Logo
Unionpedia
Komunikacja
pobierz z Google Play
Nowy! Pobierz Unionpedia na urządzeniu z systemem Android™!
Zainstaluj
Szybszy dostęp niż przeglądarce!
 

Hetman

Indeks Hetman

200px Hetman (łac. capitaneus, czes. hejtman, ukr. гетьман, rum. hatman niem. Hauptmann) – historyczna nazwa głównodowodzących armiami.

51 kontakty: Artykuły wojenne hetmańskie, Artyleria, Ataman, Łacina, Bohdan Chmielnicki, Buława, Buńczuk, Chanat Krymski, Egzempcja wojskowa, Generałowie Wojska Polskiego, Hetman (ujednoznacznienie), Hetman nadworny, Hetman polny koronny, Hetman polny litewski, Hetman wielki koronny, Hetman wielki litewski, Hetman wojsk zaciężnych, Historia wojska polskiego, Hutman, Jan Žižka, Język czeski, Język niemiecki, Język rumuński, Język ukraiński, Kapitan (ranga), Kawaleria, Kozacy, Kozacy rejestrowi, Kraj (podział administracyjny), Król, Magnateria w Polsce, Mołdawia, Monarcha, Państwo Ukraińskie (hetmanat), Pawło Skoropadski, Piechota, Podział administracyjny Czech, Pospolite ruszenie, Rada Nieustająca, Regimentarz, Rzeczpospolita Obojga Narodów, Turcja, Ugoda zborowska, Ukraina (Naddnieprze), Unia hadziacka, Volumina Legum, Wołoszczyzna, Województwo, Wojsko najemne, Wytrębowanie hasła, ..., Znak hetmański. Rozwiń indeks (1 jeszcze) »

Artykuły wojenne hetmańskie

Artykuły wojenne hetmańskie – kodeks rozproszonych dotąd artykułów regulaminów wojskowych, zatwierdzony przez Sejm Rzeczypospolitej i wydany drukiem w 1609.

Nowy!!: Hetman i Artykuły wojenne hetmańskie · Zobacz więcej »

Artyleria

L118 Artyleria – jeden z podstawowych rodzajów wojsk, na uzbrojenie którego wchodządziała (armaty, haubice, moździerze) oraz wyrzutnie rakietowe, a w przeszłości także machiny miotające.

Nowy!!: Hetman i Artyleria · Zobacz więcej »

Ataman

Ataman Krasnoszczekow (XVIII w.) Ataman, ukr. отаман (wataman, vataman, otaman) – kozacki przywódca pełniący funkcje polityczne i wojskowe; także dowódca wojskowy oddzielnego pododdziału, mający władzę wojskowąlub administracyjno-wojskową, względnie przywódca niezależnego od jakiejkolwiek władzy oddziału, niejednokrotnie o charakterze rozbójniczym.

Nowy!!: Hetman i Ataman · Zobacz więcej »

Łacina

Łacina, język łaciński (łac.) – język indoeuropejski z latynofaliskiej podgrupy języków italskich.

Nowy!!: Hetman i Łacina · Zobacz więcej »

Bohdan Chmielnicki

List hetmana Bohdana Chmielnickiego do cara Aleksieja Michajłowicza, w którym donosi o zwycięstwie nad Polakami i przedkłada prośbę kozaków zaporoskich o poddanie się Carstwu Rosyjskiemu (Czerkasy, 8 czerwca 1648) Wjazd Chmielnickiego do Kijowa Pomnik Bohdana Chmielnickiego w Kijowie Bohdan Zenobi Chmielnicki (ruski: Зѣновій Богдан Хмелніцкій,; ur. 27 grudnia 1595 najprawdopodobniej w Czehryniu, zm. 6 sierpnia 1657 tamżePochowany w Subotowie.) – hetman zaporoski, przywódca powstania kozackiego przeciwko Rzeczypospolitej w latach 1648–1657, bohater narodowy Ukrainy.

Nowy!!: Hetman i Bohdan Chmielnicki · Zobacz więcej »

Buława

Nowym Jorku Buława – jednoręczna broń obuchowa, składająca się ze styliska zakończonego kulistąlub gruszkowatągłowicą.

Nowy!!: Hetman i Buława · Zobacz więcej »

Buńczuk

15 BKPanc z buńczukiem Buńczuk w II Rzeczypospolitej Józef Brandt – „Buńczuczny” Buńczuk – wywodzący się z czasów starożytnych znak rozpoznawczy pochodzenia azjatyckiego, składający się z drzewca zakończonego kuląlub grotem, ozdobionego końskim włosiem pochodzącym z ogona.

Nowy!!: Hetman i Buńczuk · Zobacz więcej »

Chanat Krymski

Pałac chanów krymskich w Bakczysaraju Daniela Schultza (1664) Lwowem'' (1885) Maksymiliana Gierymskiego (1867) Artura Grottgera (1855) Gospodarstwo tatarskie Chanat Krymski – historyczne państwo feudalne na Krymie pod panowaniem chanów tatarskich, istniejące od XV do XVIII wieku.

Nowy!!: Hetman i Chanat Krymski · Zobacz więcej »

Egzempcja wojskowa

Egzempcje wojskowe były dylacjami występującymi w prawie I Rzeczypospolitej.

Nowy!!: Hetman i Egzempcja wojskowa · Zobacz więcej »

Generałowie Wojska Polskiego

Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego – lista alfabetyczna oficerów, którzy w czasie służby w Wojsku Polskim lub pośmiertnie zostali awansowani (zatwierdzeni, zweryfikowani) w stopniach generałów i admirałów.

Nowy!!: Hetman i Generałowie Wojska Polskiego · Zobacz więcej »

Hetman (ujednoznacznienie)

* Hetman – stopień wojskowy.

Nowy!!: Hetman i Hetman (ujednoznacznienie) · Zobacz więcej »

Hetman nadworny

Hetman nadworny – wysoki urzędnik królewski mianowany i odwoływany przez króla, obok hetmanów wielkich jeden z najwyższych urzędów w wojsku polskim i litewskim, funkcja ta przetrwała do początków panowania Stefana Batorego, w jej miejsce upowszechnia się funkcja hetmana polnego koronnego i litewskiego jako pomocników hetmanów wielkich na polu bitwy.

Nowy!!: Hetman i Hetman nadworny · Zobacz więcej »

Hetman polny koronny

Stanisław Żółkiewski Stanisław Koniecpolski Stanisław Rewera Potocki Jerzy Sebastian Lubomirski Stefan Czarniecki wiktorii wiedeńskiej) Stanisław Jabłonowski Jan Klemens Branicki Wacław Rzewuski Hetman polny koronny – jedna z najwyższych funkcji w wojsku polskim w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Nowy!!: Hetman i Hetman polny koronny · Zobacz więcej »

Hetman polny litewski

Roman Sanguszko Krzysztof Radziwiłł Piorun Jan Karol Chodkiewicz Wincenty Gosiewski Michał Kazimierz Radziwiłł Hetman polny litewski – jedna z najwyższych funkcji w wojsku w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Nowy!!: Hetman i Hetman polny litewski · Zobacz więcej »

Hetman wielki koronny

Jan Amor Tarnowski Jan Zamoyski Stanisław Żółkiewski Stanisław Koniecpolski Stanisław Rewera Potocki Stanisław Jan Jabłonowski Hetman wielki koronny – z urzędu minister Korony Królestwa Polskiego.

Nowy!!: Hetman i Hetman wielki koronny · Zobacz więcej »

Hetman wielki litewski

Konstanty Ostrogski Mikołaj Radziwiłł Rudy Jan Karol Chodkiewicz Janusz Radziwiłł Michał Kazimierz Ogiński Hetman wielki litewski – dowódca wojsk zaciężnych, potem komputowych Wielkiego Księstwa Litewskiego, czyli armii litewskiej.

Nowy!!: Hetman i Hetman wielki litewski · Zobacz więcej »

Hetman wojsk zaciężnych

Hetman wojsk zaciężnych (łac. campiductor Regni Poloniae supremus, exercituum nostrorum generalis campiductor) – dowódca wojsk zaciężnych Korony Królestwa Polskiego.

Nowy!!: Hetman i Hetman wojsk zaciężnych · Zobacz więcej »

Historia wojska polskiego

Tzw. szłom wielkopolski z X wieku Rycerstwo polskie 1228–1333 Rycerstwo polskie 1333–1434 Rycerstwo polskie 1447–1492 Zbroja płytowa typu niemieckiego, polskiego rycerza zaciężnego około 1514 ladra polskiego rycerza zaciężnego z początku XVI wieku Polska kawaleria z połowy XVI wieku Żołnierze polscy 1507–1548 Piechota polska 1548–1572 Zbroja jazdy polskiej z przełomu XVI i XVII wieku Wojsko polsko-litewskie 1576–1586 Żołnierze polscy 1588–1632 Żołnierze polscy 1633–1668 Karacena z XVII wieku husarskie z XVII wieku Polskie wielolufowe działko szybkostrzelne o lufach ruchomych z XVI/XVII wieku, mogące strzelać jednocześnie na wprost i na boki, używane m.in. w taborze dla wsparcia ogniowego ataków jazdy Żołnierze polscy 1674–1696 Wacława Pawliszaka Przegląd wojsk polskich i saskich w 1732 Żołnierze polscy 1697–1795 Kaszkiet gwardii pieszej koronnej 1697–1733 insurekcji kościuszkowskiej 1794 Księstwa Warszawskiego.

Nowy!!: Hetman i Historia wojska polskiego · Zobacz więcej »

Hutman

Hutman (inaczej hutman ratuszny) – w dawnej Polsce urzędnik miejski, zajmujący się administracjąi ochronąporządku publicznego.

Nowy!!: Hetman i Hutman · Zobacz więcej »

Jan Žižka

z Trocnova (ur. ok. 1360 w Trocnovie, zm. 11 października 1424 w Přibyslaviu) – przywódca i strateg taborytów w czasie wojen husyckich.

Nowy!!: Hetman i Jan Žižka · Zobacz więcej »

Język czeski

Europy Środkowo-Wschodniej samogłosek według ''The Handbook of the International Phonetic Association''. Język czeski (cz.) – język z grupy zachodniosłowiańskiej, stanowiącej część rodziny indoeuropejskiej.

Nowy!!: Hetman i Język czeski · Zobacz więcej »

Język niemiecki

Język niemiecki (niem.) – język z grupy zachodniej rodziny języków germańskich.

Nowy!!: Hetman i Język niemiecki · Zobacz więcej »

Język rumuński

Język rumuński, sporadycznie dakorumuński (rum.) – język z bałkańskiej gałęzi języków romańskich, którym posługuje się około 22,5 mln osób, zamieszkujących przede wszystkim Rumunię i Mołdawię, przyległe regiony Bułgarii, Serbii i Ukrainę, a także, w wyniku migracji w XXI wieku, Hiszpanię i Włochy.

Nowy!!: Hetman i Język rumuński · Zobacz więcej »

Język ukraiński

Język ukraiński (ukr.) – język z grupy wschodniosłowiańskiej.

Nowy!!: Hetman i Język ukraiński · Zobacz więcej »

Kapitan (ranga)

Kapitan – termin pochodzi z łac. capitaneus („zwierzchnik”), od caput („głowa”).

Nowy!!: Hetman i Kapitan (ranga) · Zobacz więcej »

Kawaleria

Szwadronu Kawalerii Wojska Polskiego Kawaleria (z wł. cavalleria; daw. jazda, konnica) – wojsko walczące lub poruszające się na koniach.

Nowy!!: Hetman i Kawaleria · Zobacz więcej »

Kozacy

Muzeum Rosyjskie w Sankt Petersburgu Józefa Brandta. Muzeum Rosyjskie w Sankt Petersburgu Juliusza Kossaka. Stanisława Masłowskiego ol./pł, 1883Obraz był reprodukowany po raz pierwszy w "Albumie malarzy polskich", wyd. M.Robiczka w Warszawie, 1885, zeszyt 11 Ossolineum, Wrocław 1957, s. 145. Kozacy (ukr. козаки́ / kozaky, ros. каза́ки a. казаки́ / kazaki, z tur. quazzāq, awanturnik) – nazwa odnosząca się do grupy ludności o charakterze wieloetnicznym z dominującym substratem ruskim, zamieszkującej stepy położone na południe od księstw ruskich, określająca później także rodzaj osadnictwa wojskowego na zasiedlanych ziemiach pogranicznych Rzeczypospolitej i Rosji.

Nowy!!: Hetman i Kozacy · Zobacz więcej »

Kozacy rejestrowi

Kozacy rejestrowi – kozacy zaporoscy, wpisani do tak zwanego imiennego wykazu żołnierzy i tym samym wzięci na żołd Rzeczypospolitej, później również Rosji.

Nowy!!: Hetman i Kozacy rejestrowi · Zobacz więcej »

Kraj (podział administracyjny)

Kraj – jednostka podziału administracyjnego niektórych obecnych oraz nieistniejących już państw europejskich.

Nowy!!: Hetman i Kraj (podział administracyjny) · Zobacz więcej »

Król

Zygmunt III Król (łac. rex) – tytuł osoby sprawującej najwyższąwładzę w państwie o ustroju monarchicznym; władca przeważnie koronowany w specjalnym obrzędzie; najpowszechniej występujący tytuł monarszy.

Nowy!!: Hetman i Król · Zobacz więcej »

Magnateria w Polsce

Posiadłości ziemskie polskich rodów magnackich w XVI-XVII wieku Magnaci polscy 1576–1586 Magnaci polscy 1697–1795 Pałac w Radzyniu Podlaskim Potockich herbu Pilawa, przykład rezydencji magnackiej Ordynacji Zamojskiej na początku XVII wieku Dwór polskiego magnata w podróży w czasie panowania Augusta III Peetera Danckersa de Rij po 1643 roku Aleksander Janusz Zasławski, był dziedzicem jednej z największych fortun magnackich w Rzeczypospolitej Towarzystwa Naukowego Jabłonowskich w Lipsku herbu złożonego Magnateria polska – najwyższa warstwa szlachty w Rzeczypospolitej Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Nowy!!: Hetman i Magnateria w Polsce · Zobacz więcej »

Mołdawia

Mołdawia, Republika Mołdawii – państwo europejskie położone na terenach historycznej Besarabii oraz częściowo na lewym brzegu Dniestru.

Nowy!!: Hetman i Mołdawia · Zobacz więcej »

Monarcha

Monarcha (Bolesław I Chrobry) Monarcha – osoba będąca głowąpaństwa w państwie o ustroju monarchicznym.

Nowy!!: Hetman i Monarcha · Zobacz więcej »

Państwo Ukraińskie (hetmanat)

Państwo Ukraińskie (nieoficjalnie Drugi Hetmanat) – nazwa powstałego pod protektoratem niemieckim państwa ukraińskiego, istniejącego pomiędzy 29 kwietnia a 26 grudnia 1918 roku, podczas rządów hetmana Pawła Skoropadskiego.

Nowy!!: Hetman i Państwo Ukraińskie (hetmanat) · Zobacz więcej »

Pawło Skoropadski

Pawło Skoropadski (ur. 15 maja 1873 w Wiesbaden, zm. 26 kwietnia 1945 w Metten) – ukraiński polityk i wojskowy.

Nowy!!: Hetman i Pawło Skoropadski · Zobacz więcej »

Piechota

Wojska Polskiego Piechota (daw. infanteria) – wojsko prowadzące walkę pieszo (dawniej również przemieszczające się pieszo).

Nowy!!: Hetman i Piechota · Zobacz więcej »

Podział administracyjny Czech

Aktualny podział administracyjny Czech obejmuje 13 krajów samorządowych + miasto wydzielone Praga (czes. Samosprávné kraje), które sąjednostkami samorządu terytorialnego.

Nowy!!: Hetman i Podział administracyjny Czech · Zobacz więcej »

Pospolite ruszenie

Pospolite ruszenie (łac. expeditio generalis) – powoływanie pod broń całej męskiej ludności państwa lub tylko pewnej części mieszkańców uprawnionej i zobowiązanej do tego rodzaju służby.

Nowy!!: Hetman i Pospolite ruszenie · Zobacz więcej »

Rada Nieustająca

Rada Nieustająca Pieczęć Rady Nieustającej Rada Nieustająca – najwyższy organ władzy rządowo-administracyjnej w I Rzeczypospolitej powołany pod wpływem Katarzyny II przez Sejm Rozbiorowy w 1775.

Nowy!!: Hetman i Rada Nieustająca · Zobacz więcej »

Regimentarz

Jeden z regimentarzy – Jeremi Wiśniowiecki Regimentarz (łac. regimen – kierowanie, rządzenie od regere – kierować) – w Rzeczypospolitej XVII–XVIII w. zastępca hetmana lub mianowany przez hetmana, króla albo sejm dowódca wydzielonej grupy wojsk, sprawujący swe funkcje okresowo, kiedy hetmani nie mogli wykonywać swoich obowiązków.

Nowy!!: Hetman i Regimentarz · Zobacz więcej »

Rzeczpospolita Obojga Narodów

rolce sztokholmskiej z XVII wieku unii lubelskiej 1 lipca 1569 roku, akt ustanawiający RzeczpospolitąObojga Narodów Rewers 15 dukatów Zygmunta III Wazy z 1617 z herbem królewskim. W otoku napis: MAGNVS DVX LITVAniae RVSsiae PRVSsiae MASoviae SAMogitiae LIVONiae ZC Gęstość zaludnienia Rzeczypospolitej Obojga Narodów według spisu ludności z 1790 roku Zasięg terytorialny Rzeczypospolitej w 1701 roku Podział administracyjny Rzeczypospolitej, stan prawny na rok 1619 Posiadłości ziemskie polskich rodów magnackich w XVI-XVII wieku potopu rosyjskiego miasta królewskie Rzeczypospolitej Obojga Narodów Jan Matejko, Unia lubelska Jan Matejko, ''Potęga Rzeczypospolitej u zenitu. Złota wolność. Elekcja 1573'' Jan Matejko, ''Konstytucja 3 maja'' 1791 Quincunx'' z 1564 Rzeczpospolita Obojga Narodów, potocznie: Polska, I Rzeczpospolita lub Rzeczpospolita szlachecka – państwo złożone z Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego powstałe w roku 1569 na mocy unii lubelskiej, przestało istnieć w wyniku traktatów rozbiorowych w 1795 roku.

Nowy!!: Hetman i Rzeczpospolita Obojga Narodów · Zobacz więcej »

Turcja

Turcja (tur. Türkiye), Republika Turcji (tur. Türkiye Cumhuriyeti) – państwo położone w Azji Zachodniej na półwyspie Azja Mniejsza, a częściowo również w Europie Południowo-Wschodniej, ze stolicąw Ankarze.

Nowy!!: Hetman i Turcja · Zobacz więcej »

Ugoda zborowska

Ugoda zborowska została zawarta między Rzeczpospolitąi Kozakami 17 sierpnia 1649, po stoczeniu bitwy pod Zborowem, gdy wojskom koronnym nie udało się przyjść z odsiecząoblężonemu przez Kozaków i Tatarów Zbarażowi w czasie powstania Chmielnickiego na Ukrainie.

Nowy!!: Hetman i Ugoda zborowska · Zobacz więcej »

Ukraina (Naddnieprze)

Ukrainy Północ na dole mapy. Carstwa Rosyjskiego określone jako ''UKRAINE ou PAYS DES COSAQUES'' (Ukraina lub ziemie kozackie). Na wschód od Hetmanatu ''OKRAINA'' (pogranicze) określa pograniczne południowe ziemie rosyjskie. drugim rozbiorze. Mapa Thomasa Kitchina, wydawca: Laurie and Whittle (Londyn 1794) prowincji małopolskiej przed rokiem 1660 Ukraina, in.

Nowy!!: Hetman i Ukraina (Naddnieprze) · Zobacz więcej »

Unia hadziacka

Rzeczpospolita Trojga Narodów według unii hadziackiej Dokument przysięgi Jana Kazimierza na tekst unii hadziackiej, 10 czerwca 1659 Unia hadziacka lub Ugoda hadziacka – zawarta 16 września 1658 roku w Hadziaczu umowa między RzecząpospolitąObojga Narodów a Kozackim Wojskiem Zaporoskim, reprezentowanym przez hetmana kozackiego Iwana Wyhowskiego.

Nowy!!: Hetman i Unia hadziacka · Zobacz więcej »

Volumina Legum

Jozafata Ohryzki. Volumina Legum (łac. Volumina Legum. Leges, statua, constitutiones et privilegia Regni Poloniae, Magni Ducatus Lithuaniae. Omniumque provinciarum annexarum, a commitiis visliciae anno 1347 celebratis usque ad ultima regni comitia – Prawa, konstytucye y przywileie Królestwa Polskiego, Wielkiego Xięstwa Litewskiego y wszystkich prowincyi należących na walnych seymiech koronnych od seymu wiślickiego roku pańskiego 1347 aż do ostatniego seymu) – pierwszy polski zbiór prawa stanowionego, zawierający zapis wszystkich przywilejów królewskich i konstytucji sejmowych od roku 1347 do 1793 (obrady sejmu grodzieńskiego).

Nowy!!: Hetman i Volumina Legum · Zobacz więcej »

Wołoszczyzna

Dokument potwierdzający złożenie hołdu lennego z Wołoszczyzny przez Włada Uzurpatora królowi Polski Władysławowi II Jagielle w 1396 roku (widoczna pieczęć Hospodarstwa Wołoskiego) Wołoszczyzna (rum. Țara Românească albo Valahia) – kraina historyczna w Rumunii, obejmująca Nizinę Wołoską, położona pomiędzy Karpatami Południowymi a dolnym Dunajem.

Nowy!!: Hetman i Wołoszczyzna · Zobacz więcej »

Województwo

Województwo – jednostka podziału administracyjnego najwyższego stopnia w Polsce, od 1990 r. jednostka zasadniczego podziału terytorialnego administracji rządowej, a od 1999 r. także jednostka samorządu terytorialnego.

Nowy!!: Hetman i Województwo · Zobacz więcej »

Wojsko najemne

Leonardo da Vinci, „Kondotier” (1480) Wojsko najemne (także: najemnicy, żołnierze najemni, kondotierzy, żołnierze fortuny) – formacja wojskowa składająca się z ochotników walczących za pieniądze, najczęściej w służbie obcego wojska dla danego państwa, miasta, władcy lub jakiejś organizacji, a nawet osoby prywatnej.

Nowy!!: Hetman i Wojsko najemne · Zobacz więcej »

Wytrębowanie hasła

Wytrębowanie hasła – melodia wygrywana przez trębacza na polecenie naczelnego wodza.

Nowy!!: Hetman i Wytrębowanie hasła · Zobacz więcej »

Znak hetmański

Znak hetmański znajduje się w górnej, centralnej części obrazu (Jan Matejko, ''Stefan Batory pod Pskowem'', 1872) Znak hetmański − znak noszony za podróżującym konno hetmanem (rzadko regimentarzem bądź królem) przez giermka od połowy XVI do początków XVIII stulecia.

Nowy!!: Hetman i Znak hetmański · Zobacz więcej »

Przekierowuje tutaj:

Hetman (urząd).

TowarzyskiPrzybywający
Hej! Jesteśmy na Facebooku teraz! »