Szybszy dostęp niż przeglądarce!
120 kontakty: Adam Heinz, Akcent wyrazowy, Aleksander Brückner, Aleksander Fredro, Alternacja (językoznawstwo), Anaptyksa, Asymilacja fonetyczna, Brewis, Bulla gnieźnieńska, Cyrylica, Czesław Bartula, Deklinacja (językoznawstwo), Dialekty języka bułgarskiego, Dialekty języka słowackiego, Dialekty kajkawskie, E muet, Epenteza, Etnolekt śląski, Ewangeliarz Ostromira, Fonem, Fonologia, Fonologia generatywna, Fonotaktyka, Fragmenty praskie, Głagolica, Grafem, Hiperpoprawność, Iloczas, Intonacja (językoznawstwo), Jana Pleskalová, Język średniopolski, Język białoruski, Język bułgarski, Język czeski, Język francuski, Język górnołużycki, Język gocki, Język kaszubski, Język niemiecki, Język połabski, Język polski, Język pragermański, Język praindoeuropejski, Język prasłowiański, Język rosyjski, Język słowacki, Język słoweński, Język serbsko-chorwacki, Język staro-cerkiewno-słowiański, Język staropolski, ..., Język ukraiński, Języki bałtosłowiańskie, Języki lechickie, Języki słowiańskie, Języki wschodniosłowiańskie, Językoznawstwo diachroniczne, Jer (ptak), Jota (litera), Juliusz Słowacki, Kaszuby, Kazimierz Polański, Krystyna Długosz-Kurczabowa, Leszek Moszyński, Makron (znak diakrytyczny), Marek Nekula, Migracja ludności, Mikołaj Rej, Monoftong, Mora (lingwistyka), Morfologia (językoznawstwo), Mszał kijowski, Obstruent, Palatalizacja, Paradygmat fleksyjny, Petr Karlík, Podwójny grawis, Prawo sylaby otwartej, Proklityka, Prozodia, Przegłos, Przegłos lechicki, Przestawka, Przyrostek, Radoslav Večerka, Roland Sussex, Roman Szul, Samogłoska, Samogłoska nosowa, Samogłoski pochylone, Słowianie, Sjem niewieści, Sonant, Spółgłoska miękkopodniebienna, Spółgłoska półotwarta boczna dziąsłowa welaryzowana, Spółgłoska płynna, Spółgłoska przedniojęzykowo-dziąsłowa, Spółgłoska wargowa, Spółgłoska zębowa, Spółgłoska zwarto-otwarta, Stanisław Dubisz, Stanisław Rospond (językoznawca), Stanisław Urbańczyk, Sylaba, Szwa, Tadeusz Lehr-Spławiński, Toponimia, Ubezdźwięcznienie, Uzus językowy, Wałczenie, Wczesna cyrylica, Wielka wędrówka ludów, Wiersz sylabiczny, Wiesław Boryś, Wizerunk własny, Wzdłużenie zastępcze, Zabytki języka polskiego, Zanik iloczasu, Zbigniew Gołąb, Zdzisław Stieber, Zenon Klemensiewicz. Rozwiń indeks (70 jeszcze) »
Adam Heinz
Adam Heinz (ur. 20 listopada 1914, zm. 1 czerwca 1984 w Krakowie) – polski językoznawca specjalizujący się w językoznawstwie ogólnym i filologii klasycznej, profesor.
Nowy!!: Jer (głoska) i Adam Heinz · Zobacz więcej »
Akcent wyrazowy
Akcent wyrazowy (od „zaśpiew”) – wyróżnienie za pomocąśrodków fonetycznych niektórych sylab w obrębie wyrazu lub syntagmy.
Nowy!!: Jer (głoska) i Akcent wyrazowy · Zobacz więcej »
Aleksander Brückner
cmentarzu rakowickim w Krakowie (aleja zasłużonych) Poprzedni grób A.Brücknera na cmentarzu Tempelhofer Parkfriedhof Krypta Zasłużonych na Skałce Aleksander Brückner (ur. 29 stycznia 1856 w Tarnopolu, zm. 24 maja 1939 w Berlinie) – polski slawista, historyk literatury i kultury polskiej.
Nowy!!: Jer (głoska) i Aleksander Brückner · Zobacz więcej »
Aleksander Fredro
Pałac w Bieńkowej Wiszni (2011) herbu własnego (ur. 20 czerwca 1793 w Surochowie koło Jarosławia, zm. 15 lipca 1876 we Lwowie) – polski hrabia, komediopisarz, pamiętnikarz, poeta, ziemianin, oficer, wolnomularz, tworzył w epoce romantyzmu.
Nowy!!: Jer (głoska) i Aleksander Fredro · Zobacz więcej »
Alternacja (językoznawstwo)
Alternacja – w dziedzinie fonetyki oznacza oboczność tematu lub rdzenia wyrazu, czyli wymianę głosek fonetycznie różnych, lecz pokrewnych pod względem etymologicznym (np. stół – stole, dwór – dworze, grób – grobie).
Nowy!!: Jer (głoska) i Alternacja (językoznawstwo) · Zobacz więcej »
Anaptyksa
Anaptyksa (od gr. anáptyxis „rozwinięcie”) – zjawisko fonetyczne polegające na etymologicznie nieuzasadnionym wstawieniu głoski (zwanej anaptyktyczną) pomiędzy dwie lub kilka spółgłosek.
Nowy!!: Jer (głoska) i Anaptyksa · Zobacz więcej »
Asymilacja fonetyczna
Asymilacja fonetyczna, upodobnienie fonetyczne (in. uwarunkowania pozycyjne głosek) – jeden z podstawowych zależnych procesów fonetycznych, polegający na upodobnieniu sąsiednich głosek.
Nowy!!: Jer (głoska) i Asymilacja fonetyczna · Zobacz więcej »
Brewis
Brewis (znak krótkości; od łac. brevis: „krótki”) – znak diakrytyczny stosowany w alfabecie rumuńskim, tureckim, wietnamskim i innych.
Nowy!!: Jer (głoska) i Brewis · Zobacz więcej »
Bulla gnieźnieńska
Bulla Ex commisso nobis a Deo, zwana Bullągnieźnieńską– bulla papieska wydana 7 lipca 1136 roku w Pizie, znosząca zwierzchność arcybiskupstwa magdeburskiego nad polskim Kościołem.
Nowy!!: Jer (głoska) i Bulla gnieźnieńska · Zobacz więcej »
Cyrylica
Obszar, na którym używana jest cyrylica Cyrylica – pismo alfabetyczne służące do zapisu języków wschodniosłowiańskich, większości południowosłowiańskich i innych.
Nowy!!: Jer (głoska) i Cyrylica · Zobacz więcej »
Czesław Bartula
Czesław Bartula (ur. 1924 w Nawsiu Kołaczyckim, zm. 10 września 2013 w Krakowie) – polski językoznawca, profesor polonistyki i slawistyki, wykładowca WSP/ Akademii Świętokrzyskiej / Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Pedagogicznego im.
Nowy!!: Jer (głoska) i Czesław Bartula · Zobacz więcej »
Deklinacja (językoznawstwo)
Deklinacja (od „odmieniać”) – odmiana wyrazu (imienia) przez przypadki i liczby.
Nowy!!: Jer (głoska) i Deklinacja (językoznawstwo) · Zobacz więcej »
Dialekty języka bułgarskiego
Dialekty języka bułgarskiego – zespół odmian języka bułgarskiego.
Nowy!!: Jer (głoska) i Dialekty języka bułgarskiego · Zobacz więcej »
Dialekty języka słowackiego
Dialekty języka słowackiego – zróżnicowane odmiany języka słowackiego, języka z zachodniej gałęzi języków słowiańskich.
Nowy!!: Jer (głoska) i Dialekty języka słowackiego · Zobacz więcej »
Dialekty kajkawskie
Narzecze kajkawskie lub dialekty kajkawskie – jedno z trzech głównych ugrupowań dialektalnych języka serbsko-chorwackiego, wyróżnianych na podstawie różnic w wymowie i postaci zaimka pytającego ‘co’.
Nowy!!: Jer (głoska) i Dialekty kajkawskie · Zobacz więcej »
E muet
E muet – samogłoska w języku francuskim zapisywana standardowo jako, która w pewnych warunkach może być wymawiana jako dźwięk zwykle określany jako szwa /ə/, a w innych może nie być wymawiana wcale.
Nowy!!: Jer (głoska) i E muet · Zobacz więcej »
Epenteza
Epenteza (z gr. epénthesis „wtrącenie”) – zjawisko językowe, polegające na wstawieniu głoski epentetycznej (niemającej umotywowania etymologicznego), samogłoski lub spółgłoski, zwykle celem uniknięcia trudnej do wymówienia zbitki głosek lub rozziewu.
Nowy!!: Jer (głoska) i Epenteza · Zobacz więcej »
Etnolekt śląski
Stanisława Urbańczyka Przykład książek wydanych współcześnie po śląsku Katowicach Katowicach (2022) Chorzowie Opola Czeskiego Cieszyna Jabłonkowie (2019) Etnolekt śląski (śl., Zapis w tzw. ślabikŏrzowym szrajbōnku., Zapis w alfabecie śląskim Steuera.), także jako język śląski.
Nowy!!: Jer (głoska) i Etnolekt śląski · Zobacz więcej »
Ewangeliarz Ostromira
Karta z ''Ewangeliarza Ostromira'' Karta z ''Ewangeliarza Ostromira'' Ewangeliarz Ostromira – jeden z najcenniejszych zabytków piśmiennictwa staroruskiego powstały w latach 1056–1057.
Nowy!!: Jer (głoska) i Ewangeliarz Ostromira · Zobacz więcej »
Fonem
Fonem – podstawowa jednostka struktury fonologicznej mowy.
Nowy!!: Jer (głoska) i Fonem · Zobacz więcej »
Fonologia
Fonologia (dawniej głosownia) – nauka o systemach dźwiękowych języków.
Nowy!!: Jer (głoska) i Fonologia · Zobacz więcej »
Fonologia generatywna
Fonologia generatywna – dział gramatyki generatywnej powstały w latach sześćdziesiątych.
Nowy!!: Jer (głoska) i Fonologia generatywna · Zobacz więcej »
Fonotaktyka
Fonotaktyka – dział fonologii zajmujący się analiząsystemów fonologicznych pod względem właściwości syntagmatycznych.
Nowy!!: Jer (głoska) i Fonotaktyka · Zobacz więcej »
Fragmenty praskie
Fragmenty praskie – dwie pisane głagolicąkarty, przechowywane w Archiwum Kapituły Kolegiackiej w Pradze.
Nowy!!: Jer (głoska) i Fragmenty praskie · Zobacz więcej »
Głagolica
chorwackiej wyspie Krk Przykład głagolicy bułgarskiej i odpowiedniki polskich głosek Tablica z tekstem wyrytym głagolicą„Ojcze nasz” w trzech odmianach głagolicy.Po lewej – pierwotna głagolica okrągła,pośrodku – chorwacka kanciastai po prawej kursywna Głagolica (scs. glagolъ ⰃⰎⰀⰃⰑⰎⰟ „słowo, litera”) – najstarsze znane pismo słowiańskie, którego stworzenie przypisuje się misjonarzowi-apostołowi Konstantemu zwanemu Cyrylem, który wraz z bratem Metodym zapisał w IX wieku za jego pomocąjęzyk słowiański używany w okolicach Salonik; głagolica była pierwotnym alfabetem języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, który miał być językiem liturgicznym Słowian, a w swojej późniejszej fazie rozwojowej, jako język cerkiewnosłowiański, na wiele wieków pozostał językiem literackim warstw wykształconych w kręgu wyznania prawosławnego.
Nowy!!: Jer (głoska) i Głagolica · Zobacz więcej »
Grafem
Grafem – najmniejsza jednostka pisma, która często odpowiada fonemowi.
Nowy!!: Jer (głoska) i Grafem · Zobacz więcej »
Hiperpoprawność
Hiperpoprawność, in.
Nowy!!: Jer (głoska) i Hiperpoprawność · Zobacz więcej »
Iloczas
Iloczas – zjawisko prozodyjne, charakteryzujące się różnicowaniem długości trwania sylab lub głosek.
Nowy!!: Jer (głoska) i Iloczas · Zobacz więcej »
Intonacja (językoznawstwo)
Intonacja – w trakcie wypowiadania tekstu nadawanie mu pewnego rodzaju melodii, poprzez zmianę modulacji głosu, w celu wyrażenia emocji lub tylko dla oddania specyficznego charakteru danej wypowiedzi.
Nowy!!: Jer (głoska) i Intonacja (językoznawstwo) · Zobacz więcej »
Jana Pleskalová
Jana Pleskalová (ur. 1 lutego 1949 w Brnie) – czeska językoznawczyni, kierowniczka Instytutu Języka Czeskiego Uniwersytetu Masaryka.
Nowy!!: Jer (głoska) i Jana Pleskalová · Zobacz więcej »
Język średniopolski
Język średniopolski – postać języka polskiego używana od początków XVI do XVIII wieku.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język średniopolski · Zobacz więcej »
Język białoruski
Karski) Zasięg języka białoruskiego jako dialektu języka rosyjskiego, 1914 spisu powszechnego 1931 roku Granica pomiędzy gwarami białoruskimi i ukraińskimi (1980, Biaŭzienka) język pomocniczy (08.02.2010). Język białoruski (biał.) – język wschodniosłowiański używany głównie na Białorusi.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język białoruski · Zobacz więcej »
Język bułgarski
Język bułgarski (bułg.) – język z grupy języków południowosłowiańskich oraz bałkańskiej ligi językowej.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język bułgarski · Zobacz więcej »
Język czeski
Europy Środkowo-Wschodniej samogłosek według ''The Handbook of the International Phonetic Association''. Język czeski (cz.) – język z grupy zachodniosłowiańskiej, stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język czeski · Zobacz więcej »
Język francuski
Języki i dialekty Francji Znajomość języka francuskiego w krajach Unii Europejskiej. Język francuski (fr. lub) – język pochodzenia indoeuropejskiego z grupy języków romańskich.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język francuski · Zobacz więcej »
Język górnołużycki
Język górnołużycki (górnołuż.) – jeden z dwóch języków łużyckich, którym posługująsię Serbołużyczanie na niewielkim obszarze wokół Budziszyna we wschodniej części Niemiec (kraina historyczna Łużyce Górne).
Nowy!!: Jer (głoska) i Język górnołużycki · Zobacz więcej »
Język gocki
Srebrnej Biblii'' Język gocki – wymarły język wschodniogermański, który był używany przez germańskie plemię Gotów.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język gocki · Zobacz więcej »
Język kaszubski
Język kaszubski, dialekt kaszubski (kaszub.) – mowa zachodniosłowiańska i lechicka o spornym statusie – w zależności od przyjętych kryteriów uznawana za odrębny język lub dialekt języka polskiego.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język kaszubski · Zobacz więcej »
Język niemiecki
Język niemiecki (niem.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język niemiecki · Zobacz więcej »
Język połabski
Języki serbołużyckie Rejon Lüchow-Dannenberg na mapie Niemiec język połabski, język drzewiański lub dialekt drzewiański (drzewiańsko-połabski: venskă rec, slüv́onsťĕ, slüvensťĕ lub vensťĕ – obie formy znaczyły to samo, tj. „słowiański”) – wymarły język zachodniosłowiański, należący do grupy języków lechickich.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język połabski · Zobacz więcej »
Język polski
Język polski, polszczyzna – język z grupy zachodniosłowiańskiej (do której należąrównież czeski, kaszubski, słowacki i języki łużyckie), stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język polski · Zobacz więcej »
Język pragermański
Język pragermański – rekonstruowany wspólny język ludów germańskich, wywodzący się z języka praindoeuropejskiego.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język pragermański · Zobacz więcej »
Język praindoeuropejski
Język praindoeuropejski (skrót: pie) – prajęzyk, hipotetyczny ostatni wspólny przodek wszystkich języków indoeuropejskich.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język praindoeuropejski · Zobacz więcej »
Język prasłowiański
Język prasłowiański – hipotetyczny, rekonstruowany wspólny prajęzyk dawnych Słowian, z którego później wykształciły się wszystkie języki słowiańskie.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język prasłowiański · Zobacz więcej »
Język rosyjski
Język rosyjski (ros., russkij jazyk; dawniej też: język wielkoruski) – język z grupy wschodniosłowiańskiej, będący urzędowym w Rosji, Kirgistanie, Kazachstanie i na Białorusi, a także jednym z pięciu języków oficjalnych i jednocześnie jednym z sześciu języków konferencyjnych Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język rosyjski · Zobacz więcej »
Język słowacki
Europy Środkowo-Wschodniej Język słowacki (słow., też) – język należący do zachodniosłowiańskiej grupy językowej.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język słowacki · Zobacz więcej »
Język słoweński
Język słoweński (słoweń. lub) – język południowosłowiański, urzędowy w Słowenii i jeden z oficjalnych języków Unii Europejskiej.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język słoweński · Zobacz więcej »
Język serbsko-chorwacki
język chorwacki, język bośniacki, język serbski (2006) Język serbsko-chorwacki, serbochorwacki (serb.-chorw. /) – kontrowersyjny termin określający byty językowe używane przez Serbów, Chorwatów, Czarnogórców i Boszniaków.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język serbsko-chorwacki · Zobacz więcej »
Język staro-cerkiewno-słowiański
Język staro-cerkiewno-słowiański, język scs., język starosłowiański – najstarszy literacki język słowiański, formujący się od połowy IX wieku, oparty głównie na słowiańskich gwarach okolic Sołunia (dzisiejsze Saloniki).
Nowy!!: Jer (głoska) i Język staro-cerkiewno-słowiański · Zobacz więcej »
Język staropolski
Język staropolski – etap rozwoju języka polskiego w tzw.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język staropolski · Zobacz więcej »
Język ukraiński
Język ukraiński (ukr.) – język z grupy wschodniosłowiańskiej.
Nowy!!: Jer (głoska) i Język ukraiński · Zobacz więcej »
Języki bałtosłowiańskie
Różne schematy możliwego pokrewieństwa języków bałtyckich i słowiańskich; Van Wijk, 1923 Języki bałtosłowiańskie, języki bałtycko-słowiańskie – hipotetyczna podrodzina językowa w obrębie języków indoeuropejskich, obejmująca języki bałtyckie i języki słowiańskie.
Nowy!!: Jer (głoska) i Języki bałtosłowiańskie · Zobacz więcej »
Języki lechickie
Dialekty wschodniolechickie Języki lechickie – umowna nazwa przyjęta przez niektórych językoznawców na określenie północnej grupy języków zachodniosłowiańskich, posiadających pewne wspólne cechy w zakresie fonetyki, którymi posługiwały się plemiona lechickie.
Nowy!!: Jer (głoska) i Języki lechickie · Zobacz więcej »
Języki słowiańskie
Rozprzestrzenienie języków słowiańskich w Europie Słowianie Języki słowiańskie – grupa języków w obrębie podrodziny bałtosłowiańskiej rodziny języków indoeuropejskich.
Nowy!!: Jer (głoska) i Języki słowiańskie · Zobacz więcej »
Języki wschodniosłowiańskie
Języki wschodniosłowiańskie – jedna z trzech grup języków słowiańskich (obok zachodnio- i południowosłowiańskich).
Nowy!!: Jer (głoska) i Języki wschodniosłowiańskie · Zobacz więcej »
Językoznawstwo diachroniczne
Językoznawstwo diachroniczne (gr. día „przez”, chrónos „czas”), językoznawstwo historyczne – dział językoznawstwa ogólnego zajmujący się badaniem relacji, jakie występująmiędzy elementami języka w różnych epokach jego rozwoju.
Nowy!!: Jer (głoska) i Językoznawstwo diachroniczne · Zobacz więcej »
Jer (ptak)
Jer, zięba jer (Fringilla montifringilla) – gatunek małego ptaka wędrownego z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae).
Nowy!!: Jer (głoska) i Jer (ptak) · Zobacz więcej »
Jota (litera)
Jota (ἰῶτα, pisana Ιι lub ℩) – dziewiąta litera alfabetu greckiego oznaczająca samogłoskę "i".
Nowy!!: Jer (głoska) i Jota (litera) · Zobacz więcej »
Juliusz Słowacki
Juliusz Słowacki herbu Leliwa (ur. 4 września 1809 w Krzemieńcu, zm. 3 kwietnia 1849 w Paryżu) – polski poeta, przedstawiciel romantyzmu, dramaturg i epistolograf.
Nowy!!: Jer (głoska) i Juliusz Słowacki · Zobacz więcej »
Kaszuby
Kaszuby (lub) – region kulturowy w północnej Polsce, będący częściąPomorza Gdańskiego.
Nowy!!: Jer (głoska) i Kaszuby · Zobacz więcej »
Kazimierz Polański
Kazimierz Czesław Polański (ur. 6 kwietnia 1929 w Brzozdowcach, woj. lwowskie, zm. 7 lutego 2009 w Katowicach) – polski lingwista (językoznawca ogólny, slawista, anglista), profesor zwyczajny nauk humanistycznych, współtwórca polskiej teorii językoznawczej oraz współautor i redaktor fundamentalnych prac językoznawczych, m.in.
Nowy!!: Jer (głoska) i Kazimierz Polański · Zobacz więcej »
Krystyna Długosz-Kurczabowa
Grób Krystyny Długosz-Kurczabowej na cmentarzu komunalnym Północnym Krystyna Długosz-Kurczabowa (ur. 13 kwietnia 1940 w Domaszowicach, zm. 14 września 2016 w Warszawie) – polska filolog, doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa.
Nowy!!: Jer (głoska) i Krystyna Długosz-Kurczabowa · Zobacz więcej »
Leszek Moszyński
Leszek Józef Moszyński (ur. 19 lutego 1928 w Lublinie, zm. 16 kwietnia 2006) – polski slawista i językoznawca.
Nowy!!: Jer (głoska) i Leszek Moszyński · Zobacz więcej »
Makron (znak diakrytyczny)
Makron (gr. μακρόv / makrón, dosłownie: długi) – znak diakrytyczny umieszczany nad lub pod samogłoską, początkowo używany do zaznaczania długiej sylaby w metrum greckim lub łacińskim.
Nowy!!: Jer (głoska) i Makron (znak diakrytyczny) · Zobacz więcej »
Marek Nekula
Marek Nekula (ur. 4 marca 1965 w Brnie) – czeski językoznawca.
Nowy!!: Jer (głoska) i Marek Nekula · Zobacz więcej »
Migracja ludności
Migracja ludności – zmiana miejsca zamieszkania lub czasowego pobytu.
Nowy!!: Jer (głoska) i Migracja ludności · Zobacz więcej »
Mikołaj Rej
Mikołaj Oleśnicki i stolnik sandomierski Stanisław Lupa Podlodowski Portret Mikołaja Reja, rys. Adam Grabowski, 1921 Jana Gwalberta Olszewskiego, 1905 Pomnik Mikołaja Reja w Rejowcu. Popiersie Mikołaja Reja w Nagłowicach. Tablica pamiątkowa w Nagłowicach. Zwierzyńca'' z 1562 Zwierzyńca'' Skan pochodzący z portalu https://polona.pl/item/263188/6/ www.polona.pl Karta tytułowa wydania z 1567 roku. Mikołaj Rej z NagłowicZnany również pod pseudonimami: Ambroży Korczbok Rożek, Adrianus Brandenburgensis, Doctor Civitatis Lublinensis, Doktor lubelski Adrian Brandenburczyk, Albertus Branderburgensis, Andrych, twój dobry towarzysz, Jakub Podwysocki Pherrat(?), Joachim Heller, mistrz norymberski, Ks.
Nowy!!: Jer (głoska) i Mikołaj Rej · Zobacz więcej »
Monoftong
Monoftong (gr. mono „jeden” i phthóngos „dźwięk”) – prosta samogłoska bez zmiany jakości (np. „u”, „a”) w przeciwieństwie do dyftongów (np. niemieckie „au”, „ei”) i tryftongów.
Nowy!!: Jer (głoska) i Monoftong · Zobacz więcej »
Mora (lingwistyka)
Mora (łac.) – jest najmniejsząjednostkąprozodycznąużywanąw metryce i fonologii, będąca nosicielem cech prozodycznych.
Nowy!!: Jer (głoska) i Mora (lingwistyka) · Zobacz więcej »
Morfologia (językoznawstwo)
Morfologia – dziedzina lingwistyki zajmująca się formami odmiennymi części mowy (fleksja) oraz słowotwórstwem.
Nowy!!: Jer (głoska) i Morfologia (językoznawstwo) · Zobacz więcej »
Mszał kijowski
Mszał kijowski, folio 7r Mszał kijowski (także: Fragmenty Kijowskie, łac. Folia Kioviensia, skrót: Kij) – głagolicki zabytek kanoniczny języka staro-cerkiewno-słowiańskiego datowany na wiek X. Ze względów językowych uważany za najbardziej archaiczny dokument piśmiennictwa staro-cerkiewno-słowiańskiego.
Nowy!!: Jer (głoska) i Mszał kijowski · Zobacz więcej »
Obstruent
Obstruent (in. spółgłoska właściwa) – niebędąca sonorantem, wymawiana ze zwarciem lub silnym zbliżeniem narządów mowy, bądź też z takąkombinacjąpowyższych artykulacji, że wytworzenie szczeliny bezpośrednio po zwarciu zapobiega plozji.
Nowy!!: Jer (głoska) i Obstruent · Zobacz więcej »
Palatalizacja
Palatalizacja (zmiękczenie) – zjawisko wymowy danej głoski z dodatkowąartykulacjąśrodkowopodniebienną(obok głównego zbliżenia narządów mowy pojawia się zbliżenie środkowej części języka do podniebienia), np.
Nowy!!: Jer (głoska) i Palatalizacja · Zobacz więcej »
Paradygmat fleksyjny
Paradygmat fleksyjny leksemu – zbiór wszystkich form fleksyjnych danego wyrazu.
Nowy!!: Jer (głoska) i Paradygmat fleksyjny · Zobacz więcej »
Petr Karlík
Petr Karlík (ur. 11 lutego 1951 w Uherskim Hradištu) – czeski językoznawca i bohemista.
Nowy!!: Jer (głoska) i Petr Karlík · Zobacz więcej »
Podwójny grawis
Podwójny grawis – znak diakrytyczny używany w pracach naukowych poświęconych makrojęzykowi serbsko-chorwackiemu (obejmującemu języki: chorwacki, serbski, bośniacki i czarnogórski).
Nowy!!: Jer (głoska) i Podwójny grawis · Zobacz więcej »
Prawo sylaby otwartej
Prawo sylaby otwartej – prawo fonetyczne języka prasłowiańskiego, zgodnie z którym każda sylaba w wyrazie kończyła się samogłoską.
Nowy!!: Jer (głoska) i Prawo sylaby otwartej · Zobacz więcej »
Proklityka
Proklityka – wyraz nieposiadający własnego akcentu, lecz tworzący całość akcentowąz następującym po nim wyrazem akcentowanym.
Nowy!!: Jer (głoska) i Proklityka · Zobacz więcej »
Prozodia
Prozodia (gr. προσωδία – pieśń z akompaniamentem, przyśpiew) – brzmieniowe właściwości mowy nakładające się na głoskowy, sylabiczny i wyrazowy ciąg wypowiedzi.
Nowy!!: Jer (głoska) i Prozodia · Zobacz więcej »
Przegłos
Przegłos, inaczej metafonia, apofonia (ablaut – z niem.) – uwarunkowana fonologicznie wymiana samogłosek w temacie (np. w języku niemieckim i praindoeuropejskim), powstała na skutek historycznych procesów fonetycznych, jak również proces fonetyczny, w wyniku którego pojawia się przegłos, np.
Nowy!!: Jer (głoska) i Przegłos · Zobacz więcej »
Przegłos lechicki
Przegłos lechicki (przegłos polski) – proces fonetyczny (przegłos), spowodowany zmniejszeniem znaczenia opozycji samogłoska przednia – samogłoska tylna po palatalizacji spółgłosek.
Nowy!!: Jer (głoska) i Przegłos lechicki · Zobacz więcej »
Przestawka
Przestawka, inaczej metateza (gr. metáthesis) – jeden z podstawowych zależnych procesów fonetycznych, polegająca na zmianie kolejności sąsiednich głosek.
Nowy!!: Jer (głoska) i Przestawka · Zobacz więcej »
Przyrostek
Przyrostek, sufiks (z „dołączony” od „pod” i „umocowany”) – w językoznawstwie jest to każdy fragment wyrazu (jego morfem), o ile jest dodany po jego rdzeniu (czyli podstawie słowotwórczej) i jednocześnie ma właściwości słowotwórcze (czyli nie jest końcówkąfleksyjną).
Nowy!!: Jer (głoska) i Przyrostek · Zobacz więcej »
Radoslav Večerka
Radoslav Večerka (ur. 18 kwietnia 1928 w Brnie, zm. 15 grudnia 2017 tamże) – czeski językoznawca, wykładowca akademicki, publicysta i literaturoznawca.
Nowy!!: Jer (głoska) i Radoslav Večerka · Zobacz więcej »
Roland Sussex
Roland (Roly) Denis Sussex – australijski językoznawca.
Nowy!!: Jer (głoska) i Roland Sussex · Zobacz więcej »
Roman Szul
Roman Szul (ur. 19 października 1952) – polski ekonomista, zajmujący się także zagadnieniami polityczno-językowymi; profesor nadzwyczajny w Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG).
Nowy!!: Jer (głoska) i Roman Szul · Zobacz więcej »
Samogłoska
Samogłoska – głoska, przy powstawaniu której uczestnicząjedynie więzadła głosowe, a strumień powietrza swobodnie przepływa przez kanał głosowy.
Nowy!!: Jer (głoska) i Samogłoska · Zobacz więcej »
Samogłoska nosowa
Samogłoska nosowa – samogłoska, podczas wymawiania której strumień powietrza przepływa zarówno przez jamę ustną, jak i jamę nosową.
Nowy!!: Jer (głoska) i Samogłoska nosowa · Zobacz więcej »
Samogłoski pochylone
Trójkąt samogłoskowy ukazujący system samogłosek w polszczyźnie po zaniku iloczasu z uwzględnieniem samogłosek pochylonych ''ȧ, ė, ȯ''. Ze schematu można odczytać, że artykulacja samogłosek ścieśnionych jest podwyższona w stosunku do jasnych odpowiedników (język znajduje się w pozycji wyższej) Samogłoski pochylone, samogłoski ścieśnione – samogłoski, które powstały w języku polskim w wyniku podwyższenia artykulacji samogłosek długich.
Nowy!!: Jer (głoska) i Samogłoski pochylone · Zobacz więcej »
Słowianie
południowosłowiańskim językiem urzędowym Słowianie – grupa etnolingwistyczna w obrębie ludów indoeuropejskich posługujących się językami słowiańskimi.
Nowy!!: Jer (głoska) i Słowianie · Zobacz więcej »
Sjem niewieści
Sejm niewieści (dawniej: Sjem niewieści) – satyra Marcina Bielskiego wydana w 1566/1567 w Krakowie.
Nowy!!: Jer (głoska) i Sjem niewieści · Zobacz więcej »
Sonant
Sonant, inaczej spółgłoska sylabiczna – spółgłoska zgłoskotwórcza, tworząca sylabę.
Nowy!!: Jer (głoska) i Sonant · Zobacz więcej »
Spółgłoska miękkopodniebienna
Spółgłoska miękkopodniebienna lub welarna – spółgłoska, której wymowa polega na zbliżeniu języka do podniebienia miękkiego (łac. velum).
Nowy!!: Jer (głoska) i Spółgłoska miękkopodniebienna · Zobacz więcej »
Spółgłoska półotwarta boczna dziąsłowa welaryzowana
Spółgłoska półotwarta boczna dziąsłowa welaryzowana – rodzaj dźwięku spółgłoskowego, występującego w niektórych językach naturalnych.
Nowy!!: Jer (głoska) i Spółgłoska półotwarta boczna dziąsłowa welaryzowana · Zobacz więcej »
Spółgłoska płynna
Spółgłoski płynne – ustne spółgłoski zwarto-otwarte zaliczające się do aproksymantów.
Nowy!!: Jer (głoska) i Spółgłoska płynna · Zobacz więcej »
Spółgłoska przedniojęzykowo-dziąsłowa
Spółgłoska przedniojęzykowo-dziąsłowa – sposób artykulacji spółgłosek polegający na zbliżeniu przedniej części języka do dziąseł.
Nowy!!: Jer (głoska) i Spółgłoska przedniojęzykowo-dziąsłowa · Zobacz więcej »
Spółgłoska wargowa
Termin spółgłoska wargowa odnosi się do sposobu artykulacji spółgłosek polegającego na zbliżeniu warg do siebie (spółgłoska dwuwargowa) lub górnych zębów do dolnej wargi (spółgłoska wargowo-zębowa).
Nowy!!: Jer (głoska) i Spółgłoska wargowa · Zobacz więcej »
Spółgłoska zębowa
Spółgłoski zębowe (przedniojęzykowo-zębowe) – rodzaj spółgłosek wyróżniony ze względu na miejsce artykulacji, które znajduje się przy górnych zębach – siekaczach, u ich szczytu, tuż za ich tylnąścianąlub u ich nasady na granicy z dziąsłami.
Nowy!!: Jer (głoska) i Spółgłoska zębowa · Zobacz więcej »
Spółgłoska zwarto-otwarta
Spółgłoska zwarto-otwarta, także: sonorant – spółgłoska powstająca, gdy w czasie artykulacji dochodzi do zwarcia i równocześnie otwarcia innego kanału (ustnego lub nosowego), którym uchodzi powietrze lub zwarcia i otwarcia następująszybko po sobie.
Nowy!!: Jer (głoska) i Spółgłoska zwarto-otwarta · Zobacz więcej »
Stanisław Dubisz
Stanisław Karol Dubisz (ur. 30 sierpnia 1949 w Kolbuszowej) – polski językoznawca.
Nowy!!: Jer (głoska) i Stanisław Dubisz · Zobacz więcej »
Stanisław Rospond (językoznawca)
Stanisław Rospond (ur. 19 grudnia 1906 w Liszkach pod Krakowem, zm. 16 października 1982 we Wrocławiu) – polski językoznawca, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, autor wielu prac onomastycznych wykorzystujących materiał polski i słowiański.
Nowy!!: Jer (głoska) i Stanisław Rospond (językoznawca) · Zobacz więcej »
Stanisław Urbańczyk
Stanisław Urbańczyk (ur. 27 lipca 1909 w Kwaczale, zm. 23 października 2001 w Krakowie) – polski językoznawca, profesor nauk humanistycznych (1946), profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, od 1956 profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności (1989); redaktor Encyklopedii wiedzy o języku polskim (1978).
Nowy!!: Jer (głoska) i Stanisław Urbańczyk · Zobacz więcej »
Sylaba
Struktura sylaby Sylaba (syllabḗ), zgłoska – element struktury fonologicznej aktu komunikacyjnego, który pomimo pozornej oczywistości wciąż nie ma ustalonej jednoznacznej definicji.
Nowy!!: Jer (głoska) i Sylaba · Zobacz więcej »
Szwa
Szwa – w językoznawstwie, zwłaszcza w fonetyce i fonologii, określenie samogłoski średnio centralnej (zaokrąglonej lub niezaokrąglonej) znajdującej się w środku diagramu samogłoskowego, oznaczanej w międzynarodowym alfabecie fonetycznym symbolem ə lub innąsamogłoski bliskiej tej pozycji.
Nowy!!: Jer (głoska) i Szwa · Zobacz więcej »
Tadeusz Lehr-Spławiński
Grobowiec rodziny Spławińskich na cmentarzu Rakowickim Tadeusz Lehr-Spławiński (ur. 20 września 1891 w Krakowie, zm. 17 lutego 1965 tamże) – polski językoznawca, slawista, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i rektor tej uczelni w latach 1938–1939 i 1945–1946, wiceprezes Komisji Intelektualistów i Działaczy Katolickich.
Nowy!!: Jer (głoska) i Tadeusz Lehr-Spławiński · Zobacz więcej »
Toponimia
Mapa autorstwa Richarda Blome'a z 1686 roku z naniesionymi nazwami kontynentów i oceanów Toponimia (z gr. topos – miejsce, onoma – nazwa), toponomastyka – dział onomastyki zajmujący się nazwami miejsc, czyli toponimami (np. nazwami osad ludzkich – miast, wsi, przysiółków – ojkonimia), nazwami państw i krajów, nazwami fizjograficznymi (obiektów fizjograficznych), nazwami rzek, jezior (hydronimia), lasów, pól, gór (oronimia), a także nazwami miejskimi (urbanonimy), nazwami ulic i placów, nazwy terenowe (mikrotoponimy).
Nowy!!: Jer (głoska) i Toponimia · Zobacz więcej »
Ubezdźwięcznienie
Ubezdźwięcznienie (desonoryzacja) – upodobnienie fonetyczne polegające na tym, że spółgłoska dźwięczna traci dźwięczność.
Nowy!!: Jer (głoska) i Ubezdźwięcznienie · Zobacz więcej »
Uzus językowy
Uzus językowy (od „zwyczaj, praktyka”) – rzeczywisty stan funkcjonowania systemu językowego, pewna forma jego realizacji lub pewien styl utarty w określonej wspólnocie językowej (rodzina, zespół pracowniczy, wydawnictwo itp.), według niektórych ujęć również zachowania językowe pojedynczej osoby (idiolekt).
Nowy!!: Jer (głoska) i Uzus językowy · Zobacz więcej »
Wałczenie
Wałczenie – wymowa ł jak u niezgłoskotwórczego (w zapisie fonetycznym), spotykana w języku polskim od XVI−XVII wieku.
Nowy!!: Jer (głoska) i Wałczenie · Zobacz więcej »
Wczesna cyrylica
Wczesna cyrylica – pierwotna wersja cyrylicy, nazywana też bukwicą(od słowa bukwa - litera), która została utworzona dla języka staro-cerkiewno-słowiańskiego.
Nowy!!: Jer (głoska) i Wczesna cyrylica · Zobacz więcej »
Wielka wędrówka ludów
Wielka wędrówka ludów – okres migracji plemion barbarzyńskich, w szczególności Hunów i Germanów, na terytoria Cesarstwa Rzymskiego i sąsiednie, u schyłku starożytności i w początkach średniowiecza (IV–VI wiek).
Nowy!!: Jer (głoska) i Wielka wędrówka ludów · Zobacz więcej »
Wiersz sylabiczny
Wiersz sylabiczny – wiersz mający równąliczbę sylab, akcent stały pada na przedostatniąsylabę wersu.
Nowy!!: Jer (głoska) i Wiersz sylabiczny · Zobacz więcej »
Wiesław Boryś
Wiesław Stefan Boryś (ur. 4 stycznia 1939 w Bzinie, zm. 29 listopada 2021) – polski slawista, prof.
Nowy!!: Jer (głoska) i Wiesław Boryś · Zobacz więcej »
Wizerunk własny
Wizerunk własny żywota człowieka poczciwego, w którym jako we źwierciedle snadnie każdy swe sprawy oględać może, zebrany i z filozofów i z różnych obyczajów świata tego – utwór Mikołaja Reja, wydany w 1558 w Krakowie.
Nowy!!: Jer (głoska) i Wizerunk własny · Zobacz więcej »
Wzdłużenie zastępcze
Wzdłużenie zastępcze – proces fonetyczny, w wyniku którego samogłoska staje się długa, aby zachować energię potrzebnąna wypowiedzenie wyrazu, kiedy następna samogłoska zanikła.
Nowy!!: Jer (głoska) i Wzdłużenie zastępcze · Zobacz więcej »
Zabytki języka polskiego
Zabytki języka polskiego – zespół kilkudziesięciu najdawniejszych tekstów w języku polskim, które powstały w średniowieczu.
Nowy!!: Jer (głoska) i Zabytki języka polskiego · Zobacz więcej »
Zanik iloczasu
Zanik iloczasu – proces fonetyczny prowadzący do zaniku długości samogłosek jako cechy fonologicznej relewantnej.
Nowy!!: Jer (głoska) i Zanik iloczasu · Zobacz więcej »
Zbigniew Gołąb
Zbigniew Gołąb (ur. 16 marca 1923 w Nowym Targu, zm. 24 marca 1994 w Chicago) – polski językoznawca i slawista.
Nowy!!: Jer (głoska) i Zbigniew Gołąb · Zobacz więcej »
Zdzisław Stieber
Zdzisław Stieber (ur. 7 czerwca 1903 w Szczakowej, zm. 12 października 1980 w Warszawie) – polski slawista i językoznawca, prof.
Nowy!!: Jer (głoska) i Zdzisław Stieber · Zobacz więcej »
Zenon Klemensiewicz
Zenon Ludwik Klemensiewicz (ur. 2 września lub 2 listopada 1891 w Tarnowie, zm. 2 kwietnia 1969 w Zawoi-Podpolicach) – polski językoznawca, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk.
Nowy!!: Jer (głoska) i Zenon Klemensiewicz · Zobacz więcej »
