Szybszy dostęp niż przeglądarce!
241 kontakty: Abaris (Hiperboread), Adolphe Adam, Alchemia, Aleksander I Romanow, Aleksander Kraushar, Alexander von Humboldt, Alpy, Alzacja, Angelika Kauffmann, Anna Amalia z Brunszwiku-Wolfenbüttel, Anna Katharina Schönkopf, Anton Rubinstein, Antoni Henryk Radziwiłł, Antropozofia, Archeologia, Arrigo Boito, Arystokracja, Święte Cesarstwo Rzymskie, Atmosferyczny silnik parowy, Auerbachs Keller, August Wilhelm Schlegel, Baltazar (babiloński książę), Barwa, Benvenuto Cellini, Bettina von Arnim, Botanika, Bracia morawscy, Carl Friedrich Ernst Frommann, Carl Friedrich von Weizsäcker, Carl Gustav Carus, Catharina Elisabeth Goethe, Cenzura, Charles Gounod, Charlotte Buff, Charlotte von Stein, Chemia, Christian Fürchtegott Gellert, Christiane Vulpius, Christoph Martin Wieland, Cierpienia młodego Wertera, Clemens Brentano, Coburg, Corona Schröter, Darmstadt, Dramat, Drzewo genealogiczne, Dusza (religia), Dworek Goethego w Tarnowskich Górach, Dysertacja, Dystych, ..., Edukacja, Emancypacja, Empiryzm, Epistemologia, Erfurt, Faust (dramat Johanna Wolfganga von Goethego), Felix Mendelssohn-Bartholdy, Ferenc Liszt, Filozofia, Francja, Frankfurt nad Menem, Franz Schubert, Friederike Brion, Friedrich Gottlieb Klopstock, Friedrich Hölderlin, Friedrich Schiller, Friedrich von Müller, Friedrich Wilhelm Riemer, Gaetano Donizetti, Götz von Berlichingen, Gdańsk, Gemma (kamień), Geniusz (człowiek wybitny), Geologia, Goetheanizm, Gotthold Ephraim Lessing, Gotyk, Gustav Mahler, Hans Magnus Enzensberger, Hector Berlioz, Heidelberg, Historia, Homer, Humanitaryzm, Ifigenia w Taurydzie, Ilmenau, Iluminaci bawarscy, Immanuel Kant, Jakob Michael Reinhold Lenz, Jan Drabina, Józef II Habsburg, Język angielski, Język francuski, Język grecki, Język hebrajski, Jezioro Genewskie, Johann Georg Faust, Johann Gottfried Herder, Johann Gottlieb Fichte, Johann Heinrich Jung, Johann Heinrich Merck, Johann Heinrich Voß, Johann Joachim Winckelmann, Johann Peter Eckermann, Jura (góry), Karol August z Saksonii-Weimaru-Eisenach (1757–1828), Karoline Jagemann, Klassik Stiftung Weimar, Klasyka weimarska, Koblencja, Koloseum, Komedia, Kongres wiedeński, Korporacja akademicka, Kraków, Król elfów, Krwotok, Kwas deoksyrybonukleinowy, La Dôle, Las Turyński, Lata nauki Wilhelma Meistra, Legenda, Legia Honorowa, Lipsk, Lis Przechera, Literatura niemieckojęzyczna, Loża wolnomularska, Louis Spohr, Ludwig van Beethoven, Mangan, Marcin Luter, Mariańskie Łaźnie, Marianne Jung, Medycyna, Meiningen, Men, Metafizyka klasyczna, Michał Anioł, Miedź, Miedzioryt, Mistycyzm, Mit, Muzyka, Napoleon Bonaparte, Nauki prawne, Nauki przyrodnicze, Naukowiec, Neapol, Niels Bohr, Niemcy, Niemcy (naród), Ołów, Optyka, Order Świętej Anny, Order Leopolda (Austria), Order Sokoła Białego, Order Zasługi Korony Bawarskiej, Osjan (Macpherson), Ospa prawdziwa, Ottilie von Goethe, Panteon w Rzymie, Papież, Parafia, Paryż, Patrycjusze, Pedagogika waldorfska, Pietyzm, Pindar, Poetyka, Poezja, Polityk, Polityka, Powieść epistolarna, Powieść kryminalna, Powinowactwa z wyboru, Prawo, Preromantyzm, Projekt Gutenberg, Proza, Psychologia, Rafael Santi, Rekonwalescencja, Ren, Rewolucja francuska, Richard Wagner, Robert Schumann, Rokoko, Romantyzm, Rosja, Routledge Encyclopedia of Philosophy, Rudolf Steiner (filozof), Rzesza, Rzym, Saksonia-Weimar, Sentymentalizm, Sessenheim, Srebro, Starożytność, Stary Testament, Strasburg, Sturm und Drang, Stuttgart, Stylistyka, Susanne von Klettenberg, Sycylia, Sztuki plastyczne, Tabaka, Talk-show, Tarnowskie Góry, Teatr, Teatr lalek, Teologia, Termy, Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk, Trewir, Ulrike von Levetzow, Uniwersytet Jagielloński, Włochy, Weimar, Wenecja, Wettynowie, Wetzlar, Widmo optyczne, Wieliczka, Wielkanoc, Wilhelm von Humboldt, Wilhelmine Herzlieb, William Shakespeare, Wojna chłopska w Niemczech, Wojny napoleońskie, Wolfgang Amadeus Mozart, Wolnomularstwo, Wrocław, Zabytkowa Kopalnia Srebra, Zakony studenckie, Ziemia kłodzka, Związek Reński, 1749, 1832, 22 marca, 28 sierpnia. Rozwiń indeks (191 jeszcze) »
Abaris (Hiperboread)
Abaris (także Abarys, Awarysz gr. Ἄβαρις Ὑπερβόρειος) – postać w mitologii greckiej.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Abaris (Hiperboread) · Zobacz więcej »
Adolphe Adam
Adolphe Charles Adam (ur. 24 lipca 1803 w Paryżu, zm. 3 maja 1856 tamże) – francuski kompozytor oper i baletów, krytyk muzyczny.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Adolphe Adam · Zobacz więcej »
Alchemia
Jana Matejki Alchemia – przednaukowa praktyka łącząca elementy, które zawarte sąobecnie w chemii, fizyce, sztuce, semiotyce, psychologii, parapsychologii, metalurgii, medycynie, astrologii, mistycyzmie i religii.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Alchemia · Zobacz więcej »
Aleksander I Romanow
Aleksander I Pawłowicz (ur. w Petersburgu, zm. w Taganrogu) – cesarz Rosji od 1801, wielki książę Finlandii od 1809, król Polski od 1815 (Królestwo Polskie), syn Pawła I z dynastii Romanowów, starszy brat księcia Konstantego oraz Mikołaja, swojego następcy na tronie Rosji.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Aleksander I Romanow · Zobacz więcej »
Aleksander Kraushar
Aleksander Kraushar, pseud.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Aleksander Kraushar · Zobacz więcej »
Alexander von Humboldt
240px Friedrich Wilhelm Heinrich Alexander von Humboldt (ur. 14 września 1769 w Berlinie, zm. 6 maja 1859 tamże) – niemiecki przyrodnik i podróżnik, jeden z twórców nowoczesnej geografii, młodszy brat Wilhelma von Humboldta.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Alexander von Humboldt · Zobacz więcej »
Alpy
Zdjęcie satelitarne Alp Grań główna Alp zaznaczona żółtąliniąAlpy na włoskiej mapie z roku 1899 Mont Blanc Masyw Monte Rosa ze szczytem Dufourspitze Grandes Jorasses Eiger Alpy (fr. Alpes, niem. Alpen, wł. Alpi, słoweń. Alpe, ret. Alps, łac. Alpes) – najwyższy łańcuch górski Europy, ciągnący się łukiem od wybrzeża Morza Śródziemnego w okolicy Savony po dolinę Dunaju w okolicach Wiednia.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Alpy · Zobacz więcej »
Alzacja
Alzacja (al. Elsàss) – kraina historyczna w północno-wschodniej Francji, nad Renem, w regionie administracyjnym Grand Est, w departamentach Dolny Ren na północy i Górny Ren na południu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Alzacja · Zobacz więcej »
Angelika Kauffmann
Angelika Kauffmann (ur. 30 października 1741 w Chur, zm. 5 listopada 1807 w Rzymie) – szwajcarska malarka i portrecistka.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Angelika Kauffmann · Zobacz więcej »
Anna Amalia z Brunszwiku-Wolfenbüttel
Anna Amalia, księżna z Saksonii-Weimar-Eisenach (ur. 24 października 1739 w Wolfenbüttel; zm. 10 kwietnia 1807 w Weimarze) – piąte dziecko z trzynaściorga pary książęcej Karola I z Brunszwiku-Wolfenbüttel (1713–1780) i Filipy Charlotty Pruskiej (urodzonej von Brandenburg-Preußen) (1716–1801).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Anna Amalia z Brunszwiku-Wolfenbüttel · Zobacz więcej »
Anna Katharina Schönkopf
Anna Katharina Schönkopf (zwana Käthchen lub Annette) (ur. 22 sierpnia 1746 w Lipsku, zm. 20 maja 1810 tamże) była córkąChristiana Gottlieba Schönkopfa, odlewnika wyrobów cynowych, w którego domu stołował się młody Johann Wolfgang Goethe w czasie swych studiów w Lipsku.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Anna Katharina Schönkopf · Zobacz więcej »
Anton Rubinstein
Anton Grigoriewicz Rubinstein (ur. we wsi Wychwatyniec w guberni podolskiej, zm. w Peterhofie) – rosyjski pianista, kompozytor i dyrygent pochodzenia żydowskiego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Anton Rubinstein · Zobacz więcej »
Antoni Henryk Radziwiłł
LuiząAntoni Henryk Radziwiłł Antoni Henryk Radziwiłł herbu Trąby (ur. 13 czerwca 1775 w Wilnie, zm. 7 kwietnia 1833 w Berlinie) – polski książę, polityk, kompozytor, książę-namiestnik (niem. Statthalter) Wielkiego Księstwa Poznańskiego, I ordynat na Przygodzicach, XII ordynat na Nieświeżu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Antoni Henryk Radziwiłł · Zobacz więcej »
Antropozofia
Goetheanum w Dornach (Szwajcaria) – siedziba Powszechnego Towarzystwa Antropozoficznego Antropozofia (mądrość o człowieku, od gr. ánthropos – „człowiek”, sophía – „mądrość, wiedza”) – szkoła duchowa (inicjacyjna), światopogląd ezoteryczny i całościowa propozycja przebudowy cywilizacji materialistycznej, zapoczątkowana i inspirowana w pierwszych dwóch dekadach XX w. przez austriackiego filozofa, wizjonera i gnostyka Rudolfa Steinera (1861–1925).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Antropozofia · Zobacz więcej »
Archeologia
autostrady A2 Archeologia (z gr. ἀρχαῖος archaīos – dawny, stary i -λογία -logiā – mowa, nauka) – nauka, której celem jest odtwarzanie społeczno-kulturowej przeszłości człowieka na podstawie znajdujących się w ziemi, na ziemi lub w wodzie źródeł archeologicznych, czyli materialnych pozostałości działań ludzkich.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Archeologia · Zobacz więcej »
Arrigo Boito
Arrigo Boito, właśc.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Arrigo Boito · Zobacz więcej »
Arystokracja
Aleksander Romanow) Arystokracja (gr. aristokratia, od wyrazów aristos „najlepszy” + krateo „rządzę”) – najwyższa warstwa społeczna, która wykształciła się w starożytnej Grecji, podczas najazdu Dorów w 1200 r. p.n.e. Mianem arystokracji określa się zatem elitarnąwarstwę społeczną, zajmującąnajwyższąpozycję w społeczeństwie, do której przynależność wynika ze szlachetnego urodzenia i jest dziedziczna (arystokracja rodowa).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Arystokracja · Zobacz więcej »
Święte Cesarstwo Rzymskie
Święte Cesarstwo Rzymskie, potocznie: Pierwsza Rzesza Niemiecka, I Rzesza (niem. Erstes Reich) lub Stara Rzesza (niem. Altes Reich) – określenie obszaru pod panowaniem cesarza rzymskiego stanowiącego kontynuację cesarstwa zachodniorzymskiego, odwołujące się zarówno do idei, jak i kształtu politycznego średniowiecznej i wczesnonowożytnej Europy.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Święte Cesarstwo Rzymskie · Zobacz więcej »
Atmosferyczny silnik parowy
Animacja i schemat działania silnika Newcomena Silnik Newcomena z 1705 r. – z ręcznym sterowaniem zaworów Silnik Newcomena z 1712 r. – z automatycznym sterowaniem zaworów Silnik parowy Watta – z zewnętrznym kondensatorem pary Atmosferyczny silnik parowy (zwany też silnikiem parowym Newcomena) – pierwszy praktycznie stosowany silnik parowy.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Atmosferyczny silnik parowy · Zobacz więcej »
Auerbachs Keller
Auerbachs Keller – restauracja w Lipsku.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Auerbachs Keller · Zobacz więcej »
August Wilhelm Schlegel
August Wilhelm von Schlegel (ur. 8 września 1767 w Hanowerze, zm. 12 maja 1845 w Bonn) – niemiecki pisarz, językoznawca, filolog, tłumacz i uczony, brat Friedricha Schlegla.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i August Wilhelm Schlegel · Zobacz więcej »
Baltazar (babiloński książę)
Baltazar, właśc.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Baltazar (babiloński książę) · Zobacz więcej »
Barwa
Synteza addytywna Synteza subtraktywna Barwa (także kolor) – wrażenie psychiczne wywoływane w mózgu zwierząt, gdy oko odbiera promieniowanie elektromagnetyczne z zakresu światła widzialnego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Barwa · Zobacz więcej »
Benvenuto Cellini
''Perseusz z głowąMeduzy'', Loggia dei Lanzi, Florencja Solniczka Benvenuto Cellini (ur. 3 listopada 1500 we Florencji, zm. 13 lutego 1571 tamże) – rzeźbiarz, złotnik, pisarz i medalier florencki, manierysta.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Benvenuto Cellini · Zobacz więcej »
Bettina von Arnim
Bettina von Arnim, wcześniej Bettina Brentano (ur. 4 kwietnia 1785 we Frankfurcie nad Menem, zm. 20 stycznia 1859 w Berlinie) – niemiecka pisarka.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Bettina von Arnim · Zobacz więcej »
Botanika
Pąk kwiatu lotosu (''Nelumbo''), w tle liść Botanika (gr. botanē.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Botanika · Zobacz więcej »
Bracia morawscy
''Kurze Nachricht...'' - wyznanie wiary braci morawskich z 1762 Łodzi Bracia morawscy, Ewangelicka Jednota Braterska, herrnhuci – ewangelicka wspólnota kościelna ukształtowana w XVIII wieku w Niemczech, nawiązująca do doktryny i tradycji braci czeskich.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Bracia morawscy · Zobacz więcej »
Carl Friedrich Ernst Frommann
Carl Friedrich Ernst Frommann (ur. 14 września 1765 w Jenie; zm. 12 czerwca 1837 tamże) był znanym niemieckim wydawcąi księgarzem w Jenie.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Carl Friedrich Ernst Frommann · Zobacz więcej »
Carl Friedrich von Weizsäcker
Carl Friedrich von Weizsäcker Carl Friedrich Freiherr von Weizsäcker (ur. 28 czerwca 1912 w Kilonii, zm. 28 kwietnia 2007 w Söcking) – niemiecki fizyk i filozof.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Carl Friedrich von Weizsäcker · Zobacz więcej »
Carl Gustav Carus
Carl Gustav Carus (ur. 3 stycznia 1789 w Lipsku, zm. 28 lipca 1869 w Dreźnie) – niemiecki przyrodnik, lekarz (położnik), anatom, psycholog i filozof przyrody, współtwórca podstaw biologii ewolucyjnej; malarz, grafik i teoretyk malarstwa epoki romantyzmu, reprezentujący myślenie emblematyczne; w latach 1815–1827 profesor Królewskiej Saksońskiej Akademii Medyczno-Chirurgicznej w Dreźnie, członek Akademii Leopoldina (prezes w latach 1862–1869), lekarz saksońskiej rodziny królewskiej, przyjaciel Goethego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Carl Gustav Carus · Zobacz więcej »
Catharina Elisabeth Goethe
Catharina Elisabeth Goethe, urodzona jako Catharina Elisabeth Textor (ur. 19 lutego 1731 we Frankfurcie nad Menem, zm. 13 września 1808 tamże) – matka niemieckiego poety, Johanna Wolfganga von Goethego, żona, Johanna Caspara Goethego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Catharina Elisabeth Goethe · Zobacz więcej »
Cenzura
autocenzury. Cenzura w rosyjskiej książce z 1886 roku – ocenzurowane fragmenty zastąpiono kropkami. Encyklopedii Orgelbranda. Robotnik” z 1931 r. z wyciętym artykułem wstępnym. Egzemplarz dziennika „Wieczór Wrocławia” z 20-22 marca 1981 r. stanu wojennego (1982 r.) z pieczątką„Ocenzurowano”Dany przykład zawiera przybitąpieczątkę z jednym słowem będącym skrótem myślowym stosowanym przez urząd cenzury, gdyż nie oznaczało to, że z telegramu zostały usunięte jakieś treści, ale że został on sprawdzony przez cenzora i dopuszczony do przekazania adresatowi (słownikowo „ocenzurować” oznacza sprawdzić i usunąć treści).. Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. Cenzura (łac. censere ’osądzać’) – kontrola publicznego przekazywania informacji, ograniczająca wolność publicznego wyrażania myśli i przekonań.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Cenzura · Zobacz więcej »
Charles Gounod
Charles-François Gounod (ur. 17 czerwca 1818 w Paryżu, zm. 18 października 1893 w Saint-Cloud) – francuski kompozytor operowy.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Charles Gounod · Zobacz więcej »
Charlotte Buff
Charlotte Sophie Henriette Buff Charlotte Sophie Henriette Buff (ur. 11 stycznia 1753 w Wetzlar, zm. 16 stycznia 1828 w Hanowerze) była wzorcem dla postaci Lotte w utworze Johanna Wolfganga Goethego Cierpienia młodego Wertera (Die Leiden des jungen Werthers).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Charlotte Buff · Zobacz więcej »
Charlotte von Stein
Charlotte von Stein Dom Charlotty von Stein w Weimarze Grób Charlotte von Stein w Weimarze Charlotte Albertine Ernestine von Stein (de domo von Schardt, ur. 25 grudnia 1742 w Eisenach, zm. 6 stycznia 1827 w Weimarze), była damądworu księżnej Anny Amalii.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Charlotte von Stein · Zobacz więcej »
Chemia
Roztwory substancji w butelkach laboratoryjnych, w tym woda amoniakalna i kwas azotowy, podświetlone na różne kolory Chemia (arab. كيمياء kīmijāʾ, الخيمياء al-chīmijāʾ prawdopodobnie od stgr. χημ(ε)ία chēm(e)ía, χυμεία chymeía „rozpuszczanie, stapianie”) – nauka przyrodnicza badająca naturę i właściwości substancji, a zwłaszcza przemiany zachodzące pomiędzy nimi.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Chemia · Zobacz więcej »
Christian Fürchtegott Gellert
Christian Fürchtegott Gellert (ur. 4 lipca 1715 w Hainichen, zm. 13 grudnia 1769 w Lipsku) – niemiecki myśliciel i poeta epoki oświecenia.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Christian Fürchtegott Gellert · Zobacz więcej »
Christiane Vulpius
Johann Wolfgang von Goethe: ''Christiane Vulpius'' Christiane von Goethe (właściwie Johanna Christiana Sophie von Goethe z domu Vulpius; ur. 1 czerwca 1765 w Weimarze, zm. 6 czerwca 1816 tamże) – kochanka, a następnie żona Goethego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Christiane Vulpius · Zobacz więcej »
Christoph Martin Wieland
Christoph Martin Wieland (ur. 5 września 1733 w Oberholzheim, zm. 20 stycznia 1813 w Weimarze) – niemiecki poeta i prozaik.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Christoph Martin Wieland · Zobacz więcej »
Cierpienia młodego Wertera
Cierpienia młodego Wertera (niem. Die Leiden des jungen Werthers) – powieść epistolarna napisana przez Johanna Wolfganga von Goethego, opublikowana w roku 1774.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Cierpienia młodego Wertera · Zobacz więcej »
Clemens Brentano
Clemens Maria Brentano (ur. 9 września 1778 w Ehrenbreitstein (obecnie część Koblencji), zm. 28 lipca 1842 w Aschaffenburgu) – niemiecki pisarz.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Clemens Brentano · Zobacz więcej »
Coburg
250px Coburg – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Bawaria, w rejencji Górna Frankonia, w regionie Oberfranken-West.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Coburg · Zobacz więcej »
Corona Schröter
Gubin: Kamień z tablicąupamiętniającąmiejsce urodzenia Corony Schröter Corona (Elisabeth Wilhelmine) Schröter (ur. 14 stycznia 1751 w Guben, zm. 23 sierpnia 1802 w Ilmenau) – niemiecka śpiewaczka i aktorka.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Corona Schröter · Zobacz więcej »
Darmstadt
Zdjęcie lotnicze z 2003 r.: w środku znajduje się zamek, na prawo od niego budynek muzeum ''Hessisches Landesmuseum'' i archiwum ''Hessisches Staatsarchiv''; za zamkiem stoi kolumna ku czci wielkiego księcia Hesji-Darmstadt Ludwika I na ''Luisenplatz'' J. M. Olbrich, ''Wieża Ślubna'' stanowiąca symbol miasta Oranżeria w Darmstadt – fasada południowa Darmstadt – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Hesja, siedziba rejencji Darmstadt oraz powiatu Darmstadt-Dieburg, Liczy mieszkańców (stan na 30 września 2015).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Darmstadt · Zobacz więcej »
Dramat
Dziady'' Dramat (z gr. drâma, czyli „działanie, akcja”) – jeden z trzech rodzajów literackich (obok liryki i epiki).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Dramat · Zobacz więcej »
Drzewo genealogiczne
Przykładowe drzewo genealogiczne Drzewo genealogiczne – potoczna nazwa tablicy potomków, sporządzonego dla danej osoby (zwanej probantem).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Drzewo genealogiczne · Zobacz więcej »
Dusza (religia)
Dusza – w znaczeniu religijnym w zależności od religii lub wyznania jest bytem materialnym bądź niematerialnym - śmiertelnym lub nieśmiertelnym.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Dusza (religia) · Zobacz więcej »
Dworek Goethego w Tarnowskich Górach
Dworek Goethego – zabytkowy budynek o charakterze mieszczańskiego dworku z XVIII wieku znajdujący się u zbiegu ulic Górniczej i Jana Bondkowskiego na terenie zabytkowego śródmieścia Tarnowskich Gór.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Dworek Goethego w Tarnowskich Górach · Zobacz więcej »
Dysertacja
Dysertacja i dyplom Dysertacja – pisemna praca naukowa (praca dyplomowa) pisana w celu uzyskania stopnia naukowego, zazwyczaj w formie rozprawy.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Dysertacja · Zobacz więcej »
Dystych
Dystych (gr. dístichon), także dwuwiersz – strofa dwuwersowa, o rymach parzystych (aa bb).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Dystych · Zobacz więcej »
Edukacja
Obraz przedstawiający lekcję w szkole. Przykład edukacji formalnej. Edukacja – ogół procesów i oddziaływań, których celem jest zmienianie ludzi, przede wszystkim dzieci i młodzieży, stosownie do panujących w danym społeczeństwie ideałów i celów wychowawczych.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Edukacja · Zobacz więcej »
Emancypacja
Emancypacja (dosł. wypuszczenie z rąk) – wyzwolenie i obdarzenie kogoś pełniąpraw.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Emancypacja · Zobacz więcej »
Empiryzm
Empiryzm (od empeiría – „doświadczenie”) – kierunek filozoficzny głoszący, że źródłem ludzkiego poznania sąwyłącznie lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, natomiast wszelkie idee, teorie itp.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Empiryzm · Zobacz więcej »
Epistemologia
Epistemologia (od, episteme – „wiedza; umiejętność, zrozumienie”; λόγος, logos – „nauka; myśl”), teoria poznania lub gnoseologia – dział filozofii, zajmujący się relacjami między poznawaniem, poznaniem a rzeczywistością.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Epistemologia · Zobacz więcej »
Erfurt
kościół św. Sewera (''Severikirche'') w Erfurcie Widok miasta z 1525......oraz z 1900 r. Most ''Krämerbrücke'' Plac Katedralny (''Domplatz'') Erfurt (pol. hist. Jarobród) – miasto na prawach powiatu położone w centralnej części Niemiec, stolica kraju związkowego Turyngii.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Erfurt · Zobacz więcej »
Faust (dramat Johanna Wolfganga von Goethego)
Faust – dramat Johanna Wolfganga von Goethego w dwóch częściach, napisany w latach 1773–1832, wydany w całości dopiero po śmierci autora w 1833.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Faust (dramat Johanna Wolfganga von Goethego) · Zobacz więcej »
Felix Mendelssohn-Bartholdy
Jakob Ludwig Felix Mendelssohn Bartholdy (ur. 3 lutego 1809 w Hamburgu, zm. 4 listopada 1847 w Lipsku) – niemiecki kompozytor okresu romantyzmu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Felix Mendelssohn-Bartholdy · Zobacz więcej »
Ferenc Liszt
Portret Liszta (1837), mal. Ary Scheffer I koncert fortepianowy Es-dur Ferenc Liszt (niem. Franz Liszt; ur. 22 października 1811 w Raiding, zm. 31 lipca 1886 w Bayreuth) – węgierski kompozytor i pianista, jedna z najwybitniejszych postaci romantyzmu w muzyce.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Ferenc Liszt · Zobacz więcej »
Filozofia
Herrada z Landsbergu, ''Hortus deliciarum'', ''Philosophia et septem artes liberales'' Rembrandt, ''Medytujący filozof'', 1632 Auguste Rodin, ''Myśliciel'', 1902 Filozofia (od: – „miły, ukochany” i – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Filozofia · Zobacz więcej »
Francja
Francja (IPA), Republika Francuska – państwo, którego część metropolitalna znajduje się w Europie Zachodniej oraz częściowo w Europie Południowej (Oksytania, Korsyka), posiadające także zamorskie terytoria na innych kontynentach.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Francja · Zobacz więcej »
Frankfurt nad Menem
Frankfurt nad Menem (niem.,, Frankfurt a. M.) – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Hesja, w rejencji Darmstadt, piąte pod względem liczby ludności miasto Niemiec (ponad 760 tys. mieszkańców pod koniec 2019 roku).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Frankfurt nad Menem · Zobacz więcej »
Franz Schubert
Franz Peter Schubert (ur. 31 stycznia 1797 w Himmelpfortgrund, zm. 19 listopada 1828 w Wiedniu) – austriacki kompozytor, prekursor romantyzmu w muzyce.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Franz Schubert · Zobacz więcej »
Friederike Brion
Friederike Elisabeth Brion (ur. prawdopodobnie 19 kwietnia 1752 w Niederrödern w Alzacji, zm. 3 kwietnia 1813 w Meißenheim koło Lahr w Schwarzwaldzie) – córka alzackiego ewangelickiego proboszcza, która miała krótki, lecz namiętny romans ze studentem prawa Johannem Wolfgangiem von Goethe.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Friederike Brion · Zobacz więcej »
Friedrich Gottlieb Klopstock
Friedrich Gottlieb Klopstock (ur. 2 lipca 1724 w Quedlinburgu; zm. 14 marca 1803 w Hamburgu) – poeta niemiecki.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Friedrich Gottlieb Klopstock · Zobacz więcej »
Friedrich Hölderlin
Johann Christian Friedrich Hölderlin (ur. 20 marca 1770 w Lauffen am Neckar, zm. 7 czerwca 1843 w Tybindze) – niemiecki poeta, uznawany za jednego z prekursorów klasyki weimarskiej oraz romantyzmu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Friedrich Hölderlin · Zobacz więcej »
Friedrich Schiller
Johann Christoph Friedrich von Schiller (do otrzymania szlachectwa w 1802 roku Johann Christoph Friedrich Schiller; ur. 10 listopada 1759, zm. 9 maja 1805) – niemiecki poeta, filozof, historyk, estetyk, teoretyk teatru i dramaturg, przedstawiciel tzw.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Friedrich Schiller · Zobacz więcej »
Friedrich von Müller
Friedrich von Müller (ur. 17 września 1858 w Augsburgu, zm. 18 listopada 1941 w Monachium) – niemiecki lekarz internista.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Friedrich von Müller · Zobacz więcej »
Friedrich Wilhelm Riemer
Tablica pamiątkowa na kamienicy przy Amalienstrasse 2 w Weimarze, w której mieszkał Riemer Friedrich Wilhelm Riemer, pseud.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Friedrich Wilhelm Riemer · Zobacz więcej »
Gaetano Donizetti
Domenico Gaetano Maria Donizetti (ur. 29 listopada 1797 w Bergamo, zm. 8 kwietnia 1848 tamże) – kompozytor włoski I poł.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Gaetano Donizetti · Zobacz więcej »
Götz von Berlichingen
Götz von Berlichingen, właściwie Gottfried von Berlichingen (ur. 1480 w Wirtembergii, zm. 1562 w Hornbergu w Niemczech) – rycerz niemiecki.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Götz von Berlichingen · Zobacz więcej »
Gdańsk
Gdańsk – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce w województwie pomorskim, położone nad Morzem Bałtyckim u ujścia Motławy do Wisły nad ZatokąGdańską, największe pod względem powierzchni miasto w kraju.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Gdańsk · Zobacz więcej »
Gemma (kamień)
kamea intaglio Gemma (łac. pączek, oczko winorośli, drogi kamień) – kamień szlachetny lub półszlachetny, o kształcie okrągłej lub owalnej płytki ozdobiony reliefem.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Gemma (kamień) · Zobacz więcej »
Geniusz (człowiek wybitny)
Geniusz – termin mogący oznaczać niezwykłe, niezrozumiałe dla innych i wydające się nadludzkimi zdolności oraz osobę takimi zdolnościami obdarzoną- ma się przy tym na myśli przede wszystkim osiągnięcia jednorazowe, przełomowe wynalazki i odkrycia, dzieła sztuki o największym znaczeniu; ducha danej epoki, człowieka, narodu (w tym sensie termin jest bliski heglowskiemu pojęciu zeitgeist); ponadprzeciętne zdolności w jakiejś dziedzinie - ma się wtedy na myśli wszelkie wybitne osiągnięcia w nauce i sztuce, niekoniecznie jednorazowe i przełomowe.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Geniusz (człowiek wybitny) · Zobacz więcej »
Geologia
>65 mln lat Młotek geologiczny Warstwa Geologia (z gr. γῆ gē – „ziemia” oraz λόγος lógos – „słowo”, „nauka”) – jedna z nauk o Ziemi, zajmuje się budową, własnościami i historiąZiemi oraz procesami zachodzącymi w jej wnętrzu i na jej powierzchni, dzięki którym ulega ona przeobrażeniom.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Geologia · Zobacz więcej »
Goetheanizm
Goetheanizm oznacza całościowo zorientowanąmetodykę nauki, określenie to jest powszechnie stosowane w antropozofii oraz w pedagogice waldorfskiej.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Goetheanizm · Zobacz więcej »
Gotthold Ephraim Lessing
Gotthold Ephraim Lessing (ur. 22 stycznia 1729 w Kamenz w Saksonii, zm. 15 lutego 1781 w Brunszwiku) – niemiecki estetyk, dramaturg, pisarz, krytyk i teoretyk literacki epoki oświecenia, reformator teatru niemieckiego i jeden z najważniejszych autorów dramatycznych tamtego okresu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Gotthold Ephraim Lessing · Zobacz więcej »
Gotyk
katedry w Reims (Francja) Wita Stwosza Kościół św. Mateusza w Starogardzie Gdańskim Pietà z Lubiąża Gniezna Gotyk – styl w architekturze i innych dziedzinach sztuk plastycznych (rzeźbie, malarstwie i sztuce sepulkralnej), który powstał przed połowąXII wieku we Francji i szybko rozprzestrzenił się w Anglii (zob. architektura gotycka w Anglii), następnie w wielu innych państwach Europy.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Gotyk · Zobacz więcej »
Gustav Mahler
Gustav Mahler (ur. 7 lipca 1860 w Kalište koło Humpolca w Cesarstwie Austriackim, obecnie Czechy, zm. 18 maja 1911 w Wiedniu w Monarchii Austro-Węgierskiej, obecnie Austria) – austriacki kompozytor i dyrygent.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Gustav Mahler · Zobacz więcej »
Hans Magnus Enzensberger
Hans Magnus Enzensberger (ur. 11 listopada 1929 w Kaufbeuren, zm. 24 listopada 2022 w Monachium) – niemiecki poeta, pisarz, tłumacz i redaktor, znany również pod pseudonimami Andreas Thalmayr, Linda Quilt, Elisabeth Ambras oraz Serenus M. Brezengang.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Hans Magnus Enzensberger · Zobacz więcej »
Hector Berlioz
Portret młodego Berlioza pędzla Émila Signola, 1832 Louis Hector Berlioz (ur. 11 grudnia 1803 w La Côte-Saint-André k. Grenoble, zm. 8 marca 1869 w Paryżu) – francuski kompozytor, twórca Symfonii fantastycznej, prekursor nowoczesnej kolorystyki, którego twórczość nadała kierunek rozwoju XIX-wiecznej symfonice; pisarz i krytyk muzyczny.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Hector Berlioz · Zobacz więcej »
Heidelberg
Stare miasto w Heidelbergu nocąz Kościołem Ducha Świętego (''Heiliggeistkirche'') i długim deptakiem na ul. Głównej (''Hauptstrasse'') Heidelberg – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia, w rejencji Karlsruhe, w regionie Rhein-Neckar.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Heidelberg · Zobacz więcej »
Historia
Nikolaosa Gyzisa pochodzącym z 1892 r. Historia, dawniej: dziejoznawstwo – nauka humanistyczna i społeczna, która zajmuje się badaniem przeszłości, a w znaczeniu ścisłym badaniem działań i wytworów ludzkich, aż do najstarszych poświadczonych pismem świadectw, w odróżnieniu od prehistorii, archeologii, antropologii lub historii naturalnej.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Historia · Zobacz więcej »
Homer
''Homer i jego przewodnik'' – obraz Williama-Adolphe’a Bouguereau z 1874 roku Homer (Hómēros) (VIII wiek p.n.e.) – grecki pieśniarz wędrowny (aojda), epik, śpiewak i recytator (rapsod).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Homer · Zobacz więcej »
Humanitaryzm
Humanitaryzm.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Humanitaryzm · Zobacz więcej »
Ifigenia w Taurydzie
'''Ifigenia w Taurydzie''', akwarela, Joseph Strutt (1749-1802) Ifigenia w Taurydzie – tytuł dwóch różnych sztuk teatralnych, opery i obrazu opartych ma mitycznej historii Ifigenii, córki Agamemnona, króla Myken.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Ifigenia w Taurydzie · Zobacz więcej »
Ilmenau
Ratusz Ilmenau – miasto uniwersyteckie w Niemczech, w kraju związkowym Turyngia, w powiecie Ilm, u podnóża Lasu Turyńskiego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Ilmenau · Zobacz więcej »
Iluminaci bawarscy
Sowa Minerwy siedząca na księdze (grafika z 1776) Iluminaci bawarscy, właściwie Zakon Iluminatów (od łacińskiego illuminatus – oświecony, l. mn. illuminati) – istniejące przez krótki czas tajne stowarzyszenie mające na celu uczynienie zbędnym panowania ludzi nad ludźmi poprzez oświecenie i doskonalenie moralne.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Iluminaci bawarscy · Zobacz więcej »
Immanuel Kant
Immanuel Kant (ur. 22 kwietnia 1724 w Królewcu, zm. 12 lutego 1804 tamże) – niemiecki filozof, profesor logiki i metafizyki na Uniwersytecie Albrechta w Królewcu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Immanuel Kant · Zobacz więcej »
Jakob Michael Reinhold Lenz
Jakob Michael Reinhold Lenz Jakob Michael Reinhold Lenz (ur. w Cēsvaine, Łotwa; zm. w Moskwie) – pisarz niemiecki okresu Sturm und Drang, prekursor romantyzmu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Jakob Michael Reinhold Lenz · Zobacz więcej »
Jan Drabina
Jan Drabina (ur. 13 października 1939 w Cieszynie) − polski religioznawca i mediewista, profesor nauk humanistycznych, emerytowany profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Jan Drabina · Zobacz więcej »
Józef II Habsburg
Józef II Habsburg (ur. 13 marca 1741 w Wiedniu, zm. 20 lutego 1790 tamże) – cesarz rzymski w latach 1765–1790, przedstawiciel absolutyzmu oświeconego, w czasie urzędowania wdrożył wiele reform dotyczących systemu podatkowego i szkolnictwa, wprowadził silne scentralizowane rządy, tolerancję religijną, ograniczył wpływy duchowieństwa i zniósł poddaństwo osobiste chłopów.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Józef II Habsburg · Zobacz więcej »
Język angielski
Wielkiej Brytanii symbolizujące język angielski ikona symbolizująca język angielski według standardu ISO 639-1 Język angielski, angielszczyzna (ang.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich, powszechnie używany w Wielkiej Brytanii, jej terytoriach zależnych oraz w wielu byłych koloniach i dominiach, m.in.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Język angielski · Zobacz więcej »
Język francuski
Języki i dialekty Francji Znajomość języka francuskiego w krajach Unii Europejskiej. Język francuski (fr. lub) – język pochodzenia indoeuropejskiego z grupy języków romańskich.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Język francuski · Zobacz więcej »
Język grecki
Wyraz „Grecja” napisany po nowogrecku Wyraz „Cypr” napisany po nowogrecku Język grecki, greka (Hellenikè glõtta; nowogr. ελληνική γλώσσα, ellinikí glóssa lub ελληνικά, elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Język grecki · Zobacz więcej »
Język hebrajski
Język hebrajski (hebr., trb.) – język z grupy kananejskiej języków semickich północno-zachodnich, należących do afroazjatyckiej rodziny językowej, zapisywany przeważnie alfabetem hebrajskim.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Język hebrajski · Zobacz więcej »
Jezioro Genewskie
Jezioro Genewskie Ujście Rodanu do Jeziora Genewskiego Jezioro Genewskie (hist. Jezioro Lemańskie, fr. Lac Léman lub Lac de Genève, wł. Lago Lemano lub Lago di Ginevra, niem. Genfersee) – jezioro położone na granicy Szwajcarii i Francji, znajduje się w obniżeniu tektonicznym między Alpami i Jurą.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Jezioro Genewskie · Zobacz więcej »
Johann Georg Faust
Doktor Faust Johann Georg Faust (ok. 1480–1536) – według legendy był średniowiecznym magiem, alchemikiem, lekarzem oraz astrologiem.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Johann Georg Faust · Zobacz więcej »
Johann Gottfried Herder
Johann Gottfried von Herder (ur. 25 sierpnia 1744 w Morągu, zm. 18 grudnia 1803 w Weimarze) – niemiecki filozof, pastor i pisarz, którego poglądy wpłynęły znacząco na późniejszy rozwój idei narodu (koncepcja) oraz filozofii i historii kultury.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Johann Gottfried Herder · Zobacz więcej »
Johann Gottlieb Fichte
Johann Gottlieb Fichte (ur. 19 maja 1762 w Rammenau, zm. 29 stycznia 1814 w Berlinie) – jeden z trzech (obok Friedricha Schellinga i Georga Hegla) wielkich filozofów niemieckiego klasycznego idealizmu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Johann Gottlieb Fichte · Zobacz więcej »
Johann Heinrich Jung
Johann Heinrich Jung (ur. 12 września 1740, zm. 2 kwietnia 1817) zwany również Jung-Stilling – niemiecki pisarz, profesor nauk ekonomicznych.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Johann Heinrich Jung · Zobacz więcej »
Johann Heinrich Merck
Johann Heinrich Merck, malował Johann Ludwig Strecker Johann Heinrich Merck (ur. 1741, zm. 1791) – heski polityk i człowiek oświecenia.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Johann Heinrich Merck · Zobacz więcej »
Johann Heinrich Voß
Johann Heinrich Voß (ur. 20 lutego 1751 w Sommersdorfie, w Meklemburgii-Strelitz, zm. 29 marca 1826 w Heidelbergu) – niemiecki poeta i tłumacz.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Johann Heinrich Voß · Zobacz więcej »
Johann Joachim Winckelmann
Portret pędzla Antona von Marona, 1768 Pierwsze wydanie ''Geschichte der Kunst des Alterthums'' Johann Joachim Winckelmann (ur. 9 grudnia 1717 w Stendal, zm. 8 czerwca 1768 w Trieście) – niemiecki historyk sztuki i archeolog.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Johann Joachim Winckelmann · Zobacz więcej »
Johann Peter Eckermann
Johann Peter Eckermann (ur. 21 września 1792 w Winsen, zm. 3 grudnia 1854 w Weimarze) – niemiecki poeta i pisarz.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Johann Peter Eckermann · Zobacz więcej »
Jura (góry)
Jura – łańcuch górski na granicy francusko-szwajcarskiej, znajdujący się na północny zachód od Alp.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Jura (góry) · Zobacz więcej »
Karol August z Saksonii-Weimaru-Eisenach (1757–1828)
Karl (Carl) August von Sachsen-Weimar-Eisenach (ur. 3 września 1757 w Weimarze, zm. 14 czerwca 1828 tamże) – od 1758 książę Saksonii-Weimar i Saksonii-Eisenach, od 1809 książę zjednoczonej Saksonii-Weimar-Eisenach, a od 1815 wielki książę (Großherzog) Saksonii-Weimar-Eisenach.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Karol August z Saksonii-Weimaru-Eisenach (1757–1828) · Zobacz więcej »
Karoline Jagemann
Karoline Jagemann von Heygendorff (Henriette Karoline Friedericke Jagemann von Heygendorff) (ur. 25 stycznia 1777 w Weimarze, zm. 10 lipca 1848 w Dreźnie) – jedna z najwybitniejszych aktorek dramatycznych i śpiewaczek swego czasu (w Niemczech).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Karoline Jagemann · Zobacz więcej »
Klassik Stiftung Weimar
Klassik Stiftung Weimar (Fundacja klasycyzm w Weimarze) utworzona 1 stycznia 2003 r. powstała z połączenia dawnej fundacji Stiftung Weimarer Klassik i instytutu Kunstsammlungen zu Weimar (Zbiory Sztuki w Weimarze).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Klassik Stiftung Weimar · Zobacz więcej »
Klasyka weimarska
Klasyka weimarska (niem. Weimarer Klassik) – epoka w literaturze niemieckiej, trwająca od powrotu Goethego z Włoch w 1786 roku do śmierci Schillera w 1805 roku.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Klasyka weimarska · Zobacz więcej »
Koblencja
Koblencja (niem. Koblenz, fr. Coblence; do 1926 roku Coblenz) – miasto na prawach powiatu w zachodniej części Niemiec, w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, siedziba powiatu Mayen-Koblenz, port rzeczny u ujścia Mozeli do Renu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Koblencja · Zobacz więcej »
Koloseum
Koloseum w 1891 r. (grafika) Fasada Koloseum Wnętrze Koloseum – podziemia areny Koloseum, właściwie amfiteatr Flawiuszów (łac. Amphitheatrum Flavium) – amfiteatr w Rzymie, wzniesiony w latach 70–72 do 80 n.e. przez Wespazjana i Tytusa – cesarzy z dynastii Flawiuszów.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Koloseum · Zobacz więcej »
Komedia
Talia, muza komedii, marmurowa kopia rzymska z II wieku n.e. według oryginału greckiego, Muzeum Pio-Clementino (Muzea Watykańskie) Komedia (łac. comoedia, z gr. komodia, od wyrazów komos – pochód i ode – pieśń) – jeden z trzech, obok tragedii i dramatu właściwego, gatunków dramatycznych.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Komedia · Zobacz więcej »
Kongres wiedeński
Jean-Baptiste Isabey, ''Kongres wiedeński'', 1814 Kongres wiedeński (niem. Wiener Kongress) – konferencja międzynarodowa przedstawicieli szesnastu państw europejskich, trwająca od września 1814 roku do 9 czerwca 1815 roku w Wiedniu, zwołana w celu rewizji zmian terytorialnych i ustrojowych spowodowanych wybuchem rewolucji francuskiej i wojnami napoleońskimi oraz wypracowania nowych zasad ładu kontynentalnego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Kongres wiedeński · Zobacz więcej »
Korporacja akademicka
niem. pierwszy semestr). Student w tradycyjnym stroju korporacji Korporacja akademicka (korporacja studencka) – stowarzyszenie zrzeszające studentów i absolwentów uczelni, posiadających pewne cele, ideały i chęć samodoskonalenia.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Korporacja akademicka · Zobacz więcej »
Kraków
alt.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Kraków · Zobacz więcej »
Król elfów
Alberta Sternera, ok. 1910 Król elfów, Król olszyn lub Król olch (oryg. Der Erlkönig) – ballada Johanna Wolfganga von Goethego, napisana w roku 1782.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Król elfów · Zobacz więcej »
Krwotok
Krwawienie z palca Krwotok (łac. haemorrhagia) – silne krwawienie, gwałtowna utrata krwi w jej pełnym składzie na skutek choroby (na przykład gorączki krwotocznej) lub urazu naczyń krwionośnych.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Krwotok · Zobacz więcej »
Kwas deoksyrybonukleinowy
wiązania wodorowe) Widełki replikacyjne DNA Kwas deoksyrybonukleinowy, DNA (z), kwas dezoksyrybonukleinowy – wielkocząsteczkowy organiczny związek chemiczny z grupy kwasów nukleinowych.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Kwas deoksyrybonukleinowy · Zobacz więcej »
La Dôle
Radar na szczycie La Dôle La Dôle (1677 m n.p.m.) – szczyt w górach Jura, drugi co do wysokości szczyt tego pasma górskiego (po Mont Tendre), położony całkowicie na terytorium Szwajcarii.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i La Dôle · Zobacz więcej »
Las Turyński
Las Turyński (niem. Thüringer Wald) – pasmo górskie o długości ok.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Las Turyński · Zobacz więcej »
Lata nauki Wilhelma Meistra
Lata nauki Wilhelma Meistra (niem. Wilhelm Meisters Lehrjahre) – powieść z gatunku bildungsroman autorstwa Johanna Wolfganga Goethego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Lata nauki Wilhelma Meistra · Zobacz więcej »
Legenda
Maksymiliana Piotrowskiego. „Dzieje Polski”, wydanie z 1909 roku. Legenda (coś, co należy przeczytać; coś do czytania; od – czytać) – opowieść albo zbiór opowieści o postaci czy postaciach historycznych lub uważanych za historyczne.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Legenda · Zobacz więcej »
Legia Honorowa
14 lipca 1804 – Napoleon Bonaparte odznacza pierwszych kawalerów Legii Honorowej Order Narodowy Legii Honorowej (fr. L’Ordre national de la Légion d’honneur; Legia Honorowa – Légion d’honneur) – najwyższe odznaczenie nadawane przez państwo francuskie.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Legia Honorowa · Zobacz więcej »
Lipsk
Lipsk – miasto na prawach powiatu, najliczniejszy ośrodek Saksonii i drugi po Berlinie we wschodniej części Niemiec.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Lipsk · Zobacz więcej »
Lis Przechera
Wilhelma von Kaulbacha z niemieckiego wydania poematu Goethego w 1846 r. Lis Przechera (niem. Reineke Fuchs, dosł. Lis Reineke) – poemat heroikomiczny autorstwa Johanna Wolfganga von Goethego z 1793 roku, złożony z dwunastu pieśni.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Lis Przechera · Zobacz więcej »
Literatura niemieckojęzyczna
Pod terminem literatura niemieckojęzyczna należy rozumieć dzieła literackie, które zostały napisane w języku niemieckim.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Literatura niemieckojęzyczna · Zobacz więcej »
Loża wolnomularska
Holandii). Krzysztofa Pastora, Polski Balet Narodowy, 2015 Loża wolnomularska – podstawowa jednostka organizacyjna wolnomularstwa, a także miejsce spotkań wolnomularzy.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Loża wolnomularska · Zobacz więcej »
Louis Spohr
Louis Spohr, właśc.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Louis Spohr · Zobacz więcej »
Ludwig van Beethoven
Ludwig van Beethoven, wymowa niemiecka: (ur. 15–17 grudnia(zob. niżej) 1770 w Bonn, zm. 26 marca 1827 w Wiedniu) – niemiecki kompozytor i pianista, ostatni z tzw. klasyków wiedeńskich, a zarazem prekursor romantyzmu w muzyce, uznawany za jednego z największych twórców muzycznych wszech czasów. Urodzony w Bonn, na terenie dzisiejszych Niemiec, już w młodości przeniósł się do Wiednia, gdzie rychło uzyskał reputację pianisty wirtuoza, a następnie wybitnego kompozytora. Mimo że około 25. roku życia zaczął tracić słuch, okazał wielkąsiłę ducha i nie zaprzestał tworzenia (do czasu również wykonywania) swoich dzieł, nawet w okresie całkowitej głuchoty. W historii muzyki stanowi centralnąpostać pogranicza klasycyzmu i romantyzmu. Jego twórczość wytyczyła kierunek rozwoju muzyki na cały XIX wiek. Światowąpopularność Beethoven zawdzięcza przede wszystkim swym dziewięciu symfoniom, choć równie przełomowe było znaczenie jego sonat i wariacji fortepianowych oraz muzyki kameralnej, przede wszystkim kwartetów smyczkowych. Muzyka Beethovena łączy intensywność uczuć z doskonałościąformy; wyraża się w niej apoteoza wolności i godności jednostki, woli życia, heroizmu, zmagań z losem oraz radości i powszechnego braterstwa.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Ludwig van Beethoven · Zobacz więcej »
Mangan
Mangan (Mn) – pierwiastek chemiczny należący do grupy metali przejściowych.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Mangan · Zobacz więcej »
Marcin Luter
Marcin Luter (ur. 10 listopada 1483 w Eisleben, zm. 18 lutego 1546 tamże) – niemiecki duchowny chrześcijański i tłumacz, doktor teologii.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Marcin Luter · Zobacz więcej »
Mariańskie Łaźnie
Mariańskie Łaźnie (niem. Marienbad) – miasto w Czechach, w kraju karlowarskim.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Mariańskie Łaźnie · Zobacz więcej »
Marianne Jung
Marianne Jung (ur. 20 listopada 1784 w Linzu (?) prawdopodobnie jako Marianne Pirngruber, po mężu Marianne von Willemer, zm. 6 grudnia 1860 we Frankfurcie nad Menem) – pochodząca z Austrii aktorka i tancerka.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Marianne Jung · Zobacz więcej »
Medycyna
Medycyna (łac. medicina „sztuka lekarska”) – nauka empiryczna (oparta na doświadczeniu) obejmująca całość wiedzy o zdrowiu i chorobach człowieka oraz sposobach ich zapobiegania, oraz ich leczenia.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Medycyna · Zobacz więcej »
Meiningen
Meiningen – miasto powiatowe w środkowych Niemczech, w kraju związkowym Turyngia, siedziba administracyjna powiatu Schmalkalden-Meiningen.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Meiningen · Zobacz więcej »
Men
Eiserner Steg – most nad Menem we Frankfurcie Men w Würzburgu Men (niem. Main, łac. Moenus, Menus, śrłac. Mogonus) – rzeka w środkowych Niemczech o długości 524 km.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Men · Zobacz więcej »
Metafizyka klasyczna
Metafizyka klasyczna albo filozofia pierwsza (gr. τα μετα τα φυσικά ta meta ta physika – „to, co po przyrodzie/ponad przyrodą”) – dziedzina wiedzy ukonstytuowana przez Arystotelesa, rozważająca byt jako byt oraz jego istotne właściwości i ostateczne przyczyny.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Metafizyka klasyczna · Zobacz więcej »
Michał Anioł
Michał Anioł, właśc.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Michał Anioł · Zobacz więcej »
Miedź
Miedź (Cu) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Miedź · Zobacz więcej »
Miedzioryt
Antonio Pollaiuolo ''Bitwa nagich mężczyzn'' (1465) Albrecht Dürer ''Święty Hieronim w celi'' (1514) Płyta miedziorytnicza i odbitka ryciny przedstawiającej niemieckiego poetę Ambrosiusa Hannemanna (zm. w 1644 roku) Miedzioryt (dawne nazwy: sztych, kopersztych, „miedź”) – technika graficzna wklęsła, najstarsza technika graficzna na metalu, stosowana już w 1.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Miedzioryt · Zobacz więcej »
Mistycyzm
chrześcijaństwie za jednego z klasyków mistycyzmu Mistycyzm – wieloznaczny termin opisujący doświadczenie religijne, polegające na bezpośredniej, czyli niezależnej od rytuałów i obrzędów, relacji człowieka z rzeczywistościąpozamaterialną, pozazmysłowąlub transcendentną.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Mistycyzm · Zobacz więcej »
Mit
Cornelisa van Poelenburgha z ok. 1630, galeria Mauritshuis w Hadze Mit – opowieść o bóstwach i istotach nadprzyrodzonych, przekazywana przez danąspołeczność, zawierająca w sobie wyjaśnienie sensu świata i ludzi w ich doświadczeniach zbiorowych oraz indywidualnych (według definicji etnoreligijnej) lub wywodzące się z tradycji ustnej ponadczasowe, anonimowe opowiadanie o postaciach nadprzyrodzonych, które trwa w kulturze dzięki ciągłym transformacjom i reinterpretacjom dokonywanym przez pisarzy, przy zachowaniu jednocześnie swojego pierwotnego sensu (według definicji literackiej).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Mit · Zobacz więcej »
Muzyka
Alegoria Muzyki, Filippino Lippi Muzyka (ze stgr. μουσική mousiké „sztuka Muz”) – sztuka organizacji struktur dźwiękowych w czasie.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Muzyka · Zobacz więcej »
Napoleon Bonaparte
Napoléon Bonaparte (wym. fr.,, ur. 15 sierpnia 1769 w Ajaccio na Korsyce, zm. 5 maja 1821 w Longwood na Wyspie Św. Heleny) – francuski mąż stanu, dowódca wojskowy i przywódca polityczny, jako Napoleon I cesarz Francuzów i głowa I Cesarstwa Francuskiego w latach 1804–1814 oraz w roku 1815, wcześniej Pierwszy Konsul Republiki Francuskiej 1799–1804, prezydent (1802–1805), a następnie król Włoch (1805–1814), protektor Związku Reńskiego (1806–1813), a przez to faktyczny zwierzchnik Księstwa Warszawskiego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Napoleon Bonaparte · Zobacz więcej »
Nauki prawne
Nauki prawne – zbiór nauk społecznych zawierających elementy nauk humanistycznych i nauk ścisłych, zajmujących się prawem.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Nauki prawne · Zobacz więcej »
Nauki przyrodnicze
Nauki przyrodnicze – część nauk empirycznych badająca przyrodę, z wyłączeniem społeczeństwa.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Nauki przyrodnicze · Zobacz więcej »
Naukowiec
Naukowiec i naukowczyni podczas badań w laboratorium. Naukowiec, uczony – osoba pracująca naukowo, ekspert w pewnej dziedzinie nauki, stosujący w prowadzonych przez siebie badaniach odpowiednie metody naukowe, osoba „poszukująca odpowiedzi na pytania, na które dotychczas nikt nie odpowiedział, za pomocąmetod umożliwiających udowodnienie odpowiedzi”.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Naukowiec · Zobacz więcej »
Neapol
Neapol (wł. Napoli, nap. Nàpule, łac. Neapolis z gr. he nea polis (wymowa lub), dosł. „nowe miasto”) – miasto położone w południowych Włoszech, nad ZatokąNeapolitańską.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Neapol · Zobacz więcej »
Niels Bohr
Niels Henrik David Bohr, IPA: (ur. 7 października 1885 w Kopenhadze, zm. 18 listopada 1962 tamże) – duński fizyk.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Niels Bohr · Zobacz więcej »
Niemcy
Niemcy; Republika Federalna Niemiec, RFN (niem. Deutschland; Bundesrepublik Deutschland, BRD,.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Niemcy · Zobacz więcej »
Niemcy (naród)
Niemcy – naród zachodniogermański, pochodzenia zachodniogermańsko-słowiańsko-bałtowskiego, zamieszkujący przede wszystkim Republikę FederalnąNiemiec, posługujący się językiem niemieckim z grupy języków germańskich.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Niemcy (naród) · Zobacz więcej »
Ołów
Ołów (Pb) - pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 82.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Ołów · Zobacz więcej »
Optyka
Optyka – dział fizyki, zajmujący się badaniem natury światła, prawami opisującymi jego emisję, rozchodzenie się, oddziaływanie z materiąoraz pochłanianie przez materię.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Optyka · Zobacz więcej »
Order Świętej Anny
Sposób mocowania do rękojeści orderu III klasy, od 1815 – IV klasy. Order Świętej Anny (ros. Орден Святой Анны) – od 1735 do 1797 order domowy oraz zasługi holsztyńskiej dynastii Schleswig-Holstein-Gottorp, panującej w księstwie Gottorp, w Szwecji oraz w 1762 i ponownie od 1796 w Imperium Rosyjskim.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Order Świętej Anny · Zobacz więcej »
Order Leopolda (Austria)
Austriacko-Cesarski Order Leopolda (niem. Österreichisch-Kaiserlicher Leopold-Orden) – austriacki i austro-węgierski order nadawany od 1808 do 1918 za zasługi cywilne i od 1860 również za wojskowe.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Order Leopolda (Austria) · Zobacz więcej »
Order Sokoła Białego
Order Sokoła Białego lub Order Domowy Czujności (niem. Orden vom Weißen Falken lub Hausorden der Wachsamkeit) – odznaczenie sasko-weimarskie, ustanowione w 1732, odnowione w 1815.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Order Sokoła Białego · Zobacz więcej »
Order Zasługi Korony Bawarskiej
Order Zasługi Korony Bawarskiej (niem. Verdienstorden der Bayerischen Krone) – bawarski cywilny order zasługi nadawany w latach 1808-1918.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Order Zasługi Korony Bawarskiej · Zobacz więcej »
Osjan (Macpherson)
Osjan, mal. François Pascal Simon Gérard, 1801 Osjan – postać wzorowana na jednym z bohaterów mitologii irlandzkiej, Oisínie synu Fionna, legendarnym wojowniku i bardzie celtyckim.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Osjan (Macpherson) · Zobacz więcej »
Ospa prawdziwa
Ospa prawdziwa (łac. variola vera), dawne nazwy: ospa naturalna, czarna ospa (łac. variola nigra) – wirusowa choroba zakaźna o ostrym przebiegu wywoływana przez jednąz dwóch odmian wirusa ospy prawdziwej (variola minor lub variola maior).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Ospa prawdziwa · Zobacz więcej »
Ottilie von Goethe
Ottilie Wilhelmine Ernestine Henriette von Goethe, baronówna (Freiin) von Pogwisch (ur. 31 października 1796 w Gdańsku, zm. 26 października 1872 w Weimarze) – niemiecka pisarka, wydawczyni, synowa Johanna Wolfganga von Goethego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Ottilie von Goethe · Zobacz więcej »
Panteon w Rzymie
celli Panniniego, widoczny oculus Przekrój przez budowlę (ilustr. z pocz. XX w.) Jakoba Alta. Ukazane zostały dwie wieżyczki (nazywane oślimi uszami) dobudowane w wieku XVII, a rozebrane w 1883 roku. Panteon w Rzymie (z greckiego Πάνθειον, pan – wszystko, theoi – bogowie, panteon – miejsce poświęcone wszystkim bogom) – okrągła świątynia na Polu Marsowym, ufundowana przez cesarza Hadriana w roku 125 na miejscu wcześniejszej z 27 r. p.n.e., zniszczonej w pożarze w 64 r. n.e. Budowągmachu kierował Apollodoros, zesłany, po czym prawdopodobnie stracony później przez cesarza.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Panteon w Rzymie · Zobacz więcej »
Papież
Petera Rubensa Papież (głowa Kościoła, ojciec święty, łac. summus pontifex, od starożytnego pontifex maximus; wł. papa, gr. πάπας (papas); forma funkcjonująca w języku polskim pochodzi od czeskiego papež) – biskup Rzymu, prymas Italii, zwierzchnik Kościoła katolickiego, głowa Stolicy Apostolskiej oraz suweren Państwa Miasta Watykan; od 2013 papieżem jest Franciszek.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Papież · Zobacz więcej »
Parafia
Parafia (z łac. parochia, paroecia), probostwo – podstawowa jednostka organizacyjna Kościoła katolickiego i innych wyznań chrześcijańskich.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Parafia · Zobacz więcej »
Paryż
Paryż – stolica i najludniejsze miasto Francji, a także departament (nr 75), w regionie Île-de-France.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Paryż · Zobacz więcej »
Patrycjusze
Patrycjusze (z łac. patres, ojcowie) − uprzywilejowana, wyższa warstwa społeczna, która pojawiła się w okresie królestwa oraz republiki w starożytnym Rzymie.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Patrycjusze · Zobacz więcej »
Pedagogika waldorfska
Pedagogika waldorfska (pedagogika Rudolfa Steinera) – pedagogika, której twórcąbył Rudolf Steiner, alternatywna do oficjalnie obowiązującej.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Pedagogika waldorfska · Zobacz więcej »
Pietyzm
Philipp Jacob Spener – teolog, jeden z twórców pietyzmu Pietyzm – nurt religijny w luteranizmie z XVII i XVIII wieku kładący nacisk na intensywnąmodlitwę, studiowanie Biblii, udział w pobożnych zgromadzeniach religijnych, rygorystycznąmoralność oraz działalność charytatywną.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Pietyzm · Zobacz więcej »
Pindar
Pindar (Píndaros, ur. między 522 a 518 p.n.e. w Kynoskefalaj pod Tebami, zm. m. 443 a 438 p.n.e. w Argos) – grecki twórca liryki chóralnej (oda) – wykonywanej przez chór przy akompaniamencie instrumentów dętych (aulos) lub strunowych (kitara).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Pindar · Zobacz więcej »
Poetyka
Poetyka – dziedzina nauki o literaturze, a ściślej teorii literatury, rozpatrująca przede wszystkim sposób istnienia dzieła literackiego jako tworu językowego o swoistym charakterze, określanym przez potrzeby funkcji estetycznej.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Poetyka · Zobacz więcej »
Poezja
Poezja Poezja (z gr., poíesis – tworzenie, wytwórczość, sztuka poetycka) – wieloznaczny termin, współcześnie stanowiący przede wszystkim określenie dzieł literackich nienapisanych proząlub synonim liryki.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Poezja · Zobacz więcej »
Polityk
Spotkanie grupy G20 w Rzymie Sali Posiedzeń Sejmu Polityk – osoba działająca w sferze polityki, którąw klasycznym rozumieniu pojmuje się jako dążenie do realizacji idei Dobra (Platon), lub rodzaj sztuki rządzenia państwem, której celem jest dobro wspólne (Arystoteles) a przyporządkowanie działania temu celowi ostateczne.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Polityk · Zobacz więcej »
Polityka
Polityka (z gr. πολιτικά politiká „sprawy miasta, państwa” od πόλις polis „miasto-państwo”) – pojęcie z zakresu nauk społecznych, rozumiane na wiele sposobów.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Polityka · Zobacz więcej »
Powieść epistolarna
Powieść epistolarna – powieść skonstruowana w formie listów (niekiedy przeplatających się z fragmentami pamiętnika), wymienianych między sobąprzez bohaterów.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Powieść epistolarna · Zobacz więcej »
Powieść kryminalna
Powieści kryminalne Powieść kryminalna – odmiana powieści charakteryzująca się fabułązorganizowanąwokół zbrodni, okoliczności dojścia do niej, dochodzenia oraz ujawnienia osoby sprawcy.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Powieść kryminalna · Zobacz więcej »
Powinowactwa z wyboru
Strona tytułowa pierwszego wydania z 1809 r. Powinowactwa z wyboru (tytuł oryg. Die Wahlverwandtschaften) – trzecia powieść niemieckiego pisarza Johanna Wolfganga Goethego wydana w 1809 roku.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Powinowactwa z wyboru · Zobacz więcej »
Prawo
Prawo w ujęciu przedmiotowym – ogół praw i obowiązków adresatów prawa.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Prawo · Zobacz więcej »
Preromantyzm
Preromantyzm – zespół zjawisk w kulturze i literaturze rozwijający się od połowy XVIII w. i zapowiadający nadejście romantycznego przełomu w kulturze europejskiej.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Preromantyzm · Zobacz więcej »
Projekt Gutenberg
Zrzut ekranu pierwszej strony głównej Projektu Gutenberg Projekt Gutenberg – inicjatywa polegająca na udostępnianiu w Internecie elektronicznych wersji książek istniejących w wersji papierowej, których prawa autorskie wygasły.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Projekt Gutenberg · Zobacz więcej »
Proza
Karta rękopisu powieści ''Biesy'' Fiodora Dostojewskiego Drukowany tekst prozatorski: fragment karty z pierwszej edycji ''Biesów'' Fiodora Dostojewskiego Proza – pojęcie z zakresu teorii literatury, mające różne znaczenia.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Proza · Zobacz więcej »
Psychologia
Psi'' jest symbolem psychologii Psychologia (od psyche „dusza”; logos „słowo, myśl, rozumowanie”) – nauka badająca mechanizmy i prawa rządzące psychikąoraz zachowaniami człowieka.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Psychologia · Zobacz więcej »
Rafael Santi
Grób Rafaela w Panteonie ''Zaślubiny Marii z Józefem'' (1504) ''Młody mężczyzna z jabłkiem'' (1504) ''Św. Jerzy walczący ze smokiem'' (1505) ''Madonna ze szczygłem'' (1506) ''Francesco Alidosi'' (1510–1511) Papież Juliusz II'' (1511–1512) ''Portret Bindo Altoviti'' (1512–1515) ''Madonna Sykstyńska'' (1513–1516) Baltazara Castiglione'' (ok. 1515) ''Droga na Kalwarię'' (1516–1517) ''La Fornarina'' (1518–1519) Papież Leon X z kardynałami'' (1518) Przemienienie Pańskie'' (1517–1520) Rafael, właśc.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Rafael Santi · Zobacz więcej »
Rekonwalescencja
Rekonwalescencja – okres powrotu do zdrowia i sił po przebytej ciężkiej chorobie, zabiegu chirurgicznym, ciężkim urazie lub wypadku.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Rekonwalescencja · Zobacz więcej »
Ren
Szafuzy Ren (nid. Rijn, ret. Rein) – jedna z najdłuższych rzek w Europie, licząca 1232,7 km.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Ren · Zobacz więcej »
Rewolucja francuska
Zdobycie Bastylii, 14 lipca 1789 Rewolucja francuska, Wielka Rewolucja Francuska, także wielka rewolucja – okres w historii Francji w latach 1789–1799, w którym doszło do głębokich zmian polityczno-społecznych i obalenia monarchii Burbonów.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Rewolucja francuska · Zobacz więcej »
Richard Wagner
Wilhelm Richard Wagner (ur. 22 maja 1813 w Lipsku, zm. 13 lutego 1883 w Wenecji) – niemiecki kompozytor, dyrygent i teoretyk muzyki okresu romantyzmu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Richard Wagner · Zobacz więcej »
Robert Schumann
podpis Roberta Schumanna Robert Schumann (ur. 8 czerwca 1810 w Zwickau w zachodniej Saksonii, zm. 29 lipca 1856 w Endenich) – niemiecki kompozytor, krytyk muzyczny i autor artykułów poświęconych muzyce.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Robert Schumann · Zobacz więcej »
Rokoko
Rokoko – nurt stylistyczny, obecny zwłaszcza w architekturze wnętrz, ornamentyce, rzemiośle artystycznym i malarstwie, występujący w sztuce europejskiej w latach ok.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Rokoko · Zobacz więcej »
Romantyzm
Caspar David Friedrich, ''Wędrowiec nad morzem mgły'', 1818 Walenty Wańkowicz, ''Portret Adama Mickiewicza na Judahu skale'', 1827–1828 Romantyzm (z fr. romantisme, od roman – powieść, opowieść) – szeroki nurt w kulturze, który dał nazwę epoce w historii sztuki i historii literatury trwającej od lat 90.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Romantyzm · Zobacz więcej »
Rosja
zarchiwizowano.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Rosja · Zobacz więcej »
Routledge Encyclopedia of Philosophy
Routledge Encyclopedia of Philosophy – encyklopedia filozofii pod redakcjąEdwarda Craiga.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Routledge Encyclopedia of Philosophy · Zobacz więcej »
Rudolf Steiner (filozof)
Rudolf Steiner (ur. 27 lutego 1861 w Kraljevacu, zm. 30 marca 1925 w Dornach) – austriacki okultysta, filozof, mistyk, ezoteryk, badacz spuścizny Goethego, jasnowidz, twórca antropozofii.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Rudolf Steiner (filozof) · Zobacz więcej »
Rzesza
„Proklamacja Cesarstwa Niemieckiego” (obraz olejny, Anton von Werner, 1885) Rzesza (niem. Reich) – historyczne określenie państwa niemieckiego, stosowane dla podkreślenia jedności autonomicznych niemieckich regionów lub państw regionalnych.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Rzesza · Zobacz więcej »
Rzym
() – stolica i największe miasto Włoch, położone w środkowej części kraju nad rzekąTyber i Morzem Śródziemnym, zarazem stolica regionu administracyjno-historycznego Lacjum (Lazio).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Rzym · Zobacz więcej »
Saksonia-Weimar
Księstwo Saksonii-Weimar (niem. Herzogtum Sachsen-Weimar) – księstwo Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego (do 1806), powstałe z wydzieleniu ziem dla ernestyńskiej linii dynastii Wettynów.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Saksonia-Weimar · Zobacz więcej »
Sentymentalizm
Sentymentalizm – kierunek umysłowy i literacki w Europie, który trwał od lat 70.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Sentymentalizm · Zobacz więcej »
Sessenheim
Sessenheim – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Grand Est, w departamencie Dolny Ren.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Sessenheim · Zobacz więcej »
Srebro
Srebro (Ag) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych w układzie okresowym.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Srebro · Zobacz więcej »
Starożytność
Egipskie piramidy Ateny na Akropolu Rzymskie koloseum Starożytność – pierwszy okres historii niektórych części świata, wyróżniany zwłaszcza w dziejopisarstwie europejskim.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Starożytność · Zobacz więcej »
Stary Testament
Tory w języku hebrajskim Dziesięć Przykazań) – Codex Orientales 4445 I w. p.n.e. Stary Testament – starsza część Biblii, przyjęta przez chrześcijaństwo.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Stary Testament · Zobacz więcej »
Strasburg
Strasburg (fr. Strasbourg, wym.; niem. Straßburg, wym.; alz. Strossburi, wym.; łac. Argentoratum, później Stratœburgus) – miasto w północno-wschodniej Francji, położone przy granicy niemieckiej na Renie.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Strasburg · Zobacz więcej »
Sturm und Drang
Sturm und Drang (także Okres burzy i naporu) – nazwa okresu w literaturze niemieckiej przypadającego umownie na lata 1767–1785.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Sturm und Drang · Zobacz więcej »
Stuttgart
Stuttgart Hauptbahnhof - główny dworzec kolejowy w mieście (2018) Stuttgart (MAF:,; szwabski Schduágórd) – miasto na prawach powiatu leżące nad rzekąNeckar w Niemczech, stolica i największe miasto kraju związkowego Badenia-Wirtembergia, siedziba rejencji Stuttgart oraz regionu Stuttgart.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Stuttgart · Zobacz więcej »
Stylistyka
Stylistyka – dyscyplina z pogranicza nauki o literaturze i językoznawstwa, zajmująca się sposobami językowego ukształtowania wypowiedzi, analizująca tekst pod względem celowości, przydatności i stosowności użytych w nim środków językowych.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Stylistyka · Zobacz więcej »
Susanne von Klettenberg
Susanne von Klettenberg Susanna Katharina von Klettenberg (po ojcu Susanna Seiffart von Klettenberg, nazywana również Susanne, ur. 19 grudnia 1723 Frankfurt nad Menem; zm. 13 grudnia 1774 tamże) – niemiecka diakonisa (niem. Stiftsdame) kościoła luterańskiego oraz autorka utworów religijnych.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Susanne von Klettenberg · Zobacz więcej »
Sycylia
Prowincje Sycylii Etna Krajobraz środkowej Sycylii Rzeka Simeto Sycylia – największa wyspa na Morzu Śródziemnym (ponad 25 tys. km²), położona we Włoszech na południe od Półwyspu Apenińskiego, od którego oddziela jąwąska Cieśnina Mesyńska.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Sycylia · Zobacz więcej »
Sztuki plastyczne
Sztuki plastyczne – jeden z podstawowych obok literatury pięknej i muzyki działów sztuk pięknych, obejmuje dziedziny wizualnej twórczości artystycznej.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Sztuki plastyczne · Zobacz więcej »
Tabaka
Tabaka Znana tabaka Red Bull Tabaka – sproszkowany tytoń, często wzbogacany kompozycjami aromatyzującymi, przeznaczony do zażywania przez nos.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Tabaka · Zobacz więcej »
Talk-show
Talk-show Talk-show – gatunek programu telewizyjnego, widowisko publicystyczne, w którym prowadzący (z reguły – jeden, choć bywająwidowiska z dwoma prowadzącymi) rozmawia w studiu z uczestnikami na ustalony temat (talk-show monotematyczny) bądź na dowolne tematy (ogólny).
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Talk-show · Zobacz więcej »
Tarnowskie Góry
Tarnowskie Góry (Tarnovské Hory) – miasto w południowej Polsce, w województwie śląskim, siedziba powiatu tarnogórskiego, na północnym krańcu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP), historycznie na Górnym Śląsku.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Tarnowskie Góry · Zobacz więcej »
Teatr
Teatr Wielki w Warszawie, ok. 1890 Teatr Miejski w Kaliszu, ok. 1905 Teatr – rodzaj sztuki widowiskowej, w której aktor lub grupa aktorów na żywo przedstawia sztukę dla zgromadzonej publiczności.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Teatr · Zobacz więcej »
Teatr lalek
Teatr lalek – rodzaj teatru, w którym zamiast aktorów w spektaklach grająlalki.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Teatr lalek · Zobacz więcej »
Teologia
Akademii Krakowskiej Teologia (gr. θεος, theos, „Bóg”, + λογος, logos, „nauka”) lub sacra doctrina (święta nauka); bogoznawstwo – refleksja nad doktrynami religijnymi, wykraczająca poza religioznawstwo – nieoceniające ich prawdziwości – oraz poza filozofię religii, która to nie opiera się na wierze.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Teologia · Zobacz więcej »
Termy
angielskim Bath Pompejach Termy (od gr. θερμός thermos – „ciepło”) – w starożytnym Rzymie łaźnie publiczne.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Termy · Zobacz więcej »
Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk
Marcello Bacciarellego z ok. 1808–1809 roku, władca potwierdził w dekrecie z 1808 roku istnienie Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk, w ręku prawdopodobnie trzyma ten dekret Stanisław Staszic, prezes TPN w latach 1808−1825 teatru Ateneum. Na elewacji kamienicy znajduje się dziś jedynie zabytkowa tablica informacyjna, że w przeszłości był miejscem zebrań uczonych Zygmunta Glogera. Pałac Staszica, siedziba Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk w latach 1827–1831 Towarzystwo Przyjaciół Nauk (TPN), inne nazwy: Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk (TWPN) (1800–1832), od 1808: Towarzystwo Królewskie Przyjaciół Nauk (TKPN) lub Warszawskie Towarzystwo Królewskie Przyjaciół Nauk (WTKPN) – towarzystwo naukowe zrzeszające badaczy różnych specjalności i zbierające się w okresie od listopada 1800 do kwietnia 1832, w Warszawie.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk · Zobacz więcej »
Trewir
Trewir – miasto na prawach powiatu w zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, siedziba gminy związkowej Trier-Land, port nad Mozelą.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Trewir · Zobacz więcej »
Ulrike von Levetzow
Ulrike von Levetzow Theodore Ulrike Sophie von Levetzow (ur. 4 lutego 1804 w Löbnitz (obecnie dzielnica miasta Groitzsch), zm. 13 listopada 1899 w Třebívlicach koło Litomierzyc) w Czechach) – ostatnia miłość poety Johanna Wolfganga von Goethego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Ulrike von Levetzow · Zobacz więcej »
Uniwersytet Jagielloński
Jan Matejko, „Dzieje Cywilizacji w Polsce”, ''Założenie Szkoły Głównej przeniesieniem do Krakowa ugruntowane. R.P. 1361–1399–1400'', 1888 ul. Jagiellońskiej. Wielkiego Księstwa Litewskiego, na dole herb Akademii Krakowskiej Święty Stanisław z prawąrękąuniesionąw geście błogosławieństwa, a w lewej trzymający pastorał, oparty o tarczę z orłem Dziedziniec Collegium Maius Uniwersytet Jagielloński, skr. UJ – polski publiczny uniwersytet w Krakowie, najstarsza polska uczelnia, jeden z najstarszych uniwersytetów na świecie.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Uniwersytet Jagielloński · Zobacz więcej »
Włochy
Zdjęcie satelitarne Włoch Włochy, Republika Włoska – państwo położone w Europie Południowej, głównie na Półwyspie Apenińskim, będące członkiem Unii Europejskiej oraz wielu organizacji, m.in.: ONZ, NATO, należące do grupy siedmiu najbardziej uprzemysłowionych i bogatych państw świata – G7.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Włochy · Zobacz więcej »
Weimar
Weimar – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Turyngia, jedno z europejskich centrów kulturalnych.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Weimar · Zobacz więcej »
Wenecja
Wenecja – miasto i gmina na północy Włoch nad Morzem Adriatyckim, stolica regionu Wenecja Euganejska.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Wenecja · Zobacz więcej »
Wettynowie
Wettynowie (Wettinowie, Wettyni, niem. Wettiner) – dynastia niemiecka wywodząca się z dzisiejszej Saksonii-Anhaltu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Wettynowie · Zobacz więcej »
Wetzlar
Wetzlar − miasto powiatowe w Niemczech w kraju związkowym Hesja, w rejencji Gießen, siedziba powiatu Lahn-Dill.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Wetzlar · Zobacz więcej »
Widmo optyczne
Przestrzeń barw Widmo optyczne (spektrum) – obraz uzyskany w wyniku rozłożenia światła niemonochromatycznego na składowe o różnych długościach fal (różnych barwach), np.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Widmo optyczne · Zobacz więcej »
Wieliczka
Wieliczka – miasto powiatowe w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Wieliczka oraz władz powiatu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Wieliczka · Zobacz więcej »
Wielkanoc
Adama i Ewę (po lewej i prawej stronie) – pierwszych rodziców, którzy weszli w śmierć przez grzech pierworodny. Bułgaria, XVII w. kościele mariawitów w Nowej Sobótce Wielkanoc, Niedziela Wielkanocna, także: Wielka Niedziela, Zmartwychwstanie Pańskie, w prawosławiu: Pascha, mazow. Wielki Dzień – najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie celebrujące misterium paschalne Jezusa Chrystusa: jego mękę, śmierć i zmartwychwstanie, obchodzone przez Kościoły chrześcijańskie zachowujące Nicejskie wyznanie wiary (325 r.). Kulminacyjny moment cyklu paschalnego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Wielkanoc · Zobacz więcej »
Wilhelm von Humboldt
Zamku w Otmuchowie Postać uwieczniona na znaczku pocztowym Fryderyk Wilhelm Christian Karol Ferdynand von Humboldt (ur. 22 czerwca 1767 w Poczdamie, zm. 8 kwietnia 1835 w Tegel) – niemiecki filozof, językoznawca, polityk, przedstawiciel neohumanizmu, brat Alexandra.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Wilhelm von Humboldt · Zobacz więcej »
Wilhelmine Herzlieb
Wilhelmine Herzlieb, portret autorstwa Louise Seidler Christiane Friederike Wilhelmine Herzlieb (ur. 22 maja 1789 w Sulechowie, zm. 10 lipca 1865 w Zgorzelcu) (również znana jako Minna lub Minchen) – jedna z postaci kobiecych w życiu Goethego, osierocona w dzieciństwie, wychowywała się w domu znanego wydawcy i księgarza Frommanna od 9.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Wilhelmine Herzlieb · Zobacz więcej »
William Shakespeare
William Shakespeare (forma spolszczona: Szekspir) (ur. prawd. 23 kwietnia 1564, ochrzczony 26 kwietnia 1564, w Stratford-upon-Avon, zm. tamże) – angielski poeta, dramaturg, aktor.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i William Shakespeare · Zobacz więcej »
Wojna chłopska w Niemczech
Thomas Müntzer – przywódca powstania chłopskiego w Niemczech Sebalda Behama 1525 Posrebrzana zbroja chłopska z XVI wieku znaleziona pod Frankenhausen Pomnik Thomasa Müntzera w Zwickau Wojna chłopska (niem. Bauernkrieg) – największe antyfeudalne powstanie chłopskie w dziejach Niemiec mające miejsce w latach 1524–1526.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Wojna chłopska w Niemczech · Zobacz więcej »
Wojny napoleońskie
Wojny napoleońskie – seria konfliktów zbrojnych pomiędzy Francjąi państwami z niąsprzymierzonymi a zmieniającąsię koalicjąinnych państw Europy, w czasach supremacji Napoleona Bonaparte.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Wojny napoleońskie · Zobacz więcej »
Wolfgang Amadeus Mozart
Wolfgang Amadeus Mozart, w formie spolszczonej Wolfgang Amadeusz Mozart (ur. 27 stycznia 1756 w Salzburgu, zm. 5 grudnia 1791 w Wiedniu) – austriacki lub niemieckiŻadne z tych określeń nie jest do końca precyzyjne.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Wolfgang Amadeus Mozart · Zobacz więcej »
Wolnomularstwo
Węgielnica Fartuszek wolnomularski Wolnomularstwo, masoneria bądź sztuka królewska – międzynarodowy ruch społeczny o charakterze dyskretnym, mający na celu duchowe doskonalenie człowieka i braterstwa ludzi różnych religii, narodowości i poglądów, ruch etyczny, głoszący osiągnięcie celu dzięki przekazywaniu na drodze inicjacyjnej szczególnej metody wewnętrznego i społecznego rozwoju.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Wolnomularstwo · Zobacz więcej »
Wrocław
(łac. Wratislavia, cz. Vratislav) – miasto na prawach powiatu w południowo-zachodniej Polsce, siedziba władz województwa dolnośląskiego i powiatu wrocławskiego.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Wrocław · Zobacz więcej »
Zabytkowa Kopalnia Srebra
Zabytkowa Kopalnia Srebra (dawniej Zabytkowa Kopalnia Rud Srebronośnych) – znajdująca się w Tarnowskich Górach, jedyna w Polsce podziemna trasa turystyczna umożliwiająca zwiedzanie podziemi dawnej kopalni kruszców srebronośnych, założonej w triasowych dolomitach i wapieniach.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Zabytkowa Kopalnia Srebra · Zobacz więcej »
Zakony studenckie
Zakony studenckie (niem. Studentenorden) – tajne korporacje akademickie działające w okresie oświecenia.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Zakony studenckie · Zobacz więcej »
Ziemia kłodzka
Ziemia kłodzka (łac. Terra Glacensis, czes. Kladsko, Hrabství kladské, niem. Glatzer Ländchen lub Grafschaft Glatz) – kraina historyczna w Polsce, leżąca na południe od Dolnego Śląska.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Ziemia kłodzka · Zobacz więcej »
Związek Reński
Związek Reński, Konfederacja Reńska (fr. États confédérés du Rhin, niem. Rheinbund) – konfederacja państw niemieckich, zależnych od I Cesarstwa Francuskiego, istniejąca w latach 1806–1813.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i Związek Reński · Zobacz więcej »
1749
Bez opisu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i 1749 · Zobacz więcej »
1832
Bez opisu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i 1832 · Zobacz więcej »
22 marca
Bez opisu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i 22 marca · Zobacz więcej »
28 sierpnia
Bez opisu.
Nowy!!: Johann Wolfgang von Goethe i 28 sierpnia · Zobacz więcej »
Przekierowuje tutaj:
Goethe, Johann Wolfgang Goethe.
