Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Zainstaluj
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Przyczynowość

Indeks Przyczynowość

Przyczynowość – kategoria filozoficzna oznaczająca jednąz form powszechnej i koniecznej zależności zjawisk, które mająmiejsce w obiektywnej rzeczywistości.

31 kontakty: A priori, Bóg, David Hume, Determinizm, Duch (filozofia), Empiryzm, Fakt, Filozofia, Gottfried Wilhelm Leibniz, Idea, Immanuel Kant, Indeterminizm, Intelekt, Matematyka, Materia (filozofia), Mechanicyzm, Monada (filozofia), Natura, Nauka, Nicolas Malebranche, Prawo nauki, René Descartes, Routledge Encyclopedia of Philosophy, Ruch (filozofia), Rzeczywistość, Scholastyka (filozofia), Sensualizm, Tomizm, Wiedza, Wolność, Zjawisko.

A priori

A priori (łac. „z góry”, „uprzedzając fakty”, „z założenia”) – wyrażenie, które w filozofii Zachodu od czasów Immanuela Kanta nabrało powszechnego znaczenia na określenie tego, co pierwotne, uprzednie lub wcześniejsze i niepodlegające dowodzeniu – stało się antonimem określenia a posteriori dla tego, co wtórne.

Nowy!!: Przyczynowość i A priori · Zobacz więcej »

Bóg

Bóg stwarzający świat'', Muzeum Brytyjskie tetragram JHWH nad obrazem Jezusa Kopia obok Wawelu. Kraków Kaligrafia słowa Allah antyczny Bóg lub bóstwo – istota nadprzyrodzona, której istnienie (jednej bądź wielu) uznaje większość religii.

Nowy!!: Przyczynowość i Bóg · Zobacz więcej »

David Hume

David Hume (ur. w Edynburgu, zm. 25 sierpnia 1776 tamże) – szkocki filozof, historyk i ekonomista.

Nowy!!: Przyczynowość i David Hume · Zobacz więcej »

Determinizm

Determinizm przyczynowy (– oddzielić, ograniczyć, określić) – koncepcja filozoficzna, według której wszystkie zdarzenia w ramach przyjętych paradygmatów sąpołączone związkiem przyczynowo-skutkowym, a zatem każde zdarzenie i stan jest zdeterminowane przez swoje uprzednio istniejące przyczyny (również zdarzenia i stany).

Nowy!!: Przyczynowość i Determinizm · Zobacz więcej »

Duch (filozofia)

Pojęcia ducha oraz duszy wywodząsię z tradycji religijnych, które przekazująinformacje o objawiających się niematerialnych rozumnych istotach, czyli duchach – Bogu lub bogach, aniołach, demonach, duchach osób zmarłych etc.

Nowy!!: Przyczynowość i Duch (filozofia) · Zobacz więcej »

Empiryzm

Empiryzm (od empeiría – „doświadczenie”) – kierunek filozoficzny głoszący, że źródłem ludzkiego poznania sąwyłącznie lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, natomiast wszelkie idee, teorie itp.

Nowy!!: Przyczynowość i Empiryzm · Zobacz więcej »

Fakt

Fakt – zaistniały stan rzeczy, a w rozumieniu potocznym wydarzenie, które miało miejsce w określonym miejscu i czasie.

Nowy!!: Przyczynowość i Fakt · Zobacz więcej »

Filozofia

Herrada z Landsbergu, ''Hortus deliciarum'', ''Philosophia et septem artes liberales'' Rembrandt, ''Medytujący filozof'', 1632 Auguste Rodin, ''Myśliciel'', 1902 Filozofia (od: – „miły, ukochany” i – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej.

Nowy!!: Przyczynowość i Filozofia · Zobacz więcej »

Gottfried Wilhelm Leibniz

Gottfried Wilhelm Leibniz, znany także pod nazwiskiem Leibnitz (ur. w Lipsku, zm. 14 listopada 1716 w Hanowerze) – niemiecki polihistor: prawnik, dyplomata, historyk i bibliotekarz, zajmujący się też filozofią, matematyką, fizykąteoretycznąi inżynieriąmechaniczną; doktor prawa i filozofii, przez większość kariery zatrudniony na dworze Księstwa Hanoweru.

Nowy!!: Przyczynowość i Gottfried Wilhelm Leibniz · Zobacz więcej »

Idea

Idea (gr. ιδέα) – jedno z głównych pojęć filozoficznych.

Nowy!!: Przyczynowość i Idea · Zobacz więcej »

Immanuel Kant

Immanuel Kant (ur. 22 kwietnia 1724 w Królewcu, zm. 12 lutego 1804 tamże) – niemiecki filozof, profesor logiki i metafizyki na Uniwersytecie Albrechta w Królewcu.

Nowy!!: Przyczynowość i Immanuel Kant · Zobacz więcej »

Indeterminizm

Indeterminizm (łac. in – nie + determinare – określać) – zaprzeczenie determinizmu; koncepcja filozoficzna na gruncie przyrodniczym zakładająca, że związek między przyczynąa skutkiem w przyrodzie nie jest ścisły – dopuszcza istnienie przypadku i neguje możliwość przewidywania zjawisk późniejszych na podstawie wcześniejszych, ponieważ te same przyczyny niekoniecznie mająprowadzić do tych samych skutków.

Nowy!!: Przyczynowość i Indeterminizm · Zobacz więcej »

Intelekt

Intelekt (łac. intellectus: percepcja, postrzeganie, poznanie) – zdolności umysłowe, kultura umysłowa człowieka (potencjalnie również istot pozaziemskich czy sztucznej inteligencji).

Nowy!!: Przyczynowość i Intelekt · Zobacz więcej »

Matematyka

Rafaela Santiego (XVI wiek); cyrkiel trzyma Euklides, grecki matematyk z III wieku p.n.e. Uniwersytetu Oksfordzkiego; na ziemi znajduje się parkietaż Penrose’a opisany po raz pierwszy przez jednego z pracowników tej placówki. Matematyka (z łac. mathematicus, od gr. μαθηματικός mathēmatikós, od μαθηματ-, μαθημα mathēmat-, mathēma, „nauka, lekcja, poznanie”, od μανθάνειν manthánein, „uczyć się, dowiedzieć”; prawd. spokr. z goc. mundon, „baczyć, uważać”) – nauka zaliczana do grupy formalnych, inaczej dedukcyjnych lub apriorycznych, a także do nauk ścisłych i definiująca tę grupę – matematyka stanowi ich fundament.

Nowy!!: Przyczynowość i Matematyka · Zobacz więcej »

Materia (filozofia)

Materia – byt rozciągający się w przestrzeni i w czasie, chociaż położenie obiektów materialnych nie musi być jednoznacznie określone.

Nowy!!: Przyczynowość i Materia (filozofia) · Zobacz więcej »

Mechanicyzm

Mechanicyzm – pogląd wywodzący się z XVI-wiecznej filozofii przyrody, zgodnie z którym natura jest zbudowana jak mechanizm.

Nowy!!: Przyczynowość i Mechanicyzm · Zobacz więcej »

Monada (filozofia)

Monada (gr. μονάδα z μονάς, μονάδος „jednostka” od μόνος „jedyny”) – w pewnych systemach filozoficznych jest substancjąprostą, podstawowąjednostką.

Nowy!!: Przyczynowość i Monada (filozofia) · Zobacz więcej »

Natura

SST statku kosmicznego Apollo 17 Australii Erupcja wulkanu Galunggung Przyroda, in.

Nowy!!: Przyczynowość i Natura · Zobacz więcej »

Nauka

Wojciech Gerson (1831–1901), ''Nauka'' (1870) Europie Okładka ''Everyday Science and Mechanics'' z 1931 roku Nauka – różnie definiowany element kultury, odznaczający się dążeniem do wiedzy.

Nowy!!: Przyczynowość i Nauka · Zobacz więcej »

Nicolas Malebranche

Nicolas Malebranche (ur. 6 sierpnia 1638, zm. 13 października 1715) – francuski filozof wywodzący się ze szkoły kartezjańskiej; także: duchowny katolicki ze zgromadzenia oratorian.

Nowy!!: Przyczynowość i Nicolas Malebranche · Zobacz więcej »

Prawo nauki

Prawo nauki – stała relacja między własnościami rzeczy lub zdarzeniami, zależność funkcyjna między parametrami ciała lub układu materialnego.

Nowy!!: Przyczynowość i Prawo nauki · Zobacz więcej »

René Descartes

René Descartes, łac. Renatus Cartesius, po polsku Kartezjusz, (ur. 31 marca 1596 w La Haye en Touraine, zm. 11 lutego 1650 w Sztokholmie) – francuski uczony: matematyk, fizyk i filozof, jeden z najwybitniejszych intelektualistów XVII wieku, uznawany również za ojca filozofii nowożytnej.

Nowy!!: Przyczynowość i René Descartes · Zobacz więcej »

Routledge Encyclopedia of Philosophy

Routledge Encyclopedia of Philosophy – encyklopedia filozofii pod redakcjąEdwarda Craiga.

Nowy!!: Przyczynowość i Routledge Encyclopedia of Philosophy · Zobacz więcej »

Ruch (filozofia)

Ruch (łac. motus, motio) – w filozofii nowożytnej zmiana miejsca w przestrzeni względem jakiegoś punktu stałego lub uważanego za taki.

Nowy!!: Przyczynowość i Ruch (filozofia) · Zobacz więcej »

Rzeczywistość

Rzeczywistość – wszystko co istnieje.

Nowy!!: Przyczynowość i Rzeczywistość · Zobacz więcej »

Scholastyka (filozofia)

Mistrz i uczniowie (1464) Scholastyka – termin wieloznaczny.

Nowy!!: Przyczynowość i Scholastyka (filozofia) · Zobacz więcej »

Sensualizm

Etienne de Condillac – przedstawiciel skrajnego sensualizmu Sensualizm (z łac. sensus – zmysł) – pogląd filozoficzny oraz psychologiczny głoszący, że wszelka wiedza pochodzi od wrażeń zmysłowych (poznanie odbywa się poprzez przeprowadzanie logicznych doświadczeń) i jest tylko bardziej lub mniej złożonym kompleksem spostrzeżeń.

Nowy!!: Przyczynowość i Sensualizm · Zobacz więcej »

Tomizm

Tomizm – system filozoficzny oparty na poglądach Tomasza z Akwinu.

Nowy!!: Przyczynowość i Tomizm · Zobacz więcej »

Wiedza

Bibliotece Celsusa w Efezie Wiedza – termin używany powszechnie, istnieje wiele definicji tego pojęcia.

Nowy!!: Przyczynowość i Wiedza · Zobacz więcej »

Wolność

Wolność – brak przymusu, możliwość działania zgodnie z własnąwolą.

Nowy!!: Przyczynowość i Wolność · Zobacz więcej »

Zjawisko

Zjawisko, fenomen (– obserwowany) – pojęcie filozoficzne oznaczające to, co dane jest w poznaniu zmysłowym, a więc obrazy, dźwięki, zapachy, smaki itd.

Nowy!!: Przyczynowość i Zjawisko · Zobacz więcej »

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »