Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Rozpad ZSRR

Indeks Rozpad ZSRR

ZSRR na mapie świata Uzbekistan Rozpad ZSRR – proces rozpadu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ówcześnie największego państwa świata) zapoczątkowany ogłoszeniem suwerenności przez EstońskąSRR 16 listopada 1988 i zakończony deklaracjąo samorozwiązaniu ZSRR uchwalonąprzez Radę NajwyższąZSRR 26 grudnia 1991Deklaracja № 142-Н Rady Najwyższej ZSRR z 26 grudnia 1991, formalnie rozwiązująca ZSRR jako państwo i podmiot prawa międzynarodowego. ru.

76 kontakty: Ałmaty, Akt Przywrócenia Państwa Litewskiego, Armeńska Socjalistyczna Republika Radziecka, Armenia, Armia Radziecka, Azerbejdżańska Socjalistyczna Republika Radziecka, Azerbejdżan, Łeonid Krawczuk, Łotwa, Białoruś, Biurokracja, Boris Pugo, Borys Jelcyn, Deficyt budżetowy, Dmitrij Jazow, Doktryna Breżniewa, Eduard Szewardnadze, Estońska Socjalistyczna Republika Radziecka, Estonia, Europa Środkowo-Wschodnia, Flaga Rosji, Flaga Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, G7 (grupa), Górnictwo, Górski Karabach, Głasnost, George H.W. Bush, Giennadij Janajew, Gruzja, Jesień Ludów, Kaukaz Południowy, Kazachstan, KGB, Kirgistan, Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego, Konstantin Czernienko, Konstytucja Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, Kraje bałtyckie, Kreml moskiewski, Litwa, Michaił Gorbaczow, Mołdawia, Niepodległość, Obszar postradziecki, Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, Półwysep Krymski, Pieriestrojka, Porozumienie białowieskie, Prywatyzacja, Przestępczość, ..., Pucz moskiewski, Rada Najwyższa ZSRR, Radziecka interwencja w Afganistanie, Republiki ZSRR, Rosja, Rozpad Czechosłowacji, Rozpad Jugosławii, Stanisłau Szuszkiewicz, Suwerenność, Tadżykistan, Tbilisi, The New York Times, Turkmenistan, Ukraina, Uzbekistan, Walentin Pawłow, Władimir Kriuczkow, Wilno, Wołodymyr Iwaszko, Wolny rynek, Wspólnota Niepodległych Państw, Wyścig zbrojeń, Wydarzenia styczniowe, Zimna wojna, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, Związek Suwerennych Państw. Rozwiń indeks (26 jeszcze) »

Ałmaty

Ałmaty nocąCentrum miasta nocąDzielnica biznesowa Centrum miasta Jezioro Sajran położone koło miasta Port lotniczy Ałmaty Metro w Ałmaty Trolejbus w Ałmaty Ałmaty (stara nazwa Ałma-Ata) – największe miasto i do 1997 stolica Kazachstanu, położone w południowo-wschodniej części kraju, na wysokości ok.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Ałmaty · Zobacz więcej »

Akt Przywrócenia Państwa Litewskiego

Akt Przywrócenia Państwa Litewskiego, także: Akt 11 marca – deklaracja niepodległości uchwalona 11 marca 1990 roku przez parlament Litewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Akt Przywrócenia Państwa Litewskiego · Zobacz więcej »

Armeńska Socjalistyczna Republika Radziecka

Armeńska Socjalistyczna Republika Radziecka, Armenia (ros. Армянская Советская Социалистическая Республика, orm. Հայկական Սովետական Սոցիալիստական Հանրապետություն) – republika utworzona przez bolszewików w 1920 roku w związku z rewolucjąpaździernikowąpo rozpadzie Imperium Rosyjskiego.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Armeńska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Armenia

Armenia (– Hajastạn), Republika Armenii (orm. Հայաստանի Հանրապետություն – Hajastani Hanrapetut’jun) – państwo śródlądowe na pograniczu Europy i Azji, na Kaukazie Południowym.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Armenia · Zobacz więcej »

Armia Radziecka

Armia Radziecka – oficjalna nazwa wojsk lądowych, sił powietrznych, wojsk obrony przeciwlotniczej i wojsk rakietowych przeznaczenia strategicznego Sił Zbrojnych ZSRR (w latach 1946–1991) i WNP (1991–1992), które tworzyła razem z marynarką, wojskami pogranicznymi i wewnętrznymi.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Armia Radziecka · Zobacz więcej »

Azerbejdżańska Socjalistyczna Republika Radziecka

Azerbejdżańska Socjalistyczna Republika Radziecka, Azerbejdżan (/) – proklamowana 28 kwietnia 1920 była jednąz republik radzieckich.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Azerbejdżańska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Azerbejdżan

Położenie Azerbejdżanu w Eurazji Azerbejdżan, Republika Azerbejdżanu – państwo położone na Kaukazie Południowym z wybrzeżem nad Morzem Kaspijskim.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Azerbejdżan · Zobacz więcej »

Łeonid Krawczuk

Kijowie w 2009 wielkiego głodu Znaczek pocztowy wydany z okazji 80. urodzin Łeonida Krawczuka Łeonid Makarowycz Krawczuk, ukr. Леонід Макарович Кравчук (ur. 10 stycznia 1934 w Żytyniu Wielkim, zm. 10 maja 2022) – ukraiński polityk i działacz komunistyczny.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Łeonid Krawczuk · Zobacz więcej »

Łotwa

Łotwa, Republika Łotewska – państwo unitarne w Europie Północnej, jeden z krajów nadbałtyckich, położony w przeważającej części w dorzeczu Dźwiny.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Łotwa · Zobacz więcej »

Białoruś

Białoruś, Republika Białorusi (biał.,, Bielarus’, Respublika Bielarus; lub Formąoficjalnie stosowanąjest według białoruskiego prawodawstwa Беларусь, natomiast Белоруссия to nazwa tradycyjnie stosowana w Rosji i uznawana za poprawnąprzez tamtejszych językoznawców.) – państwo w Europie Wschodniej.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Białoruś · Zobacz więcej »

Biurokracja

Rycina z początku XVIII wieku przedstawiająca biuro. Widoczne sąna niej pisemna forma komunikacji oraz zbiory archiwalne w tle Biurokracja (od słów – „urząd, biuro, biurko” i gr. kratos – „władza”) – scentralizowany system organizacyjny, w którym władza powiązana jest z urzędem.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Biurokracja · Zobacz więcej »

Boris Pugo

Boris Karłowicz Pugo (ur. 19 lutego 1937 w Twerze, zm. 22 sierpnia 1991 w Moskwie) – polityk radziecki.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Boris Pugo · Zobacz więcej »

Borys Jelcyn

puczu moskiewskiego Borys Nikołajewicz Jelcyn (ur. 1 lutego 1931 w Butce, zm. 23 kwietnia 2007 w Moskwie) – radziecki i rosyjski polityk.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Borys Jelcyn · Zobacz więcej »

Deficyt budżetowy

Deficyt budżetowy – ujemne saldo w budżecie instytucji – sytuacja, w której wydatki w budżecie danej instytucji sąwyższe niż jej dochody w danym okresie rozliczeniowym (roku budżetowym).

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Deficyt budżetowy · Zobacz więcej »

Dmitrij Jazow

Dmitrij Timofiejewicz Jazow (ur. 8 listopada 1924 w Jazowie, zm. 25 lutego 2020 w Moskwie) – radziecki wojskowy i polityk, marszałek Związku Radzieckiego (ostatni mianowany), uczestnik II wojny światowej.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Dmitrij Jazow · Zobacz więcej »

Doktryna Breżniewa

Leonid Breżniew Doktryna Breżniewa (zwana także doktryną„ograniczonej suwerenności”) – przyjęta w 1968 roku doktryna radziecka stwierdzająca, że w krajach Układu Warszawskiego obowiązuje ograniczenie suwerenności państw członkowskich na rzecz interesów wspólnoty socjalistycznej (w praktyce ZSRR).

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Doktryna Breżniewa · Zobacz więcej »

Eduard Szewardnadze

Eduard Szewardnadze (ur. 25 stycznia 1928 w Gurii, zm. 7 lipca 2014 w Tbilisi) – radziecki i gruziński polityk, minister spraw zagranicznych ZSRR od 2 lipca 1985 do 20 grudnia 1990 oraz od 19 listopada do 25 grudnia 1991, prezydent Gruzji od 26 listopada 1995 do 23 listopada 2003.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Eduard Szewardnadze · Zobacz więcej »

Estońska Socjalistyczna Republika Radziecka

Estońska Socjalistyczna Republika Radziecka – republika sowiecka utworzona w sierpniu 1940 roku po okupacji terytorium Estonii 17 czerwca 1940 przez Armię Czerwonąi formalnej aneksji jej terytorium przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich 6 sierpnia 1940.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Estońska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Estonia

Estonia, Republika Estońska (est. Eesti Vabariik) – państwo unitarne w Europie Północnej, nad Morzem Bałtyckim, nad ZatokąFińską, nad którąleży Tallinn, stolica i największe miasto kraju, i ZatokąRyską.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Estonia · Zobacz więcej »

Europa Środkowo-Wschodnia

Europa Środkowo-Wschodnia – nazwa stosowana dla określenia europejskich państw mających wspólne korzenie kulturowe i historyczneJ.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Europa Środkowo-Wschodnia · Zobacz więcej »

Flaga Rosji

Flaga Rosji – jeden z symboli państwowych Federacji Rosyjskiej, w użyciu od 1668 roku jako flaga carska i nieco później rosyjski sztandar narodowy.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Flaga Rosji · Zobacz więcej »

Flaga Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich

Flaga Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich – jeden z symboli Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Flaga Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich · Zobacz więcej »

G7 (grupa)

G7, G8 (w latach 1997–2014), G6 (w latach 1975–1976) – grupa siedmiu państw (międzyrządowe forum polityczne), które tworząnajwiększe rozwinięte gospodarki i demokracje na świecie: Stany Zjednoczone, Japonia, Niemcy, Wielka Brytania, Francja, Włochy i Kanada (od 1976).

Nowy!!: Rozpad ZSRR i G7 (grupa) · Zobacz więcej »

Górnictwo

Kopalnia odkrywkowa Garzweiler, Niemcy Katowicach Stare narzędzia górnicze używane na terenie Śląska mundurach górniczych Górnicy po pracy (Limburgia (Holandia)) Górnictwo (kopalnictwo) – dziedzina przemysłu obejmująca ogół działalności zmierzającej do wydobycia kopaliny i jej przygotowania w procesie wzbogacania (obniżania zawartości zanieczyszczeń) do zastosowania w różnych dziedzinach przemysłu (wydobywanie surowców mineralnych lub organicznych, np. torfu, w kopalniach) bądź bezpośredniego wykorzystania w życiu codziennym.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Górnictwo · Zobacz więcej »

Górski Karabach

Górski Karabach (trl. Lernajin Gharabagh), oficjalnie: Republika Górskiego Karabachu (orm., trl. Lernajin Gharabaghi Hanrapetutjun), także: Arcach, Republika Arcach (orm., trl. Artsakhi Hanrapetutjun) – państwo nieuznawane istniejące w latach 1991–2023, do 2023 roku zamieszkane w zdecydowanej większości przez Ormian, formalnie uznawane przez cały ten czas za część Azerbejdżanu, w rzeczywistości funkcjonujące jako samodzielny organizm państwowy.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Górski Karabach · Zobacz więcej »

Głasnost

Głasnost („jawność”) – element reform Michaiła Gorbaczowa przeprowadzony w ramach pieriestrojki.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Głasnost · Zobacz więcej »

George H.W. Bush

George H.W. Bush, właśc.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i George H.W. Bush · Zobacz więcej »

Giennadij Janajew

Giennadij Iwanowicz Janajew (ros. Геннадий Иванович Янаев, ur. 26 sierpnia 1937 w Pieriewozie, zm. 24 września 2010 w Moskwie) – radziecki polityk.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Giennadij Janajew · Zobacz więcej »

Gruzja

Gruzja (trb. Sakartwelo) – państwo położone na pograniczu Europy i Azji, w Kaukazie Południowym.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Gruzja · Zobacz więcej »

Jesień Ludów

Państwa biorące udział w Jesieni Ludów Jesień Ludów (lub Jesień Narodów) – proces przemian ustrojowych w bloku wschodnim, który doprowadził do upadku komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej; kulminacyjny moment tego procesu przypadł na jesień 1989, zaś jego przyczynąbyła negatywna ocena dotychczasowych rządów przez obywateli.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Jesień Ludów · Zobacz więcej »

Kaukaz Południowy

Kraje Kaukazu i ich podział wewnętrzny. Kaukaz Południowy rozciąga się na południe od granicy rosyjskiej Państwa Kaukazu Południowego Kaukaz Południowy, Zakaukazie, Zakaukazja, Transkaukazja – nazwa stosowana w odniesieniu do trzech państw położonych na południe od głównego pasma Kaukazu, tzw.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Kaukaz Południowy · Zobacz więcej »

Kazachstan

Kazachstan, Republika Kazachstanu (kaz. Қазақстан, Қазақстан Республикасы / Qazaqstan, Qazaqstan Respublıkasy; ros. Казахстан, Республика Казахстан, trl. Kazachstan, Riespublika Kazachstan) – państwo leżące częściowo w Azji (88% powierzchni) i częściowo w Europie (12% powierzchni – tereny na zachód od rzeki Emba), powstałe w 1991 w wyniku rozpadu Związku Radzieckiego, graniczące z Chinami (1460 km granicy), Kirgistanem (980 km), Turkmenistanem (380 km), Uzbekistanem (2300 km) oraz FederacjąRosyjską(6467 km).

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Kazachstan · Zobacz więcej »

KGB

Dekret Prezydium Rady Najwyższej ZSRR o powołaniu Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego przy Radzie Ministrów ZSRR (13 marca 1954) Legitymacja Przewodniczącego KGB ZSRR Jurija Andropowa ważna do 31 grudnia 1980 Legitymacja młodszego oficera KGB ZSRR, dająca prawo do posiadania i noszenia broni palnej, ważna do 31 grudnia 1990 Pomnik ofiar KGB w Wilnie (Litwa) Władimir Putin w mundurze KGB w czasie służby w Dreźnie (około 1980 r.) Komitet Bezpieczeństwa Państwowego przy Radzie Ministrów ZSRR – KGB ZSRR (ros. Комите́т госуда́рственной безопа́сности – КГБ СССР, Komitiet gosudarstwiennoj biezopasnosti pri Sowietie Ministrow SSSR, wym.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i KGB · Zobacz więcej »

Kirgistan

Flaga Kirgistanu używana w latach 1991–1992 Askarem Akajewem z okazji 10-lecia niepodległości prezydent Kirgistanu w latach 2011–2017 Krajobraz Kirgistanu w lecie Formacje skalne w Kirgistanie Biszkek Ulica w Biszkeku Osz Naryn Kirgistan, Republika Kirgiska (trb. Kyrgyzstan, Kyrgyz Respublikasy;, trb. Kirgizija, Kirgizskaja Respublika; w okresie radzieckim w języku polskim pod nazwąKirgizja, po ogłoszeniu niepodległości przejściowo również jako Kyrgystan) – państwo w Azji Środkowej.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Kirgistan · Zobacz więcej »

Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego

Hymn Partii Bolszewików Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego (KPZR, ros. Коммунистическая партия Советского Союза – КПСС, Kommunisticzeskaja partija Sowietskogo Sojuza – KPSS) – ostatnia nazwa założonej w 1903 partii komunistycznej, rządzącej w RFSRR i ZSRR od 1917 do 1991.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego · Zobacz więcej »

Konstantin Czernienko

Konstantin Ustinowicz Czernienko (ur. we wsi Bolszaja Ties, zm. 10 marca 1985 w Moskwie) – radziecki działacz partyjny i państwowy, wieloletni członek naczelnych władz KPZR oraz, przez nieco ponad rok (1984–1985) faktyczny przywódca i tytularna głowa państwa Związku Radzieckiego.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Konstantin Czernienko · Zobacz więcej »

Konstytucja Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich

Egzemplarz konstytucji ZSRR Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich w swej historii od 1922 r. doczekał się trzech Konstytucji: z 1924 (było to raczej uzupełnienie deklaracji o powstaniu ZSRR z 30 XII 1922 r.), 1936 (zwana także "konstytucjąstalinowską") i 1977 roku.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Konstytucja Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich · Zobacz więcej »

Kraje bałtyckie

Europy Kraje bałtyckie – nazwa stosowana dla określenia trzech państw położonych nad Morzem Bałtyckim: Litwy, Łotwy i Estonii.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Kraje bałtyckie · Zobacz więcej »

Kreml moskiewski

Kreml moskiewski − gród warowny na wzgórzu, na wschodnim (lewym) brzegu rzeki Moskwy.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Kreml moskiewski · Zobacz więcej »

Litwa

Prezydent Litwy Gitanas Nausėda Litwa, Republika Litewska (lit. Lietuva, Lietuvos Respublika) – państwo unitarne w Europie, jeden z krajów bałtyckich, członek Unii Europejskiej i NATO; graniczy od zachodu z Rosją(obwodem królewieckim), od południowego zachodu z Polską, od wschodu z Białorusią, od północy z Łotwą.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Litwa · Zobacz więcej »

Michaił Gorbaczow

Michaił Siergiejewicz Gorbaczow (ur. 2 marca 1931 we wsi Priwolnoje, zm. 30 sierpnia 2022 w Moskwie) – radziecki i rosyjski polityk.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Michaił Gorbaczow · Zobacz więcej »

Mołdawia

Mołdawia, Republika Mołdawii – państwo europejskie położone na terenach historycznej Besarabii oraz częściowo na lewym brzegu Dniestru.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Mołdawia · Zobacz więcej »

Niepodległość

Niepodległość – pojęcie z zakresu politologii lub psychologii.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Niepodległość · Zobacz więcej »

Obszar postradziecki

Obszar postradziecki (poradziecki, postsowiecki, posowiecki), znany także jako kraje byłego ZSRR, kraje (państwa, republiki) postradzieckie (poradzieckie, postsowieckie, posowieckie), dawne republiki radzieckie (sowieckie), WNP i kraje (państwa, republiki) bałtyckie (nadbałtyckie) lub (w Rosji) bliska zagranica (w odróżnieniu od dalekiej zagranicy – krajów, które nigdy nie należały do ZSRR) – to niepodległe państwa, które wystąpiły ze Związku Radzieckiego w wyniku jego rozpadu 26 grudnia 1991 roku.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Obszar postradziecki · Zobacz więcej »

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, OBWE (OSCE) – organizacja międzynarodowa uznawana za organizację regionalnąw rozumieniu rozdziału VIII Karty Narodów Zjednoczonych.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie · Zobacz więcej »

Półwysep Krymski

Półwysep Krymski, Krym (Krymśkyj piwostriw;;, Krymskij połuostrow) – półwysep pomiędzy częściąpółnocnąMorza Czarnego a częściązachodniąMorza Azowskiego, zwany w starożytności Chersonezem Taurydzkim bądź Taurydą, połączony jest z lądem tylko wąskim Przesmykiem Perekopskim, pomiędzy morzami Czarnym i Azowskim, a na wschodzie oddzielony od lądu CieśninąKerczeńską.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Półwysep Krymski · Zobacz więcej »

Pieriestrojka

KC KPZR Michaił Gorbaczow (1987) Pieriestrojka („przebudowa”) – określenie procesu przekształceń systemu komunistycznego ZSRR w okresie 1985–1991.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Pieriestrojka · Zobacz więcej »

Porozumienie białowieskie

Podpisywanie porozumienia w Wiskulach, 8 grudnia 1991 Porozumienie białowieskie, także: Porozumienie o utworzeniu Wspólnoty Niepodległych Państw – międzynarodowa umowa dotycząca utworzenia Wspólnoty Niepodległych Państw, zawarta przez przewodniczącego Rady Najwyższej Białorusi oraz prezydentów Rosji i Ukrainy 8 grudnia 1991 na spotkaniu w Wiskulach (w białoruskiej części Puszczy Białowieskiej).

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Porozumienie białowieskie · Zobacz więcej »

Prywatyzacja

Prywatyzacja – proces przekazywania majątku państwowego podmiotom prywatnym.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Prywatyzacja · Zobacz więcej »

Przestępczość

Przestępczość – zbiór czynów zabronionych ustawowo pod groźbąkary, a popełnionych na obszarze danej jednostki terytorialnej.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Przestępczość · Zobacz więcej »

Pucz moskiewski

Pucz moskiewski, pucz sierpniowy lub pucz Janajewa – próba powstrzymania rozpadu systemu komunistycznego (demokratyzacja życia, tendencje separatystyczne) w przeżywającym głęboki kryzys ekonomiczny Związku RadzieckimBożena Bankowicz, Marek Bankowicz, Antoni Dudek Leksykon historii XX wieku, wyd.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Pucz moskiewski · Zobacz więcej »

Rada Najwyższa ZSRR

Rada Najwyższa ZSRR (ros. Верховный Совет СССР) – najwyższy organ władzy ustawodawczej ZSRR, a w latach 1939–1991, najwyższa władza ustawodawcza w okresach pomiędzy sesjami Zjazdu Rad.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Rada Najwyższa ZSRR · Zobacz więcej »

Radziecka interwencja w Afganistanie

Radziecka interwencja w Afganistanie (wojna domowa w Afganistanie, wojna afgańska) – dziewięcioletnia wojna Związku Radzieckiego wspierającego rząd afgański, przeciw partyzantce mudżahedinów zaopatrywanej przez Stany Zjednoczone, toczona na terytorium Afganistanu.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Radziecka interwencja w Afganistanie · Zobacz więcej »

Republiki ZSRR

Republiki Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, zwane także republikami związkowymi – wydzielone na podstawie etnicznej jednostki podziału administracyjnego ZSRR podporządkowane bezpośrednio władzom centralnym.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Republiki ZSRR · Zobacz więcej »

Rosja

zarchiwizowano.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Rosja · Zobacz więcej »

Rozpad Czechosłowacji

Czechosłowacji Rozpad Czechosłowacji – podział Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej (Czechosłowacji) na dwa suwerenne państwa: Republikę Czeskąi Republikę Słowacką.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Rozpad Czechosłowacji · Zobacz więcej »

Rozpad Jugosławii

Podział dawnej Jugosławii Rozpad Jugosławii – proces, w wyniku którego stopniowo od 1991 roku doszło do rozpadu Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii i w konsekwencji do powstania niepodległych państw i konfliktów zbrojnych.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Rozpad Jugosławii · Zobacz więcej »

Stanisłau Szuszkiewicz

Stanisłau Stanisławawicz Szuszkiewicz, biał. Станiслаў Станіслававіч Шушкевіч, ros. Станислав Станиславович Шушкевич, Stanisław Stanisławowicz Szuszkiewicz (ur. 15 grudnia 1934 w Mińsku, zm. 3 maja 2022 tamże) – radziecki i białoruski naukowiec i polityk białorusko-polskiego pochodzenia; uczony w dziedzinie radiofizyki, doktor nauk fizyczno-matematycznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego), profesor, od 1991 roku członek korespondent Narodowej Akademii Nauk Białorusi; w latach 1991–1994 przewodniczący Rady Najwyższej Białoruskiej SRR/Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII kadencji; pełniąc funkcję przewodniczącego parlamentu, od ogłoszenia niepodległości Białorusi do dymisji z tego stanowiska był głowąpaństwa, przywódca niepodległej Białorusi.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Stanisłau Szuszkiewicz · Zobacz więcej »

Suwerenność

Suwerenność (z „suweren(ny)” i „najwyższy” od „nad; dodatkowo”) – zdolność do samodzielnego, niezależnego od innych podmiotów, sprawowania władzy politycznej nad określonym terytorium, grupąosób lub samym sobą.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Suwerenność · Zobacz więcej »

Tadżykistan

Zdjęcie satelitarne Tadżykistanu Flaga Tadżykistanu z lat 1991–1992 kultu jednostki Duszanbe Dworzec w Duszanbe Chodżent Kurgonteppa Istarawszan Tadżykistan, Republika Tadżykistanu (Dżumhurii Todżikiston) – państwo w środkowej Azji ze stolicąw Duszanbe.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Tadżykistan · Zobacz więcej »

Tbilisi

Tbilisi (w latach 1845–1936 Tyflis) – stolica i największe miasto Gruzji położone nad rzekąKurą, zamieszkane przez 1,15 mln osób (aglomeracja 1,5 mln mieszkańców, 2010).

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Tbilisi · Zobacz więcej »

The New York Times

Budynku New York Times przy 620 Eighth Avenue (2007-) Wejście do dawnej siedziby „The New York Times” w Nowym Jorku przy 229 West 43rd Street (-2007) Okładka z 24.05.2020 The New York Times (NYT) – jeden z najważniejszych amerykańskich dzienników, wychodzący w Nowym Jorku.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i The New York Times · Zobacz więcej »

Turkmenistan

Flaga Turkmenistanu używana w latach 1992–1997 Saparmyrata Nyýazowa stroju ludowym Turkmenistan, Republika Turkmenistanu (turkm. Türkmenistan, Türkmenistan Respublikasy; w okresie ZSRR funkcjonowała nazwa Turkmenia) – państwo położone w Azji Środkowej, na północ od gór Kopet-Dag, pomiędzy Morzem Kaspijskim a Amu-darią.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Turkmenistan · Zobacz więcej »

Ukraina

Ukraina (Ukrajina,.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Ukraina · Zobacz więcej »

Uzbekistan

prezydent Uzbekistanu Islom Karimov na znaczku pocztowym z uzbeckimi dziećmi Centrum Taszkentu Taszkencie Taszkencie Samarkanda Fergana Jezioro Aralskie na granicy Uzbekistanu i Kazachstanu Uzbekistan (uzb. Oʻzbekiston, Republika Uzbekistanu – Oʻzbekiston Respublikasi) – państwo położone w Azji Środkowej, członek Wspólnoty Niepodległych Państw.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Uzbekistan · Zobacz więcej »

Walentin Pawłow

Walentin Siergiejewicz Pawłow, ros. Валентин Сергеевич Павлов (ur. 26 września 1937 w Moskwie, zm. 30 marca 2003 w Moskwie) – radziecki działacz państwowy, doktor nauk ekonomicznych (1981).

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Walentin Pawłow · Zobacz więcej »

Władimir Kriuczkow

Władimir Aleksandrowicz Kriuczkow, ros.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Władimir Kriuczkow · Zobacz więcej »

Wilno

Wilno (lit. Vilnius, biał. Вільня, Вільнюс, ros. Вильнюс, Вильна, łot. Viļņa, jid. ווילנע.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Wilno · Zobacz więcej »

Wołodymyr Iwaszko

Wołodymyr Antonowicz Iwaszko (ros. Владимир Антонович Ивашко, ukr. Володимир Антонович Івашко) (ur. 28 października 1932 w Połtawie, zm. 13 listopada 1994 w Moskwie) – radziecki działacz partyjny i państwowy pochodzenia ukraińskiego.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Wołodymyr Iwaszko · Zobacz więcej »

Wolny rynek

Wolny rynek – rodzaj rynku, na którym wymiana dóbr dokonuje się w wyniku dobrowolnie zawieranych transakcji pomiędzy kupującymi a sprzedającymi, przy dobrowolnie ustalonej przez nich cenie.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Wolny rynek · Zobacz więcej »

Wspólnota Niepodległych Państw

porozumienia białowieskiego, 8 grudnia 1991 Wspólnota Niepodległych Państw, skrót WNP (trb. Sodrużestwo Niezawisimych Gosudarstw, SNG) – organizacja gospodarczo-polityczno-wojskowa, zrzeszająca większość byłych republik Związku Radzieckiego, utworzona na mocy porozumienia białowieskiego z 8 grudnia 1991 roku.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Wspólnota Niepodległych Państw · Zobacz więcej »

Wyścig zbrojeń

Wyścig zbrojeń – popularne określenie na wzajemne, dwustronne i spiralne (wzajemnie się rozkręcające) zbrojenia prowadzone przez wrogie sobie państwa, lub obozy polityczne z myśląo potencjalnym konflikcie zbrojnym.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Wyścig zbrojeń · Zobacz więcej »

Wydarzenia styczniowe

Wydarzenia styczniowe – wydarzenia związane z interwencjąArmii Radzieckiej na Litwie w styczniu 1991.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Wydarzenia styczniowe · Zobacz więcej »

Zimna wojna

państwa niezaangażowane Chiny i ich sojusznicy Niebieskie krzyżyki – partyzantki antykomunistyczne Czerwone krzyżyki – partyzantki prokomunistyczne Zielone krzyżyki – inne konflikty Porównanie arsenałów broni nuklearnej USA i Związku Radzieckiego, widoczna wyraźna przewaga radziecka od lat 80. Zimna wojna – trwający w latach 1947–1991 stan napięcia oraz rywalizacji ideologicznej, politycznej, wojskowej, gospodarczej pomiędzy blokiem wschodnim, czyli ZSRR i jego państwami satelickimi skupionymi od 1955 roku w Układzie Warszawskim i państwami pozaeuropejskimi sprzymierzonymi z ZSRR, a blokiem zachodnim, czyli państwami niekomunistycznymi skupionymi od 1949 roku w NATO i równoległych paktach obronnych (SEATO, CENTO) pod przywództwem Stanów Zjednoczonych.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Zimna wojna · Zobacz więcej »

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR, Związek Radziecki, również Związek Sowiecki, Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich, skr. ZSRS,; Sowietskij Sojuz, Sojuz Sowietskich Socyalisticzeskich Riespublik, SSSR) – historyczne pierwsze państwo komunistyczne na świecie, położone częściowo w Europie wschodniej i północno-wschodniej, a częściowo w Azji, ze stolicąw Moskwie, istniejące w latach 1922–1991.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich · Zobacz więcej »

Związek Suwerennych Państw

Związek Suwerennych Państw, Związek Suwerennych Republik Radzieckich – niezrealizowany projekt odnowionego sojuszu republik ZSRR.

Nowy!!: Rozpad ZSRR i Związek Suwerennych Państw · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Rozpad Związku Radzieckiego, Rozpad Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »