Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Darmowy
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Efez

Indeks Efez

Termy Variusa Odeon Świątynia Domicjana Fontanna Pollio – zrekonstruowany łuk Monument Memmiusa Brama Herkulesa Brama Herkulesa – płaskorzeźba Nike Fontanna Trajana Posąg Scholastyki Latryny Świątynia Hadriana Świątynia Hadriana – fryz Biblioteka Celsusa Widok z ulicy Marmurowej na Bibliotekę Celsusa i agorę handlowąBrama Mazeusa i Mitridiusza Ulica Marmurowa – reklama domu publicznego Teatr Ulica Portowa Filmik przedstawiający ruiny Efezu Efez (gr. Ephesos) – w starożytności jedno z 12 miast jońskich w Azji Mniejszej.

187 kontakty: Agora, Aleksander Macedoński, Amazonki (mitologia), Anatolia, Antoninus Pius, Apokalipsa św. Jana, Arabowie, Architektura islamu, Arkadiusz (cesarz bizantyński), Artemida, Arzawa, Astarte (bogini), Atena, Ateny, Atrium, Attalos II, Attalos III, Attyka (architektura), Azja Mniejsza, Bazylika, Bazylika św. Jana (Efez), Biblioteka Celsusa, Bliski Wschód, Bogini Matka, Cavea, Cesarstwo Bizantyńskie, Chrześcijaństwo, Cyrus II Wielki, Dach dwuspadowy, Demetriusz (postać biblijna), Diazoma, Dioklecjan, Dionizos, Dogmat, Dom Najświętszej Marii Panny, Dom rzymski, Domicjan, Eutyches, Fokaja, Fresk, Frygia, Gajusz Juliusz Cezar, Galeriusz, Gimnazjon, Grecy, Hadrian, Hannahanna, Herakles, Heraklit, Herostrates, ..., Hetyci, Homilia paschalna, Horus, Hypocaustum, I wiek, II wiek, III wiek, Iran, Ireneusz z Lyonu, Isztar, IX wiek p.n.e., Izyda, Jan Ewangelista, Jaskinia Siedmiu Śpiących, Język grecki, Język turecki, Jerozolima, Jonia, Julia (córka Augusta), Kallimach z Cyreny, Karakalla, Kayseri, Kerkides, Kimerowie, Klaudiusz (cesarz), Kodros, Konstancjusz I Chlorus, Krepidoma, Kreta, Krezus, Kultura minojska, Kureci, Kybele, Lelegowie, Lidia (kraina), List do Efezjan, Lista światowego dziedzictwa UNESCO, Liwia Druzylla, Lizymach, Londyn, Maksymian, Malaria, Marek Agrypa, Maria z Nazaretu, Matka Boża, Meczet, Meliton z Sardes, Mitrydates VI Eupator, Monofizytyzm, Morze Egejskie, Mozaika, Mu’awija I, Naos, Neron, Nestorianizm, Nieszpory w Efezie, Nike (mitologia), Nimfeum, Odeon (architektura), Odyseusz, Oktawian August, Orchestra, Oxford University Press, Pallotyni, Papież, Parrasjos, Paweł z Tarsu, Pergamon (państwo), Persefona, Perypter, Perystyl, Pesach, Pierwotne chrześcijaństwo, Polifem (cyklop), Polikarp ze Smyrny, Polikrates z Efezu, Pont, Porządek koryncki, Powstanie jońskie, Prawosławny patriarchat aleksandryjski, Priap, Pronaos, Prytanejon, Pulpitum, Religia państwowa, Republika rzymska, Sardes, Selçuk, Seldżukidzi, Serapis, Siedem cudów świata, Skene, Sklepienie kolebkowe, Sobór chalcedoński, Sobór efeski, Sobór efeski II, Sobór powszechny, Starożytna Grecja, Starożytna Macedonia, Starożytność, Stary Testament, Stoa, Sulla, Sumer, Sztuka mykeńska, Teatr (budynek), Teatr grecki, Teodozjusz I Wielki, Tezeusz, Trajan, Turcja, Turcy osmańscy, Tyche, VI wiek, VII wiek p.n.e., Warszawa, Wespazjan, Wielkanoc, Wiktor I, Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, XI wiek p.n.e., XIV wiek, XIV wiek p.n.e., Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, 133 p.n.e., 334 p.n.e., 381, 431, 449, 451, 546 p.n.e., 55, 560 p.n.e., 58, 86 p.n.e., 88 p.n.e., 97. Rozwiń indeks (137 jeszcze) »

Agora

Atenach. Agora (gr., dosł. miejsce zgromadzeń) – główny plac, rynek w miastach starożytnej Grecji.

Nowy!!: Efez i Agora · Zobacz więcej »

Aleksander Macedoński

Aleksander III Macedoński (Aleksandros ho Tritos ho Makedon) zwany też Aleksandrem Wielkim (Aleksandros ho Megas) i niezwyciężonym (άνίκητος) (ur. 19–20 lipca 356 p.n.e. w Pelli, zm. 10 czerwca 323 p.n.e. w Babilonie) – król Macedonii z dynastii Argeadów w latach 336–323 p.n.e. Jest powszechnie uznawany za wybitnego stratega i jednego z największych zdobywców w historii ludzkości.

Nowy!!: Efez i Aleksander Macedoński · Zobacz więcej »

Amazonki (mitologia)

''Amazonka'', rzymska kopia greckiej rzeźby Fidiasza, V wiek p.n.e., Palazzo Nuovo, Rzym Amazonki (gr. Amazónes, łac. Amazones „Bezpierśne”, gr. amazṓn „ta, która nie ma piersi”) – w mitologii greckiej naród albo plemię wojowniczych kobiet, które wywodziły się od boga Aresa i nimfy Harmonii.

Nowy!!: Efez i Amazonki (mitologia) · Zobacz więcej »

Anatolia

data dostępu.

Nowy!!: Efez i Anatolia · Zobacz więcej »

Antoninus Pius

Antoninus Pius (ur. 19 września 86, zm. 7 marca 161), inaczej Caesar Titus Aelius Hadrianus Antoninus Augustus Pius, przed adopcjąTitus Aurelius Fulvius Boionius Arrius Antoninus – cesarz rzymski w latach 138–161.

Nowy!!: Efez i Antoninus Pius · Zobacz więcej »

Apokalipsa św. Jana

Bardzo bogatych godzinek księcia de Berry'' (ok. 1410) Apokalipsa Świętego Jana, Księga Objawienia, Objawienie Jana (gr., „Objawienie Jana”) – jedyna prorocza księga Nowego Testamentu, opisująca wizje dotyczące końca istnienia obecnego świata, dzieje wierzących w Jezusa Chrystusa i całej ludzkości oraz Sąd Ostateczny.

Nowy!!: Efez i Apokalipsa św. Jana · Zobacz więcej »

Arabowie

'''Państwa, w których język arabski jest językiem urzędowym'''„zielony” – państwa, w których jest jedynym językiem urzędowym,„niebieski” – państwa, w których jest jednym z języków urzędowych Arabowie (’Arab, w pierwotnym znaczeniu: „koczownik”) – grupa ludów pochodzenia semickiego zamieszkująca od czasów starożytnych Półwysep Arabski.

Nowy!!: Efez i Arabowie · Zobacz więcej »

Architektura islamu

Stambule Hagia Sofii Ozdobny napis nad wejściem do meczetu Wejście do meczetu z XV w. zbudowanego przez Ilyas Beya (Milet) Charakterystyczne motywy zdobnicze Stalaktytowa głowica kolumny, charakterystyczna dla architektury islamu Architektura islamu – obejmuje wszelkie zjawiska architektoniczne będące wytworem islamu jako zjawiska społecznego, kulturowego, politycznego i religijnego.

Nowy!!: Efez i Architektura islamu · Zobacz więcej »

Arkadiusz (cesarz bizantyński)

Arkadiusz, Flavius Arcadius (ur. 377 lub 378, zm. 1 maja 408) – cesarz wschodniorzymski w latach 395–408, syn cesarza Teodozjusza I Wielkiego i Aelii Flacilli, brat cesarza zachodniorzymskiego Honoriusza oraz Galli Placidii.

Nowy!!: Efez i Arkadiusz (cesarz bizantyński) · Zobacz więcej »

Artemida

Posąg Artemidy z Efezu Artemida, Artemis; Ártemis) – w mitologii greckiej bogini łowów, zwierząt, lasów, gór i roślinności; wielka łowczyni. Uważana również za boginię płodności, niosącąpomoc rodzącym kobietom. Podobnie jak Apollo był bogiem słońca i życia, tak Artemidę uznawano za boginię księżyca i śmierci. Wierzono bowiem, że bliźniacze rodzeństwo charakteryzuje podobna konstrukcja duchowa. Ze względu na związek między obrotami księżyca a przypływami i odpływami morza, Artemidę zaczęto uważać za bóstwo opiekuńcze rybaków. Jej atrybutami były łuk, strzały i kołczan, a ulubionym zwierzęciem łania. Była córkąZeusa i Latony, siostrąbliźniaczkąApollina. Należała do grona 12 bogów olimpijskich. Bogini-dziewica. Ulubionym zajęciem bogini było przemierzanie nocądzikich górskich dolin, kotlin, gajów i lasów. Podróżowała zawsze w towarzystwie wiernych jej nimf. Jej obecność najbardziej odczuwano w pobliżu rzek i źródeł, w okolicach podmokłych i bagiennych. Uważano, że to podczas księżycowych nocy bezpieczniejsi sąpodróżni i trzody – Artemida była bowiem postrachem dla groźnych zwierząt. Jej ukochanym terenem łowieckim była Arkadia – dziewicza kraina wzgórz i zalesionych kotlin. Bliźniacza więź z Apollem, a także afirmacja życia spowodowały, że uznano jąza wielkąmiłośniczkę tańca i muzyki. Jej ulubionym napojem była woda źródlana, którąceniła wyżej niż ambrozję. Uwielbiała także mięso pieczone na ogniu. Utożsamiano jąz rzymskąboginiąDianąoraz z małoazjatyckąboginiąksiężyca i śmierci, Hekate. W badaniach współczesnych utożsamiono z niąstaropolskąDziewannę oraz łużyckąDziwicę.

Nowy!!: Efez i Artemida · Zobacz więcej »

Arzawa

Mapa hetyckiej Anatolii z zaznaczonym położeniem królestwa Arzawa Arzawa – nazwa regionu lub królestwa w zachodniej Anatolii.

Nowy!!: Efez i Arzawa · Zobacz więcej »

Astarte (bogini)

Św. Bartłomiej burzy ołtarz Astarte (Kościół św. Bartłomieja w Czańcu koło Kęt) Astarte albo Asztarte (gr. Αστάρτη, fenic. 𐤏𐤔𐤕𐤓𐤕) – imię fenickiej i kananejskiej bogini miłości, płodności i wojny, tożsamej z babilońsko-asyryjskąboginiąIsztar i sumeryjskąInanną(PaniąNiebios).

Nowy!!: Efez i Astarte (bogini) · Zobacz więcej »

Atena

Atena (gr. Athene, Athenaie, łac. Minerva) – w mitologii greckiej bogini mądrości, sztuki, sprawiedliwej wojny oraz opiekunka miast, m.in.

Nowy!!: Efez i Atena · Zobacz więcej »

Ateny

Ateny (nowogr. Αθήνα, Athī́na (trl.), Atina (trb.); st.gr., Athēnai; łac. Athenae) – stolica i największe miasto Grecji, jeden z najważniejszych ośrodków turystycznych Europy z zabytkami kultury antycznej i zarazem dziesiąty co do wielkości zespół miejski w Unii Europejskiej na poziomie 3,5 mln mieszkańców (cała metropolia ma blisko 4 miliony mieszkańców).

Nowy!!: Efez i Ateny · Zobacz więcej »

Atrium

Plan rzymskiego domu z centralnym pomieszczeniem atrium domus'' Atrium (autrium) – najczęściej niezadaszone pomieszczenie wewnętrzne.

Nowy!!: Efez i Atrium · Zobacz więcej »

Attalos II

Attalos II Filadelfos (stgr. Ἄτταλος Β΄ Φιλάδελφος, ur. 220 p.n.e., zm. 138 p.n.e.) – król (basileus) Pergamonu panujący od 159 p.n.e., z dynastii Attalidów, syn Attalosa I Sotera, brat Eumenesa II Filadelfosa Sotera.

Nowy!!: Efez i Attalos II · Zobacz więcej »

Attalos III

Attalos III Filometor Euergetes (stgr. Ἄτταλος Γ΄ Φιλομήτωρ Εὐεργέτης, ur. 170 lub 171 p.n.e., zm. 133 p.n.e.) – król (basileus) Pergamonu w latach 139 – 133 p.n.e., ostatni władca z dynastii Attalidów, syn Eumenesa II.

Nowy!!: Efez i Attalos III · Zobacz więcej »

Attyka (architektura)

Attyka kamienicy Mikołaja Przybyły w Kazimierzu Dolnym zamku w Baranowie Sandomierskim Kamienica Chociszewska Zamość - Kamienice Ormiańskie Attyka (franc. (étage) attique, z grec. Attikos) – górny element elewacji budynku w postaci ścianki, balustrady lub rzędu sterczyn, osłaniający dach.

Nowy!!: Efez i Attyka (architektura) · Zobacz więcej »

Azja Mniejsza

Kompozycja zdjęć satelitarnych obejmująca Azję Mniejsząen Azja Mniejsza – rozległy półwysep na zachodniej granicy Azji, otoczony morzami Czarnym od północy, Marmara od północnego zachodu, Egejskim od zachodu i Śródziemnym od południa.

Nowy!!: Efez i Azja Mniejsza · Zobacz więcej »

Bazylika

Pizie Przekrój poprzeczny bazyliki Plan bazyliki Bazylika – współcześnie tąnazwąnajczęściej określa się chrześcijańskąświątynię wielonawową(niezależnie od pełnionych funkcji kanonicznych) z nawągłównąwyższąod naw bocznych, posiadającąokna ponad dachami naw bocznych (w odróżnieniu od kościoła halowego).

Nowy!!: Efez i Bazylika · Zobacz więcej »

Bazylika św. Jana (Efez)

Bazylika św.

Nowy!!: Efez i Bazylika św. Jana (Efez) · Zobacz więcej »

Biblioteka Celsusa

Wnętrze biblioteki Fasada biblioteki Biblioteka Celsusa (tr. Celsus Kütüphanesi) – jeden z ważniejszych zabytków Efezu, który został zrekonstruowany i udostępniony zwiedzającym.

Nowy!!: Efez i Biblioteka Celsusa · Zobacz więcej »

Bliski Wschód

Mapa polityczna Zdjęcie satelitarne Bliski Wschód (hebr. המזרח התיכון;, Xâvar-e Miyâne; przestarzałe Lewant) – region geograficzny obejmujący głównie Azję Zachodnią, ale w pewnych kontekstach także obszary Europy i Afryki.

Nowy!!: Efez i Bliski Wschód · Zobacz więcej »

Bogini Matka

Izyda karmiąca Horusa Bogini Matka, Wielka Bogini, Wielka Macierz, Matka Ziemia, Królowa Niebios, Magna Mater – w wierzeniach wielu kultur główne (lub jedno z główniejszych) bóstwo w panteonie.

Nowy!!: Efez i Bogini Matka · Zobacz więcej »

Cavea

Cavea w teatrze rzymskim (Bosra) Cavea – łaciński termin określający widownię w kształcie półkola lub elipsy w teatrze rzymskim.

Nowy!!: Efez i Cavea · Zobacz więcej »

Cesarstwo Bizantyńskie

Cesarstwo wschodniorzymskie (bizantyjskie) Cesarstwo wschodniorzymskie, później Cesarstwo Bizantyńskie (w literaturze przeważnie w formie Cesarstwo Bizantyjskie, choć sąteż odmienne opinie, pot. i skrótowo Bizancjum) – termin historiograficzny, używany od XIX wieku na określenie greckojęzycznego, średniowiecznego cesarstwa rzymskiego ze stolicąw Konstantynopolu.

Nowy!!: Efez i Cesarstwo Bizantyńskie · Zobacz więcej »

Chrześcijaństwo

Chrześcijaństwo (Christianismós), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej.

Nowy!!: Efez i Chrześcijaństwo · Zobacz więcej »

Cyrus II Wielki

Cyrus II Wielki (staropers. 𐎤𐎢𐎽𐎢𐏁,; ur. 590 p.n.e. w Anszan zm. 529 p.n.e. w okolicach rzeki Jaksartes) – król Imperium Perskiego z dynastii AchemenidówCoraz większa liczba uczonych zalicza Cyrusa do dynastii Teispidów, a nie Achemenidów.

Nowy!!: Efez i Cyrus II Wielki · Zobacz więcej »

Dach dwuspadowy

Dach dwuspadowy Budynek z dachem dwuspadowym Dach dwuspadowy, inaczej dach dwupołaciowy, szczytowy lub siodłowy – dach o dwóch przeciwległych połaciach połączonych w kalenicy.

Nowy!!: Efez i Dach dwuspadowy · Zobacz więcej »

Demetriusz (postać biblijna)

Demetriusz – postać biblijna z Dziejów Apostolskich, złotnik z Efezu.

Nowy!!: Efez i Demetriusz (postać biblijna) · Zobacz więcej »

Diazoma

Teatr posiadający dwie diazomy. Diazoma – w greckim teatrze koncentryczne, szerokie przejście dzielące widownię (theatron) na części.

Nowy!!: Efez i Diazoma · Zobacz więcej »

Dioklecjan

Podział cesarstwa przez Dioklecjana Dioklecjan, (ur. 22 grudnia 244 w Salonie, zm. 3 grudnia 313 lub 316 w Spalatum) – cesarz rzymski od 20 listopada 284 do 1 maja 305.

Nowy!!: Efez i Dioklecjan · Zobacz więcej »

Dionizos

Antiochii (II-III w.) Dionizos (także Bakchos, Bachus; gr. Diṓnysos, Diónysos, Bákchos, łac. Dionysus, Bacchus) – w mitologii greckiej bóg płodności, dzikiej natury, winnej latorośli i wina, reprezentujący jego upajający i dobroczynny wpływ.

Nowy!!: Efez i Dionizos · Zobacz więcej »

Dogmat

Demre w Turcji Dogmat (gr. dógma)– termin pochodzący z języka greckiego, posiadający kilka różnych znaczeń, występujących w sferze religijnej, historycznej, politycznej czy filozoficznej,.

Nowy!!: Efez i Dogmat · Zobacz więcej »

Dom Najświętszej Marii Panny

Dom Marii Dziewicy Dom Marii Dziewicy Dom Marii Dziewicy Trzy źródełka wody Tablice z prośbami do Matki Bożej, tzw. Ściana Życzeń Cysterna – zbiornik na wodę. W zbiorniku tym dokonywano chrztu przez zanurzenie. Dom Najświętszej Marii Panny (także: Dom Dziewicy Marii, tur. Meryem Ana Evi) położony jest powyżej ruin Efezu (ok. 7,0 km od Selçuk), na wzgórzu Coressus zwanym Wzgórzem Słowików.

Nowy!!: Efez i Dom Najświętszej Marii Panny · Zobacz więcej »

Dom rzymski

Etruska urna grobowa jako przykład wczesnych domów rzymskich Dom rzymski (łac. dǒmŭs) – podstawowy typ domu budowanego w starożytnym Rzymie.

Nowy!!: Efez i Dom rzymski · Zobacz więcej »

Domicjan

Domicjan, Domitianus, Titus Flavius Domitianus, Imperator Caesar Domitianus Augustus (ur. 24 października 51, Rzym; zm. 18 września 96 tamże) – syn Wespazjana i Domitilli Starszej, brat Tytusa Flawiusza i Domitilli Młodszej, cesarz rzymski z dynastii Flawiuszy panujący od 14 września 81 do 18 września 96 roku n.e.

Nowy!!: Efez i Domicjan · Zobacz więcej »

Eutyches

Eutyches (ur. ok. 378, zm. ok. 454) – archimandryta klasztoru w Konstantynopolu, twórca monofizytyzmu.

Nowy!!: Efez i Eutyches · Zobacz więcej »

Fokaja

Ruiny starożytnej Fokai, w oddali wyspy syren Fokaja, Focja (gr. Φώκαια, łac. Phocaea) – starożytne miasto greckie na zachodnim brzegu Anatolii, na północny zachód od Smyrny (dzisiejszego Izmiru), na północnym brzegu Zatoki Smyrneńskiej.

Nowy!!: Efez i Fokaja · Zobacz więcej »

Fresk

''Św. Sebastian'' - fresk anonimowego XV-wiecznego artysty, Pinacoteca Nazionale, Ferrara, Włochy Bułgarii Pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim Fresk (z – świeży) – technika malarstwa ściennego polegająca na malowaniu na mokrym tynku farbami odpornymi na alkaliczne działanie zawartego w zaprawie wapna.

Nowy!!: Efez i Fresk · Zobacz więcej »

Frygia

Mapa Azji Mniejszej Frygia jako prowincja rzymska Frygowie Frygia (łac. Phrygia) – starożytna kraina w zachodniej części Azji Mniejszej, położona między Bitynią, Myzją, Lidią, Karią, Lycją, Pamfilią, Lykaoniąi Galacją.

Nowy!!: Efez i Frygia · Zobacz więcej »

Gajusz Juliusz Cezar

Gajusz Juliusz Cezar, (ur. 12 lipca 100 p.n.e. lub 13 lipca 102 p.n.e. (koncepcja Mommsena i Diona) w Rzymie, zm. 15 marca 44 p.n.e. tamże) – rzymski polityk, wódz, dyktator i pisarz.

Nowy!!: Efez i Gajusz Juliusz Cezar · Zobacz więcej »

Galeriusz

Galeriusz, Gaius Galerius Valerius Maximianus (ur. 250, zm. 5 maja 311) – cesarz rzymski panujący w latach 293-311.

Nowy!!: Efez i Galeriusz · Zobacz więcej »

Gimnazjon

Gimnazjon (gr. γυμνάσιον, gymnasion od γυμνός, gymnos 'nagi', gdyż ćwiczono nago) – w starożytnej Grecji był to zespół tylko częściowo krytych budowli, które były przeznaczone do ćwiczeń fizycznych.

Nowy!!: Efez i Gimnazjon · Zobacz więcej »

Grecy

Grecy – naród używający jednego z języków grupy indoeuropejskiej.

Nowy!!: Efez i Grecy · Zobacz więcej »

Hadrian

Publiusz Eliusz Hadrian (ur. 24 stycznia 76 w Itálice, zm. 10 lipca 138 w Bajach) – cesarz rzymski w latach 117–138.

Nowy!!: Efez i Hadrian · Zobacz więcej »

Hannahanna

Hannahanna (Nintu, Mah) – hetycka matka bogów i królowa niebios.

Nowy!!: Efez i Hannahanna · Zobacz więcej »

Herakles

Pałacu Nordkirchen Herakles (gr., trl. Hēraklēs, gr., trl. Hērakléēs), Alkides, Palajmon – w mitologii greckiej jeden z herosów, syn Zeusa i śmiertelniczki Alkmeny.

Nowy!!: Efez i Herakles · Zobacz więcej »

Heraklit

Heraklit z Efezu (Herakleitos ho Ephesios), (ur. ok. 540 p.n.e., zm. ok. 480 p.n.e.) – presokratyczny filozof grecki, zaliczany do jońskich filozofów przyrody, urodzony w mieście Efez, w Jonii, u wybrzeży Azji Mniejszej.

Nowy!!: Efez i Heraklit · Zobacz więcej »

Herostrates

Herostrates, właśc.

Nowy!!: Efez i Herostrates · Zobacz więcej »

Hetyci

Płaskorzeźba króla Tudhalijasa IV w Yazılıkaya pod HattusąProcesja 12 bogów świata podziemnego; płaskorzeźba z Yazılıkaya Hetyci (biblijni חתי lub HTY) – lud posługujący się indoeuropejskim językiem hetyckim, który około XVII wieku p.n.e. stworzył potężne państwo z centrum w Hattusa (dzisiejsze Boğazkale) w Anatolii.

Nowy!!: Efez i Hetyci · Zobacz więcej »

Homilia paschalna

Księgi Henocha'' i ''Homilii Paschalnej''. Dekoracyjny zawijas sygnalizuje koniec ''Księgi Enocha'' i początek ''Homilli Paschalnej''. To proste upiększenie jest jednym z pierwszych przykładów ornamentacji w chrześcijańskich kodeksach. Egipt, IV wiek n.e. Chester Beatty Library Homilia paschalna (przez Euzebiusza wymieniona pod tytułem O Wielkanocy) – wczesnochrześcijański utwór autorstwa Melitona z Sardes, jedyne zachowane w całości z jego dzieł.

Nowy!!: Efez i Homilia paschalna · Zobacz więcej »

Horus

Horus – egipski bóg nieba, opiekun monarchii egipskiej, z którym utożsamiał się panujący faraon przyjmując jego imię.

Nowy!!: Efez i Horus · Zobacz więcej »

Hypocaustum

220px 220px Hypocaustum (łac. hypocaustum z gr. ὑποκαυστός) – rzymski system centralnego ogrzewania / ogrzewania podłogowego.

Nowy!!: Efez i Hypocaustum · Zobacz więcej »

I wiek

I wiek – pierwsze stulecie umownej „naszej ery”, trwające od 1 do 100 roku.

Nowy!!: Efez i I wiek · Zobacz więcej »

II wiek

I wiekIII wiek 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200.

Nowy!!: Efez i II wiek · Zobacz więcej »

III wiek

II wiekIV wiek 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 Świat w III wieku.

Nowy!!: Efez i III wiek · Zobacz więcej »

Iran

Iran (trl. Irān, pełna nazwa Islamska Republika Iranu, Dżomhuri-je Eslāmi-je Irān), w Europie dawniej znany jako Persja – państwo na Bliskim Wschodzie, leżące między Morzem Kaspijskim na północy a ZatokąPerskąi ZatokąOmańskąna południu.

Nowy!!: Efez i Iran · Zobacz więcej »

Ireneusz z Lyonu

Ireneusz z Lyonu (ur. ok. 140 w Smyrnie w Azji Mniejszej, zm. ok. 202 w Lugdunum) – biskup Vienne, teolog, apologeta, ojciec i Doktor Kościoła, męczennik chrześcijański, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.

Nowy!!: Efez i Ireneusz z Lyonu · Zobacz więcej »

Isztar

Tzw. „waza Isztar” z wizerunkiem nagiej bogini w otoczeniu zwierząt (wielorożna tiara na głowie jest symbolem boskości); Larsa; pocz. II tys. p.n.e.; zbiory Luwru (AO 17000) Terakotowa płytka z przedstawieniem Isztar; Esznunna; pocz. II tys. p.n.e.; zbiory Luwru (AO 12456) detal z kudurru (steli) króla babilońskiego Meli-Szipaka, ukazujący ośmioramiennągwiazdę – symbol bogini Isztar Isztar (sum. Inana, asyr. Issar) – w mitologii mezopotamskiej bogini wojny i miłości, z czasem główna i jedyna licząca się bogini panteonu mezopotamskiego; jej kult rozpowszechnił się szeroko na całym obszarze starożytnego Bliskiego Wschodu – w Syrii i Fenicji (Asztarte) oraz Anatolii (Szauszka); w Babilonii czczona głównie w Uruk w świątyni E-ana („Dom nieba”).

Nowy!!: Efez i Isztar · Zobacz więcej »

IX wiek p.n.e.

IX WIEK P.N.E. XI wiek p.n.e. X wiek p.n.e. IX wiek p.n.e. VIII wiek p.n.e. VII wiek p.n.e.

Nowy!!: Efez i IX wiek p.n.e. · Zobacz więcej »

Izyda

Izyda (egip. Ȝs.t Aset, Isis) – w mitologii egipskiej bogini płodności, opiekunka rodzin i domowego ogniska, patronka małżeństwa i macierzyństwa.

Nowy!!: Efez i Izyda · Zobacz więcej »

Jan Ewangelista

Prawosławna ikona ze św. Janem. irlandzkiego ewangeliarza z VIII wieku. Jaszkowej Dolnej Jan Ewangelista, Jan Apostoł, Jan Teolog, grec. Ιωάννης, cs. Apostoł i ewangielist Ioann Bogosłow (zm. ok. 100 r. w Efezie) – jeden z dwunastu apostołów Jezusa Chrystusa, syn Zebedeusza i Salome, brat Jakuba Większego (Starszego) Apostoła.

Nowy!!: Efez i Jan Ewangelista · Zobacz więcej »

Jaskinia Siedmiu Śpiących

Jaskinia Siedmiu Śpiących – nekropolia z czasów bizantyjskich, położona nieopodal ruin starożytnego miasta Efez.

Nowy!!: Efez i Jaskinia Siedmiu Śpiących · Zobacz więcej »

Język grecki

Wyraz „Grecja” napisany po nowogrecku Wyraz „Cypr” napisany po nowogrecku Język grecki, greka (Hellenikè glõtta; nowogr. ελληνική γλώσσα, ellinikí glóssa lub ελληνικά, elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Efez i Język grecki · Zobacz więcej »

Język turecki

Język turecki (tur., IPA:, Türk dili) – język należący do grupy oguzyjskiej języków tureckich, ojczysty dla ponad 83 mln ludzi na całym świecie, co czyni go najpowszechniejszym ze swojej rodziny językowej.

Nowy!!: Efez i Język turecki · Zobacz więcej »

Jerozolima

Jerozolima (trl. Yerushalayim trb. Jeruszalajim; arab. القدس, trl. Al-Quds, trb. Al-Kuds oraz اورشليمtrl. Ūrushalīm, trb. Uruszalim, także بيت المقدس, trl. Bayt al-Maqdis lub Bayt al-Muqaddas, trb. Bajt al-Makdis lub Bajt al-Mukaddas, – zobacz też: nazwy Jerozolimy) – największe miasto Izraela, stolica administracyjna Dystryktu Jerozolimy i stolica państwa Izraela według izraelskiego prawa.

Nowy!!: Efez i Jerozolima · Zobacz więcej »

Jonia

Położenie Jonii Jonia – kraina w starożytności położona w centralnej części wybrzeża Azji Mniejszej, między rzekami Hermos a Meander.

Nowy!!: Efez i Jonia · Zobacz więcej »

Julia (córka Augusta)

Julia (Iulia, ur. 39 p.n.e., zm. 14 n.e.) – jedyna córka cesarza Augusta i Skrybonii.

Nowy!!: Efez i Julia (córka Augusta) · Zobacz więcej »

Kallimach z Cyreny

Papirus z II wieku n.e. z fragmentem tekstu poematu ''Aitia'' Kallimach z Cyreny (Kallimachos ho Kyrenaios, ur. około 310 p.n.e. w Cyrenie, zm. około 240 p.n.e.) – uważany za największego poetę tzw.

Nowy!!: Efez i Kallimach z Cyreny · Zobacz więcej »

Karakalla

term Karakalli (według XIX-wiecznej rekonstrukcji) Karakalla (ur. 4 kwietnia 188, zm. 8 kwietnia 217; Caracalla, Lucius Septimius Bassianus, Marcus Aurelius Antoninus Bassianus, Marcus Aurelius Severus Antoninus) – cesarz rzymski z dynastii Sewerów, syn cesarza Septymiusza Sewera i cesarzowej Julii Domny.

Nowy!!: Efez i Karakalla · Zobacz więcej »

Kayseri

Kayseri (dawniej gr. Καισάρεια – Kaisareia – Cezarea Kapadocka) – miasto w środkowej Turcji, w prowincji o tej samej nazwie, u północnego podnóża wulkanu Erciyes, położone na wysokości 1043 metrów.

Nowy!!: Efez i Kayseri · Zobacz więcej »

Kerkides

Kerkides (gr.)– w teatrze greckim sektory widowni w kształcie klinów, rozdzielone biegnącymi promieniście przejściami.

Nowy!!: Efez i Kerkides · Zobacz więcej »

Kimerowie

Kimmerowie (Kimerowie, Kimmeriowie, Kimmeryjczycy) – koczowniczy lud indoeuropejski pochodzący najprawdopodobniej z terenów Krymu (stolica w Opuk) i przyległych do Krymu części dzisiejszej Ukrainy, który w drugiej połowie VIII w. p.n.e. przekroczył Kaukaz, wkraczając na Bliski Wschód.

Nowy!!: Efez i Kimerowie · Zobacz więcej »

Klaudiusz (cesarz)

pałacu w Wersalu Klaudiusz, Tiberius Claudius Drusus Nero Germanicus, oficjalna tytulatura cesarska: Tiberius Claudius Caesar Augustus Germanicus (ur. 1 sierpnia 10 p.n.e. w Lugdunum w Galii, zm. 13 października 54 n.e. w Rzymie) – historyk, czwarty cesarz rzymski od 25 stycznia 41 roku do swojej śmierci, syn Druzusa Starszego i Antonii Młodszej; bratanek cesarza Tyberiusza, stryj cesarza Kaliguli, brat Germanika.

Nowy!!: Efez i Klaudiusz (cesarz) · Zobacz więcej »

Kodros

Kodros – półlegendarny król Aten w XI wieku p.n.e.

Nowy!!: Efez i Kodros · Zobacz więcej »

Konstancjusz I Chlorus

Konstancjusz I Chlorus (ur. 31 marca 250, zm. 25 lipca 306), Gaius Flavius Constantius, od 1 maja 305 Imperator Caesar Gaius Flavius Valerius Constantius Augustus, z przydomkiem „Chlorus” pojawia się w źródłach dopiero od VI w. Po śmierci deifikowany – cesarz rzymski z tytułem cezara od 293, a augusta 305 do 306 roku.

Nowy!!: Efez i Konstancjusz I Chlorus · Zobacz więcej »

Krepidoma

Schematyczny przekrój antycznej świątyni: 1. kolumna2. ściana3. stylobat4. stereobat5. euthynetria6. krepidoma świątyni Apollina w Delfach Krepidoma – najniższa, widoczna część świątyni greckiej, kamienna podstawa w formie trzech stopni (krepis) obiegająca dookoła budowlę.

Nowy!!: Efez i Krepidoma · Zobacz więcej »

Kreta

Kreta (od słowa krateia – silna,,, wen. Candia) – grecka wyspa na Morzu Śródziemnym.

Nowy!!: Efez i Kreta · Zobacz więcej »

Krezus

Krezus, Krojsos (gr. Κροῖσος, ur. ?, zm. 546 p.n.e. lub później) – ostatni król Lidii, kraju na zachodzie Azji Mniejszej.

Nowy!!: Efez i Krezus · Zobacz więcej »

Kultura minojska

Ruiny pałacu w Knossos Makieta ruin pałacu w Malii Obszar wpływów kultury minojskiej Kultura minojska, kultura kreteńska – jedna z najstarszych cywilizacji epoki brązu w obszarze Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Efez i Kultura minojska · Zobacz więcej »

Kureci

Kureci tańczący nad małym Zeusem Kureci (gr. kourē̂tes, l. poj. kourḗtē, łac. curetes, l. poj. curete) – w mitologii greckiej bóstwa opiekuńcze, później także kapłani kultu.

Nowy!!: Efez i Kureci · Zobacz więcej »

Kybele

Kybele z atrybutami Malibu (Kalifornia) Kybele (hetyckie Kubaba, gr. Kybele lub Kybebe, łac. Cybele lub Cybebe) – frygijska bogini płodności, urodzaju, wiosny i miast obronnych, strażniczka zmarłych.

Nowy!!: Efez i Kybele · Zobacz więcej »

Lelegowie

Lelegowie – pierwotny lud przedgrecki zamieszkujący najprawdopodobniej zachodnie wybrzeże Azji Mniejszej.

Nowy!!: Efez i Lelegowie · Zobacz więcej »

Lidia (kraina)

Lidia Lidia u szczytu swej potęgi Lidia (gr. Lydia) – historyczna kraina w zachodniej Azji Mniejszej leżąca w dorzeczu rzek Kaystros i Hermos, oraz nazwa starożytnego państwa ze stolicąw Sardes, istniejącego do 546 r. p.n.e.

Nowy!!: Efez i Lidia (kraina) · Zobacz więcej »

List do Efezjan

List do Efezjan – księga w Nowym Testamencie, której autorstwo i adresat sądyskutowane do dziś.

Nowy!!: Efez i List do Efezjan · Zobacz więcej »

Lista światowego dziedzictwa UNESCO

Liczba miejsc światowego dziedzictwa w poszczególnych krajach (stan z 2021) Lista światowego dziedzictwa – lista obiektów dziedzictwa kulturowego i dziedzictwa naturalnego o „wyjątkowej powszechnej wartości” dla ludzkości prowadzona przez organizację wyspecjalizowanąONZ UNESCO.

Nowy!!: Efez i Lista światowego dziedzictwa UNESCO · Zobacz więcej »

Liwia Druzylla

Posąg Liwii Liwia Druzylla (Livia Drusilla; Iulia Augusta, ur. 30 stycznia 58 p.n.e.; zm. 29 n.e.) – rzymska patrycjuszka, córka Marka Liwiusza Druzusa Klaudianusa i Alfidii.

Nowy!!: Efez i Liwia Druzylla · Zobacz więcej »

Lizymach

mały Państwa hellenistyczne na przełomie IV i III wieku p.n.e. Lizymach (ok. 355 p.n.e.-281 p.n.e.) – jeden z wodzów Aleksandra III Wielkiego – diadochów.

Nowy!!: Efez i Lizymach · Zobacz więcej »

Londyn

Londyn – stolica i największe miasto Anglii i Wielkiej Brytanii, położone w południowo-wschodniej części kraju, nad Tamizą.

Nowy!!: Efez i Londyn · Zobacz więcej »

Maksymian

Maksymian,, (ur. ok. 250 w Sirmium w Panonii, zm. 310) – cesarz rzymski w latach 286–305, współrządzący z Dioklecjanem.

Nowy!!: Efez i Maksymian · Zobacz więcej »

Malaria

Rozmaz krwi człowieka z widocznymi pasożytami ''Plasmodium'' w erytrocytach Sporozoit przemieszczający się w cytoplazmie nabłonka jelitowego Malaria, zimnica (śrdw. ‘złe powietrze’; łac. malaria, plasmodiosis, dawne nazwy: febra z łac. febris.

Nowy!!: Efez i Malaria · Zobacz więcej »

Marek Agrypa

Postać Marka Agrypy na „Ołtarzu pokoju Augusta” Ara Pacis Marek Wipsaniusz Agrypa (Marcus Vipsanius Agrippa, ur. 63 p.n.e., zm. 12 p.n.e.) – rzymski polityk i dowódca wojskowy.

Nowy!!: Efez i Marek Agrypa · Zobacz więcej »

Maria z Nazaretu

Maria z Nazaretu (hebr. Miriam, Mariam;, Mariám, María; Marjam) (ur. przed 20 p.n.e. w Jerozolimie lub Seforis, zm. po 30 n.e. według tradycji w Efezie) – matka Jezusa Chrystusa, żona Józefa z Nazaretu, jedna z głównych osób w wierze wielu wyznań chrześcijańskich, znana także w innych religiach (np. w islamie, bahaizmie i kaodaizmie).

Nowy!!: Efez i Maria z Nazaretu · Zobacz więcej »

Matka Boża

Soborze efeskim (431 r.) Kaplicy Trójcy Świętej w Lublinie Matka Boska - Ikona Matka Boża (skr. MB), Theotokos (gr. Θεοτόκος), pot.

Nowy!!: Efez i Matka Boża · Zobacz więcej »

Meczet

Meczet (masdżid; l.mn. masadżid) – miejsce kultu muzułmańskiego.

Nowy!!: Efez i Meczet · Zobacz więcej »

Meliton z Sardes

Meliton z Sardes (gr. Μελίτων Σάρδεων zm. ok. 180) – biskup Sardes koło Smyrny w zachodniej Anatolii, apologeta, ojciec Kościoła, święty prawosławny.

Nowy!!: Efez i Meliton z Sardes · Zobacz więcej »

Mitrydates VI Eupator

Mitrydates VI Eupator (ur. 132 p.n.e., zm. 63 p.n.e.) – król Pontu z dynastii Mitrydatydów, panował w latach 120-63 p.n.e., władca Bosporu od około 107 do 63 p.n.e.

Nowy!!: Efez i Mitrydates VI Eupator · Zobacz więcej »

Monofizytyzm

Monofizytyzm, eutychianizm – doktryna teologiczna, według której Chrystus ma jednązłączonąnaturę bosko-ludzkąi nie istnieje w dwóch naturach, tj.

Nowy!!: Efez i Monofizytyzm · Zobacz więcej »

Morze Egejskie

Morze Egejskie (ang. Aegean Sea, gr. Αιγαίο Πέλαγος – Egeo Pelagos, łac. Mare Aegeum, tr. Ege Denizi) – morze wewnątrzkontynentalne we wschodniej części Morza Śródziemnego, położone między Półwyspem Bałkańskim, AzjąMniejsząa wyspami Kretą, Karpatos i Rodos.

Nowy!!: Efez i Morze Egejskie · Zobacz więcej »

Mozaika

Mozaika w Herkulanum Mozaika – dekoracja w postaci ornamentu lub obrazu, wykonana z drobnych, o różnej kolorystyce (dwu- lub wielobarwne), fakturze i kształcie kamyczków, kawałków szkła lub ceramiki.

Nowy!!: Efez i Mozaika · Zobacz więcej »

Mu’awija I

Mu’awija ibn Abi Sufjan (ur. 602, zm. 680) – założyciel dynastii Umajjadów, kalif 661–680.

Nowy!!: Efez i Mu’awija I · Zobacz więcej »

Naos

peripteros z zaznaczonym wewnątrz naosem Naos (gr. ναός naós - okręt, nawa), cella (łac. cella - izba) – najważniejsze pomieszczenie w świątyni.

Nowy!!: Efez i Naos · Zobacz więcej »

Neron

Neron (Lucius Domitius Ahenobarbus, po adopcji przez Klaudiusza Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus, ur. 15 grudnia 37 roku w Ancjum, zm. 9 czerwca 68 roku w Rzymie) – piąty cesarz rzymski panujący w latach 54–68, syn Gnejusza Domicjusza Ahenobarbusa i Agrypiny Młodszej, późniejszej żony cesarza Klaudiusza.

Nowy!!: Efez i Neron · Zobacz więcej »

Nestorianizm

Niedzielę Palmową. Fresk z VII lub VIII w. w nestoriańskim kościele w Gaochang w Chinach. Język syryjski i chrześcijaństwo syryjskie na Bliskim Wschodzie i w Azji Nestorianizm – chrześcijańska doktryna chrystologiczna zapoczątkowana w latach 428–431 w wyniku kontrowersji powstałej wokół nauczania Nestoriusza, patriarchy Konstantynopola, na temat relacji między dwiema naturami, boskąi ludzką, Jezusa Chrystusa.

Nowy!!: Efez i Nestorianizm · Zobacz więcej »

Nieszpory w Efezie

Mapa przedstawiająca stan w momencie wybuchu pierwszej wojny z mitrydatesem, 89 r. p.n.e Nieszpory efeskie – masakra Rzymian i Italików w Azji Mniejszej, do której doszło w 89 lub 88 r. p.n.e. W początkowej fazie wojny z Rzymem, król Pontu Mitrydates VI Eupator wezwał ludność Azji Mniejszej do powstania antyrzymskiego.

Nowy!!: Efez i Nieszpory w Efezie · Zobacz więcej »

Nike (mitologia)

Nike z Efezu Nike (także Zwycięstwo; gr. Níkē) – w mitologii greckiej bogini i uosobienie zwycięstwa, zdobiąca często pomniki upamiętniające słynne zwycięstwa odniesione w bitwach.

Nowy!!: Efez i Nike (mitologia) · Zobacz więcej »

Nimfeum

Rodos Gerazie Nimfeum (łac. nymphaeum od stgr. νυμφαῖον nymphaion) – miejsca mające w kulturze starożytnej kilka zróżnicowanych znaczeń.

Nowy!!: Efez i Nimfeum · Zobacz więcej »

Odeon (architektura)

Plan odeonu (Odeon Agryppy w Atenach) Odeon (gr. ᾠδεῖον, trl. odeion, łac. odeum) – starożytna budowla przeznaczona na występy muzyczne i teatralne.

Nowy!!: Efez i Odeon (architektura) · Zobacz więcej »

Odyseusz

Odyseusz (Odys, Ulisses, gr., Odysseús) – w mitologii greckiej król Itaki; bohater Odysei Homera.

Nowy!!: Efez i Odyseusz · Zobacz więcej »

Oktawian August

Gaius Octavius Thurinus (Gajusz Oktawiusz Turyn), po adopcji Gaius Iulius Caesar Octavianus (Gajusz Juliusz Cezar Oktawian) (ur. 23 września 63 roku p.n.e. w Rzymie, zm. 19 sierpnia 14 roku n.e. w Noli) – pierwszy cesarz rzymski, panował od 16 stycznia 27 roku p.n.e. do śmierci jako Imperator Caesar Augustus.

Nowy!!: Efez i Oktawian August · Zobacz więcej »

Orchestra

Orchestra (gr. orcheomai – tańczę) – nazwa półkolistego (pierwsze orchestry wytyczano w kształcie prostokąta, koła lub elipsy, z czasem przyjęła się forma półkola i ta uległa rozpowszechnieniu) placu w teatrach greckich i rzymskich, znajdującego się pomiędzy scenąa widownią.

Nowy!!: Efez i Orchestra · Zobacz więcej »

Oxford University Press

Siedziba Oxford University Press na Walton Street Oxford University Press – wydawnictwo Uniwersytetu Oksfordzkiego, największe wydawnictwo uniwersyteckie na świecie.

Nowy!!: Efez i Oxford University Press · Zobacz więcej »

Pallotyni

Pallotyni, właściwie Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego (łac. Societas Apostolatus Catholici – SAC) – katolicka wspólnota księży i braci, założona przez św.

Nowy!!: Efez i Pallotyni · Zobacz więcej »

Papież

Petera Rubensa Papież (głowa Kościoła, ojciec święty, łac. summus pontifex, od starożytnego pontifex maximus; wł. papa, gr. πάπας (papas); forma funkcjonująca w języku polskim pochodzi od czeskiego papež) – biskup Rzymu, prymas Italii, zwierzchnik Kościoła katolickiego, głowa Stolicy Apostolskiej oraz suweren Państwa Miasta Watykan; od 2013 papieżem jest Franciszek.

Nowy!!: Efez i Papież · Zobacz więcej »

Parrasjos

Parrasjos, Parrazjasz – malarz grecki działający około 420-370 p.n.e., głównie w Atenach, czołowy przedstawiciel linearyzmu malarskiego, mistrz analizy psychologicznej i dramatycznej ekspresji.

Nowy!!: Efez i Parrasjos · Zobacz więcej »

Paweł z Tarsu

Paweł Apostoł'', Rembrandt, ok. 1657 Paweł z Tarsu, Paweł Apostoł, Szaweł, Szaul ha-Tarsi (ur. ok. 5–10 w Tarsie w Cylicji, zm. ok. 64–67 w Rzymie) – Żyd z Tarsu, święty chrześcijański, męczennik za wiarę.

Nowy!!: Efez i Paweł z Tarsu · Zobacz więcej »

Pergamon (państwo)

Królestwo Pergamońskie (kolor jasnozielony) i jego sąsiedzi około 200 p.n.e. Pergamon, Królestwo Pergamońskie (też Pergameńskie) – państwo hellenistyczne w zachodniej części Azji Mniejszej ze stolicąw mieście Pergamon, istniejące w latach 283-133 p.n.e. i rządzone przez dynastię Attalidów.

Nowy!!: Efez i Pergamon (państwo) · Zobacz więcej »

Persefona

Persefona (także; gr. Persephónē, gr. Kórē, łac. Proserpina ‘dziewczyna’) – w mitologii greckiej małżonka Hadesa, władczyni świata podziemnego i opiekunka dusz zmarłych.

Nowy!!: Efez i Persefona · Zobacz więcej »

Perypter

Perypter Perypter, perypteros (gr. perípteros) – świątynia (czasami inny budynek), którąotacza pojedyncza kolumnada.

Nowy!!: Efez i Perypter · Zobacz więcej »

Perystyl

Rekonstrukcja rzymskiego perystylu Perystyl (gr. peristyles - otoczony kolumnami) – wewnętrzny dziedziniec lub ogród w starożytnych świątyniach egipskich lub pałacach, willach itp., otoczony portykiem kolumnowym.

Nowy!!: Efez i Perystyl · Zobacz więcej »

Pesach

Pesach (hebr. פֶּסַח najprawdopodobniej: przejść nad, ew. przejście, pominięty, oszczędzony), Pejsech (jid.), Pascha (gr.), Pasach, Święto Wiosny (hebr.: Chag ha-Awiw), Święto Przaśników lub Święto Macy (hebr. Chag ha-macot), Święto Wolności (hebr. Chag ha-Cherut –חג החרות), lokalnie w Polsce także nazywane ŻydowskąWielkanocą, a w literaturze chrześcijańskiej Paschąlub Paschążydowską– najważniejsze i najstarsze święto żydowskie cyklu rocznego obchodzone na pamiątkę wyzwolenia Izraelitów z niewoli egipskiej.

Nowy!!: Efez i Pesach · Zobacz więcej »

Pierwotne chrześcijaństwo

Pierwotne chrześcijaństwo lub wczesne chrześcijaństwo – pierwszy okres w historii chrześcijaństwa, poprzedzający Sobór nicejski I z 325 roku.

Nowy!!: Efez i Pierwotne chrześcijaństwo · Zobacz więcej »

Polifem (cyklop)

Polifem (także Polifemos, Polyfem, Polyfemos; gr. Polýphēmos, łac. Polyphemus) – w mitologii greckiej jeden z cyklopów.

Nowy!!: Efez i Polifem (cyklop) · Zobacz więcej »

Polikarp ze Smyrny

Polikarp ze Smyrny ( Polýkarpos; ; ur. ok. 69–82, zm. 22 lutego 156) – biskup Smyrny (obecnie Izmir w Turcji), święty katolicki i prawosławny (jako święty męczennik), zaliczany do ojców apostolskich.

Nowy!!: Efez i Polikarp ze Smyrny · Zobacz więcej »

Polikrates z Efezu

Polikrates z Efezu (ur. ok. 130, zm. 196) – biskup Efezu w II w. w czasie, gdy przekazy o pobycie Jana Apostoła w mieście były jeszcze świeże.

Nowy!!: Efez i Polikrates z Efezu · Zobacz więcej »

Pont

Mapa Pontu Gór Pontyjskich Pont – kraina historyczna w północno-wschodniej Azji Mniejszej, nadmorska część Kapadocji, w starożytności niezależne królestwo, a następnie prowincja rzymska.

Nowy!!: Efez i Pont · Zobacz więcej »

Porządek koryncki

Porządek koryncki Porządek koryncki – jeden z trzech podstawowych porządków architektonicznych występujących w architekturze starożytnej Grecji.

Nowy!!: Efez i Porządek koryncki · Zobacz więcej »

Powstanie jońskie

Powstanie jońskie (w latach 499–494 p.n.e.) – rewolta związku miast greckich w Azji Mniejszej przeciwko panowaniu perskiemu.

Nowy!!: Efez i Powstanie jońskie · Zobacz więcej »

Prawosławny patriarchat aleksandryjski

Podział administracyjny Patriarchatu Prawosławny patriarchat aleksandryjski – jeden z patriarchatów w Kościele prawosławnym, historycznie trzeci po Rzymie i Konstantynopolu.

Nowy!!: Efez i Prawosławny patriarchat aleksandryjski · Zobacz więcej »

Priap

Priap (gr. Príapos, łac. Priapus) – w mitologii grecko-rzymskiej bóg płodności, zapewniający urodzaj.

Nowy!!: Efez i Priap · Zobacz więcej »

Pronaos

Pronaos (gr. Πρόναος, łac. anticum) – przedsionek przedniej części antycznej świątyni greckiej, zawierający się pomiędzy wysuniętymi bocznymi ścianami, najczęściej zakończonymi antami; poprzedzał naos.

Nowy!!: Efez i Pronaos · Zobacz więcej »

Prytanejon

Pozostałości Prytanejonu w Efezie......i w Dodonie Prytanejon – budynek publiczny w starożytnej Grecji dla najwyższych władz w greckich państwach-miastach, miejsce urzędowania prytanów.

Nowy!!: Efez i Prytanejon · Zobacz więcej »

Pulpitum

Rzymski teatr w Orange we Francji (2008) Pulpitum – w teatrze rzymskim miejsce przed skene.

Nowy!!: Efez i Pulpitum · Zobacz więcej »

Religia państwowa

Religia państwowa – religia wspierana ideowo lub w systemie prawnym, jako jedyna, przez państwo.

Nowy!!: Efez i Religia państwowa · Zobacz więcej »

Republika rzymska

Republika rzymska – okres w historii starożytnego Rzymu w którym był on republiką, trwający od upadku królestwa w 509*Daty opatrzone asteriskiem podane sąwedług tzw.

Nowy!!: Efez i Republika rzymska · Zobacz więcej »

Sardes

term i gimnazjonu datowany na 211–212; stan z 2015 Sardes (gr. Σάρδεις) – starożytne miasto w Azji Mniejszej, stolica Lidii, położone na zboczach góry Tmolos, nad rzekąPaktol (w pobliżu jej ujścia do rzeki Hermus).

Nowy!!: Efez i Sardes · Zobacz więcej »

Selçuk

Selçuk - meczet ''Isa Bey'' Selçuk – miasto w zachodniej Turcji w prowincji Izmir, ok.

Nowy!!: Efez i Selçuk · Zobacz więcej »

Seldżukidzi

Seldżukidzi (albo Seldżucy, od Seldżuk – arab. السلاجقة, tur. Selçuk) – dynastia panująca w różnych krajach Azji Zachodniej w okresie od XI do XIV wieku.

Nowy!!: Efez i Seldżukidzi · Zobacz więcej »

Serapis

Muzeum Watykańskie Altes Museum Berlin Serapis, Sarapis – synkretyczne bóstwo hellenistycznego Egiptu, łączące cechy niektórych bogów egipskich i greckich.

Nowy!!: Efez i Serapis · Zobacz więcej »

Siedem cudów świata

Latarnia morska w Faros Siedem cudów świata – lista najbardziej znanych budowli z okresu starożytności.

Nowy!!: Efez i Siedem cudów świata · Zobacz więcej »

Skene

Skene – w teatrach greckich początkowo drewniany, później kamienny budynek usytuowany naprzeciw widowni (theatronu) wzdłuż linii stycznej do orchestronu.

Nowy!!: Efez i Skene · Zobacz więcej »

Sklepienie kolebkowe

Sklepienie kolebkowe ostrołukowe wskazujące kierunek sił bocznych stylu romańskiego malarstwem ściennym Sklepienie kolebkowe (beczkowe) – sklepienie to jest elementem architektonicznym utworzonym przez pojedyncząkrzywiznę (lub parę krzywych w przypadku sklepienia kolebkowego ostrołukowego) na określonąodległość.

Nowy!!: Efez i Sklepienie kolebkowe · Zobacz więcej »

Sobór chalcedoński

monasterze terapontowskim Sobór chalcedoński – największe w starożytności zgromadzenie biskupów chrześcijańskich Cesarstwa Rzymskiego, zwołane przez cesarza Marcjana do Chalcedonu w Bitynii, trwające od 8 do 31 października 451 roku.

Nowy!!: Efez i Sobór chalcedoński · Zobacz więcej »

Sobór efeski

bazylice Notre-Dame de Fourvière w Lyonie Sobór efeski – zgromadzenie biskupów chrześcijańskich Cesarstwa Rzymskiego zwołane przez cesarza Teodozjusza do Efezu w Azji, trwające od czerwca do sierpnia 431 roku.

Nowy!!: Efez i Sobór efeski · Zobacz więcej »

Sobór efeski II

Patriarcha Flawian – ofiara synodu zbójeckiego Sobór efeski II – sobór powszechny, zwołany w Efezie przez cesarza Teodozjusza II w 449, w celu zakończenia sporu o naturę Jezusa (monofizytyzm).

Nowy!!: Efez i Sobór efeski II · Zobacz więcej »

Sobór powszechny

Sobór powszechny, sobór ekumeniczny – spotkanie biskupów całego Kościoła w celu ustanowienia praw kościelnych (kanonów soborowych) i uregulowania spraw doktryny wiary i moralności.

Nowy!!: Efez i Sobór powszechny · Zobacz więcej »

Starożytna Grecja

Starożytna Grecja – cywilizacja, która w starożytności rozwijała się w południowej części Półwyspu Bałkańskiego, na wyspach mórz Egejskiego i Jońskiego, wybrzeżach Azji Mniejszej, a później także w innych rejonach Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Efez i Starożytna Grecja · Zobacz więcej »

Starożytna Macedonia

Starożytna Macedonia – antyczne królestwo na Półwyspie Bałkańskim, zamieszkane przez helleński lud z plemienia Dorów, którego historyczne centrum znajdowało się na terytorium obecnej północno-środkowej Grecji.

Nowy!!: Efez i Starożytna Macedonia · Zobacz więcej »

Starożytność

Egipskie piramidy Ateny na Akropolu Rzymskie koloseum Starożytność – pierwszy okres historii niektórych części świata, wyróżniany zwłaszcza w dziejopisarstwie europejskim.

Nowy!!: Efez i Starożytność · Zobacz więcej »

Stary Testament

Tory w języku hebrajskim Dziesięć Przykazań) – Codex Orientales 4445 I w. p.n.e. Stary Testament – starsza część Biblii, przyjęta przez chrześcijaństwo.

Nowy!!: Efez i Stary Testament · Zobacz więcej »

Stoa

Zrekonstruowana Stoa Attalosa w Atenach Stoa (st.gr.) – w architekturze starogreckiej była to wolno stojąca, wydłużona hala kolumnowa, którązamykała z tyłu ściana, często zdobiona malowidłami.

Nowy!!: Efez i Stoa · Zobacz więcej »

Sulla

Lucjusz Korneliusz Sulla Felix (łac. Lucius Cornelius Sulla Felix; ur. 138 p.n.e., zm. 78 p.n.e. w Puteoli) – rzymski polityk i wojskowy.

Nowy!!: Efez i Sulla · Zobacz więcej »

Sumer

Sumer i jego miasta. W czasach jego istnienia linia brzegowa sięgała miasta Ur. Sumer (Szumer, Sumeria; sum. 𒌦 𒊕 𒈪 𒂵 Ki-en-gir, hebr. שִׁנְעָר Szinear – por. Rdz 10:10) – starożytna kraina leżąca w południowej części Mezopotamii (dzisiaj południowy Irak).

Nowy!!: Efez i Sumer · Zobacz więcej »

Sztuka mykeńska

Lwia Brama w Mykenach (2004) Wejście do Skarbca Atreusza idol mykeński, XIII wiek p.n.e., zbiory Luwru Fresk mykeński Waza wojowników, Narodowe Muzeum Archeologiczne w Atenach Złoty kolczyk mykeński ze zbiorów Luwru Złota maska z Myken, XVI wiek p.n.e., Narodowe Muzeum Archeologiczne w Atenach Sztuka mykeńska – najpóźniejszy okres rozwoju sztuki helladzkiej, datowany od 1600 p.n.e. do 1100 p.n.e. Czas trwania sztuki mykeńskiej został zakończony wraz z najazdem plemion doryckich i podbojem przez nich ziem zajmowanych przez Achajów.

Nowy!!: Efez i Sztuka mykeńska · Zobacz więcej »

Teatr (budynek)

Teatr Polski w Bielsku-Białej Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu Scena teatralna Teatru Polskiego w Bielsku-Białej Teatr – budynek, w którym odbywająsię przedstawienia teatralne.

Nowy!!: Efez i Teatr (budynek) · Zobacz więcej »

Teatr grecki

Teatr grecki – starogrecki typ amfiteatru, służący wystawianiu sztuk widowiskowych.

Nowy!!: Efez i Teatr grecki · Zobacz więcej »

Teodozjusz I Wielki

Teodozjusz I Wielki, Flavius Theodosius, Theodosius I (ur. 11 stycznia 347, zm. 17 stycznia 395) – ostatni cesarz władający zarówno wschodnią, jak i zachodniączęściącesarstwa rzymskiego.

Nowy!!: Efez i Teodozjusz I Wielki · Zobacz więcej »

Tezeusz

Tezeusz (gr. Thēseús, łac. Theseus) – w mitologii greckiej królewicz i heros ateński.

Nowy!!: Efez i Tezeusz · Zobacz więcej »

Trajan

Kolumna Trajana w Rzymie Forum Trajana w Rzymie Marek Ulpiusz Trajan (łac. Marcus Ulpius Traianus, ur. 18 września 53 w Italice, zm. 9 sierpnia 117 w Selinusie) – cesarz rzymski w latach 98–117, drugi z tak zwanych pięciu dobrych cesarzy.

Nowy!!: Efez i Trajan · Zobacz więcej »

Turcja

Turcja (tur. Türkiye), Republika Turcji (tur. Türkiye Cumhuriyeti) – państwo położone w Azji Zachodniej na półwyspie Azja Mniejsza, a częściowo również w Europie Południowo-Wschodniej, ze stolicąw Ankarze.

Nowy!!: Efez i Turcja · Zobacz więcej »

Turcy osmańscy

Bitwa pod Nikopolis Oblężenie Konstantynopola Kara Mustafa – wielki przegrany bitwy wiedeńskiej Kemal Atatürk – symbol końca epoki Turków Osmańskich i początku współczesnej Turcji Turcy osmańscy – nazwa nadawana pierwotnie jednemu ze szczepów oguzyjskich, który z Azji Środkowej przybył u schyłku XIII wieku do zachodniej Anatolii i tu, pod zwierzchnictwem anatolijskich Seldżuków, założył małe lenne księstwo ze stolicąw Söğüt.

Nowy!!: Efez i Turcy osmańscy · Zobacz więcej »

Tyche

Tyche (także Przypadek; gr. Týchē ‘ślepy przypadek’, ‘ślepy los’, łac. Tyche, Fortuna od fors ‘los’, ‘traf’) – w mitologii greckiej bogini i uosobienie przypadku, „ślepego” losu, szczęścia (pomyślności, powodzenia) i nieszczęścia; opiekunka miast; utożsamiana z rzymskąFortuną.

Nowy!!: Efez i Tyche · Zobacz więcej »

VI wiek

V wiek VII wiek 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600.

Nowy!!: Efez i VI wiek · Zobacz więcej »

VII wiek p.n.e.

VII WIEK P.N.E. IX wiek p.n.e. VIII wiek p.n.e. VII wiek p.n.e. VI wiek p.n.e. V wiek p.n.e.

Nowy!!: Efez i VII wiek p.n.e. · Zobacz więcej »

Warszawa

Hejnał warszawski Warszawa, miasto stołeczne WarszawaUstawa z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy.

Nowy!!: Efez i Warszawa · Zobacz więcej »

Wespazjan

Wespazjan (ur. 17 listopada 9, zm. 23 czerwca 79) – cesarz rzymski w latach 69–79.

Nowy!!: Efez i Wespazjan · Zobacz więcej »

Wielkanoc

Adama i Ewę (po lewej i prawej stronie) – pierwszych rodziców, którzy weszli w śmierć przez grzech pierworodny. Bułgaria, XVII w. kościele mariawitów w Nowej Sobótce Wielkanoc, Niedziela Wielkanocna, także: Wielka Niedziela, Zmartwychwstanie Pańskie, w prawosławiu: Pascha, mazow. Wielki Dzień – najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie celebrujące misterium paschalne Jezusa Chrystusa: jego mękę, śmierć i zmartwychwstanie, obchodzone przez Kościoły chrześcijańskie zachowujące Nicejskie wyznanie wiary (325 r.). Kulminacyjny moment cyklu paschalnego.

Nowy!!: Efez i Wielkanoc · Zobacz więcej »

Wiktor I

Wiktor I (łac. Victor; zm. ok. 199 w Rzymie) – męczennik i święty Kościoła katolickiego, 14.

Nowy!!: Efez i Wiktor I · Zobacz więcej »

Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”

Wydawnictwo „Wiedza Powszechna” w Warszawie – wydawca słowników dwujęzycznych i podręczników do nauki języków obcych, słowników i poradników języka polskiego, podręczników do nauki języka polskiego dla cudzoziemców oraz popularnych rozmówek, a także leksykonów i książek popularnonaukowych z różnych dziedzin.

Nowy!!: Efez i Wydawnictwo „Wiedza Powszechna” · Zobacz więcej »

XI wiek p.n.e.

XI WIEK P.N.E. XIII wiek p.n.e. XII wiek p.n.e. XI wiek p.n.e. X wiek p.n.e. IX wiek p.n.e. Izraela.

Nowy!!: Efez i XI wiek p.n.e. · Zobacz więcej »

XIV wiek

XIII wiek XV wiek Lata 1300. • Lata 1310. • Lata 1320. • Lata 1330. • Lata 1340. • Lata 1350. • Lata 1360. • Lata 1370. • Lata 1380. • Lata 1390. 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400.

Nowy!!: Efez i XIV wiek · Zobacz więcej »

XIV wiek p.n.e.

XIV WIEK P.N.E. XVI wiek p.n.e. XV wiek p.n.e. XIV wiek p.n.e. XIII wiek p.n.e. XII wiek p.n.e. Urodzili się.

Nowy!!: Efez i XIV wiek p.n.e. · Zobacz więcej »

Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa

Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa – wydarzenie opisane w Ewangeliach, według których Jezus Chrystus zmartwychwstał trzeciego dnia po ukrzyżowaniu (Łk 24,6; Łk 24,19-22).

Nowy!!: Efez i Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa · Zobacz więcej »

133 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Efez i 133 p.n.e. · Zobacz więcej »

334 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Efez i 334 p.n.e. · Zobacz więcej »

381

Bez opisu.

Nowy!!: Efez i 381 · Zobacz więcej »

431

Bez opisu.

Nowy!!: Efez i 431 · Zobacz więcej »

449

Bez opisu.

Nowy!!: Efez i 449 · Zobacz więcej »

451

Bez opisu.

Nowy!!: Efez i 451 · Zobacz więcej »

546 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Efez i 546 p.n.e. · Zobacz więcej »

55

Bez opisu.

Nowy!!: Efez i 55 · Zobacz więcej »

560 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Efez i 560 p.n.e. · Zobacz więcej »

58

Bez opisu.

Nowy!!: Efez i 58 · Zobacz więcej »

86 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Efez i 86 p.n.e. · Zobacz więcej »

88 p.n.e.

Bez opisu.

Nowy!!: Efez i 88 p.n.e. · Zobacz więcej »

97

; Europa.

Nowy!!: Efez i 97 · Zobacz więcej »

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »