Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Oświecenie w Polsce

Indeks Oświecenie w Polsce

Jana Matejki z 1889 Ksiądz Stanisław Konarski Towarzystwa Naukowego Jabłonowskich w Lipsku Biskup warmiński, książę sambijski Ignacy Krasicki W Polsce idee oświecenia, którego przedstawiciele domagali się między innymi: przejęcia przez państwo dóbr biskupich, kasaty apelacji do Rzymu, likwidacji znacznej części świąt i bractw dewocyjnych, przyjęły się później niż w krajach Europy Zachodniej, co było związane z tym, że mieszczaństwo zyskało większe znaczenie dopiero w II poł.

88 kontakty: Adam Kazimierz Czartoryski, Adam Naruszewicz, Andrzej Stanisław Załuski, Łazienki Królewskie w Warszawie, Bernardo Bellotto, Biblioteka Załuskich, Collegium Nobilium pijarów w Warszawie, Dekret grudniowy, Dewocja, Dobra martwej ręki, Dominik Merlini, Dydaktyzm, Europa, Franciszek Bohomolec, Franciszek Dionizy Kniaźnin, Franciszek Karpiński, Franciszek Salezy Jezierski, Franciszek Zabłocki, Głos wolny wolność ubezpieczający, Grzegorz Piramowicz, Hugo Kołłątaj, I rozbiór Polski, Ignacy Krasicki, Ignacy Potocki, II rozbiór Polski, III rozbiór Polski, Insurekcja kościuszkowska, Jakub Jasiński (generał), Jan Śniadecki, Jan Krzysztof Kluk, Jan Piotr Norblin, Janusz Tazbir, Józef Andrzej Załuski, Józef Maksymilian Ossoliński, Józef Wybicki, Jędrzej Śniadecki, Jean-Jacques Rousseau, Jezuici, John Locke, Julian Ursyn Niemcewicz, Klasycyzm, Klemens XIV, Komisja Edukacji Narodowej, Konfederacja barska, Konfederacja targowicka, Konstytucja 3 maja, Królestwo Polskie (kongresowe), Księstwo Warszawskie, Kuźnica Kołłątajowska, Lipsk, ..., Literatura polska – oświecenie, Marcello Bacciarelli, Michał Kazimierz Ogiński, Monitor (czasopismo), Oświecenie (epoka), Oświecenie katolickie, Obiady czwartkowe, Onufry Kopczyński, Operalnia, Papież, Pijarzy, Samuel Linde, Sejm Czteroletni, Sejm Rozbiorowy (1773–1775), Stanisław August Poniatowski, Stanisław Konarski, Stanisław Kostka Potocki, Stanisław Leszczyński, Stanisław Staszic, Stanisław Trembecki, Szkoła Rycerska, Szkolnictwo, Szlachta w Polsce, Tadeusz Czacki, Tolerancja religijna, Tomasz Kajetan Węgierski, Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych, Towarzystwo Naukowe Jabłonowskich, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Wileński, Utylitaryzm, Voltaire, Wielka Armia, Wojciech Bogusławski, Zabawy Przyjemne i Pożyteczne, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Zamek Królewski w Warszawie, Zygmunt Vogel. Rozwiń indeks (38 jeszcze) »

Adam Kazimierz Czartoryski

Ludwik Marteau, Adam Kazimierz Czartoryski Jan Piotr Norblin, Książę Adam Kazimierz Czartoryski w Szkole Rycerskiej Élisabeth Vigée-Lebrun, Portret Adama Kazimierza Czartoryskiego z 1793 roku Zygmunt Vogel, Katafalk wystawiony podczas żałobnego nabożeństwa za duszę Adama Kazimierza Czartoryskiego w dniu 22 kwietnia 1823 roku Adam Kazimierz Czartoryski książę na Klewaniu i Żukowie herbu Pogoń Litewska, pseud.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Adam Kazimierz Czartoryski · Zobacz więcej »

Adam Naruszewicz

Adam Tadeusz Stanisław Naruszewicz (ur. 20 października 1733 na Polesiu – zm. 8 lipca 1796 w Janowie Podlaskim) – polski jezuita, nadworny historyk i poeta, dramatopisarz i tłumacz, biskup smoleński w latach 1788–1790, biskup łucki w latach 1790–1796, sekretarz Rady Nieustającej w latach 1781–1786, pisarz wielki litewski w latach 1781–1788Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705–2008, 2008, s. 230.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Adam Naruszewicz · Zobacz więcej »

Andrzej Stanisław Załuski

Andrzej Stanisław Kostka Załuski herbu Junosza (ur. 2 grudnia 1695, zm. 16 grudnia 1758 w Kielcach) – polski duchowny katolicki, biskup płocki, biskup łucki, biskup chełmiński, biskup krakowski, administrator apostolski diecezji pomezańskiej, w latach 1735–1746 kanclerz wielki koronny, opat komendatoryjny czerwiński i paradyski, dziekan pułtuski, prepozyt płockiej kapituły katedralnej w latach 1711–1723, kapelan konwentualny maltański ad honorem (w zakonie po 1721 roku).

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Andrzej Stanisław Załuski · Zobacz więcej »

Łazienki Królewskie w Warszawie

Zygmunta Vogla, koniec XVIII wieku Hipodrom wybudowany w 1927 Nieborowa Ermitaż Biały Dom Pałac Myślewicki Amfiteatr Wielka Oficyna (tzw. Podchorążówka) Nowa Kordegarda Stara Pomarańczarnia Nowa Pomarańczarnia Stara Kordegarda Świątynia Sybilli Pomnik Fryderyka Chopina pomnik Jana III Sobieskiego Promenada prowadząca od Białego Domku do pałacu Na Wyspie Łazienki Królewskie – zespół pałacowo-ogrodowy w Warszawie założony w XVIII wieku przez Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Łazienki Królewskie w Warszawie · Zobacz więcej »

Bernardo Bellotto

Bernardo Bellotto zwany Canaletto, także Canaletto młodszy (ur. 30 stycznia 1721 w Wenecji, zm. 17 listopada 1780 w Warszawie) – włoski malarz, przedstawiciel weneckiego malarstwa wedutowego, od 1767 działał w Polsce.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Bernardo Bellotto · Zobacz więcej »

Biblioteka Załuskich

Józefa Andrzeja ze wzmiankąo otwarciu biblioteki Minuskuł 569 z 1061, zrabowany przez Rosjan w 1794 Biblioteki Narodowej w Warszawie w 1941 roku Dom Pod Królami, siedziba Biblioteki Załuskich (2021) Ekslibris Biblioteki Załuskich z fragmentem wnętrza biblioteki Biblioteka Załuskich, Biblioteka Publiczna Rzeczypospolitej, Biblioteka Publiczna Załuskich – biblioteka publiczna w Warszawie, od 1780 polska biblioteka narodowa, jedna z największych bibliotek świata drugiej połowy XVIII wieku, jedna z pierwszych w Europie (pierwsza w Polsce), które starały się realizować zadania biblioteki narodowej, gromadząc, katalogując i udostępniając możliwie pełny zasób narodowego piśmiennictwa.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Biblioteka Załuskich · Zobacz więcej »

Collegium Nobilium pijarów w Warszawie

Zygmunta Vogla placu Krasińskich) Cytadela Warszawska. Budynek mieszkalny wzniesiony w latach 1829–1930 będący częściąkonwiktu pijarów Collegium Nobilium pijarów w Warszawie łac. Collegium Nobilium Scholarum Piarum – szkoła posiadająca charakter uczelni wyższej, założona w 1740 roku w Warszawie przez pijara Stanisława Konarskiego.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Collegium Nobilium pijarów w Warszawie · Zobacz więcej »

Dekret grudniowy

Dekret grudniowy – dekret wprowadzony 21 grudnia 1807 roku przez władze Księstwa Warszawskiego.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Dekret grudniowy · Zobacz więcej »

Dewocja

Dewocja (łac. devotio – poświęcenie, ofiarowanie) lub bigoteria (fr. bigoterie – jw.) – pobożność, gorliwość w zachowaniach religijnych.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Dewocja · Zobacz więcej »

Dobra martwej ręki

lollardów, zwolenników likwidacji majątków kościelnych. Słup graniczny z 1450 r. w Biskupicach Radłowskich oddzielający dobra martwej ręki, jakim był majątek ziemski biskupstwa krakowskiego, od dóbr szlacheckich. Jest to najstarszy i najlepiej zachowany tego rodzaju zabytek w Polsce. Dobra martwej ręki – przede wszystkim majątki kościelne nieuczestniczące w obrocie, wolne od podatków do 1789, których nazwa pochodzi od ręki zmarłego, której nie można otworzyć, uzyskane głównie w rezultacie nadań panujących i rycerstwa (później szlachty i magnatów).

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Dobra martwej ręki · Zobacz więcej »

Dominik Merlini

warszawskich Powązek Domenico Merlini (ur. 22 lutego 1730 w Castello Valsolda nad jeziorem Como, zm. 20 lutego 1797 w Warszawie) – działający w Polsce architekt pochodzący z regionu jezior Como (Lombardia, Włochy) i Lugano (Ticino, Szwajcaria), z którego wywodząsię najwybitniejsi komaskowie epoki baroku.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Dominik Merlini · Zobacz więcej »

Dydaktyzm

Dydaktyzm (gr. didaktikós – dający się nauczyć) – dążenie do kształtowania u kogoś postaw lub poglądów poprzez pouczanie go lub dawanie wzorów do naśladowania.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Dydaktyzm · Zobacz więcej »

Europa

Europa Mapa polityczna Europy Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Europa · Zobacz więcej »

Franciszek Bohomolec

Franciszek Bohomolec SJ, herbu Bogoria, publikujący pod wieloma pseudonimami (ur. 29 stycznia 1720, zm. 24 kwietnia 1784) – polski jezuita, nauczyciel, redaktor, komediopisarz, poeta, publicysta, tłumacz, wydawca, jeden ze współtwórców polskiego oświecenia, wykładowca wymowy w Collegium Nobilium jezuitów w Warszawie w 1753 roku.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Franciszek Bohomolec · Zobacz więcej »

Franciszek Dionizy Kniaźnin

Grobowiec Kniaźnina w Końskowoli Franciszek Borgiasz Dionizy Kniaźnin, inna forma nazwiska Kniażnin, krypt.: F.D.K.; F.K. (ur. 4 października 1750 w Witebsku, zm. 25 sierpnia 1807 w Końskowoli) – poeta, dramatopisarz i tłumacz polskiego oświecenia.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Franciszek Dionizy Kniaźnin · Zobacz więcej »

Franciszek Karpiński

Franciszek Karpiński herbu Korab, ps.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Franciszek Karpiński · Zobacz więcej »

Franciszek Salezy Jezierski

Franciszek Salezy Jezierski herbu Nowina, ps.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Franciszek Salezy Jezierski · Zobacz więcej »

Franciszek Zabłocki

Franciszek Ksawery Mikołaj Zabłocki herbu Łada, krypt.: F*** D*** Z***; F. M. D. Z.; F. Z.; F*** Z***, (ur. 2 stycznia 1752, zm. 10 września 1821 w Końskowoli) – komediopisarz i poeta polski, publicysta, tłumacz, ksiądz katolicki, wolnomularz, członek czynny loży wolnomularskiej Świątynia Izis, protokolista Komisji Edukacji Narodowej, sekretarz Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych, regent Wydziału Edukacji Kancelarii Straży Praw.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Franciszek Zabłocki · Zobacz więcej »

Głos wolny wolność ubezpieczający

Głos wolny wolność ubezpieczający (oryg. Głos wolny wolność ubespieczaiący) – traktat polityczny, wydany przypuszczalnie w 1743 roku, ogłoszony przez Stanisława Leszczyńskiego, a napisany przez kogoś z kręgu jego zwolenników.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Głos wolny wolność ubezpieczający · Zobacz więcej »

Grzegorz Piramowicz

Tablica pamiątkowa ku czci Franciszka Zabłockiego i Grzegorza Piramowicza w kościele pw. Znalezienia Krzyża Świętego i św. Andrzeja w Końskowoli ''Elementarz dla szkół parafialnych'' wyd. przez Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych w 1785. Grzegorz Piramowicz, Pisandro; Pyram (ur. 25 listopada 1735 we Lwowie, zm. 14 listopada 1801 w Międzyrzecu Podlaskim) – polski duchowny rzymskokatolicki, kaznodzieja, pedagog, działacz oświatowy, pisarz i poeta oświeceniowy, teoretyk wymowy i poezji, filozof, pochodzenia ormiańskiego.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Grzegorz Piramowicz · Zobacz więcej »

Hugo Kołłątaj

Jan Pfeiffer, Portret Hugona Kołłątaja z 1810 r. Autograf Hugona Kołłątaja Popiersie Hugona Kołłątaja na dziedzińcu Collegium Kołłątaja UJ w Krakowie Hugo Stumberg Kołłątaj herbu Kotwica, inna forma nazwiska: Kołłontay, ps.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Hugo Kołłątaj · Zobacz więcej »

I rozbiór Polski

Ziemie zabrane przez trzy mocarstwa w I rozbiorze Polski Rzeczpospolita w latach 1773–1789 jako protektorat Imperium Rosyjskiego ''Obraz Europy w lipcu 1772'', satyryczna rycina brytyjska Noëla Le Mire’a Udział poszczególnych państw w całości ziem zagarniętych w I rozbiorze Polski I rozbiór Polski – cesja terytorium Rzeczypospolitej Obojga Narodów dokonana w 1772 r. na rzecz Królestwa Prus, Monarchii HabsburgówAustria jako państwo pojawiła się dopiero w 1804 r. i Imperium Rosyjskiego.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i I rozbiór Polski · Zobacz więcej »

Ignacy Krasicki

166px Ignacy Błażej Franciszek Krasicki herbu Rogala (ur. 3 lutego 1735 w Dubiecku, zm. 14 marca 1801 w Berlinie) – biskup warmiński od 1767, arcybiskup gnieźnieński od 1795, książę sambijski, hrabia Świętego Cesarstwa Rzymskiego, prezydent Trybunału Głównego Koronnego w Lublinie w 1765, proboszcz przemyski, kustosz kapituły katedralnej lwowskiej w 1765 roku, poeta, prozaik, publicysta i encyklopedysta, kawaler maltański zaszczycony Krzyżem Devotionis, mianowany biskupem tytularnym Verinopolis w 1766 roku.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Ignacy Krasicki · Zobacz więcej »

Ignacy Potocki

Portret Ignacego Potockiego z około 1783/4 roku Mateusz Tokarski, Portret Ignacego Potockiego Roman Ignacy Franciszek Potocki herbu Pilawa, pseud., krypt., i alonimy: anonim; I. P.; J.P.; Jan K. Szabrański (ur. 28 lutego 1750 w Radzyniu Podlaskim, zm. 30 sierpnia 1809 w Wiedniu) – polski polityk i działacz patriotyczny, publicysta, dramatopisarz, poeta, pedagog, historyk i tłumacz, minister policji w 1791 roku, marszałek wielki litewski w latach 1791–1794, minister policji w Straży Praw, marszałek Rady Nieustającej i członek Departamentu Interesów Cudzoziemskich Rady Nieustającej w 1779 roku, członek Komisji Edukacji Narodowej w latach 1773–1791, w latach 1781–1784 wielki mistrz Wielkiego Wschodu Narodowego Polski.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Ignacy Potocki · Zobacz więcej »

II rozbiór Polski

Traktat Rzeczypospolitej z Królestwem Prus z 25 września 1793, sankcjonujący II rozbiór Polski II rozbiór Rzeczypospolitej Obojga Narodów, zaznaczono tereny zagarnięte przez Rosję i Prusy w 1793 r. Udział poszczególnych państw w całości ziem zagarniętych w II rozbiorze Rzeczypospolitej Obojga Narodów II zaborze pruskim, 1793 II rozbiór Polski – cesja terytorium Rzeczypospolitej Obojga Narodów dokonana w 1793 r. na rzecz Królestwa Prus i Imperium Rosyjskiego, bez udziału Monarchii HabsburgówAustria jako państwo pojawiła się dopiero w 1804 r..

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i II rozbiór Polski · Zobacz więcej »

III rozbiór Polski

Ziemie polskie po III rozbiorze III rozbiór Polski – cesja terytorium Rzeczypospolitej Obojga Narodów dokonana w 1795 r. na rzecz Królestwa Prus, Monarchii HabsburgówAustria jako państwo pojawiła się dopiero w 1804 r. i Imperium Rosyjskiego.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i III rozbiór Polski · Zobacz więcej »

Insurekcja kościuszkowska

Kazimierza Wojniakowskiego sprzed 1812 roku Józef Chełmoński, ''Modlitwa przed bitwą'', 1906 Insurekcja kościuszkowska, powstanie kościuszkowskie, daw.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Insurekcja kościuszkowska · Zobacz więcej »

Jakub Jasiński (generał)

Grób Jakuba Jasińskiego na Kamionku Jakub Krzysztof Ignacy Jasiński inna forma nazwiska: Jasieński herbu Rawicz (ur. 24 lipca 1761 w Węglewie, zm. 4 listopada 1794 w Warszawie) – generał lejtnant wojsk litewskich, działacz polityczny, poeta, inżynier, członek Rady Narodowej Litewskiej w 1794 roku.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Jakub Jasiński (generał) · Zobacz więcej »

Jan Śniadecki

Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy Jan Władysław Śniadecki, pseud.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Jan Śniadecki · Zobacz więcej »

Jan Krzysztof Kluk

Jan Krzysztof Kluk (ur. 13 września 1739 w Ciechanowcu, zm. 2 lipca 1796 tamże) – polski przyrodnik, rysownik i ksiądz katolicki.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Jan Krzysztof Kluk · Zobacz więcej »

Jan Piotr Norblin

Jan Piotr Norblin, wł.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Jan Piotr Norblin · Zobacz więcej »

Janusz Tazbir

Nagrobek Janusza Tazbira. (autor: arch. Tomasz Skorupa) Janusz Tazbir (ur. 5 sierpnia 1927 w Kałuszynie, zm. 3 maja 2016 w Warszawie) – polski historyk, profesor nauk humanistycznych, badacz dziejów kultury staropolskiej oraz reformacji i kontrreformacji w Polsce, członek Polskiej Akademii Nauk.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Janusz Tazbir · Zobacz więcej »

Józef Andrzej Załuski

Józef Andrzej (Jędrzej) Załuski herbu Junosza, pseud.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Józef Andrzej Załuski · Zobacz więcej »

Józef Maksymilian Ossoliński

Popiersie J.M.Ossolińskiego na dziedzińcu wrocławskiego Ossolineum Litografia przedstawiająca Ossolińskiego (XIX w.) lwowskiej Józef Kajetan Piotr Maksymilian Ossoliński herbu Topór, krypt.: J. H. O. K. C.; J. M. h. O.; J. M. h. T. O.; J. M. h. z. T. O.; J. M. O., (ur. 1748 w Woli Mieleckiej, zm. 17 marca 1826 w Wiedniu) – polski powieściopisarz, poeta, badacz i historyk literatury, historyk, tłumacz, leksykograf, jeden z głównych prekursorów badań nad Słowiańszczyzną, działacz kulturalny epoki oświecenia, założyciel Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie w roku 1817, któremu przekazał swój potężny księgozbiór.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Józef Maksymilian Ossoliński · Zobacz więcej »

Józef Wybicki

Józef Rufin Wybicki herbu Rogala (ur. 29 września 1747 w Będominie, zm. 10 marca 1822 w Manieczkach) – polski pisarz i polityk, szambelan Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1780 roku,, napisał słowa Pieśni Legionów Polskich we Włoszech – późniejszego polskiego hymnu narodowego Mazurka Dąbrowskiego.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Józef Wybicki · Zobacz więcej »

Jędrzej Śniadecki

Jędrzej (Andrzej) Śniadecki, krypt.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Jędrzej Śniadecki · Zobacz więcej »

Jean-Jacques Rousseau

Jean-Jacques Rousseau (ur. 28 czerwca 1712 w Genewie, zm. 2 lipca 1778 w Ermenonville) – genewski pisarz tworzący w języku francuskim, filozof, pedagog, teoretyk muzyki.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Jean-Jacques Rousseau · Zobacz więcej »

Jezuici

Ignacy Loyola Franciszek Ksawery Robert Bellarmin Matteo Ricci Athanasius Kircher Ruđer Josip Bošković Towarzystwo Jezusowe, SJ (łac. Societas Jesu), jezuici – męski papieski zakon apostolski założony przez Ignacego Loyolę.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Jezuici · Zobacz więcej »

John Locke

John Locke (ur. we Wrington, zm. w High Laver) – angielski filozof, lekarz, polityk i ekonomista.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i John Locke · Zobacz więcej »

Julian Ursyn Niemcewicz

Podpis Juliana Ursyna Niemcewicza Jan Chrzciciel Lampi, ''Portret Juliana Ursyna Niemcewicza'', 1796 Antoine-Jean Gros, ''Portret Juliana Ursyna Niemcewicza'', 1833–1834 pałacu ursynowskim Julian Ursyn Niemcewicz herbu Rawicz, ps.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Julian Ursyn Niemcewicz · Zobacz więcej »

Klasycyzm

Klasycyzm (z „doskonały, pierwszorzędny, wzorowy, wyuczony”) – styl w muzyce, sztuce, literaturze oraz architekturze odwołujący się do kultur starożytnych Rzymian i Greków.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Klasycyzm · Zobacz więcej »

Klemens XIV

Klemens XIV (łac. Clemens XIV), właściwie Lorenzo Ganganelli OFMConv (ur. 31 października 1705 w Santarcangelo di Romagna, zm. 22 września 1774 w Rzymie) – włoski duchowny katolicki, 249.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Klemens XIV · Zobacz więcej »

Komisja Edukacji Narodowej

Instrukcja Hugona Kołłątaja delegowanego do Akademii Krakowskiej. Franciszka Smuglewicza prymas) Michał Jerzy Poniatowski, prezes KEN od 1776 Akademii Krakowskiej Komisja Edukacji Narodowej (KEN), właśc.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Komisja Edukacji Narodowej · Zobacz więcej »

Konfederacja barska

Ogniska oporu konfederatów barskich i walki z wojskami rosyjskimi i króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Kornelego Szlegla Krzyż konfederacji barskiej Pieczęć konfederacji województwa krakowskiego w konfederacji barskiej w 1769 roku OCarm, „Ksiądz Marek”, duchowy przywódca konfederacji barskiej, obraz pędzla nieznanego malarza z XVIII wieku Januarego Suchodolskiego Józef Pułaski, marszałek związku wojskowego konfederacji barskiej, dowódca Pułku Krzyża Świętego, portret pędzla nieznanego malarza z XVIII wieku Józefa Chełmońskiego z 1875 roku Chorągiew konfederatów barskich Juliusza Kossaka Johanna Heinricha Tischbeina z ok. 1770 roku Królewicz Karol Krystian Wettyn pretendent do tronu Polski po detronizacji Stanisława Augusta Krzyż konfederatów barskich na Jasnej Górze Wacława Pawliszaka Józefa Brandta. Józefa Brandta Konfederat barski Grenadierzy i muszkieter wojsk rosyjskich w 1762 Józefa Sawy Calińskiego Medal upamiętniający porwanie Stanisława Augusta Poniatowskiego przez konfederatów barskich w 1771 Biesiady Literackiej z 1899 roku Konfederacja barska (1768–1772) – zbrojny związek szlachty polskiej, utworzony w Barze na Podolu 29 lutego 1768 roku z zaprzysiężeniem aktu założycielskiego w obronie wiary katolickiej i niepodległości Rzeczypospolitej, skierowany przeciwko: protektoratowi Imperium Rosyjskiego, królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu i popierającym go wojskom rosyjskim.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Konfederacja barska · Zobacz więcej »

Konfederacja targowicka

Wojna polsko-rosyjska 1792 roku Stanisław Szczęsny Potocki, inicjator spisku targowickiego Biskup inflancki Józef Kazimierz Kossakowski, rzeczywisty przywódca konfederacji targowickiej na Litwie Wasilij Stiepanowicz Popow Akces Stanisława Augusta Poniatowskiego do konfederacji targowickiej 24 lipca 1792 Talar konfederacji targowickiej wybity w 1793 Jakob Sievers Wieszanie targowiczan w Warszawie 9 maja 1794 Wieszanie zdrajców'' (''in effigie'')Jan Piotr Norblin Konfederacja targowicka – spisek magnacki zawiązany w nocy z 18 na 19 maja 1792 w Targowicy (w rzeczywistości 27 kwietnia 1792 w Petersburgu), na życzenie i pod patronatem cesarzowej Rosji Katarzyny II, skierowany przeciwko reformom Sejmu Czteroletniego i Konstytucji 3 maja, uznany za symbol zdrady narodowej.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Konfederacja targowicka · Zobacz więcej »

Konstytucja 3 maja

Rzeczpospolita w latach 1789–1792, po zrzuceniu protektoratu Rosji Jan Piotr Norblin, ''Zaprzysiężenie Konstytucji 3 maja'', 1791 Kazimierz Wojniakowski, ''Uchwalenie Konstytucji 3 maja'', 1806 Jan Matejko, ''Konstytucja 3 Maja 1791 roku'', 1891 Zamek Królewski w Warszawie, Sala Senatorska (2016) Król Stanisław August Poniatowski, jeden z autorów Konstytucji 3 maja Ignacy Potocki, wniósł wielki wkład w redakcję ostatecznego kształtu Konstytucji 3 maja Adam Stanisław Krasiński (biskup kamieniecki), jeden z twórców Konstytucji 3 maja Kopia Konstytucji 3 maja eksponowana w Sali Senatorskiej Archiwum Głównego Akt Dawnych, otwarta na jednej ze stron Konstytucji 3 maja Medal wybity w 1791 z okazji uchwalenia Konstytucji 3 maja Medale wybite z okazji uchwalenia Konstytucji 3 maja Daniela Chodowieckiego Konstytucja 3 maja''. Konstytucja 3 maja, właśc.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Konstytucja 3 maja · Zobacz więcej »

Królestwo Polskie (kongresowe)

Konstytucja Królestwa Polskiego (1815) Aleksandra Molinariego, 1813 Antoniemu Brodowskiemu Podział administracyjny Królestwa Polskiego w 1830 (województwa, obwody) Rzeczypospolitej z 1772 Mapa fizyczna i administracyjna Królestwa Polskiego, 1815–1830 ''Mappa Generalna Królestwa Polskiego'', 1821 Królestwo Polskie i zachodnie gubernie Rosji (1902) Sztandar wojsk polskich Królestwa Polskiego Królestwo Polskie (Carstwo Polskoje), tzw.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Królestwo Polskie (kongresowe) · Zobacz więcej »

Księstwo Warszawskie

Ziemie polskie pod zaborami Marcello Bacciarellego z ok. 1808-1809 roku Księstwo Warszawskie – istniejące w latach 1807–1815 państwo polskie związane uniąpersonalnąz Królestwem Saksonii.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Księstwo Warszawskie · Zobacz więcej »

Kuźnica Kołłątajowska

Kuźnica Kołłątajowska (1789–1792) – grupa działaczy społecznych i politycznych oraz publicystów i literatów z okresu Sejmu Czteroletniego, stanowiących lewicę tzw.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Kuźnica Kołłątajowska · Zobacz więcej »

Lipsk

Lipsk – miasto na prawach powiatu, najliczniejszy ośrodek Saksonii i drugi po Berlinie we wschodniej części Niemiec.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Lipsk · Zobacz więcej »

Literatura polska – oświecenie

Biblioteka Załuskich Collegium Nobilium pijarów w Warszawie Literatura polska oświecenia – epoka w historii literatury polskiej przypadająca na lata 1740–1822.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Literatura polska – oświecenie · Zobacz więcej »

Marcello Bacciarelli

Marcello Filippo Antonio Pietro Francesco Bacciarelli herbu własnego (ur. 16 lutego 1731 w Rzymie, zm. 5 stycznia 1818 w Warszawie) – włoski malarz, przedstawiciel baroku i klasycyzmu, od 1756 czynny w Polsce, od 1766 nadworny malarz Stanisława Augusta Poniatowskiego, profesor Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego, wolnomularz.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Marcello Bacciarelli · Zobacz więcej »

Michał Kazimierz Ogiński

Józef Pitschmann, ''Michał Kazimierz Ogiński'', Muzeum Narodowe w Warszawie Michał Kazimierz Ogiński Michał Kazimierz Ogiński, książę herbu Oginiec (ur. 1728 lub 1730 lub 1731 w WarszawieMichał Kazimierz Ogiński, tom 11 s45 (51)., zm. 31 maja 1800 w SłonimieS. 204 i 205 (191 i 192), lub Warszawie) – generał lejtnant, hetman wielki litewski 1768 – 1793, wojewoda wileński od 1764, pisarz polny litewski od 1748, cześnik wielki litewski od 1744, konsyliarz Rady Nieustającej, starosta ryczywolski w 1771 roku; kompozytor, pisarz, poeta i dramaturg, kuzyn Andrzeja Ignacego, który był ojcem kompozytora Michała Kleofasa Ogińskiego.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Michał Kazimierz Ogiński · Zobacz więcej »

Monitor (czasopismo)

Monitor (łac. „upominający”) – jedno z pierwszych polskojęzycznych czasopism, drukowane w latach 1765–1785Wbrew niektórym źródłom, „Monitor” nie jest pierwszym polskim czasopismem.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Monitor (czasopismo) · Zobacz więcej »

Oświecenie (epoka)

Voltaire (François-Marie Arouet) Jean-Jacques Rousseau Edmund Burke Jonathan Swift Joseph von Sonnenfels: ''Człowiek bez przesądów'' – A.D. 1765 Jorge Juan y Santacilia Immanuel Kant Oświecenie, in.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Oświecenie (epoka) · Zobacz więcej »

Oświecenie katolickie

Joseph von Sonnenfels Joseph von Sonnenfels: ''Człowiek bez przesądów'' – A.D. 1765 Michael Denis Paul Joseph Riegger Karl Anton von Martini Gaspar Melchor de Jovellanos Jorge Juan y Santacilia Antonio de Ulloa Leandro Fernández de Moratín Oświecenie katolickie (niem. Katholische Aufklärung, wł. illuminismo catolico) – jedna z koncepcji historiografii XX-wiecznej, zgodnie z którąidee Oświecenia miały wpływ na rozwój doktryny i instytucji Kościoła katolickiego w XVIII wieku.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Oświecenie katolickie · Zobacz więcej »

Obiady czwartkowe

Obiady czwartkowe – powstałe z inicjatywy Adama Kazimierza Czartoryskiego i organizowane przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, na wzór paryskich salonów literackich, spotkania intelektualistów polskich.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Obiady czwartkowe · Zobacz więcej »

Onufry Kopczyński

Innocentego Buby Grób Onufrego Kopczyńskiego na cmentarzu Powązkowskim – alejka, pod którąznajduje się zbiorowa mogiłaZnicze oznaczająorientacyjne położenie mogiły pod alejką. Onufry Kopczyński SchP, właściwie Andrzej Kopczyński, krypt.: X. K. S. P. (ur. 30 listopada 1735 w Czerniejewie k. Gniezna, zm. 14 lutego 1817 w Warszawie) – ksiądz pijar, poeta łaciński, pedagog, językoznawca, prekursor badań nad polskągramatyką, autor pierwszego podręcznika gramatyki języka polskiego, członek konfederacji targowickiej, członek Izby Edukacyjnej Księstwa Warszawskiego w 1808 roku.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Onufry Kopczyński · Zobacz więcej »

Operalnia

Operalnia (niem. Opernhaus - opera) – nazwa budynku teatralnego używana w Polsce za panowania Sasów.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Operalnia · Zobacz więcej »

Papież

Petera Rubensa Papież (głowa Kościoła, ojciec święty, łac. summus pontifex, od starożytnego pontifex maximus; wł. papa, gr. πάπας (papas); forma funkcjonująca w języku polskim pochodzi od czeskiego papež) – biskup Rzymu, prymas Italii, zwierzchnik Kościoła katolickiego, głowa Stolicy Apostolskiej oraz suweren Państwa Miasta Watykan; od 2013 papieżem jest Franciszek.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Papież · Zobacz więcej »

Pijarzy

Zakon pijarów – potoczna nazwa Zakonu Kleryków Regularnych Ubogich Matki Bożej Szkół Pobożnych (Ordo Clericorum Regularium Pauperum Matris Dei Scholarum Piarum), czyli Zakonu Szkół Pobożnych – zakonu ustanowionego przez papieża Grzegorza XV 18 listopada 1621 r.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Pijarzy · Zobacz więcej »

Samuel Linde

Mikołaja I. cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie Protestancka Szkoła Nowomiejska w Toruniu, do której uczęszczał w drugiej połowie XVIII w. Samuel Bogumił Linde Pomnik Lindego w Toruniu Samuel Bogumił Linde (ur. 11 lub 24 kwietnia 1771 w Toruniu, zm. 8 sierpnia 1847 w Warszawie) – polski slawista, leksykograf, językoznawca, tłumacz, bibliograf, pedagog i bibliotekarz, autor monumentalnego Słownika języka polskiego (1807–1814), członek Rady Ogólnej Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w 1830 roku, członek Izby Edukacyjnej Księstwa Warszawskiego w 1808 roku.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Samuel Linde · Zobacz więcej »

Sejm Czteroletni

Rzeczpospolita w latach 1789–1792, po zrzuceniu protektoratu rosyjskiego sejmików przedsejmowych na 18 sierpnia 1788 roku Podział terytorialny Rzeczypospolitej Obojga Narodów w czasie trwania Sejmu Czteroletniego Fryderyka Moszyńskiego z 1789 roku, uchwalonego przez Sejm Czteroletni dla ściągnięcia podatków na powiększonąarmię, podana w tabeli w 1790 roku Wysokość ofiary 10 grosza według województw Rzeczypospolitej, oparta na tabeli Fryderyka Józefa Moszyńskiego z 1790 roku Suma wszystkich podatków według województw Rzeczypospolitej, według tabeli Fryderyka Józefa Moszyńskiego z 1790 roku Uchwalenie Konstytucji 3 Maja przez Sejm Czteroletni; malował Kazimierz Wojniakowski w 1806 r. Diariusz Sejmu 1788 Archiwum Głównym Akt Dawnych Marszałek konfederacji Korony Królestwa Polskiego i marszałek Sejmu Czteroletniego Stanisław Małachowski Józefa Peszki z ok. 1791 roku Michał Walewski, wojewoda sieradzki złożył na Sejmie Czteroletnim przyjęty przez aklamację projekt powiększenia armii do 100 tysięcy Sejm Czteroletni, Sejm Wielki – sejm walny zwołany 6 października 1788 za zgodącesarzowej Rosji Katarzyny II w Warszawie, obradujący do 29 maja 1792 pod węzłem konfederacji pod laskąmarszałka konfederacji koronnej Stanisława Małachowskiego.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Sejm Czteroletni · Zobacz więcej »

Sejm Rozbiorowy (1773–1775)

Jana Matejki z 1866 roku ''Kołacz królewski''. Miedzioryt wykonany na podstawie rysunku przez Nicolasa Noëla Le Mire’a I rozbiorze Polski Sejm Rozbiorowy – sejm skonfederowany działający w latach 1773–1775, powołany przez trzy ościenne mocarstwa zaborcze: Rosję, Prusy i Austrię, w celu zatwierdzenia cesji terytorium Rzeczypospolitej w czasie I rozbioru Polski.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Sejm Rozbiorowy (1773–1775) · Zobacz więcej »

Stanisław August Poniatowski

Stanisław II August, urodzony jako Stanisław Antoni Poniatowski herbu Ciołek (ur. 17 stycznia 1732 w Wołczynie, zm. w Petersburgu) – król Polski w latach 1764–1795, ostatni władca Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Stanisław August Poniatowski · Zobacz więcej »

Stanisław Konarski

kościele klasztornym pijarów w Krakowie Grób Stanisława Konarskiego na cmentarzu Powązkowskim – alejka, pod którąznajduje się zbiorowa mogiłaZnicze oznaczająorientacyjne położenie mogiły pod alejką. Tablica oznaczająca grób Stanisława Konarskiego w zbiorowej mogile, kościół św. Karola Boromeusza, cmentarz Powązkowski I Liceum Ogólnokształcącego im. St. Konarskiego w Rzeszowie Hieronim Franciszek Konarski herbu Gryf, imię zakonne: Stanisław od świętego Wawrzyńca, ps.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Stanisław Konarski · Zobacz więcej »

Stanisław Kostka Potocki

Stanisław Kostka Potocki jako generał artylerii koronnej w 1792 roku Jacques-Louis David, Portret konny Stanisława Kostki Potockiego (1780) Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie Mauzoleum Stanisława Kostki i Aleksandry Potockich w Wilanowie Mauzoleum w Wilanowie Stanisław Kostka Potocki herbu Pilawa, pseud.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Stanisław Kostka Potocki · Zobacz więcej »

Stanisław Leszczyński

Stanisław Bogusław Leszczyński herbu Wieniawa (ur. 20 października 1677 we Lwowie, zm. 23 lutego 1766 w Lunéville) – król Polski w latach 1704–1709 i 1733–1736, książę Lotaryngii i Baru w latach 1738–1766, wolnomularz, starosta nowodworski w 1701 i 1703 roku, starosta odolanowski w 1696 rokuMichał Zwierzykowski, Samorząd sejmikowy województw poznańskiego i kaliskiego w latach 1696–1732, Poznań 2010, s. 367.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Stanisław Leszczyński · Zobacz więcej »

Stanisław Staszic

Medal z podobiznąStanisława Staszica 1926 Bielanach w Warszawie Łodzi Ławeczka Stanisława Staszica w Pile Politechniki Świętokrzyskiej odsłonięty 3 czerwca 2015 r. Stanisław Wawrzyniec Staszic, inne formy nazwiska: Stasic; Staszyc; Stazis, ps.: „Pisarz „Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego”; S.; Zakordonowy obywatel pruski” (ur. przed 6 listopada 1755 w Pile, zm. 20 stycznia 1826 w Warszawie) – polski działacz oświeceniowy, pionier spółdzielczości, pisarz polityczny i publicysta, filozof i tłumacz, wolnomularz, przyrodnik: geograf i geolog; ksiądz katolicki (przez niemal 20 ostatnich lat życia Staszic nie pełnił posługi duszpasterskiej i nie nosił sutanny).

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Stanisław Staszic · Zobacz więcej »

Stanisław Trembecki

Stanisław Trembecki herbu Prus, inna forma nazwiska: Trębecki, pseudonim, kryptonimy i allonimy: Azarycz Ludwik, dworzanin Rady Nieustającej; Bielawski Józef; Czyżewicz Jan Nepomucen; G.J.P.Z.Ł.; Heting; Jeden astronom S.P.S.G.; Kmita Józef; Korytyński Onufry; Mardochée; Nonnote l'abbé; Schultz; Stanisław ou Stanislas le Skythe; S.T.S.J.K. Mci; Żółkowski Wojciech, podsędek płocki, (ur. prawd. 8 maja 1739 w Jastrzębnikach, zm. 12 grudnia 1812 w Tulczynie) – polski poeta okresu oświecenia, w obrębie klasycyzmu jako prądu literackiego, sekretarz królewski.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Stanisław Trembecki · Zobacz więcej »

Szkoła Rycerska

Stanisław August w mundurze komendanta Szkoły Kadetów Adam Kazimierz Czartoryski, komendant Szkoły Rycerskiej Jan Piotr Norblin, Książę Adam Kazimierz Czartoryski w Szkole Rycerskiej Mundur kadeta Szkoły Rycerskiej Szkoła Rycerska (Akademia Szlacheckiego Korpusu Jego Królewskiej Mości i Rzeczypospolitej) – szkoła państwowa założona 15 marca 1765 w Warszawie przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, utrzymywana przez skarb państwa.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Szkoła Rycerska · Zobacz więcej »

Szkolnictwo

Szkolnictwo – całokształt zagadnień związanych z nauczaniem i organizacjąszkół w danym państwie.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Szkolnictwo · Zobacz więcej »

Szlachta w Polsce

Polska szlachta w mundurach wojewódzkich w XVIII wieku data dostępu.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Szlachta w Polsce · Zobacz więcej »

Tadeusz Czacki

Maksymiliana Fajansa Tadeusz Czacki herbu Świnka, krypt.: T. C., (ur. 28 sierpnia 1765 w Porycku na Wołyniu, zm. 8 lutego 1813 w Dubnie na Wołyniu) – polski działacz oświatowy i gospodarczy, pedagog, historyk, ekonomista, bibliofil, numizmatyk, członek Komisji Edukacji Narodowej, współtwórca Konstytucji 3 Maja, współzałożyciel warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, twórca Biblioteki Poryckiej, główny twórca i organizator Liceum Krzemienieckiego zwanego Atenami Wołyńskimi, ostatni starosta niegrodowy nowogrodzki (1786–1792), wizytator szkół guberni wołyńskiej, podolskiej i kijowskiej.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Tadeusz Czacki · Zobacz więcej »

Tolerancja religijna

Konfederacji Warszawskiej (1573) Tolerancja religijna – postawa tolerancji dla poglądów religijnych innych osób i uznawanie ich prawa do wyznawania religii odmiennej od religii przez siebie wyznawanej bądź do światopoglądu bezreligijnego; przeciwieństwo fanatyzmu religijnego.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Tolerancja religijna · Zobacz więcej »

Tomasz Kajetan Węgierski

Seweryna Oleszczyńskiego (połowa XIX w.) Tomasz Kajetan Węgierski, kryptonimy i pseudonimy: K. W.; K.W. S. K.; Vitalgo Eginense (ur. w 1755 w Grabowcu na Podlasiu, zm. 11 kwietnia 1787 w Marsylii) – polski poeta epoki oświecenia, szlachcic, badacz i podróżnik, tłumacz, satyryk i wolnomularz.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Tomasz Kajetan Węgierski · Zobacz więcej »

Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych

Ignacy Potocki, prezes TdKE, portret wykonany około 1783/4 roku Ks. Grzegorz Piramowicz, sekretarz TdKE oraz autor ''Elementarza dla szkół parafialnych narodowych'' (1785) ''Elementarz dla szkół parafialnych'' wyd. przez Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych w 1785 Algiebra dla szkół narodowych'' wyd. pierwsze z 1782 r. Krzysztof Kluk, ''Botanika dla szkół narodowych'' (1785) Michał Jan Hube, ''Fizyka dla szkół narodowych'' (1792) Ignacego Zaborowskiego, podręcznik z 1787 r. Onufry Kopczyński, ''Uklad Grammatyki dla szkół narodowych'' (1785) ''Wstęp do fizyki dla szkół narodowych'' (1788) ''Grammatyka dla szkół narodowych'', wydanie drugie (1783) ''Arytmetyka dla szkół narodowych'', wydanie trzecie (1785) Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych (1775–1792) – drugie po Towarzystwie Literatów w Polszcze polskie towarzystwo naukowe zajmujące się opracowaniem i wydawaniem podręczników oraz programów szkolnych, instytucja utworzona przez Komisję Edukacji Narodowej 10 lutego 1775 roku w Warszawie.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych · Zobacz więcej »

Towarzystwo Naukowe Jabłonowskich

Książę Józef Aleksander Jabłonowski, założyciel towarzystwa Towarzystwo Naukowe Jabłonowskich (łac. Societas Jablonoviana, niem. Fürstlich Jablonowskische Gesellschaft d. Wissenschaften) – założone w Lipsku w 1768 przez księcia Józefa Aleksandra Jabłonowskiego.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Towarzystwo Naukowe Jabłonowskich · Zobacz więcej »

Uniwersytet Jagielloński

Jan Matejko, „Dzieje Cywilizacji w Polsce”, ''Założenie Szkoły Głównej przeniesieniem do Krakowa ugruntowane. R.P. 1361–1399–1400'', 1888 ul. Jagiellońskiej. Wielkiego Księstwa Litewskiego, na dole herb Akademii Krakowskiej Święty Stanisław z prawąrękąuniesionąw geście błogosławieństwa, a w lewej trzymający pastorał, oparty o tarczę z orłem Dziedziniec Collegium Maius Uniwersytet Jagielloński, skr. UJ – polski publiczny uniwersytet w Krakowie, najstarsza polska uczelnia, jeden z najstarszych uniwersytetów na świecie.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Uniwersytet Jagielloński · Zobacz więcej »

Uniwersytet Wileński

kościół św. Janów, Aula Kolumnowa kościół św. Janów, Aula Kolumnowa Piotra Skargi Piotr Skarga, pierwszy rektor Akademii Wileńskiej Marcin Poczobutt-Odlanicki SJ, rektor Akademii Wileńskiej w latach 1780–1799 Polscy profesorowie uniwersytetu w okresie II RP Marian Zdziechowski, rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w latach 1925–1926 Aula Kolumnowa Uniwersytetu Stefana Batorego Uniwersytet Wileński – państwowy uniwersytet w Wilnie, założony w 1579 przez króla Stefana Batorego jako Akademia i Uniwersytet Wileński Towarzystwa Jezusowego; po kasacie Towarzystwa Jezusowego (1773) upaństwowiony i zreformowany przez Komisję Edukacji Narodowej; w II Rzeczypospolitej w latach 1919–1939 Uniwersytet Stefana Batorego; trzeci uniwersytet utworzony na ziemiach Rzeczypospolitej Obojga Narodów (drugim był Uniwersytet Albrechta w Królewcu, który otrzymał przywilej od króla Zygmunta Augusta 28 marca 1560) i jeden z najstarszych uniwersytetów w Europie Wschodniej i Północnej; współcześnie nazwę tę nosi uniwersytet litewski.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Uniwersytet Wileński · Zobacz więcej »

Utylitaryzm

Utylitaryzm (łacińskie utilis – użyteczny) – kierunek etyki zapoczątkowany w XVIII wieku, według którego to, co jest pożyteczne, jest dobre, a miarąsłuszności postępowania jest użyteczność jego skutków.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Utylitaryzm · Zobacz więcej »

Voltaire

Voltaire, pol.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Voltaire · Zobacz więcej »

Wielka Armia

Grenadierzy konni Gwardii podczas bitwy pod PruskąIławąWielka Armia (fr. Grande Armée) – nazwa nadawana kolejnym głównym armiom, tworzonym w czasie I Cesarstwa Francuskiego w latach 1805–1808 i 1811–1814 przez wojska francuskie i sojusznicze.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Wielka Armia · Zobacz więcej »

Wojciech Bogusławski

Seweryna Oleszczyńskiego Wojciech Romuald Bogusławski herbu Świnka, ps.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Wojciech Bogusławski · Zobacz więcej »

Zabawy Przyjemne i Pożyteczne

„Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” – tygodnik wydawany w latach 1770–1777 w Warszawie przez Michała Grölla; pierwsze polskie czasopismo literackie, od 1771 nieoficjalny organ obiadów czwartkowych.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Zabawy Przyjemne i Pożyteczne · Zobacz więcej »

Zakład Narodowy im. Ossolińskich

Zakład Narodowy im.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Zakład Narodowy im. Ossolińskich · Zobacz więcej »

Zamek Królewski w Warszawie

Zamek Królewski w Warszawie – barokowo-klasycystyczny zamek królewski znajdujący się w Warszawie przy placu Zamkowym 4.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Zamek Królewski w Warszawie · Zobacz więcej »

Zygmunt Vogel

Wilnie - akwarela Z. Vogla zamku w Kazimierzu Dolnym - akwarela Z. Vogla, 1792 Szkoła Rycerska w Warszawie - akwarela Z. Vogla Zygmunt Vogel zw.

Nowy!!: Oświecenie w Polsce i Zygmunt Vogel · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Czasy stanisławowskie.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »