Spis treści
164 kontakty: Agronomia, Akulturacja, Alfred Kroeber, Alfred Weber, Antonina Kłoskowska, Antropogeneza, Antropologia filozoficzna, Antropologia kulturowa, Archeologia, Artysta, Asymilacja kulturowa, Baśń, Bariera kulturowa, Bronisław Malinowski (antropolog), Bruno Latour, Claude Lévi-Strauss, Clyde Kluckhohn, Cyceron, Cywilizacja, Człowiek rozumny, Dobra kultury, Donna Haraway, Dziedzictwo kulturowe, Edward Burnett Tylor, Edward Osborne Wilson, Etnografia, Etnologia, Etyka, Fiat 126, Film, Filogeneza, Filozofia, Filozofia kultury, Funkcjonalizm (antropologia), Geografia kultury, Graffiti, Hawajczycy, Historia kultury materialnej, Ideologia, Internalizacja, Jan Paweł II, Jan Szczepański (socjolog), Język (mowa), Jerzy Kmita, Johann Gottfried Herder, Kazirodztwo, Kodeks Napoleona, Kojarzenie krewniacze, Komunikacja międzykulturowa, Kontrakulturacja, ... Rozwiń indeks (114 jeszcze) »
Agronomia
Agronomia (z gr. agronomos – zarządzający majątkiem) – nauka o rolnictwie.
Zobaczyć Kultura i Agronomia
Akulturacja
Cztery podstawowe formy akulturacji: 1 - segregacja, 2 - integracja, 3 - asymilacja, 4 - marginalizacja Akulturacja – termin stosowany w naukach społecznych (m.in. antropologia, etnologia, pedagogika, psychologia, socjologia) oraz naukach o zarządzaniu (m.in. zarządzanie międzykulturowe, kultura organizacji) na określenie zjawisk zachodzących na styku kultur pomiędzy ludźmi (jednostkami i grupami).
Zobaczyć Kultura i Akulturacja
Alfred Kroeber
Alfred Louis Kroeber (ur. 11 czerwca 1876 w Hoboken, zm. 5 października 1960 w Paryżu) – amerykański antropolog kulturowy, z pochodzenia Niemiec.
Zobaczyć Kultura i Alfred Kroeber
Alfred Weber
Alfred Weber (ur. 30 lipca 1868 w Erfurcie, zm. 2 maja 1958 w Heidelbergu) – niemiecki socjolog i teoretyk kultury, przedstawiciel tzw.
Zobaczyć Kultura i Alfred Weber
Antonina Kłoskowska
Antonina Kłoskowska (ur. 7 listopada 1919 w Piotrkowie Trybunalskim, zm. 12 lipca 2001) – polska socjolog, profesor Uniwersytetu Łódzkiego oraz Warszawskiego, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk.
Zobaczyć Kultura i Antonina Kłoskowska
Antropogeneza
Antropogeneza (gr. ánthrōpos – człowiek, génesis – pochodzenie) – filogeneza człowieka, czyli pochodzenie, droga rozwojowa i procesy biologiczne, które doprowadziły do powstania anatomicznie nowoczesnego człowieka rozumnego (Homo sapiens), wyjaśniane na gruncie teorii ewolucji w oparciu o osiągnięcia antropologii, filogenetyki molekularnej i antropolingwistyki.
Zobaczyć Kultura i Antropogeneza
Antropologia filozoficzna
Antropologia filozoficzna (filozofia człowieka) – dział filozofii zajmujący się kwestiami natury człowieka, jego bytem osobowym, działalnością, wyjaśnieniem jego miejsca we wszechświecie, przyrodzie i społeczeństwie.
Zobaczyć Kultura i Antropologia filozoficzna
Antropologia kulturowa
Antropologia kulturowa (antropologia społeczna) – dyscyplina nauk społecznych badająca organizację kultury, rządzące niąprawa, historycznązmienność i etnicznąróżnorodność kultur w celu skonstruowania ogólnej teorii kultury.
Zobaczyć Kultura i Antropologia kulturowa
Archeologia
autostrady A2 Archeologia (z gr. ἀρχαῖος archaīos – dawny, stary i -λογία -logiā – mowa, nauka) – nauka, której celem jest odtwarzanie społeczno-kulturowej przeszłości człowieka na podstawie znajdujących się w ziemi, na ziemi lub w wodzie źródeł archeologicznych, czyli materialnych pozostałości działań ludzkich.
Zobaczyć Kultura i Archeologia
Artysta
Rzeźbiarz podczas pracy nad dziełem Malarz podczas tworzenia obrazu Artysta (łac. ars dpn. artis sztuka) – osoba tworząca (wykonująca) przedmioty materialne lub utwory niematerialne, mające cechy dzieła sztuki.
Zobaczyć Kultura i Artysta
Asymilacja kulturowa
Asymilacja kulturowa – proces określający całokształt zmian społecznych i psychicznych, jakim ulegająjednostki, odłączając się od swojej grupy i przystosowując się do życia w innej grupie o odmiennej kulturze.
Zobaczyć Kultura i Asymilacja kulturowa
Baśń
Czerwonego Kapturka z wilkiem. Baśń („bajka magiczna”) – jeden z fantastycznych gatunków epickich, zazwyczaj niewielkich rozmiarów, przynależy do folkloru.
Zobaczyć Kultura i Baśń
Bariera kulturowa
Bariera kulturowa – wszelkie oddziaływania o charakterze kulturowym czy językowym, które ograniczająkomunikację i interakcję grup kulturowych.
Zobaczyć Kultura i Bariera kulturowa
Bronisław Malinowski (antropolog)
Bronisław Kasper Malinowski (ur. 7 kwietnia 1884 w Krakowie, zm. 16 maja 1942 w New Haven) – polski antropolog społeczny i ekonomiczny, podróżnik, a także filozof, etnolog, religioznawca i socjolog.
Zobaczyć Kultura i Bronisław Malinowski (antropolog)
Bruno Latour
Bruno Latour (ur. 22 czerwca 1947 w Beaune, zm. 9 października 2022 w Paryżu) – francuski antropolog, socjolog i filozof nauki.
Zobaczyć Kultura i Bruno Latour
Claude Lévi-Strauss
Claude Lévi-Strauss (ur. 28 listopada 1908 w Brukseli, zm. 30 października 2009 w Paryżu) – francuski antropolog.
Zobaczyć Kultura i Claude Lévi-Strauss
Clyde Kluckhohn
Clyde Kay Maben Kluckhohn (ur. 11 stycznia 1905 w Le Mars w stanie Iowa, zm. 29 lipca 1960 w Santa Fe), amerykański antropolog kultury.
Zobaczyć Kultura i Clyde Kluckhohn
Cyceron
Marek Tulliusz Cyceron, inaczej Marek Tulliusz CyceroNiekiedy w literaturze polskiej można również spotkać formy Ciceron lub Cicero.
Zobaczyć Kultura i Cyceron
Cywilizacja
Cywilizacja – poziom rozwoju społeczeństwa w danym okresie historycznym, który charakteryzuje się określonym poziomem kultury materialnej, stopniem opanowania środowiska naturalnego i nagromadzeniem instytucji społecznych.
Zobaczyć Kultura i Cywilizacja
Człowiek rozumny
Dawid'', 1501–1504; wizerunek mężczyzny ''Homo sapiens'' Człowiek rozumny (Homo sapiens) – gatunek ssaka naczelnego, jedyny występujący współcześnie przedstawiciel rodzaju Homo.
Zobaczyć Kultura i Człowiek rozumny
Dobra kultury
Dobra kultury lub (w węższym znaczeniu nieobejmującym dóbr kultury i dzieł sztuki współczesnej) obiekty dziedzictwa kulturowego (lub, natomiast pojęcie cultural property oznacza ich materialnąpodgrupę - zabytki) – termin ten obejmuje wszystkie obiekty materialnego i niematerialnego dorobku danej kultury, w tym.
Zobaczyć Kultura i Dobra kultury
Donna Haraway
Donna Haraway (ur. 1944 w Denver) – biolożka i filozofka feministyczna, wykładowczyni na wydziale Historii Świadomości Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Cruz, zajmująca się m.in.
Zobaczyć Kultura i Donna Haraway
Dziedzictwo kulturowe
Dziedzictwo kulturowe, in.
Zobaczyć Kultura i Dziedzictwo kulturowe
Edward Burnett Tylor
Edward Burnett Tylor Sir Edward Burnett Tylor (ur. 2 października 1832, zm. 2 stycznia 1917) – angielski archeolog, antropolog i etnolog, przedstawiciel i pionier antropologii kulturowej, od 1871 członek Royal Society, w latach 1896–1909 profesor antropologii społecznej Balliol College w Oksfordzie.
Zobaczyć Kultura i Edward Burnett Tylor
Edward Osborne Wilson
Edward Osborne Wilson (ur. 10 czerwca 1929 w Birmingham w Alabamie, zm. 26 grudnia 2021 w Burlington) – amerykański biolog i zoolog, znany głównie ze swoich badań nad entomologią, ewolucjąoraz socjobiologią.
Zobaczyć Kultura i Edward Osborne Wilson
Etnografia
Etnografia – dyscyplina naukowa zajmująca się całościowym opisem i analiząkultur ludowych różnych społeczności i grup etnicznych.
Zobaczyć Kultura i Etnografia
Etnologia
Etnologia – jedna z dyscyplin, obok etnografii, antropologii kulturowej i społecznej, wchodzących w zakres antropologii – nauki o człowieku i jego kulturze.
Zobaczyć Kultura i Etnologia
Etyka
Etyka (z, ēthos – stałe miejsce zamieszkania, obyczaj, zwyczaj) – dział filozofii dotyczący powinności moralnej: moralnego dobra lub zła.
Zobaczyć Kultura i Etyka
Fiat 126
Fiat 126 (wł. centoventisei), zwyczajowo (od 1997 roku oficjalnie) „Maluch” – samochód osobowy klasy aut najmniejszych, konstrukcji włoskiego producenta Fiat, produkowany w latach 1972–2000.
Zobaczyć Kultura i Fiat 126
Film
Kazimierza Prószyńskiego w Warszawie w latach 1894–1896 Film – seria następujących po sobie obrazów z dźwiękiem lub bez dźwięku, wyrażających określone treści, utrwalonych na nośniku wywołującym wrażenie ruchu.
Zobaczyć Kultura i Film
Filogeneza
Filogeneza (gr. – gatunek, ród i – pochodzenie) – droga rozwoju rodowego, pochodzenie i zmiany ewolucyjne grupy organizmów, zwykle gatunków.
Zobaczyć Kultura i Filogeneza
Filozofia
Herrada z Landsbergu, ''Hortus deliciarum'', ''Philosophia et septem artes liberales'' Rembrandt, ''Medytujący filozof'', 1632 Auguste Rodin, ''Myśliciel'', 1902 Filozofia (od: – „miły, ukochany” i – „mądrość”, tłumaczone jako „umiłowanie mądrości”) – różnie definiowany element kultury umysłowej.
Zobaczyć Kultura i Filozofia
Filozofia kultury
Filozofia kultury – dział filozofii, który zajmuje się istotąkultury, jej wytworów i przejawów oraz relacjami kultury i jednostki czy społeczeństwa.
Zobaczyć Kultura i Filozofia kultury
Funkcjonalizm (antropologia)
Funkcjonalizm – jeden z głównych kierunków teoretycznych antropologii, powstały w latach 1920., polegający na założeniu, że każde, nawet najmniejsze zjawisko kulturowe ma jakąś funkcję ważnądla całości systemu społecznego.
Zobaczyć Kultura i Funkcjonalizm (antropologia)
Geografia kultury
Geografia kultury – dział geografii społeczno-ekonomicznej zajmujący się związkami pomiędzy kulturąa przestrzenią.
Zobaczyć Kultura i Geografia kultury
Graffiti
Graffiti (2020).Kraków ul. Podgórska 15. Kłodzku Przykład szablonu graffiti jako prezentacji własnych poglądów oraz przyczyny ''wojen na murach'' Tworzenie graffiti drutem ostrzowym, w przestrzeni pomiędzy płotami poruszająsię patrole z psami Przestrzenne graffiti na zdewastowanym betonowym nosorożcu w opuszczonym centrum medycyny alternatywnej.
Zobaczyć Kultura i Graffiti
Hawajczycy
Nieoficjalna flaga Hawajczyków Flaga stanu Hawaje Ka Lahui Hawaiʻi Flaga używana przez nacjonalistów Hawajczycy – rdzenni mieszkańcy Hawajów, pochodzenia polinezyjskiego.
Zobaczyć Kultura i Hawajczycy
Historia kultury materialnej
Historia kultury materialnej – dziedzina badań historycznych zajmująca się dziejami przedmiotów codziennego użytku i narzędzi ich produkcji.
Zobaczyć Kultura i Historia kultury materialnej
Ideologia
Ideologia – pojęcie występujące w filozofii i naukach społecznych oraz politycznych, które określa zbiory światopoglądów służących do całościowego interpretowania i przekształcania świata.
Zobaczyć Kultura i Ideologia
Internalizacja
Internalizacja (ang. internalization, z łac. internus – wewnętrzny; pow. z inter – między) – mechanizm występujący w wielu dziedzinach nauki.
Zobaczyć Kultura i Internalizacja
Jan Paweł II
Emilia i Karol Wojtyłowie, rodzice papieża Jana Pawła II Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach Matka chrzestna papieża, Maria Wiadrowska z dziećmi alt.
Zobaczyć Kultura i Jan Paweł II
Jan Szczepański (socjolog)
Muzeum Ustrońskiego Jan Szczepański (ur. 14 września 1913 w Ustroniu, zm. 16 kwietnia 2004 w Warszawie) – polski socjolog, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Łódzkiego (jego rektor w latach 1952–1956), Wojskowej Akademii Politycznej oraz członek i wiceprezes Polskiej Akademii Nauk.
Zobaczyć Kultura i Jan Szczepański (socjolog)
Język (mowa)
Język – system budowania wypowiedzi, używany w procesie komunikacji.
Zobaczyć Kultura i Język (mowa)
Jerzy Kmita
Jerzy Kmita (ur. 26 grudnia 1931 w Rajsku, zm. 24 lipca 2012 w Poznaniu) – polski filozof i teoretyk kultury, profesor nauk humanistycznych (1979).
Zobaczyć Kultura i Jerzy Kmita
Johann Gottfried Herder
Johann Gottfried von Herder (ur. 25 sierpnia 1744 w Morągu, zm. 18 grudnia 1803 w Weimarze) – niemiecki filozof, pastor i pisarz, którego poglądy wpłynęły znacząco na późniejszy rozwój idei narodu (koncepcja) oraz filozofii i historii kultury.
Zobaczyć Kultura i Johann Gottfried Herder
Kazirodztwo
Kazirodztwo w sztuce: Pieter Jozef Verhaghen, ''Lot i jego córki'' (1780) Kazirodztwo – zachowanie seksualne w stosunku do osoby blisko spokrewnionej, ale także osób spowinowaconych, np.
Zobaczyć Kultura i Kazirodztwo
Kodeks Napoleona
Code Civil 1804 Kodeks Napoleona (fr. Code Napoléon, Code civil des Français) – zespół przepisów i norm prawnych prawa cywilnego wprowadzony we Francji w 1804 roku przez Napoleona Bonaparte.
Zobaczyć Kultura i Kodeks Napoleona
Kojarzenie krewniacze
Kojarzenie krewniacze, chów wsobny, inbredowanie – kojarzenie zwierząt spokrewnionych przez wspólnych przodków.
Zobaczyć Kultura i Kojarzenie krewniacze
Komunikacja międzykulturowa
Komunikacja międzykulturowa – wszelkie oddziaływania między różnymi kulturami mające na celu nawiązanie kontaktów pomiędzy nimi i wzajemne poznanie.
Zobaczyć Kultura i Komunikacja międzykulturowa
Kontrakulturacja
Kontrakulturacja – proces występujący na początku zjawiska akulturacji wyrażający się traktowaniem z rezerwą, unikaniem bądź nawet odrzucaniem wzorów kulturowych obcej grupy kulturowej.
Zobaczyć Kultura i Kontrakulturacja
Kontrkultura
Kontrkultura (z „przeciw” + kultura) – określa względnie spójnągrupę społeczną, która wyraża sprzeciw zarówno wobec zastanej kultury, jak i wobec tworzenia nowej.
Zobaczyć Kultura i Kontrkultura
Krajobraz kulturowy
Karpaty na południu Rumunii z widocznymi płotami i słupami stworzonymi przez człowieka Krajobraz kulturowy – przestrzeń historycznie ukształtowana w wyniku działalności człowieka, zawierająca wytwory cywilizacji oraz elementy przyrodnicze.
Zobaczyć Kultura i Krajobraz kulturowy
Kultura (ujednoznacznienie)
* kultura – całokształt dorobku ludzkości.
Zobaczyć Kultura i Kultura (ujednoznacznienie)
Kultura alternatywna
Kultura alternatywna – typ kultury, przeciwstawny kulturze dominującej w danym społeczeństwie czy społeczności.
Zobaczyć Kultura i Kultura alternatywna
Kultura aszelska
Pięściaki kultury aszelskiej z Saint-Acheul Kultura aszelska – jedna z najstarszych kultur dolnego paleolitu, występująca na terenach Afryki, Azji i Europy.
Zobaczyć Kultura i Kultura aszelska
Kultura azylska
Zasięg kultury azylskiej Kultura azylska – schyłkowopaleolityczna kultura zachodniej Europy.
Zobaczyć Kultura i Kultura azylska
Kultura łużycka
Maksymalny zasięg kultury łużyckiej, zaznaczony kolorem zielonym266x266px krzyżem słonecznym, interpretowanym niekiedy jako czterolistna koniczyna Kultura łużycka – kultura archeologiczna środkowej i młodszej epoki brązu oraz wczesnej epoki żelaza (ok. 1300 r. p.n.e. – 400 r. p.n.e), występująca głównie na ziemiach Polski oraz przyległych do nich obszarów w innych państwach m.in.
Zobaczyć Kultura i Kultura łużycka
Kultura świderska
Zasięg kultury świderskiej Kultura świderska – kultura archeologiczna późnego paleolitu datowana na okres między 10600 lat p.n.e. do ok.
Zobaczyć Kultura i Kultura świderska
Kultura badaryjska
Mapa ze znaleziskami kultury badaryjskiej (na czerwono) Kultura badaryjska, kultura Badari – nazwa niniejszej jednostki kulturowej związana jest z eponimicznym stanowiskiem w Al-Badari.
Zobaczyć Kultura i Kultura badaryjska
Kultura cykladzka
Kultura cykladzka – kultura epoki brązu, która występowała w latach 2900–1100 p.n.e. na wyspach archipelagu Cyklady.
Zobaczyć Kultura i Kultura cykladzka
Kultura darów
Kultura darów (także: społeczność darów, wspólnota darów, kultura prezentu, ekonomia darów) – termin antropologiczny określający społeczność, w której status społeczny i relacje zależności między uczestnikami tworzone sąw oparciu o bezinteresownąwymianę dóbr.
Zobaczyć Kultura i Kultura darów
Kultura druku
Kultura druku – kultura wyższych form rozwojowych cywilizacji ludzkiej, dla których zaistnienia niezbędnym warunkiem była możliwość jednoznacznego utrwalania myśli ludzkiej, oraz przekazywania jej na odległość.
Zobaczyć Kultura i Kultura druku
Kultura elektroniczna
Kultura elektroniczna – kultura najwyższych form rozwojowych cywilizacji ludzkiej, dla których zaistnienia niezbędnym warunkiem jest możliwość jednoznacznego utrwalania myśli ludzkiej, oraz przekazywania jej na odległość.
Zobaczyć Kultura i Kultura elektroniczna
Kultura elitarna
Kultura elitarna (wysoka) – uznawana za najważniejszączęść kultury symbolicznej danego społeczeństwa.
Zobaczyć Kultura i Kultura elitarna
Kultura esperanta
flaga esperancka Kultura esperanta – kultura tworzona przez ludzi posługujących się językiem esperanto.
Zobaczyć Kultura i Kultura esperanta
Kultura halsztacka
Pochówki kultury halsztackiej Miecze kultury halsztackiej Kultura halsztacka – kultura archeologiczna epoki żelaza, rozwijająca się w latach 800-450 p.n.e.
Zobaczyć Kultura i Kultura halsztacka
Kultura Islandii
Islandzkie sagi, w większości napisane w latach 1180-1300, pozostająnajwiększym literackim osiągnięciem tego kraju.
Zobaczyć Kultura i Kultura Islandii
Kultura języka
Kultura języka (in. kultura językowa, kultura mowy) – termin językoznawczy, w Polsce różnie definiowany na przestrzeni lat.
Zobaczyć Kultura i Kultura języka
Kultura Kanady
Kanada pozostaje pod silnymi wpływami kulturowymi Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii.
Zobaczyć Kultura i Kultura Kanady
Kultura ludowa
Wielkanocne ozdoby mostu w Niemczech kurpiowskie Kultura ludowa – kultura niższych warstw społeczeństw narodowych istniejąca od średniowiecza aż do połowy XX wieku, kiedy zakończył się proces jej stopniowego zaniku.
Zobaczyć Kultura i Kultura ludowa
Kultura magdaleńska
Kultura magdaleńska – jedna z kultur późnego paleolitu, udokumentowana w Europie zachodniej i środkowej i datowana na przedział od 18 do 11 tys.
Zobaczyć Kultura i Kultura magdaleńska
Kultura materialna
Kultura materialna – termin występujący w dwojakim znaczeniu.
Zobaczyć Kultura i Kultura materialna
Kultura minojska
Ruiny pałacu w Knossos Makieta ruin pałacu w Malii Obszar wpływów kultury minojskiej Kultura minojska, kultura kreteńska – jedna z najstarszych cywilizacji epoki brązu w obszarze Morza Śródziemnego.
Zobaczyć Kultura i Kultura minojska
Kultura mustierska
Kultura mustierska – jedna z kultur archeologicznych środkowego paleolitu występujących na terenie Europy, także w Polsce.
Zobaczyć Kultura i Kultura mustierska
Kultura mykeńska
Główne ośrodki cywilizacji mykeńskiej Kultura (cywilizacja) mykeńska (ok. 1700/1600 – 1150 p.n.e.) – najstarsza greckojęzyczna kultura rozwijająca się w późnej epoce brązu na terenie Grecji kontynentalnej (stopniowo rozprzestrzeniła się na inne obszary regionu egejskiego), ostatnia faza kultury helladzkiej.
Zobaczyć Kultura i Kultura mykeńska
Kultura narodowa
Kultura narodowa – całość społecznego dorobku, czyli kultury danego narodu, stanowiący jeden z elementów świadomości narodowej.
Zobaczyć Kultura i Kultura narodowa
Kultura olduwajska
Wąwóz Olduvai 2011 Kultura olduwajska (oldowajska) albo preaszelska, także: kultura Olduvai (Kompleks Oldowajski – kultury o tradycji otoczakowej) – najstarsza kultura paleolitu, datowana na 2,6–1,7 mln lat temu, jej nazwa pochodzi od wąwozu Olduvai w północno-zachodniej Tanzanii, przy granicy Parku Narodowego Serengeti, w prowincji Arusza.
Zobaczyć Kultura i Kultura olduwajska
Kultura Olmeków
Położenie miejscowości Olmeków Ślady osad ludzkich w Ameryce, szacowane na lata 1600-900 p.n.e., znalezione na obszarach Wyżyny Meksykańskiej, przylegających do Zatoki Meksykańskiej.
Zobaczyć Kultura i Kultura Olmeków
Kultura oralna
Kultura oralna – forma kultury, w której dominującąformątransmisji treści kulturowych jest bezpośredni przekaz ustny (oralny), a pismo jest nieznane lub mało znaczące.
Zobaczyć Kultura i Kultura oralna
Kultura organizacyjna
Kultura organizacyjna (corporate culture) instytucji to podstawowe pojęcie w nowoczesnej teorii zarządzania, w tzw.
Zobaczyć Kultura i Kultura organizacyjna
Kultura piśmienna
Kultura pisana – kultura wyższych form rozwojowych cywilizacji ludzkiej, dla których zaistnienia niezbędnym warunkiem była możliwość jednoznacznego utrwalania myśli ludzkiej, oraz przekazywania jej na odległość.
Zobaczyć Kultura i Kultura piśmienna
Kultura polityczna
Kultura polityczna (ang. political culture) – ogół postaw, wartości i wzorów zachowań dotyczących wzajemnych stosunków władzy i obywateliJerzy J. Wiatr, Socjologia polityki, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1999, s. 189.
Zobaczyć Kultura i Kultura polityczna
Kultura popularna
Kultura popularna (popkultura, kultura masowa) – charakterystyczny typ kultury powszechnie dostępny i praktykowany (faworyzowany, lubiany) przez „masy”, „lud”, czyli liczne i szerokie rzesze ludzi, przy tym zasadniczo jest to pojęcie zawężone do obszaru kultury symbolicznej, szczególnie tej związanej z działalnościąintelektualną, artystyczną(estetyczną), zabawowo-rozrywkową(ludyczno-rekreacyjną).
Zobaczyć Kultura i Kultura popularna
Kultura regionalna
Kultura regionalna – jest naturalną„częściąskładową” kultury narodowej, jest to zespół dzieł artystycznych, wiedzy, norm i zasad, występujących na pewnym regionie zamieszkiwanym przez dany naród.
Zobaczyć Kultura i Kultura regionalna
Kultura symboliczna
Kultura symboliczna (zwana również kulturąduchową) – sfera kultury stojąca w opozycji do kultury materialnej.
Zobaczyć Kultura i Kultura symboliczna
Kulturoznawstwo
Kulturoznawstwo – dyscyplina nauk humanistycznych zajmująca się badaniem kultury, rozumianej jako aksjologiczno-normatywna sfera regulacji praktyk społecznych.
Zobaczyć Kultura i Kulturoznawstwo
Legenda
Maksymiliana Piotrowskiego. „Dzieje Polski”, wydanie z 1909 roku. Legenda (coś, co należy przeczytać; coś do czytania; od – czytać) – opowieść albo zbiór opowieści o postaci czy postaciach historycznych lub uważanych za historyczne.
Zobaczyć Kultura i Legenda
Lewis Morgan
Lewis H. Morgan Lewis Henry Morgan (ur. 21 listopada 1818 w Aurora w stanie Nowy Jork, zm. 17 grudnia 1881 w Rochester w stanie Nowy Jork) – amerykański antropolog kulturowy i historyk, jeden z przedstawicieli ewolucjonizmu w naukach społecznych.
Zobaczyć Kultura i Lewis Morgan
Libido
Libido, potocznie popęd seksualny – ogół popędu seksualnego lub pożądania aktywności seksualnych danej osoby.
Zobaczyć Kultura i Libido
Lista światowego dziedzictwa UNESCO
Liczba miejsc światowego dziedzictwa w poszczególnych krajach (stan z 2021) Lista światowego dziedzictwa – lista obiektów dziedzictwa kulturowego i dziedzictwa naturalnego o „wyjątkowej powszechnej wartości” dla ludzkości prowadzona przez organizację wyspecjalizowanąONZ UNESCO.
Zobaczyć Kultura i Lista światowego dziedzictwa UNESCO
Literatura
Literatura Literatura – wszystkie „sensowne twory słowne” (według definicji Stefanii Skwarczyńskiej), czyli dzieła artystyczne, tj.
Zobaczyć Kultura i Literatura
Mecenat
Mecenat − opieka wpływowych i bogatych miłośników, amatorów literatury i sztuki nad twórcami.
Zobaczyć Kultura i Mecenat
Memetyka
Memetyka – nauka badająca zarówno teoretycznie, jak i empirycznie, procesy replikacji memów, ich rozprzestrzenianie się i ewolucję.
Zobaczyć Kultura i Memetyka
Mit
Cornelisa van Poelenburgha z ok. 1630, galeria Mauritshuis w Hadze Mit – opowieść o bóstwach i istotach nadprzyrodzonych, przekazywana przez danąspołeczność, zawierająca w sobie wyjaśnienie sensu świata i ludzi w ich doświadczeniach zbiorowych oraz indywidualnych (według definicji etnoreligijnej) lub wywodzące się z tradycji ustnej ponadczasowe, anonimowe opowiadanie o postaciach nadprzyrodzonych, które trwa w kulturze dzięki ciągłym transformacjom i reinterpretacjom dokonywanym przez pisarzy, przy zachowaniu jednocześnie swojego pierwotnego sensu (według definicji literackiej).
Zobaczyć Kultura i Mit
Moda (styl)
Moda – podsystem komunikacyjny charakterystyczny dla danej epoki lub struktury macierzystej, który reguluje wewnętrzne i zewnętrzne przejawy ekspresji członków danej zbiorowości.
Zobaczyć Kultura i Moda (styl)
Monika Bakke
Monika Bakke (ur. 1967) – filozofka, doktor habilitowany, profesorka na Wydziale Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, krytyczka sztuki i kuratorka wystaw.
Zobaczyć Kultura i Monika Bakke
Moralność
Moralność – zbiór zasad (norm), które określają, co jest dobre, a co złe.
Zobaczyć Kultura i Moralność
Muzyka
Alegoria Muzyki, Filippino Lippi Muzyka (ze stgr. μουσική mousiké „sztuka Muz”) – sztuka organizacji struktur dźwiękowych w czasie.
Zobaczyć Kultura i Muzyka
Nauka
Wojciech Gerson (1831–1901), ''Nauka'' (1870) Europie Okładka ''Everyday Science and Mechanics'' z 1931 roku Nauka – różnie definiowany element kultury, odznaczający się dążeniem do wiedzy.
Zobaczyć Kultura i Nauka
Nauki społeczne
Nauki społeczne – nauki badające strukturę i funkcje dziejów społeczeństwa, jego kulturę, prawa i prawidłowości jego rozwoju.
Zobaczyć Kultura i Nauki społeczne
Nawyk
Nawyk – w terminologii psychologii zautomatyzowana czynność (sposób zachowania, reagowania), którąnabywa się w wyniku ćwiczenia (głównie przez powtarzanie).
Zobaczyć Kultura i Nawyk
New Age
New Age (wym.), Nowa Era, Nowy Wiek – złożony i wielowymiarowy alternatywny ruch kulturowy, zapoczątkowany w latach sześćdziesiątych XX wieku, wyrosły z przekonania, że ludzkość, pogrążona w głębokim kryzysie, znajduje się w punkcie zwrotnym między dwiema epokami (erami).
Zobaczyć Kultura i New Age
Niemcy
Niemcy; Republika Federalna Niemiec, RFN (niem. Deutschland; Bundesrepublik Deutschland, BRD,.
Zobaczyć Kultura i Niemcy
Norma językowa
Norma językowa – sposób realizacji określonego systemu językowego, który odpowiada zwyczajowi panującemu w danej wspólnocie językowej.
Zobaczyć Kultura i Norma językowa
Norma społeczna
Norma społeczna – pojęcie wieloznaczne, używane najczęściej w jednym z trzech znaczeń.
Zobaczyć Kultura i Norma społeczna
Obrzęd
Obrzęd – zespół zakorzenionych w tradycji, najczęściej określonych przepisami, czynności i praktyk o znaczeniu symbolicznym, towarzyszących jakiejś uroczystości o charakterze związanym z charakterem społeczności.
Zobaczyć Kultura i Obrzęd
Obyczaj
Obyczaj – forma zachowania powszechnie przyjęta w danej zbiorowości społecznej i poparta uznawanąw niej tradycją.
Zobaczyć Kultura i Obyczaj
Odra (komputer)
Odra 1001. Otwarta jednostka centralna (JC) Odry 1305, ''1974 r.'' Odra – marka komputerów produkowanych w byłych Zakładach Elektronicznych Elwro we Wrocławiu.
Zobaczyć Kultura i Odra (komputer)
Ontogeneza
Ontogeneza, rozwój osobniczy (gr. óntos – byt, będące, istniejące, génesis – pochodzenie) – przemiany anatomiczne i fizjologiczne osobnika od powstania w wyniku rozmnażania do śmierci.
Zobaczyć Kultura i Ontogeneza
Osoba
Osoba (łac. persona) – Podmiot o rozumnej naturze.
Zobaczyć Kultura i Osoba
Osobowość
Osobowość – wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrznąintegrację myśli, uczuć i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym (poczucie stabilności).
Zobaczyć Kultura i Osobowość
Palestyński Islamski Dżihad
Flaga organizacji Palestyński Islamski Dżihad – palestyńska organizacja paramilitarna i terrorystyczna o profilu islamistycznym.
Zobaczyć Kultura i Palestyński Islamski Dżihad
Partia polityczna
Partia polityczna inaczej stronnictwo („partia” od, część) – dobrowolna organizacja społeczna o określonym programie politycznym, mająca na celu jego realizację poprzez zdobycie i sprawowanie władzy lub wywieranie na niąwpływu.
Zobaczyć Kultura i Partia polityczna
Personalizm chrześcijański
Personalizm chrześcijański (personalizm katolicki) – prąd w filozofii chrześcijańskiej, obecny w katolicyzmie w XX wieku od ok.
Zobaczyć Kultura i Personalizm chrześcijański
Piśmiennictwo
Piśmiennictwo – ogół wypowiedzi językowych utrwalonych w piśmie, pełniących określone funkcje w różnych dziedzinach życia społecznego; obejmuje m.in.
Zobaczyć Kultura i Piśmiennictwo
Pieśń (gatunek literacki)
Pieśń – gatunek literacki poezji lirycznej, o genezie związanej z obrzędami i muzyką(pieśni ludowe, pieśni średniowieczne), od której stopniowo się uwolnił, stając się samodzielnąformąwyrazu.
Zobaczyć Kultura i Pieśń (gatunek literacki)
Pluralizm kulturowy
Pluralizm kulturowy – sytuacja społeczna, w której grupy mniejszościowe uczestnicząw pełni w dominującym społeczeństwie, zachowując przy tym swoje kulturowe różnice, swojątożsamość i odrębność od innych grup.
Zobaczyć Kultura i Pluralizm kulturowy
Polityk
Spotkanie grupy G20 w Rzymie Sali Posiedzeń Sejmu Polityk – osoba działająca w sferze polityki, którąw klasycznym rozumieniu pojmuje się jako dążenie do realizacji idei Dobra (Platon), lub rodzaj sztuki rządzenia państwem, której celem jest dobro wspólne (Arystoteles) a przyporządkowanie działania temu celowi ostateczne.
Zobaczyć Kultura i Polityk
Proces społeczny
Proces społeczny – jest to seria zjawisk mających wpływ na osobowość jednostki bądź grupy społecznej.
Zobaczyć Kultura i Proces społeczny
Protokultura
Protokultura – pojęcie określające wszystko to, co w świecie zwierzęcym jest rezultatem uczenia się oraz pozagenetycznego przekazu informacji; forma zalążkowa kultury rozumianej jako nabywanie informacji, nawyków, wzorów poprzez doświadczenie i uczenie się oraz przekazywanie w drodze przyswajania pozagenetycznego.
Zobaczyć Kultura i Protokultura
Przysłowie
Przysłowie chińskie: „lód o grubości trzech stóp nie bierze się z jednego chłodnego dnia” polsku w Lubczu w 1618 Pietera Bruegla (starszego). Jest to zbiór scen rodzajowych będących ilustracjami przysłów. Przysłowie (lub) – utrwalona w języku paremia, bezpośrednio lub metaforycznie wyrażająca myśl lub radę opartąna tradycji ludowej, mającącharakter ogólny i gnomiczny.
Zobaczyć Kultura i Przysłowie
Psychoanaliza
Kanapa Freuda (2004) Psychoanaliza (od gr. ψυχη.
Zobaczyć Kultura i Psychoanaliza
Psychologia
Psi'' jest symbolem psychologii Psychologia (od psyche „dusza”; logos „słowo, myśl, rozumowanie”) – nauka badająca mechanizmy i prawa rządzące psychikąoraz zachowaniami człowieka.
Zobaczyć Kultura i Psychologia
Ralph Linton
Ralph Linton (ur. 27 lutego 1893 w Filadelfii, zm. 24 grudnia 1953 w New Haven) – amerykański antropolog kultury i socjolog.
Zobaczyć Kultura i Ralph Linton
Rekulturacja
Rekulturacja – dążenie do powrotu do kultury rodzimej, porzuconej lub przekształconej w procesie akulturacji lub asymilacji kulturowej lub narodowej.
Zobaczyć Kultura i Rekulturacja
Relatywizm kulturowy
Relatywizm kulturowy – pogląd głoszący, iż żadna praktyka kulturowa nie jest dobra ani zła sama w sobie; musi bowiem być oceniona w kontekście, w jakim funkcjonuje.
Zobaczyć Kultura i Relatywizm kulturowy
Religia
rodzimowierstwa słowiańskiego (czwarty rząd) Procent obywateli uznających religię za bardzo ważną: do 19%, > 90% obszary niereligijne Religia – system wierzeń i praktyk określający relację między różnie pojmowanąsferąsacrum (świętością) i sferąboskąa społeczeństwem, grupąlub jednostką.
Zobaczyć Kultura i Religia
Ruch wolnej kultury
Logo organizacji FreeCulture.org zainspirowane stwierdzeniem Lessiga „kreatywność zawsze powstaje na bazie przeszłości”. Ruch wolnej kultury – ruch społeczny promujący wolność dystrybucji i modyfikacji różnego rodzaju utworów za pomocąInternetu oraz innych mediów.
Zobaczyć Kultura i Ruch wolnej kultury
Ruth Benedict
Ruth Benedict z domu Fulton (ur. 5 czerwca 1887 w Nowym Jorku, zm. 17 września 1948 tamże) – amerykańska badaczka z dziedziny antropologii.
Zobaczyć Kultura i Ruth Benedict
Samuel von Pufendorf
mały Samuel von Pufendorf (ur. 8 stycznia 1632, zm. 26 października 1694) – niemiecki teoretyk prawa i historyk.
Zobaczyć Kultura i Samuel von Pufendorf
Sigmund Freud
Sigmund Freud (ur. jako Sigismund Schlomo Freud, 6 maja 1856 w Příborze, zm. 23 września 1939 w Londynie) – austriacki lekarz żydowskiego pochodzenia, neurolog, twórca psychoanalizy.
Zobaczyć Kultura i Sigmund Freud
Socjologia
Socjologia – nauka badająca w systematyczny sposób funkcjonowanie i zmiany społeczeństwa.
Zobaczyć Kultura i Socjologia
Socjologia kultury
Socjologia kultury – nauka o strukturze i prawach rozwoju społeczeństwa zajmująca się przede wszystkim sferąkultury symbolicznej.
Zobaczyć Kultura i Socjologia kultury
Społeczeństwo
Społeczeństwo – podstawowe pojęcie socjologiczne, jednakże niejednoznacznie definiowane.
Zobaczyć Kultura i Społeczeństwo
Społeczność językowa
Społeczność językowa – grupa osób dzielących wspólny język lub języki, używane do porozumiewania się w formie ustnej bądź pisemnej, a także repertuar norm i postaw językowych odnoszonych do własnego środka komunikacji.
Zobaczyć Kultura i Społeczność językowa
Sponsoring
Sponsoring firmy motoryzacyjnej w jeździectwie Sponsoring (również sponsorowanie) – forma promocji.
Zobaczyć Kultura i Sponsoring
Stanisław Ossowski (socjolog)
Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie Stanisław Ossowski (ur. 22 maja 1897 w Lipnie, zm. 7 listopada 1963 w Warszawie) – polski socjolog, psycholog społeczny, metodolog nauk społecznych i teoretyk kultury.
Zobaczyć Kultura i Stanisław Ossowski (socjolog)
Stanisław Pietraszko
Stanisław Pietraszko (ur. 30 sierpnia 1928 w Milejowie, zm. 8 czerwca 2010) – polski kulturoznawca, teoretyk kultury, profesor doktor habilitowany, założyciel pierwszego w Polsce akademickiego kierunku studiów kulturoznawczych na Uniwersytecie Wrocławskim w 1972 r., tłumacz.
Zobaczyć Kultura i Stanisław Pietraszko
Stefan Czarnowski
Grób '''Stefana Czarnowskiego''' na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach Stefan Zygmunt Czarnowski (ur. 1 września 1879 w Kroczewie, powiat Płońsk, zm. 29 grudnia 1937 w Warszawie) – polski socjolog, folklorysta i historyk kultury, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.
Zobaczyć Kultura i Stefan Czarnowski
Subkultura
Subkultura (z łac. m.in.: „pod”; „w obrębie” + kultura) – zespół zjawisk kulturowych, częściowo autonomiczny wobec kultury dominującej, jednakże nigdy niezrywający całkowicie związków z tąkulturą.
Zobaczyć Kultura i Subkultura
Symbol
Symbol (z gr. sýmbolon) – semantyczny środek stylistyczny, który ma jedno znaczenie dosłowne i różnąliczbę znaczeń ukrytych.
Zobaczyć Kultura i Symbol
Synkretyzm
Synkretyzm (gr. συγκρητισμός, synkrētismós 'sojusz miast kreteńskich') – połączenie różnych, często rozbieżnych i sprzecznych poglądów; wyznawanie zasad lub wierzeń obejmujących odległe od siebie elementy pozornie lub rzeczywiście wzajemnie sprzecznych.
Zobaczyć Kultura i Synkretyzm
System
System (systema – rzecz złożona) – zespół wzajemnie powiązanych elementów realizujących jako całość założone cele.
Zobaczyć Kultura i System
Szok kulturowy
Spotkanie zdobywców z karabinami i końmi zszokowało Azteków, więc pomylili Europejczyków z prorokami ze wschodu. Szok kulturowy – sytuacja, w której osoba wywodząca się z pewnego kręgu kulturowego konfrontuje się z przedstawicielem innej kultury.
Zobaczyć Kultura i Szok kulturowy
Sztuka
Józef Mehoffer: ''Dziwny ogród'', 1903, olej na płótnie architektonicznej cukierniczej Tekst w języku quenya, stworzonym przez J.R.R. Tolkiena w celach artystycznych. Na górze znajduje się zapis alfabetem tengwar wynalezionym w takim samym celu. muzyki Sztuka – różnie definiowany element kultury, przejawiający się utworami, w tym dziełami sztuki.
Zobaczyć Kultura i Sztuka
Sztuka kulinarna
Niemiecka książka kucharska Anny Halm z pocz. XX w. Sztuka kulinarna („kuchnia”) – umiejętność przygotowywania jedzenia w sposób smaczny, pożywny i estetyczny, kulinaria zaś to ogół zagadnień związanych z potrawami (np. potrzebne produkty i sposoby przygotowania).
Zobaczyć Kultura i Sztuka kulinarna
Sztuki plastyczne
Sztuki plastyczne – jeden z podstawowych obok literatury pięknej i muzyki działów sztuk pięknych, obejmuje dziedziny wizualnej twórczości artystycznej.
Zobaczyć Kultura i Sztuki plastyczne
Talcott Parsons
Talcott Parsons (ur. 13 grudnia 1902 w Colorado Springs, zm. 8 maja 1979 w Monachium) – amerykański socjolog, uważany za jednego z najwybitniejszych teoretyków socjologicznych.
Zobaczyć Kultura i Talcott Parsons
Teatr
Teatr Wielki w Warszawie, ok. 1890 Teatr Miejski w Kaliszu, ok. 1905 Teatr – rodzaj sztuki widowiskowej, w której aktor lub grupa aktorów na żywo przedstawia sztukę dla zgromadzonej publiczności.
Zobaczyć Kultura i Teatr
Technika
Technika (technē „sztuka, rzemiosło, kunszt, umiejętność”) – wytwarzanie zjawisk i przedmiotów niewystępujących naturalnie w przyrodzie.
Zobaczyć Kultura i Technika
Tradycja
Święcenie pokarmów w miejscowości Sławków. Polska tradycja związana z Wielkanocną. Odbywa się w WielkąSobotę Tradycja (łac. traditio) – przekazywane z pokolenia na pokolenie obyczaje, poglądy, wierzenia, sposoby myślenia i zachowania, normy społeczne, uznane przez danązbiorowość za społecznie ważne dla jej współczesności i przyszłości.
Zobaczyć Kultura i Tradycja
Transkulturacja
Transkulturacja – proces rozszerzania się elementów jednej kultury na drugąpoprzez przejęcie, zapożyczenie, czasem pod przymusem.
Zobaczyć Kultura i Transkulturacja
Uprawa roli
Orka roli Uprawa roli – całokształt zabiegów wykonywanych narzędziami i maszynami uprawowymi w celu stworzenia uprawianym roślinom optymalnych warunków wzrostu i rozwoju oraz podniesienia kultury roli.
Zobaczyć Kultura i Uprawa roli
Vincent van Gogh
Słoneczniki'' (1888) Vincent Willem van Gogh, wym.
Zobaczyć Kultura i Vincent van Gogh
Ward Goodenough
Ward Hunt Goodenough (ur. 1919, zm. 2013) - amerykański antropolog, profesor na uniwersytecie w pensylwańskiej Limie.
Zobaczyć Kultura i Ward Goodenough
Władca Pierścieni
Władca Pierścieni (ang. The Lord of the Rings) – powieść high fantasy J.R.R. Tolkiena, której akcja rozgrywa się w mitologicznym świecie Śródziemia.
Zobaczyć Kultura i Władca Pierścieni
Wiedza
Bibliotece Celsusa w Efezie Wiedza – termin używany powszechnie, istnieje wiele definicji tego pojęcia.
Zobaczyć Kultura i Wiedza
Wierzenia
Wierzenia (ang. beliefs) to termin trudny do zdefiniowania, występuje w wielu różnych kontekstach.
Zobaczyć Kultura i Wierzenia
Wspakultura
Wspakultura – pojęcie występujące w filozofii kulturalizmu Jana Stachniuka, oznaczające przeciwieństwo kultury ujętej jako kolejna po ładzie naturalnym płaszczyzna rozwoju Wszechświata.
Zobaczyć Kultura i Wspakultura
Wzór kulturowy
Wzór kulturowy – mniej lub bardziej ustalony sposób zachowywania się i myślenia w danej zbiorowości lub znamienny dla tej zbiorowości układ cech kulturowych.
Zobaczyć Kultura i Wzór kulturowy
Zachowanie
Zachowanie (ang. behavior) – skoordynowane postępowanie organizmu w odniesieniu do określonego otoczenia w określonym czasie, różnego rodzaju reakcje na bodźceZobacz też bodźce w psychologii i w fizjologii.
Zobaczyć Kultura i Zachowanie
Zderzenie kultur
Zderzenie kultur – stosunki kulturowe, które zawiązująsię między dwiema kulturami na skutek ich zetknięcia się w sposób bezpośredni lub pośredni.
Zobaczyć Kultura i Zderzenie kultur
Ziemia
Ziemia (trb. Gaja) – trzecia, licząc od Słońca, oraz piąta pod względem wielkości planeta Układu Słonecznego.
Zobaczyć Kultura i Ziemia
Zwyczaj
Zwyczaj – w języku popularnym określenie to funkcjonuje jako synonim słowa „obyczaj”, jednak w niektórych naukach (np. w socjologii) terminom tym nadaje się różne znaczenie.
Zobaczyć Kultura i Zwyczaj