Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Zainstaluj
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Gnostycyzm

Indeks Gnostycyzm

Krzyż gnostycki Gnostycyzm (z gnostikos „dotyczący wiedzy, służący poznaniu wiedzy istnienia wszechrzeczy”) – doktryny i ruchy religijne powstające na wschodzie cesarstwa rzymskiego do II w., gł.

55 kontakty: Adamici, Agapeci, Agnostycyzm, Apokryf, Archontycy, Bartłomiej Dobroczyński, Bóg, Cesarstwo Rzymskie, Chrześcijaństwo, Demiurg, Dualizm (religia), Dusza (filozofia), Ewangelia, Ewangelia Egipcjan, Ewangelia Filipa, Ewangelia Jana, Ewangelia Judasza, Ewangelia Marii, Ewangelia Prawdy, Ewangelia Tomasza, Ewangelie synoptyczne, Gieorgij Aleksandrow, Gnostycka Apokalipsa Pawła, Gnostycka Apokalipsa Piotra, Gnoza, Herezja, Historia filozofii (podręcznik), I, II wiek, Iluminacja (filozofia), Jaźń, Język rosyjski, Jezus Chrystus, Kainici, Karpokrates, Katolicyzm, Książka i Wiedza, Manicheizm, Marcel Simon, Marcjonizm, Mark Mitin, Objawienie, Ofici, Pawieł Judin, Pneuma (filozofia), Pryscylianizm, Roman Korab-Żebryk, Routledge Encyclopedia of Philosophy, Setianie, Szymon Mag, ..., Teologia, VI wiek, Walentyn Egipcjanin, Walentynianie, Wiedza. Rozwiń indeks (5 jeszcze) »

Adamici

Prześladowania adamitów Adamici (adamianie, fosariusze) – określenie wielu grup religijnych, wywodzących się z chrześcijaństwa, naśladujących nagość Adama jako symbol pierwotnej czystości człowieka przed popełnieniem grzechu pierworodnego.

Nowy!!: Gnostycyzm i Adamici · Zobacz więcej »

Agapeci

Agapeci - sekta z IV w., której nazwa wywodzi się z greckiego słowa ''agape'' (miłość).

Nowy!!: Gnostycyzm i Agapeci · Zobacz więcej »

Agnostycyzm

Thomas Henry Huxley, twórca terminu ''agnostycyzm'' Agnostycyzm (α- a-, bez + γνώσις gnōsis, wiedzy; od gnostycyzmu) – pogląd filozoficzny, według którego obecnie niemożliwe jest całkowite poznanie rzeczywistości.

Nowy!!: Gnostycyzm i Agnostycyzm · Zobacz więcej »

Apokryf

Apokryf (ápókryphos – ukryty, tajemny) – określenie używane obecnie głównie w kontekście religijnym wobec ksiąg o tematyce biblijnej, uważanych za nienatchnione i co za tym idzie niewchodzących w skład Kanonu Biblii.

Nowy!!: Gnostycyzm i Apokryf · Zobacz więcej »

Archontycy

Archontycy – to nazwa gnostyckiej sekty która powstała w połowie IV wieku na terenie Palestyny, skąd przenikała również do Armenii.

Nowy!!: Gnostycyzm i Archontycy · Zobacz więcej »

Bartłomiej Dobroczyński

Bartłomiej Dobroczyński (ur. 1958) – polski psycholog, doktor habilitowany Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Kolegium Interdyscyplinarnego Centrum Etyki Wydziału Filozoficznego UJ.

Nowy!!: Gnostycyzm i Bartłomiej Dobroczyński · Zobacz więcej »

Bóg

Bóg stwarzający świat'', Muzeum Brytyjskie tetragram JHWH nad obrazem Jezusa Kopia obok Wawelu. Kraków Kaligrafia słowa Allah antyczny Bóg lub bóstwo – istota nadprzyrodzona, której istnienie (jednej bądź wielu) uznaje większość religii.

Nowy!!: Gnostycyzm i Bóg · Zobacz więcej »

Cesarstwo Rzymskie

Cesarstwo Rzymskie – starożytne państwo obejmujące obszary basenu Morza Śródziemnego, powstałe z przekształcenia republiki rzymskiej w system monarchiczny.

Nowy!!: Gnostycyzm i Cesarstwo Rzymskie · Zobacz więcej »

Chrześcijaństwo

Chrześcijaństwo (Christianismós), chrystianizm – religia monoteistyczna zaliczana do grupy abrahamicznej.

Nowy!!: Gnostycyzm i Chrześcijaństwo · Zobacz więcej »

Demiurg

William Blake, ''Urizen stwarzający świat'' (akwarela, 1794). Postać Urizena wzorowana jest na gnostyckim demiurgu. Demiurg (gr. δημιουργός dēmiourgós) – w filozofii i religiach starożytnych istota boska stwarzająca świat materialny.

Nowy!!: Gnostycyzm i Demiurg · Zobacz więcej »

Dualizm (religia)

Dualizm – pogląd reprezentowany przez wiele religii, doktryn religijnych, herezji czy ideologii, dotyczący natury i pochodzenia dobra i zła istniejącego w świecie.

Nowy!!: Gnostycyzm i Dualizm (religia) · Zobacz więcej »

Dusza (filozofia)

Dusza (/nefesz/,, /psyche/) – w filozofii pierwiastek życia, decydujący o tym, że osoba ludzka, zwierzę i roślina sąbytami żywymi.

Nowy!!: Gnostycyzm i Dusza (filozofia) · Zobacz więcej »

Ewangelia

Symbole ewangelistów, Kościół św. Katarzyny ze Sieny, Columbus, Ohio, Stany Zjednoczone Ewangelia (z gr., euangelion, dosł. „dobra nowina”) – termin wieloznaczny.

Nowy!!: Gnostycyzm i Ewangelia · Zobacz więcej »

Ewangelia Egipcjan

Ewangelia Egipcjan, czasem zwana GreckąEwangeliąEgipcjan – utwór powstały najprawdopodobniej w pierwszej połowie II w. n.e. w Egipcie, w środowisku hellenistycznym, wśród chrześcijan nie-Żydów, a więc niemających korzeni judaistycznych.

Nowy!!: Gnostycyzm i Ewangelia Egipcjan · Zobacz więcej »

Ewangelia Filipa

Ewangelia Filipa (tytuł oryg.: Peuaggelion pkata Philippos) – tekst gnostycki zaliczający się do apokryfów, znaleziony w Egipcie wśród wczesnochrześcijańskich tekstów odkrytych w Nag Hammadi w 1945 r. Rękopis jest datowany na około 350 n.e., ale oryginalny tekst jest o wiele starszy, możliwie z drugiego stulecia naszej ery.

Nowy!!: Gnostycyzm i Ewangelia Filipa · Zobacz więcej »

Ewangelia Jana

Ewangelia Jana – lub Ewangelia według świętego Jana – jedna z czterech Ewangelii Nowego Testamentu, której autorstwo przypisuje się Janowi Apostołowi, Janowi prezbiterowi lub bliżej nieidentyfikowalnemu „umiłowanemu uczniowi”.

Nowy!!: Gnostycyzm i Ewangelia Jana · Zobacz więcej »

Ewangelia Judasza

Pierwsza strona Ewangelii Judasza (strona 33 Kodeksu Tchacos) Ewangelia Judasza − potoczna nazwa apokryficznego tekstu gnostyckiego w języku koptyjskim z zapisami dialogów apostoła Judasza Iskarioty z Jezusem Chrystusem.

Nowy!!: Gnostycyzm i Ewangelia Judasza · Zobacz więcej »

Ewangelia Marii

P. Oxyrhynchus 3525) Maria Magdalena Ewangelia Marii (Ewangelia Marii Magdaleny) – gnostycki apokryf, zgodnie z niektórymi przekazami napisany przez Marię Magdalenę.

Nowy!!: Gnostycyzm i Ewangelia Marii · Zobacz więcej »

Ewangelia Prawdy

Ewangelia Prawdy – gnostycki traktat mistyczno-teologiczny powstały w II w. n.e. (większość specjalistów datuje go na lata 140 - 180 n.e.), napisany przez gnostyckiego filozofa i teologa Walentyna lub pochodzący z jego szkoły.

Nowy!!: Gnostycyzm i Ewangelia Prawdy · Zobacz więcej »

Ewangelia Tomasza

P. Oxy. 1, grecki fragment z początku III wieku Nag Hammadi Codex II, folio 32, początek Ewangelii Tomasza Ewangelia Tomasza (kopt. p.euaggelion p.kata Thomas) – starożytne pismo zaliczane do apokryfów Nowego Testamentu, powstałe prawdopodobnie przed końcem II wieku n.e. i znane dziś przede wszystkim w przekładzie na dialekt saidzki języka koptyjskiego.

Nowy!!: Gnostycyzm i Ewangelia Tomasza · Zobacz więcej »

Ewangelie synoptyczne

bizantyjska z X w. Ewangelie synoptyczne (z gr. εὐαγγέλιον, euangelion, dosł. dobra nowina; συνοψις, synopsis: zestawienie, patrzenie razem, wspólnie) – wspólna nazwa dla ewangelii według św. Mateusza, według św. Marka i według św. Łukasza.

Nowy!!: Gnostycyzm i Ewangelie synoptyczne · Zobacz więcej »

Gieorgij Aleksandrow

Gieorgij Fiodorowicz Aleksandrow ru Георгий Фёдорович Александров (ur. 22 marca 1908 w Petersburgu, zm. 21 lipca 1961) – Rosjanin, radziecki filozof i działacz polityczny, doktor nauk filozoficznych (1939), profesor (1939).

Nowy!!: Gnostycyzm i Gieorgij Aleksandrow · Zobacz więcej »

Gnostycka Apokalipsa Pawła

Rembrandt przedstawił św. Pawła Apostoła z ksiegą(1633) Apokalipsa Pawła – apokryficzna apokalipsa gnostycka odnaleziona w Nag Hammadi.

Nowy!!: Gnostycyzm i Gnostycka Apokalipsa Pawła · Zobacz więcej »

Gnostycka Apokalipsa Piotra

Apokalipsa Piotra – apokryficzna apokalipsa gnostycka odnaleziona w Nag Hammadi.

Nowy!!: Gnostycyzm i Gnostycka Apokalipsa Piotra · Zobacz więcej »

Gnoza

Gnoza (gnosis "poznanie, wiedza") – forma świadomości religijnej podkreślająca wartość wiedzy jako narzędzia (samo)zbawienia.

Nowy!!: Gnostycyzm i Gnoza · Zobacz więcej »

Herezja

Herezja (gr. hairesis – wybierać, łac. haeresis) – doktryna religijna odrzucana przez władze kościelne lub religijne jako błędna.

Nowy!!: Gnostycyzm i Herezja · Zobacz więcej »

Historia filozofii (podręcznik)

Historia filozofii – radziecki trzytomowy podręcznik akademicki do nauki historii filozofii, napisany przez grupę autorów na czele z Gieorgijem Aleksandrowem i wyróżniony NagrodąStalinowską.

Nowy!!: Gnostycyzm i Historia filozofii (podręcznik) · Zobacz więcej »

I

I (minuskuła: i) – dziewiąta litera alfabetu łacińskiego, dwunasta litera alfabetu polskiego.

Nowy!!: Gnostycyzm i I · Zobacz więcej »

II wiek

I wiekIII wiek 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200.

Nowy!!: Gnostycyzm i II wiek · Zobacz więcej »

Iluminacja (filozofia)

Iluminacja (łac. illuminatio) w filozofii – określenie poznania prawd wiecznych przez wewnętrzne oświecenie.

Nowy!!: Gnostycyzm i Iluminacja (filozofia) · Zobacz więcej »

Jaźń

Jaźń – oś, wokół której organizuje się struktura psychiczna człowieka.

Nowy!!: Gnostycyzm i Jaźń · Zobacz więcej »

Język rosyjski

Język rosyjski (ros., russkij jazyk; dawniej też: język wielkoruski) – język z grupy wschodniosłowiańskiej, będący urzędowym w Rosji, Kirgistanie, Kazachstanie i na Białorusi, a także jednym z pięciu języków oficjalnych i jednocześnie jednym z sześciu języków konferencyjnych Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Nowy!!: Gnostycyzm i Język rosyjski · Zobacz więcej »

Jezus Chrystus

Jezus Chrystus (ur. ok. 8–4 p.n.e. w Betlejem, zm. ok. 30Por. Nicejsko-konstantynopolitańskie wyznanie wiary (381 r.): Wierzę... w jednego Pana Jezusa Chrystusa, Syna Bożego Jednorodzonego, który z Ojca jest zrodzony przed wszystkimi wiekami, Bóg z Boga, Światłość ze Światłości, Bóg prawdziwy z Boga prawdziwego. Zrodzony, a nie stworzony, współistotny Ojcu, a przez Niego wszystko się stało. lub 33 n.e. w Jerozolimie) – centralna postać chrześcijaństwa Według tego autora Jezusa uważa się za założyciela religii w klasycznych teoriach religiologicznych oraz religioznawczych, które nie uwzględniająogólnych idei genezy religii.

Nowy!!: Gnostycyzm i Jezus Chrystus · Zobacz więcej »

Kainici

Kainici – niewielka gnostycka grupa religijna istniejąca w II wieku we wschodniej części Cesarstwa Rzymskiego.

Nowy!!: Gnostycyzm i Kainici · Zobacz więcej »

Karpokrates

Karpokrates (II wiek n.e.) – teolog gnostycki żyjący w Aleksandrii, przywódca sekty gnostyckiej nazwanej od jego imienia.

Nowy!!: Gnostycyzm i Karpokrates · Zobacz więcej »

Katolicyzm

Katolicyzm – jeden z głównych odłamów chrześcijaństwa, najliczniejsze wyznanie chrześcijańskie, oparte na Piśmie Świętym i Tradycji apostolskiej.

Nowy!!: Gnostycyzm i Katolicyzm · Zobacz więcej »

Książka i Wiedza

Spółdzielnia Wydawniczo-Handlowa „Książka i Wiedza” – polskie wydawnictwo założone w 1948 w Warszawie, utworzone w wyniku połączenia Spółdzielni Wydawniczej „Książka” (utworzonej przez działaczy PPR) i wydawnictwa „Wiedza” (związanego z PPS); w 1973 wydawnictwo weszło w skład Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa-Książka-Ruch”, której częściąpozostawało do likwidacji konglomeratu w 1990.

Nowy!!: Gnostycyzm i Książka i Wiedza · Zobacz więcej »

Manicheizm

Manicheizm – prąd religijno-filozoficzny stworzony w III wieku n.e. przez Babilończyka Maniego (Manesa).

Nowy!!: Gnostycyzm i Manicheizm · Zobacz więcej »

Marcel Simon

Marcel Simon (ur. 10 kwietnia 1907 w Wasserling; zm. 26 października 1986 w Strasburgu) – francuski profesor i znawca historii religii, a szczególnie relacji pomiędzy chrześcijaństwem a judaizmem w starożytności.

Nowy!!: Gnostycyzm i Marcel Simon · Zobacz więcej »

Marcjonizm

Podobizna Marcjona z Synopie. Marcjonici (marcjonizm) – bliska gnostycyzmowi grupa religijna założona około 145 roku przez Marcjona z Synopy.

Nowy!!: Gnostycyzm i Marcjonizm · Zobacz więcej »

Mark Mitin

Mark Borisowicz Mitin (Gerszkowicz) (ur. w Żytomierzu, zm. 15 stycznia 1987 w Moskwie) – radziecki filozof, publicysta i polityk, członek rzeczywisty Akademii Nauk ZSRR.

Nowy!!: Gnostycyzm i Mark Mitin · Zobacz więcej »

Objawienie

Objawienie (gr. apokalypsis – odkrycie, odsłonięcie) – pojęcie odnoszące się do religii objawionych.

Nowy!!: Gnostycyzm i Objawienie · Zobacz więcej »

Ofici

Ofici (także znani jako Ofianie lub Serpentynianie /z el ὄφιανοι, ὄφις.

Nowy!!: Gnostycyzm i Ofici · Zobacz więcej »

Pawieł Judin

Pawieł Fiodorowicz Judin (ur. we wsi Apraksino w guberni niżnonowogrodzkiej, zm. 10 kwietnia 1968 w Moskwie) – radziecki polityk, dyplomata, filozof, członek KC KPZR (1952-1961), zastępca członka Prezydium KC KPZR (1952-1953), członek rzeczywisty Akademii Nauk ZSRR (od 1953).

Nowy!!: Gnostycyzm i Pawieł Judin · Zobacz więcej »

Pneuma (filozofia)

Pneuma (gr.; trl. pneuma - tchnienie) – pojęcie filozoficzne związane z dynamizmem, stworzone przez stoików, oznaczające pierwiastek (zwany też czynnikiem) czynny (gr.; trl. to poioyn), od którego zależała jakość danego ciała, przeciwstawny pierwiastkowi biernemu (gr.; trl. to paskhon).

Nowy!!: Gnostycyzm i Pneuma (filozofia) · Zobacz więcej »

Pryscylianizm

Pryscylianizm – etyczno-filozoficzno-religijny ruch chrześcijański ukształtowany pod wpływem manicheizmu i gnostycyzmu, zainicjowany przez Pryscyliana (w Hiszpanii około 375 r.). Zwolennicy tej doktryny uznawali ciało ludzkie za dzieło szatana, z którego to powodu praktykowali ascezę, negowali realność człowieczeństwa Syna Bożego.

Nowy!!: Gnostycyzm i Pryscylianizm · Zobacz więcej »

Roman Korab-Żebryk

Roman Korab-Żebryk, ps. „Korab”, „Korabiewicz”, „Robak” (ur. w Homlu, zm. 4 lipca 2004 w Warszawie) – polski prawnik i historyk, oficer Armii Krajowej, dowódca 1 Wileńskiej Brygady AK, doktor nauk humanistycznych (1974).

Nowy!!: Gnostycyzm i Roman Korab-Żebryk · Zobacz więcej »

Routledge Encyclopedia of Philosophy

Routledge Encyclopedia of Philosophy – encyklopedia filozofii pod redakcjąEdwarda Craiga.

Nowy!!: Gnostycyzm i Routledge Encyclopedia of Philosophy · Zobacz więcej »

Setianie

Setianie – gnostycy, autorzy dzieł, w których głównąpostaciąjest syn Adama Set, ukazany jako ich praojciec.

Nowy!!: Gnostycyzm i Setianie · Zobacz więcej »

Szymon Mag

Avanzino Nucci ''Spór Piotra z Szymonem Magiem'' Upadek Szymona Maga po interwencji świętego Piotra w trakcie ich osobistego pojedynku na dworze cesarza Nerona Szymon Mag, znany także jako Simon Magus lub Szymon z Gitty – był Samarytaninem (proto-)gnostykiem.

Nowy!!: Gnostycyzm i Szymon Mag · Zobacz więcej »

Teologia

Akademii Krakowskiej Teologia (gr. θεος, theos, „Bóg”, + λογος, logos, „nauka”) lub sacra doctrina (święta nauka); bogoznawstwo – refleksja nad doktrynami religijnymi, wykraczająca poza religioznawstwo – nieoceniające ich prawdziwości – oraz poza filozofię religii, która to nie opiera się na wierze.

Nowy!!: Gnostycyzm i Teologia · Zobacz więcej »

VI wiek

V wiek VII wiek 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600.

Nowy!!: Gnostycyzm i VI wiek · Zobacz więcej »

Walentyn Egipcjanin

Walentyn Egipcjanin (ur. ok. 100 r. n.e. w Phrebonis w Górnym Egipcie – zm. po 160 w Rzymie albo na Cyprze) – chrześcijański gnostyk, eponimiczny twórca walentynianizmu.

Nowy!!: Gnostycyzm i Walentyn Egipcjanin · Zobacz więcej »

Walentynianie

Walentynianie – gnostycka grupa religijna istniejąca w II i III wieku stworzona około 135 roku przez Walentyna i jego uczniów: Herakleona, Ptolemeusza, Markosa i Teodora.

Nowy!!: Gnostycyzm i Walentynianie · Zobacz więcej »

Wiedza

Bibliotece Celsusa w Efezie Wiedza – termin używany powszechnie, istnieje wiele definicji tego pojęcia.

Nowy!!: Gnostycyzm i Wiedza · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Gnostycy, Gnostyk.

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »