Spis treści
27 kontakty: Astronomische Nachrichten, Błękitny karzeł, Biały karzeł, Ciąg główny, Czarna dziura, Ejnar Hertzsprung, Ewolucja gwiazd, Fotosfera, Gromada gwiazd, Gromada otwarta, Gwiazda, Gwiazda neutronowa, Hel (pierwiastek), Henry Norris Russell, Jasność (astronomia), Jasny olbrzym, LBV 1806-20, Nadolbrzym, Olbrzym (gwiazda), Podkarzeł, Podolbrzym, Populacje gwiazdowe, Reakcja termojądrowa, Supernowa, Typ widmowy, Układ okresowy pierwiastków, Wodór.
Astronomische Nachrichten
Astronomische Nachrichten – niemieckie czasopismo naukowe poświęcone astronomii.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Astronomische Nachrichten
Błękitny karzeł
Błękitny karzeł – hipotetyczna gwiazda powstała z czerwonego karła, kiedy ten wyczerpie większość paliwa wodorowego.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Błękitny karzeł
Biały karzeł
Biały karzeł – niewielki (rzędu rozmiarów Ziemi) obiekt astronomiczny składający się ze zdegenerowanej materii, emitujący m.in.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Biały karzeł
Ciąg główny
typem widmowym dla gwiazd ciągu głównego. Zmiany barwy od czerwieni ku błękitowi (od lewej do prawej) związane sąze wzrostem temperatury fotosfery. Ciąg główny – pas przebiegający wzdłuż krzywej na diagramie Hertzsprunga-Russella, w którym zgrupowana jest większość gwiazd z okolic Słońca.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Ciąg główny
Czarna dziura
Teleskopem Horyzontu Zdarzeń. naszej galaktyki - obraz z Teleskopu Horyzontu Zdarzeń Drogi Mlecznej. Czarna dziura – obszar czasoprzestrzeni, którego z uwagi na wpływ grawitacji, nic – łącznie ze światłem i informacją– nie może opuścić.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Czarna dziura
Ejnar Hertzsprung
Ejnar Hertzsprung (ur. 8 października 1873 we Frederiksbergu, zm. 21 października 1967 w Roskilde) – duński chemik i astronom, który sklasyfikował typy gwiazd, wiążąc ich barwę z jasnościąabsolutną.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Ejnar Hertzsprung
Ewolucja gwiazd
Wielkim Obłoku Magellana. Ewolucja gwiazdy – sekwencje zmian, które gwiazda przechodzi podczas całego swojego życia, zwykle w ciągu milionów, miliardów lat, emitując przy tym promieniowanie.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Ewolucja gwiazd
Fotosfera
Fotosfera – widzialna, powierzchniowa warstwa gwiazdy (np. Słońca), emitująca na zewnątrz gwiazdy fale elektromagnetyczne w postaci światła widzialnego.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Fotosfera
Gromada gwiazd
M69 Gromada gwiazd – zgrupowanie gwiazd związanych wspólnym pochodzeniem, tzn.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Gromada gwiazd
Gromada otwarta
Gromada otwarta – grupa nawet do kilku tysięcy luźno połączonych grawitacjągwiazd (w odróżnieniu od gromad kulistych, które sąciasno skupione), powstałych z jednego olbrzymiego obłoku molekularnego.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Gromada otwarta
Gwiazda
ultrafiolecie Drogi Mlecznej. Gwiazda – kuliste ciało niebieskie, stanowiące skupisko powiązanej grawitacyjnie materii.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Gwiazda
Gwiazda neutronowa
Mgławicy Kraba Gwiazda neutronowa – gwiazda zdegenerowana powstała w wyniku ewolucji gwiazd o dużych masach (ok. 8–10 mas Słońca).
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Gwiazda neutronowa
Hel (pierwiastek)
Hel (He) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 2, z grupy helowców (gazów szlachetnych) w układzie okresowym.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Hel (pierwiastek)
Henry Norris Russell
Henry Norris Russell Henry Norris Russell (ur. 25 października 1877 w Oyster Bay w stanie Nowy Jork, zm. 18 lutego 1957 w Princeton) – astronom amerykański, który nie znając prac Ejnara Hertzsprunga, ogłosił w grudniu 1913, a rok później opublikował wykresy będące podstawądla dzisiejszych wersji diagramu Hertzsprunga-Russella.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Henry Norris Russell
Jasność (astronomia)
Jasność, dzielność promieniowania, moc promieniowania (ang. luminosity) – stosowana w astronomii wielkość fizyczna określająca ilość energii, którąciało emituje w jednostce czasu.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Jasność (astronomia)
Jasny olbrzym
Jasny olbrzym – gwiazda posiadająca II klasę jasności.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Jasny olbrzym
LBV 1806-20
LBV 1806-20 – gwiazda zmienna znajdująca się w odległości około 38 700 lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Strzelca.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i LBV 1806-20
Nadolbrzym
Nadolbrzym – rodzaj gwiazdy o skrajnie wielkiej masie i rozmiarach: od około 10 do 50 mas Słońca i promieniu dochodzącym nawet do ponad 1500 promieni Słońca.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Nadolbrzym
Olbrzym (gwiazda)
Budowa wewnętrzna gwiazd typu Słońca i czerwonych olbrzymów (właściwąskalę rozmiarów ukazuje wstawka w prawym dolnym rogu). Olbrzym – krótkotrwałe stadium ewolucji gwiazdy mającej średniąmasę.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Olbrzym (gwiazda)
Podkarzeł
Podkarły – gwiazdy należące do VI klasy jasności.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Podkarzeł
Podolbrzym
Podolbrzymy – gwiazdy jaśniejsze od gwiazd z ciągu głównego, ale nie tak jasne jak prawdziwe olbrzymy.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Podolbrzym
Populacje gwiazdowe
Idea populacji gwiazdowych powstała, gdy odpowiednio dobra zdolność rozdzielcza obserwacji galaktyki M31 pozwoliła Walterowi Baademu w 1944 roku na wyróżnienie w tej galaktyce dwóch odrębnych populacji gwiazd.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Populacje gwiazdowe
Reakcja termojądrowa
helu-4, neutronu i energii energii kinetycznej cząstek alfa Reakcja termojądrowa, synteza jądrowa lub fuzja jądrowa – zjawisko polegające na złączeniu się dwóch lżejszych jąder w jedno cięższe.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Reakcja termojądrowa
Supernowa
Mgławica pozostała po „Gwieździe Keplera”, SN 1604 Supernowa w NGC 6946 Supernowa – termin określający kilka rodzajów kosmicznych eksplozji powodujących powstanie na niebie niezwykle jasnego obiektu, który już po kilku tygodniach lub miesiącach staje się niemal niewidoczny.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Supernowa
Typ widmowy
Zmiany rozmiarów gwiazd i barw ich fotosfer wraz z typem widmowym dla gwiazd ciągu głównego. Zmiany barwy od czerwieni ku błękitowi (od lewej do prawej) związane sąze wzrostem temperatury fotosfery. Zobacz temperatura barwowa Typ widmowy – klasyfikacja gwiazd oparta na widmie światła wysyłanego przez gwiazdę.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Typ widmowy
Układ okresowy pierwiastków
Układ okresowy pierwiastków (potocznie: tablica Mendelejewa) – zestawienie w postaci tabeli wszystkich pierwiastków chemicznych, uporządkowanych według ich rosnącej liczby atomowej, grupujące pierwiastki według ich cyklicznie powtarzających się podobieństw właściwości, zgodnie z prawem okresowości Dmitrija Mendelejewa.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Układ okresowy pierwiastków
Wodór
Wodór (H) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 1, niemetal z bloku s układu okresowego.
Zobaczyć Diagram Hertzsprunga-Russella i Wodór
Znany jako Diagram H-R, Diagram HR, Wykres H-R, Wykres HR, Wykres Herztsprunga-Russella.