Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Pobieranie
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Paradygmat

Indeks Paradygmat

Paradygmat (gr. parádeigma „przykład, wzór”) – zbiór pojęć i teorii tworzących podstawy danej nauki; znaczenie to wprowadził filozof Thomas Kuhn w książce Struktura rewolucji naukowych (ang. The Structure of Scientific Revolutions) z 1962 roku.

41 kontakty: Aksjomat, Albert Einstein, Antoine Lavoisier, Argument (retoryka), Arystoteles, Darwinizm, Dogmat, Ewolucja, Experimentum crucis, Falsyfikacja, Filozofia, Fizyka, Isaac Newton, Język angielski, Język grecki, Karl Popper, Klaudiusz Ptolemeusz, Konsensus, Konsensus naukowy, Konserwatyzm, Kryterium klasyfikacyjne, Kryzys, Metoda naukowa, Natura, Nauka, Nauki społeczne, Obiektywizm, Paradygmat (socjologia), Paradygmat (ujednoznacznienie), Pokolenie, Postęp, Problem demarkacji, Rewolucja, Słońce, Społeczność, Stadium, Teoria, Thomas Kuhn, Władysław Kopaliński, Wiedza, Ziemia.

Aksjomat

Aksjomat, postulat, pewnik (gr. axíōma, godność, pewność, oczywistość) – jedno z podstawowych pojęć logiki matematycznej.

Nowy!!: Paradygmat i Aksjomat · Zobacz więcej »

Albert Einstein

Albert Einstein (wym.) (ur. 14 marca 1879 w Ulm, zm. 18 kwietnia 1955 w Princeton) – fizyk teoretyk, noblista, obywatel Szwajcarii i USA pochodzenia niemiecko-żydowskiegoobywatelem Szwajcarii Einstein był przez większość życia, od roku 1901, a obywatelem USA został na starość, w roku 1940; por.

Nowy!!: Paradygmat i Albert Einstein · Zobacz więcej »

Antoine Lavoisier

Rycina autorstwa Louisa Jeana Desire Delaistre, projektu Juliena Leopolda Boilly Antoine Laurent de Lavoisier (ur. 26 sierpnia 1743 w Paryżu, zm. 8 maja 1794 tamże) – francuski chemik i fizyk, stracony na gilotynie w wyniku wyroku Trybunału Rewolucyjnego Republiki Francuskiej.

Nowy!!: Paradygmat i Antoine Lavoisier · Zobacz więcej »

Argument (retoryka)

Argument – fakt lub okoliczność przytaczana w komunikacie celem potwierdzenia lub obalenia tezy.

Nowy!!: Paradygmat i Argument (retoryka) · Zobacz więcej »

Arystoteles

Arystoteles (starogr., Aristotelēs, ur. 384 p.n.e. w Stagirze, zm. 322 p.n.e. w Chalkis) – filozof, jeden z trzech – obok Sokratesa i Platona – najsławniejszych filozofów starożytnej Grecji.

Nowy!!: Paradygmat i Arystoteles · Zobacz więcej »

Darwinizm

Teorię ewolucji Darwin przedstawił w dziele pt. „On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life” Darwinizm – ogólna teoria rozwoju życia sformułowana przez brytyjskiego przyrodnika Karola Darwina.

Nowy!!: Paradygmat i Darwinizm · Zobacz więcej »

Dogmat

Demre w Turcji Dogmat (gr. dógma)– termin pochodzący z języka greckiego, posiadający kilka różnych znaczeń, występujących w sferze religijnej, historycznej, politycznej czy filozoficznej,.

Nowy!!: Paradygmat i Dogmat · Zobacz więcej »

Ewolucja

Ewolucja – stopniowy proces zmian zachodzących w czasie.

Nowy!!: Paradygmat i Ewolucja · Zobacz więcej »

Experimentum crucis

Experimentum crucis (łac. eksperyment krzyżowy, eksperyment rozstrzygający, dosł. próba krzyża) – doświadczenie, które w jednoznaczny sposób rozstrzyga, która z konkurencyjnych teorii naukowych jest prawdziwa, a która fałszywa.

Nowy!!: Paradygmat i Experimentum crucis · Zobacz więcej »

Falsyfikacja

Falsyfikacja (łac. falsum – fałsz) – odmiana jednego z rozumowań zwanego sprawdzaniem.

Nowy!!: Paradygmat i Falsyfikacja · Zobacz więcej »

Filozofia

Herrada z Landsbergu, ''Hortus deliciarum'', ''Philosophia et septem artes liberales'' Rembrandt, ''Medytujący filozof'', 1632 Auguste Rodin, ''Myśliciel'', 1902 Filozofia (od: – „miły, ukochany” i – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej.

Nowy!!: Paradygmat i Filozofia · Zobacz więcej »

Fizyka

400px Krakowie Fizyka (z, physis – „natura”) – podstawowa nauka przyrodnicza badająca najbardziej fundamentalne i uniwersalne właściwości materii i energii, ich przemiany oraz oddziaływania między nimi.

Nowy!!: Paradygmat i Fizyka · Zobacz więcej »

Isaac Newton

Isaac Newton, Izaak Newton (ur. w Woolsthorpe-by-Colsterworth, zm. w Kensington) – angielski uczony: fizyk, astronom, matematyk, filozof, alchemik, biblista i historyk oraz urzędnik państwowy.

Nowy!!: Paradygmat i Isaac Newton · Zobacz więcej »

Język angielski

Wielkiej Brytanii symbolizujące język angielski ikona symbolizująca język angielski według standardu ISO 639-1 Język angielski, angielszczyzna (ang.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich, powszechnie używany w Wielkiej Brytanii, jej terytoriach zależnych oraz w wielu byłych koloniach i dominiach, m.in.

Nowy!!: Paradygmat i Język angielski · Zobacz więcej »

Język grecki

Wyraz „Grecja” napisany po nowogrecku Wyraz „Cypr” napisany po nowogrecku Język grecki, greka (Hellenikè glõtta; nowogr. ελληνική γλώσσα, ellinikí glóssa lub ελληνικά, elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Paradygmat i Język grecki · Zobacz więcej »

Karl Popper

Karl Raimund Popper (ur. 28 lipca 1902 w Wiedniu, zm. 17 września 1994 w Londynie) – austriacki filozof specjalizujący się w filozofii nauki i filozofii społeczno-politycznej.

Nowy!!: Paradygmat i Karl Popper · Zobacz więcej »

Klaudiusz Ptolemeusz

Andreasa Cellariusa Podstawowe elementy teorii PtolemeuszaA – epicyklB – ekwantC – deferentniebieski punkt – Ziemiaczerwony punkt – planeta krążąca wokół Ziemi Klaudiusz Ptolemeusz (także: Ptolemeusz Klaudiusz, Ptolemeusz, Aleksandryjczyk) (łac. Claudius Ptolemaeus, Klaudios Ptolemaios; ur. ok. 100, zm. ok. 168) – astronom, matematyk i geograf pochodzenia greckiego.

Nowy!!: Paradygmat i Klaudiusz Ptolemeusz · Zobacz więcej »

Konsensus

Konsensus, konsens (od łac. consensus, czyli zgoda) – w wąskim rozumieniu synonim pojęcia określającego zgodę powszechnąmiędzy członkami danej społeczności.

Nowy!!: Paradygmat i Konsensus · Zobacz więcej »

Konsensus naukowy

Konsensus naukowy – powszechna ocena, stanowisko lub opinia środowiska naukowego w konkretnej dziedzinie badań.

Nowy!!: Paradygmat i Konsensus naukowy · Zobacz więcej »

Konserwatyzm

Japońscy konserwatyści podczas protestu (2009) Konserwatyzm („zachowywać”) – doktryna, która bazuje na hasłach obrony porządku społecznego oraz umacniania tradycyjnych wartości, takich jak: religia, naród, państwo, rodzina, hierarchia, autorytet.

Nowy!!: Paradygmat i Konserwatyzm · Zobacz więcej »

Kryterium klasyfikacyjne

Kryterium klasyfikacyjne – wyodrębnienie i przyporządkowanie obiektów, przedmiotów, istot, osób, zjawisk do określonego zbioru lub grupy, na podstawie ich istotnej i wspólnej cechy, według logicznych zasad.

Nowy!!: Paradygmat i Kryterium klasyfikacyjne · Zobacz więcej »

Kryzys

Kryzys – określenie pochodzi z języka greckiego (- „krisis”) i oznacza w sensie ogólnym wybór, decydowanie, zmaganie się, walkę, w której konieczne jest działanie pod presjączasu.

Nowy!!: Paradygmat i Kryzys · Zobacz więcej »

Metoda naukowa

Metoda naukowa – sposoby intersubiektywnego poznawania i komunikowania wiedzy, oparte o prawa logiki i prawdopodobieństwa, posługujące się dedukcjąi systematycznąindukcjąw procesie formułowania, uzasadniania, testowania i korygowania teorii i hipotez.

Nowy!!: Paradygmat i Metoda naukowa · Zobacz więcej »

Natura

SST statku kosmicznego Apollo 17 Australii Erupcja wulkanu Galunggung Przyroda, in.

Nowy!!: Paradygmat i Natura · Zobacz więcej »

Nauka

Wojciech Gerson (1831–1901), ''Nauka'' (1870) Europie Okładka ''Everyday Science and Mechanics'' z 1931 roku Nauka – różnie definiowany element kultury, odznaczający się dążeniem do wiedzy.

Nowy!!: Paradygmat i Nauka · Zobacz więcej »

Nauki społeczne

Nauki społeczne – nauki badające strukturę i funkcje dziejów społeczeństwa, jego kulturę, prawa i prawidłowości jego rozwoju.

Nowy!!: Paradygmat i Nauki społeczne · Zobacz więcej »

Obiektywizm

Obiektywizm – stanowisko filozoficzne głoszące, że przedmiot poznania istnieje poza podmiotem poznającym i niezależnie od niego.

Nowy!!: Paradygmat i Obiektywizm · Zobacz więcej »

Paradygmat (socjologia)

Podział paradygmatów (fundamentalnych założeń naukowych co do natury rzeczywistości, które przyjmuje się za oczywiste i nie neguje w badaniach) w naukach społecznych (a przede wszystkim w socjologii oraz w antropologii) w popularnej typologii Garetha Morgana i Gibsona Burrella z 1979 (Sociological paradigms and organizational analysis) opiera się na trzech podstawowych pytaniach.

Nowy!!: Paradygmat i Paradygmat (socjologia) · Zobacz więcej »

Paradygmat (ujednoznacznienie)

* paradygmat – w nauce wzorzec lub najogólniejszy model lub jako wzorcowy przykład.

Nowy!!: Paradygmat i Paradygmat (ujednoznacznienie) · Zobacz więcej »

Pokolenie

Pokolenie (generacja – „rodzenie, tworzenie”) – termin posiadający kilka konotacji związanych z urodzeniem, tworzeniem i prokreacją.

Nowy!!: Paradygmat i Pokolenie · Zobacz więcej »

Postęp

Artystyczne wyobrażenie postępu: obraz ''Progresso d'America'', autor Domenico Tojetti, 1875 rok Postęp – rozwój, udoskonalenie, przejście od niższego do wyższego etapu.

Nowy!!: Paradygmat i Postęp · Zobacz więcej »

Problem demarkacji

Problem demarkacji – problem w filozofii i metodologii nauki dotyczący kryteriów rozróżniania nauki od innych dziedzin działalności ludzkiej, przede wszystkim pseudonauki, wierzeń religijnych, metafizyki.

Nowy!!: Paradygmat i Problem demarkacji · Zobacz więcej »

Rewolucja

rewolucję francuskąEugène’a Delacroix rewolucji październikowej Rewolucja (z wczesnośredniowiecznej łaciny – przewrót) – znacząca zmiana, która zazwyczaj zachodzi w stosunkowo krótkim okresie.

Nowy!!: Paradygmat i Rewolucja · Zobacz więcej »

Słońce

Słońce (łac. Sol, gr. Ἥλιος, trb. Hḗlios; symbol: ☉) – gwiazda centralna Układu Słonecznego, wokół której krąży Ziemia, inne planety tego układu, planety karłowate oraz małe ciała Układu Słonecznego.

Nowy!!: Paradygmat i Słońce · Zobacz więcej »

Społeczność

Społeczność – połączona ze sobąza pomocąwięzi społecznych zbiorowość ludzi należących do pewnego środowiska społecznego i powiązanych ze sobąnp..

Nowy!!: Paradygmat i Społeczność · Zobacz więcej »

Stadium

Stadium – stacja podziemna Mass Rapid Transit (MRT) na Circle Line w Singapurze.

Nowy!!: Paradygmat i Stadium · Zobacz więcej »

Teoria

Teoria (z gr. theoría – oglądanie, rozważanie) – system pojęć, definicji, aksjomatów i twierdzeń, ustalających relacje między tymi pojęciami i aksjomatami, tworzący spójny system pojęciowy, opisujący jakąś wybranądziedzinę fizycznąlub abstrakcyjną.

Nowy!!: Paradygmat i Teoria · Zobacz więcej »

Thomas Kuhn

Thomas Samuel Kuhn (ur. 18 lipca 1922 w Cincinnati, zm. 17 czerwca 1996 w Cambridge) – amerykański fizyk, historyk i filozof nauki, twórca pojęcia paradygmatu naukowego.

Nowy!!: Paradygmat i Thomas Kuhn · Zobacz więcej »

Władysław Kopaliński

cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (2008) Władysław Kopaliński, właśc.

Nowy!!: Paradygmat i Władysław Kopaliński · Zobacz więcej »

Wiedza

Bibliotece Celsusa w Efezie Wiedza – termin używany powszechnie, istnieje wiele definicji tego pojęcia.

Nowy!!: Paradygmat i Wiedza · Zobacz więcej »

Ziemia

Ziemia (trb. Gaja) – trzecia, licząc od Słońca, oraz piąta pod względem wielkości planeta Układu Słonecznego.

Nowy!!: Paradygmat i Ziemia · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Macierz paradygmatu, Paradygmat (nauka).

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »