Szybszy dostęp niż przeglądarce!
191 kontakty: Anatolia, Apadana, Araks, Arame, Ararat, Aratta, Archibald Sayce, Argiszti I, Argiszti II, Argisztihinili, Arin Berd, Arka Noego, Armawir (Armenia), Armenia, Asyria, Aszur (bóg), Aszurbanipal, Austen Henry Layard, Azerbejdżan, Łacina, Łuk (broń), Babilonia, Bóg, Berlin, Biblia, Bliski Wschód, Boris Piotrowski, Brązy, Ceramika, Chaldejczycy, Chaldi, Chrześcijaństwo, Cyna, Czarny rynek, David Rohl, Dialekt babiloński, Drzewo Życia (religia), Dur-Szarrukin, Epoka żelaza, Erebuni, Erimena, Ermitaż, Etnogeneza, Etymologia, Eufrat, Fauna, Fonetyka, Francja, Frygia, Fundament, ..., Garbowanie, Głoska, Gruzja, Hektar, Herodot, Hetyci, Huryci, I wojna światowa, Ideogram, Igor Djakonow, Imperium akadyjskie, Imperium Rosyjskie, Iosif Orbeli, Irańska rewolucja islamska, Iran, Irygacja (rolnictwo), Ispini, Jajła, Jęczmień, Język akadyjski, Język aramejski, Język grecki klasyczny, Język gruziński, Język hurycki, Język ormiański, Język perski, Język turecki, Język urartyjski, Języki kaukaskie, Języki semickie, Johannes Friedrich, Kalhu, Kanon (sztuka), Karmir Blur, Karpiowate, Kaukaz Południowy, Kawaleria, Kimerowie, Klimat śródziemnomorski, Klimat kontynentalny, Kołczan, Kontrybucja, Księga Rodzaju, Kurdowie, Lemiesz, Ludy semickie, Lutipri, Machina oblężnicza, Malatya, Manna (kraina), Maselnica, Masoreci, Młyn wodny, Media (kraina), Medowie, Menua, Metalurgia, Mezopotamia, Miecz, Miedź, Mitanni, Mojżesz z Chorenu, Morale, Mur cyklopowy, Murat Nehri, Muzeum Brytyjskie, Muzeum Pergamońskie, Nairi, Niemcy, Nikołaj Marr, Niniwa, Ołów, Ofiara (religia), Ogłowie, Olej sezamowy, Orientalistyka, Orka (rolnictwo), Ormianie, Paflagonia, Palestyna, Panteon, Pasterstwo, Pług, Persepolis, Piechota, Pismo klinowe, Politeizm, Pszenica, Pszenica orkisz, Rawanduz, Rękopisy z Qumran, Rosja, Rusa I, Rusa II, Rusa III, Rusa IV, Rusahinili, Rydwan, Salmanasar I, Salmanasar III, Salmanasar IV, Salmanasar V, Sarduri I, Sarduri II, Sarduri III, Sarduri IV, Sargon II, Scytowie, Semiramida, Sennacheryb, Sewan (jezioro), Sezam indyjski, Spichlerz, Starożytność, Starożytny Bliski Wschód, Stela, Sumer, Syria starożytna, System przyporowy, Sziwini, Sztuka grecka w okresie klasycznym, Tejszeba, Tejszebaini, Tiglat-Pileser III, Toponimia, Turcja, Tuszpa, Tygrys (rzeka), Urmia (jezioro), Wan (jezioro), Wan (miasto), Wapień, Widły (narzędzie), Wiechlinowate, Wilcha, Wyżyna Armeńska, Zabytek, Zaratusztrianizm, Zbroja skórzana, Ziggurat, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Rozwiń indeks (141 jeszcze) »
Anatolia
data dostępu.
Nowy!!: Urartu i Anatolia · Zobacz więcej »
Apadana
Apadana w Persepolis Apadana – paradna, monumentalna sala audiencyjna w królewskich pałacach achemenidzkich w Iranie.
Nowy!!: Urartu i Apadana · Zobacz więcej »
Araks
Araks (pers. ارس, orm. Արաքս, tur. Araz, starogr. Aráxēs) – rzeka w Turcji, Armenii, Iranie i Azerbejdżanie (Zakaukazie).
Nowy!!: Urartu i Araks · Zobacz więcej »
Arame
Aramu, Arame, Arama, Aram (orm. Արամա) – pierwszy władca Urartu.
Nowy!!: Urartu i Arame · Zobacz więcej »
Ararat
Góra Ararat – masyw wulkaniczny leżący w centrum Wyżyny Armeńskiej między jeziorami Wan i Sewan, na terytorium Turcji, 32 km od granicy z Armeniąi 16 km od granicy z Iranem.
Nowy!!: Urartu i Ararat · Zobacz więcej »
Aratta
Aratta – bogate i obfite w surowce naturalne miasto–państwo wzmiankowane w sumeryjskich eposach o władcach I dynastii z Uruk: Enmerkarze ("Enmerkar i Pan Aratty", "Enmerkar i Ensuhkeszdana") i Lugalbandzie ("Lugalbanda w Jaskini Górskiej", "Lugalbanda i Ptak Anzu").
Nowy!!: Urartu i Aratta · Zobacz więcej »
Archibald Sayce
Archibald H. Sayce (ur. 25 września 1846, zm. 4 lutego 1933), historyk brytyjski, profesor asyrologii na uniwersytecie w Oxfordzie w latach 1891-1919.
Nowy!!: Urartu i Archibald Sayce · Zobacz więcej »
Argiszti I
Argiszti I – król Urartu, panujący w latach 786–764 p.n.e., syn Menui.
Nowy!!: Urartu i Argiszti I · Zobacz więcej »
Argiszti II
Argiszti II – król Urartu w latach 714–685 p.n.e., syn Rusy I. Argiszti II objął panowanie w Urartu w 714 roku p.n.e. – po samobójstwie Rusy I wskutek zburzenia przez Sargona II miasta Musasir, ośrodka kultu naczelnego bóstwa Urartu – Chaldiego.
Nowy!!: Urartu i Argiszti II · Zobacz więcej »
Argisztihinili
Wzgórze Armawir, na którym stało Argisztihinili System irygacyjny7. Granica starożytnego Armawiru, zbudowanego na miejscu zniszczonego Argisztihinili.Według danych nor-armawirskiej ekspedycji archeologicznej)А.А. Мартиросян, ''Аргиштихинили'', s. 35 i nn. Argisztihinili (urart. URUar-gi-iš-ti-ḫi-ni-li, orm. Արգիշտիխինիլի) – starożytne miasto założone w okresie ekspansji Urartyjczyków na Zakaukaziu, za panowania króla Argisztiego I, od którego imienia otrzymało swojąnazwę.
Nowy!!: Urartu i Argisztihinili · Zobacz więcej »
Arin Berd
Arin Berd, Arinberd, Ganli Tapa, Krwawa Twierdza (orm. Արին բերդ) – wzgórze w południowo-wschodniej części Erywania, na którym odkryto ruiny starożytnego miasta urartyjskiego Erebuni.
Nowy!!: Urartu i Arin Berd · Zobacz więcej »
Arka Noego
Zwierzęta wchodzące do arki, obraz Edwarda Hicksa. Arka Noego (hebr. תֵבָה tebah, łac. arca – skrzynia) – według Biblii pływająca drewniana konstrukcja, która zgodnie z przekazami religii abrahamowych zbudowana została na polecenie Jahwe przez Noego, by mógł on ocalić siebie, swojąrodzinę (w sumie 8 osób) i przedstawicieli wszystkich rodzajów zwierząt przed Potopem.
Nowy!!: Urartu i Arka Noego · Zobacz więcej »
Armawir (Armenia)
Armawir – miasto w Armenii, w Dolinie Ararackiej.
Nowy!!: Urartu i Armawir (Armenia) · Zobacz więcej »
Armenia
Armenia (– Hajastạn), Republika Armenii (orm. Հայաստանի Հանրապետություն – Hajastani Hanrapetut’jun) – państwo śródlądowe na pograniczu Europy i Azji, na Kaukazie Południowym.
Nowy!!: Urartu i Armenia · Zobacz więcej »
Asyria
Asyria (akad. māt Aššurki) – starożytne państwo semickie w północnej Mezopotamii istniejące od drugiej połowy III tysiąclecia p.n.e. do pierwszej połowy I tysiąclecia p.n.e.
Nowy!!: Urartu i Asyria · Zobacz więcej »
Aszur (bóg)
lwie-smoku Aszur (akad. daš-šur, zapisywane w piśmie klinowym 100x20px 100x20px) – bóg opiekuńczy miasta Aszur, który wraz z rosnącąpotęgąAsyrii stał się narodowym bogiem Asyryjczyków i najważniejszym bóstwem panteonu asyryjskiego.
Nowy!!: Urartu i Aszur (bóg) · Zobacz więcej »
Aszurbanipal
Mapa imperium asyryjskiego za czasów Aszurbanipala (na brązowo) British Museum. Niniwy; zbiory British Museum steli Aszurbanipala; zbiory British Museum Aszurbanipal, Asurbanipal, właśc.
Nowy!!: Urartu i Aszurbanipal · Zobacz więcej »
Austen Henry Layard
Grafika z niemieckiego wydania ''A Popular Account of Discoveries at Nineveh'' Layarda. Austen Henry Layard (ur. 5 marca 1817 w Paryżu, zm. 5 lipca 1894 w Londynie) – angielski dyplomata, archeolog i podróżnik.
Nowy!!: Urartu i Austen Henry Layard · Zobacz więcej »
Azerbejdżan
Położenie Azerbejdżanu w Eurazji Azerbejdżan, Republika Azerbejdżanu – państwo położone na Kaukazie Południowym z wybrzeżem nad Morzem Kaspijskim.
Nowy!!: Urartu i Azerbejdżan · Zobacz więcej »
Łacina
Łacina, język łaciński (łac.) – język indoeuropejski z latynofaliskiej podgrupy języków italskich.
Nowy!!: Urartu i Łacina · Zobacz więcej »
Łuk (broń)
Łuk Łuk – jedna z najstarszych broni miotających, znana ludzkości od co najmniej 35 tys.
Nowy!!: Urartu i Łuk (broń) · Zobacz więcej »
Babilonia
Babilonia (akad. 𒆳𒆍𒀭𒊏𒆠, māt Akkadī) – starożytne państwo semickie w Mezopotamii, na terenie obecnego Iraku.
Nowy!!: Urartu i Babilonia · Zobacz więcej »
Bóg
Bóg stwarzający świat'', Muzeum Brytyjskie tetragram JHWH nad obrazem Jezusa Kopia obok Wawelu. Kraków Kaligrafia słowa Allah antyczny Bóg lub bóstwo – istota nadprzyrodzona, której istnienie (jednej bądź wielu) uznaje większość religii.
Nowy!!: Urartu i Bóg · Zobacz więcej »
Berlin
Berlin – stolica, największe miasto Niemiec i zarazem kraj związkowy.
Nowy!!: Urartu i Berlin · Zobacz więcej »
Biblia
Tory w języku hebrajskim LXXVTS 10a (zwój ''Proroków mniejszych'') ok. I wieku p.n.e. Wulgaty z 1407 r. do czytania na głos w klasztorze Biblia Gutenberga pierwsza książka drukowana przy użyciu ruchomej czcionki Dziesięć Przykazań) Johna Wyclifa (XIV wiek) Kodeksie Aleksandryjskim z V wieku Biblii Królowej Zofii (1455) Biblii Wujka Biblii gdańskiej Biblia (biblion – zwój papirusu, księga; l.m. βιβλία, biblia – księgi), Pismo Święte – wspólna nazwa (hiperonim) różnych dzieł literackich, zwanych kanonami.
Nowy!!: Urartu i Biblia · Zobacz więcej »
Bliski Wschód
Mapa polityczna Zdjęcie satelitarne Bliski Wschód (hebr. המזרח התיכון;, Xâvar-e Miyâne; przestarzałe Lewant) – region geograficzny obejmujący głównie Azję Zachodnią, ale w pewnych kontekstach także obszary Europy i Afryki.
Nowy!!: Urartu i Bliski Wschód · Zobacz więcej »
Boris Piotrowski
Tablica pamiątkowa na ścianie domu Piotrowskiego Boris Borisowicz Piotrowski, ros. Борис Борисович Пиотровский (ur. w Sankt Petersburgu, zm. 15 października 1990 w Leningradzie) – rosyjski archeolog, egiptolog, doktor nauk historycznych, profesor, dyrektor Państwowego Muzeum Ermitażu (1964–1990), Bohater Pracy Socjalistycznej (1983).
Nowy!!: Urartu i Boris Piotrowski · Zobacz więcej »
Brązy
Dawne brązy santim z 1939 r. wybita z brązu Brązy – stopy miedzi z cynąlub innymi metalamiNazwa brąz bez dalszych określeń oznacza stop miedzi i cyny.
Nowy!!: Urartu i Brązy · Zobacz więcej »
Ceramika
Nymphenburska waza porcelanowa – przykład możliwości przemysłu ceramicznego (wyrób z ok. 1760–1765 roku) kultury łużyckiej Ceramika – w rozumieniu tradycyjnym, tworzywa i wyroby otrzymywane w wyniku wypalenia odpowiednio uformowanej gliny.
Nowy!!: Urartu i Ceramika · Zobacz więcej »
Chaldejczycy
Kroniki norymberskiej) Chaldejczycy – starożytny lud posługujący się dialektem języka aramejskiego.
Nowy!!: Urartu i Chaldejczycy · Zobacz więcej »
Chaldi
Chaldi (urart. Dḫal-di) – naczelne bóstwo panteonu urartyjskiego, małżonek bogini Arubaini.
Nowy!!: Urartu i Chaldi · Zobacz więcej »
Chrześcijaństwo
Chrześcijaństwo (Christianismós), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej.
Nowy!!: Urartu i Chrześcijaństwo · Zobacz więcej »
Cyna
Cyna (Sn) – pierwiastek chemiczny, metal z bloku p w układzie okresowym.
Nowy!!: Urartu i Cyna · Zobacz więcej »
Czarny rynek
Czarny rynek – potoczne określenie oznaczające zarówno obrót nielegalnymi towarami i usługami (w takim znaczeniu nie należy mylić go z szarąstrefą, która obejmuje nielegalny obrót legalnymi towarami i usługami), jak każdy obrót dokonywany niezgodnie z obowiązującym w danym kraju prawem.
Nowy!!: Urartu i Czarny rynek · Zobacz więcej »
David Rohl
David Rohl (ur. 12 września 1950 w Manchesterze) – brytyjski egiptolog i historyk narodowości żydowskiej, znany z kontrowersyjnych poglądów na temat chronologii starożytnej.
Nowy!!: Urartu i David Rohl · Zobacz więcej »
Dialekt babiloński
Język/dialekt babiloński – jeden z głównych dialektów języka akadyjskiego, który wykształcił się na początku II tys.
Nowy!!: Urartu i Dialekt babiloński · Zobacz więcej »
Drzewo Życia (religia)
Drzewo Życia w biblijnym raju (Berthold Furtmeyr „Salzburger Missale” – rycina z XV w.) Drzewo Życia – biblijne rajskie drzewo, którego owoce miały zapewniać nieśmiertelność.
Nowy!!: Urartu i Drzewo Życia (religia) · Zobacz więcej »
Dur-Szarrukin
Plan miasta Dur-Szarrukin wykonany przez francuskiego archeologa Victora Place’a, który prowadził prace wykopaliskowe w Chorsabad w latach 1852–1855 kompleksu pałacowo-świątynnego w Dur-Szarrukin. Lamassu stojący przy wejściu do pałacu Sargona w Dur-Szarrukin – obecnie w muzeum w Luwrze Dur-Szarrukin (akad. Dūr-Šarrukīn, tłum. „Twierdza Sargona”) – starożytne miasto, będące stolicąpaństwa asyryjskiego w czasie panowania Sargona II (722–705 p.n.e.), który je zbudował od podstaw w latach 717–707 p.n.e. Położone było ok.
Nowy!!: Urartu i Dur-Szarrukin · Zobacz więcej »
Epoka żelaza
Epoka żelaza – okres dziejów ludzkości następujący po epoce brązu, w której żelazo stało się głównym surowcem w wytwarzaniu narzędzi.
Nowy!!: Urartu i Epoka żelaza · Zobacz więcej »
Erebuni
Erebuni, Irpuni, Irepuni (urart. URUer-bu-ú-ni, orm. Էրեբունի) – starożytne miasto-twierdza w Urartu.
Nowy!!: Urartu i Erebuni · Zobacz więcej »
Erimena
Erimena, Erimen, Ermina (orm. Էրիմենա, Էրիմեն, Էրմին) – przypuszczalnie król Urartu w latach 620–605 p.n.e. Mógł być ojcem Rusy III i bratem Rusy II.
Nowy!!: Urartu i Erimena · Zobacz więcej »
Ermitaż
Wnętrza Ermitażu w Sankt Petersburgu Ermitaż, Ermitaż Państwowy (ros. Госуда́рственный Эрмита́ж) – wielkie muzeum sztuki i rzemiosła artystycznego w Petersburgu, na Nabrzeżu Pałacowym, założone w 1764 przez Katarzynę II Wielkąw Małym Ermitażu (stąd nazwa); państwowa instytucja kultury, największe muzeum w Rosji i jedno z największych na świecie.
Nowy!!: Urartu i Ermitaż · Zobacz więcej »
Etnogeneza
Etnogeneza – proces kształtowania się etnosu grup etnicznych, a według niektórych badaczy także samej grupy etnicznej.
Nowy!!: Urartu i Etnogeneza · Zobacz więcej »
Etymologia
Etymologia – dział językoznawstwa badający pochodzenie wyrazów, zmiany ich znaczenia i formy w miarę upływu czasu.
Nowy!!: Urartu i Etymologia · Zobacz więcej »
Eufrat
Eufrat (Eufrates; także Firat,, Nahr al-Furat) to obok Tygrysu jedna z dwóch największych rzek Mezopotamii.
Nowy!!: Urartu i Eufrat · Zobacz więcej »
Fauna
Fauna Fauna (od łac. ''Faunus'' – bóg trzód i pasterzy) – ogólne określenie na wszystkie gatunki zwierząt na danym obszarze (np. fauna Polski) lub w danym środowisku (fauna sawannowa), a także okresie geologicznym (np. fauna kambryjska).
Nowy!!: Urartu i Fauna · Zobacz więcej »
Fonetyka
rezonansu magnetycznego. Daniela Jonesa. Fonetyka (dawniej głosownia) – jeden z działów lingwistyki, zajmujący się badaniem dźwięków mowy ludzkiej (zwanych głoskami) od strony ich artykulacji (tj. sposobu wytwarzania za pomocąnarządów mowy - fonetyka artykulacyjna), ich cech fizycznych (dokładniej: akustycznych – fonetyka akustyczna), ich odbierania (fonetyka audytywna).
Nowy!!: Urartu i Fonetyka · Zobacz więcej »
Francja
Francja (IPA), Republika Francuska – państwo, którego część metropolitalna znajduje się w Europie Zachodniej oraz częściowo w Europie Południowej (Oksytania, Korsyka), posiadające także zamorskie terytoria na innych kontynentach.
Nowy!!: Urartu i Francja · Zobacz więcej »
Frygia
Mapa Azji Mniejszej Frygia jako prowincja rzymska Frygowie Frygia (łac. Phrygia) – starożytna kraina w zachodniej części Azji Mniejszej, położona między Bitynią, Myzją, Lidią, Karią, Lycją, Pamfilią, Lykaoniąi Galacją.
Nowy!!: Urartu i Frygia · Zobacz więcej »
Fundament
lokalizacja fundamentów Fundamenty – posadowienie bezpośrednie: 1) ława fundamentowa; 2) stopa fundamentowa Wiertnica do wykonywania pali fundamentowych Fundament (posadowienie) – budowlany element konstrukcyjny przekazujący na podłoże gruntowe całość obciążeń budowli lub maszyn (w przypadku fundamentu pod maszynę lub urządzenie), wykonany z betonu, żelbetu, murowany z cegieł lub kamieni, rzadziej z drewna (budowle lekkie).
Nowy!!: Urartu i Fundament · Zobacz więcej »
Garbowanie
Garbowanie, grafika z XV wieku Doły używane do moczenia skóry Igualadzie, Hiszpania. Leon, Meksyk. Garbowanie – proces technologiczny prowadzący do zabezpieczenia przed procesami gnilnymi skóry surowej, tzw.
Nowy!!: Urartu i Garbowanie · Zobacz więcej »
Głoska
Głoska – najmniejszy element dźwiękowej formy wypowiedzi charakteryzujący się stałym zespołem fonetycznych cech artykulacyjnych i akustycznych.
Nowy!!: Urartu i Głoska · Zobacz więcej »
Gruzja
Gruzja (trb. Sakartwelo) – państwo położone na pograniczu Europy i Azji, w Kaukazie Południowym.
Nowy!!: Urartu i Gruzja · Zobacz więcej »
Hektar
upright.
Nowy!!: Urartu i Hektar · Zobacz więcej »
Herodot
Herodot z Halikarnasu (starogr., Herodotos ho Halikarnasseus) (ur. ok. 484 p.n.e. w Halikarnasie, obecnie Bodrum w Turcji, zm. ok. 426 p.n.e. w Turioj lub Atenach) – historyk grecki, zwany Ojcem historii, czasem także Ojcem geografii.
Nowy!!: Urartu i Herodot · Zobacz więcej »
Hetyci
Płaskorzeźba króla Tudhalijasa IV w Yazılıkaya pod HattusąProcesja 12 bogów świata podziemnego; płaskorzeźba z Yazılıkaya Hetyci (biblijni חתי lub HTY) – lud posługujący się indoeuropejskim językiem hetyckim, który około XVII wieku p.n.e. stworzył potężne państwo z centrum w Hattusa (dzisiejsze Boğazkale) w Anatolii.
Nowy!!: Urartu i Hetyci · Zobacz więcej »
Huryci
epoce brązu (kolor różowy). Huryci – lud wywodzący się z Wyżyny Armeńskiej, później zasiedlający Mezopotamię.
Nowy!!: Urartu i Huryci · Zobacz więcej »
I wojna światowa
I wojna światowa (przed II wojnąświatowąnazywana WielkąWojną) – wojna światowa, trwająca od 28 lipca 1914 do 11 listopada 1918, w której ścierały się dwa stronnictwa.
Nowy!!: Urartu i I wojna światowa · Zobacz więcej »
Ideogram
Człowiek z toporem w głowie – hieroglif oznaczający „wroga” lub „śmierć”. Płaskorzeźba ze świątyni w Luksorze piśmie wielkopieczęciowym; postać współczesna '''从''' Ideogram (– "prawzór" – umowny znak graficzny, wyrażający określone pojęcie bez użycia liter. Ideogramami posługuje się współcześnie pismo chińskie, pismo japońskie i dawne pismo w Korei Południowej, a w starożytności także hieroglify egipskie i pismo klinowe. Nie informuje on o wymowie, stąd np. ten sam znak chiński może być w różnych dialektach języka chińskiego wymawiany odmiennie, zachowując swoje znaczenie. Ideogramy wywodząsię z piktogramów: najprostsze ideogramy to obrazy istot lub przedmiotów (ideogram oznaczał konkretnąrzecz wyobrażoną) lub obrazki przedstawiające jakąś czynność np. picia. Z czasem ulegały uproszczeniu, przedstawiając czynności itp. w sposób symboliczny (np. para naszkicowanych nóg oznaczała „chodzić”).
Nowy!!: Urartu i Ideogram · Zobacz więcej »
Igor Djakonow
Igor Michajłowicz Djakonow (ur. w Piotrogrodzie, zm. 2 maja 1999 tamże) – rosyjski językoznawca, orientalista i historyk, ekspert w historii starożytnego Bliskiego Wschodu.
Nowy!!: Urartu i Igor Djakonow · Zobacz więcej »
Imperium akadyjskie
Imperium akadyjskie (akad. 𒆳𒌵𒆠, māt Akkadi) – semickie państwo założone przez Sargona Wielkiego, istniejące w latach panowania dynastii akadyjskiej: 2334–2193 p.n.e., na terenie środkowej Mezopotamii, którego stolicąbyło miasto Akad (Agade).
Nowy!!: Urartu i Imperium akadyjskie · Zobacz więcej »
Imperium Rosyjskie
Imperium Rosyjskie, oficjalna nazwa polska: Cesarstwo Rosyjskie (przed reformąortografii) – oficjalna nazwa Rosji w latach 1721–1917.
Nowy!!: Urartu i Imperium Rosyjskie · Zobacz więcej »
Iosif Orbeli
Iosif Orbeli – rosyjski orientalista i działacz społeczny, członek organizacji naukowców Akademii Nauk ZSRR od 1935 roku, w latach 1943-1947 - pierwszy prezes Akademii Nauk Armeńskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, w okresie 1934-1951 - dyrektor Ermitażu, brat Rubena i Leona Orbelich.
Nowy!!: Urartu i Iosif Orbeli · Zobacz więcej »
Irańska rewolucja islamska
Irańska rewolucja islamska – rewolucja, która w 1979 roku doprowadziła do przekształcenia Iranu z monarchii konstytucyjnej w republikę islamską, w następstwie obalenia szacha Mohammada Rezy Pahlawiego.
Nowy!!: Urartu i Irańska rewolucja islamska · Zobacz więcej »
Iran
Iran (trl. Irān, pełna nazwa Islamska Republika Iranu, Dżomhuri-je Eslāmi-je Irān), w Europie dawniej znany jako Persja – państwo na Bliskim Wschodzie, leżące między Morzem Kaspijskim na północy a ZatokąPerskąi ZatokąOmańskąna południu.
Nowy!!: Urartu i Iran · Zobacz więcej »
Irygacja (rolnictwo)
203x203px 273x273px Irygacja (nawadnianie, system irygacyjny) – jeden z systemów melioracji polegający na dostarczaniu wody do gleby w celu zapewnienia odpowiednich warunków wegetacji roślin uprawnych.
Nowy!!: Urartu i Irygacja (rolnictwo) · Zobacz więcej »
Ispini
Ispini, Iszpuini, Iszwuin – król Urartu w latach około 828–810 p.n.e., syn Sarduriego I. Okres panowania jego panowania zapoczątkował rozkwit państwa.
Nowy!!: Urartu i Ispini · Zobacz więcej »
Jajła
Krymie Jajła (ukr. Яйла, krm. Cäyläw) – letnie pastwiska, znajdujące się w subalpejskiej i alpejskiej strefie gór Średniej Azji, Kaukazu i Krymu.
Nowy!!: Urartu i Jajła · Zobacz więcej »
Jęczmień
Jęczmień zwyczajny Jęczmień (Hordeum L.) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych.
Nowy!!: Urartu i Jęczmień · Zobacz więcej »
Język akadyjski
Język akadyjski (akad. lišānum akkadītum), dawniej też zwany „chaldejskim” – język z grupy semickiej, używany w Mezopotamii od połowy III tysiąclecia p.n.e. do początków I tysiąclecia n.e. Nazwa języka pochodzi od miasta Akad w środkowej Mezopotamii, stolicy imperium akadyjskiego, założonego około 2350 roku p.n.e. przez Sargona.
Nowy!!: Urartu i Język akadyjski · Zobacz więcej »
Język aramejski
Język aramejski (aram. ܐܪܡܝܐ Ārāmājâ, Arāmît) – język z grupy semickiej, używany na Bliskim Wschodzie od II tysiąclecia p.n.e. do czasów dzisiejszych.
Nowy!!: Urartu i Język aramejski · Zobacz więcej »
Język grecki klasyczny
Język grecki klasyczny, greka klasyczna – stadium rozwojowe języka greckiego używanego w okresie klasycznym (500 r. p.n.e. – 350 r. p.n.e.) starożytnej Grecji.
Nowy!!: Urartu i Język grecki klasyczny · Zobacz więcej »
Język gruziński
Język gruziński (gruz.) – język kartwelski, używany przez ok.
Nowy!!: Urartu i Język gruziński · Zobacz więcej »
Język hurycki
Rozpowszechnienie języka huryckiego w II tysiącleciu p.n.e. Hymn w języku huryckim; tekst z około 1400 rok p.n.e. Język hurycki – wymarły język, używany przez Hurytów na obszarach północnej Mezopotamii, nad jeziorem Wan, wschodniej Anatolii i Syrii północnej już w połowie III tysiąclecia p.n.e.
Nowy!!: Urartu i Język hurycki · Zobacz więcej »
Język ormiański
Język ormiański, język armeński (Հայերեն, hayeren) – język z rodziny języków indoeuropejskich z grupy satem, stanowiący w niej samodzielnągałąź.
Nowy!!: Urartu i Język ormiański · Zobacz więcej »
Język perski
Język perski, nowoperski (pers. fārsī) – język z grupy irańskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się ponad 50 mln mówiących, zamieszkujących głównie Iran (40 mln), Afganistan (7 mln), Tadżykistan (6 mln) i Irak (200 tys.). Służy jednocześnie jako lingua franca dla blisko 80 mln mieszkańców Bliskiego Wschodu (po języku arabskim).
Nowy!!: Urartu i Język perski · Zobacz więcej »
Język turecki
Język turecki (tur., IPA:, Türk dili) – język należący do grupy oguzyjskiej języków tureckich, ojczysty dla ponad 83 mln ludzi na całym świecie, co czyni go najpowszechniejszym ze swojej rodziny językowej.
Nowy!!: Urartu i Język turecki · Zobacz więcej »
Język urartyjski
Kamienna tablica z pismem klinowym w języku urartyjskim w Muzeum Erebuni Kamienna tablica z pismem klinowym w języku urartyjskim w Muzeum Erebuni Język urartyjski (język alarodyjski, język chaldejski) – wymarły język z rodziny paleokaukaskiej, używany przez ludność starożytnego państwa Urartu w IX–VI w. p.n.e. Znany z kilkuset zapisanych nowoasyryjskim pismem klinowym inskrypcji skalnych i glinianych tabliczek znajdowanych w Anatolii, Syrii, Mezopotamii.
Nowy!!: Urartu i Język urartyjski · Zobacz więcej »
Języki kaukaskie
Języki kaukaskie – grupa języków używanych przez rdzennąludność Kaukazu, uznawana przez niektórych językoznawców za rodzinę językową.
Nowy!!: Urartu i Języki kaukaskie · Zobacz więcej »
Języki semickie
Współczesny zasięg języków semickich (kolor jasnopomarańczowy) na tle rodziny afroazjatyckiej Języki semickie – rodzina języków, należąca do języków afroazjatyckich, wywodząca się z języka prasemickiego.
Nowy!!: Urartu i Języki semickie · Zobacz więcej »
Johannes Friedrich
Johannes Friedrich (ur. 1893 r.; zm. 1972 r.) – niemiecki orientalista, profesor uniwersytetu w Lipsku od 1929 r. i uniwersytetu w Berlinie od 1950 r. Był wybitnym hetytologiem, wniósł duży wkład w studia nad językami: huryckim, fenicko-punickim, urartyjskim.
Nowy!!: Urartu i Johannes Friedrich · Zobacz więcej »
Kalhu
Kalchu – lamassu strzegące wejścia do pałacu królewskiego plan miasta Kalchu z zaznaczonym przebiegiem murów oraz wzgórzami Tell Nimrud (rezydencja królewska) i Tell 'Azar (arsenał) Aszurnasirpala II w Kalchu (na niebiesko zaznaczono dziedziniec w części ceremonialnej pałacu, na czerwono salę tronową, na żółto dziedziniec wewnętrzny w części prywatnej pałacu) Kalhuzapis według ustaleń Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych, w:, Kalchu (asyr. Kalḫu), biblijne Kalach – starożytne miasto w północnej Mezopotamii, na wschodnim brzegu rzeki Tygrys, w IX i VIII w. p.n.e. stolica imperium asyryjskiego.
Nowy!!: Urartu i Kalhu · Zobacz więcej »
Kanon (sztuka)
Leonarda da Vinci Albrechta Dürera Kanon (sztuka) – zespół wzorców, reguł i metod wytwarzania obowiązujących w danym okresie w odniesieniu do przedstawiania ludzkiej postaci, stylu architektonicznego lub wszelkich form artystycznych na określonym obszarze.
Nowy!!: Urartu i Kanon (sztuka) · Zobacz więcej »
Karmir Blur
Ruiny na Karmir Blur Karmir Blur, Czerwone Wzgórze (orm. Կարմիր Բլուր) – wzgórze położone w Armenii, 30 km na północ od Erywania, na lewym brzegu rzeki Hrazdan, na którym odkryto ślady starożytnych osad, w tym urartyjskiego miasta-twierdzy Tejszebaini.
Nowy!!: Urartu i Karmir Blur · Zobacz więcej »
Karpiowate
Karpiowate (Cyprinidae) – rodzina ryb karpiokształtnych, najliczniejsza w gatunki rodzina kręgowców.
Nowy!!: Urartu i Karpiowate · Zobacz więcej »
Kaukaz Południowy
Kraje Kaukazu i ich podział wewnętrzny. Kaukaz Południowy rozciąga się na południe od granicy rosyjskiej Państwa Kaukazu Południowego Kaukaz Południowy, Zakaukazie, Zakaukazja, Transkaukazja – nazwa stosowana w odniesieniu do trzech państw położonych na południe od głównego pasma Kaukazu, tzw.
Nowy!!: Urartu i Kaukaz Południowy · Zobacz więcej »
Kawaleria
Szwadronu Kawalerii Wojska Polskiego Kawaleria (z wł. cavalleria; daw. jazda, konnica) – wojsko walczące lub poruszające się na koniach.
Nowy!!: Urartu i Kawaleria · Zobacz więcej »
Kimerowie
Kimmerowie (Kimerowie, Kimmeriowie, Kimmeryjczycy) – koczowniczy lud indoeuropejski pochodzący najprawdopodobniej z terenów Krymu (stolica w Opuk) i przyległych do Krymu części dzisiejszej Ukrainy, który w drugiej połowie VIII w. p.n.e. przekroczył Kaukaz, wkraczając na Bliski Wschód.
Nowy!!: Urartu i Kimerowie · Zobacz więcej »
Klimat śródziemnomorski
Występowanie klimatu śródziemnomorskiego na świecie Klimat śródziemnomorski – rodzaj klimatu podzwrotnikowego (subtropikalnego), występujący nad Morzem Śródziemnym (stąd jego nazwa), a także w Kalifornii, Południowej Afryce, na południu Australii oraz u wybrzeży Chile w Ameryce Południowej.
Nowy!!: Urartu i Klimat śródziemnomorski · Zobacz więcej »
Klimat kontynentalny
klasyfikacjąklimatu Köppena Klimat kontynentalny – jeden z podstawowych typów klimatu występujący w różnych strefach klimatycznych.
Nowy!!: Urartu i Klimat kontynentalny · Zobacz więcej »
Kołczan
Kołczan Kołczan, łubie – futerał na strzały do łuku, w dawnych czasach wykonywany z drewna lub skóry, wzmacniany i ozdabiany metalowymi okuciami; noszony głównie u pasa.
Nowy!!: Urartu i Kołczan · Zobacz więcej »
Kontrybucja
zamach na Franza Kutscherę Kontrybucja (łac. contributio ‘zbieranie; rozdzielanie; składka’ od contribuere ‘zbierać; przyczyniać się’ com ‘współ’ tribuere ‘(roz)dawać; udzielać; łożyć’ z tribus ‘okrąg, jednostka podziału terytorialnego ludności starożytnego Rzymu’) – danina, składka, jednorazowy podatek wojenny bądź odszkodowanie wojenne, zwrot kosztów wojennych.
Nowy!!: Urartu i Kontrybucja · Zobacz więcej »
Księga Rodzaju
Księga Rodzaju, Pierwsza Księga Mojżeszowa (hebr. בראשית Bereszit (od pierwszych słów Na początku), gr. Γένεσις Genesis) – pierwsza księga Biblii, należąca do Starego Testamentu, zaliczana do Pięcioksięgu (Tory).
Nowy!!: Urartu i Księga Rodzaju · Zobacz więcej »
Kurdowie
Bliskim Wschodzie w 1986 Kurdowie – naród pochodzenia indoeuropejskiego, zamieszkujący przede wszystkim krainę zwanąKurdystanem, podzielonąpomiędzy Turcję, Irak, Iran i Syrię.
Nowy!!: Urartu i Kurdowie · Zobacz więcej »
Lemiesz
Korpus płużny pługa konnego: 6-lemiesz, 7-odkładnica Lemiesz ze spiczastym dziobem Lemiesz – robocza dolna część korpusu pługa odcinająca poziomo skibę od gleby (calizny) i przekazująca jąna odkładnicę.
Nowy!!: Urartu i Lemiesz · Zobacz więcej »
Ludy semickie
Ludy semickie, Semici – grupa ludów posługujących się językami z rodziny semickiej, m.in.
Nowy!!: Urartu i Ludy semickie · Zobacz więcej »
Lutipri
Lutipri – prawdopodobnie założyciel dynastii królewskiej w starożytnym państwie Urartu.
Nowy!!: Urartu i Lutipri · Zobacz więcej »
Machina oblężnicza
Machina oblężnicza – urządzenie służące do niszczenia lub przełamywania umocnień i fortyfikacji.
Nowy!!: Urartu i Machina oblężnicza · Zobacz więcej »
Malatya
Malatya, dawniej Melitene – miasto w Turcji.
Nowy!!: Urartu i Malatya · Zobacz więcej »
Manna (kraina)
Manna – starożytna kraina położona od południowo-wschodniego wybrzeża jeziora Urmia do Maraghe na północy, z kolei południowa granica przebiegała najprawdopodobniej w pobliżu miejscowości Buhen i Sakez.
Nowy!!: Urartu i Manna (kraina) · Zobacz więcej »
Maselnica
Maselnica (maśniczka) – budowaa – gotowa do użytkub – elementy (konew, wierzchnik, jaszczyk, bijak)c – przekrój Maselnica przemysłowa Osełki masła Duża, pozioma maselnica korbowa Duża, pionowa maselnica korbowa Kierznia Maselnica (masielnica, maśniczka, maślniczka) – urządzenie do ręcznego wytwarzania masła.
Nowy!!: Urartu i Maselnica · Zobacz więcej »
Masoreci
Masoreci (czyt. baʽalé hammasoráh, „panowie tradycji”) – żydowscy uczeni Tory, którzy między VI a XI wiekiem stworzyli system zapisu samogłosek w alfabecie hebrajskim oraz opracowali oficjalny tekst Biblii hebrajskiej znany jako tekst masorecki.
Nowy!!: Urartu i Masoreci · Zobacz więcej »
Młyn wodny
Goworowie Bukowcu Młyn wodny Młyn wodny – budowla z urządzeniem do przemiału ziarna na mąkę i kaszę, poruszanym za pomocąkoła wodnego lub turbiny wodnej, usytuowana nad rzekami.
Nowy!!: Urartu i Młyn wodny · Zobacz więcej »
Media (kraina)
Państwo Medów około roku 600 p.n.e. Media – starożytne państwo na terenach zachodniej części obecnego Iranu, utworzone przez indo-irańskie plemiona Medów.
Nowy!!: Urartu i Media (kraina) · Zobacz więcej »
Medowie
Żołnierz medyjski, relief z pałacu w Persepolis Medowie – lud indoeuropejski zamieszkujący w starożytności północno-zachodni Iran.
Nowy!!: Urartu i Medowie · Zobacz więcej »
Menua
Menua, Minua – król Urartu w latach 810–786 p.n.e., syn Ispiniego.
Nowy!!: Urartu i Menua · Zobacz więcej »
Metalurgia
Odlewanie Kowal przy pracy Metalurgia (z gr. μέταλλον 'kopalnia, szyb, kamieniołom, metal' i ἔργον 'praca, dzieło') – nauka o metalach obejmująca, między innymi, obróbkę plastyczną, odlewnictwo, metaloznawstwo i metalurgię ekstrakcyjną.
Nowy!!: Urartu i Metalurgia · Zobacz więcej »
Mezopotamia
Mezopotamia widoczna z satelity w 2020 roku Mezopotamia,, w znaczeniu dosłownym międzyrzecze (nazwa przejęta z Miyanrudan i Bet-Nahrain) – starożytna kraina na Bliskim Wschodzie leżąca w dorzeczu Tygrysu i Eufratu.
Nowy!!: Urartu i Mezopotamia · Zobacz więcej »
Miecz
Miecz jednoręczny Miecz – rodzaj broni białej, charakteryzującej się prostą, obosiecznągłownią, otwartąrękojeściąoraz najczęściej krzyżowym jelcem.
Nowy!!: Urartu i Miecz · Zobacz więcej »
Miedź
Miedź (Cu) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych.
Nowy!!: Urartu i Miedź · Zobacz więcej »
Mitanni
Bliskiego Wschodu ok. 1400 r. p.n.e. Zasięg terytorialny królestwa Mitanni w okresie jego największego rozwoju (początek XV w. p.n.e.). listów z Amarny; ok. 1350 p.n.e. Pozostałości mitannijskiego pałacu w mieście Nagar (obecnie stanowisko archeologiczne Tell Brak w Syrii). Mitanni – starożytne państwo założone przez Hurytów w północnej Mezopotamii i północnej Syrii w II tysiącleciu p.n.e. ze stolicąw Waszuganni (dotąd nie zidentyfikowana).
Nowy!!: Urartu i Mitanni · Zobacz więcej »
Mojżesz z Chorenu
XIV-wiecznym armeńskim manuskrypcie. Mojżesz z Chorenu (orm. Մովսէս Խորենացի, Mowses Chorenaci; ur. ok. 410, zm. ok. 490), mnich i uczony ormiański, autor monumentalnej Historii Armenii – pierwszej obszernej kroniki Armenii opisującej pochodzenie Ormian i powstanie państwa.
Nowy!!: Urartu i Mojżesz z Chorenu · Zobacz więcej »
Morale
Morale − gotowość do wypełniania obowiązków, znoszenia trudów i niebezpieczeństw oraz poczucie odpowiedzialności i wiara w sukces.
Nowy!!: Urartu i Morale · Zobacz więcej »
Mur cyklopowy
mur cyklopowy Mur cyklopowy – mur skonstruowany z wielkich, niemal nieobrobionych kamieni dopasowanych do siebie w miarę możliwości.
Nowy!!: Urartu i Mur cyklopowy · Zobacz więcej »
Murat Nehri
Murat Nehri – rzeka we wschodniej Turcji, w całym swym biegu przepływająca przez ten kraj.
Nowy!!: Urartu i Murat Nehri · Zobacz więcej »
Muzeum Brytyjskie
The British Museum, także Muzeum Brytyjskie – muzeum narodowe z siedzibąw Londynie, największe muzeum Wielkiej Brytanii i jedno z największych na świecie – ma ok.
Nowy!!: Urartu i Muzeum Brytyjskie · Zobacz więcej »
Muzeum Pergamońskie
Rekonstrukcja Wielkiego Ołtarza Zeusa (pergamońskiego ołtarza) Zbliżenie eksponatu Muzeum Pergamońskie (niem. Pergamonmuseum) – muzeum znajdujące się w Berlinie, w którym zrekonstruowano Wielki Ołtarz Zeusa (ołtarz pergamoński).
Nowy!!: Urartu i Muzeum Pergamońskie · Zobacz więcej »
Nairi
Nairi – asyryjska nazwa grupy plemion na terytorium starożytnego państwa Urartu.
Nowy!!: Urartu i Nairi · Zobacz więcej »
Niemcy
Niemcy; Republika Federalna Niemiec, RFN (niem. Deutschland; Bundesrepublik Deutschland, BRD,.
Nowy!!: Urartu i Niemcy · Zobacz więcej »
Nikołaj Marr
Nikołaj Jakowlewicz Marr Nikołaj Jakowlewicz Marr (ur. 6 stycznia 1865 w Kutaisi, Gruzja zm. 20 grudnia 1934 w Leningradzie) – gruziński i radziecki archeolog i językoznawca, pochodzenia szkockiego.
Nowy!!: Urartu i Nikołaj Marr · Zobacz więcej »
Niniwa
Niniwa (akad. Ninūa) – starożytne miasto w północnej Mezopotamii, leżące nad wschodnim, lewym brzegiem Tygrysu; jedna ze stolic Asyrii.
Nowy!!: Urartu i Niniwa · Zobacz więcej »
Ołów
Ołów (Pb) - pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 82.
Nowy!!: Urartu i Ołów · Zobacz więcej »
Ofiara (religia)
Francisco Goya, ''Ofiara składana Panowi'', 1771 Przedstawienie ofiary z dzika na greckim tondzie z VI wieku p.n.e. Ofiara – podstawowa, obok modlitwy, forma kultu religijnego, występująca we wszystkich religiach, począwszy od pierwotnych do najbardziej rozwiniętych.
Nowy!!: Urartu i Ofiara (religia) · Zobacz więcej »
Ogłowie
Ogłowie Zakładanie ogłowia Ogłowie (inaczej: uzda, uździenica, dawniej: tręzla, tranzla, trenzla, trędzla, tręzelka, tranzelka) – główna część rzędu jeździeckiego lub uprzęży.
Nowy!!: Urartu i Ogłowie · Zobacz więcej »
Olej sezamowy
Butelka oleju z prażonych nasion sezamu sezamu indyjskiego Olej sezamowy – olej roślinny otrzymywany poprzez tłoczenie na zimno nasion sezamu indyjskiego (Sesamum indicum).
Nowy!!: Urartu i Olej sezamowy · Zobacz więcej »
Orientalistyka
Orientalistyka – nauka o kulturach orientalnych: językach, literaturze, sztuce, historii, społeczeństwie, życiu codziennym i obyczajach, polityce, religii, filozofii itp.
Nowy!!: Urartu i Orientalistyka · Zobacz więcej »
Orka (rolnictwo)
wołów (obraz olejny z 1789, François-André Vincent „Lekcja orania”) Orka jednoskibowym pługiem koleśnym parąkoni Orka pługiem przeciąganym między lokomobilami Ursusem C-360 Schemat orki –: 1,2 – calizna, 3 – skiba, 4 – głębokość orki, 5 – szerokość skiby, 6 – ściana bruzdy, 7 – dno bruzdy, 8 – bruzda Schemat orki: 1 – w zgon (w skład), 2 – w rozgon (w rozorywkę), 3 – orka jednostronna Orka – uprawka odwracająca wykonywana pługami lemieszowymi lub talerzowymi, mająca na celu odwrócenie i pokruszenie uprawianej warstwy roli.
Nowy!!: Urartu i Orka (rolnictwo) · Zobacz więcej »
Ormianie
Ormianie (Hajér) – naród indoeuropejski zamieszkujący początkowo obszar Zakaukazia i Wyżyny Armeńskiej, posługujący się językiem ormiańskim.
Nowy!!: Urartu i Ormianie · Zobacz więcej »
Paflagonia
Paflagonia (gr. Παφλαγονία, Paphlagonίa) – starożytna kraina w północnej części Azji Mniejszej (ob. Turcja) nad południowym brzegiem Morza Czarnego między Bityniąna zachodzie a Pontem na wschodzie.
Nowy!!: Urartu i Paflagonia · Zobacz więcej »
Palestyna
Palestyńska moneta z okresu rządów brytyjskich Flaga brytyjskiego mandatu Palestyna Flaga współczesnego państwa Palestyna Jerozolimie Banknot palestyńskiego funta Palestyna – region geograficzny w zachodniej Azji.
Nowy!!: Urartu i Palestyna · Zobacz więcej »
Panteon
Panteon (gr. pantheon: pan – wszystek + theos – bóg) to.
Nowy!!: Urartu i Panteon · Zobacz więcej »
Pasterstwo
Dolinie Kościeliskiej Pasterstwo – rodzaj hodowli stadnych zwierząt domowych, prowadzonej na obszarach nienadających się do uprawy roli, ale będących w stanie wyżywić stada zwierząt, np.
Nowy!!: Urartu i Pasterstwo · Zobacz więcej »
Pług
słupica, 4 – krój nożowy, 5 – dłuto, 6 – lemiesz, 7 – odkładnica Pług obracalny czteroskibowy Konny, koleśny pług dwuskibowy TUZie ciągnika Pług – narzędzie uprawowe do wykonywania orki.
Nowy!!: Urartu i Pług · Zobacz więcej »
Persepolis
Persepolis (staroperski: Pārsa, pers. تخت جمشید – Tacht-e Dżamszid) – miasto w starożytnej Persji, założone przez Dariusza I w 518 p.n.e., lecz znacznie rozbudowane przez Kserksesa I i kolejnych władców z dynastii Achemenidów.
Nowy!!: Urartu i Persepolis · Zobacz więcej »
Piechota
Wojska Polskiego Piechota (daw. infanteria) – wojsko prowadzące walkę pieszo (dawniej również przemieszczające się pieszo).
Nowy!!: Urartu i Piechota · Zobacz więcej »
Pismo klinowe
Mapa ważniejszych stanowisk archeologicznych na których znaleziono archiwa z tekstami zapisanymi pismem klinowym Pismo klinowe – jedna z najstarszych na świecie odmian pisma, powstała na Bliskim Wschodzie, stworzona najprawdopodobniej przez Sumerów ok.
Nowy!!: Urartu i Pismo klinowe · Zobacz więcej »
Politeizm
Bogowie starożytnego Egiptu w Carnegie Museum of Natural History Politeizm (z polys – „liczny” + theos – „bóg”), wielobóstwo – wiara w istnienie wielu bóstw (np. religia Słowian, religia starożytnej Grecji, starożytnego Rzymu, starożytnego Egiptu, wierzenia Azteków, shintō, niektóre odłamy hinduizmu).
Nowy!!: Urartu i Politeizm · Zobacz więcej »
Pszenica
Kłosy pszenicy: B – ''T. aestivum'', C – ''T. compositum'', D – ''T. turgidum'' Kłos z odsłoniętymi ziarniakami w fazie dojrzałości woskowej Rozmieszczenie upraw pszenicy na świecie Łan dojrzałej pszenicy zwyczajnej młóckę pszenicy (XV w.) Pszenica (Triticum L.) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych.
Nowy!!: Urartu i Pszenica · Zobacz więcej »
Pszenica orkisz
Pszenica orkisz (Triticum spelta L.), zwyczajowo nazywana orkiszem lub szpelcem – gatunek zboża należący do rodzaju pszenica (rodzina wiechlinowatych).
Nowy!!: Urartu i Pszenica orkisz · Zobacz więcej »
Rawanduz
Rawanduz (arab. رواندوز, Rawāndūz; kurd. Rewandiz) – miasto w północnym Iraku, w muhafazie Irbil.
Nowy!!: Urartu i Rawanduz · Zobacz więcej »
Rękopisy z Qumran
Grota 4 z Qumran. 200px Rękopisy z Qumran (niektóre inne stosowane nazwy: zwoje znad Morza Martwego, rękopisy znad Morza Martwego i manuskrypty znad Morza Martwego) – zbiór dokumentów spisanych po hebrajsku, aramejsku i grecku, znalezionych w latach 1947–1956 w 11 grotach niedaleko ruin Kumran na Zachodnim Brzegu.
Nowy!!: Urartu i Rękopisy z Qumran · Zobacz więcej »
Rosja
zarchiwizowano.
Nowy!!: Urartu i Rosja · Zobacz więcej »
Rusa I
Rusa I (orm. Ռուսա I) – król Urartu, panujący w latach 735–714 p.n.e., syn Sarduriego II.
Nowy!!: Urartu i Rusa I · Zobacz więcej »
Rusa II
Rusa II – król Urartu w latach 685–639 p.n.e., syn Argisztiego II.
Nowy!!: Urartu i Rusa II · Zobacz więcej »
Rusa III
Rusa III – król Urartu w latach 605–595 p.n.e., syn Erimeny.
Nowy!!: Urartu i Rusa III · Zobacz więcej »
Rusa IV
Risa IV – ostatni król Urartu, panujący w latach 595–585 p.n.e., syn Rusy III, świadek zburzenia stolicy Tejszebaini.
Nowy!!: Urartu i Rusa IV · Zobacz więcej »
Rusahinili
Skała Toprakkale, na której znajdowało się Rusahinili Rusahinili (orm. Ռուսախինլի) – stolica starożytnego państwa Urartu w końcowym okresie jego istnienia.
Nowy!!: Urartu i Rusahinili · Zobacz więcej »
Rydwan
Rekonstrukcja starożytnego rydwanu rzymskiego Hetycki rydwan – rysunek z egipskiego reliefu Egipski lekki rydwan Mapa przedstawiająca uproszczone drogi i czas rozprzestrzeniania się rydwanu, 2000–500 p.n.e. Rydwan – pojazd konny, najczęściej dwukołowy zaprzężony w dwa lub cztery konie, zwykle z tyłu otwarty.
Nowy!!: Urartu i Rydwan · Zobacz więcej »
Salmanasar I
Zasięg terytorialny królestwa średnioasyryjskiego w okresie jego największego rozwoju (koniec XIII - początek XI w. p.n.e.). Za panowania Salmanasara I - po wcieleniu państwa Mitanni - zachodnia granica Asyrii sięgała miasta Karkemisz nad Eufratem. Aszur. Salmanasar I, właśc.
Nowy!!: Urartu i Salmanasar I · Zobacz więcej »
Salmanasar III
Salmanasar III, właśc.
Nowy!!: Urartu i Salmanasar III · Zobacz więcej »
Salmanasar IV
Salmanasar IV, właśc.
Nowy!!: Urartu i Salmanasar IV · Zobacz więcej »
Salmanasar V
Salmanasar V, właśc.
Nowy!!: Urartu i Salmanasar V · Zobacz więcej »
Sarduri I
Sarduri I, Sardur I, Siduri I, Seduri I – władca Urartu około 844–828 p.n.e., syn Lutipriego.
Nowy!!: Urartu i Sarduri I · Zobacz więcej »
Sarduri II
Sarduru II, Siduri II, Seduri II, Sardur II – król Urartu, panujący w latach 764–735 p.n.e., syn Argisztiego I, ostatni władca okresu potęgi państwa.
Nowy!!: Urartu i Sarduri II · Zobacz więcej »
Sarduri III
Sarduri III, Sardur III – król Urartu w latach 639–625 p.n.e., syn Rusy II.
Nowy!!: Urartu i Sarduri III · Zobacz więcej »
Sarduri IV
Sarduri IV, Sardur IV – król Urartu, panujący prawdopodobnie w latach 625–620 p.n.e. Panowanie Sarduriego IV przypadło na kryzys państwowości Urartu.
Nowy!!: Urartu i Sarduri IV · Zobacz więcej »
Sargon II
Sargon II, właśc.
Nowy!!: Urartu i Sargon II · Zobacz więcej »
Scytowie
Terytoria Scytów i ich sąsiadów Scytowie – koczownicze ludy irańskie wywodzące się z obszarów pomiędzy Ałtajem a dolnąWołgą, tj.
Nowy!!: Urartu i Scytowie · Zobacz więcej »
Semiramida
Semiramida ze służącymi (XV-wieczna tapiseria flamandzka) Semiramida – znana z tradycji antycznej legendarna królowa babilońska, bohaterka licznych podań i legendarnych opowieści bliskowschodnichP.
Nowy!!: Urartu i Semiramida · Zobacz więcej »
Sennacheryb
Sennacheryb, właśc.
Nowy!!: Urartu i Sennacheryb · Zobacz więcej »
Sewan (jezioro)
Sewan (orm. Սևան լիճ – Sewan licz) – największe jezioro w Republice Armenii, a także największe jezioro Kaukazu i jedno z najwyżej położonych jezior świata (1916 m n.p.m.). Położone jest w odległości 60 km na północny wschód od Erywania w prowincji Gegharkunik.
Nowy!!: Urartu i Sewan (jezioro) · Zobacz więcej »
Sezam indyjski
Sezam indyjski (Sesamum indicum L.), znany także jako sezam wschodni, kunżut, łogowa wschodnia – gatunek jednorocznej rośliny oleistej z rodziny połapkowatych (Pedaliaceae), (sezamowatych). Występuje tylko w uprawie.
Nowy!!: Urartu i Sezam indyjski · Zobacz więcej »
Spichlerz
Pałacu w Sarnach Spichlerze w Grudziądzu Henrykowie Spichrz i obora w ramach budynku gospodarczego starego typu, w małym gospodarstwie wiejskim Spichlerz (spichrz, śpichlerz, elewator zbożowy) – jedno- lub kilkukondygnacyjna budowla przeznaczona do przechowywania materiałów sypkich, głównie ziaren zbóż – luzem lub w workach, charakteryzująca się zwartąbryłą, stromymi dachami, trójkątnymi szczytami i niewielkimi oknami.
Nowy!!: Urartu i Spichlerz · Zobacz więcej »
Starożytność
Egipskie piramidy Ateny na Akropolu Rzymskie koloseum Starożytność – pierwszy okres historii niektórych części świata, wyróżniany zwłaszcza w dziejopisarstwie europejskim.
Nowy!!: Urartu i Starożytność · Zobacz więcej »
Starożytny Bliski Wschód
Ważniejsze państwa i krainy starożytnego Bliskiego Wschodu Starożytny Bliski Wschód - zespół cywilizacji starożytnych, skupionych przede wszystkim wokół obszaru Mezopotamii i często (choć mylnie) do niego ograniczany; zakres procesów historycznych na terenie Bliskiego Wschodu w przedziale czasowym od prahistorii do nastania wpływów cywilizacji antycznej.
Nowy!!: Urartu i Starożytny Bliski Wschód · Zobacz więcej »
Stela
Babilońska stela króla Elamu Stela (stélē – słup, łac. stela, stele) – ustawiona pionowo ozdobna płyta kamienna z inskrypcjąlub płaskorzeźbionądekoracją, w starożytności wznoszona w różnych celach; także pionowa płyta nagrobna.
Nowy!!: Urartu i Stela · Zobacz więcej »
Sumer
Sumer i jego miasta. W czasach jego istnienia linia brzegowa sięgała miasta Ur. Sumer (Szumer, Sumeria; sum. 𒌦 𒊕 𒈪 𒂵 Ki-en-gir, hebr. שִׁנְעָר Szinear – por. Rdz 10:10) – starożytna kraina leżąca w południowej części Mezopotamii (dzisiaj południowy Irak).
Nowy!!: Urartu i Sumer · Zobacz więcej »
Syria starożytna
Syria starożytna – terytorium, którego granice w okresie od około VII tys.
Nowy!!: Urartu i Syria starożytna · Zobacz więcej »
System przyporowy
Katedra na Hradczanach (Praga) System przyporowy – rodzaj konstrukcji, która rozwinęła się w gotyku i umożliwiła wykonywanie sklepień o dużych rozpiętościach i na znacznych wysokościach.
Nowy!!: Urartu i System przyporowy · Zobacz więcej »
Sziwini
Sziwini (urart. DUTU) – solarne bóstwo urartyjskie, trzecie, po Chaldim i Tejszebie, główne bóstwo w religii Urartu.
Nowy!!: Urartu i Sziwini · Zobacz więcej »
Sztuka grecka w okresie klasycznym
Brązowy posąg Posejdona rzucającego trójzębem, ok. 450 p.n.e. (Narodowe Muzeum Archeologiczne, Ateny) Brązowy posąg woźnicy, ok. 475 p.n.e. (Muzeum, Delfy) Thesejon) Partenon Partenon – fragment tympanonu i fryzu (tryglify) Lapitę (Muzeum Brytyjskie, Londyn) Procesja panatejska, fragment fryzu z 445 – 438 p.n.e. (Luwr, Paryż) Ruiny świątyni Artemidy w Efezie Erechtejon, joński portyk, Ateny Apollo z ok. 450 p.n.e., rzymska kopia rzeźby Artemida z Luwru ok. 350 p.n.e., rzymska kopia rzeźby Leocharesa Delficka świątynia Ateny w kształcie tolosu, nazywany też Marmara Okres klasyczny w sztuce starożytnej Grecji – drugi z etapów rozwoju sztuki na obszarach zamieszkanych przez ludy greckie, należących głównie do basenu Morza Egejskiego.
Nowy!!: Urartu i Sztuka grecka w okresie klasycznym · Zobacz więcej »
Tejszeba
Tejszeba (urart. Dim, Dte-e-i-še-ba) – urartyjskie bóstwo burzy i wojny, drugi w hierarchii panteonu Urartu po Chaldim.
Nowy!!: Urartu i Tejszeba · Zobacz więcej »
Tejszebaini
Wzgórze Karmir Blur, na którym położona była twierdza Tejszebaini alt.
Nowy!!: Urartu i Tejszebaini · Zobacz więcej »
Tiglat-Pileser III
Kalchu; zbiory Luwru w Paryżu. Tiglat-Pileser III, właśc.
Nowy!!: Urartu i Tiglat-Pileser III · Zobacz więcej »
Toponimia
Mapa autorstwa Richarda Blome'a z 1686 roku z naniesionymi nazwami kontynentów i oceanów Toponimia (z gr. topos – miejsce, onoma – nazwa), toponomastyka – dział onomastyki zajmujący się nazwami miejsc, czyli toponimami (np. nazwami osad ludzkich – miast, wsi, przysiółków – ojkonimia), nazwami państw i krajów, nazwami fizjograficznymi (obiektów fizjograficznych), nazwami rzek, jezior (hydronimia), lasów, pól, gór (oronimia), a także nazwami miejskimi (urbanonimy), nazwami ulic i placów, nazwy terenowe (mikrotoponimy).
Nowy!!: Urartu i Toponimia · Zobacz więcej »
Turcja
Turcja (tur. Türkiye), Republika Turcji (tur. Türkiye Cumhuriyeti) – państwo położone w Azji Zachodniej na półwyspie Azja Mniejsza, a częściowo również w Europie Południowo-Wschodniej, ze stolicąw Ankarze.
Nowy!!: Urartu i Turcja · Zobacz więcej »
Tuszpa
Tuszpa (urart. URUṭu-uš-pa) – starożytne miasto, stolica państwa Urartu w okresie jego potęgi.
Nowy!!: Urartu i Tuszpa · Zobacz więcej »
Tygrys (rzeka)
Tygrys (gr. Tígrēs lub Tígris, arab. دجلة, Nahr Dijlah) to obok Eufratu jedna z dwóch największych rzek Mezopotamii.
Nowy!!: Urartu i Tygrys (rzeka) · Zobacz więcej »
Urmia (jezioro)
Urmia (dawniej Rezaije) – bezodpływowe, słone jezioro położone w północno-zachodnim Iranie na Wyżynie Armeńskiej.
Nowy!!: Urartu i Urmia (jezioro) · Zobacz więcej »
Wan (jezioro)
Wan – bezodpływowe, słone jezioro leżące na Wyżynie Armeńskiej, największe i najgłębsze w Turcji.
Nowy!!: Urartu i Wan (jezioro) · Zobacz więcej »
Wan (miasto)
Wan (tur. Van, orm. Վան) – miasto we wschodniej Turcji, we Wschodniej Anatolii, w pobliżu wschodniego brzegu jeziora Wan, na wysokości 1725 metrów.
Nowy!!: Urartu i Wan (miasto) · Zobacz więcej »
Wapień
Tyńcu Kowala, Góry Świętokrzyskie'' Rzeszowa'' Jura Krakowsko-Częstochowska'' Jura Krakowsko-Częstochowska'' Wapień – skała osadowa (chemogeniczna lub organogeniczna) zbudowana głównie z węglanu wapnia, przede wszystkim w postaci kalcytu.
Nowy!!: Urartu i Wapień · Zobacz więcej »
Widły (narzędzie)
Widły Widły – ręczne narzędzie rolnicze, składające się z drzewca oraz metalowej końcówki z długimi, lekko zakrzywionymi ku przodowi zębami.
Nowy!!: Urartu i Widły (narzędzie) · Zobacz więcej »
Wiechlinowate
Schemat budowy kwiatów i narys kwiatowyA – plewa, B – plewka dolna, C – ość, 1 – plewka górna,2 - łuszczki, 3-pręciki, 4 – słupek, 5 – znamię słupka Pochwy i języczki liściowe (wiechlina zwyczajna) Rozmnażanie się wegetatywne traw Wiechlinowate, trawy (Poaceae (R. Br.) Barnh., Gramineae Juss.) – rodzina roślin należąca do rzędu wiechlinowców.
Nowy!!: Urartu i Wiechlinowate · Zobacz więcej »
Wilcha
Wilcha (ukr. Вільха) – wieś na Ukrainie, w obwodzie żytomierskim, w rejonie romanowskim.
Nowy!!: Urartu i Wilcha · Zobacz więcej »
Wyżyna Armeńska
Wyżyna Armeńska, widok z satelity (2011) Jezioro Sewan Góra Ararat Wyżyna Armeńska (orm. Հայկական լեռնաշխարհ, Hajkakan lernaszycharh; tur. Doğu Anadolu Yaylası) – wyżyna w zachodniej części Azji, we wschodniej części Azji Mniejszej.
Nowy!!: Urartu i Wyżyna Armeńska · Zobacz więcej »
Zabytek
Q.
Nowy!!: Urartu i Zabytek · Zobacz więcej »
Zaratusztrianizm
cytat.
Nowy!!: Urartu i Zaratusztrianizm · Zobacz więcej »
Zbroja skórzana
Tybet XV – XVII w. Zbroja skórzana – rodzaj zbroi, wykonanej z grubej sztywnej skóry.
Nowy!!: Urartu i Zbroja skórzana · Zobacz więcej »
Ziggurat
Mapa Mezopotamii i Elamu z zaznaczonąlokalizacjąznanych zigguratów Plan sumeryjskiego okręgu świątynnego boga Anu w Uruk (ok. 3000 p.n.e.) – wysoki taras ze świątyniąna szczycie stanowił pierwowzór późniejszych zigguratów III dynastii z Ur (ok. 2100–2000 p.n.e.) Dur-Untasz-Napirisza (dziś Czoga Zanbil w Iranie) Jedna z rekonstrukcji wyglądu zigguratu Etemenanki w Babilonie Zig(g)urat, zik(k)urat (sum. u6.nir; akad. ziqqurratu poch. od czasownika zaqāru – budować wysoko; asyr. siqqurratu) – charakterystyczna dla architektury sakralnej Mezopotamii wieża świątynna o zmniejszających się schodkowo kolejnych tarasach.
Nowy!!: Urartu i Ziggurat · Zobacz więcej »
Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich
Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR, Związek Radziecki, również Związek Sowiecki, Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich, skr. ZSRS,; Sowietskij Sojuz, Sojuz Sowietskich Socyalisticzeskich Riespublik, SSSR) – historyczne pierwsze państwo komunistyczne na świecie, położone częściowo w Europie wschodniej i północno-wschodniej, a częściowo w Azji, ze stolicąw Moskwie, istniejące w latach 1922–1991.
Nowy!!: Urartu i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich · Zobacz więcej »
