70 kontakty: Astronom, Atom, Cefeida, Charles Messier, Ciało (fizyka), Ciało niebieskie, Ciemna energia, Ciemna materia, Długość fali, Droga Mleczna, Edwin Hubble, Efekt Dopplera, Galaktyka Andromedy, Galaktyka eliptyczna, Galaktyka karłowata, Galaktyka nieregularna, Galaktyka Panna A, Galaktyka satelitarna, Galaktyka soczewkowata, Galaktyka spiralna, Galaktyka spiralna bez poprzeczki, Galaktyka spiralna z poprzeczką, Galileusz, Gęstość, Grawitacja, Gromada galaktyk, Gromada kulista, Grupa galaktyk, Grupa Lokalna Galaktyk, Gwiazda, Gwiazdozbiór Kruka, Halo galaktyczne, Harlow Shapley, HD1, Hendrik Christoffel van de Hulst, IC 1101, Immanuel Kant, Jacobus Kapteyn, Jądro galaktyki, Język grecki, Klasyfikacja galaktyk Hubble’a, Lista najodleglejszych galaktyk, Masa (fizyka), Masa Słońca, Mgławica, Mikrofale, NGC 4038, NGC 4039, NGC 4676, Ośrodek międzygalaktyczny, ..., Ośrodek międzygwiazdowy, Parsek, Próżnia, Prędkość kątowa, Przemiana fizyczna, Przyspieszenie grawitacyjne, Rok świetlny, Słońce, Science, Spirala logarytmiczna, Stała grawitacji, Supergromada, Supergromada Lokalna, Supermasywna czarna dziura, Teleskop, Thomas Wright (astronom), Układ Słoneczny, Wielkość gwiazdowa, William Herschel, Wodór. Rozwiń indeks (20 jeszcze) »
Astronom
Astronom, ilustracja z książki Astronom lub astrofizyk – naukowiec, którego obszarem badań jest astronomia lub astrofizyka.
Nowy!!: Galaktyka i Astronom · Zobacz więcej »
Atom
fm – ok. 100 000 razy mniej od rozmiarów chmury elektronowej. Atom – podstawowy składnik materii.
Nowy!!: Galaktyka i Atom · Zobacz więcej »
Cefeida
Cefeidy (zwane też gwiazdami typu δ Cephei lub cefeidami klasycznymi od nazwy gwiazdozbioru Cefeusza) – gwiazdy zmienne pulsujące, olbrzymy.
Nowy!!: Galaktyka i Cefeida · Zobacz więcej »
Charles Messier
Charles Messier (ur. 26 czerwca 1730 w Badonviller, zm. 12 kwietnia 1817 w Paryżu) – astronom francuski, poszukiwacz komet, pierwszy, który stworzył systematyczny katalog obiektów mgławicowych i gromad gwiazd (tzw. Katalog Messiera).
Nowy!!: Galaktyka i Charles Messier · Zobacz więcej »
Ciało (fizyka)
Ciało (ciało fizyczne) – termin z zakresu fizyki i innych dziedzin nauki, oznaczający zbiór cząstek o niezerowej masie spoczynkowej, traktowany jest jako całość.
Nowy!!: Galaktyka i Ciało (fizyka) · Zobacz więcej »
Ciało niebieskie
Ciało niebieskie – każdy naturalny obiekt fizyczny oraz układ powiązanych ze sobąobiektów lub ich struktur, występujący w przestrzeni kosmicznej poza granicąatmosfery ziemskiej.
Nowy!!: Galaktyka i Ciało niebieskie · Zobacz więcej »
Ciemna energia
międzygalaktyczny gaz oraz gwiazdy Ciemna energia (ang. dark energy) – hipotetyczna forma energii, która wypełnia całąprzestrzeń i wywiera na niąujemne ciśnienie, przyspieszając tempo rozszerzania się Wszechświata.
Nowy!!: Galaktyka i Ciemna energia · Zobacz więcej »
Ciemna materia
międzygalaktyczny gaz oraz gwiazdy Ciemna materia (ang. dark matter) – hipotetyczna materia nieemitująca i nieodbijająca promieniowania elektromagnetycznego.
Nowy!!: Galaktyka i Ciemna materia · Zobacz więcej »
Długość fali
fali sinusoidalnej (wykres dla danej chwili; oś pozioma to odległość) Długość fali – najmniejsza odległość między dwoma punktami o tej samej fazie drgań (czyli między dwoma powtarzającymi się fragmentami fali).
Nowy!!: Galaktyka i Długość fali · Zobacz więcej »
Droga Mleczna
Droga Mleczna – galaktyka spiralna z poprzeczką, w której znajduje się m.in.
Nowy!!: Galaktyka i Droga Mleczna · Zobacz więcej »
Edwin Hubble
Edwin Powell Hubble (ur. 20 listopada 1889 w Marshfield w Missouri, zm. 28 września 1953 w San Marino w Kalifornii) – amerykański astronom, który jako pierwszy udowodnił, że tzw.
Nowy!!: Galaktyka i Edwin Hubble · Zobacz więcej »
Efekt Dopplera
Źródło fal poruszające się w lewo. Długość fali jest mniejsza po lewej, a większa po prawej od źródła Efekt Dopplera – zjawisko fizyczne występujące dla fal, polegające na powstawaniu różnicy częstotliwości fali wysyłanej przez jej źródło oraz częstotliwości fali rejestrowanej przez obserwatora, który porusza się względem tego źródła.
Nowy!!: Galaktyka i Efekt Dopplera · Zobacz więcej »
Galaktyka Andromedy
Galaktyka Andromedy (zwana również Messier 31, M31 lub NGC 224, a wcześniej także WielkąMgławicąw AndromedzieOkreślenie Mgławica Andromedy pochodzi z czasów, gdy nie znano natury Galaktyki Andromedy.) – galaktyka spiralna, leżąca około 2,52 miliona lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Andromedy.
Nowy!!: Galaktyka i Galaktyka Andromedy · Zobacz więcej »
Galaktyka eliptyczna
Galaktyka eliptyczna Messier 60 (NGC 4649) typ E2. Galaktyka eliptyczna – galaktyka o regularnym kulistym lub elipsoidalnym kształcie i gładkiej strukturze.
Nowy!!: Galaktyka i Galaktyka eliptyczna · Zobacz więcej »
Galaktyka karłowata
HST) Galaktyka karłowata – mała galaktyka zawierająca, zazwyczaj, od miliona do kilku miliardów gwiazd.
Nowy!!: Galaktyka i Galaktyka karłowata · Zobacz więcej »
Galaktyka nieregularna
Galaktyka nieregularna NGC 1427A w gwiazdozbiorze Erydana Galaktyki nieregularne (Irr – od) – galaktyki, które nie mająokreślonego symetrycznego kształtu.
Nowy!!: Galaktyka i Galaktyka nieregularna · Zobacz więcej »
Galaktyka Panna A
Panna A (znana również jako Messier 87, M87 lub NGC 4486) – wielka galaktyka eliptyczna znajdująca się w gwiazdozbiorze Panny w odległości około 53 milionów lat świetlnych od Ziemi.
Nowy!!: Galaktyka i Galaktyka Panna A · Zobacz więcej »
Galaktyka satelitarna
Galaktyki satelitarne Drogi Mlecznej M110 Galaktyka satelitarna, galaktyka satelicka – galaktyka krążąca wokół innej, większej galaktyki.
Nowy!!: Galaktyka i Galaktyka satelitarna · Zobacz więcej »
Galaktyka soczewkowata
gwiazdozbiorze Smoka ESO) Galaktyka soczewkowata – galaktyka w kształcie soczewki.
Nowy!!: Galaktyka i Galaktyka soczewkowata · Zobacz więcej »
Galaktyka spiralna
Galaktyka spiralna NGC 3370 Zdjęcie wykonane przez teleskop Hubble’a Zdeformowana galaktyka spiralna ESO 510-G13 Galaktyka spiralna – typ galaktyk, wyróżniony w klasyfikacji galaktyk Hubble’a, mających postać dysku z ramionami spiralnymi wychodzącymi ze środka zwanego jądrem galaktyki.
Nowy!!: Galaktyka i Galaktyka spiralna · Zobacz więcej »
Galaktyka spiralna bez poprzeczki
Galaktyka Wir jako przykład galaktyki spiralnej bez poprzeczki Galaktyka spiralna bez poprzeczki – typ galaktyki spiralnej nieposiadającej centralnej poprzeczki.
Nowy!!: Galaktyka i Galaktyka spiralna bez poprzeczki · Zobacz więcej »
Galaktyka spiralna z poprzeczką
Galaktyka spiralna z poprzeczkąNGC 1300 NGC 253 – galaktyka spiralna z poprzeczką(2MASS) Galaktyka spiralna z poprzeczką– galaktyka spiralna z pasem jasnych gwiazd, wychodzących z centrum i przebiegających przez środek galaktyki.
Nowy!!: Galaktyka i Galaktyka spiralna z poprzeczką · Zobacz więcej »
Galileusz
Galileusz, właśc.
Nowy!!: Galaktyka i Galileusz · Zobacz więcej »
Gęstość
Gęstość, masa właściwa – stosunek masy pewnej ilości substancji do zajmowanej przez niąobjętości.
Nowy!!: Galaktyka i Gęstość · Zobacz więcej »
Grawitacja
Upuszczenie młotka i piór: astronauta David Scott (z misji Apollo 15) na Księżycu przedstawiający legendarny eksperyment Galileusza Grawitacja, ciążenie powszechne – zjawisko fizyczne polegające na wzajemnym przyciąganiu się wszystkich ciał – wszelkich mas i innych postaci energii.
Nowy!!: Galaktyka i Grawitacja · Zobacz więcej »
Gromada galaktyk
Klasyfikacja gromad galaktyk Gromada galaktyk Abell S0740 Gromada galaktyk Abell 520 (kolor niebieski – ciemna materia, kolor różowy – gorący gazGovert Schilling, ''Ciemne sprawki'', w: Świat Nauki nr 1 (197) styczeń 2008, s. 12-13.) Gromada galaktyk – skupisko od kilkudziesięciu do kilku tysięcy galaktyk tworzących układ związany grawitacyjnie.
Nowy!!: Galaktyka i Gromada galaktyk · Zobacz więcej »
Gromada kulista
Gromada kulista omega Centauri, najjaśniejsza na ziemskim niebie Herkulesa Młoda gromada kulista Palomar 12 Gromada kulista – zazwyczaj sferycznie symetryczne zgrupowanie powiązanych grawitacyjnie gwiazd z wyraźną, silnąich koncentracjąw kierunku centrum (niektórzy naukowcy wyróżniająmorfologicznąpodklasę gromad eliptycznych).
Nowy!!: Galaktyka i Gromada kulista · Zobacz więcej »
Grupa galaktyk
Grupa galaktyk – układ niewielkiej liczby galaktyk (zwykle nie więcej niż 50) rozmieszczonych w obszarze o rozmiarach około 2 Mpc i masie rzędu 1013.
Nowy!!: Galaktyka i Grupa galaktyk · Zobacz więcej »
Grupa Lokalna Galaktyk
Mapa Grupy Lokalnej Grupa Lokalna Galaktyk (lub po prostu Grupa Lokalna, Układ Lokalny; ang. Local Group) – grupa kilkudziesięciu galaktyk (co najmniej 54), do której należy również nasza Galaktyka – Droga Mleczna.
Nowy!!: Galaktyka i Grupa Lokalna Galaktyk · Zobacz więcej »
Gwiazda
ultrafiolecie Drogi Mlecznej. Gwiazda – kuliste ciało niebieskie, stanowiące skupisko powiązanej grawitacyjnie materii.
Nowy!!: Galaktyka i Gwiazda · Zobacz więcej »
Gwiazdozbiór Kruka
Kruk (łac. Corvus, dop. Corvi, skrót Crv) – mały gwiazdozbiór, 70 co do wielkości, nieba południowego znajdujący się na południe od konstelacji Panny.
Nowy!!: Galaktyka i Gwiazdozbiór Kruka · Zobacz więcej »
Halo galaktyczne
Galaktyczne halo – sferyczny obszar otaczający dysk galaktyk spiralnych (także Drogi Mlecznej).
Nowy!!: Galaktyka i Halo galaktyczne · Zobacz więcej »
Harlow Shapley
Harlow Shapley (ur. 2 listopada 1885 w Nashville, zm. 20 października 1972 w Boulder, USA) – amerykański astronom, który stwierdził, że Słońce leży w pobliżu centralnej płaszczyzny galaktycznej, ok.
Nowy!!: Galaktyka i Harlow Shapley · Zobacz więcej »
HD1
HD1 – galaktyka znajdująca się w gwiazdozbiorze Sekstantu.
Nowy!!: Galaktyka i HD1 · Zobacz więcej »
Hendrik Christoffel van de Hulst
Hendrik Christoffel van de Hulst (1967) Hendrik Christoffel van de Hulst (ur. 19 listopada 1918 w Utrechcie, zm. 31 lipca 2000 w Lejdzie) – holenderski astronom.
Nowy!!: Galaktyka i Hendrik Christoffel van de Hulst · Zobacz więcej »
IC 1101
IC 1101 (również PGC 54167 lub UGC 9752) – olbrzymia galaktyka eliptyczna znajdująca się w gwiazdozbiorze Panny w odległości 1,07 miliarda lat świetlnych od Ziemi.
Nowy!!: Galaktyka i IC 1101 · Zobacz więcej »
Immanuel Kant
Immanuel Kant (ur. 22 kwietnia 1724 w Królewcu, zm. 12 lutego 1804 tamże) – niemiecki filozof, profesor logiki i metafizyki na Uniwersytecie Albrechta w Królewcu.
Nowy!!: Galaktyka i Immanuel Kant · Zobacz więcej »
Jacobus Kapteyn
Jacobus C. Kapteyn Jacobus Cornelius Kapteyn (ur. 19 stycznia 1851 w Barneveld, zm. 18 czerwca 1922 w Amsterdamie) – holenderski astronom, najbardziej znany z dogłębnych badań Drogi Mlecznej, które doprowadziły do odkrycia jej ruchu obrotowego.
Nowy!!: Galaktyka i Jacobus Kapteyn · Zobacz więcej »
Jądro galaktyki
Jądro galaktyki – centralny obszar galaktyki, w którym znajduje się około 75% jej masy.
Nowy!!: Galaktyka i Jądro galaktyki · Zobacz więcej »
Język grecki
Wyraz „Grecja” napisany po nowogrecku Wyraz „Cypr” napisany po nowogrecku Język grecki, greka (Hellenikè glõtta; nowogr. ελληνική γλώσσα, ellinikí glóssa lub ελληνικά, elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego.
Nowy!!: Galaktyka i Język grecki · Zobacz więcej »
Klasyfikacja galaktyk Hubble’a
Klasyfikacja galaktyk Hubble’a Klasyfikacja galaktyk Hubble’a (inaczej sekwencja Hubble’a) – system morfologicznej klasyfikacji galaktyk zaproponowany przez Edwina Hubble’a w 1926 roku.
Nowy!!: Galaktyka i Klasyfikacja galaktyk Hubble’a · Zobacz więcej »
Lista najodleglejszych galaktyk
Lista najodleglejszych galaktyk – na liście znajdująsię najodleglejsze znane galaktyki w momencie ich odkrycia.
Nowy!!: Galaktyka i Lista najodleglejszych galaktyk · Zobacz więcej »
Masa (fizyka)
Masa – jedna z podstawowych wielkości fizycznych określająca bezwładność (masa bezwładna) i oddziaływanie grawitacyjne (masa grawitacyjna) obiektów fizycznych.
Nowy!!: Galaktyka i Masa (fizyka) · Zobacz więcej »
Masa Słońca
Masa Słońca M☉ – pozaukładowa jednostka używana w astronomii do określania mas obiektów astronomicznych (gwiazd, gromad, galaktyk itp.). Masa Słońca wynosi M_.
Nowy!!: Galaktyka i Masa Słońca · Zobacz więcej »
Mgławica
Galaktyce Trójkąta Mgławica – zgrupowanie obłoku gazu i pyłu międzygwiazdowego lub bardzo rozległa otoczka gwiazdy widoczne w sferze niebieskiej jako ciemna mgiełka lub świetlisty obłoczek.
Nowy!!: Galaktyka i Mgławica · Zobacz więcej »
Mikrofale
Kuchenka mikrofalowa wykorzystuje mikrofale do podgrzewania żywności Mikrofale – promieniowanie elektromagnetyczne o długości fali pomiędzy podczerwieniąa falami ultrakrótkimi.
Nowy!!: Galaktyka i Mikrofale · Zobacz więcej »
NGC 4038
NGC 4038 (również PGC 37967 lub UGCA 264) – galaktyka spiralna z poprzeczką(SBm), znajdująca się w gwiazdozbiorze Kruka w odległości 62 milionów lat świetlnych od Ziemi.
Nowy!!: Galaktyka i NGC 4038 · Zobacz więcej »
NGC 4039
NGC 4039 (również PGC 37969 lub UGCA 265) – galaktyka spiralna z poprzeczką(SBm), znajdująca się w gwiazdozbiorze Kruka w odległości 62 milionów lat świetlnych od Ziemi.
Nowy!!: Galaktyka i NGC 4039 · Zobacz więcej »
NGC 4676
NGC 4676 A / B, tzw.
Nowy!!: Galaktyka i NGC 4676 · Zobacz więcej »
Ośrodek międzygalaktyczny
Ośrodek międzygalaktyczny – niezwykle rozrzedzona materia składająca się przede wszystkim z wodoru i helu, wypełniająca przestrzeń pomiędzy galaktykami.
Nowy!!: Galaktyka i Ośrodek międzygalaktyczny · Zobacz więcej »
Ośrodek międzygwiazdowy
doi.
Nowy!!: Galaktyka i Ośrodek międzygwiazdowy · Zobacz więcej »
Parsek
Parsek – jednostka odległości używana w astronomii.
Nowy!!: Galaktyka i Parsek · Zobacz więcej »
Próżnia
Pompa do ilustracji zjawiska próżni Komora próżniowa (NASA) Próżnia – w rozumieniu tradycyjnym pojęcie równoważne pojęciu pustej przestrzeni.
Nowy!!: Galaktyka i Próżnia · Zobacz więcej »
Prędkość kątowa
Prędkość kątowa regułąśruby prawoskrętnej Prędkość kątowa – wielkość wektorowa opisująca ruch obrotowy (np. ruch po okręgu) ciała.
Nowy!!: Galaktyka i Prędkość kątowa · Zobacz więcej »
Przemiana fizyczna
Przemiana fizyczna (proces fizyczny) – proces, w którym można wyróżnić co najmniej dwa istotnie różniące się stany materii, tzw.
Nowy!!: Galaktyka i Przemiana fizyczna · Zobacz więcej »
Przyspieszenie grawitacyjne
Przyspieszenie grawitacyjne – przyspieszenie ciał wynikające z przyciągania grawitacyjnego.
Nowy!!: Galaktyka i Przyspieszenie grawitacyjne · Zobacz więcej »
Rok świetlny
Rok świetlny – jednostka odległości stosowana w astronomii.
Nowy!!: Galaktyka i Rok świetlny · Zobacz więcej »
Słońce
Słońce (łac. Sol, gr. Ἥλιος, trb. Hḗlios; symbol: ☉) – gwiazda centralna Układu Słonecznego, wokół której krąży Ziemia, inne planety tego układu, planety karłowate oraz małe ciała Układu Słonecznego.
Nowy!!: Galaktyka i Słońce · Zobacz więcej »
Science
Science – recenzowane czasopismo naukowe wydawane przez American Association for the Advancement of Science.
Nowy!!: Galaktyka i Science · Zobacz więcej »
Spirala logarytmiczna
Spirala logarytmiczna (spirala równokątna lub spirala wzrostu) to krzywa płaska przecinająca pod stałym kątem \alpha wszystkie półproste wychodzące z ustalonego punktu, zwanego biegunem spirali.
Nowy!!: Galaktyka i Spirala logarytmiczna · Zobacz więcej »
Stała grawitacji
Stała grawitacji (oznaczenie: G) – stała fizyczna służąca do opisu pola grawitacyjnego.
Nowy!!: Galaktyka i Stała grawitacji · Zobacz więcej »
Supergromada
pustek pustki Supergromada – zgrupowanie setek lub tysięcy grup i gromad galaktyk.
Nowy!!: Galaktyka i Supergromada · Zobacz więcej »
Supergromada Lokalna
Schemat przedstawiający odległości między gromadami w Supergromadzie Lokalnej Supergromada Lokalna (także Supergromada w Pannie; ang. Local Supercluster lub Virgo Supercluster) – supergromada zajmująca obszar o średnicy około 200 milionów lat świetlnych.
Nowy!!: Galaktyka i Supergromada Lokalna · Zobacz więcej »
Supermasywna czarna dziura
Teleskopem Horyzontu Zdarzeń. U góry: artystyczna wizja pochłaniania gwiazdy przez supermasywnączarnądziurę. Na dole: możliwa obserwacja takiego procesu w galaktyce RXJ 1242-11 Supermasywna czarna dziura – czarna dziura o masie rzędu milionów, a nawet miliardów mas Słońca.
Nowy!!: Galaktyka i Supermasywna czarna dziura · Zobacz więcej »
Teleskop
Mały refrakcyjny teleskop optyczny Nowym Meksyku (USA) Teleskop (gr. tēle-skópos – daleko widzący) – narzędzie, które służy do obserwacji odległych obiektów poprzez zbieranie promieniowania elektromagnetycznego (np. światła widzialnego).
Nowy!!: Galaktyka i Teleskop · Zobacz więcej »
Thomas Wright (astronom)
Thomas Wright Thomas Wright (ur. 22 września 1711 w Byers Green, zm. 25 lutego 1786 tamże) – angielski astronom i projektant ogrodów.
Nowy!!: Galaktyka i Thomas Wright (astronom) · Zobacz więcej »
Układ Słoneczny
Słońce, planety i planety karłowate Układu Słonecznego; wielkości w skali, odległości nie zachowująskalihttp://www.phrenopolis.com/perspective/solarsystem/ Grafika przedstawiająca Słońce i planety z zachowaniem skali zarówno odległości, jak i ich wielkości.. Układ Słoneczny – układ planetarny w Drodze Mlecznej, składający się ze Słońca i powiązanych z nim grawitacyjnie ciał niebieskich: ośmiu planetW styczniu 2016 roku opublikowano pracę, która wykazuje duże prawdopodobieństwo istnienia dziewiątej planety o masie rzędu 10 mas Ziemi poza orbitąNeptuna.
Nowy!!: Galaktyka i Układ Słoneczny · Zobacz więcej »
Wielkość gwiazdowa
Wielkość gwiazdowa – pozaukładowa jednostka miary stosowana do oznaczania blasku gwiazd (nie mylić z jasnością) i innych podobnych ciał niebieskich.
Nowy!!: Galaktyka i Wielkość gwiazdowa · Zobacz więcej »
William Herschel
Teleskop Herschela Frederick William Herschel, właściwie Friedrich Wilhelm Herschel (ur. 15 listopada 1738 w Hanowerze, zm. 25 sierpnia 1822 w Slough) – brytyjsko-niemiecki astronom, konstruktor teleskopów i kompozytor, znany z wielu odkryć astronomicznych, a szczególnie z odkrycia Urana.
Nowy!!: Galaktyka i William Herschel · Zobacz więcej »
Wodór
Wodór (H) – pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 1, niemetal z bloku s układu okresowego.
Nowy!!: Galaktyka i Wodór · Zobacz więcej »