Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Zainstaluj
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich

Indeks Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR, Związek Radziecki, również Związek Sowiecki, Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich, skr. ZSRS,; Sowietskij Sojuz, Sojuz Sowietskich Socyalisticzeskich Riespublik, SSSR) – historyczne pierwsze państwo komunistyczne na świecie, położone częściowo w Europie wschodniej i północno-wschodniej, a częściowo w Azji, ze stolicąw Moskwie, istniejące w latach 1922–1991.

636 kontakty: Ałmaty, Abchaska Socjalistyczna Republika Radziecka, Abchazja, Aborcja, Abstrakcjonizm, Adolf Hitler, Adolf Joffe, Aerofłot, Afganistan, Agent wpływu, Agraryzm, Agresja ZSRR na Polskę, Akordeon, Akt końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, Alaksandr Łukaszenka, Albania, Aleksandr Bogdanow, Aleksandr Mień, Aleksandra Kołłontaj, Aleksiej Kosygin, Aleksiej Rykow, Aleksy I (patriarcha Moskwy), Alexander Dubček, Ambasador, Amnestia, Amur (rzeka), Analfabetyzm, Anatolij Łunaczarski, André Gide, Andriej Gromyko, Aneksja, Aneksja Krymu przez Rosję, Antykomunizm, Antypartyjna grupa Malenkowa, Kaganowicza, Mołotowa, Bułganina i Szepiłowa, Apostolski Kościół Ormiański, Arabia, Arcana (czasopismo), Archiwum Mitrochina, Armeńska Socjalistyczna Republika Radziecka, Armenia, Armia Czerwona, Światowa Organizacja Handlu, Święto Pracy, Aszchabad, Atak Niemiec na ZSRR, Ateizm, Ateizm państwowy, Austria, Autobus, Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, ..., Autorytaryzm (ustrój), Azerbejdżańska Socjalistyczna Republika Radziecka, Azerbejdżan, Azja, Łaba, Ładoga, Ławrientij Beria, Łeonid Krawczuk, Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka, Łotwa, Łotysze, Żydzi, Bałchasz (jezioro), Bajkał, Baku, Belgia, Belgrad, Berlin Zachodni, Bertolt Brecht, Bertrand Russell, Besarabia, Białoruś, Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka, Biszkek, Bitwa na łuku kurskim, Bitwa o Anglię, Bitwa stalingradzka, Biuro polityczne, Biurokracja, Blok wschodni, Blokada Leningradu, Bolesław Bierut, Bolszewicy, Bolszewizm, Borys Jelcyn, Bułat Okudżawa, Budapeszt, Buddyzm, Bukowina północna, Car, Carstwo Bułgarii, Cena (prawo), Centralizacja (prawo), Centralna Agencja Wywiadowcza, Cenzura, Charków, Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza, Chińska Republika Ludowa, Chińska wojna domowa, Chiny, Chrześcijaństwo, Commedia dell’arte, Cyrk (rozrywka), Cytat, Czang Kaj-szek, Czechosłowacja, Czechosłowacka Republika Socjalistyczna, Czeczeńsko-Inguska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, Czeczeni, Czelabińsk, Dalian, Détente, Demokracja ludowa, Demokratyczna Republika Afganistanu, Demokratyzacja, Denominacja (religia), Destalinizacja, Dezinformacja, Dobra konsumpcyjne, Dolar amerykański, Donieck, Drenaż mózgów, Drugi kryzys w Cieśninie Tajwańskiej, Dubissa, Duszanbe, Dyktatura, Dzień Kobiet, Dzień Kosmonautyki, Dzień Zwycięstwa, Edward Gierek, Ekonomia, Eksport, Emancypacja kobiet, Energetyka, Erwin Piscator, Erywań, Estońska Socjalistyczna Republika Radziecka, Estonia, Euroazjatycka Unia Gospodarcza, Euroazjatycka Wspólnota Gospodarcza, Europa, Europa Środkowo-Wschodnia, Europa Wschodnia, Fantastyka naukowa, Farsa, Faszyzm, Federacja, Fidel Castro, Film, Finlandia, Flota Bałtycka, Francja, Franklin Delano Roosevelt, Futuryzm, Gangut, Gareth Jones (dziennikarz), Górnictwo, Głasnost, Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, Głowa państwa, Generalny Plan Wschodni, Gerald Ford, Germanizacja, Gestapo, Giennadij Janajew, Gienrich Jagoda, Gieorgij Malenkow, Gospodarka mieszana, Gospodarka planowa, Grigorij Zinowjew, Grupa etniczna, Grupa Wydawnicza Helion, Gruzińska Socjalistyczna Republika Radziecka, Gruziński Kościół Prawosławny, Gruzini, Gruzja, GUAM, Gułag, Gubernia mohylewska, Gubernia smoleńska, Gubernia witebska, Harry Truman, Helsinki, Henry Kissinger, Hiperinflacja, Holandia, Homoseksualizm, Hutnictwo, Hymn Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, Ideologia, II Rzeczpospolita, II wojna światowa, III Rzesza, Iluzjonizm, Imperium Rosyjskie, Import, Imre Nagy, Inżynieria, Indoeuropejczycy, Industrializacja, Infrastruktura, Ingusze, Instytut Naukowo-Badawczy Europy Wschodniej, Inwazja Rosji na Ukrainę, Inwazja w Zatoce Świń, Iran, Irtysz, Islam, Islamizm, IV Międzynarodówka, Iwan Siłajew, Japonia, Jazz, János Kádár, Józef Stalin, Język azerbejdżański, Język łotewski, Język białoruski, Język estoński, Język gruziński, Język kazachski, Język kirgiski, Język litewski, Język mołdawski, Język ormiański, Język polski, Język rosyjski, Język staropolski, Język tadżycki, Język turkmeński, Język ukraiński, Język uzbecki, Języki ałtajskie, Języki kaukaskie, Języki uralskie, Jegor Ligaczow, Jekaterynburg, Jeniec wojenny, Jenisej, Jewgienij Prieobrażenski, Jezioro Aralskie, Jimmy Carter, Judaizm, Junkers Ju 87, Jurij Andropow, Jurij Łarin (rewolucjonista), Jurij Piatakow, Jurij Trifonow, Kambodża, Kamczatka, Kampania francuska 1940, Kampania zagospodarowania nieużytków, Kapitalizm, Kapitalizm państwowy, Karakałpacka Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, Karakałpacki Obwód Autonomiczny, Karakija, Karelo-Fińska Socjalistyczna Republika Radziecka, Karelska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, Karol Radek, Katolicyzm, Kazań, Kazachska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, Kazachska Socjalistyczna Republika Radziecka, Kazachstan, KGB, Kijów, Kirgiska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka (1926–1936), Kirgiska Socjalistyczna Republika Radziecka, Kirgiski Obwód Autonomiczny, Kirgistan, Kiszyniów, Klub Londyński, Klub Paryski, Kołchoz, Kościół (organizacja), Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego, Kolej, Kolektywizacja, Kolektywizm, Kolonizacja, Komitet Centralny Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego, Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego, Komunizm, Komunizm wojenny, Konferencja jałtańska, Konferencja poczdamska, Konferencja teherańska, Konflikt nad Ussuri, Konserwatyzm, Konstantin Czernienko, Konstruktywizm (sztuka), Konstytucja Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, Korea Północna, Korea Południowa, Korienizacja, Korupcja, Kraje bałtyckie, Królestwo Rumunii, Kryzys berliński 1961, Kryzys jugosłowiański, Kryzys kubański, Krzyż Wschodni, Kułak, Kuba, Kubizm, Kultura (miesięcznik), Kuomintang, Laos, Lüshunkou, Le Monde diplomatique, Lebensraum, Lena (rzeka), Lend-Lease Act, Leonid Breżniew, Lew Kamieniew, Lew Trocki, Liczba ludności, Linia kolejowa, Linia Mołotowa, Lipawa, Litewska Socjalistyczna Republika Radziecka, Litwa, Locum tenens, Lot kosmiczny, Lotnisko, Louis Blanc, Ludowa Republika Bułgarii, Luftwaffe, Małżeństwo, Maciej Korkuć, Maksim Gorki, Malcolm Muggeridge, Mandżukuo, Mao Zedong, Mark Sołonin, Marszałek Związku Radzieckiego, Marynarka handlowa, Mein Kampf, Meksyk, Metro, Miasto, Mińsk, Międzynarodówka (pieśń), Międzynarodówka Komunistyczna, Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Międzyregionalna Grupa Deputowanych, Michaił Bułhakow, Michaił Gorbaczow, Michaił Sołomiencew, Michaił Tomski, Michaił Tuchaczewski, Mirosław Bańko, Mistrz i Małgorzata, Mołdawia, Mołdawska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, Mołdawska Socjalistyczna Republika Radziecka, Mongolia, Mongolska Republika Ludowa, Morze Adriatyckie, Morze Śródziemne, Morze Bałtyckie, Morze Czarne, Morze Kaspijskie, Moskwa, Mur Berliński, Nacjonalizacja, Naddniestrze, Najwyższa Rada Gospodarki Narodowej, Napój alkoholowy, Naród radziecki, Narodowy socjalizm, NATO, Nauki ścisłe, Nauki humanistyczne, Nauki przyrodnicze, Nauki społeczne, Niżny Nowogród, Nicolae Ceaușescu, Niemcy nadwołżańscy, Niemiecka Nadwołżańska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, Niemiecka Republika Demokratyczna, Nikita Chruszczow, Nikołaj Bułganin, Nikołaj Bucharin, Nikołaj Jeżow, Nikołaj Ryżkow, Nikołaj Skoblin, Nikołaj Tichonow (polityk), NKWD, Nośność statku, Norwegia, Nostalgia, Nowa Polityka Ekonomiczna, Nowosybirsk, Nowy Jork, Nowy Rok, Nursułtan Nazarbajew, Ob, Obwód autonomiczny w ZSRR, Obwód krymski, Obwody Federacji Rosyjskiej, Ocean Spokojny, Ogólnorosyjskie Centrum Wystawowe, Okręg narodowościowy, Okręt liniowy, Olej napędowy, Onega (jezioro), Operacja berlińska, Operacja polska NKWD (1937–1938), Order Czerwonego Sztandaru Pracy, Orenburg, Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, Organizacja Narodów Zjednoczonych, Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Organizacje wyspecjalizowane ONZ, Ortyle magdeburskie, Państwo buforowe, Państwo marionetkowe, Państwo socjalistyczne, Pakt Ribbentrop-Mołotow, Panegiryk, Paweł Wieczorkiewicz, Półwysep Koreański, Pekin, Peterhof, Petersburg, Piechota morska, Pieriestrojka, Pierwszy Świat, Pietropawłowsk (1911), Podział administracyjny, Polacy, Polityka, Polityka ukrainizacji w USRR w latach 1923–1929, Polska, Polska Rzeczpospolita Ludowa, Polski Rejon Narodowy im. Feliksa Dzierżyńskiego, Polski Rejon Narodowy im. Juliana Marchlewskiego, Porozumienie białowieskie, Port lotniczy Moskwa-Szeremietiewo, Port rzeczny, Powiat homelski, Powiat rzeczycki, Powierzchnia, Powstanie węgierskie 1956, Poznański Czerwiec, Praska Wiosna, Praski zamach stanu 1948, Prawosławie, Premierzy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, Prezydent Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, Produkt krajowy brutto, Program Apollo, Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!, Proletkult, Propaganda, Protestantyzm, Przemysł maszynowy, Przywódcy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, Pseudosobór lwowski, Pucz moskiewski, Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych, Rada Najwyższa ZSRR, Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, Radziecka interwencja w Afganistanie, Rasizm, Realizm socjalistyczny, Referendum w ZSRR w 1991 roku, Republika Łotewska (1918–1940), Republika Chińska, Republika Estońska (1918–1940), Republika federalna, Republika Federalna Niemiec (1949–1990), Republika Litewska (1918–1940), Republika Mahabadzka, Republika radziecka, Republika Weimarska, Republiki ZSRR, Rewolucja październikowa, Richard Pipes, Ronald Reagan, Rosja, Rosjanie, Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka, Rosyjski Kościół Prawosławny, Rozłam radziecko-albański, Rozkaz nr 270, Rozpad ZSRR, Rozwód, Rubel radziecki, Ruch stachanowski, Rumuńskie Siły Powietrzne, Rumunia, Rumunia w okresie komunizmu, Rurociąg, Rusycyzm, Ryga, Samara, Słowacja, Słowianie, Scenografia, Sergiusz (patriarcha Moskwy), Siergiej Eisenstein, Siergiej Kirow, Sinciang, Socjalizm realny, Spółdzielnia, Sprawa czubarowska, Sputnik, Sputnik (radio), Sputnik 1, Stal, Stalinizm, Stanisłau Szuszkiewicz, Stanisław Westfal, Stany Zjednoczone, Stolica, Stowarzyszenie Memoriał, Strategic Arms Limitation Treaty (I), Strategic Arms Limitation Treaty (II), Sun Jat-sen, Sunnizm, Surowiec, Synonim, System jednopartyjny, System semiprezydencki, System Stanisławskiego, Szawle, Szczyt Ismaila Samaniego, Szlisselburg, Szyizm, Tadżycka Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, Tadżycka Socjalistyczna Republika Radziecka, Tadżykistan, Tallinn, Taszkent, Tatarzy, Taylor & Francis, Tbilisi, Teoria spiskowa, The World Factbook, Totalitaryzm, Traktat założycielski ZSRR, Transport drogowy, Transport kolejowy, Transport miejski, Trzeci Świat, Turcja, Turkiestańska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, Turkmeńska Socjalistyczna Republika Radziecka, Turkmenistan, Tuwińska Republika Ludowa, Użhorod, Ugoda perejasławska, Układ kostny człowieka, Układ w Rapallo, Układ Warszawski, Ukraińcy, Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka, Ukraina, Ultimatum, Ultimatum Chruszczowa, Unia brzeska, Unia Europejska, Urbanizacja, Urengoj, Uzbecka Socjalistyczna Republika Radziecka, Uzbecy, Uzbekistan, Walerian Kujbyszew, Walerian Obolenski, Warfaryna, Waszyngton, Władimir Majakowski, Władimir Putin, Władimir Wysocki, Władysław Gomułka, Władywostok, Władza ustawodawcza, Włochy, Włodzimierz Lenin, Węgiel kamienny, Węgierska Republika Ludowa (1949–1989), Węgry, Wiaczesław Mołotow, Wiedeń, Wielki głód na Ukrainie, Wielki terror (ZSRR), Wietkong, Wietnam, Wiktor Sukiennicki, Wilno, Winston Churchill, Wołga, Wołodymyr Iwaszko, Wojna domowa w Grecji, Wojna domowa w Rosji, Wojna kambodżańsko-wietnamska, Wojna polsko-bolszewicka, Wojna pozycyjna, Wojna rosyjsko-ukraińska, Wojna wietnamska, Wojna zimowa, Wojskowe Siły Powietrzne (ZSRR), Wolność prasy, Wolny rynek, Wostok 1, Wsiewołod Meyerhold, Współczynnik urodzeń, Wspólnota Niepodległych Państw, Wyścig zbrojeń, Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1976 roku, Wydawnictwo podziemne, Wyniszczenie przez pracę, XIX Zjazd WKP(b), XX Zjazd KPZR, Zakaukaska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka, Zamach stanu, Zamieszki, Zbrodnia katyńska, Zdradzona rewolucja, Zimna wojna, Związek Komunistów Jugosławii, Związek Rosji i Białorusi, (2446) Lunacharsky, .su, 122 Dywizja Piechoty (III Rzesza), 23 Dywizja Pancerna (ZSRR), 25 Dywizja Strzelecka (ZSRR), 42 Armia (ZSRR), 48 Dywizja Strzelecka (ZSRR), 55 Armia (ZSRR), 58 Dywizja Piechoty (III Rzesza), 67 Dywizja Strzelecka (ZSRR), 8 Armia (ZSRR). Rozwiń indeks (586 jeszcze) »

Ałmaty

Ałmaty nocąCentrum miasta nocąDzielnica biznesowa Centrum miasta Jezioro Sajran położone koło miasta Port lotniczy Ałmaty Metro w Ałmaty Trolejbus w Ałmaty Ałmaty (stara nazwa Ałma-Ata) – największe miasto i do 1997 stolica Kazachstanu, położone w południowo-wschodniej części kraju, na wysokości ok.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ałmaty · Zobacz więcej »

Abchaska Socjalistyczna Republika Radziecka

Abchaska Socjalistyczna Republika Radziecka, Abchaska SRR – republika związkowa ZSRR, istniejąca w latach 1921–1931, później w składzie Zakaukaskiej FSRR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Abchaska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Abchazja

250px Abchazja (abch. Аҧсны – Apsny, gruz. აფხაზეთი – Apchazeti, ros. Абха́зия – Abchazija) – terytorium na wschodnim wybrzeżu Morza Czarnego, formalnie część Gruzji, faktycznie państwo nieuznawane (uznane przez 5 państw na świecie, w tym Rosję) ze stolicąw Suchumi, położone nad Morzem Czarnym i na zachodnim Kaukazie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Abchazja · Zobacz więcej »

Aborcja

Aborcja (lub „poronienie, wywołanie poronienia”) – zamierzone zakończenie ciąży w wyniku interwencji zewnętrznej, np.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Aborcja · Zobacz więcej »

Abstrakcjonizm

Abstrakcjonizm („oderwanie”) – kierunek we współczesnych sztukach plastycznych, który charakteryzuje się wyeliminowaniem wszelkich przedstawień mających bezpośrednie odniesienie do form lub przedmiotów obserwowanych w rzeczywistości.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Abstrakcjonizm · Zobacz więcej »

Adolf Hitler

(wym. //; ur. 20 kwietnia 1889 w Braunau am Inn, zm. 30 kwietnia 1945 w Berlinie) – niemiecki polityk pochodzenia austriackiego, kanclerz Rzeszy od 30 stycznia 1933, Wódz i kanclerz Rzeszy (niem. Der Führer und Reichskanzler) od 2 sierpnia 1934 do śmierci; twórca i dyktator III Rzeszy, przywódca Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP), ideolog narodowego socjalizmu; zbrodniarz wojenny, odpowiedzialny za zbrodnie przeciw ludzkości.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Adolf Hitler · Zobacz więcej »

Adolf Joffe

Adolf Abramowicz Joffe, ros. Адольф Абрамович Иоффе, (ur. w Symferopolu, zm. 16 listopada 1927 w Moskwie) – sowiecki polityk, dyplomata, zwolennik Lewicowej Opozycji w RKP(b)/WKP(b).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Adolf Joffe · Zobacz więcej »

Aerofłot

Tupolew Tu-104 Linii Aeroflot Tupolew Tu-124 Aeroflot w locie Samolot Ił-18 był używany przez Aeroflot na trasach średniego zasięgu od 1959 do początku lat 90. Moskwie w 2005 Trzy samoloty Jak-40 w starych barwach Aeroflotu na płycie lotniska w Osz w 1974 Tu-144 Aeroflot Ił-62 latał w Aerofłocie na rejsach dalekodystansowych Samoloty krótkiego i średniego zasięgu Jak-42 służyły w Aerofłocie w latach 1980–2000 Airbusa A300 służyły w Aerofłocie w latach 1980–2006 McDonnell Douglas DC-10 Cargo w starszych barwach Aeroflotu na lotnisku w Nowosybirsku w 2006 Samolot transportowy Ił-76 Aeroflotu Airbusy A310 używane przez Aeroflot od 1992 do 2005 były pierwszymi zachodnimi samolotami w barwach tej linii Tu-134 były używane przez Aeroflot od 1967 do 2007 Aeroflot-Nord Samoloty Tu-154 były używane przez Aeroflot w latach 1972–2011 Samoloty McDonnell Douglas MD-11 służyły w Aerofłocie od 2008 do 2013 Wycofany samolot Boeing 767 w barwach Aeroflotu Airbus A350-900 linii Aeroflot Samolot Suchoj Superjet 100 linii Aeroflot Boeing 737-800 sąnajnowszymi maszynami we flocie Aeroflotu Airbus A330 w barwach Aeroflotu Airbus A320 linii Aerofłot Suchoj Superjet 100 linii Aerofłot w malowaniu sojuszu SkyTeam Aeroflot, Aeroflot – Rosyjskie Linie Lotnicze Publiczna S.A. – narodowy przewoźnik i największa linia lotnicza Federacji Rosyjskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Aerofłot · Zobacz więcej »

Afganistan

240px Afganistan – śródlądowe państwo unitarne położone w Azji Południowej, ze stolicąw Kabulu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Afganistan · Zobacz więcej »

Agent wpływu

Agent wpływu – termin używany na określenie osoby (agenta) działającej na terenie suwerennego państwa, na rzecz interesów obcego mocarstwa, we współpracy ze służbami specjalnymi tegoż mocarstwa.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Agent wpływu · Zobacz więcej »

Agraryzm

Agraryzm – doktryna społeczna i ruch społeczny uznająca rolę rolnictwa w gospodarce jako opartego na samodzielnych gospodarstwach rolnych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Agraryzm · Zobacz więcej »

Agresja ZSRR na Polskę

Józef Stalin i Joachim von Ribbentrop, Moskwa 23.08.1939 Agresja ZSRR na Polskę – zbrojna napaść dokonana 17 września 1939 przez ZSRR (bez określonego w prawie międzynarodowym) na Polskę, będącąod 1 września 1939 w stanie wojny z III Rzeszą, element działań wojennych kampanii wrześniowej – pierwszej kampanii II wojny światowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Agresja ZSRR na Polskę · Zobacz więcej »

Akordeon

Akordeon klawiszowy Akordeon guzikowy Nowym Orleanie Żywiecczyźnie Akordeon – instrument muzyczny zaliczany do grupy aerofonów bądź idiofonów dętych (patrz niżej).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Akordeon · Zobacz więcej »

Akt końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

Kanclerz RFN Helmut Schmidt, przywódca Niemieckiej Republiki Demokratycznej Erich Honecker, prezydent USA Gerald Ford oraz kanclerz Austrii Bruno Kreisky Akt końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie – dokument podpisany przez 35 szefów państw i rządów na zakończenie obrad Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie w dniu 1 sierpnia 1975 w Helsinkach.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Akt końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie · Zobacz więcej »

Alaksandr Łukaszenka

Alaksandr Ryhorawicz Łukaszenka (Aleksandr Grigorjewicz Łukaszenko; ur. 30 sierpnia 1954 w Kopysiu) – białoruski polityk, prezydent Białorusi od 1994 roku, sprawujący władzę autorytarną, od 2020 nieuznawany przez Stany Zjednoczone, WielkąBrytanię, Kanadę oraz Unię Europejskąza legalnego przedstawiciela tego państwa na arenie międzynarodowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Alaksandr Łukaszenka · Zobacz więcej »

Albania

Albania na mapie Europy Albania, Republika Albanii – państwo w południowo-wschodniej Europie na Bałkanach.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Albania · Zobacz więcej »

Aleksandr Bogdanow

Aleksandr Bogdanow (właściwie Aleksandr Malinowski, ros. Александр Малиновский; ur. w Sokółce, zm. 7 kwietnia 1928 w Moskwie) – rosyjski lekarz, filozof, ekonomista, pisarz science fiction, socjalista i rewolucjonista.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Aleksandr Bogdanow · Zobacz więcej »

Aleksandr Mień

Aleksandr Władimirowicz Mień (ur. 22 stycznia 1935 w Moskwie, zm. 9 września 1990 w Siemchozie pod Moskwą) – rosyjski ksiądz prawosławny, filozof religijny i teolog-ekumenista.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Aleksandr Mień · Zobacz więcej »

Aleksandra Kołłontaj

Aleksandra Michajłowna Kołłontaj (ros. Алекса́ндра Миха́йловна Коллонта́й; z domu Domontowicz, Домонто́вич; ur. w Petersburgu, zm. 9 marca 1952 w Moskwie) – rosyjska polityk socjaldemokratyczna i komunistyczna, rewolucjonistka, członek Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji (do 1914 frakcji mienszewików, następnie bolszewików), później w RKP(b)/WKP(b), pierwsza kobieta, która pełniła funkcje ministra i ambasadora.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Aleksandra Kołłontaj · Zobacz więcej »

Aleksiej Kosygin

Aleksiej Nikołajewicz Kosygin (ros. Алексей Николаевич Косыгин, ur. w Petersburgu, zm. 18 grudnia 1980 w Moskwie) – radziecki polityk i działacz komunistyczny.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Aleksiej Kosygin · Zobacz więcej »

Aleksiej Rykow

Aleksiej Iwanowicz Rykow (ur. w Saratowie, stracony 15 marca 1938 w miejscu egzekucji Kommunarka pod Moskwą) – rosyjski socjaldemokrata i komunista.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Aleksiej Rykow · Zobacz więcej »

Aleksy I (patriarcha Moskwy)

Aleksy, imię świeckie Siergiej Władimirowicz Simanski (ur. w Moskwie, zm. 17 kwietnia 1970 w Pieriediełkinie) – 13.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Aleksy I (patriarcha Moskwy) · Zobacz więcej »

Alexander Dubček

Alexander Dubček (ur. 27 listopada 1921 w Uhrovcu, zm. 7 listopada 1992 w Pradze) – czechosłowacki działacz polityczny, z zawodu inżynier; 1963–1968 I sekretarz KC KP Słowacji i członek Prezydium KC KPCz; 1968–1969 I sekretarz KC KPCz; gł.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Alexander Dubček · Zobacz więcej »

Ambasador

Ambasador – szef misji dyplomatycznej pierwszej klasy, reprezentujący państwo wysyłające wobec władz innego państwa lub organizacji międzynarodowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ambasador · Zobacz więcej »

Amnestia

Amnestia (gr. ἀμνηστία amnēstía „zapomnienie” por. amnezja) – jednorazowe darowanie lub złagodzenie prawomocnie orzeczonych kar lub środków karnych za popełnione przestępstwa lub wykroczenia określonego rodzaju poprzez wydanie aktu prawnego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Amnestia · Zobacz więcej »

Amur (rzeka)

Statki na rzece Amur Amur (ros. Амур) – rzeka we wschodniej Azji.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Amur (rzeka) · Zobacz więcej »

Analfabetyzm

Analfabetyzm (gr. ἀναλφάβητος nieznający liter) – w rozumieniu popularnym brak umiejętności pisania i czytania oraz wykonywania czterech podstawowych działań matematycznych u osób dorosłych, tj.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Analfabetyzm · Zobacz więcej »

Anatolij Łunaczarski

Anatolij Wasiljewicz Łunaczarski (ur. w Połtawie, zm. 26 grudnia 1933 w Mentonie) – rosyjski rewolucjonista, radziecki filozof, teoretyk kultury i publicysta.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Anatolij Łunaczarski · Zobacz więcej »

André Gide

André Paul Guillaume Gide (ur. 22 listopada 1869 w Paryżu, zm. 19 lutego 1951 tamże) – francuski prozaik; laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1947); w uzasadnieniu napisano: „za jego wszechstronnąi znaczącątwórczość, w której problemy i uwarunkowania ludzkiej egzystencji zostały przedstawione z nieulękłym umiłowaniem prawdy i psychologicznąprzenikliwością”.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i André Gide · Zobacz więcej »

Andriej Gromyko

Andriej Andriejewicz Gromyko, ros. Андрей Андреевич Громыко, biał. Андрэй Андрэевіч Грамыка, Andrej Andrejewicz Hramyka (ur. we wsi Staryja Hramyki, zm. 2 lipca 1989 w Moskwie) – radziecki polityk, ekonomista.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Andriej Gromyko · Zobacz więcej »

Aneksja

Aneksja (– przyłączenie) – zagarnięcie, przyłączenie przez jedno państwo aktem jednostronnym całości lub części terytorium innego państwa, bez zgody tego państwa, najczęściej przy użyciu siły lub w wyniku wygranej wojny.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Aneksja · Zobacz więcej »

Aneksja Krymu przez Rosję

Mapa Półwyspu Krymskiego z zaznaczonąRepublikąAutonomicznąKrymu i miastem wydzielonym Sewastopolem Rosyjscy żołnierze bez dystynkcji (tzw. zielone ludziki) przy ukraińskiej bazie wojskowej w Perewalne (9 marca 2014) Aneksja Krymu przez Rosję – nielegalne przyłączenie przez Federację Rosyjskąterytorium Ukrainy (Autonomicznej Republiki Krymu oraz miasta wydzielonego Sewastopol, położonych na Półwyspie Krymskim) w drodze użycia siły zbrojnej w 2014 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Aneksja Krymu przez Rosję · Zobacz więcej »

Antykomunizm

zimnej wojny Antykomunizm – zbiorcza nazwa ideologii oraz polityk nastawionych lub skupiających się na krytyce i zwalczaniu myśli komunistycznej, zarówno na płaszczyźnie intelektualnej, jak i praktycznej, dążąc w ten sposób do zapobiegnięcia skutkom jej wprowadzenia w życie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Antykomunizm · Zobacz więcej »

Antypartyjna grupa Malenkowa, Kaganowicza, Mołotowa, Bułganina i Szepiłowa

Gieorgij Malenkow - 1939 r. Antypartyjna grupa Malenkowa, Kaganowicza, Mołotowa, Bułganina i Szepiłowa – określenie, funkcjonujące w prasie radzieckiej, dla określenia grupy komunistycznych działaczy partyjnych, którzy w czerwcu 1957 podjęli próbę usunięcia Nikity Chruszczowa ze stanowiska I sekretarza KPZR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Antypartyjna grupa Malenkowa, Kaganowicza, Mołotowa, Bułganina i Szepiłowa · Zobacz więcej »

Apostolski Kościół Ormiański

Apostolski Kościół Ormiański (Święty Apostolski Kościół Ormiański, orm. Հայ Արաքելական Եկեղեցի) – przedchalcedoński Kościół wschodni działający wśród Ormian – pierwotnie w Armenii i na Bliskim Wschodzie, obecnie również wśród diaspory ormiańskiej na całym świecie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Apostolski Kościół Ormiański · Zobacz więcej »

Arabia

Arabia (pochodzi od słowa ’Arab – w pierwotnym znaczeniu: „koczownik”) – kraina zazwyczaj utożsamiana z Półwyspem Arabskim, lecz początkowo obejmująca obszar Azji Zachodniej leżący na południowy zachód od Mezopotamii, obejmując poza półwyspem również część Lewantu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Arabia · Zobacz więcej »

Arcana (czasopismo)

Arcana – dwumiesięcznik wydawany w Krakowie przez wydawnictwo Arcana, założony w 1995 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Arcana (czasopismo) · Zobacz więcej »

Archiwum Mitrochina

Archiwum Mitrochina – zbiór 300 tys.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Archiwum Mitrochina · Zobacz więcej »

Armeńska Socjalistyczna Republika Radziecka

Armeńska Socjalistyczna Republika Radziecka, Armenia (ros. Армянская Советская Социалистическая Республика, orm. Հայկական Սովետական Սոցիալիստական Հանրապետություն) – republika utworzona przez bolszewików w 1920 roku w związku z rewolucjąpaździernikowąpo rozpadzie Imperium Rosyjskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Armeńska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Armenia

Armenia (– Hajastạn), Republika Armenii (orm. Հայաստանի Հանրապետություն – Hajastani Hanrapetut’jun) – państwo śródlądowe na pograniczu Europy i Azji, na Kaukazie Południowym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Armenia · Zobacz więcej »

Armia Czerwona

Początki Armii Czerwonej – Trocki i Lenin wraz z żołnierzami Mundury żołnierzy Armii Czerwonej z 1919 r. Młot i pług – pierwszy symbol Armii Czerwonej placu Czerwonym w Moskwie, 1922 r. Armia Czerwona (właściwie Robotniczo-Chłopska Armia Czerwona,, RKKA) – siły zbrojne Rosji Radzieckiej (RFSRR) w latach 1918–1922, następnie wojska lądowe Sił Zbrojnych Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR) w latach 1922–1946.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Armia Czerwona · Zobacz więcej »

Światowa Organizacja Handlu

Światowa Organizacja Handlu (ang. World Trade Organization, WTO; hiszp. Organización Mundial del Comercio, OMC; fr. Organisation mondiale du commerce, OMC) – organizacja międzynarodowa z siedzibąw Genewie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Światowa Organizacja Handlu · Zobacz więcej »

Święto Pracy

Demonstracja pierwszomajowa w Mińsku w 1917 Pochód pierwszomajowy w Szczecinie, 1978 Święto Pracy, popularnie zwany 1 Maja – międzynarodowe święto klasy robotniczej, obchodzone od 1890 corocznie 1 maja.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Święto Pracy · Zobacz więcej »

Aszchabad

Aszchabad (turkm. Aşgabat, pers. عشق آباد, ros. Ашхаба́д) – stolica Turkmenistanu leżąca na południu kraju.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Aszchabad · Zobacz więcej »

Atak Niemiec na ZSRR

Dyrektywa ''Barbarossa'' 18 grudnia 1940 Rygi jednostki Wehrmachtu Jeńcy radzieccy Granica między ZSRR a III Rzesządo 22 czerwca 1941 Atak Niemiec na ZSRR, niemiecki kryptonim operacja Barbarossa (niem. Unternehmen Barbarossa) – agresja III Rzeszy na Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich w 1941, podczas II wojny światowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Atak Niemiec na ZSRR · Zobacz więcej »

Ateizm

Ateizm (z gr. „bezbożny” – a-, „bez” oraz, theos, „bóg”) – brak wiary w istnienie jednego bądź wielu bogów czy też odrzucający wiarę w stwórcę; ewentualnie odrzucenie teizmu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ateizm · Zobacz więcej »

Ateizm państwowy

Kraje, które obecnie praktykująateizm państwowy Ateizm państwowy – oficjalne promowanie ateizmu przez władze państwowe, często połączone z czynnąwalkąz praktykami religijnymi i samąreligiąen Protest for Religious Rights in the USSR: Characteristics and Consequences, David Kowalewski, Russian Review, Vol.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ateizm państwowy · Zobacz więcej »

Austria

Austria (niem. Österreich,.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Austria · Zobacz więcej »

Autobus

Solaris Urbino 18 Hybrid MetroStyle z 2011 roku Autobus – pojazd samochodowy przeznaczony do przewozu większej liczby pasażerów.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Autobus · Zobacz więcej »

Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka

Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, ASRR – jednostka podziału polityczno-administracyjnego ZSRR, stanowiąca formę autonomii przyznawanej narodom, których liczebność była zbyt niska, by utworzyć republikę związkową.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Autorytaryzm (ustrój)

Autorytaryzm – ustrój polityczny, w którym władza jest skupiona w rękach przywódcy i jego najbliższego środowiska.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Autorytaryzm (ustrój) · Zobacz więcej »

Azerbejdżańska Socjalistyczna Republika Radziecka

Azerbejdżańska Socjalistyczna Republika Radziecka, Azerbejdżan (/) – proklamowana 28 kwietnia 1920 była jednąz republik radzieckich.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Azerbejdżańska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Azerbejdżan

Położenie Azerbejdżanu w Eurazji Azerbejdżan, Republika Azerbejdżanu – państwo położone na Kaukazie Południowym z wybrzeżem nad Morzem Kaspijskim.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Azerbejdżan · Zobacz więcej »

Azja

Azja (gr. Asía, łac. Asia) – w zależności od podejścia: największy kontynent na Ziemi lub część świata, która razem z Europątworzy największy kontynent, Eurazję.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Azja · Zobacz więcej »

Łaba

--> Łaba (lat. Albis, wym. MAF) – rzeka w Niemczech i Czechach o długości 1165 km (370 km w Czechach) i powierzchni dorzecza 144 055 km² (w Czechach 51 394 km²).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Łaba · Zobacz więcej »

Ładoga

Ładoga (ros. Ладожское озеро (Ładożskoje oziero), fiń. Laatokka, wep. Ladog, Ladoganjärv, oło. Luadogu), dawniej Newo – największe jezioro Europy, położone w Rosji (do 1940 część jeziora należała do Finlandii), na północny wschód od Petersburga.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ładoga · Zobacz więcej »

Ławrientij Beria

Stalina, 1931 tygodnika „Time“ z 20 lipca 1953 roku Ławrientij Pawłowicz Beria (Lawrenti Pawles dze Beria, ur. w Mercheuli, zm. 23 grudnia 1953 w Moskwie) – radziecki działacz komunistyczny pochodzenia gruzińskiego, zbrodniarz komunistyczny, szef NKWD, który był w znacznym stopniu odpowiedzialny za „wielkie czystki” okresu stalinowskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ławrientij Beria · Zobacz więcej »

Łeonid Krawczuk

Kijowie w 2009 wielkiego głodu Znaczek pocztowy wydany z okazji 80. urodzin Łeonida Krawczuka Łeonid Makarowycz Krawczuk, ukr. Леонід Макарович Кравчук (ur. 10 stycznia 1934 w Żytyniu Wielkim, zm. 10 maja 2022) – ukraiński polityk i działacz komunistyczny.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Łeonid Krawczuk · Zobacz więcej »

Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka

Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka, Łotwa, ŁSRR – jeden z trzech tworów politycznych powstałych w sierpniu 1940 w wyniku agresji ZSRR na państwa bałtyckie oraz aneksji Pierwszej Republiki Łotewskiej w sierpniu 1940, istniał do maja 1990, z przerwąna lata 1941–1944, gdy de facto przestał istnieć.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Łotwa

Łotwa, Republika Łotewska – państwo unitarne w Europie Północnej, jeden z krajów nadbałtyckich, położony w przeważającej części w dorzeczu Dźwiny.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Łotwa · Zobacz więcej »

Łotysze

Łotysze (łot. latvieši) – naród bałtycki, stanowiący większość (około 62%) ludności Łotwy posługujący się językiem łotewskim.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Łotysze · Zobacz więcej »

Żydzi

Żydzi (dosł. „chwalcy Jahwe” lub „czciciele Jahwe” z hebr. Jehudim, יהודים, jid. Jidn, ייִדן, ladino ג׳ודיוס Gjudios) – naród semicki, zamieszkujący w starożytności Palestynę (określany wtedy jako Hebrajczycy albo Izraelici), posługujący się wówczas językiem hebrajskim, a w średniowieczu i czasach nowożytnych mieszkający w diasporze na całym świecie i posługujący się wieloma różnymi językami, w rezultacie czego niestanowiący jednolitej grupy religijnej i etnicznej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Żydzi · Zobacz więcej »

Bałchasz (jezioro)

Bałchasz (kaz. Балқаш, Bałkasz; ros. Балхаш, Bałchasz) – bezodpływowe jezioro w Kazachstanie, w Kotlinie Bałchasko-Ałakolskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Bałchasz (jezioro) · Zobacz więcej »

Bajkał

Bajkał – jezioro tektoniczne w azjatyckiej części Rosji, w Buriacji i obwodzie irkuckim.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Bajkał · Zobacz więcej »

Baku

Baku – stolica i największe miasto Azerbejdżanu, najstarszy i największy port nad Morzem Kaspijskim.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Baku · Zobacz więcej »

Belgia

Belgia, Królestwo Belgii – państwo federacyjne w zachodniej Europie, w południowych Niderlandach.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Belgia · Zobacz więcej »

Belgrad

Belgrad (starożytne Singidunum, daw. Białogród) – stolica i największe miasto Serbii położone na północy kraju przy ujściu Sawy do Dunaju; jugosłowiańskie miasto-bohater.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Belgrad · Zobacz więcej »

Berlin Zachodni

mapa interaktywna) Berlina Wschodniego, 1980 Tablica „Uwaga! Opuszczająpaństwo teraz Berlin Zachodni”, 1961 (podkreślenie słowa ''jetzt''.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Berlin Zachodni · Zobacz więcej »

Bertolt Brecht

Grób Bertolta Brechta Bertolt Brecht, właśc.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Bertolt Brecht · Zobacz więcej »

Bertrand Russell

Bertrand Russell w roku 1893 Bertrand Russell w roku 1907 Bertrand Arthur William Russell, 3.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Bertrand Russell · Zobacz więcej »

Besarabia

Kiszyniowie 4 lipca 1940. Pierwszy z prawej Gieorgij Żukow. Besarabia – kraina historyczna położona we Wschodniej Europie między Dniestrem a Prutem.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Besarabia · Zobacz więcej »

Białoruś

Białoruś, Republika Białorusi (biał.,, Bielarus’, Respublika Bielarus; lub Formąoficjalnie stosowanąjest według białoruskiego prawodawstwa Беларусь, natomiast Белоруссия to nazwa tradycyjnie stosowana w Rosji i uznawana za poprawnąprzez tamtejszych językoznawców.) – państwo w Europie Wschodniej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Białoruś · Zobacz więcej »

Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka

Białoruska SRR 1.12.1938 Podział administracyjny Białoruskiej SRR 1954-1960 Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka, Białoruś – jedna z czterech republik, które w grudniu 1922 roku utworzyły Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Biszkek

Biszkek (trl. Biškek, trb. Biszkek;, trl. Biškek, trb. Biszkiek; do roku 1926 Piszpek, w latach 1926–1991 Frunze) – stolica i największe miasto Kirgistanu, położone w Tienszanie u podnóża Gór Kirgiskich w Kotlinie Czujskiej, nad rzekami Ała Arcza i Ałamedin.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Biszkek · Zobacz więcej »

Bitwa na łuku kurskim

Bitwa na łuku kurskim, bitwa pod Kurskiem, bitwa kurska – bitwa stoczona między siłami niemieckimi a radzieckimi na froncie wschodnim podczas II wojny światowej niedaleko miasta Kursk, między 5 lipca a 23 sierpnia 1943 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Bitwa na łuku kurskim · Zobacz więcej »

Bitwa o Anglię

Bitwa o Anglię lub bitwa o WielkąBrytanię (ang. Battle of Britain, niem. Luftschlacht um England) – kampania powietrzna głównie nad południowąi centralnąAnglią, toczona między niemieckim lotnictwem Luftwaffe a brytyjskim RAF-em w czasie II wojny światowej, w okresie od 10 lipca do 31 października 1940 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Bitwa o Anglię · Zobacz więcej »

Bitwa stalingradzka

Bitwa stalingradzka (także bitwa o Stalingrad, bitwa pod Stalingradem, bitwa nad Wołgą) – jedna z najważniejszych bitew II wojny światowej, stoczona na froncie wschodnim przez Niemcy i ich sojuszników przeciwko Związkowi Radzieckiemu o kontrolę nad miastem Stalingrad (obecnie Wołgograd) w południowej Rosji.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Bitwa stalingradzka · Zobacz więcej »

Biuro polityczne

Biuro Polityczne (potocznie politbiuro) – organ wykonawczy, ideologiczny władz naczelnych niektórych partii (przeważnie komunistycznych), kierujący bieżącąpracą.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Biuro polityczne · Zobacz więcej »

Biurokracja

Rycina z początku XVIII wieku przedstawiająca biuro. Widoczne sąna niej pisemna forma komunikacji oraz zbiory archiwalne w tle Biurokracja (od słów – „urząd, biuro, biurko” i gr. kratos – „władza”) – scentralizowany system organizacyjny, w którym władza powiązana jest z urzędem.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Biurokracja · Zobacz więcej »

Blok wschodni

Blok wschodni na świecie (tzw. ''Drugi Świat'')zaznaczony kolorem czerwonym Blok wschodni w Europiezaznaczony kolorem czerwonym / różowym Blok wschodni (blok komunistyczny, blok sowiecki, blok socjalistyczny, państwa socjalistyczne, kraje komunistyczne, Ostblok, demoludy) – potoczne określenie grupy komunistycznych państw Europy Środkowej i Wschodniej, Azji Wschodniej i Azji Południowo-Wschodniej pod dominacjąZwiązku Socjalistycznych Republik Radzieckich w okresie zimnej wojny (1947–1991).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Blok wschodni · Zobacz więcej »

Blokada Leningradu

Blokada Leningradu – okres oblężenia Leningradu (obecnie Petersburg) w czasie II wojny światowej przez wojska niemieckie, które trwało 2,5 roku od 8 września 1941 do 27 stycznia 1944 roku i pochłonęło około 1,5 miliona ofiar po stronie wojsk radzieckich oraz cywilnych mieszkańców miasta.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Blokada Leningradu · Zobacz więcej »

Bolesław Bierut

Bolesław Bierut ok. 1927 Policję Państwowąza działalność komunistycznąi szpiegostwo na rzecz ZSRR 20 grudnia 1933 Bolesław BierutZnany również pod pseudonimami: „Jerzy Bolesław Bielak”, „Bolesław Birkowski”, „Anatol”, „Bielak”, „Borzęcki”, „Jan Iwaniuk”, „Janowski”, „Mietek”, „Mikołaj”, „Tomasz”, „Tomasz Biały”, „Wacek”, „Wagner”.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Bolesław Bierut · Zobacz więcej »

Bolszewicy

wojny domowej Bolszewicy – w latach 1903–1918 frakcja Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji (SDPRR), która na II Zjeździe tej partii w 1903 roku uznała się za większościową, swoich przeciwników nazwała mienszewikami.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Bolszewicy · Zobacz więcej »

Bolszewizm

wojny domowej Włodzimierz Lenin (1900) Bolszewizm – odmiana doktryny komunistycznej stworzona przez Włodzimierza Lenina, stanowiąca interpretację marksizmu i jego dostosowanie do uwarunkowań rosyjskich.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Bolszewizm · Zobacz więcej »

Borys Jelcyn

puczu moskiewskiego Borys Nikołajewicz Jelcyn (ur. 1 lutego 1931 w Butce, zm. 23 kwietnia 2007 w Moskwie) – radziecki i rosyjski polityk.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Borys Jelcyn · Zobacz więcej »

Bułat Okudżawa

Bułat Szałwowicz Okudżawa (ur. 9 maja 1924 w Moskwie, zm. 12 czerwca 1997 w Clamart) – rosyjski bard, poeta, prozaik, kompozytor ballad, pieśni lirycznych i satyrycznych, dramaturg.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Bułat Okudżawa · Zobacz więcej »

Budapeszt

Budapeszt – stolica i największe miasto Węgier, położone w północnej części kraju, nad Dunajem.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Budapeszt · Zobacz więcej »

Buddyzm

„Koło Dharmy” – najczęściej spotykany buddyjski symbol. Flaga buddyjska Buddyzm (inna nazwa to: sanskr. Buddha Dharma; pāli. Buddha Dhamma lub Buddha Sasana – „Nauka Przebudzonego”) – nonteistyczny system filozoficzny i religijny, którego założycielem i twórcąjego podstawowych założeń był żyjący od około 560 do 480 roku p.n.e. Siddhārtha Gautama (pāli. Siddhattha Gotama), syn księcia z rodu Śākyów, władcy jednego z miast-państw w północnych Indiach.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Buddyzm · Zobacz więcej »

Bukowina północna

Bukowina Północna na tle Ukrainy Bukowina północna – północna część historycznej Bukowiny, znajdująca się obecnie w granicach Ukrainy.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Bukowina północna · Zobacz więcej »

Car

Car (Aleksander I Romanow) Car – tytuł monarszy używany w Europie Wschodniej; państwo rządzone przez cara to carstwo, inaczej carat.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Car · Zobacz więcej »

Carstwo Bułgarii

Carstwo Bułgarii, Trzecie Carstwo Bułgarii, (bułg. Царство България), Królestwo Bułgarii – forma państwa bułgarskiego powstała w 1908 roku po proklamowaniu pełnej niepodległości przez Księstwo Bułgarii i formalnej aneksji Rumelii Wschodniej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Carstwo Bułgarii · Zobacz więcej »

Cena (prawo)

Cena (łac. pretium) – nazwa świadczenia kupującego w umowie sprzedaży: kwota pieniężna ustalona jako ekwiwalent nabywanej rzeczy.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Cena (prawo) · Zobacz więcej »

Centralizacja (prawo)

Graficzne przedstawienie scentralizowanej (A) i zdecentralizowanej (B) struktury władzy publicznej Centralizacja – rozwiązanie normatywne, instytucjonalne, proceduralne i finansowe, którego istotąjest skupienie kompetencji i decyzji na najwyższym poziomie podziału terytorialnego państwa oraz hierarchiczne podporządkowanie organom i urzędom działającym na tym poziomie podmiotów funkcjonujących w terenie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Centralizacja (prawo) · Zobacz więcej »

Centralna Agencja Wywiadowcza

Nowa siedziba centrali CIA Centralna Agencja Wywiadowcza, CIA – amerykańska rządowa agencja wywiadowcza zajmująca się pozyskiwaniem i analiząinformacji o zagranicznych rządach, korporacjach i osobach indywidualnych oraz opracowywaniem na ich podstawie raportów dla instytucji rządowych Stanów Zjednoczonych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Centralna Agencja Wywiadowcza · Zobacz więcej »

Cenzura

autocenzury. Cenzura w rosyjskiej książce z 1886 roku – ocenzurowane fragmenty zastąpiono kropkami. Encyklopedii Orgelbranda. Robotnik” z 1931 r. z wyciętym artykułem wstępnym. Egzemplarz dziennika „Wieczór Wrocławia” z 20-22 marca 1981 r. stanu wojennego (1982 r.) z pieczątką„Ocenzurowano”Dany przykład zawiera przybitąpieczątkę z jednym słowem będącym skrótem myślowym stosowanym przez urząd cenzury, gdyż nie oznaczało to, że z telegramu zostały usunięte jakieś treści, ale że został on sprawdzony przez cenzora i dopuszczony do przekazania adresatowi (słownikowo „ocenzurować” oznacza sprawdzić i usunąć treści).. Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. Cenzura (łac. censere ’osądzać’) – kontrola publicznego przekazywania informacji, ograniczająca wolność publicznego wyrażania myśli i przekonań.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Cenzura · Zobacz więcej »

Charków

Charków (Charkiw) – miasto w północno-wschodniej części Ukrainy, położone na południowym krańcu Wyżyny Środkoworosyjskiej, stolica obwodu charkowskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Charków · Zobacz więcej »

Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza

Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza, ChAL-W (chiń. 中國人民解放軍) – chińskie siły zbrojne obejmujące Wojska Lądowe, Marynarkę Wojenną, Siły Powietrzne, Wojska Rakietowe oraz Siły Wsparcia Strategicznego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza · Zobacz więcej »

Chińska Republika Ludowa

Pekin Szanghaj Mount Everest Chińska Republika Ludowa, ChRL, Chiny – państwo w Azji Wschodniej, obejmujące historyczne Chiny (bez Tajwanu) oraz Tybet i inne ziemie w Azji Środkowej zamieszkane w sumie przez 56 grup etnicznych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Chińska Republika Ludowa · Zobacz więcej »

Chińska wojna domowa

Chińska wojna domowa (1927–1949) – wojna domowa między chińskimi komunistami i nacjonalistami z Kuomintangu, która trwała od sierpnia 1927 do października 1949 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Chińska wojna domowa · Zobacz więcej »

Chiny

Dynastii Qing. Chiny – region historyczno-kulturowy w Azji, będący jednąz najstarszych cywilizacji na świecie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Chiny · Zobacz więcej »

Chrześcijaństwo

Chrześcijaństwo (Christianismós), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Chrześcijaństwo · Zobacz więcej »

Commedia dell’arte

„Komedianci włoscy” Antoine Watteau Komedia włoska z udziałem Scaramuccia Commedia dell’arte (także commedia italiana – „komedia włoska”, commedia all’improvviso – „komedia improwizowana” lub commedia a soggetto – „komedia ze scenariuszem”) – komedia ludowa, powstała we Włoszech w połowie XVI wieku, wywodząca się z tradycji antycznego mimu, rzymskiej pantomimy i błazeńskich popisów średniowiecznych histrionów.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Commedia dell’arte · Zobacz więcej »

Cyrk (rozrywka)

Plakat cyrkowy z 1900 Żonglerzy na występie Heinricha Zillego) cyrku Merano w Oslo (Norwegia) Cyrk – budynek lub namiot z okrągłąarenąwewnątrz, na której odbywająsię występy artystów cyrkowych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Cyrk (rozrywka) · Zobacz więcej »

Cytat

Ludovica Ariosta wykuty w marmurze Cytat, cytata (łac. citatio, niem. Zitat) – dosłowne przytoczenie cudzych słów.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Cytat · Zobacz więcej »

Czang Kaj-szek

Czang Kaj-szek (ur. 31 października 1887 w Xikou, zm. 5 kwietnia 1975 w Tajpej) – chiński polityk i wojskowy, wieloletni przywódca Kuomintangu po śmierci Sun Jat-sena w 1925 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Czang Kaj-szek · Zobacz więcej »

Czechosłowacja

Mapa fizyczna Czechosłowacji w latach 1920–1938 Mapa Czechosłowacji w latach 1969–1990 Czechosłowacja (lub) – historyczne państwo w Europie Środkowej, istniejące w latach 1918–1938 i 1945–1992.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Czechosłowacja · Zobacz więcej »

Czechosłowacka Republika Socjalistyczna

Czechosłowacka Republika Socjalistyczna, CSRS (cz. i słow. Československá socialistická republika – ČSSR) – oficjalna nazwa czechosłowackiego państwa po uchwaleniu konstytucji w 1960 roku, będącego częściąbloku wschodniego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Czechosłowacka Republika Socjalistyczna · Zobacz więcej »

Czeczeńsko-Inguska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka

Czeczeńsko-Inguska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, Czeczeńsko-Inguska ASRR – republika autonomiczna w Związku Radzieckim, wchodząca w skład Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Czeczeńsko-Inguska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Czeczeni

Czeczeni (nazwa własna Noxçi, l.poj. Noxçuo) – naród kaukaski, zamieszkujący głównie Czeczenię, wchodzącąw skład Federacji Rosyjskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Czeczeni · Zobacz więcej »

Czelabińsk

Teatr w Czelabińsku św. Szymona Słupnika Czelabiński Uniwersytet Państwowy Czelabińsk – miasto obwodowe w azjatyckiej części Rosji, na Uralu, nad rzekąMiass.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Czelabińsk · Zobacz więcej »

Dalian

Akwarium mieszczące się w zamku Dalian (Dairen) – miasto w Chinach, w prowincji Liaoning, nad Morzem Żółtym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Dalian · Zobacz więcej »

Détente

Mao, Pekin 1972 Geralda Forda, 1975 Détente (z) – określenie z zakresu stosunków międzynarodowych używane w odniesieniu do złagodzenia napięcia między stronami zimnej wojny w latach 70.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Détente · Zobacz więcej »

Demokracja ludowa

Demokracja ludowa – propagandowe określenie ustroju w państwach komunistycznych, w założeniu demokratycznego, w rzeczywistości totalitarnego lub autorytarnego, używane w państwach zależnych od ZSRR po II wojnie światowej (państwach bloku wschodniego).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Demokracja ludowa · Zobacz więcej »

Demokratyczna Republika Afganistanu

Demokratyczna Republika Afganistanu (DRA) – nazwa państwa funkcjonującego w latach 1978–1987 na terenie Afganistanu, powstałego w dniu 30 kwietnia 1978 roku w wyniku przeprowadzonego trzy dni wcześniej zamachu stanu (tzw. rewolucja kwietniowa).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Demokratyczna Republika Afganistanu · Zobacz więcej »

Demokratyzacja

Demokratyzacja – proces zmierzający do przekształcenia dotychczasowej formy rządów w ustrój demokratyczny.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Demokratyzacja · Zobacz więcej »

Denominacja (religia)

Denominacja („nazywać”) – występujące w religioznawstwie, naukach politycznych i prawie anglosaskim określenie wspólnoty religijnej, posiadającej odrębnąpodmiotowość określonąprzez własnąnazwę, naukę i strukturę.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Denominacja (religia) · Zobacz więcej »

Destalinizacja

Destalinizacja – proces zapoczątkowany przez Nikitę Chruszczowa odczytaniem referatu na XX zjeździe KC KPZR w 1956 roku, mający na celu porzucenie wprowadzonego przez Józefa Stalina kultu jednostki.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Destalinizacja · Zobacz więcej »

Dezinformacja

Dezinformacja – zamierzona i konsekwentna formuła przekazu informacji (w tym fałszywych lub zmanipulowanych) i fabrykowanie takiego przekazu poprzez tworzenie różnego rodzaju fałszywych dokumentów, organizacji itd.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Dezinformacja · Zobacz więcej »

Dobra konsumpcyjne

Dobra konsumpcyjne – dobra wytworzone w celu niezwłocznego ich wykorzystania (zużycia) przez konsumenta.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Dobra konsumpcyjne · Zobacz więcej »

Dolar amerykański

Dolar amerykański (oficjalna nazwa – United States dollar, międzynarodowy skrót – USD) – oficjalna waluta Stanów Zjednoczonych, Portoryko, Mikronezji, Marianów Północnych, Palau, Wysp Marshalla, Panamy, Ekwadoru (od 2000), Salwadoru (od 2001), Timoru Wschodniego, Zimbabwe (od 2009), Turks i Caicos, Bonaire, Saby i Sint Eustatius od 2011 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Dolar amerykański · Zobacz więcej »

Donieck

Donieck (Donećk;, Donieck; do 1924 Juzowka, w latach 1924–1961 Stalino) – miasto we wschodniej części Ukrainy, nad rzekąKalmius.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Donieck · Zobacz więcej »

Drenaż mózgów

Drenaż mózgów – zjawisko ekonomiczne „skłaniania specjalistów wysokiej klasy do podejmowania pracy w krajach uprzemysłowionych przez zapewnienie im lepszych warunków ekonomicznych i nowoczesnej organizacji pracy”.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Drenaż mózgów · Zobacz więcej »

Drugi kryzys w Cieśninie Tajwańskiej

Drugi kryzys w Cieśninie Tajwańskiej (1958) – stan zagrożenia konfliktem zbrojnym między ChińskąRepublikąLudowąa RepublikąChińskąna Tajwanie i Stanami Zjednoczonymi w 1958 roku, spowodowany chińskim ostrzałem wysp Kinmen i Mazu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Drugi kryzys w Cieśninie Tajwańskiej · Zobacz więcej »

Dubissa

Dubissa – rzeka na środkowo-zachodniej Litwie o długości 131 km.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Dubissa · Zobacz więcej »

Duszanbe

Tadżycki Uniwersytet Narodowy Duszanbe (ros., tadż. Душанбе, w latach 1924–1929 Duszambe, w latach 1929–1961 Stalinabad) – stolica i największe miasto Tadżykistanu, położone u zbiegu rzek Warzob i Kofarnihon.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Duszanbe · Zobacz więcej »

Dyktatura

Przykładowi dyktatorzy XX wieku, od lewej: Józef Stalin, Adolf Hitler, Mao Zedong, Benito Mussolini, Kim Ir Sen Dyktatura (– dyktować) – dawniej termin używany był w starożytnym Rzymie, gdzie władzę na wypadek zagrożenia ze strony wroga obejmowała jednostka (dyktator); z czasem określenie to stało się synonimem władzy opartej na przemocy.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Dyktatura · Zobacz więcej »

Dzień Kobiet

Dzień Kobiet – coroczne święto obchodzone 8 marca od 1910 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Dzień Kobiet · Zobacz więcej »

Dzień Kosmonautyki

Świętowanie Dnia Kosmonautyki 12 kwietnia 2011 roku. Dzień Kosmonautyki (ros. День космонавтики) – święto obchodzone corocznie 12 kwietnia w Federacji Rosyjskiej na pamiątkę pierwszego lotu człowieka w kosmos.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Dzień Kosmonautyki · Zobacz więcej »

Dzień Zwycięstwa

Narodowy Dzień Zwycięstwa – święto państwowe obchodzone w Polsce 8 maja.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Dzień Zwycięstwa · Zobacz więcej »

Edward Gierek

Edward Gierek (ur. 6 stycznia 1913 w Porąbce, zm. 29 lipca 2001 w Cieszynie) – polski robotnik, polityk, od 1946 członek kolejno Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (usunięty w 1981), w latach 1970–1980 I sekretarz Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, w latach 1971–1981 członek prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu, w latach 1976–1980 członek Rady Państwa, poseł na Sejm I, II, III, IV, V, VI, VII i VIII kadencji (1952–1980).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Edward Gierek · Zobacz więcej »

Ekonomia

Ekonomia – nauka społeczna analizująca oraz opisująca produkcję, dystrybucję oraz konsumpcję dóbr i usług.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ekonomia · Zobacz więcej »

Eksport

Eksport (z łac. ex „poza” + portare „nieść”) – sprzedaż towarów lub usług wytwarzanych w danym państwie podmiotom zagranicznym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Eksport · Zobacz więcej »

Emancypacja kobiet

Emancypacja kobiet – zwiększenie udziału kobiet w życiu publicznym, zapewnienie im dostępu do szkół średnich i wyższych, poszerzenie ich aktywności zawodowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Emancypacja kobiet · Zobacz więcej »

Energetyka

Energetyka – dział nauki i techniki, a także gałąź przemysłu, która zajmuje się przetwarzaniem dostępnych form energii na postać łatwądo wykorzystania przy zasilaniu wszelkich procesów przemysłowych, a także napędzaniu maszyn i urządzeń używanych w życiu codziennym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Energetyka · Zobacz więcej »

Erwin Piscator

Erwin Max Friedrich Piscator (ur. 17 grudnia 1893 w Ulm, zm. 30 marca 1966 w Starnbergu) – niemiecki reżyser teatralny, reformator i teoretyk współczesnego teatru, twórca teatru politycznego i koncepcji artystycznej teatru masowego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Erwin Piscator · Zobacz więcej »

Erywań

Erywań (Jerewan) – stolica i największe miasto Armenii, prowincja specjalna, jeden z głównych ośrodków przemysłowych, naukowych i kulturalnych Zakaukazia.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Erywań · Zobacz więcej »

Estońska Socjalistyczna Republika Radziecka

Estońska Socjalistyczna Republika Radziecka – republika sowiecka utworzona w sierpniu 1940 roku po okupacji terytorium Estonii 17 czerwca 1940 przez Armię Czerwonąi formalnej aneksji jej terytorium przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich 6 sierpnia 1940.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Estońska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Estonia

Estonia, Republika Estońska (est. Eesti Vabariik) – państwo unitarne w Europie Północnej, nad Morzem Bałtyckim, nad ZatokąFińską, nad którąleży Tallinn, stolica i największe miasto kraju, i ZatokąRyską.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Estonia · Zobacz więcej »

Euroazjatycka Unia Gospodarcza

Euroazjatycka Unia Gospodarcza, EUG (ros. Евразийский экономический союз, biał. Еўразійскі эканамічны саюз, kaz. Еуразиялық экономикалық одақ, orm. Եվրասիական տնտեսական միություն, kir. Евразиялык экономикалык биримдик, ang. Eurasian Economic Union, EAEU) – unia gospodarcza powołana 29 maja 2014 przez trzy państwa założycielskie: Białoruś, Republikę Kazachstanu i Federację Rosyjską.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Euroazjatycka Unia Gospodarcza · Zobacz więcej »

Euroazjatycka Wspólnota Gospodarcza

Euroazjatycka Wspólnota Gospodarcza, zwana także EuroazjatyckąUniąGospodarczą(ros. Евразийское экономическое сообщество, ЕврАзЭС) – w skrócie EaWG lub rzadziej EWG – organizacja skupiająca pięć państw należących do WNP związanych uniącelną.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Euroazjatycka Wspólnota Gospodarcza · Zobacz więcej »

Europa

Europa Mapa polityczna Europy Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Europa · Zobacz więcej »

Europa Środkowo-Wschodnia

Europa Środkowo-Wschodnia – nazwa stosowana dla określenia europejskich państw mających wspólne korzenie kulturowe i historyczneJ.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Europa Środkowo-Wschodnia · Zobacz więcej »

Europa Wschodnia

Europa Wschodnia Europa Wschodnia – termin określający wschodniączęść kontynentu europejskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Europa Wschodnia · Zobacz więcej »

Fantastyka naukowa

H.G. Wellsa „Z Berlina do Nowego Jorku w mniej niż godzinę!” – okładka magazynu ''Everyday Science and Mechanics'' z 1931 Fantastyka naukowa (ang. science fiction, w skrócie sci-fi, s.f. lub SF) – gatunek literacki, filmowy oraz gier komputerowych o fabule osnutej na przewidywanych osiągnięciach nauki i techniki oraz ukazującej ich wpływ na życie jednostki lub społeczeństwa.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Fantastyka naukowa · Zobacz więcej »

Farsa

Kuźma Pietrow-Wodkin, ''Farsa'' Farsa (fr. farce – „żart”, „figiel”) – odmiana komedii, w której łatwowierni bohaterowie zostająwciągnięci w serię coraz bardziej nieprawdopodobnych, niewygodnych lub kompromitujących wydarzeń.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Farsa · Zobacz więcej »

Faszyzm

symboli faszystowskich Faszyzm (od „wiązki, rózgi liktorskie” i wł. „wiązka, związek”) – skrajnie prawicowa doktryna polityczna powstała w okresie międzywojennym w Królestwie Włoch, sprzeciwiająca się demokracji parlamentarnej, głosząca kult państwa (statolatrię, totalitarne silne przywództwo, terror państwowy i solidaryzm społeczny).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Faszyzm · Zobacz więcej »

Federacja

stany Federacja (– „przymierze”, „związek”), in.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Federacja · Zobacz więcej »

Fidel Castro

Franklina Delano Roosevelta, w którym wyraża on podziw i prosi o 10-dolarowy banknot. ''Jeśli chcesz, to prześlij mi 10 zielonych dolarów amerykańskich, ponieważ nigdy nie widziałem takiego banknotu (...). Dziękuję i do widzenia. Twój przyjaciel, Fidel Castro'' Fidel Alejandro Castro Ruz (wym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Fidel Castro · Zobacz więcej »

Film

Kazimierza Prószyńskiego w Warszawie w latach 1894–1896 Film – seria następujących po sobie obrazów z dźwiękiem lub bez dźwięku, wyrażających określone treści, utrwalonych na nośniku wywołującym wrażenie ruchu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Film · Zobacz więcej »

Finlandia

Finlandia, Republika Finlandii – państwo unitarne w Europie Północnej, będące republiką.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Finlandia · Zobacz więcej »

Flota Bałtycka

Siedziba dowództwa Floty Bałtyckiej Rosyjski niszczyciel rakietowy typu ''Sowriemiennyj'' Ustką245px 245px Bitwa pod Gangutem 1714 Flota Bałtycka Marynarki Wojennej Federacji Rosyjskiej (ros. Балтийский флот ВМФ России) – związek operacyjny Imperium Rosyjskiego, Związku Radzieckiego i Marynarki Wojennej Federacji Rosyjskiej, wydzielony do wykonywania operacji na Morzu Bałtyckim.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Flota Bałtycka · Zobacz więcej »

Francja

Francja (IPA), Republika Francuska – państwo, którego część metropolitalna znajduje się w Europie Zachodniej oraz częściowo w Europie Południowej (Oksytania, Korsyka), posiadające także zamorskie terytoria na innych kontynentach.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Francja · Zobacz więcej »

Franklin Delano Roosevelt

Franklin Delano Roosevelt (ur. 30 stycznia 1882 w Hyde Parku, zm. 12 kwietnia 1945 w Warm Springs) – amerykański polityk, 32.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Franklin Delano Roosevelt · Zobacz więcej »

Futuryzm

Antonio Sant’Elia – przykład architektury futurystycznej, 1914 Futuryzm („przyszły”) – awangardowy kierunek w sztuce (zwłaszcza w literaturze), który narodził się we Włoszech na początku XX wieku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Futuryzm · Zobacz więcej »

Gangut

Gangut – rosyjski, a następnie radziecki, pancernik typu ''Gangut'' z okresu I i II wojny światowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gangut · Zobacz więcej »

Gareth Jones (dziennikarz)

Uniwersytecie w Aberystwyth poświęcona Garethowi Jonesowi Gareth Richard Vaughan Jones (ur. 13 sierpnia 1905 w Barry, zm. 12 sierpnia 1935 w Mandżukuo) – walijski dziennikarz, który informował o wielkim głodzie na Ukrainie oraz relacjonował wydarzenia w Niemczech w czasie dojścia do władzy Adolfa Hitlera.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gareth Jones (dziennikarz) · Zobacz więcej »

Górnictwo

Kopalnia odkrywkowa Garzweiler, Niemcy Katowicach Stare narzędzia górnicze używane na terenie Śląska mundurach górniczych Górnicy po pracy (Limburgia (Holandia)) Górnictwo (kopalnictwo) – dziedzina przemysłu obejmująca ogół działalności zmierzającej do wydobycia kopaliny i jej przygotowania w procesie wzbogacania (obniżania zawartości zanieczyszczeń) do zastosowania w różnych dziedzinach przemysłu (wydobywanie surowców mineralnych lub organicznych, np. torfu, w kopalniach) bądź bezpośredniego wykorzystania w życiu codziennym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Górnictwo · Zobacz więcej »

Głasnost

Głasnost („jawność”) – element reform Michaiła Gorbaczowa przeprowadzony w ramach pieriestrojki.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Głasnost · Zobacz więcej »

Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk

Portal ze zburzonej siedziby Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk wyeksponowany w holu biurowca Liberty Corner przy ul. Mysiej 5 w Warszawie strzyż Stopki redakcyjne książek wydanych w okresie PRL. Podkreślone sygnatury cenzorów z GUKPPiW. Zezwolenie z 22 grudnia 1954 r. na wydawanie czasopisma – tygodnika „Głos Krośnieński”. Dokument podpisany przez ówczesnego szefa GUKPPiW Mariana Mikołajczyka. Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, od 1981 Główny Urząd Kontroli Publikacji i Widowisk – centralny urząd cenzury państwowej w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk · Zobacz więcej »

Głowa państwa

Głowa państwa – jednoosobowy lub kolegialny organ reprezentujący suwerenność państwa.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Głowa państwa · Zobacz więcej »

Generalny Plan Wschodni

volksdeutschów w ramach akcji zwanej Cholmeraktion do Kraju Warty w miejsca po wysiedlonych Polakach Kraju Warty (1939) Generalny Plan Wschodni – nazistowski plan osiedleńczy i germanizacyjny terytoriów Europy Środkowo-Wschodniej i Wschodniej, położonych na wschód od granicy III Rzeszy sprzed września 1939.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Generalny Plan Wschodni · Zobacz więcej »

Gerald Ford

Gerald Rudolph Ford Jr., urodzony jako Leslie Lynch King Jr. (ur. 14 lipca 1913 w Omasze, zm. 26 grudnia 2006 w Rancho Mirage) – amerykański polityk, działacz Partii Republikańskiej, wieloletni członek Kongresu Stanów Zjednoczonych, 38.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gerald Ford · Zobacz więcej »

Germanizacja

1301–1400 Germanizacja (także niemczenie) – proces przyswajania języka lub kultury niemieckiej przez jednostki i grupy społeczne funkcjonujące wcześniej w ramach innych kultur.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Germanizacja · Zobacz więcej »

Gestapo

Wnętrze siedziby Gestapo w Berlinie (1934) Gestapo (Tajna Policja Państwowa; do 1936 również Gestapa, od Geheimes Staatspolizeiamt – Urząd Tajnej Policji Państwowej) – tajna policja utworzona w III Rzeszy 26 kwietnia 1933, która w sposób bezwzględny zwalczała wszelkie przejawy oporu, rozwiązana wraz z upadkiem III Rzeszy w 1945.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gestapo · Zobacz więcej »

Giennadij Janajew

Giennadij Iwanowicz Janajew (ros. Геннадий Иванович Янаев, ur. 26 sierpnia 1937 w Pieriewozie, zm. 24 września 2010 w Moskwie) – radziecki polityk.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Giennadij Janajew · Zobacz więcej »

Gienrich Jagoda

kanału Moskwa-Wołga (1935) tuż za nim Nikita Chruszczow Ochrany'' Gienrich Grigorjewicz Jagoda, właśc.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gienrich Jagoda · Zobacz więcej »

Gieorgij Malenkow

Gieorgij Maksimilianowicz Malenkow, ros. Георгий Максимилианович Маленков (ur. w Orenburgu, zm. 14 stycznia 1988 w Moskwie) – rosyjski polityk komunistyczny, działacz państwowy ZSRR, wysoki funkcjonariusz WKP(b)/KPZR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gieorgij Malenkow · Zobacz więcej »

Gospodarka mieszana

Gospodarka mieszana (lub regulowana gospodarka rynkowa) – typ gospodarki, w której regulacja rynkowa jest wspomagana i modyfikowana przez państwo.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gospodarka mieszana · Zobacz więcej »

Gospodarka planowa

Gospodarka planowa (centralnie planowa/sterowana) – rodzaj systemu gospodarczego, w którym decyzje dotyczące inwestycji, produkcji i alokacji dóbr kapitałowych zawarte sąw planie sformułowanym przez władze centralne, zwykle przez agencję rządowąAlec Nove: „planned economy”, The New Palgrave: A Dictionary of Economics, 1987, t. 3, s. 879, 880.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gospodarka planowa · Zobacz więcej »

Grigorij Zinowjew

Zdjęcie po aresztowaniu przez policję 1908 Grigorij Jewsiejewicz Zinowjew, ros. Григорий Евсеевич Зиновьев, właśc.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Grigorij Zinowjew · Zobacz więcej »

Grupa etniczna

Grupa etniczna Grupa etniczna – grupa ludzi, identyfikujących się ze sobąw oparciu o wspólne doświadczenia społeczne, kulturowe, narodowe oraz historyczne.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Grupa etniczna · Zobacz więcej »

Grupa Wydawnicza Helion

Stoisko Grupy Helion na Poznańskich Targach Książki 2018 polskojęzycznąWikipedię na DVD Helion SA – wydawnictwo specjalistyczne, założone w 1991 w Gliwicach.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Grupa Wydawnicza Helion · Zobacz więcej »

Gruzińska Socjalistyczna Republika Radziecka

Gruzińska Socjalistyczna Republika Radziecka, Gruzja – republika utworzona przez bolszewików w 1921 roku w związku z WielkąSocjalistycznąRewolucjąPaździernikowąpo rozpadzie Imperium Rosyjskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gruzińska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Gruziński Kościół Prawosławny

Gruziński Kościół Prawosławny, oficjalnie Gruziński Kościół Prawosławny i Apostolski (gruz. ქართული მართლმადიდებელი და სამოციქულო ეკლესია, Kartuli Martlmadidebeli da Samocikulo Ek’lesia), także Patriarchat Gruzji – jeden z kanonicznych Kościołów prawosławnych, będący równocześnie jednym z najstarszych Kościołów chrześcijańskich.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gruziński Kościół Prawosławny · Zobacz więcej »

Gruzini

Gruzini, nazwa własna: Kartwelowie (gruz. ქართველები Kartwelebi) − naród kartwelski, zamieszkujący głównie Gruzję (3,2 mln), a także Turcję (168 tys.), Rosję (157 tys.) oraz Iran (62 tys., głównie Ferejdunszahr).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gruzini · Zobacz więcej »

Gruzja

Gruzja (trb. Sakartwelo) – państwo położone na pograniczu Europy i Azji, w Kaukazie Południowym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gruzja · Zobacz więcej »

GUAM

UZB w latach 1999–2005 kandydaci do EaWG GUAM (ukr.: ГУАМ, gruz.: სუამი), Organizacja na rzecz Demokracji i Rozwoju – regionalna organizacja międzynarodowa, zrzeszająca cztery państwa: Gruzję, Ukrainę, Azerbejdżan i Mołdawię.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i GUAM · Zobacz więcej »

Gułag

Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w latach 1923-1961 Gułag, GUŁag (zapis dopuszczalny: GUŁAG) – istniejący od 1930 podmiot zarządzania obozami pracy (łagrami) w ZSRR, w którym więźniami byli zarówno przestępcy kryminalni, jak i więźniowie polityczni.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gułag · Zobacz więcej »

Gubernia mohylewska

''Mapa generalna guberni mohylewskiej'', 1821 Mapa guberni mohylewskiej, 1913 Gubernia mohylewska (ros. Могилёвская губерния; biał. Магілёўская губерня; jid. מאָהילאָווער גובערניע) – gubernia Imperium Rosyjskiego utworzona po I rozbiorze Polski.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gubernia mohylewska · Zobacz więcej »

Gubernia smoleńska

Mapa guberni smoleńskiej Mapa guberni smoleńskiej 1821 Herb guberni smoleńskiej Gubernia smoleńska – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego i RFSRR utworzona.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gubernia smoleńska · Zobacz więcej »

Gubernia witebska

Mapa guberni witebskiej 1820 Gubernia witebska (ros. Витебская губерния) – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego utworzona w 1802 na miejscu województwa witebskiego sprzed 1772.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Gubernia witebska · Zobacz więcej »

Harry Truman

George C. Marshall, 1945 Harry S. Truman (ur. 8 maja 1884 w Lamar, zm. 26 grudnia 1972 w Kansas City) – amerykański polityk.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Harry Truman · Zobacz więcej »

Helsinki

Helsinki (lap. Helsset) – stolica i największe pod względem liczby ludności (największym pod względem powierzchni miastem w Finlandii jest Rovaniemi) miasto Finlandii oraz regionu Uusimaa.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Helsinki · Zobacz więcej »

Henry Kissinger

Henry Alfred Kissinger (ur. jako Heinz Alfred Kissinger 27 maja 1923 w Fürth, zm. 29 listopada 2023 w Kent) – amerykański polityk i dyplomata będący z pochodzenia niemieckim Żydem, profesor nauk politycznych na Uniwersytecie Harvarda, doradca ds. bezpieczeństwa narodowego i sekretarz stanu podczas prezydentur Richarda Nixona oraz Geralda Forda.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Henry Kissinger · Zobacz więcej »

Hiperinflacja

tapetę. Hiperinflacja – bardzo wysoka inflacja, powodowana zwykle przez całkowite załamanie systemu finansowego kraju (i utratę zaufania do waluty krajowej) oraz ogromny deficyt budżetowy finansowany przez dodruk pieniędzy.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Hiperinflacja · Zobacz więcej »

Holandia

Holandia (wym.), oficjalnie Królestwo Niderlandów – państwo położone w zachodniej Europie i południowej części Ameryki Północnej (Karaiby), będące monarchiąkonstytucyjną, złożone z czterech krajów składowych: Holandii (część europejska), Aruby, Curaçao i Sint Maarten oraz trzech gmin zamorskich: Bonaire, Saba i Sint Eustatius (część karaibska).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Holandia · Zobacz więcej »

Homoseksualizm

alt.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Homoseksualizm · Zobacz więcej »

Hutnictwo

Symbol hutnictwa. Godło hutnicze: skrzyżowany młotek i kleszcze Huta Krupp Mannesmann w Duisburgu Walcownia w Riesie Samsonowie Hutnictwo – gałąź przemysłu zajmująca się wytapianiem metali i ich stopów z rud z domieszkązłomu oraz ich obróbkąplastycznąna półprodukty i wyroby gotowe.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Hutnictwo · Zobacz więcej »

Hymn Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich

Hymn ZSRR (wersja instrumentalna) 1943 Hymn ZSRR 1977 Hymn ZSRR Hymn ZSRR - Nuty Hymn państwowy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (pobocznie też jako ros. Гимн, tłum. Hymn Związku Radzieckiego) – hymn państwowy Związku Radzieckiego przyjęty w 1944 roku i używany od 1944 do 1991 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Hymn Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich · Zobacz więcej »

Ideologia

Ideologia – pojęcie występujące w filozofii i naukach społecznych oraz politycznych, które określa zbiory światopoglądów służących do całościowego interpretowania i przekształcania świata.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ideologia · Zobacz więcej »

II Rzeczpospolita

Herb Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1927 Republika Polska w połowie listopada 1918 r. Urzędu Skarbu Narodowego, Kalisz, 1918 Gęstość zaludnienia II Rzeczypospolitej według spisu powszechnego w 1931 r. Belweder w Warszawie ulica Wiejska 1930 CzechosłowacjąWystawa światowa, Paryż, 1925, pawilon polski Wystawa światowa, Paryż, 1937, pawilon polski Wystawa światowa, Nowy Jork, 1939, pawilon polski władz RP na uchodźstwie XII 1939- VI 1940 II Rzeczpospolita (II RP; nazwa oficjalna: Rzeczpospolita Polska) – historyczne państwo polskie istniejące w latach 1918–1945, tj.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i II Rzeczpospolita · Zobacz więcej »

II wojna światowa

Polskiego Radia o wybuchu wojny II wojna światowa – największa i najkrwawsza wojna w dziejach, zaliczana do wojen totalnych, trwająca od 1 września 1939 roku do 2 września 1945 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i II wojna światowa · Zobacz więcej »

III Rzesza

III Rzesza (niem. Drittes Reich) – nieoficjalna nazwa państwa niemieckiego pod rządami Adolfa Hitlera i NSDAP w latach 1933–1945.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i III Rzesza · Zobacz więcej »

Iluzjonizm

Andrea Mantegna, plafon w Camera degli Sposi, Palazzo Ducale w Mantui, 1473, fresk Iluzjonizm (– technika malarska przedstawiania rzeczywistości takimi środkami, które akcentująrelacje przestrzenne między ukazywanymi przedmiotami i podkreślająich trójwymiarowość, stwarzając złudzenie rzeczywistości.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Iluzjonizm · Zobacz więcej »

Imperium Rosyjskie

Imperium Rosyjskie, oficjalna nazwa polska: Cesarstwo Rosyjskie (przed reformąortografii) – oficjalna nazwa Rosji w latach 1721–1917.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Imperium Rosyjskie · Zobacz więcej »

Import

Import (z łac. in „do” + portare „nieść”) – zakup towarów lub usług za granicąw celu wykorzystania ich na rynku wewnętrznym (krajowym).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Import · Zobacz więcej »

Imre Nagy

Imre Nagy (wym., w uproszczeniu /imre nodź/; ur. 7 czerwca 1896 w Kaposvárze, zm. 16 czerwca 1958 w Budapeszcie) – komunistyczny polityk węgierski, premier Węgier podczas rewolucji węgierskiej 1956.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Imre Nagy · Zobacz więcej »

Inżynieria

Inżynieria – działalność polegająca na projektowaniu, konstrukcji, modyfikacji i utrzymaniu efektywnych kosztowo rozwiązań dla praktycznych problemów, z wykorzystaniem wiedzy naukowej oraz technicznej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Inżynieria · Zobacz więcej »

Indoeuropejczycy

Współczesny zasięg geograficzny języków zaliczonych do grupy IE Indoeuropejczycy – umowna nazwa grupy ludów posługujących się językami indoeuropejskimi, pochodzącymi od języka praindoeuropejskiego, bądź będącymi efektem wymieszania się dawnych grup języków.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Indoeuropejczycy · Zobacz więcej »

Industrializacja

Fabryka Beniamina Repphana w Kaliszu (1858) huty, powstawały osiedla robotnicze będące zalążkiem dzielnic przemysłowych Uprzemysłowienie, in.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Industrializacja · Zobacz więcej »

Infrastruktura

Infrastruktura – podstawowe urządzenia i systemy służące państwu, miastu lub innym obszarom, w tym usługi i urządzenia niezbędne do poprawnego funkcjonowania.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Infrastruktura · Zobacz więcej »

Ingusze

Rusłan Auszew, Junus-biek Jewkurow, Murat Ziazikow Ingusze, nazwa własna: (Ghalghaj, ing. ghal „twierdza”, ghai „mieszkańcy”) – lud zamieszkujący głównie Inguszetię oraz Osetię Północnąw Federacji Rosyjskiej, ogółem ok.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ingusze · Zobacz więcej »

Instytut Naukowo-Badawczy Europy Wschodniej

Instytut Naukowo-Badawczy Europy Wschodniej – wschodnioznawczy i sowietologiczny ośrodek naukowo-badawczy działający w latach 1930–1939 w Wilnie przy Uniwersytecie Stefana Batorego, ale posiadający autonomię i samorządność.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Instytut Naukowo-Badawczy Europy Wschodniej · Zobacz więcej »

Inwazja Rosji na Ukrainę

Inwazja Rosji na Ukrainę, wojna rosyjsko-ukraińska (w Rosji oficjalnie „specjalna operacja wojskowa”) – inwazja na Ukrainę rozpoczęta 24 lutego 2022 roku przez Federację Rosyjską, stanowiąca eskalację wojny trwającej od 2014 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Inwazja Rosji na Ukrainę · Zobacz więcej »

Inwazja w Zatoce Świń

Inwazja w Zatoce Świń, bitwa pod Girón (lub Playa Girón) – nieudana inwazja kubańskich emigrantów wspieranych przez amerykańskich najemników i lotnictwo na Kubę, która miała miejsce w dniach 17–19 kwietnia 1961 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Inwazja w Zatoce Świń · Zobacz więcej »

Iran

Iran (trl. Irān, pełna nazwa Islamska Republika Iranu, Dżomhuri-je Eslāmi-je Irān), w Europie dawniej znany jako Persja – państwo na Bliskim Wschodzie, leżące między Morzem Kaspijskim na północy a ZatokąPerskąi ZatokąOmańskąna południu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Iran · Zobacz więcej »

Irtysz

Irtysz (ros. Иртыш; kaz. Ертіс, Jertys; É’ěrqísī Hé) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w północno-wschodnim Kazachstanie i w zachodnich Chinach.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Irtysz · Zobacz więcej »

Islam

Arabii Saudyjskiej i Afganistanu. pielgrzymek. Islam (al-islām – poddanie się woli Boga), mahometanizm – religia monoteistyczna, na początku XXI wieku druga na świecie pod względem liczby wyznawców po chrześcijaństwieW 2010 roku Pew Research Center oceniło liczbę muzułmanów na 1,57 miliarda, to jest 23% ludzkości.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Islam · Zobacz więcej »

Islamizm

Islamizm – ideologia polityczna wywiedziona z fundamentalizmu islamskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Islamizm · Zobacz więcej »

IV Międzynarodówka

Symbol IV Międzynarodówki IV Międzynarodówka – została zawiązana we wrześniu 1938 roku przez partie komunistyczne krytykujące sytuację w ZSRR, za to sympatyzujące z ideami Lwa Trockiego, czyli trockizmem.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i IV Międzynarodówka · Zobacz więcej »

Iwan Siłajew

Iwan Stiepanowicz Siłajew (ros. Ива́н Степа́нович Сила́ев, ur. 21 października 1930 w Bachtyzinie w obwodzie niżnonowogrodzkim, zm. 8 lutego 2023 w Niżnym Nowogrodzie) – radziecki i rosyjski polityk, premier Rosji (1990–1991), od 24 sierpnia do 26 grudnia 1991 ostatni premier ZSRR, Bohater Pracy Socjalistycznej (1975).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Iwan Siłajew · Zobacz więcej »

Japonia

Region Japonii – państwo wyspiarskie położone na wąskim łańcuchu wysp na zachodnim Pacyfiku, u wschodnich wybrzeży Azji, o długości 3,3 tys.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Japonia · Zobacz więcej »

Jazz

Jazz, dżez – gatunek muzyczny, który powstał na przełomie XIX i XX wieku (zapoczątkowany pomiędzy 1890, a 1900 rokiem) na południu Stanów Zjednoczonych w dzielnicy prostytutek Storyville w Nowym Orleanie (tradycyjnie początki jazzu łącząsię z Congo Square) jako połączenie muzyki zachodnioafrykańskiej i europejsko-amerykańskiej (bluesa, ragtime’u i muzyki europejskiej).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Jazz · Zobacz więcej »

János Kádár

János Kádár, właśc.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i János Kádár · Zobacz więcej »

Józef Stalin

Józef Stalin, właściwie Iosif Wissarionowicz Dżugaszwili (wym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Józef Stalin · Zobacz więcej »

Język azerbejdżański

Obszar zamieszkiwany przez ludność posługującąsię '''językiem azerbejdżańskim'''. Język azerbejdżański, także: język azerski (azer., /) – język należący do grupy języków turkijskich, używany głównie w Azerbejdżanie, północno-zachodnim Iranie, we wschodniej Turcji, a także w Gruzji, Armenii, Kazachstanie oraz na obszarze Federacji Rosyjskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język azerbejdżański · Zobacz więcej »

Język łotewski

Język łotewski (łot. latviešu valoda) – język z grupy języków bałtyckich, którym posługuje się w sumie ok.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język łotewski · Zobacz więcej »

Język białoruski

Karski) Zasięg języka białoruskiego jako dialektu języka rosyjskiego, 1914 spisu powszechnego 1931 roku Granica pomiędzy gwarami białoruskimi i ukraińskimi (1980, Biaŭzienka) język pomocniczy (08.02.2010). Język białoruski (biał.) – język wschodniosłowiański używany głównie na Białorusi.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język białoruski · Zobacz więcej »

Język estoński

Język estoński (est., wym.) – język należący do podgrupy języków bałtycko-fińskich, w grupie fińskiej zaliczanej do podrodziny ugrofińskiej w rodzinie uralskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język estoński · Zobacz więcej »

Język gruziński

Język gruziński (gruz.) – język kartwelski, używany przez ok.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język gruziński · Zobacz więcej »

Język kazachski

Napis w sanatorium w Ałmaty: ''Kazach z Kazachem niech mówi po kazachsku'' Język kazachski, język kazaski (kaz., / qazaq tili, qazaqşa) – język z grupy kipczackiej języków tureckich (wraz z językiem karakałpackim, nogajskim i północnymi dialektami uzbeckiego).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język kazachski · Zobacz więcej »

Język kirgiski

Język kirgiski (قىرعىزچا, قىرعىز تىلى) – język należący do rodziny języków turkijskich.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język kirgiski · Zobacz więcej »

Język litewski

Język litewski (lit.) – język z grupy języków bałtyckich, którym posługuje się ok.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język litewski · Zobacz więcej »

Język mołdawski

Język mołdawski (mołd.) – język z grupy języków wschodnioromańskich, który jest zazwyczaj utożsamiany z językiem rumuńskim lub uważany za jego regionalnąodmianę – dialekt.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język mołdawski · Zobacz więcej »

Język ormiański

Język ormiański, język armeński (Հայերեն, hayeren) – język z rodziny języków indoeuropejskich z grupy satem, stanowiący w niej samodzielnągałąź.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język ormiański · Zobacz więcej »

Język polski

Język polski, polszczyzna – język z grupy zachodniosłowiańskiej (do której należąrównież czeski, kaszubski, słowacki i języki łużyckie), stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język polski · Zobacz więcej »

Język rosyjski

Język rosyjski (ros., russkij jazyk; dawniej też: język wielkoruski) – język z grupy wschodniosłowiańskiej, będący urzędowym w Rosji, Kirgistanie, Kazachstanie i na Białorusi, a także jednym z pięciu języków oficjalnych i jednocześnie jednym z sześciu języków konferencyjnych Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język rosyjski · Zobacz więcej »

Język staropolski

Język staropolski – etap rozwoju języka polskiego w tzw.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język staropolski · Zobacz więcej »

Język tadżycki

Język tadżycki (тоҷикӣ, забони тоҷикӣ) albo tadżycki farsi (форсии тоҷикӣ) – etnolekt z grupy irańskiej języków indoeuropejskich, zazwyczaj uważany za wariant języka perskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język tadżycki · Zobacz więcej »

Język turkmeński

Język turkmeński (türkmençe, түркменче lub türkmen dili, түркмен дили) – język z rodziny języków turkijskich.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język turkmeński · Zobacz więcej »

Język ukraiński

Język ukraiński (ukr.) – język z grupy wschodniosłowiańskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język ukraiński · Zobacz więcej »

Język uzbecki

Język uzbecki (uzb. Oʻzbekcha) – język z rodziny języków tureckich, urzędowy w Uzbekistanie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Język uzbecki · Zobacz więcej »

Języki ałtajskie

Rozmieszczenie geograficzne języków ałtajskich Języki ałtajskie – grupa języków, wcześniej traktowanych jako rodzina językowa.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Języki ałtajskie · Zobacz więcej »

Języki kaukaskie

Języki kaukaskie – grupa języków używanych przez rdzennąludność Kaukazu, uznawana przez niektórych językoznawców za rodzinę językową.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Języki kaukaskie · Zobacz więcej »

Języki uralskie

język jukagirski Języki uralskie – rodzina językowa, której językami posługuje się około 24 mln ludzi, zamieszkujących północnąEurazję i Nizinę Węgierską.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Języki uralskie · Zobacz więcej »

Jegor Ligaczow

Jegor Ligaczow (ros. Егор Кузьмич Лигачёв) (ur. 29 listopada 1920 w Dubinkino k. Nowosybirska, zm. 7 maja 2021 w Moskwie) – radziecki polityk, sekretarz KC KPZR ds.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Jegor Ligaczow · Zobacz więcej »

Jekaterynburg

Jekaterynburg (Jekatierinburg) – miasto w azjatyckiej części Rosji położone po wschodniej stronie środkowego Uralu, w obwodzie swierdłowskim, nad rzekąIset.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Jekaterynburg · Zobacz więcej »

Jeniec wojenny

Jeniec wojenny – radziecki żołnierz pochwycony przez oddział niemiecki, 1941 r. Jeniec wojenny – zatrzymana osoba, która angażowała się w działania bojowe pod rozkazami swojego rządu i została wzięta do niewoli przez siły zbrojne strony przeciwnej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Jeniec wojenny · Zobacz więcej »

Jenisej

Jenisej (ewenk. Ионесси, chak. Ким, tuw. Улуг-Хем, ket. Chuk, selk. Пӱӱл Тяас-қолд, nien. Енся’ ям’) – rzeka środkowej Syberii w azjatyckiej części Rosji.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Jenisej · Zobacz więcej »

Jewgienij Prieobrażenski

Jewgienij Preobrażenski Jewgienij Prieobrażenski (ur. w Bołchowie, gubernia orłowska, zm. 13 lipca 1937 w Moskwie) – rosyjski ekonomista, teoretyk ekonomii marksistowskiej, działacz partii bolszewickiej, sekretarz KC RKP(b) 1920-21, działacz Lewicowej Opozycji.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Jewgienij Prieobrażenski · Zobacz więcej »

Jezioro Aralskie

Jezioro Aralskie (nazywane Morzem Aralskim;, Arał tengyzy;, Aralskoje morie) – bezodpływowe, reliktowe, słone jezioro w Kazachstanie i Uzbekistanie, które zniknęło wskutek ludzkiej działalności.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Jezioro Aralskie · Zobacz więcej »

Jimmy Carter

Jimmy Carter, właściwie James Earl Carter Jr. (ur. 1 października 1924 w Plains) – amerykański polityk, działacz Partii Demokratycznej, 39.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Jimmy Carter · Zobacz więcej »

Judaizm

data.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Judaizm · Zobacz więcej »

Junkers Ju 87

Junkers Ju 87 Stuka (z niem. Sturzkampfflugzeug) – niemiecki bombowiec nurkujący z okresu II wojny światowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Junkers Ju 87 · Zobacz więcej »

Jurij Andropow

Jurij Władimirowicz Andropow (ur. we wsi Sołuno-Dmitrijewskoje w guberni stawropolskiej, zm. 9 lutego 1984 w Moskwie) – radziecki działacz partyjny i państwowy.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Jurij Andropow · Zobacz więcej »

Jurij Łarin (rewolucjonista)

thumb Jurij Łarin, wł.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Jurij Łarin (rewolucjonista) · Zobacz więcej »

Jurij Piatakow

Jurij Piatakow w aktach carskiej policji Jurij Leonidowicz Piatakow, ukr. Юрій (Георгій) Леонідович П'ятаков (ur. koło Czerkasów, zm. 1 lutego 1937 w Moskwie) – rewolucjonista i działacz komunistyczny, I sekretarz KP(b)U w 1918 roku, członek i zastępca członka Komitetu Centralnego WKP(b).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Jurij Piatakow · Zobacz więcej »

Jurij Trifonow

Jurij Walentinowicz Trifonow (ur. 28 sierpnia 1925 w Moskwie, zm. 28 marca 1981 tamże) – rosyjski pisarz, jeden z czołowych reformatorów literatury radzieckiej lat 60.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Jurij Trifonow · Zobacz więcej »

Kambodża

Kambodża, Królestwo Kambodży (trl. Kâmpǔchéa, Preăhréachéanachâkr Kâmpǔchéa, w latach 1976–1989 Kampucza) – państwo w południowo-wschodniej Azji, na Półwyspie Indochińskim, nad ZatokąTajlandzką.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kambodża · Zobacz więcej »

Kamczatka

Kamczatka – półwysep w azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kamczatka · Zobacz więcej »

Kampania francuska 1940

Gazeta Paris-soir ogłaszająca wypowiedzenie wojny Niemcom przez Francję 3 września 1939 r. Kampania francuska 1940 (niem. kryptonim „Fall Gelb”), inaczej zwana I bitwąo Francję – niemiecka ofensywa na Francję połączona z agresjąIII Rzeszy na Belgię, Holandię i Luksemburg przy złamaniu neutralności tych państw.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kampania francuska 1940 · Zobacz więcej »

Kampania zagospodarowania nieużytków

Kampania zagospodarowania nieużytków – jedna z gospodarczych kampanii w Związku Radzieckim za czasów Nikity Chruszczowa, przeprowadzona z jego inicjatywy.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kampania zagospodarowania nieużytków · Zobacz więcej »

Kapitalizm

kapitału na rynku wśród różnych warstw społecznych (XIX w.) Kapitalizm – system gospodarczy oparty na prywatnej własności środków produkcji i w konsekwencji czerpania z nich zysku, oraz na swobodnym obrocie dobrami w ramach rynku; stąd też gospodarka kapitalistyczna nazywana jest również gospodarkąrynkową.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kapitalizm · Zobacz więcej »

Kapitalizm państwowy

Kapitalizm państwowy – pojęcie ekonomiczno-polityczne wykorzystywane w różnych znaczeniach przez liberałów oraz marksistów (przede wszystkim trockistów), a także przez niezależnych ekspertów.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kapitalizm państwowy · Zobacz więcej »

Karakałpacka Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka

Flaga Karakałpackiej ASSR w konturze jej granic Karakałpacka Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, Karakałpacka ASRR – republika autonomiczna w Związku Radzieckim, wchodząca w skład początkowo Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, a następnie Uzbeckiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej Karakałpacka ASRR została utworzona w ramach Rosyjskiej FSRR 20 lipca 1932 r. w wyniku przekształcenia i poszerzenia autonomii powstałego w 1925 r. w ramach Kazachskiej ASRR Karakałpackiego Obwodu Autonomicznego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Karakałpacka Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Karakałpacki Obwód Autonomiczny

Karakałpacki Obwód Autonomiczny, Karakałpacki OA (karakałpacki قاراقالپاق موختار آبلسی) – obwód autonomiczny w Związku Radzieckim, istniejący w latach 1925–1932, wchodzący w skład Kazachskiej Autonomicznej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, która z kolei była częściąRosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Karakałpacki Obwód Autonomiczny · Zobacz więcej »

Karakija

Karakija (także Karagije, Batyr; kaz.: Қарақия ойпаты, Karakija ojpaty; ros.: впадина Карагие, wpadina Karagije) – zapadlisko krasowe w zachodnim Kazachstanie, na półwyspie Mangystau, o głębokości sięgającej 132 m p.p.m.; jest to najgłębsza depresja Kazachstanu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Karakija · Zobacz więcej »

Karelo-Fińska Socjalistyczna Republika Radziecka

II wojnie światowej Muzycy, grający na kantele z Karelo-Fińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, na festiwalu w Budapeszcie, 1949 r. Karelo-Fińska Socjalistyczna Republika Radziecka, Karelo-Fińska SRR – republika ZSRR istniejąca od 1940 do 1956.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Karelo-Fińska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Karelska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka

Karelska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, Karelska ASRR (karelski Karjalan ASNT (pierwotnie: Karelskoi ASSR), ros. Kapeльcкaя АССР) – oficjalna nazwa autonomicznej Karelii w składzie Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, obowiązująca w latach 1920–1940 i ponownie 1956–1991.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Karelska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Karol Radek

Karol Radek w 1919 r. Karol Radek, Karl Berngardowicz Radek, właściwie Karol Sobelsohn (ur. 31 października 1885 we Lwowie, zm. 19 maja 1939 w Wierchnieuralsku) – działacz Kominternu, polskiego, niemieckiego i rosyjskiego ruchu socjaldemokratycznego i komunistycznego, polityk bolszewicki, dziennikarz i publicysta pochodzenia żydowskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Karol Radek · Zobacz więcej »

Katolicyzm

Katolicyzm – jeden z głównych odłamów chrześcijaństwa, najliczniejsze wyznanie chrześcijańskie, oparte na Piśmie Świętym i Tradycji apostolskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Katolicyzm · Zobacz więcej »

Kazań

Kazań – miasto w Rosji, stolica Tatarstanu, leżące przy ujściu Kazanki do Wołgi (Samarski Zbiornik Wodny).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kazań · Zobacz więcej »

Kazachska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka

Kazachska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, Kazachska ASRR – republika autonomiczna w Związku Radzieckim, istniejąca w latach 1920–1936, wchodząca w skład Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kazachska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Kazachska Socjalistyczna Republika Radziecka

Kazachska Socjalistyczna Republika Radziecka, Kazachstan – jedna z republik związkowych ZSRR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kazachska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Kazachstan

Kazachstan, Republika Kazachstanu (kaz. Қазақстан, Қазақстан Республикасы / Qazaqstan, Qazaqstan Respublıkasy; ros. Казахстан, Республика Казахстан, trl. Kazachstan, Riespublika Kazachstan) – państwo leżące częściowo w Azji (88% powierzchni) i częściowo w Europie (12% powierzchni – tereny na zachód od rzeki Emba), powstałe w 1991 w wyniku rozpadu Związku Radzieckiego, graniczące z Chinami (1460 km granicy), Kirgistanem (980 km), Turkmenistanem (380 km), Uzbekistanem (2300 km) oraz FederacjąRosyjską(6467 km).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kazachstan · Zobacz więcej »

KGB

Dekret Prezydium Rady Najwyższej ZSRR o powołaniu Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego przy Radzie Ministrów ZSRR (13 marca 1954) Legitymacja Przewodniczącego KGB ZSRR Jurija Andropowa ważna do 31 grudnia 1980 Legitymacja młodszego oficera KGB ZSRR, dająca prawo do posiadania i noszenia broni palnej, ważna do 31 grudnia 1990 Pomnik ofiar KGB w Wilnie (Litwa) Władimir Putin w mundurze KGB w czasie służby w Dreźnie (około 1980 r.) Komitet Bezpieczeństwa Państwowego przy Radzie Ministrów ZSRR – KGB ZSRR (ros. Комите́т госуда́рственной безопа́сности – КГБ СССР, Komitiet gosudarstwiennoj biezopasnosti pri Sowietie Ministrow SSSR, wym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i KGB · Zobacz więcej »

Kijów

Logotyp Kijów (Kyjiw) – stolica i największe miasto Ukrainy (pod względem liczby ludności oraz powierzchni), leżące nad rzekąDniepr.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kijów · Zobacz więcej »

Kirgiska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka (1926–1936)

Kirgiska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, Kirgiska ASRR – republika autonomiczna w Związku Radzieckim, istniejąca w latach 1926–1936, wchodząca w skład Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kirgiska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka (1926–1936) · Zobacz więcej »

Kirgiska Socjalistyczna Republika Radziecka

Kirgiska Socjalistyczna Republika Radziecka, Kirgizja (Kirgizskaja Sowietskaja Socjalisticzeskaja Riespublika) – była republikąZSRR w latach 1936–1991.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kirgiska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Kirgiski Obwód Autonomiczny

Kirgiski Obwód Autonomiczny, Kirgiski OA, pierwotnie Kara-Kirgiski Obwód Autonomiczny, Kara-Kirgiski OA – obwód autonomiczny w Związku Radzieckim, istniejący w latach 1924−1926, wchodzący w skład Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kirgiski Obwód Autonomiczny · Zobacz więcej »

Kirgistan

Flaga Kirgistanu używana w latach 1991–1992 Askarem Akajewem z okazji 10-lecia niepodległości prezydent Kirgistanu w latach 2011–2017 Krajobraz Kirgistanu w lecie Formacje skalne w Kirgistanie Biszkek Ulica w Biszkeku Osz Naryn Kirgistan, Republika Kirgiska (trb. Kyrgyzstan, Kyrgyz Respublikasy;, trb. Kirgizija, Kirgizskaja Respublika; w okresie radzieckim w języku polskim pod nazwąKirgizja, po ogłoszeniu niepodległości przejściowo również jako Kyrgystan) – państwo w Azji Środkowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kirgistan · Zobacz więcej »

Kiszyniów

Kiszyniów (cyryl. Кишинэу, wym.) – stolica i największe miasto Mołdawii, zamieszkiwane przez 674,5 tys.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kiszyniów · Zobacz więcej »

Klub Londyński

Klub Londyński – nieformalne stowarzyszenie ok.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Klub Londyński · Zobacz więcej »

Klub Paryski

Członkowie Klubu Paryskiego Klub Paryski – nieformalna grupa wysokich urzędników do spraw finansów z 19 najbogatszych państw świata, która zajmuje się usługami finansowymi, jak restrukturyzacja i umarzanie długów państw.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Klub Paryski · Zobacz więcej »

Kołchoz

mołdawskim kołchozie (rejon Orgiejów) w 1941 roku Kołchoz (ros. колхоз) – rolnicza spółdzielnia produkcyjna, przedsiębiorstwo rolnicze charakterystyczne dla byłego ZSRR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kołchoz · Zobacz więcej »

Kościół (organizacja)

Kościół (gr. ekklesia - zwołanie, zgromadzenie) jako wspólnota wiernych spotyka się w budynku- kościele na wspólnych celebracjach liturgicznych. Na zdjęciu wnętrze katedry św. Marka w Aleksndrii, w Egipcie. Kościół – określenie niektórych związków wyznaniowych, najczęściej chrześcijańskich.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kościół (organizacja) · Zobacz więcej »

Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego

Podział administracyjny Kościoła greckokatolickiego w Polsce w 1772 roku Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego, Ukraiński Kościół Greckokatolicki – większy arcybiskupi Kościół wschodni, greckokatolicki, działający obecnie na terenie Ukrainy oraz wśród diaspory ukraińskiej, uznający władzę i autorytet papieża.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego · Zobacz więcej »

Kolej

alt.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kolej · Zobacz więcej »

Kolektywizacja

Kolektywizacja – nadawanie formy zbiorowej, czyli kolektywnej, na przykład przekształcanie indywidualnych gospodarstw rolnych w spółdzielnie rolnicze (zob. RSP, Kołchoz), warsztatów rzemieślniczych w spółdzielnie produkcyjne itp.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kolektywizacja · Zobacz więcej »

Kolektywizm

Kolektywizm – pogląd przeciwstawny indywidualizmowi, traktujący wspólnoty, grupy i zbiorowości jako elementarne jednostki społeczne.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kolektywizm · Zobacz więcej »

Kolonizacja

Kolonizacja – osadzenie mieszkańców i tworzenie osad na terenach słabo zaludnionych lub niezamieszkanych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kolonizacja · Zobacz więcej »

Komitet Centralny Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego

W głębi Pałac Senacki na Kremlu, miejsce urzędowania przywódców ZSRR i Federacji Rosyjskiej Były budynek Wydziału Zagranicznego KC KPZR na Starym Placu 8, wcześniej hotel „Bojarski Dwór”, obecnie siedziba Administracji Prezydenta Rosji Były budynek Wydziału Ogólnego KC KPZR na Starym Placu 2, wcześniej dom handlowy, siedziba Moskiewskiego Banku Kupieckiego (Московский купеческий банк), obecnie siedziba Administracji Prezydenta Rosji Były budynek Komitetu Kontroli Partyjnej przy KC KPZR przy ul. Ilinka 23, wcześniej b. siedziba Północnego Towarzystwa Ubezpieczeń, Ludowego Komisariatu Handlu Zagranicznego ZSRR, obecnie Administracji Prezydenta Rosji Były budynek Komitetów – Miejskiego i Obwodowego KPZR na Starym Placu 6, wcześniej dom handlowy Armandów, obecnie mieszczący władze obwodu moskiewskiego Była siedziba Instytutu Marksizmu-Leninizmu przy KC KPZR Były budynek Wyższej Szkoły Partyjnej przy KC KPZR w Moskwie Były budynek Instytutu Nauk Społecznych przy KC KPZR Hotel President w Moskwie, b. hotel Oktjabrskaja-1 KC KPZR Byłe sanatorium KC KPZR ''Ruś'' w Soczi, budynek główny Imperial Komitet Centralny Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego – centralna instancja partii, wykonująca polecenia Biura Politycznego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego (Политическое бюро ЦК КПСС – Политбюро), de facto organ zarządzania wszystkimi dziedzinami życia w tym kraju.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Komitet Centralny Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego · Zobacz więcej »

Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego

Hymn Partii Bolszewików Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego (KPZR, ros. Коммунистическая партия Советского Союза – КПСС, Kommunisticzeskaja partija Sowietskogo Sojuza – KPSS) – ostatnia nazwa założonej w 1903 partii komunistycznej, rządzącej w RFSRR i ZSRR od 1917 do 1991.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego · Zobacz więcej »

Komunizm

Komunizm (od „wspólny, powszechny”Kowalski, s. 138.) – polityczna i ekonomiczna ideologia klasyfikowana jako utopijnaJacek Bartyzel, Komunizm, w: Encyklopedia Białych Plam, t. IX, Radom 2002, s. 282–283.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Komunizm · Zobacz więcej »

Komunizm wojenny

Komunizm wojenny – nazwa pierwszego okresu istnienia Rosji radzieckiej od zdobycia władzy przez bolszewików i później, w czasie wojny domowej oraz interwencji w latach 1918–1921, a zwłaszcza realizowanej wtedy polityki gospodarczej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Komunizm wojenny · Zobacz więcej »

Konferencja jałtańska

Pałac w Liwadii, miejsce konferencji Konferencja jałtańska, także konferencja krymska – przebiegające od 4 do 11 lutego 1945 roku spotkanie przywódców koalicji antyhitlerowskiej (tzw. wielkiej trójki): przywódcy ZSRR Józefa Stalina, premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla oraz prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Konferencja jałtańska · Zobacz więcej »

Konferencja poczdamska

Churchill, Truman i Stalin w Poczdamie ZSRR po konferencji poczdamskiej. Konferencja poczdamska (17 lipca 1945 – 2 sierpnia 1945 w Poczdamie w pałacu Cecilienhof), w niektórych starszych dokumentach również określana jako Konferencja trzech szefów rządów ZSRR, USA i Wielkiej Brytanii w Berlinie – spotkanie przywódców koalicji antyniemieckiej, tzw.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Konferencja poczdamska · Zobacz więcej »

Konferencja teherańska

Konferencja teherańska – spotkanie przywódców koalicji antyhitlerowskiej (tzw. wielkiej trójki): prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta, premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla i przywódcy ZSRR Józefa Stalina w Teheranie w dniach 28 listopada – 1 grudnia 1943 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Konferencja teherańska · Zobacz więcej »

Konflikt nad Ussuri

Damanskij Konflikt nad Ussuri – konflikt zbrojny radziecko-chiński, który miał miejsce w 1969 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Konflikt nad Ussuri · Zobacz więcej »

Konserwatyzm

Japońscy konserwatyści podczas protestu (2009) Konserwatyzm („zachowywać”) – doktryna, która bazuje na hasłach obrony porządku społecznego oraz umacniania tradycyjnych wartości, takich jak: religia, naród, państwo, rodzina, hierarchia, autorytet.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Konserwatyzm · Zobacz więcej »

Konstantin Czernienko

Konstantin Ustinowicz Czernienko (ur. we wsi Bolszaja Ties, zm. 10 marca 1985 w Moskwie) – radziecki działacz partyjny i państwowy, wieloletni członek naczelnych władz KPZR oraz, przez nieco ponad rok (1984–1985) faktyczny przywódca i tytularna głowa państwa Związku Radzieckiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Konstantin Czernienko · Zobacz więcej »

Konstruktywizm (sztuka)

Kazimierz Malewicz, ''Suprematyzm. Dwuwymiarowy autoportret.'' Konstruktywizm – kierunek w sztuce abstrakcyjnej powstały w 1913 roku w Rosji, nieco później w Holandii i ostatecznie rozprzestrzenił się po całej Europie, do USA dotarł po I wojnie światowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Konstruktywizm (sztuka) · Zobacz więcej »

Konstytucja Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich

Egzemplarz konstytucji ZSRR Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich w swej historii od 1922 r. doczekał się trzech Konstytucji: z 1924 (było to raczej uzupełnienie deklaracji o powstaniu ZSRR z 30 XII 1922 r.), 1936 (zwana także "konstytucjąstalinowską") i 1977 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Konstytucja Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich · Zobacz więcej »

Korea Północna

Korea Północna, oficjalna nazwa Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna, w skrócie KRLD (kor. 조선민주주의인민공화국, hancha: 朝鮮民主主義人民共和國, MCR Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk) – państwo w Azji Wschodniej, powstałe w północnej części Półwyspu Koreańskiego po II wojnie światowej na terenach zajętych przez Armię Czerwoną.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Korea Północna · Zobacz więcej »

Korea Południowa

Korea Południowa (kor. 한국, hancha 韓國, trb. Hanguk), właściwie Republika Korei (kor. 대한민국, hancha 大韓民國, trb. Daehan-minguk) – państwo w Azji Wschodniej, w południowej części Półwyspu Koreańskiego utworzone po II wojnie światowej na terenach zajętych przez wojska Stanów Zjednoczonych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Korea Południowa · Zobacz więcej »

Korienizacja

Radziecki plakat propagandowy w języku ukraińskim z 1921 zachęcający do wstępowania do szkół wojskowych. Zwraca uwagę połączenie symboli komunistycznych z ukraińskim strojem ludowym i tradycyjnąornamentykąKorienizacja (– korzeń) – polityka narodowościowa Związku Radzieckiego na początku lat 20.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Korienizacja · Zobacz więcej »

Korupcja

Mapa przedstawiająca wskaźnik percepcji korupcji dla poszczególnych państw Alegoria przedstawiająca zjawisko korupcji(Fresk Elihu Vedder z 1896) Wiesława Adamskiego) Konwencja Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji Korupcja (łac. corruptio – zepsucie) – nadużycie stanowiska publicznego w celu uzyskania prywatnych korzyści.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Korupcja · Zobacz więcej »

Kraje bałtyckie

Europy Kraje bałtyckie – nazwa stosowana dla określenia trzech państw położonych nad Morzem Bałtyckim: Litwy, Łotwy i Estonii.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kraje bałtyckie · Zobacz więcej »

Królestwo Rumunii

Królestwo Rumunii (rum. Regatul României) – państwo rumuńskie w latach 1881–1947.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Królestwo Rumunii · Zobacz więcej »

Kryzys berliński 1961

Amerykańskie czołgi M48 Patton naprzeciwko radzieckich T-55 na Checkpoint Charlie, październik 1961 armatki wodnej na Checkpoint Charlie Kryzys berliński (4 czerwca – 9 listopada 1961) – epizod zimnej wojny, którego efektem była budowa Muru Berlińskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kryzys berliński 1961 · Zobacz więcej »

Kryzys jugosłowiański

Kryzys jugosłowiański – kryzys w 1948 roku w stosunkach pomiędzy Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR) a SocjalistycznąFederacyjnąRepublikąJugosławii (SFRJ), który doprowadził do oddalenia się SFRJ od kontrolowanego przez Józefa Stalina bloku państw (bloku wschodniego).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kryzys jugosłowiański · Zobacz więcej »

Kryzys kubański

Kryzys kubański, kryzys karaibskiLech Bielski, Mariusz Trąba Historia powszechna, wyd.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kryzys kubański · Zobacz więcej »

Krzyż Wschodni

Krzyż Wschodni – polskie państwowe odznaczenie cywilne ustanowione 15 grudnia 2016, przeznaczone dla cudzoziemców pomagającym osobom narodowości polskiej na dawnych Kresach Wschodnich pierwszej i drugiej Rzeczypospolitej Polskiej oraz na terenach byłego Związku Sowieckiego w latach 1917–1991.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Krzyż Wschodni · Zobacz więcej »

Kułak

Sowiecki plakat propagandowy: „Kułak precz z kołchozu” Kułak – pejoratywne określenie stosowane w ZSRR, a następnie w państwach bloku wschodniego wobec bogatego chłopa, utożsamianego propagandowo z „wrogiem klasowym”, „zdziercą” i „pijawkąna zdrowym ciele społeczności wiejskiej”.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kułak · Zobacz więcej »

Kuba

Widok na mapie satelitarnej Stolica Kuby – Hawana Kuba, Republika Kuby (República de Cuba) – państwo wyspiarskie w Ameryce Północnej, położone w archipelagu Wielkich Antyli, na wyspie Kuba oraz szeregu otaczających jąmniejszych wysepek.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kuba · Zobacz więcej »

Kubizm

Juan Gris, ''Portret Picassa'', 1912 Dom Pod CzarnąMatkąBożąw Pradze, 1911–1912 (2012) Kubizm – nurt w sztukach plastycznych, głównie malarstwie i rzeźbiarstwie, który rozwinął się we Francji ok.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kubizm · Zobacz więcej »

Kultura (miesięcznik)

Kultura – polski emigracyjny miesięcznik wydawany w latach 1947–2000, początkowo w Rzymie, od 1948 w Paryżu przez Instytut Literacki, stanowiący centrum kulturalno-polityczne dla emigracji polskiej po II wojnie wywierając wpływ na Polskę Ludową.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kultura (miesięcznik) · Zobacz więcej »

Kuomintang

Hymn Republiki Chińskiej Kuomintang (KMT) lub Guomindang (GMD) – partia utworzona w Chinach w 1912 przez Sun Jat-sena i oddana w sprawowanie przez Song Jiaorena.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Kuomintang · Zobacz więcej »

Laos

Laos, oficjalnie Laotańska Republika Ludowo-Demokratyczna (Lao, Sathalanalat Paxathipatai Paxaxôn Lao) – państwo w Azji Południowo-Wschodniej, na Półwyspie Indochińskim.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Laos · Zobacz więcej »

Lüshunkou

Lüshunkou (chin. upr.: 旅顺口区; pinyin: Lǚshùnkǒu Qū); także Lüshun; dawniej Port Arthur i Ryojun (jap.: 旅順) – dzielnica miasta Dalian w północno-wschodnich Chinach, w prowincji Liaoning, na półwyspie Liaodong, nad Morzem Żółtym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Lüshunkou · Zobacz więcej »

Le Monde diplomatique

„Le Monde diplomatique” (popularnie zwany „Le Diplo” przez swoich francuskich czytelników) – miesięcznik wydawany od 1954 jako dodatek do dziennika „Le Monde”.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Le Monde diplomatique · Zobacz więcej »

Lebensraum

Generalnego Planu Wschód Lebensraum (z niem. przestrzeń życiowa) – niemieckie określenie wyrażające przekonanie że Niemcy sąprzeludnione, że Niemcom brakuje niezbędnej do życia przestrzeni, co jakoby usprawiedliwiać miało terytorialnąekspansję.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Lebensraum · Zobacz więcej »

Lena (rzeka)

Lena (ewenk., jak., bur.) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie irkuckim i Jakucji.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Lena (rzeka) · Zobacz więcej »

Lend-Lease Act

Mapa transportów z USA do ZSRR w ramach „Lend Lease” w okresie II wojny światowej Aliancki pociąg transportujący zaopatrzenie do ZSRR przez Cesarstwo Iranu w ramach ''Lend-Lease'' Lend-Lease Act (z ang. umowa pożyczki-dzierżawy) – ustawa federalna z 11 marca 1941 roku, zezwalająca prezydentowi Stanów Zjednoczonych „sprzedawać, przenosić własność, wymieniać, wydzierżawiać, pożyczać i w jakikolwiek inny sposób udostępniać innym rządom dowolne produkty ze sfery obronności”.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Lend-Lease Act · Zobacz więcej »

Leonid Breżniew

Leonid Iljicz Breżniew (ur. w Kamieńskiem, zm. 10 listopada 1982 w Moskwie) – radziecki polityk, sekretarz generalny Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego w latach 1964–1982.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Leonid Breżniew · Zobacz więcej »

Lew Kamieniew

Lenin w Gorkach, 1922 Lew Borysowicz Kamieniew, ros. Лев Борисович Каменев, właściwie Lew Rozenfeld, ros. Розенфельд (ur. w Moskwie, zm. 25 sierpnia 1936 tamże) – czołowy działacz ruchu bolszewickiego żydowskiego pochodzenia, pierwszy Przewodniczący Centralnego Komitetu Wykonawczego RFSRR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Lew Kamieniew · Zobacz więcej »

Lew Trocki

Lew Dawidowicz Trocki (właśc. Lew Dawidowicz Bronstein, ros.; ur. w Janowce w guberni chersońskiej, zm. 21 sierpnia 1940 w Meksyku) – komunistyczny rewolucjonista rosyjski pochodzenia żydowskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Lew Trocki · Zobacz więcej »

Liczba ludności

Amerykańska miejscowość, której liczba ludności wynosi 960 osób ludności świata Liczba ludności – liczba osób zamieszkujących dany obszar (np. jednostkę osadniczą, jednostkę administracyjną, państwo, kontynent itp.) w danym czasie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Liczba ludności · Zobacz więcej »

Linia kolejowa

Dwutorowa linia kolejowa nr 151 jednotorowa linia kolejowa Nowej Rudzie. Linia kolejowa – wyznaczona przez zarządcę infrastruktury droga kolejowa przystosowana do prowadzenia ruchu pociągów.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Linia kolejowa · Zobacz więcej »

Linia Mołotowa

Linia Mołotowa – pas sowieckich umocnień ciągnących się wzdłuż linii demarkacyjnej z III Rzeszą, wytyczonej po podziale Polski, dokonanym przez okupantów w 1939 roku na mocy traktatu o granicach i przyjaźni.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Linia Mołotowa · Zobacz więcej »

Lipawa

Lipawa (łot. Liepāja, niem. Libau, lit. Liepoja, ros. Либава (do 1920), teraz Лиепая, est. Liibavi, jid. ליבאַװע) – miasto w zachodniej części Łotwy, w Kurlandii, nad Morzem Bałtyckim i Jeziorem Lipawskim, miasto wydzielone, 78 144 mieszkańców (2014), trzecie co do wielkości łotewskie miasto, drugie pod względem wielkości miasto portowe Łotwy (za Rygą), największe miasto Kurlandii.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Lipawa · Zobacz więcej »

Litewska Socjalistyczna Republika Radziecka

Litewska Socjalistyczna Republika Radziecka, LSRR – twór polityczny powstały w lipcu 1940 roku w wyniku aneksji Pierwszej Republiki Litewskiej przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, rozwiązany ostatecznie we wrześniu 1991 roku, gdy kraje Zachodu uznały niepodległość Republiki Litewskiej i została ona przyjęta do Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Litewska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Litwa

Prezydent Litwy Gitanas Nausėda Litwa, Republika Litewska (lit. Lietuva, Lietuvos Respublika) – państwo unitarne w Europie, jeden z krajów bałtyckich, członek Unii Europejskiej i NATO; graniczy od zachodu z Rosją(obwodem królewieckim), od południowego zachodu z Polską, od wschodu z Białorusią, od północy z Łotwą.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Litwa · Zobacz więcej »

Locum tenens

Locum tenens (łac. dosł. trzymający miejsce) – w niektórych Kościołach chrześcijańskich (w szczególności w Kościołach prawosławnych) tymczasowy administrator Kościoła.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Locum tenens · Zobacz więcej »

Lot kosmiczny

Ziemi Lot kosmiczny – zastosowanie techniki kosmicznej, w celu wyniesienia statku kosmicznego w i poprzez przestrzeń kosmiczną.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Lot kosmiczny · Zobacz więcej »

Lotnisko

Japonii portu lotniczego Amsterdam-Schiphol Przykładowa przywieszka na bagaż dołączana w czasie odprawy pasażera Lotnisko – wydzielony obszar na lądzie, wodzie lub innej powierzchni, w całości lub w części przeznaczony do wykonywania startów, lądowań i naziemnego lub nawodnego ruchu statków powietrznych, wraz ze znajdującymi się w jego granicach obiektami i urządzeniami budowlanymi o charakterze trwałym, wpisany do rejestru lotniskUstawa z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Lotnisko · Zobacz więcej »

Louis Blanc

Louis Jean Joseph Charles Blanc (ur. 29 października 1811 w Madrycie, zm. 6 grudnia 1882 w Cannes) – francuski polityk i historyk, wolnomularz.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Louis Blanc · Zobacz więcej »

Ludowa Republika Bułgarii

Ludowa Republika Bułgarii (bułg. Народна република България) – oficjalna nazwa Bułgarii będącej częściąbloku wschodniego w okresie rządów Bułgarskiej Partii Komunistycznej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ludowa Republika Bułgarii · Zobacz więcej »

Luftwaffe

Luftwaffe – oficjalna nazwa sił powietrznych III Rzeszy i Republiki Federalnej Niemiec.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Luftwaffe · Zobacz więcej »

Małżeństwo

obrączek ślubnych stanowi jeden z symboli małżeństwa Małżeństwo – kulturowo uznany związek, co najmniej dwóch osób, najczęściej mężczyzny i kobiety, zwanych małżonkami, który ustanawia prawa i obowiązki między nimi, jak również między nimi i ich dziećmi, a także między nimi i ich powinowatymi.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Małżeństwo · Zobacz więcej »

Maciej Korkuć

Maciej Wiktor Korkuć (ur. w 1969) – polski historyk, od 2001 pracownik Oddziału Krakowskiego Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, od 2016 naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Krakowie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Maciej Korkuć · Zobacz więcej »

Maksim Gorki

Maksim Gorki,; właściwie Aleksiej Maksimowicz Pieszkow, (ur. w Niżnym Nowogrodzie, Imperium Rosyjskie, zm. 18 czerwca 1936 w Moskwie, Rosyjska Federacyjna SRR) – rosyjski pisarz i publicysta.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Maksim Gorki · Zobacz więcej »

Malcolm Muggeridge

Malcolm Muggeridge (ur. 24 marca 1903 w Sanderstead, zm. 14 listopada 1990 w Robertsbridge) – dziennikarz, pisarz i naukowiec.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Malcolm Muggeridge · Zobacz więcej »

Mandżukuo

Mandżukuo (chiń. trad. 滿洲國, pinyin Mănzhōuguó, W.-G. Man-chou-kuo) – marionetkowe państwo utworzone w 1932 r. przez Japonię na okupowanych przez niąobszarach Mandżurii, w północno-wschodnich Chinach.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Mandżukuo · Zobacz więcej »

Mao Zedong

Mao Zedong (IPA:; ur. 26 grudnia 1893 w Shaoshan, zm. 9 września 1976 w Pekinie) – chiński polityk, dyktator, przywódca Chińskiej Republiki Ludowej w latach 1949–1976.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Mao Zedong · Zobacz więcej »

Mark Sołonin

Mark Siemionowicz Sołonin, ros. Марк Семёнович Солонин (ur. 29 maja 1958 w Kujbyszewie) – rosyjski pisarz i publicysta historyczny.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Mark Sołonin · Zobacz więcej »

Marszałek Związku Radzieckiego

Marszałek Związku Radzieckiego – najwyższy stopień wojskowy ZSRR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Marszałek Związku Radzieckiego · Zobacz więcej »

Marynarka handlowa

Brytyjskiej Marynarki Handlowej Polskiej Marynarki Handlowej Marynarka handlowa – jednostki pływające danego państwa wraz z załogami, uprawiające.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Marynarka handlowa · Zobacz więcej »

Mein Kampf

Landsbergu Niemieckim Muzeum Historycznym w Berlinie Wydanie norweskie z 1941 Mein Kampf (pol. Moja walka) – książka napisana przez Adolfa Hitlera w stylu diatryby podczas jego pobytu w więzieniu w Landsbergu na początku lat dwudziestych XX wieku i opublikowana w 1925 (I część) i 1927 (II część), w której poddano w sposób oficjalny zamierzenia ideologiczne późniejszego dyktatora.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Mein Kampf · Zobacz więcej »

Meksyk

Meksyk (hiszp. México, nah. Mēxihco), oficjalnie Meksykańskie Stany Zjednoczone (hiszp. Estados Unidos Mexicanos) – państwo w Ameryce Północnej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Meksyk · Zobacz więcej »

Metro

Nowy Jork Chicago – pociąg metra jadący po estakadzie Londyn – skład wagonów metra ciągnięty przez lokomotywę parowąBudapeszt – pierwsze elektryczne metro w kontynentalnej Europie kijowskim metrze jest najgłębiej zbudowanąstacja metra na świecie Metro-2 w Moskwie Paryż – pociąg roboczy Warszawa – stacja Plac Wilsona Metro (od chemin de fer métropolitain „metropolitalna droga żelazna”) – kolej przeznaczona do transportu pasażerów, o zdolności przepustowej umożliwiającej obsługę ruchu o dużym nasileniu oraz charakteryzująca się wyłącznymi prawami drogi, wielowagonowymi pociągami, dużąprędkościąi dużym przyspieszeniem, złożonym systemem sygnalizacji, jak również brakiem skrzyżowań jednopoziomowych, w celu umożliwienia wysokiej częstotliwości jazdy pociągów, oraz dużym obciążeniem peronu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Metro · Zobacz więcej »

Miasto

Nowy Jork Bielsko-Biała Hamm Tachov Limanowej Miasto (od psł. *město „miejsce”) – historycznie ukształtowana jednostka osadnicza charakteryzująca się dużąintensywnościązabudowy, małąilościąterenów rolniczych, ludnościąpracującąpoza rolnictwem (w przemyśle lub w usługach) prowadzącąmiejski styl życia.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Miasto · Zobacz więcej »

Mińsk

Ratusz i katedra katolicka Mińsk (hist.) – stolica i największe miasto Białorusi, położone nad Świsłoczą, miasto wydzielone i obwodowe, największy ośrodek gospodarczy, kulturalny i naukowy kraju.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Mińsk · Zobacz więcej »

Międzynarodówka (pieśń)

Międzynarodówka – pieśń rewolucyjna, hymn socjalistów.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Międzynarodówka (pieśń) · Zobacz więcej »

Międzynarodówka Komunistyczna

Delegaci na II kongres Kominternu, Piotrogród, 19 lipca 1920 Międzynarodówka Komunistyczna (zwana także III Międzynarodówką), w skrócie Komintern (od, trl. Kommunisticzjeskij internacionał) – organizacja międzynarodowa, która powstała z inicjatywy Włodzimierza Lenina w Moskwie, w dniach 2–6 marca 1919 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Międzynarodówka Komunistyczna · Zobacz więcej »

Międzynarodowy Fundusz Walutowy

Siedziba Międzynarodowego Funduszu Walutowego w Waszyngtonie Międzynarodowy Fundusz Walutowy, MFW (ang. International Monetary Fund, IMF) – międzynarodowa organizacja w ramach ONZ, zajmująca się kwestiami stabilizacji ekonomicznej na świecie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Międzynarodowy Fundusz Walutowy · Zobacz więcej »

Międzyregionalna Grupa Deputowanych

Międzyregionalna Grupa Deputowanych (ros. Межрегиональная депутатская группа) – jedna z opozycyjnych grup politycznych pod koniec istnienia ZSRR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Międzyregionalna Grupa Deputowanych · Zobacz więcej »

Michaił Bułhakow

Michaił Afanasjewicz Bułhakow (ur. w Kijowie, zm. 10 marca 1940 w Moskwie) – rosyjski pisarz i dramaturg.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Michaił Bułhakow · Zobacz więcej »

Michaił Gorbaczow

Michaił Siergiejewicz Gorbaczow (ur. 2 marca 1931 we wsi Priwolnoje, zm. 30 sierpnia 2022 w Moskwie) – radziecki i rosyjski polityk.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Michaił Gorbaczow · Zobacz więcej »

Michaił Sołomiencew

Michaił Siergiejewicz Sołomiencew (ros. Михаил Сергеевич Соломенцев; ur. we wsi Jeriłowka w guberni orłowskiej, zm. 15 lutego 2008 w Moskwie) – inżynier, radziecki polityk, premier Rosyjskiej FSRR (1971–1983), dwukrotny Bohater Pracy Socjalistycznej (1973 i 1983).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Michaił Sołomiencew · Zobacz więcej »

Michaił Tomski

Michaił Tomski Michaił Pawłowicz Tomski wł.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Michaił Tomski · Zobacz więcej »

Michaił Tuchaczewski

Michaił Nikołajewicz Tuchaczewski (ur. w majątku Aleksandrowskoje k. Smoleńska, zm. 11 czerwca 1937 w Moskwie) – rosyjski i radziecki oficer, dowódca dużych związków operacyjnych Armii Czerwonej w wojnie domowej w Rosji i wojnie polsko-bolszewickiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Michaił Tuchaczewski · Zobacz więcej »

Mirosław Bańko

Mirosław Tomasz Bańko (ur. 1959) – polski językoznawca i leksykograf, profesor nauk humanistycznych, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, członek Rady Wydziału Polonistyki UW.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Mirosław Bańko · Zobacz więcej »

Mistrz i Małgorzata

Mistrz i Małgorzata (ros. Ма́стер и Маргари́та) – powieść Michaiła Bułhakowa.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Mistrz i Małgorzata · Zobacz więcej »

Mołdawia

Mołdawia, Republika Mołdawii – państwo europejskie położone na terenach historycznej Besarabii oraz częściowo na lewym brzegu Dniestru.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Mołdawia · Zobacz więcej »

Mołdawska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka

Mołdawska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka Mołdawska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka (mołd. i rum.: Republica Autonomă Socialistă Sovietică Moldovenească, ros.: Молдавская Автономная Советская Социалистическая Республика) – republika autonomiczna w składzie Ukraińskiej SRR, należącej do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Mołdawska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Mołdawska Socjalistyczna Republika Radziecka

Mołdawska Socjalistyczna Republika Radziecka, Mołdawia (ros. Молдавская Советская Социалистическая Республика, mołd. Република Советикэ Сочиалистэ Молдовеняскэ) – jedna z republik związkowych ZSRR utworzona 2 sierpnia 1940 r. W jej skład weszła większość ziem przyłączonych w 1940 r. do Związku Radzieckiego kosztem Królestwa Rumunii, oraz prawie połowa obszaru istniejącej od 1924 r. na wschodnim, należącym do ZSRR, brzegu Dniestru Mołdawskiej Autonomicznej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej (w składzie Ukraińskiej SRR).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Mołdawska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Mongolia

Mongolia (mong. Монгол улс, trb.: Mongol uls; pismo mongolskie:, trb.: Monggol Ulus) – państwo śródlądowe w środkowowschodniej Azji.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Mongolia · Zobacz więcej »

Mongolska Republika Ludowa

Mongolska Republika Ludowa (trb. Bügd Najramdach Mongol Ard Uls) – oficjalna nazwa państwa mongolskiego w latach 1924–1992.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Mongolska Republika Ludowa · Zobacz więcej »

Morze Adriatyckie

Morze Adriatyckie lub Adriatyk (alb. Det(i) Adriatik, serb. i chorw. Jadransko more, Jadran, słoweń. Jadransko morje, Jadran, wł. Mare Adriatico) – północne odgałęzienie Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Morze Adriatyckie · Zobacz więcej »

Morze Śródziemne

Mapa Morza Śródziemnego z zaznaczonymi ośrodkami miejskimi i infrastrukturątransportowąMorze Śródziemne – morze międzykontynentalne leżące pomiędzy Europą, Afrykąi Azją, o powierzchni około 2,5 mln km².

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Morze Śródziemne · Zobacz więcej »

Morze Bałtyckie

Rewie Jarosławcu Mielna Brzeg w Ahrenshoop Morze Bałtyckie, Bałtyk – morze śródlądowe na szelfie kontynentalnym w północnej Europie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Morze Bałtyckie · Zobacz więcej »

Morze Czarne

Morze Czarne (w starożytności:,, „Morze Gościnne”, „Morze Przyjazne”) – morze śródlądowe rozciągające się pomiędzy AzjąMniejsząna południu, Kaukazem na wschodzie, NizinąWschodnioeuropejskąna północy i Półwyspem Bałkańskim na zachodzie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Morze Czarne · Zobacz więcej »

Morze Kaspijskie

Zachód słońca nad Morzem Kaspijskim ''Stieńka Razin'' (Wasilij Surikow) Morze Kaspijskie (Darja-je Chazar;, Kaspijskoje morie;;, Kaspij tengyzy) – bezodpływowe słone jezioro reliktowe w Azji i w części północnej w Europie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Morze Kaspijskie · Zobacz więcej »

Moskwa

Rady Najwyższej RFSRR) Państwowe Muzeum Historyczne na placu Czerwonym Manoir Woroncowo w Moskwie Biały Dom Sobór Chrystusa Zbawiciela w Moskwie Moskwa (wym.) – stolica Rosji i największe miasto tego państwa, położone w Centralnym Okręgu Federalnym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Moskwa · Zobacz więcej »

Mur Berliński

Mur Berliński w okolicy Bethaniendamm (1986) mapa interaktywna) Mur Berliński, również mur berliński – system umocnień o długości ok.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Mur Berliński · Zobacz więcej »

Nacjonalizacja

Nacjonalizacja – forma upaństwowienia, poprzez przejęcie przez państwo praw własności ziemi, przedsiębiorstw i kapitału na podstawie odrębnego aktu prawnego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nacjonalizacja · Zobacz więcej »

Naddniestrze

Mapa Naddniestrza Naddniestrze (oficjalnie Naddniestrzańska Republika Mołdawska, także: Mołdawska Republika Naddniestrza) – de iure region autonomiczny we wschodniej Mołdawii, de facto państwo nieuznawane ze stolicąw Tyraspolu, obejmujące tereny położone na lewym brzegu Dniestru oraz prawobrzeżne miasto Bendery (Tighina).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Naddniestrze · Zobacz więcej »

Najwyższa Rada Gospodarki Narodowej

Najwyższa Rada Gospodarki Narodowej, WSNCh – najwyższy organ zarządzania gospodarczego przemysłem państwowym w Rosji po przejęciu władzy przez bolszewików, istniejący w latach 1917–1932.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Najwyższa Rada Gospodarki Narodowej · Zobacz więcej »

Napój alkoholowy

Czerwone wino Napój alkoholowy (alkohol: "wyskok" z arab. al-kohl, także "proszek do malowania powiek i inne sublimaty") – napój zawierający etanol, jedna z najpopularniejszych używek.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Napój alkoholowy · Zobacz więcej »

Naród radziecki

Naród radziecki – określenie mieszkańców Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, niezależnie od pochodzenia etnicznego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Naród radziecki · Zobacz więcej »

Narodowy socjalizm

III Rzeszy Narodowy socjalizm, nazizm (skrót od), czasem określany również jako hitleryzm (od nazwiska Adolfa Hitlera) – rasistowska, antykomunistyczna, antydemokratyczna i antysemicka ideologia Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Narodowy socjalizm · Zobacz więcej »

NATO

Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego (– NATO; – OTAN, zwyczajowo NATO lub Sojusz Północnoatlantycki) – międzynarodowa organizacja polityczno-wojskowa utworzona na mocy podpisanego 4 kwietnia 1949 Traktatu północnoatlantyckiego, obowiązującego od 24 sierpnia 1949.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i NATO · Zobacz więcej »

Nauki ścisłe

przyrodoznawcy jako wpływowy matematyk, fizyk, astronom, geodeta i wynalazca, zwany „księciem matematyków”. najważniejszego człowieka XX wieku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nauki ścisłe · Zobacz więcej »

Nauki humanistyczne

teologii. Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie Nauki humanistyczne, humanistyka – grupa nauk badających człowieka jako istotę społecznąi jego twórczość.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nauki humanistyczne · Zobacz więcej »

Nauki przyrodnicze

Nauki przyrodnicze – część nauk empirycznych badająca przyrodę, z wyłączeniem społeczeństwa.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nauki przyrodnicze · Zobacz więcej »

Nauki społeczne

Nauki społeczne – nauki badające strukturę i funkcje dziejów społeczeństwa, jego kulturę, prawa i prawidłowości jego rozwoju.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nauki społeczne · Zobacz więcej »

Niżny Nowogród

Pożarskiego Niżny Nowogród (Niżnij Nowgorod; w latach 1932–1990 Gorki) – miasto wydzielone w Rosji, stolica Nadwołżańskiego Okręgu Federalnego i obwodu niżnonowogrodzkiego, położone nad Wołgą, u ujścia Oki; wielki ośrodek przemysłowy w regionie Wołżańsko-Wiackim, port lotniczy.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Niżny Nowogród · Zobacz więcej »

Nicolae Ceaușescu

Nicolae Ceaușescu (ur. 26 stycznia 1918 w Scornicești, zm. 25 grudnia 1989 w Târgoviște) – rumuński polityk i działacz komunistyczny.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nicolae Ceaușescu · Zobacz więcej »

Niemcy nadwołżańscy

Niemcy nadwołżańscy albo powołżańscy (niem. Wolgadeutsche albo Russlanddeutsche, ros. поволжские немцы) – grupa etniczna pochodzenia niemieckiego, zamieszkująca tereny nad dolnąWołgąw południowej europejskiej części Rosji, przeważnie w okolicy Saratowa.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Niemcy nadwołżańscy · Zobacz więcej »

Niemiecka Nadwołżańska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka

Niemiecka Nadwołżańska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka (niem. Autonome Sozialistische Sowjetrepublik der Wolgadeutschen, ros. Автономная Советская Социалистическая Республика немцев Поволжья) – republika autonomiczna utworzona w ramach Rosyjskiej FSRR, ze stolicąw nadwołżańskim porcie Engels (do 1931 Pokrowsk), istniejąca w latach 1923–1941.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Niemiecka Nadwołżańska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Niemiecka Republika Demokratyczna

Niemiecka Republika Demokratyczna (oficjalny skrót NRD; niem. Deutsche Demokratische Republik, DDR, potocznie Niemcy Wschodnie) – istniejące w Europie środkowej w latach 1949–1990 państwo niemieckie powstałe 7 października 1949 roku na terenie radzieckiej strefy okupacyjnej (niem. Sowjetische Besatzungszone in Deutschland, SBZ) będące częściąbloku wschodniego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Niemiecka Republika Demokratyczna · Zobacz więcej »

Nikita Chruszczow

Nikita Siergiejewicz Chruszczow (ur. we wsi Kalinowka w powiecie dmitrijewskim w guberni kurskiej, zm. 11 września 1971 w Moskwie) – radziecki polityk, działacz partyjny i państwowy, I sekretarz Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego w latach 1953–1964 i premier ZSRR w latach 1958–1964.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nikita Chruszczow · Zobacz więcej »

Nikołaj Bułganin

Nikołaj Aleksandrowicz Bułganin (ur. w Niżnym Nowogrodzie, zm. 24 lutego 1975 w Moskwie) – radziecki wojskowy, działacz partyjny i polityk, uczestnik rewolucji październikowej, marszałek Związku Radzieckiego (26 listopada 1958 zdegradowany do stopnia generała pułkownika), minister sił zbrojnych ZSRR (1947–1949), minister obrony ZSRR (1953–1955), prezes Banku Państwowego ZSRR (1938–1940), członek Komitetu Centralnego KPZR i Biura Politycznego KC KPZR, premier RFSRR (1937–1938), wicepremier (1938–1940) i premier ZSRR (1955–1958).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nikołaj Bułganin · Zobacz więcej »

Nikołaj Bucharin

Nikołaj Iwanowicz Bucharin (ur. w Moskwie, zm. 15 marca 1938 w miejscu egzekucji Kommunarka pod Moskwą) – działacz partii bolszewickiej, członek jej Biura Politycznego, przewodniczący Prezydium Komitetu Wykonawczego Kominternu (1926–1929), ofiara wielkiego terroru w ZSRR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nikołaj Bucharin · Zobacz więcej »

Nikołaj Jeżow

Nikołaj Iwanowicz Jeżow, (ur. w Mariampolu, zm. prawdopodobnie 4 lutego 1940 w Moskwie) – radziecki działacz partyjny i państwowy, Ludowy Komisarz Bezpieczeństwa Państwowego w latach 1936–1938.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nikołaj Jeżow · Zobacz więcej »

Nikołaj Ryżkow

Nikołaj Ryżkow (po lewej) i Władimir Putin, Moskwa 4 lipca 2000 Nikołaj Iwanowicz Ryżkow, ros. Николай Иванович Рыжков (ur. 28 września 1929 w ówczesnym Torećku w Obwodzie donieckim) – radziecki i rosyjski polityk, inżynier.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nikołaj Ryżkow · Zobacz więcej »

Nikołaj Skoblin

Nikołaj Władimirowicz Skoblin (ur. 1893, zm. prawdopodobnie 1938) – generał major Białej Armii.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nikołaj Skoblin · Zobacz więcej »

Nikołaj Tichonow (polityk)

Grób Nikołaja Tichonowa Nikołaj Aleksandrowicz Tichonow, ros. Николай Александрович Тихонов (ur. w Charkowie, zm. 1 czerwca 1997 we wsi Pietrowo-Dalnieje) – radziecki polityk, premier ZSRR (1980–1985) dwukrotny Bohater Pracy Socjalistycznej (1975 i 1982).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nikołaj Tichonow (polityk) · Zobacz więcej »

NKWD

NKWD ZSRR, Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych ZSRR (trb. Narodnyj komissariat wnutriennich dieł SSSR) – centralny organ państwowy (ministerstwo) wchodzący w skład Rady Komisarzy Ludowych – rządu ZSRR, istniejący pod tąnazwąw latach 1917–1946.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i NKWD · Zobacz więcej »

Nośność statku

Nośność – podstawowy parametr określający wielkość statku oznaczający zdolność przewozowąstatku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nośność statku · Zobacz więcej »

Norwegia

Norwegia (bokmål lub nynorsk), urzędowo Królestwo Norwegii – państwo w Europie Północnej będące monarchiąkonstytucyjną, którego terytorium obejmuje zachodniąi północnączęść Półwyspu Skandynawskiego, Jan Mayen, Svalbard, Wyspę Bouveta i Lofoty.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Norwegia · Zobacz więcej »

Nostalgia

Nostalgia (gr. νóστος, powrót do domu, i ἄλγος, ból) – potocznie, doskwierająca tęsknota za ojczyzną(krajem ojczystym), a także, tęsknota za czymś przeszłym, co utrwaliło się w pamięci lub do czegoś, co wyobrażono sobie w marzeniach.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nostalgia · Zobacz więcej »

Nowa Polityka Ekonomiczna

Nowa Polityka Ekonomiczna (ros. Новая экономическая политика, Nowaja ekonomiczeskaja politika w skrócie NEP) – określenie doktryny polityki gospodarczej w RFSRR a później w ZSRR w latach 1921–1928.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nowa Polityka Ekonomiczna · Zobacz więcej »

Nowosybirsk

Nowosybirsk (Nowosibirsk; w latach 1904–1925 Nowonikołajewsk) – miasto w Rosji, na Syberii, nad rzekąOb.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nowosybirsk · Zobacz więcej »

Nowy Jork

Nowy Jork (ang. City of New York, również New York, New York City) – miasto w Stanach Zjednoczonych o największej liczbie mieszkańców, a zarazem centrum jednej z najludniejszych aglomeracji na świecie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nowy Jork · Zobacz więcej »

Nowy Rok

Nowy Rok – międzynarodowe święto przypadające 1 stycznia każdego roku (w kalendarzu gregoriańskim), w Polsce jest to dzień wolny od pracy.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nowy Rok · Zobacz więcej »

Nursułtan Nazarbajew

Leonid Krawczuk, Nursułtan Nazarbajew, Borys Jelcyn i Stanisłau Szuszkiewicz (1991) Od prawej: Nursułtan Nazarbajew, Władimir Putin, Ahmet Necdet Sezer i Atal Bihari Vajpayee (2002) Nazarbajew i prezydent Stanów Zjednoczonych George W. Bush (2006) Nursułtan Nazarbajew i Luiz Inácio Lula da Silva (2009) Nursułtan Nazarbajew i Lee Myung-bak (2009) Nursułtan Nazarbajew i Dmitrij Miedwiediew (2011) TarjąHalonen (2011) Dmitrijem Miedwiediewem podczas szczytu nuklearnego w Seulu (2012) Unia Celna w Mińsku (2014) Znaczek pocztowy z wizerunkiem Nursułtana Nazarbajewa Turcji Nursułtan Äbyszuły Nazarbajew, kaz. Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев / Nursultan Äbişulı Nazarbaev, ros. Нурсултан Абишевич Назарбаев, Nursułtan Abiszewicz Nazarbajew (ur. 6 lipca 1940 w Szamałganie koło Ałma-Aty) – kazachski polityk, pierwszy sekretarz Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Kazachskiej SRR w latach 1989–1991, prezydent Kazachskiej SRR w latach 1990–1991, prezydent Kazachstanu w latach 1991–2019, przewodniczący partii Nur Otan w latach 2007–2021.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Nursułtan Nazarbajew · Zobacz więcej »

Ob

Ob (Ob´) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, na Nizinie Zachodniosyberyjskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ob · Zobacz więcej »

Obwód autonomiczny w ZSRR

Obwód autonomiczny, OA – forma autonomii terytorialno-narodowościowej, tworzona w Związku Radzieckim dla narodów o niewielkiej liczebności.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Obwód autonomiczny w ZSRR · Zobacz więcej »

Obwód krymski

Obwód krymski (ukr. Кримська область, ros. Крымская область) – jednostka administracyjna w ZSRR istniejąca od 25 czerwca 1946 roku do 26 kwietnia 1954 roku w składzie Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, zaś od 26 kwietnia 1954 roku do 19 czerwca 1991 roku w składzie Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Obwód krymski · Zobacz więcej »

Obwody Federacji Rosyjskiej

Obwody Federacji Rosyjskiej (– jednostki podziału administracyjnego Rosji. Obecnie w skład Federacji Rosyjskiej wchodząnastępujące obwody (jest ich 46): W wyniku referendum przeprowadzonego w październiku 2004, 1 grudnia 2005 Komi-Permiacki Okręg Autonomiczny został połączony z obwodem permskim, tworząc Kraj Permski. Od 1 lipca 2007 były Obwód kamczacki i Koriacki Okręg Autonomiczny stanowiąKraj Kamczacki.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Obwody Federacji Rosyjskiej · Zobacz więcej »

Ocean Spokojny

Ocean Spokojny, Pacyfik, Ocean Wielki – największy, najgłębszy i najstarszy, obok Atlantyku, zbiornik wodny na Ziemi.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ocean Spokojny · Zobacz więcej »

Ogólnorosyjskie Centrum Wystawowe

Główne wejście Kwiaty w głównej alei, socrealistyczna fontanna i różne pawilony w tle Ogólnorosyjskie Centrum Wystawowe – kompleks wystawowy w północno-wschodnim okręgu administracyjnym Moskwy w pobliżu stacji metra WDNCh linii Kałużsko-Ryskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ogólnorosyjskie Centrum Wystawowe · Zobacz więcej »

Okręg narodowościowy

Okręg narodowościowy (ros. национальный округ) – administracyjno-terytorialne jednostki w ZSRR, posiadające pewien zakres autonomii, istniejące w latach 1925-1977.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Okręg narodowościowy · Zobacz więcej »

Okręt liniowy

Okręt liniowy HMS "Hercule" przedstawiony w walce z fregatą"Poursuivante" Okręt liniowy – nazwa historycznej najsilniejszej klasy okrętów, których główne uzbrojenie stanowiła silna artyleria, wywodząca się od ich taktyki walki w szyku liniowym, w składzie floty liniowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Okręt liniowy · Zobacz więcej »

Olej napędowy

Olej napędowy (pot. ropa) – paliwo przeznaczone do silników wysokoprężnych z zapłonem samoczynnym (oznaczenie kodowe CN 2710 19 41).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Olej napędowy · Zobacz więcej »

Onega (jezioro)

Onega (Onieżskoje oziero, także Онегo, Oniego; wep. Änine, karel. Oniegu, fin. Ääninen lub Äänisjärvi) – drugie co do wielkości jezioro w Europie (po jeziorze Ładoga), położone w północno-zachodniej Rosji (w Republice Karelii, na obszarze obwodów leningradzkiego i wołogodzkiego), między jeziorem Ładoga i Morzem Białym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Onega (jezioro) · Zobacz więcej »

Operacja berlińska

Operacja berlińska, bitwa o Berlin (w historiografii radzieckiej i rosyjskiej jako Berlińska Strategiczna Operacja Ofensywna) – operacja ofensywna Armii Czerwonej i LWP przeprowadzona między 16 kwietnia a 2 maja 1945 roku na froncie wschodnim II wojny światowej siłami 1 i 2 Frontu Białoruskiego oraz 1 Frontu Ukraińskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Operacja berlińska · Zobacz więcej »

Operacja polska NKWD (1937–1938)

Operacja polska NKWD – wymierzona przede wszystkim w Polaków tzw.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Operacja polska NKWD (1937–1938) · Zobacz więcej »

Order Czerwonego Sztandaru Pracy

Order Czerwonego Sztandaru Pracy – ustanowiony uchwałąCentralnego Komitetu Wykonawczego oraz Rady Komisarzy Ludowych ZSRR z 7 września 1928 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Order Czerwonego Sztandaru Pracy · Zobacz więcej »

Orenburg

rzekąUral w Orenburgu na granicy Europy i Azji Orenburg (w latach 1938–1957 Czkałow) – miasto obwodowe w zachodniej Rosji.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Orenburg · Zobacz więcej »

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, OBWE (OSCE) – organizacja międzynarodowa uznawana za organizację regionalnąw rozumieniu rozdziału VIII Karty Narodów Zjednoczonych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie · Zobacz więcej »

Organizacja Narodów Zjednoczonych

Organizacja Narodów Zjednoczonych, ONZ (Organizacyja Objedinionnych Nacyj;, al-Umam al-Muttahida;, Liánhéguó) – uniwersalna (z wyjątkiem narodów niereprezentowanych) organizacja międzynarodowa, z siedzibąw Nowym Jorku, powstała 24 października 1945 roku w wyniku wejścia w życie podpisanej 26 czerwca 1945 w San Francisco Karty Narodów Zjednoczonych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Organizacja Narodów Zjednoczonych · Zobacz więcej »

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD,, OCDE) – organizacja międzynarodowa o profilu ekonomicznym skupiająca 38 wysoko rozwiniętych i demokratycznych państw.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju · Zobacz więcej »

Organizacje wyspecjalizowane ONZ

Organizacje wyspecjalizowane ONZ – organizacje międzynarodowe powiązane i blisko współpracujące z OrganizacjąNarodów Zjednoczonych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Organizacje wyspecjalizowane ONZ · Zobacz więcej »

Ortyle magdeburskie

Ortyle magdeburskie – ortyle (orzeczenia i wyjaśnienia prawne) wydawane przez sąd ławniczy w Magdeburgu, dotyczące miast założonych na prawie magdeburskim.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ortyle magdeburskie · Zobacz więcej »

Państwo buforowe

Państwo buforowe niem. Pufferstaat, ang. Bufferstate – niewielkie państwo, zazwyczaj słabe militarnie, położone między rywalizującymi ze sobąmocarstwami, a poprzez swe istnienie i politykę zmniejszające możliwość konfliktu między tymi mocarstwami.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Państwo buforowe · Zobacz więcej »

Państwo marionetkowe

Państwo marionetkowe – państwo niesamodzielne, w polityce i ekonomii całkowicie zależne od innego państwa.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Państwo marionetkowe · Zobacz więcej »

Państwo socjalistyczne

Państwo socjalistyczne – państwo wcielające zasady socjalizmu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Państwo socjalistyczne · Zobacz więcej »

Pakt Ribbentrop-Mołotow

Spotkanie Józefa Stalina z Joachimem von Ribbentropem w Moskwie 23 sierpnia 1939 roku 23 sierpnia 1939 roku w Moskwie. Od lewej stoją: szef działu prawnego niemieckiego MSZ Friedrich Gauss, niemiecki minister spraw zagranicznych Joachim von Ribbentrop, Józef Stalin oraz ludowy komisarz (minister) spraw zagranicznych ZSRR Wiaczesław Mołotow Joachim von Ribbentrop na lotnisku w Moskwie w sierpniu 1939 (na budynku w tle flaga ze swastyką) Strefy interesów Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i III Rzeszy na terytorium II Rzeczypospolitej zgodnie z ustaleniami tajnego protokołu dodatkowego do paktu Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 roku Dokument tajnego protokołu do paktu z 23 sierpnia 1939 r. z podpisami J. Ribbentropa i W. Mołotowa. Tekst niemiecki. Strefy interesów Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i III Rzeszy na terytorium II Rzeczypospolitej zgodnie z ustaleniami radziecko-niemieckiego układu o przyjaźni i granicy z 28 września 1939 roku litwa. Podział Polski i Europy Wsch. Armii Czerwonej w Polsce. Brześć, gabinet w Urzędzie Wojewódzkim. Armii Czerwonej w Lublinie 1939 Pakt Ribbentrop–Mołotow, też: pakt Hitler–Stalin – umowa międzynarodowa z 23 sierpnia 1939 roku, będąca formalnie paktem o nieagresji pomiędzy III Rzesząi Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich, która zgodnie z tajnym protokołem dodatkowym, stanowiącym załącznik do oficjalnego dokumentu umowy, dotyczyła rozbioru terytoriów lub rozporządzenia niepodległościąsuwerennych państw: Polski, Litwy, Łotwy, Estonii, Finlandii i Rumunii.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Pakt Ribbentrop-Mołotow · Zobacz więcej »

Panegiryk

Panegirykłac. panegyricus, pierwotnie „na święto publiczne”, od gr. πανηγυρικός, panigyrikós, „ wygłaszana w zgromadzeniu”, szczególnie na cześć bóstwa, od πᾶν-, „wszech-” + αγυρις, „miejsce zgromadzeń”, eol. postać słowa ἀγορά „agora” – gatunek literatury stosowanej, uroczysty tekst pochwalny (mowa, wiersz, list, toast, itp.) sławiący jakąś osobę, czyn, wydarzenie; pełen przesadnego zachwytu, często o charakterze pochlebczym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Panegiryk · Zobacz więcej »

Paweł Wieczorkiewicz

Paweł Piotr Wieczorkiewicz (ur. 2 lipca 1948 w Warszawie, zm. 23 marca 2009 tamże) – polski historyk, sowietolog, marynista, profesor nauk humanistycznych (2004).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Paweł Wieczorkiewicz · Zobacz więcej »

Półwysep Koreański

Półwysep Koreański – półwysep w Azji Wschodniej, wcinający się na 1100 km w Ocean Spokojny.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Półwysep Koreański · Zobacz więcej »

Pekin

Chaoyang) mały Pekin – stolica Chińskiej Republiki Ludowej oraz jedno z czterech miast wydzielonych, podlegające bezpośrednio władzom kraju.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Pekin · Zobacz więcej »

Peterhof

Peterhof, w latach 1944–1997 Pietrodworiec (ros. Петродворец) – miasto w północnej Rosji, w rejonie pietrodworeckim Petersburga, nad ZatokąFińską.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Peterhof · Zobacz więcej »

Petersburg

Petersburg (forma zalecana), Sankt Petersburg (egzonim wariantowy) (Sankt-Pietierburg, potocznie, Pietierburg,, Pitier; dawniej Piotrogród, ros., Leningrad, ros.) – miasto w Rosji, położone w delcie Newy nad ZatokąFińską.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Petersburg · Zobacz więcej »

Piechota morska

USMC) LCU Starcie amerykańskiej i brytyjskiej piechoty morskiej w trakcie abordażu (1814) Piechota morska – rodzaj piechoty wyszkolonej i wyposażonej specjalnie do walk w rejonach przybrzeżnych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Piechota morska · Zobacz więcej »

Pieriestrojka

KC KPZR Michaił Gorbaczow (1987) Pieriestrojka („przebudowa”) – określenie procesu przekształceń systemu komunistycznego ZSRR w okresie 1985–1991.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Pieriestrojka · Zobacz więcej »

Pierwszy Świat

zimnej wojny: niebieskim kolorem oznaczono ''Pierwszy Świat'', czerwonym ''Drugi Świat'', a zielonym ''Trzeci Świat'' Pierwszy Świat – powstałe w okresie zimnej wojny określenie państw kapitalistycznych Europy, Ameryki Północnej oraz Australii, Nowej Zelandii, RPA, Izraela i Japonii przeciwstawnych państwom komunistycznym Europy i Azji tj.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Pierwszy Świat · Zobacz więcej »

Pietropawłowsk (1911)

Pietropawłowsk – rosyjski, a następnie radziecki pancernik typu ''Gangut'' z okresu I i II wojny światowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Pietropawłowsk (1911) · Zobacz więcej »

Podział administracyjny

Podział administracyjny (również podział terytorialny) – podział terytorium państwa na mniejsze obszary, którego celem jest m.in.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Podział administracyjny · Zobacz więcej »

Polacy

Polacy – naród zachodniosłowiański (lechicki) zamieszkujący głównie obszar Rzeczypospolitej Polskiej i będący jej głównym składnikiem ludnościowym, a poza granicami Polski tworzący Polonię.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Polacy · Zobacz więcej »

Polityka

Polityka (z gr. πολιτικά politiká „sprawy miasta, państwa” od πόλις polis „miasto-państwo”) – pojęcie z zakresu nauk społecznych, rozumiane na wiele sposobów.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Polityka · Zobacz więcej »

Polityka ukrainizacji w USRR w latach 1923–1929

Polityka ukrainizacji w USRR w latach 1923–1929 – liberalna polityka prowadzona przez bolszewików w Ukraińskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej (USRR), rozpoczęta wiosną1923, zakończona gwałtownie pod koniec 1929.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Polityka ukrainizacji w USRR w latach 1923–1929 · Zobacz więcej »

Polska

Polska, Rzeczpospolita Polska (RP) – państwo unitarne w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w przeważającej części w dorzeczu Wisły i Odry.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Polska · Zobacz więcej »

Polska Rzeczpospolita Ludowa

linii Curzona Zmiany granic i linia Curzona Ulotka antykomunistyczna z okresu II wojny światowej konferencji jałtańskiej, luty 1945 Orzeł wojskowy wzór 43 (tzw. piastowski)Noszony m.in. na czapkach przez żołnierzy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Jakub Berman (przed 1949) Edward Osóbka-Morawski Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL); (do 1952: Rzeczpospolita Polska; pot. Polska Ludowa) – historyczne państwo polskie istniejące w latach 1944–1989.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Polska Rzeczpospolita Ludowa · Zobacz więcej »

Polski Rejon Narodowy im. Feliksa Dzierżyńskiego

polskojęzycznym napisem ''Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!'' Polski Rejon Narodowy im.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Polski Rejon Narodowy im. Feliksa Dzierżyńskiego · Zobacz więcej »

Polski Rejon Narodowy im. Juliana Marchlewskiego

Polski Rejon Narodowy im.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Polski Rejon Narodowy im. Juliana Marchlewskiego · Zobacz więcej »

Porozumienie białowieskie

Podpisywanie porozumienia w Wiskulach, 8 grudnia 1991 Porozumienie białowieskie, także: Porozumienie o utworzeniu Wspólnoty Niepodległych Państw – międzynarodowa umowa dotycząca utworzenia Wspólnoty Niepodległych Państw, zawarta przez przewodniczącego Rady Najwyższej Białorusi oraz prezydentów Rosji i Ukrainy 8 grudnia 1991 na spotkaniu w Wiskulach (w białoruskiej części Puszczy Białowieskiej).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Porozumienie białowieskie · Zobacz więcej »

Port lotniczy Moskwa-Szeremietiewo

Nieistniejący już pawilon terminalu „B” (d. 1) lotniska Szeremietiewo Panorama terminalu „F” Widok na terminal „D” w budowie Stacja kolejowa przed terminalem „F” Hala odlotów terminalu „F” Samolot Ił-18 w barwach Aerofłotu jako pomnik przed dworcem Szeremietiewo „B” Port lotniczy Moskwa-Szeremietiewo im.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Port lotniczy Moskwa-Szeremietiewo · Zobacz więcej »

Port rzeczny

Port rzeczny w Bydgoszczy Port rzeczny – obszar na brzegu rzeki, kanału rzecznego lub jeziora (zarówno na lądzie, jak i na wodzie) wyposażony w zespół urządzeń umożliwiających przybijanie jednostek pływających – barek i holowników, wymianę z lądem osób i towarów, a także wykonanie typowych czynności związanych z eksploatacjądanej jednostki (uzupełnianie zapasów, usunięcie nieczystości itp.).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Port rzeczny · Zobacz więcej »

Powiat homelski

Powiat homelski na mapie guberni mohylewskiejPowiat homelski, dawny powiat, centrum prowincji sożskiej, składającej się z powiatów homelskiego, czerykowskiego i rohaczewskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Powiat homelski · Zobacz więcej »

Powiat rzeczycki

Powiat rzeczycki − dawny powiat województwa mińskiego Rzeczypospolitej, później w guberni mińskiej Rosji.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Powiat rzeczycki · Zobacz więcej »

Powierzchnia

Powierzchnia – zbiór punktów (miejsce geometryczne) o tej własności, iż można wokół każdego jej punktu zbudować (niewielką) sferę, która w przecięciu z tym zbiorem daje jedynie obiekty jednowymiarowe (krzywe).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Powierzchnia · Zobacz więcej »

Powstanie węgierskie 1956

Powstanie węgierskie 1956, nazywane też rewolucją1956 – zbrojne wystąpienie Węgrów przeciw reżimowi komunistycznemu panującemu na Węgrzech, które wybuchło 23 października 1956 roku i trwało do 10 listopada tego roku, kiedy to zostało ostatecznie stłumione przez zbrojnąinterwencję Armii Radzieckiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Powstanie węgierskie 1956 · Zobacz więcej »

Poznański Czerwiec

wersję pierwotnąz 1981 roku Ulica Kochanowskiego; wynoszenie rannego spod ognia z gmachu Wojewódzkiego Urzędu ds.BP Czołgi na opustoszałym Placu Stalina Robotniczy pogrzeb jednej z ofiar Tablica przed zajezdniątramwajowąprzy Gajowej, poświęcona ofiarom Czerwca Pomnik z nazwiskami ofiar Czerwca '56 na ul. Kochanowskiego „Proces dziewięciu”, jeden z procesów uczestników poznańskich protestów Górna Wilda Poznański Czerwiec (Czerwiec ’56) – pierwszy w PRL strajk generalny i demonstracje uliczne, które miały miejsce na końcu czerwca 1956 w Poznaniu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Poznański Czerwiec · Zobacz więcej »

Praska Wiosna

Praska Wiosna – okres politycznej liberalizacji w Czechosłowacji w roku 1968, trwającej od 5 stycznia do momentu, gdy ZSRR i inni członkowie Układu Warszawskiego (Polska, Węgry, NRD i Bułgaria) dokonali inwazji w nocy z 20 na 21 sierpnia tego roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Praska Wiosna · Zobacz więcej »

Praski zamach stanu 1948

ZSRR w czasie zjazdu Komunistycznej Partii Czechosłowacji w 1947 roku Praski zamach stanu 1948 – faktyczne przejęcie całości władzy w Czechosłowacji przez KomunistycznąPartię Czechosłowacji (KSČ), z poparciem ZSRR, dokonane w dniach 20–25 lutego 1948 roku w Pradze.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Praski zamach stanu 1948 · Zobacz więcej »

Prawosławie

Cerkiew Świętego Ducha w Białymstoku Cerkiew cmentarna w Lublinie Prawosławie – jeden z głównych odłamów chrześcijaństwa, opierający swądoktrynę na Piśmie Świętym i Tradycji Kościoła Wschodniego (istniejąrównież wspólnoty prawosławne rytu zachodniego).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Prawosławie · Zobacz więcej »

Premierzy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich

Bez opisu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Premierzy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich · Zobacz więcej »

Prezydent Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich

Prezydent Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich – głowa państwa w ostatnim okresie istnienia Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (1990-1991).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Prezydent Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich · Zobacz więcej »

Produkt krajowy brutto

Produkt krajowy brutto, PKB – jeden z podstawowych mierników efektów pracy społeczeństwa danego kraju stosowany w rachunkach narodowych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Produkt krajowy brutto · Zobacz więcej »

Program Apollo

Logo programu Apollo Celem programu Apollo było lądowanie człowieka na Księżycu. Członek załogi Apollo 11 Buzz Aldrin, który jako drugi człowiek postawił stopę na powierzchni Księżyca 21 lipca 1969. Program Apollo – seria amerykańskich lotów kosmicznych przygotowywanych od roku 1961 i zrealizowanych w latach 1966–1972.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Program Apollo · Zobacz więcej »

Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!

republik związkowych Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! – fragment Manifestu komunistycznego (1848) Karola Marksa i Fryderyka Engelsa, który stał się hasłem i zawołaniem komunistów w XX w. Wezwanie to było również hasłem wszystkich republik ZSRR, a także widniało – w tłumaczeniu na odpowiednie języki narodowe – pod lub nad winietami wszystkich tych gazet, które stanowiły oficjalne organy partii robotniczych w różnych krajach.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! · Zobacz więcej »

Proletkult

Proletkult (akronim od ros. пролетарская культура – pol. kultura proletariacka) – organizacja kulturalna działająca w latach 1917–1932 w Rosji Radzieckiej a następnie w Związku Radzieckim, stawiająca sobie za cel wypracowanie nowej, klasowej kultury proletariatu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Proletkult · Zobacz więcej »

Propaganda

Propaganda (od – rozszerzać, rozciągać, krzewić) – celowe działanie zmierzające do ukształtowania określonych poglądów i zachowań zbiorowości ludzkiej lub jednostki.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Propaganda · Zobacz więcej »

Protestantyzm

Protestantyzm – jedna z głównych gałęzi chrześcijaństwa, obok katolicyzmu i prawosławia, na którąskładająsię wspólnoty religijne powstałe na skutek ruchów reformacyjnych wewnątrz Kościoła rzymskokatolickiego rozpoczętych wystąpieniem Marcina Lutra w XVI wieku oraz ruchów przebudzeniowych w łonie macierzystych wyznań protestanckich w kolejnych stuleciach.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Protestantyzm · Zobacz więcej »

Przemysł maszynowy

Przemysł maszynowy – podsektor przemysłu, gałąź przemysłu elektromaszynowego, łączonego z produkcjąi konserwacjąmaszyny dla konsumentów, przemysłu i innych przedsiębiorstw; Kwalifikowany do przemysłu ciężkiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Przemysł maszynowy · Zobacz więcej »

Przywódcy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich

Przywódcy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich – przywódcy dawnego państwa, Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Przywódcy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich · Zobacz więcej »

Pseudosobór lwowski

Pseudosobór lwowski (Sobór lwowski) – nieuznany przez Stolicę Apostolską, zwołany przez stalinowskie władze ZSRR po aresztowaniu wszystkich biskupów i 1/3 kapłanów ukraińskiej Cerkwi greckokatolickiej – niekanoniczny sobór zwolenników likwidacji Cerkwi greckokatolickiej, przeprowadzony we Lwowie, w archikatedrze św. Jura, w dniach 8–10 marca 1946 roku, zakończony likwidacjąCerkwi i jej wcieleniem w struktury Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Pseudosobór lwowski · Zobacz więcej »

Pucz moskiewski

Pucz moskiewski, pucz sierpniowy lub pucz Janajewa – próba powstrzymania rozpadu systemu komunistycznego (demokratyzacja życia, tendencje separatystyczne) w przeżywającym głęboki kryzys ekonomiczny Związku RadzieckimBożena Bankowicz, Marek Bankowicz, Antoni Dudek Leksykon historii XX wieku, wyd.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Pucz moskiewski · Zobacz więcej »

Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych

Rada Bezpieczeństwa w trakcie obrad Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych (Rada Bezpieczeństwa ONZ, RB ONZ) – jeden z sześciu głównych organów Organizacji Narodów Zjednoczonych, powołany na mocy Karty Narodów Zjednoczonych (jej istnieniu i kompetencjom poświęcono rozdziały: V, VI i VII KNZ).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych · Zobacz więcej »

Rada Najwyższa ZSRR

Rada Najwyższa ZSRR (ros. Верховный Совет СССР) – najwyższy organ władzy ustawodawczej ZSRR, a w latach 1939–1991, najwyższa władza ustawodawcza w okresach pomiędzy sesjami Zjazdu Rad.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rada Najwyższa ZSRR · Zobacz więcej »

Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej

Logo RWPG Nowym Arbacie, dawna siedziba RWPG (2010) Siedziba RWPG w Moskwie na radzieckim znaczku pocztowym z 1989 upamiętniającym 40. rocznicę utworzenia organizacji Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, RWPG – organizacja powołana w Moskwie w 1949 w celu koordynowania współpracy gospodarczej bloku państw podporządkowanych ZSRR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej · Zobacz więcej »

Radziecka interwencja w Afganistanie

Radziecka interwencja w Afganistanie (wojna domowa w Afganistanie, wojna afgańska) – dziewięcioletnia wojna Związku Radzieckiego wspierającego rząd afgański, przeciw partyzantce mudżahedinów zaopatrywanej przez Stany Zjednoczone, toczona na terytorium Afganistanu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Radziecka interwencja w Afganistanie · Zobacz więcej »

Rasizm

Namibii. Rasizm, dyskryminacja rasowa (z od „ród, rasa, grupa spokrewnionych”) – zespół poglądów opartych na pseudonaukowej teorii przyjmującej wyższość jednych ras nad drugimi.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rasizm · Zobacz więcej »

Realizm socjalistyczny

Wiera Muchina, ''Robotnik i kołchoźnica'', 1935–1937 (na wystawie światowej w Paryżu, 1937) Deutsche Sporthalle w Berlinie, 1951 (1958) Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa, 1950–1952 (1952) Berlinie Otakar Švec, pomnik Stalina w Pradze, 1949–1955 (zburzony w 1962) Pałac Kultury i Nauki w Warszawie, 1952–1955 (2017) Pałac Kultury i Nauki w Warszawie, klatka schodowa (2016) symbolistów z początku XX w., takich jak np. Gustav Vigeland nazistów odwilży gomułkowskiej Realizm socjalistyczny, in.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Realizm socjalistyczny · Zobacz więcej »

Referendum w ZSRR w 1991 roku

black republiki związkowe, które zbojkotowały referendum, domagając się pełnej niepodległości. Referendum na temat zachowania Związku Radzieckiego – referendum dotyczące przyszłości Związku Radzieckiego przeprowadzone 17 marca 1991 z inicjatywy prezydenta ZSRR Michaiła Gorbaczowa.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Referendum w ZSRR w 1991 roku · Zobacz więcej »

Republika Łotewska (1918–1940)

Zmiany terytorialne Łotwy i Estonii Republika Łotewska (1918–1940) – pierwszy okres państwowości w historii państwa łotewskiego (łot. Latvijas Republika), mający miejsce w latach 1918–1940, pomiędzy ogłoszeniem niepodległości a okupacjąprzez Armię Czerwoną(17 czerwca 1940) i aneksjąprzez Związek Radziecki (5 sierpnia 1940).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Republika Łotewska (1918–1940) · Zobacz więcej »

Republika Chińska

Tajwańska kolej wysokich prędkości Republika Chińska, Tajwan, na arenie międzynarodowej często Chińskie Tajpej, także z ang.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Republika Chińska · Zobacz więcej »

Republika Estońska (1918–1940)

Republika Estońska – pierwszy okres państwowości w historii państwa estońskiego (est. Eesti Vabariik), mający miejsce w latach 1918–1940, między ogłoszeniem niepodległości a okupacjąprzez Armię Czerwoną(17 czerwca 1940) i aneksjąprzez ZSRR (6 sierpnia 1940).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Republika Estońska (1918–1940) · Zobacz więcej »

Republika federalna

Republika federalna, republika federacyjna – ustrój polityczny państwa złożonego, w którym poszczególne części składowe posiadająznaczny zakres swobody pod względem prawnym, gospodarczym, administracyjnym i innym, lecz bez prawa secesji.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Republika federalna · Zobacz więcej »

Republika Federalna Niemiec (1949–1990)

Konrad Adenauer Niemcy Zachodnie – określenie Republiki Federalnej Niemiec w latach 1949–1990, kiedy państwo to obejmowało tereny aktualnie stanowiące zachodniąi południowączęść Niemiec, w odróżnieniu od Niemiec Wschodnich.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Republika Federalna Niemiec (1949–1990) · Zobacz więcej »

Republika Litewska (1918–1940)

Okręgu Kłajpedy (1920–1923 Liga Narodów, 1923–1939 autonomia w granicach Republiki Litewskiej) Republika Litewska (lit. Lietuvos Respublika) – okres państwowości państwa litewskiego, mający miejsce w latach 1918–1940.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Republika Litewska (1918–1940) · Zobacz więcej »

Republika Mahabadzka

Republika Kurdystanu lub Republika Mahabadzka – państwo kurdyjskie, istniejące od stycznia do grudnia 1946 na terytorium Iranu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Republika Mahabadzka · Zobacz więcej »

Republika radziecka

Republiki radzieckie – twory państwowe odwołujące się do ideologii leninizmu, powoływane w końcu pierwszej wojny światowej i wkrótce po jej zakończeniu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Republika radziecka · Zobacz więcej »

Republika Weimarska

Republika Weimarska, oficjalnie Rzesza Niemiecka (niem. Deutsches Reich), również Republika Niemiecka (niem. Deutsche Republik) – okres w dziejach państwa niemieckiego obejmujący lata 1918–1933.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Republika Weimarska · Zobacz więcej »

Republiki ZSRR

Republiki Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, zwane także republikami związkowymi – wydzielone na podstawie etnicznej jednostki podziału administracyjnego ZSRR podporządkowane bezpośrednio władzom centralnym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Republiki ZSRR · Zobacz więcej »

Rewolucja październikowa

Rewolucja październikowa w Rosji (również rewolucja bolszewicka, w terminologii sowieckiej Wielka Socjalistyczna Rewolucja Październikowa) – określenie, stosowane na dokonany przez bolszewików przewrót zbrojny w Rosji, trwający od nocy z na, do godziny drugiej w nocy, gdy został opanowany przez oddziały bolszewickie Pałac Zimowy, a członkowie Rządu Tymczasowego aresztowani.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rewolucja październikowa · Zobacz więcej »

Richard Pipes

Richard Edgar Pipes (ur. 11 lipca 1923 w Cieszynie, zm. 17 maja 2018 w Cambridge) – amerykański historyk i sowietolog pochodzenia polsko-żydowskiego, specjalista w zakresie historii Rosji, w latach 1981–1982 doradca prezydenta USA Ronalda Reagana ds.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Richard Pipes · Zobacz więcej »

Ronald Reagan

Herb Ronalda Reagana. Ronald Wilson Reagan (ur. 6 lutego 1911 w Tampico, zm. 5 czerwca 2004, w Los Angeles) – amerykański polityk, mąż stanu, 40.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ronald Reagan · Zobacz więcej »

Rosja

zarchiwizowano.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rosja · Zobacz więcej »

Rosjanie

Mapa ukazująca tereny zamieszkane przez etnicznych Rosjan w krajach byłego ZSRR Zasięg występowania języka rosyjskiego Trzy pokolenia robotniczej rodziny rosyjskiej ze Złatousta w 1910 roku Aleksieja Charłamowa Soroka – tradycyjne kobiece nakrycie głowy Rosjanie (ros. русские, russkije) – naród wschodniosłowiański, zamieszkujący głównie Rosję oraz inne kraje byłego Związku Radzieckiego, przede wszystkim: Ukrainę, Białoruś, Kazachstan, Uzbekistan, Łotwę, Kirgistan, Estonię, Litwę, Mołdawię z Nadniestrzem oraz Turkmenistan. Znaczące diaspory znajdująsię w USA, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Brazylii i Niemczech. Rosjanie sąnajliczniejszym narodem Europy i jednym z najbardziej licznych narodów świata, a ich liczbę szacuje się według różnych źródeł od 127 do 167 milionów. Zgodnie z rosyjskim powszechnym spisem ludności przeprowadzonym w 2010 roku Rosjanie sąnajwiększą, tubylczągrupąetnicznąRosji, gdzie żyje ich ponad 111 mln (ok.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rosjanie · Zobacz więcej »

Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka

Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka, RFSRR (ros. Российская Советская Федеративная Социалистическая Республика, РСФСР; od 7 listopada 1917 do 19 lipca 1918 Rosyjska Republika Radziecka, ros. Российская Советская Республика, potocznie Rosja Radziecka, Rosja Sowiecka) – w latach 1917–1922 niepodległe państwo; w latach 1922–1991 jedna z republik Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, największa powierzchniowo i ludnościowo.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Rosyjski Kościół Prawosławny

Monogram Patriarchy Moskiewskiego i całej Rusi, Cyryla Rosyjski Kościół Prawosławny – autokefaliczny Kościół prawosławny działający na terytorium Rosji i większości państw byłego ZSRR (poza Gruzją), największa pod względem liczby wiernych lokalna Cerkiew prawosławna. Jej zwierzchnik nosi tytuł patriarchy moskiewskiego i całej Rusi; od 2009 r. urząd ten sprawuje Cyryl. Pierwsza chrześcijańska metropolia obrządku wschodniego na ziemiach wschodniosłowiańskich powstała wraz z chrztem Rusi Kijowskiej. Wskutek najazdu mongolskiego na Ruś Kijowskąi zniszczenia samego Kijowa w 1299 metropolita Maksym przeniósł swojąsiedzibę do Włodzimierza nad Klaźmą, następnie została ona przeniesiona do Moskwy. W 1448 metropolia moskiewska jednostronnie ogłosiła niezależność od Patriarchatu Konstantynopolitańskiego. Jej autokefalia została przez Konstantynopol potwierdzona w 1589 r. wraz z nadaniem rangi patriarchatu. W połowie XVII w. w Rosyjskim Kościele Prawosławnym doszło do rozłamu wskutek odrzucenia przez część duchowieństwa i wiernych reformy liturgicznej patriarchy Nikona (jej przeciwnicy nazywani sąstaroobrzędowcami). W 1721 r. Piotr I zniósł patriarchat moskiewski, powołując do życia Świątobliwy Synod Rządzący kierowany przez świeckiego oberprokuratora, co oznaczało całkowite podporządkowanie Kościoła państwu. Niezależność Cerkiew odzyskała po rewolucji lutowej i obaleniu caratu w marcu 1917 r. (wkrótce odtworzono też patriarchat), lecz natychmiast po przewrocie bolszewickim (rewolucji październikowej) została poddana zmasowanym prześladowaniom przez władze radzieckie, które poprzez masowe aresztowania duchownych, konfiskatę majątków cerkiewnych (w tym instrumentów liturgicznych i ikon), zamykanie i burzenie cerkwi i represje wobec wiernych doprowadziły na przełomie lat 20/30. XX wieku do faktycznego sparaliżowania działalności Cerkwi. Rosyjski Kościół Prawosławny odbudował swoje struktury za zgodąwładzy sowieckiej po 1943 roku, a w pełni po rozpadzie ZSRR w 1991 r., jednak faktyczne uczestnictwo osób deklarujących przynależność do niego w obrzędach cerkiewnych nadal jest niewielkie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rosyjski Kościół Prawosławny · Zobacz więcej »

Rozłam radziecko-albański

ZSRR (na pomarańczowo) Rozłam radziecko-albański – pogorszenie relacji między LudowąRepublikąAlbanii a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich, do jakiego doszło w latach 1956-1961 i które zakończyło się całkowitym zerwaniem stosunków dyplomatycznych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rozłam radziecko-albański · Zobacz więcej »

Rozkaz nr 270

Rozkaz nr 270 z 16 sierpnia 1941 ludowego komisarza obrony Józefa Stalina.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rozkaz nr 270 · Zobacz więcej »

Rozpad ZSRR

ZSRR na mapie świata Uzbekistan Rozpad ZSRR – proces rozpadu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ówcześnie największego państwa świata) zapoczątkowany ogłoszeniem suwerenności przez EstońskąSRR 16 listopada 1988 i zakończony deklaracjąo samorozwiązaniu ZSRR uchwalonąprzez Radę NajwyższąZSRR 26 grudnia 1991Deklaracja № 142-Н Rady Najwyższej ZSRR z 26 grudnia 1991, formalnie rozwiązująca ZSRR jako państwo i podmiot prawa międzynarodowego. ru.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rozpad ZSRR · Zobacz więcej »

Rozwód

Rozwód – rozwiązanie ważnego związku małżeńskiego przez sąd na żądanie jednego lub obojga małżonków.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rozwód · Zobacz więcej »

Rubel radziecki

Rubel radziecki (ros. советский рубль) – waluta używana w ZSRR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rubel radziecki · Zobacz więcej »

Ruch stachanowski

Ruch stachanowski – współzawodnictwo pracy w ZSRR zainicjowane w 1935 r. przez górnika z Donbasu Aleksieja Stachanowa.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ruch stachanowski · Zobacz więcej »

Rumuńskie Siły Powietrzne

Rumuńskie Siły Powietrzne (rum. Forțele Aeriene Române) – wojska lotnicze Rumunii.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rumuńskie Siły Powietrzne · Zobacz więcej »

Rumunia

Rumunia (rum. România, IPA: //) – państwo unitarne w południowo-wschodniej części Europy.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rumunia · Zobacz więcej »

Rumunia w okresie komunizmu

Rumunia w okresie komunizmu – okres w dziejach Rumunii od zakończenia II wojny światowej do rewolucji rumuńskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rumunia w okresie komunizmu · Zobacz więcej »

Rurociąg

Ropociąg Trans-Alaska Kłodzku Rurociąg – budowla liniowa służąca do przesyłania płynów i mieszanin.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rurociąg · Zobacz więcej »

Rusycyzm

Rusycyzmy (rzadko: rusyzm) – zapożyczenia rosyjskie, wyrazy, ich znaczenia i formy, związki wyrazowe i konstrukcje językowe przejęte z języka rosyjskiego lub wzorowane na jego modelach.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Rusycyzm · Zobacz więcej »

Ryga

Ryga (łot. Rīga, niem. i szw. Riga, lit. Ryga, est. Riia, liw. Rīgõ, fiń. Riika, jidysz ריגע, Rige,, Riga) – stolica i największe miasto Łotwy, położone nad rzekąDźwinąw pobliżu jej ujścia do Bałtyku w Zatoce Ryskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ryga · Zobacz więcej »

Samara

Samara (ros. Самара, w latach 1935–1991 Kujbyszew, cyrylica: Куйбышев) – miasto w Rosji, port rzeczny nad Wołgą.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Samara · Zobacz więcej »

Słowacja

Słowacja, Republika Słowacka – unitarne państwo śródlądowe w Europie Środkowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Słowacja · Zobacz więcej »

Słowianie

południowosłowiańskim językiem urzędowym Słowianie – grupa etnolingwistyczna w obrębie ludów indoeuropejskich posługujących się językami słowiańskimi.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Słowianie · Zobacz więcej »

Scenografia

Nowej Hucie 1962 Scenografia – plastyczna oprawa filmu, sztuki teatralnej, widowiska operowego, baletowego lub telewizyjnego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Scenografia · Zobacz więcej »

Sergiusz (patriarcha Moskwy)

Sergiusz, imię świeckie Iwan Nikołajewicz Stragorodski, Иван Николаевич Страгородский (ur. w Arzamasie, zm. 15 maja 1944Daty przed 1918 podano według obowiązującego w Rosji kalendarza juliańskiego. Daty po zmianie kalendarza na gregoriański – według tegoż kalendarza. w Moskwie) – dwunasty (de facto trzynastyPo uwzględnieniu Ignacego, nieuznawanego przez Rosyjski Kościół Prawosławny za kanonicznego zwierzchnika.) patriarcha moskiewski i całej Rusi, sprawujący urząd w latach 1943–1944.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Sergiusz (patriarcha Moskwy) · Zobacz więcej »

Siergiej Eisenstein

Siergiej Michajłowicz Eisenstein, (ur. w Rydze, zm. 11 lutego 1948 w Moskwie) – rosyjski reżyser, scenarzysta, montażysta, operator filmowy, scenograf filmowy i teatralny oraz teoretyk filmu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Siergiej Eisenstein · Zobacz więcej »

Siergiej Kirow

Siergiej Mironowicz Kirow (ros. Сергей Миронович Киров), właściwie Siergiej Mironowicz Kostrikow (ros. Сергей Миронович Костриков; ur. w Urżumie w guberni wiackiej, zm. 1 grudnia 1934 w Leningradzie) – działacz bolszewicki.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Siergiej Kirow · Zobacz więcej »

Sinciang

Sinciang (wym.; pełna nazwa: Region Autonomiczny Sinciang-Ujgur, ujg. شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونومرايونى, Shinjang Uyghur Aptonom Rayoni) – region autonomiczny w Chinach.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Sinciang · Zobacz więcej »

Socjalizm realny

Socjalizm realny – termin wprowadzony przez oficjalnąpropagandę ZSRR w latach 70.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Socjalizm realny · Zobacz więcej »

Spółdzielnia

Spółdzielnia – autonomiczne stowarzyszenie osób, które dobrowolnie łącząsię w celu zaspokojenia wspólnych potrzeb i aspiracji gospodarczych, społecznych i kulturalnych poprzez wspólne przedsiębiorstwo.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Spółdzielnia · Zobacz więcej »

Sprawa czubarowska

mały Ława oskarżonych Sprawa czubarowska (ros. Чубаровское дело) – proces sądowy przeciw oskarżonym o zgwałcenie studentki Lubow Bielakowej, który miał miejsce w 1926 roku i stał się początkiem odwrotu władz ZSRR od polityki swobody seksualnej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Sprawa czubarowska · Zobacz więcej »

Sputnik

Sputnika 1 Wnętrze Sputnika 1 Sputnik (ros. Спутник – „towarzysz podróży”) – seria pierwszych radzieckich sztucznych satelitów Ziemi.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Sputnik · Zobacz więcej »

Sputnik (radio)

Radio „Sputnik” – rosyjska rządowa rozgłośnia radiowa, przygotowująca i nadająca programy dla zagranicy.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Sputnik (radio) · Zobacz więcej »

Sputnik 1

Sputnik 1 na orbicie – wizja artystyczna Sputnik 1 (ros. Спутник-1, w tłum. towarzysz podróży; oznaczenie kodowe: ПС-1, trl. PS-1 – skrót od słów Простейший Спутник-1, trl. Prostiejszyj Sputnik-1, trb. Prosteyshiy Sputnik-1 w tłum. najprostszy satelita 1) – pierwszy sztuczny satelita Ziemi.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Sputnik 1 · Zobacz więcej »

Stal

Spust roztopionej stali do czynnika chłodzącego Piec martenowski do wytopu stali Kształtowniki stalowe Lina stalowa Szkielet zbrojenia stalowego przygotowany do wykonania elementu żelbetowego Patelnia ze stali nierdzewnej Stal – stop żelaza z węglem i innymi pierwiastkami, plastycznie obrobiony i obrabialny cieplnie, o zawartości węgla nieprzekraczającej 2,11%, co odpowiada granicznej rozpuszczalności węgla w żelazie (dla stali stopowych zawartość węgla może być dużo wyższa).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Stal · Zobacz więcej »

Stalinizm

kultu jednostki Stalinizm – ukształtowany w latach 30. XX wieku w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich pod dyktatorskimi rządami Józefa Stalina system poglądów ideologicznych i sposób kierowania partiąoraz państwem komunistycznym, oraz jego gospodarką.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Stalinizm · Zobacz więcej »

Stanisłau Szuszkiewicz

Stanisłau Stanisławawicz Szuszkiewicz, biał. Станiслаў Станіслававіч Шушкевіч, ros. Станислав Станиславович Шушкевич, Stanisław Stanisławowicz Szuszkiewicz (ur. 15 grudnia 1934 w Mińsku, zm. 3 maja 2022 tamże) – radziecki i białoruski naukowiec i polityk białorusko-polskiego pochodzenia; uczony w dziedzinie radiofizyki, doktor nauk fizyczno-matematycznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego), profesor, od 1991 roku członek korespondent Narodowej Akademii Nauk Białorusi; w latach 1991–1994 przewodniczący Rady Najwyższej Białoruskiej SRR/Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII kadencji; pełniąc funkcję przewodniczącego parlamentu, od ogłoszenia niepodległości Białorusi do dymisji z tego stanowiska był głowąpaństwa, przywódca niepodległej Białorusi.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Stanisłau Szuszkiewicz · Zobacz więcej »

Stanisław Westfal

Stanisław Westfal (ur. 16 lipca 1911 w Lublinie, zm. 28 kwietnia 1959 w Glasgow, Wielka Brytania) – polski lingwista i publicysta.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Stanisław Westfal · Zobacz więcej »

Stany Zjednoczone

Stany Zjednoczone Ameryki, Stany Zjednoczone, potocznie Ameryka (ang. United States of America, USA; United States, US; pot. America), do 11 lipca 1778 r. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej – państwo federacyjne w Ameryce Północnej składające się z 50 stanów, graniczące z Kanadąod północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Stany Zjednoczone · Zobacz więcej »

Stolica

Stolica Polski (Warszawa) Stolica – miasto, w którym znajduje się siedziba centralnych organów państwa lub główne miasto okręgu, rejonu, województwa, krainy historycznej itp.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Stolica · Zobacz więcej »

Stowarzyszenie Memoriał

Międzynarodowe Stowarzyszenie Historyczno-Oświatowe, Dobroczynne i Obrony Praw Człowieka „Memoriał” – rosyjskie stowarzyszenie powstałe formalnie 26–28 stycznia 1989 roku, zajmujące się badaniami historycznymi i propagowaniem wiedzy o ofiarach represji radzieckich, w tym w okresie stalinowskim, a także ochronąpraw człowieka w krajach byłego ZSRR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Stowarzyszenie Memoriał · Zobacz więcej »

Strategic Arms Limitation Treaty (I)

Nixon i Breżniew podpisujądokument, Moskwa 1972 Strategic Arms Limitation Treaty (SALT I) – pierwszy z układów o ograniczeniu zbrojeń strategicznych podpisany 26 maja 1972 roku między USA, a ZSRR podczas wizyty prezydenta USA Richarda Nixona w Moskwie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Strategic Arms Limitation Treaty (I) · Zobacz więcej »

Strategic Arms Limitation Treaty (II)

głowy państw ZSRR i USA Strategic Arms Limitation Treaty (SALT II) – druga runda rokowań w sprawie ograniczenia zbrojeń strategicznych między USA a ZSRR, zakończona podpisaniem traktatu ustalającego limity ilościowe i jakościowe systemów broni strategicznej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Strategic Arms Limitation Treaty (II) · Zobacz więcej »

Sun Jat-sen

Sun Jat-sen (ur. 12 listopada 1866 w Xiangshan, zm. 12 marca 1925 w Pekinie) – chiński polityk i rewolucjonista, przywódca i twórca Kuomintangu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Sun Jat-sen · Zobacz więcej »

Sunnizm

Sunnizm – jeden z trzech głównych odłamów islamu (pozostałe to szyizm i charydżyzm) wierny ortodoksyjnej tradycji Sunny, uznający wszystkich kalifów do 1258Śmierć abbasydzkiego kalifa w bitwie pod Bagdadem.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Sunnizm · Zobacz więcej »

Surowiec

Węgiel, surowiec nieodnawialny Woda, surowiec odnawialny Surowiec – materiał przeznaczony do dalszej przeróbki.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Surowiec · Zobacz więcej »

Synonim

. Synonim (gr. synōnymos „równoimienny”) – wyraz lub dłuższe określenie równoważne znaczeniowo innemu (równoznacznik) lub na tyle zbliżone, że można nim zastąpić to drugie w odpowiednim kontekście (bliskoznacznik).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Synonim · Zobacz więcej »

System jednopartyjny

III Rzeszy, 1941 System jednopartyjny (monopartyjny) – system partyjny charakteryzujący się tym, że w danym państwie władzę sprawujączłonkowie jedynej legalnej partii politycznej, a działalność opozycji jest zakazana.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i System jednopartyjny · Zobacz więcej »

System semiprezydencki

System semiprezydencki (inaczej system półprezydencki lub parlamentarno-prezydencki) – system polityczny, forma rządów pośrednia między systemem parlamentarnym a prezydenckim, dzisiaj funkcjonująca m.in.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i System semiprezydencki · Zobacz więcej »

System Stanisławskiego

Schemat systemu Stanisławskiego, oparty na ''Plan of Experiencing'' (1935) System Stanisławskiego – określenie zbioru reguł sztuki aktorskiej opracowanych przez rosyjskiego reżysera teatralnego Konstantina Stanisławskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i System Stanisławskiego · Zobacz więcej »

Szawle

Szawle (lit. Šiauliai, żmudz. Šiaulē) – miasto w północnej części Litwy, na wschód od Kłajpedy, najludniejsze miasto na Żmudzi, pow.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Szawle · Zobacz więcej »

Szczyt Ismaila Samaniego

Szczyt Ismaila Samaniego (tadż., kullai Ismoili Somoni, ros. пик имени Исмаила Самани, pik imieni Ismaiła Samani) – najwyższa góra Tadżykistanu i Pamiru, nazwana na cześć Ismaila Samaniego, założyciela dynastii Samanidów.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Szczyt Ismaila Samaniego · Zobacz więcej »

Szlisselburg

Szlisselburg – miasto w zachodniej Rosji położone u wypływu rzeki Newy z jeziora Ładoga.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Szlisselburg · Zobacz więcej »

Szyizm

Szyizm (od arab. شيعة علي, szī'at Ali – stronnictwo Alego) – obok sunnizmu i charydżyzmu jeden z trzech głównych nurtów współczesnego islamu, drugi po sunnizmie co do liczby wyznawców.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Szyizm · Zobacz więcej »

Tadżycka Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka

Tadżycka Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka, Tadżycka ASRR (РМСС Тоҷикистон,, Таджикская АССР) – republika autonomiczna w Związku Radzieckim, istniejąca w latach 1924–1929, wchodząca w skład Uzbeckiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Tadżycka Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Tadżycka Socjalistyczna Republika Radziecka

Tadżycka Socjalistyczna Republika Radziecka, Tadżykistan (ros. Таджикская Советская Социалистическая Республика, tadż. Республикаи Советии Социалистии Тоҷикистон) – jedna z republik związkowych ZSRR, istniejąca od 1929 do 1991 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Tadżycka Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Tadżykistan

Zdjęcie satelitarne Tadżykistanu Flaga Tadżykistanu z lat 1991–1992 kultu jednostki Duszanbe Dworzec w Duszanbe Chodżent Kurgonteppa Istarawszan Tadżykistan, Republika Tadżykistanu (Dżumhurii Todżikiston) – państwo w środkowej Azji ze stolicąw Duszanbe.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Tadżykistan · Zobacz więcej »

Tallinn

Tallinn (od 1219 do 1918 Rewel, niem. hist.) – stolica i największe miasto Estonii, zlokalizowane na północy kraju, na brzegu Zatoki Tallińskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Tallinn · Zobacz więcej »

Taszkent

Abu Bakra Muhammada Centrum miasta Ulica w Taszkencie Metro w Taszkencie Park Narodowy w Taszkencie Tashkent City Wieża telewizyjna Taszkent (uzb. cyr.;, Taszkient) – stolica i największe miasto Uzbekistanu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Taszkent · Zobacz więcej »

Tatarzy

Flaga narodowa krymskich Tatarów Kobieta tatarska w stroju z XVIII wieku Tatarzy (nazwa własna: tatarlar / татарлар) – grupa ludów tureckich z Europy wschodniej oraz północnej Azji.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Tatarzy · Zobacz więcej »

Taylor & Francis

Taylor & Francis – brytyjskie wydawnictwo zajmujące się wydawaniem książek i czasopism naukowych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Taylor & Francis · Zobacz więcej »

Tbilisi

Tbilisi (w latach 1845–1936 Tyflis) – stolica i największe miasto Gruzji położone nad rzekąKurą, zamieszkane przez 1,15 mln osób (aglomeracja 1,5 mln mieszkańców, 2010).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Tbilisi · Zobacz więcej »

Teoria spiskowa

Ochranę opisującej rzekome plany osiągnięcia przez Żydów globalnej dominacji. Dała ona początek współczesnej literaturze spiskowej. Teoria spiskowa (też: konspiracjonizm) – próba wyjaśnienia genezy zdarzenia, przebiegu wydarzeń lub sytuacji, stojąca w opozycji do powszechnie uznanej wersji, wynikająca z przeświadczenia o istnieniu spisku, czyli zakamuflowanej działalności grupy osób, które rzekomo zawarły tajne porozumienie dla osiągnięcia jakiegoś celu, zatajając prawdę przed opiniąpubliczną.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Teoria spiskowa · Zobacz więcej »

The World Factbook

The World Factbook – coroczna publikacja Centralnej Agencji Wywiadowczej Stanów Zjednoczonych zawierającąpodstawowe informacje o wszystkich krajach świata.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i The World Factbook · Zobacz więcej »

Totalitaryzm

III Rzeszy, 1938 Totalitaryzm (dawniej też: totalizm, – cały, całkowity) – system polityczny, w którym jednostka jest całkowicie podporządkowana państwu, przeciwstawia jednostkę państwu i charakteryzuje się ekstremalnąingerencjąw życie publiczne i prywatne.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Totalitaryzm · Zobacz więcej »

Traktat założycielski ZSRR

Traktat założycielski ZSRR (ros. „Договор об образовании Союза СоветскихСоциалистическихРеспублик” lub „Декларация и договор об образовании СССР”) – dokument podpisany 30 grudnia 1922 roku w Moskwie, podczas I Zjazdu Rad, któremu przewodniczył Michaił Kalinin.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Traktat założycielski ZSRR · Zobacz więcej »

Transport drogowy

Transport drogowy (1988) Transport drogowy – jedna z gałęzi transportu, w której ładunki i pasażerowie przemieszczająsię po drogach lądowych przy pomocy kołowych środków transportu (np. pojazdów samochodowych).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Transport drogowy · Zobacz więcej »

Transport kolejowy

Formuła kolei konwencjonalnej Typowy pociąg pasażerski Transport kolejowy – gałąź transportu lądowego obejmująca trzy podsektory: pasażerski transport kolejowy, towarowy transport kolejowy i infrastrukturę transportu kolejowego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Transport kolejowy · Zobacz więcej »

Transport miejski

Kopenhadze Współdzielone hulajnogi elektryczne i rowery elektryczne jako element transportu miejskiego ostatniej mili. Transport miejski – dziedzina gospodarowania polegająca na zaspokajaniu potrzeb przewozowych na obszarze zurbanizowanym: w obrębie miasta oraz w strefie podmiejskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Transport miejski · Zobacz więcej »

Trzeci Świat

zimnej wojny: niebieskim kolorem oznaczony został ''Pierwszy Świat'', czerwonym ''Drugi Świat'', a zielonym ''Trzeci Świat'' Trzeci Świat – powstałe w okresie zimnej wojny określenie grupy państw nienależących ani do bloku zachodniego – w którym dominował kapitalizm, ani do bloku wschodniego – gdzie dominował ustrój socjalistyczny.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Trzeci Świat · Zobacz więcej »

Turcja

Turcja (tur. Türkiye), Republika Turcji (tur. Türkiye Cumhuriyeti) – państwo położone w Azji Zachodniej na półwyspie Azja Mniejsza, a częściowo również w Europie Południowo-Wschodniej, ze stolicąw Ankarze.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Turcja · Zobacz więcej »

Turkiestańska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka

Turkiestańska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka – dawna republika autonomiczna w ZSRR, utworzona 30 kwietnia 1918 z przekształcenia Kraju Turkiestańskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Turkiestańska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Turkmeńska Socjalistyczna Republika Radziecka

Turkmeńska Socjalistyczna Republika Radziecka, Turkmenia – jedna z republik związkowych ZSRR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Turkmeńska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Turkmenistan

Flaga Turkmenistanu używana w latach 1992–1997 Saparmyrata Nyýazowa stroju ludowym Turkmenistan, Republika Turkmenistanu (turkm. Türkmenistan, Türkmenistan Respublikasy; w okresie ZSRR funkcjonowała nazwa Turkmenia) – państwo położone w Azji Środkowej, na północ od gór Kopet-Dag, pomiędzy Morzem Kaspijskim a Amu-darią.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Turkmenistan · Zobacz więcej »

Tuwińska Republika Ludowa

Tuwa, Tuwińska Republika Ludowa (tuw. Tьвa Arat Respuвlik) – quasi-niepodległe państwo istniejące w latach 1921–1944, w 1944 r. włączone w skład ZSRR jako Tuwiński Obwód Autonomiczny.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Tuwińska Republika Ludowa · Zobacz więcej »

Użhorod

Rzeka Uż, po lewej dawna synagoga, obecnie filharmoniaDerżawna Obłastna Filarmonia. Inspirowana karpackątradycjąsylwetka dworca kolejowego Użhorod (ukr. Ужгород – Użhorod, rus. Ужгород – Užhorod, ros. Ужгород – Użgorod, węg. Ungvár, niem. Ungwar, na starych mapach Galicji również Wuhmar; jidysz אונגװיר, Ungwir) – miasto w zachodniej części Ukrainy, nad Użem, przy granicy ze Słowacją.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Użhorod · Zobacz więcej »

Ugoda perejasławska

Radziecki znaczek pocztowy z 1954 Ugoda perejasławska – umowa zawarta 18 stycznia 1654 w Perejasławiu pomiędzy Hetmanatem i Bohdanem Chmielnickim a Wasylem Buturlinem, występującym jako pełnomocnik cara Rosji Aleksego I, na mocy której Ukraina została poddana władzy cara Rosji.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ugoda perejasławska · Zobacz więcej »

Układ kostny człowieka

Szkielet dorosłej kobiety. Szkielet dorosłej kobiety - widok z tyłu. Kości czaszki człowieka Widok kości czaszki z przodu Szkielet, inaczej kościec lub układ kostny (łac. systema sceleti, skeleton-szkielet) – wszystkie kości składające się na ciało człowieka.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Układ kostny człowieka · Zobacz więcej »

Układ w Rapallo

sowiecka: Leonid Krasin, Gieorgij Cziczerin oraz Adolf Joffe Układ w Rapallo – umowa międzynarodowa zawarta 16 kwietnia 1922 pomiędzy RzesząNiemieckąa RFSRR we włoskim mieście Rapallo.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Układ w Rapallo · Zobacz więcej »

Układ Warszawski

Pałac Prezydencki), w czasie której podpisano Układ Warszawski Dokument Układu Warszawskiego – podpisy sygnatariuszy Układ Warszawski (oficjalna nazwa: Układ o Przyjaźni, Współpracy i Pomocy Wzajemnej) – organizacja polityczno-wojskowa państw bloku wschodniego z dominującąroląZSRR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Układ Warszawski · Zobacz więcej »

Ukraińcy

Ukraińcy (ukrajinci) – naród słowiański, historycznie zwany '''Rusinami''', mieszkający w Europie Wschodniej, głównie w granicach Ukrainy (także w państwach sąsiednich: w Rosji, Białorusi, Polsce, Słowacji i Mołdawii), zaliczani do Słowian wschodnich (obok Białorusinów i Rosjan).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ukraińcy · Zobacz więcej »

Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka

Podział gubernialny USRR z 1921 Ukraińska SRR w 1931 roku – mapa fizyczna Wielkiego Głodu w latach 1932–1933 Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka, Ukraińska SRR, Ukraina (Ukrajinśka Radianśka Socialistyczna Respublika;, Ukrainskaja Sowietskaja Socyalisticzeskaja Riespublika) – w latach 1919–1922 państwo marionetkowe zależne od RFSRR, w latach 1922–1991 republika związkowa Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Ukraina

Ukraina (Ukrajina,.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ukraina · Zobacz więcej »

Ultimatum

Ultimatum (śrdw. łac. ultimatum r.nij. od ultimatus 'ostateczny' z późn. łac. ultimare 'kończyć się; być ostatnim' od łac. ultimus 'najdalszy; ostatni; ostateczny') – w prawie międzynarodowym żądanie jednego państwa wobec drugiego spełnienia określonych warunków w określonym czasie pod groźbąwojny.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ultimatum · Zobacz więcej »

Ultimatum Chruszczowa

Ultimatum Chruszczowa – wystosowane w 1958 i ponownie w 1961 r. przez Nikitę Chruszczowa ultimatum pod adresem mocarstw zachodnich dotyczące statusu Berlina Zachodniego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Ultimatum Chruszczowa · Zobacz więcej »

Unia brzeska

Cerkiew św. Mikołaja w Brześciu, gdzie została podpisana unia brzeska. Ryc. z XVIII wieku Unia brzeska – połączenie Cerkwi prawosławnej z Kościołem łacińskim w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, dokonane w Brześciu Litewskim w 1596 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Unia brzeska · Zobacz więcej »

Unia Europejska

Komisji Europejskiej Parlamentu Europejskiego w Strasburgu Unia Europejska, UE (ang. European Union, EU) – gospodarczo-polityczny związek 27 demokratycznych państw europejskich.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Unia Europejska · Zobacz więcej »

Urbanizacja

zarchiwizowano.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Urbanizacja · Zobacz więcej »

Urengoj

Urengoj (ros. Уренгой) – osiedle typu miejskiego w azjatyckiej części Rosji, we wchodzącym w skład tego państwa Jamalsko-Nienieckim Okręgu Autonomicznym, położonym w północno-zachodniej Syberii.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Urengoj · Zobacz więcej »

Uzbecka Socjalistyczna Republika Radziecka

Uzbecka Socjalistyczna Republika Radziecka, Uzbekistan – jedna z republik związkowych ZSRR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Uzbecka Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Uzbecy

Uzbecy – naród turecki, najliczniejszy z narodów zamieszkujących Azję ŚrodkowąObyczaje, języki, ludy świata.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Uzbecy · Zobacz więcej »

Uzbekistan

prezydent Uzbekistanu Islom Karimov na znaczku pocztowym z uzbeckimi dziećmi Centrum Taszkentu Taszkencie Taszkencie Samarkanda Fergana Jezioro Aralskie na granicy Uzbekistanu i Kazachstanu Uzbekistan (uzb. Oʻzbekiston, Republika Uzbekistanu – Oʻzbekiston Respublikasi) – państwo położone w Azji Środkowej, członek Wspólnoty Niepodległych Państw.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Uzbekistan · Zobacz więcej »

Walerian Kujbyszew

Walerian Władimirowicz Kujbyszew (ros. Валериа́н Влади́мирович Ку́йбышев, ur. w Omsku, zm. 25 stycznia 1935 w Moskwie) – polityk rosyjski, działacz partii bolszewickiej, wysoki urzędnik państwowy RFSRR i ZSRR.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Walerian Kujbyszew · Zobacz więcej »

Walerian Obolenski

Walerian Walerianowicz Obolenski, pseudonim partyjny N. Osinski, (ur. we wsi Byki (ujezd lgowski guberni kurskiej), zm. 1 września 1938 w miejscu egzekucji Kommunarka pod Moskwą) – rosyjski prawnik, polityk bolszewicki, zastępca członka Komitetu Centralnego RKP(b) (1921-22) i KC WKP(b) (1925-37), dyplomata ZSRR, kierownik różnych struktur zarządzania gospodarkąsowiecką.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Walerian Obolenski · Zobacz więcej »

Warfaryna

Warfaryna – organiczny związek chemiczny, pochodna kumaryny, będąca antagonistąwitaminy K. Jest używana w medycynie jako doustny środek przeciwzakrzepowy.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Warfaryna · Zobacz więcej »

Waszyngton

Waszyngton (często:, wymowa: //), Dystrykt Kolumbii (potocznie) – stolica Stanów Zjednoczonych, położona na północnym brzegu rzeki Potomak, stanowiąca terytorium federalne (nie znajduje się w granicach żadnego stanu).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Waszyngton · Zobacz więcej »

Władimir Majakowski

ROSTA autorstwa Włodzimierza Majakowskiego, wojna polsko-bolszewicka, maj 1920 Władimir Władimirowicz Majakowski (ur. w Baghdati, zm. 14 kwietnia 1930 w Moskwie) – rosyjski poeta i dramaturg, przedstawiciel kubofuturyzmu okresu rosyjskiego srebrnego wieku, współautor (z Dawidem Burlukiem, Wielimirem Chlebnikowem i Aleksiejem Kruczonychem) futurystycznych manifestów poetyckich (1910–1913).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Władimir Majakowski · Zobacz więcej »

Władimir Putin

Władimir Władimirowicz Putin,, wym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Władimir Putin · Zobacz więcej »

Władimir Wysocki

Władimir Siemionowicz Wysocki (ur. 25 stycznia 1938 w Moskwie, zm. 25 lipca 1980 tamże) – rosyjski pieśniarz, bard, poeta i aktor.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Władimir Wysocki · Zobacz więcej »

Władysław Gomułka

Władysław Gomułka, ps. „Wiesław”, „Ludwik”, „Feliks Duniak”Piotr Gontarczyk: Polska Partia Robotnicza.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Władysław Gomułka · Zobacz więcej »

Władywostok

Wyspę Rosyjskąz kontynentem nazywany jest wizytówkąmiasta Most nad Złotym Rogiem Władywostok (chiń. 海參崴, Hǎishēnwǎi) – miasto w Rosji, stolica Kraju Nadmorskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Władywostok · Zobacz więcej »

Władza ustawodawcza

Władza ustawodawcza, legislatywa, władza prawodawcza – element teorii podziału władz Johna Locke'a, a następnie Monteskiusza.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Władza ustawodawcza · Zobacz więcej »

Włochy

Zdjęcie satelitarne Włoch Włochy, Republika Włoska – państwo położone w Europie Południowej, głównie na Półwyspie Apenińskim, będące członkiem Unii Europejskiej oraz wielu organizacji, m.in.: ONZ, NATO, należące do grupy siedmiu najbardziej uprzemysłowionych i bogatych państw świata – G7.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Włochy · Zobacz więcej »

Włodzimierz Lenin

Włodzimierz Lenin, właśc.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Włodzimierz Lenin · Zobacz więcej »

Węgiel kamienny

Węgiel kamienny Uproszczony schemat fragmentu struktury chemicznej węgla kamiennego Węgiel kamienny – skała osadowa pochodzenia roślinnego, zawierająca 75−97% pierwiastka węgla, powstała głównie w karbonie (era paleozoiczna) ze szczątków roślinnych, które bez dostępu tlenu uległy uwęgleniu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Węgiel kamienny · Zobacz więcej »

Węgierska Republika Ludowa (1949–1989)

Węgierska Republika Ludowa (WRL) – nazwa państwa węgierskiego w latach 1949–1989.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Węgierska Republika Ludowa (1949–1989) · Zobacz więcej »

Węgry

Węgry (.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Węgry · Zobacz więcej »

Wiaczesław Mołotow

Wiaczesław Michajłowicz Mołotow (ros. Вячеслав Михайлович Молотов), właściwie Wiaczesław Michajłowicz Skriabin (ros. Вячеслав Михайлович Скрябин) (ur. w Kukarce w guberni wiackiej, zm. 8 listopada 1986 w Moskwie) – rosyjski działacz komunistyczny, polityk radziecki.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wiaczesław Mołotow · Zobacz więcej »

Wiedeń

Wiedeń (niem. Wien) – stolica i największe miasto w Austrii położone w północno-wschodniej części kraju, nad Dunajem oraz miasto statutarne tworzące jednocześnie odrębny kraj związkowy.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wiedeń · Zobacz więcej »

Wielki głód na Ukrainie

border.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wielki głód na Ukrainie · Zobacz więcej »

Wielki terror (ZSRR)

Kolektywizacja w ZSRR – wypędzana z domu rodzina Kolektywizacja – umierający z głodu koń, okolice Charkowa 1933 Ulica w Charkowie 1932 – przechodnie obojętnie mijajązmarłych z głodu ludzi Kolejka po chleb za dewizy Torgsin Charków 1932 OGPU jako „rewolucyjna błyskawica”. Sowiecki plakat propagandowy 1930 Wielki terror (również wielka czystka, jeżowszczyzna) – okres w historii ZSRR szczególnego nasilenia terroru policyjnego NKWD w latach 30.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wielki terror (ZSRR) · Zobacz więcej »

Wietkong

karabinem SKS (inscenizacja) Wietkong (ang. Vietcong) – nazwa stworzona przez południowowietnamskich polityków i przyjęta przez żołnierzy amerykańskich, a potem przez światowe media, na określenie partyzantów należących w czasie wojny wietnamskiej do Narodowego Frontu Wyzwolenia Wietnamu Południowego. Nie jest znana liczebność Wietkongu, ale w okresie swej największej aktywności, tj.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wietkong · Zobacz więcej »

Wietnam

Region Wietnamu Wietnam, Socjalistyczna Republika Wietnamu − państwo w Azji Południowo-Wschodniej, położone na Półwyspie Indochińskim i graniczące z ChińskąRepublikąLudową, Laosem i Kambodżą.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wietnam · Zobacz więcej »

Wiktor Sukiennicki

Wiktor Sukiennicki (ur. 25 lipca 1901 w Aleksocie, zm. 10 kwietnia 1983 w Stanford, USA) – polski prawnik, historyk, sowietolog, teoretyk prawa.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wiktor Sukiennicki · Zobacz więcej »

Wilno

Wilno (lit. Vilnius, biał. Вільня, Вільнюс, ros. Вильнюс, Вильна, łot. Viļņa, jid. ווילנע.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wilno · Zobacz więcej »

Winston Churchill

Winston Leonard Spencer Churchill (ur. 30 listopada 1874 w Blenheim Palace, zm. 24 stycznia 1965 w Londynie) – brytyjski polityk, mąż stanu, mówca, strateg, pisarz i historyk, malarz, dwukrotny premier Zjednoczonego Królestwa, laureat literackiej Nagrody Nobla, honorowy obywatel Stanów Zjednoczonych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Winston Churchill · Zobacz więcej »

Wołga

Rzeka Wołga w Twerze Wołga (mar. Jul, tat. Idel, łac. Rha) – rzeka w Rosji przeduralskiej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wołga · Zobacz więcej »

Wołodymyr Iwaszko

Wołodymyr Antonowicz Iwaszko (ros. Владимир Антонович Ивашко, ukr. Володимир Антонович Івашко) (ur. 28 października 1932 w Połtawie, zm. 13 listopada 1994 w Moskwie) – radziecki działacz partyjny i państwowy pochodzenia ukraińskiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wołodymyr Iwaszko · Zobacz więcej »

Wojna domowa w Grecji

Wojna domowa w Grecji (gr.) – walki prowadzone od grudnia 1944 roku do stycznia 1945 roku (pierwsza faza) oraz w latach 1946–1949 (druga faza) na terenie Grecji pomiędzy rządowymi siłami zbrojnymi, wspierającymi monarchę i prawicę, wspomaganymi militarnie i logistycznie przez WielkąBrytanię oraz Stany Zjednoczone, a komunistycznymi siłami DSE (gr. ΔΣΕ, Dimokratikos Stratos Ellados – Demokratyczne Wojsko GrecjiNazwę własnąDSE równie wiernie i trafnie przetłumaczyć można też jako „Republikańskie Wojsko Grecji”. W języku greckim pojęcia „republika” oraz „demokracja” wyrażane sątym samym słowem.Poza epizodami, DSE nie zawierało w swym składzie innych rodzajów wojsk, niż lądowe, toteż jego nazwa własna może też zostać prawidłowo przetłumaczona jako Demokratyczna Armia Grecji. Nie odnosi się to do formacji partyzanckiej ELAS, chociaż jej nazwa również zawiera greckie słowo „stratos”. W skład ELAS wchodziła bowiem również marynarka wojenna – ELAN), wywodzącymi się spośród części kombatantów lewicowego ruchu oporu EAM–ELAS (gr. ΕΑΜ – ΕΛΑΣ)Gr.: (ΕΑΜ) – dosłowne polskie tłumaczenie: Narodowy Wyzwoleńczy Front.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wojna domowa w Grecji · Zobacz więcej »

Wojna domowa w Rosji

Maksymalny zasięg wojsk antybolszewickich, 1918–1919 Organizmy polityczne na terenie Rosji na początku września 1918 Wojna domowa w Rosji – wojna domowa rozpoczęta po ustanowieniu przez bolszewików w wyniku zamachu stanu (rewolucja październikowa) komunistycznej władzy państwowej w Rosji.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wojna domowa w Rosji · Zobacz więcej »

Wojna kambodżańsko-wietnamska

Wojna kambodżańsko-wietnamska – konflikt zbrojny pomiędzy SocjalistycznąRepublikąWietnamu a DemokratycznąKampuczą, trwający między 30 kwietnia 1977 a styczniem 1979 roku, gdy w miejsce Demokratycznej Kampuczy utworzono prowietnamski rząd Ludowej Republiki Kampuczy.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wojna kambodżańsko-wietnamska · Zobacz więcej »

Wojna polsko-bolszewicka

Wojna polsko-bolszewicka (wojna polsko-sowiecka, wojna polsko-radziecka, wojna polsko-rosyjska 1919–1921) – wojna pomiędzy odrodzonąRzeczpospolitąPolską(II RP) a RosyjskąFederacyjnąSocjalistycznąRepublikąRadziecką(RFSRR), dążącądo podboju europejskich państw i przekształcenia ich w republiki sowieckie, zgodnie z ideologią, doktrynąpolitycznąi programem politycznym Rosyjskiej Partii Komunistycznej (bolszewików) (RKP(b)) i jej deklarowanymi celami politycznymi, określanymi jako „rewolucja z zewnątrz”.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wojna polsko-bolszewicka · Zobacz więcej »

Wojna pozycyjna

I wojny światowej Wojna pozycyjna – wojna, podczas której obie walczące strony zajmująsilnie umocnione pozycje (okopy, zasieki).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wojna pozycyjna · Zobacz więcej »

Wojna rosyjsko-ukraińska

Wojna rosyjsko-ukraińska – zbrojna agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę rozpoczęta w lutym 2014.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wojna rosyjsko-ukraińska · Zobacz więcej »

Wojna wietnamska

Wojna wietnamska (zwana też drugąwojnąindochińską, wojnąamerykańsko-wietnamską, amerykańskąinterwencjąw Wietnamie) – działania militarne na Półwyspie Indochińskim w latach 1955–1975.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wojna wietnamska · Zobacz więcej »

Wojna zimowa

Wojna zimowa (wojna sowiecko-fińska, wojna radziecko-fińska 1939–1940) – konflikt zbrojny między ZSRR a Finlandią, trwający od 30 listopada 1939 roku do 13 marca 1940 roku (105 dni).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wojna zimowa · Zobacz więcej »

Wojskowe Siły Powietrzne (ZSRR)

Wojskowe Siły Powietrzne (ros. Военно-воздушные силы, w alfabecie łacińskim Wojenno-wozdusznyje siły), często nazywane też w skrócie WWS (ros. ВВС) – jeden z rodzajów sił zbrojnych Związku Radzieckiego, stworzony z części Sił Powietrznych Rosji Carskiej w roku 1917.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wojskowe Siły Powietrzne (ZSRR) · Zobacz więcej »

Wolność prasy

Wolność prasy (wolność druku, wolność mediów) – jedna z podstawowych wolności obywatelskich, oznaczająca funkcjonowanie prasy i druku bez prawnych i politycznych restrykcji czy ingerencji cenzury.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wolność prasy · Zobacz więcej »

Wolny rynek

Wolny rynek – rodzaj rynku, na którym wymiana dóbr dokonuje się w wyniku dobrowolnie zawieranych transakcji pomiędzy kupującymi a sprzedającymi, przy dobrowolnie ustalonej przez nich cenie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wolny rynek · Zobacz więcej »

Wostok 1

Wostok 1 – pierwszy lot kosmiczny człowieka w kosmos w ramach programu Wostok.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wostok 1 · Zobacz więcej »

Wsiewołod Meyerhold

Wsiewołod Emilewicz Meyerhold, Mejerchold ros. Всеволод Эмильевич Мейерхольд (ur. w Penzie, zm. 2 lutego 1940 w Moskwie) – rosyjski reżyser, aktor teatralny, twórca nowatorskiego współczesnego teatru sowieckiego.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wsiewołod Meyerhold · Zobacz więcej »

Współczynnik urodzeń

Współczynniki urodzeń państw świata w roku 2017 Współczynnik urodzeń (współczynnik rodności) – w demografii niemianowany współczynnik określający liczbę urodzeń żywych na 1000 mieszkańców i rok.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Współczynnik urodzeń · Zobacz więcej »

Wspólnota Niepodległych Państw

porozumienia białowieskiego, 8 grudnia 1991 Wspólnota Niepodległych Państw, skrót WNP (trb. Sodrużestwo Niezawisimych Gosudarstw, SNG) – organizacja gospodarczo-polityczno-wojskowa, zrzeszająca większość byłych republik Związku Radzieckiego, utworzona na mocy porozumienia białowieskiego z 8 grudnia 1991 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wspólnota Niepodległych Państw · Zobacz więcej »

Wyścig zbrojeń

Wyścig zbrojeń – popularne określenie na wzajemne, dwustronne i spiralne (wzajemnie się rozkręcające) zbrojenia prowadzone przez wrogie sobie państwa, lub obozy polityczne z myśląo potencjalnym konflikcie zbrojnym.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wyścig zbrojeń · Zobacz więcej »

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1976 roku

Kolegium Elektorów Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1976 roku – czterdzieste ósme wybory prezydenckie w historii Stanów Zjednoczonych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1976 roku · Zobacz więcej »

Wydawnictwo podziemne

Polska podziemna ulotka informacyjna z okresu drugiej wojny światowej (1940) Wydawnictwa podziemne (bibuła, drugi obieg wydawniczy) – wydawnictwa wydawane w państwach, w których obowiązywała cenzura (PRL, ZSRR itp.). Były to publikacje bezdebitowe, czyli bez dopuszczenia do rozpowszechniania przez stosowny urząd (w Polsce do 1989 był to Główny Urząd Kontroli Publikacji i Widowisk), niejednokrotnie ignorujące prawo autorskie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wydawnictwo podziemne · Zobacz więcej »

Wyniszczenie przez pracę

KZ Sachsenhausen Wyniszczenie przez pracę – zasada stosowana w narodowo-socjalistycznym systemie pracy przymusowej w niemieckich obozach koncentracyjnych i obozach pracy w czasie II wojny światowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Wyniszczenie przez pracę · Zobacz więcej »

XIX Zjazd WKP(b)

XIX Zjazd Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) obradował od 5 do 14 października 1952 r. w Moskwie.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i XIX Zjazd WKP(b) · Zobacz więcej »

XX Zjazd KPZR

XX Zjazd Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego – pierwszy zjazd partii po śmierci Stalina, który odbył się w dniach 14–25 lutego 1956 roku.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i XX Zjazd KPZR · Zobacz więcej »

Zakaukaska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka

Znaczek republiki z 1923 Zakaukaska FSRR w 1928 roku Zakaukaska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka (ros. Закавказская Советская Федеративная Социалистическая Республика) – republika federacyjna ZSRR istniejąca w latach 1922–1936.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Zakaukaska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka · Zobacz więcej »

Zamach stanu

Zamach stanu, także: przewrót, pucz – niezgodne z porządkiem konstytucyjnym, często z użyciem siły (zbrojny zamach stanu), przejęcie władzy politycznej w państwie przez jednostkę lub grupę osób.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Zamach stanu · Zobacz więcej »

Zamieszki

1 maja 1891 r. Zamieszki – spontaniczne, niezorganizowane, zwykle połączone z aktami przemocy fizycznej wystąpienie określonej grupy społecznej, wywołane poczuciem niezadowolenia z istniejącej sytuacji politycznej, ekonomicznej lub społecznej, skierowane przeciw strukturom sprawującym władzę, na mocy obowiązującego prawa.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Zamieszki · Zobacz więcej »

Zbrodnia katyńska

Pomnik i ołtarz w Katyniu Zbrodnia katyńska – zbrodnia posiadająca zgodnie z uchwałąSejmu RP znamiona ludobójstwa, kwalifikowana jako zbrodnia wojenna, zbrodnia przeciwko ludzkości, zbrodnia przeciwko pokojowi i zbrodnia komunistyczna, popełniona przez NKWD przez rozstrzelanie wiosną1940 roku co najmniej 21 768 obywateli Polski (w tym ponad 10 tys. oficerów Wojska Polskiego i Policji Państwowej), na mocy decyzji najwyższych władz ZSRR zawartej w tajnej uchwale Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku (tzw. „decyzja katyńska”).

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Zbrodnia katyńska · Zobacz więcej »

Zdradzona rewolucja

"Zdradzona rewolucja" Zdradzona rewolucja – książka Lwa Trockiego z 1937, krytyczna analiza rozwoju gospodarczego i społecznego ZSRR po dojściu do władzy Stalina.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Zdradzona rewolucja · Zobacz więcej »

Zimna wojna

państwa niezaangażowane Chiny i ich sojusznicy Niebieskie krzyżyki – partyzantki antykomunistyczne Czerwone krzyżyki – partyzantki prokomunistyczne Zielone krzyżyki – inne konflikty Porównanie arsenałów broni nuklearnej USA i Związku Radzieckiego, widoczna wyraźna przewaga radziecka od lat 80. Zimna wojna – trwający w latach 1947–1991 stan napięcia oraz rywalizacji ideologicznej, politycznej, wojskowej, gospodarczej pomiędzy blokiem wschodnim, czyli ZSRR i jego państwami satelickimi skupionymi od 1955 roku w Układzie Warszawskim i państwami pozaeuropejskimi sprzymierzonymi z ZSRR, a blokiem zachodnim, czyli państwami niekomunistycznymi skupionymi od 1949 roku w NATO i równoległych paktach obronnych (SEATO, CENTO) pod przywództwem Stanów Zjednoczonych.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Zimna wojna · Zobacz więcej »

Związek Komunistów Jugosławii

Związek Komunistów Jugosławii (ZKJ), Savez Komunista Jugoslavije (SKJ) (w 1919 Socjalistyczna Partia Robotnicza Jugosławii (SPRJ), Socijalistička Radnička Partija Jugoslavije (SRPJ), w latach 1919-1952 Komunistyczna Partia Jugosławii(KPJ), Komunistička Partija Jugoslavije (KPJ)) – partia polityczna istniejąca w latach 1919–1990, sprawująca władzę w Jugosławii w latach 1945–1990.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Związek Komunistów Jugosławii · Zobacz więcej »

Związek Rosji i Białorusi

Państwo Związkowe Rosji i Białorusi (Sajuznaja dziaržava;, Sojuznoje gosudarstwo Rossii i Biełarusi), określane zwykle jako Związek Białorusi i Rosji (ZBiR) lub Związek Rosji i Białorusi (ZRiB) – organizacja składająca się z dwóch państw: Rosji i Białorusi, mająca na celu doprowadzenie w przyszłości do integracji gospodarczej i walutowej tych dwóch państw.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i Związek Rosji i Białorusi · Zobacz więcej »

(2446) Lunacharsky

(2446) Lunacharsky – planetoida z pasa głównego asteroid okrążająca Słońce w ciągu 3 lat i 225 dni w średniej odległości 2,36 au.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i (2446) Lunacharsky · Zobacz więcej »

.su

.su – domena internetowa przypisana do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i .su · Zobacz więcej »

122 Dywizja Piechoty (III Rzesza)

122 Dywizja Piechoty – niemiecka dywizja z czasów II wojny światowej, sformowana na mocy rozkazu z 7 października 1940, w 11.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i 122 Dywizja Piechoty (III Rzesza) · Zobacz więcej »

23 Dywizja Pancerna (ZSRR)

23 Dywizja Pancerna (ros. 23-я танковая дивизия) – radziecka dywizja pancerna z okresu II wojny światowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i 23 Dywizja Pancerna (ZSRR) · Zobacz więcej »

25 Dywizja Strzelecka (ZSRR)

25 Dywizja Strzelecka "Czapajewska" – związek taktyczny piechoty Armii Czerwonej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i 25 Dywizja Strzelecka (ZSRR) · Zobacz więcej »

42 Armia (ZSRR)

42 Armia – związek operacyjny Armii Czerwonej w czasie II wojny światowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i 42 Armia (ZSRR) · Zobacz więcej »

48 Dywizja Strzelecka (ZSRR)

48 Dywizja Strzelecka – związek taktyczny piechoty Armii Czerwonej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i 48 Dywizja Strzelecka (ZSRR) · Zobacz więcej »

55 Armia (ZSRR)

55 Armia – związek operacyjny Armii Czerwonej w czasie II wojny światowej, walczyła głównie w obronie Leningradu.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i 55 Armia (ZSRR) · Zobacz więcej »

58 Dywizja Piechoty (III Rzesza)

58 Dywizja Piechoty – niemiecka dywizja z czasów II wojny światowej, sformowana na mocy rozkazu z 26 sierpnia 1939, w 2.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i 58 Dywizja Piechoty (III Rzesza) · Zobacz więcej »

67 Dywizja Strzelecka (ZSRR)

67 Dywizja Strzelecka – związek taktyczny piechoty Armii Czerwonej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i 67 Dywizja Strzelecka (ZSRR) · Zobacz więcej »

8 Armia (ZSRR)

Żołnierze Armii Czerwonej w okopach 8 Armia – związek operacyjny Armii Czerwonej z czasów II wojny światowej.

Nowy!!: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich i 8 Armia (ZSRR) · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

SUN, ZSRR, ZSRS, Związek Radziecki, Związek Socjalistycznych Republik Rad, Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich, Związek Socjalistycznych Sowieckich Republik, Związek Sowiecki, СССР.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »