Szybszy dostęp niż przeglądarce!
17 kontakty: Aleksander II Macedoński, Aleksander Macedoński, Archelaos I Macedoński, Bitwa pod Gaugamelą, Demostenes, Diadochowie, Diodor Sycylijski, Epoka hellenistyczna, Falanga, Filip II Macedoński, Flawiusz Arrian, Hetajrowie, Nagolenniki, Sarisa, Sarissoforoi, Starożytna Macedonia, Syntagma (starożytność).
Aleksander II Macedoński
Aleksander II (gr.Ἀλέξανδρος Β) – król Macedonii z rodu Argeadów.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Aleksander II Macedoński · Zobacz więcej »
Aleksander Macedoński
Aleksander III Macedoński (Aleksandros ho Tritos ho Makedon) zwany też Aleksandrem Wielkim (Aleksandros ho Megas) i niezwyciężonym (άνίκητος) (ur. 19–20 lipca 356 p.n.e. w Pelli, zm. 10 czerwca 323 p.n.e. w Babilonie) – król Macedonii z dynastii Argeadów w latach 336–323 p.n.e. Jest powszechnie uznawany za wybitnego stratega i jednego z największych zdobywców w historii ludzkości.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Aleksander Macedoński · Zobacz więcej »
Archelaos I Macedoński
Archelaos I, gr. Άρχέλαος Α (ur. przed 432 p.n.e., zm. 399 p.n.e.) – król Macedonii z rodu Argeadów.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Archelaos I Macedoński · Zobacz więcej »
Bitwa pod Gaugamelą
Bitwa pod Gaugamelą(czasem nazywana też bitwąpod Arbelą, która była najbliższym dużym miastem) – starcie zbrojne, które miało miejsce 1 października (niektórzy historycy przyjmujądatę 27 września) 331 p.n.e. pomiędzy wojskami macedońskimi Aleksandra Wielkiego a armiąperskąkróla Dariusza III.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Bitwa pod Gaugamelą · Zobacz więcej »
Demostenes
Demostenes (gr. Dēmosthénēs, 384–322 p.n.e.) – mówca grecki, polityk, stanowczy przeciwnik macedońskiej dominacji w świecie greckim.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Demostenes · Zobacz więcej »
Diadochowie
Państwa diadochów około 303 p.n.e. Diadochowie (od diádochos – następca) – termin określający dowódców armii Aleksandra Wielkiego, którzy w powstałym imperium przejęli władzę po jego śmierci w 323 roku p.n.e. Wywodzili się w większości ze znacznych rodów macedońskich.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Diadochowie · Zobacz więcej »
Diodor Sycylijski
Diodor Sycylijski na XIX-wiecznym fresku Diodor Sycylijski, Sycylijczyk (gr. Diodoros ho Sikeliotes; łac. Diodorus Siculus; ur. ok. 80 p.n.e. w Agyrium, zm. ok. 20 p.n.e.) – grecki historyk żyjący w epoce Cezara i Augusta.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Diodor Sycylijski · Zobacz więcej »
Epoka hellenistyczna
Epoka hellenistyczna – okres w dziejach regionu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu (zwłaszcza obszarów znajdujących się pod greckim panowaniem), którego początek wyznacza śmierć Aleksandra Wielkiego w 323 roku p.n.e., a koniec – rzymskie podboje zakończone zajęciem ptolemejskiego Egiptu w 30 roku p.n.e. Niekiedy zwany hellenizmem lub epokąaleksandryjską.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Epoka hellenistyczna · Zobacz więcej »
Falanga
hoplitów Falanga hoplitów – widok z przodu Dwaj hoplici w szyku – widok z boku Wyposażona w sarisy falanga macedońska amforze Falanga (phalanks, dopełniacz phalangos) – zwarty liniowy szyk bojowy piechoty greckiej, a potem macedońskiej i hellenistycznej.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Falanga · Zobacz więcej »
Filip II Macedoński
Filip II (ur. 382 p.n.e. w Pelli, zm. 336 p.n.e. w Ajgaj) – król Macedonii z dynastii Argeadów (359–336 p.n.e.), polityk, strateg i reformator armii macedońskiej.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Filip II Macedoński · Zobacz więcej »
Flawiusz Arrian
Flawiusz Arrian (gr. Ἀρριανός Arrianos, łac. Lucius Flavius Arrianus, ur. ok. 86, zm. 160 lub ok. 95–175) – grecki historyk z czasów Antoninów, autor wielu cennych pism, głównie historycznych.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Flawiusz Arrian · Zobacz więcej »
Hetajrowie
Tradycyjne lecz nierzeczywiste wyobrażenie hetajrów Aleksandra Wielkiego Hetajrowie (hetaíroi – dosł. „towarzysze”) – ciężkozbrojna jazda macedońska rekrutująca się z przedstawicieli arystokracji, stanowiąca królewskąkawalerię wyborową, dowodzonąw boju bezpośrednio przez monarchę.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Hetajrowie · Zobacz więcej »
Nagolenniki
Nagolenniki Nagolennik, nagolenica – część zbroi osłaniająca goleń użytkownika.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Nagolenniki · Zobacz więcej »
Sarisa
Sarisa, sarysa (stgr. σάρισα) – długa włócznia macedońskiej piechoty, używana później w armiach hellenistycznych.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Sarisa · Zobacz więcej »
Sarissoforoi
Lekki kawalerzysta atakujący sarisąPersa (fresk z końca IV w. p.n.e.) Sarissoforoi (stgr. σαρισσοφόροι, lp. sarissophoros σαρισσοφόρος), także prodromoi (πρόδρομοi) – formacja lekkiej jazdy w wojskach Aleksandra Macedońskiego.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Sarissoforoi · Zobacz więcej »
Starożytna Macedonia
Starożytna Macedonia – antyczne królestwo na Półwyspie Bałkańskim, zamieszkane przez helleński lud z plemienia Dorów, którego historyczne centrum znajdowało się na terytorium obecnej północno-środkowej Grecji.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Starożytna Macedonia · Zobacz więcej »
Syntagma (starożytność)
Syntagma sarisoforów Syntagma (później także speira – podstawowa jednostka taktyczna szyku falangi w wojsku macedońskim i w czasach hellenistycznych. Była głównączęściąskładowąbojowego szyku falangi w czasach Aleksandra Wielkiego i jego następców (diadochów). Jako najmniejsza niezależna jednostka falangi. Stanowiła mniej więcej odpowiednik współczesnego batalionu liczącego 256 ludzi i dowodzonego przez syntagmatarchę, a złożonego z 2 terytorialnych taxeis. W bojowym szyku falangi syntagma formowała 16 kolumn 16-osobowych; na polu walki każdej z nich przewodził dowódca (lochagos), a zamykał jąjego zastępca (uragos). 32 syntagmy tworzyły półfalangowe skrzydło (keras)O tym dwuczłonowym uszykowaniu falangi w II w. p.n.e. wspomina jeszcze autor Pierwszej Księgi Machabejskiej w opisie bitwy stoczonej koło judzkiej Berei w 160 p.n.e. (1 Mch 9,12). dowodzone przez kerarchę. Oprócz głębokości szyku decydujący dla wzmocnienia jego siły uderzeniowej był udział „sarisoforów” (dosł. niosących sarisę) z wykorzystaniem 12-łokciowej sarisy jako broni ofensywnej. Niewielka krągła tarcza (aspis) zawieszana na rzemieniu przez ramię, chroniła piersi umożliwiając oburęczny chwyt długiej piki; stanowiła wprawdzie słabsząochronę niż duży hoplon, ale umożliwiała bój w szyku ciaśniejszym od klasycznej falangi złożonej z hoplitów. Schemat ukazujący pozycję syntagmy i umiejscowienie taksis w szyku falangi Złożona z ciężkozbrojnych pedzetajrów syntagma była wyłącznie manewrowąjednostkątaktyczną, przy dobrym wyszkoleniu żołnierzy niezwykle zwrotnąna polu walki. Mimo głębokości szyku był on stosunkowo otwarty: żołnierzy w kolumnie dzieliły metrowe odstępy, w szeregu – półmetrowe; układ ten bez trudu przechodził w szyk zwarty. Wpływał na to i szczegółowy podział dowodzenia, w którym swych dowódców miały nawet jej półkolumny (hemilochita) i ćwierćkolumny (enomotarcha). Ponadto kolumnami, które w szyku bojowym dobierano parami, dowodził dilochita, dwie pary były pod komendątetrarchy, a cztery – taksjarchy. Umożliwiało to zgrane, sprawne i precyzyjne ruchy na polu walki, zgodne z zasadami musztry, której stosunkowo dokładny opis pozostawił Asklepiodotos z Aleksandrii. Dowodzone tak syntagmy, nie tracąc zwartości, w falandze łatwo formowały linię prostąlub skośną(„schody”), półksiężyc, otwarty trójkąt (klin), otwarty półkwadrat i inne pożądane ustawienia, włącznie z czworobokiem do obrony wielostronnej. Tylko pierwsze z 5 szeregów syntagmy mogło nacierać z pochylonymi poziomo włóczniami, wystającymi przed linię frontu; pozostałe 11 szeregów utrzymywało je skośnie bądź pionowo, co stwarzało też osłonę przed pociskami wroga. Duża zwrotność jednostek pozwalała sprostać niespodziewanym sytuacjom wynikającym w przebiegu bitwy. Mobilność ich poważniej ograniczały jedynie przeszkody terenowe, a rozbicie syntagmy możliwe było wyłącznie poprzez dokonany miejscowo wyłom i rozerwanie szyku sarisoforów lub atak na nieprzygotowanąflankę. Słabości te wykorzystały rzymskie legiony w bitwach pod Kynoskefalaj (197 p.n.e.), Magnezją(190 p.n.e.) i Pydną(168 p.n.e.). Zbrojna w sarisy falanga, zdolna walczyć skutecznie tylko na płaskim terenie, bezwzględnie wymagała na skrzydłach osłony ze strony lżej zbrojnej piechoty oraz jazdy, będąc też uzależniona w boju od doświadczonych dowódców.
Nowy!!: Pedzetajrowie i Syntagma (starożytność) · Zobacz więcej »
