65 kontakty: Archeologia, Azja, Azja Środkowa, Baktria, Cao Cao, Cesarstwo Bizantyńskie, Dharmaraksza, Dynastia Han, Dynastia Jin (265–420), Dynastia Qin, Encyclopædia Iranica, Fonologia, Franklin Delano Roosevelt, Gansu, Gobi, Goci, Han Gaozu, Han Guangwudi, Han Wudi, Hebei, Heftalici, Huang He, Huńskie kotły, Hunowie, Ili, Język sogdyjski, Języki ałtajskie, Języki irańskie, Języki jenisejskie, Koczownik, Kotlina Kaszgarska, Księga Wei, Luoyang, Mandżuria, Meng Tian, Mongolia, Mongolia Wewnętrzna, Ordos, Północne Liang, Qiang, Rafe de Crespigny, Rouran, Sanskryt, Shaanxi, Sinciang, Sinizacja, Sogdiana, Syberia, Syr-daria, Szesnaście Królestw, ..., Tienszan, Transkrypcja (językoznawstwo), Turcy osmańscy, Wang Mang, Wasal, Węgry, Węgrzy, Wielki Mur Chiński, Winston Churchill, Wołga, Wusun, Xianbei, Xi’an, Xiyu, Yuezhi. Rozwiń indeks (15 jeszcze) »
Archeologia
autostrady A2 Archeologia (z gr. ἀρχαῖος archaīos – dawny, stary i -λογία -logiā – mowa, nauka) – nauka, której celem jest odtwarzanie społeczno-kulturowej przeszłości człowieka na podstawie znajdujących się w ziemi, na ziemi lub w wodzie źródeł archeologicznych, czyli materialnych pozostałości działań ludzkich.
Nowy!!: Xiongnu i Archeologia · Zobacz więcej »
Azja
Azja (gr. Asía, łac. Asia) – w zależności od podejścia: największy kontynent na Ziemi lub część świata, która razem z Europątworzy największy kontynent, Eurazję.
Nowy!!: Xiongnu i Azja · Zobacz więcej »
Azja Środkowa
Azja Centralna w definicji wąskiej i szerokiej Mapa polityczna państw Azji Środkowej Azja Środkowa (także Azja Centralna, Środkowy Wschód) – region wyróżniany w geografii historycznej i politycznej.
Nowy!!: Xiongnu i Azja Środkowa · Zobacz więcej »
Baktria
Baktria ok. 320 p.n.e. Baktria (gr. Baktriana, Βακτριανα; pers. Bākhtar; arab. i ind. Bhalika; chiń. 大夏, Dàxià) – starożytna, grecka nazwa krainy położonej obecnie w północnym Afganistanie.
Nowy!!: Xiongnu i Baktria · Zobacz więcej »
Cao Cao
Cao Cao (ur. 155 w Bozhou, zm. 15 marca 220 w Luoyang) – chiński polityk, wojskowy i poeta.
Nowy!!: Xiongnu i Cao Cao · Zobacz więcej »
Cesarstwo Bizantyńskie
Cesarstwo wschodniorzymskie (bizantyjskie) Cesarstwo wschodniorzymskie, później Cesarstwo Bizantyńskie (w literaturze przeważnie w formie Cesarstwo Bizantyjskie, choć sąteż odmienne opinie, pot. i skrótowo Bizancjum) – termin historiograficzny, używany od XIX wieku na określenie greckojęzycznego, średniowiecznego cesarstwa rzymskiego ze stolicąw Konstantynopolu.
Nowy!!: Xiongnu i Cesarstwo Bizantyńskie · Zobacz więcej »
Dharmaraksza
Dharmaraksza (ur. 231, zm. 316, 313 lub 308) (Ch'uk Pŏpho;, Jiku Hōgo;; pol. (Indyjski) Obrońca Dharmy; także) – tłumacz i propagator buddyzmu w Chinach.
Nowy!!: Xiongnu i Dharmaraksza · Zobacz więcej »
Dynastia Han
Dynastia Han (206 p.n.e.–220 n.e.) (wym.) była drugądynastiącesarskąChin, po dynastii Qin (221-206 p.n.e.) i przed EpokąTrzech Królestw (220-280 n.e.). Założycielem dynastii był Liu Bang, późniejszy cesarz Gaozu.
Nowy!!: Xiongnu i Dynastia Han · Zobacz więcej »
Dynastia Jin (265–420)
Dynastia Jin – dynastia rządząca Chinami po Okresie Trzech Królestw (220-265).
Nowy!!: Xiongnu i Dynastia Jin (265–420) · Zobacz więcej »
Dynastia Qin
Dynastia Qin (wym.) – pierwsza dynastia zjednoczonego Cesarstwa Chińskiego, założona w 221 r. p.n.e. przez Pierwszego Cesarza (który dokonał zjednoczenia).
Nowy!!: Xiongnu i Dynastia Qin · Zobacz więcej »
Encyclopædia Iranica
Encyclopædia Iranica – kompleksowa anglojęzyczna encyklopedia skupiająca się na irańskiej historii, kulturze i cywilizacji, obejmująca okres od czasów prehistorycznych do współczesności.
Nowy!!: Xiongnu i Encyclopædia Iranica · Zobacz więcej »
Fonologia
Fonologia (dawniej głosownia) – nauka o systemach dźwiękowych języków.
Nowy!!: Xiongnu i Fonologia · Zobacz więcej »
Franklin Delano Roosevelt
Franklin Delano Roosevelt (ur. 30 stycznia 1882 w Hyde Parku, zm. 12 kwietnia 1945 w Warm Springs) – amerykański polityk, 32.
Nowy!!: Xiongnu i Franklin Delano Roosevelt · Zobacz więcej »
Gansu
Gansu – północno-zachodnia prowincja ChRL.
Nowy!!: Xiongnu i Gansu · Zobacz więcej »
Gobi
Gobi (mong.: Говь; Gow’) – wyżynny obszar stepów, półpustyń i pustyń w Azji Wschodniej, leżący na terenie południowej Mongolii i północnych Chin.
Nowy!!: Xiongnu i Gobi · Zobacz więcej »
Goci
Cesarstwo Rzymskie Wandalowie Goci, Gotowie (Gutþiuda;, u Pliniusza Starszego Gutones, u Tacyta Gotones) – jedno z największych i najważniejszych plemion wschodniogermańskich, mówiące językiem gockim.
Nowy!!: Xiongnu i Goci · Zobacz więcej »
Han Gaozu
Han Gaozu, Liu Bang (zm. 195 p.n.e.) – chiński cesarz, założyciel dynastii Han, panujący w latach 202–195 p.n.e. Liu Bang, szerzej znany pod imieniem Gaozu, urodził się w chłopskiej rodzinie na terenie dzisiejszego Xuzhou.
Nowy!!: Xiongnu i Han Gaozu · Zobacz więcej »
Han Guangwudi
Han Guangwudi, imię publiczne: Wenshu, (ur. 13 stycznia 5 p.n.e. w Jiyang, zm. 29 marca 57 n.e. w Luoyangu) – pierwszy cesarz Późniejszej dynastii Han, panujący od 5 sierpnia 25 aż do śmierci.
Nowy!!: Xiongnu i Han Guangwudi · Zobacz więcej »
Han Wudi
Wudi (dosł. Cesarz Waleczny; ur. 156, zm. 87 p.n.e.) – cesarz chiński z dynastii Han panujący w okresie 141-87 p.n.e. Za swego panowania, w celu ograniczenia wpływów rodów arystokratycznych, wprowadził w roku 127 p.n.e. zasadę podziału ziem wśród wszystkich synów.
Nowy!!: Xiongnu i Han Wudi · Zobacz więcej »
Hebei
centrum stolicy prowincji Hebei – Shijiazhuang Hebei – północna prowincja ChRL, położona na północ od Huang He, od wschodu granicząca z Morzem Wschodniochińskim.
Nowy!!: Xiongnu i Hebei · Zobacz więcej »
Heftalici
Terytorium opanowane przez Heftalitów w roku 500 Heftalici – środkowoazjatycki lud koczowniczy, przez kronikarzy bizantyjskich nazywany też „Białymi Hunami” (sanskr. Śveta Hūṇa).
Nowy!!: Xiongnu i Heftalici · Zobacz więcej »
Huang He
Huang He, Rzeka Żółta (dosł. Żółta Rzeka) – rzeka w północnych Chinach o długości 5464 km, druga co do wielkości rzeka w państwie.
Nowy!!: Xiongnu i Huang He · Zobacz więcej »
Huńskie kotły
Kocioł huński Huńskie kotły – typowy wytwór kultury materialnej Hunów.
Nowy!!: Xiongnu i Huńskie kotły · Zobacz więcej »
Hunowie
Huński kocioł Hunowie (łac. Huni, Hunni, Chuni, Unni) – lud koczowniczy, który ok.
Nowy!!: Xiongnu i Hunowie · Zobacz więcej »
Ili
Ili (kaz. Іле, Yle; ros. Или, Ili; chiń. 伊犁河, Yīlí Hé) – rzeka na obszarze bezodpływowym w Azji Środkowej, na terytorium Chin oraz Kazachstanu.
Nowy!!: Xiongnu i Ili · Zobacz więcej »
Język sogdyjski
Język sogdyjski – język wschodnioirański, którym posługiwano się w Sogdianie (obszar dzisiejszego Uzbekistanu i Tadżykistanu – główne miasta: Samarkanda, Fergana, Pandżakent).
Nowy!!: Xiongnu i Język sogdyjski · Zobacz więcej »
Języki ałtajskie
Rozmieszczenie geograficzne języków ałtajskich Języki ałtajskie – grupa języków, wcześniej traktowanych jako rodzina językowa.
Nowy!!: Xiongnu i Języki ałtajskie · Zobacz więcej »
Języki irańskie
języków irańskich Języki irańskie – grupa języków indoeuropejskich, którymi posługuje się około 200 mln osób zamieszkujących Bliski i Środkowy Wschód oraz Azję Środkową.
Nowy!!: Xiongnu i Języki irańskie · Zobacz więcej »
Języki jenisejskie
Języki jenisejskie – rodzina języków używanych w centralnej Syberii, głównie na terenie kraju krasnojarskiego.
Nowy!!: Xiongnu i Języki jenisejskie · Zobacz więcej »
Koczownik
Saamów (około 1900) Koczownicy w Tybecie (2005) Koczownik, nomada – wędrowiec, członek grupy ludzi nieposiadającej stałego miejsca zamieszkania, przemieszczającej się z miejsca na miejsce, np.
Nowy!!: Xiongnu i Koczownik · Zobacz więcej »
Kotlina Kaszgarska
Kotlina Kaszgarska Kotlina Kaszgarska, Kotlina Tarymska (Tarim Oymanliqi) – kraina geograficzna w Azji Centralnej, w zachodniej części Chin.
Nowy!!: Xiongnu i Kotlina Kaszgarska · Zobacz więcej »
Księga Wei
Księga Wei – chińskie dzieło historyczne z VI wieku opisujące dzieje Północnej (386–535) i Wschodniej dynastii Wei (534–550), zaliczane do oficjalnego zbioru Dwudziestu czterech historii.
Nowy!!: Xiongnu i Księga Wei · Zobacz więcej »
Luoyang
Brama miejska Uliczka w mieście Luoyang: most przez Luo He przed jej ujściem do Huang He Luoyang (wym.) – miasto o statusie prefektury miejskiej we wschodnich Chinach, w prowincji Henan, nad rzekąLuo He (dopływ Huang He).
Nowy!!: Xiongnu i Luoyang · Zobacz więcej »
Mandżuria
Mandżuria (mandż. ᠮᠠᠨᠵᡠ, Mandżu;;, Mandż) – kraina historyczna w północno-wschodniej części dzisiejszych Chin.
Nowy!!: Xiongnu i Mandżuria · Zobacz więcej »
Meng Tian
Meng Tian (zm. 210 r. p.n.e.) – generał z czasów dynastii Qin.
Nowy!!: Xiongnu i Meng Tian · Zobacz więcej »
Mongolia
Mongolia (mong. Монгол улс, trb.: Mongol uls; pismo mongolskie:, trb.: Monggol Ulus) – państwo śródlądowe w środkowowschodniej Azji.
Nowy!!: Xiongnu i Mongolia · Zobacz więcej »
Mongolia Wewnętrzna
Region Autonomiczny Mongolii Wewnętrznej (Mongolia Wewnętrzna) – region autonomiczny w północnych Chinach obejmujący południowe ziemie historycznej Mongolii.
Nowy!!: Xiongnu i Mongolia Wewnętrzna · Zobacz więcej »
Ordos
Obszar Ordos Ordos – wyżyna w północnych Chinach, w wielkim zakolu rzeki Huang He, o średniej wysokości 1200–1600 m. Na południu przechodzi w Wyżynę Lessową.
Nowy!!: Xiongnu i Ordos · Zobacz więcej »
Północne Liang
Północne Liang (Northern Liang) ok. 423 Północne Liang – chińskie państwo okresu Szesnastu Królestw, z ośrodkiem w dzisiejszej prowincji Gansu, istniejące w latach 397 - 439.
Nowy!!: Xiongnu i Północne Liang · Zobacz więcej »
Qiang
Tradycyjny dom Qiang – grupa etniczna w chińskiej prowincji Syczuan.
Nowy!!: Xiongnu i Qiang · Zobacz więcej »
Rafe de Crespigny
Richard Rafe Champion de Crespigny (ur. 1936) – australijski sinolog, emerytowany profesor nadzwyczajny w Centrum Chin i Korei przy Australian National University w Canberze.
Nowy!!: Xiongnu i Rafe de Crespigny · Zobacz więcej »
Rouran
Rouran (Żoużanie), chiń. 柔然, (albo Ruanruan/Ruru, chiń. 蠕蠕, dosł. „Rojące się robactwo”) – lud koczowniczy zamieszkujący pierwotnie w Azji, na północnych granicach Cesarstwa Chińskiego, między Tienszanem a Wielkim Chinganem, oraz utworzona przez niego konfederacja.
Nowy!!: Xiongnu i Rouran · Zobacz więcej »
Sanskryt
Rygwedy w sanskrycie Sanskryt (dewanagari: संस्कृतम् saṃskṛtam; sa.msk.rtā bhā.sā, od sa.m+k.r: zestawiać, składać; bhā.sā: język; język uporządkowany, w przeciwieństwie do języków naturalnych prakrytów, tzn. ludowych o nieuporządkowanej gramatyce) – język literacki starożytnych, średniowiecznych i wczesnonowożytnych Indii.
Nowy!!: Xiongnu i Sanskryt · Zobacz więcej »
Shaanxi
Shaanxi – prowincja w północno-środkowej części ChRL.
Nowy!!: Xiongnu i Shaanxi · Zobacz więcej »
Sinciang
Sinciang (wym.; pełna nazwa: Region Autonomiczny Sinciang-Ujgur, ujg. شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونومرايونى, Shinjang Uyghur Aptonom Rayoni) – region autonomiczny w Chinach.
Nowy!!: Xiongnu i Sinciang · Zobacz więcej »
Sinizacja
Sinizacja – proces przyswajania (lub narzucania) języka lub kultury chińskiej.
Nowy!!: Xiongnu i Sinizacja · Zobacz więcej »
Sogdiana
Sogdiana Sogdiana (staropers. Suguda; gr. Σογδιανή;, Sùtè, pers. سغد, Sōġd) – kraina w Azji Środkowej leżąca nad rzekąZarafszan, między rzekami Oksos (lub Oksus – obecnie: Amu-daria) i Jaksartes (ob. Syr-daria), na północ od Margiany i Baktrii, a od wschodu Fergana.
Nowy!!: Xiongnu i Sogdiana · Zobacz więcej »
Syberia
Obszar Syberii w ujęciu geograficznym Obszar Syberii w ujęciu historycznym i potocznym (na ciemnoczerwono – Syberyjski Okręg Federalny) Rejon Ałtaju i jez. Bajkał, mapa z 1903 Amur, mapa z 1903 wojny domowej w Rosji Herb Syberii z czasów Imperium Rosyjskiego Syberia (Sibir’&thinsp) – kraina geograficzna w północnej Azji, wchodząca w skład Rosji, położona między Uralem na zachodzie, Oceanem Arktycznym na północy, działem wód zlewisk Oceanu Arktycznego i Spokojnego na wschodzie, oraz stepami Kazachstanu i Mongolii na południu.
Nowy!!: Xiongnu i Syberia · Zobacz więcej »
Syr-daria
Syr-daria (w starożytności Jaksartes) – rzeka w Uzbekistanie, Tadżykistanie i Kazachstanie.
Nowy!!: Xiongnu i Syr-daria · Zobacz więcej »
Szesnaście Królestw
Szesnaście Królestw – epoka historii Chin trwająca od roku 304 do 439, w trakcie której ich część północna była podzielona na rywalizujące ze sobąkrótkotrwałe państwa, rządzone niemal wyłącznie przez dynastie obcego pochodzenia.
Nowy!!: Xiongnu i Szesnaście Królestw · Zobacz więcej »
Tienszan
Tienszan, Tien-szan – łańcuch górski w Azji Centralnej, na pograniczu Kazachstanu, Uzbekistanu, Kirgistanu i Chin.
Nowy!!: Xiongnu i Tienszan · Zobacz więcej »
Transkrypcja (językoznawstwo)
Transkrypcja, w skrócie trb. (od słowa transkrybowanie - dokonywanie transkrypcji) – system zapisu głosek (mowy) danego języka za pomocąsymboli graficznych, czyli pisownia fonetyczna lub system fonetycznej konwersji innego pisma.
Nowy!!: Xiongnu i Transkrypcja (językoznawstwo) · Zobacz więcej »
Turcy osmańscy
Bitwa pod Nikopolis Oblężenie Konstantynopola Kara Mustafa – wielki przegrany bitwy wiedeńskiej Kemal Atatürk – symbol końca epoki Turków Osmańskich i początku współczesnej Turcji Turcy osmańscy – nazwa nadawana pierwotnie jednemu ze szczepów oguzyjskich, który z Azji Środkowej przybył u schyłku XIII wieku do zachodniej Anatolii i tu, pod zwierzchnictwem anatolijskich Seldżuków, założył małe lenne księstwo ze stolicąw Söğüt.
Nowy!!: Xiongnu i Turcy osmańscy · Zobacz więcej »
Wang Mang
Wang Mang chiń. 王莽, (ur. 45 p.n.e. – zm. 6 października 23 n.e.) – cesarz Chin, panujący w latach 9–23 n.e. Wang Mang był bratankiem cesarzowej Wang Zhengjun, żony cesarza Yuana (48 – 33 p.n.e.). To jej wpływom jako cesarzowej wdowy zawdzięczał on sprawowanie faktycznej władzy w państwie za panowania małoletnich Pingdi (1 p.n.e. – 6 n.e.) i Ruzi Yinga (6 – 9 n.e.). W 9 n.e. Wang Mang ogłosił się cesarzem, po czym próbował przeprowadzić szereg reform, m.in.
Nowy!!: Xiongnu i Wang Mang · Zobacz więcej »
Wasal
Wasal (łac. vassus, z celt. gwas „sługa”) – we wczesnym średniowieczu osoba wolna oddająca się pod opiekę seniora w akcie komendacji.
Nowy!!: Xiongnu i Wasal · Zobacz więcej »
Węgry
Węgry (.
Nowy!!: Xiongnu i Węgry · Zobacz więcej »
Węgrzy
Węgrzy (także Madziarzy / Madziarowie, węg. l.poj., l.mn.) – naród europejski z grupy ludów ugrofińskich, zamieszkujący głównie własne państwo narodowe – Węgry w Europie Środkowej, posługujący się językiem węgierskim.
Nowy!!: Xiongnu i Węgrzy · Zobacz więcej »
Wielki Mur Chiński
Obecna lokalizacja Muru. Wielki Mur Chiński – zbiorcza nazwa systemów obronnych składających się z zapór naturalnych, sieci fortów i wież obserwacyjnych oraz (w najbardziej strategicznych miejscach) murów obronnych z ubitej ziemi, murowanych lub kamiennych, osłaniających północne Chiny przed najazdami ludów z Wielkiego Stepu.
Nowy!!: Xiongnu i Wielki Mur Chiński · Zobacz więcej »
Winston Churchill
Winston Leonard Spencer Churchill (ur. 30 listopada 1874 w Blenheim Palace, zm. 24 stycznia 1965 w Londynie) – brytyjski polityk, mąż stanu, mówca, strateg, pisarz i historyk, malarz, dwukrotny premier Zjednoczonego Królestwa, laureat literackiej Nagrody Nobla, honorowy obywatel Stanów Zjednoczonych.
Nowy!!: Xiongnu i Winston Churchill · Zobacz więcej »
Wołga
Rzeka Wołga w Twerze Wołga (mar. Jul, tat. Idel, łac. Rha) – rzeka w Rosji przeduralskiej.
Nowy!!: Xiongnu i Wołga · Zobacz więcej »
Wusun
Konfederacja Wusun i jej sąsiedzi na przełomie er Wusun – środkowoazjatycka konfederacja plemion koczowniczych, istniejąca od II w. p.n.e. do V w. n.e. Według półlegendarnego przekazu początkowo Wusunowie zajmowali tereny dzisiejszej zachodniej Mongolii, skąd jednak zostali przepędzeni na zachód przez Xiongnu lub, co bardziej prawdopodobne, przez Yuezhi.
Nowy!!: Xiongnu i Wusun · Zobacz więcej »
Xianbei
Mapa Azji ok. roku 200 z zaznaczonym obszarem występowania plemion Xianbei (Xianbei tribes) na terenie dzisiejszej Mandżurii Xianbei – azjatycki lud koczowniczy, od III w. p.n.e. zajmujący terytoria na północny zachód od Chin, który w IV wieku założył szereg państw na terenie północnych Chin, w tym cesarstwo Północnej dynastii Wei (386–535).
Nowy!!: Xiongnu i Xianbei · Zobacz więcej »
Xi’an
Xi’an – ośrodek administracyjny prowincji Shaanxi, jedno z najważniejszych historycznie miast Chin.
Nowy!!: Xiongnu i Xi’an · Zobacz więcej »
Xiyu
Xiyu (dosł. Rejony Zachodnie) – w starożytnych źródłach chińskich określenie ziem Turkiestanu Wschodniego, rozciągających się od Yumenguan na wschodzie do Pamiru na zachodzie i jeziora Issyk-kul na północnym zachodzie.
Nowy!!: Xiongnu i Xiyu · Zobacz więcej »
Yuezhi
Yuezhi – lud koczowniczy pochodzenia indoeuropejskiego, który ok.
Nowy!!: Xiongnu i Yuezhi · Zobacz więcej »