Szybszy dostęp niż przeglądarce!
270 kontakty: Abarakku, Adad-belu-ka’’in, Adad-nirari I, Adad-szuma-iddina, Adad-szuma-usur, Adam, Aglutynacyjność, Akszak (miasto), Akurgal, Alalgar, Ama-gi, Amar-Suen, Amat-Sin, Amoryci, Anam (król), Anna In w grobowcach świata, Anu, Anunitu, Anunnaki, Anzu, Apkallu, Aplaja („trzeci”), Arda-Mulissi, Arka Noego, Asag, Asyryjskie hieroglify, Aszur (bóg), Aszur-szarrat, É, É (Sumer), Babilońska lista królów A, Babilońska mapa świata, Babilon, Bad-tibira, Bala (Sumer), Bau, Białe wino, Biblioteka Uniwersytetu w Cambridge, Cylindry Nabonida z Ur, Damgalnuna, Der, Dilmun, Dingir, Durum (miasto), Dynastia E, E-abzu, E-ana, E-babbar, E-duba, E-durana, ..., E-eszgal, E-giparimin, E-hulhul, E-igikalama, E-kunankuga, E-kur, E-mah, E-meslam (Kuta), E-meslam (Tarbisu), E-meteursag, E-ninnu, E-sagdil, E-sagila, E-sar, E-szara, E-szara (Uruk), E-temenanki, E-ulmasz (Akad), E-ulmasz (Sippar-Anunitu), E-unir, E-unirkituszmah, E-urmeiminanki, E-zida, Ea-nisza, Eanatum, Eanna-szarra-usur, Edinu, Ekallatum, Elamici, En-ana-tuma, En-nigaldi-Nanna, En-nirgal-ana, En-nirzi-ana, Enanatum I, Enanedu, Enanepada, Enheduanna, Enlil, Enmenana, Enmerkar, Enninsunzi, Ensi, Ensipaziana, Enuma Anu Enlil, Epos o Gilgameszu, Eridu, Erimha, Ewa, François Thureau-Dangin, Gatumdug, Głowica maczugi Mesilima, Gilgamesz, Girsu, Gudea, Guenna, Gun mada, Historia książki, Huwawa, I dynastia z Kraju Nadmorskiego, Igigi, Inana i Szukalletuda, Ipiq-Adad II, Irak, Irdanene, Isztar, Ititi, Jan Braun, Józef Bromski, Józef Milik, Język akadyjski, Język aramejski, Język eblaicki, Język ergatywno-absolutywny, Język hurycki, Język kasycki, Język praindoeuropejski, Język prasemicki, Język węgierski, Język wymarły, Języki afroazjatyckie, Języki świata, Języki dene-kaukaskie, Języki indoeuropejskie, Języki izolowane, Języki nostratyczne, Języki wschodniosemickie, Kaku (władca), Kalendarz babiloński, Kamiana Mohyła, Kasyci, Kaszaja (księżniczka), Kisz, Klasyfikacja języków, Król czterech stron świata, Król wszechświata, Kronika władców Lagasz, Krystyna Łyczkowska, Krystyna Szarzyńska, Ku-Bau, Kubatum, Kultura Vinča, Kuta (Mezopotamia), Lagasz, Lamassatum, Lamasztu, Lament nad upadkiem Ur, Larak, Lingua franca, Lipit-Isztar, Lista królów asyryjskich, Literatura sumero-akadyjska, Lu-Bau, Lugal, Lugal-agrigzi, Lugal-irra i Meslamta-ea, Lugalbanda, Lugalzagesi, Lugula, Magan, Marad, Marduk, Marduk-apla-iddina II, Me (prawa boskie), Meluhha, Mesanepada, Mesilim, Meskalamdug, Meskiag-Nanna, Meskiagnuna, Mesz-ki-ag-gaszer, Mezopotamia, Modlitwa Urszaggi, Mother Tongue, MUL.APIN, Muszhuszu, Nabonid, Nabu-belu-usur, Nabu-szuma-ukin II, Nabu-szumu-iszkun, Nagir ekalli, Namri, Nane (władca), Nibiru, Nin-alla, Nin-hedu, Ninazu, Ningal, Ningirsu, Ninsun, Ninszatapada, Ninurta-alik-pani, Nippur, Niszi-iniszu, Nowa Chronologia (Davida Rohla), Okres Uruk, Płytka wotywna Dudu, Pirig-me, Pismo klinowe, Pochodzenie języka buruszaskiego, Posąg Salmanasara III, Proces o morderstwo z Nippur, Pu-abi, Puzur-Aszur II, Rab nuhatimmi, Rab sza reszi, Rab szake, Religia babilońska, Samuel Noah Kramer, Sargas, Sargon I, Sarpanitu, Sennacheryb, Simat-Esztar, Simmagir, Sin-abuszu, Sippar, Subartu, Sukkallu, Sumer, Sumerologia, Sumerowie, Szakin mati, Szamasz-belu-usur (gubernator Arzuhiny), Szamasz-belu-usur (gubernator Kalchu), Szamszi-Adad I, Szinear, Szkolnictwo sumeryjskie, Szu-Suen, Szulgi-simti, Szuqurtum, Tabliczka losów, Tabliczki z Ebli, Tetragram, Thorkild Jacobsen, Ti'amat-baszti, Treny Ludingirry, Tuta-szar-libbisz, Tutu (bóg), Ubara-Tutu, Ur (miasto), Ur-abba, Ur-Baba, Ur-dukuga, Ur-Mama, Ur-Nammu, Ur-Nansze, Ur-Ningirsu I, Ur-Ningirsu II, Ur-Ninurta, Ur-Utu z Uruk, Ur-Zababa, Urheimat, Urlugal, Uruk, Uszpia, Utuhengal, Zabala, Zariqum, Ziggurat, Ziusudra. Rozwiń indeks (220 jeszcze) »
Abarakku
Abarakku lub masennu (mašennu) - jedna z ważniejszych godności urzędniczych w starożytnej Asyrii i Babilonii, oznaczająca osobę zarządzającąprywatnym lub królewskim domem, gospodarstwem, posiadłością, rezydencjączy pałacem.
Nowy!!: Język sumeryjski i Abarakku · Zobacz więcej »
Adad-belu-ka’’in
Adad-belu-ka’’in (akad. Adad-bēlu-ka’’in, tłum. „O Adadzie, ustanów pana!”) – wysoki dostojnik za rządów asyryjskich królów Aszur-nirari V (754-745 p.n.e.) i Tiglat-Pilesera III (744-727 p.n.e.). Według asyryjskich list i kronik eponimów, w których nosi tytuł gubernatora Aszur (akad. šakin māti, sum. lúgar.kur, dosł. „gubernatora kraju”), pełnić miał on dwukrotnie urząd limmu - eponima (w 748 i 738 r. p.n.e.).
Nowy!!: Język sumeryjski i Adad-belu-ka’’in · Zobacz więcej »
Adad-nirari I
Adad-nirari I (sum. diškur.érin.táh; akad. Adad-nārārī, tłum. „bóg Adad jest mojąpomocą”) – władca Asyrii, syn lub brat Arik-den-iliKopia A Asyryjskiej listy kólów nazywa go synem Arik-din-ili.
Nowy!!: Język sumeryjski i Adad-nirari I · Zobacz więcej »
Adad-szuma-iddina
Babilonia za panowania Kasytów. Adad-szuma-iddina (sum. diškur.mu.sumna; akad. Adad-šuma-iddina, tłum. „(bóg) Adad dał imię”) – król Babilonii z dynastii kasyckiej, następca Kadaszman-Harbe II; panował w latach 1222–1217 p.n.e. Za jego rządów Babilonia była asyryjskim protektoratem, pozostającym pod kontroląasyryjskiego króla Tukulti-Ninurty I. Odsunięty został od władzy w wyniku przewrotu pałacowego, który na tron babiloński wprowadził Adad-szuma-usura.
Nowy!!: Język sumeryjski i Adad-szuma-iddina · Zobacz więcej »
Adad-szuma-usur
Babilonia za panowania Kasytów. Adad-szuma-usur (sum. diškur.mu.ùri; akad. Adad-šuma-ușur, tłum. „bogu Adadzie syna strzeż!”) – król Babilonii z dynastii kasyckiej, syn Kasztiliasza IV; panował w latach 1216–1187 p.n.e. Objął tron w Babilonii w wyniku antyasyryjskiego powstania, które odsunęło od władzy jego poprzednika, Adad-szuma-iddinę, kładąc kres supremacji Asyrii nad krajem.
Nowy!!: Język sumeryjski i Adad-szuma-usur · Zobacz więcej »
Adam
pomniku Adama Mickiewicza w Poznaniu Adam – imię męskie pochodzenia semickiego.
Nowy!!: Język sumeryjski i Adam · Zobacz więcej »
Aglutynacyjność
Aglutynacyjność (dosł. sklejanie), aglutynacja – w językoznawstwie proces morfologiczny polegający na stosowaniu różnego rodzaju afiksów, określających funkcję składniowąwyrazu w wypowiedzeniu.
Nowy!!: Język sumeryjski i Aglutynacyjność · Zobacz więcej »
Akszak (miasto)
Położenie miasta Akszak na mapie. Akszak (sum. u4.kúšuki; akad. Akšak)– starożytne miasto w południowej Mezopotamii, jedno z czternastu miast-państw Sumeru i Akadu znanych ze źródeł pisanych.
Nowy!!: Język sumeryjski i Akszak (miasto) · Zobacz więcej »
Akurgal
Kamienna płytka wotywna ukazująca Ur-nansze wraz z jego rodziną; Akurgal przedstawiony został w górnym rejestrze, zaraz za Abdą, córkąUr-Nansze; zbiory Luwru (AO 2344). Akurgal (sum. a.kur.gal, tłum. „Ojciec (jest) wielkągórą”)Frayne D.R., Presargonic Period (2700-2350 BC), The Royal Inscriptions of Mesopotamia.
Nowy!!: Język sumeryjski i Akurgal · Zobacz więcej »
Alalgar
Alalgar (sum. á.làl.ĝar) – według Sumeryjskiej listy królów drugi z legendarnych władców sumeryjskich, który panować miał przed potopem w mieście Eridu przez 36000 lat.
Nowy!!: Język sumeryjski i Alalgar · Zobacz więcej »
Ama-gi
piśmie klinowym Ama-gi – słowo pochodzące ze starożytnego języka sumeryjskiego.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ama-gi · Zobacz więcej »
Amar-Suen
III dynastii z Ur: najjaśniejszym odcieniem zielonego zaznaczono terytoria uznające zwierzchność III dynastii z Ur (początek panowania Amar-Suena) pismem klinowym; panowanie Amar-Suena Amar-Suen (sum. damar.dEN.ZU, tłum. „Młody byczek boga Suena”) – król sumeryjski, syn Szulgiego, twórcy potęgi państwa III dynastii z Ur, panował w latach 2047–2038 p.n.e. (chronologia średnia).
Nowy!!: Język sumeryjski i Amar-Suen · Zobacz więcej »
Amat-Sin
Amat-Sin (sum GÉME.dEN.ZU, akad. Amat-Sîn) – królowa, małżonka (sum. dam) króla Szulgi (2096-2048 p.n.e.) z III dynastii z Ur.
Nowy!!: Język sumeryjski i Amat-Sin · Zobacz więcej »
Amoryci
Zdjęcie satelitarne Bliskiegoo Wschodu z zaznaczonymi najważniejszymi stanowiskami, przełom III i II tysiąclecia p.n.e. Amoryci (sum. MAR.TU, akad. Amurru) – lud semicki, pokrewny Kananejczykom, który na przełomie III i II tysiąclecia p.n.e. opanował większość Mezopotamii i rozległe obszary Syrii.
Nowy!!: Język sumeryjski i Amoryci · Zobacz więcej »
Anam (król)
Anam (sum. an-àm)Frayne D.R., Old Babylonian..., s. 471.
Nowy!!: Język sumeryjski i Anam (król) · Zobacz więcej »
Anna In w grobowcach świata
Anna In w grobowcach świata – powieść Olgi Tokarczuk wydana w 2006 roku.
Nowy!!: Język sumeryjski i Anna In w grobowcach świata · Zobacz więcej »
Anu
plan okręgu świątynnego boga Anu w Uruk Aszur Anu (sum. An, akad. Anu, Anum) – w mitologii mezopotamskiej „Bóg-Niebo”, „ojciec wszystkich bogów”, „król Anunnaków”, bóg stojący formalnie na czele panteonu sumeryjskiego i babilońskiego, tworzący wraz ze swym synem Enlilem „Panem Powietrza” i Enkim „Panem Ziemi” wielkątrójcę bogów.
Nowy!!: Język sumeryjski i Anu · Zobacz więcej »
Anunitu
Anunitu (wcześniej Annunitum) − babilońska bogini, związana głównie z narodzinami dziecka.
Nowy!!: Język sumeryjski i Anunitu · Zobacz więcej »
Anunnaki
Anun(n)a, Anun(n)aki (sum. da/e4-nun-naD.O.Edzard obok tradycyjnego odczytu da-nun-na proponuje odczyt de4-nun-na w oparciu o później istniejące akadyjskie formy Enūnakū i Enukkū; D.O.Edzard, Sumerian..., s.13., tłum. „książęce potomstwo”tłumaczenie w oparciu o dane zawarte w: (dostęp 23 sierpnia 2010): „a/e4” (.
Nowy!!: Język sumeryjski i Anunnaki · Zobacz więcej »
Anzu
Enmeteny, władcy Lagasz; ok. 2400 p.n.e.; znaleziona w Girsu; zbiory Luwru (AO 2394) Anzu, Imdugud (sum. anzu zapisywane 70px dim-dugudmušen; akad. anzû) – w mitologii mezopotamskiej ogromnych rozmiarów ptak z głowąlwa, którego machanie skrzydłami miało powodować trąby powietrzne i burze piaskowe.
Nowy!!: Język sumeryjski i Anzu · Zobacz więcej »
Apkallu
Oannes, jeden z Apkallu. Przedstawiony jako pół-człowiek, pół-ryba. Apkallu (akad.) lub Abgal (sum.) – określenie odnajdowane w zapisach, zawierających się na tabliczkach klinowych, oznaczające „mądry” lub „mędrzec”.
Nowy!!: Język sumeryjski i Apkallu · Zobacz więcej »
Aplaja („trzeci”)
Aplaja (w transliteracji z pisma klinowego zapisywane mDUMU.UŠ-a-a lub mA-iá)Kwasman T., Parpola S., Reade J., Legal transactions..., s. 89-97.
Nowy!!: Język sumeryjski i Aplaja („trzeci”) · Zobacz więcej »
Arda-Mulissi
Arda-MulissiW opracowaniach naukowych spotykane sąteż nieco inne formy zapisu tego imienia, np.
Nowy!!: Język sumeryjski i Arda-Mulissi · Zobacz więcej »
Arka Noego
Zwierzęta wchodzące do arki, obraz Edwarda Hicksa. Arka Noego (hebr. תֵבָה tebah, łac. arca – skrzynia) – według Biblii pływająca drewniana konstrukcja, która zgodnie z przekazami religii abrahamowych zbudowana została na polecenie Jahwe przez Noego, by mógł on ocalić siebie, swojąrodzinę (w sumie 8 osób) i przedstawicieli wszystkich rodzajów zwierząt przed Potopem.
Nowy!!: Język sumeryjski i Arka Noego · Zobacz więcej »
Asag
bóg Ninurta pokonujący Asaga; relief ze świątyni Ninurty w Kalchu; obecnie w British Museum w Londynie. Asag, Asakku (sum. asag, akad. asakku) - w mitologii mezopotamskiej demon o odrażającym wyglądzie, sprowadzający choroby i ból.
Nowy!!: Język sumeryjski i Asag · Zobacz więcej »
Asyryjskie hieroglify
Asyryjskie hieroglify – nazwa stosowana przez asyrologów na określenie grupy symboli widniejących na pewnych zabytkach z czasów panowania asyryjskich królów Sargona II (721-705 p.n.e.) i Asarhaddona (680-669 p.n.e.)Leichty E., The Royal Inscriptions..., s. 238.
Nowy!!: Język sumeryjski i Asyryjskie hieroglify · Zobacz więcej »
Aszur (bóg)
lwie-smoku Aszur (akad. daš-šur, zapisywane w piśmie klinowym 100x20px 100x20px) – bóg opiekuńczy miasta Aszur, który wraz z rosnącąpotęgąAsyrii stał się narodowym bogiem Asyryjczyków i najważniejszym bóstwem panteonu asyryjskiego.
Nowy!!: Język sumeryjski i Aszur (bóg) · Zobacz więcej »
Aszur-szarrat
Aszur-szarrat, Libbi-ali-szarrat lub Libbali-szarrat (akad. Aššur/Libbi-āli/Libbāli-šarrat, tłum. „Miasto Aszur jest królową”Olmstead A.T.E., History..., s. 403.) – asyryjska królowa, żona Aszurbanipala (669-627? p.n.e.) i najprawdopodobniej matka Aszur-etil-ilani (630?-626 p.n.e.) i Sin-szar-iszkuna (626-612 p.n.e.).
Nowy!!: Język sumeryjski i Aszur-szarrat · Zobacz więcej »
É
É, é (e kreskowane) – litera używana w językach: czeskim, farerskim, francuskim, hiszpańskim, islandzkim, kaszubskim, luksemburskim, nawaho, portugalskim, słowackim, węgierskim, wietnamskim, włoskim, gwarach kociewskich i gwarze mazurskiej języka polskiego i w niektórych językach afrykańskich.
Nowy!!: Język sumeryjski i É · Zobacz więcej »
É (Sumer)
Inskrypcja babilońskiego króla Adad-szuma-usura (1216-1187 p.n.e.) dotycząca jego prac budowlanych przy świątyni E-kur w Nippur ('''é''' jest pierwszym znakiem w ósmej linijce) ÉBorger R., Assyrisch-babylonische..., s. 132.
Nowy!!: Język sumeryjski i É (Sumer) · Zobacz więcej »
Babilońska lista królów A
Babilońska lista królów A – dzieło piśmiennictwa babilońskiego wymieniające imiona i długości panowania władców rządzących Babilonią.
Nowy!!: Język sumeryjski i Babilońska lista królów A · Zobacz więcej »
Babilońska mapa świata
Babilońska mapa świata – schematyczny obraz świata znanego Babilończykom (wraz z komentarzem) znajdujący się na pochodzącej z Mezopotamii glinianej tabliczce, przechowywanej obecnie w zbiorach British Museum (BM 92687).
Nowy!!: Język sumeryjski i Babilońska mapa świata · Zobacz więcej »
Babilon
Mapa Babilonii w czasach Hammurabiego z zaznaczonym Babilonem Bramy Isztar, kompleksu z ziguratem E-temenanki i świątyni E-sagila. Babilon (sum. ká.dingir.raki „brama boga”; akad. Bāb-ilim „brama boga” lub Bāb-ilāni „brama bogów”; gr. Babylōn; bibl. בָּבֶל Bābel; arab. بابل Bābil) – starożytne miasto położone w Mezopotamii, nad Eufratem, w pobliżu obecnego miasta Al-Hilla, dawna stolica Babilonii; obecnie stanowisko archeologiczne Atlal Babil w Iraku.
Nowy!!: Język sumeryjski i Babilon · Zobacz więcej »
Bad-tibira
okresie wczesnodynastycznym (ok. 2900-2350 p.n.e.) „Gwóźdź fundacyjny” z inskrypcjąEnmeteny, w której władca ten wymieniany jest jako budowniczy świątyni E-musz w Bad-tibirze. Znaleziony w Girsu (ob. Tall Luh), zbiory Luwru (AO 22954) Bad-tibira (sum. bad3.tibiraki, tłum. „mur/twierdza rękodzielników pracujących w metalu”) – starożytne miasto w Sumerze, identyfikowane obecnie ze stanowiskiem archeologicznym Tell MadinehCrawford V.E., „The Location...”, s. 197-199.
Nowy!!: Język sumeryjski i Bad-tibira · Zobacz więcej »
Bala (Sumer)
Mezopotamii za rządów władców z III dynastii z Ur. Ciemnym kolorem oznaczono obszar centrum państwa, podzielonego na prowincje, z których ściągany był podatek ''bala'', a jaśniejszym kolorem obszar ziem podbitych (peryferiów), z których ściągano podatek ''gun mada'' Bala (sum. bala, tłum. „rotacja”) – nazwa podatku płaconego rotacyjnie przez prowincje w sumeryjskim państwie III dynastii z Ur (2113-2005 p.n.e.). Wraz z podatkiem gun mada, płaconym przez personel wojskowy z peryferiów państwa, podatek ten stanowił podstawę nowego systemu podatkowo-redystrybucyjnego wprowadzonego przez króla Szulgiego (2096-2048 p.n.e.). Podatek bala płacony był w postaci dóbr w których produkcji dana prowincja się specjalizowała.
Nowy!!: Język sumeryjski i Bala (Sumer) · Zobacz więcej »
Bau
Bau lub Baba (sum. dba-u2 lub dba-ba6) – w mitologii sumeryjskiej bogini czczona w mieście Lagasz, gdzie uważano jąza córkę boga Anu i małżonkę boga Ningirsu (lub też Zababy).
Nowy!!: Język sumeryjski i Bau · Zobacz więcej »
Białe wino
bukiet wina nie ulatniał się zbyt szybko. Kieliszek należy trzymać za nóżkę lub podstawkęRudolf Knoll, Ulrich Schweizer ''Wina białe'', seria ''Winoteka'', wyd. Wiedza i Życie, 2002, s. 79 Degustacja wina Torrontés w Cafayate, Argentyna Białe wino – rodzaj wina, którego barwa przyjmuje różne odcienie koloru żółtego, a nawet brązowego.
Nowy!!: Język sumeryjski i Białe wino · Zobacz więcej »
Biblioteka Uniwersytetu w Cambridge
Biblioteka Uniwersytetu w Cambridge – główna i największa spośród 117 bibliotek należących do Uniwersytetu w CambridgeW 2017 działało także 39 bibliotek należących do kolegiów i 77 bibliotek wydziałowych oraz zakładowych.
Nowy!!: Język sumeryjski i Biblioteka Uniwersytetu w Cambridge · Zobacz więcej »
Cylindry Nabonida z Ur
Cylinder Nabonida z Ur (BM 91128) w zbiorach Muzeum Brytyjskiego Cylindry Nabonida z Ur – cztery niewielkie cylindry gliniane nowobabilońskiego króla Nabonida (556–539 p.n.e.) odnalezione w 1854 roku przez J.E. Taylora w ruinach zigguratu w Ur w południowym Iraku.
Nowy!!: Język sumeryjski i Cylindry Nabonida z Ur · Zobacz więcej »
Damgalnuna
Damgalnuna, Damkina (sum. ddam-gal-nun-na, tłum. wielka małżonka księcia; akad. ddamkina) – w mitologii mezopotamskiej małżonka boga Enki.
Nowy!!: Język sumeryjski i Damgalnuna · Zobacz więcej »
Der
Der (sum. uruBAD3.ANki; akad. Dēru) – w II i I tys.
Nowy!!: Język sumeryjski i Der · Zobacz więcej »
Dilmun
Mapa Zatoki Perskiej z zaznaczonym położeniem Dilmunu (ok. 2000 r. p.n.e.) Mapa Zatoki Perskiej z zaznaczonym położeniem Bahrajnu Dilmun (sum. dilmunki; akad. TilmunPotts D.T., Dilmun, w: Meyers E.M. (wyd.), The Oxford Encyclopedia..., s. 162., TelmunDilmun, w: Black J., Green A., Słownik..., s. 60-61.; gr. Tylos, Tyros; łac. Tyrus) – w tradycji mezopotamskiej jedna z trzech krain (pozostałymi były Magan i Meluhha), które leżeć miały wzdłuż brzegów „Dolnego Morza”, tj.
Nowy!!: Język sumeryjski i Dilmun · Zobacz więcej »
Dingir
Dingir (sum. dingir lub diĝir) – sumeryjskie słowo na oznaczenie boga, istoty boskiej (jego odpowiednikiem w języku akadyjskim jest słowo ilu - bóg).
Nowy!!: Język sumeryjski i Dingir · Zobacz więcej »
Durum (miasto)
Durum (akad. Dūrum, sum. bàdki) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, leżące w pobliżu Uruk, identyfikowane przez niektórych badaczy ze stanowiskiem Umm al-Wawiya w Irakuhasło Durum, w: Bryce T., The Routledge Handbook..., s. 208-209.
Nowy!!: Język sumeryjski i Durum (miasto) · Zobacz więcej »
Dynastia E
Dynastia E – mezopotamska dynastia królewska, która rządzić miała Babiloniąw latach 979-732 p.n.e.Bryce T., The Routledge..., s. 799.
Nowy!!: Język sumeryjski i Dynastia E · Zobacz więcej »
E-abzu
E-abzu (sum. é.abzu, tłum. „Dom abzu”)George A.R., House..., s. 65.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-abzu · Zobacz więcej »
E-ana
E-ana, E-anna (sum. é.an.na, tłum. „Dom niebios”)George A.R., House..., s. 67-68.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-ana · Zobacz więcej »
E-babbar
E-babbar, E-babbara (sum. é.babbar/bábbar(.ra), tłum. „Lśniący dom”)George A.R., House..., s. 70.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-babbar · Zobacz więcej »
E-duba
E-duba (sum. é.dub.ba, tłum. „Dom - magazyn”)George A.R., House..., s. 78.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-duba · Zobacz więcej »
E-durana
Mapa Mezopotamii i Elamu z zaznaczonąlokalizacjąznanych zigguratów. E-durana (sum. é.dur.an.na, tłum. „Dom - więź niebios”)George A.R., House..., s. 80.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-durana · Zobacz więcej »
E-eszgal
E-eszgal (sum. é.èš.gal) lub E-irigal (sum. é.iri12.gal) – ceremonialna nazwa mezopotamskiej świątyni bogini Isztar i bogini Nanaji, znajdującej się w mieście Uruk w schyłkowym okresie istnienia tego miasta.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-eszgal · Zobacz więcej »
E-giparimin
Mapa Mezopotamii i Elamu z zaznaczonąlokalizacjąznanych zigguratów. E-giparimin (sum. é.gi6.pàr.imin, tłum. „Dom siedmiu Giparu”)George A.R., House..., s. 93.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-giparimin · Zobacz więcej »
E-hulhul
E-hulhul (sum. é.ḫúl.ḫúl, tłum. „Dom, który daje radość”)George A.R., House..., s. 99.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-hulhul · Zobacz więcej »
E-igikalama
E-igikalama (sum. é.igi.kalam.ma, tłum. „Dom - oko kraju”)George A.R., House..., s. 104.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-igikalama · Zobacz więcej »
E-kunankuga
Mapa Mezopotamii i Elamu z zaznaczonąlokalizacjąznanych zigguratów. E-kunankuga (sum. é.kun4.an.kù.ga, tłum. „Dom - nieskalane schody do niebios”)George A.R., House..., s. 115.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-kunankuga · Zobacz więcej »
E-kur
Plan stanowiska archeologicznego kryjącego pozostałości miasta Nippur z zaznaczonym położeniem świątyni E-kur E-kur (sum. é.kur, tłum. „Dom-Góra”) – nazwa świątyni boga Enlila w mieście Nippur; największe i najważniejsze sanktuarium Sumeru.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-kur · Zobacz więcej »
E-mah
E-mah, Emah (sum. é.mah, tłum. „wzniosły dom”George A.R., House..., s. 119.) – jedna z drugorzędnych świątyń babilońskich, poświęcona kultowi bogini Ninmah.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-mah · Zobacz więcej »
E-meslam (Kuta)
E-meslam (sum. é.mes.lam, tłum. „Dom wojownika świata podziemnego”) – ceremonialna nazwa świątyni boga Nergala (znanego też jako Erra, Meslamta-ea, Lugal-Gudua) w mieście Kuta w BabiloniiGeorge A.R., House..., s. 126-127.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-meslam (Kuta) · Zobacz więcej »
E-meslam (Tarbisu)
E-meslam (sum. é.mes.lam, tłum. „Dom - wojownik świata podziemnego”) – ceremonialna nazwa świątyni boga Nergala w mieście Tarbisu w AsyriiGeorge A.R., House..., s. 127.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-meslam (Tarbisu) · Zobacz więcej »
E-meteursag
E-meteursag, E-meteursang (sum. é.me.te.ur.saĝ, tłum. „Dom godny bohatera”)George A.R., House..., s. 125.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-meteursag · Zobacz więcej »
E-ninnu
E-ninnu (sum. é.ninnu, tłum. „Dom pięćdziesiątki”A. R. George, House..., s. 134.) – nazwa kompleksu świątynnego boga Ningirsu w mieście Girsu, znana m.in.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-ninnu · Zobacz więcej »
E-sagdil
Mapa Mezopotamii i Elamu z zaznaczonąlokalizacjąznanych zigguratów. E-sagdil (sum. é.sag.dil, tłum. „Dom tajemnic”)George A.R., House..., s. 138.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-sagdil · Zobacz więcej »
E-sagila
Plan centralnej części Babilonu z zaznaczonym położeniem świątyni E-sagila (budowla na południe od kompleksu z ziguratem E-temenanki). E-sa(n)gil(a) (sum. é.saĝ.íl/íla, tłum. „Dom, którego szczyt jest wysoko”) – świątynia boga Marduka w Babilonie, wzniesiona przy Drodze Procesyjnej, naprzeciwko zigguratu Etemenanki, zwana „Pałacem nieba i ziemi, siedzibąwładzy królewskiej”; najważniejsze sanktuarium Babilonii.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-sagila · Zobacz więcej »
E-sar
E-sar, E-sara (sum. é.sar(.ra), tłum. „Dom roślinności(?)”)George A.R., House..., s. 140-141 – ceremonialna nazwa świątyni bogini Inany w mieście Adab.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-sar · Zobacz więcej »
E-szara
Aszura. E-szara (sum. é.šár.ra, tłum. „Dom wszechświata”A.R. George, House Most High..., s. 145.) – nazwa kompleksu świątynnego Aszura, narodowego boga Asyrii, w mieście Aszur.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-szara · Zobacz więcej »
E-szara (Uruk)
E-szara (sum. é.šár.ra, tłum. „Dom wszechświata”) – ceremonialna nazwa ziguratu towarzyszącego świątyni Bit resz boga niebios Anu w mieście Uruk.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-szara (Uruk) · Zobacz więcej »
E-temenanki
Plan Babilonu z zaznaczonym położeniem ziguratu E-temenanki Plan kompleksu świątynnego z ziguratem E-temenanki w Babilonie Jedna z rekonstrukcji wyglądu Etemenanki E-temenanki (sum. é.te.me.en.an.ki, też é.temen.an.ki, tłum. „Dom – platforma fundacyjna nieba i świata podziemnego”George A.R., House..., s. 149.) – ceremonialna nazwa zigguratu boga Marduka w Babilonie; jedno z najważniejszych sanktuariów państwa babilońskiego.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-temenanki · Zobacz więcej »
E-ulmasz (Akad)
E-ulmasz (sum. é.ul.mašGeorge A.R., House..., s. 155., tłum. „Dom Ulmasz”Stępień M., Kodeks..., s. 151.) – ceremonialna nazwa świątyni bogini Isztar w Ulmasz, świętej dzielnicy miasta Agade.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-ulmasz (Akad) · Zobacz więcej »
E-ulmasz (Sippar-Anunitu)
E-ulmasz (sum. é.ul.maš)George A.R., House..., s. 155.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-ulmasz (Sippar-Anunitu) · Zobacz więcej »
E-unir
Mapa Mezopotamii i Elamu z zaznaczonąlokalizacjąznanych zigguratów. E-unir (sum. é.u6.nir, tłum. „Dom - wieża świątynna”)George A.R., House..., s. 154.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-unir · Zobacz więcej »
E-unirkituszmah
Mapa Mezopotamii i Elamu z zaznaczonąlokalizacjąznanych zigguratów. E-unirkituszmah (sum. é.u6.nir.ki.tuš.maḫ, tłum. „Dom - wieża świątynna, wyniosła siedziba”)George A.R., House..., s. 154.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-unirkituszmah · Zobacz więcej »
E-urmeiminanki
Mapa Mezopotamii i Elamu z zaznaczonąlokalizacjąznanych zigguratów. E-urmeiminanki (sum. é.ur4.me.imin.an.ki, tłum. „Dom, który gromadzi siedem me nieba i świata podziemnego”)George A.R., House..., s. 157.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-urmeiminanki · Zobacz więcej »
E-zida
E-zida (sum. é.zi.da, tłum. „Prawdziwy dom”) – ceremonialna nazwa mezopotamskich świątyń poświęconych bogu Nabu.
Nowy!!: Język sumeryjski i E-zida · Zobacz więcej »
Ea-nisza
Ea-nisza (akad. Ea-niša, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane é-a-ni-ša) – małżonka (sum. lukur) króla Szulgi (2096-2048 p.n.e.) z III dynastii z Ur.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ea-nisza · Zobacz więcej »
Eanatum
Steli sępów; znaleziony w Girsu (ob. Telloh); zbiory Luwru. Eanatum (sum. é.an.na.túm, tłum. „świątynia E-ana przyniosła”) – sumeryjski władca miasta-państwa Lagasz, panujący na początku 2 połowy III tys.
Nowy!!: Język sumeryjski i Eanatum · Zobacz więcej »
Eanna-szarra-usur
Eanna-szarra-usur (akad. Eanna-šarra-ușur; sum. mé.an.na.lugal.uru3)Wiseman, D.J., Schweich..., s. 10.
Nowy!!: Język sumeryjski i Eanna-szarra-usur · Zobacz więcej »
Edinu
pismem klinowym. Edinu – słowo z języka akadyjskiego, tłumaczone zazwyczaj jako „równina”hasło edinu, The Assyrian..., s. 33.
Nowy!!: Język sumeryjski i Edinu · Zobacz więcej »
Ekallatum
Ekallatum (sum. urue2-galmeš, akad. Ekallātum lub Ekallāte, tłum. „pałace”) – starożytne miasto w północnej Mezopotamii, jedno z ważniejszych miast państwa asyryjskiego w 1 połowie II tys.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ekallatum · Zobacz więcej »
Elamici
Elamici – lud z południowo-zachodniego Iranu, o nieustalonym pochodzeniu.
Nowy!!: Język sumeryjski i Elamici · Zobacz więcej »
En-ana-tuma
En-ana-tuma (sum. en.an.na.túm.ma) - mezopotamska księżniczka, córka Iszme-Dagana (ok. 1953-1935 p.n.e.), króla Isin, ustanowiona przez ojca najwyższąkapłankąboga księżyca Nanny w mieście Ur.
Nowy!!: Język sumeryjski i En-ana-tuma · Zobacz więcej »
En-nigaldi-Nanna
Plan miasta Ur z zaznaczonym położeniem Giparu En-nigaldi-NannaGlassner J.-J., Mesopotamian..., s. 312.
Nowy!!: Język sumeryjski i En-nigaldi-Nanna · Zobacz więcej »
En-nirgal-ana
En-nirgal-ana (sum. en.nir.gál.an.na) – księżniczka mezopotamska, córka Ur-Nammu, założyciela III dynastii z Ur.
Nowy!!: Język sumeryjski i En-nirgal-ana · Zobacz więcej »
En-nirzi-ana
En-nirzi-ana (sum. en.nir.zi.an.na)Frayne D.R., Ur III Period..., s. 183.
Nowy!!: Język sumeryjski i En-nirzi-ana · Zobacz więcej »
Enanatum I
Enanatum I (język sumeryjski en-an-na-tum, tłum. „pan niebios przyniósł”) – sumeryjski władca miasta-państwa Lagasz, panujący ok.
Nowy!!: Język sumeryjski i Enanatum I · Zobacz więcej »
Enanedu
Plan miasta Ur z zaznaczonym położeniem Giparu Enanedu – mezopotamska księżniczka, córka Kudur-Mabuka, siostra Warad-Sina (1834-1823 p.n.e.) i Rim-Sina I (1822-1763 p.n.e.), królów Larsy; najwyższa kapłanka (akad. ēntu) boga księżyca Sina w mieście Ur.
Nowy!!: Język sumeryjski i Enanedu · Zobacz więcej »
Enanepada
Enanepada (sum. en.an.né.pà.da)Edzard D.O., Gudea..., s. 24.
Nowy!!: Język sumeryjski i Enanepada · Zobacz więcej »
Enheduanna
Enheduanna (sum. en.he2.du7.an.na, tłum. „Kapłanka odpowiednia dla niebios”; XXIV-XXIII wiek p.n.e.) – księżniczka akadyjska, córka króla Sargona Wielkiego, siostra króla Rimusza i być może jego następcy, Manisztusu, arcykapłanka boga Nanny w Ur, poetka tworząca w języku sumeryjskim.
Nowy!!: Język sumeryjski i Enheduanna · Zobacz więcej »
Enlil
Enlil (sum. 𒀭𒂗𒆤 den-lil2, tłum. „Pan Wiatru/Powietrza”) – w mitologii sumeryjskiej bóg stojący na czele panteonu sumeryjskiego, jako następca boga An; syn Ziemi (Ki) i Nieba (An), małżonek Ninlil, ojciec Nanny, Nergala, Ningirsu, Ninurty i Nisaby; głównym ośrodkiem jego kultu była świątynia E-kur w mieście Nippur; jeden z czwórki wielkich bogów-stworzycieli (obok boga An, boga Enki i bogini Ninhursag).
Nowy!!: Język sumeryjski i Enlil · Zobacz więcej »
Enmenana
Enmenana (sum. en.men.an.na) – księżniczka mezopotamska, córka akadyjskiego króla Naram-Sina, siostra Szar-kali-szarri.
Nowy!!: Język sumeryjski i Enmenana · Zobacz więcej »
Enmerkar
Enmerkar (sumeryjski 𒂗𒈨𒅕𒃸) – według ''Sumeryjskiej listy królów'' drugi władca I dynastii z Uruk, syn i następca Mesz-ki-ag-gaszera.
Nowy!!: Język sumeryjski i Enmerkar · Zobacz więcej »
Enninsunzi
Enninsunzi (sum. en.nin.sún.zi)Frayne D.R., Old Babylonian..., s. 56-58.
Nowy!!: Język sumeryjski i Enninsunzi · Zobacz więcej »
Ensi
Ensi (sum. ensi2 zapisywane PA.TE.SI) – tytuł sumeryjski oznaczający księcia lub namiestnika prowincji.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ensi · Zobacz więcej »
Ensipaziana
Ensipaziana (sum. en-sipa-zi-an-na) – według Sumeryjskiej listy królów szósty z legendarnych, przedpotopowych władców sumeryjskich, który panować miał w mieście Larak przez 28800 latPiotr Michalowski, Sumerian..., s. 82.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ensipaziana · Zobacz więcej »
Enuma Anu Enlil
Enuma Anu Enlil (sum. u4 an.na den.líl.láhasło inūma, The Assyrian Dictionary, tom 7 (I/J), The Oriental Institute, Chicago 1960, s. 160., akad. Enūma dAnum dEnlil, tłum. „Gdy Anu, Enlil...”) – babiloński tekst astrologiczny.
Nowy!!: Język sumeryjski i Enuma Anu Enlil · Zobacz więcej »
Epos o Gilgameszu
Sargona II w Dur-Szarrukin prawdopodobnie przedstawiający Gilgamesza z małym lwem; zbiory Luwru (AO 19862) III dynastii z Ur; zbiory Luwru (AO 3761) Epos o Gilgameszu – akadyjski epos opisujący poszukiwanie przez legendarnego Gilgamesza, władcę sumeryjskiego miasta Unug (akadyjskie Uruk), tajemnicy nieśmiertelności.
Nowy!!: Język sumeryjski i Epos o Gilgameszu · Zobacz więcej »
Eridu
okresie wczesnodynastycznym (ok. 2900-2350 p.n.e.) Eridu (sum. eridu/eridug(NUN)kiVolk K., A Sumerian Reader, Editrice Pontificio Istituto Biblico, Roma 1999Borger R., Assyrisch-babylonische Zeichenliste, Neukirchen-Vluyn 1978, s. 82., też eri.du10/dùgki, tłum. "dobre miasto"; akad. Eridu) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, położone 24 km na południowy zachód od Urhasło Eridu, w: Bryce T., The Routledge..., s. 233-234.
Nowy!!: Język sumeryjski i Eridu · Zobacz więcej »
Erimha
Erimha – kanadyjski zespół deathmetalowy założony w styczniu 2010 roku w Montrealu.
Nowy!!: Język sumeryjski i Erimha · Zobacz więcej »
Ewa
Ewa – imię żeńskie, które pierwszy raz pojawia się 2000 lat p.n.e. w języku sumeryjskim jako „Awa” gdzie oznacza „życie”.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ewa · Zobacz więcej »
François Thureau-Dangin
François Thureau-Dangin (ur. 3 stycznia 1872 w Paryżu, zm. 24 stycznia 1944 tamże) – francuski archeolog i asyrolog, jeden z pierwszych badaczy języka sumeryjskiego.
Nowy!!: Język sumeryjski i François Thureau-Dangin · Zobacz więcej »
Gatumdug
Gatumdug, Gatumdu (sum. dga2-tum3-du10) – w mitologii sumeryjskiej bogini miasta-państwa Lagasz, uważana – podobnie jak bogini Bau, z którąjąpóźniej utożsamiano – za córkę boga Anu.
Nowy!!: Język sumeryjski i Gatumdug · Zobacz więcej »
Głowica maczugi Mesilima
Głowica maczugi Mesilima Głowica maczugi Mesilima – głowica kamiennej maczugi z inskrypcjąMesilima (ok. 2550 p.n.e.), króla sumeryjskiego miasta Kisz.
Nowy!!: Język sumeryjski i Głowica maczugi Mesilima · Zobacz więcej »
Gilgamesz
Sargona II w Dur-Szarrukin mający przedstawiać Gilgamesza z małym lwem; zbiory Luwru (AO 19862) III dynastii z Ur; zbiory Luwru (AO 3761) Gilgamesz, Bilgamesz (sum. dgiš-bil/bil2-ga-mes, późniejsze dgiš i dgiš-gin2-maš; akad. Gilgameš) – na wpół legendarny król sumeryjskiego miasta Unug (akadyjskie Uruk).
Nowy!!: Język sumeryjski i Gilgamesz · Zobacz więcej »
Girsu
Urukaginy ok. 2350 p.n.e., znaleziona w Girsu, Muzeum Brytyjskie Girsu (sum. ĝir2-suki) – starożytne miasto założone przez Sumerów w południowej Mezopotamii, ok.
Nowy!!: Język sumeryjski i Girsu · Zobacz więcej »
Gudea
Głowa Gudei (fragment kamiennego posągu); zbiory Luwru (AO 13). Napis „Gudea władca Lagasz” (fragment kamiennego posągu); zbiory Luwru tzw. cylindry Gudei - gliniane walce pokryte inskrypcjąklinowąopisującąbudowę E-ninnu („Domu Pięćdziesiątki”) - świątyni boga Ningirsu w mieście Girsu Gudea (sum. gù.dé.a, tłum. „powołany”) – sumeryjski władca miasta-państwa Lagasz, panujący w 2.
Nowy!!: Język sumeryjski i Gudea · Zobacz więcej »
Guenna
Guenna, guennaku – najwyższy funkcjonariusz administracji państwowej w Babilonii w okresie kasyckim (1595-1157 p.n.e.). Rezydował na stałe w Nippur, do jego kompetencji należał nadzór nad całym systemem podatkowym i namiestnikami wszystkich pihatu w centralnej części kraju.
Nowy!!: Język sumeryjski i Guenna · Zobacz więcej »
Gun mada
Gun mada (sum. gun ma.da, tłum. „podatek z podbitych ziem”) – nazwa jednego z podatków płaconych w sumeryjskim państwie III dynastii z Ur (2113-2005 p.n.e.)Astour M.C., History..., s. 87.
Nowy!!: Język sumeryjski i Gun mada · Zobacz więcej »
Historia książki
Historia książki – dziedzina wiedzy badająca książkę od początków jej istnienia.
Nowy!!: Język sumeryjski i Historia książki · Zobacz więcej »
Huwawa
Huwawa (sumeryjski; akad. Humbaba) – w mitologii Mezopotamii potwór, przeciwnik Gilgamesza.
Nowy!!: Język sumeryjski i Huwawa · Zobacz więcej »
I dynastia z Kraju Nadmorskiego
I dynastia z Kraju Nadmorskiego – mezopotamska dynastia królewska wymieniana w babilońskich listach królów wśród dynastii rządzących Babilonią.
Nowy!!: Język sumeryjski i I dynastia z Kraju Nadmorskiego · Zobacz więcej »
Igigi
Bogowie z mitologii sumeryjskiej od prawej do lewej Asimo, Anchi, Szemesz, Isztar i Ninurtha Igigi (sum. dNUN.GAL.MEŠ, tłum. „Wielcy Książęta”; akad. Igigū) - w mitologii mezopotamskiej ogólna nazwa bóstw babilońskich; określenie paralelne do Anunnaki, jednak zwykle używane kolektywnie w odniesieniu do bóstw mniej znacznych.
Nowy!!: Język sumeryjski i Igigi · Zobacz więcej »
Inana i Szukalletuda
Inana i Szukalletuda – jeden z mitów sumeryjskich, zawierający opowieść o uwiedzeniu Inany przez ogrodnika Szukalletudę.
Nowy!!: Język sumeryjski i Inana i Szukalletuda · Zobacz więcej »
Ipiq-Adad II
Mezopotamii w II tysiącleciu p.n.e. z zaznaczonym położeniem miasta Esznunna (Eshnunna) Ipiq-Adad II – król (sum. lugal) miasta-państwa Esznunna, panujący w 2 poł.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ipiq-Adad II · Zobacz więcej »
Irak
Region Iraku Zdjęcie satelitarne Iraku Irak, Republika Iraku (arab. العراق, trl. Al-'Irāq, trb. Al-Irak; جمهورية العراق, trb. Dżumhurijjat al-Irak, kurd. كۆماری عێراق, trl. Komarî 'Êraq, trb. Komari Erak; asyr. ܩܘܛܢܝܘܬܐ ܕܥܝܪܐܩ) – państwo arabskie na Bliskim Wschodzie, leżące nad ZatokąPerską.
Nowy!!: Język sumeryjski i Irak · Zobacz więcej »
Irdanene
Irdanene (sum. ÌR-ne-ne, odczyt imienia niepewny)Frayne D.R., Old Babylonian..., s. 478.
Nowy!!: Język sumeryjski i Irdanene · Zobacz więcej »
Isztar
Tzw. „waza Isztar” z wizerunkiem nagiej bogini w otoczeniu zwierząt (wielorożna tiara na głowie jest symbolem boskości); Larsa; pocz. II tys. p.n.e.; zbiory Luwru (AO 17000) Terakotowa płytka z przedstawieniem Isztar; Esznunna; pocz. II tys. p.n.e.; zbiory Luwru (AO 12456) detal z kudurru (steli) króla babilońskiego Meli-Szipaka, ukazujący ośmioramiennągwiazdę – symbol bogini Isztar Isztar (sum. Inana, asyr. Issar) – w mitologii mezopotamskiej bogini wojny i miłości, z czasem główna i jedyna licząca się bogini panteonu mezopotamskiego; jej kult rozpowszechnił się szeroko na całym obszarze starożytnego Bliskiego Wschodu – w Syrii i Fenicji (Asztarte) oraz Anatolii (Szauszka); w Babilonii czczona głównie w Uruk w świątyni E-ana („Dom nieba”).
Nowy!!: Język sumeryjski i Isztar · Zobacz więcej »
Ititi
Ititi (akad. Ititi, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane i-ti-ti)Grayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 7.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ititi · Zobacz więcej »
Jan Braun
Jan Nepomucen Józef Braun (ur. 15 maja 1926 w Łodzi, zm. 29 czerwca 2015) – polski sumerolog i kartwelolog, przez lata związany z Zakładem Wschodu Starożytnego Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego.
Nowy!!: Język sumeryjski i Jan Braun · Zobacz więcej »
Józef Bromski
Grób Józefa Bromskiego na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie Józef Bromski (ur. 1 marca 1872 w Wieruszowie, zm. 1 lutego 1937 w Warszawie) – polski ksiądz katolicki, semitysta, religioznawca, działacz samorządowy, dziekan Wydziału Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego.
Nowy!!: Język sumeryjski i Józef Bromski · Zobacz więcej »
Józef Milik
Józef Tadeusz Milik (ur. 24 marca 1922 w Seroczynie, zm. 6 stycznia 2006 w Paryżu) – polski biblista, orientalista, poliglota, pionier qumranistyki.
Nowy!!: Język sumeryjski i Józef Milik · Zobacz więcej »
Język akadyjski
Język akadyjski (akad. lišānum akkadītum), dawniej też zwany „chaldejskim” – język z grupy semickiej, używany w Mezopotamii od połowy III tysiąclecia p.n.e. do początków I tysiąclecia n.e. Nazwa języka pochodzi od miasta Akad w środkowej Mezopotamii, stolicy imperium akadyjskiego, założonego około 2350 roku p.n.e. przez Sargona.
Nowy!!: Język sumeryjski i Język akadyjski · Zobacz więcej »
Język aramejski
Język aramejski (aram. ܐܪܡܝܐ Ārāmājâ, Arāmît) – język z grupy semickiej, używany na Bliskim Wschodzie od II tysiąclecia p.n.e. do czasów dzisiejszych.
Nowy!!: Język sumeryjski i Język aramejski · Zobacz więcej »
Język eblaicki
Język eblaicki (lub paleosyryjski) – język semicki z grupy wschodniosemickiej, bliski językowi akadyjskiemu.
Nowy!!: Język sumeryjski i Język eblaicki · Zobacz więcej »
Język ergatywno-absolutywny
Język ergatywno-absolutywny (ergatywny) – według typologii syntaktycznej język, w którym dla wyrażenia agensa (podmiotu zdania przechodniego, a właściwie zdania agentywnego) używa się specjalnego przypadku o nazwie ergatyw, a rolę podmiotu zdania aktywnego i pacjensa określa natomiast absolutyw.
Nowy!!: Język sumeryjski i Język ergatywno-absolutywny · Zobacz więcej »
Język hurycki
Rozpowszechnienie języka huryckiego w II tysiącleciu p.n.e. Hymn w języku huryckim; tekst z około 1400 rok p.n.e. Język hurycki – wymarły język, używany przez Hurytów na obszarach północnej Mezopotamii, nad jeziorem Wan, wschodniej Anatolii i Syrii północnej już w połowie III tysiąclecia p.n.e.
Nowy!!: Język sumeryjski i Język hurycki · Zobacz więcej »
Język kasycki
Język kasycki – język izolowany, używany w starożytności przez lud Kasytów, przybyłych z gór Zagros do południowej Mezopotamii w XVII wieku p.n.e. Nie wykazuje pokrewieństwa z językiem sumeryjskim, podobnie jak z językami semickimi czy też językami indoeuropejskimi, choć występująw nim indoeuropejskie zapożyczenia.
Nowy!!: Język sumeryjski i Język kasycki · Zobacz więcej »
Język praindoeuropejski
Język praindoeuropejski (skrót: pie) – prajęzyk, hipotetyczny ostatni wspólny przodek wszystkich języków indoeuropejskich.
Nowy!!: Język sumeryjski i Język praindoeuropejski · Zobacz więcej »
Język prasemicki
Język prasemicki – rekonstruowany wspólny prajęzyk Semitów, z którego wywodząsię wszystkie współczesne i historyczne języki semickie.
Nowy!!: Język sumeryjski i Język prasemicki · Zobacz więcej »
Język węgierski
Europy Środkowo-Wschodniej Język węgierski (węg.) – język należący do grupy języków ugryjskich, zaliczanej do podrodziny ugrofińskiej (w ramach rodziny uralskiej).
Nowy!!: Język sumeryjski i Język węgierski · Zobacz więcej »
Język wymarły
języku eteocypryjskim Język wymarły – język, który nie jest już używany ani w formie pisanej, ani ustnej.
Nowy!!: Język sumeryjski i Język wymarły · Zobacz więcej »
Języki afroazjatyckie
Rodziny językowe Afryki Języki afroazjatyckie (dawniej zwane rodzinąsemito-chamickąlub chamito-semicką) – wielka rodzina języków, zajmująca obszary od afrykańskich wybrzeży Atlantyku z językami hausa, arabskim i berberyjskimi na zachodzie po Róg Afryki (języki kuszyckie) i Bliski Wschód z językami hebrajskim i arabskim na wschodzie.
Nowy!!: Język sumeryjski i Języki afroazjatyckie · Zobacz więcej »
Języki świata
Języki świata – na świecie używanych jest ponad 7 tysięcy języków.
Nowy!!: Język sumeryjski i Języki świata · Zobacz więcej »
Języki dene-kaukaskie
Zasięg występowania języków zaliczanych do hipotetycznej makrorodziny dene-kaukaskiej Języki dene-kaukaskie – hipotetyczna makrorodzina językowa, postulująca wspólne pochodzenie kilku języków izolowanych na świecie.
Nowy!!: Język sumeryjski i Języki dene-kaukaskie · Zobacz więcej »
Języki indoeuropejskie
Języki indoeuropejskie – rodzina językowa, największa pod względem liczby mówiących.
Nowy!!: Język sumeryjski i Języki indoeuropejskie · Zobacz więcej »
Języki izolowane
Języki izolowane, języki odosobnione – języki, które ze względu na swąspecyfikę, tj.
Nowy!!: Język sumeryjski i Języki izolowane · Zobacz więcej »
Języki nostratyczne
Języki nostratyczne sązaznaczone na zielono Języki nostratyczne – hipotetyczna makrorodzina językowa zaproponowana przez duńskiego językoznawcę Holgera Pedersena w 1903 roku.
Nowy!!: Język sumeryjski i Języki nostratyczne · Zobacz więcej »
Języki wschodniosemickie
Języki wschodniosemickie – grupa języków, należąca do języków semickich w wielkiej rodzinie języków afroazjatyckich.
Nowy!!: Język sumeryjski i Języki wschodniosemickie · Zobacz więcej »
Kaku (władca)
Kaku (sum. ka-kù)Edzard D.O., Gudea..., s. 14.
Nowy!!: Język sumeryjski i Kaku (władca) · Zobacz więcej »
Kalendarz babiloński
Kalendarz babiloński – kalendarz używany w Babilonii, oparty początkowo na obserwacji Księżyca, potem też i Słońca.
Nowy!!: Język sumeryjski i Kalendarz babiloński · Zobacz więcej »
Kamiana Mohyła
Kamiana Mohyła Kamiana Mohyła (Kamienna Mogiła) – stanowisko archeologiczne nad rzekąMołoczna, około 2 km od wioski Terpynia koło Melitopola w obwodzie zaporoskim na Ukrainie.
Nowy!!: Język sumeryjski i Kamiana Mohyła · Zobacz więcej »
Kasyci
Babilonia za panowania Kasytów. Kasyci (Kaššu, Kaszszu, Kaszu) – jeden ze starożytnych ludów, który zamieszkiwał rejon gór Zagros, a w latach ok.
Nowy!!: Język sumeryjski i Kasyci · Zobacz więcej »
Kaszaja (księżniczka)
Kaszaja (w transkrypcji Kaššaja, w transliteracji fKaš-ša-a)Wiseman, D.J., Schweich..., s. 10.
Nowy!!: Język sumeryjski i Kaszaja (księżniczka) · Zobacz więcej »
Kisz
okresie wczesnodynastycznym (ok. 2900-2350 p.n.e.) Kisz – prastare miasto sumero-akadyjskie, nad Eufratem, 13 km na wschód od Babilonu, obecnie stanowisko archeologiczne Tall al-Uhajmir (Czerwony Pagórek) w Iraku; niewątpliwie jedno z najstarszych miast świata.
Nowy!!: Język sumeryjski i Kisz · Zobacz więcej »
Klasyfikacja języków
Istniejądwa podstawowe sposoby klasyfikacji języków – klasyfikacja genetyczna i klasyfikacja strukturalna.
Nowy!!: Język sumeryjski i Klasyfikacja języków · Zobacz więcej »
Król czterech stron świata
Naram-Sin z Akadu, pierwszy władca używający tytułu „króla czterech stron świata” Król czterech stron świata (sum: lugal-an-ub-da-limmu-ba, akad: šarru kibrat 'arbaim, šar kibrāti arba'i lub šar kibrāt erbetti) – bardzo prestiżowy tytuł używany przez potężnych władców starożytnej Mezopotamii.
Nowy!!: Język sumeryjski i Król czterech stron świata · Zobacz więcej »
Król wszechświata
Król wszechświata (Sum: lugal ki-sár-ra lub lugal kiš-ki, akad: šarru kiššat māti, šar-kiššati lub šar kiššatim), interpretowane również jako król wszystkiego lub król światahttp://dro.dur.ac.uk/15105/1/15105.pdf – tytuł używany przez potężnych władców starożytnej Mezopotamii, zgłaszających pretensje do swojej dominacji nad światem.
Nowy!!: Język sumeryjski i Król wszechświata · Zobacz więcej »
Kronika władców Lagasz
Gudea, król Lagasz Kronika władców Lagasz – zachowany fragmentarycznie mezopotamski tekst, zapisany w języku sumeryjskim, przedstawiający dzieje władców miasta-państwa Lagasz, począwszy od legendarnych czasów zaraz po potopie aż do panowania Gudei (druga połowa XXII w. p.n.e.).
Nowy!!: Język sumeryjski i Kronika władców Lagasz · Zobacz więcej »
Krystyna Łyczkowska
Krystyna Emilia Łyczkowska (ur. 23 stycznia 1933 w Kaliszu, zm. 29 stycznia 2018 w Warszawie) – prof.
Nowy!!: Język sumeryjski i Krystyna Łyczkowska · Zobacz więcej »
Krystyna Szarzyńska
Grób Hanny Rewskiej i Krystyny Szarzyńskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach Krystyna Szarzyńska ps.
Nowy!!: Język sumeryjski i Krystyna Szarzyńska · Zobacz więcej »
Ku-Bau
Ku-Bau, Ku-Baba (sum. kù.dba.ú/ba6, tłum. „bogini Bau jest nieskalana/święta”) – według Sumeryjskiej listy królów jedyna przedstawicielka III dynastii z Kisz; jedyna kobieta-władczyni wymieniona w tej liście.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ku-Bau · Zobacz więcej »
Kubatum
Kubatum (akad. Kubātum, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane ku-ba-tum)Frayne D.R., Ur III Period..., s. 337-338.
Nowy!!: Język sumeryjski i Kubatum · Zobacz więcej »
Kultura Vinča
Poglądowa mapa głównych kultur schyłku 4. tysiąclecia p.n.e. Kultura Vinča zaznaczona barwąfioletową. alt.
Nowy!!: Język sumeryjski i Kultura Vinča · Zobacz więcej »
Kuta (Mezopotamia)
Kuta (sum. gú.du8.aki, akad. Kutû)Edzard D.O., Mallery M., Kutha, w: Reallexikon..., s. 384.
Nowy!!: Język sumeryjski i Kuta (Mezopotamia) · Zobacz więcej »
Lagasz
okresie wczesnodynastycznym (ok. 2900-2350 p.n.e.). Lagasz (sum. lagaški) – starożytne miasto-państwo założone przez Sumerów w południowej Mezopotamii; obecnie stanowisko archeologiczne Tell al-Hiba w Iraku.
Nowy!!: Język sumeryjski i Lagasz · Zobacz więcej »
Lamassatum
Lamassatum (akad. Lamassatum, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane la-ma-sà-tum)Frayne D.R., Old Babylonian Period..., s. 59.
Nowy!!: Język sumeryjski i Lamassatum · Zobacz więcej »
Lamasztu
''Plaque des Enfers'' – najsłynniejszy ze znanych amuletów przeciw Lamasztu. Zbiory Luwru (AO 22205). Okres nowoasyryjski (934–612 p.n.e.) Stambule. LamasztuPoczątkowo imię to błędnie odczytywano jako Labartu, patrz: Ungnad A., Labartu oder Lamaštu?, w: Zeitschrift für Assyriologie 2 (1925), s. 108.
Nowy!!: Język sumeryjski i Lamasztu · Zobacz więcej »
Lament nad upadkiem Ur
Gliniana tabliczka z tekstem ''Lamentu nad upadkiem Ur''; zbiory Luwru (AO 6446) Lament nad upadkiem Ur (także Tren na zagładę Ur bądź Lament nad zagładąUr) – sumeryjski utwór żałobny, napisany na przełomie trzeciego i drugiego tysiąclecia p.n.e. Treść utworu nawiązuje do upadku III dynastii z Ur.
Nowy!!: Język sumeryjski i Lament nad upadkiem Ur · Zobacz więcej »
Larak
Larak, Larag (sum. la.ra.agki, akad. Larak)Edzard D.O., Larak, w: Reallexikon..., s. 494.
Nowy!!: Język sumeryjski i Larak · Zobacz więcej »
Lingua franca
Lingua franca (wł. „język Franków”) – w wąskim ujęciu: język mieszany typu pidżynowego (zwany też sabir, od hiszpańskiego saber – „wiedzieć”), używany w basenie Morza Śródziemnego, o zredukowanej fleksji i gramatyce, powstały na bazie słownej głównie z języków: francuskiego, włoskiego, greckiego, hiszpańskiego i arabskiego.
Nowy!!: Język sumeryjski i Lingua franca · Zobacz więcej »
Lipit-Isztar
Mapa południowej Mezopotamii w okresie starobabilońskim (ok. 2000-1595 p.n.e.) Gliniany stożek z inskrypcjąwymieniającąimię Lipit-Isztara; zbiory Walters Art Museum, Baltimore (USA) Lipit-Isztar lub Lipit-Esztar – piąty król z I dynastii z Isin, syn i następca Iszme-Dagana.
Nowy!!: Język sumeryjski i Lipit-Isztar · Zobacz więcej »
Lista królów asyryjskich
Lista królów asyryjskich – lista wymieniająca w kolejności chronologicznej imiona oraz okres panowania (o ile jest znany) wszystkich władców Asyrii począwszy od czasów najdawniejszych aż do upadku imperium asyryjskiego w końcu VII w. p.n.e. Została ona utworzona w oparciu o informacje zawarte w ówczesnych źródłach pisanych (przede wszystkim Asyryjskiej liście królów), w korelacji z nasząobecnąwiedząhistoryczną.
Nowy!!: Język sumeryjski i Lista królów asyryjskich · Zobacz więcej »
Literatura sumero-akadyjska
British Museum Literatura sumero-akadyjska – piśmiennictwo języka sumeryjskiego i języka akadyskiego powstałe w Mezopotamii w epoce brązu i żelaza (od III tysiąclecia p.n.e. do VI wieku p.n.e.). Literatura sumero-akkadyjska podobnie jak cała kultura mezopotamska wyrastała z osiągnięć Sumerów i była kulturąbabilońskąz wkładem Asyryjczyków oraz ludów zasiedlających Mezopotamię jak Akadyjczycy, Amoryci czy Chaldejczycy.
Nowy!!: Język sumeryjski i Literatura sumero-akadyjska · Zobacz więcej »
Lu-Bau
Lu-Bau (sum. lú-dba-ú)Edzard D.O., Gudea..., s. 14.
Nowy!!: Język sumeryjski i Lu-Bau · Zobacz więcej »
Lugal
Lugal (sum. wielki człowiek) – król i najwyższy kapłan w kręgach miast-państw Sumeru.
Nowy!!: Język sumeryjski i Lugal · Zobacz więcej »
Lugal-agrigzi
Lugal-agrigzi (sum. lugal.agrig.zi)Edzard D.O., Gudea..., s. 180.
Nowy!!: Język sumeryjski i Lugal-agrigzi · Zobacz więcej »
Lugal-irra i Meslamta-ea
Lugal-irra i Meslamta-ea – w mitologii mezopotamskiej para boskich bliźniaków, związanych ze światem podziemnym i bogiem Nergalem.
Nowy!!: Język sumeryjski i Lugal-irra i Meslamta-ea · Zobacz więcej »
Lugalbanda
Lugalbanda (sum. lugal-banda3, tłum. „młody król”; zapisywane w piśmie klinowym) – król sumeryjskiego miasta Uruk, panujący w 1 poł.
Nowy!!: Język sumeryjski i Lugalbanda · Zobacz więcej »
Lugalzagesi
Sumer za Lugalzagesiego (na czerwono), ok. 2350 p.n.e. Lugalzagesi – władca sumeryjskiego miasta-państwa Umma, panujący ok.
Nowy!!: Język sumeryjski i Lugalzagesi · Zobacz więcej »
Lugula
Lugula (sum. lú-gu-la)Edzard D.O., Gudea..., s. 14.
Nowy!!: Język sumeryjski i Lugula · Zobacz więcej »
Magan
Magan (sum. má.ganki)Edzard D.O., Gudea..., s. 30.
Nowy!!: Język sumeryjski i Magan · Zobacz więcej »
Marad
Inskrypcja Naram-Sina wzmiankująca budowę świątyni boga Lugal-Marada przez jego syna Lipit-ili; zbiory Luwru (AO 6782) Marad, Marda (sum. már.daki lub marad.daki, akad. Marad) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, leżące ok.
Nowy!!: Język sumeryjski i Marad · Zobacz więcej »
Marduk
Marduk (sum. damar-dutu, tłum. „Młody byczek boga Utu”) – bóstwo opiekuńcze miasta Babilon, najważniejszy bóg panteonu babilońskiego, syn boga Enki/Ea, małżonek bogini Sarpanitu, utożsamiany z planetąJowisz i Syriuszem.
Nowy!!: Język sumeryjski i Marduk · Zobacz więcej »
Marduk-apla-iddina II
Marduk-apla-iddina II (sum. damar.utu.a.mu; akad. Marduk-apla-iddina, tłum. „Marduk dał mi następcę”Mezopotamia, Tajemnice starożytnych cywilizacji (Asyria), cz. 2,, t. 45, s.27.; bibl. Merodak-Baladan) – władca Babilonii w latach 721-710 p.n.e. oraz 703 p.n.e. Pochodził z chaldejskiego plemienia Bit-Jakini.
Nowy!!: Język sumeryjski i Marduk-apla-iddina II · Zobacz więcej »
Me (prawa boskie)
Me (sum. me, tłum. „boskie siły” lub „boskie prawa”) – w wierzeniach mezopotamskich ogół praw, reguł i zasad wyznaczających i charakteryzujących cywilizowane życie, danych ludzkości przez bogów.
Nowy!!: Język sumeryjski i Me (prawa boskie) · Zobacz więcej »
Meluhha
cywilizacji doliny Indusu. Meluhha (sum. me.luḫ.ḫaki)Konrad Volk, A Sumerian Reader, Editrice Pontificio Istituto Biblico, Roma 1999, s. 108.
Nowy!!: Język sumeryjski i Meluhha · Zobacz więcej »
Mesanepada
Mesanepada (sum. mes.an.ne2.pa3.da, tłum. „młodzieniec wybrany przez boga Ana”) – jeden z wczesnych sumeryjskich władców, który ok.
Nowy!!: Język sumeryjski i Mesanepada · Zobacz więcej »
Mesilim
Mesilim, Mesalim (sum. me-silim/salim) – jeden z ważniejszych władców sumeryjskich, król Kisz, który ok.
Nowy!!: Język sumeryjski i Mesilim · Zobacz więcej »
Meskalamdug
Meskalamdug – jeden z wczesnych sumeryjskich władców, który ok.
Nowy!!: Język sumeryjski i Meskalamdug · Zobacz więcej »
Meskiag-Nanna
Meskiag-Nanna (sum. mes.ki.ag2.dnanna, tłum. „Ukochany bohater boga Nanny”) – według ''Sumeryjskiej listy królów'' drugi władca z II dynastii z Ur, syn Nany.
Nowy!!: Język sumeryjski i Meskiag-Nanna · Zobacz więcej »
Meskiagnuna
Meskiagnuna (sum. mes.ki.ag2.nun.na, tłum. „ukochany bohater Księcia”) – według Sumeryjskiej listy królów drugi władca z I dynastii z Ur, syn Mesanepady, brat Aanepady.
Nowy!!: Język sumeryjski i Meskiagnuna · Zobacz więcej »
Mesz-ki-ag-gaszer
Władca z pomocnikiem karmiąświęte stado. Mesz-ki-ag-gaszer (sum.meš3-ki-aĝ2-ga-še-er) – według ''Sumeryjskiej listy królów'' założyciel i pierwszy władca I dynastii z Uruk, ojciec Enmerkara.
Nowy!!: Język sumeryjski i Mesz-ki-ag-gaszer · Zobacz więcej »
Mezopotamia
Mezopotamia widoczna z satelity w 2020 roku Mezopotamia,, w znaczeniu dosłownym międzyrzecze (nazwa przejęta z Miyanrudan i Bet-Nahrain) – starożytna kraina na Bliskim Wschodzie leżąca w dorzeczu Tygrysu i Eufratu.
Nowy!!: Język sumeryjski i Mezopotamia · Zobacz więcej »
Modlitwa Urszaggi
Modlitwa Urszaggi – list-petycja do króla, napisany w języku sumeryjskim przez jednego z mieszkańców Ur pod koniec trzeciego tysiąclecia p.n.e. List Urszaggi jest jednym z dowodów na sumeryjski zwyczaj deifikacji władców.
Nowy!!: Język sumeryjski i Modlitwa Urszaggi · Zobacz więcej »
Mother Tongue
Mother Tongue – coroczne wydawnictwo Association for the Study of Languages in Prehistory – ASLIP (Stowarzyszenia Badawczego Języków Starożytnych), wychodzące od 1995 roku.
Nowy!!: Język sumeryjski i Mother Tongue · Zobacz więcej »
MUL.APIN
MUL.APIN (sum. mulapin, tłum. „(gwiazda) Pług”) – mezopotamski tekst, powstały najprawdopodobniej w 1 połowie I tys.
Nowy!!: Język sumeryjski i MUL.APIN · Zobacz więcej »
Muszhuszu
Gudei, ok. 2100 p.n.e. Muszhuszu (𒈲𒍽, akad. mušḫuššu(m), sum. MUŠ.HUŠ) – mityczny wąż-smok z wierzeń mezopotamskich, święte zwierzę wielu bogów, znany głównie z przedstawień na drodze procesyjnej ku Bramie Isztar w Babilonie.
Nowy!!: Język sumeryjski i Muszhuszu · Zobacz więcej »
Nabonid
Nabonid, właśc.
Nowy!!: Język sumeryjski i Nabonid · Zobacz więcej »
Nabu-belu-usur
Nabu-belu-usur lub Nabu-bela-usurGlassner J.-J., Mesopotamian..., s. 173.
Nowy!!: Język sumeryjski i Nabu-belu-usur · Zobacz więcej »
Nabu-szuma-ukin II
Nabu-szuma-ukin II (akad. Nabû-šuma-ukīnBrinkman J.A., Nabû-šuma-ukīn, w: Reallexikon..., s. 34.Grayson A.K., Königslisten..., s. 132.) – król Babilonii, uzurpator.
Nowy!!: Język sumeryjski i Nabu-szuma-ukin II · Zobacz więcej »
Nabu-szumu-iszkun
Przerys jednego z asyryjskich reliefów przedstawiający króla Sennacheryba oraz jego ''mukīl appāti'' („trzymającego lejce” - woźnicę) i ''tašlīšu'' („trzeciego” - tarczownika) stojących w królewskim rydwanie Nabu-szumu-iszkun (akad. Nabû-šumu-iškun, tłum. „(bóg) Nabu dostarczył imię”) – dostojnik na dworze asyryjskiego króla Sennacheryba (704–681 p.n.e.), należący do grona jego najbardziej zaufanych ludzi.
Nowy!!: Język sumeryjski i Nabu-szumu-iszkun · Zobacz więcej »
Nagir ekalli
Nagir ekalli (akad. nāgir ekalli, sum. lúnimgir é.gal) – jedna z najważniejszych godności urzędniczych w starożytnej Asyrii, tłumaczona zazwyczaj jako „herold pałacu”Joannes F., Historia..., s. 186.
Nowy!!: Język sumeryjski i Nagir ekalli · Zobacz więcej »
Namri
Namri, też Namru i Namar – starożytna kraina leżąca w górnym biegu rzeki Dijali, na zachodnich obrzeżach gór Zagroshasło Namri, w: Bryce T., The Routledge..., s. 496-497.
Nowy!!: Język sumeryjski i Namri · Zobacz więcej »
Nane (władca)
Nane (sum. na-an-ne2) – według „''Sumeryjskiej listy królów''” pierwszy władca tzw.
Nowy!!: Język sumeryjski i Nane (władca) · Zobacz więcej »
Nibiru
Nibiru, Nebiru, Neberu (akad. nēberu; asyr. nēburu) – słowo z języka akadyjskiego, najczęściej występujące w babilońskich tekstach literackich i historycznych, zwykle w kontekstach związanych z przekraczaniem/pokonywaniem rzek.
Nowy!!: Język sumeryjski i Nibiru · Zobacz więcej »
Nin-alla
Nin-alla (sum. nin.al.la)Edzard D.O., Gudea..., s. 178-180.
Nowy!!: Język sumeryjski i Nin-alla · Zobacz więcej »
Nin-hedu
Nin-hedu (sum. nin.ḫé.du7) – mezopotamska królowa, małżonka Nammahani, władcy sumeryjskiego miasta-państwa LagaszEdzard D.O., Gudea..., s. 15.
Nowy!!: Język sumeryjski i Nin-hedu · Zobacz więcej »
Ninazu
Ninazu (sum. dnin-a-zu, tłum. „pan wodę znający”) – w mitologii sumeryjskiej bóstwo związane ze światem podziemnym; syn bogini Ereszkigal, królowej świata podziemnego, ojciec boga Ningiszzidy.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ninazu · Zobacz więcej »
Ningal
Ningal (100x20px 100x20px 100x20px, sum. dnin-gal, tłum. „wielka pani”) – w mitologii sumeryjskiej żona boga księżyca Nanny (akadyjskiego Sina), matka boga słońca Utu (akadyjskiego Szamasza).
Nowy!!: Język sumeryjski i Ningal · Zobacz więcej »
Ningirsu
Ningirsu (sum. dnin-gir2-su, tłum. „Pan (miasta) Girsu”) - sumeryjski bóg wojny i polowań, syn bogini Ninmah, którego centrum kultu znajdowało się w świątyni E-ninnu w mieście Girsu, często utożsamiany z bogiem Ninurtą.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ningirsu · Zobacz więcej »
Ninsun
Ninsun (sum. dnin-sun2) – w mitologii sumeryjskiej bogini, której kult pierwotnie związany był najprawdopodobniej z dzikim bydłem (jej imię znaczy dosłownie „Pani Dzika Krowa”).
Nowy!!: Język sumeryjski i Ninsun · Zobacz więcej »
Ninszatapada
Ninszatapada (sum. nin.šà.ta.pà.da) – mezopotamska księżniczka, córka Sin-kaszida, króla Uruk (XIX w. p.n.e.), arcykapłanka boga Meslamta-ea w mieście DurumHalton Ch., Svärd S., Women's Writing..., s. 100-102.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ninszatapada · Zobacz więcej »
Ninurta-alik-pani
Ninurta-alik-pani lub Inurta-alik-pani (akad. Ninurta-ālik-pāni lub Inūrta-ālik-pāniGlassner J.-J., Mesopotamian..., s. 175., zapisywane po sumeryjsku mdmaš.gin.igi, tłum. „Ninurta jest tym, który kroczy na przedzie”) – wysoki dostojnik, gubernator prowincji Si'imme za rządów asyryjskiego króla Sargona II (722-705 p.n.e.). Według asyryjskich list i kronik eponimów w 711 r. p.n.e. pełnił urząd limmu (eponima).
Nowy!!: Język sumeryjski i Ninurta-alik-pani · Zobacz więcej »
Nippur
Nippur (sum. nibru(EN.LÍL)ki; akad. Nippur, Nippuru) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, pradawna stolica religijna Sumeru i główne miejsce kultu boga Enlila (w świątyni E-kur); obecnie stanowisko archeologiczne Niffar położone w prowincji Al-Kadisijja w Iraku, nieco na północ od miasta Afak i ok.
Nowy!!: Język sumeryjski i Nippur · Zobacz więcej »
Niszi-iniszu
Niszi-iniszu (akad. Nīši-īnīšu, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane ni-ši-i-ni-šu)Frayne D.R., Old Babylonian..., s. 455.
Nowy!!: Język sumeryjski i Niszi-iniszu · Zobacz więcej »
Nowa Chronologia (Davida Rohla)
Zestawienie porównawcze dwóch typów chronologii starożytnego Bliskiego Wschodu wg egiptologów Davida Rohla (Nowa Chronologia) oraz Iana Shawa (Tradycyjna) Nowa Chronologia (Davida Rohla) – system chronologiczny stworzony przez Davida Rohla (brytyjskiego egiptologa i historyka starożytności) rewidujący dotychczas uznawanąchronologię starożytnego Bliskiego Wschodu (Egiptu, Syropalestyny i Mezopotamii) przed 664 rokiem p.n.e. Jeden z kilkudziesięciu systemów rewizji chronologii starożytności spod znaku organizacji SIS i ISIS, jednak odrzucany przez środowisko naukowe.
Nowy!!: Język sumeryjski i Nowa Chronologia (Davida Rohla) · Zobacz więcej »
Okres Uruk
Okres lub Kultura Uruk – okres dziejów starożytnej Mezopotamii obejmujący większączęść IV tysiąclecia p.n.e., przy czym dokładniejszy zakres czasowy jego istnienia jest dyskusyjny – niektórzy badacze zamykajągo w l. 3750–3150 p.n.e., inni w l. 4000–3100 p.n.e., a jeszcze inni w l. 4300–3450 p.n.e. Nazwa okresu pochodzi od starożytnego miasta Uruk, na terenie którego odkryto po raz pierwszy liczne znaleziska tej kultury.
Nowy!!: Język sumeryjski i Okres Uruk · Zobacz więcej »
Płytka wotywna Dudu
Płytka wotywna Dudu – kamienna płytka wotywna sumeryjskiego kapłana o imieniu Dudu, żyjącego za rządów Enmeteny (ok. 2450 p.n.e.), władcy miasta-państwa Lagasz.
Nowy!!: Język sumeryjski i Płytka wotywna Dudu · Zobacz więcej »
Pirig-me
Pirig-me (sum. piriĝ.mè)Edzard D.O., Gudea..., s. 13.
Nowy!!: Język sumeryjski i Pirig-me · Zobacz więcej »
Pismo klinowe
Mapa ważniejszych stanowisk archeologicznych na których znaleziono archiwa z tekstami zapisanymi pismem klinowym Pismo klinowe – jedna z najstarszych na świecie odmian pisma, powstała na Bliskim Wschodzie, stworzona najprawdopodobniej przez Sumerów ok.
Nowy!!: Język sumeryjski i Pismo klinowe · Zobacz więcej »
Pochodzenie języka buruszaskiego
Pochodzenie języka buruszaskiego – przedmiot spekulacji od początku pierwszych wzmianek o języku buruszaskim pod koniec XIX w. i temat badań naukowych, szczególnie intensywnych od lat 90.
Nowy!!: Język sumeryjski i Pochodzenie języka buruszaskiego · Zobacz więcej »
Posąg Salmanasara III
Posąg Salmanasara III – wykonany z bazaltu posąg asyryjskiego króla Salmanasara III (858-824 p.n.e.) odnaleziony w 1903 roku przez niemieckich archeologów prowadzących wykopaliska w Kalat asz-Szarkat (starożytne Aszur) w północnym IrakuGrayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 117.
Nowy!!: Język sumeryjski i Posąg Salmanasara III · Zobacz więcej »
Proces o morderstwo z Nippur
Proces o morderstwo z Nippur – najstarsza znana rozprawa sądowa, która miała miejsce w Nippur w XIX wieku p.n.e. Spisany językiem sumeryjskim na tabliczce glinianej protokół procesu został odcyfrowany przez Samuela Kramera.
Nowy!!: Język sumeryjski i Proces o morderstwo z Nippur · Zobacz więcej »
Pu-abi
grobach królewskich z Ur; obecnie w zbiorach British Museum. Pu-abi (ok. 2500 p.n.e.) – sumeryjska królowa, której imię pojawia się na pieczęci cylindrycznej odkrytej w jednym z grobów królewskich w Ur, datowanych na okres wczesnodynastyczny III (połowa III tys. p.n.e.). Jej akadyjskie imię Pû-abi (w transliteracji z pisma klinowego zapisywane Pù-abi), znaczące „Usta ojca”, odczytywane było wcześniej przez uczonych po sumeryjsku jako Szubad (sum. ŠÙB.AD).
Nowy!!: Język sumeryjski i Pu-abi · Zobacz więcej »
Puzur-Aszur II
Puzur-Aszur II (akad. Puzur-AššurM.P. Streck, Puzur-Aššur, w: Reallexikon..., s. 128.A.K. Grayson, Königslisten..., s. 105., tłum. „Ochronąjest bóg Aszur”) – władca miasta-państwa Aszur, syn i następca Sargona I, wymieniony w Asyryjskiej liście królów jako 36 władca Asyrii.
Nowy!!: Język sumeryjski i Puzur-Aszur II · Zobacz więcej »
Rab nuhatimmi
Rab nuhatimmi (akad. rab nuḫatimmīDa Riva, R., Nebuchadnezzar II’s Prism..., s. 202.Joannes F., Historia Mezopotamii..., s. 186., rabi nuḫatimmīhasło nuḫatimmu, w: The Assyrian..., s. 316., rab nuḫatimmiDuindam J., Artan T., Kunt M., Royal Courts..., s. 43., rab nuḫatimmuMitchell T.C., Judah until the fall of Jerusalem..., s. 408.Lipschitz O., The Fall and Rise of Jerusalem..., s. 79, przypis 163.; asyr. rab nuḫatimmē, rab nuḫatimmeGrayson A.K., Assyrian..., s. 201.; sum. LÚ GAL MU) – jedna z ważniejszych godności urzędniczych w starożytnej Asyrii i Babilonii, tłumaczona zazwyczaj jako „naczelny kucharz” lub „naczelny piekarz”.
Nowy!!: Język sumeryjski i Rab nuhatimmi · Zobacz więcej »
Rab sza reszi
Rab sza reszi (akad. rab ša rēši, sum. LÚ.GAL.SAG)hasło rēšu, The Assyrian..., s. 289-290.
Nowy!!: Język sumeryjski i Rab sza reszi · Zobacz więcej »
Rab szake
Rab szake (akad. rab šāqê, sum. lúgal.kaš.lul) – jedna z najważniejszych godności urzędniczych w starożytnej Asyrii, której nazwa tłumaczona jest zazwyczaj jako „wielki podczaszy”Joannes F., Historia Mezopotamii w I. tysiącleciu przed Chrystusem, s. 187.
Nowy!!: Język sumeryjski i Rab szake · Zobacz więcej »
Religia babilońska
Marduk Religia babilońska – system wierzeń mieszkańców Babilonii.
Nowy!!: Język sumeryjski i Religia babilońska · Zobacz więcej »
Samuel Noah Kramer
Samuel Noah Kramer (ur. 28 września 1897 w Kijowie, zm. 26 listopada 1990) – amerykański asyriolog, specjalista w dziedzinie literatury, historii oraz języka Sumerów.
Nowy!!: Język sumeryjski i Samuel Noah Kramer · Zobacz więcej »
Sargas
Sargas (Theta Scorpii, θ Sco) – jedna z jaśniejszych gwiazd w gwiazdozbiorze Skorpiona, odległa od Słońca o około 270 lat świetlnych.
Nowy!!: Język sumeryjski i Sargas · Zobacz więcej »
Sargon I
Sargon I, właśc.
Nowy!!: Język sumeryjski i Sargon I · Zobacz więcej »
Sarpanitu
Sarpanitu, Zarpanitu (akad. Ṣarpānītuhasło șarpānītu, The Assyrian..., s. 112.) – w mitologii babilońskiej małżonka boga Marduka, a tym samym naczelna bogini miasta Babilon, matka boga Nabu, czczona jako bogini ciąży i narodzin.
Nowy!!: Język sumeryjski i Sarpanitu · Zobacz więcej »
Sennacheryb
Sennacheryb, właśc.
Nowy!!: Język sumeryjski i Sennacheryb · Zobacz więcej »
Simat-Esztar
Simat-Esztar (akad. Simat-Eštar, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane si-ma-at-dINANNA)Frayne D.R., Old Babylonian Period..., s. 293-296.
Nowy!!: Język sumeryjski i Simat-Esztar · Zobacz więcej »
Simmagir
Simmagir, też Sin-magirMcKane W., A Critical and Exegetical..., s. 974-976.
Nowy!!: Język sumeryjski i Simmagir · Zobacz więcej »
Sin-abuszu
Sin-abuszu (akad. Sîn-abūšu, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane dEN.ZU-a-bu-šu)Frayne D.R., Ur III Period..., s. 389.
Nowy!!: Język sumeryjski i Sin-abuszu · Zobacz więcej »
Sippar
Sippar (sum. zimbir(UD.KIB.NUN)ki; akad. Sippar, Sippir) – starożytne miasto w północnej Babilonii, położone na wschodnim brzegu Eufratu, około 60 km na północ od Babilonu; obecnie stanowisko archeologiczne Abu Habbah (tłum. „Ojciec nasion”)Gasche H., Janssen C., hasło Sippar, w: Meyers E.M. (wyd.), The Oxford..., s. 47.
Nowy!!: Język sumeryjski i Sippar · Zobacz więcej »
Subartu
Subartu, Szubartu, Subir (akad. Subartu, Šubartu; sumer. su.bir4ki) – w źródłach mezopotamskich nazwa obszaru w północnej Mezopotamii, którego granice, przynależność polityczna i skład etniczny zmieniały się wraz z upływem czasu.
Nowy!!: Język sumeryjski i Subartu · Zobacz więcej »
Sukkallu
Sukkallu (akad. sukkallu, šukkallu; sum. SUKKAL)hasło šukkallu(m), sukkallu(m), Akkadisches...
Nowy!!: Język sumeryjski i Sukkallu · Zobacz więcej »
Sumer
Sumer i jego miasta. W czasach jego istnienia linia brzegowa sięgała miasta Ur. Sumer (Szumer, Sumeria; sum. 𒌦 𒊕 𒈪 𒂵 Ki-en-gir, hebr. שִׁנְעָר Szinear – por. Rdz 10:10) – starożytna kraina leżąca w południowej części Mezopotamii (dzisiaj południowy Irak).
Nowy!!: Język sumeryjski i Sumer · Zobacz więcej »
Sumerologia
Sumerologia - dział asyrologii zajmujący się odczytywaniem pisma klinowego zapisanego w języku sumeryjskim.
Nowy!!: Język sumeryjski i Sumerologia · Zobacz więcej »
Sumerowie
Sumeryjska figurka oranta z ogolonągłowąoraz w stroju w liściaste wzory (około 2400 roku p.n.e.) Sumerowie (sum. 𒊕𒈪, saĝ-ĝi6-ga, tłum. „czarnogłowi”) – starożytny lud nieznanego pochodzenia, który pod koniec IV tysiąclecia p.n.e. stworzył cywilizację w południowej Mezopotamii – Sumer.
Nowy!!: Język sumeryjski i Sumerowie · Zobacz więcej »
Szakin mati
Szakin mati (akad. šakin māti, sum. lúgar.kur, tłum. „gubernator kraju”)hasło šakin māti, The Assyrian..., s. 160.
Nowy!!: Język sumeryjski i Szakin mati · Zobacz więcej »
Szamasz-belu-usur (gubernator Arzuhiny)
Szamasz-belu-usur lub Szamasz-bela-usurGlassner J.-J., Mesopotamian..., s. 175.
Nowy!!: Język sumeryjski i Szamasz-belu-usur (gubernator Arzuhiny) · Zobacz więcej »
Szamasz-belu-usur (gubernator Kalchu)
Szamasz-belu-usur lub Szamasz-bela-usurGrayson A.K., Assyrian..., s. 35.
Nowy!!: Język sumeryjski i Szamasz-belu-usur (gubernator Kalchu) · Zobacz więcej »
Szamszi-Adad I
Zasięg terytorialny królestwa Szamszi-Adada I (1814-1782 p.n.e.) Szamszi-Adad I (akadyjskie Šamšī-Adad; amoryckie Šamšī-Addu - tłum. „Słońcem moim jest bóg Adad”) – Amoryta, syn Ila-kabkabi z miasta Terqa, założyciel amoryckiej dynastii państwa asyryjskiego; twórca pierwszego asyryjskiego imperium.
Nowy!!: Język sumeryjski i Szamszi-Adad I · Zobacz więcej »
Szinear
Mapa starożytnego Bliskiego Wschodu z zaznaczonąBabilonią(Sumerem i Akkadem) i miastami Babilon, Uruk i Akkad (Agade) Szinear – kraina wzmiankowana kilkukrotnie w Biblii, najczęściej lokalizowana w południowej Mezopotamii i identyfikowana z Babilonią.
Nowy!!: Język sumeryjski i Szinear · Zobacz więcej »
Szkolnictwo sumeryjskie
Lista produktów zbożowych z około 3200 roku p.n.e. – przykład kategoryzacji pojęć w języku sumeryjskim, co było jednym z etapów edukacji szkolnej. Vorderasiatisches Museum Berlin, sygn. VAT 15246 Szkolnictwo sumeryjskie – system nabywania wiedzy w Sumerze.
Nowy!!: Język sumeryjski i Szkolnictwo sumeryjskie · Zobacz więcej »
Szu-Suen
Amorytów. Szu-Suen, Szu-Sin – przedostatni władca z III dynastii z Ur, panujący w latach 2037-2030 p.n.e. (chronologia średnia), syn Szulgiego i brat Amar-Suena.
Nowy!!: Język sumeryjski i Szu-Suen · Zobacz więcej »
Szulgi-simti
Szulgi-simti (akad. Šulgi-simtī, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane dšul-gi-sí-im-ti) – królowa, małżonka (sum. nin, lukur) króla Szulgi (2096-2048 p.n.e.) z III dynastii z Ur.
Nowy!!: Język sumeryjski i Szulgi-simti · Zobacz więcej »
Szuqurtum
Szuqurtum (akad. ŠūqurtumFrayne D.R., Ur III Period..., s. 182., w transliteracji z pisma klinowego zapisywane šu-qur-tum, tłum. „Najdroższa”) – małżonka (sum. lukur) króla Szulgi (2096-2048 p.n.e.) z III dynastii z Ur.
Nowy!!: Język sumeryjski i Szuqurtum · Zobacz więcej »
Tabliczka losów
Tabliczka losów, też tabliczka przeznaczeń (sum. DUB NAM.MEŠ; akad. ṭuppi šīmāti) – w wierzeniach mezopotamskich mityczna tabliczka, zapewniająca jej posiadaczowi najwyższąpozycję wśród bogów oraz moc określania przeznaczenia świata, bogów i ludziBlack J., Green A. (red.), Tabliczka przeznaczeń, w: Słownik..., s. 210.
Nowy!!: Język sumeryjski i Tabliczka losów · Zobacz więcej »
Tabliczki z Ebli
Tabliczka z biblioteki w Ebli Tabliczki z Ebli – zbiór około 17 tysięcy glinianych tabliczek i ich fragmentów pochodzących ze starożytnego miasta Ebla na obecnym stanowisku archeologicznym Tall Mardich (około 70 km na południowy zachód od Aleppo w Syrii).
Nowy!!: Język sumeryjski i Tabliczki z Ebli · Zobacz więcej »
Tetragram
Steli Meszy Tetragram – cztery hebrajskie litery będące zapisem imienia własnego Boga w Biblii: jod, he, waw, he (hebr. יהוה).
Nowy!!: Język sumeryjski i Tetragram · Zobacz więcej »
Thorkild Jacobsen
Thorkild Jacobsen (ur. 7 czerwca 1904 w Kopenhadze, zm. 2 maja 1993) – duński i amerykański asyrolog, w szczególności zainteresowany literaturąw języku sumeryjskim.
Nowy!!: Język sumeryjski i Thorkild Jacobsen · Zobacz więcej »
Ti'amat-baszti
Ti'amat-baszti (akad. Ti'āmat-bāštī, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane A.AB.BA-ba-áš-ti)Frayne D.R., Ur III Period..., s. 338.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ti'amat-baszti · Zobacz więcej »
Treny Ludingirry
Treny Ludingirry – dwa żałobne teksty sumeryjskie na cześć zmarłych ojca i żony Ludingirry.
Nowy!!: Język sumeryjski i Treny Ludingirry · Zobacz więcej »
Tuta-szar-libbisz
Tuta-szar-libbisz (akad. Tūta-šar-libbiš, w transliteracji z pisma klinowego zapisywane tu-tá-šar-li-bí-íš, tłum. „Ona znalazła króla swego serca”)Frayne D.R., Sargonic and Gutian..., s. 198.
Nowy!!: Język sumeryjski i Tuta-szar-libbisz · Zobacz więcej »
Tutu (bóg)
Tutu – bóstwo mezopotamskie, bóg opiekuńczy miasta Borsippa, w okresie starobabilońskim (2 połowa II tys. p.n.e.) utożsamiony z Mardukiem.
Nowy!!: Język sumeryjski i Tutu (bóg) · Zobacz więcej »
Ubara-Tutu
Ubara-Tutu (sum. mubara.dtu.tu, tłum. „Chroniony przez boga Tutu”) – według Sumeryjskiej listy królów ósmy z legendarnych, przedpotopowych władców sumeryjskich, który panować miał w mieście Szuruppak przez 18600 latPiotr Michalowski, Sumerian..., s. 82.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ubara-Tutu · Zobacz więcej »
Ur (miasto)
Ur (sum. uri2/urim2(ŠEŠ.UNUG)ki lub uri5/urim5(ŠEŠ.AB)ki) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, w XXI wieku p.n.e. stolica imperium III dynastii z Ur; obecnie stanowisko archeologiczne Tall al-Mukajjar w Iraku, położone ok.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ur (miasto) · Zobacz więcej »
Ur-abba
Ur-abba (sum. ur-ab-ba) – słabo znany władca sumeryjskiego miasta-państwa Lagasz.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ur-abba · Zobacz więcej »
Ur-Baba
Tabliczka z inskrypcjąUr-Baby wyliczającąwzniesione przez niego świątynie; zbiory Luwru (AO 261). Ur-Baba lub Ur-Bau (sum. ur.dba.ba6/u2, tłum. „sługa bogini Bau”) – władca sumeryjskiego miasta-państwa Lagasz, panujący w 1.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ur-Baba · Zobacz więcej »
Ur-dukuga
Mapa południowej Mezopotamii w okresie starobabilońskim (ok. 2000-1595 p.n.e.) Ur-dukuga (sum. dur.du6.ku3,ga, tłum. „Sługa Świętego Pagórka”) – trzynasty, słabo znany król z I dynastii z Isin, następca Iter-piszy.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ur-dukuga · Zobacz więcej »
Ur-Mama
Ur-Mama (sum. ur-ma-ma) – słabo znany władca sumeryjskiego miasta-państwa Lagasz.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ur-Mama · Zobacz więcej »
Ur-Nammu
Imperium III dynastii z Ur (na zielono) Ur (dziś Al-Muqaiyar w Iraku) British Museum Ur-Nammu, Ur-Namma (sum. ur-dnammu, ur-dnamma, tłum. „sługa bogini Nammu”) – sumeryjski władca, założyciel III dynastii z Ur, panował w latach 2113-2096 p.n.e..
Nowy!!: Język sumeryjski i Ur-Nammu · Zobacz więcej »
Ur-Nansze
Kamienna płytka wotywna przedstawiająca Ur-nansze (jako budowniczego z koszem na głowie) wraz z jego rodziną; znaleziona w Girsu (ob. Tall Luh); zbiory Luwru (AO 2344). Ur-Nansze (sum. ur.dnanše, tłum. „Sługa bogini Nansze”) – sumeryjski władca miasta-państwa Lagasz, panujący ok.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ur-Nansze · Zobacz więcej »
Ur-Ningirsu I
Ur-Ningirsu I (sum. ur-dnin-ĝír-su, tłum. „sługa boga Ningirsu”) – władca sumeryjskiego miasta-państwa Lagasz, pierwszy znany władca należący do tzw.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ur-Ningirsu I · Zobacz więcej »
Ur-Ningirsu II
Ur-Ningirsu II (sum. ur.dnin.gír.su, tłum. „sługa boga Ningirsu”) – władca sumeryjskiego miasta-państwa Lagasz, panujący pod koniec XXII w. p.n.e., syn i następca Gudei.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ur-Ningirsu II · Zobacz więcej »
Ur-Ninurta
Mapa południowej Mezopotamii w okresie starobabilońskim (ok. 2000-1595 p.n.e.) Ur-Ninurta (sum. dur.dnin.urta (wiersz 365), tłum. „Sługa boga Ninurty”) – szósty król z I dynastii z Isin, następca Lipit-Isztara, ojciec Bur-Sina.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ur-Ninurta · Zobacz więcej »
Ur-Utu z Uruk
Ur-Utu (sum. ur-dutu; tłum. „sługa boga Utu”) – według Sumeryjskiej listy królów piąty, ostatni władca należący do IV dynastii z Uruk.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ur-Utu z Uruk · Zobacz więcej »
Ur-Zababa
Ur-Zababa (sum. ur-dza-ba4-ba4, tłum. „Sługa boga Zababy”) – według Sumeryjskiej listy królów drugi władca IV dynastii z Kisz.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ur-Zababa · Zobacz więcej »
Urheimat
Urheimat (z „pra-”, „ojczyzna”), praojczyzna – pierwotna siedziba ludów posługujących się językami danej rodziny językowej lub prajęzykiem.
Nowy!!: Język sumeryjski i Urheimat · Zobacz więcej »
Urlugal
Urlugal (sum. ur-lugal, tłum. „sługa króla”) lub Urnungal (sum. ur-nun-gal, tłum. „sługa wielkiego księcia”) – według „''Sumeryjskiej listy królów''” szósty władca tzw.
Nowy!!: Język sumeryjski i Urlugal · Zobacz więcej »
Uruk
Uruk (sum. unug/unuki; akad. Uruk; bibl. Erech) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, położone nad starym korytem Eufratu, współcześnie stanowisko archeologiczne Warka (też Al-Warka) w południowym Iraku, leżące ok.
Nowy!!: Język sumeryjski i Uruk · Zobacz więcej »
Uszpia
Uszpia – wczesny władca miasta-państwa Aszur, który panował najprawdopodobniej pod koniec XXI wieku p.n.e. Nie jest znany ze współczesnych mu źródeł, ale jego imię wymienia Asyryjska lista królów i wspomniany jest w inskrypcjach dwóch późniejszych królów asyryjskich.
Nowy!!: Język sumeryjski i Uszpia · Zobacz więcej »
Utuhengal
Utuhengal (sum. dutu-he2-gal2; tłum. „bóg Utu jest obfitością/dostatkiem”) – sumeryjski władca miasta-państwa Uruk, panujący w latach 2116 - 2110 p.n.e.; według „''Sumeryjskiej listy królów''” jedyny przedstawiciel V dynastii z UrukPiotr Michalowski, „Sumerian...”, s. 84.
Nowy!!: Język sumeryjski i Utuhengal · Zobacz więcej »
Zabala
Larsy. Zabala, Zabalam (sum. zabala/zabalam(ZA.MÚŠ.UNUG)ki, też zábala/zábalam(ZA.MÙŠ.UNUG)ki) – starożytne miasto w południowej Mezopotamii, w III tys.
Nowy!!: Język sumeryjski i Zabala · Zobacz więcej »
Zariqum
Waltera Andrae w trakcie wykopalisk w świątyni bogini Isztar w Aszur, który przedstawiać może Zariquma; zbiory Muzeum Pergamońskiego w Berlinie Zariqum, też Zarriqum (akad. Zāriqum, Zarriqum)hasło zarriqu, The Assyrian Dictionary, tom 21 (Z), The Oriental Institute, Chicago 1961, s. 69.
Nowy!!: Język sumeryjski i Zariqum · Zobacz więcej »
Ziggurat
Mapa Mezopotamii i Elamu z zaznaczonąlokalizacjąznanych zigguratów Plan sumeryjskiego okręgu świątynnego boga Anu w Uruk (ok. 3000 p.n.e.) – wysoki taras ze świątyniąna szczycie stanowił pierwowzór późniejszych zigguratów III dynastii z Ur (ok. 2100–2000 p.n.e.) Dur-Untasz-Napirisza (dziś Czoga Zanbil w Iranie) Jedna z rekonstrukcji wyglądu zigguratu Etemenanki w Babilonie Zig(g)urat, zik(k)urat (sum. u6.nir; akad. ziqqurratu poch. od czasownika zaqāru – budować wysoko; asyr. siqqurratu) – charakterystyczna dla architektury sakralnej Mezopotamii wieża świątynna o zmniejszających się schodkowo kolejnych tarasach.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ziggurat · Zobacz więcej »
Ziusudra
Ziusudra (sum. zi-u4-sud-ra, tłum. „życie długich dni”) – bohater historii o potopie w jej sumeryjskiej wersji, zapisanej na jednej, mocno uszkodzonej tabliczce, pochodzącej najprawdopodobniej z końca okresu starobabilońskiego.
Nowy!!: Język sumeryjski i Ziusudra · Zobacz więcej »
