Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Etruskowie

Indeks Etruskowie

Zasięg wpływów etruskich Etruskowie (etr. Rasenna lub Rasna, gr. Tyrrhenoi, lub Tusci) – współczesna nazwa ludu, który zamieszkiwał w starożytności północnąItalię (Etrurię), pomiędzy rzekami Arno i Tyber, co najmniej od VII w. p.n.e. aż do I w. n.e. tworząc cywilizację etruską.

326 kontakty: A, Acca Larentia, Acerra, Acquarossa, Adidas Etrusco Unico, Adria (miasto), Aeromancja, Alba Longa, Alessandro François, Alfabet etruski, Almachiusz, Amfisbaena, Annio da Viterbo, Antikensammlung Berlin, Appiusz Klaudiusz, Archeologia, Architektura starożytnego Rzymu, Arezzo, Armia rzymska, Świątynia Bellony w Rzymie, Świątynia etruska, Świątynia Jowisza w Pompejach, Świątynia rzymska, Asyż, Atrium, Łacina, Łuk triumfalny, Bazuna (instrument), BDSM, Biga (wóz), Bitwa morska pod Alalią, Bitwa morska pod Kyme, Bitwa nad rzeką Alią, Bitwa nad rzeką Kremerą, Bitwa nad rzeką Silarus (II wojna punicka), Bitwa pod Bovianum, Bitwa pod Sentinum, Bitwa pod Telamonem, Blaszki z Pyrgi, Bojowie, Bolonia, Bononia (starożytne miasto), Brama Etruska w Perugii, Bucchero nero, Bulla (Rzym), Bursztyniarstwo, Cabinet des Médailles, Calceus, Carrara, Celtowie, ..., Censorinus, Cerveteri, Chianti (region), Chiusi, Cippus, Cippus Perusinus, Clipeus, Compluvium, Cortona, Cumae, Cyfry etruskie, Cyprian Kamil Norwid, Drogi rzymskie, Dzwon (instrument), Edmund Bulanda, Egerius, Elba, Eneida, Epoka hellenistyczna, Etruria, Etruscus ritus, Etruscy wojownicy z terakoty, Etruskologia, Europa, Falery, Fasces, Febron, Febronia, Februus, Fenicja, Ferento, Feronia, Fibula, Fiesole, Filigran, Florencja, Fokaja, Gajusz Cilniusz Mecenas, Gajusz Mucjusz Scewola, Gerulata, Giovanni Colonna (archeolog), Giulio Giglioli, Giuseppe Garampi, Gladiator, Godło Francji, Gorgona (wyspa), Granulacja (technika złotnicza), Grób François, Grób Regolini-Galassi, Gregoriańskie Muzeum Etruskie, Grupa polichromowana, Gryf, Guastalla, Haruspik, Hełm, Herakles, Herenia Etruscilla, Herkulanum, Herodot, Hieron I, Historia kobiet, Historia Liechtensteinu, Historia szermierki, Historia Włoch, Horacjusz Kokles, Horta, Horta (mitologia), Hypogeum, II wojna samnicka, III wiek p.n.e., III wojna samnicka, Imperium kartagińskie, Irena Kazik-Zawadzka, IV wiek p.n.e., Janikulum, Janus (mitologia), Język etruski, Język lemnijski, Język szwedzki, Języki izolowane, Kampania (region), Kanopy, Klelia, Klitajmestra, Konstanty Borzęcki, Konstanty Schmidt-Ciążyński, Krater (naczynie), Krzesło kurulne, Kultura starej Europy, Kultura Villanova, Labirynt nad morzem, Lacjum, Lammert Bouke van der Meer, Lampa olejna, Lanista, Larcjusze, Lars Porsenna, Latynowie, Liktor, Lipari (wyspa), Lista światowego dziedzictwa UNESCO we Włoszech, Liternictwo, Lucjan Bonaparte, Ludi saeculares, Ludy Morza, Lugano, Lukka, Manierka, Mantua, Marek Furiusz Kamillus, Marek Salwiusz Oton, Marmur ruinowy, Mars (mitologia), Marzabotto, Maski przodków (Rzym), Mauzoleum Augusta, Merkury (mitologia), Mezencjusz, Miasto, Minerwa, Mitologia rzymska, Modena, Montalbano, Monte Calvana, Monte Falterona, Montepulciano, Morze Adriatyckie, Morze Tyrreńskie, Mucius Scaevola przed Porsenną, Mucjusz Scewola (obraz Hansa Baldunga), Muzeum Brytyjskie, Muzeum Narodowe Brazylii, Nancy Thomson de Grummond, Narodowe Muzeum Archeologiczne w Madrycie, Narodowe Muzeum Etruskie, Nekropola Monterozzi, Nemeti, Nethuns, Nortia, Ny Carlsberg Glyptotek, Obyczajowość związana z małżeństwem, Ombra della sera, Orientowanie (architektura), Orvieto, Otto-Wilhelm von Vacano, Paestum, Palestrina, Parma, Patroklos, Penaty, Perugia, Piombino, Pitigliano, Piza, Podłoże historyczne prostytucji, Pomerium, Pompeje (stanowisko archeologiczne), Porządek architektoniczny, Protochronizm, Prowincja Terni, Prowincja Viterbo, Publiusz Waleriusz Publikola, Radda in Chianti, Rasenna, Rawenna, Róża wiatrów, Recja, Religia Etrusków, Religia starożytnego Rzymu, Republika rzymska, Retowie, Rodzina Vetulanich, Romulus i Remus, Rysunki naskalne w Val Camonica, Rzym, Rzym królewski, San Lazzaro degli Armeni, Sancus, Sangiovese, Santa Severa, Sarkofag Seianti Hanunii Tlesnasy, Saturn (mitologia), Scottiglia, Ser, Sex suffragia, Siedmiu królów rzymskich, Siena, Sierpień 2023, Sklepienie, Spoleto, Sport w starożytnej Grecji, Spuriusz Larcjusz, Stare Muzeum, Starożytność, Stela, Synkretyzm religijny, Szerden, Szpila, Sztuka celtycka, Sztuka etruska, Sztuka starożytnego Rzymu, Tadeusz Wolański, Tages, Tarchetios, Tarchon, Tarent, Tarkwiniusz Pyszny, Tarkwiniusz Stary, Tarquinia, Tinia, Tiras, Tokarka, Tomba della Fustigazione, Toreutyka antyczna, Toskania, Toskowie, Transport w starożytnym Rzymie, Tribus, Triumf, Tuba romana, Tuchulcha, Tuskana, Tyrrenos, Umbrowie, Uni (mitologia), Urna (pojemnik), V wiek p.n.e., Vanth, Vanth (księżyc), Vetulonia, VI wiek p.n.e., Via Cornelia, Vicenza, VII wiek p.n.e., Viterbo, Vix (stanowisko archeologiczne), Volterra, Voltumna, Volturnus, Waza Chigi, Waza François, Włosi, Weje, Wenetowie (Italia), Werona, Wertumnus, Widełki (kość), Wielka Grecja, Wielka kolonizacja, Wilczyca kapitolińska, Wilhelm Brandenstein, Wilhelm Paul Corssen, Wina włoskie, Wojna latyńska, Wojny samnickie, Wrzesień 2015, Wrzesień 2016, Wulka (rzeźbiarz), Wyspy Poncjańskie, X wiek p.n.e., Zbigniew Herbert, Zmarli w roku 1865, Zmarli we wrześniu 2020, (90482) Orkus, 1000 p.n.e., 1785, 264 p.n.e., 353 p.n.e., 395 p.n.e., 396 p.n.e., 445 p.n.e., 474 p.n.e., 480 p.n.e., 506 p.n.e., 509 p.n.e., 550 p.n.e.. Rozwiń indeks (276 jeszcze) »

A

A (minuskuła: a) – pierwsza litera alfabetu łacińskiego i alfabetów na nim opartych, w tym alfabetu polskiego.

Nowy!!: Etruskowie i A · Zobacz więcej »

Acca Larentia

Acca Larentia – rzymska bogini czczona podczas Larentaliów 23 grudnia.

Nowy!!: Etruskowie i Acca Larentia · Zobacz więcej »

Acerra

Acerra (łac. Acerrae) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Neapol, nad rzekąCianis.

Nowy!!: Etruskowie i Acerra · Zobacz więcej »

Acquarossa

Szwajcaria.

Nowy!!: Etruskowie i Acquarossa · Zobacz więcej »

Adidas Etrusco Unico

Adidas Etrusco Unico Adidas Etrusco Unico – oficjalna piłka Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 1990 i Mistrzostw Europy 1992 wyprodukowana przez firmę Adidas.

Nowy!!: Etruskowie i Adidas Etrusco Unico · Zobacz więcej »

Adria (miasto)

Adria (od łac. Hadria) – miasto we Włoszech w Wenecji Euganejskiej, między dolnym Padem i Adygą, starożytny ważny port morski Etrusków, obecnie 25 kilometrów od Morza Adriatyckiego.

Nowy!!: Etruskowie i Adria (miasto) · Zobacz więcej »

Aeromancja

right Aeromancja (z greckiego aero, „powietrze” i manteia, „wróżba”) – przepowiadanie przyszłości na podstawie pogody, najczęściej z błyskawic, grzmotów, kształtu chmur oraz kierunku i siły wiatru.

Nowy!!: Etruskowie i Aeromancja · Zobacz więcej »

Alba Longa

Alba Longa – według tradycji rzymskiej najważniejsza osada Lacjum, stolica Związku Latyńskiego położona w okolicach jeziora Albano lub na zboczu Monte Cavo w Górach Albańskich (identyfikacja jest sporna).

Nowy!!: Etruskowie i Alba Longa · Zobacz więcej »

Alessandro François

Alessandro François (ur. 1796 we Florencji, zm. 1857 tamże) – włoski archeolog, badacz kultury etruskiej.

Nowy!!: Etruskowie i Alessandro François · Zobacz więcej »

Alfabet etruski

Przykłady różnych wariantów liter etruskich. Inskrypcje archaiczne (VII–V w. p.n.e.) Alfabet etruski – fonetyczny system pisma wywodzący się z zachodniej odmiany alfabetu greckiego, używany w starożytności do zapisywania języka etruskiego.

Nowy!!: Etruskowie i Alfabet etruski · Zobacz więcej »

Almachiusz

Almachiusz – imię męskie pochodzenia łacińskiego, genetycznie cognomen rzymskiego rodu Tuscia, wywodzące się prawdopodobnie ze źródła etruskiego.

Nowy!!: Etruskowie i Almachiusz · Zobacz więcej »

Amfisbaena

Amphisbaena (st.gr. ἀμφίσβαινα) – fantastyczne zwierzę z mitologii greckiej, pojawiające się także w kulturze średniowiecza.

Nowy!!: Etruskowie i Amfisbaena · Zobacz więcej »

Annio da Viterbo

Annio da Viterbo (1432-1502), urodził się jako Giovanni Nanni – włoski dominikanin, uczony i historyk, znany jako fałszerz dokumentów.

Nowy!!: Etruskowie i Annio da Viterbo · Zobacz więcej »

Antikensammlung Berlin

Ołtarz pergamoński Brama targowa z Miletu Chłopiec z Xanten Kora z Berlina Antikensammlung Berlin – zbiory sztuki antycznej w berlińskich muzeach (niem. Staatliche Museen zu Berlin); jedna z najbogatszych kolekcji tego typu na świecie, obejmująca obiekty ze starożytnej Grecji i Rzymu, a także sztukę etruskąi cypryjską.

Nowy!!: Etruskowie i Antikensammlung Berlin · Zobacz więcej »

Appiusz Klaudiusz

Pamiątkowy napis C. F. Caecus: ''Appius Claudius Caecus, syn Gaiusa'' Appiusz Klaudiusz Ślepy (łac. Appius Claudius Caecus) – rzymski polityk żyjący między IV a III wiekiem p.n.e. Najstarszy znany z imienia autor prozy łacińskiej.

Nowy!!: Etruskowie i Appiusz Klaudiusz · Zobacz więcej »

Archeologia

autostrady A2 Archeologia (z gr. ἀρχαῖος archaīos – dawny, stary i -λογία -logiā – mowa, nauka) – nauka, której celem jest odtwarzanie społeczno-kulturowej przeszłości człowieka na podstawie znajdujących się w ziemi, na ziemi lub w wodzie źródeł archeologicznych, czyli materialnych pozostałości działań ludzkich.

Nowy!!: Etruskowie i Archeologia · Zobacz więcej »

Architektura starożytnego Rzymu

Forum Romanum Architektura starożytnego Rzymu – charakterystyczne budownictwo związane z kulturąstarożytnego Rzymu i rzymskącywilizacją.

Nowy!!: Etruskowie i Architektura starożytnego Rzymu · Zobacz więcej »

Arezzo

Arezzo – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, stolica prowincji Arezzo.

Nowy!!: Etruskowie i Arezzo · Zobacz więcej »

Armia rzymska

Rekonstrukcja wyposażenia rzymskich legionistów Armia rzymska – siły zbrojne starożytnego Rzymu.

Nowy!!: Etruskowie i Armia rzymska · Zobacz więcej »

Świątynia Bellony w Rzymie

Świątynia Bellony – starożytna świątynia poświęcona bogini wojny Bellonie, znajdująca się na Polu Marsowym w Rzymie.

Nowy!!: Etruskowie i Świątynia Bellony w Rzymie · Zobacz więcej »

Świątynia etruska

Świątynie etruskie – wznoszone w stylu architektonicznym określanym jako porządek toskański były budowane na planie prostokąta, z drewna, na fundamentach kamiennych.

Nowy!!: Etruskowie i Świątynia etruska · Zobacz więcej »

Świątynia Jowisza w Pompejach

Świątynia Jowisza w Pompejach – rzymska świątynia znajdująca się w Pompejach.

Nowy!!: Etruskowie i Świątynia Jowisza w Pompejach · Zobacz więcej »

Świątynia rzymska

Trójcy Kapitolińskiej stanowiącej wzór dla późniejszych świątyń rzymskich Rzymska świątynia – świątynia poświęcona jednemu lub więcej rzymskich bóstw, czczonych w starożytnym Rzymie.

Nowy!!: Etruskowie i Świątynia rzymska · Zobacz więcej »

Asyż

Asyż – włoskie miasto i gmina położone na południowy wschód od Perugii, w regionie Umbria, w prowincji Perugia.

Nowy!!: Etruskowie i Asyż · Zobacz więcej »

Atrium

Plan rzymskiego domu z centralnym pomieszczeniem atrium domus'' Atrium (autrium) – najczęściej niezadaszone pomieszczenie wewnętrzne.

Nowy!!: Etruskowie i Atrium · Zobacz więcej »

Łacina

Łacina, język łaciński (łac.) – język indoeuropejski z latynofaliskiej podgrupy języków italskich.

Nowy!!: Etruskowie i Łacina · Zobacz więcej »

Łuk triumfalny

Łuk Konstantyna Wielkiego w Rzymie Łuk triumfalny – budowla w kształcie monumentalnej, wolno stojącej bramy.

Nowy!!: Etruskowie i Łuk triumfalny · Zobacz więcej »

Bazuna (instrument)

Bazuna – polski instrument ludowy z grupy drewnianych aerofonów ustnikowych, spotykany na Kaszubach.

Nowy!!: Etruskowie i Bazuna (instrument) · Zobacz więcej »

BDSM

Symbol BDSM (triskelion) Obroża – symboliczne akcesorium w BDSM BDSM – skrótowiec pochodzący od słów „związanie” i „dyscyplina” (ang. bondage and discipline, B&D), „dominacja” i „uległość” (ang. domination and submission, D&S), sadyzm i masochizm (ang. sadism and masochism, S&M).

Nowy!!: Etruskowie i BDSM · Zobacz więcej »

Biga (wóz)

Rzymska biga zrekonstruowana z fragmentów znaleziska z połowy VI wieku p.n.e. BigaOgólnie przyjęta forma późniejsza; poprawna forma pierwotna to bigae (por. Mała encyklopedia kultury antycznej A–Z, dz. cyt., s. 119), będąca skróceniem od słownej zbitki biiugae (equae), czyli "dwa" (konie) + "jarzmo".

Nowy!!: Etruskowie i Biga (wóz) · Zobacz więcej »

Bitwa morska pod Alalią

Bitwa morska pod Alalią– starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 535 p.n.e. Gdy w około 600 p.n.e. Kartagińczycy ulegli Fokajczykom (Grekom z miasta Fokaja) na morzu, Grecy zdobyli ważny szlak żeglugowy.

Nowy!!: Etruskowie i Bitwa morska pod Alalią · Zobacz więcej »

Bitwa morska pod Kyme

Bitwa morska pod Kyme (Cumae) – bitwa rozegrana w roku 474 p.n.e. Po śmierci władcy Syrakuz Gelona w roku 478 p.n.e. jego następcązostał Hieron I, który kontynuował ekspansywnąpolitykę swojego brata.

Nowy!!: Etruskowie i Bitwa morska pod Kyme · Zobacz więcej »

Bitwa nad rzeką Alią

Bitwa nad rzekąAlią– starcie zbrojne, które miało miejsce nad rzekąAliąw roku 390 p.n.e. w trakcie wojny Rzymian z Celtami (390 p.n.e.–387 p.n.e.). W latach 90 IV w. p.n.e. Rzymianom zaczęły zagrażać plemiona celtyckie, które podbiły północnąItalię.

Nowy!!: Etruskowie i Bitwa nad rzeką Alią · Zobacz więcej »

Bitwa nad rzeką Kremerą

Bitwa nad rzekąKremerą– starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 477 p.n.e. w trakcie wojen Rzymu z Wejami (483–474 p.n.e.), zakończone klęskąRzymian.

Nowy!!: Etruskowie i Bitwa nad rzeką Kremerą · Zobacz więcej »

Bitwa nad rzeką Silarus (II wojna punicka)

Bitwa nad rzekąSilarus – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 212 p.n.e. pomiędzy wojskami Kartaginy i Republiki Rzymskiej.

Nowy!!: Etruskowie i Bitwa nad rzeką Silarus (II wojna punicka) · Zobacz więcej »

Bitwa pod Bovianum

Bitwa pod Bovianum – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 305 p.n.e. w trakcie II wojny samnickiej.

Nowy!!: Etruskowie i Bitwa pod Bovianum · Zobacz więcej »

Bitwa pod Sentinum

Bitwa pod Sentinum – decydujące starcie w 295 roku p.n.e., które zaważyło na wynikach III wojny samnickiej i położyło kres koalicji antyrzymskiej, złożonej z Umbrów, Gallów i Etrusków.

Nowy!!: Etruskowie i Bitwa pod Sentinum · Zobacz więcej »

Bitwa pod Telamonem

Bitwa pod Telamonem – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 225 p.n.e. w trakcie walk Rzymian z Celtami (225–220 p.n.e.). Zakończyła się wielkim zwycięstwem armii rzymskiej dowodzonej przez konsulów Papusa i Regulusa (poniósł śmierć) nad plemionami celtyckimi w liczbie ok.

Nowy!!: Etruskowie i Bitwa pod Telamonem · Zobacz więcej »

Blaszki z Pyrgi

Blaszki z Pyrgi w Narodowym Muzeum Etruskim Blaszki z Pyrgi (łac. laminae Pyrgienses) – trzy złote tabliczki z inskrypcjami w języku etruskim i punickim, datowane na ok.

Nowy!!: Etruskowie i Blaszki z Pyrgi · Zobacz więcej »

Bojowie

Rozprzestrzenienie plemion celtyckich Europie Możliwe drogi migracji Bojów Bojowie – duże celtyckie plemię zasiedlające w okresie lateńskim terytorium dzisiejszych Czech, Bawarii, zachodniej Słowacji i Węgier, później północnej Italii i wschodniej Francji.

Nowy!!: Etruskowie i Bojowie · Zobacz więcej »

Bolonia

Dworzec Główny w Bolonii z 1859 roku Wieża Asinelli (97,2 m) Piazza Maggiore (Rynek Główny) Typowe arkady w Bolonii Nocne życie i kawiarnie przy Via Guglielmo Marconi Widok na bazylikę san Petronio i plac Maggiore Bolonia (wł. Bologna) – miasto w północnych Włoszech, położone jest między Padem a Apeninami na wysokości 54 m n.p.m. Miasto leży nad dwiema rzekami – Reno i Saveną.

Nowy!!: Etruskowie i Bolonia · Zobacz więcej »

Bononia (starożytne miasto)

Bononia (dziś: Bolonia) - starożytne miasto w Italii północnej, na prawym brzegu rzeki Renus (dopływ Padu).

Nowy!!: Etruskowie i Bononia (starożytne miasto) · Zobacz więcej »

Brama Etruska w Perugii

Brama Etruska, zwana też Łukiem Augusta – starożytna brama znajdująca się w obrębie obwarowań miejskich włoskiej Perugii.

Nowy!!: Etruskowie i Brama Etruska w Perugii · Zobacz więcej »

Bucchero nero

Bucchero nero z ok. 670–650 p.n.e., Narodowe Muzeum Etruskie Bucchero nero (wł. wym.) – rodzaj ceramiki etruskiej charakteryzującej się czarnąlśniącąpowierzchniąi czarnym przełomem.

Nowy!!: Etruskowie i Bucchero nero · Zobacz więcej »

Bulla (Rzym)

Repusowana złota bulla z wyobrażeniem bóstw (IV w. p.n.e.) Bulla – w starożytnym Rzymie rodzaj medalionu noszonego przez dzieci i młodzież obywateli rzymskich, zwłaszcza z patrycjuszowskich rodzin.

Nowy!!: Etruskowie i Bulla (Rzym) · Zobacz więcej »

Bursztyniarstwo

Wyrób biżuterii z bursztynu Bursztyniarstwo (albo bursztynnictwo) – dział rzemiosła obejmujący wyrabianie ozdób z bursztynu.

Nowy!!: Etruskowie i Bursztyniarstwo · Zobacz więcej »

Cabinet des Médailles

Cabinet des Médailles (Gabinet Medali) – dział muzealny Francuskiej Biblioteki Narodowej w Paryżu.

Nowy!!: Etruskowie i Cabinet des Médailles · Zobacz więcej »

Calceus

Buty rzymskiego sędziego w grobie w Paestum Calceus – rodzaj obuwia noszonego w starożytnym Rzymie, wykonanego ze skóry, które było noszone do togi, jako obuwie wyjściowe.

Nowy!!: Etruskowie i Calceus · Zobacz więcej »

Carrara

Carrara – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Massa-Carrara.

Nowy!!: Etruskowie i Carrara · Zobacz więcej »

Celtowie

kultury halsztackiej Krzyże celtyckie Celtowie (Galowie, Galatowie) – grupa ludów indoeuropejskich wydzielona na podstawie kryteriów językowych.

Nowy!!: Etruskowie i Celtowie · Zobacz więcej »

Censorinus

Censorinus – rzymski gramatyk i pisarz, którego twórczość przypada na III wiek n.e. Nie jest pewne jak długo żył i kiedy umarł.

Nowy!!: Etruskowie i Censorinus · Zobacz więcej »

Cerveteri

Cerveteri – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Rzym.

Nowy!!: Etruskowie i Cerveteri · Zobacz więcej »

Chianti (region)

Toskanii. Chianti (wł. Chianti senese) – kraina historyczna, a także region winiarski we Włoszech, zlokalizowany w środkowej części Toskanii, na terenie sześciu prowincji: Florencja, Siena, Arezzo, Piza, Prato i Pistoia, słynący z: uprawy winorośli, rozległych winnic, porastających tamtejsze wzgórza oraz produkcji wina chianti.

Nowy!!: Etruskowie i Chianti (region) · Zobacz więcej »

Chiusi

Chiusi (etruskie: Clevsin; umbryjskie: Camars; greckie: Klysion, Κλύσιον; łacińskie: Clusium) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Siena.

Nowy!!: Etruskowie i Chiusi · Zobacz więcej »

Cippus

Typowy cippus rzymski z I w. n.e. Etruski cippus nagrobny z Orvieto w kształcie głowy wojownika Cippus (łac. cīppŭs – słup, pal) – w starożytnym Rzymie kamienny element różnego kształtu, znaczący miejsce pochówku lub terytorialnągranicę.

Nowy!!: Etruskowie i Cippus · Zobacz więcej »

Cippus Perusinus

Cippus Perusinus (tł. z łac. Kamień graniczny z Perugii) – kamienna tablica z trawertynu odkryta na wzgórzu San Marco, obecnie w Perugii we Włoszech, w 1822 roku.

Nowy!!: Etruskowie i Cippus Perusinus · Zobacz więcej »

Clipeus

Clipeus (łac.) – okrągła tarcza rzymskiej piechoty najprawdopodobniej stosowana pod wpływem etruskim; podczas pierwszej wojny samnickiej została zastąpiona dużątarczączworoboczną.

Nowy!!: Etruskowie i Clipeus · Zobacz więcej »

Compluvium

Pompejach Compluvium – prostokątny otwór w dachu nad atrium w domach etruskich i rzymskich.

Nowy!!: Etruskowie i Compluvium · Zobacz więcej »

Cortona

Ratusz Cortona – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Arezzo.

Nowy!!: Etruskowie i Cortona · Zobacz więcej »

Cumae

Cumae – starożytne miasto w Kampanii, położone koło współczesnego Neapolu we Włoszech.

Nowy!!: Etruskowie i Cumae · Zobacz więcej »

Cyfry etruskie

Cyfry etruskie – system numeryczny używany przez plemiona etruskie; cyfry rzymskie rozwinęły się z cyfr etruskich.

Nowy!!: Etruskowie i Cyfry etruskie · Zobacz więcej »

Cyprian Kamil Norwid

Cyprian Kamil Norwid, właśc.

Nowy!!: Etruskowie i Cyprian Kamil Norwid · Zobacz więcej »

Drogi rzymskie

Włoch Via Appia Kamień milowy Drogi rzymskie – system dróg wybudowany przez Rzymian o łącznej długości przekraczającej 70 tys.

Nowy!!: Etruskowie i Drogi rzymskie · Zobacz więcej »

Dzwon (instrument)

Części typowego dzwonu: 1. jarzmo, 2. korona, 3. hełm (głowa), 4. krawędź górna, 5. płaszcz 6. wieniec, 7. krawędź dolna (warga), 8. usta, 9. serce dzwonu, 10. linia paciorka Klasyczny dzwon z sercem. Dzwon Zygmunt na Wawelu bazyliki św. Erazma i św. Pankracego w Jeleniej Górze Dzwon – instrument muzyczny należący do grupy idiofonów naczyniowych.

Nowy!!: Etruskowie i Dzwon (instrument) · Zobacz więcej »

Edmund Bulanda

Edmund Jan Bulanda (ur. 28 października 1882 w Krakowie, zm. 3 kwietnia 1951 we Wrocławiu) – polski archeolog, rektor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego.

Nowy!!: Etruskowie i Edmund Bulanda · Zobacz więcej »

Egerius

Egerius (VI w. p.n.e.) - syn Arunsa urodzony po śmierci ojca, który był bratem Tarkwiniusza Starego.

Nowy!!: Etruskowie i Egerius · Zobacz więcej »

Elba

Elba – trzecia co do wielkości włoska wyspa, położona na Morzu Tyrreńskim, między Półwyspem Apenińskim a Korsyką.

Nowy!!: Etruskowie i Elba · Zobacz więcej »

Eneida

Ucieczka Eneasza z Troi(Federico Barocci, 1598) kodeksie ''Vergilius Romanus'' (V w.) Eneida – rzymski poemat epicki, napisany heksametrem przez Publiusza Wergiliusza Marona, opiewający w 12 księgach o łącznym rozmiarze 9892 wierszy dzieje Trojańczyka Eneasza, legendarnego protoplasty Rzymian.

Nowy!!: Etruskowie i Eneida · Zobacz więcej »

Epoka hellenistyczna

Epoka hellenistyczna – okres w dziejach regionu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu (zwłaszcza obszarów znajdujących się pod greckim panowaniem), którego początek wyznacza śmierć Aleksandra Wielkiego w 323 roku p.n.e., a koniec – rzymskie podboje zakończone zajęciem ptolemejskiego Egiptu w 30 roku p.n.e. Niekiedy zwany hellenizmem lub epokąaleksandryjską.

Nowy!!: Etruskowie i Epoka hellenistyczna · Zobacz więcej »

Etruria

Etruria (gr. Tyrrhenia, lub Tuscia, od czego pochodzi wł. Toscana) to kraina historyczna w starożytnej Italii, znajdująca się w środkowej części Półwyspu Apenińskiego nad Morzem Tyrreńskim, pokrywająca się ze współczesnąToskaniąi północnym Lacjum.

Nowy!!: Etruskowie i Etruria · Zobacz więcej »

Etruscus ritus

Etruscus ritus (łac. rytuał etruski) – etruski rytuał, zgodnie z którym zakładano miasta na terenie starożytnej Italii.

Nowy!!: Etruskowie i Etruscus ritus · Zobacz więcej »

Etruscy wojownicy z terakoty

Etruscy wojownicy z terakoty – trzy wykonane z terakoty figury, stanowiące rzekomo zabytek kultury Etrusków, jedno z najsłynniejszych oszustw archeologicznych w historii.

Nowy!!: Etruskowie i Etruscy wojownicy z terakoty · Zobacz więcej »

Etruskologia

Etruska rzeźba Etruskologia – historyczna nauka interdyscyplinarna, dział filologii klasycznej, której przedmiotem zainteresowań i badań jest starożytna cywilizacja Etrusków, wchłonięta przez Rzym w czasach republiki.

Nowy!!: Etruskowie i Etruskologia · Zobacz więcej »

Europa

Europa Mapa polityczna Europy Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej.

Nowy!!: Etruskowie i Europa · Zobacz więcej »

Falery

Komplet faler odnalezionych (1857) koło zamku Lauersfort (kopia z centrum muzealnego Burg Linn w Krefeld) centuriona Marcusa Caeliusa ukazanego z otrzymanymi falerami (pocz. I wieku n.e.) Falera – ozdoba uprzęży końskiej Insygnia kohorty odznaczone falerami (dzisiejsze repliki) Falery (łac. phǎlěrae z gr. τὰ φάλαρα) – metalowe krążki lub płytki z dekoracjąreliefową, przyznawane w nagrodę żołnierzom wojsk rzymskich i noszone jako odznaczenie bądź militarna ozdoba; odpowiednik dzisiejszych medali wojskowych.

Nowy!!: Etruskowie i Falery · Zobacz więcej »

Fasces

Rzymskie ''fasces'' Fasces (w tym znaczeniu plurale tantum, od „wiązka”) lub rózgi liktorskie – obwiązany rzemieniem pęk rózg, czasem z zatkniętym weń toporem (wojennym) o podwójnym żelaznym ostrzuM.

Nowy!!: Etruskowie i Fasces · Zobacz więcej »

Febron

Febron, Febroniusz — imię męskie (łac. Febronius), pochodzące od imienia bóstwa etruskiego FebruusM.

Nowy!!: Etruskowie i Febron · Zobacz więcej »

Febronia

Febronia – pochodzące z łaciny imię żeńskie, przypuszczalnie wywiedzione od imienia bóstwa etruskiego Februusa.

Nowy!!: Etruskowie i Febronia · Zobacz więcej »

Februus

Februus – stare bóstwo rzymskie, pochodzenia etruskiego.

Nowy!!: Etruskowie i Februus · Zobacz więcej »

Fenicja

Fenicja (fenickie 𐤊𐤍𐤏𐤍) – starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego, obejmująca tereny dzisiejszego Libanu, zachodniej Syrii i północnego Izraela.

Nowy!!: Etruskowie i Fenicja · Zobacz więcej »

Ferento

Ferento – starożytne i średniowieczne miasto w środkowej części Półwyspu Apenińskiego, zniszczone i porzucone w XII wieku, dawna stolica diecezji.

Nowy!!: Etruskowie i Ferento · Zobacz więcej »

Feronia

Feronia – w mitologii rzymskiej bogini pól, gajów i źródeł.

Nowy!!: Etruskowie i Feronia · Zobacz więcej »

Fibula

Fibula Fibula – ozdobna, metalowa zapinka do spinania szat, funkcjąi kształtem zbliżona do współczesnej agrafki, używana w Europie od późnej epoki brązu (około 1500 p.n.e.) aż do średniowiecza i zastępująca guziki.

Nowy!!: Etruskowie i Fibula · Zobacz więcej »

Fiesole

Fiesole – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Florencja.

Nowy!!: Etruskowie i Fiesole · Zobacz więcej »

Filigran

Przykrywka szklanego dzbana ze złotądekoracjąfiligranową(Włochy, ok. XI wiek) Filigran – technika złotnicza polegająca na zdobieniu lub wykonywaniu całego przedmiotu z cienkich drucików ułożonych w ażurowąsiatkę.

Nowy!!: Etruskowie i Filigran · Zobacz więcej »

Florencja

Florencja (MAF) – miasto w środkowych Włoszech, nad Arno, u stóp Apeninów, stolica Toskanii i prowincji Florencja, stolica Włoch w latach 1865–1871.

Nowy!!: Etruskowie i Florencja · Zobacz więcej »

Fokaja

Ruiny starożytnej Fokai, w oddali wyspy syren Fokaja, Focja (gr. Φώκαια, łac. Phocaea) – starożytne miasto greckie na zachodnim brzegu Anatolii, na północny zachód od Smyrny (dzisiejszego Izmiru), na północnym brzegu Zatoki Smyrneńskiej.

Nowy!!: Etruskowie i Fokaja · Zobacz więcej »

Gajusz Cilniusz Mecenas

Gaius Cilnius Maecenas (ur. 13 kwietnia 70 p.n.e., zm. 8 p.n.e.) – rzymski polityk, doradca i przyjaciel Oktawiana Augusta, poeta i patron poetów, między innymi Wergiliusza, Horacego i Propercjusza.

Nowy!!: Etruskowie i Gajusz Cilniusz Mecenas · Zobacz więcej »

Gajusz Mucjusz Scewola

Louis Pierre Deseine, ''Mucjusz Scewola'', 1791 Mucjusz Scewola (łac. Mucius Scaevola) – bohater rzymskiej legendy.

Nowy!!: Etruskowie i Gajusz Mucjusz Scewola · Zobacz więcej »

Gerulata

Położenie Gerulaty w Górnej Panonii w stosunku do Carnuntum Gerulata – rzymski obóz wojskowy znajdujący się w bratysławskiej dzielnicy Rusovce; współcześnie oddział Muzeum Miasta Bratysławy.

Nowy!!: Etruskowie i Gerulata · Zobacz więcej »

Giovanni Colonna (archeolog)

Giovanni Colonna (ur. 4 września 1934) – włoski historyk i archeolog, specjalizujący się w tematyce starożytnej Italii, a w szczególności cywilizacji ertuskiej.

Nowy!!: Etruskowie i Giovanni Colonna (archeolog) · Zobacz więcej »

Giulio Giglioli

Giulio Quirino Giglioli (ur. 1886, zm. 1956) – włoski historyk sztuki specjalizujący się w sztuce rzymskiej i etruskiej.

Nowy!!: Etruskowie i Giulio Giglioli · Zobacz więcej »

Giuseppe Garampi

Giuseppe Garampi (ur. 29 października 1725 w Rimini, zm. 4 maja 1792 w Rzymie) – włoski biskup rzymskokatolicki, kardynał.

Nowy!!: Etruskowie i Giuseppe Garampi · Zobacz więcej »

Gladiator

Wizja walk gladiatorów – ''Pollice verso'' (mal. Jean-Léon Gérôme, 1872) Gladiator (łac. gladiator, l.mn. gladiatores, od gladius – miecz) – najczęściej niewolnik toczący walkę na arenie, na przykład w starożytnym Rzymie.

Nowy!!: Etruskowie i Gladiator · Zobacz więcej »

Godło Francji

Rewolucja francuska odrzuciła heraldykę monarchii zastępując jąnowąsymboliką.

Nowy!!: Etruskowie i Godło Francji · Zobacz więcej »

Gorgona (wyspa)

Gorgona jest najmniejsząwyspąArchipelagu Toskańskiego, znajdującąsię na Morzu Liguryjskim w odległości 37 km od Livorno (Włochy).

Nowy!!: Etruskowie i Gorgona (wyspa) · Zobacz więcej »

Granulacja (technika złotnicza)

Etruski kolczyk, zdobiony technikągranulacji (ok. 400-300 p.n.e. Granulacja – technika złotnicza, polegająca na zdobieniu przedmiotów (gł. biżuterii) drobnymi kuleczkami złota lub srebra.

Nowy!!: Etruskowie i Granulacja (technika złotnicza) · Zobacz więcej »

Grób François

Plan grobu Grób François – datowany na IV wiek p.n.e. etruski grób komorowy, odkryty w 1857 roku na cmentarzysku Ponte Rotto w starożytnym Vulci przez Alessandra François.

Nowy!!: Etruskowie i Grób François · Zobacz więcej »

Grób Regolini-Galassi

Kocioł znaleziony w grobowcu Grób Regolini-Galassi – bogato wyposażony etruski grób komorowy z połowy VII wieku p.n.e., odkryty w 1836 roku na cmentarzysku Sorbo we włoskim Cerveteri.

Nowy!!: Etruskowie i Grób Regolini-Galassi · Zobacz więcej »

Gregoriańskie Muzeum Etruskie

Gregoriańskie Muzeum Etruskie – dział Muzeów Watykańskich założony w 1836 roku.

Nowy!!: Etruskowie i Gregoriańskie Muzeum Etruskie · Zobacz więcej »

Grupa polichromowana

Waza z kręgu Monte Abbatone Grupa polichromowana – grupa naczyń etruskich okresu późnoorientalizującego znajdowanych w pasie miejscowości etruskich od Wejów i Satricum, po Vulci.

Nowy!!: Etruskowie i Grupa polichromowana · Zobacz więcej »

Gryf

bazylice św. Marka w Wenecji Gryf – mityczne zwierzę przedstawiane najczęściej z ciałem lwa oraz z głowąi skrzydłami orła.

Nowy!!: Etruskowie i Gryf · Zobacz więcej »

Guastalla

Guastalla – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Reggio Emilia.

Nowy!!: Etruskowie i Guastalla · Zobacz więcej »

Haruspik

Etruski diagram haruspicyjny przedstawiający wątrobę, odkryty w 1877 Haruspik (łac. aruspex, haruspex l.mn. haruspices), czasoguślnik, czasokusiedlnica, czasownik – kapłan pogański zajmujący się '''haruspicją''', czyli rodzajem wróżby z wnętrzności zwierząt ofiarnych (najczęściej wątroby).

Nowy!!: Etruskowie i Haruspik · Zobacz więcej »

Hełm

Stahlhelm M1916, wojskowy hełm stalowy z okresu I wojny światowej Hełm – rodzaj uzbrojenia ochronnego osłaniającego głowę.

Nowy!!: Etruskowie i Hełm · Zobacz więcej »

Herakles

Pałacu Nordkirchen Herakles (gr., trl. Hēraklēs, gr., trl. Hērakléēs), Alkides, Palajmon – w mitologii greckiej jeden z herosów, syn Zeusa i śmiertelniczki Alkmeny.

Nowy!!: Etruskowie i Herakles · Zobacz więcej »

Herenia Etruscilla

Herenia Etruscylla, Herennia Cupressenia Etruscilla – rzymska cesarzowa, małżonka Trajana Decjusza.

Nowy!!: Etruskowie i Herenia Etruscilla · Zobacz więcej »

Herkulanum

Herkulanum – fresk Herkulanum albo Herkulaneum (łac. Herculaneum, gr. Heraklejon, wł. Ercolano) – miasto w Kampanii położone w sąsiedztwie Wezuwiusza i zniszczone wraz z Pompejami i Stabiami podczas jego wybuchu 24 sierpnia 79 roku.

Nowy!!: Etruskowie i Herkulanum · Zobacz więcej »

Herodot

Herodot z Halikarnasu (starogr., Herodotos ho Halikarnasseus) (ur. ok. 484 p.n.e. w Halikarnasie, obecnie Bodrum w Turcji, zm. ok. 426 p.n.e. w Turioj lub Atenach) – historyk grecki, zwany Ojcem historii, czasem także Ojcem geografii.

Nowy!!: Etruskowie i Herodot · Zobacz więcej »

Hieron I

Hieron I Starszy (gr. Ἱέρων, ur. ?, zm. 467 p.n.e. w mieście Katana, obecnie Katania na Sycylii) – tyran Geli na Sycylii w latach 485-467 p.n.e. i Syrakuz w latach 478-467 p.n.e. Był synem Dejnomenesa oraz bratem Gelona i Trazybula.

Nowy!!: Etruskowie i Hieron I · Zobacz więcej »

Historia kobiet

Historia kobiet – dyscyplina historii zajmująca się rolą, jakąkobiety odgrywały w dziejach ludzkości, oraz metodami naukowymi stosowanymi do studiowania roli i statusu kobiet.

Nowy!!: Etruskowie i Historia kobiet · Zobacz więcej »

Historia Liechtensteinu

Księstwo Liechtensteinu (niem. Fürstentum Liechtenstein) powstało 23 stycznia 1719 r. z majątków Vaduz i Schellenberg zakupionych przez austriacko-czeski ród Liechtensteinów w 1699 i 1712 r., który panuje w państwie do dnia dzisiejszego.

Nowy!!: Etruskowie i Historia Liechtensteinu · Zobacz więcej »

Historia szermierki

Od zarania dziejów ludzie żyjący we wszystkich kręgach kulturowych i cywilizacjach wykorzystywali broń białąw najrozmaitszych jej postaciach.

Nowy!!: Etruskowie i Historia szermierki · Zobacz więcej »

Historia Włoch

Italia około 1494 roku Historia Włoch – W okresie paleolitu tereny Włoch zamieszkiwali Ligurowie i Sykulowie.

Nowy!!: Etruskowie i Historia Włoch · Zobacz więcej »

Horacjusz Kokles

Horacjusz Kokles (łac. Horatius Cocles, dosł. Horacjusz Jednooki) – bohater z legendy rzymskiej, który obronił w pojedynkę ważny most na Tybrze (Pons Sublicius) w wojnie przeciwko Etruskom Porsenny.

Nowy!!: Etruskowie i Horacjusz Kokles · Zobacz więcej »

Horta

* Horta – miasto na Azorach.

Nowy!!: Etruskowie i Horta · Zobacz więcej »

Horta (mitologia)

Horta – starożytna bogini italska pochodzenia etruskiego.

Nowy!!: Etruskowie i Horta (mitologia) · Zobacz więcej »

Hypogeum

Hypogeum, hipogeum (łac. z gr. ὑπόγαιον hypógaion – „podziemny” od hypo – pod i gaia – ziemia) – podziemne pomieszczenie na planie koła, czasem z niewielkąnadbudówkąnadziemną, zwykle przeznaczone na grób albo miejsce kultu.

Nowy!!: Etruskowie i Hypogeum · Zobacz więcej »

II wojna samnicka

II wojna samnicka – konflikt zbrojny, toczony w latach 326–304 r. p.n.e. między Republikąrzymskąa Samnitami.

Nowy!!: Etruskowie i II wojna samnicka · Zobacz więcej »

III wiek p.n.e.

III wiek p.n.e. >.

Nowy!!: Etruskowie i III wiek p.n.e. · Zobacz więcej »

III wojna samnicka

III wojna samnicka – zbrojny konflikt, toczony w latach 298–290 p.n.e. pomiędzy Rzymem z jednej strony a koalicjąniezależnych ludów Italii (Samnitów, Lukanów, Sabinów) i Galów, do których przyłączyli się Etruskowie, z drugiej.

Nowy!!: Etruskowie i III wojna samnicka · Zobacz więcej »

Imperium kartagińskie

Imperium Kartagińskie, zwane potocznie Kartagina (Nowe Miasto;,.

Nowy!!: Etruskowie i Imperium kartagińskie · Zobacz więcej »

Irena Kazik-Zawadzka

Irena Kazik-Zawadzka (ur. 4 września 1920 w Pszczynie, zm. 4 listopada 1975 we Fryburgu w Szwajcarii) – polska filolog klasyczna, językoznawczyni, członkini Polskiego Towarzystwa Filologicznego.

Nowy!!: Etruskowie i Irena Kazik-Zawadzka · Zobacz więcej »

IV wiek p.n.e.

IV wiek p.n.e. VI wiek p.n.e. V wiek p.n.e. IV wiek p.n.e. III wiek p.n.e. II wiek p.n.e.

Nowy!!: Etruskowie i IV wiek p.n.e. · Zobacz więcej »

Janikulum

Pomnik Garibaldiego Janikulum (wł. Gianicolo, łac. Ianiculum) – wzgórze w obrębie Rzymu, stolicy Włoch, na prawym brzegu Tybru.

Nowy!!: Etruskowie i Janikulum · Zobacz więcej »

Janus (mitologia)

Janus – jedno z najważniejszych bóstw staroitalskich czczone w starożytnym Rzymie.

Nowy!!: Etruskowie i Janus (mitologia) · Zobacz więcej »

Język etruski

Język etruski – wymarły po I wieku n.e. język nieindoeuropejski o nieustalonym pochodzeniu i pokrewieństwie z innymi językami.

Nowy!!: Etruskowie i Język etruski · Zobacz więcej »

Język lemnijski

Wyspa Lemnos Język lemnijski – język używany w starożytności na wyspie Lemnos.

Nowy!!: Etruskowie i Język lemnijski · Zobacz więcej »

Język szwedzki

Język szwedzki (szw.) – język z grupy skandynawskiej języków germańskich, ojczysty dla ponad 10 milionów osób, używany głównie w Szwecji i niektórych częściach Finlandii.

Nowy!!: Etruskowie i Język szwedzki · Zobacz więcej »

Języki izolowane

Języki izolowane, języki odosobnione – języki, które ze względu na swąspecyfikę, tj.

Nowy!!: Etruskowie i Języki izolowane · Zobacz więcej »

Kampania (region)

panorama Neapolu, a w tle Wezuwiusz Kampania (wł. Campania) – region administracyjny w południowych Włoszech, o powierzchni 13 595 km²; 5,7 miliona mieszkańców ze stolicąw Neapolu (1,2 miliona mieszkańców).

Nowy!!: Etruskowie i Kampania (region) · Zobacz więcej »

Kanopy

XIX dynastii (Muzeum Egipskie w Berlinie) Etruska urna kanopska (VI wiek p.n.e.) Kanopy (także wazy lub urny kanopskie) – w starożytnym Egipcie rytualne naczynia, w których umieszczano wnętrzności, wyjęte z ciała przed mumifikacjąi zakonserwowane.

Nowy!!: Etruskowie i Kanopy · Zobacz więcej »

Klelia

XVI-wieczny wizerunek Klelii Klelia (łac. Cloelia) – legendarna postać związana z początkami Rzymu.

Nowy!!: Etruskowie i Klelia · Zobacz więcej »

Klitajmestra

Klitajmestra (także Klytajmestra, Klitajmnestra, gr. Klytaimḗstra, „Słynna-Oblubienica”) – w mitologii greckiej królewna spartańska i królowa mykeńska, pochodząca od Tyndareosa i Ledy.

Nowy!!: Etruskowie i Klitajmestra · Zobacz więcej »

Konstanty Borzęcki

Konstanty Borzęcki (także Mustafa Dżelaleddin-Pasza, Mustafa Celaleddin Pasza, ur. 10 kwietnia 1826 we wsi Modrzewiec, powiat piotrkowski, zm. 11 października 1876) – powstaniec wielkopolski 1848 roku, oficer armii osmańskiej, strateg, pisarz, kartograf i malarz.

Nowy!!: Etruskowie i Konstanty Borzęcki · Zobacz więcej »

Konstanty Schmidt-Ciążyński

Konstanty Aleksander Wiktor Schmidt-Ciążyński (ur. 18 lutego 1818W źródłach wymienionych w bibliografii artykułu występująrozbieżności dotyczące roku urodzenia. Jan Grzegorzewski podaje rok 1818 (bez wskazywania miesiąca). Joachim Śliwa, na podstawie informacji uzyskanych przez siebie od władz Gorycji, podawał datę 3 października 1817 w Polskim Słowniku Biograficznym oraz w pracach Egyptian scarabs... i Konstanty Schmidt-Ciążyński.... Tymczasem data ta (pominąwszy rok) oraz rzekome miejsce urodzenia (Warszawa) w istocie dotycząchrztu. W artykule Konstanty Schmidt-Ciążyński, w Internetowym Polskim Słowniku Biograficznym, Joachim Śliwa podał już datę 18 lutego 1818., zm. 5 stycznia 1889 w GorycjiAkt zgonu. Księga zgonów Parafii św. Ignacego w Gorycji, rok 1889, nr 4 (odpis).) – polski kolekcjoner i znawca sztuki, ofiarodawca dużego zbioru dla Muzeum Narodowego w Krakowie.

Nowy!!: Etruskowie i Konstanty Schmidt-Ciążyński · Zobacz więcej »

Krater (naczynie)

Młodzieniec czerpiący dzbanem (ojnochoe) wino z krateru Krater (stgr. κρατήρ kratḗr, od κεράννυμι „mieszam”) – starożytne naczynie ceramiczne lub metalowe, służące do mieszania wina z wodą.

Nowy!!: Etruskowie i Krater (naczynie) · Zobacz więcej »

Krzesło kurulne

Wygląd i konstrukcja krzesła kurulnego rewers) Krzesło kurulne (łac. sellă cŭrūlĭs) – w starożytnym Rzymie specjalne krzesło należące do insygniów władzy, niskie siedzisko bez oparcia na czterech nożycowo skrzyżowanych nogachSłownik kultury antycznej (red. L. Winniczuk).

Nowy!!: Etruskowie i Krzesło kurulne · Zobacz więcej »

Kultura starej Europy

Ekspansja neolityczna 7 do 5 tysiąclecia p.n.e. Europa ok. 4500 – 4000 p.n.e. Europa ok. 4000 – 3500 p.n.e. kultury Yamna. Prehistoryczna figura śpiącej kobiety (Malta) Stara Europa – termin wprowadzony przez Mariję Gimbutas na określenie, według niej, stosunkowo jednorodnej i rozpowszechnionej neolitycznej kultury w Europie, w szczególności Malty i przedhistorycznych Bałkanów, którąmieli tworzyć użytkownicy języków przed-indoeuropejskich.

Nowy!!: Etruskowie i Kultura starej Europy · Zobacz więcej »

Kultura Villanova

Kultura Villanova 900 p.n.e.Grób z okresu kultury Villanova Kultura Villanova, kultura willanowiańska – kultura wczesnej epoki żelaza.

Nowy!!: Etruskowie i Kultura Villanova · Zobacz więcej »

Labirynt nad morzem

Labirynt nad morzem – zbiór szkiców i esejów Zbigniewa Herberta wydany pośmiertnie w 2000 roku.

Nowy!!: Etruskowie i Labirynt nad morzem · Zobacz więcej »

Lacjum

Lacjum (wł. Lazio) – region administracyjny w centralnych Włoszech, o powierzchni 17 203 km²; 5,2 mln mieszkańców ze stolicąw Rzymie (2,5 mln mieszkańców).

Nowy!!: Etruskowie i Lacjum · Zobacz więcej »

Lammert Bouke van der Meer

Lammert Bouke van der Meer (ur. 1945 w Leeuwarden, Fryzja) – holenderski archeolog klasyczny, wyspecjalizowany w etruskologii.

Nowy!!: Etruskowie i Lammert Bouke van der Meer · Zobacz więcej »

Lampa olejna

olejem wielorybim Lampa olejna – typ lampy, w ktorej światło uzyskiwane jest poprzez spalanie oleju.

Nowy!!: Etruskowie i Lampa olejna · Zobacz więcej »

Lanista

Lanista (łac. lănistă, stgr. λουδοτρόφος) – w starożytnym Rzymie przedsiębiorca utrzymujący i szkolący gladiatorów dla wykorzystywania ich w walkach.

Nowy!!: Etruskowie i Lanista · Zobacz więcej »

Larcjusze

Larcjusze (łac. Lartii albo Larcii) – patrycjuszowski ród rzymski pochodzenia etruskiego.

Nowy!!: Etruskowie i Larcjusze · Zobacz więcej »

Lars Porsenna

Lars Porsenna – król etruski, władca miasta Kluzjum (Clusium) pod koniec VI wieku p.n.e. Prawdopodobnie w 509 p.n.e. najechał Rzym, próbując przywrócić na tron obalonego Tarkwiniusza Pysznego.

Nowy!!: Etruskowie i Lars Porsenna · Zobacz więcej »

Latynowie

Latynowie – jedno z plemion italskich żyjące w regionie ujścia Tybru i Gór Albańskich, od którego pochodzi nazwa regionu Lacjum (Latium vetus).

Nowy!!: Etruskowie i Latynowie · Zobacz więcej »

Liktor

Rzymski liktor Liktor (łac. lictor, lm lictores) – niższy funkcjonariusz administracji rzymskiej, który podczas publicznych wystąpień poprzedzał początkowo królów (rex), a następnie niektórych wyższych urzędników oraz cesarzy.

Nowy!!: Etruskowie i Liktor · Zobacz więcej »

Lipari (wyspa)

Lipari (łac. Lipara; gr. Meligunis) – wyspa pochodzenia wulkanicznego, położona na północ od Sycylii na Morzu Tyrreńskim.

Nowy!!: Etruskowie i Lipari (wyspa) · Zobacz więcej »

Lista światowego dziedzictwa UNESCO we Włoszech

Liczba obiektów wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO w regionach Włoch, 2023 Lista światowego dziedzictwa UNESCO we Włoszech – lista miejsc we Włoszech wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowionej na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętej przez UNESCO na 17.

Nowy!!: Etruskowie i Lista światowego dziedzictwa UNESCO we Włoszech · Zobacz więcej »

Liternictwo

Liternictwo – jeden z działów grafiki użytkowej dotyczący projektowania liter oraz ich wykonywania.

Nowy!!: Etruskowie i Liternictwo · Zobacz więcej »

Lucjan Bonaparte

Lucjan Bonaparte, Lucien Bonaparte fr: lyciɛ̃ bonapaʀt (ur. 21 maja 1775 w Ajaccio, zm. 29 czerwca 1840 w Viterbo), książę rzymski, książę Canino i Musignano.

Nowy!!: Etruskowie i Lucjan Bonaparte · Zobacz więcej »

Ludi saeculares

Ludi saeculares (łac. „igrzyska stulecia”) – rzymskie święto będące uroczystościąna cześć rozpoczęcia nowego wieku.

Nowy!!: Etruskowie i Ludi saeculares · Zobacz więcej »

Ludy Morza

Egipt Ludy Morza – termin peuples de la mer spopularyzowany przez francuskiego egiptologa Gastona Maspero na określenie przemieszczających się i wojowniczych grup ludności bliżej nieznanego pochodzenia, które doprowadziły do wielkiej destabilizacji starożytnego Bliskiego Wschodu i zagroziły państwu faraonów na przełomie XIII i XII wieku p.n.e. Wiele wskazuje na to, że to właśnie Ludy Morza zapoczątkowały wielkie przemiany polityczne, kulturowe i etniczne we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Etruskowie i Ludy Morza · Zobacz więcej »

Lugano

Lugano (lmo. Lügàn, niem. Lauis, rm. Ligiaun) – największe miasto oraz gmina w południowo-wschodniej Szwajcarii, we włoskojęzycznym i faktycznie w większości lombardzkojęzycznym kantonie Ticino, graniczącym z Włochami, siedziba administracyjna zarówno okręgu (distretto) Lugano, jak i powiatów (circolo) Lugano est, Lugano nord, oraz ovest.

Nowy!!: Etruskowie i Lugano · Zobacz więcej »

Lukka

Lukka (łac. i wł. Lucca) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Lukka.

Nowy!!: Etruskowie i Lukka · Zobacz więcej »

Manierka

Manierka w pokrowcu Manierka – niewielki pojemnik (zazwyczaj o pojemności do 2 litrów), wykonany ze sztywnego materiału, przeznaczony do przenoszenia napojów w warunkach polowych.

Nowy!!: Etruskowie i Manierka · Zobacz więcej »

Mantua

Mantua (wł. Mantova, w lokalnym dialekcie emilijskim Mantua) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Mantua.

Nowy!!: Etruskowie i Mantua · Zobacz więcej »

Marek Furiusz Kamillus

D. Ghirlandaio z florenckiego Palazzo Vecchio) Marek Furiusz Kamillus, Marcus Furius Camillus (ur. około 446 p.n.e., zm. 364 p.n.e.) – wódz i reformator armii rzymskiej, wielokrotny trybun konsularny i dyktator.

Nowy!!: Etruskowie i Marek Furiusz Kamillus · Zobacz więcej »

Marek Salwiusz Oton

Marcus Salvius Otho, Othon lub Oton (ur. 28 kwietnia 32 w Ferentium, zm. 16 kwietnia 69 w Brescello) – cesarz rzymski w 69 roku (zwanym również rokiem czterech cesarzy).

Nowy!!: Etruskowie i Marek Salwiusz Oton · Zobacz więcej »

Marmur ruinowy

Marmur ruinowy z Florencji Gabinet z II poł. XVII w. zdobiony płytkami marmuru ruinowego Marmur ruinowy, marmur krajobrazowy, marmur pejzażowy, marmur obrazkowy – drobnoziarniste skały węglanowe, margle lub marmury zawierające rozbudowany zespół drobnych pęknięć, tworzących naturalnie powstały kolorowy rysunek przypominający ruiny budynków, elementy krajobrazu albo obrazy abstrakcyjne.

Nowy!!: Etruskowie i Marmur ruinowy · Zobacz więcej »

Mars (mitologia)

Mars (starołac. Mavors, łac. Mars) – staroitalski bóg wojny, znany już u Etrusków jako Maris.

Nowy!!: Etruskowie i Mars (mitologia) · Zobacz więcej »

Marzabotto

Marzabotto – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Bolonia.

Nowy!!: Etruskowie i Marzabotto · Zobacz więcej »

Maski przodków (Rzym)

Dostojny Rzymianin z portretowymi podobiznami przodków (tzw. Togatus Barberini), rzeźba z I w. p.n.e. Maski przodków (łac. imagines – dosł. „wyobrażenia”, imagines maiores) – pośmiertne portrety przodków gromadzone i przechowywane przez dostojne rzymskie rody (patrycjuszowskie).

Nowy!!: Etruskowie i Maski przodków (Rzym) · Zobacz więcej »

Mauzoleum Augusta

Mauzoleum Augusta – budowla wzniesiona w 28 roku p.n.e. przez cesarza Augusta na Polu Marsowym w Rzymie, będąca miejscem spoczynku władcy, jego rodziny i następców.

Nowy!!: Etruskowie i Mauzoleum Augusta · Zobacz więcej »

Merkury (mitologia)

Merkury (łac. Mercurius) – rzymski bóg handlu, zysku i kupiectwa; także złodziei i celników, posłaniec bogów.

Nowy!!: Etruskowie i Merkury (mitologia) · Zobacz więcej »

Mezencjusz

Wenzla Hollara (1607–1677) Mezencjusz (łac. Mezentius) – w mitologii rzymskiej etruski król miasta Caere, ojciec Laususa, nazywany „gardzicielem bogów” (contemptor deorum).

Nowy!!: Etruskowie i Mezencjusz · Zobacz więcej »

Miasto

Nowy Jork Bielsko-Biała Hamm Tachov Limanowej Miasto (od psł. *město „miejsce”) – historycznie ukształtowana jednostka osadnicza charakteryzująca się dużąintensywnościązabudowy, małąilościąterenów rolniczych, ludnościąpracującąpoza rolnictwem (w przemyśle lub w usługach) prowadzącąmiejski styl życia.

Nowy!!: Etruskowie i Miasto · Zobacz więcej »

Minerwa

Minerwa (łac. Minerva) – w mitologii rzymskiej pierwotnie bogini sztuki i rzemiosła, ale także bogini mądrości, nauki i literatury.

Nowy!!: Etruskowie i Minerwa · Zobacz więcej »

Mitologia rzymska

Trójca Kapitolińska: Jowisz, Junona i Minerwa Matthiasa Stomera Jacques’a-Louisa Davida Mitologia rzymska – zbiór wierzeń, rytuałów i obrzędów dotyczących zjawisk nadprzyrodzonych wyznawanych i obchodzonych przez starożytnych Rzymian od czasów najdawniejszych do chwili, gdy chrześcijaństwo całkowicie zastąpiło rdzenne religie Imperium Rzymskiego.

Nowy!!: Etruskowie i Mitologia rzymska · Zobacz więcej »

Modena

Panorama Piazza Grande (katedra, dzwonnica, Palazzo Comunale – siedziba władz miejskich) Modena, wrzesień 2006 Palazzo Ducale, siedziba Akademii Wojskowej Kościół Wotywny i ulica Corso Duomo Typowe arkady wzdłuż ulicy na starym mieście Modena (po włosku, w dialekcie modeńskim Modna) – miasto i gmina w północnych Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Modena.

Nowy!!: Etruskowie i Modena · Zobacz więcej »

Montalbano

Montalbano lub Monte Albano – łańcuch górski w Toskanii, którego masywem macierzystym sąApeniny, rozciągający się na 16 tys.

Nowy!!: Etruskowie i Montalbano · Zobacz więcej »

Monte Calvana

Monte Calvana – szczyt o wysokości 919 m n.p.m. w Apeninach Północnych (Toskania, Włochy), na południowy wschód od Bivigliano i na południe od Borgo San Lorenzo.

Nowy!!: Etruskowie i Monte Calvana · Zobacz więcej »

Monte Falterona

Monte Falterona – szczyt w Apeninach Środkowych, w dolinie Casentino, na Półwyspie Apenińskim.

Nowy!!: Etruskowie i Monte Falterona · Zobacz więcej »

Montepulciano

Montepulciano Montepulciano – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Siena.

Nowy!!: Etruskowie i Montepulciano · Zobacz więcej »

Morze Adriatyckie

Morze Adriatyckie lub Adriatyk (alb. Det(i) Adriatik, serb. i chorw. Jadransko more, Jadran, słoweń. Jadransko morje, Jadran, wł. Mare Adriatico) – północne odgałęzienie Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Etruskowie i Morze Adriatyckie · Zobacz więcej »

Morze Tyrreńskie

Morze Tyrreńskie – część Morza Śródziemnego, zawarta pomiędzy wyspami Korsyką, Sardyniąi Sycyliąa Półwyspem Apenińskim.

Nowy!!: Etruskowie i Morze Tyrreńskie · Zobacz więcej »

Mucius Scaevola przed Porsenną

Mucius Scaevola przed Porsenną– obraz autorstwa flamandzkiego malarza Rubensa i jego ucznia Antoona van Dycka.

Nowy!!: Etruskowie i Mucius Scaevola przed Porsenną · Zobacz więcej »

Mucjusz Scewola (obraz Hansa Baldunga)

Mucjusz Scewola – obraz niemieckiego malarza Hansa Baldunga.

Nowy!!: Etruskowie i Mucjusz Scewola (obraz Hansa Baldunga) · Zobacz więcej »

Muzeum Brytyjskie

The British Museum, także Muzeum Brytyjskie – muzeum narodowe z siedzibąw Londynie, największe muzeum Wielkiej Brytanii i jedno z największych na świecie – ma ok.

Nowy!!: Etruskowie i Muzeum Brytyjskie · Zobacz więcej »

Muzeum Narodowe Brazylii

Muzeum Narodowe Brazylii – muzeum w Rio de Janeiro, najstarsze muzeum w Brazylii i najstarsza instytucja naukowa kraju.

Nowy!!: Etruskowie i Muzeum Narodowe Brazylii · Zobacz więcej »

Nancy Thomson de Grummond

Nancy Thomson de Grummond (ur. ?) – profesor na Uniwersytecie Stanu Floryda.

Nowy!!: Etruskowie i Nancy Thomson de Grummond · Zobacz więcej »

Narodowe Muzeum Archeologiczne w Madrycie

Narodowe Muzeum Archeologiczne (Museo Arqueologico Nacional) w Madrycie – najbogatsze muzeum archeologiczne w Hiszpanii.

Nowy!!: Etruskowie i Narodowe Muzeum Archeologiczne w Madrycie · Zobacz więcej »

Narodowe Muzeum Etruskie

Narodowe Muzeum Etruskie (wł. Museo Nazionale Etrusco di Villa Giulia) – muzeum cywilizacji etruskiej mieszczące się w pałacu Villa Giulia w Rzymie, założone w 1889 roku.

Nowy!!: Etruskowie i Narodowe Muzeum Etruskie · Zobacz więcej »

Nekropola Monterozzi

Nekropola Monterozzi (wł. Necropoli dei Monterozzi) – nekropola etruska w mieście Tarquinia w Lacjum we Włoszech.

Nowy!!: Etruskowie i Nekropola Monterozzi · Zobacz więcej »

Nemeti

Galii pokazująca Nemeti w dorzeczu górnego Renu Nemeti, Nemetes albo – zachodniogermańskie plemię, które żyło w I w. p.n.e. na obszarze górnej Nadrenii, pomiędzy Palatynatem i Jeziorem Bodeńskim.

Nowy!!: Etruskowie i Nemeti · Zobacz więcej »

Nethuns

Nethuns – etruski bóg studni i źródeł, później wszystkich wód.

Nowy!!: Etruskowie i Nethuns · Zobacz więcej »

Nortia

Nortia – etruska bogini przeznaczenia.

Nowy!!: Etruskowie i Nortia · Zobacz więcej »

Ny Carlsberg Glyptotek

Ny Carlsberg Glyptotek – muzeum sztuki w Kopenhadze poświęcone kulturze starożytnej basenu Morza Śródziemnego oraz XIX-wiecznej sztuce francuskiej i duńskiej.

Nowy!!: Etruskowie i Ny Carlsberg Glyptotek · Zobacz więcej »

Obyczajowość związana z małżeństwem

rozetką(„kwiatem”). Przez tysiące lat małżeństwo w Chinach było prywatnąumowązawieranąmiędzy dwiema rodzinami i nierejestrowanąprzez władze.

Nowy!!: Etruskowie i Obyczajowość związana z małżeństwem · Zobacz więcej »

Ombra della sera

Ombra della sera (pl. Wieczorny cień) – figura wotywna wykonana z brązu z III w. p.n.e., przykład sztuki etruskiej.

Nowy!!: Etruskowie i Ombra della sera · Zobacz więcej »

Orientowanie (architektura)

Schematyczny plan typowego '''orientowanego''' średniowiecznego kościoła z zaznaczeniem kierunków świata Orientowanie – w architekturze sakralnej celowe ustawienie budynku względem stron świata podyktowane względami religijnymi.

Nowy!!: Etruskowie i Orientowanie (architektura) · Zobacz więcej »

Orvieto

Orvieto Orvieto – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Umbria, w prowincji Terni.

Nowy!!: Etruskowie i Orvieto · Zobacz więcej »

Otto-Wilhelm von Vacano

Otto Wilhelm von Vacano (ur. 5 maja 1910 w Erstein im Elsaß; zm. 20 kwietnia 1997 w Tybindze) – niemiecki archeolog, zajmujący się głównie historiąi kulturąEtrusków Otto Wilhelm von Vacano studiował od 1929 na Uniwersytecie Wiedeńskim i Kolońskim, historię starożytną, filologię klasycznąi klasycznąarcheologię, co zakończył w 1936 dysertacjąpod kierownictwem Andreasa Rumpfa pt.

Nowy!!: Etruskowie i Otto-Wilhelm von Vacano · Zobacz więcej »

Paestum

Paestum (gr. Posejdonia, łac. Paestum) – w starożytności kolonia grecka miasta Sybaris.

Nowy!!: Etruskowie i Paestum · Zobacz więcej »

Palestrina

Palestrina Palestrina – miasto i gmina w środkowych Włoszech, dawne Praeneste, leżące na zboczu Apeninów, w regionie Lacjum (obecnie Lazio), w prowincji Rzym, 37 km na wschód od Rzymu, z którym w starożytności łączyła je Via Praenestina.

Nowy!!: Etruskowie i Palestrina · Zobacz więcej »

Parma

Parma – miasto i gmina w północnych Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Parma.

Nowy!!: Etruskowie i Parma · Zobacz więcej »

Patroklos

Patroklos, Patrokles (gr. Pátroklos, Patroklḗs, łac. Patroclus) – w mitologii greckiej syn Menojtiosa, najlepszy przyjaciel Achillesa.

Nowy!!: Etruskowie i Patroklos · Zobacz więcej »

Penaty

Penaty (łac. Dii Penates) – w mitologii rzymskiej bóstwa opiekuńcze pochodzenia etruskiego, strzegące ogniska domowego i spiżarni.

Nowy!!: Etruskowie i Penaty · Zobacz więcej »

Perugia

Perugia, starożytna Peruzja – stolica Umbrii, rejonu administracyjnego środkowych Włoch.

Nowy!!: Etruskowie i Perugia · Zobacz więcej »

Piombino

Piombino – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Livorno.

Nowy!!: Etruskowie i Piombino · Zobacz więcej »

Pitigliano

Widok na Pitigliano Pitigliano – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Grosseto.

Nowy!!: Etruskowie i Pitigliano · Zobacz więcej »

Piza

Piza – miasto we Włoszech, w Toskanii, 85 379 mieszkańców, nad rzekąArno, oddalone o 13 km od wybrzeża Morza Tyrreńskiego.

Nowy!!: Etruskowie i Piza · Zobacz więcej »

Podłoże historyczne prostytucji

XVIII-wieczna rycina ukazująca w sposób karykaturalny odzież i strój ówczesnych prostytutek Występowanie zjawiska prostytucji potwierdzajązapisy historyczne pochodzące z czasów starożytnych (np. Babilonia, Mezopotamia, starożytny Egipt, starożytna Grecja, starożytny Rzym) oraz Chin, Indii, Japonii.

Nowy!!: Etruskowie i Podłoże historyczne prostytucji · Zobacz więcej »

Pomerium

Pomerium (łac. post murus, za murami) – u starożytnych Rzymian linia o charakterze sakralnym wyznaczająca granice miasta.

Nowy!!: Etruskowie i Pomerium · Zobacz więcej »

Pompeje (stanowisko archeologiczne)

''Widok Pompei'', litografia, Friedrich Federer, 1850 Macellum – wejście do sklepów od strony Forum Bazylika – widok w kierunku Forum Bazylika – widok na ''trybunał'' Świątynia Apollina – na pierwszym planie ołtarz, za nim biała kolumna z zegarem Posążek Apolla (pierwotnie trzymającego łuk) ze świątyni bóstwa Miejska fontanna zasilana z akweduktu Teatr Wielki w Pompejach Scena teatru i tzw. Portyk Gladiatorów Termy Rynkowe, posążki atlasów w tepidarium Żarna zachowane w ruinach piekarni Nimfeum Figurka tańczącego fauna Domu Fauna Dom Dramaturga – posadzka z napisem cave canem w wejściu Pompeje, dawniej Pompeja – miasto w regionie dzisiejszej Kampanii we Włoszech zniszczone w czasach cesarstwa rzymskiego przez erupcję Wezuwiusza w 79 roku.

Nowy!!: Etruskowie i Pompeje (stanowisko archeologiczne) · Zobacz więcej »

Porządek architektoniczny

Encyclopédie'' Porządek architektoniczny to system konstrukcyjno-dekoracyjny, którego elementy, o określonym kształcie i sposobie dekoracji, sąpowiązane określonymi proporcjami obliczanymi za pomocąmodułów.

Nowy!!: Etruskowie i Porządek architektoniczny · Zobacz więcej »

Protochronizm

Mural przedstawiający Daków na budynku mieszkalnym w Orăștie. Protochronizm (rum. protocronism, z gr. „przed czasem”) – termin używany do określenia tendencji w kulturowym nacjonalizmie.

Nowy!!: Etruskowie i Protochronizm · Zobacz więcej »

Prowincja Terni

Prowincja Terni (wł. Provincia di Terni) – prowincja we Włoszech.

Nowy!!: Etruskowie i Prowincja Terni · Zobacz więcej »

Prowincja Viterbo

Prowincja Viterbo (wł. Provincia di Viterbo) – prowincja we Włoszech.

Nowy!!: Etruskowie i Prowincja Viterbo · Zobacz więcej »

Publiusz Waleriusz Publikola

Publius Valerius Publicola (zm. 503 p.n.e.) – jeden z głównych uczestników spisku przeciw Tarkwiniuszowi Pysznemu.

Nowy!!: Etruskowie i Publiusz Waleriusz Publikola · Zobacz więcej »

Radda in Chianti

Radda in Chianti – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Siena.

Nowy!!: Etruskowie i Radda in Chianti · Zobacz więcej »

Rasenna

Rasenna (albo rasna) - słowo w języku etruskim, używane na określenie ludzi zamieszkujących północnąItalię, powszechnie znanych jako Etruskowie.

Nowy!!: Etruskowie i Rasenna · Zobacz więcej »

Rawenna

Rawenna (wł. Ravenna) – miasto i gmina w północnych Włoszech w regionie Emilia-Romania, stolica prowincji Rawenna.

Nowy!!: Etruskowie i Rawenna · Zobacz więcej »

Róża wiatrów

Prosta róża wiatrów (wzór) Róża wiatrów − pojęcie stosowane w dwóch znaczeniach.

Nowy!!: Etruskowie i Róża wiatrów · Zobacz więcej »

Recja

Recja na mapie imperium ok. roku 116 naszej ery Recja (lub Rhaetia) – dawna prowincja rzymska utworzona po podboju Retów, obejmująca obecne tereny wschodniej Szwajcarii, Liechtensteinu, zachodniej Austrii (kraje Vorarlberg i Tyrol) oraz południowych Niemiec (część krajów Bawaria i Badenia-Wirtembergia).

Nowy!!: Etruskowie i Recja · Zobacz więcej »

Religia Etrusków

Etruskie malowidło ścienne Istotnym elementem religii Etrusków było przekonanie, że życie ludzkie jest tylko mało znaczącym elementem we wszechświecie, nad którym bogowie, którzy ukazywali swojąnaturę i wolę w każdym aspekcie świata natury, panowali tak samo, jak nad przedmiotami stworzonymi przez ludzi.

Nowy!!: Etruskowie i Religia Etrusków · Zobacz więcej »

Religia starożytnego Rzymu

Religia starożytnego Rzymu – zbiór wierzeń i rytuałów praktykowanych w starożytnym Rzymie w formie kultu, a w wyniku późniejszych podbojów rozprzestrzenionych na cały obszar rzymskiego imperium.

Nowy!!: Etruskowie i Religia starożytnego Rzymu · Zobacz więcej »

Republika rzymska

Republika rzymska – okres w historii starożytnego Rzymu w którym był on republiką, trwający od upadku królestwa w 509*Daty opatrzone asteriskiem podane sąwedług tzw.

Nowy!!: Etruskowie i Republika rzymska · Zobacz więcej »

Retowie

Retowie – pochodząca z łaciny nazwa ludu zamieszkującego od około 500 roku p.n.e. do II wieku n.e. rejon środkowych Alp.

Nowy!!: Etruskowie i Retowie · Zobacz więcej »

Rodzina Vetulanich

Zygmunt Vetulani. Vetulaniowie – polska rodzina, z której wywodzili się naukowcy, nauczyciele, artyści, urzędnicy, dyplomaci i wojskowi.

Nowy!!: Etruskowie i Rodzina Vetulanich · Zobacz więcej »

Romulus i Remus

''Wilczyca kapitolińska'' – symbol Rzymu Wielkim Placu w Brukseli. Rubens, 1618) Romulus i Remus – bracia bliźniacy, legendarni założyciele miasta Rzym.

Nowy!!: Etruskowie i Romulus i Remus · Zobacz więcej »

Rysunki naskalne w Val Camonica

Ryty naskalne w Val Camonica – jedno z największych na świecie skupisk prehistorycznych petroglifów – ponad 140 tys.

Nowy!!: Etruskowie i Rysunki naskalne w Val Camonica · Zobacz więcej »

Rzym

() – stolica i największe miasto Włoch, położone w środkowej części kraju nad rzekąTyber i Morzem Śródziemnym, zarazem stolica regionu administracyjno-historycznego Lacjum (Lazio).

Nowy!!: Etruskowie i Rzym · Zobacz więcej »

Rzym królewski

Rzym królewski – okres w dziejach starożytnego Rzymu trwający według tradycji od założenia miasta przez legendarnego Romulusa w 753 p.n.e. do obalenia monarchii i wprowadzenia Republiki przez Lucjusza Juniusza Brutusa w 509 p.n.e. Większość znanych źródeł literackich dotyczących Rzymu królewskiego to wytwór o wiele późniejszej historiografii senatorskiej i poezji doby cesarstwa (I wiek p.n.e. – I wiek n.e.). Przekaz przez nie prezentowany to pomieszanie legend i faktów historycznych.

Nowy!!: Etruskowie i Rzym królewski · Zobacz więcej »

San Lazzaro degli Armeni

Wyspa San Lazzaro degli Armeni na pocztówce z XIX wieku Dziedziniec klasztoru mechitarystów Wnętrze kościoła na wyspie Rzeźbiony krzyż (chaczkar) z ogrodu klasztornego San Lazzaro degli Armeni (orm.: „Սուրբ Ղազար կղզի”) – wyspa Laguny Weneckiej, położona na południowy wschód od Wenecji i na zachód od Lido.

Nowy!!: Etruskowie i San Lazzaro degli Armeni · Zobacz więcej »

Sancus

Sancus – w mitologii Rzymian bóstwo uświęcające przysięgi, przymierza i związki małżeńskie.

Nowy!!: Etruskowie i Sancus · Zobacz więcej »

Sangiovese

Sangiovese Sangiovese – odmiana winorośli wywodząca się ze środkowych Włoch.

Nowy!!: Etruskowie i Sangiovese · Zobacz więcej »

Santa Severa

Średniowieczny zamek w Santa Severa Santa Severa (etruski Pyrgi) – włoskie, kilkutysięczne miasteczko wypoczynkowo-kąpieliskowe, położone nad Morzem Tyrreńskim w odległości 54 km na północny zachód od Rzymu.

Nowy!!: Etruskowie i Santa Severa · Zobacz więcej »

Sarkofag Seianti Hanunii Tlesnasy

Sarkofag Seianti Hanunii Tlesnasy – datowany na II wiek p.n.e. terakotowy sarkofag etruskiej damy, znajdujący się obecnie w zbiorach Muzeum Brytyjskiego.

Nowy!!: Etruskowie i Sarkofag Seianti Hanunii Tlesnasy · Zobacz więcej »

Saturn (mitologia)

Świątynia Saturna na Forum Romanum Saturn (łac. Saturnus, gr. Krónos, z łac. sator „siewca”) – staroitalski bóg rolnictwa, zasiewów i czasu, legendarny władca Italii; polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).

Nowy!!: Etruskowie i Saturn (mitologia) · Zobacz więcej »

Scottiglia

Scottiglia - danie mięsne kuchni włoskiej, charakterystyczne dla południowej Toskanii, zwłaszcza Seggiano.

Nowy!!: Etruskowie i Scottiglia · Zobacz więcej »

Ser

Ser podpuszczkowy twardy – tzw. ser żółty Ser – produkt spożywczy wytwarzany poprzez wytrącenie z mleka tłuszczu i białka w postaci skrzepu, który zostaje poddany dalszej obróbce.

Nowy!!: Etruskowie i Ser · Zobacz więcej »

Sex suffragia

Sex suffragia (łac. sześć głosów) – łacińskie określenie odnoszące się do sześciu centuriów kawalerii w systemie centurialnym którzy, w zależności od plemienia, z którego się wywodzili, byli zwani Ramnes, Tities lub Luceres (kolejno Latynowie, Sabinowie i Etruskowie) primi lub secundi (kolejno pierwszy i drugi).

Nowy!!: Etruskowie i Sex suffragia · Zobacz więcej »

Siedmiu królów rzymskich

Romulusa i Remusa – symbol Rzymu Siedmiu tzw.

Nowy!!: Etruskowie i Siedmiu królów rzymskich · Zobacz więcej »

Siena

Siena – miasto i gmina we Włoszech, w Toskanii, w prowincji Siena.

Nowy!!: Etruskowie i Siena · Zobacz więcej »

Sierpień 2023

”, tak aby były widoczne w portalu Aktualności).

Nowy!!: Etruskowie i Sierpień 2023 · Zobacz więcej »

Sklepienie

Przykład sklepienia malarstwem ściennym Sklepienie, widok z góry Sklepienie – konstrukcja budowlana o przekroju krzywoliniowym, służąca do przykrycia od góry przestrzeni pomieszczenia w budynku (w konstrukcji inżynierskiej), ograniczona murami, łękami, belkami itp.

Nowy!!: Etruskowie i Sklepienie · Zobacz więcej »

Spoleto

Katedra w Spoleto Spoleto (łac. Spoletium) – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Umbria, w prowincji Perugia.

Nowy!!: Etruskowie i Spoleto · Zobacz więcej »

Sport w starożytnej Grecji

Sport w starożytnej Grecji – w starożytnej Grecji sport uważano za ważny element edukacji chłopców i pozytywnego kształtowania charakterów.

Nowy!!: Etruskowie i Sport w starożytnej Grecji · Zobacz więcej »

Spuriusz Larcjusz

Spurius Larcius (Rufus lub Flavus) – Konsul rzymski w roku 506 p.n.e. i w 490 p.n.e. W 482 p.n.e. pełnił urząd interrexa.

Nowy!!: Etruskowie i Spuriusz Larcjusz · Zobacz więcej »

Stare Muzeum

Stare Muzeum (do roku 1845 Königliches Museum – Muzeum Królewskie) – muzeum, znajdujące się w Berlinie, na Wyspie Muzeów.

Nowy!!: Etruskowie i Stare Muzeum · Zobacz więcej »

Starożytność

Egipskie piramidy Ateny na Akropolu Rzymskie koloseum Starożytność – pierwszy okres historii niektórych części świata, wyróżniany zwłaszcza w dziejopisarstwie europejskim.

Nowy!!: Etruskowie i Starożytność · Zobacz więcej »

Stela

Babilońska stela króla Elamu Stela (stélē – słup, łac. stela, stele) – ustawiona pionowo ozdobna płyta kamienna z inskrypcjąlub płaskorzeźbionądekoracją, w starożytności wznoszona w różnych celach; także pionowa płyta nagrobna.

Nowy!!: Etruskowie i Stela · Zobacz więcej »

Synkretyzm religijny

Synkretyzm religijny (z gr. συγκρητισμός, synkrētismós 'sojusz miast kreteńskich') – łączenie dwóch lub więcej systemów wierzeń religijnych w nowy system lub włączenie do danej tradycji religijnej idei pochodzących z tradycji niepowiązanych.

Nowy!!: Etruskowie i Synkretyzm religijny · Zobacz więcej »

Szerden

Szerden, Szirdanu – wielokrotnie wspominany w inskrypcjach egipskich, starożytny lud nieznanego pochodzenia.

Nowy!!: Etruskowie i Szerden · Zobacz więcej »

Szpila

kultury halsztackiej Spinka do włosów, rodzaj szpili Kolchidy Szpila – akcesorium służące do utrzymania włosów danej osoby w stałym miejscu.

Nowy!!: Etruskowie i Szpila · Zobacz więcej »

Sztuka celtycka

X w. n.e. Ceramika celtycka brązu Sztuka celtycka – bierze swój początek z kultury halsztackiej rozwijającej się od 800 p.n.e. do 400 p.n.e. na terenach po północnej stronie Alp.

Nowy!!: Etruskowie i Sztuka celtycka · Zobacz więcej »

Sztuka etruska

Wilczyca kapitolińska – rzeźba przypisywana Etruskom. Figurki Remusa i Romulusa zostały dodane w XV w. Sztuka etruska – sztuka ludu Etrusków, zamieszkującego środkowączęść Italii położonąnad Morzem Tyrreńskim (obszar dzisiejszej Toskanii) od X do I w. p.n.e. (Rzymianie podbili Etrurię w III w. p.n.e.). Rozkwit cywilizacji przypada na okresy VII – VI w.

Nowy!!: Etruskowie i Sztuka etruska · Zobacz więcej »

Sztuka starożytnego Rzymu

Pompejów. Terminem sztuka starożytnego Rzymu określa się zazwyczaj sztukę tworzonąw Rzymie – mieście nad Tybrem oraz całym państwie złożonym z wielu prowincji i nie wykazującążadnych ścisłych związków kulturowych ze sztukąrodzimąkonkretnego rejonu pozostającego pod panowaniem imperium, powstałąw okresie od VI w. p.n.e. do końca IV w., czyli momentu podziału cesarstwa na wschodnie i zachodnie.

Nowy!!: Etruskowie i Sztuka starożytnego Rzymu · Zobacz więcej »

Tadeusz Wolański

thumb Tadeusz Wolański herbu Przyjaciel (ur. 17 października 1785 w Szawlach, zm. 16 lutego 1865 w Ryńsku) – polski archeolog i badacz napisów w języku etruskim.

Nowy!!: Etruskowie i Tadeusz Wolański · Zobacz więcej »

Tages

Tages – bóg mądrości w mitologii etruskiej i rzymskiej.

Nowy!!: Etruskowie i Tages · Zobacz więcej »

Tarchetios

Tarchetios – w mitologii rzymskiej etruski król Alba Longi, bohater jednego z wariantów legendy o założeniu Rzymu.

Nowy!!: Etruskowie i Tarchetios · Zobacz więcej »

Tarchon

Tarchon (gr., Tarchon) – heros etruski uważany za założyciela miasta Tarkwinii i syna Telefosa, postać z mitologii greckiej i rzymskiej.

Nowy!!: Etruskowie i Tarchon · Zobacz więcej »

Tarent

Tarent (w dialekcie tarenckim Tarde lub Tarande) – miasto i gmina w regionie Apulia, w prowincji Tarent, w południowych Włoszech.

Nowy!!: Etruskowie i Tarent · Zobacz więcej »

Tarkwiniusz Pyszny

Tarkwiniusz Pyszny, Lucius Tarquinius Superbus (żył na przełomie VI i V wieku p.n.e.) – według przyjętej tradycji siódmy i ostatni król rzymski pochodzenia etruskiego (535 p.n.e. – 509 p.n.e.). Syn lub wnuk Tarkwiniusza Starszego, ożeniony z córkąSerwiusza – Tulią.

Nowy!!: Etruskowie i Tarkwiniusz Pyszny · Zobacz więcej »

Tarkwiniusz Stary

Tarkwiniusz Stary, Lucius Tarquinius Priscus – piąty władca Rzymu, panujący w latach 617-578 p.n.e. Pochodził z etruskiego miasta Tarquinia.

Nowy!!: Etruskowie i Tarkwiniusz Stary · Zobacz więcej »

Tarquinia

Tarquinia – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Viterbo.

Nowy!!: Etruskowie i Tarquinia · Zobacz więcej »

Tinia

Tinia – etruski bóg burzy, odpowiednik rzymskiego Jowisza oraz greckiego Zeusa.

Nowy!!: Etruskowie i Tinia · Zobacz więcej »

Tiras

Hipotetyczna lokalizacja potomków Tirasa w Tracji Tiras (hebr. תִירָס) – postać biblijna ze Starego Testamentu, jeden z siedmiu synów Jafeta (Rdz 10,2).

Nowy!!: Etruskowie i Tiras · Zobacz więcej »

Tokarka

Tokarka uniwersalna Tokarka – obrabiarka przeznaczona do obróbki skrawaniem przedmiotów najczęściej o powierzchni brył obrotowych (wałki, stożki, kule, gwinty wewnętrzne i zewnętrzne).

Nowy!!: Etruskowie i Tokarka · Zobacz więcej »

Tomba della Fustigazione

Scena chłosty z dekoracji grobowca Tomba della Fustigazione (wł. dosł. Grobowiec Chłosty) – niewielki etruski grobowiec z V wieku p.n.e. odkryty w nekropolii Monterozzi w Tarquinii.

Nowy!!: Etruskowie i Tomba della Fustigazione · Zobacz więcej »

Toreutyka antyczna

Dzieła toreutyki greckiej z tzw. skarbu z Panagjuriszte (2 poł. IV wieku p.n.e.) Toreutyka, metaloplastyka – sztuka artystycznej obróbki metalu (brązu, srebra, złota), głównie na zimno, przy użyciu techniki repusowania, puncowania, cyzelowania, grawerowania itp.

Nowy!!: Etruskowie i Toreutyka antyczna · Zobacz więcej »

Toskania

Prowincje w Toskanii Pejzaż Toskanii Morza Liguryjskiego Toskania (wł. Toscana) – kraina historyczna i region administracyjny w środkowych Włoszech, położony w Apeninach Północnych (Apeniny Toskańskie) oraz nad morzami: Liguryjskim i Tyrreńskim.

Nowy!!: Etruskowie i Toskania · Zobacz więcej »

Toskowie

Toskowie w tradycyjnych strojach, ryc. z 1908 Toskowie – jedna z dwóch największych (obok Gegów) albańskich grup etnicznych, zamieszkujących obszar północnej Grecji, południowo-zachodniej Macedonii Północnej i Albanii na południe od rzeki Shkumbin.

Nowy!!: Etruskowie i Toskowie · Zobacz więcej »

Transport w starożytnym Rzymie

Rozległość państwa narzucała konieczność korzystania ze środków transportu.

Nowy!!: Etruskowie i Transport w starożytnym Rzymie · Zobacz więcej »

Tribus

Tribus – jednostka administracyjno-terytorialna, odgrywająca bardzo ważnąrolę w antycznym, republikańskim Rzymie.

Nowy!!: Etruskowie i Tribus · Zobacz więcej »

Triumf

Łuku Tytusa: pochód z trofeami zdobytymi w Jerozolimie w roku 70. Triumf (z łac. triumphus) – w antycznym Rzymie najwyższe wyróżnienie jakie otrzymywał wódz za swe zwycięstwa na polu walki.

Nowy!!: Etruskowie i Triumf · Zobacz więcej »

Tuba romana

Tuba romana – rzymska tuba, instrument przypominający trąbkę, najważniejszy z rzymskich instrumentów dętych blaszanych.

Nowy!!: Etruskowie i Tuba romana · Zobacz więcej »

Tuchulcha

Potwór Tuchulcha oraz heros Oese (Tezeusz) grająw grę planszowąTuchulcha – w wierzeniach etruskich, potwór o dziobie orła i uszach osła, który zamiast włosów ma na głowie węże.

Nowy!!: Etruskowie i Tuchulcha · Zobacz więcej »

Tuskana

Tuskana — imię żeńskie pochodzenia łacińskiego, pierwotnie przydomek utworzony od nazwy etnicznej Tuscus przy pomocy przyrostka -ana i oznaczające "należąca do Tusków, Etrusków".

Nowy!!: Etruskowie i Tuskana · Zobacz więcej »

Tyrrenos

Tyrrenos, także Tyrsenos, – postać w mitologii greckiej, legendarny eponim Tyrrenów (Etrusków).

Nowy!!: Etruskowie i Tyrrenos · Zobacz więcej »

Umbrowie

Umbrowie − jedno z plemion italskich, dzięki któremu Italia weszła w epokę żelaza wraz z pojawieniem się kultury „Villanova”.

Nowy!!: Etruskowie i Umbrowie · Zobacz więcej »

Uni (mitologia)

Uni – najwyższa bogini etruska, bogini kosmosu i miasta Perusia (dziś: Perugia w Toskanii), żona Tinii oraz matka Hercle.

Nowy!!: Etruskowie i Uni (mitologia) · Zobacz więcej »

Urna (pojemnik)

Urna – naczynie do przechowywania prochów zmarłych.

Nowy!!: Etruskowie i Urna (pojemnik) · Zobacz więcej »

V wiek p.n.e.

V wiek p.n.e. VII wiek p.n.e. VI wiek p.n.e. V wiek p.n.e. IV wiek p.n.e. III wiek p.n.e.

Nowy!!: Etruskowie i V wiek p.n.e. · Zobacz więcej »

Vanth

* Vanth – postać w mitologii etruskiej.

Nowy!!: Etruskowie i Vanth · Zobacz więcej »

Vanth (księżyc)

Vanth, pełna nazwa (90482) Orkus I Vanth – naturalny satelita planetoidy transneptunowej (90482) Orkus.

Nowy!!: Etruskowie i Vanth (księżyc) · Zobacz więcej »

Vetulonia

Vetulonia (dawniej z łac. Vetulonium, etr. Vatluna) – starożytne miasto w Etrurii, jedno z dwunastu miast-państw wchodzących w skład Ligi Etruskiej.

Nowy!!: Etruskowie i Vetulonia · Zobacz więcej »

VI wiek p.n.e.

VI WIEK P.N.E. VIII wiek p.n.e. VII wiek p.n.e. VI wiek p.n.e. V wiek p.n.e. IV wiek p.n.e.

Nowy!!: Etruskowie i VI wiek p.n.e. · Zobacz więcej »

Via Cornelia

Początek Via Cornelia oznaczony na czerwono Via Cornelia – starożytna droga rzymska łącząca Rzym z Caere (Cerveteri).

Nowy!!: Etruskowie i Via Cornelia · Zobacz więcej »

Vicenza

(pol. uproszczona: wiczenca) – miasto i gmina w północno-wschodnich Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska, w prowincji Vicenza.

Nowy!!: Etruskowie i Vicenza · Zobacz więcej »

VII wiek p.n.e.

VII WIEK P.N.E. IX wiek p.n.e. VIII wiek p.n.e. VII wiek p.n.e. VI wiek p.n.e. V wiek p.n.e.

Nowy!!: Etruskowie i VII wiek p.n.e. · Zobacz więcej »

Viterbo

(pol. uproszczona: witerbo) – miasto i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum, w prowincji Viterbo.

Nowy!!: Etruskowie i Viterbo · Zobacz więcej »

Vix (stanowisko archeologiczne)

Krater z Vix Stanowiska archeologiczne w Vix – stanowiska archeologiczne kultury zachodniohalsztackiej, położone w miejscowości Vix w departamencie Côte-d’Or we wschodniej Francji.

Nowy!!: Etruskowie i Vix (stanowisko archeologiczne) · Zobacz więcej »

Volterra

Volterra – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Piza.

Nowy!!: Etruskowie i Volterra · Zobacz więcej »

Voltumna

Voltumna – etruski bóg ziemi, uznawany za najwyższe bóstwo w tamtejszej mitologii.

Nowy!!: Etruskowie i Voltumna · Zobacz więcej »

Volturnus

Volturnus – bardzo stare bóstwo rzymskie, pierwotnie czczone w Kampanii przez Etrusków.

Nowy!!: Etruskowie i Volturnus · Zobacz więcej »

Waza Chigi

Waza Chigi – datowane na ok.

Nowy!!: Etruskowie i Waza Chigi · Zobacz więcej »

Waza François

Waza François – starożytny ateński krater wolutowy z VI w. p.n.e., wykonany w technice czarnofigurowej.

Nowy!!: Etruskowie i Waza François · Zobacz więcej »

Włosi

Włosi – naród zamieszkujący Włochy, gdzie jest ich około 56 mln.

Nowy!!: Etruskowie i Włosi · Zobacz więcej »

Weje

Weje – jedno z 12 potężnych miast-państw etruskich.

Nowy!!: Etruskowie i Weje · Zobacz więcej »

Wenetowie (Italia)

Wenetowie – lud indoeuropejski, przybyły najprawdopodobniej z terenów Europy Środkowej około 950 p.n.e., zamieszkujący północnączęść Italii.

Nowy!!: Etruskowie i Wenetowie (Italia) · Zobacz więcej »

Werona

Werona – miasto położone w północno-wschodnich Włoszech, w regionie administracyjnym Wenecja Euganejska (Veneto).

Nowy!!: Etruskowie i Werona · Zobacz więcej »

Wertumnus

Alegoria Wertumnusa (mal. Giuseppe Arcimboldo) J.-B. Lemoyne'a, 1760) Wertumnus (łac. Vertumnus, Vortumnus, Voltumnus) – w mitologii rzymskiej bóg z kręgu bóstw wegetacyjnych, pochodzenia etruskiego lub sabińskiego, będący uosobieniem przemian zachodzących w przyrodzie.

Nowy!!: Etruskowie i Wertumnus · Zobacz więcej »

Widełki (kość)

Szkielet ptasi z zaznaczonymi widełkami Widełki (łac. furcula) – kość należąca do pasa barkowego, właściwa ptakom i niektórym innym dinozaurom.

Nowy!!: Etruskowie i Widełki (kość) · Zobacz więcej »

Wielka Grecja

Wielka Grecja ok. 280 r. p.n.e. Italia ok. 800 r. p.n.e. - Grecy kolor żółty Wielka Grecja (z gr. he Hellas he Megale) – w starożytności południowa część Półwyspu Apenińskiego oraz większość Sycylii skolonizowanej przez Greków w VII/VI wieku p.n.e. w okresie wielkiej kolonizacji.

Nowy!!: Etruskowie i Wielka Grecja · Zobacz więcej »

Wielka kolonizacja

Wielka kolonizacja – termin „wielka kolonizacja” utworzony został przez historyków dla odróżnienia ruchu osadniczego, w którym brały udział polis greckie w okresie archaicznym, od podobnych zjawisk występujących w świecie greckim przed oraz po „wielkiej kolonizacji”.

Nowy!!: Etruskowie i Wielka kolonizacja · Zobacz więcej »

Wilczyca kapitolińska

Wilczyca kapitolińska – rzeźba wilczycy, stanowiąca symbol stolicy starożytnego imperium rzymskiego.

Nowy!!: Etruskowie i Wilczyca kapitolińska · Zobacz więcej »

Wilhelm Brandenstein

Wilhelm Brandenstein (ur. 23 października 1898; zm. 1 grudnia 1967, Graz) – austriacki językoznawca i historyk.

Nowy!!: Etruskowie i Wilhelm Brandenstein · Zobacz więcej »

Wilhelm Paul Corssen

Wilhelm Paul Corssen (ur. 20 stycznia 1820, Brema; zm. 18 czerwca 1875, Berlin) – niemiecki filolog, językoznawca, historyk starożytności i etruskolog.

Nowy!!: Etruskowie i Wilhelm Paul Corssen · Zobacz więcej »

Wina włoskie

Obszary uprawy winorośli we Włoszech Włochy sąjednym z najstarszych regionów uprawy winorośli na świecie.

Nowy!!: Etruskowie i Wina włoskie · Zobacz więcej »

Wojna latyńska

Wojna latyńska (340–338 p.n.e.; także wojna z Latynami) – konflikt między republikąrzymskąa tzw.

Nowy!!: Etruskowie i Wojna latyńska · Zobacz więcej »

Wojny samnickie

Wojny samnickie – trzy wojny pomiędzy republikąrzymskąa plemieniem Samnitów zorganizowanych w Związku Samnickim.

Nowy!!: Etruskowie i Wojny samnickie · Zobacz więcej »

Wrzesień 2015

", tak aby były widoczne w portalu Aktualności).

Nowy!!: Etruskowie i Wrzesień 2015 · Zobacz więcej »

Wrzesień 2016

", tak aby były widoczne w portalu Aktualności).

Nowy!!: Etruskowie i Wrzesień 2016 · Zobacz więcej »

Wulka (rzeźbiarz)

Apollo z Wejów, detal Wulka, Vulca (VI w. p.n.e.) – jedyny znany z imienia artysta etruski, słynny rzeźbiarz, główny przedstawiciel szkoły rzeźbiarskiej w Wejach.

Nowy!!: Etruskowie i Wulka (rzeźbiarz) · Zobacz więcej »

Wyspy Poncjańskie

Wyspy Poncjańskie – archipelag włoskich wysp wulkanicznych na Morzu Tyrreńskim, położony przy zachodnim wybrzeżu Półwyspu Apenińskiego, na zachód od Neapolu.

Nowy!!: Etruskowie i Wyspy Poncjańskie · Zobacz więcej »

X wiek p.n.e.

X WIEK P.N.E. XII wiek p.n.e. XI wiek p.n.e. X wiek p.n.e. IX wiek p.n.e. VIII wiek p.n.e.

Nowy!!: Etruskowie i X wiek p.n.e. · Zobacz więcej »

Zbigniew Herbert

Zbigniew Bolesław Ryszard Herbert (ur. 29 października 1924 we Lwowie, zm. 28 lipca 1998 w Warszawie) – polski poeta, eseista, dramaturg, twórca cyklu poetyckiego „Pan Cogito”, autor słuchowisk; pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego.

Nowy!!: Etruskowie i Zbigniew Herbert · Zobacz więcej »

Zmarli w roku 1865

Lista osób zmarłych w 1865.

Nowy!!: Etruskowie i Zmarli w roku 1865 · Zobacz więcej »

Zmarli we wrześniu 2020

Bez opisu.

Nowy!!: Etruskowie i Zmarli we wrześniu 2020 · Zobacz więcej »

(90482) Orkus

(90482) Orkus (2004 DW) – duża planetoida transneptunowa z Pasa Kuipera, obiekt typu plutonek.

Nowy!!: Etruskowie i (90482) Orkus · Zobacz więcej »

1000 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Etruskowie i 1000 p.n.e. · Zobacz więcej »

1785

Bez opisu.

Nowy!!: Etruskowie i 1785 · Zobacz więcej »

264 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Etruskowie i 264 p.n.e. · Zobacz więcej »

353 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Etruskowie i 353 p.n.e. · Zobacz więcej »

395 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Etruskowie i 395 p.n.e. · Zobacz więcej »

396 p.n.e.

; Europa.

Nowy!!: Etruskowie i 396 p.n.e. · Zobacz więcej »

445 p.n.e.

Europa.

Nowy!!: Etruskowie i 445 p.n.e. · Zobacz więcej »

474 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Etruskowie i 474 p.n.e. · Zobacz więcej »

480 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Etruskowie i 480 p.n.e. · Zobacz więcej »

506 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Etruskowie i 506 p.n.e. · Zobacz więcej »

509 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Etruskowie i 509 p.n.e. · Zobacz więcej »

550 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Etruskowie i 550 p.n.e. · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Tyrrenowie.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »