Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Pobieranie
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Diapsydy

Indeks Diapsydy

Diapsydy (Diapsida, z gr. di – dwa + apsis – łuk) – grupa owodniowców z gromady zauropsydów (Sauropsida), w których czaszce rozwinęły się dwie pary otworów skroniowych (po dwa – górny i dolny – za każdym okiem), przez które przewleczone sąsilne mięśnie szczęk.

43 kontakty: Aetozaury, Anapsydy, Archozauromorfy, Archozaury, Areoscelidy, Avicephala, Choristodera, Crurotarsi, Czaszka, Dinozaury, Doły skroniowe, Eolacertilia, Fitozaury, Gady, Gromada (biologia), Henry Fairfield Osborn, Ichthyopterygia, Język grecki, Karbon, Kręgowce, Krokodylomorfy, Lepidozauromorfy, Lepidozaury, Mezozoik, Ornithodira, Owodniowce, Petrolakozaur, Prolacertiformes, Ptaki, Pterozaury, Rauizuchy, Rynchozaury, Strunowce, Synapsydy, Szczęka, Takson monofiletyczny, Teropody, Thalattosauria, Trilofozaury, Węże, Younginiformes, Zauropsydy, Zauropterygi.

Aetozaury

Aetozaury (Aetosauria – od aetos – orzeł i sauros – jaszczur) – takson gadów (rząd Aetosauria, rodzina Stagonolepididae, syn. Aetosauridae) o wyglądzie przypominającym współczesne pancerniki i późniejsze od nich ankylozaury.

Nowy!!: Diapsydy i Aetozaury · Zobacz więcej »

Anapsydy

Anapsydy (Anapsida) – podgromada zauropsydów o prymitywnej budowie, siostrzana do kladu Eureptilia, obejmującego diapsydy oraz rodziny Captorhinidae i Protorothyrididae.

Nowy!!: Diapsydy i Anapsydy · Zobacz więcej »

Archozauromorfy

żółwi) Archozauromorfy (Archosauromorpha) – infragromada gadów z podgromady Diapsida.

Nowy!!: Diapsydy i Archozauromorfy · Zobacz więcej »

Archozaury

Archozaury, gady naczelne (Archosauria – z gr. archos – władca + sauros – jaszczur) – takson diapsydalnych gadów obejmujący zaawansowane ewolucyjnie rzędy gadów.

Nowy!!: Diapsydy i Archozaury · Zobacz więcej »

Areoscelidy

Areoscelidy (Araeoscelidia syn. Araeoscelida) – rząd wymarłych gadów (diapsydy), kształtem przypominających jaszczurki.

Nowy!!: Diapsydy i Areoscelidy · Zobacz więcej »

Avicephala

Avicephala – grupa wymarłych gadów z podgromady Diapsida, żyjących w późnym permie i triasie.

Nowy!!: Diapsydy i Avicephala · Zobacz więcej »

Choristodera

Choristodera – rząd wodnych gadów.

Nowy!!: Diapsydy i Choristodera · Zobacz więcej »

Crurotarsi

Crurotarsi (z łac. crus – goleń, podudzie, oraz tarsus – stęp) – grupa archozauromorfów z kladu Archosauriformes obejmująca krokodylomorfy (w tym dzisiejsze krokodyle), rauizuchy, aetozaury, rodzinę Ornithosuchidae i fitozaury (a być może również grupę Avemetatarsalia, do której należąm.in. ptaki – patrz niżej).

Nowy!!: Diapsydy i Crurotarsi · Zobacz więcej »

Czaszka

Czaszka – struktura kostna lub chrzęstna, która służy jako szkielet głowy kręgowców.

Nowy!!: Diapsydy i Czaszka · Zobacz więcej »

Dinozaury

Dinozaury (Dinosauria) – zróżnicowany klad zauropsydów.

Nowy!!: Diapsydy i Dinozaury · Zobacz więcej »

Doły skroniowe

Doły skroniowe – wycięcia w kostnej czaszce kręgowców, dzięki którym w biegu ewolucji mięśnie żujące mogły zostać przeniesione z wnętrza na zewnątrz czaszki.

Nowy!!: Diapsydy i Doły skroniowe · Zobacz więcej »

Eolacertilia

Eolacertilia – wymarły klad zauropsydów istniejący już w permie (270–250 mln lat) i przetrwały do triasu.

Nowy!!: Diapsydy i Eolacertilia · Zobacz więcej »

Fitozaury

''Angistorhinus'' Fitozaury (Phytosauria, syn. Parasuchia) – rząd archozaurów z kladu Crurotarsi o budowie pokrojowo przypominającej krokodyle.

Nowy!!: Diapsydy i Fitozaury · Zobacz więcej »

Gady

Gady (Reptilia, od łac. repto – czołgać się) – parafiletyczna grupa zmiennocieplnych owodniowców.

Nowy!!: Diapsydy i Gady · Zobacz więcej »

Gromada (biologia)

gatunek Gromada (w botanice divisio, w zoologii classis) – nazwa stosowana na określenie dwóch różnych rangąkategorii systematycznych.

Nowy!!: Diapsydy i Gromada (biologia) · Zobacz więcej »

Henry Fairfield Osborn

Henry Fairfield Osborn (ur. 8 sierpnia 1857 w Fairfield w stanie Connecticut, zm. 6 listopada 1935) – amerykański geolog oraz paleontolog, odkrywca tyranozaura i welociraptora.

Nowy!!: Diapsydy i Henry Fairfield Osborn · Zobacz więcej »

Ichthyopterygia

Ichthyopterygia ("rybie płetwy") – określenie wprowadzone przez Richarda Owena w 1840 dla oznaczenia jurajskich ichtiozaurów, które już były znane w tamtym czasie.

Nowy!!: Diapsydy i Ichthyopterygia · Zobacz więcej »

Język grecki

Wyraz „Grecja” napisany po nowogrecku Wyraz „Cypr” napisany po nowogrecku Język grecki, greka (Hellenikè glõtta; nowogr. ελληνική γλώσσα, ellinikí glóssa lub ελληνικά, elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Diapsydy i Język grecki · Zobacz więcej »

Karbon

Mapa przedstawiająca ułożenie lądów około 330 mln lat temu Karbon.

Nowy!!: Diapsydy i Karbon · Zobacz więcej »

Kręgowce

Kręgowce (Vertebrata, od łac. vertebra – kręg) – najliczniejszy podtyp strunowców (Chordata), mocno zróżnicowany morfologicznie; obejmujący kręgouste, ryby, płazy, gady, ptaki i ssaki.

Nowy!!: Diapsydy i Kręgowce · Zobacz więcej »

Krokodylomorfy

Krokodylomorfy (Crocodylomorpha) – grupa archozaurów (Archosauria) z kladu Crurotarsi obejmująca krokodyle i wymarłe formy pokrewne.

Nowy!!: Diapsydy i Krokodylomorfy · Zobacz więcej »

Lepidozauromorfy

Lepidozauromorfy (Lepidosauromorpha) – infragromada gadów z podgromady Diapsida.

Nowy!!: Diapsydy i Lepidozauromorfy · Zobacz więcej »

Lepidozaury

Lepidozaury (Lepidosauria) – klad diapsydów obejmujący ponad 7000 współczesnych gatunków należących do dwóch głównych grup – sfenodontów i łuskonośnych.

Nowy!!: Diapsydy i Lepidozaury · Zobacz więcej »

Mezozoik

Era mezozoiczna, mezozoik – era, która rozpoczęła się od wielkiego wymierania pod koniec permu, a skończyła zagładąwielkich gadów, pod koniec kredy (patrz tabelka), znanego jako wymieranie kredowe.

Nowy!!: Diapsydy i Mezozoik · Zobacz więcej »

Ornithodira

Ornithodira – klad archozaurów (Archosauria) obejmujący m.in.

Nowy!!: Diapsydy i Ornithodira · Zobacz więcej »

Owodniowce

Owodniowce (Amniota) – klad obejmujący kręgowce, mające zdolność rozwoju zarodkowego na lądzie (gady, ptaki i ssaki).

Nowy!!: Diapsydy i Owodniowce · Zobacz więcej »

Petrolakozaur

Petrolakozaur (Petrolacosaurus) – gad należący do najwcześniejszych diapsydów w historii Ziemi.

Nowy!!: Diapsydy i Petrolakozaur · Zobacz więcej »

Prolacertiformes

Prolacertiformes (nazywane też protorozaurami - Protorosauria) – rząd diapsydów żyjących w permie i triasie.

Nowy!!: Diapsydy i Prolacertiformes · Zobacz więcej »

Ptaki

Ptaki (Aves) – gromada stałocieplnych zwierząt z podtypu kręgowców.

Nowy!!: Diapsydy i Ptaki · Zobacz więcej »

Pterozaury

Pterozaury, gady latające (Pterosauria, z gr. pteron – skrzydło + sauros – jaszczur) – rząd latających archozauromorfów, prawdopodobnie archozaurów (gadów naczelnych), żyjących od późnego triasu do końca kredy (230 do 65,5 mln lat temu).

Nowy!!: Diapsydy i Pterozaury · Zobacz więcej »

Rauizuchy

Rauizuchy (Rauisuchia – „krokodyle Raua”, nazwane na cześć dr. Wilhelma Rau) – grupa drapieżnych archozaurów z kladu Crurotarsi sensu Sereno, 2005 (obejmującego krokodyle i archozaury bliżej spokrewnione z nimi niż z ptakami).

Nowy!!: Diapsydy i Rauizuchy · Zobacz więcej »

Rynchozaury

Rynchozaury (Rhynchosauria) – rząd niewielkich archozauromorfów, obejmujący jednąrodzinę (Rhynchosauridae) i kilka form bazalnych.

Nowy!!: Diapsydy i Rynchozaury · Zobacz więcej »

Strunowce

Strunowce (Chordata, od gr. i łac. chorda – struna) – zwierzęta dwubocznie symetryczne, wtórouste, które na jednym z etapów rozwoju osobniczego mająnastępujące sześć charakterystycznych cech budowy.

Nowy!!: Diapsydy i Strunowce · Zobacz więcej »

Synapsydy

Czaszka synapsydalna Synapsydy (Synapsida, z – ‘razem’ + – ‘łuk’), dawniej określane jako gady ssakokształtne – grupa owodniowców powstałych w pensylwanie (ok. 318–299 mln lat temu) pod koniec karbonu; dominująca grupa kręgowców lądowych w permie i na początku triasu.

Nowy!!: Diapsydy i Synapsydy · Zobacz więcej »

Szczęka

thumb thumb Szczęka (łac. maxilla) albo kość szczękowa (łac. os maxillare) – kość parzysta, stanowiąca zasadniczączęść składowątwarzoczaszki.

Nowy!!: Diapsydy i Szczęka · Zobacz więcej »

Takson monofiletyczny

Przykład graficznej prezentacji taksonu monofiletycznego. Cała grupa zaznaczona kolorem ma wspólnego przodka. Takson monofiletyczny – takson, który obejmuje wszystkich potomków ostatniego wspólnego przodka, znanego lub hipotetycznego.

Nowy!!: Diapsydy i Takson monofiletyczny · Zobacz więcej »

Teropody

Model szkieletu giganotozaura, Australian Museum, Sydney Rekonstrukcja rahonawisa Porównanie rozmiarów wielkich teropodów Ślad teropoda Teropody (Theropoda) – podrząd dinozaurów z rzędu dinozaurów gadziomiednicznych (Saurischia); nazwa theropod oznacza stopa bestii.

Nowy!!: Diapsydy i Teropody · Zobacz więcej »

Thalattosauria

Thalattosauria - klad diapsydów żyjących w triasie.

Nowy!!: Diapsydy i Thalattosauria · Zobacz więcej »

Trilofozaury

Trilofozaury (Trilophosauria) – rząd triasowych archozauromorfów.

Nowy!!: Diapsydy i Trilofozaury · Zobacz więcej »

Węże

Żmija zygzakowata – jeden z gatunków węży występujących w Polsce Węże (Serpentes) – podrząd gadów z rzędu łuskonośnych.

Nowy!!: Diapsydy i Węże · Zobacz więcej »

Younginiformes

Younginiformes – grupa gadów z podrgromady diapsydów.

Nowy!!: Diapsydy i Younginiformes · Zobacz więcej »

Zauropsydy

Zauropsydy (Sauropsida) – jeden z dwóch głównych kladów owodniowców (obok synapsydów), który rozdzielił się na dwie główne linie ewolucyjne: anapsydy, charakteryzujące się czaszkąpozbawionąotworów skroniowych, oraz diapsydy, w których czaszce rozwinęły się dwie pary otworów skroniowych (po dwa – górny i dolny – za każdym okiem), przez które przewleczone sąsilne mięśnie szczęk.

Nowy!!: Diapsydy i Zauropsydy · Zobacz więcej »

Zauropterygi

Zauropterygi, płetwojaszczury (Sauropterygia) – nadrząd wymarłych gadów morskich, do których zaliczamy: plezjozaury, notozaury i być może plakodonty (klasyfikacja jest niepewna).

Nowy!!: Diapsydy i Zauropterygi · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Diapsida.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »