Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Mitologia sumeryjska

Indeks Mitologia sumeryjska

Mitologia sumeryjska – mitologia z południowych terenów Mezopotamii z okresu, kiedy były pod panowaniem Sumerów.

51 kontakty: Abzu, Akitu, Alalgar, Alulim, Anu, Asyria, Babilonia, Bogini Matka, Burza piaskowa, Dilmun, Dumuzi (bóg), Enki, Enlil, Enuma elisz, Epos o Gilgameszu, Ereszkigal, Eridu, Imperium akadyjskie, Iszkur, Isztar, Ki (bogini), Książka i Wiedza, Kur (mitologia), Lagasz, Lamasztu, Larsa, Lilith, Mezopotamia, Mitologia, Motyka, Nammu, Nanna (bóg), Ningal, Ninhursag, Ninlil, Nintur, Ninurta, Nippur, Pazuzu (demon), Potop, Religia babilońska, Religia Mezopotamii, Stary Testament, Sumer, Sumerowie, Sumeryjska lista królów, Szamanizm, Ur (miasto), Uruk, Utu, ..., Ziggurat. Rozwiń indeks (1 jeszcze) »

Abzu

Abzu (Apsu) − słowo mające w religii Sumerów wielorakie znaczenie.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Abzu · Zobacz więcej »

Akitu

Akitu – jedno z najstarszych znanych świąt mezopotamskich, obchodzone niemal nieprzerwanie w różnych formach począwszy od czasów presargonidzkich (przed około 2350 rokiem p.n.e.) aż do pierwszych wieków naszej ery.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Akitu · Zobacz więcej »

Alalgar

Alalgar (sum. á.làl.ĝar) – według Sumeryjskiej listy królów drugi z legendarnych władców sumeryjskich, który panować miał przed potopem w mieście Eridu przez 36000 lat.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Alalgar · Zobacz więcej »

Alulim

''Sumeryjska lista królów'' (kopia WB 444) w zbiorach Ashmolean Museum w Oksfordzie Alulim – w tradycji mezopotamskiej pierwszy z legendarnych, długowiecznych władców Sumeru, który panować miał przed potopem w mieście Eridu.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Alulim · Zobacz więcej »

Anu

plan okręgu świątynnego boga Anu w Uruk Aszur Anu (sum. An, akad. Anu, Anum) – w mitologii mezopotamskiej „Bóg-Niebo”, „ojciec wszystkich bogów”, „król Anunnaków”, bóg stojący formalnie na czele panteonu sumeryjskiego i babilońskiego, tworzący wraz ze swym synem Enlilem „Panem Powietrza” i Enkim „Panem Ziemi” wielkątrójcę bogów.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Anu · Zobacz więcej »

Asyria

Asyria (akad. māt Aššurki) – starożytne państwo semickie w północnej Mezopotamii istniejące od drugiej połowy III tysiąclecia p.n.e. do pierwszej połowy I tysiąclecia p.n.e.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Asyria · Zobacz więcej »

Babilonia

Babilonia (akad. 𒆳𒆍𒀭𒊏𒆠, māt Akkadī) – starożytne państwo semickie w Mezopotamii, na terenie obecnego Iraku.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Babilonia · Zobacz więcej »

Bogini Matka

Izyda karmiąca Horusa Bogini Matka, Wielka Bogini, Wielka Macierz, Matka Ziemia, Królowa Niebios, Magna Mater – w wierzeniach wielu kultur główne (lub jedno z główniejszych) bóstwo w panteonie.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Bogini Matka · Zobacz więcej »

Burza piaskowa

Zdjęcie burzy piaskowej wykonane 26 lutego 2000 roku. Chmura pyłu 4 marca dotarła do Ameryki Południowej Gigantyczna burza piaskowa na Marsie w 2001 Burza piaskowa (burza pyłowo-piaskowa) to zjawisko atmosferyczne wywołane przez silne wiatry związane z wtargnięciem chłodnego powietrza polarnego na ciepłe obszary pustynne i półpustynne lub przez feny napotykające na swojej drodze luźny materiał skalny, zwietrzelinę, piasek i pył.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Burza piaskowa · Zobacz więcej »

Dilmun

Mapa Zatoki Perskiej z zaznaczonym położeniem Dilmunu (ok. 2000 r. p.n.e.) Mapa Zatoki Perskiej z zaznaczonym położeniem Bahrajnu Dilmun (sum. dilmunki; akad. TilmunPotts D.T., Dilmun, w: Meyers E.M. (wyd.), The Oxford Encyclopedia..., s. 162., TelmunDilmun, w: Black J., Green A., Słownik..., s. 60-61.; gr. Tylos, Tyros; łac. Tyrus) – w tradycji mezopotamskiej jedna z trzech krain (pozostałymi były Magan i Meluhha), które leżeć miały wzdłuż brzegów „Dolnego Morza”, tj.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Dilmun · Zobacz więcej »

Dumuzi (bóg)

Dumuzi, Tammuz, Tamuz – w mitologii mezopotamskiej bóg-pasterz, małżonek bogini Isztar (Inanny), skazany przez niąna pobyt w świecie podziemnym.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Dumuzi (bóg) · Zobacz więcej »

Enki

Enki w mitologii sumeryjskiej (Ea w mitologii babilońskiej) – bóg słodkich wód, bóg mądrości, stwórca człowieka, czczony w Eridu, w którym była poświęcona mu świątynia E-abzu.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Enki · Zobacz więcej »

Enlil

Enlil (sum. 𒀭𒂗𒆤 den-lil2, tłum. „Pan Wiatru/Powietrza”) – w mitologii sumeryjskiej bóg stojący na czele panteonu sumeryjskiego, jako następca boga An; syn Ziemi (Ki) i Nieba (An), małżonek Ninlil, ojciec Nanny, Nergala, Ningirsu, Ninurty i Nisaby; głównym ośrodkiem jego kultu była świątynia E-kur w mieście Nippur; jeden z czwórki wielkich bogów-stworzycieli (obok boga An, boga Enki i bogini Ninhursag).

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Enlil · Zobacz więcej »

Enuma elisz

piśmie klinowym Enuma elisz (akad. enūma eliš), Poemat o stworzeniu świata – babiloński epos, napisany w języku akadyjskim, nazwany tak od rozpoczynających go słów, które znacząGdy w górze... Pierwotny tekst tego eposu pochodzi prawdopodobnie z końca II tysiąclecia p.n.e. Utwór był recytowany w Babilonie w czwartym dniu noworocznego święta akitu.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Enuma elisz · Zobacz więcej »

Epos o Gilgameszu

Sargona II w Dur-Szarrukin prawdopodobnie przedstawiający Gilgamesza z małym lwem; zbiory Luwru (AO 19862) III dynastii z Ur; zbiory Luwru (AO 3761) Epos o Gilgameszu – akadyjski epos opisujący poszukiwanie przez legendarnego Gilgamesza, władcę sumeryjskiego miasta Unug (akadyjskie Uruk), tajemnicy nieśmiertelności.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Epos o Gilgameszu · Zobacz więcej »

Ereszkigal

Ereszkigal – sumeryjska bogini rządząca światem podziemnym.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Ereszkigal · Zobacz więcej »

Eridu

okresie wczesnodynastycznym (ok. 2900-2350 p.n.e.) Eridu (sum. eridu/eridug(NUN)kiVolk K., A Sumerian Reader, Editrice Pontificio Istituto Biblico, Roma 1999Borger R., Assyrisch-babylonische Zeichenliste, Neukirchen-Vluyn 1978, s. 82., też eri.du10/dùgki, tłum. "dobre miasto"; akad. Eridu) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, położone 24 km na południowy zachód od Urhasło Eridu, w: Bryce T., The Routledge..., s. 233-234.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Eridu · Zobacz więcej »

Imperium akadyjskie

Imperium akadyjskie (akad. 𒆳𒌵𒆠, māt Akkadi) – semickie państwo założone przez Sargona Wielkiego, istniejące w latach panowania dynastii akadyjskiej: 2334–2193 p.n.e., na terenie środkowej Mezopotamii, którego stolicąbyło miasto Akad (Agade).

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Imperium akadyjskie · Zobacz więcej »

Iszkur

Iszkur – pomniejsze bóstwo burzy i pasterzy w mitologii sumeryjskiej.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Iszkur · Zobacz więcej »

Isztar

Tzw. „waza Isztar” z wizerunkiem nagiej bogini w otoczeniu zwierząt (wielorożna tiara na głowie jest symbolem boskości); Larsa; pocz. II tys. p.n.e.; zbiory Luwru (AO 17000) Terakotowa płytka z przedstawieniem Isztar; Esznunna; pocz. II tys. p.n.e.; zbiory Luwru (AO 12456) detal z kudurru (steli) króla babilońskiego Meli-Szipaka, ukazujący ośmioramiennągwiazdę – symbol bogini Isztar Isztar (sum. Inana, asyr. Issar) – w mitologii mezopotamskiej bogini wojny i miłości, z czasem główna i jedyna licząca się bogini panteonu mezopotamskiego; jej kult rozpowszechnił się szeroko na całym obszarze starożytnego Bliskiego Wschodu – w Syrii i Fenicji (Asztarte) oraz Anatolii (Szauszka); w Babilonii czczona głównie w Uruk w świątyni E-ana („Dom nieba”).

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Isztar · Zobacz więcej »

Ki (bogini)

Ki – sumeryjskie słowo na określenie ziemi.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Ki (bogini) · Zobacz więcej »

Książka i Wiedza

Spółdzielnia Wydawniczo-Handlowa „Książka i Wiedza” – polskie wydawnictwo założone w 1948 w Warszawie, utworzone w wyniku połączenia Spółdzielni Wydawniczej „Książka” (utworzonej przez działaczy PPR) i wydawnictwa „Wiedza” (związanego z PPS); w 1973 wydawnictwo weszło w skład Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa-Książka-Ruch”, której częściąpozostawało do likwidacji konglomeratu w 1990.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Książka i Wiedza · Zobacz więcej »

Kur (mitologia)

Kur ("obca kraina") lub ki-gal ("wielka kraina") - tak Sumerowie określali obszar kosmiczny oddzielający ziemię od podziemnego oceanu wód pierwotnych, w którym mieścił się świat zmarłych (arali).

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Kur (mitologia) · Zobacz więcej »

Lagasz

okresie wczesnodynastycznym (ok. 2900-2350 p.n.e.). Lagasz (sum. lagaški) – starożytne miasto-państwo założone przez Sumerów w południowej Mezopotamii; obecnie stanowisko archeologiczne Tell al-Hiba w Iraku.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Lagasz · Zobacz więcej »

Lamasztu

''Plaque des Enfers'' – najsłynniejszy ze znanych amuletów przeciw Lamasztu. Zbiory Luwru (AO 22205). Okres nowoasyryjski (934–612 p.n.e.) Stambule. LamasztuPoczątkowo imię to błędnie odczytywano jako Labartu, patrz: Ungnad A., Labartu oder Lamaštu?, w: Zeitschrift für Assyriologie 2 (1925), s. 108.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Lamasztu · Zobacz więcej »

Larsa

Mapa południowej Mezopotamii z zaznaczonym miastem Larsa Lista Królów Larsy, terakota, zbiory Luwru (AO 7025) Larsa (być może biblijne Ellasar, Genesis 14:1) – starożytne miasto-państwo w południowej Mezopotamii, obecnie stanowisko archeologiczne Tell Senkereh w Iraku.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Larsa · Zobacz więcej »

Lilith

John Collier: „Lilith” (1892), The Atkinson Gallery, Anglia. jstor.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Lilith · Zobacz więcej »

Mezopotamia

Mezopotamia widoczna z satelity w 2020 roku Mezopotamia,, w znaczeniu dosłownym międzyrzecze (nazwa przejęta z Miyanrudan i Bet-Nahrain) – starożytna kraina na Bliskim Wschodzie leżąca w dorzeczu Tygrysu i Eufratu.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Mezopotamia · Zobacz więcej »

Mitologia

Q.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Mitologia · Zobacz więcej »

Motyka

Motyki Motyka (kopaczka) – narzędzie ręczne służące do spulchniania gleby, kopczykowania roślin, zwalczania chwastów; wykorzystywana głównie w ogrodnictwie i rolnictwie.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Motyka · Zobacz więcej »

Nammu

Nammu – w mitologii sumeryjskiej bogini pierwotnych słonych wód, identyfikowana z „pierwotnym morzem”.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Nammu · Zobacz więcej »

Nanna (bóg)

Nanna, Nannar – sumeryjski bóg Księżyca.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Nanna (bóg) · Zobacz więcej »

Ningal

Ningal (100x20px 100x20px 100x20px, sum. dnin-gal, tłum. „wielka pani”) – w mitologii sumeryjskiej żona boga księżyca Nanny (akadyjskiego Sina), matka boga słońca Utu (akadyjskiego Szamasza).

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Ningal · Zobacz więcej »

Ninhursag

Ninhursag (zwana także Ki) – sumeryjska wielka bogini-matka nazywana „matkąbogów”, symbol życia i płodności ziemi.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Ninhursag · Zobacz więcej »

Ninlil

Ninlil (Pani-Watr) – sumeryjska bogini, żona boga Enlila.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Ninlil · Zobacz więcej »

Nintur

Nintur – sumeryjska bogini, opiekunka ciężarnych kobiet oraz uśpionej zimąroślinności.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Nintur · Zobacz więcej »

Ninurta

Ninurta (asyryjski Inurta) – sumeryjski bóg burzy, wojny i rolnictwa.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Ninurta · Zobacz więcej »

Nippur

Nippur (sum. nibru(EN.LÍL)ki; akad. Nippur, Nippuru) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, pradawna stolica religijna Sumeru i główne miejsce kultu boga Enlila (w świątyni E-kur); obecnie stanowisko archeologiczne Niffar położone w prowincji Al-Kadisijja w Iraku, nieco na północ od miasta Afak i ok.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Nippur · Zobacz więcej »

Pazuzu (demon)

Pazuzu – demon-bóstwo z wierzeń asyryjskich i babilońskich, występujący w mezopotamskich źródłach pisanych i ikonograficznych z pierwszego tysiąclecia p.n.e.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Pazuzu (demon) · Zobacz więcej »

Potop

Gustave Doré, ''Potop'' „Potop świata”. Rycina ze schrobenhausenowskiego warsztatu Carla Poellath Q.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Potop · Zobacz więcej »

Religia babilońska

Marduk Religia babilońska – system wierzeń mieszkańców Babilonii.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Religia babilońska · Zobacz więcej »

Religia Mezopotamii

Religia Mezopotamii – zbiór wierzeń politeistycznych o szerokim zasięgu, który rozciągał się na prawie cały Bliski Wschód.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Religia Mezopotamii · Zobacz więcej »

Stary Testament

Tory w języku hebrajskim Dziesięć Przykazań) – Codex Orientales 4445 I w. p.n.e. Stary Testament – starsza część Biblii, przyjęta przez chrześcijaństwo.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Stary Testament · Zobacz więcej »

Sumer

Sumer i jego miasta. W czasach jego istnienia linia brzegowa sięgała miasta Ur. Sumer (Szumer, Sumeria; sum. 𒌦 𒊕 𒈪 𒂵 Ki-en-gir, hebr. שִׁנְעָר Szinear – por. Rdz 10:10) – starożytna kraina leżąca w południowej części Mezopotamii (dzisiaj południowy Irak).

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Sumer · Zobacz więcej »

Sumerowie

Sumeryjska figurka oranta z ogolonągłowąoraz w stroju w liściaste wzory (około 2400 roku p.n.e.) Sumerowie (sum. 𒊕𒈪, saĝ-ĝi6-ga, tłum. „czarnogłowi”) – starożytny lud nieznanego pochodzenia, który pod koniec IV tysiąclecia p.n.e. stworzył cywilizację w południowej Mezopotamii – Sumer.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Sumerowie · Zobacz więcej »

Sumeryjska lista królów

Gliniany graniastosłup z tekstem ''Sumeryjskiej listy królów'', kopia WB / WB 444 (kopia G u Glassnera). Sumeryjska lista królów – dzieło sumeryjskiego piśmiennictwa, będące listąwładców i dynastii rządzących Sumerem, począwszy od królów panujących przed potopem, a na I dynastii z Isin kończąc (początek II tys. p.n.e.). Dzieło to ma charakter półlegendarny, dlatego dyskwalifikuje się je jako źródło historyczne i traktowane jest przez badaczy dziejów starożytnej Mezopotamii z dużądoząostrożności.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Sumeryjska lista królów · Zobacz więcej »

Szamanizm

Szaman Urarina, 1988 Szamański uzdrowiciel z Kyzyłu Szamanizm – zespół praktyk i wierzeń opierających swe pojmowanie stosunku świata namacalnego do świata duchowego na fundamentalnej roli szamana jako osoby zdolnej do podróży ekstatycznych w zaświaty dla dobra swojej wspólnoty bądź jej poszczególnych członków.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Szamanizm · Zobacz więcej »

Ur (miasto)

Ur (sum. uri2/urim2(ŠEŠ.UNUG)ki lub uri5/urim5(ŠEŠ.AB)ki) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, w XXI wieku p.n.e. stolica imperium III dynastii z Ur; obecnie stanowisko archeologiczne Tall al-Mukajjar w Iraku, położone ok.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Ur (miasto) · Zobacz więcej »

Uruk

Uruk (sum. unug/unuki; akad. Uruk; bibl. Erech) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, położone nad starym korytem Eufratu, współcześnie stanowisko archeologiczne Warka (też Al-Warka) w południowym Iraku, leżące ok.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Uruk · Zobacz więcej »

Utu

Utu (akadyjski Szamasz) – w mitologii mezopotamskiej bóg słońca, syn Nanny i bogini Ningal oraz bliźniaczy brat Inanny.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Utu · Zobacz więcej »

Ziggurat

Mapa Mezopotamii i Elamu z zaznaczonąlokalizacjąznanych zigguratów Plan sumeryjskiego okręgu świątynnego boga Anu w Uruk (ok. 3000 p.n.e.) – wysoki taras ze świątyniąna szczycie stanowił pierwowzór późniejszych zigguratów III dynastii z Ur (ok. 2100–2000 p.n.e.) Dur-Untasz-Napirisza (dziś Czoga Zanbil w Iranie) Jedna z rekonstrukcji wyglądu zigguratu Etemenanki w Babilonie Zig(g)urat, zik(k)urat (sum. u6.nir; akad. ziqqurratu poch. od czasownika zaqāru – budować wysoko; asyr. siqqurratu) – charakterystyczna dla architektury sakralnej Mezopotamii wieża świątynna o zmniejszających się schodkowo kolejnych tarasach.

Nowy!!: Mitologia sumeryjska i Ziggurat · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Religia Sumerów.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »