42 kontakty: Anatman, Anicca, Arahant, Atman, Bardo (stan), Bodhićitta, Bodhisattwa, Budda, Buddyzm, Buddyzm tybetański, Cztery Szlachetne Prawdy, Dalajlama, Dharmakaja, Duhkha, Dwanaście ogniw współzależnego powstawania, Filozofia buddyjska, Formacje mentalne, Hinajana, Język pali, Karma, Karmapa, Mahajana, Niewiedza (buddyzm), Nirmanakaja, Nirwana, Paramita, Pięć skupisk, Proces umierania w teorii wadżrajany, Przejrzyste Światło, Reinkarnacja, Sambhogakaja, Sansara, Sanskryt, Siunjata, Soteriologia, Splamienia (buddyzm), Sześć światów, Tantry jogi najwyższej, Therawada, Transliteracja Wyliego, Trzy ciała Buddy, Tulku.
Anatman
Anatman (skr. nie-ja, w języku pali anatta) – podstawowa doktryna buddyjska, według której nie istnieje nic takiego jak atman (dusza).
Nowy!!: Duhkha i Anatman · Zobacz więcej »
Anicca
Anicca (czyt. aniczcza; sans. अनित्य anitya; pāli अनिच्च anicca; tyb. mi rtag pa; chiński 無常 wúcháng; kor. 무상 musang;jap. 無常 mujō; wiet. vô thường) – podstawowe pojęcie buddyzmu oznaczające nietrwałość.
Nowy!!: Duhkha i Anicca · Zobacz więcej »
Arahant
Arhant (pāli.) (sanskr. arahat; hindi Arihant अरिहन्त; tyb. draciompa; chiń. 阿羅漢 āluóhàn lub 羅漢 luóhàn; kor. arahan 아라한; jap. arakan, rakan; wiet. A-la-hán).
Nowy!!: Duhkha i Arahant · Zobacz więcej »
Atman
Atman (dewanagari आत्म ātman, sanskr. oddech, आत्मा) – w hinduizmie określenie duszy rozumianej jako indywidualna jaźń, obecna w każdej żywej istocie.
Nowy!!: Duhkha i Atman · Zobacz więcej »
Bardo (stan)
Bardo (skt. antarabhawa; tyb. བར་དོ་, Wylie: bar do) – w dosłownym tłumaczeniu stan pośredni.
Nowy!!: Duhkha i Bardo (stan) · Zobacz więcej »
Bodhićitta
Bodhićitta (dosł. umysł oświecenia, przebudzone serce-umysł lub serce przebudzonego umysłu) – aspiracja osiągnięcia oświecenia dla dobra wszystkich czujących istot (pragnienie uwolnienia wszystkich istot od cierpienia).
Nowy!!: Duhkha i Bodhićitta · Zobacz więcej »
Bodhisattwa
Boddhisattva Mandźuśri (Monju), Japonia Sakralny posąg buddyjski (Bodhisattwa Kannon), 2 poł XIX wieku, Japonia, Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie Bodhisattwa (skt.: बोधिसत्त्व bodhisattva, dosł. przebudzone dobro; tyb. བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་, Wylie: byang chub sems dpa', dosł. bohater umysłu oświecenia; chiń. 菩薩, pinyin: púsà, kor. 보살 posal; jap. bosatsu; wiet. bồ tát) – w buddyzmie tradycji mahāyāna istota, która przez systematyczne ćwiczenie wyzwalających działań (skt. paramita) dąży do stanu buddy, kierując się altruistycznąmotywacjąprzynoszenia pożytku innym.
Nowy!!: Duhkha i Bodhisattwa · Zobacz więcej »
Budda
Budda Japonii Wizerunek Buddy w świątyni koreańskiej Posążek Buddy Przedstawienie leżącego Buddy, Tajlandia Statuetki Buddy w budynku przyjęć Pałacu Królewskiego w Phnom Penh Budda (sanskr. Buddha „oświecony”, „przebudzony”, „nieuśpiony”), właśc.
Nowy!!: Duhkha i Budda · Zobacz więcej »
Buddyzm
„Koło Dharmy” – najczęściej spotykany buddyjski symbol. Flaga buddyjska Buddyzm (inna nazwa to: sanskr. Buddha Dharma; pāli. Buddha Dhamma lub Buddha Sasana – „Nauka Przebudzonego”) – nonteistyczny system filozoficzny i religijny, którego założycielem i twórcąjego podstawowych założeń był żyjący od około 560 do 480 roku p.n.e. Siddhārtha Gautama (pāli. Siddhattha Gotama), syn księcia z rodu Śākyów, władcy jednego z miast-państw w północnych Indiach.
Nowy!!: Duhkha i Buddyzm · Zobacz więcej »
Buddyzm tybetański
Wylie: mkhas grub dge legs dpal bzang po; 1385–1438). Od słowa lama pochodzi określenie buddyzmu tybetańskiego jako lamaizmu Buddyzm tybetański (tyb.: བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན།, Wylie: bod brgyud nang bstan; określany też jako lamaizm, choć nazwa ta bywa odbierana jako pejoratywna i jest merytorycznie niesłuszna) – odmiana buddyzmu, która jest głównąreligiąTybetu i jego regionów sąsiadujących (np. Bhutanu, Nepalu, Sikkimu i Ladakhu) od czasu ustanowienia jej jako religii państwowej przez króla Trisong Decena (Wylie: khri srong lde btsan) panującego w Tybecie w okresie od roku 755 do 797.
Nowy!!: Duhkha i Buddyzm tybetański · Zobacz więcej »
Cztery Szlachetne Prawdy
Cztery Szlachetne Prawdy (pāli. cattari arya sacchani; sanskr. catvari arya satyani) – to podstawa nauk buddyzmu.
Nowy!!: Duhkha i Cztery Szlachetne Prawdy · Zobacz więcej »
Dalajlama
Tenzin Gjaco – obecny czternasty Dalajlama Dalajlama (tyb. ཏཱ་ལའི་བླ་མ་, Wylie: taa-la’i bla-ma, ZWPY: Dalai Lama) – przedstawiciel szkoły gelug – jednej z czterech największych szkół buddyzmu tybetańskiego.
Nowy!!: Duhkha i Dalajlama · Zobacz więcej »
Dharmakaja
Dharmakaja (skt. dharmakāya, tyb. chos sku, chiń. fashen 法身, kor. pŏpsin, jap. hōsshin, wiet. pháp thân) — jedno z trzech ciał buddy — Ciało Prawdy, Dharmy, ostatecznego prawa, mądrość.
Nowy!!: Duhkha i Dharmakaja · Zobacz więcej »
Duhkha
Duḥkha (pal. dukkha दुक्ख; skt दुःख; chiń. ku 苦; kor. ko 고(苦); jap. ku 苦; wiet. khổ) – buddyjskie określenie pochodzące z sanskrytu oznaczający cierpienie lub bolesność, często jest też tłumaczone jako psychiczny dyskomfort związany z brakiem trwałego zadowolenia.
Nowy!!: Duhkha i Duhkha · Zobacz więcej »
Dwanaście ogniw współzależnego powstawania
Dwanaście ogniw współzależnego powstawania (skt: प्रतीत्यसमुत्पाद, pratītyasamutpāda; pali: paticca-samuppāda; tyb.: rten.cing.'brel.bar.'byung.ba; chin.: 緣起) – obok Czterech Szlachetnych Prawd jeden z głównych poglądów używanych w buddyzmie.
Nowy!!: Duhkha i Dwanaście ogniw współzależnego powstawania · Zobacz więcej »
Filozofia buddyjska
Filozofia buddyjska – została zapoczątkowana przez Buddę, prawdopodobnie w VI wieku p.n.e. lub V wieku p.n.e.
Nowy!!: Duhkha i Filozofia buddyjska · Zobacz więcej »
Formacje mentalne
Formacje mentalne (devanāgarī: pali सङ्खार saṅkhāra, sanskryt संस्कार saṁskāra) – w filozofii buddyjskiej, to jedno z pięciu skupisk (pali khandha, sanskryt skandha), czyli kategorii zjawisk budujących każdążywąistotę.
Nowy!!: Duhkha i Formacje mentalne · Zobacz więcej »
Hinajana
Hinajana – nazwa „hīnayāna” (sanskr. हीनयान; chiń. xiaosheng 小乘, kor. sosŭng 소승, jap. shōjō, wiet. tiểu thừa) oznacza Podrzędny Pojazd, Gorszy Wóz, Niższy Wóz (według Pali Text Society: hina.
Nowy!!: Duhkha i Hinajana · Zobacz więcej »
Język pali
Język pali (sanskr. पाळि pāli, szereg, wiersz, kanon), język palijski – martwy język średnioindyjski z grupy indoaryjskiej języków indoeuropejskich, wykazujący duże podobieństwo do języka wedyjskiego i sanskrytu klasycznego.
Nowy!!: Duhkha i Język pali · Zobacz więcej »
Karma
Karma (lub karman, sanskr. कर्म, pali. kamma, chiń. 業 yè, kor. 업ǒp; jap. gō; wiet. nghiệp) – w buddyzmie, hinduizmie i religiach dharmicznych jest to przyczyna – rozumiana w sensie prawa przyczyny i skutku.
Nowy!!: Duhkha i Karma · Zobacz więcej »
Karmapa
Karmapa (tyb.: ཀརྨ་པ་,Wylie: karma pa, ZWPY: Garmaba) – jest zwierzchnikiem Karma Kagyu (Karma Kagju), największej z kilku buddyjskich linii przekazu, które tworząszkołę Kagyu (Kagju), jednąz czterech głównych szkół buddyzmu tybetańskiego.
Nowy!!: Duhkha i Karmapa · Zobacz więcej »
Mahajana
Mahajana (skt. mahāyāna „Wielki Wóz”, chiń.: 大乘, dàshèng; kor. 대승 taesŭng, jap.: 大乗, daijō, wiet. đại thừa) – kierunek buddyzmu, który wyodrębnił się w I wieku p.n.e.
Nowy!!: Duhkha i Mahajana · Zobacz więcej »
Niewiedza (buddyzm)
Niewiedza (sanskryt avidya; pali avijja; tyb. མ་རིག་པ, Wylie: ma rig pa) – kluczowe pojęcie buddyjskie.
Nowy!!: Duhkha i Niewiedza (buddyzm) · Zobacz więcej »
Nirmanakaja
Nirmanakaja (skt. nirmanakāya निर्माण काय, tyb. tulku, chiń. huashen 応身; kor. hwasin; jap. ōjin, wiet. hóa thân; Ciało Emanacji) — jedno z trzech ciał buddy – ciało przejawienia, emanacji, które jest formąbuddy dostępnąpercepcji zwykłych istot.
Nowy!!: Duhkha i Nirmanakaja · Zobacz więcej »
Nirwana
Nirwana (dosłownie zgaśnięcie) – wygaśnięcie cierpienia, termin używany w religiach dharmicznych na określenie bardzo zaawansowanego poziomu urzeczywistnienia.
Nowy!!: Duhkha i Nirwana · Zobacz więcej »
Paramita
Paramita (skt. pāramitā पारमिता; chiń. boluomi(duo) 婆羅蜜(多); kor. paramil(t'a) 바라밀(타); jap. harami(ta); wiet. ba-la-mật(-đa)) czyli „przekroczenie", „wyjście poza", „osiągnięcie drugiego brzegu": w buddyzmie praktyka bądź cnota pozwalająca na osiągnięcie oświecenia i przejście do nirwany.
Nowy!!: Duhkha i Paramita · Zobacz więcej »
Pięć skupisk
Pięć skupisk (skupisko; sanskryt: स्कन्ध skandha; pali khandha; tyb. ཕུང་པོ་ལྔ་, Wylie: phung po lnga; chiń. 蘊 yùn; – nagromadzenie; agregat) – skupiska (skandhy) w buddyzmie sązbiorami stosowanymi przez buddę w celu klasyfikowania wielu rozmaitych fizycznych i mentalnych zjawisk na poziomie pięciu psychofizycznych komponentów lub inaczej pięciu tzw.
Nowy!!: Duhkha i Pięć skupisk · Zobacz więcej »
Proces umierania w teorii wadżrajany
Proces umierania w teorii wadżrajany – kompleksowy opis etapów naturalnej śmierci fizjologicznej, zawierający m.in.
Nowy!!: Duhkha i Proces umierania w teorii wadżrajany · Zobacz więcej »
Przejrzyste Światło
Przejrzyste światło (tyb. འོད་གསལ་, Wylie. ‘od gsal), inna nazwa „czyste światło” – termin stosowany w buddyzmie tybetańskim związany z tantrami jogi najwyższej.
Nowy!!: Duhkha i Przejrzyste Światło · Zobacz więcej »
Reinkarnacja
Zobrazowanie kolejnych inkarnacji Reinkarnacja (również: metempsychoza, transmigracja; łac. re+in+caro, carnis „ponowne wcielenie”) – pogląd, według którego dusza (bądź świadomość) po śmierci ciała może wcielić się w nowy byt fizyczny.
Nowy!!: Duhkha i Reinkarnacja · Zobacz więcej »
Sambhogakaja
Sambhogakaja (skt. sambhogakāya, tyb. longs sku, jap. hōjin) – jedno z trzech ciał buddy - ciało „radości”, manifestujące się dla pożytku bodhisattwów znajdujących się na 10 poziomach (skt. Bhumi) Ścieżki.
Nowy!!: Duhkha i Sambhogakaja · Zobacz więcej »
Sansara
Saṅsāra lub saṃsāra (pali, sans.: संसार, tel.: సంసారం; chiń.: trad. 輪迴, upr. 轮回, pinyin lún huí, jap.: 輪廻 rinne) – w hinduizmie, dźinizmie i buddyzmie termin dosłownie oznacza nieustanne wędrowanie, czyli kołowrót narodzin i śmierci, cykl reinkarnacji, któremu od niezmierzonego okresu podlegająwszystkie żywe istoty włącznie z istotami boskimi (dewy).
Nowy!!: Duhkha i Sansara · Zobacz więcej »
Sanskryt
Rygwedy w sanskrycie Sanskryt (dewanagari: संस्कृतम् saṃskṛtam; sa.msk.rtā bhā.sā, od sa.m+k.r: zestawiać, składać; bhā.sā: język; język uporządkowany, w przeciwieństwie do języków naturalnych prakrytów, tzn. ludowych o nieuporządkowanej gramatyce) – język literacki starożytnych, średniowiecznych i wczesnonowożytnych Indii.
Nowy!!: Duhkha i Sanskryt · Zobacz więcej »
Siunjata
Siakjamuniego nauczającego siunjatę, Muzeum w Sarnath, Indie. Siunjata (pāli. suññatā; sanskr. śūnyatā; शून्यता – pustka, pustość, niesubstancjalność; chiń. 空 kōng, kongxing 空性; kor. kong 공, kongsŏng; jap. kū, kūshō; wiet. không, không tính; tyb. stong pa nyid) – pojęcie występujące we wszystkich odłamach buddyzmu.
Nowy!!: Duhkha i Siunjata · Zobacz więcej »
Soteriologia
Soteriologia (z gr. σωτήρ soter – zbawca, λόγος logos – słowo) – wywodzi się z antycznej Grecji, tzw.
Nowy!!: Duhkha i Soteriologia · Zobacz więcej »
Splamienia (buddyzm)
Splamienia (sanskryt klesha, pali kilesa, angielski afflictions, delusions) – kluczowy w buddyzmie termin.
Nowy!!: Duhkha i Splamienia (buddyzm) · Zobacz więcej »
Sześć światów
Koło życia, na którym tradycyjnie zaznaczane jest Sześć Światów Sześć światów (sześć sfer egzystencji, sześć krain ponownych narodzin) – krainy, w których można odrodzić się po śmierci.
Nowy!!: Duhkha i Sześć światów · Zobacz więcej »
Tantry jogi najwyższej
Tantry jogi najwyższej (sanskryt. anuttara joga tantra, tyb. བླ་ན་མེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་, transliteracja Wyliego. rnal 'byor bla na med pa’i rgyud) – najbardziej zaawansowane tantry wadżrajany, gdzie występuje praktyka fazy spełniającej (transliteracja Wyliego. rdzogs rim), z punktu widzenia szkół sarma buddyzmu tybetańskiego takich jak sakja, kagju, gelug, dzionang.
Nowy!!: Duhkha i Tantry jogi najwyższej · Zobacz więcej »
Therawada
Therawada (pāli: थेरवाद theravāda; sanskr. स्थविरवाद sthaviravāda; dosł. „doktryna starszych”) – najdłużej istniejąca szkoła buddyjska spośród wczesnych szkół buddyjskich.
Nowy!!: Duhkha i Therawada · Zobacz więcej »
Transliteracja Wyliego
Transliteracja Wyliego – najczęściej stosowana transliteracja języka tybetańskiego, zaprezentowana przez tybetologa Turrella Wyliego (1927–1984) w 1959.
Nowy!!: Duhkha i Transliteracja Wyliego · Zobacz więcej »
Trzy ciała Buddy
Trzy posągi symbolizujące trzy ciała Buddy w świątyni "Dharma Flower Temple", Huzhou, Zhejiang, Chiny. Trzy ciała Buddy (zwane również jako trzy kaje Buddy; skt. trikaya, buddhakaya) – podział stanu Buddy stosowany w mahajanie.
Nowy!!: Duhkha i Trzy ciała Buddy · Zobacz więcej »
Tulku
Tulku (tyb.: སྥྲུལ་སྐུ་, Wylie: sprul sku, ZWPY: zhügu) – w buddyzmie tybetańskim – istota, która manifestuje się w postaci ludzkiej przez wiele kolejnych inkarnacji, w przeciwieństwie do innych istot odradzająca się w świadomy sposób, aczkolwiek nie zawsze pamiętająca swoje poprzednie żywoty.
Nowy!!: Duhkha i Tulku · Zobacz więcej »
Przekierowuje tutaj:
Dukkha, Trzy rodzaje cierpienia.