Szybszy dostęp niż przeglądarce!
214 kontakty: Adam Hanuszkiewicz, Adam Mickiewicz, Agnieszka Arnold, Akademicki Związek Walki Młodych „Życie”, Aleksander Brückner, Andrzej Stasiuk, Andrzej Wajda, Andrzej Walicki, Antropologia, Antypsychiatria, Antysemityzm, Ateizm, Żydzi, Bóg, Biblioteka Narodowa (seria), Bohater, Bohater, spisek, śmierć: wykłady żydowskie, Bronisław Baczko, Brygida Helbig, Bunt, Bydgoszcz, Charyzmaty, Cmentarz Wojskowy na Powązkach, Coming out, Czesław Miłosz, Demokratyzacja, Doktor honoris causa, Dokument, Dziady (dramat), Edmund Wasilewski, Egzystencja, Emocjonalizm, Epigonizm, Epistolografia, Erotyka (seksualizm), Fantazja (psychologia), Feminizm, Filozofia, Filozofia historii, Forma (sztuka), Frenezja romantyczna, Fundacja Jurzykowskiego, Fundacja Równości, Gazeta Wyborcza, Günter Grass, Gender, Georges Bataille, Georges Poulet, Glosa (językoznawstwo), Gotycyzm, ..., Grażyna (poemat), Gustave Flaubert, Gustaw Ehrenberg, Hermeneutyka, Historia idei, Historia literatury, Homofobia, I wojna światowa, II wojna światowa, Indywidualizm, Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Ironia, Izabela Filipiak, Janusz Sławiński (filolog), Jarosław Iwaszkiewicz, Jarosław Marek Rymkiewicz, Józef Ignacy Kraszewski, Józef Piłsudski, Jean Genet, Jean-Jacques Rousseau, Jerzy Pilch, Johann Wolfgang von Goethe, Judaizm, Julian Ursyn Niemcewicz, Juliusz Słowacki, Kazimiera Szczuka, Klasycyzm, Koło Sprawy Bożej, Kobieta, Kongres Kobiet, Kongres Kultury Polskiej, Konrad Swinarski, Konrad Wallenrod (powieść poetycka), Król-Duch, Krytyka literacka, Krytyka Polityczna, Krzysztof Bukowski, Kuźnica (tygodnik), Kultura, Kultura ludowa, Kultura narodowa, Lesbijka, Leszek Kołakowski, Literatura, Literatura polska – romantyzm, Lucjan Siemieński, Małgorzata Baranowska, Małgorzata Książek-Czermińska, Magdalena Tulli, Magister, Marek Bieńczyk, Maria Żmigrodzka, Maria Kuncewiczowa, Martyrologia, Marzec 1968, Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, Melancholia, Mesjanizm, Michał Głowiński, Michel Foucault, Miron Białoszewski, Mistycyzm, Mit, Mit narodowy, Mizoginia, Mońki, Nagroda im. Kazimierza Wyki, Nagroda Literacka „Nike”, Nagroda Polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego, Natura, Nauczyciel akademicki, Nauki humanistyczne, Nie-Boska komedia, Niepodległość, Niesamowita Słowiańszczyzna: fantazmaty literatury, Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, Nowe Książki, Ojczyzna, Okrucieństwo, Okupacja sowiecka ziem polskich (1939–1941), Order Narodowy Zasługi, Pamiętnik z powstania warszawskiego, Pan Tadeusz, Paradygmat, Paszport „Polityki”, Patriotyzm, PEN International, Pierre Klossowski, Piotr Odmieniec Włast, Poetyka, Poezja, Poezja tyrtejska, Polska Akademia Nauk, Polska Akademia Umiejętności, Polska Rzeczpospolita Ludowa, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, Postmodernizm (literatura), Profesor uczelni, Psychoanaliza, Rasizm, Repatriacja, Res Publica Nowa, Rewolucja, Roland Barthes, Romantyzm, Ryszard Berwiński, Ryszard Przybylski, Samotność, Słowianie, Sen, Sierpień 1980, Solidarność Pracy, Stan wojenny, Stan wojenny w Polsce (1981–1983), Stanisław Korab-Brzozowski, Stanisław Pigoń, Stanisław Rosiek, Stefan Żółkiewski, Stereotyp, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, Strukturalizm w badaniach literackich, Susan Sontag, Tadeusz Drewnowski, Tadeusz Konwicki, Tajne nauczanie, Teksty Drugie, Teofania, Teofil Lenartowicz, Tożsamość narodowa, Topos (czasopismo), Toruń, Towarzystwo Kursów Naukowych (1978–1981), Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza, Towarzystwo Naukowe Warszawskie, Tradycja, Tragizm, Transgresja (psychologia), Twórczość (miesięcznik), Tytuł profesora, Unia Pracy, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Gdański, Uniwersytet Warszawski, Wampir, Wampir: biografia symboliczna, Warszawa, Warszawska szkoła historii idei, Władysław Broniewski, Wieś (tygodnik), Wilno, Wincenty Pol, Witold Gombrowicz, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Gdańsku, Wydawnictwo Literackie, Zaburzenia urojeniowe, Zło, Zbigniew Majchrowski, Związek Harcerstwa Polskiego, Związek Literatów Polskich, Zygmunt Krasiński, 1926, 2020, 23 sierpnia, 24 grudnia. Rozwiń indeks (164 jeszcze) »
Adam Hanuszkiewicz
Grób Adama Hanuszkiewicza Adam Stanisław Hanuszkiewicz (ur. 16 czerwca 1924 we Lwowie, zm. 4 grudnia 2011 w Warszawie) – polski aktor i reżyser teatralny.
Nowy!!: Maria Janion i Adam Hanuszkiewicz · Zobacz więcej »
Adam Mickiewicz
Adam Bernard Mickiewicz (ur. w Zaosiu lub Nowogródku, zm. 26 listopada 1855 w Stambule) – polski poeta, działacz polityczny, publicysta, tłumacz, filozof, działacz religijny, mistyk, organizator i dowódca wojskowy, nauczyciel akademicki.
Nowy!!: Maria Janion i Adam Mickiewicz · Zobacz więcej »
Agnieszka Arnold
Agnieszka Arnold (ur. 24 września 1947 w Łowiczu) – polska dokumentalistka, reżyser i reporterka telewizyjna.
Nowy!!: Maria Janion i Agnieszka Arnold · Zobacz więcej »
Akademicki Związek Walki Młodych „Życie”
Akademicki Związek Walki Młodych „Życie” – organizacja akademicka założona w 1945 roku, stanowiąca część Związku Walki Młodych, organizacji młodzieżowej Polskiej Partii Robotniczej.
Nowy!!: Maria Janion i Akademicki Związek Walki Młodych „Życie” · Zobacz więcej »
Aleksander Brückner
cmentarzu rakowickim w Krakowie (aleja zasłużonych) Poprzedni grób A.Brücknera na cmentarzu Tempelhofer Parkfriedhof Krypta Zasłużonych na Skałce Aleksander Brückner (ur. 29 stycznia 1856 w Tarnopolu, zm. 24 maja 1939 w Berlinie) – polski slawista, historyk literatury i kultury polskiej.
Nowy!!: Maria Janion i Aleksander Brückner · Zobacz więcej »
Andrzej Stasiuk
Andrzej Stasiuk (ur. 25 września 1960 w Warszawie) – polski prozaik, poeta, dramaturg, eseista, publicysta i wydawca, laureat Nagrody Fundacji im. Kościelskich (1995), Nagrody Literackiej „Nike” (2005) i Nagrody Literackiej Gdynia (2010).
Nowy!!: Maria Janion i Andrzej Stasiuk · Zobacz więcej »
Andrzej Wajda
Andrzej Wajda i Joanna Olczak-Ronikier (2008) Andrzej Witold Wajda (ur. 6 marca 1926 w Suwałkach, zm. 9 października 2016 w Warszawie) – polski reżyser filmowy i teatralny, w młodości aktywny jako malarz.
Nowy!!: Maria Janion i Andrzej Wajda · Zobacz więcej »
Andrzej Walicki
Andrzej Walicki (ur. 15 maja 1930 w Warszawie, zm. 20 sierpnia 2020 tamże) – polski historyk idei i filozofii, profesor nauk humanistycznych, członek Polskiej Akademii Nauk, profesor Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Australijskiego Uniwersytetu Narodowego w Canberze oraz Uniwersytetu Notre Dame.
Nowy!!: Maria Janion i Andrzej Walicki · Zobacz więcej »
Antropologia
Antropologia (gr. ἄνθρωπος anthropos „człowiek”, λόγος logos „nauka”) – interdyscyplinarna dziedzina nauki na pograniczu nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych.
Nowy!!: Maria Janion i Antropologia · Zobacz więcej »
Antypsychiatria
Antypsychiatria – ruch społeczny i intelektualny oparty na poglądzie, że leczenie psychiatryczne jest częściej szkodliwe niż pomocne pacjentom.
Nowy!!: Maria Janion i Antypsychiatria · Zobacz więcej »
Antysemityzm
gwiazdy Dawida na odzieży) Antysemityzm – postawa niechęci, wrogości wobec Żydów i osób pochodzenia żydowskiego wynikająca z różnego rodzaju uprzedzeń; prześladowania i dyskryminacja Żydów jako grupy wyznaniowej, etnicznej lub rasowej oraz poglądy uzasadniające takie działania.
Nowy!!: Maria Janion i Antysemityzm · Zobacz więcej »
Ateizm
Ateizm (z gr. „bezbożny” – a-, „bez” oraz, theos, „bóg”) – brak wiary w istnienie jednego bądź wielu bogów czy też odrzucający wiarę w stwórcę; ewentualnie odrzucenie teizmu.
Nowy!!: Maria Janion i Ateizm · Zobacz więcej »
Żydzi
Żydzi (dosł. „chwalcy Jahwe” lub „czciciele Jahwe” z hebr. Jehudim, יהודים, jid. Jidn, ייִדן, ladino ג׳ודיוס Gjudios) – naród semicki, zamieszkujący w starożytności Palestynę (określany wtedy jako Hebrajczycy albo Izraelici), posługujący się wówczas językiem hebrajskim, a w średniowieczu i czasach nowożytnych mieszkający w diasporze na całym świecie i posługujący się wieloma różnymi językami, w rezultacie czego niestanowiący jednolitej grupy religijnej i etnicznej.
Nowy!!: Maria Janion i Żydzi · Zobacz więcej »
Bóg
Bóg stwarzający świat'', Muzeum Brytyjskie tetragram JHWH nad obrazem Jezusa Kopia obok Wawelu. Kraków Kaligrafia słowa Allah antyczny Bóg lub bóstwo – istota nadprzyrodzona, której istnienie (jednej bądź wielu) uznaje większość religii.
Nowy!!: Maria Janion i Bóg · Zobacz więcej »
Biblioteka Narodowa (seria)
Okładka ''Powieści poetyckich'' Jerzego Byrona, wydanych w serii II Biblioteki Narodowej w 1924 przez KrakowskąSpółkę WydawnicząCztery książki z serii Biblioteka Narodowa, pierwsza z prawej w obwolucie Grzbiety książek z serii w obwolutach i bez nich Biblioteka Narodowa – seria wydawnicza wydawana przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich (wcześniej – w latach 1919-1933 – przez KrakowskąSpółkę Wydawniczą).
Nowy!!: Maria Janion i Biblioteka Narodowa (seria) · Zobacz więcej »
Bohater
George’a Frederica Wattsa Ilja Muromiec i Alosza Popowicz Bohater – osoba, która odznaczyła się niezwykłymi czynami, męstwem, pomocąi ofiarnościąwobec innych ludzi.
Nowy!!: Maria Janion i Bohater · Zobacz więcej »
Bohater, spisek, śmierć: wykłady żydowskie
Bohater, spisek, śmierć.
Nowy!!: Maria Janion i Bohater, spisek, śmierć: wykłady żydowskie · Zobacz więcej »
Bronisław Baczko
LWP Bronisław Baczko (ur. 13 czerwca 1924 w Warszawie, zm. 29 sierpnia 2016 w Genewie) – polski filozof, historyk myśli społecznej, współzałożyciel warszawskiej szkoły historyków idei, wykładowca związany z Uniwersytetem Warszawskim (1952–1968), Instytutem Filozofii i Socjologii PAN, Université de Clermont-Ferrand (1969–1973), a od 1973 z Uniwersytetem Genewskim.
Nowy!!: Maria Janion i Bronisław Baczko · Zobacz więcej »
Brygida Helbig
Brygida Helbig, właściwie Brigitta Helbig-Mischewski (ur. 12 listopada 1963 w Szczecinie) – polska literaturoznawczyni, nauczycielka akademicka i pisarka.
Nowy!!: Maria Janion i Brygida Helbig · Zobacz więcej »
Bunt
Bunt – zachowanie dewiacyjne wobec konformizmu.
Nowy!!: Maria Janion i Bunt · Zobacz więcej »
Bydgoszcz
Bydgoszcz (niem. Bromberg) – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce, siedziba wojewody i jednostek mu podporządkowanych oraz największe miasto województwa kujawsko-pomorskiego.
Nowy!!: Maria Janion i Bydgoszcz · Zobacz więcej »
Charyzmaty
Charyzmat (od l.m.: chárismata, od l.p. chárisma „dar”, od charis, „piękno, łaska, wdzięczność”) – termin stosowany w chrześcijaństwie, oznaczający dary Ducha Świętego, służące zbudowaniu Kościoła.
Nowy!!: Maria Janion i Charyzmaty · Zobacz więcej »
Cmentarz Wojskowy na Powązkach
wojny polsko-bolszewickiej w 1920 Ludowego Wojska Polskiego Pomnik ofiar Zbrodni Katyńskiej w Dolince Katyńskiej Pomnik ofiar katastrofy smoleńskiej Pomnik – „Chwała Lotnikom Polskim” przewrotu majowego Kwatera Harcerskiego batalionu Armii Krajowej „Zośka” Cmentarz Wojskowy na Powązkach, zwyczajowo Powązki Wojskowe – cmentarz komunalny znajdujący się przy ul.
Nowy!!: Maria Janion i Cmentarz Wojskowy na Powązkach · Zobacz więcej »
Coming out
Publiczny coming out przed gmachem Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego przy ul. Grunwaldzkiej, I Marsz Równości w Rzeszowie Coming out (of the closet) (od – „wyjść z szafy”) – proces samodzielnego ujawniania przed innymi ludźmi (np. rodziną, przyjaciółmi, znajomymi czy współpracownikami) własnej orientacji seksualnej, tożsamości płciowej lub poglądów (zob. pozostałe znaczenia terminu), właściwych dla mniejszości społeczeństwa.
Nowy!!: Maria Janion i Coming out · Zobacz więcej »
Czesław Miłosz
Czesław Miłosz (ur. 30 czerwca 1911 w Szetejniach, zm. 14 sierpnia 2004 w Krakowie) – polski poeta, prozaik, eseista, historyk literatury, tłumacz, dyplomata; w latach 1951–1993 przebywał na emigracji, do 1960 we Francji, następnie w Stanach Zjednoczonych; w Polsce do 1980 obłożony cenzurą; laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury (1980); profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley; pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce; brat Andrzeja Miłosza.
Nowy!!: Maria Janion i Czesław Miłosz · Zobacz więcej »
Demokratyzacja
Demokratyzacja – proces zmierzający do przekształcenia dotychczasowej formy rządów w ustrój demokratyczny.
Nowy!!: Maria Janion i Demokratyzacja · Zobacz więcej »
Doktor honoris causa
Uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa Doctor honoris causa (łac. „doktor dla zaszczytu”) – akademicki tytuł honorowy nadawany przez uczelnie osobom szczególnie zasłużonym dla nauki i kultury.
Nowy!!: Maria Janion i Doktor honoris causa · Zobacz więcej »
Dokument
Dokumenty piśmiennicze Fotografie – dokumenty graficzne Dokument (z od „uczę”) – rzeczowe świadectwo jakiegoś zjawiska sporządzone w formie właściwej dla danego miejsca i czasu.
Nowy!!: Maria Janion i Dokument · Zobacz więcej »
Dziady (dramat)
Scena z ''Dziadów'' w inscenizacji Stanisława Wyspiańskiego (Teatr Miejski w Krakowie, premiera 31 października 1901) Dziady – cykl dramatów romantycznych Adama Mickiewicza publikowany w latach 1823–1860.
Nowy!!: Maria Janion i Dziady (dramat) · Zobacz więcej »
Edmund Wasilewski
Tablica pamiątkowa na ścianie kamienicy w której mieszkał Edmund Wasilewski Edmund Wasilewski (ur. 16 listopada 1814 w Rogoźnie w Lubelskiem, zm. 14 listopada 1846 w Krakowie) – polski poeta, nauczyciel, piewca Krakowa.
Nowy!!: Maria Janion i Edmund Wasilewski · Zobacz więcej »
Egzystencja
Egzystencja (z ex „na zewnątrz” i sistere „stać, znajdować się”) – byt, istnienie, warunki życia.
Nowy!!: Maria Janion i Egzystencja · Zobacz więcej »
Emocjonalizm
Emocjonalizm − w znaczeniu najbardziej ogólnym pogląd, według którego głównym motorem wszelkich działań człowieka sąemocje.
Nowy!!: Maria Janion i Emocjonalizm · Zobacz więcej »
Epigonizm
Epigonizm (z „pogrobowiec”) – nietwórcze, bierne naśladowanie dawniejszych wzorców kulturalnych, intelektualnych i artystycznych, połączone z ich konwencjonalizacją– szczególnie w sytuacji, gdy wzorce te zostały zakwestionowane lub przezwyciężone.
Nowy!!: Maria Janion i Epigonizm · Zobacz więcej »
Epistolografia
Ilustracja z XIII-wiecznej powieści Hadîth Bayâd wa Riyâd Epistolografia (łac. epistola ) – 1) sztuka pisania listów zgodna z obyczajami panującymi w danej epoce czy środowisku; 2) dział piśmiennictwa zajmujący się listami i ich zbiorami oraz utworami literackimi pisanymi w formie listów. Zasadniczo epistolografia zajmuje się listami pisanymi w minionych czasach, kiedy to funkcja samego listu odgrywała znacznie większąrolę niż dzisiaj. Listy często były czytane nie tylko przez adresata, ale i udostępniane oficjalnie i za zgodąnadawcy wielu innym osobom, cytowały też fragmenty innych listów i stanowiły rodzaj wymiany informacji będący substytutem prasy. Były także miejscem wyrażania poglądów i dyskusji itp. Jednocześnie wiele z tych listów można uznawać za dzieła z pogranicza literatury. Wszystkie te listy były przechowywane latami, nierzadko przechodząc w postaci całych zbiorów do archiwów, a po latach niektóre zbiory takich listów, z pominięciem fragmentów stricte prywatnych, bywały nawet publikowane w postaci książek. Epistolografia zajmuje się także metodami odczytywania i interpretacji listów, gdyż wiele z nich konstruowanych było według bardzo sztywnych i rozbudowanych reguł, a ponadto zawierało treści, które dopiero należało odpowiednio zinterpretować, gdyż mogły zawierać treści nieujęte w sposób bezpośredni lecz niejako ukryte, które jednak były jednoznacznie zrozumiałe dla współczesnych im czytelników. Im wcześniejsza epoka historyczna, tym częściej listy posiadały charakter publiczny, a sposoby ich pisania obarczone były sztywniejszymi regułami. Publikowano nawet rozważania filozoficzne i prace naukowe na temat tego, jak powinno pisać się takie listy.
Nowy!!: Maria Janion i Epistolografia · Zobacz więcej »
Erotyka (seksualizm)
Jean-Pierre Dalbéra - Erotic Kama. Rzeźba w świątyni Khajuraho, Indie Erotyka (z gr., eros „pociąg miłosny”) – termin powszechnie rozumiany jako odnoszenie się do stanu lub antycypacji podniecenia seksualnego; natarczywy impuls seksualny, pożądanie lub myśl, a także filozoficzna kontemplacja dotycząca estetyki seksualnego pożądania, zmysłowości i miłości romantycznej.
Nowy!!: Maria Janion i Erotyka (seksualizm) · Zobacz więcej »
Fantazja (psychologia)
Fantazmat, fantazja (gr. phantasia – wyobraźnia) – pewien wyobrażony scenariusz, w którym w sposób jawny lub ukryty osoba spełnia swoje życzenia.
Nowy!!: Maria Janion i Fantazja (psychologia) · Zobacz więcej »
Feminizm
Jeden z popularnych symboli feministycznych Feminizm („kobieta”) – szereg ruchów społecznych i politycznych oraz ideologii, które łączy wspólny cel, czyli zdefiniowanie, uzyskanie i utrzymywanie równości płci pod względem politycznym, ekonomicznym, osobistym i społecznym.
Nowy!!: Maria Janion i Feminizm · Zobacz więcej »
Filozofia
Herrada z Landsbergu, ''Hortus deliciarum'', ''Philosophia et septem artes liberales'' Rembrandt, ''Medytujący filozof'', 1632 Auguste Rodin, ''Myśliciel'', 1902 Filozofia (od: – „miły, ukochany” i – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej.
Nowy!!: Maria Janion i Filozofia · Zobacz więcej »
Filozofia historii
Giambattisty Vica Filozofia historii, historiozofia, filozofia dziejów – nauka filozoficzna zajmująca się refleksjąnad sensem i istotądziejów rozumianych jako całość uporządkowanych lub nieuporządkowanych zmian zachodzących w czasie.
Nowy!!: Maria Janion i Filozofia historii · Zobacz więcej »
Forma (sztuka)
Forma w dziedzinie sztuki oznacza te jej właściwości, które związane sąz kształtem (np. rzeźba, architektura), konstrukcją(układem) zapisu (np. poezja, powieść, muzyka).
Nowy!!: Maria Janion i Forma (sztuka) · Zobacz więcej »
Frenezja romantyczna
Frenezja romantyczna (z fr. frénétique – gwałtowny, szaleńczy) – cecha utworów literackich, odznaczająca się obfitościąmotywów okropności, zbrodni i szaleństwa, a także rozmiłowaniem autorów w opisywaniu makabrycznych scen.
Nowy!!: Maria Janion i Frenezja romantyczna · Zobacz więcej »
Fundacja Jurzykowskiego
Fundacja Jurzykowskiego – fundacja założona przez Alfreda Jurzykowskiego w 1960 roku w Nowym Jorku celem wspierania (m.in. finansowania) instytucji naukowych i kulturalnych znajdujących się poza Polską(m.in. Fundacji Kościuszkowskiej, Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce, Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku).
Nowy!!: Maria Janion i Fundacja Jurzykowskiego · Zobacz więcej »
Fundacja Równości
Fundacja Równości została powołana do życia w styczniu 2005 przez trzy najważniejsze polskie organizacje LGBT: Kampanię Przeciw Homofobii, Stowarzyszenie Lambda Warszawa oraz Międzynarodowe Stowarzyszenie Gejów i Lesbijek na Rzecz Kultury w Polsce (ILGCN-Polska).
Nowy!!: Maria Janion i Fundacja Równości · Zobacz więcej »
Gazeta Wyborcza
Tablica upamiętniająca ukazanie się pierwszego numeru „Gazety Wyborczej” oraz założycieli dziennika, odsłonięta w holu siedziby redakcji 9 maja 2014 Biura redakcji „Gazety Wyborczej” w Warszawie Warszawska redakcja lokalnego dodatku dziennika „Gazeta Wyborcza” – ogólnopolski opiniotwórczy dziennik społeczno-polityczny o profilu centro-liberalnym, wydawany od 1989 w Warszawie przez spółkę Agora.
Nowy!!: Maria Janion i Gazeta Wyborcza · Zobacz więcej »
Günter Grass
kanclerz RFN Willy Brandt, 1972 Günter Wilhelm Grass (ur. 16 października 1927 w Gdańsku, zm. 13 kwietnia 2015 w Lubece) – niemiecki pisarz narodowości niemiecko-kaszubskiej, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1999 roku.
Nowy!!: Maria Janion i Günter Grass · Zobacz więcej »
Gender
Mężczyzna i kobieta w uroczystych strojach europejskich genderqueer, czyli takiej, która nie identyfikuje się ani jako kobieta, ani jako mężczyzna. Gender (czyt. dżender; płeć kulturowa, płeć społeczna, płeć kulturowo-społeczna, płeć/rodzaj, czasami także jako płeć psychologiczna lub psychiczna) – zespół zachowań, norm i wartości przypisanych przez kulturę do każdej z płci.
Nowy!!: Maria Janion i Gender · Zobacz więcej »
Georges Bataille
Georges Bataille, wym.
Nowy!!: Maria Janion i Georges Bataille · Zobacz więcej »
Georges Poulet
Georges Poulet (ur. 29 listopada 1902 w Chênée, zm. 31 grudnia 1991 w Brukseli) – belgijski francuskojęzyczny historyk literatury i krytyk literacki, związany ze szkołągenewską.
Nowy!!: Maria Janion i Georges Poulet · Zobacz więcej »
Glosa (językoznawstwo)
Glosa (z strgr. γλῶσσα glōssa „język”) – adnotacja umieszczona w tekście, najczęściej między wierszem tekstu oryginalnego i jego tłumaczeniem, zawierająca dodatkowe objaśnienia nt.
Nowy!!: Maria Janion i Glosa (językoznawstwo) · Zobacz więcej »
Gotycyzm
Caspara Davida Friedricha Gotycyzm – nurt kultury europejskiej, stanowiący jeden z jej przedromantycznych prądów.
Nowy!!: Maria Janion i Gotycyzm · Zobacz więcej »
Grażyna (poemat)
„...Cały dzień konno, w wieczór końska grzywa – Poduszkąmoją, przy niej noc wystoję...” „...Zarżały konie, zagrzmiała podkowa, Trzej to rycerz jadąwzdłuż parowa...” „...Kto? – woła książę, zerwał się z pościeli, Kto? – „Ja” odpowie, znany głos niewieści...” Grażyna.
Nowy!!: Maria Janion i Grażyna (poemat) · Zobacz więcej »
Gustave Flaubert
Eugène’a Girauda ''Flaubert preparuje Madame Bovary''. Karykatura autorstwa A. Lemota (''La Parodie'', 1869) Gustave Flaubert (ur. 12 grudnia 1821 w Rouen, zm. 8 maja 1880 w Croisset) – francuski powieściopisarz, uważany za pierwszego przedstawiciela naturalizmu i jednego z największych mistrzów literatury francuskiej XIX wieku.
Nowy!!: Maria Janion i Gustave Flaubert · Zobacz więcej »
Gustaw Ehrenberg
Grób Ehrenbergów na cmentarzu Rakowickim Gustaw Ehrenberg (ur. 14 lutego 1818 w Warszawie, zm. 28 września 1895 w Krakowie) – poeta i działacz tajnego Stowarzyszenia Ludu Polskiego, autor hymnu ruchu ludowego, Gdy naród do boju wystąpił z orężem.
Nowy!!: Maria Janion i Gustaw Ehrenberg · Zobacz więcej »
Hermeneutyka
Hermeneutyka (z gr. ἑρμηνεύω – objaśniać, interpretować; od Hermesa jako posłańca bogów) – zapoczątkowana w starożytnej Grecji sztuka interpretacji tekstów literackich.
Nowy!!: Maria Janion i Hermeneutyka · Zobacz więcej »
Historia idei
Historia idei – pole badań w historii i dziedzinach jej bliskich, zajmujące się wyrażaniem, kontynuacjąi zmianami w ludzkich ideach na przestrzeni czasu.
Nowy!!: Maria Janion i Historia idei · Zobacz więcej »
Historia literatury
Historia literatury – jeden z podstawowych działów literaturoznawstwa zajmujący się przekształceniami w literaturze określonego kręgu językowego dokonywanymi na tle historycznym.
Nowy!!: Maria Janion i Historia literatury · Zobacz więcej »
Homofobia
Homofobiczny transparent God hates fags, „Bóg nienawidzi pedałów”) Fag Oscars Lev 18:22 Rom. 1:32 („Pedalskie Oscary Kapł 18,22 Rzym. 1,32”). Częstochowie (2016) „Stop Tęczowej Zarazie”, „Stop Pedofilii” – akcja z wykorzystaniem furgonetki (Gorzów Wlkp., 2019) Homofobia (od: homoseksualność i fobia) – negatywne postawy i uczucia wobec homoseksualności lub osób postrzeganych jako lesbijki lub geje.
Nowy!!: Maria Janion i Homofobia · Zobacz więcej »
I wojna światowa
I wojna światowa (przed II wojnąświatowąnazywana WielkąWojną) – wojna światowa, trwająca od 28 lipca 1914 do 11 listopada 1918, w której ścierały się dwa stronnictwa.
Nowy!!: Maria Janion i I wojna światowa · Zobacz więcej »
II wojna światowa
Polskiego Radia o wybuchu wojny II wojna światowa – największa i najkrwawsza wojna w dziejach, zaliczana do wojen totalnych, trwająca od 1 września 1939 roku do 2 września 1945 roku.
Nowy!!: Maria Janion i II wojna światowa · Zobacz więcej »
Indywidualizm
Indywidualizm (łac. indywiduum 'całość niepodzielna' i gr. ismos 'wiedza') – zasada filozofii politycznej i etyki, zgodnie z którąjednostka ludzka uznawana jest za najwyższe dobro.
Nowy!!: Maria Janion i Indywidualizm · Zobacz więcej »
Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk
Pracownia Słownika Polszczyzny XVI w. PAN w Toruniu Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (IBL PAN) – instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk powołany 24 lipca 1948, początkowo podległy Ministerstwu Oświaty, następnie Ministerstwu Szkół Wyższych i Nauki.
Nowy!!: Maria Janion i Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk · Zobacz więcej »
Ironia
Ironia (grec. εἰρωνεία eironeía, dosłownie „przestawienie, pozorowanie“) – sposób wypowiadania się, oparty na zamierzonej niezgodności, najczęściej przeciwieństwie, dwóch poziomów wypowiedzi: dosłownego i ukrytego, np.
Nowy!!: Maria Janion i Ironia · Zobacz więcej »
Izabela Filipiak
Izabela Morska (Filipiak) (ur. 24 sierpnia 1961 w Gdyni) – polska pisarka, eseistka, krytyczka kultury, członkini Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Nowy!!: Maria Janion i Izabela Filipiak · Zobacz więcej »
Janusz Sławiński (filolog)
Janusz Sławiński (ur. 5 marca 1934 w Warszawie, zm. 1 listopada 2014 tamże) – polski teoretyk i historyk literatury, profesor nauk humanistycznych.
Nowy!!: Maria Janion i Janusz Sławiński (filolog) · Zobacz więcej »
Jarosław Iwaszkiewicz
Kongresie Pokoju w 1948 roku Willa Iwaszkiewiczów w Stawisku cmentarzu w Brwinowie Jarosław Leon Iwaszkiewicz, Eleuter (ur. w Kalniku, zm. 2 marca 1980 w Warszawie) – polski prozaik, poeta, eseista, tłumacz i librecista.
Nowy!!: Maria Janion i Jarosław Iwaszkiewicz · Zobacz więcej »
Jarosław Marek Rymkiewicz
Jarosław Marek Rymkiewicz, urodzony jako Jarosław Marek Szulc (ur. 13 lipca 1935 w Warszawie, zm. 3 lutego 2022 w Milanówku) – polski poeta, eseista, dramaturg i krytyk literacki, profesor nauk humanistycznych.
Nowy!!: Maria Janion i Jarosław Marek Rymkiewicz · Zobacz więcej »
Józef Ignacy Kraszewski
Józef Ignacy Kraszewski (ur. 28 lipca 1812 w Warszawie, zm. 19 marca 1887 w Genewie) – polski pisarz, publicysta, wydawca, historyk, encyklopedysta, działacz społeczny i polityczny, współzałożyciel Macierzy Polskiej, autor z największąliczbąwydanych książek i wierszy w historii literatury polskiej (pod tym względem siódmy na świecie) oraz malarz.
Nowy!!: Maria Janion i Józef Ignacy Kraszewski · Zobacz więcej »
Józef Piłsudski
Józef Klemens Piłsudski (ur. 5 grudnia 1867 w majątku Zułów, zm. 12 maja 1935 w Warszawie) – polski działacz społeczny i niepodległościowy, żołnierz, polityk, mąż stanu; od 1892 członek Polskiej Partii Socjalistycznej i jej przywódca w kraju, twórca Organizacji Bojowej PPS (1904) i Polskiej Organizacji Wojskowej (1914), członek Komisji Wojskowej w Tymczasowej Radzie Stanu (1917), od 11 listopada 1918 naczelny wódz Armii Polskiej, w latach 1918–1922 Naczelnik Państwa, pierwszy marszałek Polski (1920); przywódca obozu sanacji po przewrocie majowym (1926), dwukrotny premier Polski (1926–1928 i 1930); wywarł decydujący wpływ na kształt polityki wewnętrznej i zagranicznej II RP.
Nowy!!: Maria Janion i Józef Piłsudski · Zobacz więcej »
Jean Genet
Jean Genet (IPA: //; ur. 19 grudnia 1910 w Paryżu, zm. 15 kwietnia 1986 tamże) – francuski pisarz i dramaturg.
Nowy!!: Maria Janion i Jean Genet · Zobacz więcej »
Jean-Jacques Rousseau
Jean-Jacques Rousseau (ur. 28 czerwca 1712 w Genewie, zm. 2 lipca 1778 w Ermenonville) – genewski pisarz tworzący w języku francuskim, filozof, pedagog, teoretyk muzyki.
Nowy!!: Maria Janion i Jean-Jacques Rousseau · Zobacz więcej »
Jerzy Pilch
Aleksandrem Kwaśniewskim podczas uroczystości ogłoszenia i wręczenia Nagrody Nike 2001 cmentarzu Starym w Kielcach (kwatera XXV, rząd A, grób 65) Jerzy Andrzej Pilch (ur. 10 sierpnia 1952 w Wiśle, zm. 29 maja 2020 w Kielcach) – polski pisarz, publicysta, felietonista, dramaturg i scenarzysta filmowy.
Nowy!!: Maria Janion i Jerzy Pilch · Zobacz więcej »
Johann Wolfgang von Goethe
Popiersie Goethego Johann Wolfgang von Goethe (ur. 28 sierpnia 1749 we Frankfurcie nad Menem, zm. 22 marca 1832 w Weimarze) – niemiecki poeta przełomu XVIII i XIX wieku i najwybitniejszy przedstawiciel literatury niemieckiej, a także jeden z najbardziej znaczących w skali światowej dramaturg, prozaik, uczony, polityk, wolnomularz.
Nowy!!: Maria Janion i Johann Wolfgang von Goethe · Zobacz więcej »
Judaizm
data.
Nowy!!: Maria Janion i Judaizm · Zobacz więcej »
Julian Ursyn Niemcewicz
Podpis Juliana Ursyna Niemcewicza Jan Chrzciciel Lampi, ''Portret Juliana Ursyna Niemcewicza'', 1796 Antoine-Jean Gros, ''Portret Juliana Ursyna Niemcewicza'', 1833–1834 pałacu ursynowskim Julian Ursyn Niemcewicz herbu Rawicz, ps.
Nowy!!: Maria Janion i Julian Ursyn Niemcewicz · Zobacz więcej »
Juliusz Słowacki
Juliusz Słowacki herbu Leliwa (ur. 4 września 1809 w Krzemieńcu, zm. 3 kwietnia 1849 w Paryżu) – polski poeta, przedstawiciel romantyzmu, dramaturg i epistolograf.
Nowy!!: Maria Janion i Juliusz Słowacki · Zobacz więcej »
Kazimiera Szczuka
Kazimiera Szczuka (ur. 22 czerwca 1966 w Warszawie) – polska krytyczka literacka, historyczka literatury, nauczycielka akademicka, dziennikarka, prezenterka telewizyjna, działaczka feministyczna oraz polityczna.
Nowy!!: Maria Janion i Kazimiera Szczuka · Zobacz więcej »
Klasycyzm
Klasycyzm (z „doskonały, pierwszorzędny, wzorowy, wyuczony”) – styl w muzyce, sztuce, literaturze oraz architekturze odwołujący się do kultur starożytnych Rzymian i Greków.
Nowy!!: Maria Janion i Klasycyzm · Zobacz więcej »
Koło Sprawy Bożej
Andrzej Towiański Koło Sprawy Bożej (organizacja towiańczyków) – ruch moralno-religijny, założony w Paryżu z inicjatywy Andrzeja Towiańskiego 1 czerwca 1842, działający do 1878.
Nowy!!: Maria Janion i Koło Sprawy Bożej · Zobacz więcej »
Kobieta
Tybetanka'''4:''' Marilyn Monroe• Oprah Winfrey• Aung San Suu Kyi• Josephine Baker'''5:''' Izyda• Laverne Cox• Elżbieta I Tudor• Peruwianka Kobieta – dorosła przedstawicielka gatunku Homo sapiens o płci żeńskiej.
Nowy!!: Maria Janion i Kobieta · Zobacz więcej »
Kongres Kobiet
Kongres Kobiet – ruch polityczno-społeczny działający na rzecz kobiet.
Nowy!!: Maria Janion i Kongres Kobiet · Zobacz więcej »
Kongres Kultury Polskiej
Kongres Kultury Polskiej zwołany w 1981 Przypinka Kongresu Kultury Polskiej Kongres Kultury Polskiej – zjazd polskich intelektualistów; zjazdy odbyły się w 1910, 1936, 1966, 1981, 2000, 2009, 2016.
Nowy!!: Maria Janion i Kongres Kultury Polskiej · Zobacz więcej »
Konrad Swinarski
Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, 23 lipca 2008 Konrad Ksawery Swinarski (ur. 4 lipca 1929 w Warszawie, zm. 19 sierpnia 1975 pod Damaszkiem) – polski reżyser teatralny, telewizyjny, filmowy i operowy, inscenizator i scenograf.
Nowy!!: Maria Janion i Konrad Swinarski · Zobacz więcej »
Konrad Wallenrod (powieść poetycka)
Michała Elwiro Andriollego do Konrada Wallenroda Adama Mickiewicza Obraz Władysława Majeranowskiego 1844 Konrad Wallenrod, powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich – powieść poetycka napisana przez Adama Mickiewicza na zsyłce w Moskwie, prawdopodobnie między rokiem 1825 a 1828, wydana zaś w lutym 1828 przez drukarnię Karola Kraya; uważana za jeden z najbardziej znanych poematów polskiego romantyzmu.
Nowy!!: Maria Janion i Konrad Wallenrod (powieść poetycka) · Zobacz więcej »
Król-Duch
Bronisława Gubrynowicza) Król-Duch – poemat historiozoficzny napisany przez Juliusza Słowackiego w latach 1845–1849.
Nowy!!: Maria Janion i Król-Duch · Zobacz więcej »
Krytyka literacka
Krytyka literacka – działalność intelektualna polegająca na dyskusji, ocenianiu i interpretacji dzieł literackich i ogólnie literatury.
Nowy!!: Maria Janion i Krytyka literacka · Zobacz więcej »
Krytyka Polityczna
Krytyka Polityczna – polskie lewicowe czasopismo społeczno-polityczne ukazujące się od 2002, wydawane przez Stowarzyszenie im. Stanisława Brzozowskiego.
Nowy!!: Maria Janion i Krytyka Polityczna · Zobacz więcej »
Krzysztof Bukowski
Grób Krzysztofa Bukowskiego na cmentarzu wojskowym na Powązkach Krzysztof Bukowski (ur. 27 stycznia 1950 we Wrocławiu, zm. 18 kwietnia 2001 w Warszawie) – dokumentalista, reżyser teatralny i telewizyjny.
Nowy!!: Maria Janion i Krzysztof Bukowski · Zobacz więcej »
Kuźnica (tygodnik)
Kuźnica – polski tygodnik społeczno-literacki, wychodzący w latach 1945-1950 początkowo w Łodzi, a następnie w Warszawie.
Nowy!!: Maria Janion i Kuźnica (tygodnik) · Zobacz więcej »
Kultura
Kultura (z, 'uprawa, dbać, pielęgnować, kształcenie’) – wieloznaczny termin pochodzący od („uprawa roli”), interpretowany w wieloraki sposób przez przedstawicieli różnych nauk.
Nowy!!: Maria Janion i Kultura · Zobacz więcej »
Kultura ludowa
Wielkanocne ozdoby mostu w Niemczech kurpiowskie Kultura ludowa – kultura niższych warstw społeczeństw narodowych istniejąca od średniowiecza aż do połowy XX wieku, kiedy zakończył się proces jej stopniowego zaniku.
Nowy!!: Maria Janion i Kultura ludowa · Zobacz więcej »
Kultura narodowa
Kultura narodowa – całość społecznego dorobku, czyli kultury danego narodu, stanowiący jeden z elementów świadomości narodowej.
Nowy!!: Maria Janion i Kultura narodowa · Zobacz więcej »
Lesbijka
Flaga lesbijek Para lesbijek Para lesbijska, Waszyngton, 2015 Lesbijka (rzadziej safonka lub trybada) – kobieta o orientacji homoseksualnej, czyli taka, która odczuwa romantyczny i seksualny pociąg do innych kobiet, i w oparciu o ten pociąg może budować własnątożsamość oraz zawierać trwałe związki z innymi kobietami, a także odczuwać przynależność do społeczności osób odczuwających ten pociąg.
Nowy!!: Maria Janion i Lesbijka · Zobacz więcej »
Leszek Kołakowski
Leszek Kołakowski w 1971 r. Ewy Kuryluk (1978) Władysławem Bartoszewskimi – jubileusz 80-lecia urodzin w „Gazecie Wyborczej”, Warszawa, 23 października 2007 Leszek Kołakowski (ur. 23 października 1927 w Radomiu, zm. 17 lipca 2009 w Oksfordzie) – polski filozof, literat i działacz polityczny; eseista, publicysta i prozaik, popularyzator wiedzy.
Nowy!!: Maria Janion i Leszek Kołakowski · Zobacz więcej »
Literatura
Literatura Literatura – wszystkie „sensowne twory słowne” (według definicji Stefanii Skwarczyńskiej), czyli dzieła artystyczne, tj.
Nowy!!: Maria Janion i Literatura · Zobacz więcej »
Literatura polska – romantyzm
Walenty Wańkowicz, ''Portret Adama Mickiewicza na Judahu skale'', 1827–1828 ''Oda do młodości'' – rękopis z 1820 Literatura polska okresu romantyzmu – epoka w historii literatury polskiej, w latach 1822–1863, odpowiadająca europejskiemu nurtowi późnego romantyzmu.
Nowy!!: Maria Janion i Literatura polska – romantyzm · Zobacz więcej »
Lucjan Siemieński
Lucjan Hipolit Siemieński (ur. 13 sierpnia 1807 w Kamiennej Górze, zm. 27 listopada 1877 w Krakowie) – polski poeta, pisarz, publicysta, krytyk literacki, tłumacz, uczestnik powstania listopadowego; w latach 1849–1850 profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Akademii Umiejętności (1873); przetłumaczył m.in.
Nowy!!: Maria Janion i Lucjan Siemieński · Zobacz więcej »
Małgorzata Baranowska
Ryszard Matuszewski, Wisława Szymborska w PEN-Clubie we wrześniu 1996 Małgorzata Baranowska (ur. 15 marca 1945 w Krakowie, zm. 22 stycznia 2012 w Warszawie) – polska poetka, pisarka, krytyczka i historyczka literatury, varsavianistka.
Nowy!!: Maria Janion i Małgorzata Baranowska · Zobacz więcej »
Małgorzata Książek-Czermińska
Małgorzata Książek-Czermińska (lub Małgorzata Czermińska; ur. 22 marca 1940 w Lubomlu) – polska filolog, profesor Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Gdańskiego.
Nowy!!: Maria Janion i Małgorzata Książek-Czermińska · Zobacz więcej »
Magdalena Tulli
Magdalena Tulli, właściwie Maddalena Flavia Tulli (ur. 20 października 1955 w Warszawie) – polska pisarka i tłumaczka.
Nowy!!: Maria Janion i Magdalena Tulli · Zobacz więcej »
Magister
Magister (mgr, z) – tytuł zawodowy nadawany przez uczelnie po ukończeniu studiów drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich.
Nowy!!: Maria Janion i Magister · Zobacz więcej »
Marek Bieńczyk
Marek Bieńczyk (ur. 6 lipca 1956 w Milanówku) – polski pisarz, historyk literatury, tłumacz z języka francuskiego, eseista, współpracownik „Tygodnika Powszechnego”; enolog.
Nowy!!: Maria Janion i Marek Bieńczyk · Zobacz więcej »
Maria Żmigrodzka
Nagrobek Marii Żmigrodzkiej na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie Maria Żmigrodzka (ur. 4 listopada 1922 w Piotrkowie Trybunalskim, zm. 21 lutego 2000 w Warszawie) – polska historyk i krytyk literatury, prof.
Nowy!!: Maria Janion i Maria Żmigrodzka · Zobacz więcej »
Maria Kuncewiczowa
Maria Kuncewiczowa (ur. w Samarze, zm. 15 lipca 1989 w Kazimierzu Dolnym) – polska pisarka, tłumaczka, wykładowczyni na University of Chicago, wiceprezes PEN-Clubu w latach 1940–1946.
Nowy!!: Maria Janion i Maria Kuncewiczowa · Zobacz więcej »
Martyrologia
świętego Sebastiana Martyrologia (gr. martys „świadek”, „męczennik”) – cierpienie, męczeństwo narodu, grupy społecznej lub wyznawców religii.
Nowy!!: Maria Janion i Martyrologia · Zobacz więcej »
Marzec 1968
wolności słowa Marzec 1968, Marzec ’68 (8–23 marca 1968) – terminem tym najczęściej określa się wielopłaszczyznowy i często trudny do jasnego zdefiniowania kryzys społeczny i polityczny w Polsce, który rozpoczął się w czerwcu 1967 roku, apogeum osiągnął między 1967 a 1968 rokiem, by wygasnąć późnym latem tegoż roku.
Nowy!!: Maria Janion i Marzec 1968 · Zobacz więcej »
Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (łac. chwała sztuce) – polskie odznaczenie resortowe, nadawane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego osobie lub instytucji wyróżniającej się w dziedzinie twórczości artystycznej, działalności kulturalnej lub ochronie kultury i dziedzictwa narodowego.
Nowy!!: Maria Janion i Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” · Zobacz więcej »
Melancholia
Albrechta Dürera Melancholia (– „czarna żółć”) – w języku potocznym zasmucenie związane ze wspomnieniami, stan lekkiego przygnębienia.
Nowy!!: Maria Janion i Melancholia · Zobacz więcej »
Mesjanizm
''Czytanie Talmudu'', mal. Samuel Hirszenberg. Mesjanizm – określenie nadziei, która pojawiła się najpierw w religii Izraela, odnoszącej się do końca istnienia świata („tego wieku”).
Nowy!!: Maria Janion i Mesjanizm · Zobacz więcej »
Michał Głowiński
Michał Głowiński (ur. 4 listopada 1934 w Warszawie, zm. 29 września 2023 tamże) – polski filolog, historyk i teoretyk literatury specjalizujący się w najnowszej historii literatury polskiej, profesor nauk humanistycznych, członek Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności, pisarz, autor podręczników dla studentów polonistyki, prozy wspomnieniowej i esejów; wydał liczne prace poświęcone językowi w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, szczególnie zjawisku nowomowy.
Nowy!!: Maria Janion i Michał Głowiński · Zobacz więcej »
Michel Foucault
Paul Michel Foucault (wym. //, ur. 15 października 1926 w Poitiers, zm. 25 czerwca 1984 w Paryżu) – francuski filozof, historyk i socjolog.
Nowy!!: Maria Janion i Michel Foucault · Zobacz więcej »
Miron Białoszewski
Stanisławem Swenem Czachorowskim i kolegami w czasie okupacji (1942) Poeta w kwietniu 1983 Warszawie, w którym działał Teatr na Tarczyńskiej placu Dąbrowskiego 7, w którym w latach 1958–1975 mieszkał poeta ''Miroławka'' na placu Dąbrowskiego ''Chamowa'' Grób Mirona Białoszewskiego na cmentarzu Powązkowskim Miron Białoszewski (ur. 30 czerwca 1922 w Warszawie, zm. 17 czerwca 1983 tamże) – polski poeta, prozaik, dramatopisarz i aktor teatralny.
Nowy!!: Maria Janion i Miron Białoszewski · Zobacz więcej »
Mistycyzm
chrześcijaństwie za jednego z klasyków mistycyzmu Mistycyzm – wieloznaczny termin opisujący doświadczenie religijne, polegające na bezpośredniej, czyli niezależnej od rytuałów i obrzędów, relacji człowieka z rzeczywistościąpozamaterialną, pozazmysłowąlub transcendentną.
Nowy!!: Maria Janion i Mistycyzm · Zobacz więcej »
Mit
Cornelisa van Poelenburgha z ok. 1630, galeria Mauritshuis w Hadze Mit – opowieść o bóstwach i istotach nadprzyrodzonych, przekazywana przez danąspołeczność, zawierająca w sobie wyjaśnienie sensu świata i ludzi w ich doświadczeniach zbiorowych oraz indywidualnych (według definicji etnoreligijnej) lub wywodzące się z tradycji ustnej ponadczasowe, anonimowe opowiadanie o postaciach nadprzyrodzonych, które trwa w kulturze dzięki ciągłym transformacjom i reinterpretacjom dokonywanym przez pisarzy, przy zachowaniu jednocześnie swojego pierwotnego sensu (według definicji literackiej).
Nowy!!: Maria Janion i Mit · Zobacz więcej »
Mit narodowy
Mit narodowy − niepotwierdzone merytorycznie ani źródłowo opowieści dotyczące danego narodu, których celem jest stworzenie odpowiedniego mniemania o tym narodzie, a w szczególności podtrzymanie pozytywnych stereotypów o nim.
Nowy!!: Maria Janion i Mit narodowy · Zobacz więcej »
Mizoginia
Antymizoginistyczny transparent niesiony na pochodzie pierwszomajowym w 2022. Mizoginia (mĩsos „nienawiść”, gynḗ „kobieta”) – nienawiść, pogarda lub uprzedzenie wobec kobiet lub dziewcząt.
Nowy!!: Maria Janion i Mizoginia · Zobacz więcej »
Mońki
Mońki – miasto w województwie podlaskim, w powiecie monieckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Mońki.
Nowy!!: Maria Janion i Mońki · Zobacz więcej »
Nagroda im. Kazimierza Wyki
Nagroda im.
Nowy!!: Maria Janion i Nagroda im. Kazimierza Wyki · Zobacz więcej »
Nagroda Literacka „Nike”
Nagroda Literacka „Nike” – polska nagroda literacka za książkę roku przyznawana od 1997.
Nowy!!: Maria Janion i Nagroda Literacka „Nike” · Zobacz więcej »
Nagroda Polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego
Nagroda Polskiego PEN Clubu im.
Nowy!!: Maria Janion i Nagroda Polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego · Zobacz więcej »
Natura
SST statku kosmicznego Apollo 17 Australii Erupcja wulkanu Galunggung Przyroda, in.
Nowy!!: Maria Janion i Natura · Zobacz więcej »
Nauczyciel akademicki
Nauczyciel akademicki – osoba zatrudniona w szkole wyższej na stanowisku dydaktycznym, naukowo-dydaktycznym lub naukowym, wykształcona w określonej dziedzinie naukowej.
Nowy!!: Maria Janion i Nauczyciel akademicki · Zobacz więcej »
Nauki humanistyczne
teologii. Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie Nauki humanistyczne, humanistyka – grupa nauk badających człowieka jako istotę społecznąi jego twórczość.
Nowy!!: Maria Janion i Nauki humanistyczne · Zobacz więcej »
Nie-Boska komedia
Nie-Boska komedia – dramat romantyczny Zygmunta Krasińskiego napisany w roku 1833, wydany w 1835 w Paryżu (później wielokrotnie wznawiany).
Nowy!!: Maria Janion i Nie-Boska komedia · Zobacz więcej »
Niepodległość
Niepodległość – pojęcie z zakresu politologii lub psychologii.
Nowy!!: Maria Janion i Niepodległość · Zobacz więcej »
Niesamowita Słowiańszczyzna: fantazmaty literatury
Niesamowita Słowiańszczyzna: fantazmaty literatury – książka autorstwa Marii Janion z 2006 roku.
Nowy!!: Maria Janion i Niesamowita Słowiańszczyzna: fantazmaty literatury · Zobacz więcej »
Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”
Pierwsza siedziba Komisji Krajowej NSZZ Solidarność w Gdańsku w al. Grunwaldzkiej 103 (1980-1981), zdjęcie z 2012 Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” – ogólnopolski związek zawodowy powstały w 1980 dla obrony praw pracowniczych, do 1989 również jeden z głównych ośrodków opozycji przeciw rządowi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i komunizmowi.
Nowy!!: Maria Janion i Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” · Zobacz więcej »
Nowe Książki
Nowe Książki – polski miesięcznik literacki wydawany od 1949 w Warszawie, do końca marca 2010 wydawany przez Bibliotekę Narodową, a od 1 kwietnia 2010 przez Instytut Książki.
Nowy!!: Maria Janion i Nowe Książki · Zobacz więcej »
Ojczyzna
Williama-Adolphe’a Bouguereau, 1883. Ojczyzna – termin o dwojakim znaczeniu, odnoszącym się do przestrzeni istotnej dla pojedynczego człowieka (jednostki) bądź zbiorowości (narodu), wyznaczone zwłaszcza miejscem urodzenia tych osób, ich zamieszkiwaniem przez istotnączęść życia, czy miejscem pochodzenia ich przodków bądź rodziny.
Nowy!!: Maria Janion i Ojczyzna · Zobacz więcej »
Okrucieństwo
Francisco Goya, I sąjak dzikie bestie z cyklu Okropności wojny Okrucieństwo – skłonność do zadawania, bez powodu albo dla własnej przyjemności, cierpień ludziom i zwierzętom (znęcanie się) lub lekceważenia ich cierpień i nieszczęść.
Nowy!!: Maria Janion i Okrucieństwo · Zobacz więcej »
Okupacja sowiecka ziem polskich (1939–1941)
paktu Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 (pkt 2. protokołu) Okupacja sowiecka ziem polskich 1939–1941 – okupacja przez Armię Czerwonąpo agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939, a następnie aneksja okupowanego terytorium II Rzeczypospolitej przez ZSRR w formie włączenia do sowieckich republik związkowych, zgodnie z ustaleniami traktatu o granicach i przyjaźni pomiędzy III Rzesząa ZSRR z dnia 28 września 1939, będącego modyfikacjąpaktu Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939.
Nowy!!: Maria Janion i Okupacja sowiecka ziem polskich (1939–1941) · Zobacz więcej »
Order Narodowy Zasługi
Order Narodowy Zasługi (fr. Ordre national du Mérite) – francuski order ustanowiony 3 grudnia 1963 przez prezydenta Charles’a de Gaulle’a.
Nowy!!: Maria Janion i Order Narodowy Zasługi · Zobacz więcej »
Pamiętnik z powstania warszawskiego
powstania warszawskiego, sierpień 1944 Pamiętnik z powstania warszawskiego – pamiętnik Mirona Białoszewskiego.
Nowy!!: Maria Janion i Pamiętnik z powstania warszawskiego · Zobacz więcej »
Pan Tadeusz
Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie – poemat epicki Adama Mickiewicza wydany w dwóch tomach w 1834 w Paryżu przez Aleksandra Jełowickiego.
Nowy!!: Maria Janion i Pan Tadeusz · Zobacz więcej »
Paradygmat
Paradygmat (gr. parádeigma „przykład, wzór”) – zbiór pojęć i teorii tworzących podstawy danej nauki; znaczenie to wprowadził filozof Thomas Kuhn w książce Struktura rewolucji naukowych (ang. The Structure of Scientific Revolutions) z 1962 roku.
Nowy!!: Maria Janion i Paradygmat · Zobacz więcej »
Paszport „Polityki”
Paszport „Polityki” – nagroda kulturalna ustanowiona w 1993 roku przez tygodnik „Polityka”, przyznawana twórcom w siedmiu kategoriach: literatura, film, teatr, muzyka poważna, plastyka (sztuki wizualne) i estrada oraz – od roku 2016 – kultura cyfrowa”.
Nowy!!: Maria Janion i Paszport „Polityki” · Zobacz więcej »
Patriotyzm
I wojny światowej namawiający do oszczędzania żywności. wojny polsko-bolszewickiej Szkoły Rycerskiej. USA z sentencją„God Bless the USA” – pol. „Boże błogosław USA” Madrycie. Patriotyzm (łac. patria – ojczyzna, gr. patriotes) – postawa szacunku, umiłowania i oddania własnej ojczyźnie oraz chęci ponoszenia za niąofiar i gotowości do jej obrony.
Nowy!!: Maria Janion i Patriotyzm · Zobacz więcej »
PEN International
PEN International (PEN Club; ang. pen – pióro, oraz skrót pierwszych liter słów: Poets, Essayists, Novelists) – międzynarodowe stowarzyszenie pisarzy założone 5 października 1921 w Londynie przez Catherine Amy Dawson Scott, w celu promowania przyjaźni oraz intelektualnej współpracy pomiędzy pisarzami z całego świata.
Nowy!!: Maria Janion i PEN International · Zobacz więcej »
Pierre Klossowski
Pierre Klossowski herbu Rola (ur. 9 sierpnia 1905 w Paryżu, zm. 12 sierpnia 2001 tamże) – francuski pisarz, filozof, malarz, syn historyka sztuki Ericha Klossowskiego i malarki Baladine Klossowskiej, brat malarza Balthusa (Baltazara Kłossowskiego).
Nowy!!: Maria Janion i Pierre Klossowski · Zobacz więcej »
Piotr Odmieniec Włast
Piotr Odmieniec Włast, urodzony i publikujący jako Maria Komornicka (ur. 25 lipca 1876 w Grabowie nad Pilicą, zm. 8 marca 1949 w Izabelinie) – polski pisarz młodopolski, tłumacz i krytyk literacki.
Nowy!!: Maria Janion i Piotr Odmieniec Włast · Zobacz więcej »
Poetyka
Poetyka – dziedzina nauki o literaturze, a ściślej teorii literatury, rozpatrująca przede wszystkim sposób istnienia dzieła literackiego jako tworu językowego o swoistym charakterze, określanym przez potrzeby funkcji estetycznej.
Nowy!!: Maria Janion i Poetyka · Zobacz więcej »
Poezja
Poezja Poezja (z gr., poíesis – tworzenie, wytwórczość, sztuka poetycka) – wieloznaczny termin, współcześnie stanowiący przede wszystkim określenie dzieł literackich nienapisanych proząlub synonim liryki.
Nowy!!: Maria Janion i Poezja · Zobacz więcej »
Poezja tyrtejska
Poezja tyrtejska – rodzaj poezji patriotycznej, nawołującej do walki w obronie niepodległości, budzącej pragnienie obrony ojczyzny i nienawiść do wroga.
Nowy!!: Maria Janion i Poezja tyrtejska · Zobacz więcej »
Polska Akademia Nauk
Polska Akademia Nauk (PAN) – państwowa instytucja naukowa realizująca działania służące rozwojowi, promocji, integracji i upowszechnianiu nauki oraz przyczyniające się do rozwoju edukacji i wzbogacania kultury narodowej.
Nowy!!: Maria Janion i Polska Akademia Nauk · Zobacz więcej »
Polska Akademia Umiejętności
Polska Akademia Umiejętności (w skrócie PAU, do 1919 pod nazwąAkademia Umiejętności, w skrócie AU) – instytucja naukowa mająca status stowarzyszenia, korporacja uczonych skupiająca elitę kadry naukowej.
Nowy!!: Maria Janion i Polska Akademia Umiejętności · Zobacz więcej »
Polska Rzeczpospolita Ludowa
linii Curzona Zmiany granic i linia Curzona Ulotka antykomunistyczna z okresu II wojny światowej konferencji jałtańskiej, luty 1945 Orzeł wojskowy wzór 43 (tzw. piastowski)Noszony m.in. na czapkach przez żołnierzy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Jakub Berman (przed 1949) Edward Osóbka-Morawski Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL); (do 1952: Rzeczpospolita Polska; pot. Polska Ludowa) – historyczne państwo polskie istniejące w latach 1944–1989.
Nowy!!: Maria Janion i Polska Rzeczpospolita Ludowa · Zobacz więcej »
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
PPS w grudniu 1948 Prezydium IV Zjazdu PZPR w czerwcu 1964 (na pierwszym planie od prawej strony: Zenon Kliszko, Edward Ochab, Józef Cyrankiewicz, Władysław Gomułka i Aleksander Zawadzki) Gmach Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Warszawie warszawskiej Woli, lata 70. XX wieku Odznaka PZPR Wydanie kieszonkowe statutu PZPR Wariant loga PZPR Komitetu Centralnego Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (PZPR) – hegemoniczna partia komunistyczna utworzona 15 grudnia 1948, poprzez połączenie Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Partii Socjalistycznej, po przeprowadzeniu czystek w ich szeregach.
Nowy!!: Maria Janion i Polska Zjednoczona Partia Robotnicza · Zobacz więcej »
Postmodernizm (literatura)
Postmodernizm – prąd literacki, którego początek datuje się na lata 60. XX wieku.
Nowy!!: Maria Janion i Postmodernizm (literatura) · Zobacz więcej »
Profesor uczelni
Profesor uczelni i profesor instytutu – stanowiska naukowe na polskich uczelniach, w instytutach PAN i instytutach badawczych.
Nowy!!: Maria Janion i Profesor uczelni · Zobacz więcej »
Psychoanaliza
Kanapa Freuda (2004) Psychoanaliza (od gr. ψυχη.
Nowy!!: Maria Janion i Psychoanaliza · Zobacz więcej »
Rasizm
Namibii. Rasizm, dyskryminacja rasowa (z od „ród, rasa, grupa spokrewnionych”) – zespół poglądów opartych na pseudonaukowej teorii przyjmującej wyższość jednych ras nad drugimi.
Nowy!!: Maria Janion i Rasizm · Zobacz więcej »
Repatriacja
Aleksandra Żabczyńskiego z 1946 roku Repatriacja (łac. repatriatio ‘powrót do ojczyzny’) – zorganizowana przez władze akcja przesiedlenia do kraju obywateli (np. jeńców wojennych, osób internowanych lub przymusowo przesiedlonych), którzy wskutek zmian granic lub działań wojennych znaleźli się na terytorium innych państw.
Nowy!!: Maria Janion i Repatriacja · Zobacz więcej »
Res Publica Nowa
Res Publica Nowa – kwartalnik (w latach 1992–2002 miesięcznik) kulturalno-społeczny o profilu liberalnym, wydawany od 2007 przez Fundację Res Publica im.
Nowy!!: Maria Janion i Res Publica Nowa · Zobacz więcej »
Rewolucja
rewolucję francuskąEugène’a Delacroix rewolucji październikowej Rewolucja (z wczesnośredniowiecznej łaciny – przewrót) – znacząca zmiana, która zazwyczaj zachodzi w stosunkowo krótkim okresie.
Nowy!!: Maria Janion i Rewolucja · Zobacz więcej »
Roland Barthes
Roland Barthes fr: ʀɔlɑ̃: baʀt, (ur. 12 listopada 1915 w Cherbourgu, zm. 25 marca 1980 w Paryżu) – francuski filozof, krytyk literacki, pisarz, czołowy przedstawiciel strukturalizmu i poststrukturalizmu francuskiego, teoretyk semiologii.
Nowy!!: Maria Janion i Roland Barthes · Zobacz więcej »
Romantyzm
Caspar David Friedrich, ''Wędrowiec nad morzem mgły'', 1818 Walenty Wańkowicz, ''Portret Adama Mickiewicza na Judahu skale'', 1827–1828 Romantyzm (z fr. romantisme, od roman – powieść, opowieść) – szeroki nurt w kulturze, który dał nazwę epoce w historii sztuki i historii literatury trwającej od lat 90.
Nowy!!: Maria Janion i Romantyzm · Zobacz więcej »
Ryszard Berwiński
Ryszard Wincenty Berwiński (ur. 28 lutego 1819 w Polwicy pod Zaniemyślem, zm. 19 listopada 1879 w Stambule) – polski poeta tworzący w okresie romantyzmu, związany z Wielkopolską, członek Towarzystwa Literacko-Słowiańskiego we Wrocławiu, tłumacz (z języka czeskiego), folklorysta, uczestnik Wiosny Ludów.
Nowy!!: Maria Janion i Ryszard Berwiński · Zobacz więcej »
Ryszard Przybylski
Grób Ryszarda Przybylskiego na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie Ryszard Przybylski (ur. 1 czerwca 1928 w Równem, zm. 10 maja 2016 w Warszawie) – polski eseista, tłumacz (np. Mandelsztama), historyk literatury polskiej i rosyjskiej, profesor Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk; badacz tradycji klasycystycznej w literaturze polskiej, pięciokrotnie nominowany do Nagrody Literackiej „Nike” (w tym trzykrotny finalista).
Nowy!!: Maria Janion i Ryszard Przybylski · Zobacz więcej »
Samotność
''Samotność'', Frederic Leighton. Samotność – subiektywny, emocjonalny stan odczuwania izolacji społecznej i poczucia odcięcia od innych.
Nowy!!: Maria Janion i Samotność · Zobacz więcej »
Słowianie
południowosłowiańskim językiem urzędowym Słowianie – grupa etnolingwistyczna w obrębie ludów indoeuropejskich posługujących się językami słowiańskimi.
Nowy!!: Maria Janion i Słowianie · Zobacz więcej »
Sen
Śpiące dziecko Śpiący kot Sen – stan czynnościowy ośrodkowego układu nerwowego, cyklicznie pojawiający się i przemijający w rytmie dobowym, podczas którego następuje zniesienie świadomości i bezruch.
Nowy!!: Maria Janion i Sen · Zobacz więcej »
Sierpień 1980
Stoczni Gdańskiej im. Lenina podczas strajku. Przemawia Lech Wałęsa porozumień sierpniowych w Szczecinie, 30 sierpnia 1980 Pomnik Poległych Stoczniowców 1970, odsłonięty 16 grudnia 1980 Sierpień 1980 – jeden z kilku miesięcy, które odcisnęły największe piętno na historii PRL.
Nowy!!: Maria Janion i Sierpień 1980 · Zobacz więcej »
Solidarność Pracy
Solidarność Pracy (SP) – lewicowe stowarzyszenie polityczne, wywodzące się z „Solidarności”, działające w latach 1990–1992.
Nowy!!: Maria Janion i Solidarność Pracy · Zobacz więcej »
Stan wojenny
armii rosyjskiej w czasie stanu wojennego w Warszawie, 1861 Stan wojenny – jeden ze stanów nadzwyczajnych, polegający na przejęciu administracji przez wojsko.
Nowy!!: Maria Janion i Stan wojenny · Zobacz więcej »
Stan wojenny w Polsce (1981–1983)
Generał armii Wojciech Jaruzelski przygotowujący się do odczytania przemówienia informującego o wprowadzeniu stanu wojennego; Warszawa, 13 XII 1981 Stan wojenny w Polsce w latach 1981–1983 – stan nadzwyczajny wprowadzony 13 grudnia 1981 roku na terenie całej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, niezgodnie z KonstytucjąPolskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Nowy!!: Maria Janion i Stan wojenny w Polsce (1981–1983) · Zobacz więcej »
Stanisław Korab-Brzozowski
Stanisław Korab-Brzozowski (ur. 1876 w Latakii w Syrii, zm. 23 kwietnia 1901 w Warszawie) – polski poeta i tłumacz, przedstawiciel fin de siècle’u w literaturze Młodej Polski.
Nowy!!: Maria Janion i Stanisław Korab-Brzozowski · Zobacz więcej »
Stanisław Pigoń
Fotografia portretowa w uroczystym stroju akademickim z insygniami władzy Stanisław Pigoń (ur. 27 września 1885 w Komborni, zm. 18 grudnia 1968 w Krakowie) – historyk literatury polskiej, edytor, wychowawca i pedagog, w latach 1926–1928 rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie.
Nowy!!: Maria Janion i Stanisław Pigoń · Zobacz więcej »
Stanisław Rosiek
Stanisław Rosiek (ur. 14 sierpnia 1953 w Gdańsku) − polski historyk literatury, pisarz, wydawca, wykładowca Uniwersytetu Gdańskiego.
Nowy!!: Maria Janion i Stanisław Rosiek · Zobacz więcej »
Stefan Żółkiewski
cmentarzu Powązkowskim Stefan Jakub Żółkiewski (ur. 9 grudnia 1911 w Warszawie, zm. 4 stycznia 1991 tamże) – polski krytyk i historyk literatury oraz polityk.
Nowy!!: Maria Janion i Stefan Żółkiewski · Zobacz więcej »
Stereotyp
Stereotyp (z gr. στερεός "twardy, stały, sztywny, przestrzenny" i τυπος "wzór, odcisk") – konstrukcja myślowa, zawierająca komponent poznawczy, emocjonalny i behawioralny, zawierająca uproszczone przeświadczenie dotyczące genezy różnych zjawisk, w tym dotyczących innych grup społecznych.
Nowy!!: Maria Janion i Stereotyp · Zobacz więcej »
Stowarzyszenie Pisarzy Polskich
Stowarzyszenie Pisarzy Polskich – polskie stowarzyszenie zrzeszające pisarzy.
Nowy!!: Maria Janion i Stowarzyszenie Pisarzy Polskich · Zobacz więcej »
Strukturalizm w badaniach literackich
Strukturalizm – kierunek badań literaturoznawczych wywodzący się z teorii językoznawczych Ferdinanda de Saussure'a oraz teorii fonologicznej Nikołaja Trubeckiego, a rozwijający się pod wpływem antropologii Claude’a Lévi-Straussa.
Nowy!!: Maria Janion i Strukturalizm w badaniach literackich · Zobacz więcej »
Susan Sontag
Susan Sontag (ur. 16 stycznia 1933 w Nowym Jorku, zm. 28 grudnia 2004 tamże) – amerykańska pisarka, eseistka, krytyczka społeczna i aktywistka praw człowieka.
Nowy!!: Maria Janion i Susan Sontag · Zobacz więcej »
Tadeusz Drewnowski
cmentarzu Wojskowym na Powązkach Tadeusz Drewnowski (ur. 1 grudnia 1926 w Warszawie, zm. 13 września 2018 tamże) – polski filolog polski, dziennikarz, literaturoznawca i krytyk literacki, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1960–1982 kierownik działu kultury tygodnika „Polityka”, edytor twórczości Tadeusza Borowskiego i Dzienników Marii Dąbrowskiej.
Nowy!!: Maria Janion i Tadeusz Drewnowski · Zobacz więcej »
Tadeusz Konwicki
Tadeusz Konwicki (ur. 22 czerwca 1926 w Nowej Wilejce, zm. 7 stycznia 2015 w Warszawie) – polski prozaik, scenarzysta i reżyser, przedstawiciel polskiej szkoły filmowej. Odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Karierę literackązaczynał jako reportażysta i rysownik, w 1948 roku zadebiutował zatrzymanąprzez cenzurę komunistycznąpowieściąRojsty. W latach obowiązywania doktryny socrealizmu (1948–1956) należał do środowiska umownie nazywanego „pryszczatymi”. W 1956 roku objął funkcję kierownika literackiego Zespołu Filmowego „Kadr”, w ramach którego zarówno pisał scenariusze do filmów innych reżyserów (m.in. Zimowego zmierzchu Stanisława Lenartowicza, Matki Joanny od Aniołów i Faraona Jerzego Kawalerowicza), jak i kręcił własne filmy. Za debiut filmowy Ostatni dzień lata (1958) został nagrodzony Grand Prix Międzynarodowego Festiwalu Filmów Dokumentalnych i Krótkometrażowych w Wenecji. W kolejnych swych filmach pokroju Jak daleko stąd, jak blisko (1971), Doliny Issy (1982) według Czesława Miłosza oraz Lawy (1989) według Dziadów Adama Mickiewicza podkreślał swojąnostalgię za wielokulturowymi Kresami Wschodnimi. Miano dysydenta zdobył także utworami literackimi krytycznymi wobec rzeczywistości Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, m.in. Kalendarzem i klepsydrą(1976), Kompleksem polskim (1977) oraz Małąapokalipsą(1979). Wraz z upływem czasu coraz bardziej eksperymentował z formąoraz treściąswoich utworów, kierując się stopniowo w stronę niezaangażowanej literatury osobnej. Wielokrotnie wyróżniany najwyższymi nagrodami branżowymi i państwowymi, w tym Platynowymi Lwami na 36. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych oraz PolskąNagrodąFilmową„Orzeł” w kategorii za osiągnięcia życia (2002).
Nowy!!: Maria Janion i Tadeusz Konwicki · Zobacz więcej »
Tajne nauczanie
Łopiennik Górny 1941 – lekcja języka polskiego podczas tajnych kompletów. Lekcje prowadzi Jadwiga Sokirkówna''Wspomnienia nauczycieli tajnego nauczania'', opracowanie Krzysztof Artur Dławichowski, źródło: „Szkoły jakich nie było”; Koszalińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne; Koszalin 1983, tom 1 – 4.https://web.archive.org/web/20160415084931/http://stankiewicz.e.pl/index.php?kat.
Nowy!!: Maria Janion i Tajne nauczanie · Zobacz więcej »
Teksty Drugie
Teksty Drugie (pełny tytuł: Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja) – polski dwumiesięcznik literaturoznawczy wydawany przez Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (IBL PAN), założony w 1990 roku.
Nowy!!: Maria Janion i Teksty Drugie · Zobacz więcej »
Teofania
Teofania (gr. Θεοφάνια od Θεός 'Bóg' i φαίνειν 'ukazać się') – w teologii pojedynczy akt objawienia się Boga.
Nowy!!: Maria Janion i Teofania · Zobacz więcej »
Teofil Lenartowicz
Teofil Aleksander Lenartowicz herbu Pobóg (ur. 27 lutego 1822 w Warszawie, zm. 3 lutego 1893 we Florencji) – polski poeta romantyczny, etnograf, rzeźbiarz i konspirator.
Nowy!!: Maria Janion i Teofil Lenartowicz · Zobacz więcej »
Tożsamość narodowa
Tożsamość narodowa – poczucie odrębności wobec innych narodów kształtowane przez czynniki narodowotwórcze takie jak: symbole narodowe, język, barwy narodowe, religię, świadomość pochodzenia, historia narodu, świadomość narodowa, więzy krwi, stosunek do dziedzictwa kulturowego, kultura, terytorium, charakter narodowy.
Nowy!!: Maria Janion i Tożsamość narodowa · Zobacz więcej »
Topos (czasopismo)
Topos (czasopismo) – dwumiesięcznik literacki ukazujący się od maja 1993 r., dostępny w całym kraju w sieci salonów Empik oraz w prenumeracie.
Nowy!!: Maria Janion i Topos (czasopismo) · Zobacz więcej »
Toruń
Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO Starego Miasta w Toruniu Mikołaj Kopernik (Torunium) – miasto na prawach powiatu w północnej Polsce, jedna z dwóch stolic województwa kujawsko-pomorskiego - siedziba marszałka, zarządu i sejmiku województwa oraz jednostek im podporządkowanych, a także jednej z najlepszych uczelni wyższych w Polsce – Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Nowy!!: Maria Janion i Toruń · Zobacz więcej »
Towarzystwo Kursów Naukowych (1978–1981)
Towarzystwo Kursów Naukowych (TKN) – niezależne stowarzyszenie edukacyjne istniejące w Polsce w latach 1978–1981, którego celem było przełamanie monopolu państwa w nauczaniu na poziomie uniwersyteckim.
Nowy!!: Maria Janion i Towarzystwo Kursów Naukowych (1978–1981) · Zobacz więcej »
Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza
Warszawie Towarzystwo Literackie im.
Nowy!!: Maria Janion i Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza · Zobacz więcej »
Towarzystwo Naukowe Warszawskie
Towarzystwo Naukowe Warszawskie (TNW) – polskie towarzystwo naukowe ogólne założone w 1907 w Warszawie, o strukturze akademickiej z dwustopniowym członkostwem na podstawie wyboru.
Nowy!!: Maria Janion i Towarzystwo Naukowe Warszawskie · Zobacz więcej »
Tradycja
Święcenie pokarmów w miejscowości Sławków. Polska tradycja związana z Wielkanocną. Odbywa się w WielkąSobotę Tradycja (łac. traditio) – przekazywane z pokolenia na pokolenie obyczaje, poglądy, wierzenia, sposoby myślenia i zachowania, normy społeczne, uznane przez danązbiorowość za społecznie ważne dla jej współczesności i przyszłości.
Nowy!!: Maria Janion i Tradycja · Zobacz więcej »
Tragizm
Maska tragiczna, element architektoniczny Théâtre du Vaudeville, Paryż, XIX wiek Tragizm – kategoria estetyczna, oznaczająca konflikt równorzędnych wartości moralnych, w wyniku którego jednostka, działająca świadomie w imię wielkiego i szlachetnego celu, jest skazana na klęskę.
Nowy!!: Maria Janion i Tragizm · Zobacz więcej »
Transgresja (psychologia)
Transgresja – w psychologii i filozofii, przekraczanie granic biologii, osobowości, granic społecznych oraz norm społecznych, zwłaszcza moralnych.
Nowy!!: Maria Janion i Transgresja (psychologia) · Zobacz więcej »
Twórczość (miesięcznik)
Twórczość – polski miesięcznik literacki, od 1945 do końca marca 2010 wydawany kolejno przez Spółdzielnię Wydawniczą„Czytelnik", Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Wydawnictwo Współczesne i Bibliotekę Narodową, a od 1 kwietnia 2010 przez Instytut Książki.
Nowy!!: Maria Janion i Twórczość (miesięcznik) · Zobacz więcej »
Tytuł profesora
Tytuł profesora – nadawany w Polsce przez prezydenta Polski osobie, która uzyskała już stopień naukowy doktora habilitowanego i przez to jest samodzielnym pracownikiem nauki, ma osiągnięcia naukowe lub artystyczne znacznie przekraczające wymagania stawiane w przewodzie (postępowaniu) habilitacyjnym oraz posiada znaczące osiągnięcia dydaktyczne, w tym w kształceniu kadry naukowej.
Nowy!!: Maria Janion i Tytuł profesora · Zobacz więcej »
Unia Pracy
Pierwszy przewodniczący Unii Pracy, Ryszard Bugaj Przewodniczący Unii Pracy w latach 1997–1998, Aleksander Małachowski Unia Pracy (UP) – polska partia polityczna o charakterze socjaldemokratycznym, powołana do życia 7 czerwca 1992 w wyniku fuzji kilku organizacji lewicowych.
Nowy!!: Maria Janion i Unia Pracy · Zobacz więcej »
Uniwersytet Łódzki
Dawny budynek Rektoratu Uniwersytetu Łódzkiego Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego Uniwersytet Łódzki, skr. UŁ – polska uczelnia utworzona dekretem z 24 maja 1945 r..
Nowy!!: Maria Janion i Uniwersytet Łódzki · Zobacz więcej »
Uniwersytet Gdański
Uniwersytet Gdański (UG) – polski uniwersytet utworzony w 1970 w Gdańsku w wyniku połączenia Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Sopocie (założonej w 1945 jako Wyższa Szkoła Handlu Morskiego) i Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku (założonej w 1946).
Nowy!!: Maria Janion i Uniwersytet Gdański · Zobacz więcej »
Uniwersytet Warszawski
Uniwersytet Warszawski (historyczne nazwy: Królewski Uniwersytet Warszawski, Cesarski Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Józefa Piłsudskiego w Warszawie) – polski publiczny uniwersytet założony 19 listopada 1816 w Warszawie przez Komisję Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
Nowy!!: Maria Janion i Uniwersytet Warszawski · Zobacz więcej »
Wampir
alt.
Nowy!!: Maria Janion i Wampir · Zobacz więcej »
Wampir: biografia symboliczna
Wampir.
Nowy!!: Maria Janion i Wampir: biografia symboliczna · Zobacz więcej »
Warszawa
Hejnał warszawski Warszawa, miasto stołeczne WarszawaUstawa z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy.
Nowy!!: Maria Janion i Warszawa · Zobacz więcej »
Warszawska szkoła historii idei
Warszawska szkoła historyków idei – polska szkoła naukowa nurtu badawczego rozwiniętego w latach 50.
Nowy!!: Maria Janion i Warszawska szkoła historii idei · Zobacz więcej »
Władysław Broniewski
Władysław Broniewski po aresztowaniu przez NKWD (1940) Warszawie (1958) Władysław Broniewski z czytelnikami (ok. 1960) Pomnik Władysława Broniewskiego w Płocku (2008) Warszawie ul. Broniewskiego 9E w Warszawie Władysław Kazimierz Broniewski herbu Lewart, pseudonim „Orlik” (ur. 17 grudnia 1897 w Płocku, zm. 10 lutego 1962 w Warszawie) – polski poeta i tłumacz literacki, autor liryki rewolucyjnej, patriotycznej, żołnierskiej i autobiograficznej; żołnierz Legionów Polskich, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (1921) oraz Orderem Budowniczych Polski Ludowej (1955).
Nowy!!: Maria Janion i Władysław Broniewski · Zobacz więcej »
Wieś (tygodnik)
Wieś – tygodnik społeczno-literacki wydawany w latach 1945–1954.
Nowy!!: Maria Janion i Wieś (tygodnik) · Zobacz więcej »
Wilno
Wilno (lit. Vilnius, biał. Вільня, Вільнюс, ros. Вильнюс, Вильна, łot. Viļņa, jid. ווילנע.
Nowy!!: Maria Janion i Wilno · Zobacz więcej »
Wincenty Pol
Wincenty Ferreriusz Jakub Pol, ps.
Nowy!!: Maria Janion i Wincenty Pol · Zobacz więcej »
Witold Gombrowicz
Witold Marian Gombrowicz (ur. 4 sierpnia 1904 w Małoszycach, zm. 24 lipca 1969 w Vence) – polski powieściopisarz, nowelista i dramaturg.
Nowy!!: Maria Janion i Witold Gombrowicz · Zobacz więcej »
Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Gdańsku
Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Gdańsku – istniejąca w latach 1946–1970 uczelnia państwowa.
Nowy!!: Maria Janion i Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Gdańsku · Zobacz więcej »
Wydawnictwo Literackie
Dom pod Globusem, Długa 1, Kraków, siedziba Wydawnictwa Literackiego Wydawnictwo Literackie (WL) – jedno z największych polskich wydawnictw, założone w 1953 w Krakowie.
Nowy!!: Maria Janion i Wydawnictwo Literackie · Zobacz więcej »
Zaburzenia urojeniowe
Zaburzenia urojeniowe (dawniej paranoja prawdziwa, obłęd, z grec. ἡ παράνοια „szaleństwo”, obłęd, παρά „obok, poza” i νοῦς „rozum, sens”) – rzadkie zaburzenie psychiczne z grupy psychoz, w przebiegu którego chory doświadcza urojeń, bez współwystępujących poważnych zaburzeń myślenia, nastroju, omamów bądź wyraźnego spłycenia afektuAmerican Psychiatric Association.
Nowy!!: Maria Janion i Zaburzenia urojeniowe · Zobacz więcej »
Zło
Jeden z pięciu japońskich obrazów, który komponuje serię ''Eksterminacja zła'', przedstawia Sendana Kendatsubę, jednego z ośmiu strażników prawa buddyjskiego, wyganiającego zło. Zło – jedno z podstawowych (pierwotnych) pojęć etycznych.
Nowy!!: Maria Janion i Zło · Zobacz więcej »
Zbigniew Majchrowski
Zbigniew Majchrowski (ur. 5 lipca 1955 w Sopocie, zm. 21 grudnia 2023) – polski historyk literatury, krytyk teatralny i literacki.
Nowy!!: Maria Janion i Zbigniew Majchrowski · Zobacz więcej »
Związek Harcerstwa Polskiego
powstania warszawskiego Chorągwi Wielkopolskiej ZHP jako Drużyna Reprezentacyjna Związku Harcerstwa Polskiego (Grunwald – Pole Bitwy) Hufcowi ZHP Leżajsk s/y Zawisza Czarny – jacht morski Związku Harcerstwa Polskiego Zuch Związku Harcerstwa Polskiego Niektóre sprawności harcerskie Związku Harcerstwa Polskiego na mundurze Związek Harcerstwa Polskiego (ZHP) – największa polska organizacja harcerska.
Nowy!!: Maria Janion i Związek Harcerstwa Polskiego · Zobacz więcej »
Związek Literatów Polskich
Związek Literatów Polskich (ZLP) – organizacja twórcza i zawodowa pisarzy, którymi w rozumieniu statutu sątakże „eseiści, krytycy, tłumacze literatury pięknej”.
Nowy!!: Maria Janion i Związek Literatów Polskich · Zobacz więcej »
Zygmunt Krasiński
Napoleon Stanisław Adam Feliks Zygmunt Krasiński herbu Ślepowron (ur. 19 lutego 1812 w Paryżu, zm. 23 lutego 1859 tamże) – polski hrabia, a także poeta, dramaturg i prozaik.
Nowy!!: Maria Janion i Zygmunt Krasiński · Zobacz więcej »
1926
Bez opisu.
Nowy!!: Maria Janion i 1926 · Zobacz więcej »
2020
Bez opisu.
Nowy!!: Maria Janion i 2020 · Zobacz więcej »
23 sierpnia
Bez opisu.
Nowy!!: Maria Janion i 23 sierpnia · Zobacz więcej »
24 grudnia
Bez opisu.
Nowy!!: Maria Janion i 24 grudnia · Zobacz więcej »
