Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Psychologia ewolucyjna

Indeks Psychologia ewolucyjna

Psychologia ewolucyjna – jeden z obszarów badań psychologii, szukający wyjaśnień wzorów ludzkich zachowań jako ukształtowanych przez ewolucję biologicznąi kulturową– stopniowego rozwiązywania problemów adaptacyjnych pierwotnych ludzi.

136 kontakty: Adaptacja (biologia), Agresja (psychologia), Alfred W. Crosby, Altruizm krewniaczy, Altruizm odwzajemniony, American Association for the Advancement of Science, Antropogeneza, Antropologia fizyczna, Antropologia kulturowa, Barbara Ehrenreich, Barbara Szacka, Boris Cyrulnik, Christopher McGowan, Christopher Stringer, Ciąża bliźniacza, Daniel Dennett, David Buss, Dean Hamer, Deborah Blum, Desmond Morris, Dobór krewniaczy, Dostosowanie, Drapieżnictwo, Dymorfizm płciowy, Edward Osborne Wilson, Efekt Coolidge’a, Eksperyment, Epigeneza (biologia), Etologia, Ewolucja, Ewolucja biologiczna, Ewolucjonizm (nauki społeczne), Feminizm, Fenotyp, Gatunek (biologia), Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gen, Gender studies, Genetyka, Genetyka zachowania, Genotyp, Geoffrey Miller, George C. Williams, Habitat, Helen Fisher, Hipoteza łowiecka, Hipoteza sawanny, Historia społeczna, Ian Tattersall, ..., Irenäus Eibl-Eibesfeldt, Jacques Ruffié, Jakub Szacki, James Lovelock, James Shreeve, Jane Goodall, Jared Diamond, Jądro (anatomia), Judith Rich Harris, Koczownik, Koewolucja genetyczno-kulturowa, Kognitywistyka, Komunikacja interpersonalna, Konrad Lorenz, Konstruktywizm społeczny, Kresomózgowie, Krzysztof Szymborski, Kultura, Kultura darów, Kwas deoksyrybonukleinowy, Lynn Margulis, Małżeństwo, Marcin Ryszkiewicz, Marek Konarzewski, Marshall Sahlins, Marvin Harris, Matt Ridley, Mechanizm psychiczny, Memetyka, Michael P. Ghiglieri, Michael Shermer, Michael Tomasello, Nancy Etcoff, Natalie Angier, Neurobiologia, Nikolaas Tinbergen, Niles Eldredge, Odtwarzalność (badania naukowe), Orgazm, Paleoantropologia, Paleontologia, Paradygmat, Pascal Boyer, Patriarchat (ustrój), Płeć, Pokrewieństwo, Potencjał tworzenia efektu cieplarnianego, Prószyński Media, Prymatologia, Przyjaźń, Psychologia, Psychopatologia, Redukcjonizm biologiczny, Richard Conniff, Richard Dawkins, Richard Leakey, Richard Wrangham, Robert Plomin, Robert Trivers, Robert Wright (dziennikarz), Robin Baker, Routledge Encyclopedia of Philosophy, Rozmnażanie płciowe, Sarah Blaffer Hrdy, Sawanna, Science, Seksualność, Socjobiologia, Stephen Jay Gould, Steve Jones (biolog), Steve Olson, Steven Pinker, Szympans karłowaty, Szympans zwyczajny, Teoria gier, Teoria umysłu, Tomasz Szlendak, Władysław Kunicki-Goldfinger, Wiedza i Życie, William Donald Hamilton, Wojna, Wolfgang Wickler, Współpraca, Zbiorowość społeczna, Zmienna zakłócająca, Zoologia. Rozwiń indeks (86 jeszcze) »

Adaptacja (biologia)

Adaptacja (łac. adaptatio – przystosowanie) – przystosowanie się organizmu poprzez zmianę struktury lub funkcji do życia w nowych dla niego, trwale zmienionych warunkach bytowych lub zewnętrznego stresu.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Adaptacja (biologia) · Zobacz więcej »

Agresja (psychologia)

Agresja (łac. aggresio – napaść) – w psychologii określenie zachowania ukierunkowanego i intencjonalnego na zewnątrz lub do wewnątrz, mającego na celu spowodowanie szkody fizycznej lub psychicznej.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Agresja (psychologia) · Zobacz więcej »

Alfred W. Crosby

Alfred W. Crosby (ur. 15 stycznia 1931 w Bostonie, zm. 14 marca 2018 w Nantucket) – amerykański historyk i geograf.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Alfred W. Crosby · Zobacz więcej »

Altruizm krewniaczy

Altruizm krewniaczy – genetycznie uwarunkowany altruizm przejawiany w stosunku do osobnika spokrewnionego.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Altruizm krewniaczy · Zobacz więcej »

Altruizm odwzajemniony

Altruizm odwzajemniony – polega na dokonywaniu aktów altruizmu w sytuacjach, w których prawdopodobieństwo odwzajemnienia pomocy (przez obiekt) i prawdopodobieństwo potrzeby pomocy w przyszłości jest jak największe.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Altruizm odwzajemniony · Zobacz więcej »

American Association for the Advancement of Science

American Association for the Advancement of Science (AAAS; „Amerykańskie Towarzystwo Postępu Naukowego” lub „Amerykańskie Stowarzyszenie na rzecz Postępu Nauk”) – międzynarodowa organizacja non-profit zajmująca się ogólnie pojętym rozwojem nauki.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i American Association for the Advancement of Science · Zobacz więcej »

Antropogeneza

Antropogeneza (gr. ánthrōpos – człowiek, génesis – pochodzenie) – filogeneza człowieka, czyli pochodzenie, droga rozwojowa i procesy biologiczne, które doprowadziły do powstania anatomicznie nowoczesnego człowieka rozumnego (Homo sapiens), wyjaśniane na gruncie teorii ewolucji w oparciu o osiągnięcia antropologii, filogenetyki molekularnej i antropolingwistyki.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Antropogeneza · Zobacz więcej »

Antropologia fizyczna

Porównanie czaszek człowieka, szympansa, orangutana i makaka Antropologia fizyczna – dział antropologii zajmujący się zmiennościącech anatomicznych i fizjologicznych człowieka w czasie i przestrzeni.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Antropologia fizyczna · Zobacz więcej »

Antropologia kulturowa

Antropologia kulturowa (antropologia społeczna) – dyscyplina nauk społecznych badająca organizację kultury, rządzące niąprawa, historycznązmienność i etnicznąróżnorodność kultur w celu skonstruowania ogólnej teorii kultury.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Antropologia kulturowa · Zobacz więcej »

Barbara Ehrenreich

Barbara Ehrenreich (ur. 26 sierpnia 1941 w Butte, zm. 1 września 2022 w Alexandrii) – amerykańska dziennikarka, pisarka i aktywistka polityczna.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Barbara Ehrenreich · Zobacz więcej »

Barbara Szacka

Barbara Szacka (ur. 1930) – polska socjolog.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Barbara Szacka · Zobacz więcej »

Boris Cyrulnik

Boris Cyrulnik (2014) Boris Cyrulnik (ur. 26 lipca 1937 w Bordeaux) – francuski lekarz żydowskiego pochodzenia, specjalista neurolog i psychiatra; etolog.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Boris Cyrulnik · Zobacz więcej »

Christopher McGowan

Christopher McGowan – kanadyjski paleontolog.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Christopher McGowan · Zobacz więcej »

Christopher Stringer

Christopher Stringer (ur. 1947) – brytyjski antropolog, jeden z najważniejszych zwolenników teorii "afrykańskiej Ewy".

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Christopher Stringer · Zobacz więcej »

Ciąża bliźniacza

Bliźniaczki jednojajowe Ciąża bliźniacza, bliźnięta, dwojaczki – rodzaj ciąży wielopłodowej, w której w macicy rozwijająsię jednocześnie dwa płody.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Ciąża bliźniacza · Zobacz więcej »

Daniel Dennett

Daniel Clement Dennett III (ur. 28 marca 1942) – amerykański filozof, profesor filozofii na Uniwersytecie Tuftsa, reprezentant nowego ateizmu.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Daniel Dennett · Zobacz więcej »

David Buss

David M. Buss (ur. 14 kwietnia 1953) – amerykański profesor psychologii, zajmujący się psychologiąewolucyjną.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i David Buss · Zobacz więcej »

Dean Hamer

Dean Hamer (ur. 1951 w Stanach Zjednoczonych) – amerykański genetyk.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Dean Hamer · Zobacz więcej »

Deborah Blum

Deborah Blum (ur. 19 października 1954 w Urbana, Illinois) – amerykańska dziennikarka, autorka książek popularnonaukowych.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Deborah Blum · Zobacz więcej »

Desmond Morris

Desmond John Morris (ur. 24 stycznia 1928 w Purton k. Swindon w Wiltshire) – brytyjski zoolog, popularyzator nauki, prezenter telewizyjny, rysownik oraz malarz tradycji surrealistycznej.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Desmond Morris · Zobacz więcej »

Dobór krewniaczy

Dobór krewniaczy (ang. kin selection) – mechanizm ewolucji biologicznej, który prowadzi do adaptacji organizmów, polegającej na zwiększaniu szansy przeżycia osobników z nimi spokrewnionych.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Dobór krewniaczy · Zobacz więcej »

Dostosowanie

Dostosowanie ang. fitness – zasadnicze pojęcie w darwinowskim mechanizmie ewolucji drogądoboru naturalnego („przetrwanie najlepiej dostosowanych”, ang. survival of the fittest).

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Dostosowanie · Zobacz więcej »

Drapieżnictwo

Drapieżnikiem jest biedronka siedmiokropka; jej larwy i osobniki dorosłe zabijająi zjadająmszyce Drapieżnictwo – bywa definiowane jako sposób odżywiania się organizmów, polegający na wykorzystaniu jako pokarm ciała innego zwierzęcia i w odróżnieniu od pasożytnictwa prowadzący do śmierci ofiary.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Drapieżnictwo · Zobacz więcej »

Dymorfizm płciowy

lwa (''Panthera Leo'') w National Zoo Malaysia barwnicy – samiec po prawej, samica po lewej chwostki szafirowej, samiec (po lewej) i samica Dymorfizm płciowy, dwupostaciowość – rodzaj dymorfizmu przejawiający się różnicami w morfologii samicy i samca jednego gatunku.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Dymorfizm płciowy · Zobacz więcej »

Edward Osborne Wilson

Edward Osborne Wilson (ur. 10 czerwca 1929 w Birmingham w Alabamie, zm. 26 grudnia 2021 w Burlington) – amerykański biolog i zoolog, znany głównie ze swoich badań nad entomologią, ewolucjąoraz socjobiologią.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Edward Osborne Wilson · Zobacz więcej »

Efekt Coolidge’a

Efekt Coolidge'a – wzrost libido samców związany z pojawieniem się nowej partnerki seksualnej.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Efekt Coolidge’a · Zobacz więcej »

Eksperyment

Eksperyment (łac. experimentum – doświadczenie, badanie) – w naukach przyrodniczych i społecznych zbiór działań wzbudzających w obiektach materialnych określone reakcje i zjawiska w warunkach pozwalających kontrolować wszelkie istotne czynniki, które poddaje się dokładnej obserwacji.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Eksperyment · Zobacz więcej »

Epigeneza (biologia)

Epigeneza (gr. epí ‘na’, ‘do’; génesis ‘narodzenie’, ‘pochodzenie’) – hipoteza w biologii rozwoju zakładająca, że organizm potomny w procesie embriogenezy powstaje od nowa.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Epigeneza (biologia) · Zobacz więcej »

Etologia

Etologia (gr. ήθος – obyczaj) – dział zoologii badający zachowania zwierząt, zarówno dziedziczone, jak i nabyte, ich aspekt przystosowawczy, społeczny, rozwój osobniczy, orientację przestrzenną.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Etologia · Zobacz więcej »

Ewolucja

Ewolucja – stopniowy proces zmian zachodzących w czasie.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Ewolucja · Zobacz więcej »

Ewolucja biologiczna

Ewolucja biologiczna, ewolucja organiczna – zmiany cech całych grup organizmów następujące z biegiem pokoleń.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Ewolucja biologiczna · Zobacz więcej »

Ewolucjonizm (nauki społeczne)

Ewolucjonizm w naukach społecznych i historii, zwany także ewolucjonizmem kulturowym lub ewolucjonizmem kulturowo-społecznym – zbiór teorii opisujących ewolucję społeczeństwa, które przechodzi przez poszczególne etapy podczas rozwoju społecznego.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Ewolucjonizm (nauki społeczne) · Zobacz więcej »

Feminizm

Jeden z popularnych symboli feministycznych Feminizm („kobieta”) – szereg ruchów społecznych i politycznych oraz ideologii, które łączy wspólny cel, czyli zdefiniowanie, uzyskanie i utrzymywanie równości płci pod względem politycznym, ekonomicznym, osobistym i społecznym.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Feminizm · Zobacz więcej »

Fenotyp

Fenotyp (gr. φαίνω „przejawiać” + τύπος „wzór, norma”) – zespół cech organizmu: oprócz morfologii też właściwości fizjologiczne, płodność, zachowanie się, ekologia, cykl życiowy, zmiany biologiczne, wpływ środowiska na organizm.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Fenotyp · Zobacz więcej »

Gatunek (biologia)

rodzaj i '''gatunek''' Gatunek – w biologii podstawowa jednostka taksonomiczna, jedna z kategorii systematycznych oraz jednostka różnorodności biologicznej.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Gatunek (biologia) · Zobacz więcej »

Gdańsk

Gdańsk – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce w województwie pomorskim, położone nad Morzem Bałtyckim u ujścia Motławy do Wisły nad ZatokąGdańską, największe pod względem powierzchni miasto w kraju.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Gdańsk · Zobacz więcej »

Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne

Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne założone zostało w 1991 roku.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne · Zobacz więcej »

Gen

Gen (gr. γένος – ród, pochodzenie) – pojęcie teoretyczne stosowane w wielu działach biologii oraz innych dziedzinach wiedzy.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Gen · Zobacz więcej »

Gender studies

Wyobrażenie Amazonki, wojowniczej kobiety znanej z mitologii greckiej. Gender studies – interdyscyplinarny obszar badawczy zajmujący się płciąkulturową, czyli manifestacjąmęskości lub kobiecości w różnych społeczeństwach, oraz tym, jak łączy się ona z instytucjami społecznymi, gospodarką, władzą, tożsamością, seksualnością.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Gender studies · Zobacz więcej »

Genetyka

Genetyka (od starogreckiego: γένεσις genesis – „pochodzenie”) – nauka o dziedziczności i zmienności organizmów, które sąoparte na informacji zawartej w podstawowych jednostkach dziedziczności – genach.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Genetyka · Zobacz więcej »

Genetyka zachowania

Genetyka zachowania (lub genetyka behawioralna, ang.: behavioural genetics) – nauka, zajmująca się badaniem nad wpływem, który wywierajągeny na zachowanie ludzi i zwierząt.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Genetyka zachowania · Zobacz więcej »

Genotyp

Genotyp (gr. γένος - ród, pochodzenie + τύπος - odbicie) – zespół genów danego osobnika warunkujących jego właściwości dziedziczne.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Genotyp · Zobacz więcej »

Geoffrey Miller

Geoffrey Miller (ur. 1965) – amerykański psycholog ewolucyjny.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Geoffrey Miller · Zobacz więcej »

George C. Williams

George Christopher Williams (ur. 12 maja 1926, zm. 8 września 2010) – amerykański biolog, ewolucjonista.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i George C. Williams · Zobacz więcej »

Habitat

Habitat (łac. habitat – mieszka), obrazowo określany jako adres ekologiczny – kompleks specyficznych warunków środowiska życia określonych populacji organizmów.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Habitat · Zobacz więcej »

Helen Fisher

Helen E. Fisher (ur. 1945) – amerykańska antropolog i psycholog, profesor i badaczka ludzkich zachowań na Rutgers University.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Helen Fisher · Zobacz więcej »

Hipoteza łowiecka

Hipoteza łowiecka – zespół przekonań należących do nurtu psychologii ewolucyjnej i antropologii, w którym twierdzi się, że przejście ludzi pierwotnych ze zbieractwa jako głównego sposobu pozyskiwania jedzenia do polowań (zwłaszcza na duże zwierzęta) stało się silnym impulsem stymulującym ewolucję człowieka.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Hipoteza łowiecka · Zobacz więcej »

Hipoteza sawanny

Hipoteza sawanny – hipoteza w psychologii ewolucyjnej zakładająca, że niektóre zachowania człowieka ukierunkowane na wybór miejsca zamieszkania i preferencje krajobrazowe sąwynikiem ewolucyjnej adaptacji przedstawicieli gatunku na równinach sawanny.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Hipoteza sawanny · Zobacz więcej »

Historia społeczna

Historia społeczna – dziedzina badań historycznych zajmująca się dziejami społeczeństw oraz funkcjonujących w ich ramach klas i grup społecznych.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Historia społeczna · Zobacz więcej »

Ian Tattersall

Ian Tattersall (2012) Ian Tattersall – paleoantropolog i kustosz w Amerykańskim Muzeum Historii Naturalnej.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Ian Tattersall · Zobacz więcej »

Irenäus Eibl-Eibesfeldt

Irenäus Eibl-Eibesfeldt (ur. 15 czerwca 1928 w Wiedniu, zm. 2 czerwca 2018 w Starnbergu. Artikel vom 2. Juni 2018, abgerufen am 2. Juni 2018.) – austriacki zoolog, pionier badań w zakresie etologii człowieka (humanoetologii).

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Irenäus Eibl-Eibesfeldt · Zobacz więcej »

Jacques Ruffié

Jacques Ruffié (ur. 22 listopada 1921 w Limoux (Aude), zm. 1 lipca 2004) – francuski hematolog i antropolog fizyczny.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Jacques Ruffié · Zobacz więcej »

Jakub Szacki

Jakub Szacki właśc.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Jakub Szacki · Zobacz więcej »

James Lovelock

James Lovelock James Ephraim Lovelock (ur. 26 lipca 1919 w Letchworth Garden City, zm. 26 lipca 2022 w Dorset) – brytyjski biolog, ekolog.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i James Lovelock · Zobacz więcej »

James Shreeve

James Shreeve – amerykański popularyzator nauki.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i James Shreeve · Zobacz więcej »

Jane Goodall

Jane Goodall i Mr H., 2007 Jane Goodall, właśc.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Jane Goodall · Zobacz więcej »

Jared Diamond

Jared M. Diamond (ur. 10 września 1937 w Bostonie) – amerykański biolog ewolucyjny, fizjolog, biogeograf i wykładowca.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Jared Diamond · Zobacz więcej »

Jądro (anatomia)

Moszna Jądro (łac. testis, l.mn. testes, dosłownie – świadek, orchis, testimonium virile, grec. didymis) – gonada występująca u samców większości zwierząt (z wyjątkiem gąbek).

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Jądro (anatomia) · Zobacz więcej »

Judith Rich Harris

Judith Rich Harris (ur. 10 lutego 1938, zm. 29 grudnia 2018.en nytimes.com, 2019-01-01) – amerykańska psycholog.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Judith Rich Harris · Zobacz więcej »

Koczownik

Saamów (około 1900) Koczownicy w Tybecie (2005) Koczownik, nomada – wędrowiec, członek grupy ludzi nieposiadającej stałego miejsca zamieszkania, przemieszczającej się z miejsca na miejsce, np.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Koczownik · Zobacz więcej »

Koewolucja genetyczno-kulturowa

Koewolucja genetyczno-kulturowa (ang. Dual inheritance theory, DIT) – hipoteza sformułowana przez Charlesa J. Lumsdena i Edwarda O. Wilsona, zgodnie z którąewolucja biologiczna i kulturowa wzajemnie na siebie oddziałująi napędzająsię.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Koewolucja genetyczno-kulturowa · Zobacz więcej »

Kognitywistyka

Do powstania kognitywistyki przyczyniły się m.in. takie dyscypliny jak językoznawstwo, neurobiologia, sztuczna inteligencja, filozofia, antropologia i psychologia Kognitywistyka – dziedzina nauki zajmująca się obserwacjąi analiządziałania zmysłów, mózgu i umysłu, w szczególności ich modelowaniem.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Kognitywistyka · Zobacz więcej »

Komunikacja interpersonalna

Komunikacja interpersonalna, porozumiewanie się międzyosobowe – wymiana komunikatów (językowych i niejęzykowych) między co najmniej dwiema osobami w celu wzajemnego przekazania myśli, uczuć, postaw itp.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Komunikacja interpersonalna · Zobacz więcej »

Konrad Lorenz

Konrad Zacharias Lorenz (ur. 7 listopada 1903 w Wiedniu, zm. 27 lutego 1989 w Altenbergu) – austriacki zoolog i ornitolog, twórca nowoczesnej etologii, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny w 1973 roku.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Konrad Lorenz · Zobacz więcej »

Konstruktywizm społeczny

Konstruktywizm społeczny, konstrukcjonizm społeczny – kierunek, który wyodrębnił się z socjologii wiedzy i upowszechnił się wraz z rozkwitem teorii postmodernistycznej, zasadzający się na przekonaniu, że ludzie postrzegająrzeczywistość poprzez pryzmat swojej kultury i doświadczeń, przypisując temu, co odnotowują, określone znaczenia, i w związku z tym nikt nie może zaobserwować obiektywnej rzeczywistości, oderwanej od nadawanych znaczeń i kontekstów.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Konstruktywizm społeczny · Zobacz więcej »

Kresomózgowie

płat potyliczny Kresomózgowie (łac. telencephalon) – część mózgowia obejmująca półkule mózgu, spoidła mózgu (w tym ciało modzelowate), blaszkę krańcową, jądra podstawne, hipokamp, komory boczne, sklepienie oraz węchomózgowie.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Kresomózgowie · Zobacz więcej »

Krzysztof Szymborski

Krzysztof Szymborski (ur. 3 września 1941) – polski fizyk, historyk i popularyzator nauki mieszkający na stałe w Stanach Zjednoczonych.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Krzysztof Szymborski · Zobacz więcej »

Kultura

Kultura (z, 'uprawa, dbać, pielęgnować, kształcenie’) – wieloznaczny termin pochodzący od („uprawa roli”), interpretowany w wieloraki sposób przez przedstawicieli różnych nauk.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Kultura · Zobacz więcej »

Kultura darów

Kultura darów (także: społeczność darów, wspólnota darów, kultura prezentu, ekonomia darów) – termin antropologiczny określający społeczność, w której status społeczny i relacje zależności między uczestnikami tworzone sąw oparciu o bezinteresownąwymianę dóbr.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Kultura darów · Zobacz więcej »

Kwas deoksyrybonukleinowy

wiązania wodorowe) Widełki replikacyjne DNA Kwas deoksyrybonukleinowy, DNA (z), kwas dezoksyrybonukleinowy – wielkocząsteczkowy organiczny związek chemiczny z grupy kwasów nukleinowych.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Kwas deoksyrybonukleinowy · Zobacz więcej »

Lynn Margulis

Lynn Margulis (ur. 5 marca 1938 w Chicago, zm. 22 listopada 2011 w Amherst) – amerykańska specjalistka w dziedzinie biologii i nauczycielka akademicka, znana z prac naukowych dotyczących teorii endosymbiozy, propagatorka hipotezy Gai, popularyzatorka nauki.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Lynn Margulis · Zobacz więcej »

Małżeństwo

obrączek ślubnych stanowi jeden z symboli małżeństwa Małżeństwo – kulturowo uznany związek, co najmniej dwóch osób, najczęściej mężczyzny i kobiety, zwanych małżonkami, który ustanawia prawa i obowiązki między nimi, jak również między nimi i ich dziećmi, a także między nimi i ich powinowatymi.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Małżeństwo · Zobacz więcej »

Marcin Ryszkiewicz

Marcin Ryszkiewicz (ur. 24 grudnia 1950) – polski geolog, ewolucjonista i popularyzator nauki.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Marcin Ryszkiewicz · Zobacz więcej »

Marek Konarzewski

Marek Konarzewski (ur. 18 czerwca 1961 w Białymstoku) – polski biolog, badacz i popularyzator nauki, profesor nauk biologicznych, pracownik naukowy Uniwersytetu w Białymstoku, członek korespondent PAN, od 2023 prezes PAN.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Marek Konarzewski · Zobacz więcej »

Marshall Sahlins

Marshall David Sahlins (ur. 27 grudnia 1930 w Chicago, zm. 5 kwietnia 2021 tamże) – amerykański antropolog kulturowy.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Marshall Sahlins · Zobacz więcej »

Marvin Harris

Marvin Harris (ur. 18 sierpnia 1927 w Nowym Jorku – zm. 25 października 2001 w Gainesville) – amerykański antropolog kulturowy drugiej połowy XX wieku.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Marvin Harris · Zobacz więcej »

Matt Ridley

Matt Ridley, właśc.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Matt Ridley · Zobacz więcej »

Mechanizm psychiczny

Mechanizm psychiczny – w psychologii ewolucyjnej jest to zespół procesów zachodzących w umyśle jednostki i tworzących jednocześnie ten umysł.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Mechanizm psychiczny · Zobacz więcej »

Memetyka

Memetyka – nauka badająca zarówno teoretycznie, jak i empirycznie, procesy replikacji memów, ich rozprzestrzenianie się i ewolucję.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Memetyka · Zobacz więcej »

Michael P. Ghiglieri

Michael P. Ghiglieri – amerykański podróżnik i naukowiec.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Michael P. Ghiglieri · Zobacz więcej »

Michael Shermer

Michael Shermer Michael Shermer (ur. 8 września 1954 w Glendale w stanie Kalifornia) – historyk nauki, autor publikacji naukowych i popularnonaukowych, sceptyk naukowy, twórca The Skeptics Society (Stowarzyszenia Sceptyków) i wydawca czasopisma "Skeptic", poświęconego głównie śledzeniu oraz podważaniu poglądów pseudonaukowych.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Michael Shermer · Zobacz więcej »

Michael Tomasello

Michael Tomasello (ur. 18 stycznia 1950 w Bartow) – amerykański psycholog rozwojowy, dyrektor Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Michael Tomasello · Zobacz więcej »

Nancy Etcoff

Nancy Etcoff (ur. 1955) – amerykańska psycholog.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Nancy Etcoff · Zobacz więcej »

Natalie Angier

Natalie Angier (ur. 16 lutego 1958 w Bronksie, w Nowym Jorku) – amerykańska pisarka literatury faktu, feministka i dziennikarka tematyki naukowej dla „New York Timesa”.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Natalie Angier · Zobacz więcej »

Neurobiologia

Neurobiologia – termin oznaczający różne dziedziny nauki, których przedmiotem badania jest układ nerwowy.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Neurobiologia · Zobacz więcej »

Nikolaas Tinbergen

Nikolaas „Niko” Tinbergen (ur. 15 kwietnia 1907 w Hadze, zm. 21 grudnia 1988 w Oksfordzie) – holenderski etolog i ornitolog.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Nikolaas Tinbergen · Zobacz więcej »

Niles Eldredge

Niles Eldredge (ur. 25 sierpnia 1943) – amerykański paleontolog i ewolucjonista.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Niles Eldredge · Zobacz więcej »

Odtwarzalność (badania naukowe)

Odtwarzalność, inaczej reprodukowalność, wraz z pojęciami pokrewnymi takimi, jak powielalność (replikowalność) i powtarzalność (zdolność repetycyjna) – to miary z zakresu metodologii nauk oraz statystyki, stosowane przy weryfikowaniu uczciwości badacza lub zespołu badawczego oraz rzetelności badań poprzez odtworzenie ich wyników w badaniach powtórzonych (przez pierwotnego badacza lub zespół badawczy) albo powielonych (przez innego, niezależnego badacza lub zespół badawczy), w ramach ustawicznego procesu autokorygującego w metodzie badawczej.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Odtwarzalność (badania naukowe) · Zobacz więcej »

Orgazm

Orgazm, szczytowanie – moment najsilniejszego podniecenia seksualnego i towarzyszącego mu równie silnego uczucia rozkoszy, będący najczęściej celem, a także zakończeniem stosunku płciowego, aktu masturbacji lub innej formy zachowania seksualnego.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Orgazm · Zobacz więcej »

Paleoantropologia

W pracowni paleoantropologa Stefano Ricci, Uniwersytet w Sienie Paleoantropologia (gr. palaiós „stary, dawny”; ánthrōpos „człowiek”; lógos „słowo, nauka”) – dział antropologii zajmujący się zróżnicowaniem kopalnych form przedludzkich i ludzkich oraz ich filogenezą.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Paleoantropologia · Zobacz więcej »

Paleontologia

mięczaków Paleontologia (gr. παλαιός palaiós „stary”, ṓn „istniejący”, λόγος lógos „nauka”) – nauka z pogranicza biologii i geologii, zajmująca się organizmami kopalnymi, wyprowadzająca na podstawie skamieniałości i śladów działalności życiowej organizmów wnioski ogólne o życiu w przeszłości.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Paleontologia · Zobacz więcej »

Paradygmat

Paradygmat (gr. parádeigma „przykład, wzór”) – zbiór pojęć i teorii tworzących podstawy danej nauki; znaczenie to wprowadził filozof Thomas Kuhn w książce Struktura rewolucji naukowych (ang. The Structure of Scientific Revolutions) z 1962 roku.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Paradygmat · Zobacz więcej »

Pascal Boyer

Pascal Boyer – francuski antropolog kulturowy, reprezentant drugiej fali antropologii kognitywnej.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Pascal Boyer · Zobacz więcej »

Patriarchat (ustrój)

Patriarchat – system społeczny, w którym władza, dziedziczenie i sukcesja przynależądo mężczyzn.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Patriarchat (ustrój) · Zobacz więcej »

Płeć

Symbole, którymi określa się płeć, najczęściej w odniesieniu do ludzi (po lewej – samica, po prawej – samiec) Płeć – zespół cech budowy o charakterze struktur, funkcji i zachowań pozwalających na sklasyfikowanie organizmów na męskie i żeńskie.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Płeć · Zobacz więcej »

Pokrewieństwo

Pokrewieństwo (bracia) Pokrewieństwo – relacja pomiędzy osobami lub osobnikami mającymi wspólnego przodka (prawn. wstępnego).

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Pokrewieństwo · Zobacz więcej »

Potencjał tworzenia efektu cieplarnianego

Potencjał tworzenia efektu cieplarnianego (GWP, z ang. global warming potential) – wskaźnik służący do ilościowej oceny wpływu danej substancji na efekt cieplarniany.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Potencjał tworzenia efektu cieplarnianego · Zobacz więcej »

Prószyński Media

Prószyński Media – polskie wydawnictwo z siedzibąw Warszawie.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Prószyński Media · Zobacz więcej »

Prymatologia

Prymatologia – dział zoologii zajmujący się ssakami naczelnymi.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Prymatologia · Zobacz więcej »

Przyjaźń

''Przyjaźń'' – obraz Louise Catherine Breslau, 1902 Hermanna Kerna, 1904 Jerry'ego Weissa, 2003 Trzej przyjaciele oglądający mecz piłki nożnej Dwie przyjaciółki-nierozłączki Przyjaźń – serdeczne stosunki oparte na wzajemnej życzliwości.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Przyjaźń · Zobacz więcej »

Psychologia

Psi'' jest symbolem psychologii Psychologia (od psyche „dusza”; logos „słowo, myśl, rozumowanie”) – nauka badająca mechanizmy i prawa rządzące psychikąoraz zachowaniami człowieka.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Psychologia · Zobacz więcej »

Psychopatologia

Psychopatologia (patopsychologia,, z języka greckiego ψυχή psyche „dusza”, πάθος pathos „cierpienie” i λόγος logos „słowo, myśl, rozumowanie”) – gałąź psychiatrii i psychologii klinicznej, której domenąjest opisywanie, wyjaśnianie i porządkowanie nieprawidłowych, chorobowych zjawisk psychicznych, którym przypisuje się znaczenie kliniczne, czyli objawów psychopatologicznych lub zespołów objawowych, a których rozpoznanie, analiza i ocena sąprzydatne w postępowaniu terapeutycznym.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Psychopatologia · Zobacz więcej »

Redukcjonizm biologiczny

Redukcjonizm biologiczny – perspektywa metodologiczna powstała w związku z rozwojem koncepcji ewolucyjnej polegająca na sprowadzeniu (redukcji) w opisie ludzkich działań społecznych i kulturowych do mechanicznych (bezrefleksyjnych) efektów zjawisk biologicznych.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Redukcjonizm biologiczny · Zobacz więcej »

Richard Conniff

Richard Conniff – dziennikarz i pisarz amerykański.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Richard Conniff · Zobacz więcej »

Richard Dawkins

Richard Dawkins, właściwie Clinton Richard Dawkins (wym.; ur. 26 marca 1941 w Nairobi w Kenii) – brytyjski zoolog, etolog, ewolucjonista i publicysta.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Richard Dawkins · Zobacz więcej »

Richard Leakey

Richard Erskine Frere Leakey (ur. 19 grudnia 1944 w Nairobi, zm. 2 stycznia 2022) – kenijski paleoantropolog i przyrodnik.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Richard Leakey · Zobacz więcej »

Richard Wrangham

Richard Wrangham (ur. 1948) – brytyjski prymatolog, profesor antropologii biologicznej na Uniwersytecie Harvarda.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Richard Wrangham · Zobacz więcej »

Robert Plomin

Robert Plomin (ur. 1948 w Chicago, Illinois) – amerykański psycholog.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Robert Plomin · Zobacz więcej »

Robert Trivers

Robert Trivers (ur. 19 lutego 1943 w Waszyngtonie) – amerykański socjobiolog.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Robert Trivers · Zobacz więcej »

Robert Wright (dziennikarz)

Robert Wright (ur. 15 stycznia 1957 w Lawtonie) – amerykański dziennikarz, autor kilku światowej sławy książek poruszających tematy psychologii ewolucyjnej, religii czy teorii gier, profesor wizytujący na Uniwersytecie w Pensylwanii.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Robert Wright (dziennikarz) · Zobacz więcej »

Robin Baker

Robin Baker (ur. 13 marca 1944) – brytyjski zoolog i popularyzator nauki.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Robin Baker · Zobacz więcej »

Routledge Encyclopedia of Philosophy

Routledge Encyclopedia of Philosophy – encyklopedia filozofii pod redakcjąEdwarda Craiga.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Routledge Encyclopedia of Philosophy · Zobacz więcej »

Rozmnażanie płciowe

Rozmnażanie płciowe, generatywne – rozmnażanie za pomocąhaploidalnych komórek rozrodczych (gamet) – męskiej i żeńskiej, powstających zazwyczaj w wyspecjalizowanych narządach płciowych (u zwierząt) lub organach generatywnych (u roślin).

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Rozmnażanie płciowe · Zobacz więcej »

Sarah Blaffer Hrdy

Sarah Blaffer Hrdy (ur. 11 lipca 1946) – amerykańska antropolog i prymatolog; zwolenniczka psychologii ewolucyjnej i socjobiologii.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Sarah Blaffer Hrdy · Zobacz więcej »

Sawanna

Tanzanii Sawanna – formacja trawiasta strefy międzyzwrotnikowej o klimacie gorącym, z wyraźnie zaznaczonąporąsuchąoraz porądeszczową.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Sawanna · Zobacz więcej »

Science

Science – recenzowane czasopismo naukowe wydawane przez American Association for the Advancement of Science.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Science · Zobacz więcej »

Seksualność

Seksualność jest wrodzoną, naturalnąfunkcjąorganizmu ludzkiego i jednym z zasadniczych czynników motywujących do podejmowania więzi i kontaktów interpersonalnych, mającym wymiar biologiczny, psychiczny, społeczno-kulturowy i. Seksualny potencjał fizjologiczny człowieka ulega kształtowaniu przez doświadczenia życiowe.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Seksualność · Zobacz więcej »

Socjobiologia

Socjobiologia – syntetyczna dyscyplina naukowa, której celem jest wyjaśnianie zachowań społecznych, także zachowań Homo sapiens, poprzez rozpatrywanie ich w kontekście działania doboru naturalnego jako mechanizmu działającego na poziomie organizmu lub poszczególnych genów (egoizm genetyczny).

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Socjobiologia · Zobacz więcej »

Stephen Jay Gould

Stephen Jay Gould (ur. 10 września 1941 w Nowym Jorku, zm. 20 maja 2002) – amerykański paleontolog, popularyzator ewolucjonizmu.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Stephen Jay Gould · Zobacz więcej »

Steve Jones (biolog)

Steve Jones (2012) Steve Jones (ur. 24 marca 1944 w Aberystwyth w Walii) – brytyjski biolog, profesor genetyki i kierowniki wydziału biologii na University College London.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Steve Jones (biolog) · Zobacz więcej »

Steve Olson

Steve Olson – pisarz amerykański specjalizujący się w pisaniu książek o nauce, matematyce i polityce społecznej.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Steve Olson · Zobacz więcej »

Steven Pinker

Steven Arthur Pinker (ur. 18 września 1954 w Montrealu) – kanadyjsko-amerykański psycholog, zajmujący się psychologiąkognitywną, językoznawca oraz autor publikacji popularnonaukowych.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Steven Pinker · Zobacz więcej »

Szympans karłowaty

Szympans karłowaty, bonobo (Pan paniscus) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny Homininae w obrębie rodziny człowiekowatych (Hominidae), jeden z dwóch gatunków szympansów, odkryty w 1928 roku.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Szympans karłowaty · Zobacz więcej »

Szympans zwyczajny

Szympans zwyczajny (Pan troglodytes) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny Homininae w obrębie rodziny człowiekowatych (Hominidae), jeden z dwóch gatunków szympansów, hominidów najbliżej spokrewnionych z rodzajem Homo.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Szympans zwyczajny · Zobacz więcej »

Teoria gier

Teoria gier – dział matematyki zajmujący się badaniem optymalnego zachowania w przypadku konfliktu interesów.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Teoria gier · Zobacz więcej »

Teoria umysłu

Przykład wykorzystania technologii umysł-komputer Teoria umysłu (teoria mechanizmu umysłowego) – charakterystyczne dla homininów i prawdopodobnie także innych człowiekowatych rozumienie innych istot (osób, osobników) poprzez uświadomienie sobie, że mająumysły, dzięki którym mogąmieć innąwiedzę o otaczającym świecie.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Teoria umysłu · Zobacz więcej »

Tomasz Szlendak

Tomasz Szlendak (ur. 1 marca 1974 w Toruniu) – socjolog, profesor zwyczajny na Wydziale Filozofii i Nauk Społecznych UMK, dyrektor Szkoły Doktorskiej Nauk Społecznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Tomasz Szlendak · Zobacz więcej »

Władysław Kunicki-Goldfinger

Władysław Jerzy H. Kunicki-Goldfinger (ur. 13 lutego 1916 w Krakowie, zm. 14 sierpnia 1995 w Warszawie) – polski mikrobiolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, działacz socjalistyczny.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Władysław Kunicki-Goldfinger · Zobacz więcej »

Wiedza i Życie

Okładka miesięcznika „Wiedza i Życie” z grudnia 1926, rok I, zeszyt 10 „Wiedza i Życie” – jeden z najstarszych polskich miesięczników popularnonaukowych, wydawany od 1926 roku, z wyjątkiem II wojny światowej (1939–1945) i stanu wojennego (1981–1983); od 2020 wydawany przez wydawnictwo „Polityka”.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Wiedza i Życie · Zobacz więcej »

William Donald Hamilton

William Donald Hamilton (ur. 1 sierpnia 1936 w Kairze, zm. 7 marca 2000 w Oksfordzie) – brytyjski biolog ewolucyjny, uważany obok Ronalda Fishera za największego teoretyka ewolucji biologicznej w XX wieku.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i William Donald Hamilton · Zobacz więcej »

Wojna

II wojny światowej Wojna – zorganizowany konflikt zbrojny między państwami, narodami lub grupami etnicznymi, religijnymi czy społecznymi.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Wojna · Zobacz więcej »

Wolfgang Wickler

Wolfgang Wickler Wolfgang Wickler (ur. 18 listopada 1931 w Berlinie) – niemiecki zoolog i etolog, uczeń i kontynuator badań Konrada Lorenza.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Wolfgang Wickler · Zobacz więcej »

Współpraca

Współpraca – zdolność tworzenia więzi i współdziałania z innymi, umiejętność pracy w grupie na rzecz osiągania wspólnych celów, umiejętność zespołowego wykonywania zadań i wspólnego rozwiązywania problemów.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Współpraca · Zobacz więcej »

Zbiorowość społeczna

Zbiorowość społeczna (zbiorowość ludzka) w socjologii – zbiór osób, zajmujących w danym czasie, trwale lub nie, danąprzestrzeń, między którymi dochodzi do interakcji i pojawiać mogąsię stosunki społeczne.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Zbiorowość społeczna · Zobacz więcej »

Zmienna zakłócająca

problem pominiętej zmiennej polega na nieuwzględnieniu w modelu czynników typu Z. Dla kontrastu, statystyczne kontrolowanie zmiennych typu M i K jest jednak także niepożądane, i również zwiększa błąd oszacowania. Zmienna zakłócająca (także: czynnik zakłócający) – zewnętrzny czynnik wpleciony w badany związek przyczynowo-skutkowy, który wpływając zarówno na zmiennąobjaśniającąi zmiennąobjaśnianą, zmienia ich obserwowanąwspółzmienność (prawdopodobieństwo warunkowe), w skrajnym przypadku tworząc całkowicie pozornąkorelację.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Zmienna zakłócająca · Zobacz więcej »

Zoologia

Zoologia (zoon – zwierzę; λόγος, logos – nauka) – dział biologii badający zwierzęta.

Nowy!!: Psychologia ewolucyjna i Zoologia · Zobacz więcej »

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »