61 kontakty: Adi Śankara, Śajwasiddhanta, Śanti (hinduizm pokój wewnętrzny), Śiwa, Błąd nirwany, Bhagawadgita, Bhumi, Bodhisattwa, Brahma, Brahman, Budda, Budda Siakjamuni, Buddyzm, Buddyzm tybetański, Cztery Szlachetne Prawdy, Dharma, Dipa, Duhkha, Dwanaście ogniw współzależnego powstawania, Dziamgon Kongtrul Lodro Thaje, Ego (buddyzm), Eternalizm, Gita, Guru, Hinajana, Hymn, Język pali, Joga, Kaiwalja, Karma, Madhjamaka, Mahabharata, Mahajana, Moksza (hinduizm), Mukti, Natura Buddy, Niewiedza (buddyzm), Nihilizm, Nirvana (ujednoznacznienie), Pięć skupisk, Przejrzyste Światło, Religie dharmiczne, Routledge Encyclopedia of Philosophy, Rzecz sama w sobie, Sampradaja, Sansara, Sanskryt, Savakabuddha, Siunjata, Splamienia (buddyzm), ..., Sutra Serca, Tathagata, Therawada, Transcendencja (religia), Transliteracja, Transliteracja Wyliego, Trzy ciała Buddy, Upaniszady, Wydawnictwo Miniatura, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Zjawisko. Rozwiń indeks (11 jeszcze) »
Adi Śankara
Adi Śankara – posąg w mandirze w Mysore Adi Śankara (dewanagari आदि शङ्कर, czyli Pierwszy z Śankarów oraz आदि शंकराचार्य (Adi Śankaraćarja); także Śankara Bhagawatpadaćarja, czyli Nauczyciel u Stóp Boga; malajalam ആദി ശങ്കരന്; ang. Adi Shankara), ur.
Nowy!!: Nirwana i Adi Śankara · Zobacz więcej »
Śajwasiddhanta
Śajwasiddhanta – jedna z najstarszych szkół w ramach śiwaizmu tamilskiego, po dziś dzień prężna zwłaszcza w południowo indyjskim stanie Tamil Nadu.
Nowy!!: Nirwana i Śajwasiddhanta · Zobacz więcej »
Śanti (hinduizm pokój wewnętrzny)
Śanti (sanskryt शान्ति, trl. śāntiḥ, „spokój”) – w filozofii hinduskiej i buddyjskiej pokój wewnętrzny.
Nowy!!: Nirwana i Śanti (hinduizm pokój wewnętrzny) · Zobacz więcej »
Śiwa
Śiwa (sanskr. शिव „łaskawy, przychylny”) – jeden z najistotniejszych dewów w hinduizmie.
Nowy!!: Nirwana i Śiwa · Zobacz więcej »
Błąd nirwany
Błąd nirwany – jeden z błędów nieformalnych polegający na odnoszeniu zastanego stanu faktycznego do nierealistycznych i wyidealizowanych alternatyw.
Nowy!!: Nirwana i Błąd nirwany · Zobacz więcej »
Bhagawadgita
Bhagawadgita (sanskryt भगवद्गीता Bhagavadgītā, Pieśń Pana) – gita (pieśń) w formie dialogu stanowiąca niewielkączęść epickiego poematu Mahabharaty (ok. 700 strof Bhiszma-Parwa, rozdziały 23–40).
Nowy!!: Nirwana i Bhagawadgita · Zobacz więcej »
Bhumi
Bhūmi (skt. bhūmi, tyb. byang chub sems dpa'i sa, poziomy oświeconej istoty) – w tradycji mahajany oznacza dziesięć poziomów Bodhisattwy na ścieżce przebudzenia.
Nowy!!: Nirwana i Bhumi · Zobacz więcej »
Bodhisattwa
Boddhisattva Mandźuśri (Monju), Japonia Sakralny posąg buddyjski (Bodhisattwa Kannon), 2 poł XIX wieku, Japonia, Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie Bodhisattwa (skt.: बोधिसत्त्व bodhisattva, dosł. przebudzone dobro; tyb. བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་, Wylie: byang chub sems dpa', dosł. bohater umysłu oświecenia; chiń. 菩薩, pinyin: púsà, kor. 보살 posal; jap. bosatsu; wiet. bồ tát) – w buddyzmie tradycji mahāyāna istota, która przez systematyczne ćwiczenie wyzwalających działań (skt. paramita) dąży do stanu buddy, kierując się altruistycznąmotywacjąprzynoszenia pożytku innym.
Nowy!!: Nirwana i Bodhisattwa · Zobacz więcej »
Brahma
Brahma Brahma (dewanagari ब्रह्मा) – w hinduizmie wraz z Wisznu i Śiwątworzy Trimurti.
Nowy!!: Nirwana i Brahma · Zobacz więcej »
Brahman
Brahman (sanskryt ब्रह्मन्) – w hinduizmie to absolut, najwyższy,osobowy posiadający cechę wieczności (sat).
Nowy!!: Nirwana i Brahman · Zobacz więcej »
Budda
Budda Japonii Wizerunek Buddy w świątyni koreańskiej Posążek Buddy Przedstawienie leżącego Buddy, Tajlandia Statuetki Buddy w budynku przyjęć Pałacu Królewskiego w Phnom Penh Budda (sanskr. Buddha „oświecony”, „przebudzony”, „nieuśpiony”), właśc.
Nowy!!: Nirwana i Budda · Zobacz więcej »
Budda Siakjamuni
Ilustracja Buddy z XIX wieku Budda Siakjamuni (żył w latach prawdopodobnie 563–483 p.n.e.Daty życia Buddy sąobiektem kontrowersji. Zobacz: era buddyjska.), właściwie Siddhartha Gautama z rodu Śakjów – indyjski książę, filozof i reformator religijny, twórca buddyzmu.
Nowy!!: Nirwana i Budda Siakjamuni · Zobacz więcej »
Buddyzm
„Koło Dharmy” – najczęściej spotykany buddyjski symbol. Flaga buddyjska Buddyzm (inna nazwa to: sanskr. Buddha Dharma; pāli. Buddha Dhamma lub Buddha Sasana – „Nauka Przebudzonego”) – nonteistyczny system filozoficzny i religijny, którego założycielem i twórcąjego podstawowych założeń był żyjący od około 560 do 480 roku p.n.e. Siddhārtha Gautama (pāli. Siddhattha Gotama), syn księcia z rodu Śākyów, władcy jednego z miast-państw w północnych Indiach.
Nowy!!: Nirwana i Buddyzm · Zobacz więcej »
Buddyzm tybetański
Wylie: mkhas grub dge legs dpal bzang po; 1385–1438). Od słowa lama pochodzi określenie buddyzmu tybetańskiego jako lamaizmu Buddyzm tybetański (tyb.: བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན།, Wylie: bod brgyud nang bstan; określany też jako lamaizm, choć nazwa ta bywa odbierana jako pejoratywna i jest merytorycznie niesłuszna) – odmiana buddyzmu, która jest głównąreligiąTybetu i jego regionów sąsiadujących (np. Bhutanu, Nepalu, Sikkimu i Ladakhu) od czasu ustanowienia jej jako religii państwowej przez króla Trisong Decena (Wylie: khri srong lde btsan) panującego w Tybecie w okresie od roku 755 do 797.
Nowy!!: Nirwana i Buddyzm tybetański · Zobacz więcej »
Cztery Szlachetne Prawdy
Cztery Szlachetne Prawdy (pāli. cattari arya sacchani; sanskr. catvari arya satyani) – to podstawa nauk buddyzmu.
Nowy!!: Nirwana i Cztery Szlachetne Prawdy · Zobacz więcej »
Dharma
Dharma (skt. धर्म; pali Dhamma धम्म; chiń. 法, pinyin fǎ; kor. pŏp 법, talma; jap. 法 hō lub ダルマ daruma; wiet. pháp, đạt-ma; tyb. ལྷ་ཆོས།, Wylie lha chos) – wieloznaczny termin występujący w religiach dharmicznych, np.
Nowy!!: Nirwana i Dharma · Zobacz więcej »
Dipa
Diya Prosta gliniana dipa używana podczas diwali Ozdobne lampki na Diwali Dipa, ang.
Nowy!!: Nirwana i Dipa · Zobacz więcej »
Duhkha
Duḥkha (pal. dukkha दुक्ख; skt दुःख; chiń. ku 苦; kor. ko 고(苦); jap. ku 苦; wiet. khổ) – buddyjskie określenie pochodzące z sanskrytu oznaczający cierpienie lub bolesność, często jest też tłumaczone jako psychiczny dyskomfort związany z brakiem trwałego zadowolenia.
Nowy!!: Nirwana i Duhkha · Zobacz więcej »
Dwanaście ogniw współzależnego powstawania
Dwanaście ogniw współzależnego powstawania (skt: प्रतीत्यसमुत्पाद, pratītyasamutpāda; pali: paticca-samuppāda; tyb.: rten.cing.'brel.bar.'byung.ba; chin.: 緣起) – obok Czterech Szlachetnych Prawd jeden z głównych poglądów używanych w buddyzmie.
Nowy!!: Nirwana i Dwanaście ogniw współzależnego powstawania · Zobacz więcej »
Dziamgon Kongtrul Lodro Thaje
Dziamgon Kongtrul Lodro Thaje (wylie: 'jam mgon kong sprul blo gros mtha’ yas, ur. 1813 Kham, zm. 1899) – uczony, uważany za odnowiciela współczesnego buddyzmu tybetańskiego, pierwszy z linii Kongtruli tradycji Kagju zwany również Dziamgonem Kongtrulem Wielkim.
Nowy!!: Nirwana i Dziamgon Kongtrul Lodro Thaje · Zobacz więcej »
Ego (buddyzm)
Ego – w buddyzmie oznacza świadomość siebie jako oddzielnego bytu, będącązłudzeniem.
Nowy!!: Nirwana i Ego (buddyzm) · Zobacz więcej »
Eternalizm
Eternalizm (z łac. aeternum – wieczność) – termin filozoficzny określający istnienie zjawisk w sposób w jaki wydająsię przejawiać.
Nowy!!: Nirwana i Eternalizm · Zobacz więcej »
Gita
Gita – Pieśń – gatunek literacki w hinduizmie.
Nowy!!: Nirwana i Gita · Zobacz więcej »
Guru
Guru (dewanagari गुरु) – przywódca wspólnoty w religiach dharmicznych, przewodnik duchowy i nauczyciel, szanowany, a czasem nawet czczony jako wcielenie bóstwa; również: charyzmatyczny lider sekty, wysoki autorytet w pewnym środowisku.
Nowy!!: Nirwana i Guru · Zobacz więcej »
Hinajana
Hinajana – nazwa „hīnayāna” (sanskr. हीनयान; chiń. xiaosheng 小乘, kor. sosŭng 소승, jap. shōjō, wiet. tiểu thừa) oznacza Podrzędny Pojazd, Gorszy Wóz, Niższy Wóz (według Pali Text Society: hina.
Nowy!!: Nirwana i Hinajana · Zobacz więcej »
Hymn
Hymn (z greckiego hýmnos – pieśń pochwalna) – uroczysta i podniosła pieśń pochwalna o apostroficznym charakterze wypowiedzi, komponowana na cześć bóstwa, szczególnej osoby, wydarzenia, ojczyzny (kraju), a także idei.
Nowy!!: Nirwana i Hymn · Zobacz więcej »
Język pali
Język pali (sanskr. पाळि pāli, szereg, wiersz, kanon), język palijski – martwy język średnioindyjski z grupy indoaryjskiej języków indoeuropejskich, wykazujący duże podobieństwo do języka wedyjskiego i sanskrytu klasycznego.
Nowy!!: Nirwana i Język pali · Zobacz więcej »
Joga
Bangalore, Indie Joga (sanskryt योग) – jeden z sześciu ortodoksyjnych (tzn. uznających autorytet Wed) systemów filozofii indyjskiej, zajmujący się wszelkimi związkami pomiędzy ciałem i umysłem.
Nowy!!: Nirwana i Joga · Zobacz więcej »
Kaiwalja
Kaiwalja (ang. Kaivalya) – stan całkowitego oddzielenia od świata i ostatecznego wyzwolenia poprzedzony osiągnięciem dharmameghasamadhi w systemach jogi i sankhji.
Nowy!!: Nirwana i Kaiwalja · Zobacz więcej »
Karma
Karma (lub karman, sanskr. कर्म, pali. kamma, chiń. 業 yè, kor. 업ǒp; jap. gō; wiet. nghiệp) – w buddyzmie, hinduizmie i religiach dharmicznych jest to przyczyna – rozumiana w sensie prawa przyczyny i skutku.
Nowy!!: Nirwana i Karma · Zobacz więcej »
Madhjamaka
Posążek przedstawiający nauczającego Nagardżunę, klasztor tybetański w Kullu, Indie. Madhjamaka, czyli „Droga Środka” (sanskryt: माध्यमक, Mādhyamaka, chiń. 中觀派 Zhōngguānpài lub 中道宗 Zhōngdàozōng; zwana też Śunyavada) – jest tradycjąnauk mahajany, na temat m.in.
Nowy!!: Nirwana i Madhjamaka · Zobacz więcej »
Mahabharata
Manuskrypt Mahabharaty z ilustracjąbitwy pod KurukszetrąMahabharata (sanskryt: Mahābhārata, महाभारत) – jeden z dwóch głównych hinduistycznych poematów epickich (obok Ramajany), znajdujący się w kategorii smryti i należący do głównych dzieł literatury indyjskiej.
Nowy!!: Nirwana i Mahabharata · Zobacz więcej »
Mahajana
Mahajana (skt. mahāyāna „Wielki Wóz”, chiń.: 大乘, dàshèng; kor. 대승 taesŭng, jap.: 大乗, daijō, wiet. đại thừa) – kierunek buddyzmu, który wyodrębnił się w I wieku p.n.e.
Nowy!!: Nirwana i Mahajana · Zobacz więcej »
Moksza (hinduizm)
Gajendra Moksha Moksza (dewanagari मोक्ष) – w hinduizmie, jodze i dźinizmie – ostateczne wyjście poza krąg samsary i tym samym zaprzestanie przyjmowania kolejnych wcieleń po śmierci (reinkarnacji).
Nowy!!: Nirwana i Moksza (hinduizm) · Zobacz więcej »
Mukti
Mukti (dewanagari मुक्ति) – termin filozofii indyjskiej oznaczający wyzwolenie w doktrynach Upaniszad oraz wedanty.
Nowy!!: Nirwana i Mukti · Zobacz więcej »
Natura Buddy
Natura Buddy (także Tathagatagarbha, Sugatagarbha; sans. Buddhatā, chiń. 佛性 fóxìng, kor. pulsŏng lub bulseong, jap. 仏性 busshō, wiet. phật tính, wylie: de bzhin gshegs pa’i snying po; chin. rulaizang) – esencja umysłu, najwyższa mądrość, absolutna natura wszystkiego, co istnieje, umożliwiająca osiągnięcie Oświecenia według buddyzmu.
Nowy!!: Nirwana i Natura Buddy · Zobacz więcej »
Niewiedza (buddyzm)
Niewiedza (sanskryt avidya; pali avijja; tyb. མ་རིག་པ, Wylie: ma rig pa) – kluczowe pojęcie buddyjskie.
Nowy!!: Nirwana i Niewiedza (buddyzm) · Zobacz więcej »
Nihilizm
Paula Merwarta Nihilizm (od – nic) – różnorodnie rozumiany termin filozoficzny, którego kluczowym pojęciem jest negacja.
Nowy!!: Nirwana i Nihilizm · Zobacz więcej »
Nirvana (ujednoznacznienie)
* nirwana (skt nirvāṇa निर्वाण) – stan wyzwolenia w religiach dharmicznych, szczególnie stan wyzwolenia od narodzin i śmierci w buddyzmie;w muzyce.
Nowy!!: Nirwana i Nirvana (ujednoznacznienie) · Zobacz więcej »
Pięć skupisk
Pięć skupisk (skupisko; sanskryt: स्कन्ध skandha; pali khandha; tyb. ཕུང་པོ་ལྔ་, Wylie: phung po lnga; chiń. 蘊 yùn; – nagromadzenie; agregat) – skupiska (skandhy) w buddyzmie sązbiorami stosowanymi przez buddę w celu klasyfikowania wielu rozmaitych fizycznych i mentalnych zjawisk na poziomie pięciu psychofizycznych komponentów lub inaczej pięciu tzw.
Nowy!!: Nirwana i Pięć skupisk · Zobacz więcej »
Przejrzyste Światło
Przejrzyste światło (tyb. འོད་གསལ་, Wylie. ‘od gsal), inna nazwa „czyste światło” – termin stosowany w buddyzmie tybetańskim związany z tantrami jogi najwyższej.
Nowy!!: Nirwana i Przejrzyste Światło · Zobacz więcej »
Religie dharmiczne
Odcieniami żółtego zaznaczono zasięg geograficzny religii dharmicznych Religie dharmiczne – religie wiążące się z dharmą.
Nowy!!: Nirwana i Religie dharmiczne · Zobacz więcej »
Routledge Encyclopedia of Philosophy
Routledge Encyclopedia of Philosophy – encyklopedia filozofii pod redakcjąEdwarda Craiga.
Nowy!!: Nirwana i Routledge Encyclopedia of Philosophy · Zobacz więcej »
Rzecz sama w sobie
„Rzecz sama w sobie”, noumen (gr. νοούμενoν; rzecz wyobrażona; pomyślana od nous – rozum, duch) – termin wprowadzony do filozofii przez Immanuela Kanta.
Nowy!!: Nirwana i Rzecz sama w sobie · Zobacz więcej »
Sampradaja
Sampradaja (ang. Sampradaya) (inaczej parampara) – w hinduizmie linia religijnego przekazu oraz sukcesja („łańcuch”) nauczycieli i uczniów ustanowiona w celu przekazywania tradycji sanatanadharmy.
Nowy!!: Nirwana i Sampradaja · Zobacz więcej »
Sansara
Saṅsāra lub saṃsāra (pali, sans.: संसार, tel.: సంసారం; chiń.: trad. 輪迴, upr. 轮回, pinyin lún huí, jap.: 輪廻 rinne) – w hinduizmie, dźinizmie i buddyzmie termin dosłownie oznacza nieustanne wędrowanie, czyli kołowrót narodzin i śmierci, cykl reinkarnacji, któremu od niezmierzonego okresu podlegająwszystkie żywe istoty włącznie z istotami boskimi (dewy).
Nowy!!: Nirwana i Sansara · Zobacz więcej »
Sanskryt
Rygwedy w sanskrycie Sanskryt (dewanagari: संस्कृतम् saṃskṛtam; sa.msk.rtā bhā.sā, od sa.m+k.r: zestawiać, składać; bhā.sā: język; język uporządkowany, w przeciwieństwie do języków naturalnych prakrytów, tzn. ludowych o nieuporządkowanej gramatyce) – język literacki starożytnych, średniowiecznych i wczesnonowożytnych Indii.
Nowy!!: Nirwana i Sanskryt · Zobacz więcej »
Savakabuddha
Sāvakabuddha (pali. Sāvaka – "ten który słucha" + buddha – "oświecony, przebudzony"; skt. śrāvakabuddha; tyb. nyan thos) w buddyzmie oznacza istotę, która osiągnęła oświecenie słuchając Dharmy głoszonej przez Sammāsambuddhę ("Samo w pełni Oświeconego").
Nowy!!: Nirwana i Savakabuddha · Zobacz więcej »
Siunjata
Siakjamuniego nauczającego siunjatę, Muzeum w Sarnath, Indie. Siunjata (pāli. suññatā; sanskr. śūnyatā; शून्यता – pustka, pustość, niesubstancjalność; chiń. 空 kōng, kongxing 空性; kor. kong 공, kongsŏng; jap. kū, kūshō; wiet. không, không tính; tyb. stong pa nyid) – pojęcie występujące we wszystkich odłamach buddyzmu.
Nowy!!: Nirwana i Siunjata · Zobacz więcej »
Splamienia (buddyzm)
Splamienia (sanskryt klesha, pali kilesa, angielski afflictions, delusions) – kluczowy w buddyzmie termin.
Nowy!!: Nirwana i Splamienia (buddyzm) · Zobacz więcej »
Sutra Serca
Sutra Serca Sutra Serca (skr. Mahā-prajñā-pāramitā-hdaya Sūtra, chiń. 摩訶般若波羅蜜多心經, Boreboluomiduo Xinjing, kor. Mahabanya paramilda shimgyŏng, jap. Makahannya haramita shin gyō, wiet. Bát-nhã-ba-la-mật-đa tâm kinh) – jest bardzo krótkąsutrą, o której mówi się, że zawiera esencję potężnego zbioru Sutr Mądrości.
Nowy!!: Nirwana i Sutra Serca · Zobacz więcej »
Tathagata
Tathagata (skt. tathāgata तथागत) — jedno z określeń Buddy.
Nowy!!: Nirwana i Tathagata · Zobacz więcej »
Therawada
Therawada (pāli: थेरवाद theravāda; sanskr. स्थविरवाद sthaviravāda; dosł. „doktryna starszych”) – najdłużej istniejąca szkoła buddyjska spośród wczesnych szkół buddyjskich.
Nowy!!: Nirwana i Therawada · Zobacz więcej »
Transcendencja (religia)
Transcendencja – istnienie poza.
Nowy!!: Nirwana i Transcendencja (religia) · Zobacz więcej »
Transliteracja
Transliteracja, w skrócie trl. – grafemiczny sposób konwersji pisma.
Nowy!!: Nirwana i Transliteracja · Zobacz więcej »
Transliteracja Wyliego
Transliteracja Wyliego – najczęściej stosowana transliteracja języka tybetańskiego, zaprezentowana przez tybetologa Turrella Wyliego (1927–1984) w 1959.
Nowy!!: Nirwana i Transliteracja Wyliego · Zobacz więcej »
Trzy ciała Buddy
Trzy posągi symbolizujące trzy ciała Buddy w świątyni "Dharma Flower Temple", Huzhou, Zhejiang, Chiny. Trzy ciała Buddy (zwane również jako trzy kaje Buddy; skt. trikaya, buddhakaya) – podział stanu Buddy stosowany w mahajanie.
Nowy!!: Nirwana i Trzy ciała Buddy · Zobacz więcej »
Upaniszady
Upaniszady (dewanagari उपनिषद्, trl. Upaniṣad) – najpóźniejsze, bo pochodzące z VIII–III w. p.n.e., teksty, należące do wedyjskiego objawienia (śruti) o treści religijno-filozoficznej.
Nowy!!: Nirwana i Upaniszady · Zobacz więcej »
Wydawnictwo Miniatura
Wydawnictwo Miniatura, czyli Wydawnictwo Miniatura – Stowarzyszenie Siwobrodych Poetów – wydawnictwo z siedzibąw Krakowie publikujące pozycje z zakresu poezji, aforystyki oraz literatury z pogranicza filozofii i mistyki.
Nowy!!: Nirwana i Wydawnictwo Miniatura · Zobacz więcej »
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego (WUJ) – wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego – najstarszej uczelni w Polsce.
Nowy!!: Nirwana i Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego · Zobacz więcej »
Zjawisko
Zjawisko, fenomen (– obserwowany) – pojęcie filozoficzne oznaczające to, co dane jest w poznaniu zmysłowym, a więc obrazy, dźwięki, zapachy, smaki itd.
Nowy!!: Nirwana i Zjawisko · Zobacz więcej »