Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Delfy

Indeks Delfy

Delfy (gr. Δελφοί Delfoi, łac. Delphi) – stanowisko archeologiczne w Grecji Środkowej obejmujące ruiny antycznego sanktuarium poświęconego Apollinowi, gdzie funkcjonowała wyrocznia delficka oraz sanktuarium Ateny Pronaja („Ateny Strażniczki Świątyni”); ze stanowiskiem sąsiaduje współczesna miejscowość Delfy.

110 kontakty: Adyton, Agora, Alkajos z Mityleny, Alkmeonidzi, Amfiktionia, Amfiktionia Delficka, Amfisa, Angelos Sikelianos, Apollo, Argonauci, Artemida, Świątynia Apollina w Delfach, Świątynia grecka, Auriga z Delf, Łacina, Źródło Kastalskie, École française d’Athènes, Beocja, Chrześcijaństwo, Cyriak z Ankony, Delfy (serial animowany), Deukalion (syn Prometeusza), Dionizos, Dolichos, Ejlejtyja, Eksedra, Eolowie, Epigraf, Epoka brązu, Ernst Curtius, Etan, Etolia, Etylen, Eumenes II, Fokida, Gimnazjon, Gyges, Hadrian, Heksametr daktyliczny, Hermes, Higieja, Hiperborea, Homer, Igrzyska panhelleńskie, Igrzyska pytyjskie, Itea, Język grecki, Karl Otfried Müller, Klejstenes (tyran Sykionu), Kleobis i Biton, ..., Knidos, Knossos, Kolumna akantowa w Delfach, Krezus, Kultura mykeńska, Kypselos, Lidia (kraina), Megara (miasto), Metan, Mitologia grecka, Naos, Neolit, Neron, Neue Deutsche Biographie, Okres archaiczny (starożytna Grecja), Oktawian August, Omfalos, Opistodomos, Osadnictwo, Pankration, Parnas, Pauzaniasz (geograf), Peloponez, Perypter, Pięciobój antyczny, Plutarch, Polignot, Polis, Porządek dorycki, Posąg Antinousa, Posejdon, Potidaja, Pronaos, Pytia, Racjonalizm filozoficzny, Region Grecja Środkowa, Sfinks Naksyjczyków, Skarbiec Ateńczyków, Skarbiec Syfnijczyków, Skarbiec Sykiończyków, Stanowisko archeologiczne, Starożytność, Stoa, Stoa Ateńczyków, Sulla, Sykion, Teatr w Delfach, Teodozjusz II (cesarz bizantyński), Terasa, Termopile, Tesalia, Tolos, Trzęsienie ziemi, Tuf wulkaniczny, Wapień, Wojna trojańska, Wojny perskie, Wyrocznia delficka, Zatoka Koryncka, Zeus. Rozwiń indeks (60 jeszcze) »

Adyton

Schemat świątyni z zaznaczonym adytonem świątyni Apollina w Didymie Adyton ("niedostępny") – miejsce święte, ukryta część starożytnego sanktuarium, świątyni, gaju świętego lub groty, do której dostęp mieli wyłącznie kapłani i osoby wybrane.

Nowy!!: Delfy i Adyton · Zobacz więcej »

Agora

Atenach. Agora (gr., dosł. miejsce zgromadzeń) – główny plac, rynek w miastach starożytnej Grecji.

Nowy!!: Delfy i Agora · Zobacz więcej »

Alkajos z Mityleny

Alkajos i Safona. Strona A attyckiego kalathosu czerwonofigurowego, V w. p.n.e. Alkajos z Mityleny (zlat. Alceusz, ur. ok. 620 p.n.e. w Mitylenie, zm. ok. 550 p.n.e.) − poeta starożytnej Grecji, przedstawiciel meliki lesbijskiej.

Nowy!!: Delfy i Alkajos z Mityleny · Zobacz więcej »

Alkmeonidzi

Alkmeonidzi, gr. Ἀλκμαιωνίδαι (Alkmaionidai, Alkmeonidai.) – ród arystokratyczny ze starożytnych Aten.

Nowy!!: Delfy i Alkmeonidzi · Zobacz więcej »

Amfiktionia

Amfiktionia (stgr. ἀμφικτυονία od ἀμφι-κτίονες „mieszkający dokoła”) – w starożytnej Grecji związek poleis greckich zawarty dla ochrony określonego miejsca kultu religijnego.

Nowy!!: Delfy i Amfiktionia · Zobacz więcej »

Amfiktionia Delficka

Amfiktionia Delficka, Związek Delficko-Termopilski (gr. Δελφική Αμφικτυονία) – najbardziej znana spośród amfiktionii istniejących w starożytnej Grecji.

Nowy!!: Delfy i Amfiktionia Delficka · Zobacz więcej »

Amfisa

Amfisa (gr. Άμφισσα, Ámfissa; łac. Amphissa) – miasto w środkowej Grecji, w administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa, w regionie Grecja Środkowa, na północnym wybrzeżu Zatoki Korynckiej, siedziba administracyjna jednostki regionalnej Fokida i gminy Delfy.

Nowy!!: Delfy i Amfisa · Zobacz więcej »

Angelos Sikelianos

Angelos Sikelianos (ok. 1905) Angelos Sikelianos, gr. Άγγελος Σικελιανός (ur. 15 marca 1884 na Leukadzie, zm. 19 czerwca 1951 w Atenach) – grecki poeta i dramaturg.

Nowy!!: Delfy i Angelos Sikelianos · Zobacz więcej »

Apollo

Apollo (gr. Apóllōn, zwany też Phoibos ‘Jaśniejący’, łac. Apollo) – w mitologii greckiej syn Zeusa i Leto.

Nowy!!: Delfy i Apollo · Zobacz więcej »

Argonauci

''Argonauci'' Argonauci (gr. l.mn. Argonautai, ‘żeglarze na Argo’, l.poj. Argonaútēs, łac. Argonautae) – w mitologii greckiej 52 uczestników wyprawy do Kolchidy po „złote runo” cudownego barana.

Nowy!!: Delfy i Argonauci · Zobacz więcej »

Artemida

Posąg Artemidy z Efezu Artemida, Artemis; Ártemis) – w mitologii greckiej bogini łowów, zwierząt, lasów, gór i roślinności; wielka łowczyni. Uważana również za boginię płodności, niosącąpomoc rodzącym kobietom. Podobnie jak Apollo był bogiem słońca i życia, tak Artemidę uznawano za boginię księżyca i śmierci. Wierzono bowiem, że bliźniacze rodzeństwo charakteryzuje podobna konstrukcja duchowa. Ze względu na związek między obrotami księżyca a przypływami i odpływami morza, Artemidę zaczęto uważać za bóstwo opiekuńcze rybaków. Jej atrybutami były łuk, strzały i kołczan, a ulubionym zwierzęciem łania. Była córkąZeusa i Latony, siostrąbliźniaczkąApollina. Należała do grona 12 bogów olimpijskich. Bogini-dziewica. Ulubionym zajęciem bogini było przemierzanie nocądzikich górskich dolin, kotlin, gajów i lasów. Podróżowała zawsze w towarzystwie wiernych jej nimf. Jej obecność najbardziej odczuwano w pobliżu rzek i źródeł, w okolicach podmokłych i bagiennych. Uważano, że to podczas księżycowych nocy bezpieczniejsi sąpodróżni i trzody – Artemida była bowiem postrachem dla groźnych zwierząt. Jej ukochanym terenem łowieckim była Arkadia – dziewicza kraina wzgórz i zalesionych kotlin. Bliźniacza więź z Apollem, a także afirmacja życia spowodowały, że uznano jąza wielkąmiłośniczkę tańca i muzyki. Jej ulubionym napojem była woda źródlana, którąceniła wyżej niż ambrozję. Uwielbiała także mięso pieczone na ogniu. Utożsamiano jąz rzymskąboginiąDianąoraz z małoazjatyckąboginiąksiężyca i śmierci, Hekate. W badaniach współczesnych utożsamiono z niąstaropolskąDziewannę oraz łużyckąDziwicę.

Nowy!!: Delfy i Artemida · Zobacz więcej »

Świątynia Apollina w Delfach

Alberta Tournaire'a (1862–1958), Świątynia Apollina w centrum sanktuarium Świątynia Apollina w Delfach – starożytna świątynia poświęcona Apollinowi w Delfach, współcześnie część stanowiska archeologicznego w Delfach, które w 1987 roku zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Nowy!!: Delfy i Świątynia Apollina w Delfach · Zobacz więcej »

Świątynia grecka

dorycka jońska Atenach koryncka Świątynia grecka – budowla w starożytnej Grecji pełniąca funkcję „domu bóstwa”, mieszcząca posąg będący przedmiotem kultu.

Nowy!!: Delfy i Świątynia grecka · Zobacz więcej »

Auriga z Delf

Woźnica z Delf, Auriga Delficki lub Auriga z Delf (gr. Ηνίοχος, dosł. "Dzierży-lejc") – nazwa starożytnego brązowego greckiego posągu złożonego z fragmentów odkrytych w roku 1896 w świątyni Apollina w Delfach w czasie wykopalisk archeologicznych i datowanego na wczesny okres klasyczny.

Nowy!!: Delfy i Auriga z Delf · Zobacz więcej »

Łacina

Łacina, język łaciński (łac.) – język indoeuropejski z latynofaliskiej podgrupy języków italskich.

Nowy!!: Delfy i Łacina · Zobacz więcej »

Źródło Kastalskie

Źródło Kastalskie Kastalia – święte źródło w Delfach poświęcone nimfie Kastalii, pełniące istotnąrolę rytualnąw obrzędach kultu Apollina i w funkcjonowaniu wyroczni delfickiej.

Nowy!!: Delfy i Źródło Kastalskie · Zobacz więcej »

École française d’Athènes

École française d’Athènes École française d’Athènes – francuska szkoła archeologiczna mieszcząca się w Atenach przy ulicy Didou 6.

Nowy!!: Delfy i École française d’Athènes · Zobacz więcej »

Beocja

Współczesna Beocja na mapie Grecji Hegemonia Teb 371-362 p.n.e. Mapa Beocji starożytnej Beocja (gr. Βοιωτία, Boiotia, łac. Beotia) – kraina historyczna w środkowej starożytnej Grecji między ZatokąKorynckąa ZatokąEubejskąPółnocnąi Południowąoraz CieśninąEwripos.

Nowy!!: Delfy i Beocja · Zobacz więcej »

Chrześcijaństwo

Chrześcijaństwo (Christianismós), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej.

Nowy!!: Delfy i Chrześcijaństwo · Zobacz więcej »

Cyriak z Ankony

Cyriak z Ankony, właśc.

Nowy!!: Delfy i Cyriak z Ankony · Zobacz więcej »

Delfy (serial animowany)

Delfy / Delfi / Delfi i przyjaciele (hiszp. Delfy y sus amigos, ang. Delfy and His Friends) – hiszpańsko-francuski serial animowany z 1992 roku.

Nowy!!: Delfy i Delfy (serial animowany) · Zobacz więcej »

Deukalion (syn Prometeusza)

Deukalion (gr. Deukalíōn, łac. Deucalion) – w mitologii greckiej król Tesalii, syn Prometeusza, dobry i sprawiedliwy władca.

Nowy!!: Delfy i Deukalion (syn Prometeusza) · Zobacz więcej »

Dionizos

Antiochii (II-III w.) Dionizos (także Bakchos, Bachus; gr. Diṓnysos, Diónysos, Bákchos, łac. Dionysus, Bacchus) – w mitologii greckiej bóg płodności, dzikiej natury, winnej latorośli i wina, reprezentujący jego upajający i dobroczynny wpływ.

Nowy!!: Delfy i Dionizos · Zobacz więcej »

Dolichos

British Museum Dolichos (gr. δολιχός) – bieg długodystansowy, dyscyplina sportowa uprawiana w starożytnej Grecji.

Nowy!!: Delfy i Dolichos · Zobacz więcej »

Ejlejtyja

Ejlejtyja (gr. Eileíthyia, łac. Lucina) – w mitologii greckiej bogini porodu, połogu, córka Zeusa i Hery oraz siostra Hefajstosa, Aresa, Hebe i Eris.

Nowy!!: Delfy i Ejlejtyja · Zobacz więcej »

Eksedra

Hypocaustum pod podłogąeksedry w starorzymskiej willi Eksedra (dawniej też egzedra) – otwarta, półkolista nisza.

Nowy!!: Delfy i Eksedra · Zobacz więcej »

Eolowie

Eolowie – greckie plemiona, które po 2000 p.n.e. zasiedliły środkowąGrecję, posługujące się dialektem eolskim, spokrewnionym z dialektem arkado-cypryjskim (Achajowie).

Nowy!!: Delfy i Eolowie · Zobacz więcej »

Epigraf

domu w Kłodzku Epigraf, inskrypcja (łac. inscriptio.

Nowy!!: Delfy i Epigraf · Zobacz więcej »

Epoka brązu

Mapa świata ok. 2000 p.n.e.; kolorem czerwonym zaznaczono obszar występowania kultur epoki brązu Chronologiczne schematy i podziały epoki brązu dla Europy Broń i ozdoby z epoki brązu Złoty kapelusz berliński, wyrób artystyczny z epoki brązu Epoka brązu – epoka prehistorii, następująca po epoce kamienia, a poprzedzająca epokę żelaza.

Nowy!!: Delfy i Epoka brązu · Zobacz więcej »

Ernst Curtius

Ernst Curtius (ur. 2 września 1814 w Lubece, zm. 11 lipca 1896 w Berlinie) – niemiecki archeolog i historyk.

Nowy!!: Delfy i Ernst Curtius · Zobacz więcej »

Etan

Etan (C2H6) – organiczny związek chemiczny z grupy alkanów.

Nowy!!: Delfy i Etan · Zobacz więcej »

Etolia

Etolia historyczna - III/II w. p.n.e. Etolia – kraina w starożytnej Grecji, od południa ograniczona ZatokąPatraskąi Koryncką, zamieszkana przez Etolów.

Nowy!!: Delfy i Etolia · Zobacz więcej »

Etylen

* etylen (węglowodór).

Nowy!!: Delfy i Etylen · Zobacz więcej »

Eumenes II

Eumenes II Filadelfos Soter (ur. ?, zm. 159 p.n.e.) – król (basileus) Pergamonu panujący od 197 p.n.e., z dynastii Attalidów, syn Attalosa I Sotera, brat Attalosa II Filadelfosa, ojciec Attalosa III Filometora i Aristonikosa.

Nowy!!: Delfy i Eumenes II · Zobacz więcej »

Fokida

Nomos Fokida Świątynia Apollo, Delfy, Fokida Fokida lub Focyda (nowogr. Φωκίδα, starogr.) – kraina w środkowej Grecji nad ZatokąKoryncką, w której wznosząsię góry Parnas i Kirfis.

Nowy!!: Delfy i Fokida · Zobacz więcej »

Gimnazjon

Gimnazjon (gr. γυμνάσιον, gymnasion od γυμνός, gymnos 'nagi', gdyż ćwiczono nago) – w starożytnej Grecji był to zespół tylko częściowo krytych budowli, które były przeznaczone do ćwiczeń fizycznych.

Nowy!!: Delfy i Gimnazjon · Zobacz więcej »

Gyges

''Król Kandaules ukazujący swążonę Gygesowi'' (mal. William Etty, 1830) Gyges (gr. Γύγης 716–678 p.n.e. lub 680–644 p.n.e.) – król Lidii i założyciel dynastii Mermnadów (Sokołów), do której należał m.in.

Nowy!!: Delfy i Gyges · Zobacz więcej »

Hadrian

Publiusz Eliusz Hadrian (ur. 24 stycznia 76 w Itálice, zm. 10 lipca 138 w Bajach) – cesarz rzymski w latach 117–138.

Nowy!!: Delfy i Hadrian · Zobacz więcej »

Heksametr daktyliczny

Heksametr daktyliczny (łac. versus hexameter dactylicus) – najstarsze znane metrum europejskiej poezji epickiej.

Nowy!!: Delfy i Heksametr daktyliczny · Zobacz więcej »

Hermes

Hermes (Hermḗs) – w mitologii greckiej bóg dróg, podróżnych, kupców, pasterzy, złodziei, posłaniec bogów i psychopomp.

Nowy!!: Delfy i Hermes · Zobacz więcej »

Higieja

Higieja (Hygieja, Hygea, Hygia, Zdrowie; Hygíeia ‘zdrowie’, ‘zdrowie’) – w mitologii greckiej bogini i uosobienie zdrowia.

Nowy!!: Delfy i Higieja · Zobacz więcej »

Hiperborea

Hyperborea – w mitologii greckiej legendarna kraina, która miała znajdować się daleko na nieokreślonej północy, za siedzibąwiatru północnego – Boreasza.

Nowy!!: Delfy i Hiperborea · Zobacz więcej »

Homer

''Homer i jego przewodnik'' – obraz Williama-Adolphe’a Bouguereau z 1874 roku Homer (Hómēros) (VIII wiek p.n.e.) – grecki pieśniarz wędrowny (aojda), epik, śpiewak i recytator (rapsod).

Nowy!!: Delfy i Homer · Zobacz więcej »

Igrzyska panhelleńskie

Igrzyska panhelleńskie – wielkie imprezy sportowo-religijne w starożytnej Grecji, w których uczestniczyli zawodnicy ze wszystkich greckich polis.

Nowy!!: Delfy i Igrzyska panhelleńskie · Zobacz więcej »

Igrzyska pytyjskie

Stadion w sanktuarium w Delfach – miejsce rozgrywania igrzysk pytyjskich Igrzyska pytyjskie – igrzyska panhelleńskie organizowane w Delfach ku czci boga Apollo, drugie co do ważności po igrzyskach olimpijskich wydarzenie o charakterze religijno-sportowym w starożytnej Grecji.

Nowy!!: Delfy i Igrzyska pytyjskie · Zobacz więcej »

Itea

Itea (gr. Ιτέα) – miejscowość w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa, w regionie Grecja Środkowa, w jednostce regionalnej Fokida, w gminie Delfy, na południe od trasy europejskiej E65, która łączy Andirio z mostem Rio-Andirio oraz Iteąpoprzez drogę szybkiego ruchu nr 27.

Nowy!!: Delfy i Itea · Zobacz więcej »

Język grecki

Wyraz „Grecja” napisany po nowogrecku Wyraz „Cypr” napisany po nowogrecku Język grecki, greka (Hellenikè glõtta; nowogr. ελληνική γλώσσα, ellinikí glóssa lub ελληνικά, elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Delfy i Język grecki · Zobacz więcej »

Karl Otfried Müller

Karl Otfried Müller (ur. 28 sierpnia 1797 w Brzegu, zm. 1 sierpnia 1840 w Atenach) – niemiecki filolog klasyczny i archeolog, w badaniach historii i kultury antycznej uwzględniał wiele aspektów – od religii i mitologii, przez archeologię i filologię, po filozofię i prawo – przez co uważany był za jednego z najważniejszych badaczy starożytności w I poł.

Nowy!!: Delfy i Karl Otfried Müller · Zobacz więcej »

Klejstenes (tyran Sykionu)

Klejstenes – ostatni tyran Sykionu z rodu Orthagorydów rządzący w latach 596–565 p.n.e., dziadek Klejstenesa Ateńskiego.

Nowy!!: Delfy i Klejstenes (tyran Sykionu) · Zobacz więcej »

Kleobis i Biton

Klebis i Biton, muzeum w Delfach Kleobis i Biton – dwa niemal jednakowe, starożytne greckie posągi, powstałe ok.

Nowy!!: Delfy i Kleobis i Biton · Zobacz więcej »

Knidos

Knidos (gr., dzisiejsze Tekir w Turcji) – jedno z miast doryckiego heksapolis, położone w Karii na wybrzeżu Azji Mniejszej na przylądku Triopion.

Nowy!!: Delfy i Knidos · Zobacz więcej »

Knossos

Filmik przedstawiający pałac. Knossos (gr. Κνωσ(σ)ός, łac. Cnossus, Gnossus), miejscowość na greckiej wyspie Krecie, położona około 6 km na południowy wschód od Heraklionu (Iraklion), u stóp gór Ida, w administracji zdecentralizowanej Kreta, w regionie Kreta, w jednostce regionalnej Heraklion, w gminie Heraklion.

Nowy!!: Delfy i Knossos · Zobacz więcej »

Kolumna akantowa w Delfach

Dolna część trzonu kolumny z wywiniętymi trzema liśćmi akantu Górna część kolumny z trzema liśćmi akantu i trzema posągami tańczących kobiet Kolumna akantowa w Delfach (gr. Κίονας με τις χορεύτριες), także Tancerki z Delf – marmurowa kolumna w formie łodygi akantu, zwieńczona trzema posągami tańczących kobiet, które najprawdopodobniej podtrzymywały brązowy trójnóg z omfalosem.

Nowy!!: Delfy i Kolumna akantowa w Delfach · Zobacz więcej »

Krezus

Krezus, Krojsos (gr. Κροῖσος, ur. ?, zm. 546 p.n.e. lub później) – ostatni król Lidii, kraju na zachodzie Azji Mniejszej.

Nowy!!: Delfy i Krezus · Zobacz więcej »

Kultura mykeńska

Główne ośrodki cywilizacji mykeńskiej Kultura (cywilizacja) mykeńska (ok. 1700/1600 – 1150 p.n.e.) – najstarsza greckojęzyczna kultura rozwijająca się w późnej epoce brązu na terenie Grecji kontynentalnej (stopniowo rozprzestrzeniła się na inne obszary regionu egejskiego), ostatnia faza kultury helladzkiej.

Nowy!!: Delfy i Kultura mykeńska · Zobacz więcej »

Kypselos

Kypselos (zm. 627 p.n.e.) – tyran Koryntu od 657 roku p.n.e. do swej śmierci.

Nowy!!: Delfy i Kypselos · Zobacz więcej »

Lidia (kraina)

Lidia Lidia u szczytu swej potęgi Lidia (gr. Lydia) – historyczna kraina w zachodniej Azji Mniejszej leżąca w dorzeczu rzek Kaystros i Hermos, oraz nazwa starożytnego państwa ze stolicąw Sardes, istniejącego do 546 r. p.n.e.

Nowy!!: Delfy i Lidia (kraina) · Zobacz więcej »

Megara (miasto)

Megara (gr., „duże, eleganckie domy, dwory” por. megaron) – miasto w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Attyka, w regionie Attyka, w jednostce regionalnej Attyka Zachodnia.

Nowy!!: Delfy i Megara (miasto) · Zobacz więcej »

Metan

Metan, – organiczny związek chemiczny, najprostszy węglowodór nasycony (alkan).

Nowy!!: Delfy i Metan · Zobacz więcej »

Mitologia grecka

Mitologia grecka – zbiór mitów przekazywanych przez starożytnągreckątradycję opowieści o bogach i herosach, wyjaśniających miejsce człowieka w świecie, oraz samo funkcjonowanie świata, jego stworzenie i historię.

Nowy!!: Delfy i Mitologia grecka · Zobacz więcej »

Naos

peripteros z zaznaczonym wewnątrz naosem Naos (gr. ναός naós - okręt, nawa), cella (łac. cella - izba) – najważniejsze pomieszczenie w świątyni.

Nowy!!: Delfy i Naos · Zobacz więcej »

Neolit

cywilizację maltańskąw okresie neolituhttp://www.culturalheritage.gov.mt/filebank/inventory/00001.pdf Ġgantija Temples, National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islandshttp://www.bradshawfoundation.com/malta/ The Prehistoric Archaeology of the Temples of Malta, bradshawfoundation.com Rekonstrukcja neolitycznego ołtarza na terenie dzisiejszej Ukrainy Skara Brae na Orkadach jest najlepiej zachowanąwsiąneolitycznąw Europie. Wzgórze Silbury jest najwyższym kopcem usypanym w okresie neolitu. Neolit (gr. néos „nowy” i líthos „kamień”), młodsza epoka kamienia, epoka kamienia gładzonego – ostatni okres epoki kamienia (poprzedzający epokę brązu).

Nowy!!: Delfy i Neolit · Zobacz więcej »

Neron

Neron (Lucius Domitius Ahenobarbus, po adopcji przez Klaudiusza Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus, ur. 15 grudnia 37 roku w Ancjum, zm. 9 czerwca 68 roku w Rzymie) – piąty cesarz rzymski panujący w latach 54–68, syn Gnejusza Domicjusza Ahenobarbusa i Agrypiny Młodszej, późniejszej żony cesarza Klaudiusza.

Nowy!!: Delfy i Neron · Zobacz więcej »

Neue Deutsche Biographie

Neue Deutsche Biographie. Strona tytułowa pierwszego tomu (1953). Neue Deutsche Biographie (NDB) – wielotomowe kompendium biograficzne w języku niemieckim, wydawane przez Komisję HistorycznąBawarskiej Akademii Nauk.

Nowy!!: Delfy i Neue Deutsche Biographie · Zobacz więcej »

Okres archaiczny (starożytna Grecja)

Okres archaiczny w historii starożytnej Grecji mieści się między tzw.

Nowy!!: Delfy i Okres archaiczny (starożytna Grecja) · Zobacz więcej »

Oktawian August

Gaius Octavius Thurinus (Gajusz Oktawiusz Turyn), po adopcji Gaius Iulius Caesar Octavianus (Gajusz Juliusz Cezar Oktawian) (ur. 23 września 63 roku p.n.e. w Rzymie, zm. 19 sierpnia 14 roku n.e. w Noli) – pierwszy cesarz rzymski, panował od 16 stycznia 27 roku p.n.e. do śmierci jako Imperator Caesar Augustus.

Nowy!!: Delfy i Oktawian August · Zobacz więcej »

Omfalos

Delfach. Omfalos („pępek”) – starożytny artefakt w kształcie półokrągłego kamienia, który przez starożytnych Greków uważany był za pępek świata.

Nowy!!: Delfy i Omfalos · Zobacz więcej »

Opistodomos

Opistodomos na planie świątyni (zaznaczony na szaro) Opistodomos – pomieszczenie w świątyni greckiej pełniące czasem funkcję skarbca.

Nowy!!: Delfy i Opistodomos · Zobacz więcej »

Osadnictwo

Osadnictwo – całokształt działalności grup ludzkich wywołujący zmiany w środowisku geograficznym.

Nowy!!: Delfy i Osadnictwo · Zobacz więcej »

Pankration

Zawodnicy uprawiający pankration − grecka statuetka z II wieku p.n.e. Pankration (− całkowita, wszech oraz κρατός − siła, moc, władza) − dyscyplina sportowa w starożytnej Grecji, będąca połączeniem boksu i zapasów, wprowadzona do programu starożytnych igrzysk olimpijskich w 648 roku p.n.e. Pokonany zawodnik sygnalizował poddanie podniesieniem ręki.

Nowy!!: Delfy i Pankration · Zobacz więcej »

Parnas

Parnas Parnas (gr. Parnassós) – pasmo górskie w środkowej Grecji, z najwyższym szczytem wznoszącym się na wysokość 2457 m n.p.m., zbudowane głównie z wapieni.

Nowy!!: Delfy i Parnas · Zobacz więcej »

Pauzaniasz (geograf)

Pauzaniasz (łac. Pausanias, zwany Periegeta, ur. między 100 a 110 n.e., zm. po 180 n.e.) – grecki geograf, autor dzieła Periegesis tes Hellados (Wędrówki po Helladzie) w 10 księgach, czyli przewodnika po Helladzie, w którym zawarł relację ze swoich licznych podróży, opisując poszczególne krainy Grecji: zabytki, lokalne kulty.

Nowy!!: Delfy i Pauzaniasz (geograf) · Zobacz więcej »

Peloponez

Półwysep Peloponeski w Grecji Mapa fizyczna Peloponez widziany z kosmosu Peloponez (Półwysep Peloponeski, nwgr. Πελοπόννησος, Peloponnisos, w średniowieczu znany jako Morea, gr. Μωρέας lub Μωριάς) – półwysep i kraina historyczna w południowej Grecji o powierzchni 21 549 km², pomiędzy Morzem Jońskim a Egejskim.

Nowy!!: Delfy i Peloponez · Zobacz więcej »

Perypter

Perypter Perypter, perypteros (gr. perípteros) – świątynia (czasami inny budynek), którąotacza pojedyncza kolumnada.

Nowy!!: Delfy i Perypter · Zobacz więcej »

Pięciobój antyczny

Trzy najważniejsze dyscypliny pięcioboju antycznego: rzut dyskiem, rzut oszczepem oraz skok w dal w tle; tondo kyliksu, styl czerwonofigurowy, Onesimos, ok. 490 p.n.e., Staatliche Antikensammlungen Pięciobój antyczny, pentatlon (gr. πένταθλον, pentathlon) – dyscyplina sportu w starożytnej Grecji, obejmująca: stadion, skok w dal, rzut dyskiem, rzut oszczepem oraz zapasy; dyscyplina olimpijska od 708 p.n.e.

Nowy!!: Delfy i Pięciobój antyczny · Zobacz więcej »

Plutarch

Przypuszczalne popiersie portretowe Plutarcha z Delf(II-III w. n.e., muzeum w Delfach) Plutarch z Cheronei (gr., Plutarchos ho Chaironeus, ur. ok. 50 n.e., zm. ok. 125 n.e.) – jeden z największych pisarzy starożytnej Grecji, historyk, filozof-moralista oraz orator.

Nowy!!: Delfy i Plutarch · Zobacz więcej »

Polignot

Rekonstrukcja obrazu „Bitwa pod Maratonem” autorstwa Polignota Polignot, Polygnotos (gr. Πολύγνωτος Polýgnōtos) – pierwszy klasyk malarstwa greckiego działający w połowie V wieku p.n.e. Pochodził z Tazos, lecz tworzył głównie w Atenach i Delfach.

Nowy!!: Delfy i Polignot · Zobacz więcej »

Polis

Polis (stgr., l.mn. – pierwotnie „miejsce warowne”) – forma państwa w starożytnej Grecji.

Nowy!!: Delfy i Polis · Zobacz więcej »

Porządek dorycki

Porządek dorycki Porządek dorycki (styl) – jeden z najbardziej znanych porządków architektonicznych czasów starożytnych.

Nowy!!: Delfy i Porządek dorycki · Zobacz więcej »

Posąg Antinousa

Posąg Antinousa (gr. Αντίνοος Δελφών) – marmurowa rzeźba z roku 130, przedstawiająca ulubieńca cesarza Hadriana – Antinousa, znaleziona w sanktuarium delfickim, w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Delfach.

Nowy!!: Delfy i Posąg Antinousa · Zobacz więcej »

Posejdon

Posejdon (Poseidōn) – w mitologii greckiej bóg mórz, jezior, rzek, trzęsień ziemi, żeglarzy, rybaków.

Nowy!!: Delfy i Posejdon · Zobacz więcej »

Potidaja

Potidaja (łac. Potidaea, gr. Ποτίδαια) – starożytne miasto, kolonia Koryntu na wybrzeżu Chalkidyki.

Nowy!!: Delfy i Potidaja · Zobacz więcej »

Pronaos

Pronaos (gr. Πρόναος, łac. anticum) – przedsionek przedniej części antycznej świątyni greckiej, zawierający się pomiędzy wysuniętymi bocznymi ścianami, najczęściej zakończonymi antami; poprzedzał naos.

Nowy!!: Delfy i Pronaos · Zobacz więcej »

Pytia

John Collier, ''Kapłanka delficka'' Pytia (Pythía (hiéreia) „pytyjska (domyślnie: kapłanka)”) – kapłanka w świątyni Apollina w Delfach, przepowiadająca przyszłość.

Nowy!!: Delfy i Pytia · Zobacz więcej »

Racjonalizm filozoficzny

Racjonalizm filozoficzny (ew. racjonalizm metodologiczny, aprioryzm) (łac. ratio – rozum; rationalis – rozumny, rozsądny) – stanowisko filozoficzne, przede wszystkim w epistemologii akcentujące rolę rozumu i rozumowań apriorycznych w zdobywaniu wiedzy.

Nowy!!: Delfy i Racjonalizm filozoficzny · Zobacz więcej »

Region Grecja Środkowa

Region Grecja Środkowa (nwgr. Στερεά Ελλάδα, trl. Stereá Elláda) – jeden z 13 regionów administracyjnych w Grecji położony w centralnej części kraju, na południowym krańcu Półwyspu Bałkańskiego.

Nowy!!: Delfy i Region Grecja Środkowa · Zobacz więcej »

Sfinks Naksyjczyków

Sfinks Naksyjczyków – marmurowa statua sfinksa z VI wieku p.n.e., dar wotywny Naksyjczyków w sanktuarium delfickim.

Nowy!!: Delfy i Sfinks Naksyjczyków · Zobacz więcej »

Skarbiec Ateńczyków

Skarbiec Ateńczyków (gr. Θησαυρός των Αθηναίων) – budowla znajdująca się na terenie sanktuarium Apollina w Delfach, w której przechowywano wota składane bogu przez Ateńczyków.

Nowy!!: Delfy i Skarbiec Ateńczyków · Zobacz więcej »

Skarbiec Syfnijczyków

Skarbiec Syfnijczyków – budowla znajdująca się na terenie sanktuarium Apolla w Delfach, w której przechowywano wota składane bogu przez mieszkańców wyspy Sifnos.

Nowy!!: Delfy i Skarbiec Syfnijczyków · Zobacz więcej »

Skarbiec Sykiończyków

Skarbiec Sykiończyków (gr. Θησαυρός των Σικυωνίων) – ruiny skarbca na terenie sanktuarium Apollina w Delfach, w którym przechowywano wota składane przez Sykiończyków.

Nowy!!: Delfy i Skarbiec Sykiończyków · Zobacz więcej »

Stanowisko archeologiczne

Scytopolis) Stanowisko archeologiczne – każdy ślad materialnej działalności ludzkiej w przeszłości.

Nowy!!: Delfy i Stanowisko archeologiczne · Zobacz więcej »

Starożytność

Egipskie piramidy Ateny na Akropolu Rzymskie koloseum Starożytność – pierwszy okres historii niektórych części świata, wyróżniany zwłaszcza w dziejopisarstwie europejskim.

Nowy!!: Delfy i Starożytność · Zobacz więcej »

Stoa

Zrekonstruowana Stoa Attalosa w Atenach Stoa (st.gr.) – w architekturze starogreckiej była to wolno stojąca, wydłużona hala kolumnowa, którązamykała z tyłu ściana, często zdobiona malowidłami.

Nowy!!: Delfy i Stoa · Zobacz więcej »

Stoa Ateńczyków

Stoa Ateńczyków – rekonstrukcja według D. Laroche’a Stoa Ateńczyków – starożytny portyk na terenie sanktuarium Apollina w Delfach ufundowany przez Ateńczyków po wojnie perskiej; do dziś zachowały się jego pozostałości.

Nowy!!: Delfy i Stoa Ateńczyków · Zobacz więcej »

Sulla

Lucjusz Korneliusz Sulla Felix (łac. Lucius Cornelius Sulla Felix; ur. 138 p.n.e., zm. 78 p.n.e. w Puteoli) – rzymski polityk i wojskowy.

Nowy!!: Delfy i Sulla · Zobacz więcej »

Sykion

Położenie Sykionu (na północny zachód od Koryntu) Sykion, Sikion (gr. Σικυών Sikyōn, łac. Sicyon) – greckie miasto na północy Peloponezu, położone nad rzekąAsopos, nieopodal Zatoki Korynckiej.

Nowy!!: Delfy i Sykion · Zobacz więcej »

Teatr w Delfach

Teatr w Delfach – starożytny teatr grecki w sanktuarium Apollina w Delfach; współcześnie część stanowiska archeologicznego w Delfach, które w 1987 roku zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Nowy!!: Delfy i Teatr w Delfach · Zobacz więcej »

Teodozjusz II (cesarz bizantyński)

Teodozjusz II, Flavius Theodosius (ur. 10 kwietnia 401, zm. 28 lipca 450) – najstarszy syn cesarza Arkadiusza i wnuk Teodozjusza I Wielkiego.

Nowy!!: Delfy i Teodozjusz II (cesarz bizantyński) · Zobacz więcej »

Terasa

Poznaniu, poziom rzeki w dolnej strefie stanów niskich. Widoczna I terasa zalewowa oraz kamienie wystające z dna Niemal to samo miejsce, poziom rzeki w dolnej strefie stanów wysokich, I terasa niemal całkowicie zalana Brdy, na os. Jachcice w Bydgoszczy Odry w Szczecinie Terasa (taras) – forma terenu powstała w dolinie rzecznej wskutek erozyjnej lub akumulacyjnej działalności płynących wód.

Nowy!!: Delfy i Terasa · Zobacz więcej »

Termopile

Mapa przesmyku Miejsce bitwy – dziś. Porównaj polski opis tego zdjęcia. Termopile (thermos – gorący, pylai – wrota) – zwężenie równiny nadmorskiej, wąskie przejście (potocznie przesmyk) między górami a morzem w pobliżu miasta Lamia w Grecji, między ZatokąMaliakos a górąOiti, prowadzące z Tesalii do Grecji Środkowej.

Nowy!!: Delfy i Termopile · Zobacz więcej »

Tesalia

Tesalia (gr. Θεσσαλία – trl. Thessalía) – kraina historyczna i region administracyjny współczesnej Grecji położona nad Morzem Egejskim na południe od Macedonii.

Nowy!!: Delfy i Tesalia · Zobacz więcej »

Tolos

Tolos (Skarbiec Atreusa) w przekroju Tolos (stgr. θόλος thólos, lm. tholoi) – określenie antycznej budowli o kilku różnych funkcjach i znaczeniach.

Nowy!!: Delfy i Tolos · Zobacz więcej »

Trzęsienie ziemi

Trzęsienia ziemi na całym świecie w latach od 1963 do 1998 Trzęsienie ziemi – gwałtowne rozładowanie naprężeń w skorupie ziemskiej połączone z ruchem warstw skalnych.

Nowy!!: Delfy i Trzęsienie ziemi · Zobacz więcej »

Tuf wulkaniczny

Tufy na zboczach Wezuwiusza Kalifornijski tuf wulkaniczny datowany na 18,5 miliona lat. Katowicach. Tuf, tuf wulkaniczny – rodzaj lekkiej, zwięzłej, zazwyczaj porowatej skały osadowej należącej do skał piroklastycznych.

Nowy!!: Delfy i Tuf wulkaniczny · Zobacz więcej »

Wapień

Tyńcu Kowala, Góry Świętokrzyskie'' Rzeszowa'' Jura Krakowsko-Częstochowska'' Jura Krakowsko-Częstochowska'' Wapień – skała osadowa (chemogeniczna lub organogeniczna) zbudowana głównie z węglanu wapnia, przede wszystkim w postaci kalcytu.

Nowy!!: Delfy i Wapień · Zobacz więcej »

Wojna trojańska

Wojna trojańska – według Homera i antycznych historyków dziesięcioletnie oblężenie Troi przez Achajów.

Nowy!!: Delfy i Wojna trojańska · Zobacz więcej »

Wojny perskie

Wojny grecko-perskie – wojny stoczone w pierwszej połowie V wieku p.n.e. pomiędzy imperium perskim a greckimi polis.

Nowy!!: Delfy i Wojny perskie · Zobacz więcej »

Wyrocznia delficka

Wyrocznia delficka – sławna w starożytnej Grecji wyrocznia w Delfach pochodząca jeszcze z okresu mykeńskiego, kiedy była miejscem kultu boga chtonicznego.

Nowy!!: Delfy i Wyrocznia delficka · Zobacz więcej »

Zatoka Koryncka

Zatoka Koryncka (nowogr.: Κορινθιακóς κóλπος, Korintiakos Kolpos) – głęboka, wąska zatoka, wschodnia odnoga Morza Jońskiego, od którego oddziela jąna zachodzie Zatoka Patraska.

Nowy!!: Delfy i Zatoka Koryncka · Zobacz więcej »

Zeus

Statua Zeusa w Olimpii Zeus (także Dzeus, stgr. Zeús, nowogr. Días, łac. Iupiter, Iuppiter) – w mitologii greckiej najwyższy z bogów.

Nowy!!: Delfy i Zeus · Zobacz więcej »

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »