Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Absolut

Indeks Absolut

Absolut („bezwarunkowy, niezwiązany”) – osobowy lub bezosobowy pierwotny byt, doskonały, najwyższy, pełny, całkowicie niezależny, nieuwarunkowany i niczym nieograniczony.

193 kontakty: Absolut (perfumiarstwo), Absolut (wódka), Agnostycyzm, Akt (filozofia), Albert Camus, Alfred North Whitehead, Anaksagoras, Anaksymander, Anaksymenes, Antropocentryzm, Anzelm z Canterbury, Apeiron (filozofia), Arché, Arystoteles, Asanga, Śiwa, Asura, Ateizm, Atman, Atom, Auguste Comte, Augustyn z Hippony, Awatara, Żydzi, Żywioły, Étienne Gilson, Baruch Spinoza, Bóg, Bön, Bernard Fontenelle, Bhagawadgita, Bhakti, Bonawentura z Bagnoregio, Brahman, Buddyzm, Buddyzm tybetański, Byt, Cesarz, Charles Sanders Peirce, Chiny, Chrześcijaństwo, Congkhapa, Czittamatra, David Hume, Dźinizm, Deizm, Demokryt, Denis Diderot, Dewa, Dharma, ..., Dialektyka, Dionizy Areopagita, Dualizm psychofizyczny, Duch (filozofia), Dzionang, Dzogczen, Edmund Husserl, Efez, Egzystencjalizm, Empedokles, Empiryzm, Epistemologia, Eschatologia chrześcijańska, Ewolucja, Fatum, Filozofia, Filozofia przyrody, Fizyka, Forma substancjalna, Francis Herbert Bradley, Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling, Gelug, Geometria, Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Gottfried Wilhelm Leibniz, Henoteizm, Henri de Lubac, Heraklit, Hierarchia, Hiranjagarbha, Hymn, Idea, Imię, Immanuel Kant, Indie, Intelekt, Intuicjonizm (filozofia), Jan Duns Szkot, Japonia, Józef Maria Hoene-Wroński, Jean-Jacques Rousseau, Jean-Paul Sartre, Johann Gottlieb Fichte, John Dewey, John Locke, Josiah Royce, Kagju, Karl Marx, Konfucjanizm, Konfucjusz, Koran, Korea, Kryszna, Ksenofanes, Liczba, Logika, Logos (filozofia), Longczenpa, Ludwig Feuerbach, Madhjamaka, Madhjamika, Mahajana, Mahamudra, Mandat Niebios, Maszyna, Matematyka, Materia (filozofia), Max Scheler, Mądrość, Mechanicyzm, Melissos z Samos, Metafizyka klasyczna, Metajęzyk, Miłość, Michele Federico Sciacca, Mikołaj z Kuzy, Monoteizm, Nagardżuna, Natura Buddy, Neoheglizm, Nienawiść, Ningma, Nous, Oświecenie (epoka), Ogień, Ojcowie Kościoła, Osoba, Panenteizm, Panteizm, Paradygmat, Parmenides, Pierre Teilhard de Chardin, Pitagoras, Platon, Plotyn, Potencja (filozofia), Powietrze, Poznanie, Pozytywizm logiczny, Pragmatyzm, Prasangika, Przyczynowość, Racjonalizm filozoficzny, Religia, René Descartes, Roman Ingarden, Routledge Encyclopedia of Philosophy, Rygweda, Ryta (hinduizm), Rzecz, Sakja, Sansara, Søren Kierkegaard, Scholastyk, Shangdi, Shintō, Siunjata, Sorai Ogyū, Społeczeństwo, Stany Zjednoczone, Substancja (filozofia), Swatantrika, Szkoła elejska, Szkoła yinyang, Tales z Miletu, Tantry jogi najwyższej, Taoizm, Teleologia, Teologia, Tian, Tirthankara, Tomasz z Akwinu, Transcendencja (filozofia), Trzy ciała Buddy, Voltaire, Władysław Tatarkiewicz, Wietnam, Wirus umysłu, Wisznu, Woda, Wszechświat, Zenon z Elei, Zmysł. Rozwiń indeks (143 jeszcze) »

Absolut (perfumiarstwo)

Absolut, olejek absolutny – olejek eteryczny zawierający niemal wyłącznie lotne związki wonne, otrzymywany ze stałych lub półstałych substancji zapachowych, które sąmieszaninami licznych związków o różnej lotności, wonnych i bezwonnych (balast).

Nowy!!: Absolut i Absolut (perfumiarstwo) · Zobacz więcej »

Absolut (wódka)

Wódka Absolut – czysta w butelce 50 ml Niektóre warianty smakowe w butelkach 50 ml Absolut – wódka produkowana w Szwecji w miejscowości Åhus.

Nowy!!: Absolut i Absolut (wódka) · Zobacz więcej »

Agnostycyzm

Thomas Henry Huxley, twórca terminu ''agnostycyzm'' Agnostycyzm (α- a-, bez + γνώσις gnōsis, wiedzy; od gnostycyzmu) – pogląd filozoficzny, według którego obecnie niemożliwe jest całkowite poznanie rzeczywistości.

Nowy!!: Absolut i Agnostycyzm · Zobacz więcej »

Akt (filozofia)

Akt („energia”) – pojęcie, należące do podstawowych terminów metafizyki klasycznej, biorące swój początek w filozofii Arystotelesa, a następnie rozwijane przez średniowiecznąmyśl scholastyczną.

Nowy!!: Absolut i Akt (filozofia) · Zobacz więcej »

Albert Camus

Albert Camus (wym.; ur. 7 listopada 1913 w Mondovi, zm. 4 stycznia 1960 w Villeblevin) – francuski pisarz, dramaturg, eseista i reżyser teatralny.

Nowy!!: Absolut i Albert Camus · Zobacz więcej »

Alfred North Whitehead

Alfred North Whitehead (ur. 15 lutego 1861 w Ramsgate, zm. 30 grudnia 1947 w Cambridge w stanie Massachusetts) – angielski uczony: filozof, matematyk i fizyk teoretyczny.

Nowy!!: Absolut i Alfred North Whitehead · Zobacz więcej »

Anaksagoras

Anaksagoras z Kladzomen (ur. ok. 500 p.n.e., zm. ok. 428 p.n.e.) – grecki filozof.

Nowy!!: Absolut i Anaksagoras · Zobacz więcej »

Anaksymander

nazwyZgodnie z publikacjąJohn Mansley Robinson, ''An Introduction to Early Greek Philosophy'', Houghton and Mifflin, 1968. Anaksymander z Miletu (gr. Anaksimandros ho Milesios, ok. 610–546 p.n.e.) – starogrecki filozof i polityk, jeden z pierwszych jońskich filozofów przyrody, reprezentant szkoły milezyjskiej jako prawdopodobny uczeń Talesa i nauczyciel Anaksymenesa.

Nowy!!: Absolut i Anaksymander · Zobacz więcej »

Anaksymenes

Anaksymenes z Miletu (gr. Άναξιμένης, ur. ok. 585 p.n.e., zm. ok. 525 p.n.e.) – presokratejski joński filozof przyrody, uczeń Anaksymandra, należący do szkoły milezyjskiej.

Nowy!!: Absolut i Anaksymenes · Zobacz więcej »

Antropocentryzm

Antropocentryzm (z gr. anthropos – człowiek i gr. kentron – środek koła) – pogląd filozoficzny i religijny, według którego człowiek stanowi centrum i cel Wszechświata.

Nowy!!: Absolut i Antropocentryzm · Zobacz więcej »

Anzelm z Canterbury

Pieczęć Anzelma z Canterbury. Anzelm z Canterbury, także Anzelm z Aosty (ur. w 1033 w Aoście, zm. 21 kwietnia 1109 w Canterbury) – włoski duchowny katolicki, benedyktyn, filozof uważany za jednego z twórców scholastyki, teolog katolicki, święty Kościoła katolickiego i doktor Kościoła.

Nowy!!: Absolut i Anzelm z Canterbury · Zobacz więcej »

Apeiron (filozofia)

Apeiron (ἄπειρον) to greckie słowo oznaczające „(to, co jest) nieograniczone”, „bezgraniczne”, „nieskończone” lub „nieokreślone”, od ἀ- a-, „bez” i πεῖραρ peirar, „koniec, limit”, „granica” and Scott.

Nowy!!: Absolut i Apeiron (filozofia) · Zobacz więcej »

Arché

Arché, zasada, prazasada (gr. etymologicznie oznacza zasadę, przyczynę, władzę) – w filozofii przedsokratejskiej termin oznaczający praprzyczynę wszystkich bytów, zasadę oraz najbardziej zasadnicze tworzywo, prasubstancję, z której powstały wszystkie rzeczy i zarazem podstawowy składnik rzeczywistości. Pierwotna zasada kierująca światem (gr.), wszechświatem. Istnienie tej zasady postulowała jońska filozofia przyrody. Dla Talesa arché to woda, dla Anaksymandra (który jako pierwszy użył tego terminu) arché jest bezkresem (apeiron), dla Anaksymenesa – powietrzem, dla Pitagorasa – liczbą. Arché według różnych filozofów to.

Nowy!!: Absolut i Arché · Zobacz więcej »

Arystoteles

Arystoteles (starogr., Aristotelēs, ur. 384 p.n.e. w Stagirze, zm. 322 p.n.e. w Chalkis) – filozof, jeden z trzech – obok Sokratesa i Platona – najsławniejszych filozofów starożytnej Grecji.

Nowy!!: Absolut i Arystoteles · Zobacz więcej »

Asanga

MaitrejąAsanga − żyjący w Indiach IV w.n.e. filozof indyjski, twórca szkoły filozoficznej jogaćara należącej do kręgu buddyzmu mahajany.

Nowy!!: Absolut i Asanga · Zobacz więcej »

Śiwa

Śiwa (sanskr. शिव „łaskawy, przychylny”) – jeden z najistotniejszych dewów w hinduizmie.

Nowy!!: Absolut i Śiwa · Zobacz więcej »

Asura

Asura Asura – detal apsarę Asura (także: assura, asaura, aszura; san. asu – „oddech Pradźapati” lub as – „być”) – potężne i złe istoty występujące w hinduizmie i buddyzmie, przeciwnicy dewów.

Nowy!!: Absolut i Asura · Zobacz więcej »

Ateizm

Ateizm (z gr. „bezbożny” – a-, „bez” oraz, theos, „bóg”) – brak wiary w istnienie jednego bądź wielu bogów czy też odrzucający wiarę w stwórcę; ewentualnie odrzucenie teizmu.

Nowy!!: Absolut i Ateizm · Zobacz więcej »

Atman

Atman (dewanagari आत्म ātman, sanskr. oddech, आत्मा) – w hinduizmie określenie duszy rozumianej jako indywidualna jaźń, obecna w każdej żywej istocie.

Nowy!!: Absolut i Atman · Zobacz więcej »

Atom

fm – ok. 100 000 razy mniej od rozmiarów chmury elektronowej. Atom – podstawowy składnik materii.

Nowy!!: Absolut i Atom · Zobacz więcej »

Auguste Comte

Auguste Comte, właśc.

Nowy!!: Absolut i Auguste Comte · Zobacz więcej »

Augustyn z Hippony

Philippe’a de Champaigne Aureliusz Augustyn z Hippony, łac. Aurelius Augustinus (ur. 13 listopada 354 w Tagaście, zm. 28 sierpnia 430 w Hipponie) – filozof, teolog, organizator życia kościelnego, święty Kościoła katolickiego i Cerkwi PrawosławnejPor.

Nowy!!: Absolut i Augustyn z Hippony · Zobacz więcej »

Awatara

Wisznu w postaci ryby – Matsjawatara Awatara (także Awatar) (dewanagari अवतार, transliteracja avatāra, ang. avatara, zstąpienie, "zejście, inkarnacja”) – w hinduizmie wcielenie (inkarnacja) bóstwa, które zstępuje z nieba na ziemię w postaci śmiertelnej – ludzkiej, zwierzęcej lub hybrydalnej).

Nowy!!: Absolut i Awatara · Zobacz więcej »

Żydzi

Żydzi (dosł. „chwalcy Jahwe” lub „czciciele Jahwe” z hebr. Jehudim, יהודים, jid. Jidn, ייִדן, ladino ג׳ודיוס Gjudios) – naród semicki, zamieszkujący w starożytności Palestynę (określany wtedy jako Hebrajczycy albo Izraelici), posługujący się wówczas językiem hebrajskim, a w średniowieczu i czasach nowożytnych mieszkający w diasporze na całym świecie i posługujący się wieloma różnymi językami, w rezultacie czego niestanowiący jednolitej grupy religijnej i etnicznej.

Nowy!!: Absolut i Żydzi · Zobacz więcej »

Żywioły

Żywioły, elementy, pierwiastki – redukcjonistyczna koncepcja filozoficzna, według której świat materialny (Wszechświat) składa się z kilku podstawowych elementów.

Nowy!!: Absolut i Żywioły · Zobacz więcej »

Étienne Gilson

Étienne Henry Gilson (ur. 13 czerwca 1884 w Paryżu, zm. 19 września 1978 w Auxerre) – francuski filozof i historyk filozofii, jeden ze współtwórców neotomizmu.

Nowy!!: Absolut i Étienne Gilson · Zobacz więcej »

Baruch Spinoza

łac. ''Terra hic Benedicti de Spinoza in Ecclesia Nova olim sepulti ossa tegit'' Baruch Spinoza, Benedictus Despinoza, Benedictus d’Espinoza (ur. 24 listopada 1632 w Amsterdamie, zm. 21 lutego 1677 w Hadze) – filozof niderlandzki pochodzenia portugalsko-żydowskiego, konkretniej sefardyjskiego; z zawodu rzemieślnik optyczny.

Nowy!!: Absolut i Baruch Spinoza · Zobacz więcej »

Bóg

Bóg stwarzający świat'', Muzeum Brytyjskie tetragram JHWH nad obrazem Jezusa Kopia obok Wawelu. Kraków Kaligrafia słowa Allah antyczny Bóg lub bóstwo – istota nadprzyrodzona, której istnienie (jednej bądź wielu) uznaje większość religii.

Nowy!!: Absolut i Bóg · Zobacz więcej »

Bön

koła życia według tradycji bön Bön – starożytna tybetańska tradycja religijna, istniejąca przed buddyzmem tybetańskim, uległa znacznemu przekształceniu pod jego wpływem i współcześnie z nim koegzystuje.

Nowy!!: Absolut i Bön · Zobacz więcej »

Bernard Fontenelle

Bernard le Bovier de Fontenelle (ur. 11 lutego 1657 w Rouen, zm. 9 stycznia 1757 w Paryżu) – francuski filozof, religioznawca, pisarz i poeta.

Nowy!!: Absolut i Bernard Fontenelle · Zobacz więcej »

Bhagawadgita

Bhagawadgita (sanskryt भगवद्गीता Bhagavadgītā, Pieśń Pana) – gita (pieśń) w formie dialogu stanowiąca niewielkączęść epickiego poematu Mahabharaty (ok. 700 strof Bhiszma-Parwa, rozdziały 23–40).

Nowy!!: Absolut i Bhagawadgita · Zobacz więcej »

Bhakti

pudźy – popularnej bhaktyjskiej praktyki Bhakti (sanskr. bhakti – przywiązanie, miłość; termin zwykle oddawany jako pobożność) – forma religijności w hinduizmie przejawiająca się głębokim emocjonalnym i intelektualnym oddaniem bogu, której metaforąmoże być miłosny związek z bóstwem, a zarazem niezwykle silny, żywiołowy ruch religijno-społeczny.

Nowy!!: Absolut i Bhakti · Zobacz więcej »

Bonawentura z Bagnoregio

Bonawentura z Bagnoregio, także Święty Bonawentura OFM (ur. w 1217 albo w 1218 albo w 1221 w Bagnoregio w okolicach Viterbo, zm. 15 lipca 1274 w Lyonie) – włoski teolog, filozof scholastyk, doktor Kościoła, biskup, kardynał, siódmy generał franciszkanów.

Nowy!!: Absolut i Bonawentura z Bagnoregio · Zobacz więcej »

Brahman

Brahman (sanskryt ब्रह्मन्) – w hinduizmie to absolut, najwyższy,osobowy posiadający cechę wieczności (sat).

Nowy!!: Absolut i Brahman · Zobacz więcej »

Buddyzm

„Koło Dharmy” – najczęściej spotykany buddyjski symbol. Flaga buddyjska Buddyzm (inna nazwa to: sanskr. Buddha Dharma; pāli. Buddha Dhamma lub Buddha Sasana – „Nauka Przebudzonego”) – nonteistyczny system filozoficzny i religijny, którego założycielem i twórcąjego podstawowych założeń był żyjący od około 560 do 480 roku p.n.e. Siddhārtha Gautama (pāli. Siddhattha Gotama), syn księcia z rodu Śākyów, władcy jednego z miast-państw w północnych Indiach.

Nowy!!: Absolut i Buddyzm · Zobacz więcej »

Buddyzm tybetański

Wylie: mkhas grub dge legs dpal bzang po; 1385–1438). Od słowa lama pochodzi określenie buddyzmu tybetańskiego jako lamaizmu Buddyzm tybetański (tyb.: བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན།, Wylie: bod brgyud nang bstan; określany też jako lamaizm, choć nazwa ta bywa odbierana jako pejoratywna i jest merytorycznie niesłuszna) – odmiana buddyzmu, która jest głównąreligiąTybetu i jego regionów sąsiadujących (np. Bhutanu, Nepalu, Sikkimu i Ladakhu) od czasu ustanowienia jej jako religii państwowej przez króla Trisong Decena (Wylie: khri srong lde btsan) panującego w Tybecie w okresie od roku 755 do 797.

Nowy!!: Absolut i Buddyzm tybetański · Zobacz więcej »

Byt

Dwa krzesła – przykład bytów materialnych. Byt (gr. το ον to on lub ουσια ousia) – podstawowe pojęcie filozoficzne z dziedziny ontologii i metafizyki, mające na celu określenie stanu istnienia rzeczy jako elementu życia i wszechświata.

Nowy!!: Absolut i Byt · Zobacz więcej »

Cesarz

Cesarz (od) – monarcha, któremu przypisuje się rangę i honor wyższe od króla.

Nowy!!: Absolut i Cesarz · Zobacz więcej »

Charles Sanders Peirce

Charles Sanders Peirce (ur. 10 września 1839, zm. 19 kwietnia 1914) – amerykański naukowiec, filozof, twórca (obok Williama Jamesa) kierunku filozoficznego zwanego pragmatyzmem.

Nowy!!: Absolut i Charles Sanders Peirce · Zobacz więcej »

Chiny

Dynastii Qing. Chiny – region historyczno-kulturowy w Azji, będący jednąz najstarszych cywilizacji na świecie.

Nowy!!: Absolut i Chiny · Zobacz więcej »

Chrześcijaństwo

Chrześcijaństwo (Christianismós), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej.

Nowy!!: Absolut i Chrześcijaństwo · Zobacz więcej »

Congkhapa

klasztorze Kumbum (Chiny) przedstawiająca Tsongkhapę Je Tsongkhapa Losang Drakpa (tyb.: ཙོང་ཁ་པ།, Wylie: tsong kha pa, ZWPY: Zongkaba; ur. 1357, zm. 1419) – reformator i uczony buddyjski z Tybetu, założyciel szkoły Gelug.

Nowy!!: Absolut i Congkhapa · Zobacz więcej »

Czittamatra

Majtreję nauczającego traktatów o naturze buddy. Czittamatra – doktryna „tylko umysłu” w buddyzmie wywodząca się od przekazu nauk o naturze buddy Maitrei przekazanego przez Asangę (Indie, IV w.n.e) oraz rozpowszechnionego przez Vasubandhu (Indie, IV).

Nowy!!: Absolut i Czittamatra · Zobacz więcej »

David Hume

David Hume (ur. w Edynburgu, zm. 25 sierpnia 1776 tamże) – szkocki filozof, historyk i ekonomista.

Nowy!!: Absolut i David Hume · Zobacz więcej »

Dźinizm

Swastyka – jeden z symboli dźinizmu Otwarta dłoń – inny symbol dźinizmu Dźinizm (też dżinizm, sanskryt जैन धर्म – trl. jaina dharma, trb. dźajna dharma) – nonteistyczny system filozoficzny i religijny, który powstał w Indiach około VI wieku p.n.e. w reakcji na silnie zrytualizowany braminizm.

Nowy!!: Absolut i Dźinizm · Zobacz więcej »

Deizm

Deizm – nurt religijno-filozoficzny, którego cechąwspólnąjest przekonanie, że racjonalnie można uzasadnić istnienie jedynie Boga bezosobowego, będącego konstruktorem świata rozumianego jako mechanizm oraz źródłem praw, według których ten mechanizm świata działa.

Nowy!!: Absolut i Deizm · Zobacz więcej »

Demokryt

Demokryt z Abdery (gr. Demokritos ho Abderites, dosł. Demokryt Abderyta, ur. ok. 460 p.n.e., zm. ok. 370 p.n.e.Imię to znaczy „sędzia ludu” od δῆμος „lud” i κριτής „sędzia”) – myśliciel i podróżnik, uczeń Leucypa, naukowiec, znany jako „śmiejący się filozof”.

Nowy!!: Absolut i Demokryt · Zobacz więcej »

Denis Diderot

Denis Diderot, wym.

Nowy!!: Absolut i Denis Diderot · Zobacz więcej »

Dewa

Dhanwantari Dewa Dewa (dewanagari देव, trl. deva – „świetlisty”, „jaśniejący”, „oświecony”, ang. Deva, synonimy w innych językach: tybetański lha, chiński tiān (天), koreański chǒn, japoński ten, wiet. thiên) – nieposiadająca ciała fizycznego istota nadprzyrodzona, bóg lub półbóg, występujący w religiach dharmicznych i mitach kultur azjatyckich.

Nowy!!: Absolut i Dewa · Zobacz więcej »

Dharma

Dharma (skt. धर्म; pali Dhamma धम्म; chiń. 法, pinyin fǎ; kor. pŏp 법, talma; jap. 法 hō lub ダルマ daruma; wiet. pháp, đạt-ma; tyb. ལྷ་ཆོས།, Wylie lha chos) – wieloznaczny termin występujący w religiach dharmicznych, np.

Nowy!!: Absolut i Dharma · Zobacz więcej »

Dialektyka

Cornelisa Corta z 1565 roku. Dialektyka – nauka zajmująca się poprawnościąargumentacji i refutacji podczas wypowiedzi.

Nowy!!: Absolut i Dialektyka · Zobacz więcej »

Dionizy Areopagita

Dionizy Areopagita (zm. 96) – według chrześcijańskiej tradycji pierwszy biskup Aten, postać wymieniona w Dziejach Apostolskich, a także przez ojców Kościoła, jeden z siedemdziesięciu dwóch uczniów apostołów, męczennik chrześcijański, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.

Nowy!!: Absolut i Dionizy Areopagita · Zobacz więcej »

Dualizm psychofizyczny

Dualizm psychofizyczny – stanowisko w metafizyce i filozofii umysłu.

Nowy!!: Absolut i Dualizm psychofizyczny · Zobacz więcej »

Duch (filozofia)

Pojęcia ducha oraz duszy wywodząsię z tradycji religijnych, które przekazująinformacje o objawiających się niematerialnych rozumnych istotach, czyli duchach – Bogu lub bogach, aniołach, demonach, duchach osób zmarłych etc.

Nowy!!: Absolut i Duch (filozofia) · Zobacz więcej »

Dzionang

Dzionang lub Dzionangpa (język tybetański: ཇོ་ནང་, transliteracja Wyliego: Jo-nang, ZWPY: Qonang; język chiński: 觉囊派, juénáng pài) – szkoła buddyzmu tybetańskiego, która stała się szeroko znana w Tybecie w XIII wieku.

Nowy!!: Absolut i Dzionang · Zobacz więcej »

Dzogczen

Dzogczen (wymowa przyjęła się z brzmienia angielskiego dzogchen, a po tybetańsku brzmi dzokcien, རྫོགས་ཆེན་, Wylie: rdzogs chen, ZWPY Zogqên) – kompleksowy system nauk i praktyk dla fundamentalnego stanu, zwanego po tybetańsku rigpą(Wylie: rig pa), traktowany przez tradycję ningma buddyzmu tybetańskiego i przed-buddyjskąreligię bön jako „wielki szczyt” ścieżek do „Doskonałego Oświecenia”.

Nowy!!: Absolut i Dzogczen · Zobacz więcej »

Edmund Husserl

Edmund Gustav Albrecht Husserl (ur. 8 kwietnia 1859 w Prościejowie, zm. 27 kwietnia 1938 we Fryburgu Bryzgowijskim) – niemiecki matematyk i filozof żydowskiego pochodzenia, jeden z głównych twórców fenomenologii.

Nowy!!: Absolut i Edmund Husserl · Zobacz więcej »

Efez

Termy Variusa Odeon Świątynia Domicjana Fontanna Pollio – zrekonstruowany łuk Monument Memmiusa Brama Herkulesa Brama Herkulesa – płaskorzeźba Nike Fontanna Trajana Posąg Scholastyki Latryny Świątynia Hadriana Świątynia Hadriana – fryz Biblioteka Celsusa Widok z ulicy Marmurowej na Bibliotekę Celsusa i agorę handlowąBrama Mazeusa i Mitridiusza Ulica Marmurowa – reklama domu publicznego Teatr Ulica Portowa Filmik przedstawiający ruiny Efezu Efez (gr. Ephesos) – w starożytności jedno z 12 miast jońskich w Azji Mniejszej.

Nowy!!: Absolut i Efez · Zobacz więcej »

Egzystencjalizm

Prekursorzy egzystencjalizmu: Søren Kierkegaard, Friedrich Nietzsche, Fiodor Dostojewski i Franz Kafka Egzystencjalizm (od łacińskiego słowa existentia — istnienie), czyli „filozofia egzystencji”, – XX-wieczny nurt filozoficzny, literacki i kulturowy dotyczący życia i ludzkiej egzystencji w świecie wyborów moralnych oraz ról życiowych, a także miejsca, w którym się znajdujemy.

Nowy!!: Absolut i Egzystencjalizm · Zobacz więcej »

Empedokles

Empedokles z Akragas (gr. Empedokles ho Akragantinos, ur. ok. 494, zm. ok. 434 p.n.e.) – starogrecki uczony: uzdrowiciel, filozof, poeta i polityk.

Nowy!!: Absolut i Empedokles · Zobacz więcej »

Empiryzm

Empiryzm (od empeiría – „doświadczenie”) – kierunek filozoficzny głoszący, że źródłem ludzkiego poznania sąwyłącznie lub przede wszystkim bodźce zmysłowe docierające do naszego umysłu ze świata zewnętrznego, natomiast wszelkie idee, teorie itp.

Nowy!!: Absolut i Empiryzm · Zobacz więcej »

Epistemologia

Epistemologia (od, episteme – „wiedza; umiejętność, zrozumienie”; λόγος, logos – „nauka; myśl”), teoria poznania lub gnoseologia – dział filozofii, zajmujący się relacjami między poznawaniem, poznaniem a rzeczywistością.

Nowy!!: Absolut i Epistemologia · Zobacz więcej »

Eschatologia chrześcijańska

Albrecht Dürer – ''Czterej jeźdźcy Apokalipsy'' Eschatologia chrześcijańska (z greckiego έσχατος /eschatos/ – „ostatni” + λόγος /logos/ – „słowo”) – doktryna religijna dotycząca końca istnienia kosmosu i człowieka, a także dział teologii chrześcijańskiej traktujący o tzw.

Nowy!!: Absolut i Eschatologia chrześcijańska · Zobacz więcej »

Ewolucja

Ewolucja – stopniowy proces zmian zachodzących w czasie.

Nowy!!: Absolut i Ewolucja · Zobacz więcej »

Fatum

Fatum – w mitologii rzymskiej to personifikacja nieuchronnego, nieodwracalnego losu; nieodwołalna wola bogów, na którąnikt nie ma wpływu.

Nowy!!: Absolut i Fatum · Zobacz więcej »

Filozofia

Herrada z Landsbergu, ''Hortus deliciarum'', ''Philosophia et septem artes liberales'' Rembrandt, ''Medytujący filozof'', 1632 Auguste Rodin, ''Myśliciel'', 1902 Filozofia (od: – „miły, ukochany” i – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej.

Nowy!!: Absolut i Filozofia · Zobacz więcej »

Filozofia przyrody

Bardzo bogatych godzinek księcia de Berry'', ok. 1410) Filozofia przyrody – dział filozofii zajmujący się refleksjąnad naturą, wiedząna jej temat oraz stosunkiem do niej człowieka.

Nowy!!: Absolut i Filozofia przyrody · Zobacz więcej »

Fizyka

400px Krakowie Fizyka (z, physis – „natura”) – podstawowa nauka przyrodnicza badająca najbardziej fundamentalne i uniwersalne właściwości materii i energii, ich przemiany oraz oddziaływania między nimi.

Nowy!!: Absolut i Fizyka · Zobacz więcej »

Forma substancjalna

Forma substancjalna – w filozofii Arystotelesa oraz scholastycznej pierwszy akt, który udoskonala materię pierwsząi wraz z niąstanowi treść bytu.

Nowy!!: Absolut i Forma substancjalna · Zobacz więcej »

Francis Herbert Bradley

Francis Herbert Bradley (ur. 30 stycznia 1846, zm. 18 września 1924) – brytyjski filozof, idealista.

Nowy!!: Absolut i Francis Herbert Bradley · Zobacz więcej »

Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling

Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling (ur. 27 stycznia 1775 w Leonbergu, zm. 20 sierpnia 1854 w Bad Ragaz) – niemiecki filozof, trzeci wybitny reprezentant klasycznego idealizmu niemieckiego, inicjator romantyzmu.

Nowy!!: Absolut i Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling · Zobacz więcej »

Gelug

Gelug (tyb. དགེ་ལུགས་པ།, Wylie: dge lugs pa, ZWPY: Gêlug-pa; nazwa po tybetańsku oznacza system szlachetności) – jedna z czterech głównych tradycji (szkół, obrządków) buddyzmu tybetańskiego nauczających hinajany, mahajany i wadżrajany.

Nowy!!: Absolut i Gelug · Zobacz więcej »

Geometria

teorii strun stereometrii, udowodnione najpóźniej przez Teajteta (IV w. p.n.e.) płaszczyzny hiperbolicznej za pomocąsiedmiokątów foremnych – użyty tu model to dysk Poincarégo Geometria (gr. γεωμετρία; geo – ziemia, metria – miara) – jedna z głównych dziedzin matematyki; tradycyjnie i nieformalnie definiowana jako nauka o przestrzeni i jej podzbiorach zwanych figuramiGeometria, Encyklopedia Popularna PWN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986,, s. 233.

Nowy!!: Absolut i Geometria · Zobacz więcej »

Georg Wilhelm Friedrich Hegel

Georg Wilhelm Friedrich Hegel (ur. 27 sierpnia 1770 w Stuttgarcie, zm. 14 listopada 1831 w Berlinie) – niemiecki filozof, twórca nowoczesnego systemu idealistycznego.

Nowy!!: Absolut i Georg Wilhelm Friedrich Hegel · Zobacz więcej »

Gottfried Wilhelm Leibniz

Gottfried Wilhelm Leibniz, znany także pod nazwiskiem Leibnitz (ur. w Lipsku, zm. 14 listopada 1716 w Hanowerze) – niemiecki polihistor: prawnik, dyplomata, historyk i bibliotekarz, zajmujący się też filozofią, matematyką, fizykąteoretycznąi inżynieriąmechaniczną; doktor prawa i filozofii, przez większość kariery zatrudniony na dworze Księstwa Hanoweru.

Nowy!!: Absolut i Gottfried Wilhelm Leibniz · Zobacz więcej »

Henoteizm

Henoteizm (z gr. heis, dopełniacz henos – „jeden”, theos – „bóg”) – forma przejściowa religii pomiędzy politeizmem a monoteizmem.

Nowy!!: Absolut i Henoteizm · Zobacz więcej »

Henri de Lubac

Henri de Lubac właściwie Henri-Marie de Lubac (ur. 20 lutego 1896 w Cambrai, zm. 4 września 1991 w Paryżu) – francuski jezuita, kardynał.

Nowy!!: Absolut i Henri de Lubac · Zobacz więcej »

Heraklit

Heraklit z Efezu (Herakleitos ho Ephesios), (ur. ok. 540 p.n.e., zm. ok. 480 p.n.e.) – presokratyczny filozof grecki, zaliczany do jońskich filozofów przyrody, urodzony w mieście Efez, w Jonii, u wybrzeży Azji Mniejszej.

Nowy!!: Absolut i Heraklit · Zobacz więcej »

Hierarchia

Hierarchia (z gr. „urząd najwyższego kapłana”).

Nowy!!: Absolut i Hierarchia · Zobacz więcej »

Hiranjagarbha

Hiranjagarbha (dewanagari हिरण्यगर्भ, Złoty Zarodek, Złote Dziecię, Złote Ziarno, en Hiranyagarbha) – termin kosmologiczny z mitologii i filozofii indyjskiej opisywany najczęściej jako forma zarodkowa stwórcy, embrion ukryty w wodach.

Nowy!!: Absolut i Hiranjagarbha · Zobacz więcej »

Hymn

Hymn (z greckiego hýmnos – pieśń pochwalna) – uroczysta i podniosła pieśń pochwalna o apostroficznym charakterze wypowiedzi, komponowana na cześć bóstwa, szczególnej osoby, wydarzenia, ojczyzny (kraju), a także idei.

Nowy!!: Absolut i Hymn · Zobacz więcej »

Idea

Idea (gr. ιδέα) – jedno z głównych pojęć filozoficznych.

Nowy!!: Absolut i Idea · Zobacz więcej »

Imię

Imię – osobista nazwa nadawana osobie przez grupę, do której należy.

Nowy!!: Absolut i Imię · Zobacz więcej »

Immanuel Kant

Immanuel Kant (ur. 22 kwietnia 1724 w Królewcu, zm. 12 lutego 1804 tamże) – niemiecki filozof, profesor logiki i metafizyki na Uniwersytecie Albrechta w Królewcu.

Nowy!!: Absolut i Immanuel Kant · Zobacz więcej »

Indie

Indie (niezaakceptowana społecznie propozycja PAN z 1959 r.: India,, trl. Bhārat, trb. Bharat), Republika Indii (hindi: भारत गणराज्य, trl. Bhārat Gaṇarājya, trb. Bharat Ganaradźja; ang. Republic of India) – państwo położone w Azji Południowej, zajmujące większość subkontynentu indyjskiego.

Nowy!!: Absolut i Indie · Zobacz więcej »

Intelekt

Intelekt (łac. intellectus: percepcja, postrzeganie, poznanie) – zdolności umysłowe, kultura umysłowa człowieka (potencjalnie również istot pozaziemskich czy sztucznej inteligencji).

Nowy!!: Absolut i Intelekt · Zobacz więcej »

Intuicjonizm (filozofia)

Intuicjonizm – prąd epistemologiczny w filozofii współczesnej przyjmujący intuicję za podstawę poznania.

Nowy!!: Absolut i Intuicjonizm (filozofia) · Zobacz więcej »

Jan Duns Szkot

Jan Duns Szkot OFM, łac. Johannes Duns Scotus (ur. 1266 w Duns, zm. 8 listopada 1308 w Kolonii) – szkocki filozof, teolog i duchowny katolicki; wykładowca uniwersytetów w Cambridge, Oksfordzie i Paryżu, kapłan w stopniu prezbitera oraz członek Zakonu Franciszkanów.

Nowy!!: Absolut i Jan Duns Szkot · Zobacz więcej »

Japonia

Region Japonii – państwo wyspiarskie położone na wąskim łańcuchu wysp na zachodnim Pacyfiku, u wschodnich wybrzeży Azji, o długości 3,3 tys.

Nowy!!: Absolut i Japonia · Zobacz więcej »

Józef Maria Hoene-Wroński

Pomnik w Wolsztynie Józef Maria Hoene-Wroński, nazwisko rodowe Hoëné (ur. 24 sierpnia 1776 w Wolsztynie, zm. 9 sierpnia 1853 w Neuilly-sur-Seine) – polski polihistor: matematyk, fizyk, filozof, ekonomista i prawnik; służył jako oficer w armii Kościuszki, a następnie w armii rosyjskiej.

Nowy!!: Absolut i Józef Maria Hoene-Wroński · Zobacz więcej »

Jean-Jacques Rousseau

Jean-Jacques Rousseau (ur. 28 czerwca 1712 w Genewie, zm. 2 lipca 1778 w Ermenonville) – genewski pisarz tworzący w języku francuskim, filozof, pedagog, teoretyk muzyki.

Nowy!!: Absolut i Jean-Jacques Rousseau · Zobacz więcej »

Jean-Paul Sartre

Jean-Paul Charles Aymard Sartre (ur. 21 czerwca 1905 w Paryżu, zm. 15 kwietnia 1980 tamże) – powieściopisarz, dramaturg, eseista i filozof francuski.

Nowy!!: Absolut i Jean-Paul Sartre · Zobacz więcej »

Johann Gottlieb Fichte

Johann Gottlieb Fichte (ur. 19 maja 1762 w Rammenau, zm. 29 stycznia 1814 w Berlinie) – jeden z trzech (obok Friedricha Schellinga i Georga Hegla) wielkich filozofów niemieckiego klasycznego idealizmu.

Nowy!!: Absolut i Johann Gottlieb Fichte · Zobacz więcej »

John Dewey

John Dewey (ur. 20 października 1859 w Burlington w stanie Vermont, zm. 1 czerwca 1952 w Nowym Jorku) – amerykański filozof pragmatysta, pedagog, czołowy przedstawiciel amerykańskiego progresywizmu.

Nowy!!: Absolut i John Dewey · Zobacz więcej »

John Locke

John Locke (ur. we Wrington, zm. w High Laver) – angielski filozof, lekarz, polityk i ekonomista.

Nowy!!: Absolut i John Locke · Zobacz więcej »

Josiah Royce

Josiah Royce (ur. 20 listopada 1855 w Grass Valley, Kalifornia, zm. 14 września 1916 w Cambridge, Massachusetts) – amerykański filozof, idealista absolutny.

Nowy!!: Absolut i Josiah Royce · Zobacz więcej »

Kagju

Tradycyjne wyobrażenie Marpy Tłumacza (1012-1097), założyciela marpa kagju w Tybecie Kagju (wymowa tybetańska kagjü, tyb.: བཀའ་བརྒྱུད་པ, wylie: bka’ brgyud pa, ZWPY: Gagyü-pa) – jedna z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Absolut i Kagju · Zobacz więcej »

Karl Marx

Karl Marx (pol. Karol Marks; ur. 5 maja 1818 w Trewirze, zm. 14 marca 1883 w Londynie) – niemiecki filozof, socjolog, ekonomista, historyk, dziennikarz i działacz rewolucyjny.

Nowy!!: Absolut i Karl Marx · Zobacz więcej »

Konfucjanizm

Konfucjanizm (儒學, rúxué, lub 儒家, rújiā) – system filozoficzno-religijny zapoczątkowany w Chinach przez Konfucjusza (Kong Fuzi, Kongzi) w V wieku p.n.e., a następnie rozwinięty m.in.

Nowy!!: Absolut i Konfucjanizm · Zobacz więcej »

Konfucjusz

Portret Konfucjusza autorstwa Wu Daozi. Konfucjusz (ur. 551 p.n.e. w Qufu, zm. 479 p.n.e. tamże) – chiński filozof, twórca konfucjanizmu.

Nowy!!: Absolut i Konfucjusz · Zobacz więcej »

Koran

Okładka Koranu z 1866 roku – obiekt ze zbioru Muzeum w Darłowie Koran (Al-Qur’ān) – święta księga islamu.

Nowy!!: Absolut i Koran · Zobacz więcej »

Korea

Korea (Chosŏn, Han'guk, Cháoxiǎn) – kraina historyczna na Półwyspie Koreańskim we wschodniej Azji; obszar zamieszkany przez jednolitągrupę etniczną– Koreańczyków.

Nowy!!: Absolut i Korea · Zobacz więcej »

Kryszna

Pomnik Kryszny w świątyni Sri Mariamman (Singapur) Kryszna (dewanagari कृष्ण, trl. kṛṣṇa, ang. Krishna) – bóg w hinduizmie.

Nowy!!: Absolut i Kryszna · Zobacz więcej »

Ksenofanes

Ksenofanes z Kolofonu (gr. Ksenophanes; ur. ok. 570, zm. ok. 470 p.n.e.) – starożytny grecki filozof okresu przedsokratejskiego, wędrowny rapsod.

Nowy!!: Absolut i Ksenofanes · Zobacz więcej »

Liczba

Liczby algebraiczne. Liczba – pojęcie abstrakcyjne, jedno z najczęściej używanych w matematyce.

Nowy!!: Absolut i Liczba · Zobacz więcej »

Logika

Logika (gr. λόγος, logos – rozum, słowo, myśl) – nauka formalna o jasnym i ścisłym formułowaniu myśli, o regułach poprawnego rozumowania i uzasadniania twierdzeń.

Nowy!!: Absolut i Logika · Zobacz więcej »

Logos (filozofia)

Logos (gr.) – pojęcie w starożytnej filozofii europejskiej, a także retoryce klasycznej i teologii judeochrześcijańskiej.

Nowy!!: Absolut i Logos (filozofia) · Zobacz więcej »

Longczenpa

Longczenpa, Longczen Rabdziam, znany również jako Drime Yzer (tyb.: ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་པ, Wylie: klong chen rab ’byams pa, ZWPY: Longqên Rabjamba) (ur. 1308, zm. 1364) - uczony i mistrz tradycji Ningma oraz odnowiciel Dzogczen.

Nowy!!: Absolut i Longczenpa · Zobacz więcej »

Ludwig Feuerbach

Ludwig Andreas Feuerbach (ur. 28 lipca 1804 w Landshut, zm. 13 września 1872 w Rechenbergu, obecnie Norymberga) – niemiecki filozof.

Nowy!!: Absolut i Ludwig Feuerbach · Zobacz więcej »

Madhjamaka

Posążek przedstawiający nauczającego Nagardżunę, klasztor tybetański w Kullu, Indie. Madhjamaka, czyli „Droga Środka” (sanskryt: माध्यमक, Mādhyamaka, chiń. 中觀派 Zhōngguānpài lub 中道宗 Zhōngdàozōng; zwana też Śunyavada) – jest tradycjąnauk mahajany, na temat m.in.

Nowy!!: Absolut i Madhjamaka · Zobacz więcej »

Madhjamika

Madhjamika – osoba posiadająca zrozumienie buddyjskiej doktryny madhjamaki i stosującątę doktrynę jako najbardziej precyzyjnądla badania natury rzeczywistości.

Nowy!!: Absolut i Madhjamika · Zobacz więcej »

Mahajana

Mahajana (skt. mahāyāna „Wielki Wóz”, chiń.: 大乘, dàshèng; kor. 대승 taesŭng, jap.: 大乗, daijō, wiet. đại thừa) – kierunek buddyzmu, który wyodrębnił się w I wieku p.n.e.

Nowy!!: Absolut i Mahajana · Zobacz więcej »

Mahamudra

Mahamudra (sanskryt. mahāmudrā; wymowa tybetańska. ciakcien; tyb. ཕྱག་ཆེན།; Wylie. phyag chen) – naturalny stan oraz kompleksowy system prowadzący do tego stanu związany z tantrami jogi najwyższej „nowożytnego przekazu” sarma (Wylie. gsar ma) bądź tantrami wewnętrznymi (Wylie. nang rgyud) „starożytnego przekazu” ningma (Wylie. rnying ma) buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Absolut i Mahamudra · Zobacz więcej »

Mandat Niebios

Mandat Niebios – tradycyjna teoria filozoficzna w Chinach, według której władca musi mieć poparcie Niebios (天), by rządzić.

Nowy!!: Absolut i Mandat Niebios · Zobacz więcej »

Maszyna

Maszyna – w najogólniejszym znaczeniu cybernetycznym – wszelki układ względnie odosobniony, w jakim zachodzi przekształcanie (transformacja) zasilenia lub informacjiKrzysztof Boruń hasło Maszyna w: Mały słownik cybernetyczny (pod red. M. Kempisty) 1973 s. 216-217.

Nowy!!: Absolut i Maszyna · Zobacz więcej »

Matematyka

Rafaela Santiego (XVI wiek); cyrkiel trzyma Euklides, grecki matematyk z III wieku p.n.e. Uniwersytetu Oksfordzkiego; na ziemi znajduje się parkietaż Penrose’a opisany po raz pierwszy przez jednego z pracowników tej placówki. Matematyka (z łac. mathematicus, od gr. μαθηματικός mathēmatikós, od μαθηματ-, μαθημα mathēmat-, mathēma, „nauka, lekcja, poznanie”, od μανθάνειν manthánein, „uczyć się, dowiedzieć”; prawd. spokr. z goc. mundon, „baczyć, uważać”) – nauka zaliczana do grupy formalnych, inaczej dedukcyjnych lub apriorycznych, a także do nauk ścisłych i definiująca tę grupę – matematyka stanowi ich fundament.

Nowy!!: Absolut i Matematyka · Zobacz więcej »

Materia (filozofia)

Materia – byt rozciągający się w przestrzeni i w czasie, chociaż położenie obiektów materialnych nie musi być jednoznacznie określone.

Nowy!!: Absolut i Materia (filozofia) · Zobacz więcej »

Max Scheler

Max Scheler (ur. 22 sierpnia 1874 w Monachium, zm. 19 maja 1928 we Frankfurcie nad Menem) – filozof niemiecki, założyciel współczesnej antropologii filozoficznej.

Nowy!!: Absolut i Max Scheler · Zobacz więcej »

Mądrość

Bibliotece Celsusa w Efezie Mądrość w najwęższym znaczeniu to umiejętność podejmowania uzasadnionych decyzji, które w dłuższej perspektywie przynosząpozytywne rezultaty.

Nowy!!: Absolut i Mądrość · Zobacz więcej »

Mechanicyzm

Mechanicyzm – pogląd wywodzący się z XVI-wiecznej filozofii przyrody, zgodnie z którym natura jest zbudowana jak mechanizm.

Nowy!!: Absolut i Mechanicyzm · Zobacz więcej »

Melissos z Samos

Melissos z Samos (V wiek p.n.e.) – samijski dowódca, amatorski filozof eleacki nawiązujący do atomizmu Demokryta i Leucypa.

Nowy!!: Absolut i Melissos z Samos · Zobacz więcej »

Metafizyka klasyczna

Metafizyka klasyczna albo filozofia pierwsza (gr. τα μετα τα φυσικά ta meta ta physika – „to, co po przyrodzie/ponad przyrodą”) – dziedzina wiedzy ukonstytuowana przez Arystotelesa, rozważająca byt jako byt oraz jego istotne właściwości i ostateczne przyczyny.

Nowy!!: Absolut i Metafizyka klasyczna · Zobacz więcej »

Metajęzyk

Metajęzyk – dowolny język służący do opisu innego języka.

Nowy!!: Absolut i Metajęzyk · Zobacz więcej »

Miłość

Symbol serca jako symbol miłości Kwiatem symbolizującym uczucie miłości jest czerwona róża Miłość – uczucie, typ relacji międzyludzkich, zachowań, postaw.

Nowy!!: Absolut i Miłość · Zobacz więcej »

Michele Federico Sciacca

Tablica pamiątkowa na cześć Sciacci w Giarre Michele Federico Sciacca (ur. 12 lipca 1908 r. w Giarre, zm. 24 lutego 1975 w Genui) – jeden z czołowych włoskich filozofów katolickich.

Nowy!!: Absolut i Michele Federico Sciacca · Zobacz więcej »

Mikołaj z Kuzy

Mikołaj z Kuzy, Mikołaj Kuzańczyk, właśc.

Nowy!!: Absolut i Mikołaj z Kuzy · Zobacz więcej »

Monoteizm

Monoteizm, jedynobóstwo (monoteizm z monos – „jedyny” + theos – „bóg”) – wiara w istnienie tylko jednego boga i w przeciwieństwie do henoteizmu wykluczająca istnienie jakichkolwiek innych istot boskich.

Nowy!!: Absolut i Monoteizm · Zobacz więcej »

Nagardżuna

Nagardżuna (Nāgārjuna, telugu నాగార్జునా) – żyjący w II wieku twórca filozofii ''madhjamiki'' („Środkowej Drogi”).

Nowy!!: Absolut i Nagardżuna · Zobacz więcej »

Natura Buddy

Natura Buddy (także Tathagatagarbha, Sugatagarbha; sans. Buddhatā, chiń. 佛性 fóxìng, kor. pulsŏng lub bulseong, jap. 仏性 busshō, wiet. phật tính, wylie: de bzhin gshegs pa’i snying po; chin. rulaizang) – esencja umysłu, najwyższa mądrość, absolutna natura wszystkiego, co istnieje, umożliwiająca osiągnięcie Oświecenia według buddyzmu.

Nowy!!: Absolut i Natura Buddy · Zobacz więcej »

Neoheglizm

Neoheglizm – różne nurty recepcji filozofii G.W.F. Hegla od połowy wieku XIX do początków wieku XX.

Nowy!!: Absolut i Neoheglizm · Zobacz więcej »

Nienawiść

Nienawiść – bardzo silne uczucie niechęci wobec kogoś lub czegoś, często połączone z pragnieniem, by obiekt nienawiści spotkało coś złego.

Nowy!!: Absolut i Nienawiść · Zobacz więcej »

Ningma

Mandarawy i Jeszie Tsogial nad którymi znajdująsię Samantabhadra, Wadżrasattwa i Garab Dordże, a poniżej tybetańscy mistrzowie Longczenpa oraz Dżigme Lingpa Ningma (tyb. རྙིང་མ་, Wylie: rnying ma, ZWPY: Nyingma) – jedna z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Absolut i Ningma · Zobacz więcej »

Nous

Nous (gr. νοῦς) – słowo pochodzące z greki, w dosłownym znaczeniu duch, rozsądek, intelekt, rozum, w znaczeniu przenośnym.

Nowy!!: Absolut i Nous · Zobacz więcej »

Oświecenie (epoka)

Voltaire (François-Marie Arouet) Jean-Jacques Rousseau Edmund Burke Jonathan Swift Joseph von Sonnenfels: ''Człowiek bez przesądów'' – A.D. 1765 Jorge Juan y Santacilia Immanuel Kant Oświecenie, in.

Nowy!!: Absolut i Oświecenie (epoka) · Zobacz więcej »

Ogień

Pożar Ogień w kominku Ogień – suma obserwowalnych zjawisk towarzyszących fizyczno-chemicznemu procesowi spalania, a przede wszystkim.

Nowy!!: Absolut i Ogień · Zobacz więcej »

Ojcowie Kościoła

Ojcowie Kościoła – pisarze i teologowie we wczesnym chrześcijaństwie, w epoce bezpośrednio po czasach apostolskich, aż do czasów średniowiecza.

Nowy!!: Absolut i Ojcowie Kościoła · Zobacz więcej »

Osoba

Osoba (łac. persona) – Podmiot o rozumnej naturze.

Nowy!!: Absolut i Osoba · Zobacz więcej »

Panenteizm

Panenteizm (gr. pán en theós – wszystko w Bogu) – pogląd religijno-filozoficzny, który wyznaje połączenie teizmu z panteizmem.

Nowy!!: Absolut i Panenteizm · Zobacz więcej »

Panteizm

Paralelizm Spinozy Panteizm (z gr. pan „wszystko”, theos „Bóg”) – pogląd filozoficzno-religijny (niekiedy teologiczny) utożsamiający wszystko z bogiem (lub absolutem).

Nowy!!: Absolut i Panteizm · Zobacz więcej »

Paradygmat

Paradygmat (gr. parádeigma „przykład, wzór”) – zbiór pojęć i teorii tworzących podstawy danej nauki; znaczenie to wprowadził filozof Thomas Kuhn w książce Struktura rewolucji naukowych (ang. The Structure of Scientific Revolutions) z 1962 roku.

Nowy!!: Absolut i Paradygmat · Zobacz więcej »

Parmenides

Parmenides z Elei (gr. Parmenides ho Eleates, ur. ok. 540 p.n.e., zm. ok. 470 p.n.e.) – grecki filozof, twórca szkoły elejskiej w Elei, wedle tradycji – słuchacz Ksenofanesa.

Nowy!!: Absolut i Parmenides · Zobacz więcej »

Pierre Teilhard de Chardin

Pierre Teilhard de Chardin (1955) Pierre Teilhard de Chardin SJ (wym.,; ur. 1 maja 1881 na zamku Sarcenat koło Clermont-Ferrand, zm. 10 kwietnia 1955 w Nowym Jorku) – francuski teolog, filozof, antropolog i paleontolog, jezuita.

Nowy!!: Absolut i Pierre Teilhard de Chardin · Zobacz więcej »

Pitagoras

Pitagoras (gr., Pythagóras; ur. ok. 572 p.n.e. na Samos lub w Sydonie, zm. ok. 497 p.n.e. w Metaponcie) – grecki matematyk, filozof, mistyk kojarzony ze słynnym twierdzeniem matematycznym nazwanym jego imieniem.

Nowy!!: Absolut i Pitagoras · Zobacz więcej »

Platon

Platon (Plátōn; ur. 424/423 p.n.e., zm. 348/347 p.n.e.) – filozof grecki, Ateńczyk, twórca tradycji intelektualnej znanej jako platonizm.

Nowy!!: Absolut i Platon · Zobacz więcej »

Plotyn

Plotyn (gr. Plotinos; ur. 204/205 prawdopodobnie w Lykopolis w Egipcie, zm. 270 w Kampanii) – filozof starożytny, twórca systemu filozoficznego zwanego neoplatonizmem.

Nowy!!: Absolut i Plotyn · Zobacz więcej »

Potencja (filozofia)

Potencja (gr. dýnamis, δύναμις; łac. potentia − zdolność, możność) - w filozofii Arystotelesa, obok pojęcia aktu (łac. actus), składnik każdego bytu.

Nowy!!: Absolut i Potencja (filozofia) · Zobacz więcej »

Powietrze

Powietrze – mieszanina gazów i aerozoli składająca się na atmosferę ziemską.

Nowy!!: Absolut i Powietrze · Zobacz więcej »

Poznanie

Poznanie – termin filozoficzny oznaczający odkrywanie (przedmiotu czy zagadnienia).

Nowy!!: Absolut i Poznanie · Zobacz więcej »

Pozytywizm logiczny

Pozytywizm logiczny, in.

Nowy!!: Absolut i Pozytywizm logiczny · Zobacz więcej »

Pragmatyzm

Pragmatyzm – nurt filozoficzny ukształtowany na przełomie XIX i XX w. w Stanach Zjednoczonych.

Nowy!!: Absolut i Pragmatyzm · Zobacz więcej »

Prasangika

Prasangika – jedna ze szkół madhjamaki, czyli tzw.

Nowy!!: Absolut i Prasangika · Zobacz więcej »

Przyczynowość

Przyczynowość – kategoria filozoficzna oznaczająca jednąz form powszechnej i koniecznej zależności zjawisk, które mająmiejsce w obiektywnej rzeczywistości.

Nowy!!: Absolut i Przyczynowość · Zobacz więcej »

Racjonalizm filozoficzny

Racjonalizm filozoficzny (ew. racjonalizm metodologiczny, aprioryzm) (łac. ratio – rozum; rationalis – rozumny, rozsądny) – stanowisko filozoficzne, przede wszystkim w epistemologii akcentujące rolę rozumu i rozumowań apriorycznych w zdobywaniu wiedzy.

Nowy!!: Absolut i Racjonalizm filozoficzny · Zobacz więcej »

Religia

rodzimowierstwa słowiańskiego (czwarty rząd) Procent obywateli uznających religię za bardzo ważną: do 19%, > 90% obszary niereligijne Religia – system wierzeń i praktyk określający relację między różnie pojmowanąsferąsacrum (świętością) i sferąboskąa społeczeństwem, grupąlub jednostką.

Nowy!!: Absolut i Religia · Zobacz więcej »

René Descartes

René Descartes, łac. Renatus Cartesius, po polsku Kartezjusz, (ur. 31 marca 1596 w La Haye en Touraine, zm. 11 lutego 1650 w Sztokholmie) – francuski uczony: matematyk, fizyk i filozof, jeden z najwybitniejszych intelektualistów XVII wieku, uznawany również za ojca filozofii nowożytnej.

Nowy!!: Absolut i René Descartes · Zobacz więcej »

Roman Ingarden

Roman Witold Ingarden (ur. 5 lutego 1893 w Krakowie, zm. 14 czerwca 1970 tamże) – polski filozof, profesor Uniwersytetu Lwowskiego (1925–1944), po wojnie profesor toruńskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (1945–1946) i Uniwersytetu Jagiellońskiego (1946–1950 i 1956–1963).

Nowy!!: Absolut i Roman Ingarden · Zobacz więcej »

Routledge Encyclopedia of Philosophy

Routledge Encyclopedia of Philosophy – encyklopedia filozofii pod redakcjąEdwarda Craiga.

Nowy!!: Absolut i Routledge Encyclopedia of Philosophy · Zobacz więcej »

Rygweda

Rygweda Rygweda (trl. ṛgveda) – jedna z sanhit (zbiorów) wchodząca w skład wed, najstarszy zabytek literacki indoaryjski, niejednolity treściowo i chronologicznie.

Nowy!!: Absolut i Rygweda · Zobacz więcej »

Ryta (hinduizm)

Ryta (dewanagari ऋत, trl. ṛta) – hindusi nazywajątak „naturalny porządek rzeczy”, którego strażnikiem jest bóg Waruna.

Nowy!!: Absolut i Ryta (hinduizm) · Zobacz więcej »

Rzecz

Rzecz, substancja pierwsza, byt jednostkowy – kategoria przedmiotów, od innych przedmiotów (np. zdarzeń czy relacji) różniących się tym, że.

Nowy!!: Absolut i Rzecz · Zobacz więcej »

Sakja

Sakja (tyb.: ས་སྐྱ་, Wylie: sa skya, ZWPY: Sa’gya) – jedna z czterech głównych tradycji buddyzmu tybetańskiego.

Nowy!!: Absolut i Sakja · Zobacz więcej »

Sansara

Saṅsāra lub saṃsāra (pali, sans.: संसार, tel.: సంసారం; chiń.: trad. 輪迴, upr. 轮回, pinyin lún huí, jap.: 輪廻 rinne) – w hinduizmie, dźinizmie i buddyzmie termin dosłownie oznacza nieustanne wędrowanie, czyli kołowrót narodzin i śmierci, cykl reinkarnacji, któremu od niezmierzonego okresu podlegająwszystkie żywe istoty włącznie z istotami boskimi (dewy).

Nowy!!: Absolut i Sansara · Zobacz więcej »

Søren Kierkegaard

Dom, w którym zmarł Kierkegaard Tablica pamiątkowa wywieszona na domu Grób Kierkegaarda Pomnik Kierkegaarda w Kopenhadze stworzony przez Louisa Hasselriisa Søren Aabye Kierkegaard (ur. 5 maja 1813 w Kopenhadze, zm. 11 listopada 1855 tamże) – duński filozof, poeta romantyczny i teolog, uznawany za jednego z prekursorów filozofii egzystencjalnej, zwłaszcza jej chrześcijańskiego nurtu; nazywany czasem „Sokratesem Północy”.

Nowy!!: Absolut i Søren Kierkegaard · Zobacz więcej »

Scholastyk

Scholastyk (łac. scholasticus) – od XII do XVIII wieku duchowny, będący członkiem kapituły, czyli kanonikiem, sprawujący nadzór nad szkołami w swojej diecezji.

Nowy!!: Absolut i Scholastyk · Zobacz więcej »

Shangdi

Shangdi – w mitologii chińskiej najwyższy i najważniejszy bóg, stwórca, uważany za personifikację Nieba (Tian).

Nowy!!: Absolut i Shangdi · Zobacz więcej »

Shintō

Modlitwa w chramie Itsukushima Kannushi – kapłan, chram Katori-jingū, Katori Kapłan shintō w stroju ''kariginu''W okresie Heian był to strój arystokratów i wojowników. Kolor różni się w zależności od wieku kapłana i pory roku., na głowie ''eboshi'' irysów., Tokio ''Mikoshi'' przygotowane do parady Kamakurze Kapłani niosący ''mikoshi'' w czasie ''matsuri'', Tsuruga, prefektura Fukui ''Chi-no-wa''''Chi-no-wa'' – duży pierścień wykonany z trawy ''chigaya'' (''Imperata cylindrica''), utworzony na ścieżce prowadzącej do chramu. Przejście przez niego jest aktem oczyszczenia ze złych uczynków, zanieczyszczenia lub pecha., chram Kamado, Fukuoka ''Hokora'' – miniaturowy chram lub, pol.

Nowy!!: Absolut i Shintō · Zobacz więcej »

Siunjata

Siakjamuniego nauczającego siunjatę, Muzeum w Sarnath, Indie. Siunjata (pāli. suññatā; sanskr. śūnyatā; शून्यता – pustka, pustość, niesubstancjalność; chiń. 空 kōng, kongxing 空性; kor. kong 공, kongsŏng; jap. kū, kūshō; wiet. không, không tính; tyb. stong pa nyid) – pojęcie występujące we wszystkich odłamach buddyzmu.

Nowy!!: Absolut i Siunjata · Zobacz więcej »

Sorai Ogyū

Sorai Ogyū – japoński filozof konfucjański okresu Edo.

Nowy!!: Absolut i Sorai Ogyū · Zobacz więcej »

Społeczeństwo

Społeczeństwo – podstawowe pojęcie socjologiczne, jednakże niejednoznacznie definiowane.

Nowy!!: Absolut i Społeczeństwo · Zobacz więcej »

Stany Zjednoczone

Stany Zjednoczone Ameryki, Stany Zjednoczone, potocznie Ameryka (ang. United States of America, USA; United States, US; pot. America), do 11 lipca 1778 r. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej – państwo federacyjne w Ameryce Północnej składające się z 50 stanów, graniczące z Kanadąod północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.

Nowy!!: Absolut i Stany Zjednoczone · Zobacz więcej »

Substancja (filozofia)

Substancja (z „podstawa; rzecz; istota (rzeczy); majętność” od „trwać” od „pod” i „stać”), potocznie coś – jedno z podstawowych pojęć metafizyki i współczesnej ontologii, występujące jednak przede wszystkim w metafizyce klasycznej.

Nowy!!: Absolut i Substancja (filozofia) · Zobacz więcej »

Swatantrika

Bhavavivekę (Vi w n.e.), kluczowąpostać dla współczesnej madhjamaki Swatantrika – jedna ze szkół madhjamaki, czyli tzw.

Nowy!!: Absolut i Swatantrika · Zobacz więcej »

Szkoła elejska

Szkoła eleacka (inaczej eleaci) – starożytna szkoła filozoficzna, biorąca swojąnazwę od greckiej kolonii w Elei.

Nowy!!: Absolut i Szkoła elejska · Zobacz więcej »

Szkoła yinyang

Szkoła yinyang, naturaliści – starożytna chińska szkoła filozoficzna, istniejąca w Okresie Walczących Królestw.

Nowy!!: Absolut i Szkoła yinyang · Zobacz więcej »

Tales z Miletu

Tales z Miletu (gr. Thales ho Milesios; VII/VI w. p.n.e.) – grecki uczony: filozof, matematyk i astronom okresu przedsokratejskiego, przedstawiciel jońskiej filozofii przyrody.

Nowy!!: Absolut i Tales z Miletu · Zobacz więcej »

Tantry jogi najwyższej

Tantry jogi najwyższej (sanskryt. anuttara joga tantra, tyb. བླ་ན་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་, transliteracja Wyliego. rnal 'byor bla na med pa’i rgyud) – najbardziej zaawansowane tantry wadżrajany, gdzie występuje praktyka fazy spełniającej (transliteracja Wyliego. rdzogs rim), z punktu widzenia szkół sarma buddyzmu tybetańskiego takich jak sakja, kagju, gelug, dzionang.

Nowy!!: Absolut i Tantry jogi najwyższej · Zobacz więcej »

Taoizm

yang'' Taoizm (czasem zapisywany jako daoizm) – tradycyjny chiński system filozoficzny i religijny.

Nowy!!: Absolut i Taoizm · Zobacz więcej »

Teleologia

Teleologia (gr. télos – cel i logos – badanie) – teoria porządku celowego i pogląd, że porządek celowy zachodzi aktualnie w danej dziedzinie, zwłaszcza w całej rzeczywistości lub w całej rzeczywistości historycznej; dla tego drugiego znaczenia stosuje się także termin finalizm.

Nowy!!: Absolut i Teleologia · Zobacz więcej »

Teologia

Akademii Krakowskiej Teologia (gr. θεος, theos, „Bóg”, + λογος, logos, „nauka”) lub sacra doctrina (święta nauka); bogoznawstwo – refleksja nad doktrynami religijnymi, wykraczająca poza religioznawstwo – nieoceniające ich prawdziwości – oraz poza filozofię religii, która to nie opiera się na wierze.

Nowy!!: Absolut i Teologia · Zobacz więcej »

Tian

Tian – jedno z najważniejszych pojęć chińskiej mitologii, filozofii i kosmogonii.

Nowy!!: Absolut i Tian · Zobacz więcej »

Tirthankara

24 tirthanakarów, miniatura z XIX wieku Wyznawcy dżinizmu czczą24 ubóstwianych Tirthanakara (Tirthakara, rzadziej Tirthankara, niegdyś spolszczanych jako tirthankarów, sanskr. „budowniczych mostów” – prowadzących do nirwany) – nauczycieli głoszących zasady ich religii.

Nowy!!: Absolut i Tirthankara · Zobacz więcej »

Tomasz z Akwinu

Carlo Crivelli Tomasz z Akwinu, także Akwinata (ur. w 1224 albo w 1225 w Roccasecca, zm. 7 marca 1274 w Fossanuova) – włoski filozof scholastyczny, teolog, członek Zakonu Kaznodziejskiego (dominikanów).

Nowy!!: Absolut i Tomasz z Akwinu · Zobacz więcej »

Transcendencja (filozofia)

Transcendencja (z łac. transcendens – przekraczający) – filozoficzny termin mający wiele różnych, lecz spokrewnionych znaczeń; m.in.: „istnienie na zewnątrz, poza (ponad) czymś, w szczególności: istnienie przedmiotu poznania poza umysłem poznającym, bądź bytu absolutnego poza rzeczywistościąpoznającego”.

Nowy!!: Absolut i Transcendencja (filozofia) · Zobacz więcej »

Trzy ciała Buddy

Trzy posągi symbolizujące trzy ciała Buddy w świątyni "Dharma Flower Temple", Huzhou, Zhejiang, Chiny. Trzy ciała Buddy (zwane również jako trzy kaje Buddy; skt. trikaya, buddhakaya) – podział stanu Buddy stosowany w mahajanie.

Nowy!!: Absolut i Trzy ciała Buddy · Zobacz więcej »

Voltaire

Voltaire, pol.

Nowy!!: Absolut i Voltaire · Zobacz więcej »

Władysław Tatarkiewicz

Armanda Vetulaniego, lata 60. XX wieku Chocimskiej 35, w której w latach 1960–1980 mieszkał Władysław Tatarkiewicz Warszawie Władysław Tatarkiewicz (ur. 3 kwietnia 1886 w Warszawie, zm. 4 kwietnia 1980 tamże) – polski intelektualista: filozof, historyk filozofii i historyk sztuki, etyk i estetyk, członek Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk.

Nowy!!: Absolut i Władysław Tatarkiewicz · Zobacz więcej »

Wietnam

Region Wietnamu Wietnam, Socjalistyczna Republika Wietnamu − państwo w Azji Południowo-Wschodniej, położone na Półwyspie Indochińskim i graniczące z ChińskąRepublikąLudową, Laosem i Kambodżą.

Nowy!!: Absolut i Wietnam · Zobacz więcej »

Wirus umysłu

Wirus umysłu (ang. mind virus, virus of the mind) – w ujęciu memetyki – bezużyteczne mempleksy, replikujące się w umysłach wielu ludzi, prowadzące do negatywnych skutków.

Nowy!!: Absolut i Wirus umysłu · Zobacz więcej »

Wisznu

Wisznu Wisznu (hindi: विष्णु) – jeden z najpopularniejszych dewów w hinduizmie, jedyny hinduski bóg czczony w wisznuizmie (największym wyznaniu hinduistycznym).

Nowy!!: Absolut i Wisznu · Zobacz więcej »

Woda

jeziora, a szary lądy skondensowana para wodna Woda (tlenek wodoru; nazwa systematyczna IUPAC: oksydan) – związek chemiczny o wzorze H2O, występujący w warunkach standardowych w stanie ciekłym.

Nowy!!: Absolut i Woda · Zobacz więcej »

Wszechświat

mikrofalowego promieniowania tła, pokazująca obraz wczesnego Wszechświata (na podstawie danych zebranych przez sondę WMAP) gwiazdy, 26,8% to ciemna materia,68,3% to ciemna energia Wszechświat – wszystko, co istnieje fizycznie: cała czasoprzestrzeń oraz wszystkie wypełniające jąformy energii jak materia i pola fizyczne; synonim słów „natura” i „przyroda”.

Nowy!!: Absolut i Wszechświat · Zobacz więcej »

Zenon z Elei

Zenon z Elei (Zḗnōn ho Eleátēs; ur. ok. 490 p.n.e., zm. ok. 430 p.n.e.) – filozof grecki.

Nowy!!: Absolut i Zenon z Elei · Zobacz więcej »

Zmysł

Zmysł – zdolność odbierania bodźców.

Nowy!!: Absolut i Zmysł · Zobacz więcej »

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »