Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Norma językowa

Indeks Norma językowa

Norma językowa – sposób realizacji określonego systemu językowego, który odpowiada zwyczajowi panującemu w danej wspólnocie językowej.

56 kontakty: Akceptowalność, Aleksander Wilkoń, Andrzej Markowski (językoznawca), Barbara Kryżan-Stanojević, Barbora Osvaldová, Błąd językowy, Bohuslav Havránek, Czechy (kraina), Dialekt, Dyglosja, Encyclopaedia Beliana, Ewolucja języka, Gabdołła Kalijew, Grażyna Balowska, Gramatyka normatywna, Gwary szwajcarskie, II wojna światowa, Interdialekt ogólnoczeski, Iva Nebeská, Jan Halada, Jana Pleskalová, Język czeski, Język literacki, Język niemiecki, Język ogólnopolski, Język standardowy, Język wernakularny, Jednostki językowe, Juraj Dolník, Kodyfikacja (językoznawstwo), Kompetencja językowa, Kultura języka, Liberalizm (językoznawstwo), Literatura piękna, Marek Nekula, Miloš Weingart, Mirosław Bańko, Morfologia (językoznawstwo), Norma stylistyczna, Nový encyklopedický slovník češtiny, Odmiana językowa, Péter Maitz, Petr Karlík, Preskryptywizm (językoznawstwo), Rada Języka Polskiego, Słownik, Socjolekt, Społeczność językowa, Stephan Elspaß, Styl (językoznawstwo), ..., Styl potoczny, Syntaktyka (językoznawstwo), System językowy, Szwajcaria, Uzus językowy, Zasada językowa. Rozwiń indeks (6 jeszcze) »

Akceptowalność

Akceptowalność, akceptabilność – termin odnoszący się do wypowiedzeń, oznaczający zgodność danego wypowiedzenia z poczuciem językowym odbiorców komunikatu, inaczej jego sensowność.

Nowy!!: Norma językowa i Akceptowalność · Zobacz więcej »

Aleksander Wilkoń

Aleksander Piotr Wilkoń (ur. 23 marca 1935 w Bogucicach k. Wieliczki, zm. 16 marca 2022 w Sosnowcu) – polski językoznawca.

Nowy!!: Norma językowa i Aleksander Wilkoń · Zobacz więcej »

Andrzej Markowski (językoznawca)

Andrzej Jan Markowski (ur. 27 listopada 1948 we Wrocławiu) – polski profesor zwyczajny, językoznawca, gramatyk normatywny i leksykograf.

Nowy!!: Norma językowa i Andrzej Markowski (językoznawca) · Zobacz więcej »

Barbara Kryżan-Stanojević

Barbara Kryżan-Stanojević (ur. 20 lutego 1947 w Tczewie, zm. 14 września 2019 w Zagrzebiu) – polska językoznawczyni.

Nowy!!: Norma językowa i Barbara Kryżan-Stanojević · Zobacz więcej »

Barbora Osvaldová

Barbora Osvaldová (ur. 30 stycznia 1950 w Pradze) – czeska dziennikarka i publicystka, historyk i teoretyk mediów.

Nowy!!: Norma językowa i Barbora Osvaldová · Zobacz więcej »

Błąd językowy

Błąd językowy – niezamierzone odejście od zasad systemu językowego.

Nowy!!: Norma językowa i Błąd językowy · Zobacz więcej »

Bohuslav Havránek

Bohuslav Havránek (ur. 30 stycznia 1893 w Pradze, zm. 2 marca 1978 tamże) – czeski językoznawca, slawista oraz leksykograf, profesor Uniwersytetu Karola w Pradze.

Nowy!!: Norma językowa i Bohuslav Havránek · Zobacz więcej »

Czechy (kraina)

Czechy – jedna z trzech historycznych ziem czeskich (krajów Korony Świętego Wacława), wchodząca wraz z Morawami i Śląskiem Czeskim w skład dzisiejszej Republiki Czeskiej.

Nowy!!: Norma językowa i Czechy (kraina) · Zobacz więcej »

Dialekt

Dialekt, narzecze – wieloznaczny termin lingwistyczny.

Nowy!!: Norma językowa i Dialekt · Zobacz więcej »

Dyglosja

Dyglosja (z gr. diglossia „dwujęzyczność”) – sytuacja, w której jedna społeczność językowa posługuje się dwiema odmianami języka (systemami językowymi), spełniającymi różne funkcje i mającymi własny zakres zastosowania.

Nowy!!: Norma językowa i Dyglosja · Zobacz więcej »

Encyclopaedia Beliana

Encyclopaedia Beliana – słowacka encyklopedia powszechna, kompilowana i redagowana przez Instytut Encyklopedyczny Słowackiej Akademii Nauk.

Nowy!!: Norma językowa i Encyclopaedia Beliana · Zobacz więcej »

Ewolucja języka

Ewolucja języka – proces polegający na przeobrażaniu się struktury języka.

Nowy!!: Norma językowa i Ewolucja języka · Zobacz więcej »

Gabdołła Kalijew

Gabdołła Kalijew (ur. 17 września 1929 w rejonie Tarbagataj w obwodzie wschodniokazachstańskim) – kazachski językoznawca.

Nowy!!: Norma językowa i Gabdołła Kalijew · Zobacz więcej »

Grażyna Balowska

Grażyna Balowska – polska językoznawczyni, bohemistka i polonistka.

Nowy!!: Norma językowa i Grażyna Balowska · Zobacz więcej »

Gramatyka normatywna

Gramatyka normatywna (preskrypcyjna, preskryptywna) – gramatyka skupiająca się na dyktowaniu przepisów gramatycznych, którymi – zdaniem badacza – użytkownicy języka powinni się kierować w praktyce językowej.

Nowy!!: Norma językowa i Gramatyka normatywna · Zobacz więcej »

Gwary szwajcarskie

Szwajcarii (gwary ''Schwyzertüütsch'' występujątylko na terenie strefy niemieckojęzycznej). Gwary szwajcarskie, zbiorcza nazwa własna Schwyzertüütsch (także: Schwyzerdütsch i Schweizerdeutsch) – grupa gwar alemańskich języka niemieckiego używanych na terenie Szwajcarii i Księstwa Liechtenstein.

Nowy!!: Norma językowa i Gwary szwajcarskie · Zobacz więcej »

II wojna światowa

Polskiego Radia o wybuchu wojny II wojna światowa – największa i najkrwawsza wojna w dziejach, zaliczana do wojen totalnych, trwająca od 1 września 1939 roku do 2 września 1945 roku.

Nowy!!: Norma językowa i II wojna światowa · Zobacz więcej »

Interdialekt ogólnoczeski

Interdialekt ogólnoczeski, czeszczyzna potoczna nieliteracka – niestandardowa odmiana języka czeskiego, funkcjonująca jako środek codziennej komunikacji na terenie Czech właściwych.

Nowy!!: Norma językowa i Interdialekt ogólnoczeski · Zobacz więcej »

Iva Nebeská

Iva Nebeská (ur. 14 października 1943 w Hradcu Králové) – czeska językoznawczyni, bohemistka i psycholingwistka.

Nowy!!: Norma językowa i Iva Nebeská · Zobacz więcej »

Jan Halada

Jan Halada (ur. 26 lipca 1942 w Domažlicach) – czeski historyk, dziennikarz, redaktor i pisarz.

Nowy!!: Norma językowa i Jan Halada · Zobacz więcej »

Jana Pleskalová

Jana Pleskalová (ur. 1 lutego 1949 w Brnie) – czeska językoznawczyni, kierowniczka Instytutu Języka Czeskiego Uniwersytetu Masaryka.

Nowy!!: Norma językowa i Jana Pleskalová · Zobacz więcej »

Język czeski

Europy Środkowo-Wschodniej samogłosek według ''The Handbook of the International Phonetic Association''. Język czeski (cz.) – język z grupy zachodniosłowiańskiej, stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej.

Nowy!!: Norma językowa i Język czeski · Zobacz więcej »

Język literacki

Język literacki – wieloznaczny termin lingwistyczny.

Nowy!!: Norma językowa i Język literacki · Zobacz więcej »

Język niemiecki

Język niemiecki (niem.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich.

Nowy!!: Norma językowa i Język niemiecki · Zobacz więcej »

Język ogólnopolski

Język ogólnopolski – standardowa, kanoniczna odmiana języka polskiego, nauczana i promowana w szkołach oraz pełniąca funkcję języka administracji, mediów i literatury, zwłaszcza w kontaktach publicznych.

Nowy!!: Norma językowa i Język ogólnopolski · Zobacz więcej »

Język standardowy

Język standardowy, standard językowy, dialekt standardowy – odmiana języka przyjęta przez dane społeczeństwo do celów komunikacji publicznej i oficjalnej, stawiana w opozycji do pozostałych odmian (w tym zarówno terytorialnych, jak i środowiskowych).

Nowy!!: Norma językowa i Język standardowy · Zobacz więcej »

Język wernakularny

Język wernakularny – forma mowy (język, dialekt, rejestr) używana do kontaktów codziennych przez przedstawicieli pewnej wspólnoty.

Nowy!!: Norma językowa i Język wernakularny · Zobacz więcej »

Jednostki językowe

Jednostki językowe, elementy językowe – elementy składowe języka, wydzielone na podstawie ich funkcji, struktury i umiejscowienia w systemie.

Nowy!!: Norma językowa i Jednostki językowe · Zobacz więcej »

Juraj Dolník

Juraj Dolník (ur. 20 sierpnia 1942 w Irsie) – słowacki językoznawca.

Nowy!!: Norma językowa i Juraj Dolník · Zobacz więcej »

Kodyfikacja (językoznawstwo)

Kodyfikacja – proces selekcjonowania i formalnego normowania kodu językowego służącego w społeczeństwie jako model języka standardowego.

Nowy!!: Norma językowa i Kodyfikacja (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

Kompetencja językowa

Kompetencja językowa – pojęcie z zakresu gramatyki generatywnej, oznaczające znajomość języka przez jego użytkowników, intuicyjnązdolność operowania elementami i zasadami językowymi.

Nowy!!: Norma językowa i Kompetencja językowa · Zobacz więcej »

Kultura języka

Kultura języka (in. kultura językowa, kultura mowy) – termin językoznawczy, w Polsce różnie definiowany na przestrzeni lat.

Nowy!!: Norma językowa i Kultura języka · Zobacz więcej »

Liberalizm (językoznawstwo)

Liberalizm – postawa językowa charakteryzująca się dużątolerancjąwobec wszystkich zmian zachodzących w języku (a więc np. wobec zapożyczeń).

Nowy!!: Norma językowa i Liberalizm (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

Literatura piękna

Literatura piękna – rodzaj dzieł literackich o charakterze artystycznym; typ piśmiennictwa (także dzieł ustnych), do którego zalicza się wszystkie teksty o dominującej funkcji estetycznej języka, a więc dzieła literackie, w odróżnieniu od literatury użytkowej, tj.

Nowy!!: Norma językowa i Literatura piękna · Zobacz więcej »

Marek Nekula

Marek Nekula (ur. 4 marca 1965 w Brnie) – czeski językoznawca.

Nowy!!: Norma językowa i Marek Nekula · Zobacz więcej »

Miloš Weingart

Miloš Weingart (ur. 21 listopada 1890 w Pradze, zm. 12 grudnia 1939 tamże) – czeski językoznawca, slawista.

Nowy!!: Norma językowa i Miloš Weingart · Zobacz więcej »

Mirosław Bańko

Mirosław Tomasz Bańko (ur. 1959) – polski językoznawca i leksykograf, profesor nauk humanistycznych, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, członek Rady Wydziału Polonistyki UW.

Nowy!!: Norma językowa i Mirosław Bańko · Zobacz więcej »

Morfologia (językoznawstwo)

Morfologia – dziedzina lingwistyki zajmująca się formami odmiennymi części mowy (fleksja) oraz słowotwórstwem.

Nowy!!: Norma językowa i Morfologia (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

Norma stylistyczna

Norma stylistyczna – zespół środków językowych typowych dla danego wariantu stylistycznego języka, postrzeganych jako najbardziej stosowne i fortunne w danej sytuacji społecznej.

Nowy!!: Norma językowa i Norma stylistyczna · Zobacz więcej »

Nový encyklopedický slovník češtiny

– czeska publikacja o charakterze encyklopedycznym, poruszająca zagadnienia z zakresu językoznawstwa, bohemistyki i tematów pokrewnych.

Nowy!!: Norma językowa i Nový encyklopedický slovník češtiny · Zobacz więcej »

Odmiana językowa

Odmiana językowa, niekiedy również lekt lub kod językowy – wyodrębniona forma realizacji języka, zbiór środków językowych wyróżnionych na podstawie określonego kryterium – funkcjonalnego, socjalnego lub terytorialnego.

Nowy!!: Norma językowa i Odmiana językowa · Zobacz więcej »

Péter Maitz

Péter Maitz (ur. 17 kwietnia 1975 w Szombathely) – węgierski językoznawca, socjolingwista, germanista.

Nowy!!: Norma językowa i Péter Maitz · Zobacz więcej »

Petr Karlík

Petr Karlík (ur. 11 lutego 1951 w Uherskim Hradištu) – czeski językoznawca i bohemista.

Nowy!!: Norma językowa i Petr Karlík · Zobacz więcej »

Preskryptywizm (językoznawstwo)

Preskryptywizm („przepisywać, ordynować”; także: normatywizm) – dążność do formułowania norm i innych wzorców posługiwania się językiem, z zamiarem wywarcia wpływu na jego użytkowników, aby trzymali się proponowanych środków.

Nowy!!: Norma językowa i Preskryptywizm (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

Rada Języka Polskiego

Winieta pierwszego numeru Komunikatów Rady Języka Polskiego Rada Języka Polskiego (RJP) – instytucja opiniodawczo-doradcza w sprawach używania języka polskiego.

Nowy!!: Norma językowa i Rada Języka Polskiego · Zobacz więcej »

Słownik

Strona tytułowa I tomu ''Słownika języka polskiego'' Jana Karłowicza, Adama Kryńskiego i Władysława Niedźwiedzkiego”, wyd. w Warszawie w 1900 r. Słownik łaciński ''Totius latinitatis lexicon'' 1858-87 Egidio Forcelliniego Słownik polsko-hiszpański i hiszpańsko-polski „Harald” Wielki słownik ortograficzny PWN, wyd. 2016 Słownik – wydawnictwo opisujące zasób słowny (lub jego część) języka lub porównujące różne języki pod względem leksykalnym.

Nowy!!: Norma językowa i Słownik · Zobacz więcej »

Socjolekt

Socjolekt – odmiana językowa właściwa dla danej klasy lub grupy społecznej, zawodowej lub subkultury.

Nowy!!: Norma językowa i Socjolekt · Zobacz więcej »

Społeczność językowa

Społeczność językowa – grupa osób dzielących wspólny język lub języki, używane do porozumiewania się w formie ustnej bądź pisemnej, a także repertuar norm i postaw językowych odnoszonych do własnego środka komunikacji.

Nowy!!: Norma językowa i Społeczność językowa · Zobacz więcej »

Stephan Elspaß

Stephan Elspaß (ur. 24 grudnia 1963 w Geniel) – językoznawca, germanista.

Nowy!!: Norma językowa i Stephan Elspaß · Zobacz więcej »

Styl (językoznawstwo)

Styl – relacja między znaczeniem tekstu a formąwyrażenia tego sensu za pomocąśrodków językowych, zmieniającąswoje ukształtowanie w zależności od kontekstu społecznego lub zamysłu ekspresywnego.

Nowy!!: Norma językowa i Styl (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

Styl potoczny

Styl potoczny, styl konwersacyjny, język potoczny – styl funkcjonalny języka stosowany przede wszystkim do swobodnych kontaktów językowych, opozycyjny wobec języka książkowego.

Nowy!!: Norma językowa i Styl potoczny · Zobacz więcej »

Syntaktyka (językoznawstwo)

Syntaktyka, składnia (gr. sýntaxis – „porządek, szyk”, syntaktikós – „porządkujący”) – dział językoznawstwa, który zajmuje się budowąwypowiedzeń.

Nowy!!: Norma językowa i Syntaktyka (językoznawstwo) · Zobacz więcej »

System językowy

System językowy – język jako system, czyli uporządkowany wewnętrznie i posiadający określonąstrukturę układ elementów; innymi słowy jest to język pojmowany jako zbiór elementów i zbiór relacji (wzajemnych zależności), które zachodząmiędzy tymi elementami, zgrupowanymi na różnych płaszczyznach.

Nowy!!: Norma językowa i System językowy · Zobacz więcej »

Szwajcaria

Szwajcaria, Konfederacja Szwajcarska (niem. Schweiz, Schweizerische Eidgenossenschaft, fr. Suisse, Confédération suisse, wł. Svizzera, Confederazione Svizzera, romansz Svizra, Confederaziun Svizra) – państwo federacyjne w Europie Zachodniej.

Nowy!!: Norma językowa i Szwajcaria · Zobacz więcej »

Uzus językowy

Uzus językowy (od „zwyczaj, praktyka”) – rzeczywisty stan funkcjonowania systemu językowego, pewna forma jego realizacji lub pewien styl utarty w określonej wspólnocie językowej (rodzina, zespół pracowniczy, wydawnictwo itp.), według niektórych ujęć również zachowania językowe pojedynczej osoby (idiolekt).

Nowy!!: Norma językowa i Uzus językowy · Zobacz więcej »

Zasada językowa

Zasada językowa, reguła językowa – w językoznawstwie (zwłaszcza w gramatyce generatywnej) formalne sformułowanie zależności między jednostkami lub strukturami językowymi, wyniesione z badań rzeczywistych wzorców języka.

Nowy!!: Norma językowa i Zasada językowa · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Norma użytkowa, Norma wzorcowa.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »