Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Pobieranie
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Purytanizm

Indeks Purytanizm

Purytanizm (z czysty) – ruch religijno-społeczny w XVI i XVII-wiecznej Anglii, mający na celu „oczyszczenie” Kościoła anglikańskiego z pozostałości po katolicyzmie w liturgii i teologii.

48 kontakty: Angielska wojna domowa, Anglia, Anglikanizm, Bałwochwalstwo, Biblia genewska, Biblia króla Jakuba, Biskup, Boskie prawo królów, Chrześcijaństwo, Dysydent (religia), Elżbieta I Tudor, Erastianizm, Ewangelikalizm, Izba Lordów, Jakub I Stuart, Jan Kalwin, John Owen (teolog), Kalwinizm, Karol I Stuart, Katolicyzm, Kawalerowie, Kościół Szkocji, Konfesja westminsterska, Kongregacjonalizm, Liturgia, Luteranizm, Mały Katechizm Westminsterski, Maria I Tudor, Modlitewnik powszechny, Moralność, Nowy Świat, Ojcowie Kościoła, Okrągłogłowi, Organy, Par (tytuł brytyjski), Pogaństwo, Powszechne kapłaństwo wszystkich wierzących, Prezbiterianizm, Protestantyzm, Richard Baxter, Richard Hooker, Sąd kościelny, Starożytny Rzym, Szabat, Szata liturgiczna, Teologia, Traktat (nauka), William Laud.

Angielska wojna domowa

Poszczególne fazy I wojny domowej Karol I Stuart Oliver Cromwell Richard Cromwell Karol II Stuart Angielska wojna domowa (także rewolucja angielska lub wojna domowa w Anglii –) – cykl trzech wojen domowych oraz ciąg politycznych machinacji, rozgrywających się pomiędzy parlamentarzystami i rojalistami od 1642 do 1651.

Nowy!!: Purytanizm i Angielska wojna domowa · Zobacz więcej »

Anglia

Anglia – kraj stanowiący część Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

Nowy!!: Purytanizm i Anglia · Zobacz więcej »

Anglikanizm

Anglikanizm – jedna z gałęzi chrześcijaństwa, która powstała w Anglii w XVI wieku.

Nowy!!: Purytanizm i Anglikanizm · Zobacz więcej »

Bałwochwalstwo

Złotego cielca”, Nicolas Poussin Bałwochwalstwo, idolatria („obraz, posąg”, latreia „kult”) – grzech w religiach abrahamowych, polegający w podstawowym znaczeniu na oddawaniu czci wizerunkom bogów czy bóstw – bałwanom, idolom.

Nowy!!: Purytanizm i Bałwochwalstwo · Zobacz więcej »

Biblia genewska

Biblia genewska – protestancki przekład Pisma Świętego na język angielski, dokonany przez Williama Whittinghama i jego współpracowników, wydany w 1560 roku.

Nowy!!: Purytanizm i Biblia genewska · Zobacz więcej »

Biblia króla Jakuba

Biblia króla Jakuba (w skrócie: KJV), Wersja Autoryzowana (w skrócie: AV) – protestanckie, angielskie tłumaczenie Biblii zamówione na potrzeby Kościoła Anglii przez króla Jakuba I. W 1604 roku król zgodził się by w kościołach czytano zrewidowany przekład Biblii w języku angielskim.

Nowy!!: Purytanizm i Biblia króla Jakuba · Zobacz więcej »

Biskup

tempera na desce z XV wieku. Biskup (nadzorca, opiekun) – w Kościołach chrześcijańskich zwierzchnik kościoła partykularnego „jako zastępca i wysłannik Chrystusa”.

Nowy!!: Purytanizm i Biskup · Zobacz więcej »

Boskie prawo królów

Boskie prawo królów – koncepcja filozoficzno-polityczna uzasadniająca absolutnąwładzę monarchów jej boskągenezągłoszona w Europie Zachodniej od XVII w. do XVIII w., w Rosji od XVI w. do początków XX wieku.

Nowy!!: Purytanizm i Boskie prawo królów · Zobacz więcej »

Chrześcijaństwo

Chrześcijaństwo (Christianismós), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej.

Nowy!!: Purytanizm i Chrześcijaństwo · Zobacz więcej »

Dysydent (religia)

Dysydent (– niezgadzający się) – pojęcie utożsamiane z innowiercą, osoba wyznania chrześcijańskiego, innego od dominującego w danym miejscu i czasie.

Nowy!!: Purytanizm i Dysydent (religia) · Zobacz więcej »

Elżbieta I Tudor

Elżbieta w wieku 13 lat Elżbieta I Tudor (ur. 7 września 1533 w Greenwich, zm. 24 marca 1603 w Richmond) – królowa Anglii i Irlandii (panowała od 17 listopada 1558 do śmierci w 1603, czyli 44 lata), córka Henryka VIII i jego drugiej żony Anny Boleyn.

Nowy!!: Purytanizm i Elżbieta I Tudor · Zobacz więcej »

Erastianizm

Erastianizm (ang. Erastianism) – zwierzchność państwa nad Kościołem w sprawach religijnych, umożliwiająca (ograniczoną) ingerencję państwa w kwestie doktrynalne i liturgiczne.

Nowy!!: Purytanizm i Erastianizm · Zobacz więcej »

Ewangelikalizm

Zbór ewangeliczny w Toruniu, Polska Rosji. Ewangelikalizm (ewangelikalne chrześcijaństwo, ewangeliczne chrześcijaństwo) – nurt pobożnościowy w protestantyzmie, oparty na specyficznej duchowości.

Nowy!!: Purytanizm i Ewangelikalizm · Zobacz więcej »

Izba Lordów

Izba Lordów (ang. House of Lords) – izba wyższa dwuizbowego parlamentu brytyjskiego, który oprócz tego składa się też z Izby Gmin i suwerena (monarchy).

Nowy!!: Purytanizm i Izba Lordów · Zobacz więcej »

Jakub I Stuart

Jakub I (ur. 19 czerwca 1566 w Edynburgu, zm. 27 marca 1625 w Theobalds House) – król Szkocji (jako Jakub VI) w latach 1567–1625 i król Anglii w latach 1603–1625.

Nowy!!: Purytanizm i Jakub I Stuart · Zobacz więcej »

Jan Kalwin

Jan Kalwin, albo również Jean Calvin (ur. 10 lipca 1509 w Noyon, zm. 27 maja 1564 w Genewie) – francuski teolog protestancki, reformator, kaznodzieja, pisarz i organizator życia duchowego w Szwajcarii w okresie reformacji.

Nowy!!: Purytanizm i Jan Kalwin · Zobacz więcej »

John Owen (teolog)

John Owen (ur. 1616, zm. 1683) – największy reformator XVII w., „książę purytanów”, doktor teologii, pastor, wicekanclerz Uniwersytetu w Oksfordzie, kapelan Olivera Cromwella, zwolennik tolerancji religijnej wobec protestanckich dysydentów.

Nowy!!: Purytanizm i John Owen (teolog) · Zobacz więcej »

Kalwinizm

Kalwinizm, ewangelicyzm reformowany – jeden z czołowych nurtów protestantyzmu, obok luteranizmu.

Nowy!!: Purytanizm i Kalwinizm · Zobacz więcej »

Karol I Stuart

Karol I Stuart (ur. 19 listopada 1600 w Dunfermline, Fife; zm. 30 stycznia 1649 w Londynie) – król Anglii i Szkocji w latach 1625-1649, syn Jakuba I Stuarta, króla Anglii i Szkocji (jako Jakub VI) oraz Anny, córki króla Danii Fryderyka II.

Nowy!!: Purytanizm i Karol I Stuart · Zobacz więcej »

Katolicyzm

Katolicyzm – jeden z głównych odłamów chrześcijaństwa, najliczniejsze wyznanie chrześcijańskie, oparte na Piśmie Świętym i Tradycji apostolskiej.

Nowy!!: Purytanizm i Katolicyzm · Zobacz więcej »

Kawalerowie

Kawalerowie (ang. Cavaliers) – rojaliści, zwolennicy króla Karola podczas angielskiej wojny domowej w XVII wieku.

Nowy!!: Purytanizm i Kawalerowie · Zobacz więcej »

Kościół Szkocji

Kościół Szkocji (ang. Church of Scotland, scots Kirk o Scotland, szkoc. gael. Eaglais na h-Alba) – jest największym (42% ludności w 2005 r.) i jedynym narodowym kościołem w Szkocji.

Nowy!!: Purytanizm i Kościół Szkocji · Zobacz więcej »

Konfesja westminsterska

Westminsterskie Wyznanie Wiary – jedno z najważniejszych protestanckich wyznań wiary, powstałe w Londynie w 1646.

Nowy!!: Purytanizm i Konfesja westminsterska · Zobacz więcej »

Kongregacjonalizm

Kongregacjonalizm (z, wspólnota) – forma organizacji Kościołów protestanckich, której podstawąjest niezależność i autonomia poszczególnych wspólnot.

Nowy!!: Purytanizm i Kongregacjonalizm · Zobacz więcej »

Liturgia

Liturgia (gr. λειτουργια – działanie na rzecz ludu, leitos od laos – lud i ergon – praca) – w starożytnej Grecji działania konkretnej osoby lub społeczności na rzecz obywateli, obecnie – publiczna forma kultu religijnego, dotycząca całokształtu zrytualizowanych, zbiorowych i ściśle określonych czynności sakralnych, ustalonych przez kapłanów danej religii.

Nowy!!: Purytanizm i Liturgia · Zobacz więcej »

Luteranizm

Luteranizm – doktryna teologiczna i chrześcijański ruch reformacyjny, zapoczątkowany przez Marcina Lutra w XVI wieku (za datę jego rozpoczęcia uważa się rok 1517).

Nowy!!: Purytanizm i Luteranizm · Zobacz więcej »

Mały Katechizm Westminsterski

Mały Katechizm Westminsterski – został napisany w Anglii w latach czterdziestych XVII wieku i zatwierdzony w 1647 roku.

Nowy!!: Purytanizm i Mały Katechizm Westminsterski · Zobacz więcej »

Maria I Tudor

Maria I Tudor (ur. 18 lutego 1516 w Greenwich, zm. 17 listopada 1558 w Londynie), zwana KrwawąMarią(Bloody Mary) – królowa Anglii w latach 1553–1558, wcześniej księżniczka angielska, królowa Hiszpanii w latach 1556–1558, córka króla Anglii Henryka VIII Tudora i jego pierwszej żony, królowej Katarzyny Aragońskiej, wdowy po starszym bracie Henryka, Arturze Tudorze, córki Ferdynanda II Katolickiego, króla Aragonii, i Izabeli I Katolickiej, królowej Kastylii.

Nowy!!: Purytanizm i Maria I Tudor · Zobacz więcej »

Modlitewnik powszechny

Modlitewnik Powszechny (dosł. Księga Wspólnych Modlitw) – księga liturgiczna; zbiorcza nazwa licznych modlitewników Kościoła Anglii oraz innych kościołów anglikańskich, używanych m.in.

Nowy!!: Purytanizm i Modlitewnik powszechny · Zobacz więcej »

Moralność

Moralność – zbiór zasad (norm), które określają, co jest dobre, a co złe.

Nowy!!: Purytanizm i Moralność · Zobacz więcej »

Nowy Świat

Nowy Świat (obszar zielony), Stary Świat (obszar szary) Amerigo Vespucci budzi Amerykę. Alegoryczna rycina z XVI wieku Nowy Świat – wspólna nazwa (holonim) kilku części świata, zwłaszcza lądów.

Nowy!!: Purytanizm i Nowy Świat · Zobacz więcej »

Ojcowie Kościoła

Ojcowie Kościoła – pisarze i teologowie we wczesnym chrześcijaństwie, w epoce bezpośrednio po czasach apostolskich, aż do czasów średniowiecza.

Nowy!!: Purytanizm i Ojcowie Kościoła · Zobacz więcej »

Okrągłogłowi

„Okrągłogłowy” purytanin z wojsk parlamentu (mal. John Pettie) Okrągłogłowi (ang. Roundheads) – potoczna nazwa purytańskich zwolenników parlamentu podczas angielskiej wojny domowej.

Nowy!!: Purytanizm i Okrągłogłowi · Zobacz więcej »

Organy

Organy – klawiszowy, dęty instrument muzyczny z grupy aerofonów, umieszczany najczęściej w kościołach, salach koncertowych, synagogach reformowanych i aulach.

Nowy!!: Purytanizm i Organy · Zobacz więcej »

Par (tytuł brytyjski)

Par (od łac. par, „równy”; ang. peer) – zwrot określający utytułowanąarystokrację Wielkiej Brytanii.

Nowy!!: Purytanizm i Par (tytuł brytyjski) · Zobacz więcej »

Pogaństwo

Poganie – deprecjonujące określenie używane przez chrześcijan wobec wyznawców religii niechrześcijańskich, głównie niemonoteistycznych, politeistycznych i animalistycznych, w Polsce od XII wieku określeniem „poganin” posługiwano się jako formązniewagi.

Nowy!!: Purytanizm i Pogaństwo · Zobacz więcej »

Powszechne kapłaństwo wszystkich wierzących

Powszechne kapłaństwo wszystkich wierzących (względnie: powszechne kapłaństwo chrześcijan lub kapłaństwo wszystkich ochrzczonych) jest doktrynąznanąwe wszystkich nurtach chrześcijaństwa, szczególnie akcentowanąw protestantyzmie.

Nowy!!: Purytanizm i Powszechne kapłaństwo wszystkich wierzących · Zobacz więcej »

Prezbiterianizm

Woodstock Prezbiterianizm (z gr. πρεσβύτερος, „starszy”) – krąg protestanckich Kościołów reformowanych charakteryzujących się ustrojem opartym na władzy prezbiterów, czyli starszych zborów (duchownych i świeckich).

Nowy!!: Purytanizm i Prezbiterianizm · Zobacz więcej »

Protestantyzm

Protestantyzm – jedna z głównych gałęzi chrześcijaństwa, obok katolicyzmu i prawosławia, na którąskładająsię wspólnoty religijne powstałe na skutek ruchów reformacyjnych wewnątrz Kościoła rzymskokatolickiego rozpoczętych wystąpieniem Marcina Lutra w XVI wieku oraz ruchów przebudzeniowych w łonie macierzystych wyznań protestanckich w kolejnych stuleciach.

Nowy!!: Purytanizm i Protestantyzm · Zobacz więcej »

Richard Baxter

Richard Baxter Richard Baxter (ur. 12 listopada 1615, zm. 8 grudnia 1691) – angielski teolog purytański, nazywany przez Deana Stanleya „głównym angielskim scholastykiem protestanckim”.

Nowy!!: Purytanizm i Richard Baxter · Zobacz więcej »

Richard Hooker

Richard Hooker (ur. w marcu 1554 w Exter, zm. 3 listopada 1600 w Bishopsbourne) – duchowny i teolog anglikański.

Nowy!!: Purytanizm i Richard Hooker · Zobacz więcej »

Sąd kościelny

Sąd kościelny – sąd działający w imieniu Kościoła, którego wyroki opierająsię na prawie kanonicznym.

Nowy!!: Purytanizm i Sąd kościelny · Zobacz więcej »

Starożytny Rzym

cesarstwo nicejskie, Despotat Epiru i Despotat Morei Starożytny Rzym – cywilizacja rozwijająca się w basenie Morza Śródziemnego i części Europy.

Nowy!!: Purytanizm i Starożytny Rzym · Zobacz więcej »

Szabat

Szabat (lub יוֹם הַשַׁבָּת, od rdzenia szbt: szin + bet/bejt + taw.

Nowy!!: Purytanizm i Szabat · Zobacz więcej »

Szata liturgiczna

Haftowane stroje liturgiczne, ornat oraz mitra (po lewej), dalmatyka (po prawej) Szaty liturgiczne na ekspozycji w Muzeum Warszawskiej Metropolii Prawosławnej Szata liturgiczna (strój liturgiczny) – rodzaj odzieży stosowanej w czasie liturgii, mającej na celu określenie i zaznaczenie funkcji osoby jąnoszącej.

Nowy!!: Purytanizm i Szata liturgiczna · Zobacz więcej »

Teologia

Akademii Krakowskiej Teologia (gr. θεος, theos, „Bóg”, + λογος, logos, „nauka”) lub sacra doctrina (święta nauka); bogoznawstwo – refleksja nad doktrynami religijnymi, wykraczająca poza religioznawstwo – nieoceniające ich prawdziwości – oraz poza filozofię religii, która to nie opiera się na wierze.

Nowy!!: Purytanizm i Teologia · Zobacz więcej »

Traktat (nauka)

Traktat – tekst naukowy w formie rozbudowanej rozprawy, zazwyczaj bardzo obszernej.

Nowy!!: Purytanizm i Traktat (nauka) · Zobacz więcej »

William Laud

William Laud (ur. 7 października 1573, zm. 10 stycznia 1645) – anglikański arcybiskup Canterbury i prymas całej Anglii od 1633 roku.

Nowy!!: Purytanizm i William Laud · Zobacz więcej »

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »