Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Zainstaluj
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Lipidy

Indeks Lipidy

Lipidy (gr. λίπος, tłuszcz) – szeroka grupa występujących w naturze związków chemicznych.

136 kontakty: ACP (białko), Acylowanie, Adenozyno-5′-trifosforan, ADHD, Adipocyt, Amfifilowość, Amidy, Anandamid, Androgeny, Androsteron, Archeony, Bakterie, Błona komórkowa, Beta-oksydacja, Biofizyka, Ceramidy, Cerebrozydy, Chinony, Cholesterol, Diacyloglicerole, Disacharydy, Dwuwarstwa lipidowa, Eikozanoidy, Energia (fizyka), Epotilony, Ergosterol, Erytromycyna, Estrogeny, Estry, Etanoloamina, Eukarionty, Fitosterole, Fluorowce, Fosfolipidy, Gliceryna, Glikozylacja, Glony, Glukozamina, Grupa acylowa, Grzyby, Hormony, Hydrofobowość, Hydroksylowanie, Izomeria geometryczna, Izopren, Język grecki, Kannabinoidy, Kapusta rzepak, Kardiolipina, Karnityna, ..., Karotenoidy, Kinaza białkowa C, Koenzym A, Kortykosteroidy, Kortyzol, Krokosz barwierski, Krytyczne stężenie micelizacji, Kukurydza, Kwas arachidonowy, Kwas dokozaheksaenowy, Kwas eikozapentaenowy, Kwas fosforowy, Kwas α-linolenowy, Kwas lignocerynowy, Kwas linolenowy, Kwas linolowy, Kwas masłowy, Kwas mewalonowy, Kwas oleinowy, Kwas pirogronowy, Kwas stearynowy, Kwasy żółciowe, Kwasy tłuszczowe, Lanosterol, Lecytyny, Len, Leukotrieny, Lipogeneza, Lipoksyny, Lipopolisacharyd, Liposom, Mannoza, Metabolity wtórne, Metylacja (biochemia), Micela, Mineralokortykoidy, Monosacharydy, Oligosacharydy, Orzech włoski, Otępienie, Owady, Pałeczka okrężnicy, Peptydoglikan, Peroksysom, Plemnik, Polimeryzacja, Polisacharydy, Progestageny, Progesteron, Prostaglandyny, Przeciwutleniacze, Ptaki, Receptory jądrowe, Receptory sprzężone z białkami G, Reguła izoprenowa, Rośliny, Słonecznik, Seryna, Sfingolipidy, Sfingomielina, Sfingozyna, Siateczka śródplazmatyczna, Skwalen, Soja, Sterole, Tłuszcze, Terpeny, Testosteron, Tetracykliny, Tkanka, Tkanka nerwowa, Tkanka tłuszczowa, Triacyloglicerole, Tromboksany, Ubichinon, Utlenianie, Węglowodany, Wiązanie glikozydowe, Witamina A, Witamina D, Witamina E, Witamina K, Witaminy, Woski, Zaburzenia depresyjne, Zwierzęta. Rozwiń indeks (86 jeszcze) »

ACP (białko)

Model struktury białka ACP u ''Streptomyces coeli'' Model wstęgowy struktury ACP Grupa fosfopanteteinowa łącząca się z seryną. ACP, proteina przenosząca acyl, białkowy nośnik grup acylowych – białko przenoszące grupy acylowe (acyle).

Nowy!!: Lipidy i ACP (białko) · Zobacz więcej »

Acylowanie

Acylowanie, acylacja – reakcja chemiczna polegająca na wprowadzeniu do cząsteczki związku chemicznego grupy acylowej.

Nowy!!: Lipidy i Acylowanie · Zobacz więcej »

Adenozyno-5′-trifosforan

Adenozyno-5′-trifosforan, ATP, adenozynotrójfosforan – organiczny związek chemiczny, nukleotyd adeninowy zbudowany z adenozyny z przyłączonąwiązaniem estrowym w pozycji 5′-OH grupątrifosforanową.

Nowy!!: Lipidy i Adenozyno-5′-trifosforan · Zobacz więcej »

ADHD

ADHD (od), zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, zespół nadpobudliwości psychoruchowej z brakiem koncentracji uwagi, w klasyfikacji ICD-10 jako zaburzenia hiperkinetyczne – zespół neurorozwojowych zaburzeń psychicznych objawiający się znacznymi problemami z funkcjami wykonawczymi (np. kontroląuwagi i kontroląhamującą), powodujący niewspółmierne do wieku dotkniętej nimi osoby deficyty uwagi, hiperaktywność, nadpobudliwość ruchowąlub impulsywność.

Nowy!!: Lipidy i ADHD · Zobacz więcej »

Adipocyt

Adipocyt (adypocyt, komórka tłuszczowa) – główny rodzaj komórek, z których zbudowana jest tkanka tłuszczowa.

Nowy!!: Lipidy i Adipocyt · Zobacz więcej »

Amfifilowość

Amfifilowość, amfipatyczność – właściwość niektórych związków chemicznych, polegająca na jednoczesnym wykazywaniu właściwości hydrofilowych (liofilowych) i hydrofobowych (liofobowych).

Nowy!!: Lipidy i Amfifilowość · Zobacz więcej »

Amidy

Amidy – organiczne związki chemiczne zawierające grupę amidową, gdzie R.

Nowy!!: Lipidy i Amidy · Zobacz więcej »

Anandamid

Anandamid (AEA) – organiczny związek chemiczny z grupy psychoaktywnych kannabinoidów występujący w organizmach żywych.

Nowy!!: Lipidy i Anandamid · Zobacz więcej »

Androgeny

Androgeny – grupa hormonów płciowych o budowie sterydowej o działaniu maskulinizującym fizjologicznie występujące u mężczyzn, jak i w małych stężeniach u kobiet.

Nowy!!: Lipidy i Androgeny · Zobacz więcej »

Androsteron

Androsteron, ADT – organiczny związek chemiczny, męski hormon płciowy należący do androgenów.

Nowy!!: Lipidy i Androsteron · Zobacz więcej »

Archeony

Archeony żyjące w pobliżu gejzerów Archeony, archeany (Archaea), archeowce, dawniej archebakterie lub archeobakterie (Archaebacteria) – drobne jednokomórkowce, pierwotnie bezjądrowe, zwykle ekstremofilne, tradycyjnie zaliczane z eubakteriami do prokariontów.

Nowy!!: Lipidy i Archeony · Zobacz więcej »

Bakterie

metodąGrama agarowej Bakterie (łac. bacteria, od gr. βακτήριον baktērion „pałeczka, laseczka”) – grupa mikroorganizmów, stanowiących osobnądomenę.

Nowy!!: Lipidy i Bakterie · Zobacz więcej »

Błona komórkowa

komórki zwierzęcej Błona komórkowaTakże membrana komórkowa.

Nowy!!: Lipidy i Błona komórkowa · Zobacz więcej »

Beta-oksydacja

β-oksydacja (β-oksydacja Knoopa) – szereg reakcji przekształcenia kwasów tłuszczowych w acetylokoenzym A (acetylo-CoA) w przypadku kwasów tłuszczowych o parzystej liczbie węgli oraz acetylo-CoA i propionylo-CoA, gdy liczba atomów węgla jest nieparzysta.

Nowy!!: Lipidy i Beta-oksydacja · Zobacz więcej »

Biofizyka

Biofizyka jest dziedzinąnauki z pogranicza fizyki i biologii, zajmującąsię badaniem procesów fizycznych związanych z funkcjonowaniem określonych obiektów żywych: organizmów, organów, tkanek, komórek.

Nowy!!: Lipidy i Biofizyka · Zobacz więcej »

Ceramidy

Ceramidy – grupa organicznych związków chemicznych zaliczanych do sfingolipidów, zbudowanych ze sfingozyny połączonej wiązaniem amidowym z kwasem tłuszczowym.

Nowy!!: Lipidy i Ceramidy · Zobacz więcej »

Cerebrozydy

Cerebrozydy – grupa organicznych związków chemicznych zaliczanych do glikolipidów, zbudowanych z galaktozy (rzadziej z glukozy), sfingozyny i kwasów tłuszczowych.

Nowy!!: Lipidy i Cerebrozydy · Zobacz więcej »

Chinony

Chinony – grupa organicznych związków chemicznych będących cyklicznymi, nienasyconymi diketonami.

Nowy!!: Lipidy i Chinony · Zobacz więcej »

Cholesterol

Cholesterol – organiczny związek chemiczny, lipid z grupy steroidów zaliczany także do alkoholi.

Nowy!!: Lipidy i Cholesterol · Zobacz więcej »

Diacyloglicerole

Ogólna struktura diacylogliceroli. R oznacza resztę acylowąPrzykładowy diacyloglicerol: 1-palmitoilo-2-oleoilo-glicerol Diacyloglicerole lub diacyloglicerydy (DAG, 1,2-diacyloglicerol) to organiczne związki chemiczne z grupy glicerydów w których dwie z trzech grup hydroksylowych glicerolu zestryfikowane sąresztami kwasów tłuszczowych.

Nowy!!: Lipidy i Diacyloglicerole · Zobacz więcej »

Disacharydy

Sacharoza – przykład disacharydu Disacharydy, dwucukry, bisacharydy sąwęglowodanami utworzonymi, gdy dwa monosacharydy ulegająreakcji kondensacji, która pociąga z sobąeliminację z grup funkcyjnych małej cząsteczki, najczęściej wody.

Nowy!!: Lipidy i Disacharydy · Zobacz więcej »

Dwuwarstwa lipidowa

lecytynowej. Model dwuwarstwy lipidowej W biologii i chemii, dwuwarstwa lipidowa - to spontanicznie powstająca w roztworach wodnych niektórych lipidów (głównie fosfolipidów) błona zbudowana z dwóch warstw cząsteczek tych związków chemicznych.

Nowy!!: Lipidy i Dwuwarstwa lipidowa · Zobacz więcej »

Eikozanoidy

Eikozanoidy, ikozanoidy (gr. εἴκοσι, eikosi.

Nowy!!: Lipidy i Eikozanoidy · Zobacz więcej »

Energia (fizyka)

Uderzenie pioruna jest przykładem przemian energii kuli plazmowej Energia (gr. ενεργεια energeia od ἔργον ergon „praca”) – skalarna wielkość fizyczna charakteryzująca stan układu fizycznego (materii)Leksykon naukowo-techniczny WNT 1984 s. 200.

Nowy!!: Lipidy i Energia (fizyka) · Zobacz więcej »

Epotilony

Wzór strukturalny iksabepilonu Wzór strukturalny sagopilonu Epotilony – naturalnie występujące cytotoksyczne makrolidy syntetyzowane przez bakterie śluzowe ze szczepu Sorangium cellulosum, inhibitory wrzeciona kariokinetycznego, hamujące podobnie jak taksany depolimeryzację mikrotubul, przy czym charakteryzujące się niskąwrażliwościąna mechanizmy oporności wielolekowej.

Nowy!!: Lipidy i Epotilony · Zobacz więcej »

Ergosterol

Ergosterol – organiczny związek chemiczny z grupy steroidów.

Nowy!!: Lipidy i Ergosterol · Zobacz więcej »

Erytromycyna

Erytromycyna – mieszanina organicznych związków chemicznych, antybiotyków z grupy makrolidów właściwych, wytwarzanych przez promieniowce Saccharopolyspora erythraeaDawna nazwa: Streptomyces erythraeus.

Nowy!!: Lipidy i Erytromycyna · Zobacz więcej »

Estrogeny

Estron (E1) Estradiol (E2) Estriol (E3) Estetrol (E4) Estrogeny – grupa hormonów płciowych, do których zalicza się trzy główne postacie estrogenu naturalnie występujące u kobiet estron (E1), estradiol (E2) i estriol (E3), a także estrogen wytwarzany tylko w czasie ciąży estetrol (E4).

Nowy!!: Lipidy i Estrogeny · Zobacz więcej »

Estry

Wzór ogólny estrów kwasów karboksylowych Estry (od – octan etylu, – ocet i – eter) – grupa organicznych związków chemicznych będących produktami kondensacji kwasów i alkoholi lub fenoli.

Nowy!!: Lipidy i Estry · Zobacz więcej »

Etanoloamina

Etanoloamina, kolamina (z gr. kólla, klej, + amina), aminoetanol – organiczny związek chemiczny z grupy aminoalkoholi.

Nowy!!: Lipidy i Etanoloamina · Zobacz więcej »

Eukarionty

Eukarionty, eukariota, eukarioty, organizmy eukariotyczne (Eukaryota, Eukarya), określane też jako jądrowce, jądrowe, organizmy jądrowe, karioty, kariota (Karyobionta) – organizmy zbudowane z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami, co jest jednym z elementów odróżniających je od prokariontów.

Nowy!!: Lipidy i Eukarionty · Zobacz więcej »

Fitosterole

β-Sitosterol Fitosterole, sterole roślinne – grupa steroli wytwarzanych przez rośliny.

Nowy!!: Lipidy i Fitosterole · Zobacz więcej »

Fluorowce

Próbówki zawierające kolejno od lewej: fluor, chlor, brom i jod Fluorowce, chlorowce, halogeny – pierwiastki chemiczne 17 (dawniej VIIA lub VII głównej) grupy układu okresowego.

Nowy!!: Lipidy i Fluorowce · Zobacz więcej »

Fosfolipidy

Ogólny model budowy fosfolipidu Fosfolipidy (inaczej fosfatydy lub fosfotłuszczowce; skrót: PL, z) – grupa organicznych związków chemicznych, lipidy, które oprócz reszt glicerolu i wyższych kwasów tłuszczowych zawierająresztę kwasu fosforowego związanego z zasadąazotową, np.

Nowy!!: Lipidy i Fosfolipidy · Zobacz więcej »

Gliceryna

Gliceryna, glicerol, propano-1,2,3-triol (łac. glycerolum) – organiczny związek chemiczny z grupy cukroli; najprostszy trwały alkohol trójwodorotlenowy (triol).

Nowy!!: Lipidy i Gliceryna · Zobacz więcej »

Glikozylacja

Glikozylacja – reakcja łączenia węglowodanów z innymi związkami organicznymi z wytworzeniem wiązania glikozydowego.

Nowy!!: Lipidy i Glikozylacja · Zobacz więcej »

Glony

Krasnorost – ''Laurencia'' Glony w stawie ogrodowym Glony, algi (łac. Algae, gr. Phykos) – grupa morfologiczno-ekologiczna, składająca się tradycyjnie z kilku niespokrewnionych linii ewolucyjnych organizmów plechowych, tj.

Nowy!!: Lipidy i Glony · Zobacz więcej »

Glukozamina

Glukozamina (łac. Glucosaminum) – organiczny związek chemiczny z grupy aminocukrów, pochodna glukozy, w której grupa hydroksylowa w pozycji 2 zastąpiona została grupąaminową.

Nowy!!: Lipidy i Glukozamina · Zobacz więcej »

Grupa acylowa

Struktura grupy karboacylowej Grupa acylowa, acyl – grupa funkcyjna utworzona formalnie poprzez oderwanie przynajmniej jednej grupy hydroksylowej od cząsteczki kwasu tlenowego posiadającego wzór ogólny (n ≠ 0) lub analog takiej grupy.

Nowy!!: Lipidy i Grupa acylowa · Zobacz więcej »

Grzyby

Strzępki grzyba kapeluszowego Grzyby (Fungi R.T. Moore) – królestwo należące do domeny jądrowców (Eucaryota).

Nowy!!: Lipidy i Grzyby · Zobacz więcej »

Hormony

* hormony roślinne.

Nowy!!: Lipidy i Hormony · Zobacz więcej »

Hydrofobowość

Kropla rosy na powierzchni liścia Krople wody na hydrofobowej powierzchni trawy Hydrofobowość (gr. hydro – woda, phobos – strach) – skłonność cząsteczek chemicznych do odpychania od siebie cząsteczek wody.

Nowy!!: Lipidy i Hydrofobowość · Zobacz więcej »

Hydroksylowanie

Hydroksylowanie, hydroksylacja – reakcja chemiczna polegająca na wprowadzeniu do cząsteczki związku jednej lub więcej grup hydroksylowych (-OH).

Nowy!!: Lipidy i Hydroksylowanie · Zobacz więcej »

Izomeria geometryczna

Izomeria geometryczna, izomeria cis-trans, izomeria E-Z (z niemieckiego: Z od zusammen, razem, E od entgegen, naprzeciw, to znaczy po przeciwnych stronach płaszczyzny odniesienia) – izomeria konfiguracyjna wynikająca z różnego układu atomów i podstawników przy wiązaniach wielokrotnych lub w układach cyklicznych.

Nowy!!: Lipidy i Izomeria geometryczna · Zobacz więcej »

Izopren

Izopren – organiczny związek chemiczny z grupy dienów.

Nowy!!: Lipidy i Izopren · Zobacz więcej »

Język grecki

Wyraz „Grecja” napisany po nowogrecku Wyraz „Cypr” napisany po nowogrecku Język grecki, greka (Hellenikè glõtta; nowogr. ελληνική γλώσσα, ellinikí glóssa lub ελληνικά, elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Lipidy i Język grecki · Zobacz więcej »

Kannabinoidy

Kannabinoidy – grupa organicznych związków chemicznych oddziałujących na receptory kannabinoidowe.

Nowy!!: Lipidy i Kannabinoidy · Zobacz więcej »

Kapusta rzepak

Pole kwitnącego rzepaku Kapusta rzepak (Brassica napus L.) – gatunek rośliny jednorocznej lub dwuletniej, należący do rodziny kapustowatych.

Nowy!!: Lipidy i Kapusta rzepak · Zobacz więcej »

Kardiolipina

Wzór strukturalny kardiolipiny Alternatywny wzór strukturalny kardiolipiny Kardiolipina (CL, z ang. cardiolipin) – organiczny związek chemiczny z grupy glicerolofosfolipidów (dwufosfatydyloglicerol).

Nowy!!: Lipidy i Kardiolipina · Zobacz więcej »

Karnityna

Karnityna (β-hydroksy-γ-trimetyloamoniomaślan), (CH3)3N+–CH2–CH(OH)–CH2–COO− – organiczny związek chemiczny o budowie betainowej, N,N,N-trimetylowa pochodna kwasu γ-amino-β-hydroksymasłowego (GABAOB). W organizmach jest syntetyzowany w wątrobie, nerkach i mózgu z aminokwasów (lizyny i metioniny) i pełni rolę w transporcie kwasów tłuszczowych z cytozolu do mitochondriów. Dość obficie występuje w mięśniach. Karnityna jest związkiem chiralnym, w którym centrum stereogeniczne stanowi 3 atom węgla. Substancja pochodzenia naturalnego, o nazwie zwyczajowej „L-karnityna”, jest enancjomerem o konfiguracji R. Tylko ten enancjomer ma działanie biologiczne, dlatego w tej postaci powinna być obecna w codziennej diecie lub podawana jako suplement. Nazwa karnityny pochodzi stąd, że po raz pierwszy wyizolowano jąz mięśni (nazwa od łac. caro, carnis – mięso) w 1905 roku. Początkowo nazywano jąwitaminąBT, ponieważ jej brak w pożywieniu prowadził do gromadzenia tłuszczu u larw mącznika młynarka (Tenebrio molitor). Ponieważ karnityna u człowieka pochodzi z dwóch źródeł: jest syntetyzowana i dostarczana z pożywieniem, bywa nazywana substancjąwitaminopodobną. Jest ona naturalnie występującąsubstancjąw organizmie. Głównym źródłem karnityny w żywności sąmięso i przetwory mleczne. Najbogatsze w karnitynę sąbaranina, wołowina, wieprzowina i ryby. Mniej L-karnityny zawiera mięso z drobiu. Pokarmy pochodzenia roślinnego (warzywa, owoce) zawierajątylko śladowe ilości karnityny. Dzienne zapotrzebowanie zdrowej, dorosłej osoby na karnitynę wynosi średnio 15 mg. Dzienne synteza karnityny wynosi 11–34 mg, a z dietądostarczane jest codziennie średnio 20–200 mg. U wegan i niektórych wegetarian ilość karnityny w pożywieniu jest dużo mniejsza i wynosi ok. 1 mg/dzień. Karnityna nie podlega metabolizmowi. W nerkach ulega filtracji w kłębuszkach nerkowych, a następnie prawie w całości wchłaniana zwrotnie w kanalikach nerkowych. U osób zdrowych na ogół nie stwierdza się niedoboru karnityny, gdyż biosynteza i codzienna dieta zaspokaja potrzeby organizmu. Jednakże niedobory karnityny mogąpojawiać się u osób niedożywionych, przy nieprawidłowej, ubogiej diecie, a także u osób na diecie wegańskiej lub w schorzeniach nerek czy wątroby.

Nowy!!: Lipidy i Karnityna · Zobacz więcej »

Karotenoidy

barwę m.in. pomidorów Karotenoidy – grupa organicznych związków chemicznych, pochodnych węglowodorów nienasyconych o szczególnej budowie, żółte, czerwone, pomarańczowe i różowe barwniki roślinne, występujące w chloroplastach i chromatoforach.

Nowy!!: Lipidy i Karotenoidy · Zobacz więcej »

Kinaza białkowa C

Kinaza białkowa C, typ theta Kinaza białkowa C, PKC (od ang. protein kinase C), EC 2.7.11.13 – kinaza białkowa kontrolująca funkcjonowanie innych białek poprzez fosforylację grup hydroksylowych seryny i treoniny znajdujących się w tych białkach.

Nowy!!: Lipidy i Kinaza białkowa C · Zobacz więcej »

Koenzym A

Koenzym A (CoA, CoA∼SH) – organiczny związek chemiczny zbudowany z reszt 3′-fosforyloadenozynodifosforanu, pantotenianu i cysteaminy.

Nowy!!: Lipidy i Koenzym A · Zobacz więcej »

Kortykosteroidy

Kortykosteroidy, kortykosterydy, glikokortykoidy, glikokortykosterydy, glikokortykosteroidy – hormony steroidowe produkowane w warstwach pasmowatej i siatkowatej kory nadnerczy (głównie pasmowatej) pod wpływem hormonu adrenokortykotropowego (ACTH), które regulująprzemiany białek, węglowodanów i tłuszczów.

Nowy!!: Lipidy i Kortykosteroidy · Zobacz więcej »

Kortyzol

Kortyzol, hydrokortyzon (.

Nowy!!: Lipidy i Kortyzol · Zobacz więcej »

Krokosz barwierski

Okrywy otulające nasiona po przekwitnieniu Krokosz barwierski (Carthamus tinctorius L.) – gatunek rośliny jednorocznej z rodziny astrowatych.

Nowy!!: Lipidy i Krokosz barwierski · Zobacz więcej »

Krytyczne stężenie micelizacji

Od góry do dołu: zwiększając stężenie substancji powierzchniowo czynnej powoduje zwiększenie pokrycia powierzchni międzyfazowej pomiędzy wodąa powietrzem, a później tworzenie micelli. W całym zakresie stężenia obecne sąrównież rozpuszczone (niezagreowane) molekuły. Krytyczne stężenie micelizacji (ang. Critical micelle (micellar) concentration, CMC) - w chemii jest definiowane jako stężenie surfaktantów w roztworze, przy którym ich wolne cząsteczki sąw równowadze z formami zagregowanymi.

Nowy!!: Lipidy i Krytyczne stężenie micelizacji · Zobacz więcej »

Kukurydza

Kukurydza (Zea) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych.

Nowy!!: Lipidy i Kukurydza · Zobacz więcej »

Kwas arachidonowy

Kwas arachidonowy – organiczny związek chemiczny, kwas tłuszczowy omega-6, odpowiednik występującego w orzeszkach ziemnych nasyconego kwasu arachidowego.

Nowy!!: Lipidy i Kwas arachidonowy · Zobacz więcej »

Kwas dokozaheksaenowy

Kwas dokozaheksaenowy (DHA) – organiczny związek chemiczny z grupy wielonienasyconych kwasów tłuszczowych typu ω-3 (omega-3).

Nowy!!: Lipidy i Kwas dokozaheksaenowy · Zobacz więcej »

Kwas eikozapentaenowy

Kwas eikozapentaenowy (EPA), – organiczny związek chemiczny z grupy kwasów omega-3 (ω−3).

Nowy!!: Lipidy i Kwas eikozapentaenowy · Zobacz więcej »

Kwas fosforowy

Kwas fosforowy (E338), – nieorganiczny związek chemiczny z grupy kwasów tlenowych, składnik kwasów nukleinowych.

Nowy!!: Lipidy i Kwas fosforowy · Zobacz więcej »

Kwas α-linolenowy

Kwas α-linolenowy (z łac. linum – len, oleum – olej; ALA) – organiczny związek chemiczny z grupy wielonienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-3.

Nowy!!: Lipidy i Kwas α-linolenowy · Zobacz więcej »

Kwas lignocerynowy

Kwas lignocerynowy (kwas tetrakozanowy), C23H47COOH – organiczny związek chemiczny z grupy kwasów karboksylowych, nasycony kwas tłuszczowy o 24 atomach węgla w łańcuchu.

Nowy!!: Lipidy i Kwas lignocerynowy · Zobacz więcej »

Kwas linolenowy

* kwas α-linolenowy.

Nowy!!: Lipidy i Kwas linolenowy · Zobacz więcej »

Kwas linolowy

Kwas linolowy (z – len, – olej; LA) – organiczny związek chemiczny z grupy nienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-6.

Nowy!!: Lipidy i Kwas linolowy · Zobacz więcej »

Kwas masłowy

Kwas masłowy, kwas butanowy – organiczny związek chemiczny z grupy kwasów karboksylowych.

Nowy!!: Lipidy i Kwas masłowy · Zobacz więcej »

Kwas mewalonowy

Kwas mewalonowy (kwas 3-metylo-3,5-dihydroksypentanowy) – organiczny związek chemiczny z grupy hydroksykwasów.

Nowy!!: Lipidy i Kwas mewalonowy · Zobacz więcej »

Kwas oleinowy

Kwas oleinowy (od – olej) – organiczny związek chemiczny z grupy jednonienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-9.

Nowy!!: Lipidy i Kwas oleinowy · Zobacz więcej »

Kwas pirogronowy

Kwas pirogronowy (kwas 2-oksopropanowy) – organiczny związek chemiczny z grupy α-ketokwasów.

Nowy!!: Lipidy i Kwas pirogronowy · Zobacz więcej »

Kwas stearynowy

Kwas stearynowy (gr. stear – łój, tłuszcz), C17H35COOH – organiczny związek chemiczny, jeden z nasyconych kwasów tłuszczowych, składnik stearyny.

Nowy!!: Lipidy i Kwas stearynowy · Zobacz więcej »

Kwasy żółciowe

Kwas cholanowy Kwas cholowy Kwas 7-deoksycholowy Kwasy żółciowe – organiczne kwasy syntetyzowane w wątrobie, będące końcowymi produktami degradacji (rozkładu) endogennego (wewnątrzustrojowego) cholesterolu.

Nowy!!: Lipidy i Kwasy żółciowe · Zobacz więcej »

Kwasy tłuszczowe

Kwasy tłuszczowe – kwasy monokarboksylowe o wzorze ogólnym R–COOH (R oznacza prosty łańcuch węglowodorowy o długości co najmniej trzech atomów węgla, a COOH jest grupąkarboksylowąznajdującąsię na końcu tego łańcucha).

Nowy!!: Lipidy i Kwasy tłuszczowe · Zobacz więcej »

Lanosterol

Lanosterol – organiczny związek chemiczny z grupy triterpenoidów.

Nowy!!: Lipidy i Lanosterol · Zobacz więcej »

Lecytyny

Fosfatydylocholina Lecytyny (fosfatydylocholiny, E322) – grupa organicznych związków chemicznych zaliczanych do fosfolipidów, w których reszta fosforanowa zestryfikowana jest z choliną.

Nowy!!: Lipidy i Lecytyny · Zobacz więcej »

Len

Len austriacki Len zwyczajny Len karpacki Len złocisty Len (Linum L.) – rodzaj roślin z rodziny lnowatych (Linaceae).

Nowy!!: Lipidy i Len · Zobacz więcej »

Leukotrieny

LTA4 Zwróć uwagę na 4 wiązania podwójne, z których 3 sąsprzężone. Jest to wspólna cecha A4, B4, C4, D4 i E4. LTB4 LTC4 jest leukotrienem cysteinylowym, tak jak D4 i E4. Leukotrieny - lipidy związane z układem immunologicznym.

Nowy!!: Lipidy i Leukotrieny · Zobacz więcej »

Lipogeneza

Lipogeneza – anaboliczny proces estryfikacji, polegający na syntezie triacylogliceroli z wykorzystaniem kwasów tłuszczowych pochodzących z chylomikronów i lipoprotein lub powstałych w wyniku liponeogenezy.

Nowy!!: Lipidy i Lipogeneza · Zobacz więcej »

Lipoksyny

Lipoksyny (LX) – cząsteczki organiczne będące produktami przemian kwasu arachidonowego (C20), chemicznie sąkwasami karboksylowymi z czterema sprzężonymi wiązaniami podwójnymi.

Nowy!!: Lipidy i Lipoksyny · Zobacz więcej »

Lipopolisacharyd

Schemat budowy LPS Lipopolisacharyd (LPS) – endotoksyna stanowiąca amfifilowy integralny składnik zewnętrznej błony komórkowej osłony bakterii Gram-ujemnych i cyjanobakterii, gdzie tworzy złożone struktury z białkami i fosfolipidami.

Nowy!!: Lipidy i Lipopolisacharyd · Zobacz więcej »

Liposom

fosfolipidów w roztworze wodnym. Liposomy, pęcherzyki fosfolipidowe – struktury powstające samoistnie z fosfolipidów.

Nowy!!: Lipidy i Liposom · Zobacz więcej »

Mannoza

Mannoza – organiczny związek chemiczny z grupy aldoheksoz, rzadko występujący w stanie wolnym w przyrodzie, częściej w postaci glikoprotein i glikolipidów.

Nowy!!: Lipidy i Mannoza · Zobacz więcej »

Metabolity wtórne

Erythroxylum coca'' Metabolity wtórne – grupa związków organicznych, które nie sąbezpośrednio niezbędne do wzrostu i rozwoju organizmu.

Nowy!!: Lipidy i Metabolity wtórne · Zobacz więcej »

Metylacja (biochemia)

Metylacja – reakcja biochemiczna, która prowadzi do powstawania pochodnych metylowych, jej końcowym produktem sąbetainy.

Nowy!!: Lipidy i Metylacja (biochemia) · Zobacz więcej »

Micela

Struktura miceli Dwuwarstwa lipidowa i micela Micela (‘okruszyna’, micella ‘okruszynka’) – grupa cząsteczek surfaktantu albo jonów w roztworze, zorganizowanych najczęściej w kulistąformę.

Nowy!!: Lipidy i Micela · Zobacz więcej »

Mineralokortykoidy

Mineralokortykosteroidy (mineralokortykoidy) – hormony wytwarzane w organizmie człowieka przez warstwę kłębkowatąkory nadnerczy.

Nowy!!: Lipidy i Mineralokortykoidy · Zobacz więcej »

Monosacharydy

Monosacharydy, cukry proste – węglowodany nieulegające hydrolizie na mniejsze podjednostki pod wpływem rozcieńczonych kwasów.

Nowy!!: Lipidy i Monosacharydy · Zobacz więcej »

Oligosacharydy

Oligosacharydy − oligomery węglowodanowe, które zawierająod 2 do 10 monomerów, którymi sącukry proste (monosacharydy), np.

Nowy!!: Lipidy i Oligosacharydy · Zobacz więcej »

Orzech włoski

Orzech włoski (Juglans regia L.) – gatunek drzewa liściastego z rodziny orzechowatych.

Nowy!!: Lipidy i Orzech włoski · Zobacz więcej »

Otępienie

Otępienie, demencja (łac. dementia) – grupa chorób mózgu, powodujących długoterminowe i często postępujące obniżenie zdolności myślenia i zapamiętywania, które sąna tyle poważne, że utrudniają, a często uniemożliwiająprawidłowe funkcjonowanie"".

Nowy!!: Lipidy i Otępienie · Zobacz więcej »

Owady

świecie. Owady, insekty (Insecta) – gromada stawonogów.

Nowy!!: Lipidy i Owady · Zobacz więcej »

Pałeczka okrężnicy

Skupisko ''Escherichia coli'' powiększone 10 000x Pałeczka okrężnicy (łac. Escherichia coli) – Gram-ujemna względnie beztlenowa bakteria należąca do rodziny Enterobacteriaceae.

Nowy!!: Lipidy i Pałeczka okrężnicy · Zobacz więcej »

Peptydoglikan

Struktura peptydoglikanu Peptydoglikan, mureina – składnik ściany komórkowej bakterii, zbudowany z nietypowych aminokwasów i połączonych w łańcuchy pochodnych cukrów.

Nowy!!: Lipidy i Peptydoglikan · Zobacz więcej »

Peroksysom

Struktura peroksysomu Peroksysom (dawniej mikrociałko, mikrociało) – organellum komórki eukariotycznej o średnicy 0,2–1,8 μm, otoczone jednąbłoną, o kształcie owalnym bądź sferycznym.

Nowy!!: Lipidy i Peroksysom · Zobacz więcej »

Plemnik

komórki jajowej Plemnik, spermatozoid – gameta męska, haploidalna komórka rozrodcza wytwarzana przez gonadę osobnika płci męskiej służąca do rozmnażania płciowego.

Nowy!!: Lipidy i Plemnik · Zobacz więcej »

Polimeryzacja

etylenu Polimeryzacja – reakcja, w wyniku której związki chemiczne o małej masie cząsteczkowej zwane monomerami lub mieszanina kilku takich związków reagująsame ze sobą, aż do wyczerpania wolnych grup funkcyjnych, w wyniku czego powstającząsteczki o wielokrotnie większej masie cząsteczkowej od substratów, tworząc polimer.

Nowy!!: Lipidy i Polimeryzacja · Zobacz więcej »

Polisacharydy

Polisacharydy, wielocukry, cukry złożone – grupa węglowodanów i zarazem biopolimerów, które sązłożone z merów będących cukrami prostymi połączonych wiązaniami glikozydowymi.

Nowy!!: Lipidy i Polisacharydy · Zobacz więcej »

Progestageny

Progestageny – grupa hormonów sterydowych, do której należąnaturalne i syntetyczne steroidy posiadające szkielet 21 atomów węgla (układ pregnanu).

Nowy!!: Lipidy i Progestageny · Zobacz więcej »

Progesteron

Progesteron, dawniej luteina – żeński hormon płciowy, o budowie steroidowej, wytwarzany głównie przez komórki ciałka żółtego w fazie lutealnej i wczesnej ciąży, a podczas późniejszej ciąży przez łożysko.

Nowy!!: Lipidy i Progesteron · Zobacz więcej »

Prostaglandyny

prostaglandyny E1 (PGE1) Prostacyklina Prostaglandyny, PGs – grupa hormonów zwierzęcych, pochodnych kwasu arachidonowego należących tym samym do grupy eikozanoidów.

Nowy!!: Lipidy i Prostaglandyny · Zobacz więcej »

Przeciwutleniacze

Owoce i warzywa zawierające naturalne przeciwutleniacze Przeciwutleniacze (antyoksydanty, antyutleniacze) – grupa związków chemicznych, które same występując w małych stężeniach (w porównaniu z substancjąpodlegającąutlenianiu), wstrzymująlub opóźniająproces utleniania danej substancji.

Nowy!!: Lipidy i Przeciwutleniacze · Zobacz więcej »

Ptaki

Ptaki (Aves) – gromada stałocieplnych zwierząt z podtypu kręgowców.

Nowy!!: Lipidy i Ptaki · Zobacz więcej »

Receptory jądrowe

Receptory jądrowe – w biologii molekularnej rodzaj czynników transkrypcyjnych, które przez przyłączanie specyficznych ligandów, regulująekspresję licznych genów.

Nowy!!: Lipidy i Receptory jądrowe · Zobacz więcej »

Receptory sprzężone z białkami G

Schematyczna budowa GPCR. Widoczne siedem domen transbłonowych typu 7TM Receptory sprzężone z białkami G (GPCR – z ang. G Protein-Coupled Receptor; receptory siedmiotransbłonowe, 7TM) – rodzaj transmembranowych receptorów metabotropowych, które reagująna sygnały docierające do komórki za pośrednictwem neuroprzekaźników aktywując białko G związane z receptorem po drugiej stronie błony komórkowej.

Nowy!!: Lipidy i Receptory sprzężone z białkami G · Zobacz więcej »

Reguła izoprenowa

Reguła izoprenowa – nieformalna zasada obowiązująca w biochemii, a właściwie rodzaj spostrzeżenia, że wiele związków organicznych syntetyzowanych przez organizmy żywe zawiera fragment łańcucha węglowodorowego wywodzącego się od struktury izoprenu (C5H8).

Nowy!!: Lipidy i Reguła izoprenowa · Zobacz więcej »

Rośliny

Rośliny (Archaeplastida Adl i in. 2005, dawne nazwy naukowe: Vegetabilia, Plantae, Phytobionta, Plastida, Primoplantae) – eukariotyczne i autotroficzne organizmy, wykorzystujące energię promieniowania słonecznego za sprawąbarwników asymilacyjnych (zdarzająsię wśród roślin także organizmy heterotroficzne – pasożytnicze, w tym też myko-heterotroficzne, ale mająone charakter wtórny).

Nowy!!: Lipidy i Rośliny · Zobacz więcej »

Słonecznik

Słonecznik bulwiasty Słonecznik wierzbolistny Słonecznik (Helianthus L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych.

Nowy!!: Lipidy i Słonecznik · Zobacz więcej »

Seryna

Seryna (kwas α-amino-β-hydroksypropionowy, skróty: Ser lub S) – organiczny związek chemiczny, endogenny aminokwas kodowany (białkowy), wchodzi w skład białek, takich, jak np.

Nowy!!: Lipidy i Seryna · Zobacz więcej »

Sfingolipidy

Sfingolipidy – grupa organicznych związków chemicznych, lipidowych pochodnych aminoalkoholu sfingozyny.

Nowy!!: Lipidy i Sfingolipidy · Zobacz więcej »

Sfingomielina

kwasu tłuszczowego Sfingomielina – organiczny związek chemiczny z grupy lipidów (sfingolipidów).

Nowy!!: Lipidy i Sfingomielina · Zobacz więcej »

Sfingozyna

Sfingozyna – organiczny związek chemiczny, nienasycony aminoalkohol z jednym wiązaniem podwójnym.

Nowy!!: Lipidy i Sfingozyna · Zobacz więcej »

Siateczka śródplazmatyczna

aparatu Golgiego. 1. jądro komórkowe 2. por jądrowy 3. siateczka śródplazmatyczna szorstka (rER) 4. siateczka śródplazmatyczna gładka (sER) 5. rybosom na rER 6. białka transportowane 7. pęcherzyk transportowy 8. aparat Golgiego 9. biegun cis aparatu Golgiego 10. biegun trans aparatu Golgiego 11. cysterna aparatu Golgiego Siateczka śródplazmatyczna, retikulum endoplazmatyczne, siateczka wewnątrzplazmatyczna (łac. reticulum endoplasmaticum, complexus reticuli cytoplasmatici) – wewnątrzkomórkowy i międzykomórkowy system kanałów odizolowanych od cytoplazmy podstawowej błonami (membranami) biologicznymi.

Nowy!!: Lipidy i Siateczka śródplazmatyczna · Zobacz więcej »

Skwalen

Skwalen – węglowodór wielonienasycony, triterpen (składa się z sześciu jednostek izoprenowych – każda po pięć atomów węgla, wszystkie w konfiguracji E); jest zaliczany do lipidów (nie jest jednak tłuszczem).

Nowy!!: Lipidy i Skwalen · Zobacz więcej »

Soja

Morfologia (soja warzywna) Soja (Glycine Willd.) – rodzaj roślin z rodziny bobowatych.

Nowy!!: Lipidy i Soja · Zobacz więcej »

Sterole

Szkielet sterolowy Sterole, steryny – organiczne związki chemiczne, alkohole należące do steroidów.

Nowy!!: Lipidy i Sterole · Zobacz więcej »

Tłuszcze

triglicerydu)'''R''' oznacza łańcuchy alifatyczne Tłuszcze – zwyczajowa nazwa grupy lipidów, estrów glicerolu i kwasów tłuszczowych, głównie triacylogliceroli.

Nowy!!: Lipidy i Tłuszcze · Zobacz więcej »

Terpeny

Terpeny (izoprenoidy) – organiczne związki chemiczne o wzorze ogólnym (C5H8)n, których główny szkielet powstał w wyniku połączenia pięciowęglowych jednostek izoprenowych, dlatego liczba atomów węgla w cząsteczce terpenów jest podzielna przez pięć.

Nowy!!: Lipidy i Terpeny · Zobacz więcej »

Testosteron

Testosteron, 17β-hydroksy-4-androsten-3-on – organiczny związek chemiczny z grupy androgenów, podstawowy męski steroidowy hormon płciowy.

Nowy!!: Lipidy i Testosteron · Zobacz więcej »

Tetracykliny

4 pierścienie podstawowej struktury tetracyklin. Tetracykliny, antybiotyki tetracyklinowe − grupa antybiotyków o szerokim spektrum działania, pierwotnie otrzymywana ze szczepów promieniowca Streptomyces aureofaciens.

Nowy!!: Lipidy i Tetracykliny · Zobacz więcej »

Tkanka

tkanki nerwowej Tkanka (łac. textum, l. m. textus; gr. histos – utkanie, tkanka) – zespół komórek (wraz z macierząpozakomórkową) o podobnej budowie, określonych czynnościach, wspólnym pochodzeniu, przemianie materii i przystosowanych do wykonywania określonej funkcji na rzecz całego organizmu.

Nowy!!: Lipidy i Tkanka · Zobacz więcej »

Tkanka nerwowa

Fotografia tkanki nerwowej - przekrój poprzeczny przez nerw obwodowy, barwienie hematoksylinąi eozynąTkanka nerwowa (łac. textus nervosus) – tkanka składająca się z neuronów (komórek nerwowych) i komórek glejowych, tworząca układ nerwowy.

Nowy!!: Lipidy i Tkanka nerwowa · Zobacz więcej »

Tkanka tłuszczowa

Tkanka tłuszczowa biała wyługowana w skrawku parafinowym, obraz mikroskopowy. Tkanka tłuszczowa (łac. textus adiposus) – tkanka zwierzęca, zaliczana do tkanki łącznej, która znajduje się głównie w warstwie podskórnej.

Nowy!!: Lipidy i Tkanka tłuszczowa · Zobacz więcej »

Triacyloglicerole

Struktura triacyloglicerolu. Od lewej: gliceryna, po prawej od góry w dół: kwas palmitynowy, kwas oleinowy, kwas α-linolenowy, wzór sumaryczny: C55H98O6 Ogólny wzór strukturalny tłuszczu (triacyloglicerolu)'''R''' oznacza łańcuchy alifatyczne Triacyloglicerole (triacyloglicerydy, triglicerydy, trójglicerydy, TG) – organiczne związki chemiczne należące do lipidów (tłuszczów prostych).

Nowy!!: Lipidy i Triacyloglicerole · Zobacz więcej »

Tromboksany

tromboksan A2 (TXA2) tromboksan B2 (TXB2) Tromboksany (łac. thrombus – zakrzep; w skrócie TX) – jedna z biologicznie czynnych substancji zaliczanych do eikozanoidów.

Nowy!!: Lipidy i Tromboksany · Zobacz więcej »

Ubichinon

Ubichinon, koenzym Q10 – organiczny związek chemiczny z grupy chinonów, występujący w mitochondriach komórek roślinnych i zwierzęcych.

Nowy!!: Lipidy i Ubichinon · Zobacz więcej »

Utlenianie

Utlenianie, oksydacja – reakcja chemiczna, w której atom przechodzi z niższego stopnia utlenienia na wyższy, co jest równoważne z oddaniem elektronów.

Nowy!!: Lipidy i Utlenianie · Zobacz więcej »

Węglowodany

Węglowodany, sacharydy – w ścisłym znaczeniu sąto organiczne związki chemiczne składające się z atomów węgla oraz wodoru i tlenu, w takiej proporcji, że na każdy atom węgla przypadajądwa atomy wodoru i jeden tlenu, o ogólnym wzorze sumarycznym: Cn(H2O)n.

Nowy!!: Lipidy i Węglowodany · Zobacz więcej »

Wiązanie glikozydowe

Wiązanie glikozydowe – rodzaj wiązania chemicznego pomiędzy atomem C1 fragmentu glikozydowego a dowolnągrupątypu −OR, −SR, −SeR, −NR2 lub −CR3.

Nowy!!: Lipidy i Wiązanie glikozydowe · Zobacz więcej »

Witamina A

Wzór strukturalny retinolu, głównej postaci aktywnej witaminy A Wzór strukturalny retinalu kwasu retinowego Witaminy A – grupa organicznych związków chemicznych zaliczanych do retinoidów (z których najważniejszy jest retinol), pełniących w organizmie funkcję niezbędnego składnika pokarmowego, rozpuszczalnej w tłuszczach witaminy.

Nowy!!: Lipidy i Witamina A · Zobacz więcej »

Witamina D

witaminy D2 (ergokalcyferolu) witaminy D3 (cholekalcyferolu) Witamina D (ATC: A 11 CC 05) – grupa rozpuszczalnych w tłuszczach steroidowych organicznych związków chemicznych, które wywierająwielostronne działanie fizjologiczne, przede wszystkim w gospodarce wapniowo-fosforanowej oraz utrzymywaniu prawidłowej struktury i funkcji kośćca.

Nowy!!: Lipidy i Witamina D · Zobacz więcej »

Witamina E

Witamina E – grupa organicznych związków chemicznych, w skład której wchodzątokoferole i tokotrienole, pełniących w organizmie funkcję niezbędnego składnika pokarmowego, rozpuszczalnej w tłuszczach witaminy.

Nowy!!: Lipidy i Witamina E · Zobacz więcej »

Witamina K

Struktura chemiczna witamin K1, K2 i K3 Witamina K – grupa organicznych związków chemicznych, będących pochodnymi 2-metylo-1,4-naftochinonu, pełniących w organizmie funkcję niezbędnego składnika pokarmowego.

Nowy!!: Lipidy i Witamina K · Zobacz więcej »

Witaminy

Witaminy – grupa organicznych związków chemicznych o różnorodnej budowie, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania żywego organizmu.

Nowy!!: Lipidy i Witaminy · Zobacz więcej »

Woski

Archiwum Państwowego w Poznaniu) Woski – grupa substancji stałych pochodzenia naturalnego lub syntetycznego o stosunkowo niskiej temperaturze topnienia i małej lepkości w stanie stopionym.

Nowy!!: Lipidy i Woski · Zobacz więcej »

Zaburzenia depresyjne

Zaburzenia depresyjne, depresja („głębokość” od „przygniatać”) – grupa zaburzeń psychicznych, pojęcie stosowane w terminologii psychiatrycznej i odnoszące się do zespołów objawów depresyjnych występujących w przebiegu chorób afektywnych (nazywanych także zaburzeniami afektywnymi lub zaburzeniami nastroju).

Nowy!!: Lipidy i Zaburzenia depresyjne · Zobacz więcej »

Zwierzęta

Zwierzęta (Animalia) – królestwo obejmujące wielokomórkowe organizmy cudzożywne o komórkach eukariotycznych, bez ściany komórkowej, w większości zdolne do aktywnego poruszania się.

Nowy!!: Lipidy i Zwierzęta · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Lipid, Tłuszczowce, Tłuszczowiec.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »