Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Prokarionty

Indeks Prokarionty

Gronkowiec złocisty (''Staphylococcus aureus'') jest organizmem prokariotycznym Prokarionty, prokarioty, organizmy prokariotyczne (Prokaryota, Procaryota) – mikroorganizmy, w większości jednokomórkowe, których komórka nie zawiera jądra komórkowego oraz organelli komórkowych charakterystycznych dla eukariontów.

127 kontakty: Adenozyno-5′-trifosforan, Aerob, Alkohole, Aminokwasy, Anaerob, Antybiotyki, Aparat Golgiego, Archeony, Azolla, Azot, Żwacz (przeżuwacze), Bakterie, Bakterie azotowe, Barwienie metodą Grama, Błona komórkowa, Błonica, Biogaz, Biosfera, Bobowate, Borelioza, Carl Woese, Celuloza, Centriola, Chloroplast, Cholera, Chromatofor, Chromosom, Clostridium, Cytoplazma, Dżuma, Diazotrofia, Dur brzuszny, Dyzenteria, Ekosystem, Enzymy, Eukarionty, Fasola, Fermentacja, Fimbrie, Firmicutes, Fosfor, Gleba, Groch, Gruźlica człowieka, Hans Christian Gram, Histony, Hormon wzrostu, Hormony, Insulina, Intron, ..., Jądro komórkowe, Język grecki, Jogurt, Kapusta warzywna, Katalizator, Kiła, Klad, Klasyfikacja biologiczna, Komensalizm, Komin hydrotermalny, Koniugacja bakterii, Krętki, Kwas deoksyrybonukleinowy, Kwasy organiczne, Materia (fizyka), Mezosom, Mikroorganizm, Mitochondrium, Mleko, Muł (geologia), Natura, Nawozy zielone, Nitrogenaza, Nukleoid, Nukleotydy, Obieg azotu w przyrodzie, Oczyszczalnia ścieków, Oddychanie, Ogórek, Oliwka (roślina), Organellum, Organizm jednokomórkowy, Otoczka jądrowa, Pasożytnictwo, Peptydoglikan, Pierwiastek chemiczny, Pilus, Plazmid, Porosty, Powietrze, Promieniowce, Proteobakterie, Rhizobium, Ropa naftowa, Rybosom, Rzęska, Rzeżączka, Saprotrof, Ser, Siarka, Siateczka śródplazmatyczna, Sinice, Symbiont, Synonim, Takson, Takson parafiletyczny, Tężec, Tlen, Torf, Transdukcja, Transformacja DNA, Trawienie, Trąd, Trzęsidłowce, Tylakoid, Wakuola, Węgiel (pierwiastek), Wić, Witaminy, Woda, Wodór, Wrzeciono podziałowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Wyka, Zapalenie płuc, Ziemia, 1884. Rozwiń indeks (77 jeszcze) »

Adenozyno-5′-trifosforan

Adenozyno-5′-trifosforan, ATP, adenozynotrójfosforan – organiczny związek chemiczny, nukleotyd adeninowy zbudowany z adenozyny z przyłączonąwiązaniem estrowym w pozycji 5′-OH grupątrifosforanową.

Nowy!!: Prokarionty i Adenozyno-5′-trifosforan · Zobacz więcej »

Aerob

Aerob, tlenowiec, aerobiont, oksybiont (gr. aër, aëros – powietrze; βίος (bios) – życie; łac. oxygenium – tlen) – organizm wymagający do życia dostępu wolnego tlenu, który wykorzystuje w procesie oddychania jako ostateczny akceptor protonów i elektronów (teoria chemiosmotyczna Mitchella).

Nowy!!: Prokarionty i Aerob · Zobacz więcej »

Alkohole

Wzór ogólny alkoholi monohydroksylowych (R – grupa alkilowa) Alkohole – związki organiczne zawierające jednąlub więcej grup hydroksylowych połączonych z atomem węgla o hybrydyzacji sp3.

Nowy!!: Prokarionty i Alkohole · Zobacz więcej »

Aminokwasy

Schemat budowy α-aminokwasu – grupa aminowa po lewej i grupa karboksylowa po prawej Aminokwasy, kwasy aminowe (skrót aa lub AA, od) – grupa organicznych związków chemicznych zawierających zasadowągrupę aminowąoraz grupę karboksylowąlub, w ogólniejszym ujęciu, dowolnągrupę kwasową.

Nowy!!: Prokarionty i Aminokwasy · Zobacz więcej »

Anaerob

Anaerob (gr. an – przedrostek oznaczający przeczenie; aer – powietrze; bio – żyję), beztlenowiec, anaerobiont, anoksybiont – organizm rozwijający się w warunkach beztlenowych.

Nowy!!: Prokarionty i Anaerob · Zobacz więcej »

Antybiotyki

Penicylina Antybiotyki (z, „przeciw” i, „życie”) – naturalne wtórne produkty metabolizmu mikroorganizmów, które działając wybiórczo w niskich stężeniach wpływająna struktury komórkowe lub procesy metaboliczne innych mikroorganizmów, hamując ich wzrost i podziały.

Nowy!!: Prokarionty i Antybiotyki · Zobacz więcej »

Aparat Golgiego

Mikrofotografia aparatu Golgiego widocznego jako stos półkolistych czarnych pierścieni w dolnej części obrazu. Liczne koliste pęcherzyki sąwidoczne w pobliżu organellum gładka siateczka śródplazmatyczna (sER), '''5.''' rybosom na rER, '''6.''' białka transportowane, '''7.''' pęcherzyk transportowy, '''8.''' aparat Golgiego, '''9.''' biegun cis aparatu Golgiego, '''10.''' biegun trans aparatu Golgiego, '''11.''' cysterna aparatu Golgiego Aparat Golgiego – organellum występujące powszechnie w komórkach eukariotycznych, służące chemicznym modyfikacjom wytwarzanych przez komórkę substancji, ich sortowaniu oraz dystrybucji w obrębie komórki.

Nowy!!: Prokarionty i Aparat Golgiego · Zobacz więcej »

Archeony

Archeony żyjące w pobliżu gejzerów Archeony, archeany (Archaea), archeowce, dawniej archebakterie lub archeobakterie (Archaebacteria) – drobne jednokomórkowce, pierwotnie bezjądrowe, zwykle ekstremofilne, tradycyjnie zaliczane z eubakteriami do prokariontów.

Nowy!!: Prokarionty i Archeony · Zobacz więcej »

Azolla

Azolla (Azolla) – rodzaj wodnej paproci różnozarodnikowej klasyfikowany do rodziny salwiniowatych.

Nowy!!: Prokarionty i Azolla · Zobacz więcej »

Azot

Azot (N) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 7, niemetal z grupy 15 (azotowców) układu okresowego.

Nowy!!: Prokarionty i Azot · Zobacz więcej »

Żwacz (przeżuwacze)

czepiec, d – księgi, e – trawieniec, f – jelito Żwacz (rumen) – pierwszy i największy z trzech przedżołądków u przeżuwaczy.

Nowy!!: Prokarionty i Żwacz (przeżuwacze) · Zobacz więcej »

Bakterie

metodąGrama agarowej Bakterie (łac. bacteria, od gr. βακτήριον baktērion „pałeczka, laseczka”) – grupa mikroorganizmów, stanowiących osobnądomenę.

Nowy!!: Prokarionty i Bakterie · Zobacz więcej »

Bakterie azotowe

Bakterie azotowe, bakterie diazotroficzne – bakterie (a także archeany obecnie niezaliczane do właściwych bakterii) zdolne do diazotrofii, czyli przyswajania — przy użyciu enzymu nitrogenazy — azotu cząsteczkowego (N2) występującego w atmosferze.

Nowy!!: Prokarionty i Bakterie azotowe · Zobacz więcej »

Barwienie metodą Grama

Metoda Grama – metoda barwienia bakterii.

Nowy!!: Prokarionty i Barwienie metodą Grama · Zobacz więcej »

Błona komórkowa

komórki zwierzęcej Błona komórkowaTakże membrana komórkowa.

Nowy!!: Prokarionty i Błona komórkowa · Zobacz więcej »

Błonica

Miejsca i częstość występowania błonicy (lata 1997 - 2006) Błonica – choroba zakaźna, najczęściej występująca u dzieci, wywoływana przez maczugowiec błonicy.

Nowy!!: Prokarionty i Błonica · Zobacz więcej »

Biogaz

Schemat wytwarzania biogazu Biogaz – mieszanina gazów będąca produktem beztlenowego rozkładu materii organicznej (np. ścieki, organiczne odpady komunalne, odchody zwierzęce, odpady przemysłu rolno-spożywczego, materiał roślinny) a częściowo także ich rozpadu gnilnego.

Nowy!!: Prokarionty i Biogaz · Zobacz więcej »

Biosfera

biomasą) po powierzchni Ziemi. Dane zebrane przez CZCS. Biosfera (zob. bio, geosfera) – strefa kuli ziemskiej zamieszkana przez organizmy, w której odbywająsię procesy ekologiczne.

Nowy!!: Prokarionty i Biosfera · Zobacz więcej »

Bobowate

Budowa kwiatu Owoc – strąk grochu Łubin Siekiernica górska wyki siewnej Bobowate, motylkowate (Fabaceae Lindl., Papilionaceae Giseke) – rodzina roślin należąca do rzędu bobowców (Fabales Bromhead).

Nowy!!: Prokarionty i Bobowate · Zobacz więcej »

Borelioza

Borelioza, krętkowica kleszczowa, choroba z Lyme (łac. borreliosis, morbus Lyme) – wieloukładowa choroba zakaźna wywoływana przez bakterie należące do krętków.

Nowy!!: Prokarionty i Borelioza · Zobacz więcej »

Carl Woese

Carl Richard Woese (ur. 15 lipca 1928 w Syracuse, zm. 30 grudnia 2012 w Urbanie) – amerykański mikrobiolog i fizyk, znany przede wszystkim z opisania i zaklasyfikowania archeonów.

Nowy!!: Prokarionty i Carl Woese · Zobacz więcej »

Celuloza

Celuloza (‘komórka’) – nierozgałęziony biopolimer, polisacharyd zbudowany liniowo z 3000–14 000 cząsteczek D-glukozy połączonych wiązaniami β-1,4-glikozydowymi (masa molowa 160–560 kg/mol).

Nowy!!: Prokarionty i Celuloza · Zobacz więcej »

Centriola

Trójwymiarowy, schematyczny model centrioli zbudowanej z dziewięciu tripletów mikrotubulowych Centriola – organellum zbudowane z filamentów mikrotubulowych ułożonych w formę cylindra.

Nowy!!: Prokarionty i Centriola · Zobacz więcej »

Chloroplast

zawilca Chloroplast (ze starogreckiego: χλωρός (chlōrós) + πλαστός (plastós) – ciałko zieleni) – otoczone podwójnąbłonąbiałkowo-lipidowąorganellum komórkowe występujące u roślin i glonów eukariotycznych.

Nowy!!: Prokarionty i Chloroplast · Zobacz więcej »

Cholera

Cholera – ostra i zaraźliwa choroba zakaźna przewodu pokarmowego, której przyczynąjest spożycie pokarmu lub wody skażonej Gram-ujemnąbakterią– szczepami przecinkowca cholery (Vibrio cholerae) produkującego enterotoksynę.

Nowy!!: Prokarionty i Cholera · Zobacz więcej »

Chromatofor

Chromatofory – struktury związane z powstawaniem barw u różnych organizmów.

Nowy!!: Prokarionty i Chromatofor · Zobacz więcej »

Chromosom

Chromosom submetacentryczny: 1 – chromatyda, 2 – centromer – miejsce złączenia dwóch chromatyd, 3 – ramię krótkie, 4 – ramię długie Kolejne stopnie upakowania materiału genetycznego Chromosom – forma organizacji materiału genetycznego wewnątrz komórki.

Nowy!!: Prokarionty i Chromosom · Zobacz więcej »

Clostridium

Clostridium – rodzaj bakterii Gram-dodatnich, beztlenowych, wytwarzających spory laseczek z typu Firmicutes, tworzących przetrwalniki.

Nowy!!: Prokarionty i Clostridium · Zobacz więcej »

Cytoplazma

białek i większych struktur. Cytoplazma – część protoplazmy komórki eukariotycznej pozostająca poza jądrem komórkowym, a w przypadku, z definicji nie posiadających jądra, komórek prokariotycznych – cała protoplazma.

Nowy!!: Prokarionty i Cytoplazma · Zobacz więcej »

Dżuma

Dżuma (czarna śmierć, mór, zaraza morowa) – ostra bakteryjna choroba zakaźna gryzoni i (rzadziej) innych drobnych ssaków, a także człowieka (zoonoza).

Nowy!!: Prokarionty i Dżuma · Zobacz więcej »

Diazotrofia

Diazotrofia – zdolność organizmów do wiązania azotu cząsteczkowego występującego w powietrzu i przekształcania go do postaci użytecznych biologicznie.

Nowy!!: Prokarionty i Diazotrofia · Zobacz więcej »

Dur brzuszny

Dur brzuszny (łac. typhus abdominalis), zwany dawniej tyfusem lub tyfusem brzusznym – ogólnoustrojowa choroba bakteryjna wywołana Gram-ujemnymi pałeczkami Salmonella enterica, serotyp Typhi (Salmonella Typhi).

Nowy!!: Prokarionty i Dur brzuszny · Zobacz więcej »

Dyzenteria

K.H. Baumgärtnera z 1929). Dyzenteria, czerwonka (gr. δυσεντερία, dysentería) – ostra choroba zakaźna jelit, w szczególności jelita grubego, której objawem jest uporczywa biegunka i obecność krwi oraz śluzu w stolcu Dysentery en.

Nowy!!: Prokarionty i Dyzenteria · Zobacz więcej »

Ekosystem

Ekosystem leśny Agroekosystem Ekosystem (gr. oikos – dom, mieszkanie, gospodarstwo; gr. systēmatikós – zestawiony od sýstēma – zestawienie, połączenie od synistánai – zestawiać) – dynamiczny układ ekologiczny, na który składa się zespół organizmów (biocenoza) połączonych relacjami troficznymi (tworzących sieć troficzną) wraz ze środowiskiem przezeń zajmowanym, czyli biotopem, w którym zachodzi przepływ energii i obieg materii.

Nowy!!: Prokarionty i Ekosystem · Zobacz więcej »

Enzymy

lipidowych cząsteczek sygnałowych Enzymy (z gr. ἔνζυμον, od ἔν en „w” i ζύμη dzýmē „zaczyn (za)kwas”) – wielkocząsteczkowe, w większości białkoweWiększość słowników, leksykonów i encyklopedii definiuje enzymy jako cząsteczki białkowe.

Nowy!!: Prokarionty i Enzymy · Zobacz więcej »

Eukarionty

Eukarionty, eukariota, eukarioty, organizmy eukariotyczne (Eukaryota, Eukarya), określane też jako jądrowce, jądrowe, organizmy jądrowe, karioty, kariota (Karyobionta) – organizmy zbudowane z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami, co jest jednym z elementów odróżniających je od prokariontów.

Nowy!!: Prokarionty i Eukarionty · Zobacz więcej »

Fasola

Strąki fasoli Nasiona fasoli Fasola (Phaseolus L.) – rodzaj roślin jednorocznych i bylin należący do rodziny bobowatych.

Nowy!!: Prokarionty i Fasola · Zobacz więcej »

Fermentacja

Fermentacja Fermentacja – enzymatyczny proces przemian związków organicznych w warunkach beztlenowych, prowadzony przez mikroorganizmy, np.

Nowy!!: Prokarionty i Fermentacja · Zobacz więcej »

Fimbrie

''Escherichia coli'' z widocznymi fimbriami Fimbria – włosowata struktura komórkowa.

Nowy!!: Prokarionty i Fimbrie · Zobacz więcej »

Firmicutes

Firmicutes – typ pospolitych, w większości Gram-dodatnich bakterii.

Nowy!!: Prokarionty i Firmicutes · Zobacz więcej »

Fosfor

Fosfor (P, ‘niosący światło’) – pierwiastek chemiczny, niemetal. Jedynym stabilnym izotopem fosforu jest. Fosfor po raz pierwszy został wyizolowany (jako biały fosfor) w 1669. Nazwa pochodzi od zjawiska emisji słabego światła po wystawieniu na działanie tlenu. Pokrewny termin fosforescencja, oznaczający świecenie różnych substancji po wcześniejszym wystawieniu na działanie światła, pochodzi od nazwy fosforu. Jednak zjawisko świecenia fosforu jest nazywane chemiluminescencją, gdyż jest wynikiem reakcji utleniania. Fosfor występuje w czterech odmianach alotropowych, jako: fosfor biały, czerwony, fioletowy oraz czarny.

Nowy!!: Prokarionty i Fosfor · Zobacz więcej »

Gleba

Gleba Chmielnik (Wzgórza Włodzickie), Sudety, gleba zabarwiona na czerwono tlenkami żelaza Gleba (– ziemia uprawna, rola) — naturalna, trójfazowa, biologicznie czynna, powierzchniowa warstwa skorupy ziemskiej, ukształtowana poprzez procesy glebotwórcze ze zwietrzeliny skalnej (skały macierzystej) w wyniku oddziaływania klimatu i organizmów żywych, przy określonej rzeźbie terenu, w określonym przedziale czasu, często przy wpływie działalności człowieka.

Nowy!!: Prokarionty i Gleba · Zobacz więcej »

Groch

Kwiat grochu zwyczajnego Strąki grochu zwyczajnego Groch (Pisum L.) – rodzaj roślin jednorocznych z rodziny bobowatych.

Nowy!!: Prokarionty i Groch · Zobacz więcej »

Gruźlica człowieka

Gruźlica (łac. tuberculosis, TB – tubercule bacillus) – powszechna i potencjalnie śmiertelna choroba zakaźna, wywoływana przez prątka gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis).

Nowy!!: Prokarionty i Gruźlica człowieka · Zobacz więcej »

Hans Christian Gram

Hans Christian Joachim Gram (ur. 13 września 1853 w Kopenhadze, zm. 14 listopada 1938) - duński bakteriolog, profesor patologii.

Nowy!!: Prokarionty i Hans Christian Gram · Zobacz więcej »

Histony

Histony – zasadowe białka wchodzące w skład chromatyny, neutralizujące i wiążące kwas deoksyrybonukleinowy.

Nowy!!: Prokarionty i Histony · Zobacz więcej »

Hormon wzrostu

Model przestrzenny hormonu wzrostu Hormon wzrostu, GH (od ang. growth hormone), somatotropinaJest to nazwa nieprawidłowa, gdyż hormon wzrostu nie należy do hormonów tropowych.

Nowy!!: Prokarionty i Hormon wzrostu · Zobacz więcej »

Hormony

* hormony roślinne.

Nowy!!: Prokarionty i Hormony · Zobacz więcej »

Insulina

Kryształki insuliny Insulina (– pol. wyspa) – anaboliczny hormon peptydowy o działaniu ogólnoustrojowym odgrywający zasadnicząrolę w metabolizmie węglowodanów, a także białek i tłuszczów wydzielany przez część wewnątrzwydzielniczątrzustki, a dokładniej przez komórki beta wysp Langerhansa.

Nowy!!: Prokarionty i Insulina · Zobacz więcej »

Intron

prokariotycznej Intron, sekwencja niekodująca – część sekwencji genu, która nie koduje sekwencji aminokwasów polipeptydu, a jedynie rozdziela kodujące eksony.

Nowy!!: Prokarionty i Intron · Zobacz więcej »

Jądro komórkowe

DNA jest skupione i gotowe do podziału. Jądra komórkowe leukocytów człowieka, wybarwione za pomocąbarwnika DAPI. cytozol12. lizosom13. centriola Jądro komórkowe, nukleus – otoczone podwójnąbłonąorganellum obecne we wszystkich komórkach eukariotycznych, z wyjątkiem tych, które wtórnie je utraciły w trakcie różnicowania, np.

Nowy!!: Prokarionty i Jądro komórkowe · Zobacz więcej »

Język grecki

Wyraz „Grecja” napisany po nowogrecku Wyraz „Cypr” napisany po nowogrecku Język grecki, greka (Hellenikè glõtta; nowogr. ελληνική γλώσσα, ellinikí glóssa lub ελληνικά, elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Prokarionty i Język grecki · Zobacz więcej »

Jogurt

Jogurt Jogurt (z tur. yoğurt), mleko bułgarskie – produkt mleczarski o dość gęstej konsystencji, o barwie białej lub lekko kremowej i lekko kwaśnym smaku.

Nowy!!: Prokarionty i Jogurt · Zobacz więcej »

Kapusta warzywna

Różne odmiany kapusty warzywnej ''B. oleracea'' var. ''viridis'' Kapusta warzywna, kapusta ogrodowa (Brassica oleracea L.) – gatunek roślin z rodziny kapustowatych.

Nowy!!: Prokarionty i Kapusta warzywna · Zobacz więcej »

Katalizator

Katalizator – substancja chemiczna, która dodana do układu powoduje zmianę ścieżki kinetycznej reakcji chemicznej, na taką, która ma niższąenergię aktywacji, czego efektem jest wzrost szybkości reakcji chemicznej.

Nowy!!: Prokarionty i Katalizator · Zobacz więcej »

Kiła

Kiła (łac. lues, syphilis,, „brudny”) – infekcja przenoszona głównie drogąpłciową, wywoływana przez krętka bladego (łac. Treponema pallidum ssp. pallidum).

Nowy!!: Prokarionty i Kiła · Zobacz więcej »

Klad

Klad (z gr. – gałąź) – grupa organizmów mających wspólnego przodka, obejmująca wszystkie wywodzące się z niego grupy potomne (linie rozwojowe).

Nowy!!: Prokarionty i Klad · Zobacz więcej »

Klasyfikacja biologiczna

Przykłady klasyfikacji opracowanych przez Linneusza (z lewej) i Diderota (z prawej) Przykład drzewa filogenetycznego Klasyfikacja biologiczna – szeregowanie organizmów w uporządkowany sposób według zasad systematyki biologicznej.

Nowy!!: Prokarionty i Klasyfikacja biologiczna · Zobacz więcej »

Komensalizm

Komensalizm (współbiesiadnictwo; od łac. commensalis „współbiesiadnik” com „współ” i mensa „stół”) – najbardziej pierwotny typ oddziaływania protekcyjnego.

Nowy!!: Prokarionty i Komensalizm · Zobacz więcej »

Komin hydrotermalny

Komin hydrotermalny typu ''black smoker'' Komin hydrotermalny – szczelina w powierzchni planety, przez którąwydostaje się ciepła woda (geotermalna).

Nowy!!: Prokarionty i Komin hydrotermalny · Zobacz więcej »

Koniugacja bakterii

Koniugacja – proces poziomego transferu genów u niektórych bakterii polegający na bezpośrednim przekazywaniu DNA z jednej komórki do drugiej, kiedy wchodząone ze sobąw kontakt za pośrednictwem pilusów, czyli cienkich mostków cytoplazmatycznych.

Nowy!!: Prokarionty i Koniugacja bakterii · Zobacz więcej »

Krętki

Krętki – typ długich i cienkich bakterii Gram-ujemnych, przypominających korkociągi o długości 10 – 13 µm Treponema pallidum.

Nowy!!: Prokarionty i Krętki · Zobacz więcej »

Kwas deoksyrybonukleinowy

wiązania wodorowe) Widełki replikacyjne DNA Kwas deoksyrybonukleinowy, DNA (z), kwas dezoksyrybonukleinowy – wielkocząsteczkowy organiczny związek chemiczny z grupy kwasów nukleinowych.

Nowy!!: Prokarionty i Kwas deoksyrybonukleinowy · Zobacz więcej »

Kwasy organiczne

Kwasy organiczne – organiczne związki chemiczne wykazujące właściwości kwasowe.

Nowy!!: Prokarionty i Kwasy organiczne · Zobacz więcej »

Materia (fizyka)

Skały jako przykład materii W fizyce termin materia ma kilka znaczeń.

Nowy!!: Prokarionty i Materia (fizyka) · Zobacz więcej »

Mezosom

Mezosom – struktura występująca w błonie komórkowej komórek prokariotycznych, o niepoznanej do końca genezie i ewentualnej funkcji.

Nowy!!: Prokarionty i Mezosom · Zobacz więcej »

Mikroorganizm

pałeczek okrężnicy (powiększenie 10000 razy) Mikroorganizm (gr. μικρός, mikrós ‘mały’, ὀργανισμός, organismós ‘organizm’), drobnoustrój, pot.

Nowy!!: Prokarionty i Mikroorganizm · Zobacz więcej »

Mitochondrium

matriks oraz błony cytozol12) lizosom13) centriola Mitochondrium (w liczbie mnogiej mitochondria) – otoczone dwiema błonami organellum, obecne w większości komórek eukariotycznych.

Nowy!!: Prokarionty i Mitochondrium · Zobacz więcej »

Mleko

Szklanka mleka krowiego Mleko – wydzielina gruczołu mlekowego samic ssaków, pojawiająca się w okresie laktacji.

Nowy!!: Prokarionty i Mleko · Zobacz więcej »

Muł (geologia)

Muł na Nilu, Karima, Sudan Muł – niezlityfikowana skała klastyczna, tworząca się w naturalnych (lub ewentualnie sztucznych) zbiornikach wodnych (osad aluwialny, limniczny lub inny), zbudowana z mieszaniny pyłu i iłu o różnym składzie mineralnym (ziarna o średnicy od 0,01 do 0,1 milimetra) z dodatkiem substancji organicznych.

Nowy!!: Prokarionty i Muł (geologia) · Zobacz więcej »

Natura

SST statku kosmicznego Apollo 17 Australii Erupcja wulkanu Galunggung Przyroda, in.

Nowy!!: Prokarionty i Natura · Zobacz więcej »

Nawozy zielone

Nawozy zielone – świeża masa roślinna wprowadzona do gleby w celu podniesienia jej żyzności.

Nowy!!: Prokarionty i Nawozy zielone · Zobacz więcej »

Nitrogenaza

Igarashi Kofaktor FeMo Nitrogenaza – enzym bakteryjny związany z asymilacjąazotu.

Nowy!!: Prokarionty i Nitrogenaza · Zobacz więcej »

Nukleoid

Komórka prokariotyczna z uwidocznionym nukleoidem w porównaniu z komórkąeukariotycznąNukleoid (prokarion) – obszar cytoplazmy komórek prokariotycznych, w którym znajduje się kolista nić kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA) w postaci genoforu.

Nowy!!: Prokarionty i Nukleoid · Zobacz więcej »

Nukleotydy

Nukleotydy – organiczne związki chemiczne z grupy estrów fosforanowych; sąestrami nukleozydów i kwasu fosforowego (5'-fosforany nukleozydów).

Nowy!!: Prokarionty i Nukleotydy · Zobacz więcej »

Obieg azotu w przyrodzie

Obieg azotu w przyrodzie Cykl azotowy, cykl nitryfikacyjny, obieg azotu w przyrodzie – cykl biogeochemiczny, który opisuje cyrkulację azotu i jego związków chemicznych w biosferze.

Nowy!!: Prokarionty i Obieg azotu w przyrodzie · Zobacz więcej »

Oczyszczalnia ścieków

umieść.

Nowy!!: Prokarionty i Oczyszczalnia ścieków · Zobacz więcej »

Oddychanie

Oddychanie (łac. respiratio – oddychanie) – procesy życiowe związane z uzyskiwaniem przez organizmy energii użytecznej biologicznie.

Nowy!!: Prokarionty i Oddychanie · Zobacz więcej »

Ogórek

Owocująca jedna z odmian uprawnych melona Ogórek kiwano Ogórek (Cucumis L.) – rodzaj roślin jednorocznych z rodziny dyniowatych.

Nowy!!: Prokarionty i Ogórek · Zobacz więcej »

Oliwka (roślina)

Kwitnąca gałąź ''Olea capensis'' Owoce oliwki europejskiej Oliwki marynowane na tureckim targu Oliwka (Olea L.) – rodzaj drzew należący do rodziny oliwkowatych.

Nowy!!: Prokarionty i Oliwka (roślina) · Zobacz więcej »

Organellum

centriole Organellum – każda oddzielona od cytozolu błonąplazmatycznąstruktura występująca w cytoplazmie komórki, wyspecjalizowana do pełnienia określonej funkcji.

Nowy!!: Prokarionty i Organellum · Zobacz więcej »

Organizm jednokomórkowy

Pantofelek – przykład organizmu jednokomórkowego Organizm jednokomórkowy – organizm składający się z tylko jednej komórki.

Nowy!!: Prokarionty i Organizm jednokomórkowy · Zobacz więcej »

Otoczka jądrowa

jądra komórkowego: 1a – zewnętrzna otoczka jądrowa1b – wewnętrzna otoczka jądrowa Otoczka jądrowa, kariolemma, błona jądrowa (caryotheca, caryolemma, nucleomembrana) – struktura komórkowa zbudowana z dwóch błon białkowo-lipidowych, odgraniczająca wnętrze jądra komórkowego od cytoplazmy.

Nowy!!: Prokarionty i Otoczka jądrowa · Zobacz więcej »

Pasożytnictwo

sówki Pasożytnictwo, parazytyzm – forma antagonistycznego współżycia dwóch organizmów, z których jeden czerpie korzyści ze współżycia, a drugi ponosi szkody.

Nowy!!: Prokarionty i Pasożytnictwo · Zobacz więcej »

Peptydoglikan

Struktura peptydoglikanu Peptydoglikan, mureina – składnik ściany komórkowej bakterii, zbudowany z nietypowych aminokwasów i połączonych w łańcuchy pochodnych cukrów.

Nowy!!: Prokarionty i Peptydoglikan · Zobacz więcej »

Pierwiastek chemiczny

Układ okresowy pierwiastków Pierwiastek chemiczny – podstawowe pojęcie chemiczne posiadające dwa znaczenia.

Nowy!!: Prokarionty i Pierwiastek chemiczny · Zobacz więcej »

Pilus

Pilus – rodzaj fimbrii, pustego w środku „włoska” komórkowego, zbudowanego z piliny, występującego u męskich osobników bakterii, u których ma miejsce zróżnicowanie płciowe.

Nowy!!: Prokarionty i Pilus · Zobacz więcej »

Plazmid

1 – chromosom bakteryjny2 – plazmidy Plazmid – cząsteczka pozachromosomowego DNA występująca w cytoplazmie komórki, zdolna do autonomicznej replikacji.

Nowy!!: Prokarionty i Plazmid · Zobacz więcej »

Porosty

Budowa porosta o plesze heteromerycznej: a – kora górna, b – warstwa glonowa, c – warstwa miąższowa, d – kora dolna, e – chwytniki Zróżnicowanie morfologiczne porostów Rodzaje plech porostów Złotorost ścienny z owocnikami Pawężnica psia – plecha listkowata Wzorzec geograficzny – plecha skorupiasta Chrobotek strzępiasty płucnicy islandzkiej Mąklik otrębiasty – plecha krzaczkowata liszajca szarego na korze drzewa Złotorost pyszny – organizm żyjący w warunkach ekstremalnych Chrobotek reniferowy Porosty, grzyby zlichenizowane (z gr. λειχήνα, leichena) – tradycyjna nazwa organizmów składających się z grzybów (Fungi) tworzących obligatoryjne symbiozy, głównie z prokariotycznymi cyjanobakteriami (Cyanobacteria) lub eukariotycznymi zielenicami (Chlorophyta).

Nowy!!: Prokarionty i Porosty · Zobacz więcej »

Powietrze

Powietrze – mieszanina gazów i aerozoli składająca się na atmosferę ziemską.

Nowy!!: Prokarionty i Powietrze · Zobacz więcej »

Promieniowce

Promieniowce (typ Actinobacteria, według dawnej systematyki rząd Actinomycetales) – organizmy prokariotyczne, tworzące rząd Gram-dodatnich bakterii.

Nowy!!: Prokarionty i Promieniowce · Zobacz więcej »

Proteobakterie

Proteobakterie (łac. Proteobacteria) – jedna z największych grup (typ) bakterii.

Nowy!!: Prokarionty i Proteobakterie · Zobacz więcej »

Rhizobium

Rhizobium, ryzobia - ekologiczna grupa Gram-ujemnych, tlenowych, nieprzetrwalnikujących, urzęsionych pałeczek o niewielkich rozmiarach (0,5- 0,9x1,2-3,0 μm).

Nowy!!: Prokarionty i Rhizobium · Zobacz więcej »

Ropa naftowa

Ropa naftowa Ropa naftowa; pot. ropa, nafta, olej skalny – ciekła kopalina, złożona z mieszaniny naturalnych węglowodorów gazowych, ciekłych i stałych (bituminów) z niewielkimi domieszkami związków azotu, tlenu, siarki i zanieczyszczeń nieorganicznych.

Nowy!!: Prokarionty i Ropa naftowa · Zobacz więcej »

Rybosom

Rybosom: 1 – duża podjednostka, 2 – mała podjednostka Rybosom – budowa przestrzenna Rybosom – kompleks białek z kwasami nukleinowymi służący do produkcji białek w procesie translacji.

Nowy!!: Prokarionty i Rybosom · Zobacz więcej »

Rzęska

Budowa rzęski nabłonka oddechowego. Rzęski (łac. cilia) – cienkie wypustki cytoplazmatyczne, osadzone na ciałkach podstawowych.

Nowy!!: Prokarionty i Rzęska · Zobacz więcej »

Rzeżączka

Rzeżączkowe zapalenie okolicy oczu u noworodka Rzeżączka (gr. γονόρροια gonórrhoia, łac. gonorrhoea, co znaczy „nasieniotok”), także wiewiór, tryper – choroba zakaźna, przenoszona drogąpłciową, której czynnikiem etiologicznym jest Gram-ujemna bakteria – dwoinka rzeżączki (Neisseria gonorrhoeae).

Nowy!!: Prokarionty i Rzeżączka · Zobacz więcej »

Saprotrof

Saprotrofy, roztocza, mikrokonsumenci (z gr. saprós – zgniły) – cudzożywne organizmy pobierające energię z martwych szczątków organicznych, rozkładając je do związków prostych.

Nowy!!: Prokarionty i Saprotrof · Zobacz więcej »

Ser

Ser podpuszczkowy twardy – tzw. ser żółty Ser – produkt spożywczy wytwarzany poprzez wytrącenie z mleka tłuszczu i białka w postaci skrzepu, który zostaje poddany dalszej obróbce.

Nowy!!: Prokarionty i Ser · Zobacz więcej »

Siarka

Siarka w postaci granulowanej Kryształy siarki w toluenie Siarka (S) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 16, niemetal z bloku p w układzie okresowym.

Nowy!!: Prokarionty i Siarka · Zobacz więcej »

Siateczka śródplazmatyczna

aparatu Golgiego. 1. jądro komórkowe 2. por jądrowy 3. siateczka śródplazmatyczna szorstka (rER) 4. siateczka śródplazmatyczna gładka (sER) 5. rybosom na rER 6. białka transportowane 7. pęcherzyk transportowy 8. aparat Golgiego 9. biegun cis aparatu Golgiego 10. biegun trans aparatu Golgiego 11. cysterna aparatu Golgiego Siateczka śródplazmatyczna, retikulum endoplazmatyczne, siateczka wewnątrzplazmatyczna (łac. reticulum endoplasmaticum, complexus reticuli cytoplasmatici) – wewnątrzkomórkowy i międzykomórkowy system kanałów odizolowanych od cytoplazmy podstawowej błonami (membranami) biologicznymi.

Nowy!!: Prokarionty i Siateczka śródplazmatyczna · Zobacz więcej »

Sinice

Sinice, cyjanofity, cyjanobakterie, cyjanoprokariota (Cyanobacteria) – gromada organizmów samożywnych, dawniej uznawanych za rośliny, według nowszej taksonomii zaliczanych do Procaryota (prokarioty, królestwo bakterii).

Nowy!!: Prokarionty i Sinice · Zobacz więcej »

Symbiont

Symbiont – organizm, który żyje w symbiozie z organizmem innego gatunku, np.

Nowy!!: Prokarionty i Symbiont · Zobacz więcej »

Synonim

. Synonim (gr. synōnymos „równoimienny”) – wyraz lub dłuższe określenie równoważne znaczeniowo innemu (równoznacznik) lub na tyle zbliżone, że można nim zastąpić to drugie w odpowiednim kontekście (bliskoznacznik).

Nowy!!: Prokarionty i Synonim · Zobacz więcej »

Takson

Takson (z gr. τάξις táksis – „układ, porządek”) – grupa organizmów (populacja lub grupa populacji) zwykle uznawanych za filogenetycznie spokrewnione, wyróżniających się konkretnącechąróżniącąje od innych jednostek taksonomicznych.

Nowy!!: Prokarionty i Takson · Zobacz więcej »

Takson parafiletyczny

Gady (Reptilia) to takson parafiletyczny. By stał się monofiletyczny, trzeba by włączyć ptaki (Aves). Takson parafiletyczny (grupa parafiletyczna) – takson, który obejmuje tylko część potomków ostatniego wspólnego przodka.

Nowy!!: Prokarionty i Takson parafiletyczny · Zobacz więcej »

Tężec

Charlesa Bella z 1809 roku ukazujący ''opistotonus'' wywołany tężcem Noworodek chorujący na tężec noworodkowy chorobowości (ciemny czerwony) do najmniejszej liczby przypadków (jasny żółty) (szary – brak danych). Tężec – ostra i ciężka choroba przyranna zwierząt.

Nowy!!: Prokarionty i Tężec · Zobacz więcej »

Tlen

Tlen (O) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 8, niemetal z grupy tlenowców w układzie okresowym.

Nowy!!: Prokarionty i Tlen · Zobacz więcej »

Torf

Wydobycie i suszenie torfu Bryła torfu Torf – skała osadowa powstała w wyniku zachodzących w szczególnych warunkach przemian obumarłych szczątków roślinnych.

Nowy!!: Prokarionty i Torf · Zobacz więcej »

Transdukcja

Transdukcja – proces wprowadzenia nowego genu do komórki przez bakteriofagi.

Nowy!!: Prokarionty i Transdukcja · Zobacz więcej »

Transformacja DNA

Transformacja – zjawisko i proces aktywnego pobierania DNA (zwykle plazmidowego) z otoczenia przez organizmy jednokomórkowe, najczęściej bakterie i drożdże.

Nowy!!: Prokarionty i Transformacja DNA · Zobacz więcej »

Trawienie

Trawienie – złożony proces enzymatycznej hydrolizy wielkocząsteczkowych związków chemicznych w prostsze, w celu ich wchłonięcia i przyswojenia przez organizm.

Nowy!!: Prokarionty i Trawienie · Zobacz więcej »

Trąd

Trąd, lepra, choroba Hansena (HD) – przewlekła choroba zakaźna występująca u ludzi i zwierząt, wywołana przez prątki Mycobacterium leprae, bakterię odkrytąw 1873 roku przez norweskiego naukowca Armauera Hansena oraz Mycobacterium lepromatosis odkrytąw 2008 roku.

Nowy!!: Prokarionty i Trąd · Zobacz więcej »

Trzęsidłowce

Trzęsidłowce (Nostocales) – rząd sinic.

Nowy!!: Prokarionty i Trzęsidłowce · Zobacz więcej »

Tylakoid

Schemat chloroplastu Tylakoid – pęcherzykowata struktura, podstawowy element budowy wewnętrznej chloroplastu komórki roślinnej lub podobna struktura wchodząca w skład autotroficznej komórki prokariotycznej.

Nowy!!: Prokarionty i Tylakoid · Zobacz więcej »

Wakuola

Wodniczki (zabarwione) wewnątrz komórek. Pole widzenia – ok. 450 μm Wakuole, wodniczki – struktury komórkowe występujące u roślin i niektórych pierwotniaków oraz w komórkach grzybów.

Nowy!!: Prokarionty i Wakuola · Zobacz więcej »

Węgiel (pierwiastek)

Węgiel (C) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 6, niemetal z bloku p układu okresowego.

Nowy!!: Prokarionty i Węgiel (pierwiastek) · Zobacz więcej »

Wić

pompąprotonowa Przykłady schematu ułożenia bakteryjnych wici. A-Monotrichus; B-Lophotrichus; C-Amphitrichus; D-Peritrichus Wić (łac. flagellum, l.mn. flagella) – organellum ruchu wyrastające z powierzchni komórki u niektórych mikroorganizmów, bakterii, pierwotniaków, niektórych grzybów, niższych roślin i komórek zwierząt, np.

Nowy!!: Prokarionty i Wić · Zobacz więcej »

Witaminy

Witaminy – grupa organicznych związków chemicznych o różnorodnej budowie, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania żywego organizmu.

Nowy!!: Prokarionty i Witaminy · Zobacz więcej »

Woda

jeziora, a szary lądy skondensowana para wodna Woda (tlenek wodoru; nazwa systematyczna IUPAC: oksydan) – związek chemiczny o wzorze H2O, występujący w warunkach standardowych w stanie ciekłym.

Nowy!!: Prokarionty i Woda · Zobacz więcej »

Wodór

Wodór (H) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 1, niemetal z bloku s układu okresowego.

Nowy!!: Prokarionty i Wodór · Zobacz więcej »

Wrzeciono podziałowe

Wrzeciono podziałowe (właściwie: wrzeciono kariokinetyczne) – wrzecionowata struktura zbudowana z włókien białka (tzw. mikrotubul).

Nowy!!: Prokarionty i Wrzeciono podziałowe · Zobacz więcej »

Wydawnictwo Naukowe PWN

Wydawnictwo Naukowe PWN (WN PWN), w latach 1951–1991 Państwowe Wydawnictwo Naukowe (PWN) – polskie wydawnictwo naukowe założone w 1951 w Warszawie jako Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Nowy!!: Prokarionty i Wydawnictwo Naukowe PWN · Zobacz więcej »

Wyka

Wyka wielkokwiatowa Wyka (Vicia L.) – rodzaj roślin zielnych należący do rodziny bobowatych.

Nowy!!: Prokarionty i Wyka · Zobacz więcej »

Zapalenie płuc

Zapalenie płuc – stan zapalny płuc atakujący pęcherzyki płucne.

Nowy!!: Prokarionty i Zapalenie płuc · Zobacz więcej »

Ziemia

Ziemia (trb. Gaja) – trzecia, licząc od Słońca, oraz piąta pod względem wielkości planeta Układu Słonecznego.

Nowy!!: Prokarionty i Ziemia · Zobacz więcej »

1884

Bez opisu.

Nowy!!: Prokarionty i 1884 · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Akariobionty, Akariota, Anukleobionty, Bezjądrowce, Bezjądrowe, Organizmy akariotyczne, Organizmy prokariotyczne, Procaryota, Prokariont, Prokariota, Prokarioty, Prokaryota, Protokarionty, Przedjądrowce.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »