Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Zainstaluj
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Epoka hellenistyczna

Indeks Epoka hellenistyczna

Epoka hellenistyczna – okres w dziejach regionu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu (zwłaszcza obszarów znajdujących się pod greckim panowaniem), którego początek wyznacza śmierć Aleksandra Wielkiego w 323 roku p.n.e., a koniec – rzymskie podboje zakończone zajęciem ptolemejskiego Egiptu w 30 roku p.n.e. Niekiedy zwany hellenizmem lub epokąaleksandryjską.

182 kontakty: Achemenidzi, Afganistan, Agatokles, Agis IV, Akademia (starożytność), Aleksander IV Macedoński, Aleksander Krawczuk, Aleksander Macedoński, Aleksandria, Anatolia, Antioch III Wielki, Antioch IV Epifanes, Antiochia, Antygon I Jednooki, Antygon II Gonatas, Antygonidzi, Antypater (wódz macedoński), Apamea, Apelles, Apokryf, Apollodoros z Aten (malarz), Apollonios z Rodos, Apoloniusz z Pergi, Appian z Aleksandrii, Aratos z Sykionu, Archimedes, Aristonikos, Arystarch z Samos, Arystofanes z Bizancjum, Arystoteles, Ateny, Attalidzi, Babilon, Baktria, Berossos, Bitwa nad Granikiem, Bitwa pod Gaugamelą, Bitwa pod Ipsos, Bitwa pod Issos, Bitwa pod Kynoskefalaj (197 p.n.e.), Bitwa pod Magnezją, Bitwa pod Termopilami (191 p.n.e.), Bitynia, Bliski Wschód, Celesyria, Celtowie, Cesarstwo Bizantyńskie, Cylicja, Cyrenajka, Dariusz III, ..., Delos, Demetriusz I Poliorketes, Diadochowie, Diodor Sycylijski, Duris z Samos, Egipt ptolemejski, Epigraf, Epigrafika, Epikur, Epikureizm, Epir, Eratostenes, Etruskowie, Eudajmonia, Eufrat, Euklides, Eumenes z Kardii, Euzebiusz z Cezarei, Filip II Macedoński, Filip V Antygonida, Filopojmen z Megalopolis, Fylarchos, Galatowie, Grecja, Hekatajos z Miletu, Hieronim z Kardii, Hieronim ze Strydonu, Hipparchos z Nikei, Historia Armenii, Historia Grecji, I wojna macedońska, I wojna punicka, II wojna macedońska, II wojna punicka, III wojna macedońska, Iliria, Iran, Józef Flawiusz, Johann Gustav Bernhard Droysen, Jonia, Kallimach z Cyreny, Kapadocja, Kartagina, Kassander, Kleomenes III, Kleopatra, Koine, Kommagena, Korsyka, Kos (wyspa), Kosmopolityzm, Krates z Teb, Królestwo Greko-Baktryjskie, Królestwo Indo-Greckie, Królestwo Partów, Kult władców hellenistycznych, Lizymach, Lykeion, Malatya, Marek Antoniusz, Marek Junianus Justynus, Marsylia, Mecenat, Megalopolis, Megastenes, Menander, Mezopotamia, Mitrydates VI Eupator, Morze Śródziemne, Muzea Watykańskie, Okres archaiczny (starożytna Grecja), Oktawian August, Olimpia (Grecja), Osroene, Palestyna, Papirus, Pauzaniasz (geograf), Perdikkas, Pergamon (miasto), Pergamon (państwo), Platon, Plutarch, Polibiusz, Poliperchon, Polis, Pompejusz, Pompejusz Trogus, Pont, Porządek koryncki, Posejdonios z Rodos, Ptolemeusz I Soter, Ptolemeusze, Pyrron z Elidy, Pyrrus, Republika rzymska, Rodos (miasto), Samnici, Sardynia, Satrapia, Sceptycy, Seleucydzi, Seleukos I Nikator, Sogdiana, Sophene, Sparta, Starożytna Macedonia, Starożytne igrzyska olimpijskie, Starożytny Egipt, Starożytny Rzym, Stary Testament, Stoicyzm, Strabon, Sulla, Sycylia, Syrakuzy, Syria (prowincja rzymska), Syria starożytna, Tarent, Teby (Grecja), Teofrast z Eresos, Teokryt, Tigranes II, Timajos, Tyber, Tytus Liwiusz, Wielka Grecja, Wielka kolonizacja, Wojna chremonidejska, Zenodot z Efezu, Zenon z Kition, Związek Achajski, Związek Etolski. Rozwiń indeks (132 jeszcze) »

Achemenidzi

Rozwój terytorialny Imperium Achemenidów Achemenidzi (staropers. 𐎧𐏁𐏂) – dynastia panująca w Persji w latach 550–330 p.n.e. Nazwa dynastii wiąże się z imieniem legendarnego Achemenesa.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Achemenidzi · Zobacz więcej »

Afganistan

240px Afganistan – śródlądowe państwo unitarne położone w Azji Południowej, ze stolicąw Kabulu.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Afganistan · Zobacz więcej »

Agatokles

Agatokles (ur. 360, zm. 289 p.n.e.) – tyran Syrakuz w latach 317-289 p.n.e., król Sycylii od 304 p.n.e.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Agatokles · Zobacz więcej »

Agis IV

Agis IV (ur. 262 p.n.e., zm. 241 p.n.e.) – król Sparty w latach 244-241 p.n.e., podczas gdy na drugim z dwóch tronów spartańskich zasiadał bogaty Leonidas II (254-235 p.n.e.), ojciec Kleomenesa III (235-222 p.n.e.). Agis był marzycielem i rewolucjonistą, pragnął przywrócić Sparcie jej chwałę i dawnąwielkość, jakąposiadała za półlegendarnego króla Likurga.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Agis IV · Zobacz więcej »

Akademia (starożytność)

Pałacu Apostolskim Akademia – szkoła założona w Atenach ok.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Akademia (starożytność) · Zobacz więcej »

Aleksander IV Macedoński

Aleksander IV (Ajgos) (323–310 p.n.e.) – władca Macedonii i Egiptu, syn Aleksandra Wielkiego i księżniczki baktryjskiej Roksany.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Aleksander IV Macedoński · Zobacz więcej »

Aleksander Krawczuk

Aleksander Włodzimierz Krawczuk (ur. 7 czerwca 1922 w Krakowie, zm. 27 stycznia 2023 tamże) – polski historyk starożytności, eseista i nauczyciel akademicki, profesor nauk humanistycznych, w latach 1986–1989 minister kultury i sztuki, poseł na Sejm I i II kadencji.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Aleksander Krawczuk · Zobacz więcej »

Aleksander Macedoński

Aleksander III Macedoński (Aleksandros ho Tritos ho Makedon) zwany też Aleksandrem Wielkim (Aleksandros ho Megas) i niezwyciężonym (άνίκητος) (ur. 19–20 lipca 356 p.n.e. w Pelli, zm. 10 czerwca 323 p.n.e. w Babilonie) – król Macedonii z dynastii Argeadów w latach 336–323 p.n.e. Jest powszechnie uznawany za wybitnego stratega i jednego z największych zdobywców w historii ludzkości.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Aleksander Macedoński · Zobacz więcej »

Aleksandria

Nowy gmach Biblioteki Aleksandryjskiej Aleksandria (Al-Iskandarijja;;, Aleksandreia; kopt. ⲣⲁⲕⲟϯ, Rakodī) – drugie co do wielkości miasto w Egipcie (z liczbą4,11 mln mieszkańców w 2006) i aglomeracja z liczbą4,48 mln mieszkańców w 2008, co stawia jąna szóstym miejscu wśród wszystkich aglomeracji Afryki.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Aleksandria · Zobacz więcej »

Anatolia

data dostępu.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Anatolia · Zobacz więcej »

Antioch III Wielki

Srebrna moneta Antiocha III Wielkiego Antioch III Wielki (ur. ok. 242, zm. 187 p.n.e.) – hellenistyczny władca (w latach: 223–187 p.n.e.) największego państwa powstałego na gruzach imperium Aleksandra Wielkiego – państwa Seleucydów (Seleukidów) rozciągającego się na Bliskim Wschodzie.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Antioch III Wielki · Zobacz więcej »

Antioch IV Epifanes

Moneta Antiocha IV Epifanesa Antioch IV Epifanes (gr. Επιφανής; ur. ?, zm. 164/163 p.n.e.) – władca Syrii starożytnej z dynastii Seleucydów, panował w latach 175–163 p.n.e.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Antioch IV Epifanes · Zobacz więcej »

Antiochia

Antiochia (lub Hatay; hist. Antiochia Syryjska, Antiochia koło Dafne, Wielka Antiochia, Teopolis;, trl. Anṭākiya, trb. Antakija,, trl. Antiocheia) – miasto położone w Turcji nad rzekąOrontes (Asi), 22 km od brzegu Morza Śródziemnego, u podnóża góry Silpius (ar. Habib an-Nadżar).

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Antiochia · Zobacz więcej »

Antygon I Jednooki

Moneta Antygona. Grecka inskrypcja głosi: ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΑΝΤΙΓΟΝΟΥ (Król Antygon) Antygon Jednooki (gr. Antygonos Monophthalmos lub Kyklops) (ur. ok. 382 p.n.e., zm. 301 p.n.e.) – wódz Aleksandra Wielkiego, jeden z diadochów, syn satrapy indyjskiego Filipa, ojciec Demetriosa Poliorketesa, założyciel macedońskiej dynastii Antygonidów.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Antygon I Jednooki · Zobacz więcej »

Antygon II Gonatas

Antygon Gonatas (ur. ok. 320 p.n.e., zm. 239 p.n.e.) – król macedoński w latach 276-239 p.n.e. z dynastii Antygonidów, syn Demetriusza Poliorketesa i Filii, córki Antypatra.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Antygon II Gonatas · Zobacz więcej »

Antygonidzi

Antygonidzi – dynastia macedońska wywodząca się od jednego z diadochów, Antygona Jednookiego, władająca Macedoniąw okresie hellenistycznym.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Antygonidzi · Zobacz więcej »

Antypater (wódz macedoński)

Antypater (ok. 400-319 p.n.e.) – jeden z głównych dowódców Filipa II Macedońskiego i jego syna Aleksandra Macedońskiego, ojciec Kassandra.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Antypater (wódz macedoński) · Zobacz więcej »

Apamea

Ruiny miasta Apamea, Syria Apamea − miasto w państwie Seleucydów.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Apamea · Zobacz więcej »

Apelles

Apelles (ur. ok. 370 p.n.e. w Kolofonie lub na Kos, zm. ok. 300 p.n.e. na Kos) – największy wedle opinii starożytnych malarz grecki, syn Pytheosa z Kolofonu.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Apelles · Zobacz więcej »

Apokryf

Apokryf (ápókryphos – ukryty, tajemny) – określenie używane obecnie głównie w kontekście religijnym wobec ksiąg o tematyce biblijnej, uważanych za nienatchnione i co za tym idzie niewchodzących w skład Kanonu Biblii.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Apokryf · Zobacz więcej »

Apollodoros z Aten (malarz)

Apollodoros z Aten, zwany Skiagrafem (V wiek p.n.e.) – malarz grecki, inicjator światłocieniowego modelunku postaci (tzw. skiagrafii) i prekursor iluzjonizmu malarskiego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Apollodoros z Aten (malarz) · Zobacz więcej »

Apollonios z Rodos

Apollonios z Rodos, Apolloniusz Rodyjski (ur. pocz. III w. p.n.e., zm. po 246 p.n.e.) – grecki poeta i erudyta.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Apollonios z Rodos · Zobacz więcej »

Apoloniusz z Pergi

Apoloniusz z Pergi (Apollonios hoe Pergaios; ur. ok. 260 p.n.e., zm. ok. 190 p.n.e.) – starogrecki matematyk i astronom, znany z badań nad geometriąkrzywych płaskich.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Apoloniusz z Pergi · Zobacz więcej »

Appian z Aleksandrii

Appian z Aleksandrii łac. Appianus Alexandrinus, gr. Ἀππιανὸς ὁ Ἀλεξανδρεύς (ur. ok. 95, zm. ok. 180) – grecki historyk.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Appian z Aleksandrii · Zobacz więcej »

Aratos z Sykionu

Położenie Sykionu Aratos z Sykionu, Arat z Sykionu (ur. 271 p.n.e., zm. 213 p.n.e.) – grecki polityk, wieloletni strateg Związku Achajskiego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Aratos z Sykionu · Zobacz więcej »

Archimedes

Pomnik przedstawiający Archimedesa – Berlin, Alt-Treptow, ogród Obserwatorium Archenholda Archimedes z Syrakuz (gr. Archimedes ho Syrakosios; ok. 287–212 p.n.e.) – grecki matematyk, fizyk i inżynier.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Archimedes · Zobacz więcej »

Aristonikos

Aristonikos (łac. Aristonicus, gr. Ἀριστόνικος z ariston 'najlepszy' i nike 'zwycięstwo', ? – 128 p.n.e.) – przywódca powstania antyrzymskiego (tzw. powstanie Aristonikosa) w Azji Mniejszej, uzurpator na tronie władcy Pergamonu pod imieniem Eumenesa III.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Aristonikos · Zobacz więcej »

Arystarch z Samos

Ziemi Arystarch z Samos (gr. Aristarchos ho Samios; ok. 310–230 p.n.e.) – grecki astronom pochodzący z wyspy Samos, który jako pierwszy zaproponował heliocentryczny model Układu Słonecznego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Arystarch z Samos · Zobacz więcej »

Arystofanes z Bizancjum

Arystofanes z Bizancjum (ok. 257 – ok. 180 p.n.e.) – grecki filolog.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Arystofanes z Bizancjum · Zobacz więcej »

Arystoteles

Arystoteles (starogr., Aristotelēs, ur. 384 p.n.e. w Stagirze, zm. 322 p.n.e. w Chalkis) – filozof, jeden z trzech – obok Sokratesa i Platona – najsławniejszych filozofów starożytnej Grecji.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Arystoteles · Zobacz więcej »

Ateny

Ateny (nowogr. Αθήνα, Athī́na (trl.), Atina (trb.); st.gr., Athēnai; łac. Athenae) – stolica i największe miasto Grecji, jeden z najważniejszych ośrodków turystycznych Europy z zabytkami kultury antycznej i zarazem dziesiąty co do wielkości zespół miejski w Unii Europejskiej na poziomie 3,5 mln mieszkańców (cała metropolia ma blisko 4 miliony mieszkańców).

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Ateny · Zobacz więcej »

Attalidzi

Attalidzi – dynastia pergamońska.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Attalidzi · Zobacz więcej »

Babilon

Mapa Babilonii w czasach Hammurabiego z zaznaczonym Babilonem Bramy Isztar, kompleksu z ziguratem E-temenanki i świątyni E-sagila. Babilon (sum. ká.dingir.raki „brama boga”; akad. Bāb-ilim „brama boga” lub Bāb-ilāni „brama bogów”; gr. Babylōn; bibl. בָּבֶל Bābel; arab. بابل Bābil) – starożytne miasto położone w Mezopotamii, nad Eufratem, w pobliżu obecnego miasta Al-Hilla, dawna stolica Babilonii; obecnie stanowisko archeologiczne Atlal Babil w Iraku.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Babilon · Zobacz więcej »

Baktria

Baktria ok. 320 p.n.e. Baktria (gr. Baktriana, Βακτριανα; pers. Bākhtar; arab. i ind. Bhalika; chiń. 大夏, Dàxià) – starożytna, grecka nazwa krainy położonej obecnie w północnym Afganistanie.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Baktria · Zobacz więcej »

Berossos

Berossos (gr. Βήρωσσος) – zhellenizowany kapłan babiloński, historyk i astrolog, żyjący w Babilonie na przełomie IV i III w. p.n.e. Autor trzytomowego dzieła Babyloniaka o kulturze i historii Babilonii.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Berossos · Zobacz więcej »

Bitwa nad Granikiem

Bitwa nad Granikiem – starcie zbrojne w maju 334 p.n.e. podczas wyprawy Aleksandra Macedońskiego na Persję, zwycięskie i zapoczątkowujące jego pasmo wojennych sukcesów w Azji.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Bitwa nad Granikiem · Zobacz więcej »

Bitwa pod Gaugamelą

Bitwa pod Gaugamelą(czasem nazywana też bitwąpod Arbelą, która była najbliższym dużym miastem) – starcie zbrojne, które miało miejsce 1 października (niektórzy historycy przyjmujądatę 27 września) 331 p.n.e. pomiędzy wojskami macedońskimi Aleksandra Wielkiego a armiąperskąkróla Dariusza III.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Bitwa pod Gaugamelą · Zobacz więcej »

Bitwa pod Ipsos

Królestwa Antygona i jego rywali przed bitwąpod Ipsos ok. 303 p.n.e. Państwo Seleucydów (kolor żółty) po bitwie pod Ipsos (301 p.n.e.) Bitwa pod Ipsos – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 301 p.n.e. i było kluczowym momentem czwartej wojny diadochów (302–301 p.n.e.). Bitwa zakończyła się zwycięstwem wojsk koalicji (Kassander, Lizymach, Seleukos – 64 000 piechoty, 10 500 jazdy i 400 słoni oraz 120 wozów uzbrojonych w kosy) nad siłami Antygona i jego syna Demetriusza (70 000 piechoty, 10 000 jazdy i 75 słoni).

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Bitwa pod Ipsos · Zobacz więcej »

Bitwa pod Issos

Bitwa pod Issos – starcie zbrojne, które miało miejsce w listopadzie 333 p.n.e. podczas wyprawy Aleksandra Macedońskiego przeciwko Persji.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Bitwa pod Issos · Zobacz więcej »

Bitwa pod Kynoskefalaj (197 p.n.e.)

Bitwa pod Kynoskefalaj – decydujące starcie drugiej wojny macedońskiej, które miało miejsce w maju roku 197 p.n.e.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Bitwa pod Kynoskefalaj (197 p.n.e.) · Zobacz więcej »

Bitwa pod Magnezją

Bitwa pod Magnezją– starcie zbrojne, które miało miejsce w grudniu 190 p.n.e. (niekiedy datowane na styczeń 189 p.n.e.) podczas wojny Rzymu z syryjskim królem Antiochem III Wielkim.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Bitwa pod Magnezją · Zobacz więcej »

Bitwa pod Termopilami (191 p.n.e.)

Bitwa pod Termopilami – starcie zbrojne rozegrane wiosnąroku 191 p.n.e. na przesmyku termopilskim pomiędzy wojskami rzymskimi dowodzonymi przez Luciusa Corneliusa Scipio Asiaticusa i wojskami Seleucydów dowodzonymi przez Antiocha III Wielkiego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Bitwa pod Termopilami (191 p.n.e.) · Zobacz więcej »

Bitynia

Kieperta Bitynia − kraina historyczna, górzysta lecz urodzajna, znajdująca się w Azji Mniejszej nad Morzem Czarnym, na obszarze dzisiejszej Turcji.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Bitynia · Zobacz więcej »

Bliski Wschód

Mapa polityczna Zdjęcie satelitarne Bliski Wschód (hebr. המזרח התיכון;, Xâvar-e Miyâne; przestarzałe Lewant) – region geograficzny obejmujący głównie Azję Zachodnią, ale w pewnych kontekstach także obszary Europy i Afryki.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Bliski Wschód · Zobacz więcej »

Celesyria

Coele Syria Celesyria, Syria Wklęsła lub Syria Niska – region i prowincja w czasach hellenistycznych i rzymskich.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Celesyria · Zobacz więcej »

Celtowie

kultury halsztackiej Krzyże celtyckie Celtowie (Galowie, Galatowie) – grupa ludów indoeuropejskich wydzielona na podstawie kryteriów językowych.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Celtowie · Zobacz więcej »

Cesarstwo Bizantyńskie

Cesarstwo wschodniorzymskie (bizantyjskie) Cesarstwo wschodniorzymskie, później Cesarstwo Bizantyńskie (w literaturze przeważnie w formie Cesarstwo Bizantyjskie, choć sąteż odmienne opinie, pot. i skrótowo Bizancjum) – termin historiograficzny, używany od XIX wieku na określenie greckojęzycznego, średniowiecznego cesarstwa rzymskiego ze stolicąw Konstantynopolu.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Cesarstwo Bizantyńskie · Zobacz więcej »

Cylicja

Cylicja (Kilikija lub niegdyś,,, Kilikia) – kraina historyczna na pograniczu Azji Mniejszej i Syropalestyny.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Cylicja · Zobacz więcej »

Cyrenajka

Rzymska prowincja ''Creta et Cyrene'' do 297 r. n.e. Tureckie prowincje w składzie Libii Cyrenajka (Barka, Barqah) – kraina historyczna w północno-wschodniej Libii na wybrzeżu Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Cyrenajka · Zobacz więcej »

Dariusz III

Dariusz III uciekający po bitwie pod Issos (Museo Archeologico Nazionale, Neapol) Dariusz III (staropers. 𐎭𐎠𐎼𐎹𐎺𐎢𐏁; ur. ok. 380 p.n.e., zm. 330 p.n.e. w pobliżu Hekatompylos) – ostatni król perski z dynastii Achemenidów.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Dariusz III · Zobacz więcej »

Delos

Taras Lwów Delos (gr., Dḗlos, Dilos) – w starożytności zwana początkowo Ortygią, mała, skalista grecka wysepka w archipelagu Cyklad na Morzu Egejskim, na południowy wschód od Grecji kontynentalnej.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Delos · Zobacz więcej »

Demetriusz I Poliorketes

Demetriusz Poliorketes, „ten, który oblega miasta” (ur. 336 lub 337 p.n.e., zm. 283 lub 282 p.n.e.) – król macedoński, syn Antygonosa Jednookiego Macedońskiego, według Plutarcha jeden z najwybitniejszych dowódców świata antycznego, pionier w dziedzinie wykorzystywania maszyn oblężniczych w sztuce wojennej.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Demetriusz I Poliorketes · Zobacz więcej »

Diadochowie

Państwa diadochów około 303 p.n.e. Diadochowie (od diádochos – następca) – termin określający dowódców armii Aleksandra Wielkiego, którzy w powstałym imperium przejęli władzę po jego śmierci w 323 roku p.n.e. Wywodzili się w większości ze znacznych rodów macedońskich.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Diadochowie · Zobacz więcej »

Diodor Sycylijski

Diodor Sycylijski na XIX-wiecznym fresku Diodor Sycylijski, Sycylijczyk (gr. Diodoros ho Sikeliotes; łac. Diodorus Siculus; ur. ok. 80 p.n.e. w Agyrium, zm. ok. 20 p.n.e.) – grecki historyk żyjący w epoce Cezara i Augusta.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Diodor Sycylijski · Zobacz więcej »

Duris z Samos

Duris z Samos (ok. 340-270 p.n.e.) – grecki historyk, uczeń Teofrasta z Eresos, przez pewien czas tyran miasta Samos.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Duris z Samos · Zobacz więcej »

Egipt ptolemejski

Podboje Aleksandra Egipt ptolemejski (Ptolemaike Basileia, Królestwo Ptolemeuszów) – okres hellenistyczny w historii starożytnego Egiptu, który rozpoczął się wraz ze śmierciąAleksandra Macedońskiego (323 p.n.e.) i podziałem jego imperium przez diadochów, a zakończył wkroczeniem legionów rzymskich Oktawiana Augusta oraz samobójcząśmierciąostatniej królowej Kleopatry VII i Marka Antoniusza (30 p.n.e.) Walka o kształt spuścizny po wielkim Aleksandrze okazała się jedynie wstępem do budowy nowego ładu politycznego, a na gruzach imperium wyrosły nowe państwa i rządzące nimi dynastie.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Egipt ptolemejski · Zobacz więcej »

Epigraf

domu w Kłodzku Epigraf, inskrypcja (łac. inscriptio.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Epigraf · Zobacz więcej »

Epigrafika

Polski epigraf reklamowy we Lwowie Epigrafika (gr. epigraphḗ.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Epigrafika · Zobacz więcej »

Epikur

Epikur (gr. Epikuros) (341 – 270 p.n.e. urodził się na wyspie Samos) – grecki filozof, twórca epikureizmu.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Epikur · Zobacz więcej »

Epikureizm

Epikur Epikureizm – kierunek filozoficzny zapoczątkowany w starożytności przez Epikura, ok.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Epikureizm · Zobacz więcej »

Epir

Region administracyjny Epir Zamieszkiwanie epirockiej ludności grecko-prawosławnej, według źródeł greckich z 1918 r. Granicę grecko-albańskąoznaczono czerwonąliniąEpir ok. 200 r. p.n.e. Epirus vetus i Epirus nova wśród prowincji macedońskich ok. 400 n.e. Epir (grecki – Ipiros, co oznacza kontynent lub wnętrze dużego lądu) – górzysta kraina położona w północno-zachodniej części Grecji, nad Morzem Jońskim, na północy graniczy z Albanią, na wschodzie z Tesalią, a na południu z Etoliąi Akarnanią.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Epir · Zobacz więcej »

Eratostenes

XIX-wieczna rekonstrukcja mapy świata Eratostenesa Eratostenes (Eratosthenes; ur. 276 p.n.e. w Cyrenie, zm. 194 p.n.e.) – starogrecki uczony: matematyk, astronom, geodeta i geograf.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Eratostenes · Zobacz więcej »

Etruskowie

Zasięg wpływów etruskich Etruskowie (etr. Rasenna lub Rasna, gr. Tyrrhenoi, lub Tusci) – współczesna nazwa ludu, który zamieszkiwał w starożytności północnąItalię (Etrurię), pomiędzy rzekami Arno i Tyber, co najmniej od VII w. p.n.e. aż do I w. n.e. tworząc cywilizację etruską.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Etruskowie · Zobacz więcej »

Eudajmonia

Eudajmonia (gr. εὐδαιμονία) – termin filozoficzny stosowany powszechnie w filozofii życia starożytnej Grecji.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Eudajmonia · Zobacz więcej »

Eufrat

Eufrat (Eufrates; także Firat,, Nahr al-Furat) to obok Tygrysu jedna z dwóch największych rzek Mezopotamii.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Eufrat · Zobacz więcej »

Euklides

Euklides z Aleksandrii (Eukleides, ur. ok. 365 p.n.e., zm. ok. 270 p.n.e.) – grecki matematyk przez większość życia działający w Aleksandrii, autor Elementów (Stoicheia), jednego z najsłynniejszych dzieł matematycznych w historii.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Euklides · Zobacz więcej »

Eumenes z Kardii

Eumenes z Kardii (gr. Ευμένης) (ur. 362 p.n.e., zm. 316 p.n.e.) – Grek pochodzący z Kardii – miasta greckiego na Chersonezie Trackim.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Eumenes z Kardii · Zobacz więcej »

Euzebiusz z Cezarei

Euzebiusz z Cezarei (ur. ok. 264, zm. ok. 340) – pisarz, teolog i historyk chrześcijański, biskup Cezarei w Palestynie od 313.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Euzebiusz z Cezarei · Zobacz więcej »

Filip II Macedoński

Filip II (ur. 382 p.n.e. w Pelli, zm. 336 p.n.e. w Ajgaj) – król Macedonii z dynastii Argeadów (359–336 p.n.e.), polityk, strateg i reformator armii macedońskiej.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Filip II Macedoński · Zobacz więcej »

Filip V Antygonida

Filip V Antygonida, zwany Macedońskim, (ur. 238 - zm. 179 p.n.e.) – król Macedonii od 221 p.n.e., syn Demetriusza II, ojciec Perseusza.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Filip V Antygonida · Zobacz więcej »

Filopojmen z Megalopolis

Filopojmen z Megalopolis (ur. 253, zm. 183 p.n.e. lub 184 p.n.e.) – strateg i przywódca Związku Achajskiego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Filopojmen z Megalopolis · Zobacz więcej »

Fylarchos

Fylarchos z Aten (lub z Naukratis), gr. Φύλαρχoς – działający w III w. p.n.e. historyk grecki okresu hellenistycznego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Fylarchos · Zobacz więcej »

Galatowie

Galatowie, Galaci – grecka nazwa nadana Celtom, którzy wtargnęli do Grecji i Macedonii na początku III w. p.n.e. i osiedlili się w Azji Mniejszej (głównie w północnej i środkowej części, w regionie nazwanym później Galacją) zachowując etnicznąodrębność.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Galatowie · Zobacz więcej »

Grecja

Grecja we wschodnim basenie śródziemnomorskim (zdjęcie satelitarne) Grecja (gr. Elláda, IPA: lub Ellás, IPA), Republika Grecka (Ellinikí Dimokratía, IPA) – państwo położone w południowo-wschodniej części Europy, na południowym krańcu Półwyspu Bałkańskiego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Grecja · Zobacz więcej »

Hekatajos z Miletu

Hekatajos, wł.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Hekatajos z Miletu · Zobacz więcej »

Hieronim z Kardii

Hieronim z Kardii (ok. 350-260 p.n.e.) – historiograf grecki okresu hellenistycznego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Hieronim z Kardii · Zobacz więcej »

Hieronim ze Strydonu

Hieronim ze Strydonu (ur. między 331 a 347 w Strydonie, zm. 30 września 420 w Betlejem) – święty Kościoła katolickiego, doktor Kościoła, apologeta chrześcijaństwa; święty Kościoła prawosławnego i koptyjskiego, wyznawca.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Hieronim ze Strydonu · Zobacz więcej »

Hipparchos z Nikei

Hipparchos z Nikei, Hipparch, gr. Ἵππαρχος ο Νικαεύς (ur. ok. 190 p.n.e., zm. 120 p.n.e.) – grecki matematyk, geograf i astronom.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Hipparchos z Nikei · Zobacz więcej »

Historia Armenii

Ararat – święta góra Ormian; symbol kraju megality w Armenii Armenia w minionych okresach historycznych obejmowała znacznie większe terytorium, niż zajmuje współczesna Republika Armenii, stąd opis historii tego kraju obejmuje także dzieje ziem wchodzących obecnie w skład innych państw, zwłaszcza Turcji, a także Azerbejdżanu i Syrii.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Historia Armenii · Zobacz więcej »

Historia Grecji

Grecja w 1791 r. Historia Grecji – obejmuje dzieje współczesnej Grecji, a także narodu greckiego oraz obszarów, które historycznie zamieszkiwał i nad którymi panował.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Historia Grecji · Zobacz więcej »

I wojna macedońska

Obszar Morza Śródziemnego w 218 p.n.e. Macedonia - kolor ciemnoniebieski, Republika rzymska - kolor jasnoniebieski I wojna macedońska - konflikt zbrojny pomiędzy republikąrzymskąi Macedoniąrządzonąprzez Filipa V trwający w latach 215-205 p.n.e.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i I wojna macedońska · Zobacz więcej »

I wojna punicka

Przybycie Rzymian i neutralizacja Syrakuz. Atak Hamilkara. Kontynuowanie rzymskiej ofensywy. Inwazja Afryki. Wytchnienie Kartaginy. Ponowienie rzymskiego ataku. Ponowienie rzymskiego ataku. Kartagińczycy negocjująpokój i wycofująsię. Pierwsza wojna punicka toczyła się między Kartaginąi Rzymem w latach 264 – 241 p.n.e. Była to pierwsza z wojen punickich.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i I wojna punicka · Zobacz więcej »

II wojna macedońska

Macedonia (kolor pomarańczowy) i wybrzeża Morza Egejskiego ok. 200 p.n.e. II wojna macedońska - drugi konflikt zbrojny między republikąrzymskąa Macedoniąrządzonąprzez Filipa V trwający w latach 200-197 p.n.e.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i II wojna macedońska · Zobacz więcej »

II wojna punicka

Główne zwycięstwa Hannibala Druga wojna punicka toczyła się w latach 218–201 p.n.e. między Kartaginąi Rzymem.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i II wojna punicka · Zobacz więcej »

III wojna macedońska

III wojna macedońska miała miejsce w latach 171 p.n.e.-168 p.n.e. Po zajęciu Ilirii Rzymianie kontynuowali ekspansję na ziemie greckie.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i III wojna macedońska · Zobacz więcej »

Iliria

Ilirowie Iliria (łac. Illyria, Illyricum) – starożytna kraina nad Morzem Adriatyckim, obejmująca mniej więcej tereny obecnej Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Serbii, Albanii i Macedonii Północnej.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Iliria · Zobacz więcej »

Iran

Iran (trl. Irān, pełna nazwa Islamska Republika Iranu, Dżomhuri-je Eslāmi-je Irān), w Europie dawniej znany jako Persja – państwo na Bliskim Wschodzie, leżące między Morzem Kaspijskim na północy a ZatokąPerskąi ZatokąOmańskąna południu.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Iran · Zobacz więcej »

Józef Flawiusz

Biblioteki Narodowej Józef Flawiusz (ur. 37, zm. po 94) – żydowski historyk pochodzący z rodu kapłańskiego – z klasy Joariba, pierwszej klasy kapłańskiej w Izraelu.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Józef Flawiusz · Zobacz więcej »

Johann Gustav Bernhard Droysen

Johann Gustav Bernhard Droysen (ur. 6 lipca 1808 w Trzebiatowie, zm. 19 czerwca 1884 w Berlinie) – niemiecki historyk, prekursor tzw.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Johann Gustav Bernhard Droysen · Zobacz więcej »

Jonia

Położenie Jonii Jonia – kraina w starożytności położona w centralnej części wybrzeża Azji Mniejszej, między rzekami Hermos a Meander.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Jonia · Zobacz więcej »

Kallimach z Cyreny

Papirus z II wieku n.e. z fragmentem tekstu poematu ''Aitia'' Kallimach z Cyreny (Kallimachos ho Kyrenaios, ur. około 310 p.n.e. w Cyrenie, zm. około 240 p.n.e.) – uważany za największego poetę tzw.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Kallimach z Cyreny · Zobacz więcej »

Kapadocja

Miasto Ortahisar – Światowe Dziedzictwa UNESCO Kapadocja – kraina historyczna w środkowej Turcji w centralnej części Anatolii, znana przede wszystkim z charakterystycznych form tufowych, tworzących „księżycowy” krajobraz, oraz z domów i kościołów wykutych w tych wulkanicznych skałach.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Kapadocja · Zobacz więcej »

Kartagina

Kartagina (fen. Qrt-ḥdšt, Kart Hadaszt, lit. Nowe Miasto;, Karchedon, Kartadż, Kartago) – starożytne miasto w Afryce Północnej, położone na wybrzeżu Morza Śródziemnego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Kartagina · Zobacz więcej »

Kassander

Kassander (Kasander) (gr. Κασσανδρος Kassandros; ur. ok. 358 r. p.n.e., zm. 297 r. p.n.e) – syn Antypatra, jeden z diadochów, władca Macedonii.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Kassander · Zobacz więcej »

Kleomenes III

Kleomenes III (ok. 265 – 219 p.n.e.), syn Leonidasa II, król spartański w latach 235-222 p.n.e. i reformator.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Kleomenes III · Zobacz więcej »

Kleopatra

Aleksandrii Kleopatra VII Filopator, Kleopatra Wielka (gr. Κλεοπάτρα Φιλοπάτωρ; ur. 69 rok p.n.e., zm. 12 sierpnia 30 roku p.n.e. w Aleksandrii) – ostatnia królowa hellenistycznego Egiptu, panująca w latach 51–30 p.n.e. Nosiła tytuły: Królowa, Nowa Bogini, Bogini Miłująca Ojca, Bogini Miłująca Ojczyznę.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Kleopatra · Zobacz więcej »

Koine

Koine, koinè, greka wspólna (od gr., he koine dialektos – wspólny dialekt) – określenie powszechnej formy języka greckiego, która zastąpiła klasyczny język starogrecki i pozostawała w użyciu od początków epoki hellenistycznej do czasów późnoantycznych (ok. 300 p.n.e. – 300 n.e.). Greka koine stała się lingua franca wschodniej części basenu Morza Śródziemnego i nieoficjalnie drugim po łacinie językiem cesarstwa rzymskiego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Koine · Zobacz więcej »

Kommagena

Położenie Kommageny jako prowincji Imperium Rzymskiego, 120 n.e. Kommagena (starogr. Kommagēnē) – w starożytności kraina w północnej Syrii, na pograniczu z AzjąMniejszą, między Cylicją, Kapadocjąa Eufratem, w granicach państwa Achemenidów.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Kommagena · Zobacz więcej »

Korsyka

Korsyka – wyspa na Morzu Śródziemnym, należąca do Francji, położona na południowy wschód od kontynentalnej części tego kraju, na zachód od Półwyspu Apenińskiego (Włochy).

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Korsyka · Zobacz więcej »

Kos (wyspa)

Kos (gr. Kṓs) – wyspa w Grecji w archipelagu Sporad Południowych (Dodekanez) na Morzu Egejskim u wybrzeża Turcji.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Kos (wyspa) · Zobacz więcej »

Kosmopolityzm

Diogenes − „obywatel świata” Kosmopolityzm (z gr. kosmos „świat”, polis „miasto” i ismos „pogląd”) − pogląd wyrażający brak podlegania podziałom kulturowo-politycznym i terytorialnym, lecz zarazem szanujący te podziały i stosujący się do reguł panujących na danym terytorium.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Kosmopolityzm · Zobacz więcej »

Krates z Teb

Krates z Teb (fresk z ok. I w. n.e.) Krates z Teb (gr. Krates ho Thebaios; ur. 365 p.n.e. w Tebach, zm. 285 p.n.e. tamże) – grecki filozof, przedstawiciel nurtu cynickiego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Krates z Teb · Zobacz więcej »

Królestwo Greko-Baktryjskie

Maksymalny zasięg królestwa ok. 180 p.n.e. Królestwo Greko-Baktryjskie (albo Królestwo Grecko-Baktryjskie, Królestwo Greków Baktryjskich) – państwo hellenistyczne z ośrodkiem w Baktrii, istniejące od ok.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Królestwo Greko-Baktryjskie · Zobacz więcej »

Królestwo Indo-Greckie

Królestwo Indo-Greckie ok. 100 p.n.e. Królestwo Indo-Greckie – państwo hellenistyczne istniejące na terenie dzisiejszego południowo-wschodniego Afganistanu, północnego Pakistanu i północno-zachodnich Indii w latach ok.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Królestwo Indo-Greckie · Zobacz więcej »

Królestwo Partów

Królestwo Partów – państwo na terenie starożytnego Iranu, rządzone przez dynastię Arsacydów, istniejące od 247/238 p.n.e. do 226 n.e.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Królestwo Partów · Zobacz więcej »

Kult władców hellenistycznych

Posąg z brązu przedstawiający hellenistycznego władcę. Kult władców hellenistycznych – zjawisko religijno-polityczne występujące w państwach hellenistycznych.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Kult władców hellenistycznych · Zobacz więcej »

Lizymach

mały Państwa hellenistyczne na przełomie IV i III wieku p.n.e. Lizymach (ok. 355 p.n.e.-281 p.n.e.) – jeden z wodzów Aleksandra III Wielkiego – diadochów.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Lizymach · Zobacz więcej »

Lykeion

Atenach Lykeion, lykejon, likejon (gr. Λύκειον, Lýkeion) – szkoła filozoficzna (przy czym przez filozofię rozumiano wtedy ogół racjonalnej wiedzy) założona przez ucznia Platona – Arystotelesa w IV wieku p.n.e. Od V w. p.n.e. nad Ilissosem przy świątyni Apollina Likejosa na wschodnich obrzeżach Aten istniał gimnazjon (gymnásion) – w ogrodach zwanych Lykejonem od imienia patronującego świątyni boga.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Lykeion · Zobacz więcej »

Malatya

Malatya, dawniej Melitene – miasto w Turcji.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Malatya · Zobacz więcej »

Marek Antoniusz

Marek Antoniusz, Marcus Antonius (ur. 14 stycznia 83 p.n.e. w Rzymie, zm. 1 sierpnia 30 p.n.e. w Aleksandrii) – wódz i polityk rzymski w latach 61–30 p.n.e.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Marek Antoniusz · Zobacz więcej »

Marek Junianus Justynus

Marek Junianus Justynus – rzymski historyk tworzący w III w. n.e. Nic nie wiadomo o jego życiu.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Marek Junianus Justynus · Zobacz więcej »

Marsylia

Marsylia – miasto w południowej Francji, nad Morzem Śródziemnym, ok.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Marsylia · Zobacz więcej »

Mecenat

Mecenat − opieka wpływowych i bogatych miłośników, amatorów literatury i sztuki nad twórcami.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Mecenat · Zobacz więcej »

Megalopolis

Megalopolis (z gr. megalo-.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Megalopolis · Zobacz więcej »

Megastenes

Megastenes (ok. 350 - 290 p.n.e.) – grecki historyk, geograf i podróżnik urodzony w Jonii.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Megastenes · Zobacz więcej »

Menander

Menander (Menandros, 342–291 p.n.e.) – starożytny poeta grecki, główny przedstawiciel komedii nowej i komedii charakterów.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Menander · Zobacz więcej »

Mezopotamia

Mezopotamia widoczna z satelity w 2020 roku Mezopotamia,, w znaczeniu dosłownym międzyrzecze (nazwa przejęta z Miyanrudan i Bet-Nahrain) – starożytna kraina na Bliskim Wschodzie leżąca w dorzeczu Tygrysu i Eufratu.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Mezopotamia · Zobacz więcej »

Mitrydates VI Eupator

Mitrydates VI Eupator (ur. 132 p.n.e., zm. 63 p.n.e.) – król Pontu z dynastii Mitrydatydów, panował w latach 120-63 p.n.e., władca Bosporu od około 107 do 63 p.n.e.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Mitrydates VI Eupator · Zobacz więcej »

Morze Śródziemne

Mapa Morza Śródziemnego z zaznaczonymi ośrodkami miejskimi i infrastrukturątransportowąMorze Śródziemne – morze międzykontynentalne leżące pomiędzy Europą, Afrykąi Azją, o powierzchni około 2,5 mln km².

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Morze Śródziemne · Zobacz więcej »

Muzea Watykańskie

Muzea Watykańskie – muzea publiczne Państwa Watykańskiego, powstałe ze zbiorów dzieł sztuki zgromadzonych przez poszczególnych papieży.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Muzea Watykańskie · Zobacz więcej »

Okres archaiczny (starożytna Grecja)

Okres archaiczny w historii starożytnej Grecji mieści się między tzw.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Okres archaiczny (starożytna Grecja) · Zobacz więcej »

Oktawian August

Gaius Octavius Thurinus (Gajusz Oktawiusz Turyn), po adopcji Gaius Iulius Caesar Octavianus (Gajusz Juliusz Cezar Oktawian) (ur. 23 września 63 roku p.n.e. w Rzymie, zm. 19 sierpnia 14 roku n.e. w Noli) – pierwszy cesarz rzymski, panował od 16 stycznia 27 roku p.n.e. do śmierci jako Imperator Caesar Augustus.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Oktawian August · Zobacz więcej »

Olimpia (Grecja)

Olimpia (nowogr., Archea Olimbia) – miejscowość w Grecji, na Peloponezie, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Grecja Zachodnia, w jednostce regionalnej Elida.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Olimpia (Grecja) · Zobacz więcej »

Osroene

Osroene (Osroena) – starożytne królestwo założone przez nabatejskie lub arabskie plemiona pochodzące z północnej Syrii.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Osroene · Zobacz więcej »

Palestyna

Palestyńska moneta z okresu rządów brytyjskich Flaga brytyjskiego mandatu Palestyna Flaga współczesnego państwa Palestyna Jerozolimie Banknot palestyńskiego funta Palestyna – region geograficzny w zachodniej Azji.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Palestyna · Zobacz więcej »

Papirus

Papirus z zapisem tekstu Papirus (→) – materiał pisarski otrzymywany z tzw.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Papirus · Zobacz więcej »

Pauzaniasz (geograf)

Pauzaniasz (łac. Pausanias, zwany Periegeta, ur. między 100 a 110 n.e., zm. po 180 n.e.) – grecki geograf, autor dzieła Periegesis tes Hellados (Wędrówki po Helladzie) w 10 księgach, czyli przewodnika po Helladzie, w którym zawarł relację ze swoich licznych podróży, opisując poszczególne krainy Grecji: zabytki, lokalne kulty.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Pauzaniasz (geograf) · Zobacz więcej »

Perdikkas

Perdikkas (ur. ok. 365 p.n.e. - zm. maj-czerwiec 320 p.n.e.) – wódz Filipa II i Aleksandra Wielkiego, jeden z diadochów.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Perdikkas · Zobacz więcej »

Pergamon (miasto)

Akropol, po lewej ruiny świątyni Trajana Muzeum Pergamońskim Teatr Świątynia Trajana Pergamon (Pérgamon, łac. Pergamum) – miasto w starożytnej Myzji, w Azji Mniejszej, stolica państwa pergamońskiego, współcześnie stanowisko archeologiczne w pobliżu miasta Bergama w Turcji, położonego poniżej starożytnego akropolu.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Pergamon (miasto) · Zobacz więcej »

Pergamon (państwo)

Królestwo Pergamońskie (kolor jasnozielony) i jego sąsiedzi około 200 p.n.e. Pergamon, Królestwo Pergamońskie (też Pergameńskie) – państwo hellenistyczne w zachodniej części Azji Mniejszej ze stolicąw mieście Pergamon, istniejące w latach 283-133 p.n.e. i rządzone przez dynastię Attalidów.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Pergamon (państwo) · Zobacz więcej »

Platon

Platon (Plátōn; ur. 424/423 p.n.e., zm. 348/347 p.n.e.) – filozof grecki, Ateńczyk, twórca tradycji intelektualnej znanej jako platonizm.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Platon · Zobacz więcej »

Plutarch

Przypuszczalne popiersie portretowe Plutarcha z Delf(II-III w. n.e., muzeum w Delfach) Plutarch z Cheronei (gr., Plutarchos ho Chaironeus, ur. ok. 50 n.e., zm. ok. 125 n.e.) – jeden z największych pisarzy starożytnej Grecji, historyk, filozof-moralista oraz orator.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Plutarch · Zobacz więcej »

Polibiusz

Polibiusz, Polybios z Megalopolis (ur. ok. 200, zm. ok. 118 p.n.e.) – grecki historyk i kronikarz imperium rzymskiego w okresie republiki.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Polibiusz · Zobacz więcej »

Poliperchon

Poliperchon (Polyperchont) (ur. ok. 380 p.n.e., zm. 301 p.n.e.) – wódz macedoński, oficer w armii Filipa II i Aleksandra Wielkiego, uczestnik wojen diadochów.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Poliperchon · Zobacz więcej »

Polis

Polis (stgr., l.mn. – pierwotnie „miejsce warowne”) – forma państwa w starożytnej Grecji.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Polis · Zobacz więcej »

Pompejusz

Gnaeus Pompeius Magnus, Gnejusz Pompejusz Wielki (ur. 29 września 106 p.n.e., zm. 28 września 48 p.n.e.) – rzymski polityk i dowódca wojskowy, jeden z twórców I triumwiratu, zwany przez współczesnych Pompejuszem Wielkim ze względu na wielkie sukcesy polityczne i militarne oraz zasługi dla Rzymu.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Pompejusz · Zobacz więcej »

Pompejusz Trogus

Pompejusz Trogus (ur. I wiek p.n.e., zm. I wiek n.e.) – historyk rzymski.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Pompejusz Trogus · Zobacz więcej »

Pont

Mapa Pontu Gór Pontyjskich Pont – kraina historyczna w północno-wschodniej Azji Mniejszej, nadmorska część Kapadocji, w starożytności niezależne królestwo, a następnie prowincja rzymska.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Pont · Zobacz więcej »

Porządek koryncki

Porządek koryncki Porządek koryncki – jeden z trzech podstawowych porządków architektonicznych występujących w architekturze starożytnej Grecji.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Porządek koryncki · Zobacz więcej »

Posejdonios z Rodos

Posejdonios z Apamei (lub z Rodos, gr., ur. ok. 135 p.n.e. w Apamei, zm. ok. 51 p.n.e.) – starogrecki uczony: filozof mediostoicki, astronom, geodeta, geograf, historyk i badacz kultury, nauczyciel Cycerona.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Posejdonios z Rodos · Zobacz więcej »

Ptolemeusz I Soter

Ubóstwieni Ptolemeusz I i Berenika na monecie bitej po ich śmierci Ptolemeusz I przedstawiony jako faraon (British Museum) Ptolemeusz I Soter (Ptolemaĩos Sōtḗr, ur. 367 p.n.e., zm. 283 p.n.e.) – założyciel dynastii Ptolemeuszy, władca Egiptu w latach 323–283 p.n.e., syn Lagosa i Arsinoe, mąż Artakamy, Eurydyki i Bereniki I. Ojciec: Ptolemeusza Keraunosa, Meleagra, Lizandry, Ptolemais, Teokseny, Arsinoe II, Ptolemeusza II Filadelfosa i Filotery.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Ptolemeusz I Soter · Zobacz więcej »

Ptolemeusze

Ptolemeusz I Soter, założyciel dynastii Ptolemeuszy Ptolemeusze (albo Lagidzi) – dynastia pochodzenia macedońskiego panująca w starożytnym Egipcie w latach 304–30 p.n.e., w południowej Syrii, Libanie i Palestynie w latach 301–200 p.n.e., na Cyprze do 58 p.n.e. i w latach 48–30 p.n.e. oraz w Cyrenajce do 96 p.n.e. Przejściowo do państwa Ptolemeuszów należały także południowe i południowo-zachodnie wybrzeża Azji Mniejszej i wyspy Morza Egejskiego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Ptolemeusze · Zobacz więcej »

Pyrron z Elidy

Pyrron z Elidy (gr. Pyrrhon ho Eleios, ur. ok. 360 p.n.e., zm. ok. 286 p.n.e.) – filozof grecki, założyciel szkoły sceptyckiej.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Pyrron z Elidy · Zobacz więcej »

Pyrrus

Szlak bojowy Pyrrusa w Italii Pyrrus (ur. 319, zm. 272 p.n.e. w Argos) – król Epiru z dynastii Ajakidów w latach 307–302 p.n.e. i od 297 p.n.e. do swej śmierci, król Macedonii w latach 288–285 p.n.e., król Sycylii w latach 278–276 p.n.e.; syn króla Epiru Ajakidesa i królowej Ftii II.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Pyrrus · Zobacz więcej »

Republika rzymska

Republika rzymska – okres w historii starożytnego Rzymu w którym był on republiką, trwający od upadku królestwa w 509*Daty opatrzone asteriskiem podane sąwedług tzw.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Republika rzymska · Zobacz więcej »

Rodos (miasto)

Rodos – miasto w Grecji, na wysuniętym najbardziej na północ krańcu wyspy Rodos, w administracji zdecentralizowanej Wyspy Egejskie, w regionie Wyspy Egejskie Południowe, w jednostce regionalnej Rodos.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Rodos (miasto) · Zobacz więcej »

Samnici

Noli, IV wiek p.n.e. Mapa Samnium Samnici (łac. Samnites) – jeden z ludów italskich z grupy osko-umbryjskiej, zamieszkujący środkowąi południowączęść Apeninów (Samnium), tworzący luźnąfederację o charakterze wojskowym.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Samnici · Zobacz więcej »

Sardynia

Sardynia – skalista wyspa, druga pod względem powierzchni na Morzu Śródziemnym (po Sycylii).

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Sardynia · Zobacz więcej »

Satrapia

Podział Imperium Perskiego w 500 r. p.n.e. Satrapia – okręg administracyjny w starożytnym Iranie, zarządzany przez satrapę.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Satrapia · Zobacz więcej »

Sceptycy

Sceptycyzm (gr. σκεπτικός, skeptikos, łac. sceptici – wątpiący, rozważający) — prąd filozofii, który rozwijał się w okresie od IV do III wieku p.n.e., a następnie od I wieku p.n.e. do II wieku n.e. Twórcąsceptycyzmu był Pyrron z Elidy, którego zasadnicze tezy zostały dalej rozwinięte w teoriach jego kontynuatorów: Tymona z Fliuntu, Ainezydemosa z Knossos oraz Agryppy i Sekstusa Empiryka.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Sceptycy · Zobacz więcej »

Seleucydzi

bitwie pod Ipsos (301 p.n.e.) Seleucydzi lub też Seleukidzi – dynastia hellenistyczna założona przez Seleukosa, z ośrodkiem początkowo w Babilonii, a od początku III w. p.n.e. Syrii, panująca w latach 312–63 p.n.e. Seleukos był jednym z dowódców Aleksandra Wielkiego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Seleucydzi · Zobacz więcej »

Seleukos I Nikator

Seleukos I Nikator (gr. Nikator – zwycięzca; ur. ok. 358, zm. w 281 p.n.e.) – jeden z tzw.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Seleukos I Nikator · Zobacz więcej »

Sogdiana

Sogdiana Sogdiana (staropers. Suguda; gr. Σογδιανή;, Sùtè, pers. سغد, Sōġd) – kraina w Azji Środkowej leżąca nad rzekąZarafszan, między rzekami Oksos (lub Oksus – obecnie: Amu-daria) i Jaksartes (ob. Syr-daria), na północ od Margiany i Baktrii, a od wschodu Fergana.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Sogdiana · Zobacz więcej »

Sophene

położenie na mapie Sophene (orm.: Ծոփք - Tsopk) była prowincjąkrólestwa armeńskiego i imperium rzymskiego.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Sophene · Zobacz więcej »

Sparta

Sparta (gr., Spártī; stgr. Spártē;; Lakedaímōn, Lacedemon) – miasto w południowej Grecji, na Peloponezie, w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, w regionie Peloponez, w jednostce regionalnej Lakonia.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Sparta · Zobacz więcej »

Starożytna Macedonia

Starożytna Macedonia – antyczne królestwo na Półwyspie Bałkańskim, zamieszkane przez helleński lud z plemienia Dorów, którego historyczne centrum znajdowało się na terytorium obecnej północno-środkowej Grecji.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Starożytna Macedonia · Zobacz więcej »

Starożytne igrzyska olimpijskie

Olimpia – ruiny Starożytne igrzyska olimpijskie (– święte igrzyska olimpijskie) – panhelleńskie igrzyska odbywające się w cyklu czteroletnim ku czci boga Zeusa.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Starożytne igrzyska olimpijskie · Zobacz więcej »

Starożytny Egipt

Maska grobowa Tutanchamona – jeden z najbardziej rozpoznawalnych wytworów kultury staroegipskiej Starożytny Egipt (stegip. Kemet, Czarna Ziemia) – cywilizacja starożytnego Bliskiego Wschodu położona w północno-wschodniej Afryce w dolinie i delcie Nilu (z oazami Pustyni Libijskiej włącznie).

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Starożytny Egipt · Zobacz więcej »

Starożytny Rzym

cesarstwo nicejskie, Despotat Epiru i Despotat Morei Starożytny Rzym – cywilizacja rozwijająca się w basenie Morza Śródziemnego i części Europy.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Starożytny Rzym · Zobacz więcej »

Stary Testament

Tory w języku hebrajskim Dziesięć Przykazań) – Codex Orientales 4445 I w. p.n.e. Stary Testament – starsza część Biblii, przyjęta przez chrześcijaństwo.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Stary Testament · Zobacz więcej »

Stoicyzm

Stoicyzm – szkoła filozoficzna, która powstała jednocześnie z epikureizmem w końcu IV wieku p.n.e. i przetrwała aż do zamknięcia wszystkich szkół filozoficznych przez cesarza Justyniana w 529 roku.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Stoicyzm · Zobacz więcej »

Strabon

Strabon Strabon (gr., ur. ok. 63 r. p.n.e. w Amasei, zm. ok. 24 r. n.e.) – grecki geograf, historyk i podróżnik.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Strabon · Zobacz więcej »

Sulla

Lucjusz Korneliusz Sulla Felix (łac. Lucius Cornelius Sulla Felix; ur. 138 p.n.e., zm. 78 p.n.e. w Puteoli) – rzymski polityk i wojskowy.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Sulla · Zobacz więcej »

Sycylia

Prowincje Sycylii Etna Krajobraz środkowej Sycylii Rzeka Simeto Sycylia – największa wyspa na Morzu Śródziemnym (ponad 25 tys. km²), położona we Włoszech na południe od Półwyspu Apenińskiego, od którego oddziela jąwąska Cieśnina Mesyńska.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Sycylia · Zobacz więcej »

Syrakuzy

Syrakuzy – miasto we Włoszech położone we wschodniej części Sycylii.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Syrakuzy · Zobacz więcej »

Syria (prowincja rzymska)

Rzymskie prowincje Rzymska prowincja Syria Musée du Louvre Prowincja Syria Syria – była ważnąprowincjąrzymską, podbitąw roku 64 p.n.e. przez Pompejusza.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Syria (prowincja rzymska) · Zobacz więcej »

Syria starożytna

Syria starożytna – terytorium, którego granice w okresie od około VII tys.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Syria starożytna · Zobacz więcej »

Tarent

Tarent (w dialekcie tarenckim Tarde lub Tarande) – miasto i gmina w regionie Apulia, w prowincji Tarent, w południowych Włoszech.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Tarent · Zobacz więcej »

Teby (Grecja)

Teby (Thívai, Thebaj lub Thive) – miasto w Grecji, w administracji zdecentralizowanej Tesalia-Grecja Środkowa, w regionie Grecja Środkowa, w jednostce regionalnej Beocja.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Teby (Grecja) · Zobacz więcej »

Teofrast z Eresos

''Historia plantarum'', 1549 Teofrast z Eresos (Theophrastos), (ok. 370–287 p.n.e.) – grecki uczony i filozof.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Teofrast z Eresos · Zobacz więcej »

Teokryt

Teokryt (gr. Theokritos, około 310 p.n.e. – około 250 p.n.e.) – grecki poeta z Syrakuz, uważany za twórcę sielanki.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Teokryt · Zobacz więcej »

Tigranes II

Tigranes II, zwany później Wielkim (ur. 138, zm. 55 p.n.e.) – król Armenii w latach 95-55 p.n.e. z dynastii Artaksydów.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Tigranes II · Zobacz więcej »

Timajos

Timajos z Tauromenion (gr. Τιμαῖος druga połowa IV w. p.n.e. - pierwsza połowa III w.p.n.e.) – historyk grecki z Sycylii.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Timajos · Zobacz więcej »

Tyber

Tyber (hist. Albula) – rzeka w środkowej części Włoch.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Tyber · Zobacz więcej »

Tytus Liwiusz

Titus Livius (ur. 59 p.n.e., zm. 17 n.e.) – rzymski historyk pochodzący z miasta Patavium (dziś Padwa).

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Tytus Liwiusz · Zobacz więcej »

Wielka Grecja

Wielka Grecja ok. 280 r. p.n.e. Italia ok. 800 r. p.n.e. - Grecy kolor żółty Wielka Grecja (z gr. he Hellas he Megale) – w starożytności południowa część Półwyspu Apenińskiego oraz większość Sycylii skolonizowanej przez Greków w VII/VI wieku p.n.e. w okresie wielkiej kolonizacji.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Wielka Grecja · Zobacz więcej »

Wielka kolonizacja

Wielka kolonizacja – termin „wielka kolonizacja” utworzony został przez historyków dla odróżnienia ruchu osadniczego, w którym brały udział polis greckie w okresie archaicznym, od podobnych zjawisk występujących w świecie greckim przed oraz po „wielkiej kolonizacji”.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Wielka kolonizacja · Zobacz więcej »

Wojna chremonidejska

Wojna chremonidejska (ok. 267 p.n.e. – ok. 261 p.n.e.) – konflikt Aten, wspieranych przez Spartę i kilka mniejszych poleis, oraz przez Egipt Ptolemeuszy, przeciwko państwu macedońskiemu.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Wojna chremonidejska · Zobacz więcej »

Zenodot z Efezu

Zenodot z Efezu (stgr. ok. 325 – ok. 265 p.n.e.) – grecki poeta, gramatyk i filolog.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Zenodot z Efezu · Zobacz więcej »

Zenon z Kition

Zenon z Kition Zenon z Kition (gr., trb. Zenon ho Kitieus; ur. ok. 335 p.n.e. w Kition na Cyprze, zm. ok. 263 p.n.e. w Atenach) – grecki filozof, założyciel szkoły stoików.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Zenon z Kition · Zobacz więcej »

Związek Achajski

Związek Achajski w 150 r. p.n.e. Związek Achajski – sojuszniczy związek państw (symmachia) greckich, powstały około 281 p.n.e. z inicjatywy czterech miast położonych w zachodniej części Achai: Dyme, Patraj, Tritai i FarajWielka Historia Świata, t. 8.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Związek Achajski · Zobacz więcej »

Związek Etolski

Związek Etolski – związek wspólnot plemiennych i poleis greckich założony przez Etolów przed 367 p.n.e., jego znaczenie wzrosło po odparciu celtyckiego najazdu na Delfy pod dowództwem Brennusa.

Nowy!!: Epoka hellenistyczna i Związek Etolski · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Kultura hellenistyczna, Okres hellenistyczny.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »