Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Jan Zápolya

Indeks Jan Zápolya

Jan Zápolya (węg. Szapolyai János) (ur. 2 lutego 1487 na Zamku Spiskim, zm. 22 lipca 1540 w Szászebes) – król Węgier od 1526, przywódca stronnictwa antyhabsburskiego na Węgrzech.

43 kontakty: Anna mazowiecka (1450/1452–1477/1480), Żupan (urząd), Ban (tytuł), Barbara Zápolya, Bitwa pod Mohaczem, Ferdynand I Habsburg, Hetman polny koronny, Izabela Jagiellonka, Jadwiga cieszyńska, Jan Amor Tarnowski, Jan II Zygmunt Zápolya, Język węgierski, Jerzy Zápolya, Karol V Habsburg, Komitat, Ludwik II Jagiellończyk, Marcin Kamieniecki, Odrzykoń, Przemysław II cieszyński, Sebeș, Siedmiogród, Spisz, Stanisław A. Sroka, Stefan Zápolya, Sulejman Wspaniały, Székesfehérvár, Szörény, Tarnów, Tokaj (miasto), Warszawa, Władcy Austrii, Władysław Zápolya, Węgry, Zamek Kamieniec, Zamek Spiski, Zápolyowie, Zdzisław Spieralski, 1487, 1490, 1526, 1540, 2 lutego, 22 lipca.

Anna mazowiecka (1450/1452–1477/1480)

Anna mazowiecka (ur. 1450/1452, zm. między 19 listopada 1477 a 14 września 1480) – księżniczka mazowiecka, księżna cieszyńska z dynastii Piastów.

Nowy!!: Jan Zápolya i Anna mazowiecka (1450/1452–1477/1480) · Zobacz więcej »

Żupan (urząd)

Serbii Żupan – średniowieczny urzędnik administracji w krajach słowiańskich.

Nowy!!: Jan Zápolya i Żupan (urząd) · Zobacz więcej »

Ban (tytuł)

Administracyjny podział Jugosławii na banowiny z władztwem bana, obowiązujący w latach 1929-1941 Ban – tytuł spotykany w środkowej i południowo-wschodniej Europie między VII a XX wiekiem.

Nowy!!: Jan Zápolya i Ban (tytuł) · Zobacz więcej »

Barbara Zápolya

Barbara Zápolya (ur. 11 lutego 1490 lub 1494–6, zm. 2 października 1515 w Krakowie) – córka węgierskiego magnata i cieszyńskiej Piastówny, polska królowa i wielka księżna litewska w latach 1512–1515 jako pierwsza żona Zygmunta Starego.

Nowy!!: Jan Zápolya i Barbara Zápolya · Zobacz więcej »

Bitwa pod Mohaczem

Mohacz – pomnik na polu bitwy Bitwa pod Mohaczem – bitwa stoczona 29 sierpnia 1526 roku, w której wojska węgierskie dowodzone przez króla Ludwika Jagiellończyka zostały rozgromione przez armię osmańskąpod dowództwem sułtana Sulejmana Wspaniałego.

Nowy!!: Jan Zápolya i Bitwa pod Mohaczem · Zobacz więcej »

Ferdynand I Habsburg

Ferdynand I (ur. 10 marca 1503 w Alcalá de Henares, zm. 25 lipca 1564 w Wiedniu) – arcyksiążę Austrii oraz książę Styrii, Krainy i Karyntii od 1521, hrabia Tyrolu w latach od 1522, król Czech, Węgier i Chorwacji od 1526, król niemiecki od 1531, cesarz rzymski od 1558.

Nowy!!: Jan Zápolya i Ferdynand I Habsburg · Zobacz więcej »

Hetman polny koronny

Stanisław Żółkiewski Stanisław Koniecpolski Stanisław Rewera Potocki Jerzy Sebastian Lubomirski Stefan Czarniecki wiktorii wiedeńskiej) Stanisław Jabłonowski Jan Klemens Branicki Wacław Rzewuski Hetman polny koronny – jedna z najwyższych funkcji w wojsku polskim w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Nowy!!: Jan Zápolya i Hetman polny koronny · Zobacz więcej »

Izabela Jagiellonka

Izabela Jagiellonka, (ur. 18 stycznia 1519, zm. 15 września 1559) – królewna polska i księżniczka litewska, jako żona Jana Zápolyi (1539–1540) królowa Węgier, następnie królowa-regentka Węgier w imieniu małoletniego syna (1540–1551).

Nowy!!: Jan Zápolya i Izabela Jagiellonka · Zobacz więcej »

Jadwiga cieszyńska

Jadwiga cieszyńska (ur. między 1469 a 1472, zm. 16 kwietnia 1521) – księżniczka cieszyńska z dynastii Piastów.

Nowy!!: Jan Zápolya i Jadwiga cieszyńska · Zobacz więcej »

Jan Amor Tarnowski

Pałac Jana Tarnowskiego w Krakowie przed pożarem (później Wielopolskich) Jan Amor Tarnowski herbu Leliwa, łacińska forma nazwiska Joannes Tarnovius (ur. 1488 w Tarnowie, zm. 16 maja 1561 w Wiewiórce) – pamiętnikarz, teoretyk wojskowości, mówca, kasztelan krakowski od 1536, wojewoda krakowski od 1535, wojewoda ruski od 1527, kasztelan wojnicki od 1522, starosta sandomierski, lubaczowski, stryjski, chmielnicki, w latach 1527–1533, 1539–1546, 1547–1551, 1554–1555 i 1557–1559 dzierżył buławę hetmana wielkiego koronnego.

Nowy!!: Jan Zápolya i Jan Amor Tarnowski · Zobacz więcej »

Jan II Zygmunt Zápolya

Jan Zygmunt (ur. 7 lipca 1540 w Budzie, zm. 14 marca 1571 w Gyulafehérvár, obecnie Alba Iulia) – pierwszy książę Siedmiogrodu, antykról Węgier w latach 1559–1571.

Nowy!!: Jan Zápolya i Jan II Zygmunt Zápolya · Zobacz więcej »

Język węgierski

Europy Środkowo-Wschodniej Język węgierski (węg.) – język należący do grupy języków ugryjskich, zaliczanej do podrodziny ugrofińskiej (w ramach rodziny uralskiej).

Nowy!!: Jan Zápolya i Język węgierski · Zobacz więcej »

Jerzy Zápolya

Jerzy Zápolya (ur. luty 1495, zm. 29 sierpnia 1526) – żupan Spisza.

Nowy!!: Jan Zápolya i Jerzy Zápolya · Zobacz więcej »

Karol V Habsburg

Karol V (ur. 24 lutego 1500, zm. 21 września 1558) – król Hiszpanii w latach 1516–1556 jako Karol I i wybrany cesarz rzymski w latach 1519–1556 z dynastii Habsburgów.

Nowy!!: Jan Zápolya i Karol V Habsburg · Zobacz więcej »

Komitat

Podział Węgier na komitaty w 1886 Dzisiejsze komitaty Węgier Komitat (z łac. commitatus; węg. megye, chorw. županija, słow. župa) – jednostka administracyjna pierwszego rzędu w podziale administracyjnym Węgier, odpowiadająca polskiemu województwu.

Nowy!!: Jan Zápolya i Komitat · Zobacz więcej »

Ludwik II Jagiellończyk

Ludwik II Jagiellończyk (ur. 1 lipca 1506 w Budzie, zm. 29 sierpnia 1526 pod Mohaczem) – król Czech (jako Ludwik I), Węgier i Chorwacji panujący samodzielnie w latach 1516–1526.

Nowy!!: Jan Zápolya i Ludwik II Jagiellończyk · Zobacz więcej »

Marcin Kamieniecki

Marcin Kamieniecki herbu Pilawa (zm. 15 marca 1530) – hetman polny koronny (1520–1528), od 1508 dworzanin królewski Zygmunta Starego, od 1511 podkomorzy sanocki, w latach 1520–1528, wojewoda podolski od 1515, po zmarłym bracie Janie kasztelanie lwowskim od 1512.

Nowy!!: Jan Zápolya i Marcin Kamieniecki · Zobacz więcej »

Odrzykoń

Odrzykoń – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Wojaszówka.

Nowy!!: Jan Zápolya i Odrzykoń · Zobacz więcej »

Przemysław II cieszyński

Przemysław (Przemysł, Przemko) II cieszyński (ur. ok. 1420, zm. 18 marca 1477), książę cieszyński i głogowski (formalnie od 1431), do 1442 razem z braćmi, w wyniku podziału na połowie Bielska i Skoczowie (formalnie także w Cieszynie), 1460-1476 na połowie Głogowa i Ścinawy, od 1468 w Cieszynie, od 1474 całe Bielsko) Przemysław II był trzecim pod względem starszeństwa synem księcia cieszyńskiego Bolesława I i Eufemii mazowieckiej. W chwili śmierci ojca w 1431 małoletni został formalnym władcąw Księstwie Cieszyńskim pod opiekąmatki i braci. Formalny podział ojcowizny nastąpił 29 listopada 1442 wtedy też Przemko objął dział cieszyński (faktyczne rządy sprawował tu jednak nadal starszy brat Wacław), bielski (razem z bratem Bolkiem II) i skoczowski (samodzielnie). Przemysław II starał się prowadzić aktywnąpolitykę. U progu swoich rządów wyraził m.in. zgodę na sprzedaż księstwa siewierskiego biskupowi krakowskiemu Zbigniewowi Oleśnickiemu, w zamian za co otrzymał od Wacława I 500 grzywien srebra. W 1447 razem z bratem Bolkiem II uczestniczył w zjeździe w Krakowie, gdzie poparł Polskę w sporze o Siewierz. W 1447 zmarła matka Przemysława Eufemia, co umożliwiło księciu ostateczne przejęcie, razem z bratem Bolkiem jej wiana w Skoczowie i Frysztacie. W 1452 zmarł młodszy brat Przemysła Bolko II, pozostawiając jedynego syna Kazimierza. Opiekę nad małoletnim bratankiem przejął wówczas właśnie Przemysł. Od początku Przemysław angażował się w politykę międzynarodową. Najpierw związał się z narodowym królem czeskim Jerzym z Podiebradów, jednocześnie utrzymując dobre stosunki z dworem polskim. Między innymi gościł w Cieszynie Elżbietę Rakuszankę, gdy ta podążała w 1454 do Krakowa na ślub z Kazimierzem Jagiellończykiem. Dobrych stosunków nie pogorszył nawet spór pomiędzy Polskąa księciem oświęcimskim Janem IV - 1 lipca 1457 zgodził się na rozwiązania Krakowa względem tego księstwa. Trzy lata później Przemysław doprowadził do pojednawczego spotkania pomiędzy polskim królem i Jerzym z Podiebradów w Bytomiu, gdzie pełnił rolę rozjemcy. Kolejnej mediacji podjął się 9 czerwca 1461 pomiędzy Janem IV Oświęcimskim a królem Polskim. W 1460 po śmierci kolejnego brata, Władysława, Przemysław objął też dział głogowski. W tym samym roku pojął za żonę księżniczkę Annę, córkę Bolesława IV, księcia mazowieckiego. Z małżeństwa tego nie doczekał się upragnionego syna, tylko córkę Jadwigę, późniejszążonę Stefana z rodu Zapolyów. Polityka Przemysława II, która miała doprowadzić do zbliżenia Polski i Czech, zaowocowała ponownym spotkaniem obu władców w Głogowie (1462), gdzie właściwie zadecydowały się późniejsze losy korony czeskiej (przekazanie jej w ręce Jagiellonów). W nagrodę za swoje działania Przemysław otrzymał w czasowe posiadanie Wałaskie Międzyrzecze. W 1466 książę wziął aktywny udział w wyprawie Jerzego z Podiebradów na Kłodzko, co spowodowało napięcie stosunków Cieszyna z potężnym Wrocławiem. W 1469 Przemysław uczestniczył w elekcji ołomunieckiej króla Węgier Macieja Korwina, który został wówczas wyniesiony do godności króla Czech, głównie dzięki staraniom papieża Pawła II i katolickiej szlachty czeskiej. Na pewien czas książę zbliżył się do węgiersko-czeskiego króla, biorąc nawet udział w wojnie przeciwko jego wrogom na Górnym Śląsku. Okazało się jednak, że Maciej Korwin nie tylko nie wynagrodził Przemysława za wysiłki, przekazując zdobyte ziemie innym sprzymierzeńcom, ale także dążył do pozbawienia go władzy w Księstwie Cieszyńskim oraz odebrania Cieszynowi autonomii. W tej sytuacji Przemysław II w 1471 przeszedł do opozycji wobec króla, wspierając kandydaturę na króla Czech Władysława Jagiellończyka. Losy jego księstwa stały się coraz mniej pewne. Próbując lawirować pomiędzy Polską, Czechami a Węgrami w 1473 wsparł Macieja Korwina w jego wojnie przeciwko Wacławowi III, księciu rybnickiemu. Brak jednak korzyści ze wspólnego zwycięstwa ostatecznie zniechęciły Przemysława do współpracy z zaborczym węgierskim monarchą. W 1474 zmarł ostatni już z braci Przemka, książę cieszyński Wacław, co umożliwiło zjednoczenie w jego rękach większości ojcowizny (bezpowrotnie przepadł tylko Siewierz i księstwo bytomskie). Wzrost znaczenia Przemysława nie spodobał się jednak Maciejowi Korwinowi, który uzyskawszy od Kazimierza Jagiellończyka gwarancję swoich rządów wysunął w 1475 na zjeździe w Raciborzu pretensje do władztwa księcia cieszyńskiego, grożąc całkowitym pozbawieniem go dziedzictwa jeżeli ten nie zapłaci ogromnej kontrybucji. Od ostatecznego upadku wybawiła księcia wyprawa wojsk polskich przeciwko Korwinowi, poprowadzona przez Jakuba z Dębna, który wsparł obronę Cieszyna. Przemysław II musiał jednak wyrazić zgodę na zagarnięcie przez króla w 1476 dóbr głogowsko-ścinawskich. Sterany niepokojem o los księstwa Przemysław II zmarł 18 marca 1477, nie pozostawiając następcy. Na książęcym tronie w Cieszynie zasiadł więc bratanek Przemysława, Kazimierz II, syn Bolesława II. Został pochowany w kościele dominikanów w Cieszynie.

Nowy!!: Jan Zápolya i Przemysław II cieszyński · Zobacz więcej »

Sebeș

Sebeș (węg. Szászsebes, niem. Mühlbach) – miasto w środkowej Rumunii; w okręgu Alba; w południowym Siedmiogrodzie, w dolinie rzeki Maruszy.

Nowy!!: Jan Zápolya i Sebeș · Zobacz więcej »

Siedmiogród

Banat Kapliczka w okolicach Siedmiogrodu Krajobraz Granice Siedmiogrodu na przestrzeni wieków Siedmiogród lub Transylwania (lub) – kraina historyczna położona na Wyżynie Siedmiogrodzkiej w centralnej Rumunii.

Nowy!!: Jan Zápolya i Siedmiogród · Zobacz więcej »

Spisz

Zamek Spiski Spiska Kapituła – religijne centrum Spisza Mistrza Pawła Spisz – region historyczny, położony w Centralnych i Wewnętrznych Karpatach Zachodnich, w dorzeczu górnego Popradu, górnego Hornadu oraz w części dorzecza Dunajca (na wschód od Białki).

Nowy!!: Jan Zápolya i Spisz · Zobacz więcej »

Stanisław A. Sroka

Stanisław Andrzej Sroka (ur. 1966 w Gilowicach) – polski historyk mediewista, profesor tytularny.

Nowy!!: Jan Zápolya i Stanisław A. Sroka · Zobacz więcej »

Stefan Zápolya

herb rodu Szapolyia / Zápolya Stefan Zápolya (węg. Szapolyai István) (zm. 25 grudnia 1499) – magnat węgierski, palatyn Węgier w latach 1492-1499.

Nowy!!: Jan Zápolya i Stefan Zápolya · Zobacz więcej »

Sulejman Wspaniały

Sulejman WspaniałyW polskiej literaturze Sulejman Wspaniały jest czasami nazywany „Sulejmanem I Wspaniałym” (np. Słownik władców świata M. Hertmanowicz-Brzozy i K. Stepana oraz Słownik władców Europy nowożytnej i najnowszej pod red. J. Dobosza i M. Serwańskiego), niekiedy zaś określany jest jako „Sulejman II Wspaniały” (np. Sulejman II Wspaniały J.S. Łątki oraz Jagiellonowie M. Duczmal).

Nowy!!: Jan Zápolya i Sulejman Wspaniały · Zobacz więcej »

Székesfehérvár

Székesfehérvár (dawniej pol. Białogród Stołeczny, lub Białogród Królewski, łac. Alba Regia, chorw. Stolni Biograd, niem. Stuhlweißenburg, serb. Столни Београд, tur. İstolni Belgrád, cz. Stoličný Bělehrad) – miasto w środkowo-zachodniej części Węgier, liczące ponad 101,9 tys.

Nowy!!: Jan Zápolya i Székesfehérvár · Zobacz więcej »

Szörény

Szörény – wieś i gmina w południowej części Węgier.

Nowy!!: Jan Zápolya i Szörény · Zobacz więcej »

Tarnów

Tarnów – miasto w Polsce, na prawach powiatu, położone w województwie małopolskim.

Nowy!!: Jan Zápolya i Tarnów · Zobacz więcej »

Tokaj (miasto)

Tokaj – miasto powiatowe w komitacie Borsod-Abaúj-Zemplén w północno-wschodnich Węgrzech.

Nowy!!: Jan Zápolya i Tokaj (miasto) · Zobacz więcej »

Warszawa

Hejnał warszawski Warszawa, miasto stołeczne WarszawaUstawa z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy.

Nowy!!: Jan Zápolya i Warszawa · Zobacz więcej »

Władcy Austrii

Tytuł księcia został nadany Babenbergom w 1156 (wydanie Privilegium Minus przez cesarza Fryderyka I Barbarossę).

Nowy!!: Jan Zápolya i Władcy Austrii · Zobacz więcej »

Władysław Zápolya

Władysław Zápolya (węg. Szapolyai László) (zm. przed 16 lipca 1463) – pan Solymos.

Nowy!!: Jan Zápolya i Władysław Zápolya · Zobacz więcej »

Węgry

Węgry (.

Nowy!!: Jan Zápolya i Węgry · Zobacz więcej »

Zamek Kamieniec

Zamek Kamieniec – zachowane ruiny gotyckiej XIV-wiecznej, rozbudowanej w stylu renesansowym w XVI wieku budowli na pograniczu Korczyny i Odrzykonia, w powiecie krośnieńskim, w województwie podkarpackim, w Polsce.

Nowy!!: Jan Zápolya i Zamek Kamieniec · Zobacz więcej »

Zamek Spiski

Zamek Spiski – kompleks zamkowy z przełomu XI i XII wieku, położony w północnej Słowacji, na Spiszu.

Nowy!!: Jan Zápolya i Zamek Spiski · Zobacz więcej »

Zápolyowie

Kartusz herbowy rodu Zápolya z 1499 roku Zápolyowie – wpływowa węgierska rodzina szlachecka z XV i XVI wieku z siedzibąna Zamku Spiskim.

Nowy!!: Jan Zápolya i Zápolyowie · Zobacz więcej »

Zdzisław Spieralski

Zdzisław Grzegorz Spieralski (ur. 9 maja 1927, zm. 26 lutego 1983) – dziennikarz, redaktor i historyk wojskowy.

Nowy!!: Jan Zápolya i Zdzisław Spieralski · Zobacz więcej »

1487

Bez opisu.

Nowy!!: Jan Zápolya i 1487 · Zobacz więcej »

1490

Bez opisu.

Nowy!!: Jan Zápolya i 1490 · Zobacz więcej »

1526

Bez opisu.

Nowy!!: Jan Zápolya i 1526 · Zobacz więcej »

1540

Bez opisu.

Nowy!!: Jan Zápolya i 1540 · Zobacz więcej »

2 lutego

Bez opisu.

Nowy!!: Jan Zápolya i 2 lutego · Zobacz więcej »

22 lipca

Bez opisu.

Nowy!!: Jan Zápolya i 22 lipca · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Jan Zapolya.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »