Pracujemy nad przywróceniem aplikacji Unionpedia w Google Play Store
TowarzyskiPrzybywający
🌟Uprościliśmy nasz projekt, aby ułatwić nawigację!
Instagram Facebook X LinkedIn

Józef Stalin

Indeks Józef Stalin

Józef Stalin, właściwie Iosif Wissarionowicz Dżugaszwili (wym.

Spis treści

  1. 296 kontakty: Ałmaty, Abchazja, Abchazowie, Adolf Hitler, Albania w okresie komunizmu, Aleksandr Jegorow, Aleksiej Rykow, Alfabet, Alkoholizm, Antysemityzm, Armia Czerwona, Armia Radziecka, Atak Niemiec na ZSRR, Ateizm, Azerbejdżańska Socjalistyczna Republika Radziecka, Łagier, Ławrientij Beria, Łazar Kaganowicz, Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka, Łotwa, Łubianka (Moskwa), Żałoba narodowa, Żydowski Komitet Antyfaszystowski, Batumi, Bellona (wydawnictwo), Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka, Bitwa o Carycyn, Bitwa stalingradzka, Biuro polityczne, Blok wschodni, Bolszewicy, Bolszewizm, Bułgaria, Bukowina północna, Centralizacja, Cerkiew (organizacja), Cerkiew prawosławna, Cesarstwo Niemieckie, Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza, Chińska Republika Ludowa, Chińska wojna domowa, Cmentarz przy Murze Kremlowskim, Cyrylica, Czang Kaj-szek, Czarna księga komunizmu, Czechosłowacka Republika Socjalistyczna, Czeka, Czelabińsk, Dacza, Destalinizacja, ... Rozwiń indeks (246 jeszcze) »

  2. Antyfaszyści
  3. Antypolonizm
  4. Działacze Międzynarodówki Komunistycznej
  5. Generalissimusowie
  6. Gruzińscy komuniści
  7. Gruzińscy politycy
  8. Marszałkowie Związku Radzieckiego
  9. Odznaczeni Orderem Zwycięstwa
  10. Osoby odpowiedzialne za ludobójstwo
  11. Premierzy ZSRR
  12. Przywódcy ZSRR
  13. Radzieccy żołnierze II wojny światowej
  14. Rosyjscy zesłańcy
  15. Rusyfikacja
  16. Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej

Ałmaty

Ałmaty nocąCentrum miasta nocąDzielnica biznesowa Centrum miasta Jezioro Sajran położone koło miasta Port lotniczy Ałmaty Metro w Ałmaty Trolejbus w Ałmaty Ałmaty (stara nazwa Ałma-Ata) – największe miasto i do 1997 stolica Kazachstanu, położone w południowo-wschodniej części kraju, na wysokości ok.

Zobaczyć Józef Stalin i Ałmaty

Abchazja

250px Abchazja (abch. Аҧсны – Apsny, gruz. აფხაზეთი – Apchazeti, ros. Абха́зия – Abchazija) – terytorium na wschodnim wybrzeżu Morza Czarnego, formalnie część Gruzji, faktycznie państwo nieuznawane (uznane przez 5 państw na świecie, w tym Rosję) ze stolicąw Suchumi, położone nad Morzem Czarnym i na zachodnim Kaukazie.

Zobaczyć Józef Stalin i Abchazja

Abchazowie

Abchazowie, Abchazi (nazwa własna: Apsua) – rdzenna ludność Abchazji.

Zobaczyć Józef Stalin i Abchazowie

Adolf Hitler

(wym. //; ur. 20 kwietnia 1889 w Braunau am Inn, zm. 30 kwietnia 1945 w Berlinie) – niemiecki polityk pochodzenia austriackiego, kanclerz Rzeszy od 30 stycznia 1933, Wódz i kanclerz Rzeszy (niem. Der Führer und Reichskanzler) od 2 sierpnia 1934 do śmierci; twórca i dyktator III Rzeszy, przywódca Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP), ideolog narodowego socjalizmu; zbrodniarz wojenny, odpowiedzialny za zbrodnie przeciw ludzkości.

Zobaczyć Józef Stalin i Adolf Hitler

Albania w okresie komunizmu

Albania w okresie komunizmu – okres w dziejach Albanii od zakończenia II wojny światowej do upadku komunizmu w tym kraju.

Zobaczyć Józef Stalin i Albania w okresie komunizmu

Aleksandr Jegorow

Aleksandr Iljicz Jegorow (ur. w Buzułuku, zm. 23 lutego 1939 w Moskwie) – radziecki dowódca wojskowy, marszałek Związku Radzieckiego, jeden z pierwszych wojskowych, którym w 1935 r. nadano ten stopień.

Zobaczyć Józef Stalin i Aleksandr Jegorow

Aleksiej Rykow

Aleksiej Iwanowicz Rykow (ur. w Saratowie, stracony 15 marca 1938 w miejscu egzekucji Kommunarka pod Moskwą) – rosyjski socjaldemokrata i komunista.

Zobaczyć Józef Stalin i Aleksiej Rykow

Alfabet

Alfabet polski (litery szare nie sąużywane w słowach pochodzenia polskiego) Alfabet, abecadło (od stgr. nazw pierwszych liter alfabetu: alfa i beta lub z) – najpopularniejszy system zapisywania mowy.

Zobaczyć Józef Stalin i Alfabet

Alkoholizm

Szkodliwość i ryzyko uzależnienia od poszczególnych narkotyków (w tym alkoholu) Alkoholizm – termin wieloznaczny, w wąskim znaczeniu jest to choroba alkoholowa czyli uzależnienie od alkoholu etylowego, a w szerokim znaczeniu sąto następstwa nadmiernego używania alkoholu, nie tylko zdrowotne, lecz również społeczne (jako patologia – pijaństwo) i inne.

Zobaczyć Józef Stalin i Alkoholizm

Antysemityzm

gwiazdy Dawida na odzieży) Antysemityzm – postawa niechęci, wrogości wobec Żydów i osób pochodzenia żydowskiego wynikająca z różnego rodzaju uprzedzeń; prześladowania i dyskryminacja Żydów jako grupy wyznaniowej, etnicznej lub rasowej oraz poglądy uzasadniające takie działania.

Zobaczyć Józef Stalin i Antysemityzm

Armia Czerwona

Początki Armii Czerwonej – Trocki i Lenin wraz z żołnierzami Mundury żołnierzy Armii Czerwonej z 1919 r. Młot i pług – pierwszy symbol Armii Czerwonej placu Czerwonym w Moskwie, 1922 r. Armia Czerwona (właściwie Robotniczo-Chłopska Armia Czerwona,, RKKA) – siły zbrojne Rosji Radzieckiej (RFSRR) w latach 1918–1922, następnie wojska lądowe Sił Zbrojnych Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR) w latach 1922–1946.

Zobaczyć Józef Stalin i Armia Czerwona

Armia Radziecka

Armia Radziecka – oficjalna nazwa wojsk lądowych, sił powietrznych, wojsk obrony przeciwlotniczej i wojsk rakietowych przeznaczenia strategicznego Sił Zbrojnych ZSRR (w latach 1946–1991) i WNP (1991–1992), które tworzyła razem z marynarką, wojskami pogranicznymi i wewnętrznymi.

Zobaczyć Józef Stalin i Armia Radziecka

Atak Niemiec na ZSRR

Dyrektywa ''Barbarossa'' 18 grudnia 1940 Rygi jednostki Wehrmachtu Jeńcy radzieccy Granica między ZSRR a III Rzesządo 22 czerwca 1941 Atak Niemiec na ZSRR, niemiecki kryptonim operacja Barbarossa (niem. Unternehmen Barbarossa) – agresja III Rzeszy na Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich w 1941, podczas II wojny światowej.

Zobaczyć Józef Stalin i Atak Niemiec na ZSRR

Ateizm

Ateizm (z gr. „bezbożny” – a-, „bez” oraz, theos, „bóg”) – brak wiary w istnienie jednego bądź wielu bogów czy też odrzucający wiarę w stwórcę; ewentualnie odrzucenie teizmu.

Zobaczyć Józef Stalin i Ateizm

Azerbejdżańska Socjalistyczna Republika Radziecka

Azerbejdżańska Socjalistyczna Republika Radziecka, Azerbejdżan (/) – proklamowana 28 kwietnia 1920 była jednąz republik radzieckich.

Zobaczyć Józef Stalin i Azerbejdżańska Socjalistyczna Republika Radziecka

Łagier

Łagier Łagier lub łagr, również (oficjalnie do 1930) koncłagier (ros. лагерь, концлагерь) – obóz koncentracyjny, obóz pracy przymusowej w Rosji bolszewickiej (1918–1922) i w ZSRR (1922–1987), w którym więźniów zmuszano do ciężkich prac powodujących często wyniszczenie i śmierć.

Zobaczyć Józef Stalin i Łagier

Ławrientij Beria

Stalina, 1931 tygodnika „Time“ z 20 lipca 1953 roku Ławrientij Pawłowicz Beria (Lawrenti Pawles dze Beria, ur. w Mercheuli, zm. 23 grudnia 1953 w Moskwie) – radziecki działacz komunistyczny pochodzenia gruzińskiego, zbrodniarz komunistyczny, szef NKWD, który był w znacznym stopniu odpowiedzialny za „wielkie czystki” okresu stalinowskiego.

Zobaczyć Józef Stalin i Ławrientij Beria

Łazar Kaganowicz

Łazar Moisiejewicz Kaganowicz (ur. w przysiółku Kabany (obecnie: Dibrowa, Ukraina) koło Chabna, zm. 25 lipca 1991 w Moskwie) – radziecki polityk, członek najwyższych władz państwowych i partyjnych ZSRR, Bohater Pracy Socjalistycznej (1943); współodpowiedzialny m.in.

Zobaczyć Józef Stalin i Łazar Kaganowicz

Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka

Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka, Łotwa, ŁSRR – jeden z trzech tworów politycznych powstałych w sierpniu 1940 w wyniku agresji ZSRR na państwa bałtyckie oraz aneksji Pierwszej Republiki Łotewskiej w sierpniu 1940, istniał do maja 1990, z przerwąna lata 1941–1944, gdy de facto przestał istnieć.

Zobaczyć Józef Stalin i Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka

Łotwa

Łotwa, Republika Łotewska – państwo unitarne w Europie Północnej, jeden z krajów nadbałtyckich, położony w przeważającej części w dorzeczu Dźwiny.

Zobaczyć Józef Stalin i Łotwa

Łubianka (Moskwa)

Łubianka – budynek należący do organów bezpieczeństwa państwowego ZSRR i Rosji na placu Łubiańskim w Moskwie.

Zobaczyć Józef Stalin i Łubianka (Moskwa)

Żałoba narodowa

Prezydent RP Lech Kaczyński ogłaszający żałobę narodową, Warszawa, 24 stycznia 2008 Żałoba narodowa – żałoba ogłaszana przez władze państwowe po śmierci wybitnej osobistości (najczęściej związanej z krajem jej ogłoszenia) lub z powodu wielkiej katastrofy.

Zobaczyć Józef Stalin i Żałoba narodowa

Żydowski Komitet Antyfaszystowski

Żydowski Komitet Antyfaszystowski (Jewriejskij antifaszistkij komitiet (JAK lub JAFK), jid. יידישער אנטי פאשיסטישער קאמיטעט) – organizacja społeczna utworzona w Związku Radzieckim w 1942 przez NKWD, skupiająca przedstawicieli radzieckiej inteligencji żydowskiej i mająca na celu pozyskanie poparcia diaspory żydowskiej (głównie w Stanach Zjednoczonych) dla wojny prowadzonej przez ZSRR z nazistowskimi Niemcami.

Zobaczyć Józef Stalin i Żydowski Komitet Antyfaszystowski

Batumi

Nabrzeże w Batumi Port w Batumi Uniwersytet i hotel Radisson Batumi – miasto w południowo-zachodniej Gruzji, na wybrzeżu Morza Czarnego, stolica autonomicznej republiki Adżarii.

Zobaczyć Józef Stalin i Batumi

Bellona (wydawnictwo)

Bellona – polskie wydawnictwo specjalizujące się w literaturze historycznej oraz militarnej, powstałe w 1990 na bazie istniejącego w okresie Polski Ludowej Wydawnictwa Ministerstwa Obrony Narodowej.

Zobaczyć Józef Stalin i Bellona (wydawnictwo)

Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka

Białoruska SRR 1.12.1938 Podział administracyjny Białoruskiej SRR 1954-1960 Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka, Białoruś – jedna z czterech republik, które w grudniu 1922 roku utworzyły Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Zobaczyć Józef Stalin i Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka

Bitwa o Carycyn

Widok ogólny Carycyna przed 1917 Piotr Krasnow na froncie, 1918 sobór św. Aleksandra Newskiego po nabożeństwie latem tego samego roku Bitwa o Carycyn – seria bitew wojny domowej w Rosji o kontrolę nad Carycynem.

Zobaczyć Józef Stalin i Bitwa o Carycyn

Bitwa stalingradzka

Bitwa stalingradzka (także bitwa o Stalingrad, bitwa pod Stalingradem, bitwa nad Wołgą) – jedna z najważniejszych bitew II wojny światowej, stoczona na froncie wschodnim przez Niemcy i ich sojuszników przeciwko Związkowi Radzieckiemu o kontrolę nad miastem Stalingrad (obecnie Wołgograd) w południowej Rosji.

Zobaczyć Józef Stalin i Bitwa stalingradzka

Biuro polityczne

Biuro Polityczne (potocznie politbiuro) – organ wykonawczy, ideologiczny władz naczelnych niektórych partii (przeważnie komunistycznych), kierujący bieżącąpracą.

Zobaczyć Józef Stalin i Biuro polityczne

Blok wschodni

Blok wschodni na świecie (tzw. ''Drugi Świat'')zaznaczony kolorem czerwonym Blok wschodni w Europiezaznaczony kolorem czerwonym / różowym Blok wschodni (blok komunistyczny, blok sowiecki, blok socjalistyczny, państwa socjalistyczne, kraje komunistyczne, Ostblok, demoludy) – potoczne określenie grupy komunistycznych państw Europy Środkowej i Wschodniej, Azji Wschodniej i Azji Południowo-Wschodniej pod dominacjąZwiązku Socjalistycznych Republik Radzieckich w okresie zimnej wojny (1947–1991).

Zobaczyć Józef Stalin i Blok wschodni

Bolszewicy

wojny domowej Bolszewicy – w latach 1903–1918 frakcja Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji (SDPRR), która na II Zjeździe tej partii w 1903 roku uznała się za większościową, swoich przeciwników nazwała mienszewikami.

Zobaczyć Józef Stalin i Bolszewicy

Bolszewizm

wojny domowej Włodzimierz Lenin (1900) Bolszewizm – odmiana doktryny komunistycznej stworzona przez Włodzimierza Lenina, stanowiąca interpretację marksizmu i jego dostosowanie do uwarunkowań rosyjskich.

Zobaczyć Józef Stalin i Bolszewizm

Bułgaria

Bułgaria, Republika Bułgarii – państwo położone w południowo-wschodniej Europie, na Bałkanach.

Zobaczyć Józef Stalin i Bułgaria

Bukowina północna

Bukowina Północna na tle Ukrainy Bukowina północna – północna część historycznej Bukowiny, znajdująca się obecnie w granicach Ukrainy.

Zobaczyć Józef Stalin i Bukowina północna

Centralizacja

* centralizacja – w naukach prawnych to proces koncentracji władzy w określonych instytucjach, powodujący zmniejszenie wpływu na władzę na obszarach peryferyjnych.

Zobaczyć Józef Stalin i Centralizacja

Cerkiew (organizacja)

Cerkiew – potoczne, tradycyjne określenie.

Zobaczyć Józef Stalin i Cerkiew (organizacja)

Cerkiew prawosławna

Cerkiew Chrystusa Pantokratora w Nesebyrze (Bułgaria) z XIV w. Cerkiew Przemienienia Pańskiego w Sasinach Helsinkach (Finlandia) Cerkiew prawosławna, Kościół prawosławny – trzecia co do wielkości chrześcijańska wspólnota wyznaniowa, zrzeszająca ponad 200 milionów chrześcijan, głosząca zasady wiary i życia określane mianem prawosławia.

Zobaczyć Józef Stalin i Cerkiew prawosławna

Cesarstwo Niemieckie

pałacu wersalskiego 18 stycznia 1871, w rocznicę koronacji pierwszego pruskiego króla Cesarstwo Niemieckie, Rzesza Niemiecka (niem. Deutsches Kaiserreich, Deutsches Reich) – niemieckie państwo federacyjne powstałe w wyniku zjednoczenia Niemiec dokonanego w latach 1866–1871 przez Prusy pod rządami Ottona von Bismarcka.

Zobaczyć Józef Stalin i Cesarstwo Niemieckie

Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza

Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza, ChAL-W (chiń. 中國人民解放軍) – chińskie siły zbrojne obejmujące Wojska Lądowe, Marynarkę Wojenną, Siły Powietrzne, Wojska Rakietowe oraz Siły Wsparcia Strategicznego.

Zobaczyć Józef Stalin i Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza

Chińska Republika Ludowa

Pekin Szanghaj Mount Everest Chińska Republika Ludowa, ChRL, Chiny – państwo w Azji Wschodniej, obejmujące historyczne Chiny (bez Tajwanu) oraz Tybet i inne ziemie w Azji Środkowej zamieszkane w sumie przez 56 grup etnicznych.

Zobaczyć Józef Stalin i Chińska Republika Ludowa

Chińska wojna domowa

Chińska wojna domowa (1927–1949) – wojna domowa między chińskimi komunistami i nacjonalistami z Kuomintangu, która trwała od sierpnia 1927 do października 1949 roku.

Zobaczyć Józef Stalin i Chińska wojna domowa

Cmentarz przy Murze Kremlowskim

Cmentarz przy Murze Kremlowskim (ros. Некрополь у Кремлёвской стены) – cmentarz pamiątkowy na placu Czerwonym w Moskwie, położony przy murze Kremla (sam mur pełni rolę kolumbarium).

Zobaczyć Józef Stalin i Cmentarz przy Murze Kremlowskim

Cyrylica

Obszar, na którym używana jest cyrylica Cyrylica – pismo alfabetyczne służące do zapisu języków wschodniosłowiańskich, większości południowosłowiańskich i innych.

Zobaczyć Józef Stalin i Cyrylica

Czang Kaj-szek

Czang Kaj-szek (ur. 31 października 1887 w Xikou, zm. 5 kwietnia 1975 w Tajpej) – chiński polityk i wojskowy, wieloletni przywódca Kuomintangu po śmierci Sun Jat-sena w 1925 roku.

Zobaczyć Józef Stalin i Czang Kaj-szek

Czarna księga komunizmu

Czarna księga komunizmu.

Zobaczyć Józef Stalin i Czarna księga komunizmu

Czechosłowacka Republika Socjalistyczna

Czechosłowacka Republika Socjalistyczna, CSRS (cz. i słow. Československá socialistická republika – ČSSR) – oficjalna nazwa czechosłowackiego państwa po uchwaleniu konstytucji w 1960 roku, będącego częściąbloku wschodniego.

Zobaczyć Józef Stalin i Czechosłowacka Republika Socjalistyczna

Czeka

Czeka, CzK, WCzK – akronim nazwy tajnej policji w Rosji Sowieckiej w latach 1917–1922.

Zobaczyć Józef Stalin i Czeka

Czelabińsk

Teatr w Czelabińsku św. Szymona Słupnika Czelabiński Uniwersytet Państwowy Czelabińsk – miasto obwodowe w azjatyckiej części Rosji, na Uralu, nad rzekąMiass.

Zobaczyć Józef Stalin i Czelabińsk

Dacza

Pieriediełkinie Dacza (z ros. да́ча), domek letniskowy, dom wakacyjny – dom, zwykle nieduży i otoczony działką, znajdujący się poza miastem, ale najczęściej w jego pobliżu, służący celom wypoczynkowym.

Zobaczyć Józef Stalin i Dacza

Destalinizacja

Destalinizacja – proces zapoczątkowany przez Nikitę Chruszczowa odczytaniem referatu na XX zjeździe KC KPZR w 1956 roku, mający na celu porzucenie wprowadzonego przez Józefa Stalina kultu jednostki.

Zobaczyć Józef Stalin i Destalinizacja

Donieck

Donieck (Donećk;, Donieck; do 1924 Juzowka, w latach 1924–1961 Stalino) – miasto we wschodniej części Ukrainy, nad rzekąKalmius.

Zobaczyć Józef Stalin i Donieck

Drakon

Drakon (– „Smok”) – prawodawca ateński, żył w VII wieku p.n.e., twórca pierwszego pisanego kodeksu praw ateńskich.

Zobaczyć Józef Stalin i Drakon

Duma Państwowa (Imperium Rosyjskie)

Pałacu Taurydzkim. Widok prezydium Duma Państwowa – izba niższa parlamentu Imperium Rosyjskiego w latach 1906–1917.

Zobaczyć Józef Stalin i Duma Państwowa (Imperium Rosyjskie)

Dur brzuszny

Dur brzuszny (łac. typhus abdominalis), zwany dawniej tyfusem lub tyfusem brzusznym – ogólnoustrojowa choroba bakteryjna wywołana Gram-ujemnymi pałeczkami Salmonella enterica, serotyp Typhi (Salmonella Typhi).

Zobaczyć Józef Stalin i Dur brzuszny

Dyktatura

Przykładowi dyktatorzy XX wieku, od lewej: Józef Stalin, Adolf Hitler, Mao Zedong, Benito Mussolini, Kim Ir Sen Dyktatura (– dyktować) – dawniej termin używany był w starożytnym Rzymie, gdzie władzę na wypadek zagrożenia ze strony wroga obejmowała jednostka (dyktator); z czasem określenie to stało się synonimem władzy opartej na przemocy.

Zobaczyć Józef Stalin i Dyktatura

Dziesięć stalinowskich uderzeń

Dziesięć stalinowskich uderzeń (również Dziesięć stalinowskich zwycięstw, Dziesięć zwycięstw Armii Czerwonej) – propagandowy termin, związany z kultem Stalina, na określenie 10 najważniejszych zwycięskich operacji strategicznych, przeprowadzonych przez Armię Czerwonąw 1944.

Zobaczyć Józef Stalin i Dziesięć stalinowskich uderzeń

Edward Radzinski

Edward Stanisławowicz Radzinski, ros. Э́двард Станисла́вович Радзи́нский (ur. 23 września 1936 w Moskwie) – rosyjski dramaturg, autor programów telewizyjnych.

Zobaczyć Józef Stalin i Edward Radzinski

Energetyka

Energetyka – dział nauki i techniki, a także gałąź przemysłu, która zajmuje się przetwarzaniem dostępnych form energii na postać łatwądo wykorzystania przy zasilaniu wszelkich procesów przemysłowych, a także napędzaniu maszyn i urządzeń używanych w życiu codziennym.

Zobaczyć Józef Stalin i Energetyka

Eremita

Alberta Henry'ego Payne'a (XIX wiek) Eremita lub pustelnik (gr. erēmítēs, żyjący na pustkowiu) – osoba, która z pobudek religijnych wycofuje się z życia w społeczeństwie i decyduje się na życie w izolacji i celibacie.

Zobaczyć Józef Stalin i Eremita

Estońska Socjalistyczna Republika Radziecka

Estońska Socjalistyczna Republika Radziecka – republika sowiecka utworzona w sierpniu 1940 roku po okupacji terytorium Estonii 17 czerwca 1940 przez Armię Czerwonąi formalnej aneksji jej terytorium przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich 6 sierpnia 1940.

Zobaczyć Józef Stalin i Estońska Socjalistyczna Republika Radziecka

Estonia

Estonia, Republika Estońska (est. Eesti Vabariik) – państwo unitarne w Europie Północnej, nad Morzem Bałtyckim, nad ZatokąFińską, nad którąleży Tallinn, stolica i największe miasto kraju, i ZatokąRyską.

Zobaczyć Józef Stalin i Estonia

Europa

Europa Mapa polityczna Europy Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej.

Zobaczyć Józef Stalin i Europa

Europa Środkowo-Wschodnia

Europa Środkowo-Wschodnia – nazwa stosowana dla określenia europejskich państw mających wspólne korzenie kulturowe i historyczneJ.

Zobaczyć Józef Stalin i Europa Środkowo-Wschodnia

Film niemy

Georges'a Méliès'a (1902) Edwina S. Portera, 1903 Film niemy – film, któremu nie towarzyszy nagrana ścieżka dźwiękowa.

Zobaczyć Józef Stalin i Film niemy

Finlandia

Finlandia, Republika Finlandii – państwo unitarne w Europie Północnej, będące republiką.

Zobaczyć Józef Stalin i Finlandia

Front Południowo-Zachodni (radziecki)

Front Południowo-Zachodni (ros. Юго-Западный фронт) – jedno z wielkich operacyjno-strategicznych ugrupowań wojsk Armii Czerwonej o kompetencjach administracyjnych i operacyjnych na zachodnim terytorium ZSRR działających w czasie II wojny światowej.

Zobaczyć Józef Stalin i Front Południowo-Zachodni (radziecki)

Górnictwo

Kopalnia odkrywkowa Garzweiler, Niemcy Katowicach Stare narzędzia górnicze używane na terenie Śląska mundurach górniczych Górnicy po pracy (Limburgia (Holandia)) Górnictwo (kopalnictwo) – dziedzina przemysłu obejmująca ogół działalności zmierzającej do wydobycia kopaliny i jej przygotowania w procesie wzbogacania (obniżania zawartości zanieczyszczeń) do zastosowania w różnych dziedzinach przemysłu (wydobywanie surowców mineralnych lub organicznych, np.

Zobaczyć Józef Stalin i Górnictwo

Generał porucznik

Generał lejtnant w 1775 Generał porucznik lub generał lejtnant (dawniej: generał-lejtnant, ros. генерал-поручик albo генерал-лейтенант) – wysoki stopień wojskowy w wielu armiach, w tym w Armii Radzieckiej i w Wehrmachcie, odpowiednik generała dywizji lub generała broni w Wojsku Polskim.

Zobaczyć Józef Stalin i Generał porucznik

Generalissimus

Generalissimus (łac. najgłówniejszy, najbardziej nadrzędny; stopień najwyższy od generalis, ogólny, główny) – tytuł (stopień) nadawany w niektórych państwach generałowi lub marszałkowi pełniącemu obowiązki naczelnego wodza, zwłaszcza na czas wojny, związany z szerokimi pełnomocnictwami.

Zobaczyć Józef Stalin i Generalissimus

Genetyka

Genetyka (od starogreckiego: γένεσις genesis – „pochodzenie”) – nauka o dziedziczności i zmienności organizmów, które sąoparte na informacji zawartej w podstawowych jednostkach dziedziczności – genach.

Zobaczyć Józef Stalin i Genetyka

George Kennan

George Frost Kennan (ur. 16 lutego 1904 w Milwaukee, zm. 17 marca 2005 w Princeton) – amerykański dyplomata, sowietolog, uważany za architekta polityki zimnej wojny w latach 40.

Zobaczyć Józef Stalin i George Kennan

Gestapo

Wnętrze siedziby Gestapo w Berlinie (1934) Gestapo (Tajna Policja Państwowa; do 1936 również Gestapa, od Geheimes Staatspolizeiamt – Urząd Tajnej Policji Państwowej) – tajna policja utworzona w III Rzeszy 26 kwietnia 1933, która w sposób bezwzględny zwalczała wszelkie przejawy oporu, rozwiązana wraz z upadkiem III Rzeszy w 1945.

Zobaczyć Józef Stalin i Gestapo

Gienrich Jagoda

kanału Moskwa-Wołga (1935) tuż za nim Nikita Chruszczow Ochrany'' Gienrich Grigorjewicz Jagoda, właśc.

Zobaczyć Józef Stalin i Gienrich Jagoda

Gieorgij Malenkow

Gieorgij Maksimilianowicz Malenkow, ros. Георгий Максимилианович Маленков (ur. w Orenburgu, zm. 14 stycznia 1988 w Moskwie) – rosyjski polityk komunistyczny, działacz państwowy ZSRR, wysoki funkcjonariusz WKP(b)/KPZR.

Zobaczyć Józef Stalin i Gieorgij Malenkow

Gori

Gori – miasto we wschodniej Gruzji, stolica regionu Wewnętrzna Kartlia.

Zobaczyć Józef Stalin i Gori

Gospodarka planowa

Gospodarka planowa (centralnie planowa/sterowana) – rodzaj systemu gospodarczego, w którym decyzje dotyczące inwestycji, produkcji i alokacji dóbr kapitałowych zawarte sąw planie sformułowanym przez władze centralne, zwykle przez agencję rządowąAlec Nove: „planned economy”, The New Palgrave: A Dictionary of Economics, 1987, t.

Zobaczyć Józef Stalin i Gospodarka planowa

Gregor Mendel

Gregor Johann Mendel OSA, Grzegorz Mendel (ur. 20 lipca 1822 w Heinzendorf bei OdrauHynczyce (cz. Hynčice, niem. Heinzendorf bei Odrau) (część gminy Vražné (niem. Groß Petersdorf)) koło Nowego Jiczyna, Śląsk Czeski, zm. 6 stycznia 1884 w Brnie) − czeski przyrodnik, zakonnik, opat zakonu augustianów w Brnie na Morawach, prekursor genetyki.

Zobaczyć Józef Stalin i Gregor Mendel

Grigorij Zinowjew

Zdjęcie po aresztowaniu przez policję 1908 Grigorij Jewsiejewicz Zinowjew, ros. Григорий Евсеевич Зиновьев, właśc.

Zobaczyć Józef Stalin i Grigorij Zinowjew

Grupa Wydawnicza Helion

Stoisko Grupy Helion na Poznańskich Targach Książki 2018 polskojęzycznąWikipedię na DVD Helion SA – wydawnictwo specjalistyczne, założone w 1991 w Gliwicach.

Zobaczyć Józef Stalin i Grupa Wydawnicza Helion

Gruzini

Gruzini, nazwa własna: Kartwelowie (gruz. ქართველები Kartwelebi) − naród kartwelski, zamieszkujący głównie Gruzję (3,2 mln), a także Turcję (168 tys.), Rosję (157 tys.) oraz Iran (62 tys., głównie Ferejdunszahr).

Zobaczyć Józef Stalin i Gruzini

Gruzja

Gruzja (trb. Sakartwelo) – państwo położone na pograniczu Europy i Azji, w Kaukazie Południowym.

Zobaczyć Józef Stalin i Gruzja

Gułag

Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w latach 1923-1961 Gułag, GUŁag (zapis dopuszczalny: GUŁAG) – istniejący od 1930 podmiot zarządzania obozami pracy (łagrami) w ZSRR, w którym więźniami byli zarówno przestępcy kryminalni, jak i więźniowie polityczni.

Zobaczyć Józef Stalin i Gułag

Histeria

Histeria – dawne określenie zaburzeń, które obecnie można zaliczyć do zaburzeń dysocjacyjnych, konwersji, ale głównie różnego rodzaju zaburzeń nerwicowych.

Zobaczyć Józef Stalin i Histeria

Hutnictwo

Symbol hutnictwa. Godło hutnicze: skrzyżowany młotek i kleszcze Huta Krupp Mannesmann w Duisburgu Walcownia w Riesie Samsonowie Hutnictwo – gałąź przemysłu zajmująca się wytapianiem metali i ich stopów z rud z domieszkązłomu oraz ich obróbkąplastycznąna półprodukty i wyroby gotowe.

Zobaczyć Józef Stalin i Hutnictwo

Hymn Państwowy Federacji Rosyjskiej

Wykonanie Orkiestry Prezydenckiej pod batutąPawła Owsiannikowa oraz Moskiewskiego Chóru Kremla pod przewodnictwem Giennadija Dmitriaka; nagranie z 2001 roku Hymn państwowy Federacji Rosyjskiej (ros. Государственный гимн Российской Федерации, Gosudarstwiennyj gimn Rossijskoj Fiedieracyi) – hymn przyjęty pod koniec 2000 z inicjatywy prezydenta Władimira Putina, zastępując wprowadzonąw 1990 Pieśń Patriotyczną.

Zobaczyć Józef Stalin i Hymn Państwowy Federacji Rosyjskiej

I proces moskiewski

Grigorij Zinowiew po aresztowaniu przez NKWD 1936I proces moskiewski – pierwszy z trzech procesów moskiewskich, które zorganizowano przed Kolegium Wojskowym Sądu Najwyższego ZSRR przeciwko dawnym przywódcom bolszewickim; w czasie wielkiego terroru.

Zobaczyć Józef Stalin i I proces moskiewski

I wojna światowa

I wojna światowa (przed II wojnąświatowąnazywana WielkąWojną) – wojna światowa, trwająca od 28 lipca 1914 do 11 listopada 1918, w której ścierały się dwa stronnictwa.

Zobaczyć Józef Stalin i I wojna światowa

II Rzeczpospolita

Herb Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1927 Republika Polska w połowie listopada 1918 r. Urzędu Skarbu Narodowego, Kalisz, 1918 Gęstość zaludnienia II Rzeczypospolitej według spisu powszechnego w 1931 r. Belweder w Warszawie ulica Wiejska 1930 CzechosłowacjąWystawa światowa, Paryż, 1925, pawilon polski Wystawa światowa, Paryż, 1937, pawilon polski Wystawa światowa, Nowy Jork, 1939, pawilon polski władz RP na uchodźstwie XII 1939- VI 1940 II Rzeczpospolita (II RP; nazwa oficjalna: Rzeczpospolita Polska) – historyczne państwo polskie istniejące w latach 1918–1945, tj.

Zobaczyć Józef Stalin i II Rzeczpospolita

II wojna światowa

Polskiego Radia o wybuchu wojny II wojna światowa – największa i najkrwawsza wojna w dziejach, zaliczana do wojen totalnych, trwająca od 1 września 1939 roku do 2 września 1945 roku.

Zobaczyć Józef Stalin i II wojna światowa

III Rzesza

III Rzesza (niem. Drittes Reich) – nieoficjalna nazwa państwa niemieckiego pod rządami Adolfa Hitlera i NSDAP w latach 1933–1945.

Zobaczyć Józef Stalin i III Rzesza

Imperium Rosyjskie

Imperium Rosyjskie, oficjalna nazwa polska: Cesarstwo Rosyjskie (przed reformąortografii) – oficjalna nazwa Rosji w latach 1721–1917.

Zobaczyć Józef Stalin i Imperium Rosyjskie

Iran

Iran (trl. Irān, pełna nazwa Islamska Republika Iranu, Dżomhuri-je Eslāmi-je Irān), w Europie dawniej znany jako Persja – państwo na Bliskim Wschodzie, leżące między Morzem Kaspijskim na północy a ZatokąPerskąi ZatokąOmańskąna południu.

Zobaczyć Józef Stalin i Iran

Irkuck

Sobór Objawienia Pańskiego Cerkiew Św. Trójcy Kościół Polski z 1881 roku Ratusz w Irkucku Cerkiew Kazańska Irkuck (Irkutsk) – miasto w Rosji, stolica obwodu irkuckiego.

Zobaczyć Józef Stalin i Irkuck

Iskra (gazeta)

Pierwszy numer „Iskry”, wydany w Lipsku „Iskra” – pismo periodyczne rosyjskiej partii socjaldemokratycznej (SDPRR).

Zobaczyć Józef Stalin i Iskra (gazeta)

Jakow Dżugaszwili

Jakow Iosifowicz Dżugaszwili (gruz. იაკობ ჯუღაშვილი; ur. w Badżi, zm. 14 kwietnia 1943 w Sachsenhausen) – radziecki wojskowy, Gruzin, syn Józefa Stalina.

Zobaczyć Józef Stalin i Jakow Dżugaszwili

Jakow Swierdłow

Jakow Michajłowicz Swierdłow (ros. Яков Михайлович Свердлов, ur. w Niżnym Nowogrodzie, zm. 16 marca 1919 w Orle) – rosyjski polityk pochodzenia żydowskiego, jeden z przywódców bolszewików.

Zobaczyć Józef Stalin i Jakow Swierdłow

James Watson

profesorów lwowskich zamordowanych przez hitlerowców w 1941 r. w IBB PAN w Warszawie, 24 czerwca 2008 James Dewey Watson (ur. 6 kwietnia 1928 w Chicago) – amerykański genetyk i biochemik.

Zobaczyć Józef Stalin i James Watson

Język gruziński

Język gruziński (gruz.) – język kartwelski, używany przez ok.

Zobaczyć Józef Stalin i Język gruziński

Jekatierina Swanidze

Jekatierina „Kato” Swanidze, gruz. ეკატერინე სვანიძე (ur., zm. w Tyflisie) – Gruzinka, pierwsza żona Józefa Stalina (od roku 1903), matka Jakowa Dżugaszwilego.

Zobaczyć Józef Stalin i Jekatierina Swanidze

Jidysz

''Elementarz'', Warszawa 1958 Jidysz (jid. jidisz, dosł. „żydowski” – od pierwotnego określenia w tym języku jidisz-tajcz „żydowsko-niemiecki”, „judeo-niemiecki”) – język Żydów aszkenazyjskich, powstały ok.

Zobaczyć Józef Stalin i Jidysz

Kampania francuska 1940

Gazeta Paris-soir ogłaszająca wypowiedzenie wojny Niemcom przez Francję 3 września 1939 r. Kampania francuska 1940 (niem. kryptonim „Fall Gelb”), inaczej zwana I bitwąo Francję – niemiecka ofensywa na Francję połączona z agresjąIII Rzeszy na Belgię, Holandię i Luksemburg przy złamaniu neutralności tych państw.

Zobaczyć Józef Stalin i Kampania francuska 1940

Kampania wrześniowa

Strefy interesów Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i III Rzeszy na terytorium II Rzeczypospolitej zgodnie z ustaleniami tajnego protokołu dodatkowego do paktu Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 roku Polsko-brytyjskie rozmowy sztabowe, lipiec 1939. Widoczni: Edward Śmigły-Rydz i Edmund Ironside Kampania wrześniowa (inne stosowane nazwy: kampania polska 1939, wojna polska 1939, wojna obronna Polski 1939) – obrona terytorium Polski przed agresjąmilitarną(bez określonego w prawie międzynarodowym) wojsk III Rzeszy (Wehrmacht) i ZSRR (Armia Czerwona); pierwszy etap II wojny światowej.

Zobaczyć Józef Stalin i Kampania wrześniowa

Kanclerze Niemiec

Chronologiczna lista szefów rządu Niemiec.

Zobaczyć Józef Stalin i Kanclerze Niemiec

Kanibalizm

Ślinik luzytański zjadający martwego osobnika tego samego gatunku Kanibalizm – praktyka zjadania osobników własnego gatunku, dość rozpowszechniona w naturze.

Zobaczyć Józef Stalin i Kanibalizm

Kapitalizm

kapitału na rynku wśród różnych warstw społecznych (XIX w.) Kapitalizm – system gospodarczy oparty na prywatnej własności środków produkcji i w konsekwencji czerpania z nich zysku, oraz na swobodnym obrocie dobrami w ramach rynku; stąd też gospodarka kapitalistyczna nazywana jest również gospodarkąrynkową.

Zobaczyć Józef Stalin i Kapitalizm

Karelo-Fińska Socjalistyczna Republika Radziecka

II wojnie światowej Muzycy, grający na kantele z Karelo-Fińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, na festiwalu w Budapeszcie, 1949 r. Karelo-Fińska Socjalistyczna Republika Radziecka, Karelo-Fińska SRR – republika ZSRR istniejąca od 1940 do 1956.

Zobaczyć Józef Stalin i Karelo-Fińska Socjalistyczna Republika Radziecka

Katowice

Katowice – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, położone we wschodniej części Górnego Śląska, na Wyżynie Śląskiej.

Zobaczyć Józef Stalin i Katowice

Kaukaz (region)

Granice państw, państw nieuznawanych i republik autonomicznych istniejących na Kaukazie w 2008 Zakaukaskiej Demokratycznej Republiki Federacyjnej w 1918 Flaga Republiki Górskiej Północnego Kaukazu Zakaukaskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej Kaukaz – region na pograniczu Europy i Azji pomiędzy morzami Czarnym i Kaspijskim wokół gór Kaukaz.

Zobaczyć Józef Stalin i Kaukaz (region)

Ketewan Geladze

Ketewan (Keke) Geladze (gruz. ქეთევან (კეკე) გელაძე; ros. Екатерина Георгиевна Геладзе, Jekatierina Gieorgijewna Geładze; ur., zm. 13 maja 1937) – matka Józefa Stalina.

Zobaczyć Józef Stalin i Ketewan Geladze

Klimient Woroszyłow

Józef Stalin i Klimient Woroszyłow w 1935 Pierwszych pięciu marszałków Związku Radzieckiego w 1935 (od lewej: Michaił Tuchaczewski, Siemion Budionny, Klimient Woroszyłow, Wasilij Blücher i Aleksandr Jegorow) Znaczek Poczty ZSRR z marsz. Klimientem Woroszyłowem, 1976 Instruktaż piechoty autorstwa Klimienta Woroszyłowa Klimient Jefriemowicz Woroszyłow (ur.

Zobaczyć Józef Stalin i Klimient Woroszyłow

Kołchoz

mołdawskim kołchozie (rejon Orgiejów) w 1941 roku Kołchoz (ros. колхоз) – rolnicza spółdzielnia produkcyjna, przedsiębiorstwo rolnicze charakterystyczne dla byłego ZSRR.

Zobaczyć Józef Stalin i Kołchoz

Kolektywizacja

Kolektywizacja – nadawanie formy zbiorowej, czyli kolektywnej, na przykład przekształcanie indywidualnych gospodarstw rolnych w spółdzielnie rolnicze (zob. RSP, Kołchoz), warsztatów rzemieślniczych w spółdzielnie produkcyjne itp.

Zobaczyć Józef Stalin i Kolektywizacja

Komunistyczna Partia Federacji Rosyjskiej

Moskwie w 2011 Samarze Komunistyczna Partia Federacji Rosyjskiej, KPFR (ros. Коммунисти́ческая па́ртия Росси́йской Федера́ции, КПРФ) – partia polityczna Federacji Rosyjskiej o profilu komunistycznym, założona 14 lutego 1993.

Zobaczyć Józef Stalin i Komunistyczna Partia Federacji Rosyjskiej

Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego

Hymn Partii Bolszewików Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego (KPZR, ros. Коммунистическая партия Советского Союза – КПСС, Kommunisticzeskaja partija Sowietskogo Sojuza – KPSS) – ostatnia nazwa założonej w 1903 partii komunistycznej, rządzącej w RFSRR i ZSRR od 1917 do 1991.

Zobaczyć Józef Stalin i Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego

Komunizm

Komunizm (od „wspólny, powszechny”Kowalski, s. 138.) – polityczna i ekonomiczna ideologia klasyfikowana jako utopijnaJacek Bartyzel, Komunizm, w: Encyklopedia Białych Plam, t. IX, Radom 2002, s. 282–283.

Zobaczyć Józef Stalin i Komunizm

Konferencja jałtańska

Pałac w Liwadii, miejsce konferencji Konferencja jałtańska, także konferencja krymska – przebiegające od 4 do 11 lutego 1945 roku spotkanie przywódców koalicji antyhitlerowskiej (tzw. wielkiej trójki): przywódcy ZSRR Józefa Stalina, premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla oraz prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta.

Zobaczyć Józef Stalin i Konferencja jałtańska

Konferencja poczdamska

Churchill, Truman i Stalin w Poczdamie ZSRR po konferencji poczdamskiej. Konferencja poczdamska (17 lipca 1945 – 2 sierpnia 1945 w Poczdamie w pałacu Cecilienhof), w niektórych starszych dokumentach również określana jako Konferencja trzech szefów rządów ZSRR, USA i Wielkiej Brytanii w Berlinie – spotkanie przywódców koalicji antyniemieckiej, tzw.

Zobaczyć Józef Stalin i Konferencja poczdamska

Konferencja teherańska

Konferencja teherańska – spotkanie przywódców koalicji antyhitlerowskiej (tzw. wielkiej trójki): prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta, premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla i przywódcy ZSRR Józefa Stalina w Teheranie w dniach 28 listopada – 1 grudnia 1943 roku.

Zobaczyć Józef Stalin i Konferencja teherańska

Korea Północna

Korea Północna, oficjalna nazwa Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna, w skrócie KRLD (kor. 조선민주주의인민공화국, hancha: 朝鮮民主主義人民共和國, MCR Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk) – państwo w Azji Wschodniej, powstałe w północnej części Półwyspu Koreańskiego po II wojnie światowej na terenach zajętych przez Armię Czerwoną.

Zobaczyć Józef Stalin i Korea Północna

Korea Południowa

Korea Południowa (kor. 한국, hancha 韓國, trb. Hanguk), właściwie Republika Korei (kor. 대한민국, hancha 大韓民國, trb. Daehan-minguk) – państwo w Azji Wschodniej, w południowej części Półwyspu Koreańskiego utworzone po II wojnie światowej na terenach zajętych przez wojska Stanów Zjednoczonych.

Zobaczyć Józef Stalin i Korea Południowa

Kosmopolityzm

Diogenes − „obywatel świata” Kosmopolityzm (z gr. kosmos „świat”, polis „miasto” i ismos „pogląd”) − pogląd wyrażający brak podlegania podziałom kulturowo-politycznym i terytorialnym, lecz zarazem szanujący te podziały i stosujący się do reguł panujących na danym terytorium.

Zobaczyć Józef Stalin i Kosmopolityzm

Kraków

alt.

Zobaczyć Józef Stalin i Kraków

Kreml moskiewski

Kreml moskiewski − gród warowny na wzgórzu, na wschodnim (lewym) brzegu rzeki Moskwy.

Zobaczyć Józef Stalin i Kreml moskiewski

Kryzys irański (1946)

Kryzys irański – nieudana próba rozciągnięcia przez ZSRR swojej strefy wpływów na Iran poprzez wsparcie tamtejszych ruchów separatystycznych na przełomie 1945 i 1946 roku.

Zobaczyć Józef Stalin i Kryzys irański (1946)

Kryzys jugosłowiański

Kryzys jugosłowiański – kryzys w 1948 roku w stosunkach pomiędzy Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR) a SocjalistycznąFederacyjnąRepublikąJugosławii (SFRJ), który doprowadził do oddalenia się SFRJ od kontrolowanego przez Józefa Stalina bloku państw (bloku wschodniego).

Zobaczyć Józef Stalin i Kryzys jugosłowiański

Ksiądz

Księża katoliccy w Rzymie, 2005 rok Ksiądz – we współczesnym rozumieniu tego słowa – duchowny chrześcijański.

Zobaczyć Józef Stalin i Ksiądz

Kułak

Sowiecki plakat propagandowy: „Kułak precz z kołchozu” Kułak – pejoratywne określenie stosowane w ZSRR, a następnie w państwach bloku wschodniego wobec bogatego chłopa, utożsamianego propagandowo z „wrogiem klasowym”, „zdziercą” i „pijawkąna zdrowym ciele społeczności wiejskiej”.

Zobaczyć Józef Stalin i Kułak

Kult jednostki

Korei Północnej: Kim Ir Sena (z lewej) i jego syna Kim Dzong Ila na wzgórzu Mansudae w Pjongjangu Kult jednostki – kult pojedynczej osoby występujący w imperialnym, autorytarnym, autokratycznym lub totalitarnym systemie władzy, prowadzący do wyidealizowania, niejednokrotnie do deifikacji władcy (na przykład Cesarz Cesarstwa Wielkiej Japonii do 1 stycznia 1946 roku był bóstwem) lub przywódcy.

Zobaczyć Józef Stalin i Kult jednostki

Kuncewo

Kuncewo – rejon w Zachodnim okręgu administracyjnym Moskwy.

Zobaczyć Józef Stalin i Kuncewo

Kuomintang

Hymn Republiki Chińskiej Kuomintang (KMT) lub Guomindang (GMD) – partia utworzona w Chinach w 1912 przez Sun Jat-sena i oddana w sprawowanie przez Song Jiaorena.

Zobaczyć Józef Stalin i Kuomintang

Le Monde diplomatique

„Le Monde diplomatique” (popularnie zwany „Le Diplo” przez swoich francuskich czytelników) – miesięcznik wydawany od 1954 jako dodatek do dziennika „Le Monde”.

Zobaczyć Józef Stalin i Le Monde diplomatique

Lend-Lease Act

Mapa transportów z USA do ZSRR w ramach „Lend Lease” w okresie II wojny światowej Aliancki pociąg transportujący zaopatrzenie do ZSRR przez Cesarstwo Iranu w ramach ''Lend-Lease'' Lend-Lease Act (z ang. umowa pożyczki-dzierżawy) – ustawa federalna z 11 marca 1941 roku, zezwalająca prezydentowi Stanów Zjednoczonych „sprzedawać, przenosić własność, wymieniać, wydzierżawiać, pożyczać i w jakikolwiek inny sposób udostępniać innym rządom dowolne produkty ze sfery obronności”.

Zobaczyć Józef Stalin i Lend-Lease Act

Leninizm

Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego odwołującej się do idei leninizmu Leninizm – koncepcja stworzona i rozwijana przez Włodzimierza Lenina jako teoria dostosowująca marksizm do nowej sytuacji historycznej, a następnie – w zmodyfikowanej formie – ideologia obowiązująca w państwach komunistycznych.

Zobaczyć Józef Stalin i Leninizm

Lew Kamieniew

Lenin w Gorkach, 1922 Lew Borysowicz Kamieniew, ros. Лев Борисович Каменев, właściwie Lew Rozenfeld, ros. Розенфельд (ur. w Moskwie, zm. 25 sierpnia 1936 tamże) – czołowy działacz ruchu bolszewickiego żydowskiego pochodzenia, pierwszy Przewodniczący Centralnego Komitetu Wykonawczego RFSRR.

Zobaczyć Józef Stalin i Lew Kamieniew

Lew Trocki

Lew Dawidowicz Trocki (właśc. Lew Dawidowicz Bronstein, ros.; ur. w Janowce w guberni chersońskiej, zm. 21 sierpnia 1940 w Meksyku) – komunistyczny rewolucjonista rosyjski pochodzenia żydowskiego.

Zobaczyć Józef Stalin i Lew Trocki

Lewicowa Opozycja

Przywódcy Lewicowej Opozycji. Od lewej siedzą: Leonid Sieriebriakow, Karol Radek, Lew Trocki, Michaił Bogusławski i Jewgienij Prieobrażenski; stoją: Chrystian Rakowski, Jakow Drobnis, Aleksandr Biełoborodow i Lew SosnowskiDziałacze Lewicowej Opozycji 1927. Pośrodku siedzi Lew Trocki, po lewej Iwan Smirnow, po prawej Ivar Smilga Lewicowa Opozycja, czasem określana jako Lewa Opozycja (ros.

Zobaczyć Józef Stalin i Lewicowa Opozycja

Litewska Socjalistyczna Republika Radziecka

Litewska Socjalistyczna Republika Radziecka, LSRR – twór polityczny powstały w lipcu 1940 roku w wyniku aneksji Pierwszej Republiki Litewskiej przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, rozwiązany ostatecznie we wrześniu 1991 roku, gdy kraje Zachodu uznały niepodległość Republiki Litewskiej i została ona przyjęta do Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Zobaczyć Józef Stalin i Litewska Socjalistyczna Republika Radziecka

Litwa

Prezydent Litwy Gitanas Nausėda Litwa, Republika Litewska (lit. Lietuva, Lietuvos Respublika) – państwo unitarne w Europie, jeden z krajów bałtyckich, członek Unii Europejskiej i NATO; graniczy od zachodu z Rosją(obwodem królewieckim), od południowego zachodu z Polską, od wschodu z Białorusią, od północy z Łotwą.

Zobaczyć Józef Stalin i Litwa

Londyn

Londyn – stolica i największe miasto Anglii i Wielkiej Brytanii, położone w południowo-wschodniej części kraju, nad Tamizą.

Zobaczyć Józef Stalin i Londyn

Ludobójstwo

Ludobójstwo – zbrodnia przeciwko ludzkości, obejmująca celowe wyniszczanie całych lub części narodów, grup etnicznych, religijnych lub rasowych poprzez.

Zobaczyć Józef Stalin i Ludobójstwo

Ludowa Republika Bułgarii

Ludowa Republika Bułgarii (bułg. Народна република България) – oficjalna nazwa Bułgarii będącej częściąbloku wschodniego w okresie rządów Bułgarskiej Partii Komunistycznej.

Zobaczyć Józef Stalin i Ludowa Republika Bułgarii

Ludowy Komisariat do spraw Narodowości

Ludowy Komisariat do spraw Narodowości (ros. Народный комиссариат по делам национальностей); skróty: NKNac (ros. НКНац) lub Narkomnac (ros. Наркомнац) – jeden z urzędów centralnych w RFSRR, odpowiednik ministerstwa, który w latach 1917-1923 nadzorował sprawy narodowościowe w Rosji Sowieckiej.

Zobaczyć Józef Stalin i Ludowy Komisariat do spraw Narodowości

Ludowy Komisariat Obrony ZSRR

Ludowy Komisariat Obrony ZSRR (НКО) – w latach 1934–1946 jeden z ludowych komisariatów Związku Radzieckiego, resortu będącym odpowiednikiem obecnego ministerstwa, który nadzorował siły zbrojne.

Zobaczyć Józef Stalin i Ludowy Komisariat Obrony ZSRR

Mao Zedong

Mao Zedong (IPA:; ur. 26 grudnia 1893 w Shaoshan, zm. 9 września 1976 w Pekinie) – chiński polityk, dyktator, przywódca Chińskiej Republiki Ludowej w latach 1949–1976.

Zobaczyć Józef Stalin i Mao Zedong

Mark Sołonin

Mark Siemionowicz Sołonin, ros. Марк Семёнович Солонин (ur. 29 maja 1958 w Kujbyszewie) – rosyjski pisarz i publicysta historyczny.

Zobaczyć Józef Stalin i Mark Sołonin

Marksizm

Marksizm, „socjalizm naukowy” – światopogląd polityczno-społeczno-gospodarczy wywodzący się z myśli Karola Marksa, a także, w mniejszym stopniu, Fryderyka Engelsa.

Zobaczyć Józef Stalin i Marksizm

Marszałek Związku Radzieckiego

Marszałek Związku Radzieckiego – najwyższy stopień wojskowy ZSRR.

Zobaczyć Józef Stalin i Marszałek Związku Radzieckiego

Masowe zbrodnie reżimów komunistycznych

Wielkiego Głodu wywołanego przez władze ZSRR na Ukrainie, Charków 1933 Ciała więźniów zamordowanych przez NKWD na Brygidkach we Lwowie, czerwiec 1941 Zbrodni Katyńskiej w 1943 roku Czerwonych Khmerów w Kambodży Prześladowanie „właściciela” w maoistycznej „sesji walki” Masowe zbrodnie komunistyczne – zbiorowe mordy popełnione przez reżimy państw komunistycznych w XX wieku, z łącznąliczbąofiar szacowanąpomiędzy 85 a 100 milionów ludzi.

Zobaczyć Józef Stalin i Masowe zbrodnie reżimów komunistycznych

Mauzoleum Lenina

Mauzoleum Lenina (w latach 1953–1961 Mauzoleum Lenina i Stalina,, w latach 1953–1961) – mauzoleum w Moskwie, na placu Czerwonym, położone w bezpośrednim sąsiedztwie północno-wschodniej części murów Kremla, wzniesione w latach 1929–1930 według projektu Aleksieja Wiktorowicza Szczusiewa i Izydora (Izaaka) Aronowicza Francuza w stylu konstruktywistycznym.

Zobaczyć Józef Stalin i Mauzoleum Lenina

Meczet

Meczet (masdżid; l.mn. masadżid) – miejsce kultu muzułmańskiego.

Zobaczyć Józef Stalin i Meczet

Megalomania

megalomania Megalomania (urojenia wielkościowe) – zaburzenie urojeniowe polegające na przesadnym skupieniu się na własnej doskonałości, samozadowoleniu oraz świadomości własnej wartości, znaczenia i możliwości, prowadzące do zawyżenia samooceny.

Zobaczyć Józef Stalin i Megalomania

Mesame dasi

Mesame dasi (gruz. მესამე დასი, trzecia grupa) – pierwsza gruzińska organizacja marksistowska, utworzona w 1893.

Zobaczyć Józef Stalin i Mesame dasi

Michaił Kalinin

Michaił Iwanowicz Kalinin (ur. we wsi Wierchniaja Trojca (ujezd korczewski guberni twerskiej), zm. 3 czerwca 1946 w Moskwie) – polityk radziecki, członek partii bolszewików od 1898 r. Kalinin był współodpowiedzialny za masowe zbrodnie komunistyczne.

Zobaczyć Józef Stalin i Michaił Kalinin

Michaił Tomski

Michaił Tomski Michaił Pawłowicz Tomski wł.

Zobaczyć Józef Stalin i Michaił Tomski

Michaił Tuchaczewski

Michaił Nikołajewicz Tuchaczewski (ur. w majątku Aleksandrowskoje k. Smoleńska, zm. 11 czerwca 1937 w Moskwie) – rosyjski i radziecki oficer, dowódca dużych związków operacyjnych Armii Czerwonej w wojnie domowej w Rosji i wojnie polsko-bolszewickiej.

Zobaczyć Józef Stalin i Michaił Tuchaczewski

Micheil Gelowani

Moskwie Micheil Gelowani (Michaił Gieorgijewicz Giełowani; ur. 6 stycznia 1893 we wsi Łasurija (Ласурия) w rosyjskiej Gruzji, zm. 21 grudnia 1956 w Moskwie) – radziecki aktor gruzińskiego pochodzenia, znany z występów w roli Józefa Stalina.

Zobaczyć Józef Stalin i Micheil Gelowani

Mienszewicy

Aleksandr Martynow w Sztokholmie w 1917 roku Mienszewicy („będący w mniejszości”) – frakcja Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji (SDPRR), powstała w 1903 na II Zjeździe Partii w Brukseli, sprzeciwiająca się rewolucyjnemu kierunkowi, w którym Włodzimierz Lenin zamierzał prowadzić rosyjskąpartię socjaldemokratyczną.

Zobaczyć Józef Stalin i Mienszewicy

Mikołaj II Romanow

Mikołaj II Aleksandrowicz Romanow, (ur. w Sankt Petersburgu, zm. w nocy z 16 na 17 lipca 1918 w Jekaterynburgu) – cesarz rosyjski, tytularny król Polski i wielki książę Finlandii, koronowany jako ostatni w Moskwie, panujący w latach 1894–1917; syn Aleksandra III z dynastii Romanowów i jego żony carycy Marii Fiodorowny.

Zobaczyć Józef Stalin i Mikołaj II Romanow

Mołdawska Socjalistyczna Republika Radziecka

Mołdawska Socjalistyczna Republika Radziecka, Mołdawia (ros. Молдавская Советская Социалистическая Республика, mołd. Република Советикэ Сочиалистэ Молдовеняскэ) – jedna z republik związkowych ZSRR utworzona 2 sierpnia 1940 r.

Zobaczyć Józef Stalin i Mołdawska Socjalistyczna Republika Radziecka

Mocarstwo

Mocarstwa europejskie dokonujące podziału stref wpływów w Chinach na karykaturze z 1898 r. Mocarstwo – państwo, które ze względu na swój potencjał militarny oraz ekonomiczny (produkt krajowy brutto) odgrywa ważnąrolę na świecie, a zarazem siłami wpływów przewyższa inne państwa, wykazuje odpowiedniąrolę, kreuje w znacznym stopniu stosunki międzynarodowe we wszelkich dziedzinach, posiada znaczne możliwości wewnętrzne (militarne, ekonomiczne etc.), w obu tych sferach wyraźnie górujące nad innymi państwamiTamże.

Zobaczyć Józef Stalin i Mocarstwo

Mord sądowy

Mord sądowy – sytuacja, gdy kara śmierci orzeczona przez sąd zostaje w istocie użyta jako środek do popełnienia zabójstwa, bądź gdy jej orzeczenie jest niewspółmierne do czynu ściganego przepisami prawa.

Zobaczyć Józef Stalin i Mord sądowy

Morze Śródziemne

Mapa Morza Śródziemnego z zaznaczonymi ośrodkami miejskimi i infrastrukturątransportowąMorze Śródziemne – morze międzykontynentalne leżące pomiędzy Europą, Afrykąi Azją, o powierzchni około 2,5 mln km².

Zobaczyć Józef Stalin i Morze Śródziemne

Morze Czarne

Morze Czarne (w starożytności:,, „Morze Gościnne”, „Morze Przyjazne”) – morze śródlądowe rozciągające się pomiędzy AzjąMniejsząna południu, Kaukazem na wschodzie, NizinąWschodnioeuropejskąna północy i Półwyspem Bałkańskim na zachodzie.

Zobaczyć Józef Stalin i Morze Czarne

Moskwa

Rady Najwyższej RFSRR) Państwowe Muzeum Historyczne na placu Czerwonym Manoir Woroncowo w Moskwie Biały Dom Sobór Chrystusa Zbawiciela w Moskwie Moskwa (wym.) – stolica Rosji i największe miasto tego państwa, położone w Centralnym Okręgu Federalnym.

Zobaczyć Józef Stalin i Moskwa

Mumifikacja

Mumifikacja – proces konserwacji zwłok zapobiegający rozkładowi.

Zobaczyć Józef Stalin i Mumifikacja

Muzeum Józefa Stalina w Gori

Państwowe Muzeum Józefa Stalina – gruzińskie muzeum poświęcone życiu radzieckiego przywódcy, z pochodzenia Gruzina, Józefa Stalina.

Zobaczyć Józef Stalin i Muzeum Józefa Stalina w Gori

Nadieżda Alliłujewa

Nagrobek Alliłujewej Nadieżda Siergiejewna Alliłujewa (ur. w Tyflisie, zm. 9 listopada 1932 w Moskwie) – druga żona Józefa Stalina.

Zobaczyć Józef Stalin i Nadieżda Alliłujewa

Narodowy socjalizm

III Rzeszy Narodowy socjalizm, nazizm (skrót od), czasem określany również jako hitleryzm (od nazwiska Adolfa Hitlera) – rasistowska, antykomunistyczna, antydemokratyczna i antysemicka ideologia Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP).

Zobaczyć Józef Stalin i Narodowy socjalizm

Niżny Nowogród

Pożarskiego Niżny Nowogród (Niżnij Nowgorod; w latach 1932–1990 Gorki) – miasto wydzielone w Rosji, stolica Nadwołżańskiego Okręgu Federalnego i obwodu niżnonowogrodzkiego, położone nad Wołgą, u ujścia Oki; wielki ośrodek przemysłowy w regionie Wołżańsko-Wiackim, port lotniczy.

Zobaczyć Józef Stalin i Niżny Nowogród

Niemiecka Republika Demokratyczna

Niemiecka Republika Demokratyczna (oficjalny skrót NRD; niem. Deutsche Demokratische Republik, DDR, potocznie Niemcy Wschodnie) – istniejące w Europie środkowej w latach 1949–1990 państwo niemieckie powstałe 7 października 1949 roku na terenie radzieckiej strefy okupacyjnej (niem.

Zobaczyć Józef Stalin i Niemiecka Republika Demokratyczna

Nikita Chruszczow

Nikita Siergiejewicz Chruszczow (ur. we wsi Kalinowka w powiecie dmitrijewskim w guberni kurskiej, zm. 11 września 1971 w Moskwie) – radziecki polityk, działacz partyjny i państwowy, I sekretarz Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego w latach 1953–1964 i premier ZSRR w latach 1958–1964.

Zobaczyć Józef Stalin i Nikita Chruszczow

Nikołaj Bułganin

Nikołaj Aleksandrowicz Bułganin (ur. w Niżnym Nowogrodzie, zm. 24 lutego 1975 w Moskwie) – radziecki wojskowy, działacz partyjny i polityk, uczestnik rewolucji październikowej, marszałek Związku Radzieckiego (26 listopada 1958 zdegradowany do stopnia generała pułkownika), minister sił zbrojnych ZSRR (1947–1949), minister obrony ZSRR (1953–1955), prezes Banku Państwowego ZSRR (1938–1940), członek Komitetu Centralnego KPZR i Biura Politycznego KC KPZR, premier RFSRR (1937–1938), wicepremier (1938–1940) i premier ZSRR (1955–1958).

Zobaczyć Józef Stalin i Nikołaj Bułganin

Nikołaj Bucharin

Nikołaj Iwanowicz Bucharin (ur. w Moskwie, zm. 15 marca 1938 w miejscu egzekucji Kommunarka pod Moskwą) – działacz partii bolszewickiej, członek jej Biura Politycznego, przewodniczący Prezydium Komitetu Wykonawczego Kominternu (1926–1929), ofiara wielkiego terroru w ZSRR.

Zobaczyć Józef Stalin i Nikołaj Bucharin

Nikołaj Jeżow

Nikołaj Iwanowicz Jeżow, (ur. w Mariampolu, zm. prawdopodobnie 4 lutego 1940 w Moskwie) – radziecki działacz partyjny i państwowy, Ludowy Komisarz Bezpieczeństwa Państwowego w latach 1936–1938.

Zobaczyć Józef Stalin i Nikołaj Jeżow

Nikołaj Skoblin

Nikołaj Władimirowicz Skoblin (ur. 1893, zm. prawdopodobnie 1938) – generał major Białej Armii.

Zobaczyć Józef Stalin i Nikołaj Skoblin

NKWD

NKWD ZSRR, Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych ZSRR (trb. Narodnyj komissariat wnutriennich dieł SSSR) – centralny organ państwowy (ministerstwo) wchodzący w skład Rady Komisarzy Ludowych – rządu ZSRR, istniejący pod tąnazwąw latach 1917–1946.

Zobaczyć Józef Stalin i NKWD

Norman Davies

Norman Davies z żoną, 2007 alt.

Zobaczyć Józef Stalin i Norman Davies

Nowa Polityka Ekonomiczna

Nowa Polityka Ekonomiczna (ros. Новая экономическая политика, Nowaja ekonomiczeskaja politika w skrócie NEP) – określenie doktryny polityki gospodarczej w RFSRR a później w ZSRR w latach 1921–1928.

Zobaczyć Józef Stalin i Nowa Polityka Ekonomiczna

Nowiny (dziennik rzeszowski)

Nowiny – dziennik wydawany w Rzeszowie dla województwa podkarpackiego.

Zobaczyć Józef Stalin i Nowiny (dziennik rzeszowski)

Nowokuźnieck

Cerkiew w Nowokuźniecku Nowokuźnieck (ros. Новокузнецк, szor. Aba-Tura, chak. Aba-Tura, ałt. Aba-Tura) – miasto w azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej, w obwodzie kemerowskim, nad Tomem (dopływ Obu).

Zobaczyć Józef Stalin i Nowokuźnieck

Obóz koncentracyjny

Obóz koncentracyjny w Buchenwaldzie Rekonstrukcja typowego baraku mieszkalnego Gułagu – Muzeum Okupacji w Rydze Obóz koncentracyjny – miejsce przetrzymywania, zwykle bez wyroku sądu, dużej liczby osób, uznawanych z różnych powodów za niewygodne dla władz.

Zobaczyć Józef Stalin i Obóz koncentracyjny

Ochrana

''Александр Васильевич Герасимов'') z naczelnikami wydziałów i śledczymi, Petersburg, (1905) Ilji Riepina Ochrana (Otdielenije po ochranieniju poriadka i obszcziestwiennoj biezopasnosti, Oddział ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego) – tajna policja carska działająca w Imperium Rosyjskim, utworzona po zabójstwie cara Aleksandra II, na mocy ukazu cara Aleksandra III z 14 sierpnia 1881, w miejsce istniejącego do 1880 roku III Oddziału Kancelarii Osobistej Jego Cesarskiej Mości.

Zobaczyć Józef Stalin i Ochrana

OGPU

Dreyband G.I. – szef oddziału GPU w Mariupolu w latach 1922–1924 OGPU, Zjednoczony Państwowy Zarząd Polityczny (ros. Объединённое государственное политическое управление, trb. Objedinionnoje gosudarstwiennoje politiczeskoje uprawlenije) – służba specjalna, policja polityczna, zajmująca się wywiadem, kontrwywiadem, w tym wojskowym, bezpieczeństwem wewnętrznym, kontrolągranic działająca w ZSRR w latach 1923–1934, z przekształcenia GPU w związku z powstaniem ZSRR.

Zobaczyć Józef Stalin i OGPU

Oleg Gordijewski

Gordijewski w 2007 Oleg Antonowicz Gordijewski, ros. Олег Антонович Гордиевский (ur. 10 października 1938 w Moskwie) – pułkownik Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego (KGB) ZSRR, współpracował z wywiadem brytyjskim (MI6) w latach 1974–1985.

Zobaczyć Józef Stalin i Oleg Gordijewski

Operacja Północ

Operacja Północ – kryptonim operacji przeprowadzonej przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR (MGB, późniejsze KGB), dotyczącej masowych deportacji na Syberię Świadków Jehowy oraz członków ich rodzin mieszkających na terenie ZSRR, która rozpoczęła się w nocy 1 kwietnia 1951 roku.

Zobaczyć Józef Stalin i Operacja Północ

Osetia Południowa

Mapa Osetii Południowej Mapa Osetii Południowej, tereny kontrolowane przez Gruzję przed wojną2008 roku (zaznaczone kolorem zielonym) Osetia Południowa (Samchret Oseti;, Chussar Iryston;, Jużnaja Osietija) – terytorium sporne w północnej Gruzji, obejmujące tereny istniejącego do 1991 roku Południowoosetyjskiego Obwodu Autonomicznego ówczesnej Gruzińskiej SRR.

Zobaczyć Józef Stalin i Osetia Południowa

Osetyjczycy

250px Osetyjczycy (w różnych źródłach występujątakże formy Osetyńczycy, Osetowie oraz Osetyńcy) – iranojęzyczny naród kaukaski, zamieszkujący przede wszystkim dwie niewielkie republiki – Osetię Północną, wchodzącąw skład Federacji Rosyjskiej, oraz Osetię Południową, do wojny z 2008 wchodzącąw skład Gruzji.

Zobaczyć Józef Stalin i Osetyjczycy

Pakt Ribbentrop-Mołotow

Spotkanie Józefa Stalina z Joachimem von Ribbentropem w Moskwie 23 sierpnia 1939 roku 23 sierpnia 1939 roku w Moskwie. Od lewej stoją: szef działu prawnego niemieckiego MSZ Friedrich Gauss, niemiecki minister spraw zagranicznych Joachim von Ribbentrop, Józef Stalin oraz ludowy komisarz (minister) spraw zagranicznych ZSRR Wiaczesław Mołotow Joachim von Ribbentrop na lotnisku w Moskwie w sierpniu 1939 (na budynku w tle flaga ze swastyką) Strefy interesów Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i III Rzeszy na terytorium II Rzeczypospolitej zgodnie z ustaleniami tajnego protokołu dodatkowego do paktu Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 roku Dokument tajnego protokołu do paktu z 23 sierpnia 1939 r.

Zobaczyć Józef Stalin i Pakt Ribbentrop-Mołotow

Partia Lewicowych Socjalistów-Rewolucjonistów

Partia Lewicowych Socjalistów-Rewolucjonistów – partia polityczna w Rosji, działająca w latach 1917–1918.

Zobaczyć Józef Stalin i Partia Lewicowych Socjalistów-Rewolucjonistów

Patomorfologia

Badanie pośmiertne w 1656 roku Patomorfologia, dawniej: anatomia patologiczna – dział medycyny zajmujący się rozpoznawaniem, klasyfikacjąoraz czynnikami prognostycznymi chorób na podstawie zmian morfologicznych w tkankach i narządach.

Zobaczyć Józef Stalin i Patomorfologia

Paul Johnson (1928–2023)

Paul Bede Johnson (ur. 2 listopada 1928 w Manchesterze, zm. 12 stycznia 2023) – brytyjski historyk, dziennikarz, autor przemówień.

Zobaczyć Józef Stalin i Paul Johnson (1928–2023)

Półwysep Koreański

Półwysep Koreański – półwysep w Azji Wschodniej, wcinający się na 1100 km w Ocean Spokojny.

Zobaczyć Józef Stalin i Półwysep Koreański

Płyta gramofonowa

Płyta gramofonowa Odtwarzanie płyty gramofonowej Płyta gramofonowa (pot. winylowa, analogowa) – zwykle okrągła płyta o średnicy do 30 cm z zapisanym spiralnie w postaci rowka analogowym nagraniem dźwiękowym.

Zobaczyć Józef Stalin i Płyta gramofonowa

Petersburg

Petersburg (forma zalecana), Sankt Petersburg (egzonim wariantowy) (Sankt-Pietierburg, potocznie, Pietierburg,, Pitier; dawniej Piotrogród, ros., Leningrad, ros.) – miasto w Rosji, położone w delcie Newy nad ZatokąFińską.

Zobaczyć Józef Stalin i Petersburg

Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich

Piotrogrodzie (1917) Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich – władza rewolucyjna utworzona w trakcie rewolucji lutowej w Rosji, element systemu dwuwładzy w Republice Rosyjskiej pomiędzy marcem a listopadem 1917.

Zobaczyć Józef Stalin i Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich

Plac Czerwony w Moskwie

Plac Czerwony (ros. Красная площадь) – plac w Moskwie, położony w centrum miasta opodal Kremla (oficjalnej siedziby prezydenta Rosji).

Zobaczyć Józef Stalin i Plac Czerwony w Moskwie

Politolog

Politolog – absolwent studiów na kierunku politologia i pokrewnych (polityka społeczna, europeistyka, nauki polityczne), osoba posiadająca wiedzę naukowąw zakresie politologii.

Zobaczyć Józef Stalin i Politolog

Politruk

Państwowego Muzeum Rosyjskiego w Petersburgu Politruk (skrót od, politíczeskij rukowodítiel – kierownik polityczny) – oficer polityczny, pierwotnie (1919–1942, z przerwami) funkcja osoby kierującej pracąpolityczno-wychowawcząw pododdziałach Armii Czerwonej i Floty.

Zobaczyć Józef Stalin i Politruk

Polityka gospodarcza

Polityka gospodarcza – subdyscyplina ekonomii opisująca i wyjaśniająca sposoby świadomego oddziaływania państwa na gospodarkę, za pomocąokreślonych narzędzi (instrumentów) i środków, dla osiągnięcia celów założonych przez podmioty polityki gospodarczej (tj. polityka rządu), w otoczeniu uwarunkowań doktrynalnych (tj.

Zobaczyć Józef Stalin i Polityka gospodarcza

Polska

Polska, Rzeczpospolita Polska (RP) – państwo unitarne w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w przeważającej części w dorzeczu Wisły i Odry.

Zobaczyć Józef Stalin i Polska

Polska Rzeczpospolita Ludowa

linii Curzona Zmiany granic i linia Curzona Ulotka antykomunistyczna z okresu II wojny światowej konferencji jałtańskiej, luty 1945 Orzeł wojskowy wzór 43 (tzw. piastowski)Noszony m.in. na czapkach przez żołnierzy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Jakub Berman (przed 1949) Edward Osóbka-Morawski Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL); (do 1952: Rzeczpospolita Polska; pot.

Zobaczyć Józef Stalin i Polska Rzeczpospolita Ludowa

Pomnik Stalina w Pradze

Widok od strony północno-zachodniej. Wysadzenie pomnika. Drewniane ogrodzenie miało ukryć przebieg prac przed widokiem publicznym. Praski metronom na miejscu zburzonego pomnika. Pomnik Stalina – pomnik w Pradze, zbudowany na cześć sowieckiego przywódcy Józefa Stalina, w czasach największego rozwoju tzw.

Zobaczyć Józef Stalin i Pomnik Stalina w Pradze

Portable Document Format

Portable Document Format (PDF) – format plików służący do prezentacji, przenoszenia i drukowania treści tekstowo-graficznych, opracowany przez firmę Adobe Systems.

Zobaczyć Józef Stalin i Portable Document Format

Powstanie lewicowych eserowców

Powstanie lewicowych eserowców, lub Bunt eserowców – nieudany zamach stanu ze strony lewicowych eserowców przeciw rządzącym bolszewikom dokonany 6 lipca 1918 roku.

Zobaczyć Józef Stalin i Powstanie lewicowych eserowców

Praski zamach stanu 1948

ZSRR w czasie zjazdu Komunistycznej Partii Czechosłowacji w 1947 roku Praski zamach stanu 1948 – faktyczne przejęcie całości władzy w Czechosłowacji przez KomunistycznąPartię Czechosłowacji (KSČ), z poparciem ZSRR, dokonane w dniach 20–25 lutego 1948 roku w Pradze.

Zobaczyć Józef Stalin i Praski zamach stanu 1948

Prawa obywatelskie

Prawa obywatelskie – konstytucyjnie zagwarantowane prawa obywatela danego państwa, których celem jest ochrona jego interesów.

Zobaczyć Józef Stalin i Prawa obywatelskie

Projekcja (psychologia)

Projekcja (od łac. proicere – "wyrzucać przed siebie") – mechanizm obronny polegający na przypisywaniu innym własnych niepożądanych uczuć, poglądów, zachowań lub cech najczęściej negatywnych.

Zobaczyć Józef Stalin i Projekcja (psychologia)

Propaganda

Propaganda (od – rozszerzać, rozciągać, krzewić) – celowe działanie zmierzające do ukształtowania określonych poglądów i zachowań zbiorowości ludzkiej lub jednostki.

Zobaczyć Józef Stalin i Propaganda

Przemysł maszynowy

Przemysł maszynowy – podsektor przemysłu, gałąź przemysłu elektromaszynowego, łączonego z produkcjąi konserwacjąmaszyny dla konsumentów, przemysłu i innych przedsiębiorstw; Kwalifikowany do przemysłu ciężkiego.

Zobaczyć Józef Stalin i Przemysł maszynowy

Psychiatria

strony.

Zobaczyć Józef Stalin i Psychiatria

Psycholog

Psycholog (w odniesieniu do kobiet stosuje się powszechnie formę ta psycholog, chociaż poprawna językowo jest także forma feminatywu psycholożka) – zawód zaufania publicznego wykonywany przez osobę posiadającąwłaściwe kwalifikacje, potwierdzone wymaganymi dokumentami, do udzielania świadczeń psychologicznych polegających w szczególności na: diagnozie psychologicznej, opiniowaniu, orzekaniu, psychoterapii (po ukończeniu studiów podyplomowych w tym zakresie), na udzielaniu pomocy psychologicznej, nauczania, prowadzenia wykładów, kursów, szkoleń warsztatów.

Zobaczyć Józef Stalin i Psycholog

Rada Komisarzy Ludowych RFSRR

Rada Komisarzy Ludowych RFSRR, RKL RFSRR, Sownarkom RFSRR – rząd Rosyjskiej Republiki Radzieckiej powstały wskutek rewolucji październikowej, istniejący od do 19 lipca 1918 roku, a następnie rząd Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej powołany na mocy Konstytucji Rosji z 10 lipca 1918 roku, istniejący do 15 marca 1946 roku.

Zobaczyć Józef Stalin i Rada Komisarzy Ludowych RFSRR

Rada Najwyższa ZSRR

Rada Najwyższa ZSRR (ros. Верховный Совет СССР) – najwyższy organ władzy ustawodawczej ZSRR, a w latach 1939–1991, najwyższa władza ustawodawcza w okresach pomiędzy sesjami Zjazdu Rad.

Zobaczyć Józef Stalin i Rada Najwyższa ZSRR

Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej

Logo RWPG Nowym Arbacie, dawna siedziba RWPG (2010) Siedziba RWPG w Moskwie na radzieckim znaczku pocztowym z 1989 upamiętniającym 40. rocznicę utworzenia organizacji Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, RWPG – organizacja powołana w Moskwie w 1949 w celu koordynowania współpracy gospodarczej bloku państw podporządkowanych ZSRR.

Zobaczyć Józef Stalin i Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej

Religia

rodzimowierstwa słowiańskiego (czwarty rząd) Procent obywateli uznających religię za bardzo ważną: do 19%, > 90% obszary niereligijne Religia – system wierzeń i praktyk określający relację między różnie pojmowanąsferąsacrum (świętością) i sferąboskąa społeczeństwem, grupąlub jednostką.

Zobaczyć Józef Stalin i Religia

Represje ZSRR wobec Polaków i obywateli polskich 1939–1946

paktu o granicach i przyjaźni 28 września 1939 r. z wytyczonągranicą. Podpisy: Stalin, Ribbentrop, data. wrogowie ludu” aresztowani we wrześniu 1939 r. i konwojowani przez oddziały konwojowe NKWD do punktów załadunkowych za granicąpolsko-sowieckąPo zbrojnej agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 roku, okupacji wojskowej wschodnich terenów II Rzeczypospolitej przez Armię Czerwonąi ustaleniu w dniu 28 września 1939 r.

Zobaczyć Józef Stalin i Represje ZSRR wobec Polaków i obywateli polskich 1939–1946

Republika Chińska

Tajwańska kolej wysokich prędkości Republika Chińska, Tajwan, na arenie międzynarodowej często Chińskie Tajpej, także z ang.

Zobaczyć Józef Stalin i Republika Chińska

Republika Krymu (jednostka administracyjna Rosji)

Republika Krymu (trb. Riespublika Krym;, trb. Respublika Krym;, trb. Kyrym Dżumchurieti), Krym (trb. Krym;, trb. Krym;, trb. Kyrym) – jednostka administracyjna Rosji (terytorium okupowanej Ukrainy), która zajmuje większączęść Półwyspu Krymskiego, na północnym wybrzeżu Morza Czarnego.

Zobaczyć Józef Stalin i Republika Krymu (jednostka administracyjna Rosji)

Republika Mahabadzka

Republika Kurdystanu lub Republika Mahabadzka – państwo kurdyjskie, istniejące od stycznia do grudnia 1946 na terytorium Iranu.

Zobaczyć Józef Stalin i Republika Mahabadzka

Rewolucja lutowa (1917)

Rewolucja lutowa – rosyjska rewolucja przeciwko carowi Mikołajowi II Romanowowi i samodzierżawiu.

Zobaczyć Józef Stalin i Rewolucja lutowa (1917)

Rewolucja październikowa

Rewolucja październikowa w Rosji (również rewolucja bolszewicka, w terminologii sowieckiej Wielka Socjalistyczna Rewolucja Październikowa) – określenie, stosowane na dokonany przez bolszewików przewrót zbrojny w Rosji, trwający od nocy z na, do godziny drugiej w nocy, gdy został opanowany przez oddziały bolszewickie Pałac Zimowy, a członkowie Rządu Tymczasowego aresztowani.

Zobaczyć Józef Stalin i Rewolucja październikowa

Robin Hood

Pomnik poświęcony pamięci Robin Hooda na zamku Nottingham Flaga Nottinghamshire z wizerunkiem Robin Hooda Robin Hood – bohater średniowiecznych angielskich legend ludowych, którego faktyczne istnienie nie zostało potwierdzone przez źródła historyczne.

Zobaczyć Józef Stalin i Robin Hood

Roman Malinowski (bolszewik)

Roman Malinowski (ros. Роман Вацлавович Малиновский) (ur. 18 marca 1877 w Warszawie, zm. 5 listopada 1918 w Moskwie) – polityk partii bolszewickiej pochodzenia polskiego.

Zobaczyć Józef Stalin i Roman Malinowski (bolszewik)

Ropa naftowa

Ropa naftowa Ropa naftowa; pot. ropa, nafta, olej skalny – ciekła kopalina, złożona z mieszaniny naturalnych węglowodorów gazowych, ciekłych i stałych (bituminów) z niewielkimi domieszkami związków azotu, tlenu, siarki i zanieczyszczeń nieorganicznych.

Zobaczyć Józef Stalin i Ropa naftowa

Rosja

zarchiwizowano.

Zobaczyć Józef Stalin i Rosja

Rozkułaczanie

Plakat propagandowy z okresu rozkułaczania kolektywizacji w ZSRR Przewożenie kułackiej stodoły do kołchozu. Rozkułaczenie w obwodzie donieckim 1930 Parada pod hasłami „Zlikwidujemy kułaków jako klasę” i „Wszyscy do walki z sabotażystami rolnictwa” Rozkułaczanie – metoda brutalnych represji wobec chłopów będących właścicielami gospodarstw rolnych (kułaków), stosowana w ZSRR w czasach przymusowej kolektywizacji (1929–1934), po rezygnacji z polityki NEP.

Zobaczyć Józef Stalin i Rozkułaczanie

Ruch stachanowski

Ruch stachanowski – współzawodnictwo pracy w ZSRR zainicjowane w 1935 r. przez górnika z Donbasu Aleksieja Stachanowa.

Zobaczyć Józef Stalin i Ruch stachanowski

Rumunia

Rumunia (rum. România, IPA: //) – państwo unitarne w południowo-wschodniej części Europy.

Zobaczyć Józef Stalin i Rumunia

Rumunia w okresie komunizmu

Rumunia w okresie komunizmu – okres w dziejach Rumunii od zakończenia II wojny światowej do rewolucji rumuńskiej.

Zobaczyć Józef Stalin i Rumunia w okresie komunizmu

Rusyfikacja

Obwieszczenie o zakazie mówienia po polsku, 1868 Rusyfikacja – proces dobrowolnego lub przymusowego przyswajania języka rosyjskiego i kultury rosyjskiej przez osoby lub zbiorowości funkcjonujące wcześniej w ramach innych kultur.

Zobaczyć Józef Stalin i Rusyfikacja

Sergiusz (patriarcha Moskwy)

Sergiusz, imię świeckie Iwan Nikołajewicz Stragorodski, Иван Николаевич Страгородский (ur. w Arzamasie, zm. 15 maja 1944Daty przed 1918 podano według obowiązującego w Rosji kalendarza juliańskiego. Daty po zmianie kalendarza na gregoriański – według tegoż kalendarza.

Zobaczyć Józef Stalin i Sergiusz (patriarcha Moskwy)

Sergo Ordżonikidze

Sergo Ordżonikidze; właśc.

Zobaczyć Józef Stalin i Sergo Ordżonikidze

Seyid Cəfər Pişəvəri

Seyid Cəfər Pişəvəri (pers. سید جعفر پیشه‌وری; w literaturze polskojęzycznej spotyka się również transkrypcję Sajjid Dżafar Piszewari, w j. ros. Сеид Джафар Пишевари; ur. 1893, zm. 11 czerwca 1947) - irański działacz komunistyczny, w latach 1945-1946 premier Autonomicznej Republiki Azerbejdżanu, autonomicznego państwa Azerów w północnym Iranie utworzonego pod auspicjami ZSRR.

Zobaczyć Józef Stalin i Seyid Cəfər Pişəvəri

Siemion Budionny

Siemion Budionny w 1912 Siemion Budionny w 1937 Marszałkowie Aleksandr Wasilewski i Siemion Budionny w 1943 Znaczek Poczty ZSRR z marszałkiem Siemionem Budionnym w 1974 Siemion Michajłowicz Budionny (ros., ur. w Koziurinie, zm. 26 października 1973 w Moskwie) – rosyjski i radziecki dowódca wojskowy, kawalerzysta, dowódca 1 Armii Konnej, I zastępca komisarza obrony ZSRR, Główny Inspektor Ministerstwa Obrony ZSRR, marszałek Związku Radzieckiego (1935), trzykrotny Bohater Związku Radzieckiego (1958, 1963, 1968), deputowany i członek Prezydium Rady Najwyższej ZSRR.

Zobaczyć Józef Stalin i Siemion Budionny

Siemion Timoszenko (wojskowy)

Siemion Konstantinowicz Timoszenko (ros. Семён Константинович Тимошенко, ukr. Семен Костянтинович Тимошенко, ur. we wsi Furmanka, zm. 31 marca 1970 w Moskwie) – radziecki dowódca wojskowy, marszałek Związku Radzieckiego (1940), dwukrotny Bohater Związku Radzieckiego (1940, 1965), członek Komitetu Centralnego WKP(b) (1939–1952), deputowany do Rady Najwyższej ZSRR 1., 2., 3., 4., 5., 6.

Zobaczyć Józef Stalin i Siemion Timoszenko (wojskowy)

Siergiej Kirow

Siergiej Mironowicz Kirow (ros. Сергей Миронович Киров), właściwie Siergiej Mironowicz Kostrikow (ros. Сергей Миронович Костриков; ur. w Urżumie w guberni wiackiej, zm. 1 grudnia 1934 w Leningradzie) – działacz bolszewicki.

Zobaczyć Józef Stalin i Siergiej Kirow

Simon Sebag Montefiore

Simon Sebag Montefiore (ur. 27 czerwca 1965 w Londynie) – brytyjski historyk i dziennikarz.

Zobaczyć Józef Stalin i Simon Sebag Montefiore

Skład Biura Politycznego KC RKP(b) i WKP(b) 1919–1952

Skład Biura Politycznego Komitetu Centralnego RKP(b) i WKP(b) w latach 1919-1952.

Zobaczyć Józef Stalin i Skład Biura Politycznego KC RKP(b) i WKP(b) 1919–1952

Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji

Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji (SDPRR) lub RSDPR – Rosyjska Socjal-Demokratyczna Partia Robotnicza (ros. РСДРП – Россійская соціалъ-демократическая рабочая партія) – rosyjska socjaldemokratyczna partia polityczna działająca w latach 1898–1918.

Zobaczyć Józef Stalin i Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji

Solomon Michoels

Solomon Michoels, ros. Соломон Михайлович Михоэлс, właściwie Solomon Wowsi (ur. w Dyneburgu, zm. 12 stycznia 1948 w Mińsku) – żydowski aktor, reżyser i pedagog.

Zobaczyć Józef Stalin i Solomon Michoels

Spisek lekarzy kremlowskich

Sowiecki ukaz z 20 stycznia 1953, nadający Lidii Timaszuk Order Lenina, za „zdemaskowanie lekarzy-morderców” Spisek lekarzy kremlowskich – jedna z największych prowokacji politycznych w ZSRR o kontekście antysemickim, mająca miejsce w latach 1952-1953, niezakończona wskutek śmierci jednego z głównych jej inspiratorów, Józefa Stalina.

Zobaczyć Józef Stalin i Spisek lekarzy kremlowskich

Stalinizm

kultu jednostki Stalinizm – ukształtowany w latach 30. XX wieku w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich pod dyktatorskimi rządami Józefa Stalina system poglądów ideologicznych i sposób kierowania partiąoraz państwem komunistycznym, oraz jego gospodarką.

Zobaczyć Józef Stalin i Stalinizm

Stany Zjednoczone

Stany Zjednoczone Ameryki, Stany Zjednoczone, potocznie Ameryka (ang. United States of America, USA; United States, US; pot. America), do 11 lipca 1778 r. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej – państwo federacyjne w Ameryce Północnej składające się z 50 stanów, graniczące z Kanadąod północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.

Zobaczyć Józef Stalin i Stany Zjednoczone

Stowarzyszenie Memoriał

Międzynarodowe Stowarzyszenie Historyczno-Oświatowe, Dobroczynne i Obrony Praw Człowieka „Memoriał” – rosyjskie stowarzyszenie powstałe formalnie 26–28 stycznia 1989 roku, zajmujące się badaniami historycznymi i propagowaniem wiedzy o ofiarach represji radzieckich, w tym w okresie stalinowskim, a także ochronąpraw człowieka w krajach byłego ZSRR.

Zobaczyć Józef Stalin i Stowarzyszenie Memoriał

Strajk

Theodor Kittelsen, ''Streik'', 1879 Robert Koehler, ''Der Streik'', 1886 Munkácsy Mihály, ''Sztrájk'', 1895 ''Streik'', Ramon Casas (1899) Stanisław Lentz, ''Strajk'', 1910 Strajk – zbiorowe, dobrowolne powstrzymanie się od pracy lub nauki w celu wymuszenia realizacji określonych żądań.

Zobaczyć Józef Stalin i Strajk

Stypendium

Stypendium – jednostronne świadczenie pieniężne ze strony osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, przyznane za osiągnięcie określonego wyniku w danej dziedzinie nauki lub sztuki albo w celu umożliwienia kontynuowania nauki, prowadzenia badań naukowych lub prac w dziedzinie sztuki.

Zobaczyć Józef Stalin i Stypendium

Supermocarstwo

Imperium Brytyjskie (cyraneczka) USA''' Imperium Brytyjskie w 1921 r. – największe imperium w dziejach świata (34 mln km kw.) Imperium Chińskie w 1820 r. – gospodarcze supermocarstwo (28,7% światowego PKBDziesięciu wspaniałych, ''Wprost'' 24 XII 2006,s.

Zobaczyć Józef Stalin i Supermocarstwo

Surowiec

Węgiel, surowiec nieodnawialny Woda, surowiec odnawialny Surowiec – materiał przeznaczony do dalszej przeróbki.

Zobaczyć Józef Stalin i Surowiec

Swietłana Alliłujewa

Stalin ze swojącórkąw 1935 Swietłana Alliłujewa, Swietłana Iosifowna Stalina, Lana Peters, ros. Светлана Иосифовна Сталина, gruz. სვეტლანა ალილუევა (ur. 28 lutego 1926 w Moskwie jako Swietłana Josifowna Dżugaszwili, zm. 22 listopada 2011 w Richland Center) – najmłodsze dziecko i jedyna córka Józefa Stalina.

Zobaczyć Józef Stalin i Swietłana Alliłujewa

Syberia

Obszar Syberii w ujęciu geograficznym Obszar Syberii w ujęciu historycznym i potocznym (na ciemnoczerwono – Syberyjski Okręg Federalny) Rejon Ałtaju i jez. Bajkał, mapa z 1903 Amur, mapa z 1903 wojny domowej w Rosji Herb Syberii z czasów Imperium Rosyjskiego Syberia (Sibir’&thinsp) – kraina geograficzna w północnej Azji, wchodząca w skład Rosji, położona między Uralem na zachodzie, Oceanem Arktycznym na północy, działem wód zlewisk Oceanu Arktycznego i Spokojnego na wschodzie, oraz stepami Kazachstanu i Mongolii na południu.

Zobaczyć Józef Stalin i Syberia

Sztokholm

Sztokholm (szw.) – stolica i największe miasto (tätort) Szwecji, główny ośrodek polityczny, ekonomiczny i kulturalny kraju.

Zobaczyć Józef Stalin i Sztokholm

Szwajcaria

Szwajcaria, Konfederacja Szwajcarska (niem. Schweiz, Schweizerische Eidgenossenschaft, fr. Suisse, Confédération suisse, wł. Svizzera, Confederazione Svizzera, romansz Svizra, Confederaziun Svizra) – państwo federacyjne w Europie Zachodniej.

Zobaczyć Józef Stalin i Szwajcaria

Tampere

Tampere (szw. Tammerfors) – miasto w południowo-zachodniej Finlandii leżące na przesmyku między jeziorami Näsijärvi i Pyhäjärvi w regionie Pirkanmaa.

Zobaczyć Józef Stalin i Tampere

TASS

Rosyjska Agencja Informacyjna TASS (Informacyonnoje Agientstwo Rossii TASS) – centralna agencja prasowa ZSRR i Federacji Rosyjskiej.

Zobaczyć Józef Stalin i TASS

Tbilisi

Tbilisi (w latach 1845–1936 Tyflis) – stolica i największe miasto Gruzji położone nad rzekąKurą, zamieszkane przez 1,15 mln osób (aglomeracja 1,5 mln mieszkańców, 2010).

Zobaczyć Józef Stalin i Tbilisi

Teatr Bolszoj

Teatr Bolszoj (ros. Большой театр, Государственный академический театр оперы и балета России) – zabytkowy i historyczny teatr w Moskwie, zaprojektowany przez architekta Osipa Bowe, położony przy placu Teatralnym w centrum miasta, niedaleko Kremla.

Zobaczyć Józef Stalin i Teatr Bolszoj

Teoria spiskowa

Ochranę opisującej rzekome plany osiągnięcia przez Żydów globalnej dominacji. Dała ona początek współczesnej literaturze spiskowej. Teoria spiskowa (też: konspiracjonizm) – próba wyjaśnienia genezy zdarzenia, przebiegu wydarzeń lub sytuacji, stojąca w opozycji do powszechnie uznanej wersji, wynikająca z przeświadczenia o istnieniu spisku, czyli zakamuflowanej działalności grupy osób, które rzekomo zawarły tajne porozumienie dla osiągnięcia jakiegoś celu, zatajając prawdę przed opiniąpubliczną.

Zobaczyć Józef Stalin i Teoria spiskowa

Terror

Terror I wojny światowej Terror (łac., dosł. strach, groza) – stosowanie przemocy, gwałtu, ucisku, okrucieństwa w celu zastraszenia, zniszczenia przeciwnika; okrutne, krwawe rządy.

Zobaczyć Józef Stalin i Terror

The New York Times

Budynku New York Times przy 620 Eighth Avenue (2007-) Wejście do dawnej siedziby „The New York Times” w Nowym Jorku przy 229 West 43rd Street (-2007) Okładka z 24.05.2020 The New York Times (NYT) – jeden z najważniejszych amerykańskich dzienników, wychodzący w Nowym Jorku.

Zobaczyć Józef Stalin i The New York Times

Timothy Snyder

Timothy David Snyder (ur. 18 sierpnia 1969 w Dayton) – amerykański historyk, profesor Uniwersytetu Yale.

Zobaczyć Józef Stalin i Timothy Snyder

Traktat brzeski

Podpisanie zawieszenia broni 15 XII 1917. Po stronie państw centralnych podpisuje książę Leopold Bawarski, dalej gen. Max Hoffmann, po stronie sowieckiej od prawej Lew Kamieniew, Adolf Joffe (przewodniczący delegacji), Anastasija Bicenko, Michaił N. Pokrowski; stoi Lew Karachan (sekretarz delegacji) Q.

Zobaczyć Józef Stalin i Traktat brzeski

Trofim Łysenko

Trofim Denisowicz Łysenko (ukr. Трохим Денисович Лисенко, Trochym Denysowycz Łysenko; ur. w Karliwce, zm. 20 listopada 1976 w Moskwie) – radziecki agrobiolog i agronom, twórca pseudonaukowej teorii „łysenkizmu” i przeciwnik genetyki.

Zobaczyć Józef Stalin i Trofim Łysenko

Tuwińska Republika Ludowa

Tuwa, Tuwińska Republika Ludowa (tuw. Tьвa Arat Respuвlik) – quasi-niepodległe państwo istniejące w latach 1921–1944, w 1944 r. włączone w skład ZSRR jako Tuwiński Obwód Autonomiczny.

Zobaczyć Józef Stalin i Tuwińska Republika Ludowa

Udar mózgu

Udar mózgu, zdarzenie mózgowonaczynioweTakże incydent mózgowonaczyniowy lub epizod mózgowonaczyniowy.

Zobaczyć Józef Stalin i Udar mózgu

Układ kostny człowieka

Szkielet dorosłej kobiety. Szkielet dorosłej kobiety - widok z tyłu. Kości czaszki człowieka Widok kości czaszki z przodu Szkielet, inaczej kościec lub układ kostny (łac. systema sceleti, skeleton-szkielet) – wszystkie kości składające się na ciało człowieka.

Zobaczyć Józef Stalin i Układ kostny człowieka

Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka

Podział gubernialny USRR z 1921 Ukraińska SRR w 1931 roku – mapa fizyczna Wielkiego Głodu w latach 1932–1933 Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka, Ukraińska SRR, Ukraina (Ukrajinśka Radianśka Socialistyczna Respublika;, Ukrainskaja Sowietskaja Socyalisticzeskaja Riespublika) – w latach 1919–1922 państwo marionetkowe zależne od RFSRR, w latach 1922–1991 republika związkowa Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Zobaczyć Józef Stalin i Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Mikołaj Kopernik, patron toruńskiego Uniwersytetu Nowe logo Uniwersytetu Muzeum Uniwersyteckiego Collegium Maius Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (UMK) – polski publiczny uniwersytet utworzony w 1945 roku w Toruniu; w 2004 roku częściąuniwersytetu została Akademia Medyczna w Bydgoszczy, tworząc Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Zobaczyć Józef Stalin i Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Warfaryna

Warfaryna – organiczny związek chemiczny, pochodna kumaryny, będąca antagonistąwitaminy K. Jest używana w medycynie jako doustny środek przeciwzakrzepowy.

Zobaczyć Józef Stalin i Warfaryna

Wasilij Stalin

Wasilij Iosifowicz Stalin, gruz. ვასილი იოსების სტალინი,; znany także jako Wasilij Iosifowicz Dżugaszwili,, (ur. 21 marca 1921 w Moskwie, zm. 19 marca 1962 w Kazaniu) – radziecki dowódca wojskowy, generał porucznik lotnictwa ZSRR, dowódca Sił Powietrznych Moskiewskiego Okręgu Wojskowego.

Zobaczyć Józef Stalin i Wasilij Stalin

Władimir Putin

Władimir Władimirowicz Putin,, wym.

Zobaczyć Józef Stalin i Władimir Putin

Włodzimierz Lenin

Włodzimierz Lenin, właśc.

Zobaczyć Józef Stalin i Włodzimierz Lenin

Węgierska Republika Ludowa (1949–1989)

Węgierska Republika Ludowa (WRL) – nazwa państwa węgierskiego w latach 1949–1989.

Zobaczyć Józef Stalin i Węgierska Republika Ludowa (1949–1989)

Wiaczesław Mołotow

Wiaczesław Michajłowicz Mołotow (ros. Вячеслав Михайлович Молотов), właściwie Wiaczesław Michajłowicz Skriabin (ros. Вячеслав Михайлович Скрябин) (ur. w Kukarce w guberni wiackiej, zm. 8 listopada 1986 w Moskwie) – rosyjski działacz komunistyczny, polityk radziecki.

Zobaczyć Józef Stalin i Wiaczesław Mołotow

Więzień polityczny

ZSRR (Aleksandr Sołżenicyn) Więzień polityczny – osoba umieszczana w zakładzie karnym lub areszcie domowym ze względu na swoje przekonania polityczne lub poglądy.

Zobaczyć Józef Stalin i Więzień polityczny

Wiedeń

Wiedeń (niem. Wien) – stolica i największe miasto w Austrii położone w północno-wschodniej części kraju, nad Dunajem oraz miasto statutarne tworzące jednocześnie odrębny kraj związkowy.

Zobaczyć Józef Stalin i Wiedeń

Wielka Brytania

Wielka Brytania lub Zjednoczone KrólestwoW języku angielskim nazwąpaństwa jest (Zjednoczone Królestwo), podczas gdy nazwa (Wielka Brytania) odnosi się wyłącznie do Anglii, Szkocji i Walii (bez Irlandii Północnej) – zob.

Zobaczyć Józef Stalin i Wielka Brytania

Wielki głód na Ukrainie

border.

Zobaczyć Józef Stalin i Wielki głód na Ukrainie

Wielki terror (ZSRR)

Kolektywizacja w ZSRR – wypędzana z domu rodzina Kolektywizacja – umierający z głodu koń, okolice Charkowa 1933 Ulica w Charkowie 1932 – przechodnie obojętnie mijajązmarłych z głodu ludzi Kolejka po chleb za dewizy Torgsin Charków 1932 OGPU jako „rewolucyjna błyskawica”.

Zobaczyć Józef Stalin i Wielki terror (ZSRR)

Wiktor Suworow

Warszawie (2011) Warszawie (2014) Wiktor Suworow (właśc. Władimir Bogdanowicz Riezun (w zachodnich publikacjach pisownia Rezun); ur. 20 kwietnia 1947 w Barabaszu, Kraj Nadmorski, ZSRR) – rosyjski pisarz i publicysta historyczny, były oficer armii radzieckiej i radzieckiego wywiadu wojskowego GRU.

Zobaczyć Józef Stalin i Wiktor Suworow

Wileńszczyzna

Mapa rozsiedlenia ludności polskiej, 1916 Wileńszczyzna, Wileńskie – terytorium leżące obecnie w granicach Litwy i Białorusi.

Zobaczyć Józef Stalin i Wileńszczyzna

Wołgograd

Wołgograd (do roku 1925 Carycyn,, od 10 kwietnia 1925 do 7 listopada 1961 Stalingrad) – miasto obwodowe w Rosji, nad dolnąWołgą.

Zobaczyć Józef Stalin i Wołgograd

Województwo katowickie (1950–1975)

Województwo katowickie – dawne województwo w południowej Polsce, z siedzibąwładz w Katowicach (w latach 1953–1956 pod nazwąwojewództwo stalinogrodzkie), istniejące w latach 1950–1975 na obszarze dzisiejszych województw śląskiego i opolskiego.

Zobaczyć Józef Stalin i Województwo katowickie (1950–1975)

Wojna domowa w Grecji

Wojna domowa w Grecji (gr.) – walki prowadzone od grudnia 1944 roku do stycznia 1945 roku (pierwsza faza) oraz w latach 1946–1949 (druga faza) na terenie Grecji pomiędzy rządowymi siłami zbrojnymi, wspierającymi monarchę i prawicę, wspomaganymi militarnie i logistycznie przez WielkąBrytanię oraz Stany Zjednoczone, a komunistycznymi siłami DSE (gr.

Zobaczyć Józef Stalin i Wojna domowa w Grecji

Wojna polsko-bolszewicka

Wojna polsko-bolszewicka (wojna polsko-sowiecka, wojna polsko-radziecka, wojna polsko-rosyjska 1919–1921) – wojna pomiędzy odrodzonąRzeczpospolitąPolską(II RP) a RosyjskąFederacyjnąSocjalistycznąRepublikąRadziecką(RFSRR), dążącądo podboju europejskich państw i przekształcenia ich w republiki sowieckie, zgodnie z ideologią, doktrynąpolitycznąi programem politycznym Rosyjskiej Partii Komunistycznej (bolszewików) (RKP(b)) i jej deklarowanymi celami politycznymi, określanymi jako „rewolucja z zewnątrz”.

Zobaczyć Józef Stalin i Wojna polsko-bolszewicka

Woroneż

Woroneż – miasto obwodowe w Rosji, nad rzekąWoroneż (dopływ Donu).

Zobaczyć Józef Stalin i Woroneż

Wróg ludu

Wróg ludu – termin używany w praktyce działania reżimów rewolucyjnych (np. rewolucja francuska, rewolucja październikowa) na określenie przeciwników politycznych.

Zobaczyć Józef Stalin i Wróg ludu

Wydawnictwo Przedświt

Wydawnictwo Przedświt – jedno z wydawnictw tzw.

Zobaczyć Józef Stalin i Wydawnictwo Przedświt

XX Zjazd KPZR

XX Zjazd Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego – pierwszy zjazd partii po śmierci Stalina, który odbył się w dniach 14–25 lutego 1956 roku.

Zobaczyć Józef Stalin i XX Zjazd KPZR

Zaburzenia urojeniowe

Zaburzenia urojeniowe (dawniej paranoja prawdziwa, obłęd, z grec. ἡ παράνοια „szaleństwo”, obłęd, παρά „obok, poza” i νοῦς „rozum, sens”) – rzadkie zaburzenie psychiczne z grupy psychoz, w przebiegu którego chory doświadcza urojeń, bez współwystępujących poważnych zaburzeń myślenia, nastroju, omamów bądź wyraźnego spłycenia afektuAmerican Psychiatric Association.

Zobaczyć Józef Stalin i Zaburzenia urojeniowe

Zamachy na Józefa Stalina

Józef Stalin (1943) Zamachy na Iosifa Wissarionowicza Dżugaszwiliego, pseudonim Stalin (ur. 1878, zm. 1953) – posiadającego nieograniczonąwładzę dożywotniego dyktatora Związku Radzieckiego.

Zobaczyć Józef Stalin i Zamachy na Józefa Stalina

ZiŁ

ZiŁ (ros. ЗиЛ, skrót od Завод имени Лихачёва; Zawod imieni Lichaczowa, pol. Zakłady imienia Lichaczowa) – radziecki, a następnie rosyjski producent samochodów ciężarowych, autobusów oraz samochodów luksusowych i opancerzonych dla dygnitarzy.

Zobaczyć Józef Stalin i ZiŁ

Zimna wojna

państwa niezaangażowane Chiny i ich sojusznicy Niebieskie krzyżyki – partyzantki antykomunistyczne Czerwone krzyżyki – partyzantki prokomunistyczne Zielone krzyżyki – inne konflikty Porównanie arsenałów broni nuklearnej USA i Związku Radzieckiego, widoczna wyraźna przewaga radziecka od lat 80.

Zobaczyć Józef Stalin i Zimna wojna

Związek Komunistów Jugosławii

Związek Komunistów Jugosławii (ZKJ), Savez Komunista Jugoslavije (SKJ) (w 1919 Socjalistyczna Partia Robotnicza Jugosławii (SPRJ), Socijalistička Radnička Partija Jugoslavije (SRPJ), w latach 1919-1952 Komunistyczna Partia Jugosławii(KPJ), Komunistička Partija Jugoslavije (KPJ)) – partia polityczna istniejąca w latach 1919–1990, sprawująca władzę w Jugosławii w latach 1945–1990.

Zobaczyć Józef Stalin i Związek Komunistów Jugosławii

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich

Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR, Związek Radziecki, również Związek Sowiecki, Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich, skr. ZSRS,; Sowietskij Sojuz, Sojuz Sowietskich Socyalisticzeskich Riespublik, SSSR) – historyczne pierwsze państwo komunistyczne na świecie, położone częściowo w Europie wschodniej i północno-wschodniej, a częściowo w Azji, ze stolicąw Moskwie, istniejące w latach 1922–1991.

Zobaczyć Józef Stalin i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich

Związek Wojujących Bezbożników

Związek Wojujących Bezbożników (Sojuz woinstwujuszczich biezbożnikow) – organizacja propagująca ateizm, powstała w Związku Radzieckim 7 lutego 1925 roku jako Liga Bezbożników (od roku 1929 pod nazwąZwiązek Wojujących Bezbożników).

Zobaczyć Józef Stalin i Związek Wojujących Bezbożników

1 Armia Konna

Znaczek pocztowy upamiętniający 1 Armię 1924 Bitwa pod Komarowem 1 Armia Konna, Konarmia (ros. Первая Конная армия, Конармия) – związek operacyjny kawalerii Armii Czerwonej, uczestniczył w wojnie domowej w Rosji i w wojnie polsko-bolszewickiej.

Zobaczyć Józef Stalin i 1 Armia Konna

Zobacz także

Antyfaszyści

Antypolonizm

Działacze Międzynarodówki Komunistycznej

Generalissimusowie

Gruzińscy komuniści

Gruzińscy politycy

Marszałkowie Związku Radzieckiego

Odznaczeni Orderem Zwycięstwa

Osoby odpowiedzialne za ludobójstwo

Premierzy ZSRR

Przywódcy ZSRR

Radzieccy żołnierze II wojny światowej

Rosyjscy zesłańcy

Rusyfikacja

Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej

Znany jako Dżugaszwili, Iosif Dżugaszwili, Iosif Stalin, Iosif Wissarionowicz Dżugaszwili, Josif Dżugaszwili, Josif Wissarionowicz Dżugaszwili, Józef Wissarionowicz, Stalin.

, Donieck, Drakon, Duma Państwowa (Imperium Rosyjskie), Dur brzuszny, Dyktatura, Dziesięć stalinowskich uderzeń, Edward Radzinski, Energetyka, Eremita, Estońska Socjalistyczna Republika Radziecka, Estonia, Europa, Europa Środkowo-Wschodnia, Film niemy, Finlandia, Front Południowo-Zachodni (radziecki), Górnictwo, Generał porucznik, Generalissimus, Genetyka, George Kennan, Gestapo, Gienrich Jagoda, Gieorgij Malenkow, Gori, Gospodarka planowa, Gregor Mendel, Grigorij Zinowjew, Grupa Wydawnicza Helion, Gruzini, Gruzja, Gułag, Histeria, Hutnictwo, Hymn Państwowy Federacji Rosyjskiej, I proces moskiewski, I wojna światowa, II Rzeczpospolita, II wojna światowa, III Rzesza, Imperium Rosyjskie, Iran, Irkuck, Iskra (gazeta), Jakow Dżugaszwili, Jakow Swierdłow, James Watson, Język gruziński, Jekatierina Swanidze, Jidysz, Kampania francuska 1940, Kampania wrześniowa, Kanclerze Niemiec, Kanibalizm, Kapitalizm, Karelo-Fińska Socjalistyczna Republika Radziecka, Katowice, Kaukaz (region), Ketewan Geladze, Klimient Woroszyłow, Kołchoz, Kolektywizacja, Komunistyczna Partia Federacji Rosyjskiej, Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego, Komunizm, Konferencja jałtańska, Konferencja poczdamska, Konferencja teherańska, Korea Północna, Korea Południowa, Kosmopolityzm, Kraków, Kreml moskiewski, Kryzys irański (1946), Kryzys jugosłowiański, Ksiądz, Kułak, Kult jednostki, Kuncewo, Kuomintang, Le Monde diplomatique, Lend-Lease Act, Leninizm, Lew Kamieniew, Lew Trocki, Lewicowa Opozycja, Litewska Socjalistyczna Republika Radziecka, Litwa, Londyn, Ludobójstwo, Ludowa Republika Bułgarii, Ludowy Komisariat do spraw Narodowości, Ludowy Komisariat Obrony ZSRR, Mao Zedong, Mark Sołonin, Marksizm, Marszałek Związku Radzieckiego, Masowe zbrodnie reżimów komunistycznych, Mauzoleum Lenina, Meczet, Megalomania, Mesame dasi, Michaił Kalinin, Michaił Tomski, Michaił Tuchaczewski, Micheil Gelowani, Mienszewicy, Mikołaj II Romanow, Mołdawska Socjalistyczna Republika Radziecka, Mocarstwo, Mord sądowy, Morze Śródziemne, Morze Czarne, Moskwa, Mumifikacja, Muzeum Józefa Stalina w Gori, Nadieżda Alliłujewa, Narodowy socjalizm, Niżny Nowogród, Niemiecka Republika Demokratyczna, Nikita Chruszczow, Nikołaj Bułganin, Nikołaj Bucharin, Nikołaj Jeżow, Nikołaj Skoblin, NKWD, Norman Davies, Nowa Polityka Ekonomiczna, Nowiny (dziennik rzeszowski), Nowokuźnieck, Obóz koncentracyjny, Ochrana, OGPU, Oleg Gordijewski, Operacja Północ, Osetia Południowa, Osetyjczycy, Pakt Ribbentrop-Mołotow, Partia Lewicowych Socjalistów-Rewolucjonistów, Patomorfologia, Paul Johnson (1928–2023), Półwysep Koreański, Płyta gramofonowa, Petersburg, Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich, Plac Czerwony w Moskwie, Politolog, Politruk, Polityka gospodarcza, Polska, Polska Rzeczpospolita Ludowa, Pomnik Stalina w Pradze, Portable Document Format, Powstanie lewicowych eserowców, Praski zamach stanu 1948, Prawa obywatelskie, Projekcja (psychologia), Propaganda, Przemysł maszynowy, Psychiatria, Psycholog, Rada Komisarzy Ludowych RFSRR, Rada Najwyższa ZSRR, Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, Religia, Represje ZSRR wobec Polaków i obywateli polskich 1939–1946, Republika Chińska, Republika Krymu (jednostka administracyjna Rosji), Republika Mahabadzka, Rewolucja lutowa (1917), Rewolucja październikowa, Robin Hood, Roman Malinowski (bolszewik), Ropa naftowa, Rosja, Rozkułaczanie, Ruch stachanowski, Rumunia, Rumunia w okresie komunizmu, Rusyfikacja, Sergiusz (patriarcha Moskwy), Sergo Ordżonikidze, Seyid Cəfər Pişəvəri, Siemion Budionny, Siemion Timoszenko (wojskowy), Siergiej Kirow, Simon Sebag Montefiore, Skład Biura Politycznego KC RKP(b) i WKP(b) 1919–1952, Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji, Solomon Michoels, Spisek lekarzy kremlowskich, Stalinizm, Stany Zjednoczone, Stowarzyszenie Memoriał, Strajk, Stypendium, Supermocarstwo, Surowiec, Swietłana Alliłujewa, Syberia, Sztokholm, Szwajcaria, Tampere, TASS, Tbilisi, Teatr Bolszoj, Teoria spiskowa, Terror, The New York Times, Timothy Snyder, Traktat brzeski, Trofim Łysenko, Tuwińska Republika Ludowa, Udar mózgu, Układ kostny człowieka, Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Warfaryna, Wasilij Stalin, Władimir Putin, Włodzimierz Lenin, Węgierska Republika Ludowa (1949–1989), Wiaczesław Mołotow, Więzień polityczny, Wiedeń, Wielka Brytania, Wielki głód na Ukrainie, Wielki terror (ZSRR), Wiktor Suworow, Wileńszczyzna, Wołgograd, Województwo katowickie (1950–1975), Wojna domowa w Grecji, Wojna polsko-bolszewicka, Woroneż, Wróg ludu, Wydawnictwo Przedświt, XX Zjazd KPZR, Zaburzenia urojeniowe, Zamachy na Józefa Stalina, ZiŁ, Zimna wojna, Związek Komunistów Jugosławii, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, Związek Wojujących Bezbożników, 1 Armia Konna.