43 kontakty: Aetozaury, Anapsydy, Archozauromorfy, Archozaury, Areoscelidy, Avicephala, Choristodera, Crurotarsi, Czaszka, Dinozaury, Doły skroniowe, Eolacertilia, Fitozaury, Gady, Gromada (biologia), Henry Fairfield Osborn, Ichthyopterygia, Język grecki, Karbon, Kręgowce, Krokodylomorfy, Lepidozauromorfy, Lepidozaury, Mezozoik, Ornithodira, Owodniowce, Petrolakozaur, Prolacertiformes, Ptaki, Pterozaury, Rauizuchy, Rynchozaury, Strunowce, Synapsydy, Szczęka, Takson monofiletyczny, Teropody, Thalattosauria, Trilofozaury, Węże, Younginiformes, Zauropsydy, Zauropterygi.
Aetozaury
Aetozaury (Aetosauria – od aetos – orzeł i sauros – jaszczur) – takson gadów (rząd Aetosauria, rodzina Stagonolepididae, syn. Aetosauridae) o wyglądzie przypominającym współczesne pancerniki i późniejsze od nich ankylozaury.
Nowy!!: Diapsydy i Aetozaury · Zobacz więcej »
Anapsydy
Anapsydy (Anapsida) – podgromada zauropsydów o prymitywnej budowie, siostrzana do kladu Eureptilia, obejmującego diapsydy oraz rodziny Captorhinidae i Protorothyrididae.
Nowy!!: Diapsydy i Anapsydy · Zobacz więcej »
Archozauromorfy
żółwi) Archozauromorfy (Archosauromorpha) – infragromada gadów z podgromady Diapsida.
Nowy!!: Diapsydy i Archozauromorfy · Zobacz więcej »
Archozaury
Archozaury, gady naczelne (Archosauria – z gr. archos – władca + sauros – jaszczur) – takson diapsydalnych gadów obejmujący zaawansowane ewolucyjnie rzędy gadów.
Nowy!!: Diapsydy i Archozaury · Zobacz więcej »
Areoscelidy
Areoscelidy (Araeoscelidia syn. Araeoscelida) – rząd wymarłych gadów (diapsydy), kształtem przypominających jaszczurki.
Nowy!!: Diapsydy i Areoscelidy · Zobacz więcej »
Avicephala
Avicephala – grupa wymarłych gadów z podgromady Diapsida, żyjących w późnym permie i triasie.
Nowy!!: Diapsydy i Avicephala · Zobacz więcej »
Choristodera
Choristodera – rząd wodnych gadów.
Nowy!!: Diapsydy i Choristodera · Zobacz więcej »
Crurotarsi
Crurotarsi (z łac. crus – goleń, podudzie, oraz tarsus – stęp) – grupa archozauromorfów z kladu Archosauriformes obejmująca krokodylomorfy (w tym dzisiejsze krokodyle), rauizuchy, aetozaury, rodzinę Ornithosuchidae i fitozaury (a być może również grupę Avemetatarsalia, do której należąm.in. ptaki – patrz niżej).
Nowy!!: Diapsydy i Crurotarsi · Zobacz więcej »
Czaszka
Czaszka – struktura kostna lub chrzęstna, która służy jako szkielet głowy kręgowców.
Nowy!!: Diapsydy i Czaszka · Zobacz więcej »
Dinozaury
Dinozaury (Dinosauria) – zróżnicowany klad zauropsydów.
Nowy!!: Diapsydy i Dinozaury · Zobacz więcej »
Doły skroniowe
Doły skroniowe – wycięcia w kostnej czaszce kręgowców, dzięki którym w biegu ewolucji mięśnie żujące mogły zostać przeniesione z wnętrza na zewnątrz czaszki.
Nowy!!: Diapsydy i Doły skroniowe · Zobacz więcej »
Eolacertilia
Eolacertilia – wymarły klad zauropsydów istniejący już w permie (270–250 mln lat) i przetrwały do triasu.
Nowy!!: Diapsydy i Eolacertilia · Zobacz więcej »
Fitozaury
''Angistorhinus'' Fitozaury (Phytosauria, syn. Parasuchia) – rząd archozaurów z kladu Crurotarsi o budowie pokrojowo przypominającej krokodyle.
Nowy!!: Diapsydy i Fitozaury · Zobacz więcej »
Gady
Gady (Reptilia, od łac. repto – czołgać się) – parafiletyczna grupa zmiennocieplnych owodniowców.
Nowy!!: Diapsydy i Gady · Zobacz więcej »
Gromada (biologia)
gatunek Gromada (w botanice divisio, w zoologii classis) – nazwa stosowana na określenie dwóch różnych rangąkategorii systematycznych.
Nowy!!: Diapsydy i Gromada (biologia) · Zobacz więcej »
Henry Fairfield Osborn
Henry Fairfield Osborn (ur. 8 sierpnia 1857 w Fairfield w stanie Connecticut, zm. 6 listopada 1935) – amerykański geolog oraz paleontolog, odkrywca tyranozaura i welociraptora.
Nowy!!: Diapsydy i Henry Fairfield Osborn · Zobacz więcej »
Ichthyopterygia
Ichthyopterygia ("rybie płetwy") – określenie wprowadzone przez Richarda Owena w 1840 dla oznaczenia jurajskich ichtiozaurów, które już były znane w tamtym czasie.
Nowy!!: Diapsydy i Ichthyopterygia · Zobacz więcej »
Język grecki
Wyraz „Grecja” napisany po nowogrecku Wyraz „Cypr” napisany po nowogrecku Język grecki, greka (Hellenikè glõtta; nowogr. ελληνική γλώσσα, ellinikí glóssa lub ελληνικά, elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego.
Nowy!!: Diapsydy i Język grecki · Zobacz więcej »
Karbon
Mapa przedstawiająca ułożenie lądów około 330 mln lat temu Karbon.
Nowy!!: Diapsydy i Karbon · Zobacz więcej »
Kręgowce
Kręgowce (Vertebrata, od łac. vertebra – kręg) – najliczniejszy podtyp strunowców (Chordata), mocno zróżnicowany morfologicznie; obejmujący kręgouste, ryby, płazy, gady, ptaki i ssaki.
Nowy!!: Diapsydy i Kręgowce · Zobacz więcej »
Krokodylomorfy
Krokodylomorfy (Crocodylomorpha) – grupa archozaurów (Archosauria) z kladu Crurotarsi obejmująca krokodyle i wymarłe formy pokrewne.
Nowy!!: Diapsydy i Krokodylomorfy · Zobacz więcej »
Lepidozauromorfy
Lepidozauromorfy (Lepidosauromorpha) – infragromada gadów z podgromady Diapsida.
Nowy!!: Diapsydy i Lepidozauromorfy · Zobacz więcej »
Lepidozaury
Lepidozaury (Lepidosauria) – klad diapsydów obejmujący ponad 7000 współczesnych gatunków należących do dwóch głównych grup – sfenodontów i łuskonośnych.
Nowy!!: Diapsydy i Lepidozaury · Zobacz więcej »
Mezozoik
Era mezozoiczna, mezozoik – era, która rozpoczęła się od wielkiego wymierania pod koniec permu, a skończyła zagładąwielkich gadów, pod koniec kredy (patrz tabelka), znanego jako wymieranie kredowe.
Nowy!!: Diapsydy i Mezozoik · Zobacz więcej »
Ornithodira
Ornithodira – klad archozaurów (Archosauria) obejmujący m.in.
Nowy!!: Diapsydy i Ornithodira · Zobacz więcej »
Owodniowce
Owodniowce (Amniota) – klad obejmujący kręgowce, mające zdolność rozwoju zarodkowego na lądzie (gady, ptaki i ssaki).
Nowy!!: Diapsydy i Owodniowce · Zobacz więcej »
Petrolakozaur
Petrolakozaur (Petrolacosaurus) – gad należący do najwcześniejszych diapsydów w historii Ziemi.
Nowy!!: Diapsydy i Petrolakozaur · Zobacz więcej »
Prolacertiformes
Prolacertiformes (nazywane też protorozaurami - Protorosauria) – rząd diapsydów żyjących w permie i triasie.
Nowy!!: Diapsydy i Prolacertiformes · Zobacz więcej »
Ptaki
Ptaki (Aves) – gromada stałocieplnych zwierząt z podtypu kręgowców.
Nowy!!: Diapsydy i Ptaki · Zobacz więcej »
Pterozaury
Pterozaury, gady latające (Pterosauria, z gr. pteron – skrzydło + sauros – jaszczur) – rząd latających archozauromorfów, prawdopodobnie archozaurów (gadów naczelnych), żyjących od późnego triasu do końca kredy (230 do 65,5 mln lat temu).
Nowy!!: Diapsydy i Pterozaury · Zobacz więcej »
Rauizuchy
Rauizuchy (Rauisuchia – „krokodyle Raua”, nazwane na cześć dr. Wilhelma Rau) – grupa drapieżnych archozaurów z kladu Crurotarsi sensu Sereno, 2005 (obejmującego krokodyle i archozaury bliżej spokrewnione z nimi niż z ptakami).
Nowy!!: Diapsydy i Rauizuchy · Zobacz więcej »
Rynchozaury
Rynchozaury (Rhynchosauria) – rząd niewielkich archozauromorfów, obejmujący jednąrodzinę (Rhynchosauridae) i kilka form bazalnych.
Nowy!!: Diapsydy i Rynchozaury · Zobacz więcej »
Strunowce
Strunowce (Chordata, od gr. i łac. chorda – struna) – zwierzęta dwubocznie symetryczne, wtórouste, które na jednym z etapów rozwoju osobniczego mająnastępujące sześć charakterystycznych cech budowy.
Nowy!!: Diapsydy i Strunowce · Zobacz więcej »
Synapsydy
Czaszka synapsydalna Synapsydy (Synapsida, z – ‘razem’ + – ‘łuk’), dawniej określane jako gady ssakokształtne – grupa owodniowców powstałych w pensylwanie (ok. 318–299 mln lat temu) pod koniec karbonu; dominująca grupa kręgowców lądowych w permie i na początku triasu.
Nowy!!: Diapsydy i Synapsydy · Zobacz więcej »
Szczęka
thumb thumb Szczęka (łac. maxilla) albo kość szczękowa (łac. os maxillare) – kość parzysta, stanowiąca zasadniczączęść składowątwarzoczaszki.
Nowy!!: Diapsydy i Szczęka · Zobacz więcej »
Takson monofiletyczny
Przykład graficznej prezentacji taksonu monofiletycznego. Cała grupa zaznaczona kolorem ma wspólnego przodka. Takson monofiletyczny – takson, który obejmuje wszystkich potomków ostatniego wspólnego przodka, znanego lub hipotetycznego.
Nowy!!: Diapsydy i Takson monofiletyczny · Zobacz więcej »
Teropody
Model szkieletu giganotozaura, Australian Museum, Sydney Rekonstrukcja rahonawisa Porównanie rozmiarów wielkich teropodów Ślad teropoda Teropody (Theropoda) – podrząd dinozaurów z rzędu dinozaurów gadziomiednicznych (Saurischia); nazwa theropod oznacza stopa bestii.
Nowy!!: Diapsydy i Teropody · Zobacz więcej »
Thalattosauria
Thalattosauria - klad diapsydów żyjących w triasie.
Nowy!!: Diapsydy i Thalattosauria · Zobacz więcej »
Trilofozaury
Trilofozaury (Trilophosauria) – rząd triasowych archozauromorfów.
Nowy!!: Diapsydy i Trilofozaury · Zobacz więcej »
Węże
Żmija zygzakowata – jeden z gatunków węży występujących w Polsce Węże (Serpentes) – podrząd gadów z rzędu łuskonośnych.
Nowy!!: Diapsydy i Węże · Zobacz więcej »
Younginiformes
Younginiformes – grupa gadów z podrgromady diapsydów.
Nowy!!: Diapsydy i Younginiformes · Zobacz więcej »
Zauropsydy
Zauropsydy (Sauropsida) – jeden z dwóch głównych kladów owodniowców (obok synapsydów), który rozdzielił się na dwie główne linie ewolucyjne: anapsydy, charakteryzujące się czaszkąpozbawionąotworów skroniowych, oraz diapsydy, w których czaszce rozwinęły się dwie pary otworów skroniowych (po dwa – górny i dolny – za każdym okiem), przez które przewleczone sąsilne mięśnie szczęk.
Nowy!!: Diapsydy i Zauropsydy · Zobacz więcej »
Zauropterygi
Zauropterygi, płetwojaszczury (Sauropterygia) – nadrząd wymarłych gadów morskich, do których zaliczamy: plezjozaury, notozaury i być może plakodonty (klasyfikacja jest niepewna).
Nowy!!: Diapsydy i Zauropterygi · Zobacz więcej »