześnie odrębny kraj związkowy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wiedeń · Zobacz więcej »

Wieszczyna

Wieszczyna (nazwa oboczna Nowa Wieś) – przysiółek wsi Dębowiec w Polsce położony w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wieszczyna · Zobacz więcej »

Wisła

Wisła – najdłuższa rzeka Polski, a także najdłuższa rzeka uchodząca do Morza Bałtyckiego, o długości 1022 km.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wisła · Zobacz więcej »

Wisła (miasto)

Wisła – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wisła (miasto) · Zobacz więcej »

Woźniki

Woźniki – miasto w Polsce położone w województwie śląskim, w powiecie lublinieckim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Woźniki.

Nowy!!: Górny Śląsk i Woźniki · Zobacz więcej »

Wodzianka

„Kapłonek (wodzianka) z Gałkowa” Wodzianka – prosta zupa znana na Śląsku i w Polsce Środkowej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wodzianka · Zobacz więcej »

Wodzisław Śląski

Wodzisław Śląski – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, siedziba powiatu wodzisławskiego, nad rzekąLesznicą(Leśnicą).

Nowy!!: Górny Śląsk i Wodzisław Śląski · Zobacz więcej »

Wojciech Korfanty

Wojciech Korfanty (ur. jako Adalbert Korfanty 20 kwietnia 1873 w osadzie Sadzawki, zm. 17 sierpnia 1939 w Warszawie) – polski przywódca narodowy Górnego Śląska, związany z chrześcijańskądemokracją.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wojciech Korfanty · Zobacz więcej »

Województwo śląskie

Województwo śląskie – jednostka samorządu terytorialnego i jednostka podziału administracyjnego Polski o powierzchni 12 333,09 km², położona na obszarze Niziny Śląskiej, Wyżyny Śląsko-Krakowskiej, Kotliny Oświęcimskiej, Pogórza Zachodniobeskidzkiego, Beskidów Zachodnich.

Nowy!!: Górny Śląsk i Województwo śląskie · Zobacz więcej »

Województwo śląskie (1945–1950)

Województwo śląskie (także województwo zagłębiowsko-śląskie: UCHWAŁĄ RADY MINISTRÓW Z DNIA 26. LUTEGO 1945 R. ZOSTAŁY WYŁĄCZONE Z OBSZARU WOJEWÓDZTWA KIELECKIEGO I WŁĄCZONE DO WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO POWIATY: BĘDZIŃSKI, SOSNOWIECKI ORAZ ZAWIERCIAŃSKI. POWIĘKSZONE W TEN SPOSÓB WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE OTRZYMAŁO NAZWĘ: WOJEWÓDZTWO ZAGŁĘBIOWSKO-ŚLĄSKIE, województwo śląsko-dąbrowskie) – jednostka administracyjna Polski istniejąca w latach 1945–1950, powstała na bazie przedwojennego województwa śląskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Województwo śląskie (1945–1950) · Zobacz więcej »

Województwo śląskie (II Rzeczpospolita)

Polska, gęstość zaludnienia, 1931 Katowice, gmach Sejmu Śląskiego, dziś Urząd Wojewódzki Wojsko Polskie wkracza do Katowic w 1922 Województwo śląskieUstawa Konstytucyjna z dnia 15 lipca 1920 r. zawierająca statut organiczny Województwa Śląskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Województwo śląskie (II Rzeczpospolita) · Zobacz więcej »

Województwo bielskie

Bielsko-Biała Cieszyn Żywiec Wadowice Ustroń Oświęcim Zmiany podziału administracyjnego województwa bielskiego Województwo bielskie – województwo istniejące w południowej Polsce w latach 1975–1998 ze stolicąw Bielsku-Białej.

Nowy!!: Górny Śląsk i Województwo bielskie · Zobacz więcej »

Województwo częstochowskie

Mapa województwa w ostatnim dniu jego istnienia z podziałem na gminy i urzędy rejonowe. Przynależność wojewódzka gmin byłego województwa częstochowskiego po 31 grudnia 1998 roku Województwo częstochowskie – polskie województwo ze stolicąw Częstochowie istniejące w latach 1975–1998, jedno z 49 ówcześnie istniejących.

Nowy!!: Górny Śląsk i Województwo częstochowskie · Zobacz więcej »

Województwo katowickie (1950–1975)

Województwo katowickie – dawne województwo w południowej Polsce, z siedzibąwładz w Katowicach (w latach 1953–1956 pod nazwąwojewództwo stalinogrodzkie), istniejące w latach 1950–1975 na obszarze dzisiejszych województw śląskiego i opolskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Województwo katowickie (1950–1975) · Zobacz więcej »

Województwo lwowskie

Stosunki etniczne w województwie lwowskim na tle granic powiatów (1931) Urząd Wojewódzki Lwowski we Lwowie – widok współczesny Województwo lwowskie – województwo II Rzeczypospolitej ze stolicąwe Lwowie istniejące od 23 grudnia 1920 roku (zaczęło funkcjonować 1 września 1921), od 1944 r. w okrojonej postaci z faktycznąstolicąw Rzeszowie, do 18 sierpnia 1945 roku, gdy z pozostałej w granicach Polski części województwa lwowskiego oraz wschodnich powiatów województwa krakowskiego utworzono województwo rzeszowskie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Województwo lwowskie · Zobacz więcej »

Województwo opolskie

Województwo opolskie – jedno z 16 województw w Polsce.

Nowy!!: Górny Śląsk i Województwo opolskie · Zobacz więcej »

Województwo opolskie (1950–1975)

Województwo opolskie - województwo utworzone w 1950 roku na mocy ustawy z dnia 28 czerwca 1950 roku, w wyniku podziału województwa śląskiego na województwo katowickie i opolskie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Województwo opolskie (1950–1975) · Zobacz więcej »

Województwo stanisławowskie

Gmach urzędu wojewódzki w Stanisławowie (ok. 1937) Województwo stanisławowskie – województwo II Rzeczypospolitej utworzone 23 grudnia 1920 ze stolicąw Stanisławowie.

Nowy!!: Górny Śląsk i Województwo stanisławowskie · Zobacz więcej »

Województwo tarnopolskie

Urząd Wojewódzki Tarnopolski w Tarnopolu (2012) Województwo tarnopolskie – województwo II Rzeczypospolitej utworzone 23 grudnia 1920 ze stolicąw Tarnopolu.

Nowy!!: Górny Śląsk i Województwo tarnopolskie · Zobacz więcej »

Wojna trzydziestoletnia

Defenestracja praska Mapa działań wojny trzydziestoletniej Oblężenie Budziszyna w 1620 Fryderyk V Wittelsbach Gábor Bethlen Albrecht von Wallenstein Gustaw II Adolf Ernst von Mansfeld Pappenheima Pokój westfalski Rzeszy na skutek wojny Wojna trzydziestoletnia – europejski konflikt trwający od 23 maja 1618 do 24 października 1648 pomiędzy protestanckimi państwami Świętego Cesarstwa Rzymskiego (I Rzeszy) wspieranymi przez inne państwa europejskie (takie jak Szwecja, Dania, Republika Zjednoczonych Prowincji, Francja), a katolickądynastiąHabsburgów.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wojna trzydziestoletnia · Zobacz więcej »

Wojny śląskie

Europa, ok. 1740 r. Fryderyk II Wielki Maria Teresa Habsburg Wojny śląskie – trzy wojny między monarchiąHabsburgów a Prusami Hohenzollernów o panowanie nad Śląskiem, w wyniku których większość tej krainy razem z ziemiąkłodzkąprzeszły we władanie Prus, a w konsekwencji znalazły się w zjednoczonych przez Hohenzollernów Niemczech.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wojny śląskie · Zobacz więcej »

Wok z Rożemberka

Wok z Rożemberka (ur. 1210, zm. 4 czerwca 1262 w Grazu) – czeski szlachcic z rodu Witkowców, założyciel rodziny szlacheckiej Rożemberków (panowie z Rożemberka), najwyższy marszałek Królestwa Czech (1255–1262), namiestnik królewski Górnej Austrii i Styrii.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wok z Rożemberka · Zobacz więcej »

Wrocław

(łac. Wratislavia, cz. Vratislav) – miasto na prawach powiatu w południowo-zachodniej Polsce, siedziba władz województwa dolnośląskiego i powiatu wrocławskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wrocław · Zobacz więcej »

Wyżyna Śląska

Wyżyna Śląska (341.1) – makroregion geograficzny położony w południowej Polsce.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wyżyna Śląska · Zobacz więcej »

Wyrąbany chodnik

Wyrąbany chodnik – dwuczęściowa powieść Gustawa Morcinka z lat 1931–1932.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wyrąbany chodnik · Zobacz więcej »

Wysiedlenia Niemców po II wojnie światowej

Niemcy sudeccy podczas przesiedlenia Wysiedlenia Niemców po II wojnie światowej – dokonany przez aliantów po II wojnie światowej przymusowy transfer ludności niemieckiej z terenów znajdujących się poza obszarem alianckich stref okupacyjnych i Austrii do alianckich stref okupacyjnych (a po ich likwidacji w 1949 do RFN, NRD i Berlina Zachodniego) i Austrii.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wysiedlenia Niemców po II wojnie światowej · Zobacz więcej »

Wyspa językowa

Wyspa językowa – miejsce, w którym większość ludności posługuje się innym językiem niż ludność zamieszkująca obszar otaczający „wyspę”.

Nowy!!: Górny Śląsk i Wyspa językowa · Zobacz więcej »

Wyszehrad

Wyszehrad, także Wyszegrad (węg. Visegrád, cz. oraz słow. Vyšehrad, niem. Plintenburg) – historyczne miasto w północnych Węgrzech, 35 km na północ od Budapesztu, w Zakolu Dunaju (naprzeciwko miasta Nagymaros).

Nowy!!: Górny Śląsk i Wyszehrad · Zobacz więcej »

Zabrze

Zabrze (niem.: do 1915 Zabrze, w latach 1915–1945 Hindenburg) – miasto w Polsce na prawach powiatu położone w województwie śląskim, na Wyżynie Śląskiej, nad rzekami Kłodnicąi Bytomką.

Nowy!!: Górny Śląsk i Zabrze · Zobacz więcej »

Zagłębie Dąbrowskie

Zagłębie Dąbrowskie (hist. Zagłębie Polskie, niem. Dombrowaer Kohlebecken, Polnisches Kohlebecken) – region geograficzno-historyczny i kulturowy w Polsce, położony w zachodniej części Małopolski, w widłach rzeki Białej Przemszy, Czarnej Przemszy i Brynicy.

Nowy!!: Górny Śląsk i Zagłębie Dąbrowskie · Zobacz więcej »

Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Frotex”

Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Frotex” S.A. – przedsiębiorstwo, które zajmowało się produkcjąwyrobów włókienniczych w latach 1845–2010.

Nowy!!: Górny Śląsk i Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Frotex” · Zobacz więcej »

Zakon krzyżacki

Domy zakonu krzyżackiego w Europie oraz państwo zakonne w Prusach i Inflantach około 1300 roku data dostępu.

Nowy!!: Górny Śląsk i Zakon krzyżacki · Zobacz więcej »

Zamek Piastowski w Gliwicach

Zamek Piastowski w Gliwicach − budowla z połowy XIV wieku położona w centrum Gliwic.

Nowy!!: Górny Śląsk i Zamek Piastowski w Gliwicach · Zobacz więcej »

Zamek w Śląskiej Ostrawie

Zamek Śląski (również Śląskoostrawski, czes. Slezskoostravský hrad) położony jest w Śląskiej Ostrawie (dawnej Polskiej Ostrawie), dzielnicy miasta Ostrawa, w pobliżu miejsca gdzie do Ostrawicy wpada rzeka Łucyna (czes. Lučina).

Nowy!!: Górny Śląsk i Zamek w Śląskiej Ostrawie · Zobacz więcej »

Zamek w Lublińcu

Zamek w Lublińcu – zamek znajdujący się przy ul.

Nowy!!: Górny Śląsk i Zamek w Lublińcu · Zobacz więcej »

Zamek w Prudniku

Friedricha Bernharda Wernera Rysunek zamku w Prudniku autorstwa Schreibera Projekt stajni garnizonowych na terenie zamku w Prudniku z lat 30. XIX wieku Plac Zamkowy w Prudniku Wieża Woka Zamek w Prudniku (hist. Warownia Woka) – zamek, który znajdował się w Prudniku (Plac Zamkowy).

Nowy!!: Górny Śląsk i Zamek w Prudniku · Zobacz więcej »

Zamek w Pszczynie

Widok pałacu od strony południowej Widok pałacu od strony zachodniej Zamek w Pszczynie – w istocie pałac, dawna rezydencja magnacka w Pszczynie na Górnym Śląsku, która powstała w miejscu obronnego gotyckiego zamku z początku XV wieku, zbudowanego zapewne w miejscu wcześniejszej fortyfikacji.

Nowy!!: Górny Śląsk i Zamek w Pszczynie · Zobacz więcej »

Zamek w Raciborzu

Zamek w Raciborzu – gród wzmiankowany w Kronice Galla Anonima we wpisie datowanym na rok 1108.

Nowy!!: Górny Śląsk i Zamek w Raciborzu · Zobacz więcej »

Zamek w Rybniku

Zamek w Rybniku – dawny zamek Piastów śląskich położony w Śródmieściu Rybnika, na Placu Kopernika.

Nowy!!: Górny Śląsk i Zamek w Rybniku · Zobacz więcej »

Zamek w Wodzisławiu Śląskim

Pałac Dietrichsteinów w Wodzisławiu Śląskim – zbudowany w początkach istnienia miasta, obejmował zespół budynków zamkowych, na których miejscu w XVIII w. wybudowano przez Dietrichsteinów w latach 1742-1747 pałac.

Nowy!!: Górny Śląsk i Zamek w Wodzisławiu Śląskim · Zobacz więcej »

Zaolzie

Współczesna mapa czeskiego Śląska Cieszyńskiego (Zaolzie stanowi jego wschodniączęść) none Zaolzie (Nazwa Olsagebiet była podczas II wojny światowej stosowana w odniesieniu do połączonego powiatu Teschen, czyli też przedwojennego, polskiego powiatu cieszyńskiego., gw. Zaolzi, czes. Záolží, Záolší) – używana głównie w Polsce i przez polskąmniejszość w Czechach potoczna nazwa tej części dawnego Księstwa Cieszyńskiego (inaczej Śląska Cieszyńskiego), która była według lokalnego porozumienia polskiej i czeskiej rad narodowych z dnia 5 listopada 1918 pod tymczasowąkontroląpolskiej administracji, a na Konferencji w Spa w 1920, po arbitralnym podziale regionu między Polskę i Czechosłowację, została przez mocarstwa przyznana Czechosłowacji (dziś Czechy).

Nowy!!: Górny Śląsk i Zaolzie · Zobacz więcej »

Zębowice (województwo opolskie)

Zębowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Zembowitz, od 1938 FöhrendorfRozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Zębowice.

Nowy!!: Górny Śląsk i Zębowice (województwo opolskie) · Zobacz więcej »

Zbigniew Greń

Zbigniew Florian Greń (ur. 5 maja 1954 w BrennejPoczet dziekanów Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego wraz z kronikązdarzeń 1915-2018, wyd. UW, Warszawa 2019, s. 221-222) – polski językoznawca, prof.

Nowy!!: Górny Śląsk i Zbigniew Greń · Zobacz więcej »

Zespół klasztorny franciszkanów w Wodzisławiu Śląskim

Zespół klasztorny franciszkanów w Wodzisławiu Śląskim – dawny zespół klasztorny zakonu franciszkanów założony przez księcia opolsko-raciborskiego Władysława, składający się z gotyckiego kościoła Świętej Trójcy oraz barokowego budynku klasztornego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Zespół klasztorny franciszkanów w Wodzisławiu Śląskim · Zobacz więcej »

Ziemia hulczyńska

Mapa ziemi hulczyńskiej. Zajęcie Hulczyna przez wojsko i władze czechosłowackie – 4 lutego 1920, o godz. 11 na rynku w Hulczynie. Ziemia hulczyńska (ziemia hluczyńska, Kraik hulczyński, kraj hulczyński, czes. Hlučínsko, niem. Hultschiner Ländchen, hulcz. Prajzsko, Prajsko) – fragment dawnego niemieckiego Górnego Śląska, zlokalizowany wokół miasta Hulczyn, przekazany po I wojnie światowej Czechosłowacji, mimo protestów lokalnej społeczności pragnącej pozostać w granicach Niemiec (Republiki Weimarskiej).

Nowy!!: Górny Śląsk i Ziemia hulczyńska · Zobacz więcej »

Ziemia kłodzka

Ziemia kłodzka (łac. Terra Glacensis, czes. Kladsko, Hrabství kladské, niem. Glatzer Ländchen lub Grafschaft Glatz) – kraina historyczna w Polsce, leżąca na południe od Dolnego Śląska.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ziemia kłodzka · Zobacz więcej »

Ziemia prudnicka

Ziemia prudnicka na mapie Śląska z 1905 Ziemia prudnicka – teren na pograniczu polsko–czeskim, na Górnym Śląsku, obecnie na terenie województwa opolskiego.

Nowy!!: Górny Śląsk i Ziemia prudnicka · Zobacz więcej »

Związek Śląskich Katolików

Związek Śląskich Katolików (później Związek Śląskich Katolików w Czechosłowacji) – organizacja reprezentująca interesy katolickiej, polskiej mniejszości narodowej na Śląsku Austriackim (przede wszystkim na Śląsku Cieszyńskim) w Austro-Węgrzech, a później również na Śląsku Czeskim (na Zaolziu) w I Republice Czechosłowackiej (1921–1938).

Nowy!!: Górny Śląsk i Związek Śląskich Katolików · Zobacz więcej »

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR, Związek Radziecki, również Związek Sowiecki, Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich, skr. ZSRS,; Sowietskij Sojuz, Sojuz Sowietskich Socyalisticzeskich Riespublik, SSSR) – historyczne pierwsze państwo komunistyczne na świecie, położone częściowo w Europie wschodniej i północno-wschodniej, a częściowo w Azji, ze stolicąw Moskwie, istniejące w latach 1922–1991.

Nowy!!: Górny Śląsk i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich · Zobacz więcej »

Zygmunt III Waza

Zygmunt III Waza, szw. Sigismund (ur. 20 czerwca 1566 w Gripsholm, zm. 30 kwietnia 1632 w Warszawie) – król Polski i wielki książę litewski w latach 1587–1632 oraz król Szwecji (panował w latach 1592–1599, zachował tytuł do śmierci w 1632) z dynastii Wazów.

Nowy!!: Górny Śląsk i Zygmunt III Waza · Zobacz więcej »

Zygmunt Kłodnicki

Zygmunt Kłodnicki (ur. w 1941 w Niżborgu Szlacheckim) – polski etnograf, etnolog, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie historii, emerytowany profesor Uniwersytetu Śląskiego (UŚ).

Nowy!!: Górny Śląsk i Zygmunt Kłodnicki · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Śląsk Górny.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »